Қазақстан Республикасы мен Болгария Республикасы арасындағы қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек туралы шартты ратификациялау туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2015 жылғы 21 қыркүйектегі № 350-V ҚРЗ

2014 жылғы 14 қарашада Софияда жасалған Қазақстан Республикасы мен Болгария Республикасы арасындағы қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек туралы шарт ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті Н.Назарбаев

Қазақстан Республикасы мен Болгария Республикасы арасындағы
қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек туралы
ШАРТ

(2015 жылғы 5 қарашада күшіне енді - Қазақстан Республикасының
халықаралық шарттары бюллетені, 2015 ж., № 6, 59-құжат)

Бұдан әрі «Тараптар» деп аталатын Қазақстан Республикасы мен Болгария Республикасы
қылмыстылыққа қарсы іс-қимыл және қылмыстық сот төрелігін жүзеге асыру саласындағы халықаралық құқық нормаларын басшылыққа ала отырып,
қылмыстық істер бойынша өзара көмек көрсету саласындағы ынтымақтастықты дамытуға зор мән бере отырып,
екі мемлекет арасындағы достық қарым-қатынастарды негізге ала отырып,
төмендегілер туралы уағдаласты:

1-тарау
Жалпы ережелер

1-бап
Құқықтық көмек көрсету міндеті

1. Тараптар өз заңнамаларына және осы Шарттың ережелеріне сәйкес бір-біріне қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек көрсетеді.
2. Осы Шарттың мақсаттары үшін «қылмыстық істер» деген термин жазалануы сұрау салушы Тараптың құзыретті органдарының юрисдикциясына жататын қылмыстарға қатысты тергеп-тексеруді, қудалауды және іс жүргізуді білдіреді.
3. Қылмыстық істер салық және кеден заңнамасын бұзғаны үшін қылмыстарға байланысты істерді де немесе кірістерге байланысты басқа да барлық істерді білдіреді және сұрау салынған Тараптың заңнамасы сұрау салушы Тараптың заңнамасындағындай дәл осындай салық түрлерін қолданбайды немесе сол түрдегі салықтарды, алымдарды және кедендік міндеттемелерді қамтымайды деген негізбен құқықтық көмек көрсетуден бас тартуға болмайды.
4. Осы Шарттың шеңберіндегі құқықтық көмек:
а) шақыру қағаздары мен басқа да құжаттарды табыс етуді;
б) дәлелдемелер жинауды;
в) қарап-тексеруді, тінтуді және алып қоюды;
г) сараптама жүргізуді;
д) жәбірленушілерден, күдіктілерден, айыпталушылардан, сотталушылардан, куәлардан, сарапшылардан жауап алуды;
е) заттар мен құжаттарды беруді;
ж) үкімдерді немесе сотталғандығы туралы мәліметтерді беруді;
з) үкімдер туралы ақпарат беруді қоса алғанда, құқықтық ақпаратпен алмасуды;
и) сұрау салынған Тараптың заңнамасында тыйым салынбаған, осы Шарттың нысанасымен үйлесетін көмектің кез келген басқа да нысанын қамтиды.
5. Осы Шарт адамдарды ұстап беруге, қылмыстық істер бойынша үкімдерді орындауға, сотталған адамдарды беруге және қылмыстық істерді беруге қатысты қолданылмайды.

2-бап
Құқықтық көмек көрсетуден бас тарту және оны кейінге қалдыру

1. Сұрау салынған Тарап, егер:
а) құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындау оның заңнамасына қайшы келсе немесе осы Шарттың ережелеріне сәйкес келмесе;
б) құқықтық көмек көрсету туралы тапсырма келіп түскен қылмыс сұрау салушы Тарапта сұрау салынған Тараптың заңнамасында тыйым салынған жазалау түрімен жазаланатын болса;
в) құқықтық көмек көрсету туралы тапсырма нәсіліне, жынысына, діни сеніміне, ұлтына немесе саяси көзқарасына қатысты себептер бойынша адамға қарсы қылмыстық қудалау, жазалау немесе басқа да әрекет түрлеріне жәрдемдесу мақсатында бағытталған немесе осы адамның жағдайына осы себептердің кез келгені бойынша нұқсан келтірілуі мүмкін деп пайымдауға елеулі негіздер болса;
г) сұрау салынған Тарапта құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмада көрсетілген қылмыс үшін дәл сол адамға қатысты қылмыстық талқылау басталса немесе сот үкімі шығарылса;
д) құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындау сұрау салынған Тараптың егемендігіне, қауіпсіздігіне, қоғамдық тәртібіне немесе өзге де елеулі мүдделеріне қауіп төндіретін болса не оның заңнамасының іргелі қағидаттарымен қарама-қайшылықтар туындауына себеп болса, сұрау салынған құқықтық көмек көрсетуден толық не ішінара бас тарта алады.
2. Сұрау салынған Тарап, егер құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындау оның аумағында жүргізілетін қылмыстық талқылауға кедергі болып табылса, оны орындауды кейінге қалдыра алады.
3. Құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындаудан бас тартудан немесе оның орындалуын кейінге қалдырудан бұрын, сұрау салынған Тарап белгілі бір шарттарда құқықтық көмек көрсету мүмкіндігі туралы мәселені қарауға құқылы. Осы мақсатта осы Шарттың 3-бабына сәйкес айқындалған Тараптардың орталық органдары өзара консультациялар жүргізеді және сұрау салушы Тарап келіскен жағдайда құқықтық көмек оған белгілі бір шарттарда келісілген тәртіппен көрсетіледі.
4. Сұрау салынған Тарап құқықтық көмек көрсетуден бас тартқанда немесе оны кейінге қалдырғанда, ол сұрау салушы Тарапты мұндай бас тарту немесе кейінге қалдыру себептері туралы жазбаша түрде дереу хабардар етеді.

