ИПС "Әділет"

ЗҚАИ-ның ескертпесі!
Осы бұйрық 01.01.2023 ж. бастап қолданысқа енгізіледі

БҰЙЫРАМЫН:

1. "Реттеуші мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру қағидаларын бекіту және "Мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау жүйесін қалыптастыру қағидаларын және тексеру парақтарының нысанын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2018 жылғы 31 шілдедегі № 3 бұйрығына өзгерістер енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің міндетін атқарушының 2022 жылғы 22 маусымдағы № 48 бұйрығына (Қазақстан Республикасының Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 28577 болып тіркелген) мынадай өзгеріс енгізілсін:

көрсетілген бұйрықпен бекітілген Реттеуші мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру қағидалары осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес редакцияда жазылсын.

2. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Кәсіпкерлікті дамыту саясаты департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика бірінші вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгізіледі және ресми жариялануға тиіс.

Қазақстан Республикасы
Ұлттық экономика министрі

А. Куантыров

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Бас прокуратурасының

Құқықтық статистика және

арнайы есепке алу жөніндегі

комитеті

	Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2022 жылғы 14 желтоқсандағы № 126 бұйрығына қосымша
	Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің
	міндетін атқарушының 2022 жылғы 22 маусымдағы № 48 бұйрығына 1-қосымша

Реттеуші мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру қағидалары 1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Реттеуші мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің (бұдан әрі – Кодекс) 85-бабының 2-тармағының 5-2) тармақшасына сәйкес әзірленді және реттеуші мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру тәртібін айқындайды.

2. Қағидалар реттеуші мемлекеттік органдардың "Рұқсаттар және хабарламалар туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес берілген рұқсаттар бойынша біліктілік немесе рұқсат беру талаптарына, жіберілген хабарламалар бойынша талаптарға сәйкестігіне жүргізілетін тексерулер (бұдан әрі – талаптарға сәйкестігін тексеру) және бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау жүргізу мақсатында бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) іріктеу үшін тәуекел дәрежесін бағалау және тәуекелдерді басқару өлшемшарттарын әзірлеуіне, сондай-ақ Кодекстің 132-бабының 2-тармағына, 141-бабына және 143-бабының 2 және 3-тармақтарына сәйкес бекітілетін тексеру парақтарын әзірлеуіне арналған.

3. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар пайдаланылады:

1) балл – тәуекелді есептеудің сандық өлшемі;

2) деректерді қалыпқа келтіру – әртүрлі шәкілдерде өлшенген мәндерді шартты түрде жалпы шәкілге келтіруді көздейтін статистикалық рәсім;

3) тәуекел – бақылау және қадағалау субъектісінің қызметі нәтижесінде адам өміріне немесе денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделеріне, мемлекеттің мүліктік мүдделеріне салдарларының ауырлық дәрежесін ескере отырып зиян келтіру ықтималдығы;

4) тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесі – тиісті қызмет салаларында тәуекелдің жол берілетін деңгейін қамтамасыз ете отырып, кәсіпкерлік еркіндігін шектеудің ең төменгі ықтимал дәрежесі мақсатында бақылау және қадағалау субъектісіне бару арқылы профилактикалық бақылауды және (немесе) талаптарға сәйкестігін тексерулерді кейіннен жүзеге асыру үшін бақылау және қадағалау субъектілерін тәуекел дәрежелері бойынша бөлу арқылы қолайсыз факторлардың туындау ықтималдығын азайтуға бағытталған, сондай-ақ нақты бақылау және қадағалау субъектісі (объектісі) үшін тәуекел деңгейін өзгертуге бағытталған басқарушылық шешімдерді қабылдау және (немесе) осындай бақылау және қадағалау субъектісін (объектісін) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудан және (немесе) талаптарға сәйкестігін тексеруден босату процесі;

5) тәуекел дәрежесін бағалаудың объективті өлшемшарттары (бұдан әрі – объективті өлшемшарттар) – белгілі бір қызмет саласында тәуекел дәрежесіне байланысты және жеке бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) тікелей байланыссыз бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) іріктеу үшін пайдаланылатын тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары;

6) тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары – бақылау және қадағалау субъектісінің тікелей қызметімен, салалық даму ерекшеліктерімен және осы дамуға әсер ететін факторлармен байланысты, бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) тәуекелдің әртүрлі дәрежелеріне жатқызуға мүмкіндік беретін сандық және сапалық көрсеткіштердің жиынтығы;

7) тәуекел дәрежесін бағалаудың субъективті өлшемшарттары (бұдан әрі – субъективті өлшемшарттар) – нақты бақылау және қадағалау субъектісінің (объектісінің) қызметі нәтижелеріне байланысты бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) іріктеу үшін пайдаланылатын тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары;

8) тексеру парағы – бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) қызметіне қойылатын, олардың сақталмауы адамның өмірі мен денсаулығына, қоршаған ортаға, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделеріне қатер төндіруге алып келетін талаптар тізбесі;

9) іріктеме жиынтық (іріктеме) – Кодекстің 143-бабының 2-тармағына сәйкес мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың нақты саласында бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) біртекті тобына жатқызылатын бағаланатын субъектілердің (объектілердің) тізбесі.

4. Кодекстің 141-бабының 5-тармағына сәйкес бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және (немесе) талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізу үшін қолданылатын тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары мен тексеру парақтары реттеуші мемлекеттік органдардың, кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті органның бірлескен актісімен бекітіледі және реттеуші мемлекеттік органдардың интернет-ресурстарында орналастырылады.

Мемлекеттік органдардың тәуекел дәрежесін бағалау және тәуекелдерді басқару өлшемшарттарын, тексеру парақтарын бекіту туралы нормативтік құқықтық актілері бекітілгенге дейін ақпараттық жүйенің – тексеру субъектілері мен объектілерінің бірыңғай тізілімініңталаптарына сәйкестігі тұрғысынан құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органмен келісілуге тиіс.

Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органмен келісу мерзімі жоба келісуге келіп түскен күннен бастап бес жұмыс күнін құрайды.

2-тарау. Реттеуші мемлекеттік органдардың бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) талаптарға сәйкестігін тексеру және профилактикалық бақылау жүргізу кезінде тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру тәртібі

5. Бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылауды және (немесе) талаптарға сәйкестігіне тексеруді жүзеге асыру кезінде тәуекелдерді басқару мақсаттары үшін бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) талаптарға сәйкестігіне тексеру және профилактикалық бақылау жүргізу үшін тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары бірнеше кезеңмен жүзеге асырылатын объективті және субъективті өлшемшарттарды айқындау (Шешімдерді мультиөлшемшартты талдау) арқылы қалыптастырылады.

Бірінші кезеңде объективті өлшемшарттар жөніндегі мемлекеттік органдар бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) мынадай тәуекел дәрежелерінің біріне жатқызады:

1) жоғары тәуекел;

2) орташа тәуекел;

3) төмен тәуекел.

