Кәсіптер тізілімін қалыптастыру, жаңарту және жүргізу қағидаларын айқындау туралы

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 2023 жылғы 21 қыркүйектегі № 399 бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 25 қыркүйекте № 33455 болып тіркелді.

"Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 5-бабы 6-тармағының екінші бөлігіне сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Кәсіптер тізілімін қалыптастыру, жаңарту және жүргізу қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Ұлттық біліктілік жүйесін дамыту және болжамдау департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы бұйрық ресми жарияланғаннан кейін оны Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркегеннен кейін он жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің Заң қызметі департаментіне осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі

С. Жакупова

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ақпарат және қоғамдық

даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ауыл шаруашылығы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Бәсекелестікті қорғау және

дамыту агенттігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ғылым және жоғары

білім министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Денсаулық сақтау министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Индустрия және инфрақұрылымдық

даму министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Қаржы министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Қорғаныс министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Қаржы нарығын реттеу

және дамыту агенттігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Мәдениет және спорт министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Оқу-ағарту министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Сауда және интеграция министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Сыртқы істер министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Стратегиялық жоспарлау және

реформалар агенттігі

Ұлттық статистика бюросы

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Төтенше жағдайлар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ұлттық экономика министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Цифрлық даму, инновациялар және

аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Ішкі істер министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Экология және табиғи

ресурстар министрлігі

"КЕЛІСІЛДІ"

Қазақстан Республикасының

Энергетика министрлігі

Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі 2023 жылғы 21 қыркүйектегі № 399 бұйрығымен бекітілген

Кәсіптер тізілімін қалыптастыру, жаңарту және жүргізу қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Кәсіптер тізілімін қалыптастыру, жаңарту және жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Кәсіптік біліктілік туралы" Қазақстан Республикасы Заңының (бұдан әрі – Заң) 5-бабы 6-тармағына сәйкес әзірленді және кәсіптер тізілімін қалыптастыру, жаңарту және жүргізу тәртібін айқындайды.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) кәсіп – жеке адам жүзеге асыратын және орындалуы үшін белгілі бір біліктілікті талап ететін қызмет түрі;

2) кәсіптер тізілімі (бұдан әрі – Тізілім) – кәсіптік біліктілікті тану жүзеге асырылатын кәсіптер бойынша электрондық нысанда жүйеленген ақпарат жиынтығы;

3) кәсіптік біліктілігін тануға үміткер кандидат (бұдан әрі – кандидат) – өзінің кәсіптік біліктілігін тану үшін ерікті түрде, өз бетінше немесе жұмыс берушінің жолдамасы бойынша жүгінген жеке тұлға;

4) кәсіптік біліктілік – кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындау үшін талап етілетін құзыреттерді меңгеруді сипаттайтын кәсіптік даярлық дәрежесі;

5) кәсіптік біліктілікті тану – кандидаттың кәсіптік стандарттардың талаптарына, ал олар болмаған кезде біліктілік талаптарына сәйкестігін бағалау және ол туралы шешім қабылдау рәсімі;

6) кәсіптік біліктілікті тану саласындағы уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген шектерде кәсіптік біліктілікті тану бойынша басшылықты, сондай-ақ салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган;

7) кәсіптік біліктілікті тану туралы құжат – кандидаттың кәсіптік біліктілігінің белгілі бір кәсіп бойынша еңбек функцияларын орындауға қойылатын талаптарға сәйкестігін куәландыратын құжат;

8) кәсіптік біліктіліктер жөніндегі салалық кеңес (бұдан әрі – салалық кеңес) – тиісті салаларда (аяда) кәсіптік біліктіліктерді дамыту жөніндегі мәселелерді үйлестіру мақсатында салалық мемлекеттік орган жанынан құрылатын консультативтік-кеңесші орган;

9) Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық кеңес – Ұлттық біліктілік жүйесін дамыту мәселелері бойынша ұсыныстар мен ұсынымдарды тұжырымдау, үйлестіру мақсатымен Қазақстан Республикасы Үкіметінің жанынан құрылатын консультациялық-кеңесші орган;

10) Қазақстан Республикасының Ұлттық кәсіптер сыныптауышы (бұдан әрі – ҰКС) – Қазақстан Республикасының аумағында қолданылатын кәсіптердің атауларын көрсететін және оларды орындалатын жұмыстардың түріне сәйкес дағды деңгейі мен оған мамандану бойынша сыныптайтын стандарттау жөніндегі құжат;