3-бап
Байланыстарды жүзеге асыру тәртібі

1. Соттар, прокуратура, ішкі істер органдары және басқа да құзыретті органдар құқықтық көмекті Тараптардың орталық органдары арқылы көрсетеді. Мыналар:
Қазақстан Республикасы үшін - Бас прокуратура;
Болгария Республикасы үшін - Әділет министрлігі орталық органдар болып табылады.
2. Осы Шартты орындау кезінде Тараптардың орталық органдары өзара тікелей байланыс орнатады.
3. Осы Шарт күшіне енгеннен кейін күнтізбелік отыз (30) күн ішінде Тараптар мекенжайларды және басқа да қажетті деректерді қоса алғанда, орталық органдар туралы мәліметтермен алмасады. Осы мәліметтердегі барлық өзгерістер туралы Тараптар бір-біріне дереу ақпарат береді.

4-бап
Құжаттардың жарамдылығы

1. Тараптардың бірінің аумағында берілген немесе құзыретті орган не оған арнайы уәкілеттік берілген адам өз құзыреті шегінде және белгіленген нысанда куәландырған және ресми мөрмен бекемделген құжаттар екінші Тараптың аумағында қандай да бір арнайы куәландырусыз қабылданады.
2. Тараптардың бірінің аумағында ресми құжаттар ретінде қаралатын құжаттар екінші Тараптың аумағында дәл осындай ресми құжаттардың заңды күшін пайдаланады.

5-бап
Тіл

1. Осы Шартты орындау кезінде Тараптар өзара қарым-қатынастарда орыс тілін немесе екінші Тараптың ресми тілін пайдаланады.
2. Тараптардың ресми тілінде немесе басқа тілде жасалған құжаттар орыс тіліндегі аудармасымен беріледі.
3. Құжаттардың жазбаша аудармасының дұрыстығын куәландыру Тараптардың заңнамасына және осы Шарттың ережелеріне сәйкес жүзеге асырылады.

6-бап
Шығыстар

1. Осы Шартты іске асыруға байланысты шығыстарды Тараптар өз заңнамаларына сәйкес жүзеге асырады.
2. Құқықтық көмек көрсету жөніндегі шығыстарды, осы Шартта өзгеше көзделмеген жағдайларды қоспағанда, сұрау салынған Тарап көтереді.
3. Сұрау салушы Тарап:
а) осы Шарттың 10-бабында көрсетілген адамдардың жол жүру және сұрау салынған Тарапта болу шығыстарын;
б) осы Шарттың 11-бабының 1-тармағында көрсетілген адамдардың жол жүру және сұрау салушы Тарапта болу, жұмыста болмаған күндері үшін алмаған жалақысын өтеу шығыстарын;
в) осы Шарттың 15-бабына сәйкес күзетпен қамауда ұсталатын немесе оларды айдауылмен алып жүретін адамдарды беруге және күзетуге байланысты шығыстарды;
г) сарапшылар мен аудармашылардың еңбегіне ақы төлеу бойынша шығыстарды;
д) алып қойылған заттарды сақтауға және беруге байланысты шығыстарды көтереді.

7-бап
Құқықтық мәселелер жөніндегі ақпарат

Тапсырманың негізінде Тараптардың орталық органдары олардың мемлекетіндегі қолданыстағы немесе қолданылған заңнама және оны қолдану практикасы туралы ақпаратты, сондай-ақ құқықтық мәселелер жөніндегі басқа да ақпаратты өзара негізде ұсынады.

2-тарау
Құқықтық көмек көрсету тәртібі

8-бап
Құқықтық көмек көрсету туралы тапсырма және оны орындау тәртібі

1. Осы Шартта көзделген қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек жазбаша нысанда жасалатын, сұрау салушы Тараптың лауазымды адамы қол қоятын және құзыретті органының мөрімен куәландырылатын тапсырманың негізінде көрсетіледі. Кейінге қалдыруға болмайтын жағдайларда сұрау салынған Тарап факсимильді байланыспен, сондай-ақ коммуникацияның өзге де құралдарын пайдалана отырып жіберілген тапсырманы қабылдай алады. Мұндай жағдайда тапсырманың түпнұсқасы мүмкіндігінше қысқа мерзімде жіберіледі.
2. Құқықтық көмек көрсету туралы тапсырма сұрау салынған Тараптың заңнамасына және егер олар сұрау салынған Тараптың заңнамасына және оның құқығының негізгі қағидаттарына қайшы келмесе, тапсырмада сипатталған рәсімдерге сәйкес орындалады.
3. Егер сұрау салынған Тарап тапсырмада қамтылған ақпарат оны орындау үшін жеткіліксіз деп пайымдаса, ол қосымша ақпарат сұрата алады.
4. Тараптардың орталық органдары құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы уақтылы және толық орындау үшін қажетті шаралар қабылдайды. Егер құқықтық көмекті осы Шарттың 2-бабының 1-тармағында көзделген негіздер бойынша көрсету мүмкін болмаса, сұрау салынған Тараптың орталық органы құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы және оған қоса берілген құжаттарды сұрау салушы Тараптың орталық органына қайтарады.

