ИПС "Әділет"

      Осы Нұсқаулық Қазақстан Республикасының заңымен белгiленген есептеудiң* арнаулы тәртiбiнен басқа барлық жағдайларда ұйымдар қызметкерлерiнiң орташа жалақысын есептеу тәртiбiн анықтайды және меншiк нысанына қарамастан барлық ұйымдарға қолданылады.
      * орташа жалақыны есептеудiң арнаулы тәртiбi зейнетақы
        тағайындалған кезде белгiленген.

      1. Тиiстi төлем байланысты болып отырған жағдайлардың алдындағы** күнтiзбелiк 12 ай (1-нен 1-не дейiн) ұйымдар қызметкерлерiнiң орташа жалақысын есептеу үшiн есеп айыратын кезең болып табылады.
      Белгiлi бiр ұйымда бiр жылдан кем уақыт жұмыс iстеген қызметкерлер үшiн орташа жалақы нақты жұмыс iстеген уақытпен анықталады.
      ** жағдайлар дегенiмiз қызметкердiң демалысқа кетуi, қызметкердiң
         жұмыстан босатылуы және орташа жалақыны төлеуге байланысты басқа
         да жағдайлар.

      2. Ұйымдар қызметкерлерiнiң орташа жалақысын анықтау үшiн орташа күндiк табыс немесе орташа сағаттық табыс қолданылады.
      Орташа күндiк (сағаттық) жалақыны анықтау кезiнде есептi кезеңнен, Қазақстан Республикасының заңдарымен белгiленген жұмыс iстелмейтiн мейрам күндерi алынып тасталады.
      2.1. Орташа күндiк табыс, демалысқа ақы төлеуден және пайдаланылмаған демалысқа өтемақы төлеуден басқа барлық жағдайда, есептi кезеңде есептелген жалақы сомасын Қазақстан Республикасының заңдарында белгiлеген жұмыс аптасының күнтiзбе бойынша ұзақтығын басшылыққа ала отырып жұмыс күндерiнiң санына бөлу жолымен анықталады.
      Нақты қызметкердiң орташа жалақысы күндiк орташа табысты төлеуге жататын күндердiң санына көбейту жолымен анықталады.
      2.2. Жұмыс уақытын жинақтап есептеу кезiнде нақты қызметкердiң орташа жалақысын есептеу үшiн орташа сағаттық табыс қолданылады.
      Орташа сағаттық табыс есептеу кезеңiндегi есептелген орташа жалақының сомасын өндiрiстiк күнтiзбе бойынша жұмыс уақытының жыл сайынғы балансына сәйкес осы кезеңдегi жұмыс сағаттарының санына бөлу жолымен есептеледi.
      Нақты қызметкердiң орташа жалақысының мөлшерi, орташа сағаттық табысты төленуге жататын кезеңдегi жұмыс сағаттарының санына көбейту жолымен анықталады.
      3. Демалысқа ақы төлеуге және пайдаланылмаған демалысқа өтемақы төлеуге арналған орташа күндiк табыс демалысқа кететiн айдың алдындағы (1-нен 1-не дейiн) күнтiзбелiк 12 айдағы табысты басшылыққа ала отырып анықталады.
      Қызметкер демалысқа кетер алдында ұйымда жұмыс iстеген уақыты бiр жылға жетпесе, демалыс кезiндегi сақталатын орташа жалақы демалысқа кететiн айдың алдындағы (1-нен 1-не дейiн) жұмыс iстеген күнтiзбелiк айлардағы табысын басшылыққа ала отырып анықталады.
