Облыстың қалалары мен елдi мекендерiн көрiктендiру Ережелерi туралы

Павлодар облыстық Мәслихатының шешімі 1999 жылғы 17 қыркүйектегі (1 шақырылған кезеткен тыс ХХVІ сессиясының) Павлодар облысының Әділет басқармасында 1999 жылғы 26 қазанда N 193 тіркелді. Күші жойылды - Павлодар облыстық мәслихатының 2012 жылғы 06 желтоқсандағы N 120/11 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Павлодар облыстық мәслихатының 2012.12.06 N 120/11 шешімімен.

1. Облыстың қалалары мен елдi мекендерiн көрiктендiру Ережелерi

бекiтiлсiн (қоса берiлiп отыр).

2. Облыс қалалары мен аудандарының әкiмдерiне мәслихаттарына

Ережелердi бұзғаны үшiн әкiмшiлiк жауапкершiлiк шаралары туралы шешiмдi

Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес және жергiлiктi жағдайларды

ескерiп дайындау және қабылдау ұсынылсын.

3. Осы шешiм жарияланған күннен бастап күшiне енедi.

Облыстық Мәслихаттың

хатшысы

Павлодар облысының қалалары мен елдi мекендерiн

сәулеттендiру, санитарлық жағдаймен қамтамасыз ету

және ол аумақтардағы жасыл желектi қорғаудың

Ережелері

Павлодар облысының қалалары мен елдi мекендерiн сәулеттендiру, санитарлық жағдаймен қамтамасыз ету және ол аумақтардағы жасыл желектi қорғаудың ережелерi елдi мекендерде қоршаған ортаны толық қолдау жөнiндегi iс шаралар кешенiнiң өткiзiлу тәртiбін анықтайды, сәулеттендiру объектiлерi мен элементтерiне қатысты архитектуралық, санитарлық, экологиялық негiзгi талаптарын анықтайды.
Ереже облысты елдi мекендерiн сәулеттендiру жөнiндегi жұмысты жүргiзу және ұйымдастыру мәселелерiн, сондай-ақ барлық меншiк түрлерiнiң жеке және заңды тұлғаларының құқығын, мiндетiн, жауапкершiлiгiн анықтайтын нормативтiк құжат болып табылады.
Ереже облыстың қалалары мен елдi мекендерiн сәулеттендiру, көгалдандыру, санитарлық жағдаймен қамтамасыз ету жұмыстарымен айналысатын әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң, мамандандырылған мекемелердiң басшыларына жетекшi құрал ретiнде арналған.

Жалпы қағидалар мен анықтамалар

1. Осы ереже Облыстық Мәслихат бекiткеннен кейiн Павлодар облысының аумағында тұратын немесе жұмыс iстейтiн, меншiк нысанына қарамай, барлық заңды және жеке тұлғалар үшiн мiндеттi және облыстың елдi мекендерiнiң барлығына таратылады.
2. Облыстың елдi мекенi Павлодар аймағын құрастыратын элемент болып табылады, яғни адамдар тұратын әртүрлi мақсаттағы объектiлерi бар бiрыңғай салынған жер учаскесi шеңберiнiң бөлiгi.
3. Сәулеттендiру - елдi мекендердегi адамның қауiпсiз, қолайлы, ыңғайлы ортасын қамтамасыз ететiн элементтерi мен жұмыс кешенi. Бұл жұмыс кешенi сәулеттендiрудiң объектiлерi мен элементтерiн ұйымдастырудың, сақтаудың пайдаланудың, жөндеудiң және күзетудiң инженерлiк сәулеттендiру, сыртқы сәулеттендiру, санитарлық сәулеттендiру және көгалдандыру сияқты негiзгi бағыттарын қамтиды.
4. Бөлiнген аумақ - жер пайдаланушының жеке меншiгiне берiлген немесе өкiлеттi органдардың шешiмiне сәйкес оған қарасты объектiлер (ғимараттар, көлiк магистралi т.б.) орналасқан жер учаскесi.
5. Бекiтiлген аумақ заңды және жеке тұлғаларға күтiп-бағуға, қызмет етуге өкiлеттi органның қосып берген жер учаскесi.
6. Қалаларға сәулеттендiрудiң қажеттi жағдайларымен қамтамасыз ету үшiн сәулеттендiру басқармалары (бұдан әрi - СБ) жұмыс iстейдi, селолық жерлерде сәулеттендiрудiң қазыналық қызметi (бұдан әрi - СҚҚ) ұйымдастырылады. Олар сәулеттендiру жұмыстарын үйлестiру, яғни объектiлер мен жалпы пайдаланылатын аумақтарда мемлекеттiк тапсырысты iске асыру, қоғамдық - пайдалы мәнi бар шараларды, сондай-ақ пайдалану, қызмет көрсету, жеңiл-желпi және күрделi жөндеу жөнiнде мамандандырылған кәсiпорындармен шарт жасасу, сәулеттендiру элементтерi мен объектiлерiн күзету, тұрғындар мен ұйымдарға ақылы көмек көрсету жөнiндегi мiндеттердi жүзеге асырады.
7. Тендердi жеңiп алған жеке және заңды тұлғалар жергiлiктi бюджет есебiнен орындалатын жұмыстарды жасайды.
8. Сәулеттендiру элементтерi мен объектiлерiнiң, инженерлiк инфрақұрылымның, жалпы қордың қоршаған ортаны қорғаудың, санитарлық жағдайды қамтамасыз етудiң сақталуына өкiлеттi мемлекеттiк органдар, СБ, СҚҚ, санитарлық полиция бақылау жасайды.
9. Қалалық СБ, СҚҚ-ның жұмыстарының мақсаты облыстың елдi мекендерi мен қалаларын көгалдандыру, санитарлық жағдайымен қамтамасыз етудi сәулеттендiрудi қажеттi деңгейде сақтау.
10. Осы құжаттағы ережелердi заңды және жеке тұлғалардың бұзуы заңға сәйкес жауапкершiлiкке тартуға әкеп соғады.

1. Негiзгi талаптар

1.1. Елдi мекендер қызмет көрсететiн объектiлермен көркеюi керек және iс жүзiндегi қалыптың, ережелердiң талаптарына сай, сондай-ақ осы құжаттың ережелерiне сәйкес, адам өмiрiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге арналған техникалық құралдармен жабдықталуы тиiс.
1.2. Барлық меншiк түрлерiнiң жеке, заңды тұлғалары өздерiне бөлiнiп, бекiтiлiп берiлген аумақтарды көрiктендiру талабына сай, күтедi, тазалайды, сонымен қатар, өз есебiнен архитектуралық, санитарлық, экологиялық талаптарға орай, күтiп ұстап, жөндеу жұмыстарын жүргiзедi.
1.3. Жыл сайын сәуiр мен қазан айларында көрiктендiру айлығын өткiзедi.
1.4. Елдi мекендерде коммуникацияның барлық түрлерiне қызмет көрсететiн заңды және жеке тұлғалар өзiне қатысты әрбiр қатынас жолдарында мезгiлiнде жөндеу жұмыстарын жүргiзiп, жөндеу кезiнде бұзылған жерлердi қайтадан қалпына келтiрулерi тиiс.
1.5. Заңды және жеке тұлғалар елдi мекендер аумағында жолды, тротуарларды, газондарды, басқа да тозығы жеткен инженерлiк ғимараттарды бұзып, көшiрiп жасайтын жөндеу жұмыстарын көрiктендiру басқармасының (қазыналық көрiктендiру қызметi) берген рұқсат қағазы болған жағдайда ғана жүргiзе алады.
1.5.1. Рұқсат қағаз жөндеу жүргiзетiн жердiң өкiлiне немесе тапсырыс жасаушыға ғана берiледi. Рұқсат қағаз алу үшiн көрiктендiру басқармасына мынадай құжаттар ұсынулары тиiс:
- жөндеу жұмысын жүргiзуге рұқсат қағазын алу үшiн тапсырыс және учаскенi, объектiнi, жөндеу жұмысынан соң қалпына келтiрiлетiнi жөнiндегi кепiлдiк;
- инженерлiк тораптың және коммуникацияның иегерлерiмен (объектiнi қайта жөндеу, немесе оны бұзып көшiру туралы) келiсiлген жоба;
- жөндеу жұмысының жобасы немесе объектiде жөндеу жұмысын жүргiзу кестесi;
- қажет болған жағдайда жасыл желектi көшiруге арналған тапсырыс.
Елдi мекендердегi адам өмiрiнiң қауiпсiздiгiне, қоршаған ортаға әсерiн тигiзетiн жағдайда жөндеу жұмысын жүргiзушi жұмысты жүргiзуден бұрын бұл рұқсат қағазды тиiстi өкiлеттi мемлекеттiк органдарда тiркеуге мiндеттi.
1.5.2. Елдi мекендерде адам өмiрiнiң қауiпсiздiгiн сақтау үшiн, ерекше маңызды объектiлердiң апатын жедел түрде жою сияқты жағдайларда жергiлiктi атқарушы органдардың келiсiмімен, рұқсатсыз мекеменiң өкiлiнiң қатысуымен жедел жұмысқа кiрiсуiне болады, ал рұқсат қағаз 24 сағаттың iшiнде алынуы тиiс.
1.5.3. Жұмыс жүргiзу кезiнде зақым келтiрiлген объектiлер немесе инфрақұрылым рұқсат қағазында көрсетiлген жөндеу мерзiмiнiң аяғына дейiн қайтадан қалпына келтiрiлуi қажет. Мерзiмiнен асырылып iстелiнген жұмыс өз еркiмен орындалған жұмыс болып есептеледi. Осы ереженi бұзған кiнәлi адам жауапқа тартылғаннан соң, рұқсаттың мерзiмiн ұзартуға болады.
Жұмыс жүргiзушi жұмыс басталғанша мына талаптарды орындауы тиiс:
- қауiптi зонаның айналасы қоршалып, ескерту белгiлерi қойылуы тиiс.
- жаяу адамдар жүретiн жерлерде лайықтандырылып, түнде жарықпен қамтамасыз етiлуi тиiс.
- канализацияның тоқтаусыз жұмыс iстеуiн қамтамасыз ету үшiн шаралар қолдануы тиiс.
- көгалдандырылған жерлер жабық қорғандармен қоршалуы тиiс.
- жолдар мен адам жүретiн жерлерде жұмыс жүргiзiлуi қажет болған жағдайда, ескерту белгiлерi қойылған, айналып өтетiн жолдар жасалуы тиiс.
1.5.4. Жөндеу жұмысына қажеттi материалдар, ауыр механизмдер жұмыс басталудан 1 сөтке бұрын әкелiнуi тиiс. Бұл материалдар мен механизмдер көлiк пен жаяу жүрушiлердiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ете отырып, орналастырылуы қажет.
1.5.5. Жөндеу жұмыстары iс жүзiндегi норма мен ережелерге сәйкес, сондай-ақ рұқсат қағазындағы нұсқауға сәйкес жүргiзiледi.
1.5.6. Құрылыс материалдары желмен ұшырылып, шашыратылмау шараларына сай сақталады.
Одан әрмен жұмысқа жарамсыз деп табылған материалдар зонадан шығарылып тасталады. Ал басқа жұмыс барысында қайта пайдалануға қажет материалдар складтарда сақталуы үшiн актiмен тапсырылады. Көгалдарды, жасыл желектi, жер асты құдықтарының төбелерiн, решеткаларын және т. б. құрылыс материалдарымен, жермен жауып, бастырып тастауға болмайды. Бұл аталған элементтердi қорғау үшiн лайықты ағаштан жасалған қалқандар қолданылады.
1.5.7. Көрiктендiру басқармасының өкiлi қайта қалпына келтiрiлген

жұмысты актiмен қабылдап алады.

1.5.8. Сапасыз жұмыстың салдарынан болған зардаптарды жөндеу

жүргiзушiлер өздерi жоюы мiндеттi.

1.5.9. Жұмыс шартын бұзып, қайта жөндеу жұмыстары сапасыз жүргiзiлген

жағдайда көрiктендiру басқармасының өкiлi мемлекеттiк қызметтiң өкiлiмен

басталған жұмысты тоқтатып, шығынды төлетiп, кiнәлi адамды жауапқа тартуға

құқысы бар.

1.5.10. Жүргiзу жұмысының мерзiмi iс жүзiндегi нормаларға сәйкес

күнтiзбе кестесiне орай белгiленедi.

