Молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2023 жылғы 2 ақпандағы № 50 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 7 ақпанда № 31856 болып тіркелді

      "Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабы 4-2) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

      1. Қоса беріліп отырған Молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу қағидалары бекітілсін.

      2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің Мал шаруашылығы департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

      1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

      2) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің интернет-ресурсында орналастырылуын қамтамасыз етсін.

      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығы вице-министріне жүктелсін.

      4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланғаннан күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
Ауыл шаруашылығы министрі 		Е. Карашукеев

      "КЕЛІСІЛДІ"

      Қазақстан Республикасы

      Сауда және интеграция

      министрлігі

  Қазақстан Республикасының
Ауыл шаруашылығы министрі
2023 жылғы 2 ақпандағы
№ 50 бұйрығымен бекітілген

Молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу қағидалары 1-тарау. Жалпы ережелер

      1. Осы Молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабы 4-2) тармақшасына сәйкес әзірленді және молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу тәртібін айқындайды.

      2. Осы Қағидаларда мынадай негізгі ұғымдар қолданылады:

      1) мамандандырылған зертхана – молекулярлық генетикалық сараптаманы жүзеге асыратын аккредиттелген заңды тұлға немесе оның атынан әрекет ететін оның құрылымдық бөлімшесі, сондай-ақ аккредиттелген заңды тұлғаның құрылымдық бөлімшесі;

      2) молекулярлық генетикалық сараптама – жануардың шығу тегінің дұрыстығын бағалау және (немесе) генетикалық ауытқуларды анықтау мақсатында жүзеге асырылатын оның биологиялық материалын зерттеу;

      3) селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстың ақпараттық базасы – жануарлардың генетикалық әлеуетін жетілдіру және арттыру, сондай-ақ асыл тұқымды өнімді (материалды) есепке алу үшін пайдаланылатын, асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы уәкілетті орган айқындаған оператор сүйемелдейтін асыл тұқымды жануарлар туралы және селекциялық процеске тартылған жануарлар туралы деректерді жинаудың, жинақтаудың және өңдеудің автоматтандырылған жүйесі;

      4) SNP – бір нуклеотидті полиморфизм, бір түрдің өкілдерінің геномындағы (немесе басқа салыстырылатын тізбектегі) немесе гомологты хромосомалардың гомологты учаскелері арасындағы бір нуклеотид мөлшеріндегі ДНҚ тізбегінің айырмашылықтары;

      5) STR – ДНҚ молекуласындағы ұзындығы бірнеше нуклеотидтерден тұратын буындардың қысқа тандемді қайталануы.

2-тарау. Молекулярлық генетикалық сараптаманы ұйымдастыру тәртібі

      3. Молекулярлық генетикалық сараптама жүргізуді "Сәйкестікті бағалау саласындағы аккредиттеу туралы" Қазақстан Республикасының Заңына және МЕМСТ ISO/IEC 17025 "Сынақ және калибрлеу зертханаларының құзыреттілігіне қойылатын жалпы талаптар" мемлекетаралық стандартына сәйкес аккредиттелген мамандандырылған зертханалар жүзеге асырады.

      4. Молекулярлық генетикалық сараптамаға тапсырыс беруші асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар болып табылады.

      5. Молекулярлық генетикалық сараптаманы жүргізу Қазақстан Республикасының Азаматтық кодексіне сәйкес тапсырыс беруші мен мамандандырылған зертхана арасында жасалған молекулярлық генетикалық сараптама жүргізуге арналған шарт негізінде жүзеге асырылады.

      6. Молекулярлық генетикалық сараптама молекулярлық генетикалық сараптама жүргізуге арналған шарт жасалған күннен бастап 1 (бір) ай ішінде жүргізіледі.

      7. Молекулярлық генетикалық сараптама "Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің асыл тұқымды өніміне молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу туралы ережені бекіту туралы" Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2020 жылғы 2 маусымдағы № 74 шешіміне сәйкес жүргізіледі.

      8. Жүргізілген молекулярлық генетикалық сараптаманың қорытындысы бойынша осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысан бойынша молекулярлық генетикалық сертификат беріледі.

      Мамандандырылған зертханалардың генетикалық сертификатты беру мерзімі молекулярлық генетикалық сараптама аяқталғаннан кейін 2 (екі) жұмыс күнінен аспайды.

      9. Осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес тізбе бойынша молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу нәтижелері туралы мәліметтерді мамандандырылған зертханалар молекулярлық генетикалық сараптама аяқталғаннан кейін 5 (бес) жұмыс күні ішінде селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстың ақпараттық базасына енгізеді.

