Брюссельде 2004 жылғы 30 сәуірде жасалған Чех Республикасының, Эстония Республикасының, Кипр Республикасының, Латвия Республикасының, Литва Республикасының, Венгрия Республикасының, Мальта Республикасының, Польша Республикасының, Словения Республикасының және Словак Республикасының Еуропалық Одаққа кіруін назарға ала отырып, бір тараптан Қазақстан Республикасы және екінші тараптан Еуропалық қоғамдастықтар мен оларға мүше мемлекеттер арасындағы әріптестік орнататын әріптестік пен ынтымақтастық туралы келісімге хаттама бекітілсін.
Қазақстан Республикасының
Президенті
Чех Республикасының, Эстония Республикасының,
Кипр Республикасының, Латвия Республикасының,
Литва Республикасының, Венгрия Республикасының,
Мальта Республикасының, Польша Республикасының,
Словения Республикасының және Словак Республикасының
Еуропалық Одаққа кiруiн назарға ала отырып,
бiр тараптан Қазақстан Республикасы және
екiншi тараптан Еуропалық Қоғамдастықтар мен
оларға мүше мемлекеттер арасындағы әрiптестік
орнататын әрiптестiк пен ынтымақтастық
туралы келiсiмге
хаттама
Қазақстан Республикасы,
бiр тараптан,
және
бұдан әрi "мүше мемлекеттер" деп аталатын, Еуропалық Одақ Кеңесi ұсынған
Бельгия Корольдігі,
Чех Республикасы,
Дания Корольдігі,
Германия Федеративтiк Республикасы,
Эстон Республикасы
Грек Республикасы,
Испания Корольдiгі,
Француз Республикасы,
Ирландия,
Итальян Республикасы,
Кипр Республикасы,
Латвия Республикасы,
Литва Республикасы,
Люксембург Ұлы Герцогтігі,
Венгрия Республикасы,
Мальта Республикасы,
Нидерланд Корольдігі,
Австрия Республикасы,
Польша Республикасы,
Португалия Республикасы,
Словения Республикасы,
Словак Республикасы,
Финляндия Республикасы,
Швеция Корольдігі,
Ұлыбритания және Солтүстiк Ирландия Құрама Корольдігі,
және бұдан әрi "Қоғамдастықтар" деп аталатын, Еуропалық Одақ Кеңесi мен Еуропалық Комиссия ұсынған Еуропалық Қоғамдастық және Атом энергиясы жөнiндегі еуропалық қоғамдастық, екiншi тараптан,
2004 жылғы 1 мамырда Чех Республикасының, Эстонияның, Кипрдiң, Латвияның, Литваның, Венгрияның, Мальтаның, Польшаның, Словенияның және Словакияның Еуропалық Одаққа кіруін назарға ала отырып,
МЫНА ТӨМЕНДЕГІЛЕР ТУРАЛЫ УАҒДАЛАСТЫ:
Чех Республикасы, Эстония, Кипр, Латвия, Литва, Венгрия, Мальта, Польша, Словения және Словакия 1995 жылғы 23 қаңтарда Брюссельде қол қойылған, бiр тараптан Қазақстан Республикасы және екiншi тараптан Европалық Қоғамдастықтар мен oларға мүше мемлекеттер арасындағы әрiптестiк орнататын Әрiптестiк пен ынтымақтастық туралы келісімнің (бұдан әрi - Келiсiм) Тараптары болады және Келiсiм мен оған қоса берілген құжаттар мәтiндерiн Қоғамдастықтың басқа да мүше мемлекеттерi сияқты дәл осындай жолмен тиiстi түрде назарға алады және мақұлдайды.
Еуропалық Одақта жақында болған институционалдық өзгерiстердi ескере отырып, Тараптар Көмiр мен болат жөнiндегі Еуропалық Бiрлестіктi құру туралы шарттың қолданылу мерзiмi аяқталғаннан кейiн, Көмiр мен болат жөнiндегі Еуропалық Бiрлестiкке қатысты Келiсiмде бар қазiргі ережелер Көмiр мен болат жөнiндегі Еуропалық Бiрлестiктiң барлық құқықтары мен мiндеттемелерiн мұрагерлiкке алған Еуропалық Қоғамдастыққа қатысты ретiнде қарастырылатынымен келiседi.
1. Осы Хаттаманы Қазақстан Республикасы және Қоғамдастықтар, Еуропалық Одақ Кеңесi мүше мемлекеттердiң атынан өздерiнiң рәсiмдерiне сәйкес мақұлдайтын болады.
2. Тараптар осының алдында аталған параграфтағы тиiстi рәсiмдердiң аяқталғаны туралы бiр-бiрiн хабардар етедi. Мақұлдаудың құралдары Еуропалық Одақ Кеңесi Бас Хатшылығының жанында сақталатын болады.
1. Осы Хаттама 2003 жылғы Кiру туралы шартпен бiр күнде, бұл күннiң басталуына дейiн осы Хаттаманы мақұлдаудың барлық құралдары сақтауға өткiзiлген кезде күшiне енедi.
2. Егер осы күн басталғанға дейiн мақұлдаудың барлық құралдары сақтауға өткiзiлмесе, осы Хаттама соңғы мақұлдау құралы сақтауға өткiзiлген күннен кейiнгі бiрiншi айдың бiрiншi күнi күшiне енедi.
3. Егер осы Хаттаманы мақұлдаудың барлық құралдары 2004 жылғы 1 мамырға дейiн сақтауға өткiзiлмесе, осы Хаттама 2004 жылғы 1 мамырдан бастап уақытша қолданылатын болады.
Келiсiм мәтiндерi, Қорытынды акт және оларға қоса берiліп отырған барлық құжаттар чех, эстон, венгр, латыш, литван, мальта, поляк, словен және словак тілдерiнде жасалды.
Бұл мәтiндер осы Хаттамаға тiркелген және Келiсiм, Қорытынды акт және оларға қосымшалар болып табылатын құжаттар жасалған басқа тiлдердегi мәтiндермен бiрдей болады.
Осы Хаттама қазақ, чех, дат, голланд, ағылшын, эстон, фин, француз, немiс, грек, венгр, итальян, латыш, литван, мальта, поляк, португал, словен, словак, испан және швед тілдерiнде екi данада жасалды, бұлардың әрқайсысы теңтүпнұсқа мәтiндер болып табылады.
2004 жылғы 30 сәуірде Брюссель қаласында жасалды.
МҮШЕ МЕМЛЕКЕТТЕР ҮШІН ЕУРОПАЛЫҚ ҚОҒАМДАСТЫҚТАР ҮШІН
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
ҮШІН
Осымен 2004 жылғы 30 сәуiрде Брюссель қаласында қол қойылған Чех Республикасының, Эстония Республикасының, Кипр Республикасының, Латвия Республикасының, Литва Республикасының, Венгрия Республикасының, Мальта Республикасының, Польша Республикасының, Словения Республикасының және Словак Республикасының Еуропалық Одаққа кiруiн назарға ала отырып, бiр тараптан Қазақстан Республикасы және екiншi тараптан Еуропалық Қоғамдастықтар мен оларға мүше мемлекеттер арасындағы әрiптестiк орнататын әрiптестік пен ынтымақтастық туралы келiсiмге хаттаманың бұл көшiрмесiнiң дәлдiгін куәландырамын.
Қазақстан Республикасы
Сыртқы iстер министрлiгiнiң
Халықаралық-құқық департаментiнiң
Қеңесшiсi
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ МЕН ЕУРОПАЛЫҚ
ҚОҒАМДАСТЫҚТАРДЫҢ ЖӘНЕ ОЛАРҒА МҮШЕ
МЕМЛЕКЕТТЕРДIҢ АРАСЫНДАҒЫ ӘРIПТЕСТІК
ПЕН ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ТУРАЛЫ
КЕЛІСІМ
Бiр жағынан,
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ,
екiншi жағынан,
БЕЛЬГИЯ КОРОЛЬДIГI,
ДАНИЯ КОРОЛЬДIГI,
ГЕРМАНИЯ ФЕДЕРАТИВТIК РЕСПУБЛИКАСЫ,
ГРЕК РЕСПУБЛИКАСЫ,
ИСПАНИЯ КОРОЛЬДIГІ,
ФРАНЦУЗ РЕСПУБЛИКАСЫ,
ИРЛАНДИЯ,
ИТАЛИЯ РЕСПУБЛИКАСЫ,
ЛЮКСЕМБУРГ ҰЛЫ ГЕРЦОГТIГI,
НИДЕРЛАНДЫ КОРОЛЬДIГI,
Австрия Республикасы,
ПОРТУГАЛИЯ РЕСПУБЛИКАСЫ,
Финляндия Республикасы,
Швеция Корольдігі,
ҰЛЫБРИТАНИЯ МЕН СОЛТҮСТIК ИРЛАНДИЯНЫҢ ҚҰРАМА КОРОЛЬДIГI,
және Көмiр мен болаттың Еуропалық Бiрлестiгін құру туралы Шартқа, сондай-ақ Атом энергиясы жөнiндегі Еуропалық қоғамдастық құру туралы Шартқа қол қойған,
бұдан былай "Мүше мемлекеттер" деп аталатын тараптар және екіншi жағынан,
бұдан былай "ҚОҒАМДАСТЫҚ" деп аталатын
ЕУРОПАЛЫҚ ҚОҒАМДАСТЫҚ, КӨMІP МЕН БОЛАТТЫҢ ЕУРОПАЛЫҚ БIРЛЕСТIГI, АТОМ ЭНЕРГИЯСЫ ЖӨНIНДЕГI ЕУРОПАЛЫҚ ҚОҒАМДАСТЫҚ,
Қазақстан Республикасы мен Мүше мемлекеттер арасындағы қазiргi орныққан байланыстарды және оларда бар ортақ құндылықтарды НАЗАРҒА АЛА ОТЫРЫП,
Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық осы байланыстарды нығайтуға және бұрынғы кезде, атап айтқанда Кеңес Социалистiк Республикалар Одағы мен Еуропалық Экономикалық Қоғамдастықтың және Атом энергиясы жөнiндегі Еуропалық Қоғамдастық арасында 1989 жылы желтоқсан айында қол қойылған Келiсiмнiң шеңберiнде жасалған қарым-қатынасты нығайта түсетiн әрiптестік пен ынтымақтастықты орнықтыруға ұмтылатынын МОЙЫНДАЙ ОТЫРЫП,
Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың және оған Мүше мемлекеттердiң осы әріптестiктiң бастау негізгі болып табылатын саяси және экономикалық еркiндiктi нығайту жөнiндегi мiндеттемелерiн ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Тараптардың бүкiл дүние жүзiнде бейбiтшiлiк пен қауiпсiздiктi нығайтуға, сондай-ақ жанжалдарды бейбiт жолмен шешуде жәрдемдесуге және осы мақсатта Бiрiккен Ұлттар Ұйымының және Еуропадағы қауіпсiздiк пен ынтымақтастық жөнiндегі Кеңестiң ауқымында ынтымақтасуға батыл қадам жасағанын ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың және оған Мүше мемлекеттердiң Еуропадағы қауiпсiздiк пен ынтымақтастық жөнiндегі Кеңестiң /ЕҚЫК/ қорытынды құжатында, бұдан кейiнгi Мадрид пен Венадағы кездесулерде, ЕҚЫК-тің экономикалық ынтымақтастық жөнiндегі Бонн Конференциясының, Жаңа Еуропаға арналған Париж Хартиясы Құжатында сондай-ақ ЕҚЫК-тің 1992 жылғы "Өзгерiстер шақыруының" Хельсинкiлiк Құжатында қабылданған Қорытынды құжаттарында баяндалатын барлық қағидаттар мен ережелердi толық жүзеге асыруға қол жеткiзу жөнiндегі нық табандылығын ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың және оған Мүше мемлекеттердiң Еуропалық Энергетикалық Хартияның жолын ұстанатындығын ДӘЛЕЛДЕЙ ОТЫРЫП,
Заң билiгі мен адам құқықтарын, әсiресе азшылықтың құқықтарын, құрметтеудің, еркiн және демократиялық сайлаулары мен нарықтық экономика құруға бағытталған экономикалық ырықтандыру сипатты болып отырған, көппартиялық жүйенi орнықтырудың бiрiншi кезектегі маңызы туралы сенiмдi НЕГIЗГЕ АЛА ОТЫРЫП,
Әріптестiк пен ынтымақтастық туралы Келiсімдi толық жүзеге асыру сонымен бiр мезгiлде Қазақстан Республикасындағы саяси, экономикалық және құқықтық реформаларды одан әрi жалғастыруға және iске асыру деңгейiне, сондай-ақ ынтымақтастық үшiн әсiресе ЕҚЫК-тің Бонн Конференциясы қорытындыларына сай қажеттi факторларды жасау және осы үрдiстерге өз үлесiн қосуға байланысты болатынына СЕНIМ БIЛДIРЕ ОТЫРЫП,
Осы Келiсiм қамтитын салаларда көршi елдермен аймақтағы жақсы тұрмысты және тұрақтылықты нығайтуға жәрдемдесу мақсатында ынтымақтастықты реттеу үрдiсiне көмек көрсетуге НИЕТ ЕТЕ ОТЫРЫП,
Өзара мүдделi болатын eкi жақты және халықаралық мәселелер жөнiндегі ұдайы саяси пiкiр алысуды орнықтыруға және дамытуға ҰМТЫЛА ОТЫРЫП,
Қоғамдастықтың экономикалық ынтымақтастықты және тиiстi техникалық көмектi қамтамасыз етуге ұмтылысын ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық және оған Мүше мемлекеттердiң экономикалық және әлеуметтік айырмашылықтарын ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Осы Келiсiмнiң негізгі мақсаттарының бiрi Қоғамдастықтың жәрдемi арқылы аталған айырмашылықтарды Қазақстан экономикасын дамыту мен оның құрылымын қайта құру арқылы жойылуға тиiс екенiн ТАНИ ОТЫРЫП,
Осы Келiсiмнiң Қазақстан Республикасының және Еуропа мен көршiлес аймақтар ынтымақтастығының неғұрлым кең салалары арасындағы бiртiндеп жақындасудың қолайлы жағдайлар жасау үшiн пайдалылығын ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Тараптардың Сауда және тарифтер туралы Бас Келiсiмде мазмұндалатын қағидаттарын ала отырып, сауданы ырықтандыруға батыл ұйғарым жасағанын НАЗАРҒА АЛА ОТЫРЫП,
Кәсiпкерлiк қызметке, инвестициялауға ықпал ететiн жағдайларды және кәсiпорындар құру, еңбек ресурстары, қызмет көрсету мен капитал қозғалысы, компаниялардың бiр-бiрiне барынша қолайлы режим беру жолымен жүруiне ұмтылу сияқты салаларда жағдайларды жақсартудың қажеттiлiгін МОЙЫНДАЙ ОТЫРЫП,
Осы Келiсiм Тараптардың арасындағы экономикалық қатынастар үшін, әсiресе, экономикалық құрылымдарды қайта құру мен технологиялық жаңғырту үшiн соншалықты маңызды сауда мен инвестицияны дамыту үшiн жаңа ахуал жасайды деген сенiмді НЕГIЗГЕ АЛА ОТЫРЫП,
Айналадағы ортаны қорғау саласындағы тараптар арасында қазiргi бар өзара тәуелдiлiкті ескерiп, тығыз ынтымақтастықты орнықтыруға ҰМТЫЛА ОТЫРЫП,
Энергетика мен ядролық қауiпсiздiк саласындағы тығыз ынтымақтастықты орнықтыруға ҰМТЫЛА ОТЫРЫП,
Тараптардың ғарышты зерттеу саласында, осы саладағы олардың өзара қызметiн толықтыруына орай, ынтымақтастықты дамыту ниетiн ЕСКЕРЕ ОТЫРЫП,
Мәдени ынтымақтастық пен ақпарат алмасуды жақсартуын жолға қоюға ҰМТЫЛА ОТЫРЫП,
ТӨМЕНДЕГIЛЕР ТУРАЛЫ КЕЛIСIМГЕ КЕЛДI:
Осы Келiсiммен, бiр жағынан Қазақстан Республикасы мен, екіншi жағынан Қоғамдастықтың және оған Мүше-мемлекеттердiң арасында әрiптестiк орнатылады. Бұл әрiптестiктiң мақсаты:
- Тараптардың арасында саяси қатынастарды дамытуға жәрдемдесетiн саяси пiкiр алысу үшiн тиiстi жағдайларды қамтамасыз ету;
- Тараптардың арасындағы саудаға, инвестициялауға және үйлесiмді экономикалық қатынастарға ықпал ету, сол арқылы олардың тұрақты экономикалық дамуына жәрдемдесу;
- бейбiт мақсаттағы ғылыми зерттеулер саласында құқықтық, экономикалық, әлеуметтiк, қаржылық, мәдени ынтымақтастыққа және технологиялық ынтымақтастыққа негiз жасау;
- нарықтық экономикаға өтудi аяқтау мақсатында республикада демократияны нығайту мен оның экономикасын дамыту жөнiнде Қазақстан қолданып жатқан шараларды қолдау болып табылады.
Атап айтқанда, Бiрiккен Ұлттар Хартиясында, Хельсинки Қорытынды Құжатында және Жаңа Еуропаға арналған Париж Хартиясында белгіленген демократияны, халықаралық құқық пен адам құқығы қағидаттарын, сондай-ақ бұған қоса ЕҚЫК-нiң Бонн конференциясы құжаттарында тұжырымдалған нарықтық экономика қағидаттарын құрметтеу Тараптардың iшкi және сыртқы саясатының негiзiне алынады және әрiптестік пен осы Келiсiмнiң аса маңызды бөлiгін құрайды.
Тараптар болашақта бұрынғы Кеңестер Одағы аймағында игілiк пен тұрақтылыққа қол жеткiзу үшiн Кеңестiк Социалистiк Республикалар Одағының ыдырауы нәтижесінде пайда болған жаңа тәуелсiз мемлекеттер, бұдан былай "Тәуелсiз Мемлекеттер" деп аталатын мемлекеттер, Хельсинки Қорытынды Құжатындағы қағидаттарына, халықаралық құқықтық қалыптарына сәйкес және тату көршiлестiк рухында өзара ынтымақтастықты қолдауы және дамытуды әрi осы үрдiске барынша жәрдемдесу үшiн барлық күш-жiгердi жұмсауы аса маңызды деп есептейдi.
