"Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының 2010 жылғы 29 желтоқсандағы № 370-IV Конституциялық Заңы

1-бап. «Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы» 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 23, 410-құжат; 2006 ж., № 23, 136-құжат; 2008 ж., № 20, 77-құжат) мынадай өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1) 6-бапта:
1-тармақтың бірінші бөлігіндегі «уәкiлеттi органның Жоғарғы Сот Төрағасымен келiсiлген» деген сөздер «Жоғарғы Сот Төрағасының» деген сөздермен ауыстырылсын;
2-тармақтағы «уәкілетті органның» деген сөздер «Жоғарғы Сот Төрағасының» деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақта:
«уәкiлеттi орган» деген сөздер «Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа да соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті орган (бұдан әрі – уәкілетті орган)» деген сөздермен ауыстырылсын;
«сот төрағасының» деген сөздерден кейін «Жоғарғы Сот Төрағасымен келісілген» деген сөздермен толықтырылсын;

2) 9-баптың 1-тармағының 2) тармақшасы «соттың» деген сөздің алдынан «аудандық» деген сөзбен толықтырылсын;

3) 10-бапта:
1-тармақтағы «уәкiлеттi органның Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының Төрағасымен келiсiлген» деген сөздер «Жоғарғы Сот Төрағасының» деген сөздермен ауыстырылсын;
2-тармақта:
бірінші бөліктегі «уәкiлеттi органның» деген сөздер «Жоғарғы Сот Төрағасының» деген сөздермен ауыстырылсын;
екінші бөліктегі «осы сот төрағасының» деген сөздерден кейін «Жоғарғы Сот Төрағасымен келісілген» деген сөздермен толықтырылсын;

4) 12-баптың 4) тармақшасындағы «облыс соттарының әкімшісі» деген сөздер «облыстық сот, Астана және Алматы қалалары соттары кеңсесінің» деген сөздермен ауыстырылсын;

5) 14-баптың 1-тармағының 9) тармақшасындағы «сот» деген сөз «облыстық соттың, Астана және Алматы қалалары соттарының» деген сөздермен ауыстырылсын;

6) 16-баптың 1-тармағында:
5), 8) тармақшалардағы «облыс соттарының әкімшісі», «облыс соттары әкімшісін» деген сөздер тиісінше «облыстық сот, Астана және Алматы қалалары соттары кеңсесінің басшысы», «облыстық сот, Астана және Алматы қалалары соттары кеңсесінің басшысын» деген сөздермен ауыстырылсын;
6) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«6) облыстық сот, Астана және Алматы қалалары соттары кеңсесі басшысының қызметі туралы есепті тыңдайды;»;
7) тармақша «аудандық» деген сөздің алдынан «облыстық соттың судьясы,» деген сөздермен толықтырылсын;
9-1) тармақшадағы «көрсеткіштері», «заңдылықты бұзғаны үшін екi және одан да көп тәртiптiк жазасы бар» деген сөздер тиісінше «көрсеткіштері бар», «заңдылықты ұдайы бұзуға жол берген» деген сөздермен ауыстырылсын;

7) 20-бапта:
1-тармақта:
мынадай мазмұндағы 6-1) тармақшамен толықтырылсын:
«6-1) сыбайлас жемқорлыққа қарсы iс-қимыл жасау және судья әдебi нормаларын сақтау жөнiндегi жұмысты ұйымдастырады;»;
9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
«9) Уәкілетті орган туралы ережені Қазақстан Республикасы Президентінің бекітуіне енгізеді;»;
мынадай мазмұндағы 9-1), 9-2) тармақшалармен толықтырылсын:
«9-1) Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен штат саны лимитінің шегінде заңнамада белгіленген тәртіппен уәкілетті органның құрылымын және штат кестесін бекітеді;
9-2) заңнамада белгіленген тәртіппен уәкілетті органның басшысын және оның орынбасарларын қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;»;
2-тармақта:
1) тармақша алып тасталсын;
6) тармақша «судьяларды» деген сөзден кейін «және уәкілетті органның қызметкерлерін» деген сөздермен толықтырылсын;
8) 22-баптың 1-тармағының 7-1) тармақшасындағы «көрсеткіштері», «заңдылықты бұзғаны үшiн екi және одан да көп тәртiптiк жазалары бар» деген сөздер тиісінше «көрсеткіштері бар», «заңдылықты ұдайы бұзуға жол берген» деген сөздермен ауыстырылсын;

9) 29-бапта:
2-тармақ «судьялық жұмыс стажы бар» деген сөздерден кейін «және тиісті облыстық соттың жалпы отырысының оң қорытындысын алған» деген сөздермен толықтырылсын;
3-тармақ «он жыл судьялық жұмыс стажы бар» деген сөздерден кейін «және Жоғарғы Соттың жалпы отырысының оң қорытындысын алған» деген сөздермен ауыстырылсын;