ИНЖЕНЕРЛIК СӘУЛЕТТЕНДIРУ

2. Елдi мекендердiң iшкi көлiк жүйесi

2.1. Қозғалыс қауiпсiздiгiмен қамтамасыз ету және оны ұйымдастыруды

жақсарту шараларына мыналар жатады:

жол тегiстiгiн сақтау, шұңқыр, жарық тағы басқа ақауларды жою;

автомобиль дөңгелегiнiң қажеттi iлiнiсу коэффициентiн қамтамасыз

ететiн жолдың кедiр-бұдырлығынан сақтау;

жол жағасын бекiту, жол жиегiнiң жалаңаштанбауын қадағалау, суды жол жағасынан бұруды қамтамасыз ету, жол жағасында су, шұңқыр, iз тағы басқа ойлы-қырлы жерлердi болдырмау;
жолдың бойында құру мүмкiндiгiн қамтамасыз ету, оның iшiнде жолдың ойма жермен өтетiн бөлiгiнде, жол тарабында, темiржол өткелiнде;
қозғалысты канал-каналмен өткiзу;
қозғалыстың ұйымдастырылуын жақсарту және оның қауiпсiздiгiн арттыру.
2.2. Көлiктiң барлық түрлерiнiң иелерi елдi мекендер мен көшелерге автомашиналар мен көлiктiң басқа түрлерiн таза күйiнде шығарып, оларды мұнтаздай етiп ұстауға мiндеттi:
2.2.1. Көшелердi ластамау үшiн көлiкпен тасымалданатын сусымалы және басқа жүктер мұқият жабылуға тиiс.
2.3. Көлiктiң үзiлiссiз қозғалысын қамтамасыз ету барлық көшелер мен жолдарды пайдаланушылардың, жол қозғалысын реттеу және бақылау органдарының мiндетi.
2.4. Инженерлiк жүйенiң апаты кезiнде, көше, алаң тағы басқа жалпы пайдаланылатын жерлердi қалпына келтiру, жолдың қыртысын ашатын, қазу, жөндеу жұмыстары осы Ережелердiң "Негiзгi талаптарының" 1 тарауының 1.5. тармағына сәйкес жүргiзiледi.
2.4.1. Меншiк нысанына қарамай, заңды немесе жеке тұлғалар, қажет болған жағдайда апат болған жерде қоймада сақталған немесе басқа да жабдықтарды өз күштерiмен босатулары керек.
2.5. Көшелерде көлiк қозғалысын тоқтатуға немесе шағындауға байланысты iстелiнетiн жұмыстар болса, тапсырысшы автокөлiк қозғалысын тоқтату немесе қоғамдық көлiктiң жолын өзгерту үшiн жергiлiктi атқарушы органның өкiмiн алып, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы қала тұрғындарын хабардар етедi.
2.6. Көшелер мен алаңдарда жерасты құрылысын салу немесе жүргiзу мүмкiншiлiгiнше жабық әдiспен, жолдың бетiне зақым келтiрiлмей жүргiзiлуi тиiс.
2.6.1. Кварталдардың iшiнде, сәулеттендiрiлген көшелер мен алаңдарда жерасты құрылыстарын ашық әдiспен күрделi жөндеу және қайта құру жергiлiктi атқарушы органның өкiмiмен жүргiзiледi. Осы немесе басқа әдiстi қолдаудың орындылығы жобалау кезiнде жергiлiктi жағдайға байланысты жеке анықталады.
2.7. Егер қазылған кезде жобада көрсетiлмеген жерасты коммуникациясы табылса, жұмысты атқарушы СБ-ны (немесе СҚҚ-ны) немесе осы коммуникацияға қарасты мекеменi ескертуге мiндеттi.
2.8. СБ-ның рұқсатымен жұмыс аяқталған соң қазылған жер құм, қиыршық тас сияқты материалмен қайта жабылады.
2.9. Жол бетiнiң енi 4-7,5 метр болған жағдайда көшенiң қазылған жерiнiң қалпына келтiру жұмыстары көлiк жүретiн жолдың толық енуiне, ал енi 7,5 метрден артық болса ор бойымен және құрылыс механизмдерi жұмыс iстеген аймақта жүргiзiледi. Сәулеттендiру элементтерi мен бұзылған жер бетiн қалпына келтiру жұмыстары жол бетiн қайта жабу жұмыстарынан кейiн екi тәулiктен кешiктiрiлмей жүргiзiлуге тиiс.
2.10. Жұмыстар жүргiзiлетiн жерлерге ескерту хабарламалар жазылған тақтайлар орнатылуы қажет.

3. Елдi мекендердiң iшiндегi жерасты және жер бетiндегi
инженерлiк коммуникация жүйесi

3.1. Елдi мекендердiң сәулеттiлiгiн қорғау үшiн инженерлiк жүйелердiң техникалық жағдайы инженерлiк коммуникация, және ғимараттар мамандандырылған кәсiпорындардың үздiксiз бақылауында болады; олардың мiндетi:
аумақта су тасқынына жол бермеу;
күзететiн және бөлiнiп берiлген аймақтардың санитарлық жағдайын бақылау;
люктардың, құдықтардың, камералардың қақпақтары, жауын суының торлары жол жабуының деңгейiнде болып, түзетiлген жағдайда болуын бақылау, қыс мезгiлiнде олардың орналасқан жерiн жылдам анықтау үшiн белгiлер салынуы, пайдалану, қайта жабу мен монтаждау ережелерiн сақтамағандықтан iстен шығуы мүмкiн жерасты жолдарының үстiңгi жабуының жағдайын бақылау;
3.2. Үстiңгi және жерасты суларын бұруға арналған трубалар, құдықтар мен каналдарды тазалау, жауын суларының коллекторларын, жауын суларынан қабылдағыштарды тазалау қажетiне қарай, кемiнде жаз мерзiмiнде 4 рет, күз-қыс мерзiмiнде 1 рет тазалануы тиiс.
3.2.1. Жауын канализациясы мен жауын суларының қабылдағыштардағы қатты қалдықтарын қажетiне қарай тазалап, сол бойда ұйымдастырылған қоқыс тастайтын жерге шығарылуы қажет.
3.3. Өнеркәсiп кәсiпорындарының алаңдарына жиналған су шаруашылық канализациясына ағызылуы тиiс. Қысқы мерзiмде су құбырлары, жылу торабының, шаруашылық канализациясының апаты болған жағдайда суды нөсерлiк канализацияға ағызуға тыйым салынады.
3.4. Күзде суық түсер алдында суағар желiнiң торларын жауып, бекiту

керек.

3.5. Қазiргi жерасты коммуникацияларын қайта жөндеу кезiнде оларды

көлiк жүретiн жол астынан шығаруды ескерген жөн.

4. Елдi мекен аумағын жарықтандыру

4.1. Елдi мекен аумағы сыртқы жарық қондырғылары арқылы

жарықтандырумен қамтамасыз етiледi.

Сыртқы жарық қондырғыларына жататындар:

электр жабдықтау құрылғысы, қоректендiретiн желi, қоректендiру

пункттерi, таратушы желiлерi;

қорғау құрылғысы және жерге қосылған электр желiсi;

басқару қондырғысы;

тiреуiштер, арқанды салпыншақтардың тiректерi.

4.2. Тiректер бүйiр тасының алдыңғы қырынан цокольдiң сыртқы бетiне дейiн 0,6 метрден кем емес арақашықтықта орналасады. Автобустар мен ауыр жүк машиналары жүрмейтiн көшелерде бұл аралықты 0,3 метрге дейiн кемiтуге болады.
4.2.1. Көшелер мен жолдардың қиылысқан жерiнде тiректер тротуардың дөңгеленген жерiне дейiн және әртүрлi кiрер жерлерден 1,5 м. қашықтықта орналасады. Тiректер газондарда ағаштармен қатар, аллеялар мен жаяу жүретiн жолдарда орналасады.
4.2.2. Ғимарат жанындағы енi тар тротуарлар мен алаңдарды ыңғайлы болса, ғимарат қабырғасына орналасқан шамшырақтар арқылы жарықтандыруға болады.
4.3. Сыртқы жарықтандыру құрылғыларын қалпында сақтауға қызмет көрсетуге мынадай iс-шаралар жатады:
Сан және сапа көрсеткiштерi мөлшерде берiлген сыртқы жарықтандыру құрылымдарын техникалық дұрыс қалпында сақтау, шамшырақты тазалау, жарықтану деңгейiн өлшеу;
сыртқы жарықтандыру қондырғысының белгiленген жұмыс тәртiбiн, жергiлiктi атқарушы орган бекiткен кесте бойынша жарық берудi қадағалауды, жартылай немесе толық сөндiрудi, жанбайтын шамшырақтарды, бұзылған жерлерiн анықтап, және оны шұғыл жоюды қамтамасыз ету.
4.3.1. Екi аптада 1 рет шамшырақтардың жану пайызын және сыртқы жарықтандыру құрылғысының жағдайын анықтау үшiн бақылау тексерiстерi өткiзiледi. Шамшырақтың жану пайызы 95 пайыздан кем болмауы керек.
4.3.2. Сыртқы жарықтандыру құрылғысының жағдайына байланысты металл тiректер, тiреуiштер мен басқа да элементтер, үш жылда бiр рет сырланып тұрады.
4.4. Витриналарды жалпы жарықтандыру мақсатында әдетте люминесцент шамдары алынады. Қосымша жарық беру үшiн қызуы күштi шамдар пайдаланылады.
4.5. Жарнама, стендiлер, витриналарды жарықтандырудан шағылысқан толассыз жарықтың айнадай құрылымын қараған адам күзiне түспестей орналастыру керек.
4.5.1. Жаяу адамның, жүргiзушiнiң көзiне сәуленiң тура түспеуi үшiн

жарықтандырғыш құралдың қорғау бұрышын ескеру керек немесе экрандайтын

арнайы торлар құрады.

5. Табиғи суаттар

5.1. Елдi мекендер табиғи суаттардың қасында орналасса, олардың

жағасында жағажайлар жасалады.

5.2. Серуендейтiн аллеяларда көгалдар мен ағаштар аллеяның iшкi

жағына орналасады.

5.2.1. Оңтүстiкке қараған жағалауларда көлеңкелi учаскелер жасалады.

Газондар мен гүл өсiретiн жерлерге бөлiнедi.

5.2.2. Баспалдақтың шығар жерi өте биiк болған жағдайда ол жерге алаң

жасалуы қажет.

5.3. Жағажай аумағы судың көздерiн санитарлық қорғау аймағынан тыс және су ағынының ең төмен жерiн ластау мүмкiндiгiнен қашық жерде болу керек.
5.4. Жағажайға медпункт, құтқару стансасы, тамақтандыру сауда пункттері, киiм ауыстыратын кабиналар, әжетханалар, қоқыс жинайтын жерлер орналасады. Iшетiн су фонтандары болса, ондағы су "Ауыз су" үлгiсiне сәйкес болуы керек.
5.5. Жағажайлар неғұрлым күн көп түсетiн оңтүстiк, оңтүстiк батыс, оңтүстiк шығыс баурайларына орналастырылады.
5.6. Шомылуға арналған жерлерде машина, кiр жууға, жануарларды жуындыруға болмайды.
5.7. Материалдарды, жабдықтарды арнайы бөлiнген жерлерден басқа жерлерде сақтауға;
- қоқысты, балшықты, ластанған қарды, тазаланбаған өнеркәсiп және шаруашылық қалдықтарын суаттардың, өзеннiң айналасына лақтыруға тыйым салынады.
Қыс мерзiмi аяқталған соң жағалау аймағы көң - қоқыстан тазаланып, су бассейнiнiң санитарлық жағдайын қамтамасыз ететiн шаралар жүргiзiледi.

6. Елдi мекендердi сәулеттi көркем безендiру

6.1. Елдi мекендердi сырттай көркейту қалыпты тәртiппен бекiтiлген жоспарлаудың детальды (бөлшектi) жобасы және аумақты салудың жоспары бойынша iске асырылуы керек.
6.2. Сырттай көркейту элементтерiн орналастыру жағдайында олардың аумақтың бағытына (мақсатына) сәйкес келуiн, бағынуын, архитектурамен және табиғи ортамен органикалық бiрлiгiн қамтамасыз етуi қажет.
6.3. Аумақтың тұрғын жай бөлiгiн көркейтудiң жоспарлы элементтерi балалардың ойын алаңынан, үлкендердiң демалатын жерiнен, спорт және шаруашылық алаңдарынан тұруы керек.
6.3.1. Балалардың ойын алаңы тұрғын аймақтың iшiнде көлiк жолынан қашық, терезеден 12 метр жерлерге орналасуы қажет.
6.3.2. Шаруашылық алаңына кiр кептiретiн, киiм тазалайтын және қоқыс жинайтын аумақ енедi. Алаңдардың ұзын бойларына бір қатар бұталар отырғызылуы керек, (терезесі жоқ қабырға жағына ғана отырғызбауға болады).
6.3.3. Тұрғын жай iшiнде жаяулылар жолдарын үлкен жолдың, жаяу адамдардың қозғалыс бағытына сәйкес мүмкiндiгiнше, ең аз көлбеумен қысқа қашықтықтарға салынуы керек.
6.3.4. Балалар алаңының салынуы сол жерге қойылған жабдықтарға байланысты болуы керек.
6.4. Су тасқыны аумағына жақын орналасқан саябақтар тұрғын жайдан, негiзгi магистральдар мен жолдардан алшақтау болуын ескерiлiп жабдықталуы қажет.
6.4.1. Саябақтар аумағында көркейту жұмыстарының ойын, спорт, серуен алаңдары элементтерi ескерiлуi қажет.
6.4.2. Базар аумақтарында, оның iшiнде шаруашылық, базар алаңдарында жауын және ерiген су ағатын еңiстiгi, канализациясы, су құбыры немесе жабық суағар жүйесi болуы керек.
6.4.3. Моланың аумақтары қоршалған және көлiк жүретiн жолдары болуы керек.
6.5. Тұрғын, әкiмшiлiк пен басқа да ғимараттардың және оған жақын жатқан аумақты көркейту үшiн ол жерлерге сауда орындарын, халыққа қызмет көрсету пункттерiн, офистер, тағы басқа объектiлердi орналастырғанда, осы объектiлердiң иелерi өздерi жасаған жобаға сәйкес, ғимараттың алғы бетiн безендiру және жақын жатқан аумақты көркейтуде бiрқатар iс-шараларын орындауы керек.
6.5.1. Iс-шаралар кешенiне жобада көрсетiлген мөлшерде төмендегi жұмыстар енедi:
қажеттi өңдеу (бояу, әртүрлi материалдармен қаптау және басқа):
ғимараттың жалпы стилiне сәйкес күнқағары бар кiреберiс, қарт адамдар мен мүгедектердiң әлеуметтiк инфрақұрылым объектiлерiне келiп тұруына ыңғайлы болуы үшiн пандустар, баспалдақтардың қанатын салу:
аумақты көркейту үшiн тротуарды, көлiк келетiн, тоқтайтын алаңдарды, газонды салу, көгалдандыру жұмыстарын орындау;
орындықтар, қоқыс салғыш, қоршау сияқты көркейту элементтерiн т.б. орнату;
көшеден көлiк жолына дейiн және ғимаратқа жақын аумақты жарықтандыра алатын сыртқы жарықтандыруды (жарықты жарнама) орнату;
қажеттi аз ғана ақпараты бар, жалпы стильде сәнiмен орындалған маңдайшалар орнату;
6.6. Көлiк тұрақтары бекiтiлген жобалы - смета құжаттарының негiзiнде ғана ұйымдастырылады.
6.6.1. Көлiк тұрақтары жеке жабдықталған автомобиль тұратын қалтасы

ескерiлген, жол таңбаларымен белгiленген алаңдарда орналасады.