Объективті өлшемшарттар бойынша тәуекелдің жоғары және орташа дәрежелеріне жатқызылған бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) қызметі салаларында талаптарға сәйкестігіне тексеру, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау және жоспардан тыс тексеру жүргізіледі.

Объективті өлшемшарттар бойынша тәуекелдің төмен дәрежесіне жатқызылған бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) қызметі салаларында талаптарға сәйкестігіне тексеру, бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау және жоспардан тыс тексеру жүргізіледі.

Екінші кезеңде субъективті өлшемшарттар жөніндегі мемлекеттік органдар бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) мынадай тәуекел дәрежелерінің біріне жатқызады:

1) жоғары тәуекел;

2) орташа тәуекел;

3) төмен тәуекел.

Тәуекел дәрежесінің көрсеткіштері бойынша бақылау және қадағалау субъектісі (объектісі) мыналарға:

1) тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 71-ден 100-ді қоса алғанға дейін болған кезде – тәуекелдің жоғары дәрежесіне;

2) тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 31-ден 70-ті қоса алғанға дейін болған кезде – тәуекелдің орташа дәрежесіне;

3) тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 0-ден 30-ты қоса алғанға дейін болған кезде – тәуекелдің төмен дәрежесіне жатқызылады.

6. Ықтимал тәуекел мен проблеманың маңыздылығына, бұзушылықтың біржолғы немесе жүйелі сипатына, әрбір ақпарат көзі бойынша бұрын қабылданған шешімдерді талдауға байланысты бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) қызметіне қойылатын талаптар өрескел, елеулі және болмашы бұзушылық дәрежелеріне сәйкес келеді.

Бұл ретте өрескел, елеулі және болмашы бұзушылықтарды айқындау реттеуші мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарында тиісті мемлекеттік бақылау және қадағалау саласының ерекшелігі ескеріле отырып белгіленеді.

Бұзушылық дәрежесі (өрескел, елеулі, болмашы) субъективті өлшемшарттар бойынша өрескел, елеулі, болмашы бұзушылықтардың белгіленген анықтамаларына сәйкес беріледі.

7. Бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) талаптарға сәйкестігіне тексеру және профилактикалық бақылау жүргізу үшін тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары объективті және субъективті өлшемшарттарды айқындау арқылы қалыптастырылады.

1-параграф. Объективті өлшемшарттар

8. Объективті өлшемшарттарды айқындау тәуекелді айқындау арқылы жүзеге асырылады.

9. Объективті өлшемшарттар бойынша тәуекелді айқындау мынадай өлшемшарттардың бірін ескере отырып, мемлекеттік бақылау мен қадағалау жүзеге асырылатын саланың ерекшелігіне қарай жүзеге асырылады:

1) объектінің қауіптілік (күрделілік) деңгейі;

2) реттелетін салаға (облысқа) ықтимал теріс салдарлар ауырлығының, зиянның ауқымы;

3) адамның өмірі немесе денсаулығы, қоршаған орта, жеке және заңды тұлғалардың, мемлекеттің заңды мүдделері үшін қолайсыз оқиғаның туындау мүмкіндігі.

10. Ықтимал тәуекелдерге талдау жүргізгеннен кейін бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) тәуекелдің үш дәрежесі (жоғары, орта және төмен) бойынша бөлінеді.

11. Мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың тиісті саласының ерекшелігін ескере отырып, субъектілерді (объектілерді) тәуекелдің үш дәрежесі бойынша объективті өлшемшарттар бойынша бөлу реттеуші мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарында бекітіледі.

2-параграф. Субъективті өлшемшарттар

12. Субъективті өлшемшарттарды айқындау мынадай кезеңдерді қолдана отырып жүзеге асырылады:

1) деректер базасын қалыптастыру және ақпарат жинау;

2) ақпаратты талдау және тәуекелдерді бағалау.

13. Бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) анықтау үшін деректер базасын қалыптастыру және ақпарат жинау қажет.

Ақпаратты жинау және өңдеу процестері толық көлемде автоматтандырылады және алынған деректердің дұрыстығын тексеруге мүмкіндік береді.

Тәуекел дәрежесін бағалау үшін мынадай ақпарат көздері пайдаланылады:

1) бақылау және қадағалау субъектісі ұсынатын есептілік пен мәліметтер мониторингінің нәтижелері;

2) бақылау және қадағалау субъектілеріне (объектілеріне) алдыңғы тексерулер мен бару арқылы профилактикалық бақылаудың нәтижелері;

3) бақылау және қадағалау субъектісі кінәсінен туындаған қолайсыз жағдайлардың болуы.

Қолайсыз оқиғаларға инфекциялық аурулар және (немесе) паразиттік және топтық инфекциялық аурулар мен уланулар, оның ішінде тамақтан улану, өрттер, өндірістік жарақаттар мен авариялар, оқиғалар, апаттар, оқыс оқиғалар жағдайларын тіркеу, аса қауіпті зиянды организмдер мен карантиндік объектілерді, олардың таралу ошақтарын анықтау, жануарлар дүниесі объектілерінің санын қысқарту және олар мекендейтін ортаның нашарлауы жатады;

4) расталған шағымдар мен өтініштердің болуы және саны;

5) тәуелсіз ұйымдар аудитінің (сараптамасының) нәтижелері (энергия аудиті, энергия сараптамасы, тарату кезіндегі тәуелсіз аудит, өнеркәсіптік қауіпсіздік сараптамасы);

6) бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау нәтижелері (бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бармай профилактикалық бақылау қорытындылары бойынша берілген қорытынды құжаттар);

7) мемлекеттік органдардың ресми интернет-ресурстарын, бұқаралық ақпарат құралдарын талдау;

8) мемлекеттік органдар мен ұйымдар ұсынатын мәліметтерді талдау нәтижелері;

9) Кодекстің 144-4-бабында көзделген негіздерге сәйкес, мемлекеттік бақылау және қадағалау органдарының тергеп-тексеру жүргізу нәтижелері.

Кәсіпкерлік субъектілеріне талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізу кезінде іріктеу үшін қосымша ақпарат көздері мыналар болып табылады:

бақылау және қадағалау субъектілері қызметкерлерін аттестаттау, емтихан нәтижелері (осындай талаптар болған жағдайда);

берілетін рұқсаттар шұғыл болған жағдайда кәсіпкерлік субъектілерін аттестаттау (аккредиттеу) нәтижелері (осындай талаптар болған жағдайда).

14. Қолда бар ақпарат көздерінің негізінде реттеуші мемлекеттік органдар талдауға және бағалаула жататын субъективті өлшемшарттарды бойынша деректерді қалыптастырады.

Субъективті өлшемшарттарды талдау және бағалау ең жоғары әлеуетті тәуекелі бар бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) қатысты бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізуді және профилактикалық бақылауды шоғырландыруға мүмкіндік береді.