11) салалық біліктілік шеңбері (бұдан әрі – СБШ) – ҰКС, ұлттық біліктілік шеңбері негізінде әзірленетін және маманның орындалатын жұмыстардың күрделілігіне және салада пайдаланылатын білімдердің, машық пен құзыреттердің сипатына қарай деңгейлер бойынша біліктілігіне қойылатын талаптарды сыныптайтын құжат;

12) салалық мемлекеттік органдар – мемлекеттік басқарудың тиісті саласында (аясында) басшылықты жүзеге асыратын мемлекеттік органдар;

13) Ұлттық біліктілік жүйесі (бұдан әрі – ҰБЖ) – біліктілікке еңбек нарығы тарапынан сұранысты және біліктілікке білім беру, оның ішінде информалды білім беру жүйесі тарапынан ұсынысты реттеу мен келісудің құқықтық және институционалдық құралдары мен тетіктерінің кешені;

14) ҰБЖ цифрлық платформасы (бұдан әрі – цифрлық платформа) – Заңның 6-бабының 1-тармағында көзделген және "сareer.enbek.kz" домендік атаудағы ақпаратты қамтитын "Электрондық еңбек биржасы" жұмыспен қамтудың бірыңғай цифрлық платформасының порталы;

15) ұлттық біліктілік шеңбері (бұдан әрі – ҰБШ) – әрбір біліктілік деңгейі үшін кәсіптік қызметтің және білім деңгейінің жалпы сипаттамаларын сипаттайтын құжат.

3. Тізілімді қалыптастырудың, жаңартудың және жүргізудің мақсаты жеке және заңды тұлғаларды кәсіптік біліктіліктерді міндетті және ерікті негізде тану жүзеге асырылатын кәсіптер туралы толық және шынайы ақпаратпен қамтамасыз ету болып табылады.

4. Тізілімде қамтылған мәліметтер қазақ және орыс тілдерінде танысу үшін ашық және қолжетімді болып табылады.

2-тарау. Тізілімді қалыптастыру, жаңарту және жүргізу тәртібі

5. Тізілімді қалыптастыруды, жаңартуды және жүргізуді уәкілетті орган цифрлық платформада жүзеге асырады.

6. Жұмыс берушілердің бірлестіктері (қауымдастықтары, одақтары) Заңның 14-бабы 1) тармақшасына сәйкес салалық мемлекеттік органдарға кәсіптерді Тізілімге енгізу жөнінде ұсыныстар жолдайды.

7. Салалық мемлекеттік органдар жылына екі рет 1 ақпаннан және 1 қыркүйектен кешіктірмей салалық кеңестермен келісу бойынша уәкілетті органға Тізілімді қалыптастыру және жаңарту үшін ұсыныстар (бұдан әрі – ұсыныстар) енгізеді.

8. Ұсыныстар әзірлеу кезінде салалық мемлекеттік органдар:

1) халықтың денсаулығына, тыныс-тіршілігін қамтамасыз етуге және қауіпсіздігіне байланысты кәсіп түрінің сипатын;

2) кәсіптердің еңбек нарығында, оның ішінде кәсіптердің ағымдағы және болашақ кезеңдердегі өзектілігін ескере отырып, кәсіптік біліктіліктерді тануда еңбек нарығының қажеттілігін қалыптастыру қорытындылары бойынша сұранысқа ие болуын ескереді.

Ескерту. 8-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 08.04.2024 № 99 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

8-1. Кәсіптік біліктілікті міндетті негізде тану жүзеге асырылатын кәсіптерді қосу үшін ұсыныстар әзірлеу кезінде салалық мемлекеттік органдар, егер белгілі бір кәсіп түрін жүзеге асыруға үміткер адамдарға қатысты көрсетілген нормативтік құқықтық актілерде кәсіптік қызметті жүзеге асыру үшін міндетті шарт болып табылатын реттеу ерекшеліктері белгіленген жағдайда, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген талаптарды ескереді.

Ескерту. Қағидалар 8-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрінің 08.04.2024 № 99 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

9. Уәкілетті орган салалық мемлекеттік органдардың ұсыныстарын мәліметтердің толықтығына және осы Қағидалардың 8-тармағына сәйкес келуіне қарайды.

Уәкілетті органның ескертулері болған жағдайда, ұсыныстарды салалық мемлекеттік органдар оларды алған күннен кейін екі жұмыс күні ішінде пысықтайды.

10. Уәкілетті орган салалық мемлекеттік органдардың ұсыныстары негізінде Тізілімді қалыптастырып, жаңартады және оны Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық кеңестің қаруына 1 сәуір және 1 қарашадан кешіктірмей енгізеді.

11. Уәкілетті орган Кәсіптік біліктілік жөніндегі ұлттық кеңес ұсынымдарды шығарғаннан кейін он жұмыс күні ішінде олардың негізінде осы Қағидаларға қосымшаға сәйкес нысан бойынша Тізілімді қалыптастырады (жаңартады) және цифрлық платформада жүргізеді.