  Молекулярлық генетикалық
сараптама жүргізу қағидаларына
1-қосымша
Нысан

Генетикалық сертификат

      1. Заңды мекенжайы, телефоны, электрондық почтасы, интернет-сайты міндетті

      түрде көрсетіле отырып, генетикалық сертификат берген мамандандырылған

      зертхананың толық атауы_____________________________________________

      ___________________________________________________________________

      ___________________________________________________________________

      2. Генетикалық сертификаттың тіркеу нөмірі ___________________________

      __________________________________________________________________

      3. Мамандандырылған зертхананың аккредиттеу саласы, аккредиттеу мерзімі,

      куәліктің нөмірі және аккредиттеу органы _____________________________

      __________________________________________________________________

      4. Зерттеу өткізілген күн_____________________________________________

      5. Жануардың толық лақап аты (бар болса)_____________________________

      6. Асыл тұқымды жануарлардың жануардың бірдейлендіру нөмірі_________

      7. Жануардың туған күні (күн, ай, күнтізбелік жыл) _____________________

      8. Жануардың жынысы______________________________________________

      9. Жануардың түрі__________________________________________________

      10. Жануардың тұқымы (тұқымдылығы)_______________________________

      11. Жануардың шығу тегi:___________________________________________

      енесі – толық лақап аты (бар болса), шығарған елдің бірдейлендіру нөмірі

      __________________________________________________________________

      әкесі – толық лақап аты (бар болса), шығарған елдің бірдейлендіру нөмірі

      __________________________________________________________________

      12. Генетикалық сараптама нәтижелері:

      1) генетикалық профиль (жануарлар геномындағы белгілі бір STR-маркерлерінің

      (микросателлиттердің) немесе SNP-маркерлерінің жиынтығы)

      __________________________________________________________________

      2) шығу тегi(расталады/расталмайды) _________________________________

      3) генетикалық ауытқулар ___________________________________________

      4) генетикалық детерминделген аурулар _______________________________

      __________________________________________________________________

      (құжатқа қол қойған адамның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі, лауазымы, қолы)

      ______________________________

      (генетикалық сертификатты берген

      мекеменің мөрі (бар болса)

      20 жылғы " " (берілген күні)

  Молекулярлық генетикалық
сараптама жүргізу қағидаларына
2-қосымша

Молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу нәтижелері туралы мәліметтер тізбесі

      1. Заңды мекенжайы, телефоны, электрондық почтасы, интернет-сайты міндетті түрде көрсетіле отырып, генетикалық сертификат берген мамандандырылған зертхананың толық атауы.

      2. Генетикалық сертификаттың тіркеу нөмірі.

      3. Мамандандырылған зертхананы аккредиттеу саласы, аккредиттеу мерзімі,

      сертификат нөмірі және аккредиттеу органы.

      4. Зерттеу өткізілген күн.

      5. Жануардың толық лақап аты (бар болса).

      6. Жануардың бірдейлендіру нөмірі.

      7. Жануардың туған күні (күн, ай, күнтізбелік жыл).

      8. Жануардың жынысы.

      9. Жануар түрі.

      10. Жануардың тұқымы (тұқымдылығы).

      11. Жануардың шығу тегi:

      енесі – толық лақап аты (бар болса), шығарған елдің бірдейлендіру нөмірі;

      әкесі – толық лақап аты (бар болса), шығарған елдің бірдейлендіру нөмірі.

      12. Генетикалық сараптама нәтижелері:

      1) генетикалық профиль (жануарлар геномындағы арнайы STR-маркерлерінің (микросателлиттердің) немесе SNP-маркерлерінің жиынтығы);

      2) шығу тегi (расталады/расталмайды);

      3) генетикалық ауытқулар;

      4) генетикалық анықталған детерминистік аурулар.

      13. Генетикалық сертификаттың берілген күні, генетикалық сертификатқа қол

      қойған адамның аты, әкесінің аты (бар болса), тегі, лауазымы, қолы.

Об утверждении Правил проведения молекулярной генетической экспертизы

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 2 февраля 2023 года № 50. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 7 февраля 2023 года № 31856.

      В соответствии с подпунктом 4-2) статьи 13 Закона Республики Казахстан "О племенном животноводстве" ПРИКАЗЫВАЮ:

      1. Утвердить прилагаемые Правила проведения молекулярной генетической экспертизы.

      2. Департаменту животноводства Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить:

      1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

      2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан.

      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра сельского хозяйства Республики Казахстан.

      4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      Министр сельского хозяйства
Республики Казахстан 		Е. Карашукеев

      "СОГЛАСОВАН"
Министерство торговли
и интеграции
Республики Казахстан

  Утверждены приказом
Министр сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 2 февраля 2023 года № 50

Правила проведения молекулярной генетической экспертизы

Глава 1. Общие положения

      1. Настоящие Правила проведения молекулярной генетической экспертизы (далее – Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 4-2) статьи 13 Закона Республики Казахстан "О племенном животноводстве" и определяют порядок проведения молекулярной генетической экспертизы.

      2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

      1) специализированная лаборатория – аккредитованное юридическое лицо или его структурное подразделение, действующее от его имени, а также аккредитованное структурное подразделение юридического лица, осуществляющие молекулярную генетическую экспертизу;

      2) молекулярная генетическая экспертиза – исследование биологического материала животного, осуществляемое в целях оценки достоверности его происхождения и (или) выявления генетических аномалий;

      3) информационная база селекционной и племенной работы – автоматизированная система сбора, накопления и обработки данных о племенных животных и о животных, вовлеченных в селекционный процесс, используемая для совершенствования и повышения генетического потенциала животных, а также для учета племенной продукции (материала), сопровождаемая оператором, определенным уполномоченным органом в области племенного животноводства;

      4) SNP – однонуклеотидный полиморфизм, отличия последовательности ДНК размером в один нуклеотид в геноме (или в другой сравниваемой последовательности) представителей одного вида или между гомологичными участками гомологичных хромосом;

      5) STR – короткие тандемные повторы из звеньев длиной в несколько нуклеотидов в молекуле ДНК.