9-бап
Құкықтық көмек көрсету туралы тапсырманың мазмұны

1. Құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмада:
а) тергеп-тексеру жүргізетін құзыретті органның немесе соттың атауы;
б) жасалған уақыты мен орнын және болған жағдайда, келтірілген зиянды көрсете отырып, қылмыс фактісінің сипаттамасы;
в) қылмыстық жауаптылықтың ескіру мерзімдерінің өтуі туралы ережелерді және құқықтық көмек сұратылып отырған қылмыс үшін жауаптылық көзделетін қылмыстық заңнамадан үзінді көшірмені қоса алғанда, заңнаманың қолданылатын ережелеріне нұсқама;
г) сұрау салынған іс-шаралардың сипаттамасы;
д) негізделген шұғыл жағдайларда, құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманың орындалуы күтілетін мерзімнің көрсетілуі;
е) осы Шарттың 10-бабына сәйкес құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындау кезінде қатысулары қажет адамдардың көрсетілуі;
ж) осы Шарттың 11-бабына сәйкес сұрау салушы Тараптың аумағына келу үшін шақырылған адамның алуға құқығы бар төлемдер мен шығыстардың өтемақылары туралы ақпарат көрсетіледі.
2. Құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмада мүмкіндігінше мыналар:
а) өздеріне қатысты тергеп-тексеру жүргізіліп жатқан адамдар туралы ақпарат;
б) танылуға немесе оның тұрған жері анықталуға тиіс адам туралы ақпарат;
в) құжаттар табыс етілуге тиіс адамның жеке басы және тұрғылықты жері туралы ақпарат, сондай-ақ табыс ету жүргізілуге тиіс тәсіл;
г) айғақтар беруге немесе мәлімдеме жасауға тиіс адамның жеке басы және тұрғылықты жері туралы ақпарат;
д) қарап-тексерілуге тиіс орынның немесе заттың орналасқан жері мен сипаттамасы;
е) тінту жүргізілуі қажет орынның орналасқан жері мен сипаттамасы және алып қойылуы немесе тыйым салынуы қажет заттардың көрсетілуі;
ж) құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындау үшін талап етілетін кез келген арнайы рәсімді және ол үшін тиісті жағдайлардың көрсетілуі;
з) сақталуы талап етілетін құпиялылық дәрежесі және тиісті негіздеме;
и) құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы орындауға ықпал ете алатын кез келген басқа ақпарат та қамтылады.

10-бап
Құқықтық көмек көрсету кезінде құзыретті органдар
өкілдерінің қатысуы

Сұрау салушы Тараптың құзыретті органдарының өкілдері сұрау салынған Тараптың келісімімен қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмаларды орындау кезінде қатыса алады.

11-бап
Жәбірленушілер мен олардың өкілдерін, азаматтық талапкерлер
мен азаматтық жауапкерлерді, куәлар мен сарапшыларды шақыру

1. Тараптардың бірінің аумағында сотқа дейінгі іс жүргізуге немесе сотта істі қарауға қатысу үшін қажет болған жағдайда екінші Тараптың аумағындағы жәбірленушілер немесе олардың заңды өкілдері, азаматтық талапкерлер, азаматтық жауапкерлер, куәлар немесе сарапшылар шақырылуы мүмкін.
2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген адамдардың өтінішхаттары бойынша сұрау салушы Тараптың құзыретті органы оларға осы Шарттың 6-бабы 3-тармағының б) тармақшасында көзделген тиісті шығыстарды жабуға аванс төлейді. Авансты төлеу сұрау салушы Тараптың дипломатиялық өкілдігі арқылы жүргізілуі мүмкін.
3. Келмеген жағдайда шақырылған адам санкцияларға немесе мәжбүрлеу шараларына ұшырамайды.

12-бап
Иммунитет

1. Сұрау салушы Тараптың аумағында осы Шарттың 11-бабына сәйкес шақырылған жәбірленушіні немесе оның заңды өкілін, азаматтық талапкерді, азаматтық жауапкерді, куәні немесе сарапшыны өзінің азаматтығына қарамастан, оның мемлекеттік шекарасын кесіп өткенге дейін өздері жасаған іс-әрекет үшін, сондай-ақ қараудың нысанасы болып табылатын іс бойынша өздерінің айғақтарына немесе сарапшылардың қорытындыларына байланысты қылмыстық немесе әкімшілік жауаптылыққа тартуға, қамауға алуға немесе жазалауға ұшыратуға болмайды.
2. Осы баптың 1-тармағында көрсетілген адамдар, егер олар осыған мүмкіндігі бола тұра, олардың бұдан әрі болуының қажеті жоқтығы туралы хабарланған күннен бастап он бес (15) тәулік өткенге дейін сұрау салушы Тараптың аумағынан кетпесе, осы тармақта көзделген иммунитеттен айырылады. Бұл адам оның еркіне байланысты емес мән-жайлар бойынша сұрау салушы Тараптың аумағынан кете алмаған уақыт осы мерзімге есептелмейді.

13-бап
Құжаттарды табыс ету тәртібі

1. Құжаттарды табыс ету сұрау салынған Тараптың заңнамасында көзделген мерзімдерде жүзеге асырылады.
2. Сұрау салынған Тарап құжаттардың табыс етілгені туралы растаманы - алғаны туралы қолхатты (күні мен алушының қолтаңбасын көрсете отырып) немесе табыс ету тәсілі мен уақыты туралы және құжаттарды алған адам туралы мәліметтерді қамтитын хаттаманы сұрау салушы Тарапқа жолдайды.
3. Егер құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмада көрсетілген мекенжай бойынша табыс етуді жүзеге асыру мүмкін болмаған жағдайда сұрау салынған Тарап өз заңнамасына сәйкес мекенжайды анықтау үшін қажетті шаралар қабылдайды. Мекенжайды анықтау мүмкін болмаған жағдайда, сұрау салынған Тараптың орталық органы бұл туралы сұрау салушы Тараптың орталық органын хабардар етеді және табыс етуге жататын құжаттарды оған қайтарады.

14-бап
Дипломатиялық және консулдық өкілдіктердің өкілеттіктері

Тараптардың екінші Тараптың аумағындағы өз азаматтарына дипломатиялық және консулдық өкілдіктер арқылы құжаттарды табыс етуге құқығы бар.

3-тарау
Қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек туралы арнайы ережелер

15-бап
Күзетпен ұсталатын немесе бас бостандығынан айыру түрінде
жазасын өтеп жатқан адамдарды уақытша беру

1. Қажет болған жағдайда Тараптардың біреуінің тапсырмасы бойынша өзінің азаматтығына қарамастан, екінші Тараптың аумағында күзетпен ұсталатын немесе бас бостандығынан айыру түрінде жазасын өтеп жатқан адам күзетпен ұстауда қалады және Тараптар келіскен мерзімде қайтарылатын болады деген шартпен қылмыстық іс бойынша процестік әрекеттерді жүргізу үшін оның келісімімен сұрау салушы Тарапқа уақытша берілуі мүмкін.
2. Адамды уақытша беру осы адамға қатысты сұрау салынған Тарапта жүргізіліп жатқан тергеп-тексеруге нұқсан келмейтіндей етіп жүзеге асырылуға тиіс.
3. Осы баптың 1-тармағына сәйкес берілген адам қолданылатын жерде осы Шарттың 12-бабында көзделген иммунитетті пайдаланады.
4. Осы бап бойынша берілген адамның сұрау салушы Тарапта күзетпен ұстауда болған мерзімі сұрау салынған Тарапта шығарылған үкіммен тағайындалған жазаны өтеудің жалпы мерзіміне кіреді.
5. Уақытша беруді жүзеге асыру үшін күзетпен ұсталатын адамды үшінші мемлекеттің аумағы арқылы транзиттеу қажет болған жағдайларда сұрау салушы Тарап үшінші мемлекеттің құзыретті органына транзит туралы сұрау салуды жолдайды және тиісті құжаттаманы жібере отырып, жоғарыда аталған сұрау салуды қарау нәтижелері туралы сұрау салынған Тарапты алдын ала хабардар етеді.

