Қазақстан аумағындағы археологиялық жұмыстар нәтижесінде Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары тапқан барлық материалдар мен олжаларды Қазақстан Республикасының мемлекеттік музейлеріне беру қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің м.а. 2025 жылғы 29 сәуірдегі № 201-НҚ бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2025 жылғы 30 сәуірде № 36043 болып тіркелді

"Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабының 4 тармағына және "Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 4 қазандағы № 866 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі туралы ереженің 15-тармағының 496-32) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған Қазақстан аумағындағы археологиялық жұмыстар нәтижесінде Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары тапқан барлық материалдар мен олжаларды Қазақстан Республикасының мемлекеттік музейлеріне беру қағидалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Мәдениет комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әдiлет министрлiгiнде мемлекеттiк тiркеуді;

2) осы бұйрықты қолданысқа енгізілгеннен кейін Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды;

3) осы бұйрық Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелгеннен кейін он жұмыс күні ішінде осы тармақтың 1) және 2) тармақшаларында көзделген іс-шаралардың орындалуы туралы мәліметтерді Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің Заң департаментіне ұсынуды қамтамасыз етсін.

3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау жетекшілік ететін Қазақстан Республикасының Мәдениет және ақпарат вице-министріне жүктелсін.

4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің міндетін атқарушы

К. Искаков

Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрінің міндетін атқарушы 2025 жылғы 29 сәуірдегі № 201-НҚ бұйрығымен бекітілген

Қазақстан аумағындағы археологиялық жұмыстар нәтижесінде Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары тапқан барлық материалдар мен олжаларды Қазақстан Республикасының мемлекеттік музейлеріне беру қағидалары

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы Қазақстан аумағындағы археологиялық жұмыстар нәтижесінде Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары тапқан барлық материалдар мен олжаларды Қазақстан Республикасының мемлекеттік музейлеріне беру қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 34-бабының 4 тармағына және "Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігінің кейбір мәселелері туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 4 қазандағы № 866 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат министрлігі туралы ереженің 15-тармағының 496-32) тармақшасына сәйкес әзірленді және мемлекеттік музейлерге археологиялық жұмыстар нәтижесінде тапқан барлық материалдар мен олжаларды беру тәртібін реттейді.

2. Қазақстан Республикасының аумағында археологиялық жұмыстарды жүзеге асыруға тарих және мәдениет ескерткіштерінде ғылыми-реставрациялық жұмыстарды және (немесе) археологиялық жұмыстарды жүзеге асыру жөніндегі қызметке лицензия болған кезде жол беріледі.

3. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар қолданылады:

1) археологиялық жұмыстар – археологиялық қазбалар мен барлау жүргізу арқылы тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтау, зерттеу және сақтау жөніндегі жұмыстар;

2) тарихи-мәдени мұра объектілері – тарих, археология, сәулет, қала құрылысы, өнер, ғылым, техника, эстетика, этнология, антропология, әлеуметтік мәдениет тұрғысынан қызығушылық туғызатын, тарихи процестер мен оқиғалар нәтижесінде пайда болған, өздерімен байланысты бейнелеу, мүсін, қолданбалы өнер, ғылым, техника туындылары және материалдық мәдениеттің өзге де заттары бар жылжымайтын объектілер;

3) тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган) – тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану саласында басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын орталық атқарушы орган.

2-тарау. Мемлекеттік музейлерге археологиялық жұмыстар нәтижесінде тапқан барлық материалдар мен олжаларды беру тәртібі

4. Археологиялық жұмыстарды жүзеге асыратын жеке және заңды тұлғалар халықаралық және республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштеріне жүргізілетін, бұл жөнінде уәкілетті органға хабар берілетін жұмыстарды қоспағанда, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергілікті атқарушы органдарына археологиялық жұмыстардың басталатыны туралы оларды бастағанға дейін он күннен кешіктірмей еркін нысанда баяндалған хат жолдай отырып хабардар етеді.

5. Қазақстан аумағындағы археологиялық жұмыстар нәтижесінде Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары тапқан барлық материалдар мен олжалар ғылыми тіркелгеннен және өңделгеннен кейін Қазақстан Республикасының мемлекеттік музейлеріне беріледі.