Глава 2. Порядок проведения молекулярной генетической экспертизы

      3. Проведение молекулярной генетической экспертизы осуществляется специализированными лабораториями, аккредитованными в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об аккредитации в области оценки соответствия" и межгосударственным стандартом ГОСТ ISO/IEC 17025 "Общие требования к компетентности испытательных и калибровочных лабораторий".

      4. Заказчиками молекулярной генетической экспертизы являются физические и юридические лица, осуществляющие деятельность в области племенного животноводства.

      5. Проведение молекулярной генетической экспертизы осуществляется на основании договора на проведение молекулярной генетической экспертизы, заключаемого между заказчиком и специализированной лабораторией в соответствии с Гражданским кодексом Республики Казахстан.

      6. Молекулярная генетическая экспертиза проводится в течение 1 (одного) месяца со дня заключения договора на проведение молекулярной генетической экспертизы.

      7. Молекулярная генетическая экспертиза проводится в соответствии с Решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 2 июня 2020 года № 74 "Об утверждении Положения о проведении молекулярной генетической экспертизы племенной продукции государств − членов Евразийского экономического союза".

      8. По итогам проведенной молекулярной генетической экспертизы выдается генетический сертификат по форме согласно приложению 1 к настоящим Правилам.

      Срок выдачи генетического сертификата специализированными лабораториями составляет не более 2 (двух) рабочих дней после завершения молекулярной генетической экспертизы.

      9. Сведения о результатах проведения молекулярной генетической экспертизы по перечню согласно приложению 2 к настоящим Правилам в течение 5 (пяти) рабочих дней после завершения молекулярной генетической экспертизы специализированными лабораториями вносятся в информационную базу селекционной и племенной работы.

  Приложение 1
к Правилам проведения
молекулярной генетической
экспертизы
  Форма

Генетический сертификат

      1. Полное наименование специализированной лаборатории, выдавшей генетический
сертификат с указанием юридического адреса, телефона, электронной почты,
интернет-сайта __________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
2. Регистрационный номер генетического сертификата _________________________
________________________________________________________________________
3. Область аккредитации специализированной лаборатории, период аккредитации,
номер свидетельства и орган аккредитации ___________________________________
_________________________________________________________________________
4. Дата проведения исследования ____________________________________________
5. Полная кличка животного (при наличии) ___________________________________
6. Идентификационный номер животного _____________________________________
7. Дата рождения животного (день, месяц, календарный год) _____________________
8. Пол животного __________________________________________________________
9. Вид животного __________________________________________________________
10. Порода (породность) животного___________________________________________
11. Происхождение животного:
мать − полная кличка животного (при наличии), идентификационный номер страны
происхождения ____________________________________________________________
отец − полная кличка животного (при наличии), идентификационный номер страны
происхождения ____________________________________________________________
12. Результаты генетической экспертизы:
1) генетический профиль (совокупность определенных STR-маркеров
(микросателлитов) или SNP-маркеров в геноме животного) _______________________
__________________________________________________________________________
2) происхождение (подтверждается / не подтверждается) _________________________
3) генетические аномалии ___________________________________________________
4) генетически детерминированные заболевания ________________________________
__________________________________________________________________________
(фамилия, имя, отчество (при наличии), должность лица, подписавшего документ,
его подпись)
_______________________________
(печать (при наличии) организации,
выдавшей генетический сертификат)
" " 20 года (дата выдачи)

  Приложение 2
к Правилам проведения
молекулярной генетической
экспертизы

Перечень сведений о результатах проведения молекулярной генетической экспертизы

      1. Полное наименование специализированной лаборатории, выдавшей генетический сертификат с указанием юридического адреса, телефона, электронной почты, интернет-сайта.

      2. Регистрационный номер генетического сертификата.

      3. Область аккредитации лаборатории, период аккредитации, номер свидетельства и орган аккредитации.

      4. Дата проведения исследования.

      5. Полная кличка животного (при наличии).

      6. Идентификационный номер животного.

      7. Дата рождения животного (день, месяц, календарный год).

      8. Пол животного.

      9. Вид животного.

      10. Порода (породность) животного.

      11. Происхождение животного:

      мать − полная кличка животного (при наличии), идентификационный номер страны происхождения;

      отец − полная кличка животного (при наличии), идентификационный номер страны происхождения.

      12. Результаты генетической экспертизы:

      1) генетический профиль (совокупность определенных STR-маркеров (микросателлитов) или SNP-маркеров в геноме животного);

      2) происхождение (подтверждается / не подтверждается);

      3) генетические аномалии;

      4) генетически детерминированные заболевания.

      13. Дата выдачи генетического сертификата, фамилия, имя, отчество (при наличии), должность лица, подписавшего генетический сертификат.