16-бап
Тінту және алып қою

1. Тапсырмада сұрау салынған Тараптың заңнамасына сәйкес осындай әрекеттерді жүргізу қажеттігін дәлелдейтін ақпарат қамтылған жағдайда, сұрау салынған Тарап өз заңнамасына сәйкес тінтуді, алуды жүргізу және заттар мен құжаттарды сұрау салушы Тарапқа беру туралы тапсырмаларды орындайды.
2. Сұрау салынған Тарап сұрау салушы Тараптың тінту нәтижелеріне, орны мен мән-жайларға және заттар мен құжаттарды кейіннен алып қоюға қатысты сұратуы мүмкін ақпаратты ұсынады.
3. Сұрау салынған Тарап сұрау салушы Тараптан беруге жататын затқа байланысты үшінші тараптың мүдделерін қорғау үшін қажет деп есептелетін тәртіппен және шарттармен келісуді сұрай алады.

17-бап
Заттар мен құжаттарды беру

1. Тиісті өтінішхат болған жағдайда сұрау салынған Тараптың аумағында табылған, тергеп-тексерілуі үшін құқықтық көмек көрсетілетін қылмыс нәтижесінде алынған барлық заттар мен құжаттар сұрау салушы Тарапқа беріледі. Беру үшінші тұлғалардың заттарға және құжаттарға құқықтарын сақтай отырып жүргізіледі.
2. Егер заттар мен құжаттар сұрау салынған Тарапқа қылмыстық іс бойынша дәлелдеме ретінде қажет болса, оларды беру іс бойынша іс жүргізу аяқталғанға дейін кейінге қалдырылуы мүмкін.
3. Егер заттар мен құжаттар сұрау салынған Тараптың аумағында алып қойылуға немесе тәркіленуге жатса, бұл Тарап оларды беруден бас тарта алады немесе оларды уақытша бере алады.
4. Егер сұрау салынған Тараптың заңнамасы немесе үшінші тұлғалардың құқықтарын қорғау мүдделері осыны талап етсе, осылайша берілген барлық заттар мен құжаттар сот талқылауы аяқталғаннан кейін осы Тараптың талап етуі бойынша сұрау салынған Тарапқа өтеусіз қайтарылады.
5. Осы Шартқа сәйкес берілетін заттарға кеден баждары, салықтар мен алымдар есептелмейді.

18-бап
Екі Тарап соттарының соттылығына жататын істерді қарау тәртібі

Тараптар соттарының соттылығына жататын бірнеше қылмыстарды жасағаны үшін адамға немесе адамдар тобына айып тағылған кезде аумағында сотқа дейінгі іс жүргізу аяқталған Тараптың соты оларды қарауға құзыретті. Мұндай жағдайда іс осы Тараптың қылмыстық іс жүргізу қағидалары бойынша қаралады.

19-бап
Құпиялылық

1. Тиісті өтініш болған жағдайда сұрау салынған Тарап құқықтық көмек көрсету туралы тапсырманы, қоса берілген құжаттарды алу фактісінің және олардың мазмұнының және тапсырманы орындауға байланысты қолданылған барлық әрекеттердің құпиялылығын қамтамасыз ету үшін қажетті шаралар қабылдайды. Егер бұл өтінішті құпиялылықты бұзбай қанағаттандыру мүмкін болмаса, сұрау салынған Тарап бұл туралы сұрау салушы Тарапты хабардар етеді, ол кейін осы өтінішті қанағаттандыру туралы сұраудың керек-керек еместігін айқындайды.
2. Сұрау салынған Тараптың өтініші бойынша сұрау салушы Тарап, осы ақпарат пен дәлелдемелер құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмада көрсетілген тергеп-тексеру мен сот талқылауын жүргізу үшін талап етілетін жағдайларды қоспағанда, өзіне сұрау салынған Тарап ұсынған ақпарат пен дәлелдемелерді құпия сақтайды.

20-бап
Пайдалануды шектеу

1. Сұрау салынған Тараптың келісімінсіз сұрау салушы Тарап өзіне осы Шартқа байланысты ұсынылған дәлелдемелерді немесе ақпаратты құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмада сипатталғаннан ерекшеленетін тергеп-тексеру немесе сот талқылауы үшін пайдаланбайды және бермейді.
2. Айыптау өзгертілген жағдайда ұсынылған дәлелдемелер немесе ақпарат жасалғаны үшін айып тағылған қылмыс осы Шартқа сәйкес оған қатысты құқықтық көмек көрсетілуі мүмкін қылмысты білдіретін дәрежеде пайдаланылуы мүмкін.

21-бап
Куәларды, жәбірленушілерді және қылмыстық процестің
басқа да қатысушыларын қорғау

Тараптар бірлескен тергеп-тексеру жүргізілетін қылмыстардың істері бойынша, сондай-ақ, егер сот төрелігін жүзеге асыру мүддесі осыны талап етсе, сотта осындай істер қаралған кезде куәларды, жәбірленушілерді және қылмыстық процестің басқа да қатысушыларын қорғау үшін олардың заңнамасында көзделген шараларды қабылдайды.

