ИПС "Әділет"

Қолданушылар назарына!
Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін РҚАО мазмұнды жасады.

Осы Заң Қазақстан Республикасы мемлекеттік тәуелсіздігінің жиырма жылдығына байланысты, iзгiлiк қағидаты басшылыққа алына отырып қабылданды.

1-бап. Осы Заңда пайдаланылатын ұғымдар

      Осы Заңда мынадай ұғымдар пайдаланылады:
      1) осы Заңның 2-бабы 1-тармағы 1) тармақшасында аталған адамдар – қылмыс жасаған кезiнде он сегiз жасқа толмаған адамдар;
      2) осы Заңның 2-бабы 1-тармағы 2) тармақшасында аталған адамдар:
      осы Заң қолданысқа енгiзілетін күнге жүктi әйелдер;
      осы Заң қолданысқа енгiзілетін күнге ата-ана құқықтарынан айырылмаған және он сегiз жасқа толмаған балалары, оның iшiнде асырап алған не қорғаншылыққа және (немесе) қамқоршылыққа алған балалары бар не қамалғанға және сотталғанға дейін асырауында жастарына қарамастан І және ІІ топтардағы мүгедек балалары болған әйелдер;
      осы Заң қолданысқа енгiзілетін кезге кәмелетке толмаған балалардың жалғыз ата-анасы болып табылатын және ата-ана құқықтарынан айырылмаған ер адамдар;
      3) осы Заңның 2-бабы 1-тармағы 3) тармақшасында аталған адамдар – осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген тәртiппен I, II және III топтағы мүгедектер деп танылған адамдар;
      4) осы Заңның 2-бабы 1-тармағы 4) тармақшасында аталған адамдар – осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн елуге толған және одан жоғары жастағы әйелдер, алпыс үшке толған және одан жоғары жастағы ер адамдар;
      5) осы Заңның 2-бабы 1-тармағы 5) тармақшасында аталған адамдар – Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектері және оларға теңестірілген адамдар;
      6) осы Заңның 2-бабы 1-тармағы 6) тармақшасында аталған адамдар – Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың, оның ішінде бұрынғы КСР Одағының, әскери немесе интернационалдық борышын атқару кезінде қаза тапқан немесе хабар-ошарсыз кеткен әскери қызметшілерінің басқа тіркелген некеге тұрмаған жесірлері, сондай-ақ соғыс мүгедектерінің және оларға теңестірілген адамдардың әйелдері.

2-бап. Жазадан босатылатын адамдар

      1. Онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар үшiн сотталған адамдар:
      1) кәмелетке толмағандар;
      2) жүкті әйелдер, кәмелетке толмаған немесе І және ІІ топтардағы мүгедек балалары бар әйелдер, сондай-ақ кәмелетке толмаған балалардың жалғыз ата-анасы болып табылатын ер адамдар;
      3) I, II және III топтағы мүгедектер;
      4) елуге толған және одан жоғары жастағы әйелдер, алпыс үшке толған және одан жоғары жастағы ер адамдар;
      5) Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен мүгедектері және оларға теңестірілген адамдар;
      6) әскери және интернационалдық борышын атқару кезiнде қаза тапқан әскери қызметшiлердiң жесiрлерi, сондай-ақ күйеулерi соғыс мүгедектерi және оларға теңестiрiлген адамдар болып табылатын әйелдер жазадан босатылады.
      2. Осы баптың 1-тармағының қолданылу аясына жатпайтын, онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар үшiн сотталған адамдар, егер олар тағайындалған жаза мерзiмiнiң кемiнде төрттен бiр бөлігiн өтеген болса, бас бостандығынан айыру түрiндегi жазадан босатылады.
      3. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының қолданылу аясына жатпайтын адамдар:
      1) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 63-бабы қолданыла отырып, сот үкiмi бойынша бас бостандығынан айыру түрiндегi жаза тағайындалып, онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар үшiн сотталған адамдар, Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 70 және 73-баптарының негiзiнде сот тағайындаған жазасын өтеуден босатылған адамдар, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 71-бабы қолданыла отырып, сот тағайындаған жазасы неғұрлым жеңiл жаза түрiне ауыстырылған адамдар;
      2) Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 72-бабына сәйкес сот үкiмiнiң орындалуы кейiнге қалдырылған, онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған жүктi әйелдер және жас балалары бар әйелдер, жас балаларды жалғыз өзi тәрбиелейтiн ер адамдар;
      3) онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар үшiн бас бостандығынан айыруға байланысты емес жаза түрлеріне сотталған адамдар, егер бұл жаза негiзгi жаза түрiнде қолданылған болса, жазадан босатылады.

