Қазақстан Республикасының кейбір конституциялық заңдарына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Конституциялық заңы 2017 жылғы 22 желтоқсандағы № 119-VІ ҚРЗ.

1-бап. Қазақстан Республикасының мына конституциялық заңдарына өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

1. "Қазақстан Республикасының Президенті туралы" 1995 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 172-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1999 ж., № 10, 343-құжат; 2006 ж., № 23, 137-құжат; 2007 ж., № 12, 82-құжат; 2010 ж., № 11, 55-құжат; 2011 ж., № 3, 30-құжат; 2015 ж., № 24, 174-құжат; 2017 ж., № 12, 33-құжат):

33-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"33-бап. Республика Президентi жанындағы консультативтiк-кеңесшi органдар, мекемелер мен ұйымдар

1. Республика Президентінің конституциялық өкілеттіктерін жүзеге асыру және оның қызметін қамтамасыз ету мақсатында консультативтік-кеңесші органдар, сондай-ақ Қазақстан халқы Ассамблеясы, Жоғары Сот Кеңесі, Республика Президенті жанындағы өзге де мекемелер мен ұйымдар құрылады.

2. Республика Президенті:

1) консультативтік-кеңесші органдардың, сондай-ақ Қазақстан халқы Ассамблеясының, Жоғары Сот Кеңесінің құрамын айқындайды, Республика Президенті жанындағы өзге де мекемелер мен ұйымдарды құрады;

2) консультативтік-кеңесші органдардың, Қазақстан халқы Ассамблеясының, Жоғары Сот Кеңесінің, Республика Президенті жанындағы өзге де мекемелер мен ұйымдардың басшы лауазымды адамдарын тағайындайды;

3) консультативтік-кеңесші органдар, Қазақстан халқы Ассамблеясы, Республика Президенті жанындағы өзге де мекемелер мен ұйымдар туралы ережелерді бекітеді;

4) консультативтік-кеңесші органдардың басшы лауазымды адамдарының осы органдар жұмысы туралы есептерін, сондай-ақ Жоғары Сот Кеңесі Төрағасының есептерін тыңдайды.

3. Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген жағдайларды қоспағанда, Республика Президенті жанындағы консультативтік-кеңесші органдар аппараттарының, сондай-ақ Қазақстан халқы Ассамблеясы аппаратының қызметкерлері Республика Президенті Әкімшілігінің қызметкерлері болып табылады.

4. Қазақстан Республикасы Қауіпсіздік Кеңесінің қызметін ұйымдастыру және оның өкілеттіктері заңда айқындалады.".

2. "Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесi туралы" 1995 жылғы 29 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995 ж., № 24, 173-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2004 ж., № 22, 129-құжат; 2008 ж., № 10-11, 34-құжат; 2013 ж., № 17, 84-құжат; 2014 ж., № 16, 89-құжат; 2017 ж., № 12, 33-құжат):

6-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"6-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң анты

Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi өздері тағайындалғаннан кейiн мынадай мазмұнда ант қабылдайды: "Өзiме жүктелген Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесiнiң Төрағасы (мүшесi) мiндетiн адал атқаруға, әдiл болуға және басқа ешкiмге, еш нәрсеге емес, тек Қазақстан Республикасының Конституциясына ғана бағынуға салтанатты түрде ант етемiн.".

Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнің анты Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен қабылданады.".

3. "Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы туралы" 2000 жылғы 20 шілдедегі Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 10, 232-құжат; 2010 ж., № 11, 55-құжат; 2012 ж., № 1, 2-құжат; 2013 ж., № 14, 72-құжат; 2014 ж., № 16, 89-құжат; 2017 ж., № 12, 33-құжат):

1-баптың бесінші бөлігінің 2) тармақшасындағы "Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің, Қауіпсіздік Кеңесінің құрамына кіру" деген сөздер "Қазақстан Республикасының Қауіпсіздік Кеңесін басқару; Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесінің құрамына кіру" деген сөздермен ауыстырылсын.