10) 29-1-баптың 2-тармағындағы «жергiлiктi және басқа соттарды ұйымдық және материалдық-техникалық қамтамасыз етудi жүзеге асыратын уәкiлеттi мемлекеттiк органның» деген сөздер «Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа да соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органның» деген сөздермен ауыстырылсын;

11) 35-бапта:
1-тармақтың бірінші бөлігі «беделі» деген сөзден кейін «, кемінде он бес жыл судьялық жұмыс стажы» деген сөздермен толықтырылсын;
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
«3. Судьяның орнынан түсуі:
ол қылмыс жасаған немесе сот билiгiнiң беделiне нұқсан келтiретiн терiс қылық жасаған;
өз тiлегi бойынша;
Қазақстан Республикасының азаматтығы тоқтатылған;
ол қайтыс болған немесе оны қайтыс болды деп жариялау туралы сот шешiмi заңды күшiне енген жағдайларда тоқтатылады.
Судья кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асырған, коммерциялық ұйымның басшы органының немесе байқау кеңесiнiң құрамына кiрген, оқытушылық, ғылыми немесе өзге де шығармашылық қызметтен басқа ақы төленетiн қызметке тұрған жағдайларда оның орнынан түсуі тоқтатыла тұрады.
Судьяның орнынан түсуін тоқтата тұруды Жоғарғы Сот Төрағасы жүзеге асырады.
Егер судьяның орнынан түсуін тоқтата тұру туралы шешім қабылдауға негіз болған мән-жайлар жойылса, судьяның орнынан түсуі қалпына келтіріледі.»;
4-тармақ мынадай мазмұндағы екінші бөлікпен толықтырылсын:
«Судьяның орнынан түсуі тоқтатыла тұрған жағдайда жеке басына тиіспеушілік кепілдігі мен осы Конституциялық заңның 51, 53 және 55-баптарында көзделген кепілдіктердің қолданылуы да тоқтатыла тұрады.»;

12) 38-баптың бірінші бөлігіндегі «Судьяларға біліктілік сыныптарын беру, судьяның» деген сөздер «Судьяның» деген сөздермен ауыстырылсын;

13) 40-баптың 1-тармағының 3) тармақшасы алып тасталсын;

14) 48-бап алып тасталсын;

15) 56-бап мынадай редакцияда жазылсын:

«56-бап. Соттардың қызметін ұйымдастырушылық және
материалдық-техникалық қамтамасыз ету

1. Жоғарғы Соттың, жергілікті және басқа да соттардың қызметін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз етуді, сондай-ақ сот статистикасын жүргізуді Қазақстан Республикасының Президенті құратын уәкілетті орган жүзеге асырады.
2. Уәкілетті органның бірыңғай жүйесін тиісті мемлекеттік орган мен облыстардағы, Астана және Алматы қалаларындағы соттардың кеңселері құрайды.
3. Уәкілетті органның құзыреті Қазақстан Республикасының Президенті бекітетін ережеде айқындалады.
4. Уәкілетті органның құрылымын және штат кестесін Жоғарғы Сот Төрағасы Қазақстан Республикасының Президенті бекіткен штат саны лимитінің шегінде заңнамада белгіленген тәртіппен бекітеді.
5. Уәкілетті орган қызметкерлерінің құқықтық жағдайы мен олардың еңбегіне ақы төлеу Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет туралы заңнамасымен реттеледі.».

2-бап. Осы Конституциялық заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. Назарбаев

О внесении изменений и дополнений в Конституционный закон Республики Казахстан "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан"