12. Уәкілетті орган Тізілім цифрлық платформада орналастырылған күннен кейін үш жұмыс күні ішінде өзінің интернет-ресурсында қазақ және орыс тілдерінде баспасөз релизін жариялайды.

Кәсіптер тізілімін қалыптастыру, жаңарту және жүргізу қағидаларына қосымша

Нысан

Кәсіптер тізілімі

Р/с	ҰКС сәйкес кәсіптің атауы	ҰКС сәйкес код	ҰБШ және СБШ сәйкес біліктілік деңгейі	Кәсіптік біліктілікті танудан өту қорытындылары бойынша алынатын құжаттың қолданылу мерзімі	Салалық мемлекеттік органның атауы
1	2	3	4	5	6
Міндетті негізде жүзеге асырылатын кәсіптік біліктілікті тану
Ерікті негізде жүзеге асырылатын кәсіптік біліктілікті тану

Об определении правил формирования, актуализации и ведения реестра профессий

Приказ Министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 сентября 2023 года № 399. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 25 сентября 2023 года № 33455.

В соответствии с частью второй пункта 6 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила формирования, актуализации и ведения реестра профессий.

2. Департаменту развития национальной системы квалификаций и прогнозирования Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на официальном интернет-ресурсе Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Департамент юридической службы Министерства труда и социальной защиты населения Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра труда и социальной защиты населения Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие после дня его первого официального опубликования.

Министр труда и социальной защиты населения Республики Казахстан

С. Жакупова

"СОГЛАСОВАН"
Министерство информации
и общественного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство сельского хозяйства
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Агентство по защите
и развитию конкуренции
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство науки
и высшего образования
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство здравоохранения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство индустрии
и инфраструктурного развития
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство финансов
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство обороны
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Агентство Республики Казахстан
по регулированию и развитию
финансового рынка

"СОГЛАСОВАН"
Министерство культуры и спорта
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство просвещения
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство торговли и интеграции
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство иностранных дел
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Бюро национальной статистики
Агентства по стратегическому
планированию и реформам
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство по чрезвычайным ситуациям
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство национальной экономики
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство цифрового развития, инноваций
и аэрокосмической промышленности
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство внутренних дел
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство экологии
и природных ресурсов
Республики Казахстан

"СОГЛАСОВАН"
Министерство энергетики
Республики Казахстан

Утвержден приказом Министр труда и социальной защиты населения Республики Казахстан от 21 сентября 2023 года № 399

Правила формирования, актуализации и ведения реестра профессий

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила формирования, актуализации и ведения реестра профессий (далее - Правила) разработаны в соответствии с пунктом 6 статьи 5 Закона Республики Казахстан "О профессиональных квалификациях" (далее - Закон) и определяют порядок формирования, актуализации и ведения реестра профессий.

2. В настоящих Правилах используются следующие определения:

1) профессия – род занятий, осуществляемый физическим лицом и требующий определенной квалификации для его выполнения;

2) реестр профессий (далее - Реестр) – систематизированный в электронной форме свод информации по профессиям, по которым осуществляется признание профессиональных квалификаций;

3) кандидат, претендующий на признание профессиональной квалификации (далее – кандидат), – физическое лицо, обратившееся добровольно, самостоятельно или по направлению работодателя для признания его профессиональной квалификации;

4) профессиональная квалификация – степень профессиональной подготовки, характеризующая владение компетенциями, требуемыми для выполнения трудовых функций по профессии;

5) признание профессиональной квалификации – процедура оценки и принятия решения о соответствии кандидата требованиям профессиональных стандартов, а при их отсутствии - квалификационным требованиям;

6) уполномоченный орган в области признания профессиональных квалификаций (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство, а также межотраслевую координацию по признанию профессиональных квалификаций в пределах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

7) документ о признании профессиональной квалификации – документ, удостоверяющий соответствие профессиональной квалификации кандидата требованиям, предъявляемым к выполнению трудовых функций по определенной профессии;

8) отраслевой совет по профессиональным квалификациям (далее – отраслевой совет) – консультативно-совещательный орган, образуемый при отраслевом государственном органе в целях координации вопросов по развитию профессиональных квалификаций в соответствующих отраслях (сферах);

9) Национальный совет по профессиональным квалификациям – консультативно-совещательный орган, образуемый при Правительстве Республики Казахстан в целях выработки предложений и рекомендаций, координации по вопросам развития Национальной системы квалификаций;