Тараптардың арасында өздерi өрiстетуге және тереңдетуге ниет еткен ұдайы саяси пiкiр алысу орнығады. Саяси пiкiр алысу Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасындағы жақындасу үрдiсiн демеуге және нығайтуға, республикада жүзеге асырылатын саяси және экономикалық өзгерiстердi қолдауға, ынтымақтастықтың жаңа нысандарын жасауға жәрдемдесуге тиiс.
Саяси пiкiр алысу:
- Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың және оған Мүше мемлекеттердiң арасындағы және де сол арқылы тұтастай алғанда демократиялық ұлттардың Қоғамдастығымен байланысты нығайтады. Осы Келiсiмнiң арқасында қол жеткен экономикалық конвергенция неғұрлым тығыз саяси қатынастарға әкеледi;
- өзара алаңдаушылық туғызатын халықаралық мәселелер бойынша айқындамалар барған сайын үйлесiм тауып, сол арқылы қауiпсiздiк пен тұрақтылықты арттырып отырады.
Министрлер деңгейiндегі саяси пiкiр алысу 77-Бапқа сәйкес құрылатын Ынтымақтастық Кеңесiнiң ауқымында, ал басқа жағдайларда өзара келiсiм бойынша жүргізiлетiн болады.
Саяси пiкiр алысуға арналған басқа рәсiмдер мен тетіктердi Тараптар, атап айтқанда, төмендегiдей нысандарда:
- бiр жағынан, Қазақстан Республикасы, және екiншi жағынан, Қоғамдастықпен оған мүше Мемлекеттер өкiлдерінің арасында жоғары лауазымды адамдар деңгейiндегi ұдайы кездесулермен;
- тиiстi екi жақты байланыстарды, сондай-ақ БҰҰ, ЕҚЫК және тағы сол сияқтылар ауқымындағы көпжақты кездесулерді қoca алғанда, Тараптар арасындағы дипломатиялық арналарды толық дәрежеде пайдаланумен;
- осы пiкiр алысуды нығайтуға және дамытуға жәрдемдесетiн сарапшылар кеңесiн ұйымдастыру мүмкiндiгiн қоса алғанда, кез келген басқа да жолдармен белгiленуге тиiс.
Парламенттiк деңгейдегi өзара саяси пiкiрлесу осы Келiсiмнiң 82-бабына сәйкес бекiтілген. Парламенттiк ынтымақтастық комитетiнiң шеңберiнде жүргізiлетiн болады.
1. Тараптар мына төмендегiлерге қатысты барлық салаларда:
- баж салығы мен алымдарды алудың тәсiлiн қоса алғанда импортталатын және экспортталатын тауарларға салынатын кедендiк баж салығы мен алымдарға;
- кедендiк тазартуға, транзитке, қоймалар мен жүктердi қайта тиеуге қатысты ережелерге;
- импортталатын тауарларға тiкелей немесе жанама салынатын салықтарға және басқа да iшкi алымдардың кез келген түрiне;
- төлем әдiстерiне және мұндай төлемдердi аударуға;
- iшкi нарықтағы тауарларды сатуға, сатып алуға, тасымалдауға, бөлуге және пайдалануға қатысты ережелерге қатысты бiр-бiрiне неғұрлым қолайлы жағдай жасау режимiн бередi.
2. 1-тармақтың ережелерi:
а/ кедендiк одақ немесе еркiн сауда аймағын құру мақсатында немесе осындай одақ немесе аймақ құрылуы себепті берiлетін артықшылықтарға;
в/ ТСБК-ге және өзге де халықаралық келiсiмдерге сәйкес дамушы елдердiң пайдасы үшiн жекелеген елдерге берілетiн артықшылықтарға;
с/ шекаралық саудаға жәрдемдесу мақсатында көршiлес елдерге берiлетiн артықшылықтарға қолданылмайды.
3. Қазақстанның ТСБК-не мүше болған күні аяқталатын өтпелi кезең iшiнде немесе қайсысы бұрын болатынына байланысты 1998 жылғы 31 желтоқсанға дейiн КСРО-ның ыдырауы нәтижесiнде пайда болған басқа да мемлекеттерге Қазақстан Республикасы беретін N 1 Қосымшада белгiленетiн артықшылықтарға қатысты I параграфтың ережелерi қолданылмайтын болады.
1. Тараптар осы Келiсiм мақсаттарына қол жеткiзудiң негізгі шарты еркiн транзиттiк қағидаты болып табылады деп келiстi. Осыған байланысты әр Тарап кедендiк аумақта өндiрiлген немесе екiншi Тараптың кедендiк аумағы үшiн бағытталған тауарлардың өз аумақтары арқылы шектеусiз транзиттiк өтуiн қамтамасыз ететiн болады.
2. ТСБК-нiң 5-Бабының 2, 3, 4 және 5-параграфтарында жазылған ережелер екi Тараптың арасында қолданылады.
3. Осы Келiсімде мазмұндалған ережелер, белгілi бiр салаларға, әсiресе, Тараптар арасында келiсiлген көлiк немесе өнiм сияқты салаларға қатысты ешқандай да ерекше ережелерге шектеу жасамайды.
Тараптар байланысты болатын тауарларды уақытша жеткiзу жөнiндегі халықаралық конвенциялардан туындайтын құқықтар мен мiндеттемелердi шектеместен, Тараптардың әрқайсысы бұдан басқа екiншi Тарапқа, олармен байланысты осы тұрғысындағы кез келген халықаралық конвенцияда ескертiлген жағдайда және ондағы рәсiмдерге сәйкес, оның заңдарына сәйкес уақытша әкелетiн тауарлар импорттық алымдар мен баж салығынан босатылады. Осындай конвенциядан туындайтын мiндеттемелер негізгі болып табылатын шарттар назарға алынып, тиісті Тарап бұл мәселе бойынша осы мiндеттемелердi қабылдауы керек.
1. Қазақстан Республикасының шығарылатын тауарлар сандық тұрғыда шек қойылмастан, осы Келiсiмнiң 13, 16 және 17-Баптарының ережелерiне және Испания мен Португалияның Еуропалық Қоғамдастыққа енуi туралы құжаттарының 77, 81, 244, 249 және 280-Баптарының ережелерiне ескерiлiп Қоғамдастыққа импортталады.
2. Қоғамдастықтан шығарылатын тауарлар Қазақстанға еркiн, мөлшерi жағынан қандай да болсын шек қоймастан немесе бiрдей дәрежеде әсер ететiн шараларсыз, осы Келiсiмнiң 13, 16 және 17-баптарының ережелерiне нұқсан келтірместен импортталатын болады.
1. Егер қандай да болсын өнiм мейлінше өскелең мөлшерде және жергілiкті өндiрiсшiлердiң осыған ұқсас немесе тiкелей бәсекелес тауарларына залал келтiретiн немесе сондай қауiптi бар шарттармен Тараптардың бiрiнiң аумағына әкелiнетiн болса, қайсысының мүдделерiне қатысты болуына байланысты Қазақстан Республикасы немесе Қоғамдастық төмендегі рәсiмдерге және шарттарға сәйкес тиiсті шаралар қабылдай алады.
2. Қандай да болсын шаралар қабылдамас бұрын немесе 4-параграфтың қолданылуы жағдайында, қалыптасқан ахуалға байланысты Қазақстан Республикасы немесе Қоғамдастық осыдан кейiнгі мейлiнше қысқа мерзiмде IX бөлімде осы үшiн көзделгенiндей, екi Тарапқа да оңтайлы шешім iздестiру мақсатында Ынтымақтастық Кеңесi билiгiне бүкiл қажеттi ақпаратты бередi.
3. Егер осы консультациялардың нәтижесiнде ынтымақтастық Кеңесiне өтiнiш жасаған күннен бастап 30 күн ішінде ахуалды peттеу жөнiндегі iс-әрекетке қатысты Тараптар келiсiмге келе алмаса, консультация туралы өтiнiш бiлдiрген Тарап зиянды болдырмау немесе жою үшін қажетті болатындай деңгей мен мерзiмде тиiстi тауарлар импортын шектеу немесе басқа да тиісті шараларды қабылдау құқығына ие болады.
4. Кідірту орны толмас зиянға ұшырататындай қиын жағдайларда, Тараптар мұндай iс-әрекет жүзеге асырылғаннан кейiн дереу консультация өткiзу ұсынылған жағдайда осы консультациялар өткізiлгенге дейiн-ақ шаралар қабылдауы мүмкiн.
5. Осы Бапта ескерілген шараларды таңдау кезiнде Уағдаласушы Тараптар осы Келiсiмнiң мақсаттарына қол жеткiзуде мейлiнше аз зиян келтiретін шараларға артықшылық беретiн болады.
6. СТБК-нiң VI Бабына, СТБК-нiң - VI бабын қолдану туралы Келiсiмге, СТБК-нің VІ, ХVI және XXIII-баптарын қолдану мен түсiндiру туралы Келiсiмге немесе тиiстi ішкі заңдарға сәйкес Тараптардың кез-келгенiнiң демпингке қарсы шараларды немесе өтем төлеу шараларын қабылдауына осы Келiсiмдегi ештеңе де зиянын келтірмеугe немесе қандай да болсын түрде ықпал етпеуге тиiс.
Тараптар, Қазақстан Республикасының Сауда және тарифтер туралы Бас Келiсiмге қосылуы нәтижесiнде пайда болатын ахуалды қоса алғанда, жағдайдың мүмкiндiк беруiне қарай, олардың арасындағы тауарлар саудасына қатысты осы Келiсiмнiң ережелерiн өзгерту мүмкiндiгiн қарауға мiндеттенедi. 77-Бапта сөз болатын Ынтымақтастық Кеңесi мұндай өзгерiстерге қатысты Тараптарға ұсынымдар бере алады, өзгерiстер, бұл ұсынымдар оңтайлы болған жағдайларда Тараптардың арасындағы келiсiм арқылы, олардың әрқайсысы қолданып жүрген рәсiмдерге сәйкес күшiне енгізiлуi мүмкін.
Келiсiм қоғамдық имандылық, қоғамдық тәртiп немесе қоғамдық қауіпсiздiк; адамдардың өмiрi мен денсаулығын қорғау, хайуанаттар мен өсiмдiктердi қорғау; табиғи ресурстарды қорғау; ұлттық көркем, тарихи және археологиялық құндылықтарды немесе санаткерлiк, өнеркәсіптік және коммерциялық меншікті немесе алтын мен күмiске қатысты ережелердi қорғау тұрғысынан өздерiн ақтайтын импортталатын, экспортталатын немесе транзитпен өтетiн тауарларға тыйым салуларды не шектеулердi жоққа шығармайды. Алайда мұндай тыйым салулар немесе шектеулер Тараптар арасындағы көрiнеу кемсiтушiлiктiң немесе сауданы жасырып шектеудiң құралы болуға тиiс емес.
Осы Бөлiм Аралас номенклатураның 50 тарауын қоса алғанда 63 тарауына жататын тоқыма тауарлары саудасына қолданылмайды. Бұл тауарлармен сауда жасау 1993 жылғы 15 қазанда алдын ала қол қойылған, 1993 жылдың 1 қаңтарынан шартты түрде қолданылатын жеке келiсiммен реттелуге тиiс.
1. Көмiр мен Болаттың Еуропалық Бiрлестiгiн құру туралы Шapт қолданылатын тауарлармен сауда жасау II-Бапты қоспағанда, осы ІІІ Бөлiмнiң ережелерiмен және күшiне енуiне орай болаттан жасалатын өнiмдер айырбасына қатысты КБЕБ-гінің сандық уағдаластығы жөнiндегі Келiсiмнiң Ережелерiмен реттелетiн болады.
2. Бiр жағынан Қазақстан Республикасының өкiлдерiнен және, екiншi жағынан, Қоғамдастықтың өкiлдерiнен тұратын көмiр мен болат мәселелерi жөнiндегі байланыс тобы құрылатын болады.
Байланыс тобы көмiр мен болатқа қатысты және Тараптар үшiн мүдделiлiк бiлдiрiлетiн барлық мәселелер бойынша ұдайы негізде ақпарат алмасатын болады.
Ядролық материалдармен сауда жасау Атом энергиясы жөнiндегі Еуропалық Қоғамдастық пен Қазақстан Республикасы арасында жасалуға тиiстi Келiсiмнiң ережелерiмен белгіленетiн болады.
1. Қоғамдастыққа енетiн мемлекеттердiң әрқайсысында қолданылып жүрген заңдары, шарттар мен рәсiмдердi сақтаған жағдайда, Қоғамдастық пен Мүше мемлекеттер өздерiнiң аумағында заңды негiзде жұмыс iстейтiн Қазақстан Республикасының азаматтарына еңбек шарттарына, алатын сыйақысына немесе жұмыстан босануына қатысты, олардың өз азаматтарымен салыстырғанда, ұлттық белгісi бойынша кемсiтушiлiктен азат режим берудi қамтамасыз етуге ұмтылатын болады.
2. Қазақстан Республикасында қолданылып жүрген заңдарды, шарттар мен рәсiмдерді сақтаған жағдайда, Қазақстан Республикасы Қазақстан Республикасының аумағында заңды негізде жұмыс iстейтiн Мүше мемлекеттердiң азаматтарына олардың еңбек шарттарына, алатын сыйақысына немесе қызметтен босауына қатысты олардың өз азаматтарымен салыстырғанда, ұлттық белгiсi бойынша кемсiтушiліктен азат режим берудi қамтамасыз етуге ұмтылатын болады.
Ынтымақтастық Кеңесi қайта келу құқығын берудiң үрдiсi мен тәжiрибесiн ескеріп, жасырын көшi-қонды бақылау мақсатында қандай бiрлескен іс-қимыл жасау мүмкiндiгі туралы мәселені зерттейдi.
Ынтымақтастық Кеңесi Тараптардың халықаралық мiндеттемелерiне сәйкес, оның ішiнде ЕҚЫК-нiң Бонн Конференциясы құжатында мазмұндалғандарын қоса алғанда, кәсiпкерлер қызметiнiң жағдайларын жақсарту туралы мәселені қарайды.
Ынтымақтастық Кеңесi 19, 20, 21-Баптардың қолдану мәселелерi бойынша ұсынымдар беретiн болады.
1. а/ Қоғамдастық пен оған Мүше мемлекеттер өздерінің аумағында Қазақстан компанияларын құру үшiн кез келген үшiншi елдердің компанияларына олардың заңдары мен қалыптық-құқықтық құжаттарына сәйкес берiлетiн қолайлы режимнен кем емес режим бередi.
ә/ Қоғамдастық пен оның Мүше мемлекеттерi II Қосымшада аталған ерекшелiктерге зиян келтiрместен олардың аумағында құрылған Қазақстан компанияларының еншiлес компанияларына Қоғамдастықтың кез келген компаниясы қызметiне және оның заңдары мен қалыптық-құқықтық құжаттарына сәйкес берілетiн қолайлы режимнен кем емес режим бередi.
б/ Қоғамдастық пен оның Мүше мемлекеттерi олардың аумағында құрылған Қазақстан компанияларының филиалдарына кез келген үшiншi ел компаниялары филиалдарына, олардың қызметiне қатысты және олардың заңдары мен қалыптық-құқықтық құжаттарына сәйкес берілетiн қолайлы режимнен кем емес режим бередi.
2. 34 және 85-Баптардың ережелерiне зиян келтiрместен Қазақстан Республикасы Қоғамдастықтың компанияларына және олардың филиалдарына өзінің аумағындағы заңдары мен қалыптық-құқықтық құжаттарына сәйкес Қазақстан Республикасының компанияларына және олардың филиалдарына немесе кез келген үшiншi елдердiң компанияларына және олардың филиалдарына 25-бапта белгiленгенiндей, оларды құру мен қызметтерiне қатысты ненiң дұрыс екенiне байланысты берiлетін қолайлы режимнен кем емес режим бередi.
1. 23-Баптың ережелерi әуе көлiктерiне, iшкi су жолдары мен теңiз көлiктерiне қолданылмайды.
2. Соған қарамастан, теңiз жолдары бойынша iшкi тасымалдауды қоса алғанда, көлiк агенттiктерiнiң халықаралық теңiз көлiгi қызметiн қамтамасыз ету үшiн жасайтын қызметiне қатысты әрбiр Тарап екiншi Тараптың компанияларының еншiлес компаниялар немесе филиалдар нысанында олардың өз аумағында коммерциямен айналысуына меншiктi компанияларына немесе елшiлес компанияларына немесе кез келген үшiншi елдiң компанияларының филиалдарына ненiң дұрыс екенiне байланысты берiлетiннен кем емес құру мен қызметтiң қолайлы шарттары бойынша рұқсат бередi.
Мұндай қызмет құрамына мыналар енедi, бiрақ тек мұнымен ғана шектеліп қалмайды:
а/ маркетинг және теңiз көлiгін сату, клиенттермен тiкелей байланыс арқылы жүзеге асырылып, бағасын ұсынудан бастап есепшотын жазып беруге дейiнгi осылармен байланысты қызметтер көрсету, бұл қызметтер көрсетушiнiң өзi немесе қызметтi сатушылар тұрақты iскерлiк келiсiм жасасатын қызмет көрсетушiлер арқылы көрсетiледi немесе ұсынылады.
б/ Бiртұтас қызметтердi көрсету үшiн қажеттi iшкi кез келген көлiк қызметтерi түрiн әсiресе iшкi су жолдарын, автомобиль жолдарын, теміржолды қоса алғанда, кез келген көлік және онымен байланысты қызметтерді сатып алу және өзінің есебінен немесе клиенттердің тапсырмасы бойынша пайдалану /және өз клиенттеріне қайталап сату/;
в/ көлік, кеден құжаттарына немесе тасымалданатын тауарлардың шығу тегi мен сипатына қатысты басқа да құжаттарға қатысты құжаттамаларды әзiрлеу;
г/ Компьютерлiк ақпарат жүйелерiн және мәлiметтердi электрондық алмасуды /телекоммуникацияға қатысты кез келген кемсiтушілiксiз шектеулерге тап болатынын қоса отырып, iскерлiк ақпаратты кез келген құралдар арқылы бердi;
д/ Компания капиталына қатысуды және жергіліктi жерде iріктелген /немесе осы Келiсiмнiң тиісті ережелерiне сәйкес шетелдiк қызметкерлер жағдайында/ қызметкерлердi тағайындауды қоса алғанда, жергілiктi жерде құрылған кез келген көлiк агенттігімен кез келген iскерлiк келiсiм жасасу;
e/ кемелердiң келiп кiруiн немесе қажет болған жағдайда қосымша жүктердiң қабылдануын ұйымдастыратын компаниялар тапсырмасы бойынша iс-қимыл жасау жатады.