4. "Қазақстан Республикасының сот жүйесі мен судьяларының мәртебесі туралы" 2000 жылғы 25 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2000 ж., № 23, 410-құжат; 2006 ж., № 23, 136-құжат; 2008 ж., № 20, 77-құжат; 2010 ж., № 24, 147-құжат; 2012 ж., № 5, 38-құжат; 2014 ж., № 16, 89-құжат; № 21, 119-құжат; 2015 ж., № 14, 75, 76-құжаттар; № 24, 174-құжат; 2017 ж., № 6, 10-құжат; № 12, 33-құжат; № 14, 47-құжат):

1) 27-баптың 2-тармағындағы "прокурордың санкциясымен" деген сөздер алып тасталсын;

2) 29-бапта:

2-тармақта:

бірінші бөліктегі "жазбаша нысандағы кепілгерлігін" деген сөздер "жазбаша кепілгерліктерін" деген сөздермен ауыстырылсын;

мынадай мазмұндағы екінші және үшінші бөліктермен толықтырылсын:

"Осы тармақтың үшінші бөлігінде көзделген жағдайды қоспағанда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген жазбаша кепілгерліктерге облыстық соттың судьялары қол қояды.

Облыстық соттағы лауазымға орналасуға арналған конкурсқа басқа облыстық соттың судьясы қатысқан жағдайда, осы тармақтың бірінші бөлігінде көрсетілген жазбаша кепілгерліктерге Жоғарғы Соттың судьялары қол қояды.";

5-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"5. Судья лауазымынан өкілді органдардағы мемлекеттік лауазымға сайланған не тағайындалған адамдарға тағылымдамадан өтпей, конкурстық негізде судья лауазымына орналасу құқығы беріледі.";

мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:

"6. Судьялық жұмыс өтіліне осы Конституциялық заңның 56-бабының 6-тармағында көрсетілген лауазымдарда судья болып жұмыс істеген уақыты қосылады.";

3) 34-баптың 1-тармағының 5) және 8) тармақшалары мынадай редакцияда жазылсын:

"5) осы судьяға қатысты айыптау үкiмiнiң заңды күшiне енуi, қылмыстық істің Қазақстан Республикасы Қылмыстық-процестік кодексінің 35-бабы бірінші бөлігі 3), 4), 9), 10) және 12) тармақтарының немесе 36-бабының негізінде сотқа дейінгі сатыда тоқтатылуы;";

"8) осы Конституциялық заңның 56-бабының 6-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, судьяның басқа лауазымға тағайындалуы, сайлануы және оның басқа жұмысқа ауысуы;";

4) 56-бап мынадай мазмұндағы 6-тармақпен толықтырылсын:

"6. Судья Жоғарғы Сот Төрағасының келісімімен сот төрелігін ұйымдастырушылық қамтамасыз етуге тікелей байланысты лауазымға (Сот төрелігі академиясындағы және уәкілетті органдағы) судья өкілеттіктерін тоқтата отырып, судья атағын және судьялар қоғамдастығына жататынын сақтай отырып, кадр резервіне іріктеу және конкурс өткізілместен тағайындалуы мүмкін.".

5. "Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздері туралы" 2007 жылғы 4 маусымдағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2007 ж., № 11, 72-құжат; 2008 ж., № 13-14, 53-құжат; 2012 ж., № 12, 82-құжат; 2015 ж., № 20-І, 107-құжат):

4-баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларындағы, 2-тармағы бірінші бөлігінің 1) тармақшасындағы, 6-баптың 1-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 2) тармақшаларындағы, 2-тармағы бірінші бөлігінің 1) және 6) тармақшаларындағы "Қазақстан Республикасы Үкіметінің құрамына кірмейтін орталық атқарушы органдардың," деген сөздер алып тасталсын.

6. "Астана" халықаралық қаржы орталығы туралы" 2015 жылғы 7 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Конституциялық заңына (Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 2015 ж., № 24, 175-құжат; 2017 ж., № 6, 10-құжат):

1) 1-бапта:

1) тармақша "ерекше құқықтық режим" деген сөздердің алдынан "қаржы саласындағы" деген сөздермен толықтырылсын;

9) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:

"9) сәйкестендіру нөмірі – Орталықтың органдары, олардың ұйымдары және Орталықтың қатысушылары үшін бизнес-сәйкестендіру нөмірі нысанында қалыптастырылатын, Сәйкестендіру нөмірлері орталығының тізілімінде оларға қатысты мәліметтер туралы жазбалар жасауға мүмкіндік беретін бірегей нөмір.";