3-бап. Жаза мерзімінің өтелмеген бөлігін қысқарту

Онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар үшiн бас бостандығынан айыруға сотталған, осы Заңның 2-бабының негiзiнде жазадан босатуға жатпайтын адамдардың жазасының өтелмеген бөлiгiнiң жартысы қысқартылады.

4-бап. Қылмыстық істерді қозғаудан бас тарту және оларды
тоқтату

Осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн жасалған, олар үшін бес жылға дейiн бас бостандығынан айыру жазасы немесе бас бостандығынан айыруға байланысты емес жаза көзделген онша ауыр емес және ауырлығы орташа қылмыстар туралы қылмыстық iстер және соттар қарамаған істер Қазақстан Республикасының қылмыстық іс жүргізу заңнамасында көзделген тәртіппен іс қозғаудан бас тартылуға және іс жүргізілуі тоқтатылуға жатады.
Осы Заң қолданысқа енгiзiлгенге дейiн бөлiмдi немесе қызмет орнын өз бетiмен тастап кеткен әскери қызметшiлер, егер олар осы Заң қолданысқа енгізілгеннен кейін алты айдан кешікпей әскери басқару, әскери полиция органдарына немесе құқық қорғау органдарына кінәсін мойындап келсе, қылмыстық жауаптылықтан босатылады.

5-бап. Рақымшылық жасауды қолдану шарттары

      1. Осы Заңның 2-бабының 1-тармағында аталған адамдарға қатысты рақымшылық жасауды қолдану үшін олардың мәртебесін растайтын құжаттардың болуы міндетті.
      2. Осы Заңның 2-бабының 2-тармағында және 3-бабында көзделген жаза мерзiмiнiң бiр бөлiгiн өтеу осы Заң қолданысқа енгiзiлетін күнге есептеледi.
      3. Қылмыстардың жиынтығы болған кезде, егер олардың бiреуі ауыр немесе аса ауыр қылмыс болып табылса, рақымшылық жасау қолданылмайды.
      4. Рақымшылық жасау аясына жатқызылған адамдар негiзгi жазадан босатылады.
      5. Осы Заңды қолдану кезiнде соттылықты алып тастау Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексiнiң 77-бабында белгiленген жалпы негiздерде жүргiзiледi.
      6. Егер өзiне қатысты рақымшылық жасау қолданылуы мүмкiн адам бұған қарсы болған жағдайда, рақымшылық жасау қолданылмайды.

     6-бап. Қазақстан Республикасының соттары соттаған, бiрақ
             жазасын оның шегiнен тыс жерлерде өтеп жүрген
             адамдарға рақымшылық жасауды қолдану

Қазақстан Республикасының соттары соттаған, бiрақ жазасын оның шегiнен тыс жерлерде өтеп жүрген адамдарға рақымшылық жасауды қолдану туралы мәселенi Қазақстан Республикасы қатысушысы болып табылатын халықаралық шарттардың негiзiнде, аумағында сот үкiмiн орындау жүзеге асырылып жатқан мемлекеттiң құзыреттi органының ұсынуы бойынша Қазақстан Республикасының соттары шешедi.
Қазақстан Республикасы тиiстi халықаралық шарттар жасаспаған шет мемлекеттерден бас бостандығынан айыру түрiндегi жазаны одан әрi өтеу үшiн Қазақстан Республикасына берiлген адамдарға рақымшылық жасау мұндай адамдарды берген мемлекеттердiң құзыреттi органдарының келiсiмiмен ғана қолданылады.