Бұл ретте талдау және бағалау кезінде нақты бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) қатысты бұрын ескерілген және пайдаланылған субъективті өлшемшарттардың деректері не Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес талап қою мерзімі өткен деректер қолданылмайды.

Алдыңғы жүргізілген бару арқылы профилактикалық бақылаудың және (немесе) талаптарға сәйкестігін тексерудің қорытындылары бойынша берілген бұзушылықтарды толық көлемде жойған бақылау және қадағалау субъектілеріне қатысты оларды мемлекеттік бақылаудың кезекті кезеңіне кестелер мен тізімдерді қалыптастыру кезінде енгізуге жол берілмейді.

15. Қолданылатын ақпарат көздерінің басымдығын және осы Қағидалардың 3-тарауында айқындалған субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткішін есептеу тәртібіне сәйкес субъективті өлшемшарттар көрсеткішінің маңыздылығын негізге ала отырып, субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші 0-ден 100-ге дейінгі шәкіл бойынша есептеледі.

Қолданылатын ақпарат көздерінің басымдығы және субъективті өлшемшарттар көрсеткіштерінің маңыздылығы осы Қағидалардың қосымшасына сәйкес нысанда субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесін айқындауға арналған субъективті өлшемшарттар тізбесіне сәйкес, мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың тиісті саласының ерекшелігі ескеріле отырып, реттеуші мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарында белгіленеді.

Субъективті өлшемшарттардың көрсеткіштері мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың әрбір саласындағы бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) әрбір біртекті тобы үшін айқындалады. Субъективті өлшемшарттар көрсеткіштерінің маңыздылығы бойынша үлес салмағы мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың әрбір саласындағы бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) әрбір біртекті тобы үшін тәуекелді бағалаудағы көрсеткіштің маңыздылығына байланысты айқындалады. Субъективті өлшемшарттар көрсеткіштерінің жол берілетін мәндері Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерімен регламенттеледі.

3-параграф. Тәуекелдерді басқару

16. Адал бақылау және қадағалау субъектілерін көтермелеу және бұзушыларға бақылау мен қадағалауды шоғырландыру қағидатын іске асыру мақсатында бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) реттеуші мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау субъективті өлшемшарттарымен айқындалатын кезеңге бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және (немесе) талаптарға сәйкестігін тексеру жүргізуден босатылады.

17. Субъективті өлшемшарттар бойынша бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) ақпараттық жүйені қолдана отырып, бақылау және қадағалау субъектілері қызметінің тиісті салаларындағы жоғары тәуекел дәрежесінен орташа тәуекел дәрежесіне немесе орташа тәуекел дәрежесінен төмен тәуекел дәрежесіне мынадай жағдайларда:

1) егер мұндай субъектілер Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жағдайларда және тәртіппен үшінші тұлғалар алдында азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру шарттарын жасасcа;

2) егер Қазақстан Республикасының заңдарында және реттеуші мемлекеттік органдардың тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарында бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудан немесе талаптарға сәйкестігіне тексерулер жүргізуден босату жағдайлары айқындалған болса;

3) егер субъектілер өзін-өзі реттейтін ұйым қызметінің нәтижелерін тану туралы келісім жасалған, "Өзін-өзі реттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшелері болып табылса ауыстырылады.

18. Кодекстің 141-бабының 10-тармағына сәйкес реттеуші мемлекеттік органдар, сондай-ақ мемлекеттік органдар ерікті мүшелікке (қатысуға) негізделген өзін-өзі реттейтін ұйымның мүшесіне (қатысушысына) мемлекеттік бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру кезінде кәсіпкерлік жөніндегі уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен өзін-өзі реттейтін ұйым қызметінің нәтижелерін тану туралы жасалған келісімді ескере отырып, жеңілдететін индикатор ретінде тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарында осындай мүшеліктің (қатысудың) болу фактісін ескереді.

Осы тармақтың, сондай-ақ осы Қағидалардың 17-тармағы 3) тармақшасының ережелері ұлттық қауіпсіздік, қорғаныс, қоғамдық тәртіпті қамтамасыз ету салаларына қолданылмайды.

19. Бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудан және (немесе) талаптарға сәйкестігін тексеруден босату мақсатында реттеуші мемлекеттік органдар, сондай-ақ мемлекеттік органдар жеңілдететін индикаторларды ескереді.

Жеңілдететін индикаторларға:

1) деректерді онлайн-режимде беретін аудио және (немесе) бейне жазбалардың болуы;

2) деректерді мемлекеттік органдар жүйесіне беретін датчиктер мен бекіту құрылғыларының (су датчиктері, атмосфераға шығарындыларды тіркеу датчиктері) болуы жатады.

Бұл ретте бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудан және (немесе) талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізуден босатуды реттеуші мемлекеттік органдар, сондай-ақ мемлекеттік органдар олар бойынша деректер жеңілдететін индикаторларда көрсетілген тәсілдермен алынған талаптар бөлігінде жүзеге асырады.

20. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда осындай негіздер көзделген болса, реттеуші мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарына сәйкес тәуекелдерді бағалау мен талдаудың, аудиттің, сараптамалардың қолданылатын баламалы (тәуелсіз) жүйелері негізінде бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылаудан және (немесе) талапқа сәйкестігіне тексеру жүргізуден босату мүмкін болады.

4-параграф. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес ерекшелік пен құпиялылық ескеріле отырып, ақпараттық жүйелерді пайдаланатын мемлекеттік органдарға арналған тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесін қалыптастыру ерекшеліктері

21. Мемлекеттік органдардың тәуекелдерді бағалау және басқару жүйесі бақылау және қадағалау субъектілерін (объектілерін) тәуекелдің нақты дәрежелеріне жатқызатын және бақылау іс-шараларын жүргізу кестелерін немесе тізімдерін қалыптастыратын ақпараттық жүйелерді пайдалана отырып жүргізіледі, сондай-ақ мемлекеттік статистикаға, ведомстволық статистикалық байқаудың қорытындыларына, сондай-ақ ақпараттық құралдарға негізделеді.

Тәуекелдерді бағалау мен басқарудың ақпараттық жүйесі болмаған кезде оларға қатысты бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау және (немесе) талаптарға сәйкестігін тексеру жүзеге асырылатын бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) санының ең аз жол берілетін шегі мемлекеттік бақылаудың және қадағалаудың белгілі бір саласындағы осындай бақылау және қадағалау субъектілерінің жалпы санының бес пайызынан аспауға тиіс.

22. Қазақстан Республикасының заңнамалық актілеріне сәйкес ерекшелік пен құпиялылық ескеріле отырып, ақпараттық жүйелерді пайдаланатын мемлекеттік органдарға арналған тәуекелдерді бағалау жүйесін қалыптастыру кезінде тәуекел дәрежесінің субъективті өлшемшарттарын көрсеткішін есептеу, сондай-ақ оларға сәйкес бақылау және қадағалау субъектісі жоғары, орташа немесе төмен тәуекел дәрежесіне жатқызылатын тәуекел дәрежесінің көрсеткіштері осы Қағидалардың қосымшасына сәйкес нысанда субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесін айқындауға арналған субъективті өлшемшарттар тізбесіне сәйкес, реттеуші мемлекеттік органның тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарында белгіленеді.

23. Тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттары, ақпараттық жүйенің – тексеру субъектілері мен объектілерінің бірыңғай тізілімінің талаптарына сәйкестігі тұрғысынан құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі уәкілетті органмен келісуге тиіс.

3-тарау. Субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесін есептеу тәртібі

24. Осы Қағидалардың 5-тармағына сәйкес бақылау және қадағалау субъектісін тәуекел дәрежесіне жатқызу үшін тәуекел дәрежесінің көрсеткішін есептеудің мынадай тәртібі қолданылады.

Мемлекеттік орган осы Қағидалардың 13-тармағына сәйкес көздерден субъективті өлшемшарттар бойынша ақпарат жинайды және деректер базасын қалыптастырады.

Субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткішін (R) есептеу алдыңғы тексерулер мен бақылау және қадағалау (SP) субъектілеріне (объектілеріне) бару арқылы профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша осы Қағидалардың (SC) 15-тармағына сәйкес айқындалған субъективті өлшемшарттарға сәйкес бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткішін қорытындылау жолымен, деректер мәндерін 0-ден 100 баллға дейінгі диапозонға қалыпқа келтіре отырып, автоматтандырылған режимде жүзеге асырылады.

Rарал = SP + SC , мұнда

Rарал – субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің аралық көрсеткіші,

SР – бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші,

SC – осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші.

Есеп мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың әрбір саласының бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) біртекті тобының әрбір бақылау және қадағалау субъектісі (объектісі) бойынша жүргізіледі. Бұл ретте мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың бір саласының бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) біртекті тобына жатқызылатын, бағаланатын бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) тізбесі деректерді кейіннен қалыпқа келтіру үшін іріктеу жиынтығын (іріктемені) құрайды.

25. Алдыңғы тексерулер мен бақылау және қадағалау субъектілеріне (объектілеріне) бару арқылы профилактикалық бақылау нәтижелері бойынша алынған деректер бойынша 0-ден 100-ге дейінгі баллмен бағаланатын бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші қалыптастырылады.

Осы Қағидалардың 13-тармағында көрсетілген ақпарат көздерінің кез келгені бойынша бір өрескел бұзушылық анықталған кезде бақылау және қадағалау субъектісіне 100 балл тәуекел дәрежесінің көрсеткіші теңестіріледі және оған қатысты талаптарға сәйкестігіне тексеру немесе бақылау және қадағалау субъектісіне (объектісіне) бару арқылы профилактикалық бақылау жүргізіледі.

Өрескел бұзушылықтар анықталмаған кезде бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші елеулі және болмашы дәрежедегі бұзушылықтар бойынша жиынтық көрсеткішпен есептеледі.

Елеулі бұзушылықтар көрсеткішін айқындау кезінде 0,7 коэффициенті қолданылады.

Бұл көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі:

SРз = (SР2 х 100/SР1) х 0,7, мұнда

SРз – елеулі бұзушылықтардың көрсеткіші;

SР1 – елеулі бұзушылықтардың талап етілетін саны;

SР2 – анықталған елеулі бұзушылықтардың саны.

Болмашы бұзушылықтардың көрсеткішін айқындау кезінде 0,3 коэффициенті қолданылады.

Бұл көрсеткіш мына формула бойынша есептеледі:

SРн = (SР2 х 100/SР1) х 0,3, мұнда

SРн – болмашы бұзушылықтардың көрсеткіші;

SР1 – болмашы бұзушылықтардың талап етілетін саны;

SР2 – анықталған болмашы бұзушылықтардың саны.

Бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші (SР) 0-ден 100-ге дейінгі шәкіл бойынша есептеледі және мына формула бойынша елеулі және болмашы бұзушылықтардың көрсеткіштерін қосу арқылы айқындалады:

SР = SРз + SРн, мұнда

SР – бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші;

SРз – елеулі бұзушылықтардың көрсеткіші;

SРн – болмашы бұзушылықтардың көрсеткіші.

Бұзушылықтар бойынша тәуекел дәрежесі көрсеткішінің алынған мәні субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесі көрсеткішінің есебіне енгізіледі.

26. Осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткішін есептеу 0-ден 100 балға дейінгі шәкіл бойынша жүргізіледі және мынадай формула бойынша жүзеге асырылады:

xi - субъективті өлшемшарт көрсеткіші,

wi - субъективті өлшем көрсеткішінің үлес салмағы xi

n – көрсеткіштер саны.

Осы Қағидалардың 15-тармағына сәйкес айқындалған субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесі көрсеткішінің алынған мәні субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесі көрсеткішінің есебіне енгізіледі.

27. R көрсеткіші бойынша субъектілер (объектілер) бойынша есептелген мәндер 0-ден 100 балға дейінгі диапазонға қалыпқа келтіріледі. Деректерді қалыпқа келтіру әрбір іріктемелі жиынтық (іріктеме) бойынша мынадай формула әдісін пайдалана отырып жүзеге асырылады:

R – бақылау және қадағалау жеке субъектісінің (объектісінің) субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің көрсеткіші (қорытынды),

Rmax – бір іріктемелі жиынтыққа (іріктемеге) кіретін субъектілер (объектілер) бойынша субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің шәкілі бойынша ең жоғарғы ықтимал мән (шәкілдің жоғарғы шекарасы),

Rmin – бір іріктемелі жиынтыққа (іріктемеге) кіретін субъектілер (объектілер) бойынша субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің шәкілі бойынша ең төменгі ықтимал мән (шәкілдің төменгі шекарасы),

Rарал – осы Қағидалардың 24-тармағына сәйкес есептелген субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесінің аралық көрсеткіші.

4-тарау. Тексеру парақтары

28. Тексеру парақтары бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) біртекті топтары үшін жасалады және Кодекстің 132-бабының 2-тармағына сәйкес талаптарды қамтиды және Кодекстің 143-бабының 2-тармағында айқындалған шарттарды сақтай отырып жүргізіледі.

29. Біртекті топтар бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) жүзеге асыратын қызмет түрлері бойынша, сол сияқты тіркеу нысаны бойынша (заңды тұлғалар, жеке тұлғалар, дара кәсіпкерлер) бөлінеді.

30. Тексеру парақтары осы бұйрыққа 2-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қалыптастырылады.

31. Тәуекелдің жоғары дәрежесіне жатқызылған бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) қызметінің салалары үшін талаптарға сәйкестігіне тексеру жүргізудің жиілігі тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарымен, бірақ жылына ең көбі бір рет айқындалады.