Осы Келiсiмнiң мақсаттары үшін:
а/ "Қазақстан компаниясы" немесе тиiсiнше "Қоғамдастық компаниясы" Қазақстан Республикасының немесе, тиiсiнше, Мүше мемлекеттердiң заңдарына сәйкес құрылған және, Қазақстан Республикасының немесе Қоғамдастықтың аумағында өзiнiң тiркелген кеңсесi немесе орталық басқармасы, немесе негізгi бөлiмi бар компания дегендi білдiредi. Алайда егер, Қазақстан Республикасының немесе тиiстi Мүше мемлекеттiң заңдарына сәйкес құрылған компания Қазақстан Республикасының немесе, тиiсiнше, Қоғамдастықтың аумағындa өзінiң тіркелген кеңсесiн ғана иемденетін болса, егер ол нақты қызмет атқарып, Қазақстан Республикасының немесе тиiсiнше Мүше мемлекеттердің бiрiнiң экономикасымен тұрақты байланысты болса, онда бұл компания Қазақстан компаниясы немесе тиiсiнше Қоғамдастық компаниясы деп есептеледi;
б/ "Еншiлес компания" iс жүзiнде еншi берген компания бақылауындағы компания дегендi бiлдiредi;
в/ Компания "филиалы" өзiнiң басқарма қызметкерлерi бар орталық компания қызметiнiң ұлғаюының нәтижесiнде көрiнетiн тұрақтылық белгісіне, заңды тұлға болып табылмайтын оқшау бөлiмше дегендi бiлдiредi. Оның үшінші тараптармен iскерлiк келiссөздер жүргізу үшiн материалдық жарақтары болады және тараптар қажет болған жағдайда еншi берген компаниямен, шетелде тұратын бас кеңесiмен заңды байланыс орната алатынын бiле отырып, осы еншi берген компанияға тiкелей өтiнiш жасамауға тиiс, өйткенi олар еншi берген компанияның бiр тармағы ретінде құрылған осы бөлiмшеде iскерлiк операцияларды жүргізе алады;
г/ "Құру" деген сөз Қазақстан компанияларының немесе Қоғамдастық компанияларының, олар а-тармағында белгіленгенiндей, тиiсiнше Қазақстан Республикасында немесе Қоғамдастықта еншiлес компаниялар мен филиалдар құру арқылы экономикалық қызмет жүргізу құқығын бiлдiредi;
д/ "iс-қимыл" деген сөз экономикалық қызметтi жүзеге асыруды бiлдiреді;
e/ "Экономикалық қызмет" деген сөз өнеркәсiптiк, коммерциялық және кәсiби сипаттағы қызметті бiлдiретiн болады;
ж/ Теңіз жолдары арқылы iшкi тасымалдауды қоса алғанда, халықаралық теңiз көлiгiне қатысты Қазақстан Республикасына немесе тиiсiнше, Қоғамдастықтан тысқары қоныс тепкен Қазақстан Республикасының немесе Мүше мемлекеттердiң азаматтары және қазақстандық бодандар немесе тиiсiнше Мүше мемлекеттер бодандары бақылай Қазақстан Республикасынан немесе Қоғамдастықтан тыс құрылған кем қатынасы компанияларында, егер олардың кемелерi Қазақстан Республикасында немесе Мүше мемлекетте тиiсiнше әрбiр Тараптың заңдарына сәйкес тiркелсе, осы Тарауда және III Тарауда көзделген құқықтарды пайдаланатын болады.
1. Осы Келiсiмнiң басқа да кез келген ережелерiне қарамастан, парасаттылық пайымы инвесторларды, салымшыларды, сақтандыру құжаттары иелерiн немесе оларға қатысты қаржылық қызметтер көрсетушi фидуциарлық мiндеттер орындайтын адамдарды қорғау орайында және қаржылық жүйенiң тұтастығын сондай-ақ тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында Тараптың шаралар қабылдауына тыйым салынбайды. Бұл шаралар Келiсiмнiң ережелерiне сәйкес келмеген жағдайларда, олар Тараптың осы Келiсiмде көзделген мiндеттерiнен жалтаруына мүмкiндiк беретiн құралдар ретiнде пайдаланылмайтын болады.
2. Осы Келiсiмде ештеңе де Тарапқа жеке тұлғалардың iстерi мен есеп-шоттарына қатысты ақпаратты немесе заңды тұлғаларға тиесiлi қандай да бip құпия немесе патенттелген ақпаратты ашуына талап қою ретiнде түсiндiрiлмейтiн болады.
Осы Келiсiмнiң ережелерi әрбiр Тараптың осы келiсiм ережелерінің негiзiнде оның нарығына үшіншi елдiң енуiне қатысты ол қабылдаған шараларды айналып өтуін болдырмау үшiн кез келген қажетті шараны қолдануына кедергі жасамайтын болады.
1. Осы Бөлiмнiң I Тарауының ережелеріне қарамастан, тиiсiнше Қазақстан Республикасының немесе Қоғамдастықтың аумағында құрылған Қазақстан компаниясы немесе Қоғамдастық компаниясы, тиiсiнше, Қазақстан Республикасының немесе Қоғамдастықтың аумағындағы өзiнiң кез келген еншiлес компанияларында немесе филиалдарында, олар құрылған елдердiң қолданылып жүрген заңдарын сақтай отырып, тиiсiнше, Қазақстан Республикасының және Қоғамдастықтың Мүше мемлекеттерiнiң азаматтары болып табылатын жалдамалы қызметкерлерді қабылдауына немесе ұстауына, мұндай жалдамалы қызметкерлер бұл ұғымнан 2-параграфта белгiленгенiндей, жетекшi мамандар болып табылған жағдайда, сондай-ақ олар өнебойы осындай компанияларда жалданып жұмыс iстеген жағдайда құқығы бар. Мұндай қызметкерлер немесе жалданып жұмыс iстейтiндер үшін қоныстануға арналған ықтиярхат пен жұмыс iстеу құқығына рұқсат беру жалданып жұмыс iстеу мерзiмiне сәйкес болуға тиiс.
2. Жоғарыда аталған осы жерде және бұдан былай "ұйымдар" деп аталатын компаниялардың жетекшi мамандары, бұл ұжымның 2/с/-тармағындағы төмендегідей санаттарда анықталғанындай, ұйым заңды тұлға болып табылған жағдайда, ал қаралып отырған адамдар онда жалданып жұмыс iстесе немесе тiкелей орын ауыстырудың сәтiне дейiн кем дегенде бiр жыл бойы оның иелерiнiң /акциялардың бақылау пакетi иелерiнен басқасы/ бiрi болса, фирманың өз ішіндегі жұмыстар бойынша орын ауыстыруға жататын адамдap болып табылады. Олар мыналар:
а/ Бақылауда болатын және директорлар немесе акционерлер басқармасынан, немесе соңғыларына ұқсас органнан тiкелей нұсқаулар алатын, компанияны негізгі басқаруды жүзеге асыратын ұйымда басшы қызметтерде жұмыс iстейтін адамдар. Оларға:
- Мекеменiң, мекеменiң ішіндегі бөлiмдердiң немесе секторлардың басшылары;
- басқа да басшы, кәсiби және басқару кадрларының қызметiне басшылықты және бақылауды жүзеге асыратын адамдар;
- жеке өзi жұмысқа қабылдауға және жұмыстан шығаруға, немесе жұмысқа қабылдау мен жұмыстан шығару және қызметкерлерге байланысты басқа да әрекеттердi жүзеге асыруға өкiлеттігі бар адамдар;
б/ ұйымда жұмыс iстейтiн және қызмет көрсету, зерттеу приборларымен жұмыс iстеу үшiн маңызы бар сирек кездесетін бiлiмге ие зерттеу және басқару әдiстерiне ие адамдар жатады. Мұндай таным-білімді бағалау осы мекемеге тән арнайы бiліммен қатар, ресми танылған кәсiпке тәнтiлігiн қоса алғанда, арнайы техникалық бiлімдердi қажет ететін жұмыстың немесе кәсiптiң түрiне қатысты бiлiктiлiктiң жоғары дәрежесiн көрсете алады;
в/ Жұмысы бойынша фирманың өз iшiнде орны ауысатын адам Тараптың аумағындағы ұйымда жұмыс iстейтiн және екiншi Тараптың аумағында экономикалық қызметін жалғастыру ауқымында уақытша орны ауыстырылатын жеке тұлға ретiнде белгіленедi; бұл орайда қаралып отырған ұйымның Тараптың аумағында негiзгі қызмет орны болуға тиiс, ал орын ауыстыру екiншi Тараптың аумағында шын мәнiнде ұқсас экономикалық қызметті жүзеге асырушы осы ұйымның мекемесiне /еншiлес компаниясына, филиалына/ қатысты жүзеге асырылуы тиiс.
1. Тараптар осы Келiсімге қол қойылған күннiң алдындағы күнгі жағдаймен салыстырғанда бiр-бipiнiң мекемесi мен компаниясы қызметінің шарттарын анағұрлым шектейтiндей кез келген шаралар қабылдаудан және әрекет жасаудан аулақ болу үшiн өздерінің бүкiл мүмкiндiктерiн пайдаланады.
2. Осы Баптың ережелерi 37-Баптың ережелерiне зиян келтiрмейтiн болады. 37-Бап қолданылатын жағдайлар басқа кез келген баптарды қолданбастан, 37-баптың ережелерiмен ғана реттеледi.
3. Әрiптестік пен ынтымақтастық рухында және 43-Бапта мазмұндалатын ережелерге сәйкес iс-қимыл жасай отырып, Қазақстан Республикасының Үкiметi осы, Келiсiмге қол қойылған күннiң алдындағы күнгі жағдаймен салыстырғанда Қоғамдастықтың Қазақстан Республикасындағы еншiлес компанияларын және компания филиалдарын құруға және олардың жұмыс iстеуіне шектеулi жағдайлар жасай алатын жаңа заңдарды қарауға беретiн немесе жаңа ережелер қабылдайтын өзiнiң ниеті туралы Қоғамдастықты хабардар етедi. Қоғамдастық мұндай заңдардың немесе мұндай құжаттардың жобаларын беру туралы Қазақстан Республикасынан сұрауы және осы жобалар бойынша консультациялар өткiзу мүмкiн.
4. Қазақстан Республикасының жаңа заңдарды немесе жаңа құжаттарды енгізуi Қоғамдастықтың Қазақстан Республикасында құрылған еншiлес компанияларының және компаниялары филиалдарының жұмыс iстеу жағдайлары осы Келiсiмге қол қойған күннің алдындағы күнгi жағдаймен салыстырғанда анағұрлым шектеулі жағдайларға әкеліп соқтырған ретте, мұндай заңдар немесе құжаттар тиiстi құжаттың күшiне енген кезiнде Қазақстан Республикасында құрылған еншiлес компаниялар мен филиалдарына үш жыл бойы қолданылмайды.
1. Тараптар осы Тараудың ережелерiне сәйкес Тараптардың қызметтер көрсету секторларының дамуын ескере отырып, осы қызметтер көрсетілетiн адамдардың тарабы емес Тараптың аумағында құрылған Қазақстан компанияларының немесе Қоғамдастық компанияларының қызметтерiн өскелең көлемде көрсетудi қамтамасыз ету үшiн қажеттi қадамдар жасауға мiндеттенедi.
2. Ынтымақтастық Кеңесi осы баптың I-параграфын қолдану жөнiнде ұсынымдар беретiн болады.
Тараптар Қазақстан Республикасында нарыққа бағытталған қызметтер көрсету секторын құру мақсатында ынтымақтасатын болады.
1. Тараптар халықаралық теңiз нарығына және коммерциялық негізiндегі теңiз тасымалдарына шектеусiз кiру үрдiсiн тиiмдi пайдалануға мiндеттенедi:
а/ Жоғарыда аталған ереже осы Келiсiмдi Тараптардың бiрiне немесе екiншiсiне қолдануда Лайнерлiк картелдер басқармасының кодексi бойынша Бiрiккен Ұлттар Ұйымының Конвенциясынан туындайтын құқықтар мен мiндеттерге нұқсан келтірмейдi. Картелдiк емес бағыттар Коммерциялық негізде адал бәсекелестiк қағидатын ұстаған жағдайда картелдiк бағыттармен бәсекелесе алады.
б/ Тараптар үйiнді және сұйық жүктермен сауданың негізгі бiр шарты ретiндегі еркiн бәсекелестiк үрдiсiн өздерiнiң ұстанатындығын қуаттайды.
2. 1-параграфта баяндалған үрдiстердi қолдану кезiнде Тараптар:
а/ осы Келiсiм күшiне енген кезден бастап бұрынғы Кеңестер Одағы мен Қоғамдастықтың кез келген Мүше мемлекеттерi арасында кез келген жүктi тасымалдағаны үшiн жауапкершiлiкті бөлiсуге қатысты екiжақты келiсiм ережелерінің ешқайсысын қолданбайды;
в/ Осы Келiсімге қатысушы белгiлi бiр Тараптың лайнерлiк жүк компанияларының халықаралық өзен қызметтерi еркiн түрде көрсетiлетiн болады немесе керiсiнше;
с/ салынатын және құйылатын жүктердiң саудасы жөнiнде болашақта кез келген екi жақты келiсiмдердi жасаған кезде жүктердi тасымалдау үшiн жауапкершiлiктi бөлiсу туралы уағдаластықтарға тыйым салады;
д/ осы Келiсiм күшiне енген сәттен бастап барлық бiржақты шараларды алып тастайды және әкімшiлiк, техникалық және жасырын шектеулердi бiлдiруi мүмкiн немесе халықаралық теңiз тасымалдаулары саласында еркiн қызмет көрсетулерге қысым жасайтын басқа да кедергілердi жояды.
Әрбiр Тарап екiншi Тараптың азаматтары немесе компаниялары пайдаланатын кемелерге, бұдан басқа, халықаралық сауда үшiн ашық порттарға кiруде, порттардағы инфрақұрылымды және қосымша теңiз қызметтерін пайдалануға рұқсатқа, сондай-ақ осыған байланысты төлемдер мен алымдарға, кедендiк қызмет көрсетулерге, айлақтарды және тиеу-тасымалдау жабдықтарына қатысты Тараптың өзiнiң меншiктi кемелерiне жасалатын режимнен қолайлығы кем емес режим жасайды.
3. Қоғамдастықтың халықаралық теңiз қызметтерiн қамтамасыз ететiн жеке тұлғалары мен компаниялары Қазақстан Республикасының ішкi суларында халықаралық өзен қызметтерiн еркiн көрсететiн болады және керiсiнше.
Тараптардың арасында олардың коммерциялық қажеттерiне жауап беретiн көлiк тасымалдарын үйлестiріп дамытуды қамтамасыз ету үшiн нарыққа өзара еркiн кiрудiң шарттары және автомобиль, темiржол, iшкi су жолдары, егер бұл қолданылатын болса, әуе тасымалы салаларында қызметтер көрсету осы Келiсiм күшiне енгеннен кейiн Тараптардың тиiстi келiссөздердi өткiзуi нәтижесiнде жасасқан арнайы келiсiмдерiнде ескерiлетін болады.
1. Осы Бөлімнiң ережелерi мемлекеттiк саясат, қоғамдық қауіпсiздiк және қоғамдық денсаулық қорғау ұғымдарымен негізделген шектеулерді ескере отырып қолданылады.
2. Олар кез келген Тараптың аумағында өкiметтің ресми органдарының өз мiндетін орындау қызметіне тіпті кездейсоқ байланысты болса да қолданылмайды.
Бұл Бөлiмнiң мақсаттары үшін жеке тұлғалардың келуiне және келiп-кетуiне, жұмысына, еңбек жағдайы мен жұмысқа орналасуына және қызмет көрсетуге қатысты, бұл орайда, олар мұны сондай тәсiл арқылы қолданып, Келiсiмнiң нақты ережелерiнiң талаптары бойынша кез келген Тарапқа берiлген артықшылықтарды жоятын немесе шектейтiн тәсiлмен қолданбайтын жағдайда, осы Келiсiмдегі ештеңе де Тараптардың өз заңдары мен ережелерiнiң қолдануына кедергi келтiрмейдi. Аталған ережелер 34-Бапты қолдануға кедергі жасамайды.
Қазақстан компаниялары мен Қоғамдастық компанияларының бақылауында болатын және тек қана бiрлескен иелiгіндегі компаниялар, сондай-ақ ІІ, ІІІ, IV Тарауларында көрсетiлетiн артықшылықтарды пайдаланады.
Осы Келiсiмге сәйкес ГАТС қамтитын салалар мен шараларға қатысты Қызметтер көрсету Саудасы жөнiндегі Бас Келiсiмдегі тиiсті мiндеттемелердiң күшiне енуiне бiр ай қалған кезден бастап. Тараптардың бiр-бiрiне беретiн режимi ГАТС ережелерiне сәйкес алғашқы Тарап ұсынатын режимге қарағанда еш жағдайда да аса қолайлы болмайды және бұл әрбiр салаға, қосымша салаларға және қызметтер көрсету тәсiлдерiне де қатысты болады.
Осы Бөлiмнiң ІІ, ІІІ, IV Тарауларының мақсаттары үшiн ГАТС-тiң V Бабының қағидаттарына сәйкес экономикалық интеграция туралы келiсiм ауқымында қабылданған мiндеттемелерге сәйкес Қазақстан Республикасы, Қоғамдастық немесе Мүше мемлекеттер беретiн режим назарға алынбайтын болады.
1. Осы Бөлiмнiң ережелерiне сәйкес берiлетiн барынша қолайлылық режимi екі мәрте салық салуды болдырмау туралы келiсiмдердiң немесе салық мәселелерi жөнiндегі басқа да келiсiмдердiң негізiнде Тараптар берген немесе болашақта беретiн салық жеңiлдiктерiне қолданылмайтын болады.
2. Осы Бөлiмдегі ештеңе де екi мәрте салық салуды болдырмау туралы келiсімдердiң салық ережелерiн, немесе салық мәселелерi жөнiндегi басқа да келiсiмдерге, немесе iшкi қаржы заңдарына сәйкес салық төлеуден бас тартуды немесе одан жалтаруды болдырмау мақсатын көздейтiн Тараптардың кез келген шараны қабылдауына немесе жүзеге асыруына кедергі келтiретiндей жолмен түсiндiрiлмейтiн болады.