7-бап. Осы Заңды қолдану тәртібі

      1. Осы Заңның 2 және 3-баптарын қолдану сотталған адамдар жазаларын өтеп жатқан жердегі соттарға жүктеледі.
      2. Осы Заңның 4-бабын қолдану қылмыстық процесті жүргiзуші органдарға жүктеледі.
      3. Осы Заңды қолдану прокурор санкция берген қылмыстық процесті жүргізуші органның (лауазымды адамның) қаулысы негізінде, сондай-ақ сот қаулысы негізінде жүргізіледі.
      4. Жазаны орындаушы мекемелер мен органдар осы Заңның уақтылы орындалуын қамтамасыз ету мақсатында соттарға мынадай құжаттарды:
     1) жазаны одан әрі өтеуден босату туралы не тағайындалған жаза мерзімін қысқарту туралы ұсынымды;
      2) сот үкімінен үзінді көшірмені (оған енгізілген өзгерістерімен қоса, егер сондай өзгерістер орын алған болса);
      3) осы Заң қолданысқа енгізілетін кезге жазаның өтелген және қалған мерзімі туралы мәліметтерді;
      4) сотталған адамның жеке немесе бақылау ісін;
      5) осы Заңның 2-бабының 1-тармағында аталған адамдардың мәртебесін растайтын құжаттарды ұсынуға міндетті.
      5. Соттар осы Заңды қолданған кезде прокурордың қатысуы міндетті.

8-бап. Осы Заңның орындалу мерзімі

7-баптың 1 және 2-тармақтарында көрсетілген органдар осы Заң қолданысқа енгiзiлген күннен бастап алты ай iшiнде оның орындалуын қамтамасыз етуге міндетті.

9-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

10-бап. Осы Заңды іске асыру жөніндегі шаралар

      Қазақстан Республикасының Үкiметі және облыстардың, республикалық маңызы бар қала мен астананың жергілікті атқарушы органдары:
      1) рақымшылық жасау бойынша жазадан босатылған және зайыбы (жұбайы) немесе жақын туыстары жоқ I және II топтағы мүгедектер мен жасының егде тартуына байланысты өзiн-өзi күте алмайтын адамдарды стационарлық үлгiдегi медициналық-әлеуметтiк мекемелерге (ұйымдарға) орналастыру;
      2) босатылған кәмелетке толмағандарды ата-аналарының немесе олардың орнындағы адамдардың не мамандандырылған мемлекеттік органның қадағалауына беру;
      3) сот үкiмiмен тағайындалған, осы Заң қолданысқа енгiзiлетін кезде үкiмді орындау барысында аяқталмай қалған ем қабылдаудың жалғастырылуын қамтамасыз ету;
      4) рақымшылық жасау бойынша жазадан босатылғандарды белгiлi бiр тұрғылықты жері жоқ адамдарға арналған әлеуметтiк бейiмдеу орталықтарына орналастыру жөнiнде шаралар қолдансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н. НАЗАРБАЕВ

      Вниманию пользователей!
      Для удобства пользования РЦПИ создано оглавление.
      Примечание РЦПИ!
      Порядок введения в действие настоящего Закона РК см. ст. 9.

В связи с двадцатилетием государственной независимости Республики Казахстан, руководствуясь принципом гуманизма, принят настоящий Закон.

Статья 1. Понятия, используемые в настоящем Законе

В настоящем Законе используются следующие понятия:

1) лица, указанные в подпункте 1) пункта 1 статьи 2 настоящего Закона, - лица, не достигшие восемнадцатилетнего возраста на момент совершения преступления;

2) лица, указанные в подпункте 2) пункта 1 статьи 2 настоящего Закона:

беременные женщины на день введения в действие настоящего Закона;

женщины, не лишенные родительских прав и имеющие детей, в том числе усыновленных либо взятых под опеку и (или) попечительство, не достигших восемнадцатилетнего возраста на день введения в действие настоящего Закона, либо имевшие до ареста и осуждения на иждивении детей-инвалидов I и II групп независимо от их возраста;