6.6.2. Көлiк тұрақтарын жайғастыру кезiнде техникалық талаптары

орындалуы қажет: жол таңбалары, белгiлер, жарнама қондырғылар, қоршаулар

мен павильондар.

6.7. Көрiктендiрудi, санитарлық, экологиялық нормаларды бұзбау үшiн

бұл мақсаттарға арнайы бөлiнбеген жерлерде (оның iшiнде, бекiтiлген

аумақтарда):

киоск, ларек, павильон қоюға;

құрылыс материалдарын, ағаш, көмiр, механизмдер мен басқа да заттарды

жинап қоюға;

үйлердiң қабырғаларына, көше жарықтандырушы тiректерге, ағаштарға

түрлi хабарландырулар iлiнуге тыйым салынады.

7. Санитарлық көріктендіру

7. Елдi мекендердiң және оларда орналасқан объектiлер мен

ғимараттардың аумақтарын жинастыру.

7.1. Тазалық пен тәртiптi ұдайы сақтау мақсатында әр аптаның бейсенбi күнi санитарлық күн болып саналады, ұйымдар, мекемелер, жеке меншiк түрлерiне қарамастан кәсiпорындардың ұйымдарының, сондай-ақ жеке меншiк үй иелерiнiң өздерiне қарасты аумақтарын жиналуы, жасыл желекке қамқорлық көрсетiлуi ескерiлген.
7.1.1. Аула аумағының тазалығы күнделiктi жинастыру арқылы сақталады. Ауа райының жағдайына байланысты тротуарға су немесе құм шашылады, қардан тазартылып, үй жанындағы көшеттер, балалар алаңы, суағарлар мен құрғатқыштар тазартылады.
7.1.2. Объектiлер мен элементтер орналасқан қоғамдық орындардың аумағын жинау (жалпы пайдаланылатын демалыс орындары), адам аз жүретiн уақыттарда (түнгi уақыт, немесе таңертең ерте) жүргiзiледi:
елдi мекендердiң аумағын жинау сөтке бойы жүргiзiледi және жазғы, қысқы болып екiге бөлiнедi.
7.2. Жаз мезгiлiнде көлiк жүретiн жол мен тротуар шаңнан, балшықтан, түскен жапырақтан, көше қоқысынан тазартылады.
7.2.1. Елдi мекен аумағын жазғы мерзiмде жинауына сыпыру, су шашу, көшенiң көлiк жүретiн бөлiгi мен тротуарды жуу жатады. Жолдың көлiк жүретiн бөлiгi, алаңдар, инженерлiк ғимараттар түнде жуылады.
7.2.2. Интенсивтi қозғалысы бар көшенiң көлiк жүретiн бөлiгi екi сөткеде бiр рет жуылады.
7.2.3. Жапырақ түсетiн кезде түскен жапырақ желмен көлiк жүретiн жолды, тротуарды, газонды басып қалуы мүмкiн жерлер ғана жиналады. Жиналған жапырақ арнайы бөлiнген жерлерге апарылып тасталуы қажет. Жапырақты тұрғын жай аумағында, сквер мен саябақтарда жағуға тыйым салынады.
7.2.4. Тұрғын жай аумақтарын жинау таңертең ерте 8-ге дейiн немесе кешкi 19 сағаттан кейiн жүргiзiледi және оған төмендегi жұмыстар енедi:
аумақты сыпыру, сыпырғыны жинау, сыпырғыны белгiленген жерге жеткiзу, тротуар плитасының арасындағы шөптi жұлу, қоқыс жинайтын контейнер т. б. тазалау.
7.3. Қысқы жинауды жүйелi мерзiмдi - қар түсу кезiнде және одан кейiн жинауға бөледi. Қар көп жауған кезде күрделi жинауға айналады.
7.3.1. Жүйелi жинау таңертең ерте өткiзiледi, ал мерзiмдi жинау (апатқа байланысты) қар жауа бастағаннан бастап, көлiк жүретiн жол мен тротуар тазаланғанша жүредi.
7.3.2. Елдi мекендердiң аумағын жинау, қоқыс, қар, мұз, балшық, құм шығару таңертеңгi 6-дан 19 сағатқа дейiн мүмкiндiгiнше күнi бойы жүргiзiледi.
7.3.3. Қысқы жинау екi кезектен тұрады: бiрiншi кезектегi жұмыс жаяу адам мен көлiк қозғалысының, әсiресе, жол өткелдерiнiң, магистральдi көшелердiң, автобус жолдарының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету қажет. Екiншi кезектегi жұмысқа қар дуалдарын жасау, көлiк жүретiн жолды қардан тазалау, мұз жару, қарлы мұзды сырғанақтарды жою, қар түспесе де, көлiк жолын тазалау жатады.
7.3.4. Жолдар мен тротуарларды қарлы-мұзды қосынды (немесе құмның басқа хлоридтармен) пайдаланылады. Ауаның температурасына қарай (6 градусқа дейiн 1 кв.метр 120 гр., 6 градустан төмен болса, 1кв.метрге 240 гр) қосынды горизонтальдi учаскелерге шашылады. Қосынды шашу интенсивтi қозғалысы бар көшелерден, бiрiншi кезекте өте қауiптi жерлерден түсетiн, көтерiлетiн жерлерден, жол қиылысынан, қоғамдық көлiктiң тоқтайтын жерiнен, көпiрдiң көлiк жүретiн бөлiгiнен, жол өткелдерiнен т.б. инженерлiк құрылымдардан басталады.
7.3.5. Жаяу жүрушiлердi бақытсыздықтан, шамшырақтар мен жасыл желектi зақымдаудан сақтау шараларын орындай отырып, төбедегi, карниздегi, суағар трубадағы ұраларды тазалау ғимараттардың иелерi мен жалға алушылардың күш-қуатымен өткiзiледi.
7.3.6. Жер пайдаланушылар - өздерiне берiлген, бекiтiлген аумақтарды, инженерлiк тораптар мен элементтердi (құдық, люк, тiреу, насос станциялары, жылу пункттерi, трансформаторлы подстанциялар) санитарлық норма белгiлеген жағдайда ұстаулары;
- қатты қалдықтарды көң-қоқыс шығарылатын белгiлi жерге апарып көмуi;
- қажет болған жағдайда өз аумағында дезинфекция (масаны, таракандарды, тышқандарды т.б. құрту үшiн) жасауы;
- көк тайғаққа қарсы iс шаралар жүргiзуi мiндеттi.
7.3.7. Елдi мекендердi қардан тазалау оны арнайы бөлiнген қар жинайтын\орындарға (бос жерлерге, сайға) шығару, көлiк жүретiн жолдан жасыл желек түбiне, өзен арнасына лақтыру арқылы орындалады. Соңғысы қарға құмды тұзды немесе басқа химиялық қоспалар шашылмағанда жасалады. Өзен жағаларында қар жинайтын орындар жасалады. Қыс өткеннен кейiн қар жиналған жерлерде қар тазалау, бассейндердiң санитарлық жағдайымен қамтамасыз ету шаралары жүргiзiледi.
7.3.8. Көлiк, адам өтетiн жерлерге жасыл желектi газондарға қар, мұз жинауға тыйым салынады.
7.4. Сауда орындар мен халыққа қызмет көрсету пункттарының иелерi (базардан тыс) және осы объектiлердi жалға алушылар күнi бойы осы жердiң тазалығын сақтап, жұмыс бiткен соң қоқыс пен балшықтан тазалайды.
7.4.1. Көшелерде, аулаларда және басқа көпшiлiк пайдаланатын жерлерде сауда лотоктарын, бос құтыларды, басқа да жылжымалы сауда жабдықтарын жиналған қоқыс пен басқа да қалдықтарды тастап кетуге тыйым салынады.
7.5. Саябақ жабылғаннан кейiн жиналады. Күндiз қалдықтар, түскен жапырақтар жиналып, жасыл желек суарылады.
7.6. Жағажай аумағы мен демалыс аймақтары жабылған соң жиналады: жағаны, киiм ауыстыратын орынды, әжетханаларды, жасыл аймақты, бос ыдыстарды жуу мен әжетханаларды дезинфекциялауды жүргiзедi. Жағажай аумағын, демалыс аймақтарын жинау құмның үстiңгi қабатын апта сайын қопсыту арқылы жыл сайын құм салынады, жағажайда, саябақтарда, демалыс аймақтарында сауда жасаған ұйымдар мен жеке кәсiпкерлер жиналған қоқысты шығарып, үнемi жинап отырады.
7.7. Базардың аумағы (шаруашылық аумағы) ерiген және жауған су

еңiстiкке ағатындай асфальтталған болуы қажет.

7.7.1. Канализациясы жоқ базарларда сауда орнынан кемiнде 50 метр

жерде қоғамдық әжетхана салынуы қажет.

7.7.2. Базар аумағының тазалығын сақтау базар иесiнiң мiндетiне енедi.

7.8. Кооператив гараждары, шаруашылық қоралардың, саяжай

қоғамдарының, жасыл желек бекiтiлген аумақтар меншiк иегерлерiнiң күшiмен

жүргiзiледi.

7.9. Моланың айналасын тазалықта ұстау СҚ (ҚСҚ) - мен келiсiм-шарт

бойынша кәсiпорындармен тазаланады.

8. Елдi мекендердiң аумағында құрылыстарды

бұзу және бөлу

8.1. Қазiргi заңға сәйкес аумақты көне және тозығы жеткен құрылыстардан тазарту осы процедураның орындалуы заңды түрде қамтамасыз етiлген соң ғана кiрiсуге болады.
8.2. Көрсетiлген жұмыстарды қажеттi машина мен механизмдердi жұмылдырып, бiлiктiлiгi сәйкес жұмысшылар атқарады.
8.3. Құрылысты толық немесе жартылай бөлшектеу немесе оларды бұзу, қайта пайдалануға лайықты деп танылған соң басталады. Құрылыс жартылай бөлшектенгеннен кейiн ғана алуға болатын элементтердi бүлiнуден сақтау керек.
8.4. Ғимаратты бұзуды жылыту құралдары мен желдеткiштi, санитарлық-техникалық және орнатылған электр жабдықтарын, радио мен байланыс жабдықтарын, газбен қамту жабдықтарын бұзып алудан бастау керек. Алып тастауға болмайтын сымдар, тiреулер мен ажыратқыштар бөлшектерге бөлiнуi керек.
8.4.1. Алып тастауға, әрi қарай пайдалануға болатын бөлшектер бұйымдар, қоршаудың металл элементтерi, еденнiң бөлiктерi т. б. бiр мезгiлде алынуы керек.
8.5. Ағаштан жасалған, бөлшектенбейтiн, тас, бетон құрылыстар сындырып, қиратылып, кейiн сынығы шығарылып тасталуы керек, ағаштан жасалғаны сол жерде өртенуi керек.
8.5.1. Құрылыстың тiк тұрған бөлшектерiн құлатпас бұрын бұзуға бөгет болатын үстiңгi жабу элементтерiн iшкi жағына жығу керек. Құрылысты бұзуға автокран немесе эксковатор - кран пайдаланылса, салмағы жүк көтергiштiгi механизмнiң салмағының жартысынан аспайтын металдан жасалған шар ұру элементi ретiнде қолданылуға тиiс. Кейбiр жағдайларда құрылысты алдын ала әлсiздендiру үшiн жарылыс жұмыстары жүргiзiледi.
8.6. Бөлшектенетiн ағаш құрылыстарын бұзып, кейiн пайдалануға жарайтын элементтерiн талдау керек. Әрбiр жиналмалы құрама элементтi бұзған жағдайда алдын ала тұрақты бекiтiлуi керек.
8.7. Ағаш құрылыстың орнында өртенуi немесе басқа жерде жағылуын сәулеттендiру басқармасымен, өрт сөндiрушi, санитарлық қызметтермен келiсiлуi керек.
8.8. Одан әрi пайдалануға жарайтын құрылыс тасының сынығы ағаш немесе металл бөлшектерiнен ажыратылуы үшiн електен өтуi керек.
8.9. Тұтас темiрбетон және металл құрылыс жайлары жалпы құрылыстың тұрақтылығын қамтамасыз ететiн бұзудың арнайы схемасы бойынша бұзылуы керек. Темiрбетон блогының немесе металл элементiнiң салмағы кранның жүк көтергiштiгiнiң салмағынан аспауы керек. Блокты бөлшектеудi темiр арматурадан ашудан бастау қажет. Босатылған соң металл элементтердi кесу керек.
8.10. Құрамды темiрбетон құрылысы бұзу схемасы бойынша керiсiнше монтаж схемасы бойынша бөлшектенуi керек.
8.10.1. Элементтiк бөлшектенуге жарамайтын жиналмалы темiрбетонды конструкциялар монолиттi сияқты бөлшектенуi керек.
8.11. Қажет жағдайда ғимараттардың жерасты бөлiктерi бөлек арнайы учаскелерде зерттеледi. Зерттеу қорытындысы бойынша оны бұзу әдiсiн анықтауға болады.
8.11.1. Бұзылатын фундаменттi алғашқы құйылған жерiн ашудан бастау керек. Қаланған фундаменттi экскаватор немесе соғуға бейiмделген заттың көмегiмен бұзу керек. Бутобетон және бетон фундаменттер бейiмделген ұрғыштардың немесе жарылғышпен сiлку арқылы сындырылып, сынықтары шығарылады. Темiр-бетон фундаменттердi арматурасынан жалаңаштап кесiп, соңынан блоктарға мүшелеп бұзады.
8.11.2. Жай үйлермен коммуникациялардың траншеялары мен жерасты бөлiгiнiң котловандарының енi 3 метрден асатын болса, қабат-қабатталып, тығыздалып жабылады.
8.12. Бөлшектелген немесе бұзылған учаске қайта өңделуге жатады.