22-бап
Үкімдер және сотталғандығы туралы мәліметтер туралы хабардар ету

1. Тараптардың әрқайсысы сұрау салу бойынша екінші Тараптың азаматтарына және екінші Тараптың аумағында тұрақты тұрғылықты жері бар адамдарға қатысты күшіне енген үкімдер туралы екінші Тарапқа ақпарат береді.
2. Тиісті өтініштің негізінде Тараптар, егер осы адамдар сұрау салушы Тараптың аумағында қылмыстық жауаптылыққа тартылатын болса, олардың соттарында сотталған адамдардың сотталғандығы туралы бір-біріне ақпарат береді.

4-тарау
Қорытынды ережелер

23-бап
Дауларды шешу

Осы Шарттың ережелерін түсіндіруге немесе қолдануға қатысты кез келген даулар мен келіспеушіліктерді Тараптар консультациялар және келіссөздер арқылы шешеді.

24-бап
Басқа да халықаралық шарттармен арақатынасы

1. Осы Шарттың ережелері Тараптардың өздері қатысушылар болып табылатын басқа халықаралық шарттардан туындайтын құқықтары мен міндеттемелерін қозғамайды.
2. Тараптар өзара осы Шартта көзделген мәселелер бойынша оның ережелерін толықтыру немесе олардың қолданылуын кеңейту мақсатында немесе онда жазылған қағидаттардың қолданылуын жеңілдету үшін келісімдер, оның ішінде ведомствоаралық сипаттағы келісімдер жасаса алады.

25-бап
Толықтырулар мен өзгерістер енгізу

Осы Шартқа оның ажырамас бөліктері болып табылатын және осы Шарттың 26-бабында көзделген тәртіппен күшіне енетін жеке хаттамалармен ресімделетін толықтырулар мен өзгерістер енгізілуі мүмкін.

26-бап
Күшіне енуі

Осы Шарт ратификациялануға жатады және оның күшіне енуі үшін қажетті мемлекетішілік рәсімдерді Тараптардың орындағаны туралы дипломатиялық арналар арқылы соңғы жазбаша хабарлама алынған күннен бастап отызыншы (30) күні күшіне енеді.

27-бап
Қолданылу мерзімі және күшін жою

1. Осы Шарт белгіленбеген мерзімге жасалады.
2. Тараптардың әрқайсысы бұл туралы екінші Тарапты дипломатиялық арналар арқылы жазбаша хабардар ете отырып, кез келген уақытта осы Шарттың қолданылуын тоқтатуға құқылы. Осы Шарттың қолданылуы тиісті хабарлама алынған күннен бастап алты ай өткен соң тоқтатылады. Осы Шарттың қолданылуы тоқтатылған жағдайда, ол қолданылған кезеңде басталған құқықтық көмек көрсету жөніндегі іс-шаралар олар толық орындалғанға дейін күшінде қалады.

28-бап
Шарттың қолданылуы

Осы Шарт құқықтық көмек көрсету туралы тапсырмаларды орындау кезінде және ол күшіне енгенге дейін жасалған іс-әрекеттерге қатысты қолданылады.

Софияда 2014 жылғы 14 қарашада қазақ, болгар және орыс тілдерінде екі данада жасалды әрі барлық мәтіндердің күші бірдей.
Осы Шарттың ережелерін түсіндіру кезінде келіспеушіліктер туындаған жағдайда Тараптар орыс тіліндегі мәтінге жүгінеді.

Қазақстан Республикасы үшін Болгария Республикасы үшін

РҚАО-ның ескертпесі!
Бұдан әрі Шарттың болгар тіліндегі мәтіні берілген.

О ратификации Договора между Республикой Казахстан и Республикой Болгария о правовой помощи по уголовным делам

Закон Республики Казахстан от 21 сентября 2015 года № 350-V ЗРК

Ратифицировать Договор между Республикой Казахстан и Республикой Болгария о правовой помощи по уголовным делам, совершенный в Софии 14 ноября 2014 года.

Президент
Республики Казахстан Н. НАЗАРБАЕВ

ДОГОВОР
между Республикой Казахстан и Республикой Болгария
о правовой помощи по уголовным делам

Вступил в силу 5 ноября 2015 года -
Бюллетень международных договоров РК 2015 г., № 6, ст. 59

Республика Казахстан и Республика Болгария, именуемые далее «Сторонами»,
руководствуясь нормами международного права в области противодействия преступности и осуществления уголовного правосудия,
придавая важное значение развитию сотрудничества в области оказания взаимной помощи по уголовным делам,
исходя из дружеских отношений между двумя государствами,
договорились о следующем:

Глава 1
Общие положения

Статья 1
Обязанность оказывать правовую помощь

1. Стороны оказывают друг другу правовую помощь по уголовным делам в соответствии со своими законодательствами и положениями настоящего Договора.
2. Для целей настоящего Договора термин «уголовные дела» означает расследование, преследование и производство в отношении преступлений, наказание за которые подпадает под юрисдикцию компетентных органов запрашивающей Стороны.
3. Уголовные дела представляют собой также дела, связанные с преступлениями за нарушения налогового и таможенного законодательства, или все другие дела, связанные с доходами, и в оказании помощи не может быть отказано на основании того, что законодательство запрашиваемой Стороны не применяет такой же вид налогов или не содержит налогов, сборов и таможенных обязательств в том же виде, как законодательство запрашивающей Стороны.
4. Правовая помощь в рамках настоящего Договора включает:
а) вручение повесток и других документов;
б) сбор доказательств;
в) осмотр, обыск и изъятие;
г) проведение экспертизы;
д) допрос потерпевших, подозреваемых, обвиняемых, подсудимых, свидетелей, экспертов;
е) передачу предметов и документов;
ж) передачу приговоров или сведений о судимости;
з) обмен правовой информацией, включая информирование о приговорах;
и) любую другую форму помощи, совместимую с предметом настоящего Договора, которая не запрещена законодательством запрашиваемой Стороны.
5. Настоящий Договор не применяется в отношении выдачи лиц, исполнения приговоров по уголовным делам, передачи осужденных лиц и передачи уголовных дел.