Конституционный закон Республики Казахстан от 29 декабря 2010 года № 370-IV

Статья 1. Внести в Конституционный закон Республики Казахстан от 25 декабря 2000 года "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 23, ст. 410; 2006 г., № 23, ст. 136; 2008 г., № 20, ст. 77) следующие изменения и дополнения:
1) в статье 6:
в части первой пункта 1 слова "уполномоченного органа, согласованному с председателем Верховного суда" заменить словами "председателя Верховного суда";
в пункте 2 слова "уполномоченного органа" заменить словами "председателя Верховного суда";
пункт 3:
после слов "уполномоченным органом" дополнить словами "по организационному и материально-техническому обеспечению деятельности Верховного суда, местных и других судов (далее - уполномоченный орган)";
дополнить словами ", согласованного с председателем Верховного суда";
2) подпункт 2) пункта 1 статьи 9 после слова "канцелярией" дополнить словом "районного";
3) в статье 10:
в пункте 1 слова "уполномоченного органа, согласованному с председателем Верховного суда Республики Казахстан" заменить словами "председателя Верховного суда";
в пункте 2:
в части первой слова "уполномоченного органа" заменить словами "председателя Верховного суда";
часть вторую дополнить словами ", согласованного с председателем Верховного суда";
4) в подпункте 4) статьи 12 слова "администратора судов области" заменить словами "канцелярии областного суда, судов городов Астаны и Алматы";
5) в подпункте 9) пункта 1 статьи 14 слово "суда" заменить словами "областного суда, судов городов Астаны и Алматы";
6) в пункте 1 статьи 16:
в подпунктах 5), 8) слова "администратора судов области" заменить словами "руководителя канцелярии областного суда, судов городов Астаны и Алматы";
подпункт 6) изложить в следующей редакции:
"6) заслушивает отчет о деятельности руководителя канцелярии областного суда, судов городов Астаны и Алматы;";
подпункт 7) после слов "вакантную должность" дополнить словами "судьи областного суда,";
в подпункте 9-1) слова "два и более дисциплинарных взыскания за нарушение" заменить словами "допустившего систематические нарушения";
7) в статье 20:
в пункте 1:
дополнить подпунктом 6-1) следующего содержания:
"6-1) организует работу по противодействию коррупции и соблюдению норм судейской этики;";
подпункт 9) изложить в следующей редакции:
"9) вносит на утверждение Президенту Республики Казахстан Положение об уполномоченном органе;";
дополнить подпунктами 9-1), 9-2) следующего содержания:
"9-1) в установленном законодательством порядке утверждает структуру и штатное расписание уполномоченного органа в пределах лимита штатной численности, утвержденного Президентом Республики Казахстан;
9-2) в установленном законодательством порядке назначает на должности и освобождает от должности руководителя уполномоченного органа и его заместителей;";
в пункте 2:
подпункт 1) исключить;
подпункт 6) после слова "судей" дополнить словами "и работников уполномоченного органа";
8) в подпункте 7-1) пункта 1 статьи 22 слова "два и более дисциплинарных взыскания за нарушение" заменить словами "допустившего систематические нарушения";
9) в статье 29:
пункт 2 после слов "пяти лет" дополнить словами "и получивший положительное заключение пленарного заседания соответствующего областного суда";
пункт 3 после слов "десяти лет" дополнить словами "и получивший положительное заключение пленарного заседания Верховного суда";
10) в пункте 2 статьи 29-1 слова "государственного органа, осуществляющего организационное и материально-техническое обеспечение местных и других судов" заменить словами "органа по организационному и материально-техническому обеспечению деятельности Верховного суда, местных и других судов";
11) в статье 35:
часть первую пункта 1 после слова "репутацию," дополнить словами "стаж судейской работы не менее пятнадцати лет,";
пункт 3 изложить в следующей редакции:
"3. Отставка судьи прекращается в случаях:
совершения им преступления или порочащего проступка, умаляющего авторитет судебной власти;
по собственному желанию;
прекращения гражданства Республики Казахстан;
его смерти или вступления в законную силу решения суда об объявлении его умершим.
Отставка судьи приостанавливается в случаях осуществления им предпринимательской деятельности, вхождения в состав руководящего органа или наблюдательного совета коммерческой организации, поступления на оплачиваемую должность, кроме преподавательской, научной или иной творческой деятельности.
Приостановление отставки судьи осуществляется председателем Верховного суда.
Отставка судьи возобновляется, если отпали обстоятельства, послужившие основанием к принятию решения о приостановлении отставки судьи.";
пункт 4 дополнить частью второй следующего содержания:
"В случае приостановления отставки судьи приостанавливается также действие гарантии личной неприкосновенности и гарантий, предусмотренных статьями 51, 53 и 55 настоящего Конституционного закона.";
12) в части первой статьи 38 слова "присвоения судьям квалификационных классов," исключить;
13) подпункт 3) пункта 1 статьи 40 исключить;
14) статью 48 исключить;
15) статью 56 изложить в следующей редакции:
"Статья 56. Организационное и материально-техническое
обеспечение деятельности судов
1. Организационное и материально-техническое обеспечение деятельности Верховного суда, местных и других судов, а также ведение судебной статистики осуществляются уполномоченным органом, образуемым Президентом Республики Казахстан.
2. Единую систему уполномоченного органа образуют соответствующий государственный орган и канцелярии судов в областях, городах Астаны и Алматы.
3. Компетенция уполномоченного органа определяется положением, утверждаемым Президентом Республики Казахстан.
4. Структура и штатное расписание уполномоченного органа утверждаются председателем Верховного суда в установленном законодательством порядке в пределах лимита штатной численности, утвержденного Президентом Республики Казахстан.
5. Правовое положение и оплата труда работников уполномоченного органа регулируются законодательством Республики Казахстан о государственной службе.".

Статья 2. Настоящий Конституционный закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Президент
Республики Казахстан Н. Назарбаев