6. Қазақстан аумағында археологиялық жұмыстармен айналысатын Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары археологиялық жұмыстар аяқталғаннан кейін күнтізбелік алпыс күн ішінде уәкілетті органға қағаз және электрондық жеткізгіштерде мынадай құжаттарды жібереді:

1) жеке тұлғаның тегі, аты, әкесінің аты (болған кезде) немесе заңды тұлғаның атауы, археологиялық объектінің атауы, қаржыландыру көзі көрсетілген хат;

2) археологиялық жұмыстардың мақсаттарын, міндеттерін және сипатын қамтитын қысқаша есеп;

3) әрбір материал мен олжаның түрлі-түсті фотосуреттері қоса беріле отырып, материалдар мен олжалардың мөлшері, салмағы, пішіні, дайындалу материалы, орындалу техникасы көрсетілген материалдар мен олжалар тізбесі.

7. Ұсынылған құжаттарды уәкілетті орган келіп түскен күнінен бастап күнтізбелік алпыс күн ішінде қарайды.

8. Осы баптың 6-тармағына сәйкес келмейтін құжаттар ұсынылған жағдайда, уәкілетті орган бес жұмыс күні ішінде Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғаларға жетіспейтін құжаттарды немесе ақпаратты сұрау салуды алған күннен бастап бес жұмыс күні ішінде беру қажеттігі туралы сұрау салу жібереді.

9. Осы баптың 6-тармағында көрсетілген, келіп түскен құжаттарды уәкілетті органның жанындағы тарихи-мәра мәселелері жөніндегі комиссияда (бұдан әрі – Комиссия) қаралады.

10. Құжаттарды қарау нәтижелері бойынша Комиссия материалдар мен олжаларды музейдің атауын көрсете отырып, республикалық немесе жергілікті маңызы бар мемлекеттік музейге беруді ұсынады.

Комиссияның ұсынымдары негізінде уәкілетті орган материалдар мен олжаларды музейдің атауын көрсете отырып, республикалық немесе жергілікті маңызы бар мемлекеттік музейге беру туралы шешім қабылдайды.

11. Уәкілетті орган Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары мен тиісті мемлекеттік музейді қабылданған шешім және материалдар мен олжаларды қабылдау-тапсыру рәсімін жүзеге асыру қажеттігі туралы хабардар етеді.

12. Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалары хабарламаны алған күннен бастап бір жыл ішінде материалдар мен олжаларды олардың ғылыми тіркелгені және өңделгені туралы есепті қоса бере отырып, мемлекеттік музейге береді.

13. Қазақстан Республикасының және басқа да мемлекеттердің жеке және заңды тұлғалармен материалдар мен олжаларды мемлекеттік музейге беруі материалдар мен олжаларды қабылдау-тапсыру актісімен (бұдан әрі – қабылдау-тапсыру актісі) ресімделеді.

Қабылдау-тапсыру актісі қазақ және орыс тілдерінде әрбір тарап үшін бір данада жасалады.

Об утверждении Правил передачи в государственные музеи Республики Казахстан всех материалов и находок, полученных физическими и юридическими лицами Республики Казахстан и других государств в результате археологических работ на территории Казахстана

Приказ и.о. Министра культуры и информации Республики Казахстан от 29 апреля 2025 года № 201-НҚ. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 30 апреля 2025 года № 36043

В соответствии с пунктом 4 статьи 34 Закона Республики Казахстан "Об охране и использовании объектов историко-культурного наследия" и пунктом 496-32) пункта 15 Положения о Министерстве культуры и информации Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 4 октября 2023 года № 866 "О некоторых вопросах Министерства культуры и информации Республики Казахстан", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила передачи в государственные музеи Республики Казахстан всех материалов и находок, полученных физическими и юридическими лицами Республики Казахстан и других государств в результате археологических работ на территории Казахстана.

2. Комитету культуры Министерства культуры и информации Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа после введения в действие на интернет-ресурсе Министерства культуры и информации Республики Казахстан;

3) в течение десяти рабочих дней после государственной регистрации настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан представление в Юридический департамент Министерства культуры и информации Республики Казахстан сведений об исполнении мероприятий, предусмотренных подпунктами 1) и 2) настоящего пункта.

3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра культуры и информации Республики Казахстан.

