Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне өлім жазасын жою мәселесі бойынша өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2021 жылғы 29 желтоқсандағы № 89-VII ҚРЗ

1-бап. Қазақстан Республикасының мына заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтыру енгізілсін:

1. 2014 жылғы 3 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіне:

1) 10-баптың екінші бөлігіндегі ", бас бостандығынан айыру немесе өлім жазасы" деген сөздер "немесе бас бостандығынан айыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 11-баптың бесінші бөлігіндегі ", өмір бойына бас бостандығынан айыру немесе өлiм жазасы" деген сөздер "немесе өмір бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

3) 40-баптың екінші бөлігінің 4) тармағындағы "бостандығынан айыру;" деген сөздер "бостандығынан айыру қолданылуы мүмкін." деген сөздермен ауыстырылып, 5) тармағы алып тасталсын;

4) 46-бапта:

үшінші бөліктің төртінші сөйлеміндегі "47-бабының бесінші бөлігінде," деген сөздер алып тасталсын;

төртінші бөліктің бірінші сөйлеміндегі "– аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін, сондай-ақ өлім жазасына балама ретінде" деген сөздер "аса ауыр қылмыстар жасағаны үшін" деген сөздермен ауыстырылсын;

5) 47-бап алып тасталсын;

6) 56-баптың төртінші бөлігіндегі "өлiм жазасы мен өмір бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздер "өмір бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

7) 58-баптың төртінші бөлігінің үшінші абзацындағы және 60-баптың үшінші бөлігінің үшінші сөйлеміндегі "немесе өлім жазасы", "немесе тиісінше өлім жазасы" деген сөздер алып тасталсын;

8) 71-баптың бесінші бөлігінде:

бірінші сөйлемдегі "өлім жазасы немесе өмір бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздер "өмір бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

екінші сөйлемдегі "өлім жазасы өмір бойына бас бостандығынан айырумен ауыстырылады, ал" деген сөздер алып тасталсын;

9) 72-баптың сегізінші бөлігінің 1) тармағы "тәртібімен" деген сөзден кейін "не өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты" деген сөздермен толықтырылсын;

10) 77-баптың бесінші бөлігінде:

бірінші сөйлемдегі "Өлiм жазасына немесе өмiр бойына бас бостандығынан айыруға" деген сөздер "Өмiр бойына бас бостандығынан айыруға" деген сөздермен ауыстырылсын;

екінші сөйлемдегі "өлiм жазасы өмiр бойына бас бостандығынан айыруға ауыстырылады, ал" деген сөздер алып тасталсын;

11) 160-баптың екінші бөлігінің екінші абзацындағы, 163-баптың екінші бөлігінің екінші абзацындағы, 164-баптың екінші бөлігінің екінші абзацындағы, 168-баптың екінші бөлігінің екінші абзацындағы, 170-баптың төртінші бөлігінің екінші абзацындағы, 175-баптың үшінші бөлігінің екінші абзацындағы, 177-баптың екінші абзацындағы, 178-баптың екінші абзацындағы, 184-баптың екінші абзацындағы, 255-баптың төртінші бөлігінің екінші абзацындағы, 437-баптың төртінші бөлігінің екінші абзацындағы, 438-баптың төртінші бөлігінің екінші абзацындағы, 439-баптың төртінші бөлігінің екінші абзацындағы, 442-баптың төртінші бөлігінің екінші абзацындағы, 443-баптың үшінші бөлігінің екінші абзацындағы, 444-баптың үшінші бөлігінің екінші абзацындағы, 455-баптың екінші абзацындағы ", не өлім жазасына", "не өлім жазасымен", "не өлiм жазасына" деген сөздер алып тасталсын.