9. Елдi мекендердiң су тасқынды
аймақтарынан қалдықтарды жинап, шығару

9.1. Елдi мекендердi аумағындағы үйлердiң қалдықтарын жинау, сақтау және оны алыстату сәулеттендiру деңгейiне, үйдiң қабаттылығына, құрылыстың салыну түрiне байланысты, және қоқыс құбыры бар немесе қоқыс құбыры жоқ үйлердiң қоқысын жинау болып бөлiнедi. Санитарлық нормаға сәйкес сұйық қоқыс жинайтын шұңқыры болу керек. Маса, таракан, тышқандарды құртатын дезинфекция, дератизация жасау керек.
9.2. Тұрғын үйлерден, сауда кәсiпорындарынан қоғамдық тамақтану, мәдениет орындары, қоғамдық ұйымдар мен басқалардан қатты қалдықтар арнайы кәсiпорынмен келiсiм шарт негiзiнде жоспарлы жүйелi түрде жиналады.
9.2.1. Арнайы бөлiнбеген жерлерге қалдықтарды лақтырып, төгiп тастауға қатаң тыйым салынады.
9.3. Қатты қалдықтардың жоспарлы - жүйелi түрде жиналып, шығарылуы объектiлердiң тапсырыссыз, белгiлi мерзiмде қалдықтарды жүйелi шығарылуын белгiлейдi:
тұрғын үйлер үшiн үй иесiнiң бекiткен кестесiне сәйкес контейнерлерде қатты қалдықтарды ұзақ уақыт жинамау үшiн;
қоғамдық және мәдени объектiлерi үшiн қажетiне қарай, бiрақ аптасына екi реттен кем емес;
аз қабатты құрылыс үйлерiнiң иелерi үшiн - қажетiне қарай, бiрақ аптасына бiр реттен кем емес;
Көлемдi қалдықтар тапсырыс бойынша шығарылады.
Сұйық қалдықтар мамандандырылған кәсiпорындармен шарт негiзiнде шығарылады.
9.4. Санитарлық қызметтермен келiсiм бойынша, үй иелерi мен кәсiпорын, ұйым, мекемелердiң басшыларының мамандандырылған кәсiпорынмен келiсiм шарты негiзiнде қоқыс пен қалдық жинауға арналған контейнерлер орналастырылады.
9.4.1. Қоқыс жинайтын алаңдар тұрғындарға ыңғайлы, ауа мен топырақты ластамайтын, эстетикалық талаптарға сай келетiн тұрғын жайдың iшiнде орналастырылады. Контейнерлер шаруашылық аулаларында үйлердiң көлденең қабырғасы жағынан, немесе, жасыл қоршаумен, аласа қабырғамен мiндеттi түрде қоршалып, үйлердiң арасында орналастырылады. Қоқыс жинайтын алаң мен ғимараттың арасы 100 метрден алыс болмауы керек. Алаңдарға дейiн асфальт төселген жолдар оған ғимараттан баруға да, мамандандырылған көлiк баруға да ыңғайлы болуы керек.
9.4.2. Контейнерлерге тұрмыстық iрi заттар, 300 килограмнан аса салмағы бар құрылыс материалдарын салуға, сұйық қалдықтар құюға және контейнердiң iшiнде қоқыс жағуға тыйым салынады.
9.5. Барлық алаңдарға, көшелерге, бақтар, саябақтарға, вокзалдар, аэропорттар, базарлар, көлiк аялдамаларына жеткiлiктi мөлшерде қоқыс салатын жәшiктер қойылуы керек.
9.6. Мал өсiретiн шаруашылықтар мен кәсiпорындардың иелерi малды қораға ұстайтын мерзiмде тезек және басқа қалдықтарды тұрған аумақтарда жинап, санитарлық қызметтермен келiсiлген арнайы бөлiнген жерлерге төгуге мiндеттi.
9.7. Мамандандырылған кәсiпорындардың қызметiмен қамтамасыз етiлмеген заңды және жеке тұлғалар, меншiк нысанына қарамастан, қоқыс тасуға арналған көлiктерi бар жағдайда өз күш, құралдарымен қоқыс төгетiн жерге апарып төгедi.
9.8. Қоқыстың шығарылуын санитарлық қызмет пен көрiктендiру басқармасы бақылайды. Жеке және заңды тұлғалардың тексеру кезiнде қатты қалдықтарды шығаруға мамандандырылған кәсiпорынмен келiсiм шарты болуы керек. Келiсiм шарты болмаса, қоқыс шығарып төгетiнiн растайтын басқа құжаты болуы керек.

10. Қатты қалдықтарды зиянсыздандыру

10.1. Әрбiр елдi мекенде заңға сәйкестендiрiлген, қажеттi көркейту элементтерi (жолдары, мөлшерленген орлары, көрсеткiштерi) бар ең кемiнде қоқыс төгетiн бiр орын ұйымдастырылуы керек. Қоқыс төгетiн орын санитарлық нормасы сақталған, арнайы бөлiнген аумақта орналасады, яғни төгетiн орын мен елдi мекен арасындағы санитарлық қорғау аймағы 500 метрден жақын болмайтын жерге орналасуына рұқсат берiледi.
10.2. Қатты қалдықтар оларды зиянсыздандыру жұмыстары жүргiзiлетiн рұқсат етiлген қоқыс жинайтын орындарға апарылады. Қоқыс пен қалдықтардың рұқсат етiлген қоқыс жинайтын орынға апарылғаны арнайы құжатпен расталады.
10.3. Қоқыстың өздiгiнен өртенуiн болдырмас үшiн зиянсыздандыру жұмыстары ұйымдасқан түрде бақылау негiзiнде жүргiзiлуi керек.
10.4. Әкелiнген қоқыс ауа мен байланысқа түспес үшiн 2 метрлiк қалыңдықпен салынып, үстi, жан-жағы шiрiмейтiн материалдармен жабылуы керек. Жерасты суларын ластамас үшiн төгiлген қоқыстың астыңғы қабаты су өтпейтiн болуы керек. Қоқыс жинайтын орын тегiстiк жерде, жолдардың түйiскен жерiнде және сайларда болуы мүмкiн.
10.5. Болашақта қоқыс салу орындары аумақты вертикальды жоспарлай отырып пайдаланады.

11. Елдi мекендердегi жасыл желектi қорғау

"Қоршаған ортаны қорғау туралы" Z970160_ Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әрбiр азамат жасыл желектiң сақталуын қамтамасыз етуге мiндеттi. Жалпы пайдаланылатын жерлердегi көшеттер мызғымайтын мемлекеттiк қор құрады және заңмен қатаң қорғалады.
11.1. Жасыл көшеттердi бағып, күту, оларды уақытында зиянкестерден, аурудан, арам шөптен қорғау жұмыстарына төмендегi iс шаралар жатады:
көшеттердi жеткiлiктi және уақытылы суару;
жердi уақытылы және сапалы өңдеу, тыңайтқыш салу;
қатар аралықтары мен бағанның дөңгелектерiн уақытылы және мұқият өңдеу;
зиянкестердiң саны мен олардың келтiретiн зиянын есептеу негiзiнде биологиялық, химиялық қорғау құралдарымен өңдеу.
11.1.1. Жергiлiктi климат жағдайына бейiмделген ағаштар мен көшеттердiң тұқымын таңдаудың, жақсы өңделiп тыңайтылған жерге дұрыс материал отырғызудың өсiмдiк қорғауды ұйымдастыруда, өсiмдiктiң өсуiне оптималды жағдай жасаудың маңызы зор.
11.1.2. Егулер мен көшеттердi мұқият қарау, кепкен, ауруға шалдыққан бұталарды уақытылы кесу, зиянкестердiң жайылуын анықтау қорғау шараларының бiрiншi қажетiне жатады. Көшеттердi аурудан сапалы түрде қорғау үшiн механикалық, химиялық әдiстермен қатар, жәндiктердiң табиғи жауларын пайдаланатын әртүрлi әдiстердiң, кешенi қолданылатын биологиялық әдiстер де iске асырылады.
11.1.3. Жасыл желек, газон, гүл егiлген орындарға зиян келтiретiн

арам шөптермен күрес жұмыстарын өткiзу қажет.

11.1.4. Жасыл желектi қорғаумен қамтамасыз етудiң алдын алатын

iс-шараларын жасау керек:

жасыл желек аумағында құрылыс материалдарын, ағаш, топырақ, көмiр

т.б. заттарды жинау;

баған шұңқырын, гүл жиегiн, газондарды ластау;

газондар мен жүру, ағаштар мен көшеттердi қирату, кесу, басқа да

механикалық зақымдар келтiру;

ағаштар мен жасыл көшеттердi рұқсатсыз шабу;

клумбадағы гүлдердi жою көп жылдық гүлдердiң, бұталардың түбiн

тамырымен жұлу;

костер жағу;

жалпы пайдаланылатын жерлерде, мектеп жанындағы учаскелерде, стадионда, бақтар мен саябақтарда, көшеде, құс, мал бағу.
11.2. Құрылыс және жөндеу жұмыстарын жүргiзетiн жеке және заңды тұлғалар құрылыс астында қалатын жасыл желектер мен газондарды жоюға мәжбүр болған жағдайда қалпына келтiру құнын сметада есептеп көрсетулерi керек.
11.2.1. Мамандандырылған кәсiпорынға қалпына келтiру құны төленгеннен кейiн, көрiктендiру басқармасының келiсiмi бойынша соңынан жасыл желектi отырғызу үшiн жасыл желектi көшiру жұмыстары жүргiзiледi.
11.3. Сату-сатып алу келiсiм шартын жасау, немесе жердi жалға беру кезiнде шартта жеке пунктпен, немесе қосымша ретiнде сол жерде бар жасыл желектiң түрi, жасы, газондардың, бұталардың мөлшерi көрсетiлуі тиiс.
11.3.1. Шартта сатып алушының (жалға алушының) жасыл желектi сақтауға жауапкершiлiгi белгiленедi. Жасыл желектiң бөлiгiн шабу қажеттiгi жағдайында көрiктендiру басқармасының келiсiмiмен сатып алушы (жалға алушы) өз есебiнен шабылған ағашты басқа жерге, жоғарыдағы пунктке сәйкес, елдi мекеннiң кез келген жерiне 1:3 қатысымен (1 ағаштың орнына 3 ағаш 1 м2 көшеттiң орнына 3 м2) отырғызады.
11.4. Жұмысты атқарудағы заңды және жеке тұлғалардың мiндетi:
жасыл желектi зақымдаудан қоршау;
жолдарға, тротуарларға, өткелдерге, алаңдарға т. б. асфальт салғанда бағанның түбiнен диаметрi 1 м, қажет болса газонның шөбiн жұлып, темiр тор құруға жер қалдыру;
жолдар, тротуарлар т. б. құрған кезде жасыл көшеттер орналасқан аймақтарда тiк белгiлердi 5 сантиметрден артық өзгертуге болмайды, жоғарғы бетiн көтерiп, немесе төмендеткенде жасыл желектiң дұрыс өсу жағдайын сақтауды ескеру керек;
салынып жатқан объектiлерге жол тартқанда көшеттердiң орындарын ескерiп, жасыл желектiң қоршауын сақтау керек.
11.5. Жасыл желектiң жағдайы жоспарлы (көктем мен күзде) және кезектен тыс (қатты қар, жауын жауғанда, жел қаққанда) қарап, бақыланады. Тексерiс кезiнде жөндеу, қорғау, отырғызу, тазалау жұмыстарының көлемi анықталатын барлық көркейту элементтерi зерттеледi.
11.6. Жасыл желектердi күту, бағу, оларды отырғызу, осы аймақ бекiтiлген жердi пайдаланушыларға, жеке және заңды тұлғаларға:
тұрғын үй мөлтек аудандарда, тұрғын үй аулаларында - КСК, тұрғын үй иелерiне;
- жалпы пайдаланатын объектiлерде (парк, сквер т. б.) СҚ-мен келiсiм шарт бойынша мамандандырылған кәсiпорындарға;
- кәсiпорындар, завод, фабрикалар және басқа объектiлердiң бекiтiлген аумақтарында - мекемелер немесе объектiлер иелерiне жүктеледi.
11.7. Жасыл қорды сақтау және жасыл желектi күтiп ұстау тәртiппен қамтамасыз ету тиiстi өкiлеттi мемлекеттiк органдарға жүктеледi.

12. Елдi мекеннiң жасыл сәулетi

12.1. Барлық елдi мекендер үшiн жолдарды көгалдандыру мен қайта құру жұмыстарын, оның iшiнде қалалар мен селолардың, поселкелерiнiң айналасында жасыл шеңберлер құру мiндеттi.
12.2. Ағаштар мен бұталардың тұқымдарының ассортиментiн таңдау өсiмдiктiң шаңнан, желден қорғау, газға тұрақтылық, фитонцидтiк қасиеттерiне байланысты болады. Ағаштар мен бұталарды объектiлерде орналастырғанда олардың негiзгi биоритмикалық көрсеткiштерiн - биiктiгiн, кеңдiгiн, бұтақтарының қалыңдығын ескеру қажет.
12.2.1. Мектепке дейiнгi балалар мекемелерiн көгалдандыру кезiнде ағаштар мен бұталардың ассортиментiнде тiкенек және фитонцидтi түрлерi болмауы керек.
12.2.2. Үй жанындағы жерлерге өрiлiп, өрмелеп өсетiн өсiмдiктер отырғызуды ескеру керек.
12.2.3. Спорт алаңдарын айнала көгалдандыруда шапшаң өсетiн iрi, тығыз жапырақты ағаштар топ-тобымен немесе қатар-қатар егiледi.
12.2.4. Ғимараттарды, демалыс алаңдарын, телефон подстанцияларын

көркемдегенде тiк, өрмелеп өсетiн ағаш түрлерi қолданылады.