3. Осы Бөлiмдегі ештеңе де Қазақстан Республикасына немесе Мүше мемлекеттерге, олардың қаржы заңдарының тиісті ережелерiн қолданған кезде, бiрдей жағдайда болмайтын, атап айтқанда, тұрған жерiне қатысты салық төлеушiлердi алалап, кедергі келтіретiндей ыңғайда түсiндiрiлмейтiн болады.
23 және 33-Баптарға нұқсан келтiрмей II, III және ІV Тараулардың бiрде-бiр ережесi:
- тиiсiнше Қазақстан Республикасының немесе Мүше мемлекеттердің азаматтарына, кез келген тұлға ретiнде, атап айтқанда, компания акционерi немесе әрiптесi, оның менеджерi немесе қызметшiсi немесе қызмет көрсетушiсi немесе оны алушы ретінде, тиiсiнше, Қоғамдастықтың немесе Қазақстан Республикасының аумағына келуiне немесе жүріп-тұруына;
- Қоғамдастықтың еншiлес компанияларына немесе Қазақстан компанияларының Қоғамдастықтағы филиалдарына Қоғамдастық аумағында Қазақстан Республикасының азаматтарын жалдауға;
- Қазақстанның еншiлес компанияларына немесе Қоғамдастық компанияларының Қазақстандағы филиалдарына Қазақстан Республикасының аумағында Мүше мемлекеттердiң азаматтарын жалдауға;
- Қазақстан компанияларына немесе Қоғамдастықтың еншілес компанияларына немесе Қазақстан компанияларының Қоғамдастықтағы филиалдарына уақытша жұмысқа орналастыру келiсiм-шарттары бойынша адамдардың бақылауымен Қазақстан азаматтарын қызметке жiберуге;
- Қоғамдастық компанияларына немесе Қазақстанның еншiлес компанияларына немесе Қоғамдастық компанияларының филиалдарына жалдау туралы келiсiм-шарттар бойынша Мүше мемлекеттердiң азаматтары болып жұмысшыларды жіберуiне құқық беретіндей етіп түсiндiрiлмейтiн болады.
1. Тараптар Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық резиденттерiнiң арасындағы тауарлар қозғалысына, қызметтер көрсетуге немесе осы Келiсiмнiң ережелерiне байланысты тұлғалардың төлем балансының ағымдағы есеп-шоты бойынша еркiн өтiмдi валютамен төлемдерге рұқсат етуге мiндеттенедi.
2. Төлем балансының капиталдық есеп-шоты операцияларды алатын болсақ, онда осы Келiсiм күшiне кiрген сәттен бастап қабылдаушы тараптың заңдарына сәйкес негiзделген тікелей инвестицияларға және II Тарауының ережелерiне сәйкес жасалған инвестицияларға байланысты капиталдың еркiн қозғалуына кепiлдiк берiлуге тиiс, және де бұл инвестициялар мен олардан алынған кез келген пайда жойылуы немесе аударылуы тиiс.
3. 2-параграфқа немесе 5-параграфқа нұқсан келтiрiлмей, осы Келiсiм күшiне кiрген сәттен бастап капитал қозғалысына және Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық резиденттерi арасындағы оған байланысты ағымдағы төлемдерге қатысты шетелдiк айырбасқа жаңадан ешқандай валюталық шектеулер енгізiлмейдi, сол сияқты қазiр қолданылып жүрген шарттарға да шектеу қойылмайды.
4. Осы Келiсiмнің мақсаттарына жетуге атсалысу үшiн Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасында 2-параграфта айтылған нысандардан ерекше капитал қозғалысына жәрдемдесу жөнінде Тараптар бiр-бiрiмен ақылдасып кеңесетiн болады.
5. Осы заңның ережелерiне сiлтеме жасай отырып, әзiрге Қазақстан валютасының толық айырбасталуы енгiзiлмей отырғанда Халықаралық Валюта Қоры келiсiмi баптарының VIII-Бабы мәнiне сәйкес Қазақстан Республикасы, ерекше жағдайларда, қысқа немесе қабылдаумен байланысты валюта шектеулерiн қолдана алады, мұның өзi Қазақстан Республикасының Халықаралық Валюта Қорындағы Қазақстанның мәртебесi ауқымында рұқсат етiлген осы несиелерді берумен байланысты Қазақстан Республикасына шектеулер деңгейiнде қолданылады. Қазақстан Республикасы мұндай шектеулерді кемсiтпеушiлiк негізге қолданатын болады. Олар осы Келiсiмнен аздап ықтимал ауытқитындай болып қолданылуға тиiс. Қазақстан Республикасы Ынтымақтастық Кеңестiң осындай шараларды енгізу туралы және оларды кез келген өзгерiстер туралы дереу хабардар ететiн болады.
6. 1 және 2-параграфтарға нұқсан келтірместен, Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасындағы капиталдың қозғалысы ерекше жағдайларда Қазақстан Республикасындағы немесе Қоғамдастықтағы валюта айырбасы немесе ақша саясаты саласындағы саясатты жүзеге асыру үшiн елеулi қиындықтар туғызады не туғызу қатерiн төндiредi, Қазақстан Республикасы немесе Қоғамдастық тиiсiнше, Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасындағы капиталдың қозғалысына қатысты, егер бұл шаралар қатаң түрде қажет болған жағдайда, алты айдан аспайтын мерзiмге алдын ала сақтану шараларын қолдана алады.
1. Осы Баптың ережелерiн және осы Келiсiмге тiркелген Қосымшаны ескере отырып, Қазақстан Республикасы осы Келiсiм күшіне енгеннен кейiнгi бесiншi жылдың аяғында осындай құқықтарды қолдануды күшейтуiн пәрменді құралдарын қоса Қоғамдастықтағыға ұқсас қорғау деңгейін қамтамасыз ету мақсатында санаткерлiк, өнеркәсіптiк және коммерциялық меншiк құқықтарын қорғауды жетiлдіре беретiн болады.
2. Осы Келiсiм күшіне енгеннен кейiнгi бесiншi жылдың аяғына таман Қазақстан Республикасы осы Келiсiмге тiркелген ІІІ Қосымшаның I-параграфында көрсетiлген санаткерлiк, өнеркәсiптiк және коммерциялық құқықтар жөнiндегі көпжақты конвенцияларға қосылуға тиiс, Қоғамдастықтың Мүше мемлекеттерi қатысушылар болып табылады, немесе оларды iс жүзiнде осы конвенцияларда мазмұндалатын тиiстi ережелерге сәйкес Мүше мемлекеттер қолданады.
1. Тараптар Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасындағы экономикалық байланыстарды нығайтудың маңызды шарты Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың қолданылып жүрген және болашақ заңдарын жақындастыру болып табылады деп бiледi. Қазақстан Республикасы өз заңдарының Қоғамдастық заңдарымен бiртiндеп жақындасуын қамтамасыз етуге ұмтылады.
2. Заңдардың жақындасу үрдiсi, атап айтқанда, мына салаларға қолданылады: кеден заңына; кәсiпорындар туралы заңға; банк заңына; компаниялар, есеп шоттары мен салықтарға, санаткерлiк меншiкке; еңбектi қорғауға; қаржы қызметтерiне; саудаға ықпал ететiн кез келген мәселелердi немесе нақты iс-қимылдарды қоса алғанда бәсеке ережелерiне; мемлекеттiк сатып алуға; адамдардың денсаулығы мен өмiрiн, жануарлар мен өсiмдiктердi қорғауға; айналадағы ортаны қорғауға; тұтынушылардың құқықтарын қорғауға; жанама салық салуға; техникалық қалыптар мен стандарттарға; ядролық саладағы заңдар мен қалыптарға; көлiкке қолданылады.
3. Қоғамдастық Қазақстан Республикасына осы шараларды жүзеге асыруға техникалық көмек көрсетедi, оларға мыналар жатады:
- сарапшылар алмасу;
- әсiресе тиiстi заңдарға қатысты алдын ала ақпараттар беру;
- семинарлар ұйымдастыру;
- кадрлар даярлау;
- тиiстi секторларда Қоғамдастық заңдары текстерiн аударуға көмек.
4. Тараптар өздерiнiң арасындағы саудаға қатысты болған жағдайда келiсiлген негізде өздерiнiң бәсеке туралы тиiстi заңдарын қолдану жолдарын зерттеуге келiстi.
1. Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық экономикалық реформа үрдiсiне жәрдемдесуге, Қазақстан Республикасын қалпына келтіру мен оның тұрақты өркендеуiне бағытталған экономикалық ынтымақтастықты дамытатын болады. Бұл ынтымақтастық Екi жақтың игiлiгi үшiн қазiргі экономикалық байланыстарды нығайтады.
2. Саясат пен басқа да шаралар Қазақстан Республикасында экономикалық және әлеуметтік реформаларды, құрылымдарды, құрылымдарды қайта құруды жүргізу мақсатында жасалады және тұрақты даму мен үйлесiмдi әлеуметтік қорғау талаптары басшылыққа алынады. Сондай-ақ олар экологиялық қисындарды да толық дәрежеде ескеретiн болады.
3. Осы мақсатта ынтымақтастық, атап айтқанда, экономикалық және әлеуметтiк даму, кадрлар даярлау, кәсіпорындарға /жекешелендiрудi, инвестициялауды және қаржы қызметтерін дамытуды қоса/ көмек, ауыл шаруашылығы және азық-түлiк өнiмдерiн өндiру, энергетика және азаматтық ядролық қауіпсіздiк, көлiк, туризм, айналадағы ортаны қорғау және аймақтық ынтымақтастық cияқты салаларға шоғырландырылатын болады.
4. Аймақтың үйлесiмдi дамуын ынталандыру мақсатында Тәуелсiз Мемлекеттер арасындағы дамытуға жәрдемдесетiн шараларға ерекше назар аударылады.
5. Осы Келiсiмде айтылып отырған экономикалық ынтымақтастық пен ынтымақтастықтың басқа да нысандары, мұның өзi тиiмдi болып отырған жерлерде, Қоғамдастық тарапынан техникалық көмектесу есебiнен қолдау табуы мүмкiн, бұл орайда Қазақстан Республикасына Еуропалық Қоғамдастықтың техникалық көмегiне және үйлестiру мен iске асыру жөнiндегі оларда белгiленген рәсiмдерге қатысты индикативті бағдарламаларда келiсiлген басым бағыттарда Тәуелсiз Мемлекеттер техникалық көмекке қолданатын Қоғамдастық Кеңесiнiң тиісті регламентi ескерiледi.
45-БАП
Өнеркәсiп ынтымақтастығы
1. Ынтымақтастық, атап айтқанда, жәрдемдесуге:
- екi жақтың шаруашылық жүргiзушi субъектiлерi арасындағы iскерлiк байланыстарын дамытуға;
- Қоғамдастықтың Қазақстан өнеркәсiбiн қайта құру iсiне қатысуға;
- басқаруды жетiлдiруге;
- өнеркәсiп өнiмiнiң сапасын жақсартуға;
- шикiзат өндiретiн және өңдейтiн тиiмдi өндiрiстердi дамытуға;
- өнiм маркетингiн қоса оңтайлы коммерциялық қалыптар мен тәжiрибенi дамытуға;
- айналадағы ортаны қорғауға;
- қорғаныс өнеркәсiбiн конверсиялауға бағытталады.
2. Бұл баптың ережелерi Қоғамдастық кәсiпорындарына арналған бәсеке ережелерiн қолдануға ықпал етпейдi.
46-БАП
Инвестицияларды қолдау мен қорғау
1. Қоғамдастық пен Мүше мемлекеттердiң тиiстi өкiлеттіктерi мен құзыреттерiн ескере отырып ынтымақтастық, бiрiншi кезекте, отандық та, сондай-ақ шетелдiк те инвестицияларды қорғау шарттарын жақсарту капиталды аудару мен инвестициялық мүмкiндiктер туралы ақпарат алмасу есебiнен жеке инвестициялау үшiн қолайлы жағдай жасауға бағытталады.
2. Бұл ынтымақтастықтың мақсаттары, атап айтқанда, мыналар:
- егер қажет болса, Тараптар арасында инвестицияларға жәрдемдесу мен оларды қорғау туралы келiсiмдер жасау;
- Тараптардың арасында, егер қажет болса, қос салық салуды болдырмау туралы келiсiмдердi жасау;
- Қазақстан экономикасына шетел инвестицияларын тарту үшiн қолайлы жағдайлар туғызу;
- іскерлiк белсендiлiк жөнiнде тұрақты әрi толық сәйкес келетiн заңдар жасау, инвестициялар саласында кәсiпкерлiкті дамыту және заңдар, қалыпты құжаттамалар мен әкiмшiлiк тәжiрибесi бойынша ақпарат алмасу үшiн жағдайлар туғызу;
- инвестициялық мүмкiндiктер, атап айтқанда, сауда жәрмеңкелерi, көрмелер, сауда апталығы нысанында және басқа шаралар туралы ақпарат алмасу.
47-БАП
Мемлекеттік жеткiзiлiмдер
Тараптар тауарлар мен қызметтер жөнiнде, атап айтқанда, тендерлер жариялау арқылы ашық және бәсеке қағидаттары негізiнде келiсiм-шарттар беру үшiн жағдайлар жасауға қызмет атқаратын болады.
48-БАП
Стандарттау мен сапа сәйкестiгiн бағалау
саласындағы ынтымақтастық
1. Тараптар арасындағы ынтымақтастық стандарттарды бүкіл дүние жүзiнде сақталатын сапа саласындағы өлшемдерге, қағидаттар мен нұсқауларға сәйкес келтіруге жәрдемдеседi. Осы бағытта қолданған шаралар сапа сәйкестiгі саласында өзара түсiнiстiкке жету, сондай-ақ Қазақстан Республикасында өндiрiлетiн өнiм сапасын жақсарту жолындағы оң табыстарды қамтамасыз етедi.
2. Осы мақсатта Тараптар жобаларды, техникалық көмектi жүзеге асыруда ынтымақтастыққа ұмтылады, олар:
- осы салада мамандандырылған мекемелер мен ұйымдар арасындағы кооперацияны дамытуға жәрдемдесетiн болады;
- Қоғамдастықтың техникалық ережелерiн пайдалануға және еуропалық стандарттарды және сапа сәйкестiгiн бағалау рәсiмдерiн қолдануға жәрдемдеседi;
- сапаны басқару саласында тәжiрибе мен техникалық ақпарат алмасуды ұйымдастыруға мүмкiндiк бередi.
49-БАП
Тау-кен өнеркәсiбi және шикiзат материалдары
1. Тараптар өздерiнiң алдына тау-кен өнеркәсiбiнде инвестицияларды көбейту мен шикiзат материалдарымен сауда жасау мақсатын қояды.
2. Ынтымақтастық, атап айтқанда, мыналарға шоғырландырылады:
- тау-кен өндiру секторы мен түсті металдар секторын дамыту болашағы жөнiнде ақпарат алмасуға;
- ынтымақтастық үшiн құқықтық шеңберлер құруға;
- сауда мәселелерiне;
- табиғат қорғау заңдарын қабылдауға және орындауға;
- кәсiби даярлыққа;
- тау-кен өндiру өнеркәсiбiндегі қауiпсiздiкке шоғырландырылады.
50-БАП
Ғылыми-технологиялық саладағы
ынтымақтастық
1. Тараптар pecуpcтapғa қол жеткiзудi, тиiсті бағдарламаларға толық қол жетуiн ескере отырып өзара тиiмдi негізде және санаткерлiк, өнеркәсіптік әрi коммерциялық меншiк құқықтарын тиiмдi қорғаудың тиiстi дәрежесiн қамтамасыз eту шарттары негiзiнде ғылыми зерттеулер мен технологиялық талдамалар (ЗТТ) саласындағы ынтымақтастыққа жәрдемдеседi.
2. Ғылыми және технологиялық ынтымақтастық:
- ғылыми-техникалық ақпарат алмасуды;
- ғылыми зерттеулер мен ғылыми-техникалық талдамалар саласындағы бiрлескен қызметті;
- екi жақтан да кәсiби даярлық жөнiндегi шараларды және зерттеулер мен талдамаларға қатысатын ғалымдар, зерттеушiлер мен технологтар үшiн алмасу бағдарламаларын қамтиды.
Мұндай ынтымақтастыққа білім берумен немесе кадрлар даярлаумен байланысты шараларды жүргізіп жатқан жағдайда, ол осы Келiсiмнiң 51-Бабының ережелерiне сәйкес жүзеге асырылады.
Тараптар өзара келiсiм негізiнде ғылыми-технологиялық саладағы ынтымақтастықтың басқа да нысандарын жүзеге асыра алады.
Ынтымақтастың осы саласындағы шараларды жүргiзген кезде жаппай қырып-жоятын қаруларды жасауға немесе шығаруға қатысатын ғалымдарды, зерттеушiлер мен технологтарды бiлiктiлiк жағынан қайта даярлауға ерекше назар аударылатын болады.
3. Осы Бапта көзделген ынтымақтастық нақты келiсiмдер негiзiнде жүзеге асырылатын болады, осы келiсiмдер бойынша келiссөздер мен олардың қорытындысы әр Тарап қабылдаған рәсiмдерге сәйкес жүргізiледi және атап айтқанда, санаткерлiк, өнеркәсiптiк және коммерциялық меншiк құқықтарын қорғау жөнiндегі қажетті ережелердi көздейдi.
51-БАП
Бiлiм беру және кәсiби даярлық
1. Тараптар Қазақстан Республикасында халықтың жалпы бiлімi мен кәсiби біліктілігі дәрежесiн арттыру мақсатында мемлекеттік те, сондай-ақ жеке секторда да қатыса алады.
2. Бұл ынтымақтастық, атап айтқанда, мына салаларда шоғырландырылады:
- Қазақстан Республикасында жоғары бiлiм беру мен кадрлар даярлау жүйелерiн жетiлдiру; бұған жоғары оқу орындарының аттестациялау жүйесi мен жоғары бiлiм туралы дипломдарды қоса;
- Ынтымақтастық Кеңесi анықтайтын басым салалардағы мемлекеттiк және жеке секторлар үшiн басшы кадрларды даярлау;
- жоғары оқу орындары арасындағы, сондай-ақ жоғары оқу орындары мен фирмалар арасындағы ынтымақтастық;
- оқытушылар, оқу орнын бiтірушiлер, әкiмшiлiк басшылары, жас ғалымдар мен зерттеушiлер, жастар үшiн бiр жерден екiншiсiне бару еркiндiгін қамтамасыз ету;
- тиiстi мекемелерде Еуропа зерттеулерi саласында оқытуды дамыту;
- Қоғамдастық тiлдерiн оқып-үйрену;
- iлеспе аударма саласындағы аспирантура;
- журналистер даярлау;
- оқытушы кадрларын даярлау.
