Білім беру мониторингін жүзеге асыру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрінің 2023 жылғы 29 тамыздағы № 449 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 31 тамызда № 33354 болып тіркелді

"Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-3 бабы бірінші бөлігінің 7) тармақшасына және "Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 19 тамыздағы № 580 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ережесінің 15-тармағының 8-1) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса берiлiп отырған Бiлiм беру мониторингін жүзеге асыру қағидалары бекiтiлсiн.

2. Цифрландыру және мемлекеттік қызметтерді автоматтандыру департаменті заңнамада белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін;

3) осы бұйрық мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің Заң департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі

С. Нурбек

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасы

Стратегиялық жоспарлау және

реформалар агенттігінің

Ұлттық статистика бюросы

Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрі 2023 жылғы 29 тамыздағы № 449 бұйрығымен бекітілген/

Білім беру мониторингін жүзеге асыру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы білім беру мониторингін жүзеге асыру қағидалары (бұдан әрі-қағидалар) "Білім туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-3 бабы бірінші бөлігінің 7) тармақшасына және "Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2022 жылғы 19 тамыздағы № 580 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігі Ережесінің 15-тармағының 8-1) тармақшасына сәйкес әзірленді және білім беру мониторингін жүзеге асыру тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) ақпараттық жүйе – ақпараттық өзара іс-қимыл арқылы белгілі бір технологиялық әрекеттерді іске асыратын және нақты функционалдық міндеттерді шешуге арналған ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың, қызмет көрсетуші персоналдың және техникалық құжаттаманың ұйымдастырылып ретке келтірілген жиынтығы;

2) ақпараттандыру объектілері – электрондық ақпараттық ресурстар, бағдарламалық қамтылым, интернет-ресурс және ақпараттық-коммуникациялық инфрақұрылым;

3) әкімшілік деректер – алғашқы статистикалық деректерді қоспағанда, әкімшілік дереккөздер қалыптастыратын жеке немесе заңды тұлға жөніндегі жеке-дара сандық (сандар көмегімен өлшенетін) және (немесе) сапалық (белгілі бір қағидат және (немесе) белгі бойынша құрылған) деректер және шаруашылық бойынша есепке алу деректері;

4) білім беру мониторингі – білім беру процестерін жүзеге асырудың жай-күйін және нәтижелері мен шарттары өзгеруінің серпінін, білім алушылар контингентін, білім беру ұйымдары желісін, сондай-ақ олардың қызметі жетістіктерінің рейтингілік көрсеткіштерін жүйелі түрде байқау, талдау, бағалау және болжау;

5) ғылым және жоғары білім саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы;

6) ресми статистикалық ақпарат - статистикалық жұмыс жоспарына сәйкес мемлекеттік статистика органдары қалыптастыратын статистикалық ақпарат;

7) электрондық цифрлық қолтаңба – электрондық цифрлық қолтаңба құралдарымен жасалған және электрондық құжаттың анықтығын, оның тиесілілігін және мазмұнының өзгермейтіндігін растайтын электрондық цифрлық нышандар жиынтығы.

3. Білім беру мониторингін жүзеге асыру субъектілері жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру ұйымдары (бұдан әрі – ЖЖОКБҰ) болып табылады.

4. Білім беру мониторингін жүзеге асыру объектісі – білім беру жүйесі болып табылады.

2-тарау. Білім беру мониторингін жүзеге асыру тәртібі

5. Білім беру мониторингі жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру деңгейлері бойынша жүзеге асырылады.

6. Білім беру мониторингі:

1) уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде ақпаратты жинау, жүйелі есепке алу, өңдеу, сондай-ақ сақтау, жаңарту және жинақтау арқылы ЖЖОКБҰ қызметін жүйелі түрде байқау;

2) әлеуметтік немесе мониторингтік зерттеулер ұйымдастыру (оның ішінде халықаралық салыстырмалы зерттеулер үшін);

3) білім беру қызметінің нәтижелерін талдау (ұлттық бірыңғай тестілеу, халықаралық салыстырмалы зерттеулер нәтижелерін талдау және салыстыру) түрінде жүзеге асырылады.