12.2.5. Көгалдандыру кезiнде қыс мезгiлiнде объектiнiң сәнiн

келтiретiн қылқанды ағаш түрлерiн ескеру керек.

12.2.6. Жалғыз ағашты жақсы көрiнетiн ашық жерге отырғызады.

Бұталарды гүлденуiне байланысты топтайды. Тура жолдар мен көлiк жүретiн

жол бойында ағаштар қатарлай немесе аллеямен отырғызылады.

12.3. Ағаш отырғызарда ең алдымен ағаштар мен бұталардың өсуi мен

дамуы үшiн қабатын өңдеу жырту жер жұмысы жүргiзiледi. Мiндеттi түрде

көктемгi және күзгi топырақ жыртылады.

12.4. Отырғызылатын шұңқырлар 7-10 күн бұрын қазылады қысқы және

көктемгi отырғызу үшiн, оны күзде қазып, жапырақтармен тығыздап толтырып

тастайды.

12.4.1. Шұңқырдан алынған жер толық жарамсыз болса, оның орнына

құнарлы топырақ салынады.

12.4.2. Отырғызылатын шұңқырдың мөлшерi ағаштың көлемi мен жасына

байланысты болады.

12.5. Ағаштар мен бұталар күзде де, көктемде де отырғызылады. Жазғы

егу ерекше жағдайларда ғана болады.

12.5.1. Сыну немесе механикалық зақым қаупi бар жерлерге ағаш

отырғызса, оларды қоршайды немесе бағанның дөңгелектерiне 1-1,5 метрлiк

диаметрлi металл немесе ағаш торлар салынады.

12.5.2. Кейбiр жағдайларда өсiп кеткен сирек немесе әлсiз тамыр

жүйелi көшеттер қолданылса, отырғызғаннан кейiн бiрден түбiрiнен кесiп

тастайды.

12.6. Газонның топырағы құнарлы, дұрыс бiркелкi араласқан,

түйiршiксiз болуы керек.

12.6.1. Газонды күту жұмысына оны суару, шөбiн шабу, адам шөбiн

тазалап, үстiнен қоректендiру, қысқы аяздан қорғап, қоқысын жинау жатады.

13. Елдi мекен аумағында үй жануарларын ұстау

13.1. Үй жануарлары иелерiнiң мiндеттерi:

- есептеу және инфекцияға қарсы алдын ала шаралар жасау үшiн мал

дәрiгерлiк станцияларда жануарларды тiркеу.

- "Мал дәрiгерлiгi туралы" Қазақстан Республикасының Президентiнiң Жарлығына сәйкес зерттеу және алдын ала егу үшiн мал дәрiгерлiк станцияға жеткiзу.
13.2. Мал мен құс су жағасынан, демалыс орындарынан, сауда, қоғамдық тамақтану кәсiпорындарынан, аурухана, мектеп т.б. қоғамдық ғимараттардан 100 метр және тұрғын үйлерден 15 м. қашықтықта ұсталуы керек. Аулаларда санитарлық-техникалық талаптарға сәйкес тезек сақтайтын орын болуы керек.
13.3. Мынаған рұқсат етiледi;
- санитарлық-эпидемиологиялық, мал дәрiгерлiк қызметтердiң рұқсатымен жануарларды зообұрыштарда, балалар мен жасөспiрiмдердiң мекемелерiнде, сауықтандыру және санитарлық-курорттық мекемелерде ұстауға;
- байлаулы күйiнде немесе қоршалған, жекелендiрiлген аумақта жануарларды бос жiберуге;
- мекемелер мен ұйымдарда күзетшi иттердi тек байлаулы күйiнде ұстауға;
- адамдардың қауiпсiздiгiн мiндеттi түрде сақтай отырып, оқу үйрету алаңдары мен мал басында иттердi томағасыз, шынжырсыз ұстауға;
жалпы пайдаланылатын жерлерде иттердi қысқа жiппен (ұзындығы 1 метрге дейiн), томағамен ұстауға;
- иттердi жiппен, томағамен бос жерлерге, ауланың сыртына, арнайы бөлiнген жерлерге серуенге шығаруға;
- адамдардың қауiпсiздiгiн мiндеттi түрде қамтамасыз ете отырып,

иттер мен мысықтарды қоғамдық көлiкпен, оның ережесiн сақтай отыра, алып

жүруге;

- иесiнiң немесе жауапты адамның қатысуымен малды жайлаудан тұрақты

жерiне айдауға.

13.4. Мыналарға тыйым салынады:

- сауда, қоғамдық тамақтандыру кәсiпорындарына, мектепке дейiнгi

мекемелер мен мектептерге жануарларды әкелуге, сонда ұстауға;

- жалпы пайдаланылатын жерлер мен жағажайды, стадионды, бақтар мен

саябақтарды иттердi серуендетуге пайдалануға;

- iрi тұқымды иттердi 14 жастан кiшi балалардың серуендетуiне;

- елдi мекендердiң санитарлық аймақтарында, басқа да жалпы

пайдаланылатын жерлерде мал бағуға;

13.5. Елдi мекен аумағында иесiз жүрген жануарлар қаңғырған деп

есептелiп, арнайы қызметтердiң ұстап алуына болады.

14. Осы ережелердi бұзғаны үшiн жауапкершiлiк

14.1. Осы Ережелердi бұзғаны үшiн Қазақстан Республикасы әкiмшiлiк заңдылығында ескерiлген жазалау шаралары қолданылады.

Маман: А.Татарков

О правилах благоустройства городов и населенных пунктов области

Решение XXVI cессии I созыва Павлодарского областного Маслихата от 17 сентября 1999 г. зарегистрировано управлением юстиции Павлодарской области 26.10.1999 г. за № 193. Утратило силу решением маслихата Павлодарской области от 06 декабря 2012 года N 120/11

Сноска. Утратило силу решением маслихата Павлодарской области от 06.12.2012 N 120/11.

1. Утвердить Правила благоустройства городов и населенных пунктов области (прилагаются).
2. Рекомендовать акимам и маслихатам городов и районов области разработать и принять решения о мерах административной ответственности за нарушение Правил в соответствии с законодательством Республики Казахстан и с учетом местных условий.
3. Данное решение вступает в силу со дня опубликования.

Секретарь областного Маслихата

Приложение
к решению XXVI сессии I созыва
Павлодарского областного Маслихата
от 17 сентября 1999 г.

ПРАВИЛА
благоустройства городов и населенных пунктов
Павлодарской области, обеспечения санитарного
состояния и охраны зеленых насаждений
на их территориях

Правила благоустройства городов и населенных пунктов области, обеспечения санитарного состояния и охраны зеленых насаждений на их территориях (далее "Правила") определяют порядок проведения комплекса мероприятий по созданию и поддержанию полноценной окружающей среды в населенных пунктах, определяют основные требования архитектурного, санитарного, экологического характера к состоянию объектов и элементов благоустройства.
Правила являются нормативным документом, включающим в себя вопросы организации и проведения производства работ по обеспечению благоустройства населенных пунктов области, а также права, обязанности и ответственность физических и юридических лиц всех форм собственности.
Правила предназначены в качестве руководства для руководителей административно-территориальных единиц, специализированных организаций, занятых производством работ по благоустройству, озеленением, обеспечением санитарного состояния, содержанием элементов благоустройства городов и населенных пунктов области.

Общие положения и определения

1. Действие настоящих Правил распространяется на все населенные пункты области и являются обязательными для всех физических и юридических лиц независимо от формы собственности, проживающих либо осуществляющих свою деятельность на территории Павлодарской области, после утверждения их областным маслихатом.
2. Населенный пункт области является составляющим элементом Павлодарского региона и представляет собой единицу расселения людей в пределах единого застроенного земельного участка с расположенными на нем объектами различного назначения.
3. Благоустройство - комплекс работ и элементов, обеспечивающих удобную, комфортную и безопасную среду обитания человека в населенных пунктах. Данный комплекс работ предусматривает организацию, содержание, эксплуатацию ремонт и охрану объектов и элементов благоустройства по следующим основным направлениям: инженерное благоустройство, внешнее благоустройство, санитарное благоустройство и озеленение.
4. Отведенная территория - участок земли, переданный землепользователю в собственность или пользование в соответствии с решениями уполномоченных органов для размещения принадлежащих ему объектов (зданий, сооружений, транспортных магистралей и прочих).
5. Закрепленная территория - участок земли, тяготеющий к отведенной территории, используемый для ее обслуживания, приписанный уполномоченным органом для ухода и обслуживания за юридическим или физическим лицом.
6. Для обеспечения необходимого состояния благоустроенности в городах функционируют управления благоустройства (далее - УБ), в сельской местности организуются казенные службы благоустройства (далее - КСБ), осуществляющие ряд функций по координации деятельности благоустройства, реализации госзаказа на объектах и территориях общего пользования, мероприятий общественно-полезного значения, заключению договоров со специализированными предприятиями по содержанию, обслуживанию, текущему и капитальному ремонту, охране объектов и элементов благоустройства и инженерной инфраструктуры, оказанию платных услуг организациям и населению.
7. Выполнение работ за счет местного бюджета производится физическими и юридическими лицами, выигравшими тендер.
8. Осуществление надзора за сохранностью объектов и элементов благоустройства, инженерной инфраструктурой, зеленым фондом, охраной окружающей среды, обеспечением санитарного состояния производится соответствующими уполномоченными государственными органами, УБ (КСБ), санитарной полицией.
9. Конечной целью деятельности УБ (КСБ) является поддержание необходимого уровня благоустройства, санитарного состояния, озеленения городов и населенных пунктов области.
10. Нарушение юридическими и физическими лицами положений настоящего документа влечет за собой ответственность по действующему законодательству.

1. Основные требования

1.1. Населенные пункты должны быть обустроены объектами сервиса и оборудованы техническими средствами для обеспечения безопасной жизнедеятельности человека, согласно требованиям действующих стандартов, норм и правил, а также положениям настоящего документа.
1.2. Физические, юридические лица всех форм собственности производят в границах отведенной и закрепленной территорий их уборку, требуемое обустройство, а также уход, содержание и ремонт объектов и элементов благоустройства за собственный счет согласно архитектурным, санитарным, экологическим требованиям.
1.3. Ежегодно в апреле и октябре проводятся месячники благоустройства.
1.4. Физические и юридические лица, обслуживающие все виды коммуникаций в населенных пунктах обязаны содержать и своевременно проводить ремонт соответствующих коммуникаций, производить после ремонта восстановление нарушенных покрытий и элементов.
1.5. Юридические и физические лица могут производить работы, связанные с разборкой, сносом ветхих строений, разрушением дорожных покрытий, тротуаров, газонов и других объектов, элементов благоустройства и инженерных сооружений на территориях населенных пунктов, только при наличии письменного разрешения (ордера), выданного УБ (КСБ).
1.5.1 Разрешение (ордер) на производство работ выдается представителю заказчика или представителю производителя работ. При этом в УБ (КСБ) представляются следующие документы:
- заявка на выдачу ордера на производство работ и гарантию восстановления участка, объектов, элементов после окончания работ;
- проект, согласованный с владельцами инженерных сетей и коммуникаций (демонтируемого, сносимого объекта) к производству работ;
- проект производства работ или график производства работ по объекту;
- заявка на снос зеленых насаждений, включая газоны (в случае необходимости).
В случаях, когда работы могут повлиять на безопасность жизнедеятельности людей, состояние окружающей среды населенного пункта, производитель работ обязан до начала производства работ зарегистрировать выданное разрешение в соответствующих уполномоченных государственных органах.
1.5.2. В исключительных случаях для обеспечения жизнедеятельности особо важных объектов населенных пунктов, требующих немедленной ликвидации аварий, по разрешению органов местной исполнительной власти, допускается приступать к устранению аварий без оформления разрешения (ордера), в присутствии представителей организаций, дающих согласование, с последующим оформлением разрешения на производство работ в течение 24 часов.
1.5.3. Объект, элемент благоустройства или инфраструктуры, подвергнувшийся повреждению, разрушению, вследствие производства работ, должен быть приведен в надлежащие состояние к окончанию срока работ, указанному в разрешении. Работы по просроченным разрешениям считаются самовольно выполненными. Продление разрешения осуществляется после привлечения виновных в нарушении настоящих Правил к ответственности.
Производитель работ обязан до начала работ выполнить следующее:
- установить по границам опасной зоны работ требуемые ограждения и предупреждающие знаки установленного типа;
- в местах движения пешеходов установить требуемые приспособления и обеспечить освещение участка разрытия в ночное время;
- принять меры к обеспечению бесперебойной работы ливневой канализации;
- при наличии зеленых насаждений в зоне работы механизмов оградить их глухими щитами, гарантирующими их сохранность;
- при необходимости закрытия проездов или путей движения пешеходов подготовить объездные пути и ясно обозначить объезд соответствующими знаками.
1.5.4. Доставка материалов, тяжеловесных частей, механизмов и т. п . к месту выполнения работ допускается не ранее чем за сутки до начала работ. Место расположения материалов и механизмов должно определяться с расчетом обеспечения безопасности движения транспорта и пешеходов.
1.5.5. Производство работ ведется согласно действующим нормам и правилам, а также указанным в ордере условиям.
1.5.6. Хранение строительных материалов производится с соблюдением мер, исключающих распыление и разнос ветром. Материалы, ставшие непригодными для дальнейшего использования в ходе работ, вывозятся в процессе производства. Другие материалы, элементы, пригодные для повторного использования разбираются (при необходимости), складируются и сдаются по акту для хранения. Запрещается заваливать землей и стройматериалами зеленые насаждения, крышки колодцев подземных сооружений, водосточные решетки, лотки и т. п. Для защиты названных элементов сооружений должны применяться деревянные щиты и короба,обеспечивающие доступ к люкам и колодцам.
1.5.7. Выполнение восстановительных работ на месте принимается представителем УБ (КСБ) по акту.
1.5.8. При появлении негативных последствий некачественного производства работ, производитель работ, обязан произвести ликвидацию данных последствий.
1.5.9. В случае нарушения условий производства работ, некачественного восстановления или нарушения сроков восстановительных работ УБ (КСБ) совместно с уполномоченными государственными службами имеет право приостановить начатые работы, взыскать убытки за причиненный ущерб, принимать меры по привлечению виновных лиц к ответственности.
1.5.10. Сроки производства работ устанавливаются согласно календарному графику в соответствии с действующими нормами их продолжительности.