10) Национальный классификатор занятий Республики Казахстан (далее - НКЗ) – документ по стандартизации, отражающий наименования занятий, применяемых на территории Республики Казахстан, и классифицирующий их по уровню и специализации навыков в соответствии с видом выполняемых работ;

11) отраслевая рамка квалификаций (далее - ОРК) – документ, разрабатываемый на основе НКЗ, национальной рамки квалификаций и классифицирующий требования к квалификации специалиста по уровням в зависимости от сложности выполняемых работ и характера используемых знаний, умений и компетенций в отрасли;

12) отраслевые государственные органы – государственные органы, осуществляющие руководство в соответствующей сфере (отрасли) государственного управления;

13) Национальная система квалификаций (далее - НСК) – комплекс правовых и институциональных инструментов и механизмов регулирования и согласования спроса на квалификации со стороны рынка труда и предложения квалификаций со стороны системы образования, в том числе информального;

14) цифровая платформа НСК (далее – цифровая платформа) - портал единой цифровой платформы занятости "Электронная биржа труда", содержащий информацию, предусмотренную пунктом 1 статьи 6 Закона и находящийся под доменным именем "сareer.enbek.kz";

15) национальная рамка квалификаций (далее - НРК) – документ, описывающий для каждого квалификационного уровня общие характеристики профессиональной деятельности и уровня образования.

3. Целью формирования, актуализации и ведения Реестра является обеспечение физических и юридических лиц полной и достоверной информацией о профессиях, по которым осуществляется признание профессиональных квалификаций на обязательной и добровольной основах.

4. Сведения, содержащиеся в Реестре, являются открытыми и доступными для ознакомления на казахском и русском языках.

Глава 2. Порядок формирования, актуализации и ведения Реестра

5. Формирование, актуализация и ведение Реестра осуществляется уполномоченным органом на цифровой платформе.

6. Объединения (ассоциации, союзы) работодателей в соответствии с подпунктом 1) статьи 14 Закона направляют в отраслевые государственные органы предложения по включению профессий в Реестр.

7. Отраслевые государственные органы два раза в год не позднее 1 февраля и 1 сентября по согласованию с отраслевыми советами вносят в уполномоченный орган предложения для формирования и актуализации Реестра (далее - предложения).

8. При выработке предложений отраслевые государственные органы учитывают:

1) характер рода занятий, связанный со здоровьем, жизнеобеспечением и безопасностью населения;

2) востребованность профессии на рынке труда, в том числе по итогам формирования потребности рынка труда в признании профессиональных квалификаций с учетом актуальности профессий в текущем и будущем периодах.

Сноска. Пункт 8 с изменением, внесенным приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 08.04.2024 № 99 (вводится по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

8-1. При выработке предложений для включения профессий, по которым осуществляется признание профессиональных квалификаций на обязательной основе, отраслевые государственные органы учитывают требования, установленные законодательством Республики Казахстан в случае, если в отношении лиц, претендующих на осуществление определенного рода занятий, указанными нормативными правовыми актами установлены особенности регулирования, являющиеся обязательным условием для осуществления профессиональной деятельности.

Сноска. Правила дополнены пунктом 8-1 в соответствии с приказом Министра труда и социальной защиты населения РК от 08.04.2024 № 99 (вводится по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

9. Уполномоченный орган рассматривает предложения отраслевых государственных органов на полноту сведений и на соответствие пункту 8 настоящих Правил.

В случае наличия замечаний уполномоченного органа предложения дорабатываются отраслевыми государственными органами в течение двух рабочих дней после дня их получения.

10. Уполномоченный орган на основе предложений отраслевых государственных органов формирует и актуализирует Реестр и вносит его на рассмотрение Национального совета по профессиональным квалификациям не позднее 1 апреля и 1 ноября.

11. Уполномоченный орган на основании рекомендаций Национального совета по профессиональным квалификациям в течение десяти рабочих дней после дня их вынесения формирует (актуализирует) и ведет на цифровой платформе Реестр по форме согласно приложению к настоящим Правилам.

12. Уполномоченный орган в течение трех рабочих дней после дня размещения Реестра на цифровой платформе публикует пресс-релиз на своем интернет-ресурсе на казахском и русском языках.

	Приложение к Правилам формирования, актуализации и ведения реестра профессий
	Форма

Реестр профессий

п/п	Наименование профессии согласно НКЗ	Код согласно НКЗ	Уровень квалификации согласно НРК и ОРК	Срок действия документа, получаемого по итогам прохождения признания профессиональной квалификации	Наименование отраслевого государственного органа
1	2	3	4	5	6
Признание профессиональных квалификаций, осуществляемое на обязательной основе
Признание профессиональных квалификаций, осуществляемое на добровольной основе