7. Құжаттар мен материалдарды жинақтау:

1) уәкілетті органның әкімшілік деректерінің;

2) мемлекеттік статистика саласындағы уәкілетті органның ресми интернет-ресурсында орналастырылған ресми статистикалық ақпараттының;

3) білім беру сапасының динамикасына әсер ететін факторларға салыстырмалы талдау жүргізудің;

4) лицензиялау, ЖЖОКБҰ мемлекеттік аттестаттау және аккредиттеу рәсімдері нәтижелерінің;

5) білім алушыларды мемлекеттік қорытынды аттестаттау нәтижелерінің;

6) ұлттық бірыңғай тестілеу нәтижелерінің;

7) кешенді тестілеу нәтижелерінің;

8) халықаралық салыстырмалы зерттеулер нәтижелерінің;

9) әлеуметтік зерттеулер нәтижелерінің қорытындысы негізінде жүзеге асырылады.

8. Білім беру мониторингін жүзеге асыру кезінде "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде ақпаратты жинауды, жүйелі есепке алуды, өңдеуді, сондай-ақ сақтауды, жаңартуды, жинақтауды және қорғауды ұйымдастыру тәртібі мыналарды қамтиды:

1) білім беру мониторингін жүзеге асыру субъектілерінің білім беру саласындағы уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде әкімшілік деректерді енгізуі және / немесе өзектендіруі;

2) осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілген мерзімдерде уәкілетті органның ақпараттандыру объектісінде деректердің толықтығын, дұрыстығын және уақтылы өзектендірілуін қамтамасыз етуге бақылауды жүзеге асыру;

3) ЖЖОКБҰ басшысының электрондық цифрлық қолтаңбасымен деректерді растау;

4) уәкілетті органның жүйе мұрағатында сақтау үшін жыл сайын бір күнге деректерді тіркеуі.

9. Уәкілетті органның ақпараттандыру объектілеріндегі деректерді өзектендіруді білім беру мониторингі субъектілері өзгерістердің туындау фактісі бойынша олар пайда болған сәттен бастап бес жұмыс күнінен кешіктірмей жүзеге асырады.

10. Уәкілетті орган жыл сайын қазан айында білім берудің жоғары және (немесе) жоғары оқу орнынан кейінгі деңгейлері бойынша әкімшілік деректерді қалыптастыру үшін ақпараттандыру объектілерінде деректерді тіркеуді қамтамасыз етеді. Осы кезеңде уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде деректерді өзектендіру 10 жұмыс күніне дейінгі мерзімге тоқтатыла тұрады. Деректерді өзектендіруді тіркеу және тоқтата тұру мерзімдері туралы субъектілер ақпараттандыру объектілерінде үш жұмыс күні бұрын хабардар етіледі.

11. ЖЖОКБҰ басшылары меншік нысанына және ведомстволық тиесілілігіне қарамастан ұсынады және уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінде немесе онымен интеграцияланған басқа да ақпараттық жүйелерде деректердің толық, дұрыс және уақтылы толтырылуын қамтамасыз етеді.

12. Білім беру мониторингінің нәтижелері бойынша уәкілетті орган:

1) уәкілетті органның ақпараттандыру объектілерінің параметрлеріне түзетулер енгізеді;

2) жыл сайын есепті кезеңнен кейінгі 1 желтоқсанға дейін Ұлттық баяндаманы өзінің ресми интернет-ресурста жариялайды;

3) жыл сайын есепті кезеңнен кейінгі 1 наурызға дейін Ұлттық статистикалық жинақты өзінің ресми интернет-ресурста жариялайды.

Об утверждении правил осуществления образовательного мониторинга

Приказ Министра науки и высшего образования Республики Казахстан от 29 августа 2023 года № 449. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 31 августа 2023 года № 33354.

В соответствии с подпунктом 7) части первой статьи 5-3 Закона Республики Казахстан "Об образовании" и подпунктом 8-1) пункта 15 Положения Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 августа 2022 года № 580 "О некоторых вопросах Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан" ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила осуществления образовательного мониторинга.

2. Департаменту цифровизации и автоматизации государственных услуг в установленном законодательством порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа представление в Юридический департамент Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра науки и высшего образования Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр науки и высшего образования Республики Казахстан

С. Нурбек

"СОГЛАСОВАН"
Бюро национальной статистики
Агентства по стратегическому
планированию и реформам
Республики Казахстан

Утвержден приказом Министр науки и высшего образования Республики Казахстан от 29 августа 2023 года № 449

Правила осуществления образовательного мониторинга

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила осуществления образовательного мониторинга (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 7) части первой статьи 5-3 Закона Республики Казахстан "Об образовании" и подпунктом 8-1) пункта 15 Положения Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 августа 2022 года № 580 "О некоторых вопросах Министерства науки и высшего образования Республики Казахстан" и определяют порядок осуществления образовательного мониторинга.