мужчины, являющиеся на момент введения в действие настоящего Закона единственным родителем несовершеннолетних детей и не лишенные родительских прав;

3) лица, указанные в подпункте 3) пункта 1 статьи 2 настоящего Закона, – инвалиды I, II и III групп, признанные таковыми в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан, до введения в действие настоящего Закона;

4) лица, указанные в подпункте 4) пункта 1 статьи 2 настоящего Закона, - женщины, которым исполнилось пятьдесят лет и старше, мужчины, которым исполнилось шестьдесят три года и старше, до введения в действие настоящего Закона;

5) лица, указанные в подпункте 5) пункта 1 статьи 2 настоящего Закона, – участники и инвалиды Великой Отечественной войны и приравненные к ним лица;

6) лица, указанные в подпункте 6) пункта 1 статьи 2 настоящего Закона, – вдовы военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований, в том числе бывшего Союза ССР, погибших или пропавших без вести при выполнении воинского или интернационального долга, и не вступившие в другой зарегистрированный брак, а также жены инвалидов войны и приравненных к ним лиц.

Статья 2. Лица, освобождаемые от наказания

1. От наказания освобождаются осужденные за преступления небольшой и средней тяжести:

1) несовершеннолетние;

2) беременные женщины, женщины, имеющие несовершеннолетних детей или детей-инвалидов I и II групп, а также мужчины, являющиеся единственным родителем несовершеннолетних детей;

3) инвалиды I, II и III групп;

4) женщины в возрасте пятидесяти лет и старше, мужчины в возрасте шестидесяти трех лет и старше;

5) участники и инвалиды Великой Отечественной войны и приравненные к ним лица;

6) вдовы военнослужащих, погибших при выполнении воинского и интернационального долга, а также женщины, имеющие мужей-инвалидов войны и приравненных к ним лиц.

2. От наказания в виде лишения свободы освобождаются лица, осужденные за преступления небольшой и средней тяжести, не подпадающие под действие пункта 1 настоящей статьи, если они отбыли не менее одной четверти назначенного срока наказания.

3. От наказания освобождаются лица, не подпадающие под действие пунктов 1 и 2 настоящей статьи:

1) осужденные за преступления небольшой и средней тяжести, которым по приговору суда наказание в виде лишения свободы назначено с применением статьи 63 Уголовного кодекса Республики Казахстан, освобожденные от отбывания назначенного судом наказания на основании статей 70 и 73 Уголовного кодекса Республики Казахстан, а также лица, которым назначенное судом наказание заменено более мягким видом наказания с применением статьи 71 Уголовного кодекса Республики Казахстан;

2) осужденные к лишению свободы за преступления небольшой и средней тяжести беременные женщины и женщины, имеющие малолетних детей, мужчины, в одиночку воспитывающие малолетних детей, которым в соответствии со статьей 72 Уголовного кодекса Республики Казахстан исполнение приговора суда отсрочено;

3) осужденные за преступления небольшой и средней тяжести к видам наказания, не связанным с лишением свободы, если это наказание применено в виде основного.

Статья 3. Сокращение неотбытой части срока наказания

Лицам, осужденным к лишению свободы за преступления небольшой и средней тяжести, которые не подлежат освобождению от наказания на основании статьи 2 настоящего Закона, неотбытая часть наказания сокращается наполовину.

Статья 4. Отказ в возбуждении уголовных дел и их прекращение

Уголовные дела и дела, не рассмотренные судами, о преступлениях небольшой и средней тяжести, совершенных до введения в действие настоящего Закона, за которые предусмотрено наказание до пяти лет лишения свободы или наказание, не связанное с лишением свободы, подлежат отказу в возбуждении и прекращению производством в порядке, предусмотренном уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан.

Военнослужащие, совершившие самовольное оставление части или места службы до введения в действие настоящего Закона, если они не позднее шести месяцев после введения в действие настоящего Закона явятся с повинной в органы военного управления, военной полиции или правоохранительные органы, освобождаются от уголовной ответственности.