ИНЖЕНЕРНОЕ БЛАГОУСТРОЙСТВО

2. Транспортная система внутри населенных пунктов

2.1. К основным мероприятиям по обеспечению безопасности движения и улучшению его организации относятся:
- поддержание требуемой ровности покрытия, устранение дефектов покрытий в виде выбоин, ям, трещин и других деформаций;
- поддержание требуемой шероховатости покрытия, обеспечивающей необходимый коэффициент сцепления колеса автомобилей с покрытием;
- укрепление обочин, недопущение обнажения кромки покрытия, обеспечение отвода воды с обочин, предотвращения образования на обочинах размывов, ям, колей и других неровностей;
- обеспечение видимости на всем протяжении дороги, в том числе в местах прохождения дорог в выемках, на перекрестках, на железнодорожных переездах;
- осуществление канализирования движения;
- улучшение организации движения и повышения его безопасности.
2.2. Владельцы всех видов транспорта обязаны выпускать автомашины и другие транспортные средства на улицы и дороги населенных пунктов чистыми и содержать их в опрятном виде.
2.2.1. Сыпучие и другие грузы, перевозимые транспортными средствами, могущие загрязнить улицы, должны быть тщательно укрыты, чтобы исключить возможность загрязнения улицы.
2.3. Обязанностью всех пользователей улиц и дорог, органов контроля и регулирования дорожного движения, является обеспечение бесперебойного движения транспортных средств.
2.4. При авариях инженерных сетей, требующих безотлагательного производства восстановительных работ, вскрытие дорожных покрытий, разрытие улиц, площадей и других мест общего пользования производится в соответствии с п. 1.5. гл. 1 "Основные требования" настоящих Правил.
2.4.1. Юридические и физические лица, независимо от форм собственности, имеющие какой-либо складируемый материал или какое-либо другое имущество в месте производства аварийных работ, обязаны по первому требованию немедленно своими силами освободить этот участок.
2.5. При производстве работ на улицах в случаях, связанных с ограничением или закрытием движения транспорта, заказчик оформляет соответствующее распоряжение органа местной исполнительной власти на закрытие движения автотранспорта, а при необходимости изменения маршрута движения общественного транспорта оповещает горожан через средства массовой информации.
2.6. Прокладка и переустройство подземных сооружений на улицах, площадях, имеющих усовершенствованное покрытие, должны производится, по возможности, закрытым способом без повреждения покрытия ("проколом").
2.6.1. Открытый способ прокладки допускается внутри кварталов, на неблагоустроенных улицах и площадях, а также при реконструкции и капитальном ремонте подземных сооружений по распоряжению местного исполнительного органа власти. Целесообразность применения данного или другого способа ведения работ должна определяться в каждом отдельном случае при проектировании, с учетом местных условий.
2.7. Если при разрытии обнаружены подземные коммуникации, не обозначенные в проекте, то производитель работ обязан уведомить об этом УБ (КСБ) и организацию, которой могут принадлежать данные коммуникации.
2.8. Обратная засыпка мест разрытия после производства земляных работ выполняется несжимаемым материалом (песком, щебнем) только после получения разрешения представителя УБ (КСБ).
2.9. Восстановление покрытия в местах разрытия на проезжей части улиц, ширина покрытия которых составляет 4,0 - 7,5 метров, выполняется на всю ширину проезжей части, а при ширине покрытия более 7,5 метров восстановление покрытия выполняется по траншее и в зоне работы строительных механизмов. Восстановление нарушенных покрытий и элементов благоустройства должно быть начато не позднее истечения двух суток после окончания работ по обратной засыпке грунтом.
2.10. На местах производства работ должны быть установлены информационные щиты.

3. Система подземных и наземных инженерных коммуникаций
внутри населенных пунктов

3.1. Во избежание нарушения благоустройства населенного пункта объекты инженерных коммуникаций, техническое состояние инженерных сетей и сооружений находятся под регулярным наблюдением специализированных предприятий, которые обязаны:
- не допускать затопления территорий;
- следить за санитарным состоянием отведенных и охранных зон;
- следить, чтобы крышки люков, перекрытия колодцев и камер, решетки ливневой канализации находились на уровне дорожного покрытия и постоянно содержались в исправном состоянии;
- производить маркировку колодцев для быстрого определения их месторасположения в зимнее время;
- следить за состоянием твердого или грунтового покрытия над подземными путями, которые могут нарушится вследствие несоблюдения правил монтажа, обратной засыпки и эксплуатации.
3.2. Уборка и очистка каналов, колодцев, труб и дренажей, предназначенных для отвода поверхностных и грунтовых вод, очистка коллекторов ливневой канализации, дождеприемных колодцев производится по мере необходимости, но не реже четырех раз в течение летнего периода и одного раза в течение зимнего периода.
3.2.1. Извлечение твердых осадков из ливневой канализации, смотровых и дождеприемных колодцев производится по мере необходимости с немедленным их вывозом на организованную свалку.
3.3. Атмосферные воды с площадок промышленных предприятий должны спускаться в хозфекальную канализацию. Спуск этих вод в ливневую сеть не допускается. Сброс воды в зимний период в ливневую канализацию при ликвидации аварий водопроводов, теплосетей,хозфекальной канализации запрещается.
3.4. В осенний период перед наступлением заморозков необходимо производить укрытие и укрепление решеток водосточной сети.
3.5. При реконструкции действующих подземных коммуникаций предусматривается их вынос из под проезжей части дорог.

4. Освещение территорий населенных пунктов

4.1. Освещение территорий населенных пунктов обеспечивается установками наружного освещения. К установкам наружного освещения относятся:
- устройства электроснабжения, питающие сети, пункты питания, распределительные сети;
- устройства защиты и заземления электросетей;
- устройства управления;
- опоры кронштейнов, тросовых подвесов.
4.2. Опоры располагаются на расстоянии не менее 0,6 метра от лицевой грани бортового камня до наружной поверхности ее цоколя. При отсутствии автобусного движения и движения тяжелых грузовых автомашин на жилых улицах это расстояние допускается уменьшать до 0,3 метра.
4.2.1. На пересечениях улиц и дорог опоры устанавливают до начала закругления тротуаров и на расстоянии не менее 1,5 метра от различного рода въездов. На аллеях и пешеходных дорогах опоры размещают вне пешеходной части дорожек - на газонах, в ряду с деревьями.
4.2.2. Узкие проезды, тротуары и площадки, расположенные у зданий, допускается освещать светильниками, устанавливаемыми на стенах зданий, при условии удобного доступа к ним.
4.3. Содержание и обслуживание установок наружного освещения включает следующие мероприятия:
- поддержание технически исправного состояния установок наружного освещения, при котором количественные и качественные показатели соответствуют заданным параметрам, включая замену ламп и вышедших из строя рассеивателей в светильниках, чистку светильников, замеры уровня освещенности;
- обеспечение регламентируемого режима работы установок наружного освещения, контроля современного включения по графику, утвержденному решением местного органа исполнительной власти, частичного или полного отключения, выявления не горящих светильников, повреждений и т. п., неотложного устранения их.
4.3.1. Для выявления процента горения светильников и состояния установок наружного освещения проводятся контрольные проверки один раз в две недели, составляется акт по состоянию установок наружного освещения. Процент горения светильников должен быть не менее 95 %.
4.3.2. Металлические опоры, кронштейны и другие элементы установок наружного освещения окрашиваются в зависимости от состояния покрытия, но не реже одного раза в три года.
4.4. Для общего освещения витрин принимают обычно люминесцентные лампы. Для дополнительного направленного освещения используют лампы накаливания.
4.5. При освещении афиш, стендов, витрин световые приборы размещают так, чтобы зеркальная составляющая светового потока, отраженная от освещаемой поверхности, не попадала в поле зрения смотрящего человека.
4.5.1. Для исключения прямого попадания прямого света ламп в поле зрения пешехода, водителя, предусматривается защитный угол осветительных приборов или устанавливаются специальные экранирующие решетки.

5. Естественные водоемы

5.1. В случае нахождения населенных пунктов у естественных водоемов на их берегах устраиваются набережные и пляжи.
5.2. На прогулочных аллеях зеленые насаждения размещают с внутренней стороны аллеи.
5.2.1. На набережных, обращенных на юг, создаются затененные участки. Применяется разбивка газонов и цветников.
5.2.2. При большой высоте лестничного схода необходимо устраивать площадки.
5.3. Территории пляжей должны находиться вне зоны санитарной охраны источников водоснабжения и вдали от участков от возможного загрязнения воды в местах наименьшей скорости течения.
5.4. На пляжах размещаются медпункты, спасательные станции, торговые пункты питания, кабины для переодевания, туалеты, мусоросборники. При наличии фонтанчиков для питья, вода должна соответствовать ГОСТ "Вода питьевая".
5.5. Пляжи располагают на южных, юго-западных и юго-восточных склонах, имеющих наибольшую инсоляцию.
5.6. В местах, предназначенных для купания, мойка машин, стирка белья, купание и выгул животных не допускается.
5.7. На берегах водоемов, рек, проток запрещается:
- складирование материалов, оборудования, кроме специально отведенных мест для погрузки в плавсредства;
- сбрасывать мусор, грязь, загрязненный снег, наледь, неочищенные промышленные и хозяйственно-бытовые стоки.
По окончании зимнего сезона береговая зона водоемов должна быть очищена от мусора, стихийных свалок, проводятся мероприятия по поддержанию санитарного состояния водного бассейна.

6. Архитектурно-художественное оформление
населенных пунктов

6.1. Внешнее благоустройство населенных пунктов должно осуществляться по утвержденным в установленном порядке генеральным планам (схемам генеральных планов), проектам детальной планировки и застройки территорий.
6.2. При размещении элементов внешнего благоустройства необходимо обеспечить четкое функциональное соответствие элементов внешнего благоустройства назначению территории, соподчинение элементов системе внешнего благоустройства, органическое единство внешнего благоустройства с архитектурной и природной средой.
6.3. Планировочные элементы благоустройства территорий жилой части должны состоять из игровых площадок для детей, мест отдыха взрослых, спортивных площадок, хозяйственных площадок.
6.3.1. Игровые площадки для детей следует размещать на жилой территории вдали от транспортных путей с минимальным удалением от окон 12 метров.
6.3.2. Хозяйственные площадки включают территории для сушки белья, чистки одежды и мусоросборников. По периметру площадок следует предусматривать плотную рядовую посадку кустарников (посадки можно исключить лишь на участках, примыкающих к стенам без окон).
6.3.3. Пешеходные дорожки в жилой застройке необходимо трассировать по возможности с минимальными уклонами, в соответствии с направлениями основных путей движения пешеходов, преимущественно по кратчайшим расстояниям.
6.3.4. Покрытие детских площадок должно зависеть от характера установленного в том или ином месте оборудования.
6.4. Парки, прилегающие к селитебным территориям, следует благоустраивать с учетом их удаления от застройки, основных магистралей и дорог.
6.4.1. На территориях парков рекомендуется предусматривать следующие элементы благоустройства: игровые, спортивные, пикниковые площадки.
6.4.2. Территории рынков, в том числе хозяйственные, рыночные площади должны иметь твердое покрытие с уклоном для стока ливневых и талых вод, канализацию, водопровод или закрытую систему водоотвода.
6.4.3. Территории кладбищ должны быть огорожены, в местах проезда иметь твердое покрытие.
6.5. Для сохранения и улучшения архитектурного облика жилых, административных и других зданий и прилегающей к ним территорий, при размещении в них предприятий торговли, пунктов по оказанию услуг населению, офисов и прочих объектов, владельцы данных объектов должны выполнить комплекс мероприятий по оформлению фасада здания и благоустройства прилегающей территории, согласно разработанного ими проекта.
6.5.1. В комплекс мероприятий включается выполнение следующих работ в объемах, предусмотренных проектом:
- отделка фасада (окраска, облицовка различными материалами и прочее);
- устройство крылец с козырьками, соответствующих общему стилю здания, пандусов, перил для обеспечения доступа к объектам социальной инфраструктуры престарелых людей и инвалидов;
- выполнение работ по благоустройству территорий, включающее устройство тротуаров, площадок для подъезда и стоянок автомашин, отмостки, газонов, зеленых насаждений и т. д.;
- установка элементов благоустройства: скамеек, урн, ограждений и т.д.;
- устройство наружного освещения (световой рекламы), достаточного для освещения прилегающей к зданию территории и улицы до оси проезжей части автодороги;
- установка вывесок, выполненных красочно, в общем стиле, с необходимым минимумом информации.
6.6. Стоянки организуются только на основе разработанной и утвержденной проектно-сметной документации.
6.6.1. Стоянки должны иметь отдельную благоустроенную площадку с покрытием, карман, предусмотренные для парковки автомобилей, обозначенные дорожными знаками. У въезда на стоянку необходимо предусмотреть название стоянки, режим работы.
6.6.2. Должны быть выполнены технические средства обустройства: дорожные знаки, разметка, рекламные установки, а также ограждения, павильоны.
6.7. Во избежание нарушений архитектурного облика, санитарных и

экологических норм, запрещается в специально не отведенных для этих целей

местах (в том числе закрепленные территории):

- устанавливать киоски, ларьки, павильоны и т. п.;

- складывать строительные материалы, дрова, уголь, разобранные

механизмы и другие предметы;

- вывешивать различного рода объявления на стенах домов, опорах

уличного освещения, деревьях.