4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Исполняющий обязанности министра культуры и информации Республики Казахстан

К. Искаков

Утвержден приказом Исполняющий обязанности министра культуры и информации Республики Казахстан от 29 апреля 2025 года № 201-НҚ

Правила передачи в государственные музеи Республики Казахстан всех материалов и находок, полученных физическими и юридическими лицами Республики Казахстан и других государств в результате археологических работ на территории Казахстана

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила передачи в государственные музеи Республики Казахстан всех материалов и находок, полученных физическими и юридическими лицами Республики Казахстан и других государств в результате археологических работ на территории Казахстана (далее – Правила) разработаны в соответствии с пунктом 4 статьи 34 Закона Республики Казахстан "Об охране и использовании объектов историко-культурного наследия", пунктом 496-32) пункта 15 Положения о Министерстве культуры и информации Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 4 октября 2023 года № 866 "О некоторых вопросах Министерства культуры и информации Республики Казахстан" и определяют порядок передачи всех материалов и находок, полученных в результате археологических работ в государственные музеи.

2. Осуществление археологических работ на территории Республики Казахстан допускается при наличии лицензии на деятельность по осуществлению научно-реставрационных работ на памятниках истории и культуры и (или) археологических работ.

3. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) археологические работы – работы по выявлению, исследованию и сохранению объектов историко-культурного наследия путем проведения археологических раскопок и разведок;

2) объекты историко-культурного наследия – недвижимые объекты со связанными с ними произведениями живописи, скульптуры, прикладного искусства, науки, техники и иными предметами материальной культуры, возникшими в результате исторических процессов и событий, представляющих собой интерес с точки зрения истории, археологии, архитектуры, градостроительства, искусства, науки, техники, эстетики, этнологии, антропологии, социальной культуры;

3) уполномоченный орган по охране и использованию объектов историко-культурного наследия (далее – уполномоченный орган) – центральный исполнительный орган, осуществляющий руководство и межотраслевую координацию в сфере охраны и использования объектов историко-культурного наследия.

Глава 2. Порядок передачи всех материалов и находок в государственные музеи, полученных в результате археологических работ

4. Физические и юридические лица, осуществляющие археологические работы, не позднее чем за десять календарных дней до их начала извещают местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения, столицы о начале археологических работ, за исключением работ на памятниках истории и культуры международного и республиканского значения, о чем извещается уполномоченный орган направив письмо в произвольной форме.

5. Все материалы и находки, полученные физическими и юридическими лицами Республики Казахстан и других государств в результате археологических работ на территории Казахстана, передаются в государственные музеи Республики Казахстан после научной фиксации и обработки.

6. Физические и юридические лица Республики Казахстан и других государств, занимающиеся археологическими работами на территории Казахстана, в течение шестидесяти календарных дней после завершения археологических работ направляют в уполномоченный орган следующие документы на бумажном и электронном носителях:

1) письмо с указанием фамилии, имени, отчества (при наличии) физического лица или наименования юридического лица, наименования археологического объекта, источника финансирования;

2) краткий отчет, содержащий цели, задачи и описание археологических работ;

3) перечень материалов и находок с указанием размера, веса, формы, материала изготовления, техники исполнения материалов и находок и приложением цветных фотографий каждого материала и находки.

7. Представленные документы рассматриваются уполномоченным органом в течение шестидесяти календарных дней со дня их поступления.

8. В случае представления документов, не соответствующих пункту 6 настоящих Правил, уполномоченный орган в сфере охраны и использования объектов историко-культурного наследия в течение пяти рабочих дней направляет запрос физическим и юридическим лицам Республики Казахстан и других государств о необходимости предоставления недостающих документов или информации в течение пяти рабочих дней со дня получения запроса.

9. Поступившие документы, указанные в пункте 6 настоящих Правил, рассматриваются специальной комиссией по вопросам историко-культурного наследия при уполномоченном органе (далее – Комиссия).

10. По результатам рассмотрения документов Комиссия рекомендует передачу материалов и находок в государственный музей республиканского или местного значения с указанием наименования музея.

На основании рекомендаций Комиссии уполномоченный орган принимает решение о передаче материалов и находок в государственный музей республиканского или местного значения с указанием наименования музея.

11. Уполномоченный орган уведомляет физические и юридические лица Республики Казахстан и других государств и соответствующий государственный музей о принятом решении и необходимости осуществления процедуры приема-передачи материалов и находок.

12. Физические и юридические лица Республики Казахстан и других государств передают материалы и находки с приложением отчета об их научной фиксации и обработке в государственный музей в течение одного года со дня получения уведомления.

13. Передача материалов и находок физическими и юридическими лицами Республики Казахстан и других государств в государственный музей оформляется актом приема-передачи материалов и находок (далее – акт приема-передачи).

Акт приема-передачи составляется на казахском и русском языках для каждой стороны по одному экземпляру.