"Ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ден қою қызметтеріне, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ішкі тергеп-тексерулер жүргізуге қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 21 қыркүйектегі № 90 қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2023 жылғы 27 қарашадағы № 86 қаулысы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2023 жылғы 4 желтоқсанда № 33717 болып тіркелді

Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің Басқармасы ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ден қою қызметтеріне, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ішкі тергеп-тексерулер жүргізуге қойылатын талаптарды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2020 жылғы 21 қыркүйектегі № 90 қаулысына (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 21274 болып тіркелген) мынадай өзгерістер енгізілсін:

көрсетілген қаулымен бекітілген Ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ден қою қызметтеріне, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ішкі тергеп-тексерулер жүргізуге қойылатын талаптарда:

2-тамақ мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Талаптарда "Ақпараттандыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 16772 болып тіркелген "Банктердің, Қазақстан Республикасының бейрезидент-банктері филиалдарының және банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыратын ұйымдардың ақпараттық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды, Ақпараттық жүйелердегі бұзушылықтар, іркілістер туралы мәліметтерді қоса алғанда, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғалары туралы ақпаратты беру қағидалары мен мерзімдерін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкі Басқармасының 2018 жылғы 27 наурыздағы № 48 қаулысында көзделген ұғымдар, сондай-ақ мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) ақпараттық қауіпсіздік оқиғаларын ретроспективтік талдау – ақпараттық қауіпсіздіктің бұрын байқалған оқыс оқиғаларын және (немесе) онымен байланысты ақпараттық қауіпсіздіктің қауіп-қатерлерін анықтау мақсатында компрометацияның жаңартылған индикаторлары және ақпараттық қауіпсіздіктің маңызды қауіп-қатерлері жөнінде өзге де мәліметтердің негізінде кемінде үш ай уақыт аралығы үшін ақпараттық қауіпсіздік оқиғаларын мониторингтеу барысында алынған деректер жиынтығын талдау;

2) ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ішкі тергеп-тексеру – ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғасының туындау, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғасының іске асырылу тәртібінің себептері мен алғышарттарын белгілеу, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғасының іске асырылуының әсер ету ауқымын және одан болған шығынды бағалау, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларына ден қою үшін қабылданған шаралардың тиімділігін талдау мақсатында банктің, ұйымның қызметкерлері және үшінші тұлғалар жүзеге асыратын процесс;

3) ден қоюдың стандартты рәсімі – ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс-оқиғасын оқшаулау бойынша шұғыл шаралар қолдану тәртібі, оның туындау ықтималдылығы қысқа мерзімде ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғасының туындау тәуекелін төмендету мүмкіндігінсіз жоғары;

4) компрометация индикаторы – объектінің электрондық тасымалдағыштардағы немесе желілік трафиктегі энергияға тәуелді жадыда байқалатын, құрылғының компрометациясына үлкен ықтималдылық үлесіпен көрсететін бірегей сипаттамасы;

5) осалдық – ақпараттық жүйенің немесе оның жекелеген элементтерінің жетіспеушілігі, оны пайдалану ақпараттық жүйенің тұтастығын және (немесе) конфиденциалдылығы және (немесе) қолжетімділігін бұзуға әкеледі.";

8 және 9-тармақтар мынадай редакцияда жазылсын:

"8. Ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғаларына ден қою сатысында ден қою қызметі ден қоюдың стандартты рәсімдерін қолданады, ал ден қоюдың стандартты рәсімдерін қолданудың тиімділігі төмен болған жағдайда ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғаларына ден қоюдың мынадай, бірақ олармен шектелмейтін шаралары кіретін жедел ден қою шараларын қабылдайды:

1) ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғасына тиімді қарсы іс-қимыл процесін қамтамасыз ету мақсатында банктің, ұйымның қызметкерлерін, сондай-ақ үшінші тұлғаларды ақпараттандыру және тарту;