САНИТАРНОЕ БЛАГОУСТРОЙСТВО

7. Уборка территорий населенных пунктов и расположенных на них

объектов и сооружений.

7.1. В целях поддержания постоянной чистоты и порядка санитарным днем устанавливается каждый четверг недели, предусматривается участие коллективов, организаций, учреждений, предприятий, независимо от форм собственности, а также частных домовладельцев в уборке закрепленных территорий, в уходе за зелеными насаждениями.
7.1.1. Дворовые территории содержатся в чистоте путем ежедневной уборки. В зависимости от погодных условий осуществляется поливка или посыпка песком тротуаров, их расчистка от снежных наносов, очистка придомовых участков с насаждениями, детских площадок, водостоков и дренажей.
7.1.2. Уборка территорий общественных мест (зон отдыха общего пользования), расположенных на них объектах, элементах проводится в период наименьшей посещаемости и проходимости (ночное время, ранее утро). Уборка территорий населенных пунктов производится круглосуточно и подразделяется на летнюю и зимнюю.
7.2. В летний период с проезжей части и тротуаров удаляются пыль, грязь, опавшие листья, убирается уличный мусор (смет), очищаются водосточные колодцы.
7.2.1. Летняя уборка территорий населенных пунктов включает подметание, поливку, мойку проезжих частей улиц и тротуаров. Проезжие части дорог площадей, улиц и инженерных сооружений промываются в ночное время.
7.2.2. На улицах с интенсивным движением проезжая часть улицы моется один раз в двое суток.
7.2.3. В период листопада опавшие листья необходимо своевременно убирать только в тех местах, где они могут быть вынесены ветром на проезжую часть улиц, тротуары или заглушать газоны. Собранные листья следует вывозить на специально отведенные участки. Сжигать листья на территории жилой застройки в скверах и парках запрещается.
7.2.4. Уборка жилых массивов производится в утренние часы до 8.00 часов или в вечерние часы после 19.00 часов и включает в себя следующие виды работ: подметание территорий, сбор смета, транспортировка смета в установленное место, удаление травы между тротуарными плитами, очистка и обработка урн, контейнеров и мест их установки, дворовых покрытий.
7.3. Зимнюю уборку подразделяют на регулярную (в период между снегопадами) и периодическую (во время и после снегопада). При больших снегопадах последняя превращается в аварийную уборку.
7.3.1. Регулярная уборка осуществляется ранним утром, а периодическая (аварийная) начинается в начале снегопада и продолжается до полной расчистки проезжей части улицы и тротуаров.
7.3.2. Уборка территорий населенных пунктов, вывоз мусора, снега, льда, грязи и песка должна производится с 6.00 часов до 19.00 часов и по мере необходимости в течение всего дня.
7.3.3. Зимняя уборка подразделяется на две очереди. Работы, выполняемые в первую очередь, должны обеспечить безопасность движения транспорта и пешеходов, особенно на путепроводах, магистральных улицах, автобусных трассах. Работы второй очереди включают формирование снежного вала, удаление снега с проезда, скалывание льда и удаление снежно-ледяных накатов, подметание проезжей части при отсутствии снегопадов.
7.3.4. Для борьбы со снежно-ледяными образованиями на дорогах и тротуарах применяется посыпка пескосоляной смеси (либо песка с другими хлоридами). Смесь рассыпается на горизонтальных участках в зависимости от температуры воздуха (до -6 С - 120 г/м2, -6 С и ниже - 240 г/м2). Посыпка начинается с улиц, имеющих высокую интенсивность движения и, в первую очередь, наиболее опасных мест: спусков, подъемов, перекрестков, мест торможения общественного транспорта, проезжих частей мостов, путепроводов и других инженерных сооружений.
7.3.5. Очистка крыш от снега и удаление наростов на карнизах, крышах и водосточных трубах должна производится систематически силами и средствами владельцев и арендаторов зданий и сооружений с обязательным соблюдением мест предосторожности во избежание несчастных случаев с пешеходами и повреждения воздушных сетей, светильников, зеленых насаждений .
7.3.6. Землепользователь обязан:
- поддерживать в надлежащем состоянии, определяемом действующими санитарными нормами, отведенные и закрепленные территории, инженерные сети и элементы (колодцы, люки, решетки, опоры, насосные станции, тепловые пункты, трансформаторные подстанции);
- обеспечить вывоз и захоронение твердых бытовых отходов на свалку в установленных местах;
- производить при необходимости дезинсекцию и дератизацию на своей территории (для уничтожения мух, тараканов, мышей, крыс);
- предусматривать противогололедные мероприятия.
7.3.7. Удаление снега с территорий населенных пунктов осуществляется путем вывоза его на снеговые свалки (пустыри или овраги), перекидки снега с проезжих частей улиц на полосы зеленых насаждений и в русло рек. Последнее применяется в случаях, когда снег не подвергался пескосолевой или химической обработке. Речные свалки снега создают на набережных рек. По окончании зимнего сезона в местах разгрузки снега следует проводить снегоочистительные работы, а также мероприятия по поддержанию санитарного состояния водного бассейна.
7.3.8. Загромождение проездов, проходов и укладка загрязненного снега и льда в газоны с посадками запрещается.
7.4. Владельцы торговых точек и других пунктов по оказанию услуг населению (вне рынка), а также арендаторы этих объектов поддерживают чистоту в течении всего дня и производят очистку от мусора и грязи после окончания работы.
7.4.1. Запрещается оставлять не вывезенным на улицах, дворах и других местах общего пользования торговые лотки, тару, другое передвижное торговое оборудование, доступное уборке после окончания торговли, собранный мусор и другие отходы.
7.5. Уборка парков производится после закрытия. Днем производится сбор отходов, опавших листьев, полив зеленых насаждений.
7.6. Уборка территорий пляжей, зон отдыха проводится после их закрытия: уборка берегов, раздевалок, туалетов, зеленой зоны, мойка тары и дезинфекция туалетов. Днем проводится патрульная уборка. Уборка территорий пляжей, зон отдыха проводится с обязательным еженедельным рыхлением поверхностного слоя песка, ежегодной его подсыпкой. Торгующие организации и частные предприниматели уборку на пляжах, в парках, зонах отдыха производят систематически с регулярным вывозом мусора на санкционированную свалку.
7.7. Территории рынков (в том числе хозяйственные, рыночные площади) должны иметь твердое покрытие (асфальт, булыжник, брусчатка) с уклоном для стока ливневых и талых вод, канализацию, водопровод или закрытую систему водоотвода.
7.7.1. На рынках без канализации на расстоянии не менее 50 метров от места торговли устанавливают общественные туалеты с непроницаемыми выгребами. Число расчетных мест в них должно быть не менее одного на каждые 50 торговых мест.
7.7.2. Уборка территории рынков с прилегающей рыночной площадью, очистка мусоросборников и надлежащее их содержание производится собственником рынка.
7.8. Содержание и уборка кооперативных гаражей, хозяйственных сараев , погребов, территорий дачных обществ и закрепленных территорий с зелеными насаждениями, подъездных путей производится силами собственников.
7.9. Содержание и уборка территорий кладбищ производится предприятиями, выполняющими работы на договорных отношениях с УБ (КСБ).

8. Снос и разборка строений на территориях
населенных пунктов

8.1. К работам по расчистке территорий от ветхих и изношенных строений приступают после юридического обеспечения законности выполнения данной процедуры в соответствии действующим законодательством.
8.2. Выполнение указанных работ производится рабочими соответствующих квалификации, с привлечением требуемых машин и механизмов.
8.3. Полная или частичная разборка строений или их снос должны начинаться с изъятия отдельных конструктивных элементов, которые признано целесообразным использовать повторно. Элементы, которые могут быть изъяты только после частичной разборки строения, должны быть предохранены от повреждения при разборке.
8.4. Разборку зданий следует начинать со снятия приборов отопления и вентиляции, санитарно-технического оборудования и установочного электрооборудования, оборудования связи и радио, оборудования газоснабжения. Не подлежащие изъятию провода, стояки и разводки, которые могут служить связями при разборке здания, должны быть разрезаны на части, исключающие возможность образования этих связей.
8.4.1. Одновременно должны быть сняты пригодные для дальнейшего использования скобяные изделия, металлические элементы ограждений, части полов и др., поддающиеся изъятию части здания.
8.5. Деревянные неразборные, каменные и бетонные строения следует сносить посредством разламывания и обрушения с последующей вывозкой лома или посредством сжигания деревянных строений на месте.
8.5.1. Перед обрушением вертикальных частей строения должны быть сняты верхние покровные элементы, которые могут создать помехи при проведении операций по сносу. Вертикальные части строения следует обрушивать внутрь. При использовании для сноса строений автокрана или экскаватора-крана следует применять в качестве ударного элемента металлический шар, вес которого не должен превышать половины грузоподъемности механизма при наибольшем вылете стрелы. В отдельных случаях для предварительного ослабления строений следует применять взрывные работы.
8.6. Деревянные разборные строения следует разбирать, отбраковывая сборные элементы для последующего их использования. При разборке каждый отделяемый сборный элемент должен предварительно раскрепляться в устойчивом положении.
8.7. Возможность сжигания деревянного строения на месте или лома от его разборки в специально отведенном месте должна быть согласована с УБ (КСБ), а также с пожарными и санитарными службами.
8.8. Лом от разборки каменных строений, пригодный для дальнейшего использования, следует просеять с целью отделения от него деревянных и металлических составляющих.
8.9. Монолитные железобетонные и металлические строения должны разбираться по специально разработанной схеме сноса, обеспечивающей устойчивость строения в целом. Наибольший вес железобетонного блока или металлического элемента не должен превышать половины грузоподъемности кранов при наибольшем вылете стрелы. Членение на блоки следует начинать со вскрытия арматуры и облом блока. Металлические элементы следует срезать после раскрепления.
8.10. Сборные железобетонные строения должны разбираться по схеме сноса, обратной схеме монтажа. Перед началом изъятия элемент должен быть освобожден от связей.
8.10.1. Сборные железобетонные конструкции, не поддающиеся поэлементному разделению, должны расчленяться как монолитные.
8.11. Подземные части зданий и сооружений при необходимости должны быть обследованы на отдельных характерных участках. По результатам обследования следует уточнить способ их разборки.
8.11.1. Фундамент, подлежащий сносу, следует вскрыть в месте образования начального забоя. Фундаменты из бутовой кладки следует разбирать с помощью ударных приспособлений и экскаватора. Бутобетонные и бетонные фундаменты следует взламывать ударными приспособлениями или при помощи встряхивания взрывами с последующим изъятием лома. Железобетонные фундаменты следует разбирать, начиная с обнажения и резки арматуры и последующего членения их на блоки.
8.11.2. Траншеи и котлованы из-под подземных частей зданий и коммуникаций , имеющие ширину более трех метров, должны засыпаться с послойным уплотнением.
8.12. После произведенного демонтажа или сноса участок подлежит рекультивации.

9. Сбор и вывоз отходов за пределы селитебных зон населенных пунктов

9.1. Выбор систем сбора и хранения домовых отбросов на территориях населенных пунктов и удаления отходов за их границы зависит от уровня благоустройства, этажности, типа застройки и подразделяется на сбор мусора в домах без мусоропроводов и в домах с мусоропроводом. Для сбора жидких отходов при необходимости должна иметь место выгребная яма, соответствующая санитарным нормам. Должны осуществляться дезинсекцию и дератизацию для уничтожения мух, тараканов, мышей, крыс.
9.2. Вывоз твердых отходов от жилых домов, предприятий торговли и общественного питания, предприятий культуры, общественных организаций и других производится по договорам со специализированными предприятиями по планово-регулярной системе сбора.
9.2.1. Сбрасывать и сливать всякого рода отходы в местах, не отведенных для этих целей строго запрещено.
9.3. Планово-регулярная система сбора и удаления твердо-бытовых отходов, предусматривает регулярный вывоз отходов с территорий объектов-накопителей без заявок с установленной периодичностью:
- для жилых массивов - согласно графика, устанавливаемого домовладельцем, исключающего накопление твердо-бытовых отходов в контейнерах;
- для объектов общественного и культурного назначения - по мере необходимости, но не менее 2-х раз в неделю;
- для домовладений малоэтажной застройки- по мере необходимости, но не менее 1 раза в неделю.
Вывоз крупногабаритных отходов осуществляется по заявке. Вывоз жидких отходов осуществляется на основании договоров со специализированными предприятиями.
9.4. Установка контейнеров для сбора мусора и отходов осуществляется специализированными предприятиями по договорам с домовладельцами, руководителями предприятий, организаций, учреждений по согласованию с санитарными службами.
9.4.1. Площадки мусоросборников размещаются среди жилой застройки с учетом создания максимальных удобств для жителей при пользовании мусоросборниками, для исключения возможности загрязнения почвы и воздуха, обеспечения соответствия эстетическим требованиям. Контейнеры устанавливают на специальных площадках, которые размещают на хозяйственных дворах, со стороны торцевых стен зданий или между зданиями но с обязательным ограждением зелеными насаждениями или невысокими стенками. Расстояние от зданий до площадки мусоросборника не должно превышать 100 метров. Площадки должны иметь асфальтовое покрытие и размещаться таким образом, чтобы к ним был обеспечен удобный подход от зданий и подъезд специального транспорта.
9.4.2. Запрещается загружать контейнера крупногабаритными предметами бытового назначения и строительными материалами, вес которых превышает 300 кг, слив жидких отходов и сжигание мусора в контейнерах.
9.5. На всех площадях, улицах, в садах, парках, на вокзалах, аэропортах, пристанях, рынках, остановках транспорта и других местах должны быть выставлены в достаточном количестве урны. Обязательна установка урн в местах остановки транспорта, подземных переходах, у магазинов, ларьков, киосков, дворовых подъездов. Предельное заполнение урн составляет 3/4 их объема.
9.6. Собственники хозяйств и предприятий, связанных с выращиванием и содержанием животных на период стойлового их содержания, обязаны обеспечить складирование навоза и других отходов на территории их содержания с последующим вывозом в специально отведенные для этого места, согласованные с санитарными службами.
9.7. Физические, юридические лица, всех форм собственности, не охваченные обслуживанием специализированных предприятий, вывоз производят своими силами и средствами, при условии наличия специально оборудованных транспортных средств для перевозки отходов на организованную свалку.
9.8. Контроль за вывозом отходов осуществляют санитарные службы и УБ (КСБ). Физические и юридические лица на момент проверки должны иметь договор со специализированным предприятием на вывоз твердых отходов. В случае отсутствия договора должен быть соответствующий документ, подтверждающий факт вывоза на организованную свалку.