3. Бiлiм беру мен кәсiби даярлық саласындағы тиiстi бағдарламаларға Тараптардың бiрiнiң қатысу мүмкiндігiн екiншi бiр жақ тиiстi рәсiмдер ауқымында қарауы ықтимал және бұл қажет болған жерде, жиынтық құрылымдар құрылуы мүмкiн және Қоғамдастықтың TEMPUS бағдарламасына Қазақстан Республикасының қатысуына негізделген ынтымақтастық жоспарлары жасалуы мүмкiн.
52-БАП
Ауылшаруашылығы және
аграрлық-өнеркәсіптік сектор
Аграрлық реформаны жүзеге асыру, Қазақстан Республикасының ауыл шаруашылығын, аграрлық-өнеркәсiптiк секторды жаңғырту, жекешелендiру, жаңа құрылымдарын құру, азық-түлiкпен жабдықтаудың экологиялық қауiпсiздiгін қамтамасыз етудi, сондай-ақ аграрлық бизнестi дамытуды және ауыл шаруашылығы өнiмiн ұқсату мен бөлудi ескере отырып Қазақстан өнiмдерi үшiн жергiлiктi және шетелдiк өткiзу нарықтарын дамыту осы саладағы ынтымақтастықтың мақсаты болып табылады. Тараптар санитарлық және фитосанитарлық стандарттарды қоса, Қазақстан стандарттары мен Қоғамдастықтың техникалық регламенттерiн бiртiндеп жақындастыруды көздейді.
1. Ынтымақтастық экономика нарығы мен Еуропа Энергетика Хартиясы қағидаттары ауқымында, Еуропаның энергетика нарықтарын өскелең интеграциялау негізiнде дамитын болады.
2. Ынтымақтастыққа, басқаларымен қатар, мына салалар жатады:
- энергия өндiрудiң, энергиямен жабдықтаудың және энергия тұтынудың айналадағы ортаға ықпалы, айналадағы ортаға қызметтiң осы түрлерiнiң жағымсыз әсерiн болдырмауды немесе мейлiнше азайтуды көздеу;
- экономиялық және экологиялық тұрғыда оңтайлы өндірiс түрлерiнде энергия жеткiзушiлер топтарын ұлғайтуды қоса, энергиямен жабдықтау сапасы мен қауіпсiздiгiн арттыру;
- нарықтық экономика рухында энергетикалық секторды басқару мен реттеудi жетiлдiру;
- энергетикалық саясатты қалыптастыру;
- энергетикалық салада сауда мен инвестицияны көтермелеу үшiн қажеттi жиынтық, құқықтық, салықтық және басқа толып жатқан шаралар жасау;
- энергиямен жабдықтауды дамыту және энергия пайдалану тиiмділiгiн арттыру;
- энергетиканың инфрақұрылымын жаңғырту;
- энергиямен жабдықтау технологияларын және энергияның әралуан түрлерiн түпкi энергиялық тұтынылуын жетілдiру;
- энергетикалық секторда кадрларды басқару және техникалық жағынан даярлау;
- жабдықтаудағы, энергия мен энергетикалық материалдарды тасымалдау, олардың транзитiндегi қауiпсiздiк жатады.
1. Еуропа Энергетикалық Хартиясының ережелерiн ескере отырып, Тараптар айналадағы орта мен денсаулық сақтау мәселелерiнде өзiнiң ынтымақтастығын дамытып, нығайтатын болады.
2. Осы саладағы ынтымақтастық айналадағы орта жай-күйінің нашарлауына қарсы күресті көздейдi және, атап айтқанда, оған мына бағыттар жатады:
- ластану дәрежесiнiң тиiмдi мониторингi және айналадағы ортаның жай-күйiн бағалау; айналадағы ортаның жай-күйiне қатысты Тараптардың ақпараттық экологиялық жүйелерiнiң өзара iс-қимылы;
- су және әуе ортасының жергiлiктi, аймақтық және ұлттық шеңберден тыс ластануына қарсы күрес;
- экологиялық қайта қалпына келтiру;
- энергияны тұрақты, тиiмдi экологиялық жағынан қауiпсiз өндiру мен пайдалану;
- өнеркәсiп объектілерiнiң қауiпсiздiгi;
- химиялық дәрi-дәрмектердi топтастыру және оларды қауiпсiз жұмсау;
- су ортасының сапасын бақылау;
- қалдықтар мөлшерiн азайту, оларды ұқсату мен қауіпсiз сақтау,
Базель конвенциясын
қолдану;
- ауыл шаруашылығының, топырақ эрозиясы мен химиялық ластанудың экологиялық ластануы;
- ормандарды қорғау;
- қорғалатын аймақтардың биологиялық әралуандығын сақтау, биологиялық ресурстарды ұтымды пайдалану және оларды басқару;
- өнеркәсiптiк және азаматтық құрылысты қоса жер пайдалануды жоспарлау;
- экономикалық және қаржылық тетiктердi пайдалану;
- ауа райының ғаламдық өзгеруi;
- экологиялық құрылым және хабардылық;
- Ұлттық шеңберден тыс ауқымда айналадағы ортаға экологиялық әсердi бағалау туралы Espo Конвенциясы ережелерiн ұлттық шеңберден тыс ауқымда қолдану жатады.
3. Тараптардың ынтымақтастығы, атап айтқанда, мыналар арқылы жүзеге асырылады:
- апаттарды жоспарлау, олардың алдын алу және оларды болдырмау;
- технологияларды беру, биологиялық технологияларды қауіпсіз әрi экологиялық жағынан негiздi пайдалану мәселелерiн қоса консультациялар өткiзу;
- бiрлескен зерттеу бағдарламаларын жүзеге асыру;
- заң шығару негiзiн жетiлдiру (Қоғамдастық стандарттары);
- аймақтық деңгейдегі (оны Еуропалық Экологиялық агенттік шеңберiнде жүзеге асыруды қоса отырып), сондай-ақ халықаралық деңгейдегі ынтымақтастық;
- атап айтқанда, ғаламдық ауа райы проблемаларына қатысты стратегияларды дамыту және тұрақты дамытуды қамтамасыз eту тұрғысында;
- айналадағы ортаға әсер ететiн факторларды зерттеу арқылы жүзеге асырылады.
Тараптар көлiк саласында өзара қатынастарды дамытып нығайтатын болады.
Бұл ынтымақтастық, басқалармен қатар, Қазақстан Республикасындағы көлiк жүйелерi мен тораптарын құрылымдық қайта құрулар мен жаңғыртуды жүргiзуге, сондай-ақ тиісті жағдайларда, неғұрлым ғаламдық көлiк жүйесiн құру жиынтығында Тараптар көлiк жүйелерiнiң үйлесiмiне жетуге және оларды қамтамасыз етуге бағытталған.
Ынтымақтастыққа, атап айтқанда, мыналар жатады:
- автомобиль көлiгiн, темiр жолдары, кемежайлар мен әуежайларды басқару мен олардың қызметiн жаңғырту;
- жоғарыда көрсетілген секторларда еуропалық шектен тыс байланыстар үшін де өзара мүдделi болып табылатын темiр жолдарды, су жолдарын, автомобиль жолдарын, теңiз кемежайларын, әуежайлар мен аэронавигациялық инфрақұрылымды жаңғырту мен дамыту;
- аралас тасымалдар жүйелерiне жәрдемдесу және оларды дамыту;
- бiрлескен ғылыми-зерттеу бағдарламаларын және дамыту бағдарламаларын жүргiзуге жәрдемдесу;
- көлiк секторын жекешелендiру мәселелерiн қоса көлiк саясатын және оны iске асыру тетiктерiн жетiлдiру үшiн заң шығару және институттық шеңберлердi әзiрлеу жатады.
Қоғамдастықтың, оның Мүше мемлекеттерi мен Еуропалық Ғарыш Агенттiгінiң құзыреттерi тиiстi салаларын еске ала отырып, Тараптар, мүмкiн болған жерлерде, азаматтық зерттеулер саласындағы ұзақ мерзiмдi ынтымақтастықты, ғарыш кеңiстігін игеру мен коммерциялық пайдалануды дамытуға жәрдемдесудi ниет етедi. Олар, атап айтқанда, осы саладағы өздерiнiң бағдарламалары мен шараларын өзара молықтыруын неғұрлым толық пайдалануға негізделген бастамаларына айрықша назар аударады.
57-БАП
Почта қызметтерi мен телекоммуникациялар
Тараптар өздерiнiң тиiстi өкiлеттiктерi мен құзыреттерi шегiнде мына салалардағы ынтымақтастығын өрiстетiп, нығайтады:
- телекоммуникациялар мен почта қызметтерi секторын дамыту жөнiндегі саясат пен бағыттарды белгілеу;
- телекоммуникациялар мен почта қызметтерi саласында тариф саясаты мен маркетинг қағидаттарын жасау;
- телекоммуникациялар мен почта қызметтерi саласындағы жобаларды дамыту мен күрделi қаржыны қатыстыру үшін қолайлы жағдайлар туғызу;
- телекоммуникациялық және почта қызметтерiн, соның ішінде қосымша салалар қызметтерiн ырықтандыру арқылы, көрсетудiң тиiмдiлiгі мен сапасын арттыру;
- телекоммуникацияларды, әсiресе ақша қаражаттарын электронды жолмен беру саласында оңды технологиялық қолдану;
- телекоммуникациялық жүйелердi бacқapу және олардың "мәртебесiн көтеру";
- телекоммуникациялық және почта қызметтерiн көрсету, радиожиiлiк спектрiн пайдалану үшiн тиiстi қалыптық-құқықтық база құру;
- нарықтық жағдайларда жұмыс iстеу үшiн телекоммуникациялар мен почта қызметтерi саласындағы кәсiби даярлық.
Ынтымақтастық, бiріншi кезекте, Қазақстан Республикасын жалпы жұрт таныған өзара есеп айырысулар жүйесiне қосу үшiн қолайлы жағдайлар жасауға бағытталады. Техникалық көмек мыналарға шоғырландырылады:
- банк және қаржы қызметтерiн дамытуға, несие ресурстарының жалпы жұрт таныған жүйелерiне тартуға;
- Қазақстан Республикасындағы қаржы жүйесiн және мекемелердi дамытуға, салық-қаржы мәселелерi жөнiндегi тәжiрибе алмасуға және кадрлар алмасуға;
- Қазақстан Республикасының сақтандыру секторында бiрлескен кәсiпорындар құру iсiнде Қоғамдастықтар компанияларының қатысуы, сондай-ақ экспорттық несиелердiң сақтандыру жүйесiн дамыту үшін, басқалары мен қатар, қолайлы негіз жасайтын сақтандыру қызметтерiн дамытуға шоғырландырылады.
Бұл ынтымақтастық, әсiресе Қазақстан Республикасы мен Мүше мемлекеттер арасындағы қаржы қызметтерi секторындағы байланыстарды жедел дамытуға жәрдемдесуге тиiс.
59-БАП
Ақша қаражаттарын көлденең
табыс көзiне айналдыру
1. Тараптар өздерiнiң қаржы жүйелерiн тұтас алғанда қылмыстық қызметтен, атап айтқанда, есiрткiлермен сауда жасау арқылы көлденең табыс көзiне айналдыру үшiн пайдалануды болдырмау мақсатында күш-жiгер жұмсау қажеттілiгі факторымен және ынтымақтасу қажеттілiгiмен келiседi.
2. Бұл саладағы ынтымақтастыққа, осы салада Қоғамдастықта және халықаралық дәрежеде, соның iшінде Арнаулы Жедел Қаржы Тобы (ҒАТҒ) қабылдаған стандарттарға ұқсас ақшаны табыс көзiне айналдыруға қарсы күрес жөнiндегі оңтайлы стандарттарды жасау мақсатында әкімшілiк және техникалық көмек жатады.
1. Тараптар аймақтық дамыту мен жер пайдалануды жоспарлау саласында ынтымақтастықты нығайтуға келiстi.
2. Осы мақсатта олар аймақтық дамыту мен жер пайдалану саясаты мәселелерi жөнiнде, сондай-ақ оны қалыптастыру әдiсi жөнiнде ұлттық, аймақтық және жергiлiктi өкiмет орындары арасында ақпарат алмасуға көмектесетiн болады, бұл орайда тиiмсiз жағдайда орналасқан аудандар проблемаларына ерекше назар аударылады.
Олар сондай-ақ, атап айтқанда, аймақтық дамудың әдiстерi мен нысандарын алмасуды жеделдетудi мақсат ете отырып аймақтық дамуды жоспарлауға жауапты тиiстi аймақтар мен қоғамдық ұйымдар арасындағы тiкелей байланыстарды орнатуға және дамытуға жәрдемдесетін болады.
61-БАП
Әлеуметтiк саладағы ынтымақтастық
1. Денсаулық сақтау мен еңбек қауiпсiздiгi мәселелерiне қатысты Тараптар жұмыс iстеушiлердiң денсаулығы мен қауіпсiздiгі дәрежесiн жақсарту мақсатымен өзара ынтымақтастығын дамытуға келiскен.
Бұл ынтымақтастыққа, атап айтқанда, мыналар жатады:
- тәуекел ету дәрежесi жоғары қызмет салаларына ерекше назар аудара отырып, денсаулық пен еңбек қауіпсiздiгі жөнiнде бiлiм беру мен кадрлар даярлау;
- кәсiби ауруларды және кәсiби қызметтiң басқа да терiс салдарын болдырмау жөнiндегі шараларды әзірлеу және оларды жүргiзуге жәрдемдесу;
- төтенше жағдайлардың салдарларын болдырмау, улы химиялық заттарды өндiру мен қолдануды басқару;
- жұмыс орындары экологиясының, қызметкерлердiң денсаулығы мен қауіпсiздiгін қорғаудың негізгі проблемалары бойынша зерттеулер жатады.
2. Халықты еңбекпен қамту мәселелерiне қатысты Тараптардың ынтымақтастығы, атап айтқанда, мыналар үшiн техникалық көмек көрсетудi қамтиды:
- еңбек нарқын оңтайлау;
- еңбекке орналастыру жөнiндегі қызметтер және осы қызметтермен байланысты консультациялық қызметтер көрсету жүйелерiн жаңғырту;
- еңбекке орналастыру секторын қайта құруды жоспарлау мен оның бағдарламаларын басқару;
- жергiлiктi еңбекпен қамтуды дамытуды көтермелеу;
- өзiн-өзi еңбекпен қамтуды ынталандыру мен кәсiпкерлiктi дамыту мәселелерiн қоса "икемдi" еңбекпен қамту бағдарламалары бойынша хабарлама алмасу үшін.
3. Тараптар халықты әлеуметтік қорғау саласындағы ынтымақтастыққа ерекше назар аударатын болады, оған, атап айтқанда, Қазақстан Республикасындағы әлеуметтiк қорғау жүйелерінің реформаларын жоспарлау мен жүргізу мәселелерi жатады.
Бұл реформалар Қазақстан Республикасында нарықтық экономика талаптарына жауап беретiн әлеуметтiк қорғау тетіктерін дамытуға бағытталған және ол халықты әлеуметтік қорғау бағыттарын қамтиды.
Тараптар осы саладағы ынтымақтастықты өрiстетiп, тереңдете түседi, ол, атап айтқанда мыналарды қамтиды:
- туристік алмасуды оңайлатуды;
- ақпарат алмасуды ұлғайтуды;
- ноу-xay беруi;
- бiрлескен жобаларды iске асыру мүмкiндiктерiн зерттеудi;
- ресми туристiк органдардың өзара iс-қимылын;
- туризмдi дамыту үшiн кадрлар даярлауды қамтиды.
63-БАП
Шағын және орташа кәсiпорындар
1. Тараптар өздерiнiң алдына шағын және орташа кәсiпорындарды (ШОК) дамытып, нығайтуды және Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасындағы ынтымақтастықты көтермелеудi мақсат етiп қояды.
2. Ынтымақтастыққа, атап айтқанда, мына салаларға жататын техникалық көмек жатады:
- ШОК үшiн заңдылық негiзiн жacaу;
- тиiстi инфрақұрылым (ШОК-ты, коммуникацияларды қолдау жөнiндегі агенттік, ШОК-ке арналған қорды құруға);
- технологиялық парктер құру жатады.
64-БАП
Ақпарат және коммуникация
Тараптар ақпаратты беру құралдарын қоса оны өңдеудің қазiргі заманғы әдiстерiн дамытуды қолдайтын және ақпаратты өзара тиiмдi алмасуды ынталандыратын болады. Мүмкiндiгiнше, санаткерлiк меншiк құқықтарын толық сақтаған жағдайда деректер негiздерiне қол жеткiзудi қоса Қоғамдастық пен Қазақстан Республикасы туралы негізгі ақпаратпен жұртшылықты таныстыруға бағытталған бағдарламаларға басымдық берiледі.
65-БАП
Тұтынушылар құқықтарын қорғау
1. Тараптар тұтынушылар құқықтарын қорғау саласында өз жүйелерінің үйлесiмiне қол жеткiзуге бағытталған тығыз ынтымақтастықты қамтамасыз етедi. Бұл ынтымақтастыққа мыналар жата алады: заңдар мен институциялық реформалар саласындағы ақпарат алмасу; қауiптi азық-түлiктер туралы өзара ақпараттар алмасудың тұрақты жүйесiн құру; тұтынушыларға арналған, бiрiншi кезекте, бағалар және ұсынылатын тауарлар мен қызметтер сипаттамаларына қатысты ақпараттар беру тетiгін жетiлдiру; тұтынушылар мүдделерiн қорғайтын ұйымдар арасындағы алмасуды дамыту, тұтынушылар құқықтарын қорғау саласындағы саясаттың үйлесiмi мен оны үйлестiрудi күшейту; семинарлар мен үйренулердi ұйымдастыру.
1. Өзара тиiмдi сауданы дамытумен байланысты қабылдауға белгiленген барлық ережелердi кепiлдi caқтау және Қоғамдастықтағы тәрiздес Тараптардың кеден жүйелерiн жақындастыруға қол жеткiзу осы саладағы ынтымақтастықтың жақындастыруға қол жеткiзу осы саладағы ынтымақтастықтың мақсаты болып табылады.