      Демалысқа ақы төлеуге және пайдаланылмаған демалысқа өтемақы төлеуге арналған орташа күндiк табыс мынадай жағдайларда есептеледi:
      1) егер барлық есептi кезең жұмыспен толық өтелсе, есептi кезеңдегi жалақының есептелген сомасын 12-ге бөлу жолымен және:
      - жұмыс күндерiмен белгiленген демалысқа ақы төлеу кезiнде өндiрiстiк күнтiзбе бойынша жұмыс уақытынан жыл сайынғы балансына сәйкес жұмыс күндерiнiң орташа айлық санына (мысалы, 25, 33 - 1997 жылға арналған есептегi орташа айлық жұмыс күндерiнiң саны);
      - күнтiзбе күндермен белгiленген, демалысқа ақы төлеу кезiнде күнтiзбе күндерiнiң орташа айлық санына (мысалы, 29, 66 - 1997 жылға арналған есептегi жұмыс күндерiнiң орташа айлық саны) бөлу жолымен есептеледi;
      2) егер есептi кезеңдегi он екi айдың әр айында толық жұмыс iстелмесе есептелген жұмыс iстеген уақыттағы жалақыға есептелген соманы:
      - алты күндiк жұмыс аптасы күнтiзбесi бойынша жұмыспен өтелген уақытқа тиесiлi жұмыс күндерiнiң санына (жұмыс күндерi есебiмен демалыс бергенде);
      - жұмыс iстеген уақытқа тиесiлi күнтiзбелiк күндердiң санына (күнтiзбелiк күндер есебiмен демалыс бергенде) бөлу жолымен есептеледi.
      Оқу демалысына ақы төлеу осы Нұсқаулықтың 3-тармағында көзделген тәртiппен жүзеге асырылады.
      Екi күндiк демалысы бар бес күндiк жұмыс аптасындағы немесе ұйымда белгiленген қысқартылған жұмыс аптасындағы демалысқа ақы төлеу тәртiбi осы Нұсқаулықтың 3-тармағында көзделген тәртіппен жүзеге асырылады.
      4. Егер:
      қызметкерге орташа жалақы Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес төленсе немесе сақталса;
      қызметке мемлекеттiк сақтандыру бойынша (еңбекке уақытша жарамсыздығы бойынша, жүктiлiгi және босанғаны бойынша және т.б.) жәрдемақы алса, орташа жалақыны есептеу үшiн, есептi кезеңнен уақыт, сондай-ақ төленген сома шығарылып тасталады.
      5. Еңбекке ақы төлеу жүйесiнде көзделген ынталандыру сипатындағы сыйлықақы мен басқа да төлемдер орташа жалақыны есептеген кезде есептелу уақытына қарай қосылады, ал жылдық сыйлықақы мен еңбек сiңiрген жылдар үшiн сыйақы есептi кезеңнiң әр айына 1/12 мөлшерiнде есептеледi.
      6. Орташа жалақыны есептеген кезде толықтырылған және қайта өңделген, Қазақстан Республикасының Ұлттық статистикалық агенттiгiнiң 1996 жылғы 19 желтоқсандағы N 50 қаулысымен бекiтiлген (тiркеу N 244, 1997 ж. 16 қаңтар) жалданып жұмыс iстеушiлердiң саны мен жалақысының статистикасы жөнiндегi Нұсқаулыққа 6.1-бабына, 49.3-тармақшасын ескере отырып (49, 52, 55, 57, 58 тармақшалардан басқа) және 6.2-баптың 59-тармақшасына сәйкес жалақы қорына енгiзiлетiн төлемдер ескерiледi.