10. Обезвреживание твердых отходов

10.1. При каждом населенном пункте должна быть организована как минимум одна свалка, узаконенная соответствующим образом, обустроенная необходимыми элементами благоустройства (подъездные пути, ограничительная канава, указатель). Организация свалок осуществляется на специально выделенных территориях с соблюдением санитарных норм, в частности, свалки разрешается устраивать с санитарно-защитной зоной между свалкой и населенным пунктом протяженностью не менее 500 метров.
10.2. Твердые отбросы транспортируются на санкционированные свалки, где осуществляются работы по их обезвреживанию. Факт вывоза мусора и твердо-бытовых отходов на санкционированную свалку подтверждается соответствующим документом.
10.3. Работы по обезвреживанию отходов должны быть организованными и контролируемыми, во избежание самовозгорания мусора.
10.4. Привезенный на свалку мусор следует складывается слоем не более 2 метров и покрывается поверху и по откосам слоем из не загнивающего материала, изолирующего отходы от контакта с воздухом. Основание свалки должно быть водонепроницаемым, позволяющим до минимума свести риск загрязнить грунтовые воды. Свалки могут быть организованы на ровных территориях, а также на пересеченной местности и в оврагах.
10.5. Мусор на усовершенствованной свалке засыпают с учетом вертикальной планировки территории в соответствии с ее возможным использованием в перспективе.

11. Защита зеленых насаждений в населенных пунктах

В соответствии с Законом "Об охране окружающей среды " каждый гражданин обязан обеспечивать сохранность зеленого фонда. Зеленые насаждения, расположенные на землях общего пользования, составляют неприкосновенный государственный фонд и строго охраняются законом.
11.1. Организация работ по уходу за зелеными насаждениями и их своевременная защита от вредителей, болезней, сорняков включает в себя следующие основные мероприятия:
- достаточный и своевременный полив насаждений;
- своевременная и качественная обработка почвы и внесение удобрений;
- тщательная и своевременная обработка междурядий и приствольных кругов;
- биологическая и химическая обработка средствами защиты на основе учета и прогнозирования численности вредителей, развития болезней с учетом порогов вредоносности.
11.1.1. В организации защиты растений значение имеет выбор древесных и кустарниковых пород, приспособленных к местным климатическим условиям, посадка здорового материала на хорошо обработанную и удобренную почву, создание оптимальных условий для роста растений.
11.1.2. Тщательный осмотр посадок и насаждений, своевременная вырезка и удаление пораженных и усыхающих ветвей и целых растений, выявление при этом распространенных вредителей являются первым необходимым звеном защитных мероприятий. Для повышения качества защиты насаждений от болезней, наряду с механическим и химическим методами, применяется биологический, включающий комплекс различных приемов и методов использования естественных врагов вредных насекомых.
11.1.3. Необходимо вести работы по борьбе с сорной растительностью, наносящей существенный ущерб зеленым насаждениям, газонам, цветникам.
11.1.4. Для обеспечения охраны зеленых насаждений необходимо осуществлять мероприятия по предотвращению:
- складирования строительных материалов, земли, дров, угля и других предметов на территории зеленых насаждений;
- засорения газонов, цветников, приствольных лунок;
- хождения по газонам, ломки или резки деревьев, кустарников, причинения других механических повреждений;
- самовольной вырубки деревьев и кустарниковых насаждений;
- уничтожению цветов в клумбах, выкашиванию клубней, луковиц, кустов многолетних цветов;
- разжиганию костров;
- пастьбы скота, птицы на улицах, в скверах, парках, стадионах, пришкольных участках и других местах общего пользования.
11.2. Юридические и физические лица, ведущие строительство и ремонт, в случае вынужденного уничтожения зеленых насаждений, газонов, попадающих под застройку должны предусмотреть в смете оплату их восстановительной стоимости.
11.2.1. Снос зеленых насаждений осуществляется только специализированными предприятиями после оплаты восстановительной стоимости на счет специализированного предприятия, по согласованию с УБ (КСБ), для последующей посадки ими зеленых насаждений.
11.3. При заключении договора-купли продажи либо аренды земельного участка, при наличии на участке зеленых насаждений отдельным пунктом договора, либо в приложении к нему, отражается наличие, видовой и возрастной состав зеленых насаждений на выкупаемом (сдаваемом в аренду) участке, количество произрастающих на них деревьев и площади, занятые под кустарниками, либо газонами.
11.3.1. В договорах обуславливается ответственность покупателя (арендатора) за сохранность насаждений. При необходимости вырубки части их, покупатель (арендатор) осуществляет организацию производства работ за собственный счет по закладке компенсационных насаждений, в соответствии с пунктом выше, в другом месте выкупленного (арендуемого) участка, либо на любой другой территории населенного пункта по согласованию с УБ (КСБ) в соотношении 1:3 (на одно вырубленное дерево три посаженных,на 1 м2 вырубленных кустарников 3 м2 посаженных).
11.4. При производстве работ юридические и физические лица обязаны :
- ограждать зеленые насаждения от повреждений;
- оставлять при замощении и асфальтировании дорог, тротуаров, проездов, площадей и т. п. приствольную лунку не менее 1 метра в диаметре, при необходимости с последующим высевом газонных трав или установкой металлической решетки;
- при реконструкции и строительстве дорог, тротуаров и т. п. в зоне размещения зеленых насаждений не допускать изменения вертикальных отметок более 5 сантиметров, при повышении или понижении уровня поверхности, проектах необходимо предусматривать устройства для сохранения условий для нормального роста зеленых насаждений;
- при прокладке подъездных дорог к строящимся объектам необходимо учитывать расположение насаждений и не нарушать существующих ограждений зеленых насаждений.
11.5. Контроль над содержанием насаждений должен осуществляться проведением плановых (весной и осенью) и внеочередных (после сильных снегопадов, ливней, ветров) осмотров. В процессе осмотра обследуются все элементы насаждений и благоустройства, где определяются объем и качество работ по ремонту, уходу, содержанию, посадке.
11.6. Текущее содержание, сохранность и воспроизводство зеленых насаждений возлагается на владельцев, землепользователей и юридических и физических лиц, за которыми закреплены территории:
- в жилых микрорайонах, на улицах перед жилыми домами - КСК, владельцы жилого фонда;
- на объектах общего пользования (парки, скверы и т.д.) и вдоль улиц специализированные предприятия по договору с УБ (КСБ);
- на территории промышленных предприятий, заводов, фабрик и других объектов различных форм собственности, а также на закрепленной территории и в санитарно-защитных зонах - руководители предприятий или владельцы этих объектов;
- на территориях, отведенных под строительство, со дня начала работы - заказчик или по его доверенности генеральный подрядчик - строительная организация.
11.7. Осуществление надзора за сохранностью зеленого фонда и соблюдением правил содержания насаждений на территории любого подчинения возлагается на соответствующие уполномоченные государственные органы с привлечением в необходимых случаях специалистов УБ (КСБ).

12. Зеленая архитектура населенных мест

12.1. Для всех населенных пунктов обязательно проведение работ по содержанию зеленых насаждений вдоль дорог, "зеленого кольца" вокруг городов, сел и поселков, в том числе в санитарно-защитных зонах производственных объектов согласно СНП 1.01.001-94 Республики Казахстан.
12.2. Подбор ассортимента древесно-кустарниковых пород осуществляется с учетом пылезащитных, ветрозащитных, газоустойчивых и фитонцидных качеств растений. При размещении деревьев и кустарников на объектах различных категорий необходимо учитывать основные биометрические показатели - высоту растений, ширину, высоту и густоту их крон.
12.2.1. При озеленении детских дошкольных учреждений нежелательно включать в ассортимент деревьев и кустарников - колючие и фитонцидные.
12.2.2. В придомовых полосах предусматривают места для посадки вьющихся растений.
12.2.3. При озеленении насаждений у спортивных площадок по периметру высаживаются группами или рядами быстрорастущие деревья с плотной крупной кроной.
12.2.4. Для декорирования зданий, площадок отдыха, зданий телефонных подстанций применяется вертикальное озеленение, где используются как травянистые, так и древесные вьющиеся растения.
12.2.5. При озеленении необходимо обязательно учитывать хвойные виды, от которых зависит декоративность объектов в зимнее время.
12.2.6. Одиночные деревья (солитеры) размещают на открытых, хорошо обозреваемых участках. Кустарники группируют по времени цветения. Насаждения рядами и аллеями предусматривают вдоль проездов и прямых дорожек.
12.3. При посадке деревьев в первую очередь производится предпосадочная обработка почвы для создания в пахотном слое оптимальных условий для роста и развития деревьев и кустарников. Обязательно проводится весенняя и осенняя вспашки почв.
12.3.1. Состав и количество применяемых удобрений определяют исходя из особенностей почв.
12.4. Посадочные ямы и траншеи выкапывают не позднее чем за 7 - 10 дней до посадки. Для зимних и весенних посадок посадочные места выкапывают осенью, утепляя их на зиму опавшими листьями или соломой.
12.4.1. В случае полной непригодности, выкопанного из ям грунта его заменяют плодородной почвой.
12.4.2. Размер посадочных ям зависит от размера и возраста высаживаемых деревьев.
12.5. Деревья и кустарники сажают как осенью (иногда зимой), так и весной. Летняя посадка применяется в исключительных случаях.
12.5.1. При посадке деревьев в местах, где им угрожает поломка или

механическое повреждение, их огораживают или накладывают на приствольные

круги металлические или деревянные решетки, диаметром 1,0 - 1,5 метра.

12.5.2. В отдельных случаях, если применяется переросший посадочный

материал с редкой кроной или слаборазвитой корневой системой, саженцы,

сразу после их посадки обрезают "на пень".

12.6. На газонах грунт должен быть достаточно питательным, равномерно

перемешанным, не содержать крупных комьев.

12.6.1. Основной уход за газонами заключается в поливе, регулярном

скашивании, борьбе с сорными растениями, поверхностной подкормке, в защите

в зимний период и удалении мусора.

13. Содержание домашних животных на территории

населенных пунктов

13.1. Владельцы домашних животных обязаны:

- зарегистрировать животных в ветеринарной станции в целях учета и

профилактических противоинфекционных мероприятий;

- доставлять на ветеринарную станцию для обследования и

профилактических прививок в соответствии с действующим Указом "О

ветеринарии".

13.2. Скот и птица должны содержаться в специально оборудованных помещениях, расположенных на расстоянии не менее 15 метров от жилых зданий и 100 метров от территорий общественных зданий, школ, больниц, предприятий общественного питания, торговли,мест массового отдыха, водоемов. Во дворах необходимо иметь навозохранилища, соответствующие санитарно-техническим требованиям.
13.3. Разрешается:
- содержание животных в зооуголках, детских и подростковых учреждениях, оздоровительных и санитарно-курортных учреждениях с разрешения санитарно-эпидемиологической и ветеринарной службы;
- свободный выгул животных на изолированной, огороженной территории или на привязи;
- содержание сторожевых собак в учреждениях и организациях только на привязи;
- содержание собак без поводков и намордников при отарах и гуртах, на учебно-дрессировочных площадках при обязательном обеспечении безопасности людей;
- выводить собак в места общего пользования на коротком поводке (длиной до 1 метра) в намордниках;
- производить выгул собак на пустырях, задних дворах, а также специально отведенных местах на поводке и в наморднике;
- перевозить собак, кошек на общественном транспорте с соблюдениием

правил, действующих на данном виде транспорта с обязательным обеспечением

безопасности людей;

- прогон скота на пастбища и к местам стоянки в сопровождении хозяина

или ответственного лица.

13.4. Запрещается:

- содержать и приводить животных на предприятия общественного

питания,

торговли, докшольные и школьные учреждения;

- использовать для выгула животных парки, скверы, стадионы,

набережные,

пляжи и другие места общего пользования;

- выгул собак крупных пород детям до 14 лет;

- выгул скота в санитарной зоне населенных пунктов, на улицах,

площадях, других местах общего пользования.

13.5. Животные, находящиеся на территории населенного пункта без

сопровождения хозяина, считаются бродячими и подлежат отлову

специализированными службами.

14. Ответственность за нарушение настоящих правил

14.1. За нарушение настоящих Правил применяются санкции,

предусмотренные административным законодательством Республики Казахстан.

исп. А.Татарков