2. Осы саладағы ынтымақтастыққа, атап айтқанда, мыналар жатады:
- ақпарат алмасу;
- жұмыс әдiстерiн жетiлдiру;
- Бiрiккен терминология мен бірыңғай әкiмшiлiк құжатын енгізу;
- Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың транзиттік жүйелерінің өзара iс-қимылы;
- жүк тасымалына қатысты тексерулер мен ресмилiктердi жеңiлдету;
- кеден ақпаратының қазiргі заманғы жүйелерiн енгізуге жәрдемдесу;
- семинарлар мен үйренулердi ұйымдастыру жатады.
Қажет болған жағдайда ынтымақтастық техникалық көмек арқылы қолдау табады.
3. Тараптардың бұдан былайғы ынтымақтастығына, атап айтқанда, 70-Бапқа қатысты осы Келiсімнiң ережелерiне нұқсан келтірмей, кеден мәселелерi жөнiндегі Тараптардың әкiмшiлік органдарына өзара көмек N 1 Хаттаманың ережелерiне сәйкес жүзеге асырылатын болады.
67-БАП
Статистика саласындағы ынтымақтастық
Бұл саладағы ынтымақтастық Қазақстан Республикасындағы экономикалық қайта құрулар үрдiстерiн қолдау мен олардың мониторингi және жеке кәсiпорындарды дамыту үшiн қажетті ақиқат статистикалық ақпаратпен қамтамасыз ету мақсатында тиiмдi статистикалық жүйелердi одан әрi дамытуға бағытталған.
Тараптар, атап айтқанда, мына сияқты салаларда қызмет атқаратын болады:
- Қазақстан статистикалық жүйесiн халықаралық әдiстерге, стандарттарға және топтастыруларға бейiмдеу;
- статистикалық ақпарат алмасу;
- экономикалық реформаларды жүзеге асыру мен басқару үшiн қажетті статистикалық ауқымды және ықшам экономикалық ақпаратпен қамтамасыз ету.
Осы мақсатта Қоғамдастық Қазақстан Республикасына техникалық көмек көрсетедi.
68-БАП
Жалпы экономикалық мәселелер
Тараптар өздерiнiң экономикалық жүйелерiнiң iргелi қағидаттары мәселелерi бойынша өзара түсiнiстікті жақсарту мақсатындағы ынтымақтастық, нарықтық экономика жағдайында экономикалық саясатты белгiлеу мен iске асыру арқылы экономикалық реформа үрдiстерiн жүзеге асыруға және экономикалық саясатты үйлестiруге жәрдемдеседi. Осы мақсатта Тараптар ықшам экономикалық болжамдар жөнiнде ақпарат алмасатын болады.
Қоғамдастық мына мақсатта техникалық көмек бередi:
- Қазақстан Республикасына сараптамалық консультациялар мен техникалық көмек арқылы экономикалық реформа үрдiстерiн жүзеге асыруға жәрдемдесу;
- экономикалық саясатты белгiлеген кезде ақпарат пен ноу-хауды берудi оңайлату және тиiстi зерттеулер нәтижелерiн кеңiнен тарату үшiн экономистер арасындағы ынтымақтастықты ынталандыру мақсатында көмек бередi.
Тараптар өздерiнiң өкiлеттiктерi мен құзыреттi шегiнде есiрткілік және психикаға әсер ететiн заттарды, оларды әзiрлеуге қажеттi химиялық заттардың шығуын болдырмауды қоса, заңсыз өндiруге, жеткiзуге және айналымға жiберуге қарсы күрес жөнiндегi бағдарламалар мен шаралардың тиiмдiлiгiн және пәрмендiлігiн арттыру мақсатында, сондай-ақ есiрткiге сұранымды болдырмау мен қысқарту мақсатында қызмет атқаруға келiсті. Бұл саладағы ынтымақтастық есiрткiлердi пайдаланумен байланысты әртүрлi салалардағы мақсаттары мен шараларына қатысты Тараптардың өзара консультациялар алысуы мен тығыз үйлестiруiне негізделедi.
70-БАП
Құқыққа қарсы қызметтi болдырмау
жөніндегi ынтымақтастық
Тараптар құқыққа қарсы мына секiлдi қызметтi болдырмауға бағытталған ынтымақтастықты қамтамасыз етедi:
- заңнан тыс көшiп келу немесе жеке тұлғалардың заңсыз келуi, жаңа азаматтық алудың қағидаттары мен тәжiрибесiн ескере отырып, Тараптардың тиiстi аумағында олардың азаматтығын;
- жемқорлықты қocа экономикалық саладағы заңсыз қызмет;
- өнеркәсіп қалдықтарымен мәмiле жасасуды қоса әртүрлi тауарлармен заңсыз операциялар жүргізу;
- жалған ақша жасау немесе жасандылық;
- тыйым салынған есiрткiлердi, психикаға әсер ететiн заттар мен қаруды тасымалдау.
Жоғарыда көрсетiлген салалардағы ынтымақтастық Тараптардың өзара консультациялар алысуларына және тығыз өзара iс-қимыл жасауына негiзделген, техникалық және әкiмшiлiк көмек көрсетудi көздейдi, оған мыналар жатады:
- заңсыз қызметтi болдырмау саласындағы ұлттық заңдар жобаларын әзiрлеу;
- ақпарат орталықтарын құру;
- заңнан тыс қызметті болдырмаумен айналысатын органдардың жұмысы тиiмдiлiгін арттыру;
- кадрлар даярлау мен зерттеушiлiк инфрақұрылымдарын дамыту;,
- заңға қарсы қызметтi болдырмауға қарсы бағытталған оңтайлы шараларды әзiрлеу.
Тараптар мәдени ынтымақтастыққа жәрдемдесуге және оны көтермелеуге мiндеттенедi. Бұған мүмкiндiк болған жерлерде мұндай ынтымақтастықтың негiзi Қоғамдастықтың немесе оның қайсыбiр Мүше мемлекеттерi мәдени ынтымақтастығының бағдарламасы болуы мүмкiн, ал кейiннен өзара мүдделi болатын басқа да шаралар жасалуы ықтимал.
Осы Келiсiмнiң мақсаттарына қол жеткiзу үшiн және 74, 75 және 76-Баптарға сәйкес Қазақстан Республикасы Қоғамдастық тарапынан тегін техникалық көмек нысанында берiлетiн, Қазақстан Республикасындағы экономикалық қайта құруларды тездетуге бағытталған уақытша қаржы көмегiн алады.
Бұл қаржы көмегi Қоғамдастық Кеңесiнiң Регламентiне cәйкec белгiленген ТАСИС бағдарламасы ауқымында жүзеге асырылатын болады.
Қоғамдастықтың қаржы көмегінiң мақсаттары мен салалары Қазақстан Республикасы қажеттерiн, Қазақстан экономикасының жекелеген секторларын қайта құруға және реформаның барысына түсiнiстікпен қарауын ескеретiн, Тараптар арасындағы келiсiмге жататын, белгіленген басымдылықтарды белгiлейтiн нұсқамалы бағдарламада анықталған. Тараптар бұл жөнiнде Ынтымақтастық Кеңесiн хабардар ететiн болады.
Қолда бар ресурстарды оңтайлы пайдалану үшiн Тараптар Қоғамдастықтың техникалық көмегінің Мүше мемлекеттер, басқа елдер сияқты, Халықаралық Қайта құру мен Дамыту Банкi және Еуропалық Қайта құру мен дамыту Банкi сияқты басқа да көздерден босатылған көмекпен тығыз үйлестiру арқылы жүзеге асуын қамтамасыз етедi.
Осы арқылы Ынтымақтастық Кеңесi құрылады, ол осы Келiсiмнiң орындалуын бақылайды. Ол министрлер дәрежесiнде жылына бiр рет мәжiлiс құрады. Кеңес Келiсiм ауқымында туындайтын кез келген негiзгі мәселелердi және осы Келiсiмнiң мақсаттарына жетуi тұрғысында өзара мүдделi кез келген басқа да екi жақты немесе халықаралық мәселелердi зерттейтiн болады. Ынтымақтастық Кеңесi сондай-ақ екi Тарап арасындағы келiсiм бойынша тиiсті ұсыныстар бере алады.
1. Ынтымақтастық Кеңесi құрамында, бiр жағынан, Қазақстан Республикасы Үкiметінiң мүшелерi мен Еуропа Қоғамдастықтары мүшелерi және екiншi жағынан, Еуропа Қоғамдастықтары Комиссиясының мүшелерi болады.
2. Ынтымақтастық Кеңесi өзiнiң iс жүргізу қалыптарын белгілейді.
3. Ынтымақтастық Кеңесi Төрағасының қызметін кезегімен Қазақстан Республикасы Үкiметінiң мүшесi және Қоғамдастық өкiлі атқарады.
1. Ынтымақтастық Кеңесiне өз мiндеттерiн орындау үшін көмектесу мақсатында, бiр жағынан, құрамында Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң өкiлдерi және, екiншi жағынан, Еуропа Қоғамдастықтары Кеңесiнiң мүшелерi мен Еуропа Қоғамдастықтары Комиссиясының мүшелерi бар, әдетте жоғары тұрған лауазымды адамдар дәрежесiнде Ынтымақтастық Комитетi құрылатын болады. Ынтымақтастық Комитетi Төрағасының қызметiн кезегiмен Қазақстан Республикасының өкiлi мен Қоғамдастық өкiлi атқарады.
Өзiнiң iс жүргізу қалыптарында Ынтымақтастық Кеңес мәжiлiстерiн әзiрлеудi, сондай-ақ Комитеттiң қызмет атқару тәртібін қоса Ынтымақтастық Комитетiнiң мiндеттерiн анықтайды.
2. Ынтымақтастық Кеңесi Ынтымақтастық Комитетiне өзінің кез келген өкiлеттiгiн бере алады, ол Ынтымақтастық Кеңесi мәжiлістер арасындағы iс-қимылдардың дәйектілiгiн қамтамасыз етедi.
Ынтымақтастық Кеңесi өз қызметтерiн атқаруға жәрдемдесуге қажетті кез келген басқа арнаулы комитетi немесе органды құpу туралы шешiм қабылдай алады және осындай комитеттің немесе органның құрамы мен мiндеттерiн, сондай-ақ қызмет атқару тәртiбiн белгілейдi.
ГATT-тың бабына сiлтеме жасайтын ережеге қатысты осы Келiсiм ауқымында туындайтын кез келген мәселенi зерттеу барысында Ынтымақтастық Кеңесi барынша мүмкiн болған дәрежеде Келiскен тараптар Бас Келiсiмнiң осы ГАТТ бабында берiлетiн түсiндiрмесiн назарға алады.
Осы арқылы Парламенттік Ынтымақтастық Комитетi құрылады. Ол кездесулер мен пiкiр алмасулар үшін шақырылатын Қазақстан Республикасы Парламенті және Еуропа Парламенті мүшелерiнiң форумы болып табылады. Кездесулер үзілістермен болып тұрады, бұл үзiлiстердi Комитеттiң өзi анықтайды.
1. Парламент Ынтымақтастығы Комитетiнiң құрамында, бiр жағынан, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң мүшелерi, екiншi жағынан, Еуропа Парламентiнiң мүшелері болады.
2. Парламент Ынтымақтастығы Комитеті өзiнiң iс жүргізу қалыптарын белгілейдi.
3. Парламент Ынтымақтастығы Комитетiн кезегімен Қазақстан Республикасы Парламенті мен Еуропа Парламентінiң мүшесi оның iс жүргізу қалыптарында баяндалған ережелерiне сәйкес басқарады.
Парламент Ынтымақтастығы Комитеті Ынтымақтастық кеңесiнде осы Келiсiмдi қолдануға қатысты ақпаратты сұратып ала алады, Ынтымақтастық Кеңесi, өз кезегiнде, Комитетті сұратып алынатын ақпаратпен қамтамасыз етуге тиiс.
Парламент Ынтымақтастығы Комитеті Ынтымақтастық Кеңесiнiң ұсыныстары туралы ақпаратты алады.
Парламент Ынтымақтастығы Комитетi Ынтымақтастық Кеңесiне ұсыныстар бере алады.
1. Осы Келiсiм ауқымында әр Тарап өздерінің азаматтарына қатысты екiншi Тараптың заңды және жеке тұлғаларының еш кемсiтушiлiксiз Тараптардың бiлiктi сот және әкiмшілiк opгандарына, санаткерлiк, өнеркәсiптiк және коммерциялық меншікке қатыстыларын қоса олардың жеке дара құқықтары мен меншік құқықтарын қорғау үшiн емiн-еркiн бара алуын қамтамасыз етуге мiндеттенедi.
2. Тараптар өздерiнiң тиiстi өкiлеттiктерi шегiнде:
- Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың шаруашылық жүргiзушi субъектiлерi арасында жасалатын коммерциялық мәмiлелер мен ынтымақтастық бойынша жүргізiлетін операцияларға байланысты туындайтын даудамайларды шешу үшiн төрелiк сотты пайдалануын көтермелейтiн болады;
- егер дау төрелiк сотқа берiлетiн болса, тараптар сайлаған төрелiк сот орталығының ережелерiмен өзгеше көзделмеген болса, дауласушы әр тарап азаматтығына қарамастан өздерінің төрелiк сотын тағайындауға келiседi, бұл жағдайда төрелiк соттың төрағасы немесе төрешінің жеке өзі үшiншi мемлекеттің азаматы болуы мүмкiн;
- өзара келiсiм бойынша өздерiнiң шаруашылық жүргізуші субъектiлерiне олардың келiсiм-шарттарына қолданылатын құқықтық қалыптарды анықтауын ұсынады;
- Халықаралық сауда құқығы (UNCITRAL) жөнiндегі БҰҰ Комиссиясы әзiрлеген төрелiк ережелерiн және 1958 жылғы 10 маусымда Нью-Йоркте қол қойылған Шетелдік төрелiк соттары шешiмдерiн тану мен құқық қолдану туралы конвенциясына қатысушы мемлекеттердiң кез келген төрелiгі орталығының төрелiгiн пайдалану көтермеленетiн болады.
Тараптардың кез келген шараларды қолдануына осы Келiсiмде ештеңе де кедергi келтiре алмайды:
а) олардың түбегейлi мүдделерiне залалды сипаты болатын ақпаратты ашуды болдырмау үшiн сөзсiз қажет деп санайтын шараларды;
б) мұндай шаралар арнайы әскери мақсаттарға арналмаған тауарларға қатысты бәсеке шарттарын нашарлатпайтын болса, қару-жарақты, оқ-дәрiлердi немесе әскери мақсаттағы тауарларды өндiруге не сатуға немесе қорғаныс мақсатындағы зерттеулерге, талдамаларға не өндірiске қатысты шараларды;
в) олар заң мен тәртiптiң қолдауын қажет ететiн елеулi ішкі тәртiп бұзулар жағдайында, соғыс кезiнде немесе соғыс қатерiн төндiретiн елеулi халықаралық шиеленiс жағдайында өзінің қауiпсiздiгi үшiн немесе бейбiтшілік пен халықаралық қауіпсiздiктi сақтау үшiн немесе өзiне қабылдаған мiндеттемелер мақсатында түбегейлi деп санайтын шараларды;
г) екi жақ пайдаланатын өнеркәсiп тауарларын және технологияларды бақылау жөнiндегi өздерінің халықаралық мiндеттемелерiн сақтау үшiн қажет деп санайтын шараларды қолдануына кедергі келтiре алмайды.
1. Осы Келiсімде қамтылған салаларда және онда мазмұндалған оның қайсыбір арнаулы ережелерiне зиян тигiзбестен:
- Қоғамдастыққа қатысты Қазақстан Республикасы қолданатын келiсiмдер Мүше мемлекеттерге олардың азаматтарына немесе олардың компанияларына және фирмаларына қатысты кемсiтушiлiктің өршуiне әкеліп соқтырмауға тиiс;
- Қазақстан Республикасына қатысты Қоғамдастық қолданатын келiсiмдер Қазақстан азаматтарына, олардың компаниялары мен фирмаларына қатысты кемсiтушiлiктің өршуiне әкелiп соқтырмауға тиiс.
2. Өздерiнiң тұрғылықты жерлерiне қатысты бiрдей жағдайда болатын салық төлеушiлерге Тараптардың салық заңдарының тиісті ережелерiн қолдануына 1-параграфтың ережелерi олардың құқықтарына қысым жасамайды.
1. Тараптардың әрқайсысы Ынтымақтастық Кеңесiне осы Келiсiмдi қолдану мен түсiндiруге қатысты кез келген дауды бере алады.
2. Ынтымақтастық Кеңесi дауды ұсыныстар арқылы шеше алады.
3. Егер дауды осы Баптың 2-параграфына сәйкес шешу мүмкiн болмаған жағдайда Тараптардың кез келгенi бiтістірушi делдалды тағайындау туралы екiншi жақты хабардар етедi; бұл жағдайда екiншi жақ екi ай ішінде басқа бiтiстiрушi делдалды тағайындайды. Осы рәсiм мақсаттары үшін Қоғамдастық пен Мүше мемлекеттер дау iсiнде бiр тарап болып саналады.
Ынтымақтастық Кеңесi үшiншi бiтістірушi делдалды тағайындайды.
Төрешiлер ұсыныстары көпшiлiк дауыспен қабылданады. Мұндай ұсыныстар тараптар үшін мiндеттi болып табылмайды.
Тараптар осы Келiсiмдi түсiндiруге немесе қолдануға не Тараптар арасындағы қатынастардың өзге жәйттерiне қатысты кез келген мәселенi талқылау үшiн Тараптардың бiрiнiң сауал салуы бойынша тиiстi арналар арқылы жедел түрде консультациялар алысуға келiседi.
Бұл Баптың ережелерi 13, 87 және 93-Баптарға ықпал етпейдi, соңғыларға зияны тиместен қолданылады.
Осы Келiсiм бойынша Қазақстан Республикасына берiлетiн режим Мүше мемлекеттер бiр-бiрiне беретiн режимге қарағанда оншалықты қолайлы болып табылмайды.
Осы Келiсiмнiң мақсаттары үшiн "Тараптар" терминi, бiр жағынан, Қазақстан Республикасы, екiншi жағынан, өздерiнiң тиiсті өкiлеттiктерiне сәйкес Қоғамдастық немесе Мүше мемлекеттер деген сөз.