Халықтың санитариялық-эпидемиологиялық саламаттылығы саласындағы эпидемиялық маңыздылығы жоғары бақылау және қадағалау объектілеріне қатысты талаптарға сәйкестігіне тексерулер жүргізу жиілігі ең көбі жарты жылда бір рет айқындалады.

Тәуекелдің орташа дәрежесіне жатқызылған бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) қызметінің салалары үшін талаптарға сәйкестігіне тексерулер жүргізудің жиілігі тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарымен, бірақ ең көбі екі жылда бір рет айқындалады.

Тәуекелдің төмен дәрежесіне жатқызылған бақылау және қадағалау субъектілері (объектілері) қызметінің салалары үшін талаптарға сәйкестігіне тексерулер жүргізудің жиілігі тәуекел дәрежесін бағалау өлшемшарттарымен, бірақ ең көбі үш жылда бір рет айқындалады.

Реттеуші мемлекеттік
органдардың тәуекелдерді
бағалау және басқару жүйесін
қалыптастыру қағидаларына
қосымша

Нысан

Субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесін айқындауға арналған субъективті өлшемшарттар тізбесі

____________________________________________________________________

Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің

__________________________________________________ саласында/аясында

138 және 139-баптарына сәйкес

____________________________________________________________________

бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің)

______________________________________ қатысты біртекті тобының атауы

Р/с №	Субъективті өлшемшарттар көрсеткіші	Субъективті өлшемшарт көрсеткіші бойынша ақпарат көзі	Маңыздылығы бойынша үлес салмағы, балл (барлығы 100 баллға дейін болуы тиіс), wi	Шарттар / мәндер, xi
				1-шарты / мәні	2-шарты / мәні	3-шарты / мәні	4-шарты / мәні	n…- шарты / мәні
1	2	3	4	5
Бару арқылы профилактикалық бақылау үшін
1	1-көрсеткіш 1	Ақпарат көзінің атауы

2	n-көрсеткіш	Ақпарат көзінің атауы

Талаптарға сәйкестігін тексеру үшін
1	1-көрсеткіш	Ақпарат көзінің атауы

2	n-көрсеткіш	Ақпарат көзінің атауы

Шаблонды толтыру бойынша нұсқаулық:

1) субъективті өлшемшарттардың көрсеткіштері мемлекеттік бақылау мен қадағалаудың әрбір саласындағы бақылау және қадағалау субъектілерінің (объектілерінің) біртекті топтары үшін айқындалады.

2) 2-бағанда субъективті өлшемшарт көрсеткіші көрсетіледі.

3) 3-бағанда ақпараттың басым көздері көрсетіледі.

4) 4-бағанда балдардағы субъективті өлшемшарт көрсеткішінің маңыздылығы бойынша үлес салмағы көрсетіледі. Осы баған бойынша барлық жолдардың қосындысы 100 баллға дейін болуы тиіс.

5) 5-бағанда субъективті өлшемшарттар бойынша тәуекел дәрежесін есептеуде субъективті өлшемшарт көрсеткішін есепке алу шарттары және әрбір шартқа сәйкес келетін субъективті өлшемшарттар көрсеткіштерінің сандық мәндері көрсетіледі. Сандық мәндер тәуекелдің жоғарылауына байланысты 0-ден 100-ге дейінгі пайызбен көрсетіледі. Субъективті өлшемшарттар көрсеткіштерінің жол берілетін мәндері Қазақстан Республикасының нормативтік-құқықтық актілерімен регламенттелуге тиіс.

ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Внести в приказ исполняющего обязанности Министра национальной экономики Республики Казахстан от 22 июня 2022 года № 48 "Об утверждении Правил формирования регулирующими государственными органами системы оценки и управления рисками и о внесении изменений в приказ исполняющего обязанности Министра национальной экономики Республики Казахстан от 31 июля 2018 года № 3 "Об утверждении Правил формирования государственными органами системы оценки рисков и формы проверочных листов" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов Республики Казахстан за № 28577) следующее изменение:

Правила формирования регулирующими государственными органами системы оценки и управления рисками, утвержденные указанным приказом, изложить в редакции согласно приложению к настоящему приказу.

2. Департаменту политики развития предпринимательства Министерства национальной экономики Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства национальной экономики Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства национальной экономики Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на первого вице-министра национальной экономики Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие с 1 января 2023 года и подлежит официальному опубликованию.

Министр национальной экономики
Республики Казахстан

А. Куантыров

"СОГЛАСОВАН"
Комитет по правовой статистике и
специальным учетам
Генеральной прокуратуры
Республики Казахстан

	Приложение к приказу Министра национальной экономики Республики Казахстан от 14 декабря 2022 года № 126
	Приложение 1 к приказу исполняющего обязанности Министра национальной экономики Республики Казахстан от 22 июня 2022 года № 48

Правила формирования регулирующими государственными органами системы оценки и управления рисками

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила формирования регулирующими государственными органами системы оценки и управления рисками (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 5-2) пункта 2 статьи 85 Предпринимательского кодекса Республики Казахстан (далее – Кодекс) и определяют порядок формирования регулирующими государственными органами системы оценки и управления рисками.

2. Правила предназначены для разработки регулирующими государственными органами критериев оценки степени риска и управления рисками для отбора субъектов (объектов) контроля и надзора с целью проведения проверки, проводимые на соответствие квалификационным или разрешительным требованиям по выданным разрешениям, требованиям по направленным уведомлениям в соответствии с Законом Республики Казахстан "О разрешениях и уведомлениях" (далее – проверка на соответствие требованиям) и профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, а также разработки проверочных листов, утверждаемых в соответствии с пунктом 2 статьи 132, статьей 141 и пунктами 2 и 3 статьи 143 Кодекса.

3. В настоящих Правилах используются следующие основные понятия:

1) балл – количественная мера исчисления риска;

2) нормализация данных – статистическая процедура, предусматривающая приведение значений, измеренных в различных шкалах, к условно общей шкале;

3) риск – вероятность причинения вреда в результате деятельности субъекта контроля и надзора жизни или здоровью человека, окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, имущественным интересам государства с учетом степени тяжести его последствий;

4) система оценки и управления рисками – процесс принятия управленческих решений, направленных на снижение вероятности наступления неблагоприятных факторов путем распределения субъектов (объектов) контроля и надзора по степеням риска для последующего осуществления профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проверок на соответствие требованиям с целью минимально возможной степени ограничения свободы предпринимательства, обеспечивая при этом допустимый уровень риска в соответствующих сферах деятельности, а также направленных на изменение уровня риска для конкретного субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) освобождения такого субъекта (объекта) контроля и надзора от профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проверок на соответствие требованиям;

5) объективные критерии оценки степени риска (далее – объективные критерии) – критерии оценки степени риска, используемые для отбора субъектов (объектов) контроля и надзора в зависимости от степени риска в определенной сфере деятельности и не зависящие непосредственно от отдельного субъекта (объекта) контроля и надзора;

6) критерии оценки степени риска – совокупность количественных и качественных показателей, связанных с непосредственной деятельностью субъекта контроля и надзора, особенностями отраслевого развития и факторами, влияющими на это развитие, позволяющих отнести субъекты (объекты) контроля и надзора к различным степеням риска;

7) субъективные критерии оценки степени риска (далее – субъективные критерии) – критерии оценки степени риска, используемые для отбора субъектов (объектов) контроля и надзора в зависимости от результатов деятельности конкретного субъекта (объекта) контроля и надзора;

8) проверочный лист – перечень требований, предъявляемых к деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, несоблюдение которых влечет за собой угрозу жизни и здоровью человека, окружающей среде, законным интересам физических и юридических лиц, государства;

9) выборочная совокупность (выборка) – перечень оцениваемых субъектов (объектов), относимых к однородной группе субъектов (объектов) контроля и надзора в конкретной сфере государственного контроля и надзора, в соответствии с пунктом 2 статьи 143 Кодекса.