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) информационная система – организационно-упорядоченная совокупность информационно-коммуникационных технологий, обслуживающего персонала и технической документации, реализующих определенные технологические действия посредством информационного взаимодействия и предназначенных для решения конкретных функциональных задач;

2) объекты информатизации – электронные информационные ресурсы, программное обеспечение, интернет-ресурс и информационно-коммуникационная инфраструктура;

3) административные данные – индивидуальные количественные (измеряемые с помощью чисел) и (или) качественные (выстроенные по определенному принципу и (или) признаку) данные по физическому или юридическому лицу и данные похозяйственного учета, формируемые административными источниками, за исключением первичных статистических данных;

4) образовательный мониторинг - систематическое наблюдение, анализ, оценка и прогноз состояния и динамики изменений результатов и условий осуществления образовательных процессов, контингента обучающихся, сети, а также рейтинговых показателей достижений деятельности организаций образования;

5) уполномоченный орган в области науки и высшего образования (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган Республики Казахстан, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию в области высшего и послевузовского образования;

6) официальная статистическая информация – статистическая информация, формируемая органами государственной статистики в соответствии с планом статистических работ;

7) электронная цифровая подпись – набор электронных цифровых символов, созданный средствами электронной цифровой подписи и подтверждающий достоверность электронного документа, его принадлежность и неизменность содержания.

3. Субъектами осуществления образовательного мониторинга являются организации высшего и (или) послевузовского образования (далее – ОВПО).

4. Объектом осуществления образовательного мониторинга является система образования.

Глава 2. Порядок осуществления образовательного мониторинга

5. Образовательный мониторинг осуществляется по высшему и (или) послевузовскому уровням образования.

6. Образовательный мониторинг осуществляется в виде:

1) систематического наблюдения за деятельностью ОВПО путем сбора, системного учета, обработки, а также хранения, обновления и накопления информации в объектах информатизации уполномоченного органа;

2) организации социологических или мониторинговых исследований (в том числе для международных сопоставительных исследований);

3) анализа результатов образовательной деятельности (анализ и сопоставление результатов единого национального тестирования, международных сопоставительных исследований).

7. Сбор документов и материалов осуществляется на основе:

1) административных данных уполномоченного органа;

2) официальной статистической информации, размещенной на официальном интернет-ресурсе уполномоченного органа в области государственной статистики;

3) проведения сравнительного анализа факторов, влияющих на динамику качества образования;

4) результатов процедур лицензирования, государственной аттестации и аккредитации ОВПО;

5) результатов государственной итоговой аттестации обучающихся;

6) результатов единого национального тестирования;

7) результатов комплексного тестирования;

8) результатов международных сопоставительных исследований;

9) результатов социологических исследований.

8. Организация сбора, системного учета, обработки, а также хранения, обновления, накопления и защиты информации в объектах информатизации уполномоченного органа в соответствии с Законом Республики Казахстан "Об информатизации", при осуществлении образовательного мониторинга включает:

1) внесение и/или актуализацию административных данных в объектах информатизации уполномоченного органа субъектами осуществления образовательного мониторинга;

2) осуществление контроля за обеспечением полноты, достоверности и своевременности актуализации данных в объекте информатизации уполномоченного органа в сроки, указанные в пункте 9 настоящих Правил;

3) подтверждение данных электронной цифровой подписью руководителя ОВПО;

4) фиксацию данных на одну дату ежегодно для хранения в архиве систем уполномоченного органа.

9. Актуализация данных в объектах информатизации уполномоченного органа осуществляется субъектами образовательного мониторинга по факту возникновения изменений, не позднее пяти рабочих дней с момента их возникновения.

10. Уполномоченный орган ежегодно в октябре месяце обеспечивает фиксацию данных в объектах информатизации для формирования административных данных по высшему и (или) послевузовскому уровням образования. В данный период актуализация данных в объектах информатизации уполномоченного органа приостанавливается на срок до 10 рабочих дней. О сроках фиксации и приостановления актуализации данных субъекты уведомляются в объектах информатизации за три рабочих дня.

11. Руководители ОВПО, независимо от формы собственности и ведомственной принадлежности, предоставляют и обеспечивают полное, достоверное и своевременное заполнение данных в объектах информатизации уполномоченного органа или в других интегрированных с ним информационных системах.

12. По результатам образовательного мониторинга уполномоченный орган:

1) вносит корректировки в параметры объекта информатизации уполномоченного органа;

2) ежегодно до 1 декабря, следующего за отчетным периодом, публикует на своем официальном интернет-ресурсе Национальный доклад;

3) ежегодно до 1 марта, следующего за отчетным периодом, публикует на своем официальном интернет-ресурсе Национальный статистический сборник.