Осы Келiсiмде қамтыған деңгейдегi мәселелер сондай-ақ Энергетикалық Хартия туралы шарт пен оның Хаттамаларында көзделгендіктен, осындай Шарт пен Хаттамаларды күшiне енгеннен кейiн мұндай мәселелерге қолдану осы құжаттарда қандай дәрежеде қолданылуына қарай пайдаланылады.
Бұл Келiсiм бастапқы 10 жыл мерзiмге жасалған, ол мерзiм өткеннен кейiн оның мерзiмi өтуiнен алты ай бұрын Тараптардың бipi екiншiсiне Келiсiмдi бұзғаны туралы жазбаша хабар бергенге дейін Келiсiм жыл сайын өздiгiнен күшiне енедi.
1. Тараптар осы келiсiм жөнiндегі мiндеттемелерiн орындау үшiн қажетті кез келген жалпы немесе арнаулы шараларды алдын ала қолданады. Олар Келiсiмде мазмұндалған мақсаттарға жетуді қадағалайтын болады.
2. Егер Тараптардың бiрi екiншi Тарап келiсiм жөнiндегі мiндеттемелерiн орындамады деп санайтын болса, соңғысы алдын ала тиiстi шаралар қолдануға құқылы. Айрықша тездiлiк жағдайларынан басқа реттерде, бұдан бұрын ол Ынтымақтастық Кеңесiне Tapаптар үшiн қолайлы шешiмдi iздестіру мақсатында жағдайды мұқият зерттеу үшін қажетті барлық тиiстi ақпаратты бередi.
Осындай шараларды таңдаған кезде келiсiмнiң күшiн мейлiнше аз бұзатын шараларға артықшылық берiледi.
Егер екiншi тарап талап ететiн болса, Ынтымақтастық Кеңесi осы шаралар жөнiнде дереу хабардар етiледi.
Бұл Келiсiм, жеке тұлғалар мен шаруашылық жүргізушi субъектiлер осы Келiсiм ауқымында тең құқықтарға қол жеткiзгенге дейiн, Қоғамдастықтың құзыретті өрiсiне жататын салаларды қоспағанда және Мүше мемлекеттердiң құзыреті өрiсiне жататын салаларда ocы Келiсiмнен туындайтын олардың мiндеттемелерiне зиян тигізбестен, бip жағынан, бiр немесе бiрнеше Мүше мемлекеттердi және, екiншi жағынан, Қазақстан Республикасын байланыстыратын қазiргі уақытта осы келiсiмдермен берiлген құқықтарды қозғамайтын болады.
Осы Келiсiм, бiр жағынан, Еуропалық Қоғамдастық, Атом энергиясы жөнiндегi Еуропалық Қоғамдастық және Көмiр мен Темiр жөнiндегі Еуропалық Бiрлестiк құру туралы Шарттар қолданылатын аумақтар мен осы шарттар негiзiне алынған талаптарда, екiншi жағынан, Қазақстан Республикасының аумағында қолданылады.
Осы Келiсiмнiң түпнұсқалары қазақ, дат, голланд, ағылшын, фин, швед, француз, немiс, итальян, испан, грек, португал тілдерiнде жасалған, барлық текстер бiрдей дәрежеде түпнұсқаға сәйкес келедi.
Еуропалық Одақ Кеңесiнiң Бас Хатшысында сақталады.
Бұл Келiсiм Тараптардың өздерiнiң рәсiмдерiне сәйкес бекiтуiне жатады.
Осы Келiсiм Тараптар бiрiншi параграфта аталған рәсiмдердiң орындалуы туралы Еуропалық Одақ Кеңесiнiң Бас хатшысына хабардар еткен күннен кейiнгі екiншi айдың алғашқы күнi күшiне енедi.
Келiсiм күшіне енгеннен кейiн және Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастықтың қатынастарына қатысты, бұл Келiсiм Кеңес Социалистiк Республикалар Одағы мен Еуропалық Экономикалық Қоғамдастық пен Атом энергиясы жөнiндегі Еуропалық қоғамдастық арасында Брюссельде 1989 жылғы 18 желтоқсанда қол қойылған Сауда туралы, коммерциялық және экономикалық ынтымақтастық туралы Келiсiмдi алмастырады.
Осы Келісімнің күшiне енуi үшiн қажеттi рәсiмдердi қарау аяқталу сәтiнде немесе аяқталған жағдайда, бұл Келiсiмнiң жекелеген бөлiмдерiнiң Ережелерi Қазақстан Республикасы мен Қоғамдастық арасындағы аралық келiсiмдер арқылы 1994 жылы күшiне енетін болады, Келiсетін Тараптар мұндай жағдайларда "осы Келісімінің күшiне енетін күнi" деген тiркес осындай Аралық келiсiмнің күшіне енетiн күнiн бiлдiретiнi жөнiнде келiседi.
Қосымшалар тiзбегi
I-қосымша Қазақстан Республикасының 8-бапқа (3)
сәйкес Тәуелсiз Мемлекеттерге беретiн
артықшылықтарының индикативтi тiзімі
II-қосымша 23-Баптың 1в-параграфына сәйкес
Қоғамдастық ерекшелiктерi
ІII-қосымша Санаткерлiк, өнеркәсiптiк және коммерциялық
меншiк құқықтарын қорғау жөнiндегі
конвенция (42-бап)
Кеден мәселелерiнде өзара көмек туралы Хаттама
І ҚОСЫМША
8-баптың 3-параграфына сәйкес Тәуелсіз
Мемлекеттерге Қазақстан Республикасы беретін
артықшылықтардың көрсеткіш тізімі
1. Армения, Беларусь, Эстония, Грузия, Литва, Түрікменстан, Ресей.
Кеден баж салығы қолданылмайды.
Осы Келісімдерде ескертiлген көлемдер шегiнде қолма-қол ақшасыз есеп айырысулар мен халықаралық келiсiмдер бойынша жеткiзiлетiн тауарларға қатысты экспортқа баж салығы қолданылмайды.
Экспортпен импортқа қосымша құн салығы салынбайды. Экспортқа қатысты акциздiк алымдар қолданылмайды.
Барлық Тәуелсiз Мемлекеттер - caудa және ынтымақтастық туралы жыл сайынғы мемлекетаралық келiсiмдер бойынша тауарлар жеткiзуге арналған экспорттық квоталар мемлекеттiк мұқтаждар үшiн жеткiзiлiмдер кезiнде де ашылады.
2. Армения, Беларусь, Эстония, Грузия, Литва, Mолдова, Украина, Түрiкменстан.
Төлемдер соммен жүзеге асырылуы мүмкiн.
Ресей:
Төлемдер соммен және теңгемен жүзеге асырылуы мүмкiн.
Барлық Тәуелсiз Мемлекеттер:
төлемдердi қоса осы операцияларға байланысты жүргiзілетін коммерциялық емес операциялардың арнайы жүйесi.
3. Барлық Тәуелсiз Мемлекеттер:
Ағымдағы төлемдердiң арнайы жүйесi.
4. Барлық Тәуелсiз Мемлекеттер:
Кейбiр шикiзат материалдары мен шалафабрикаттар
саудасындағы бағалардың арнайы жүйесi.
5. Барлық Тәуелсiз Мемлекеттер:
Транзиттiң арнайы шарттары.
6. Барлық Тәуелсiз Мемлекеттер:
Кеден рәсiмдерiнiң арнайы шарттары.
II ҚОСЫМША
23-Баптың 1(в) параграфына сәйкес
Қоғамдастықтың ерекшелiктерi
Тау-кен өндiру өнеркәсiбi
Кейбiр Мүше мемлекеттерде Қоғамдастық бақылау жасамайтын компаниялар үшiн ресурстар өндіру құқығын алуға концессиялар талап етiлуi мүмкiн.
Балық аулау
Қоғамдастықтың Мүше мемлекеттерi егемендiгіндегі және құқықтық өкiлеттігіндегі биологиялық ресурстарға не бояу және оларды пайдалану, теңiз суларынан балық аулау, егер өзгеше ештеңе де көзделмесе Қоғамдастықтың Мүше мемлекеттерi жалауымен және Қоғамдастық аумағында тiркелген балық аулау кемелерi үшiн шектеледi.
Жылжымайтын мүлiктi сатып алу
Кейбiр Мүше мемлекеттерде Еуропалық Қоғамдастықтың мүшесі емес елдер компанияларының жылжымайтын мүлiктi сатып алуы шектеулер объектiсi болып табылады.
Радионы қoca дыбыс-бейнежазу қызметтері
Радиохабары мен ақпарат берудi қоса оларды шығару мен таратуға қатысты ұлттық режим белгілi бiр шығу өлшемдерiне байланысты дыбыс-бейнежазу жұмыстары үшiн болмауы мүмкiн.
Жер серiктерi мен жедел қызметтердi қоса телекоммуникациялық қызметтер
Көрсетiлмейтін қызметтер
Кейбiр Мүше мемлекеттерде қосымша қызметтер нарқына және инфрақұрылымға кiру шектелдi.
Кәсіби қызметтер
Мүше мемлекеттердiң азаматтары болып табылатын жеке тұлғалар ғана көрсететiн қызметтер. Белгілi бiр жағдайларда бұл адамдар компаниялар құра алады.
Ауыл шаруашылығы
Мүше мемлекеттердiң кейбiреулерiнде ұлттық режим ауыл шаруашылығы кәсiпорындарын құрғысы келетiн, Еуропалық Қоғамдастық бақыламайтын компанияларға жүзiмдiктердi сатып алуы хабардар етiледi, егер қажет болса, өкiлеттiктер мен рұқсаттар беруге жатады.
Жаңалықтар агенттiктерінің қызметтеpi
Кейбiр Мүше мемлекеттерде баспа және радиохабарлары компанияларында шетелдердiң қатысуы шектелген.
III ҚОСЫМША
Санаткерлiк, өнеркәсiптік және коммерциялық
меншiк (IPR) құқықтарын қорғау жөніндегі
конвенциялар (42-бап)
1. 42-баптың 2-параграфы мынадай көпжақты конвенцияларға қатысты болады:
- Кескiндеме мен әдебиеттiң шығармаларын қорғау туралы Берн Конвенциясы (Париж, Акт, 1971 ж.);
- Фонограммалар мен радиохабары ұйымдарының орындаушыларын, продюсерларды қорғау туралы Халықаралық Рим Конвенция (Рим, 1961 ж.);
- Таңбаларды халықаралық тiркеу туралы Мадрид келiсiміне хаттама (Мадрид, 1989 ж.);
- Ниццеде қол қойылған, Таңбаларды тіркеу мақсатында тауарлар мен қызметтердi халықаралық топтастыру туралы
келісім
(Женева, 1977 ж., толықтыруларымен 1979 ж.);
- Патент рәсімдерi мақсаттары үшiн микроорганизмдердi депозиттауды халықаралық тану туралы
Будапешт Шарты
(1977 ж., өзгерiстерiмен 1980 ж.);
- Өсiмдiктердің жаңа түрлерiн қорғау туралы Халықаралық Конвенция (UPOV) (Женева актісi, 1991 ж.).
2. Ынтымақтастық Кеңесi 42-баптың 2-параграфын басқа да көп жақты конвенцияларға қолдануға ұсына алады. Егер санаткерлiк, өнеркәсiптік және коммерциялық меншiк саласында сауда шартына қатысты проблемалар туындайтын болса, онда Тараптардың бiрінің сұрау салуы бойынша өзара оңтайлы шешiмдер қабылдау мақсатында алдын ала дереу консультациялар алысылуға тиiс.
3. Келiсушi Тараптар мiндеттемелердiң маңыздылығын растайды, бұл мiндеттемелер мынадай көпжақты конвенциялардан туындайды:
- Өнеркәсіптiк меншiктi қорғау жөнiндегі Париж Конвенциясы (Стокгольм Актісi, 1967 ж., толықтыруларымен 1979 ж.);
- Таңбаларды халықаралық тiркеу туралы Мадрид келiсім (Стокгольм Актiсi, 1967 ж., толықтыруларымен 1979 ж.);
- Патент кооперациясы туралы шарт (Вашингтон, 1970 ж., толықтыруларымен 1979 ж., және өзгерiстерiмен 1984 ж.).
4. Осы Келiсім күшіне енгеннен бастап Қазақстан Республикасы Қоғамдастықтың компаниялары мен азаматтарына санаткерлiк, өнеркәсіптiк және коммерциялық меншiкті тану мен қорғау жөнiнде, кез келген үшiншi елге екi жақты келiсiмдер бойынша берілетiн режимге қарағанда бiршама қолайлы режим бередi.
5. 4-параграфтың ережелерi Қазақстан Республикасы кез келген үшiншi елге ықпалды, өзара негiзде берілетiн артықшылықтарға және Қазақстан Республикасы бұрынғы КCPO-ның басқа елдерiне беретiн артықшылықтарына қолданылмайтын болады.
Осы хаттама мақсатында:
а) "Кедендік заңдар" сөзi Тараптардың аумақтарында импортқа, экспортқа, тауарлардың транзиттiк өтеуiне қатысты қолданылатын ережелердi және осы айтылғандарға қатысты, Тараптар қабылдаған тыйым салу, шектеу және бақылау жөнiндегі шараларды қоса алғанда, кез келген кедендiк рәсiмдердi қолдануды бiлдiредi.
ә) "баж салықтары" барлық баж салықтарын, салықтарды және алымдарды немесе кедендiк заңдарға сәйкес Тараптардың аумақтарында есептеліп қосылатын және алынатын кез келген басқа да міндетті төлемдердi бiлдiредi, бiрақ көрсетілетiн қызметтердiң болжалды құнымен сандық тұрғыдан шектелетін алымдар мен төлемдер қосылмайды;
б) "сұрау салатын орган" осы мақсаттар үшiн Тарап тағайындаған және кеден мәселелерiнде жәрдем көрсету туралы ресми сұрау салатын құзыретті әкiмшiлік органды бiлдiредi;
в) "сұрау салынатын орган" осы мақсаттар үшiн Тарап тағайындаған және кеден мәселелерiнде жәрдем көрсету туралы ресми сұрау алатын құзыретті әкімшілiк органды бiлдіреді;
г) "бұзу" кедендiк заңға кез келген бұзушылықты, сондай-ақ мұндай заңдарды бұзуға деген кез келген әрекетті бiлдiредi.
1. Тараптар кеден заңдарын дұрыс қолдануды қамтамасыз етуде, әсiресе осы заңдарды бұзатын жағдайлардан сақтандыру, оларды ашу мен тeкcepу негiзiнде бiр-бiрiне осындай жолмен және осы хаттаманың негiзiне қаланған шарттармен жәрдемдесетiн болады.
2. Кедендiк мәселелерде, ол осы Хаттамада белгіленгенi сияқты жәрдемдесу, Тараптардың осы Хаттаманы қолдану үшiн құзыры бар кез келген әкiмшiлiк органына қолданылады. Бұл қылмыспен күресу мәселелерiнде өзара жәрдемдесуді реттейтiн ережелерге нұқсан келтiрмейдi. Бұл сондай-ақ сот органдарының талап етуi бойынша пайдаланылатын өкiлеттігiне қарай алынған ақпаратқа, мұндай органдар осымен келiсетiн жағдайларды есептемегенде, таратылмайды.
3-БАП
Сұрау салу бойынша жәрдемдесу
1. Cұрaу салушы органның талап-тiлегі бойынша сұрау салынатын орган кедендік заңдардың тиiсiнше орындауын қамтамасыз етуге мүмкiндiк беру үшiн мұндай заңдарды бұзатын немесе бұзу арқылы жүзеге асырылуы мүмкiн өздерi жоспарлаған немесе өткізетiн шараларға қатысты ақпаратты қоса алғанда, оған барлық тиiстi ақпаратты табыс етедi.
2. Сұрау салушы органның талап-тілегi бойынша сұрау салынатын орган бiр Тараптың аумағынан экспортталған тауарлар екiншi Тараптың аумағына тиiстi тәртiппен келiп түскен-түспегенi жөнiнде қажет болған жағдайда, тауарларға қолданылған кедендік рәсiмдердi көрсете отырып оны хабардар етедi.
3. Сұрау салушы органның талап-тілегi бойынша сұрау салынатын орган:
а) оларға қатысты, олар кедендiк заңдарды бұзды немесе бұзуда дейтiндей жеткiлікті негiз бар деп ұйғарылған жеке тұлғаларға немесе заңды ұйымдарға;
ә) екiнші Тараптың кедендiк заңдарын саналы түрде бұзуға дейтiндей күдiк туғызатын тауарларды жинайтын орындарға;
б) кеден заңдарын елеулi түрде бұзуы ықтимал болатындай тауарлардың қозғалысына;
в) оларға қатысты, олар кеден заңдарын бұзу арқылы пайдаланылды немесе пайдалануы мүмкiн деп ұйғаруға негіз бар көлiк құралдарына ұдайы бақылауды қамтамасыз ету үшiн қажетті шараларды қолданады.
4-БАП
Сұрау салусыз жәрдемдесу
Тараптар өздерiнiң заңдарына, ережелерiне және басқа да құқықтық актілерiне сәйкес, егер олар кедендiк заңдарды тиiсiнше қолдану үшін мұны қажет деп санаған жағдайда, атап айтқанда, олар:
- осы заңдарды бұзды, бұзуда немесе бұзуы мүмкiн және Басқа Тараптардың мүдделiлiгі болуы мүмкiн дейтiндей операцияларға;
- мұндай операцияларды жүргізудiң жаңа тәсiлдерiне немесе әдістеріне;
- олар кедендiк заңдарды елеулi түрде бұзудың тақырыбы бола алатыны белгілi болған тауарларға қатысты ақпарат алған кезде алдын ала сұрау салусыз-ақ бiр-бiрiне жәрдем көрсететін болады.
Сұрау салушы органның талап-тiлегі бойынша сұрау салынатын орган өзiнiң заңдарына сәйкес:
- барлық құжаттарды жеткізу;
- осы Хаттаманың қолданылу аясы тарайтын оның аумағында тұратын немесе құрылған мекен-жай иесiне барлық шешiмдер туралы хабар жiберу үшін барлық қажеттi шараларды қолданады.
Бұл жағдайда 6-баптың 3-тармағы қолданылады.