2. 2014 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық-процестік кодексіне:

1) 67-баптың бірінші бөлігінің 5) тармағындағы ", өмiр бойына бас бостандығынан айыру не өлiм жазасы" деген сөздер "немесе өмiр бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздермен ауыстырылсын;

2) 69-баптың екінші бөлігіндегі "өлiм жазасы немесе өмiр бойына" деген сөздер "өмiр бойына" деген сөздермен ауыстырылсын;

3) 271-баптың екінші бөлігіндегі "өлiм жазасы немесе" деген сөздер алып тасталсын;

4) 402-баптың төртінші бөлігі алып тасталсын;

5) 485-бапта:

екінші бөліктің 2) тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"2) адам өмір бойына бас бостандығынан айыруды өтеп жатқан;";

үшінші бөлік алып тасталсын;

6) 490-баптың төртінші бөлігіндегі "өлім жазасына немесе өмір бойы бас бостандығынан айыруға сотталған" деген сөздер "өмір бойына бас бостандығынан айыруды өтеп жатқан" деген сөздермен ауыстырылсын;

7) 656-баптың он үшінші бөлігіндегі "Өмір бойы бас бостандығынан айыру мен айрықша жазалау шарасы – өлiм жазасы" деген сөздер "Өмір бойына бас бостандығынан айыру" деген сөздермен ауыстырылсын.

3. 2014 жылғы 5 шілдедегі Қазақстан Республикасының Қылмыстық-атқару кодексіне:

1) 3-баптың 5) тармақшасындағы ", сондай-ақ өлім жазасына сотталғандарды ұстауға" деген сөздер алып тасталсын;

2) 14-бапта:

бірінші бөліктің бірінші сөйлеміндегі және үшінші бөліктегі ", өлiм жазасына" деген сөздер алып тасталсын;

төртінші бөліктегі ", қамаққа алуға немесе өлім жазасына" деген сөздер "немесе қамаққа алуға" деген сөздермен ауыстырылсын;

бесінші бөліктегі ", өлiм жазасына" деген сөздер алып тасталсын;

3) 24-баптың сегізінші бөлігі алып тасталсын;

4) 27-баптың үшінші бөлігіндегі ", өлiм жазасы" деген сөздер алып тасталсын;

5) 88-баптың бесінші бөлігіндегі ", өлім жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен бас бостандығынан айырумен ауыстырылған" деген сөздер "сотталғандар, өлім жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

6) 89-бапта:

алтыншы бөліктің 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2) өлім жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған сотталғандар;";

жетінші бөліктің 2) тармақшасы алып тасталсын;

7) 91-баптың екінші бөлігіндегі "; өлiм жазасына кесiлгендер – басқа санаттағы сотталғандардан" деген сөздер алып тасталсын;

8) 94-баптың екінші бөлігінің үшінші абзацындағы "өлiм жазасы кешiрiм жасау тәртiбiмен бас бостандығынан айыруға ауыстырылған" деген сөздер "өлiм жазасы түріндегі жазасы кешiрiм жасау тәртiбiмен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

9) 96-баптың екінші бөлігінің 4) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"4) өлім жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған;";

10) 104-баптың екінші бөлігінің 6) тармақшасындағы "немесе өлім жазасына" деген сөздер "сотталғандарды, өлім жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

11) 113-баптың үшінші бөлігінің 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:

"2) өлiм жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған;";

12) 140-баптың бірінші бөлігіндегі "өлім жазасы кешірім жасау тәртібімен өмір бойына бас бостандығынан айыру жазасымен ауыстырылған" деген сөздер "өлiм жазасы түріндегі жазасы кешірім жасау тәртібімен немесе өлім жазасын жоятын заңның қолданылуына байланысты бас бостандығынан айыруға ауыстырылған" деген сөздермен ауыстырылсын;

13) 144-баптың бірінші және төртінші бөліктеріндегі ", сондай-ақ өздеріне қатысты өлiм жазасы туралы үкiм өлiм жазасын орындауға мораторий енгiзiлгенге дейiн немесе мораторийдің қолданылу уақытында күшiне енген адамдар", ", сондай-ақ өздеріне қатысты өлiм жазасы туралы үкiм өлiм жазасын орындауға мораторий енгiзiлгенге дейiн немесе мораторийдің қолданылатын уақытында күшiне енген адамдар" деген сөздер алып тасталсын;

14) 145-баптың екінші бөлігінің екінші абзацы алып тасталсын;

15) 5-бөлім алып тасталсын.