4. Критерии оценки степени риска и проверочные листы, применяемые для проведения профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проверки на соответствие требованиям, утверждаются совместным актом регулирующих государственных органов, уполномоченного органа по предпринимательству и размещаются на интернет-ресурсах регулирующих государственных органов в соответствии с пунктом 5 статьи 141 Кодекса.

Нормативные правовые акты государственных органов об утверждении критериев оценки степени риска и управления рисками, проверочных листов до их утверждения подлежат согласованию с уполномоченным органом по правовой статистике и специальным учетам на предмет соответствия требованиям информационной системы – единого реестра субъектов и объектов проверок.

Срок согласования уполномоченным органом по правовой статистике и специальным учетам составляет пять рабочих дней со дня поступления проекта на согласование.

Глава 2. Порядок формирования регулирующими государственными органами системы оценки и управления рисками при проведении проверки на соответствие требованиям и профилактического контроля субъектов (объектов) контроля и надзора

5. Для целей управления рисками при осуществлении профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проверки на соответствие требованиям, критерии оценки степени риска для проведения проверки на соответствие требованиям и профилактического контроля субъектов (объектов) контроля и надзора формируются посредством определения объективных и субъективных критериев, которые осуществляются поэтапно (Мультикритериальный анализ решений).

На первом этапе государственные органы по объективным критериям относят субъекты (объекты) контроля и надзора к одной из следующих степеней риска:

1) высокий риск;

2) средний риск;

3) низкий риск.

Для сфер деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, отнесенных к высокой и средней степени риска по объективным критериям, проводятся проверка на соответствие требованиям, профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора, профилактический контроль без посещения субъекта (объекта) контроля и надзора и внеплановая проверка.

Для сфер деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, отнесенных к низкой степени риска по объективным критериям, проводятся проверка на соответствие требованиям, профилактический контроль без посещения субъекта (объекта) контроля и надзора и внеплановая проверка.

На втором этапе государственные органы по субъективным критериям относят субъекты (объекты) контроля и надзора к одной из следующих степеней риска:

1) высокий риск;

2) средний риск;

3) низкий риск.

По показателям степени риска по субъективным критериям субъект (объект) контроля и надзора относится:

1) к высокой степени риска – при показателе степени риска от 71 до 100 включительно;

2) к средней степени риска – при показателе степени риска от 31 до 70 включительно;

3) к низкой степени риска – при показателе степени риска от 0 до 30 включительно.

6. В зависимости от возможного риска и значимости проблемы, единичности или системности нарушения, анализа принятых ранее решений по каждому источнику информации требования, предъявляемые к деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, соответствуют степени нарушения – грубое, значительное и незначительное.

При этом определения грубым, значительным и незначительным нарушениям устанавливаются в критериях оценки степени риска регулирующего государственного органа с учетом специфики соответствующей сферы государственного контроля и надзора.

Степень нарушения (грубое, значительное, незначительное) присваивается в соответствии с установленными определениями грубых, значительных, незначительных нарушений по субъективным критериям.

7. Критерии оценки степени риска для проведения проверки на соответствие требованиям и профилактического контроля субъектов (объектов) контроля и надзора формируются посредством определения объективных и субъективных критериев.

Параграф 1. Объективные критерии

8. Определение объективных критериев осуществляется посредством определения риска.

9. Определение риска по объективным критериям осуществляется в зависимости от специфики сферы, в которой осуществляется государственный контроль и надзор с учетом одного из следующих критериев:

1) уровня опасности (сложности) объекта;

2) масштабов тяжести возможных негативных последствий, вреда на регулируемую сферу (область);

3) возможности наступления неблагоприятного происшествия для жизни или здоровья человека, окружающей среды, законных интересов физических и юридических лиц, государства.

10. После проведения анализа возможных рисков субъекты (объекты) контроля и надзора распределяются по трем степеням риска по объективным критериям (высокая, средняя и низкая).

11. Субъекты (объекты) контроля и надзора распределяются по трем степеням риска по объективным критериям в критериях оценки степени риска регулирующего государственного органа с учетом специфики соответствующей сферы государственного контроля и надзора.

Параграф 2. Субъективные критерии

12. Определение субъективных критериев осуществляется с применением следующих этапов:

1) формирование базы данных и сбор информации;

2) анализ информации и оценка рисков.

13. Формирование базы данных и сбор информации необходимы для выявления субъектов (объектов) контроля и надзора.

Процессы сбора и обработки информации в полной мере автоматизируются и допускают возможность проверки корректности полученных данных.

Для оценки степени риска используются следующие источники информации:

1) результаты мониторинга отчетности и сведений, представляемых субъектом контроля и надзора;

2) результаты предыдущих проверок и профилактического контроля с посещением субъектов (объектов) контроля и надзора;

3) наличие неблагоприятных происшествий, возникших по вине субъекта контроля и надзора.

К неблагоприятным происшествиям относятся регистрация случаев инфекционных заболеваний и (или) паразитарных и групповых инфекционных заболеваний и отравлений, в том числе пищевые, пожары, производственные травмы и аварии, происшествия, крушения, инциденты, выявление особо опасных вредных организмов и карантинных объектов, очагов их распространения, сокращение численности объектов животного мира и ухудшение среды их обитания;

4) наличие и количество подтвержденных жалоб и обращений;

5) результаты аудита (экспертизы) независимых организаций (энергоаудит, энергоэкспертиза, независимый аудит при ликвидации, экспертиза промышленной безопасности);

6) результаты профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля и надзора (итоговые документы, выданные по итогам профилактического контроля без посещения субъекта (объекта) контроля и надзора);

7) анализ официальных интернет-ресурсов государственных органов, средств массовой информации;

8) результаты анализа сведений, представляемых государственными органами и организациями;

9) результаты проведения расследования органами государственного контроля и надзора в соответствии с основаниями, предусмотренными статьей 144-4 Кодекса.