6-БАП
Көмек туралы сұрау салудың нысаны
мен мазмұны
1. Осы Хаттаманың негізінде жасаған сұрау салу жазбаша түрде табыс етiлуге тиiс. Оны орындау үшін қажеттi құжаттар сұрау салуға қоса тiркелуi керек. Ауызша түрде сұрау салу, бұл өзi ахуалдың қауырттығынан туындаған кезде, қабылдануы мүмкiн, бiрақ олар дереу жазбаша түрде айғақталуға тиiс.
2. Осы Баптың 1-тармағы негізiнде жасалған сұрау салудың мазмұнында төмендегідей ақпарат:
а) сұрау салушы орган;
ә) сұралып отырған iс-шара;
б) сұрау салудың мәнi мен негiзi;
в) cұpaу салуға қатысты заңдар, ережелер және басқа да заңдық элементтер;
г) тексерудің объектiсi болып табылатын жеке тұлға немесе заңды ұйым туралы барынша дәл әрi толық мағлұматтар;
д) 5-бапта көрсетілетiн жағдайларды қоспағанда, iске қатысты фактілердi қысқаша баяндау және жүргiзiлген тексерулер туралы ақпарат болуға тиiс.
3. Сұрау салу салушы құзыреттi органның ресми тілiнде немесе ол үшiн қолайлы тiлде табыс етiледi.
4. Егер сұрау салу және кей талаптарға сәйкес келмесе, оны түзету немесе толықтыру талап қойылуы мүмкiн, алайда, алдын ала шаралар қабылдау туралы өкiл де берiлуi мүмкiн.
7-БАП
Жәрдемдесу туралы сұрау салудың орындалуы
1. Жәрдемдесу туралы сұрау салуды орындау мақсатында сұрау салынатын орган немесе соңғысы дербес түрде iс-әрекет жасай алмайтындай жағдайларда, осы сұрау салуды аталған орган мекен-жайына жіберген әкiмшілік бөлiм өз құзырының шеңберiнде және оның билігінде бар қаржыны ескерiп, егер ол өзiнің жеке атынан немесе осы Тараптың басқа органының сұрау салуы бойынша шыққан реттегiдей қолында бар ақпаратты ұсынып, тиiстi тексеру жүргізiп немесе оны басқалардың жүргiзуiн ұйымдастырып жұмыс iстейдi.
2. Жәрдемдесу туралы сұрау салудың орындалуы сұрау салынатын Тараптың заңдарына, ережелерiне және басқа құқықтық тетiктерiне сәйкес жүзеге асырылады.
3. Бiр Тараптың тиiстi түрде өкiлеттік берiлген ресми адамдары, екiншi Тараптың келiсімімен және соңғысы белгiлеген шарттарға сәйкес осы Хаттаманың мақсаттары үшін сұрау салушы құзырлы органға қажетті, кедендік заңдары бұрмалауға қатысты ақпаратты сұрау салынған құзырлы органнан немесе оған есеп беруге мiндетті өзге де органнан ала алады.
4. Тараптың лауазымды адамдары екiншi Тараптың келiсiмiмен және соңғысы белгілеген шарттарға сәйкес оның аумағында жүргізiлген тексерiстерге қатыса алады.
1. Сұрау салынатын орган сұрау салатын органға тексерiстiң нәтижелерiн құжаттар, құжаттардың куәландырылған көшiрмелерi, есеп берулер нысанында және басқа нысанда хабарлайды.
2. 1-тармақта көрсетiлетін құжаттар осы тақылеттес мақсаттар үшiн кез келген нысанда берiлетiн компьютерлендiрiлген ақпаратпен алмастырылуы мүмкiн.
9-БАП
Көмек көрсету жөнiндегi мiндеттемедегі
ерекшеліктер
1. Осы хаттамада, көрсетілгендей, егер бұл:
а) егемендiкке, iшкi саясатқа, қауiпсiздiкке немесе басқа да негiзгі мүдделерге зиян келтіретін;
немесе
ә) баж салығына қатысты қалыптық-құқықтық құжаттардан ерекше валютаға немесе салық салуға байланысты мәселелердi реттейтiн қалыптық-құқықтық құжаттарға әсерi тиетiн;
немесе
б) өнеркәсiптiк, коммерциялық немесе кәсiптiк құпияны бұзатын болса, Тараптар жәрдем көрсетуден бас тарта алады.
2. Егер cұpaу салушы орган өзiнен жәрдем көрсетудi өтіне қалған жағдайда, мұнысы өзi орындай алмайтындай жәрдем болса, ол өзінің сұрау салуында осы фактiге назар аударуға тиiс. Бұл жағдайда осы сұрау салуға қалай жауап берудi шешу құқығы сұрау салынатын органның өзінде қалады.
3. Егер жәрдем толық көрсетiлмесе немесе одан бас тартылса, мұндай шешім және оның себептерi сұрау салушы органға жазбаша түрде кiдiрiссiз хабарлануға тиiс.
10-БАП
Құпиялықты сақтау мiндеттемесi
1. Осы хаттама негізiнде хабарланатын кез келген нысандағы кез келген ақпараттың құпия сипаты болады. Оған, оны қабылдайтын елде осы тақылеттес ақпаратқа қатысты тиiстi заңдар және Қоғамдастықтың pеcми органдарына қатысты қолданатын тиiсті ережелер шеңберінде болатын режимге ұқсас құпиялық пен оны қорғаудың ресми режимi қолданылуға тиiс.
2. Егер берiлген ақпаратты ұсыну немесе пайдалану Тараптардың бірiнiң негiзге алынатын құқықтық қағидаттарына қайшы келедi деп есептеуге жеткiлiктi негіз болса және әсiресе егер аталған Тараптың зиян шегуi мүмкiн болса, тапсырылған мағлұматтар берiлмейтiн болады. Ақпаратты алған Тарап оны берген Тарапқа ақпаратты пайдаланғандығы мен aлынған нәтижелерi туралы хабарлайтын болады.
3. Берiлген ақпарат, ол прокуратура, сот тергеуi және құқық қорғау органдары үшiн қажет болған жағдайда ғана кедендiк өкiмет орындарына берiлуi мүмкiн. Өзге адамдар мен ресми органдар мұндай ақпаратты берушi құзырлы орган алдын ала рұқсат бергеннен кейiн ғана ала алады.
4. Ақпарат берушi Тарап оның дұрыстығын тексередi. Берiлген ақпараттың дұрыс еместiгi немесе оны жою қажеттiгі анықталған жағдайда ақпарат алушы Тарап шұғыл түрде хабарлануға тиiс. Алатын Тарап түзету енгізуге немесе қажеттiсiн сызып тастауға мiндетті болады.
5. Мүдделi адам мемлекет мүддесiнiң басым жағдайлары үшiн зиян келтiрместен, тиiстi сұрау салып, сақтаудағы мәлiметтер мен оларды сақтаудың мақсаттары туралы ақпаратты ала алады.
1. Алынған ақпарат тек осы Хаттаманың мақсаттары үшiн ғана пайдаланылуға тиiс және әрбiр Тарап оны басқа мақсаттар үшiн ақпарат берушi құзырлы орган алдын ала жазбаша келiсiм берген жағдайда ғана пайдалана алады, сөйтiп ақпарат аталған орган белгілейтін барлық шектеулерге бағынуы керек.
2. 1-тармақ кеден заңдарының сақталмауына байланысты кез келген сот немесе әкiмшілiк үрдiстерiне ақпаратты пайдалануға кедергі болмауға тиiс.
3. Тараптар тапсырылған айғақтамалардың хаттамалық жазбаларында, сот iсiн жүргізу кезiнде немесе сотқа дейiн талап етiлген есептер мен куәлардың жауаптарында алынған ақпарат пен құжаттарды осы Хаттаманың ережелерiне сәйкес анықтама ретiнде қабылдап, айғақтама ретiнде пайдалана алады.
Құзырлы органның ресми лауазымды адамына алынған өкiлдiктер ауқымында осы Хаттама қамтитын және екiншi Тараптың юрисдикциясына жататын мәселелер бойынша соттағы немесе әкiмшiлік процессуалдық iс-әрекеттер барысында сарапшы немесе куә болу және процесс үшiн қажет болуы мүмкiн бұйымдарды, құжаттарды немесе олардың куәландырылған көшірмелерiн тапсыруға рұқсат етiлуi мүмкiн. Сотта сөз сөйлеуге немесе оның юрисдикцияға формальды түрде бағынуға қойылатын талапта аталған лауазымды адамнан қандай мәселе бойынша және қандай негiзде немесе қандай жағдайға байланысты жауап алынатыны туралы арнаулы нұсқау болуға тиiс.
13-БАП
Жәрдем беруге жұмсалатын шығындар
Тараптар осы Хаттаманың орындалуы кезiнде жұмсалған шығындарды өтеу жөніндегi бiр-бiрiне деген талаптардың бәрiнен бас тартуға тиiс, бұларға қажет болған жағдайларда сарапшылар мен куәларға, сондай-ақ мемлекеттік қызметте тұрмайтын ауызша және жазбаша тәржіма жасаушы аудармашыларға жұмсалатын шығындар қосылмайды.
1. Осы Хаттаманың орындалуы бойынша басшылық жасау, бiр жағынан, Қазақстан Республикасының орталық кедендiк органдарына және, екiншi жағынан, Еуропалық Қоғамдастықтар Комиссиясының құзырлы қызмет орындарына, ал орынды деп саналған жағдайда, Еуропалық одаққа Мүше мемлекеттердiң кедендiк органдарына жүктеледi. Олар ақпарат қорғау саласындағы ережелердi ескере отырып, Хаттаманың орындалуы үшiн қажетті барлық iс-шаралар мен келiсiмдер бойынша шешiмдер қабылдайды. Олар құзырлы ынтымақтастық кеңесiне осы Хаттамаға енгізу қажет деп санайтын өзгерiстерiн ұсына алады.
2. Тараптар өзара консультациялар өткiзедi және осы Хаттаманың ережелерiне сәйкес қабылданған толық ережелерді iс жүзiнде жүзеге асыру жөнiнде бұдан былай бiр-бiрiн хабардар етіп отырады.
1. Аталған Хаттама Еуропалық Қоғамдастыққа мүше жекелеген немесе бiрнеше мемлекеттер мен Қазақстан Республикасы арасында жасалған кез келген келiсiмдi қиындатпайды қайта оны толықтыра түседі. Хаттама сондай-ақ осындай келiсiмдер ауқымында неғұрлым кең көлемдi өзара көмек көрсетiлуiн де естен шығармайды.
2. 11-баптың ережелерiне зиян тигiзбей, бұл келiсiмдер Қоғамдастық үшiн мүдделi болып табылатын кедендiк мәселелер бойынша Комиссияның құзырлы қызмет орындары мен мүше Мемлекеттердiң кедендік органдары арасында алынған кез келген ақпардың бөлуiн реттейтін Қоғамдастық ережелерiне нұқсан келтірмейдi.
Бір мың тоғыз жүз тоқсан бесінші жылдың қаңтар айының жиырма үшінші күні Брюссель қаласында жасалған
Қазақстан Республикасының атынан
ЕУРОПАЛЫҚ ҚОҒАМДАСТЫҚТЫ құру туралы Шарттың, ЕУРОПАЛЫҚ КӨМIР МЕН БОЛАТ БIРЛЕСТIГIH құру туралы Шарттың және АТОМ ЭНЕРГИЯСЫ ЖӨНIНДЕГI ЕУРОПАЛЫҚ ҚОҒАМДАСТЫҚТЫ құру туралы Шарттың Уағдаласушы Тараптары болып табылатын,
бұдан әрi "Мүше Мемлекеттер" деп аталатын
БЕЛЬГИЯ КОРОЛЬДIГIНIҢ,
ДАНИЯ КОРОЛЬДIГIНЕН,
ГЕРМАНИЯ ФЕДЕРАТИВТIК РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ,
ГРЕК РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ,
ИСПАНИЯ КОРОЛЬДІГIHIҢ,
ФРАНЦУЗ РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ,
ИРЛАНДИЯНЫҢ,
ИТАЛЬЯН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ,
ЛЮКСЕМБУРГ ҰЛЫ ГЕРЦОГТIГIНIҢ,
НИДЕРЛАНДЫ КОРОЛЬДIГIНIҢ,
Австрия Республикасы
ПОРТУГАЛИЯ РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ,
Финляндия Республикасы
Швеция Корольдiгі
ҰЛЫБРИТАНИЯ МЕН СОЛТҮСТIК
ИРЛАНДИЯ КОРОЛЬДIГIНIҢ
және
осы арада және бұдан әрi "Қоғамдастық" деп аталатын Еуропалық Қоғамдастықтың, Еуропалық Көмiр мен Болат Бiрлестiгiнiң және Атом Энергиясы жөнiндегi Еуропалық Бiрлестiктiң өкiлеттi өкiлдерi,
бiр жағынан, және
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ өкiлеттi өкiлдерi,
екiншi
бұдан әрi "Келiсiм" деп аталатын және Еуропалық Қоғамдастықтар мен олардың Мүше Мемлекеттерi, бiр жағынан, және Қазақстан Республикасы, екiншi жағынан, арасындағы ынтымақтастықты белгілейтiн Әрiптестік пен ынтымақтастық туралы келiсiмге қол қою үшiн бiр мың тоғыз жүз тоқсан төртiншi жылы 23.01.1995 кездесiп, мына төмендегі құжаттардың текстерiн қабылдады:
Келiсiм, оның Ережелерiн қоса алғанда және мына төмендегі Хаттама:
Кеден мәселелерi жөнiндегі әкiмшiлiк органдары арасындағы өзара көмек туралы Хаттама
Мүше Мемлекеттер мен Қоғамдастықтың өкiлеттi өкiлдерi және Қазақстан Республикасының өкiлеттi өкiлдерi төменде аталған және осы Қорытынды Актiге қоса берiлiп отырған Бiрлескен Декларациялардың текстерiн қабылдады:
Келiсiмнiң 13-бабына қатысты Бiрлескен Декларация,
Келiсiмнiң 23-бабына қатысты Бiрлескен Декларация,
Келiсiмнiң 25(b)-бабы мен 36-бабындағы "бақылау" деген
сөзге берiлген ескертуге қатысты Бiрлескен Декларация,
Келiсiмнiң 42-бабына қатысты Бiрлескен Декларация,
Келiсiмнiң 93-бабына қатысты Бiрлескен Декларация.
Қоғамдастыққа Мүше Мемлекеттердiң өкiлеттi өкiлдерi мен Қазақстан Республикасының өкiлеттi өкiлдерi бұдан әрi Француз Yкiметiнiң Декларациясын ескередi, бұл Декларация осы Қорытынды Актiге қоса берiп отыр:
Француз Үкiметiнiң шетелдер мен аумақтар жөнiндегi Декларациясы.
БIРЛЕСКЕН ДЕКЛАРАЦИЯ
13-БАП ЖӨНIНДЕ
Қоғамдастық пен Қазақстан Республикасы алдын ала қорғау тексi СТБК-ның алдын ала қорғауы болып табылмайды.
БIРЛЕСКЕН ДЕКЛАРАЦИЯ
23-БАП ЖӨНIНДЕ
38 және 41-Баптардың ережелерiне нұқсан келтiрмей, 22-Баптың 1 және 2 параграфтарында айтылған "олардың заңдары мен қалыпты-құқықтық құжаттарына сәйкес" сөздерi мынаны бiлдiредi: бұл ережелер екiншi Тараптың компанияларын құру және олардың қызметi үшiн олардың өздерiнiң компанияларын немесе кез келген үшiншi елдiң компанияларына, компанияларының филиалдарына және еншiлес компанияларына берiлетiннен қолайлығы кем емес режимнен ешқандай ерекшелiктер жасамайтын болса, әрбiр Тарап өз аумағында компаниялар құрылуын және олардың қызметiн реттей алады.
БIРЛЕСКЕН ДЕКЛАРАЦИЯ
24 (Б) БАБЫ МЕН 36 БАПТАҒЫ
"БАҚЫЛАУ" ҰҒЫМЫ ЖӨНIНДЕ
1. Бақылау мәселесi әрбiр нақты жеке жағдайға байланысты болатынын өзара түсiнiсетiнiн айғақтайды.
2. Мысалы, егер:
- екiншi компания, тiкелей немесе жанама түрде, көпшiлiк дауысқа ие болса, немесе
- екiншi компания әкiмшiлiк органның көпшiлiгiн, немесе басқарушы органды, немесе қадағалау кеңесiн тағайындау немесе тарату құқығына ие болса және сонымен бiр мезгiлде акцияларды ұстаушы... еншiлес компанияның мүшесi болса, компания "бақылаушы" ретiнде, сол себептi екiншi компанияның еншiлес компаниясы ретiнде оралатын болады.
3. Екi Тарап 2-параграфтағы өлшемдерге түпкiлiктi емес деп қарайды.
БIРЛЕСКЕН ДЕКЛАРАЦИЯ
42-БАП ЖӨНIНДЕ
Тараптар мынаған келiстi: осы Келiсiмнiң орындалу мақсатында "санаткерлiк, өнеркәсiптiк және коммерциялық меншiкке", атап айтқанда авторлық құқық, оның iшiнде компьютерлiк бағдарламаларға авторлық құқық пен сабақтас құқықтар:
шығу тегін қоса алғанда, патенттерге, өнеркәсiптiк үлгiлерге, жағрапиялық көрсеткiштерге, тауар белгiлерi мен қызмет көрсету белгiлерiне, интеграл схемаларының топологиясына, сондай-ақ өнеркәсiптiк меншiктi қорғау және ноу-хау бойынша құпия ақпаратты қорғау туралы Париж Конвенциясының 10-бас Бабында айтылғанындай жосықсыз бәсекелестiктен қорғауға қатысты құқықтар кіреді.
БIРЛЕСКЕН ДЕКЛАРАЦИЯ
93-БАП ЖӨНIНДЕ
Дұрыс түсiнiп, iс жүзiнде қолдану мақсатында Тараптар мынаған келiстi: Келiсiмнiң 94-бабына кiргiзiлген "тегеурiндi қажеттiлiк жағдайлары" терминi Тараптардың бiрiнiң Келiсiмдi елеулi түрде бұзу жағдайларын бiлдiредi.
Келiсiмдi елеулi түрде бұзудың мәнi мынада:
а) Келiсiм бойынша мiндеттемелерден халықаралық құқық қалыптарында рұқсат етiлмеген түрде бас тарту, немесе
ә) Келiсiмнiң 2-бапта баяндалған елеулі элементтерiн бұзу.