Статья 2
Отказ и отсрочка в оказании правовой помощи

1. Запрашиваемая Сторона может отказать полностью либо частично в оказании запрашиваемой правовой помощи, если:
а) исполнение поручения об оказании правовой помощи противоречит ее законодательству или не соответствует положениям настоящего Договора;
б) преступление, в отношении которого поступает поручение об оказании правовой помощи, наказывается в запрашивающей Стороне видом наказания, запрещенным законодательством запрашиваемой Стороны;
в) имеются веские основания полагать, что поручение об оказании правовой помощи направлено с целью уголовного преследования, наказания или содействия другим видам действий против лица по причинам расы, пола, вероисповедания, национальности или политических убеждений или что положению этого лица может быть нанесен ущерб по любой из этих причин;
г) в запрашиваемой Стороне начато уголовное разбирательство или вынесен приговор суда в отношении того же самого лица за преступление, указанное в поручении об оказании правовой помощи;
д) исполнение поручения об оказании правовой помощи представляет угрозу суверенитету, безопасности, общественному порядку или иным существенным интересам запрашиваемой Стороны либо может стать причиной возникновения противоречий с фундаментальными принципами ее законодательства.
2. Запрашиваемая Сторона может отсрочить исполнение поручения об оказании правовой помощи, если его исполнение служит препятствием проводимому на ее территории уголовному разбирательству.
3. Прежде чем отказать в исполнении поручения об оказании правовой помощи или отсрочить его исполнение, запрашиваемая Сторона вправе рассмотреть вопрос о возможности оказания правовой помощи на определенных условиях. С этой целью центральные органы Сторон, определенные в соответствии со статьей 3 настоящего Договора, проводят между собой консультации, и в случае согласия запрашивающей Стороны правовая помощь оказывается ей в согласованном порядке на определенных условиях.
4. Когда запрашиваемая Сторона отказывает или отсрочивает оказание правовой помощи, она незамедлительно уведомляет запрашивающую Сторону в письменном виде о причинах такого отказа или отсрочки.

Статья 3
Порядок осуществления контактов

1. Суды, прокуратура, органы внутренних дел и другие компетентные органы оказывают правовую помощь через центральные органы Сторон. Центральными органами являются:
для Республики Казахстан - Генеральная прокуратура;
для Республики Болгария - Министерство юстиции.
2. При исполнении настоящего Договора центральные органы Сторон устанавливают связь между собой непосредственно.
3. В течение тридцати (30) календарных дней после вступления в силу настоящего Договора Стороны обмениваются сведениями о центральных органах, включая адреса и другие необходимые данные. О всех изменениях в этих сведениях Стороны незамедлительно информируют друг друга.

Статья 4
Действительность документов

1. Документы, которые на территории одной из Сторон выданы или засвидетельствованы компетентным органом либо специально на то уполномоченным лицом в пределах его компетенции и в установленной форме и скреплены официальной печатью, принимаются на территории другой Стороны без какого-либо специального удостоверения.
2. Документы, которые на территории одной из Сторон рассматриваются как официальные документы, пользуются на территории другой Стороны юридической силой таких же официальных документов.

Статья 5
Язык

1. При исполнении настоящего Договора Стороны в отношениях между собой используют русский язык или официальный язык другой Стороны.
2. Документы, составленные на официальном языке Сторон или на другом языке, сопровождаются переводом на русский язык.
3. Удостоверение правильности письменного перевода документов осуществляется в соответствии с законодательством Сторон и положениями настоящего Договора.

Статья 6
Расходы

1. Расходы, связанные с реализацией настоящего Договора, Стороны осуществляют в соответствии со своими законодательствами.
2. Расходы по оказанию правовой помощи несет запрашиваемая Сторона, кроме случаев, если в настоящем Договоре не предусматривается иное.
3. Запрашивающая Сторона несет:
а) расходы на проезд и пребывание в запрашиваемой Стороне лиц, указанных в статье 10 настоящего Договора;
б) расходы на проезд и пребывание в запрашивающей Стороне, возмещение неполученной заработной платы за дни отсутствия на работе лиц, указанных в пункте 1 статьи 11 настоящего Договора;
в) расходы, связанные с передачей и охраной лиц, содержащихся под стражей или сопровождающихся конвоем, согласно статье 15 настоящего Договора;
г) расходы по оплате труда экспертов и переводчиков;
д) расходы, связанные с хранением и передачей изъятых предметов.

Статья 7
Информация по правовым вопросам

На основании поручения центральные органы Сторон на взаимной основе предоставляют информацию о действующем или действовавшем в их государстве законодательстве и практике его применения, а также другую информацию по правовым вопросам.

Глава 2
Порядок оказания правовой помощи

Статья 8
Поручение об оказании правовой помощи и порядок его исполнения

1. Правовая помощь по уголовным делам, предусмотренная настоящим Договором, оказывается на основании поручения, которое составляется в письменной форме, подписывается должностным лицом и заверяется печатью компетентного органа запрашивающей Стороны. В случаях, не терпящих отлагательства, запрашиваемая Сторона может принять поручение, направленное факсимильной связью, а также с использованием иных средств коммуникации. В таком случае оригинал поручения направляется в возможно короткие сроки.
2. Поручение об оказании правовой помощи исполняется в соответствии с законодательством запрашиваемой Стороны и процедурами, описанными в поручении, если они не противоречат законодательству запрашиваемой Стороны и основным принципам ее права.
3. Если запрашиваемая Сторона полагает, что информации, содержащейся в поручении, недостаточно для его исполнения, она может запросить дополнительную информацию.
4. Центральные органы Сторон принимают необходимые меры для своевременного и полного исполнения поручения об оказании правовой помощи. Если правовая помощь не может быть оказана по основаниям, предусмотренным пунктом 1 статьи 2 настоящего Договора, центральный орган запрашиваемой Стороны возвращает центральному органу запрашивающей Стороны поручение об оказании правовой помощи и приложенные к нему документы.