2) 2-баптың 2-тармағының 3) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"3) Қазақстан Республикасында сақтандыру, банктік қызметтер көрсету, исламдық қаржыландыру нарығын, қаржылық технологияларды, электрондық коммерция мен инновациялық жобаларды дамыту;";

3) 9-бапта:

1-тармақтың 4) тармақшасындағы "соты болып табылады." деген сөздер "соты;" деген сөзбен ауыстырылып, мынадай мазмұндағы 1-1) және 5) тармақшалармен толықтырылсын:

"1-1) Орталықты Басқарушы;";

"5) Халықаралық төрелік орталығы болып табылады.";

мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:

"4. Орталыққа бөлінген республикалық бюджет қаражатының нысаналы және тиімді пайдаланылуын бақылауды жүзеге асыру тәртібі Орталықты Басқарушының және бюджетті атқару жөніндегі орталық уәкілетті органның бірлескен актісінде айқындалады.";

4) мынадай мазмұндағы 10-1-баппен толықтырылсын:

"10-1-бап. Орталықты Басқарушы

1. Орталықты Басқарушыны Қазақстан Республикасының Президенті лауазымға тағайындайды және лауазымынан босатады.

2. Орталықты Басқарушының өкілеттіктерін Кеңес айқындайды.";

5) 11-баптың 2 және 2-1-тармақтары мынадай редакцияда жазылсын:

"2. Орталық әкімшілігінің Қазақстан Республикасының бюджет заңнамасына сәйкес нысаналы аударым түрінде республикалық бюджет қаражатынан, Орталықтың қатысушылары енгізетін алымдар мен төлемдерден, сондай-ақ Орталықтың актілерінде тыйым салынбаған өзге де көздерден қалыптастырылатын өз бюджеті болады.

Орталықтың әкімшілігі осы тармақта көзделген қаражатты үнемдеу есебінен резервтер құруға құқылы. Резервтерді құру, сондай-ақ оларды пайдалану тәртібі мен шарттары Орталықтың актілерінде айқындалады.

2-1. Осы баптың 2-тармағына сәйкес бюджеттен Орталықтың әкімшілігі алған нысаналы аударым, оның ішінде осы бюджеттік қаражаттан үнемдеу болған жағдайда, ұзақ мерзімді активтерді сатып алу, Орталықтың органдары мен олардың ұйымдарының қызметін қамтамасыз ету және қаржыландыру мақсаттары үшін пайдаланылады.";

6) 13-бапта:

мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:

"3-1. Орталық сотының төрағасы мен судьяларын Орталықты Басқарушының ұсынымы бойынша Қазақстан Республикасының Президенті тағайындайды және босатады.";

5-тармақтың екінші бөлігіндегі "судьяларды және соттың басқа да" деген сөздер "соттың" деген сөзбен ауыстырылсын.

2-бап. Осы Конституциялық заң қолданысқа енгізілгенге дейін судья лауазымынан сот төрелігін ұйымдастырушылық қамтамасыз етуге тікелей байланысты лауазымға тағайындалған адамдарға тағылымдамадан өтпей, конкурстық негізде судья лауазымына орналасу құқығы беріледі.

3-бап. Осы Конституциялық заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті

Н. Назарбаев

О внесении изменений и дополнений в некоторые конституционные законы Республики Казахстан

Конституционный закон Республики Казахстан от 22 декабря 2017 года № 119-VІ ЗРК.

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие конституционные законы Республики Казахстан:

1. В Конституционный закон Республики Казахстан от 26 декабря 1995 года "О Президенте Республики Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., № 24, ст.172; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1999 г., № 10, ст.343; 2006 г., № 23, ст.137; 2007 г., № 12, ст.82; 2010 г., № 11, ст.55; 2011 г., № 3, ст.30; 2015 г., № 24, ст.174; 2017 г., № 12, ст.33):

статью 33 изложить в следующей редакции:

"Статья 33. Консультативно-совещательные органы, учреждения и организации при Президенте Республики

1. В целях осуществления конституционных полномочий Президента Республики и обеспечения его деятельности образуются консультативно-совещательные органы, а также Ассамблея народа Казахстана, Высший Судебный Совет, иные учреждения и организации при Президенте Республики.