                    Извлечение из приказа Министра труда и
                    соцзащиты населения РК 1.2.2001 N 24-п
                 и Министра финансов РК от 28.02.2001г. N 99

      "В соответствии с постановлением Правительство Республики Казахстан


от 29 декабря 2000 года N 1942  

P001942_

  "Об утверждении Инструкции о 
порядке исчисления средней заработной платы работников".
     1. Признать утратившей силу Инструкцию о порядке исчисления средней 
заработной платы работников организаций, утвержденную Министерством труда 
и социальной защиты населения Республики Казахстан от 5 сентября 1997 года 
N 3 и Министерством финансов Республики Казахстан от 18 сентября 1997 г. 
N 17/8340...

     Министр труда и                   Министр финансов 
социальной защиты населения           Республики Казахстан"
  Республики Казахстан
----------------------------------------------------------------------

      Настоящая Инструкция определяет правила исчисления средней заработной платы работников организаций во всех случаях, кроме тех, когда законодательством Республики Казахстан установлен специальный порядок ее подсчета <*> , и распространяется на все организации независимо от форм собственности.
      Примечание. Специальный порядок подсчета средней заработной платы установлен при назначении пенсий.
      1. Для исчисления средней заработной платы работников организаций расчетным периодом являются 12 календарных месяцев (с 1-го до 1-го числа), предшествующих событию <**> , с которым связана соответствующая выплата.
      Примечание. Под событием понимается уход работника в отпуск, увольнение работника и другие случаи, связанные с выплатой средней заработной платы.
      Для работников, проработавших в данной организации менее года, средняя заработная плата определяется за фактически проработанное время.
      2. Для определения средней заработной платы работников организаций используется средний дневной заработок либо средний часовой заработок.
      При определении среднего дневного (часового) заработка из расчетного периода исключаются нерабочие праздничные дни, установленные законодательством Республики Казахстан.
      2.1. Средний дневной заработок во всех случаях, кроме оплаты отпуска и выплаты компенсации за неиспользованный отпуск, определяется путем деления начисленной суммы заработной платы в расчетном периоде на количество рабочих дней, исходя из установленной законодательством Республики Казахстан по календарю продолжительности рабочей недели.
      Размер средней заработной платы конкретного работников определяется путем умножения среднего дневного заработка на количество дней, подлежащих оплате.
      2.2. При суммированном учете рабочего времени для исчисления средней заработной платы конкретного работника используется средний часовой заработок.
      Средний часовой заработок рассчитывается путем деления суммы начисленной заработной платы в расчетном периоде на количество рабочих часов в этом периоде согласно ежегодному балансу рабочего времени по производственному календарю.
      Размер средней заработной платы конкретного работника определяется путем умножения среднего часового заработка на количество рабочих часов в периоде, подлежащем оплате.
      3. Средний дневной заработок для оплаты отпуска и выплаты компенсации за неиспользованный отпуск определяется, исходя из заработной платы, за 12 календарных месяцев, предшествующих месяцу ухода в отпуск (с 1-го по 1-е число).
      В тех случаях, когда работник перед уходом в отпуск проработал менее года в организации, средняя заработная плата, сохраняемая за время отпуска, определяется исходя из заработка календарных месяцев работы, предшествующих месяцу ухода в отпуск (с 1 по 1 число).
      Средний дневной заработок для оплаты отпусков и выплаты компенсации за неиспользованный отпуск исчисляется:
      1) если весь расчетный период отработан полностью, путем деления начисленной суммы заработной платы в расчетном периоде на 12 и на:
      - среднемесячное число рабочих дней согласно ежегодному балансу рабочего времени по производственному календарю (например 25,33 - среднемесячное число рабочих дней в расчете на 1997 год) при оплате отпуска, установленного в рабочих днях;
      - среднемесячное число календарных дней (например, 29,56 - среднемесячное число календарных дней в расчете на 1997 год) при оплате отпуска, установленного в календарных днях;
      2) если каждый из двенадцати месяцев расчетного периода отработан не полностью, путем деления начисленной суммы заработной платы за проработанное время на:
      - количество рабочих дней по календарю шестидневной рабочей недели, приходящихся на отработанное время (при предоставлении отпуска в рабочих днях);
      - количество календарных дней, приходящихся на отработанное время (при предоставлении отпуска в календарных днях).
      Оплата учебных отпусков производится в порядке, предусмотренном пунктом 3 настоящей Инструкции.
      Порядок оплаты отпуска при пятидневной рабочей неделе с двумя выходными днями либо при сокращенной рабочей неделе, установленной в организации, производится в порядке, предусмотренном пунктом 3 настоящей Инструкции.
      4. Из расчетного периода для подсчета средней заработной платы исключается время, а также выплаченные суммы, когда:
      работнику выплачивается или сохраняется средняя заработная плата в соответствии о законодательством Республики Казахстан;
      работник получал пособие по государственному социальному страхованию (по временной нетрудоспособности, по беременности, и родам и т.п.).
      5. Премии и другие выплаты стимулирующего характера, предусмотренные системой оплаты труда, включаются при подсчете средней заработной платы по времени начисления, а годовые премии и вознаграждения за выслугу лет учитываются в размере 1\12 за каждый месяц расчетного периода.
      6. При исчислении средней заработной платы учитываются выплаты, включаемые в фонд заработной платы в соответствии с пунктом 6.1 с учетом подп. 49.3, 49.7 (кроме подп. 49, 52, 55, 57, 58) и подпунктом 59 пункта 6.2 Инструкции по статистике численности и заработной платы работающих по найму, дополненной и переработанной, утвержденной постановлением Национального статистического агентства Республики Казахстан от 19 декабря 1996 г. N 50 V960244_ (регистр. N 244 от 16 января 1997 г.).

Ұйымдар қызметкерлерiнiң орташа жалақысын есептеу тәртiбi туралы НҰСҚАУЛЫҚ

Инструкция О порядке исчисления средней заработной платы работников организаций