Статья 9
Содержание поручения об оказании правовой помощи

1. В поручении об оказании правовой помощи указываются:
а) название компетентного органа, проводящего расследование, или суда;
б) описание факта преступления с указанием времени и места его совершения и причиненного вреда, в случае наличия такового;
в) указание применимых положений законодательства, включая положения о сроках давности уголовной ответственности и выписку из уголовного законодательства, предусматривающую ответственность за преступление, по которому запрашивается правовая помощь;
г) описание запрашиваемых мероприятий;
д) в случаях обоснованной срочности, указание срока, в течение которого ожидается исполнение поручения об оказании правовой помощи;
е) указание лиц, присутствие которых необходимо при исполнении поручения об оказании правовой помощи, в соответствии со статьей 10 настоящего Договора;
ж) информацию о выплатах и компенсациях расходов, на получение которых имеет право лицо, вызванное для явки на территорию запрашивающей Стороны в соответствии со статьей 11 настоящего Договора.
2. Поручение об оказании правовой помощи по возможности включает также следующее:
а) информацию о лицах, в отношении которых ведется расследование;
б) информацию о лице, которое должно быть опознано или обнаружено его местонахождение;
в) информацию о личности и месте проживания лица, которому должно быть произведено вручение документов, а также способ, которым оно должно быть произведено;
г) информацию о личности и месте проживания лица, которое должно дать показания или сделать заявление;
д) местонахождение и описание места или предмета, которые должны быть осмотрены;
е) местонахождение и описание места, в котором необходимо провести обыск, и указание предметов, которые необходимо изъять или арестовать;
ж) указание любой специальной процедуры, требуемой для исполнения поручения об оказании правовой помощи, и соответствующих условий для этого;
з) степень конфиденциальности, которую требуется соблюдать, и соответствующее обоснование;
и) любую другую информацию, которая может способствовать исполнению поручения об оказании правовой помощи.

Статья 10
Присутствие представителей компетентных органов
при оказании правовой помощи

Представители компетентных органов запрашивающей Стороны могут с согласия запрашиваемой Стороны присутствовать при исполнении поручений об оказании правовой помощи по уголовным делам.

Статья 11
Вызов потерпевших и их представителей, гражданских истцов
и гражданских ответчиков, свидетелей и экспертов

1. В случае необходимости для участия в досудебном производстве или рассмотрении дела в суде на территории одной из Сторон могут быть вызваны потерпевшие или их законные представители, гражданские истцы, гражданские ответчики, свидетели или эксперты, находящиеся на территории другой Стороны.
2. По ходатайству лиц, указанных в пункте 1 настоящей статьи, компетентный орган запрашивающей Стороны выплачивает им аванс на покрытие соответствующих расходов, предусмотренных подпунктом б) пункта 3 статьи 6 настоящего Договора. Выплата аванса может производиться через дипломатическое представительство запрашивающей Стороны.
3. В случае неявки вызываемое лицо не подвергается санкциям или мерам принуждения.

Статья 12
Иммунитет

1. На территории запрашивающей Стороны потерпевший или его законный представитель, гражданский истец, гражданский ответчик, свидетель или эксперт, вызванные в соответствии со статьей 11 настоящего Договора, независимо от своего гражданства, не могут быть привлечены к уголовной или административной ответственности, взяты под стражу или подвергнуты наказанию за деяние, совершенное ими до пересечения ее государственной границы, а также в связи со своими показаниями или заключениями экспертов по делу, являющемуся предметом рассмотрения.
2. Лица, указанные в пункте 1 настоящей статьи, утрачивают предусмотренный этим пунктом иммунитет, если они, имея для этого возможность, не покинули территорию запрашивающей Стороны до истечения пятнадцати (15) суток с того дня, когда им было сообщено об отсутствии необходимости их дальнейшего присутствия. В этот срок не засчитывается время, в течение которого это лицо по независящим от его воли обстоятельствам не могло покинуть территорию запрашивающей Стороны.

Статья 13
Порядок вручения документов

1. Вручение документов осуществляется в сроки, предусмотренные законодательством запрашиваемой Стороны.
2. Запрашиваемая Сторона направляет запрашивающей Стороне подтверждение о вручении документов - расписку о получении (с датой и подписью получателя) или протокол, содержащий сведения о способе и времени вручения и о лице, получившем документы.
3. В случае, если вручение не может быть осуществлено по адресу, указанному в поручении об оказании правовой помощи, запрашиваемая Сторона в соответствии со своим законодательством принимает меры, необходимые для установления адреса. В случае, если установление адреса окажется невозможным, центральный орган запрашиваемой Стороны уведомляет об этом центральный орган запрашивающей Стороны и возвращает ему документы, подлежащие вручению.

Статья 14
Полномочия дипломатических и консульских представительств

Стороны имеют право вручать документы своим гражданам, находящимся на территории другой Стороны, через дипломатические и консульские представительства.

Глава 3
Специальные положения
о правовой помощи по уголовным делам

Статья 15
Временная передача лиц, содержащихся под стражей
или отбывающих наказание в виде лишения свободы

1. В случае необходимости по поручению одной из Сторон лицо, независимо от своего гражданства, содержащееся под стражей или отбывающее наказание в виде лишения свободы на территории другой Стороны, может быть с его согласия временно передано запрашивающей Стороне для проведения процессуальных действий по уголовному делу, при условии, что останется под стражей и будет возвращено в согласованный Сторонами срок.
2. Временная передача лица должна осуществляться таким образом, чтобы не причинять ущерб расследованию, которое ведется в запрашиваемой Стороне в отношении этого лица.
3. Лицо, переданное в соответствии с пунктом 1 настоящей статьи, пользуется, где это применимо, иммунитетом, предусмотренным статьей 12 настоящего Договора.
4. Срок, в течение которого переданное по настоящей статье лицо находилось под стражей в запрашивающей Стороне, входит в общий срок отбывания наказания, назначенного приговором, вынесенным в запрашиваемой Стороне.
5. В случаях, когда для осуществления временной передачи необходим транзит лица, находящегося под стражей, через территорию третьего государства, запрашивающая Сторона направляет компетентному органу третьего государства запрос о транзите и заблаговременно уведомляет запрашиваемую Сторону о результатах рассмотрения вышеназванного запроса, направляя соответствующую документацию.