2. Президент Республики:

1) определяет состав консультативно-совещательных органов, а также Ассамблеи народа Казахстана, Высшего Судебного Совета, образует иные учреждения и организации при Президенте Республики;

2) назначает руководящих должностных лиц консультативно-совещательных органов, Ассамблеи народа Казахстана, Высшего Судебного Совета, иных учреждений и организаций при Президенте Республики;

3) утверждает положения о консультативно-совещательных органах, об Ассамблее народа Казахстана, иных учреждениях и организациях при Президенте Республики;

4) заслушивает отчеты руководящих должностных лиц консультативно-совещательных органов о работе этих органов, а также отчеты Председателя Высшего Судебного Совета.

3. Сотрудники аппаратов консультативно-совещательных органов при Президенте Республики, а также аппарата Ассамблеи народа Казахстана являются сотрудниками Администрации Президента Республики, за исключением случаев, установленных законодательством Республики Казахстан.

4. Организация деятельности и полномочия Совета Безопасности Республики Казахстан определяются законом.".

2. В Конституционный закон Республики Казахстан от 29 декабря 1995 года "О Конституционном Совете Республики Казахстан" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., № 24, ст.173; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2004 г., № 22, ст.129; 2008 г., № 10-11, ст.34; 2013 г., № 17, ст.84; 2014 г., № 16, ст.89; 2017 г., № 12, ст.33):

статью 6 изложить в следующей редакции:

"Статья 6. Присяга Председателя и членов Конституционного Совета

Председатель и члены Конституционного Совета после своего назначения приносят присягу следующего содержания: "Торжественно клянусь добросовестно выполнять возложенные на меня обязанности Председателя (члена) Конституционного Совета Республики Казахстан, быть беспристрастным и подчиняться только Конституции Республики Казахстан, никому и ничему кроме нее.".

Присяга Председателя и членов Конституционного Совета принимается в порядке, определяемом Президентом Республики Казахстан.".

3. В Конституционный закон Республики Казахстан от 20 июля 2000 года "О Первом Президенте Республики Казахстан – Елбасы" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 10, ст.232; 2010 г., № 11, ст.55; 2012 г., № 1, ст.2; 2013 г., № 14, ст.72; 2014 г., № 16, ст.89; 2017 г., № 12, ст.33):

в подпункте 2) части пятой статьи 1 слова "входить в состав Конституционного Совета, Совета Безопасности Республики Казахстан" заменить словами "возглавлять Совет Безопасности Республики Казахстан; входить в состав Конституционного Совета Республики Казахстан".

4. В Конституционный закон Республики Казахстан от 25 декабря 2000 года "О судебной системе и статусе судей Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2000 г., № 23, ст.410; 2006 г., № 23, ст.136; 2008 г., № 20, ст.77; 2010 г., № 24, ст.147; 2012 г., № 5, ст.38; 2014 г., № 16, ст.89; № 21, ст.119; 2015 г., № 14, ст.75, 76; № 24, ст.174; 2017 г., № 6, ст.10; № 12, ст.33; № 14, ст.47):

1) в пункте 2 статьи 27 слова "с санкции прокурора" исключить;

2) в статье 29:

в пункте 2:

в части первой слова "поручительство в письменной форме" заменить словами "письменные поручительства";

дополнить частями второй и третьей следующего содержания:

"Письменные поручительства, указанные в части первой настоящего пункта, подписываются судьями областного суда, за исключением случая, предусмотренного частью третьей настоящего пункта.

В случае когда в конкурсе на занятие должности в областном cyдe участвует судья другого областного суда, то письменные поручительства, указанные в части первой настоящего пункта, подписываются судьями Верховного Суда.";

пункт 5 изложить в следующей редакции:

"5. Лицам, избранным либо назначенным с должности судьи на государственную должность в представительных органах, предоставляется право занятия судейской должности на конкурсной основе без прохождения стажировки.";

дополнить пунктом 6 следующего содержания:

"6. В стаж судейской работы включается время работы судьи на должностях, указанных в пункте 6 статьи 56 настоящего Конституционного закона.";

3) подпункты 5) и 8) пункта 1 статьи 34 изложить в следующей редакции:

"5) вступление в законную силу обвинительного приговора в отношении этого судьи, прекращение уголовного дела на досудебной стадии на основании пунктов 3), 4), 9), 10) и 12) части первой статьи 35 или статьи 36 Уголовно-процессуального кодекса Республики Казахстан;";

"8) назначение, избрание судьи на другую должность и его переход на другую работу, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 6 статьи 56 настоящего Конституционного закона;";

4) статью 56 дополнить пунктом 6 следующего содержания:

"6. Судья с согласия Председателя Верховного Суда может быть назначен на должность, непосредственно связанную с организационным обеспечением правосудия (в Академии правосудия и уполномоченном органе), без проведения отбора в кадровый резерв и конкурса с приостановлением полномочий судьи, с сохранением звания судьи и принадлежности к судейскому сообществу.".

5. В Конституционный закон Республики Казахстан от 4 июня 2007 года "О государственных символах Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2007 г., № 11, ст.72; 2008 г., № 13-14, ст.53; 2012 г., № 12, ст.82; 2015 г., № 20-I, ст.107):

в подпунктах 1) и 2) части первой пункта 1, подпункте 1) части первой пункта 2 статьи 4, подпунктах 1) и 2) части первой пункта 1, подпунктах 1) и 6) части первой пункта 2 статьи 6 слова "центральных исполнительных органов, не входящих в состав Правительства Республики Казахстан," исключить.

6. В Конституционный закон Республики Казахстан от 7 декабря 2015 года "О Международном финансовом центре "Астана" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 2015 г., № 24, ст.175; 2017 г., № 6, ст.10):

1) в статье 1:

подпункт 1) после слов "особый правовой режим" дополнить словами "в финансовой сфере";

подпункт 9) изложить в следующей редакции:

"9) идентификационный номер – уникальный номер, формируемый в форме бизнес-идентификационного номера для органов Центра, их организаций и участников Центра, позволяющий произвести записи о сведениях, относящихся к ним, в реестре Центра идентификационных номеров.";

2) подпункт 3) пункта 2 статьи 2 изложить в следующей редакции:

"3) развитие в Республике Казахстан рынка страховых, банковских услуг, исламского финансирования, финансовых технологий, электронной коммерции и инновационных проектов;";

3) в статье 9:

пункт 1 дополнить подпунктами 1-1) и 5) следующего содержания:

"1-1) Управляющий Центром;";

"5) Международный арбитражный центр.";

дополнить пунктом 4 следующего содержания:

"4. Порядок осуществления контроля за целевым и эффективным использованием средств республиканского бюджета, выделенных Центру, определяется совместным актом Управляющего Центром и центрального уполномоченного органа по исполнению бюджета.";

4) дополнить статьей 10-1 следующего содержания:

"Статья 10-1. Управляющий Центром

1. Управляющий Центром назначается на должность и освобождается от должности Президентом Республики Казахстан.

2. Полномочия Управляющего Центром определяются Советом.";

5) пункты 2 и 2-1 статьи 11 изложить в следующей редакции:

"2. Администрация Центра имеет собственный бюджет, формируемый из средств республиканского бюджета в виде целевого перечисления в соответствии с бюджетным законодательством Республики Казахстан, сборов и платежей, вносимых участниками Центра, а также иных не запрещенных актами Центра источников.

Администрация Центра вправе создавать резервы за счет экономии средств, предусмотренных настоящим пунктом. Порядок и условия создания резервов, а также их использования определяются актами Центра.

2-1. Целевое перечисление, полученное администрацией Центра из бюджета в соответствии с пунктом 2 настоящей статьи, в том числе в случае образования экономии данных бюджетных средств, используется для целей приобретения долгосрочных активов, обеспечения и финансирования деятельности органов Центра и их организаций.";

6) в статье 13:

дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:

"3-1. Председатель и судьи суда Центра назначаются и освобождаются Президентом Республики Казахстан по рекомендации Управляющего Центром.";

в части второй пункта 5 слова "судей и других" исключить.

Статья 2. Лицам, назначенным до введения в действие настоящего Конституционного закона с должности судьи на должность, непосредственно связанную с организационным обеспечением правосудия, предоставляется право занятия судейской должности на конкурсной основе без прохождения стажировки.

Статья 3. Настоящий Конституционный закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Президент Республики Казахстан

Н. НАЗАРБАЕВ