Для отбора субъектов предпринимательства при проведении проверок на соответствие требованиям дополнительными источниками информации являются:

результаты аттестации, экзаменов сотрудников субъектов контроля и надзора (при наличии таких требований);

результаты аттестации (аккредитации) субъектов предпринимательства (при наличии таких требований) при срочности выдаваемых разрешений.

14. На основании имеющихся источников информации регулирующие государственные органы формируют данные по субъективным критериям, подлежащие анализу и оценке.

Анализ и оценка субъективных критериев позволяет сконцентрировать проведение проверки на соответствие требованиям и профилактический контроль субъекта (объекта) контроля и надзора в отношении субъекта (объекта) контроля и надзора с наибольшим потенциальным риском.

При этом при анализе и оценке не применяются данные субъективных критериев, ранее учтенные и использованные в отношении конкретного субъекта (объекта) контроля и надзора либо данные, по которым истек срок исковой давности в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

В отношении субъектов контроля и надзора, устранивших в полном объеме выданные нарушения по итогам проведенного предыдущего профилактического контроля с посещением и (или) проверки на соответствие требованиям, не допускается включение их при формировании графиков и списков на очередной период государственного контроля.

15. Исходя из приоритетности применяемых источников информации и значимости показателей субъективных критериев, в соответствии с порядком расчета показателя степени риска по субъективным критериям, определенным в главе 3 настоящих Правил, рассчитывается показатель степени риска по субъективным критериям по шкале от 0 до 100 баллов.

Приоритетность применяемых источников информации и значимость показателей субъективных критериев устанавливаются в критериях оценки степени риска регулирующего государственного органа с учетом специфики соответствующей сферы государственного контроля и надзора согласно перечню субъективных критериев для определения степени риска по субъективным критериям по форме согласно приложению к настоящим Правилам.

Показатели субъективных критериев определяются для каждой однородной группы субъектов (объектов) контроля и надзора в каждой сфере государственного контроля и надзора. Удельный вес по значимости показателей субъективных критериев определяется в зависимости от важности показателя в оценке риска для каждой однородной группы субъектов (объектов) контроля и надзора в каждой сфере государственного контроля и надзора. Допустимые значения показателей субъективных критериев регламентируются нормативными правовыми актами Республики Казахстан.

Параграф 3. Управление рисками

16. В целях реализации принципа поощрения добросовестных субъектов контроля и надзора и концентрации контроля и надзора на нарушителях субъекты (объекты) контроля и надзора освобождаются от проведения профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проверки на соответствие требованиям на период, определяемый субъективными критериями оценки степени риска регулирующего государственного органа.

17. Субъекты (объекты) контроля и надзора по субъективным критериям переводятся с применением информационной системы с высокой степени риска в среднюю степень риска или со средней степени риска в низкую степень риска в соответствующих сферах деятельности субъектов контроля и надзора в случаях:

1) если такие субъекты заключили договоры страхования гражданско-правовой ответственности перед третьими лицами в случаях и порядке, установленных законами Республики Казахстан;

2) если в законах Республики Казахстан и критериях оценки степени риска регулирующих государственных органов определены случаи освобождения от профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора или проведения проверок на соответствие требованиям;

3) если субъекты являются членами саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии) в соответствии с Законом Республики Казахстан "О саморегулировании", с которой заключено соглашение о признании результатов деятельности саморегулируемой организации.

18. Регулирующие государственные органы, а также государственные органы при осуществлении государственного контроля и надзора за членом (участником) саморегулируемой организации, основанной на добровольном членстве (участии), учитывают факт наличия такого членства (участия) в критериях оценки степени риска, как смягчающий индикатор, с учетом заключенного соглашения о признании результатов деятельности саморегулируемой организации в порядке, определяемом уполномоченным органом по предпринимательству в соответствии с пунктом 10 статьи 141 Кодекса.

Положения настоящего пункта, а также подпункта 3) пункта 17 настоящих Правил не распространяются на сферы национальной безопасности, обороны, обеспечения общественного порядка.

19. В целях освобождения от профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проведения проверки на соответствие требованиям, регулирующими государственными органами, а также государственными органами учитываются смягчающие индикаторы.

К смягчающим индикаторам относится:

1) наличие аудио и (или) видео фиксации, с передачей данных в онлайн-режиме;

2) наличие датчиков и фиксирующих устройств по передаче данных в системы государственных органов (датчики воды, датчики фиксации выбросов в атмосферу).

При этом освобождение от профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проведения проверки на соответствие требованиям регулирующими государственными органами, а также государственными органами осуществляется в части требований, данные по которым получены указанными в смягчающих индикаторах способами.

20. Освобождение от профилактического контроля с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проведения проверки на соответствие требованиям возможно на основании применяемых альтернативных (независимых) систем оценки и анализа рисков, аудита, экспертиз в соответствии с критериями оценки степени риска регулирующего государственного органа, если такие основания предусмотрены в международных договорах, ратифицированных Республикой Казахстан.

Параграф 4. Особенности формирования системы оценки и управления рисками для государственных органов, использующих информационные системы с учетом специфики и конфиденциальности, в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан

21. Система оценки и управления рисками государственными органами ведется с использованием информационных систем, относящих субъекты (объекты) контроля и надзора к конкретным степеням риска и формирующих графики или списки проведения контрольных мероприятий, а также основывается на государственной статистике, итогах ведомственного статистического наблюдения, а также информационных инструментах.

При отсутствии информационной системы оценки и управления рисками минимально допустимый порог количества субъектов (объектов) контроля и надзора, в отношении которых осуществляются профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора и (или) проверка на соответствие требованиям, не должен превышать пяти процентов от общего количества таких субъектов контроля и надзора в определенной сфере государственного контроля и надзора.

22. При формировании системы оценки рисков для государственных органов, использующих информационные системы, с учетом специфики и конфиденциальности в соответствии с законодательными актами Республики Казахстан, расчет показателя степени риска по субъективным критериям, а также показатели степени риска, в соответствии с которыми субъект контроля и надзора относится к высокой, средней или низкой степеням риска, устанавливаются в критериях оценки степени риска регулирующего государственного органа согласно перечню субъективных критериев для определения степени риска по субъективным критериям по форме согласно приложению к настоящим Правилам.

23. Критерии оценки степени риска согласовываются с уполномоченным органом по правовой статистике и специальным учетам на предмет соответствия требованиям информационной системы – единого реестра субъектов и объектов проверок.

Глава 3. Порядок расчета степени риска по субъективным критериям

24. Для отнесения субъекта контроля и надзора к степени риска в соответствии с пунктом 5 настоящих Правил применяется следующий порядок расчета показателя степени риска.

Государственный орган собирает информацию и формирует базу данных по субъективным критериям из источников согласно пункту 13 настоящих Правил.

Расчет показателя степени риска по субъективным критериям (R) осуществляется в автоматизированном режиме путем суммирования показателя степени риска по нарушениям по результатам предыдущих проверок и профилактического контроля с посещением субъектов (объектов) контроля и надзора (SP) и показателя степени риска по субъективным критериям, определенным в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил (SC), с последующей нормализацией значений данных в диапазон от 0 до 100 баллов.