2) бизнес-процесстің иелерімен келісім бойынша банкте, ұйымда бизнес-процессті ішінара немесе толық тоқтату бойынша қосымша шаралар қабылдау;

3) ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғасына тартылған бағдарламалық-техникалық құралдардан деректер жинау;

4) ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғасын талдау, оны тежеу және оның салдарын жою;

5) ақпараттық қауіпсіздік оқиғаларын ретроспективті талдау;

6) ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғаларына ден қою барысында анықталған ымыраға келу және осалдықтардың индикаторларын айқындау және бұдан былай ұқсас ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғасына жол бермеуге бағытталған түзету шараларын іске асыру;

7) ақпараттық қауіпсіздік оқыс оқиғасына ішкі тергеу жүргізу қажеттілігі туралы шешім қабылдау.

9. Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 29639 болып тіркелген Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Басқармасының 2022 жылғы 12 қыркүйектегі № 67 қаулысымен бекітілген Қаржы ұйымдарының қаржы нарығы мен қаржы ұйымдарының ақпараттық қауіпсіздіктің салалық орталығы пайдаланатын ақпараттық қауіпсіздіктің оқиғалары мен оқыс оқиғалары бойынша ақпарат жинау, өңдеу және алмасу жөніндегі ақпараттандыру объектісін қосу және пайдалану қағидаларының 12-тармағына сәйкес көрсетілген ақпаратты уәкілетті органның ақпараттық қауіпсіздік оқиғалары мен инциденттері бойынша ақпаратты өңдеудің автоматтандырылған жүйесіне енгізе отырып, ден қою қызметі ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғасы, қабылданған шаралар және ұсынылатын түзету шаралары туралы ақпаратты көрсетумен, ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғаларын есепке алу журналында ақпараттық қауіпсіздіктің оқыс оқиғалары туралы ақпаратты қағаз тасымалдағышта не электрондық түрде шоғырландыруды, жүйелендіруді, сақтауды, оның тұтастығын және сақталуын қамтамасыз етеді.".

2. Ақпараттық және киберқауіпсіздік департаменті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) Заң департаментімен бірлесіп осы қаулыны Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуді;

2) осы қаулыны ресми жарияланғаннан кейін Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігінің ресми интернет-ресурсына орналастыруды;

3) осы қаулы мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде Заң департаментіне осы тармақтың 2) тармақшасында көзделген іс-шараның орындалуы туралы мәліметтерді ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі Төрағасының жетекшілік ететін орынбасарына жүктелсін.

4. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Қаржы нарығын реттеу және дамыту Агенттігінің Төрағасы

М. Абылкасымова

О внесении изменений в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 21 сентября 2020 года № 90 "Об утверждении Требований к службам реагирования на инциденты информационной безопасности, проведению внутренних расследований инцидентов информационной безопасности"

Постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 27 ноября 2023 года № 86. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 4 декабря 2023 года № 33717

Правление Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 21 сентября 2020 года № 90 "Об утверждении Требований к службам реагирования на инциденты информационной безопасности, проведению внутренних расследований инцидентов информационной безопасности" (зарегистрировано в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 21274) следующие изменения:

в Требованиях к службам реагирования на инциденты информационной безопасности, проведению внутренних расследований инцидентов информационной безопасности, утвержденных указанным постановлением:

пункт 2 изложить в следующей редакции:

"2. В Требованиях используются понятия, предусмотренные Законом Республики Казахстан "Об информатизации", постановлением Правления Национального Банка Республики Казахстан от 27 марта 2018 года № 48 "Об утверждении Требований к обеспечению информационной безопасности банков, филиалов банков-нерезидентов Республики Казахстан и организаций, осуществляющих отдельные виды банковских операций, Правил и сроков предоставления информации об инцидентах информационной безопасности, включая сведения о нарушениях, сбоях в информационных системах", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 16772, а также следующие понятия:

1) ретроспективный анализ событий информационной безопасности – анализ совокупности данных, полученных в ходе мониторинга событий информационной безопасности, за промежуток времени не менее трех месяцев на основе обновленных индикаторов компрометации и иных сведений о релевантных угрозах информационной безопасности с целью выявления необнаруженных ранее инцидентов информационной безопасности и (или) связанных с ними угроз информационной безопасности;

2) внутреннее расследование инцидента информационной безопасности – процесс, осуществляемый работниками банка, организации и третьими лицами в целях установления причин и предпосылок возникновения инцидента информационной безопасности, порядка реализации инцидента информационной безопасности, оценки масштаба воздействия и ущерба от реализации инцидента информационной безопасности, анализа эффективности принятых мер реагирования на инциденты информационной безопасности;

3) стандартная процедура реагирования – порядок применения неотложных мер по локализации инцидента информационной безопасности, вероятность возникновения которого высока без возможности снижения риска возникновения инцидента информационной безопасности в короткие сроки;

4) индикатор компрометации – уникальная характеристика объекта, наблюдаемого в энергозависимой памяти, на электронных носителях или в сетевом трафике, которая с большой долей вероятности указывает на компрометацию устройства;

5) уязвимость – недостаток информационной системы или ее отдельных элементов, эксплуатация которого способна привести к нарушению целостности и (или) конфиденциальности и (или) доступности информационной системы.";

пункты 8 и 9 изложить в следующей редакции:

"8. На этапе реагирования на инциденты информационной безопасности служба реагирования применяет стандартные процедуры реагирования, а в случаях низкой эффективности применения стандартных процедур реагирования, принимает оперативные меры реагирования на инциденты информационной безопасности, включающие следующие меры, но не ограничиваясь ими:

1) информирование и привлечение к процессу реагирования работников банка, организации, а также третьих лиц в целях обеспечения процесса эффективного противодействия инциденту информационной безопасности;

2) по согласованию с владельцами бизнес-процесса применение дополнительных мер контроля по частичной или полной остановке бизнес-процесса в банке, организации;

3) сбор данных с программно-технических средств, вовлеченных в инцидент информационной безопасности;

4) анализ инцидента информационной безопасности, его сдерживание и устранение его последствий;

5) ретроспективный анализ событий информационной безопасности;

6) определение индикаторов компрометации и уязвимостей, выявленных в ходе реагирования на инциденты информационной безопасности, и реализация корректирующих мер, направленных на недопущение аналогичного инцидента информационной безопасности в дальнейшем;

7) принятие решения о необходимости проведения внутреннего расследования инцидента информационной безопасности.

9. Служба реагирования обеспечивает консолидацию, систематизацию, хранение, целостность и сохранность информации об инцидентах информационной безопасности в журнале учета инцидентов информационной безопасности на бумажном носителе либо в электронном виде с отражением информации об инциденте информационной безопасности, принятых мерах и предлагаемых корректирующих мерах с вводом указанной информации в автоматизированную систему обработки информации по событиям и инцидентам информационной безопасности уполномоченного органа в соответствии с пунктом 12 Правил подключения и использования финансовыми организациями объекта информатизации по сбору, обработке и обмену информацией по событиям и инцидентам информационной безопасности, используемого отраслевым центром информационной безопасности финансового рынка и финансовых организаций, утвержденных постановлением Правления Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка от 12 сентября 2022 года № 67, зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под № 29639.".

2. Департаменту информационной и кибербезопасности в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) совместно с Юридическим департаментом государственную регистрацию настоящего постановления в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего постановления на официальном интернет-ресурсе Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка после его официального опубликования;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего постановления представление в Юридический департамент сведений об исполнении мероприятия, предусмотренного подпунктом 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на курирующего заместителя Председателя Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка.

4. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Председатель Агентства Республики Казахстан по регулированию и развитию финансового рынка

М. Абылкасымова