Статья 5. Условия применения амнистии

1. Для применения амнистии в отношении лиц, указанных в пункте 1 статьи 2 настоящего Закона, обязательно наличие документов, подтверждающих их статус.

2. Предусмотренное пунктом 2 статьи 2 и статьей 3 настоящего Закона отбытие части срока наказания исчисляется на день введения в действие настоящего Закона.

3. При совокупности преступлений, если одно из них является тяжким или особо тяжким, амнистия не применяется.

4. Лица, подпадающие под амнистию, освобождаются от основного наказания.

5. При применении настоящего Закона снятие судимости производится на общих основаниях, установленных статьей 77 Уголовного кодекса Республики Казахстан.

6. Амнистия не применяется в случае, если лицо, в отношении которого может быть применена амнистия, против этого возражает.

Статья 6. Применение амнистии к лицам, осужденным судами Республики Казахстан, но отбывающим наказание за ее пределами

Вопрос о применении амнистии к лицам, осужденным судами Республики Казахстан, но отбывающим наказание за ее пределами, решается судами Республики Казахстан на основании международных договоров, участником которых является Республика Казахстан, по представлению компетентного органа государства, на территории которого осуществляется исполнение приговора суда.

К лицам, переданным для дальнейшего отбывания наказания в виде лишения свободы в Республику Казахстан из иностранных государств, с которыми Республикой Казахстан не заключены соответствующие международные договоры, амнистия применяется только с согласия компетентных органов государств, передавших таких лиц.

Статья 7. Порядок применения настоящего Закона

1. Применение статей 2 и 3 настоящего Закона возлагается на суды по месту отбывания наказания осужденными.

2. Применение статьи 4 настоящего Закона возлагается на органы, ведущие уголовный процесс.

3. Применение настоящего Закона производится на основании постановления органа, ведущего уголовный процесс (должностного лица), санкционированного прокурором, а также на основании постановления суда.

4. Учреждения и органы, исполняющие наказание, в целях обеспечения своевременного исполнения настоящего Закона обязаны представить в суды следующие документы:

1) представление об освобождении от дальнейшего отбывания наказания либо о сокращении срока назначенного наказания;

2) выписку из приговора суда (с внесенными в него изменениями, если таковые имели место);

3) сведения об отбытом и оставшемся сроке наказания на момент введения настоящего Закона в действие;

4) личное или контрольное дело осужденного;

5) документы, подтверждающие статус лиц, указанных в пункте 1 статьи 2 настоящего Закона.

5. При применении судами настоящего Закона участие прокурора обязательно.

Статья 8. Срок исполнения настоящего Закона

Органы, указанные в пунктах 1 и 2 статьи 7, обязаны обеспечить исполнение настоящего Закона в течение шести месяцев со дня его введения в действие.

Статья 9. Порядок введения в действие настоящего Закона

Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования.

Статья 10. Меры по реализации настоящего Закона

Правительству Республики Казахстан и местным исполнительным органам областей, города республиканского значения и столицы принять меры по:

1) размещению в медико-социальных учреждениях (организациях) стационарного типа инвалидов I и II групп и лиц, не способных к самостоятельному обслуживанию в связи с преклонным возрастом, освобожденных от наказания по амнистии и не имеющих супруги (супруга) или близких родственников;

2) передаче освобожденных несовершеннолетних под надзор родителей или лиц, их заменяющих, либо специализированного государственного органа;

3) обеспечению продолжения лечения, назначенного по приговору суда, которое к моменту применения настоящего Закона в ходе исполнения приговора не завершено;

4) размещению освобожденных от наказания по амнистии в центрах социальной адаптации для лиц, не имеющих определенного места жительства.

Президент
Республики Казахстан	Н. НАЗАРБАЕВ

Қазақстан Республикасы мемлекеттік тәуелсіздігінің жиырма жылдығына байланысты рақымшылық жасау туралы

Об амнистии в связи с двадцатилетием государственной независимости Республики Казахстан