R_пром = SP + SC, где

R_пром – промежуточный показатель степени риска по субъективным критериям,

SР – показатель степени риска по нарушениям,

SC – показатель степени риска по субъективным критериям, определенным в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил.

Расчет производится по каждому субъекту (объекту) контроля и надзора однородной группы субъектов (объектов) контроля и надзора каждой сферы государственного контроля и надзора. При этом перечень оцениваемых субъектов (объектов) контроля и надзора, относимых к однородной группе субъектов (объектов) контроля и надзора одной сферы государственного контроля и надзора, образует выборочную совокупность (выборку) для последующей нормализации данных.

25. По данным, полученным по результатам предыдущих проверок и профилактического контроля с посещением субъектов (объектов) контроля и надзора, формируется показатель степени риска по нарушениям, оцениваемый в баллах от 0 до 100.

При выявлении одного грубого нарушения по любому из источников информации, указанных в пункте 13 настоящих Правил, субъекту контроля и надзора приравнивается показатель степени риска 100 баллов и в отношении него проводится проверка на соответствие требованиям или профилактический контроль с посещением субъекта (объекта) контроля и надзора.

При не выявлении грубых нарушений показатель степени риска по нарушениям рассчитывается суммарным показателем по нарушениям значительной и незначительной степени.

При определении показателя значительных нарушений применяется коэффициент 0,7.

Данный показатель рассчитывается по следующей формуле:

SР_з = (SР₂ х 100/SР₁) х 0,7, где:

SР_з – показатель значительных нарушений;

SР₁ – требуемое количество значительных нарушений;

SР₂ – количество выявленных значительных нарушений;

При определении показателя незначительных нарушений применяется коэффициент 0,3.

Данный показатель рассчитывается по следующей формуле:

SР_н = (SР2 х 100/SР1) х 0,3, где:

SР_н – показатель незначительных нарушений;

SР1 – требуемое количество незначительных нарушений;

SР2 – количество выявленных незначительных нарушений;

Показатель степени риска по нарушениям (SР) рассчитывается по шкале от 0 до 100 баллов и определяется путем суммирования показателей значительных и незначительных нарушений по следующей формуле:

SР = SРз + SРн, где:

SР – показатель степени риска по нарушениям;

SРз – показатель значительных нарушений;

SР_н – показатель незначительных нарушений.

Полученное значение показателя степени риска по нарушениям включается в расчет показателя степени риска по субъективным критериям.

26. Расчет показателя степени риска по субъективным критериям, определенным в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил, производится по шкале от 0 до 100 баллов и осуществляется по следующей формуле:

x_i – показатель субъективного критерия,

w_i – удельный вес показателя субъективного критерия x_i,

n – количество показателей.

Полученное значение показателя степени риска по субъективным критериям, определенным в соответствии с пунктом 15 настоящих Правил, включается в расчет показателя степени риска по субъективным критериям.

27. Рассчитанные по субъектам (объектам) значения по показателю R нормализуются в диапазон от 0 до 100 баллов. Нормализация данных осуществляется по каждой выборочной совокупности (выборке) с использованием следующей формулы:

R – показатель степени риска (итоговый) по субъективным критериям отдельного субъекта (объекта) контроля и надзора,

R_max – максимально возможное значение по шкале степени риска по субъективным критериям по субъектам (объектам), входящим в одну выборочную совокупность (выборку) (верхняя граница шкалы),

R_min – минимально возможное значение по шкале степени риска по субъективным критериям по субъектам (объектам), входящим в одну выборочную совокупность (выборку) (нижняя граница шкалы),

R_пром – промежуточный показатель степени риска по субъективным критериям, рассчитанный в соответствии с пунктом 24 настоящих Правил.

Глава 4. Проверочные листы

28. Проверочные листы составляются для однородных групп субъектов (объектов) контроля и надзора и включают требования в соответствии с пунктом 2 статьи 132 Кодекса и с соблюдением условий, определенных в пункте 2 статьи 143 Кодекса.

29. Однородные группы разделяются как по видам деятельности, осуществляемым субъектами (объектами) контроля и надзора, так и по форме регистрации (юридические лица, физические лица, индивидуальные предприниматели).

30. Проверочные листы формируются по форме согласно приложению 2 к настоящему приказу.

31. Для сфер деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, отнесенных к высокой степени риска, кратность проведения проверки на соответствие требованиям определяется критериями оценки степени риска, но не чаще одного раза в год.

Кратность проведения проверок на соответствие требованиям в отношении объектов контроля и надзора высокой эпидемической значимости в сфере санитарно-эпидемиологического благополучия населения определяется не чаще одного раза в полгода.

Для сфер деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, отнесенных к средней степени риска, кратность проведения проверок на соответствие требованиям определяется критериями оценки степени риска, но не чаще одного раза в два года.

Для сфер деятельности субъектов (объектов) контроля и надзора, отнесенных к низкой степени риска, кратность проведения проверок на соответствие требованиям определяется критериями оценки степени риска, но не чаще одного раза в три года.


	Приложение к Правилам формирования регулирующими государственными органами системы оценки степени и управления риска
	Форма

Перечень субъективных критериев для определения степени риска по субъективным критериям

      в сфере/в области/за ___________________________________________________________________
      в соответствии со статьями 138 и 139 ___________________________________________________________________
      Предпринимательского кодекса Республики Казахстан в отношении ___________________________________________________________________
      наименование однородной группы субъектов (объектов) ___________________________________________________________________
      контроля и надзора

№ п/п	Показатель субъективного критерия	Источник информации по показателю субъективного критерия	Удельный вес по значимости, балл (в сумме не должен превышать 100 баллов), w_i	Условия /значения, x_i
				условие 1/значение	условие 2/значение	условие 3/значение	условие 4/значение	условие n.../значение
1	2	3	4	5
Для профилактического контроля с посещением
1	Показатель 1	Наименование источника информации

2	Показатель n	Наименование источника информации

Для проверок на соответствие требованиям
1	Показатель 1	Наименование источника информации

2	Показатель n	Наименование источника информации

Инструкция по заполнению шаблона:

1) Показатели субъективных критериев определяются для однородных групп субъектов (объектов) контроля и надзора в каждой сфере государственного контроля и надзора.

2) В графе 2 указывается показатель субъективного критерия.

3) В графе 3 указываются приоритетные источники информации.

4) В графе 4 указывается удельный вес по значимости показателя субъективного критерия в баллах. Сумма всех строк по данной графе не должно превышать 100 баллов.

5) В графе 5 указываются условия учета показателя субъективного критерия в расчете степени риска по субъективным критериям и числовые значения показателей субъективных критериев, соответствующие каждому условию. Числовые значения указываются в процентах от 0 до 100, в зависимости от повышения риска. Допустимые значения показателей субъективных критериев регламентируются нормативными правовыми актами Республики Казахстан.