Статья 16
Обыск и изъятие

1. Запрашиваемая Сторона исполняет в соответствии со своим законодательством поручения о проведении обыска, выемки и передачи предметов и документов запрашивающей Стороне, при условии, что поручение содержит информацию, доказывающую необходимость проведения таких действий в соответствии с законодательством запрашиваемой Стороны.
2. Запрашиваемая Сторона предоставляет информацию, которую запрашивающая Сторона может запросить, относительно результатов обыска, места и обстоятельств и последующего изъятия предметов и документов.
3. Запрашиваемая Сторона может просить запрашивающую Сторону согласиться с порядком и условиями, которые считаются необходимыми для защиты интересов третьей стороны в связи с предметом, подлежащим передаче.

Статья 17
Передача предметов и документов

1. При наличии соответствующего ходатайства все обнаруженные на территории запрашиваемой Стороны предметы и документы, полученные в результате преступления, для расследования которого оказывается правовая помощь, передаются запрашивающей Стороне. Передача производится с соблюдением прав третьих лиц на предметы и документы.
2. Если предметы и документы необходимы запрашиваемой Стороне как доказательство по уголовному делу, их передача может быть отложена до завершения производства по делу.
3. Если предметы и документы подлежат изъятию или конфискации на территории запрашиваемой Стороны, эта Сторона может отказать в их передаче или передать их на время.
4. Если законодательство запрашиваемой Стороны или интересы защиты прав третьих лиц требуют этого, все переданные таким образом предметы и документы безвозмездно возвращаются запрашиваемой Стороне после завершения судебного разбирательства, по требованию этой Стороны.
5. На предметы, которые передаются согласно настоящему Договору, не начисляются таможенные пошлины, налоги и сборы.

Статья 18
Порядок рассмотрения дел, подсудных судам обеих Сторон

При предъявлении обвинения лицу или группе лиц за совершение нескольких преступлений, подсудных судам Сторон, рассматривать их компетентен суд той Стороны, на территории которой завершено досудебное производство. В этом случае дело рассматривается по правилам уголовного производства этой Стороны.

Статья 19
Конфиденциальность

1. При наличии соответствующей просьбы запрашиваемая Сторона принимает необходимые меры для обеспечения сохранения в тайне факта получения и содержания поручения об оказании правовой помощи, приложенных документов и всех действий, предпринятых в связи с исполнением поручения. Если эта просьба не может быть удовлетворена без нарушения конфиденциальности, запрашиваемая Сторона информирует об этом запрашивающую Сторону, которая впоследствии определяет, следует ли просить об удовлетворении этой просьбы.
2. По просьбе запрашиваемой Стороны запрашивающая Сторона сохраняет в тайне информацию и доказательства, предоставленные ей запрашиваемой Стороной, за исключением случаев, когда эти информация и доказательства требуются для проведения расследования и судебного разбирательства, указанных в поручении об оказании правовой помощи.

Статья 20
Ограничение в использовании

1. Без согласия запрашиваемой Стороны запрашивающая Сторона не использует и не передает предоставленные ей в силу настоящего Договора доказательства или информацию для расследования или судебного разбирательства, отличающихся от описанных в поручении об оказании правовой помощи.
2. В случае изменения обвинения предоставленные доказательства или информация могут использоваться в той степени, в которой преступление, за совершение которого предъявлено обвинение, представляет собой преступление, в отношении которого может быть оказана правовая помощь в соответствии с настоящим Договором.

Статья 21
Защита свидетелей, потерпевших и других
участников уголовного процесса

Стороны принимают предусмотренные их законодательством меры для защиты свидетелей, потерпевших и других участников уголовного процесса по делам за преступления, по которым проводится совместное расследование, а также при рассмотрении таковых в суде, если интересы осуществления правосудия требуют этого.

Статья 22
Уведомление о приговорах и сведениях о судимости

1. Каждая из Сторон по запросу информирует другую Сторону о вступивших в силу приговорах в отношении граждан другой Стороны и лиц с постоянным местом жительства на территории другой Стороны.
2. На основании соответствующей просьбы Стороны информируют друг друга о судимости лиц, осужденных в их судах, если эти лица привлекаются к уголовной ответственности на территории запрашивающей Стороны.

Глава 4
Заключительные положения

Статья 23
Разрешение споров

Любые споры и разногласия относительно толкования или применения положений настоящего Договора разрешаются Сторонами путем консультаций и переговоров.

Статья 24
Соотношение с другими международными договорами

1. Положения настоящего Договора не затрагивают прав и обязательств Сторон, вытекающих из других международных договоров, участниками которых они являются.
2. Стороны могут заключать между собой соглашения, в том числе межведомственного характера, по вопросам, предусмотренным в настоящем Договоре, с целью дополнения или расширения действия его положений или для облегчения применения заложенных в нем принципов.

Статья 25
Внесение дополнений и изменений

В настоящий Договор могут вноситься дополнения и изменения, которые являются его неотъемлемыми частями и оформляются отдельными протоколами, которые вступают в силу в порядке, предусмотренном статьей 26 настоящего Договора.

Статья 26
Вступление в силу

Настоящий Договор подлежит ратификации и вступает в силу на тридцатый (30) день с даты получения последнего письменного уведомления по дипломатическим каналам о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.

Статья 27
Срок действия и денонсация

1. Настоящий Договор заключается на неопределенный срок.
2. Каждая из Сторон вправе прекратить действие настоящего Договора в любое время, письменно уведомив об этом другую Сторону по дипломатическим каналам. Действие настоящего Договора прекращается по истечении шести месяцев с даты получения соответствующего уведомления. В случае прекращения действия настоящего Договора, мероприятия по оказанию правовой помощи, которые начаты в период его действия, остаются в силе до полного их выполнения.

Статья 28
Применение Договора

Настоящий Договор применяется при исполнении поручений об оказании правовой помощи и в отношении деяний, совершенных до его вступления в силу.

Совершено в Софии 14 ноября 2014 года в двух экземплярах на казахском, болгарском и русском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу.
В случае возникновения разногласий при толковании положений настоящего Договора Стороны обращаются к тексту на русском языке.

За Республику Казахстан

За Республику Болгария

Примечание РЦПИ!
Далее прилагается текст Договора на болгарском языке.