4. "Адамдарды қоғамнан уақытша оқшаулауды қамтамасыз ететін арнаулы мекемелерде, арнаулы үй-жайларда ұстау тәртібі мен шарттары туралы" 1999 жылғы 30 наурыздағы Қазақстан Республикасының Заңына:

32-баптың 2-тармағы 2) тармақшасының төртінші абзацы алып тасталсын.

5. "Өлім жазасының күшін жоюға бағытталған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактіге Екінші Факультативтік Хаттаманы ратификациялау туралы" 2021 жылғы 2 қаңтардағы Қазақстан Республикасының Заңына:

мәтін мынадай редакцияда жазылсын:

"1989 жылғы 15 желтоқсанда Нью-Йоркте жасалған Өлім жазасының күшін жоюға бағытталған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактіге Екінші Факультативтік Хаттама ратификациялансын.".

2-бап. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының Президенті

Қ. ТОҚАЕВ

О внесении изменений и дополнения в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросу отмены смертной казни

Закон Республики Казахстан от 29 декабря 2021 года № 89-VII ЗРК

Статья 1. Внести изменения и дополнение в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Уголовный кодекс Республики Казахстан от 3 июля 2014 года:

1) в части второй статьи 10 слова ", лишения свободы или смертной казни" заменить словами "или лишения свободы";

2) в части пятой статьи 11 слова ", пожизненного лишения свободы или смертной казни" заменить словами "или пожизненного лишения свободы";

3) пункт 5) части второй статьи 40 исключить;

4) в статье 46:

в предложении четвертом части третьей слова "частью пятой статьи 47," исключить;

в предложении первом части четвертой слова ", а также как альтернатива смертной казни" исключить;

5) статью 47 исключить;

6) в части четвертой статьи 56 слова "Смертная казнь и пожизненное лишение свободы", "назначаются" заменить соответственно словами "Пожизненное лишение свободы", "назначается";

7) в абзаце третьем части четвертой статьи 58 и предложении третьем части третьей статьи 60 слова "или смертная казнь", "или соответственно смертной казни" исключить;

8) в части пятой статьи 71:

в предложении первом слова "могут быть назначены смертная казнь или" заменить словами "может быть назначено";

в предложении втором слова "смертная казнь заменяется пожизненным лишением свободы, а" исключить;

9) пункт 1) части восьмой статьи 72 дополнить словами "либо в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь";

10) в части пятой статьи 77:

в предложении первом слова "смертной казни или" исключить;

в предложении втором слова "смертная казнь заменяется пожизненным лишением свободы, а" исключить;

11) в абзаце втором части второй статьи 160, абзаце втором части второй статьи 163, абзаце втором части второй статьи 164, абзаце втором части второй статьи 168, абзаце втором части четвертой статьи 170, абзаце втором части третьей статьи 175, абзаце втором статьи 177, абзаце втором статьи 178, абзаце втором статьи 184, абзаце втором части четвертой статьи 255, абзаце втором части четвертой статьи 437, абзаце втором части четвертой статьи 438, абзаце втором части четвертой статьи 439, абзаце втором части четвертой статьи 442, абзаце втором части третьей статьи 443, абзаце втором части третьей статьи 444, абзаце втором статьи 455 слова ", либо смертной казнью" исключить.

2. В Уголовно-процессуальный кодекс Республики Казахстан от 4 июля 2014 года:

1) в пункте 5) части первой статьи 67 слова ", пожизненное лишение свободы либо смертная казнь" заменить словами "или пожизненное лишение свободы";

2) в части второй статьи 69 слова "могут быть назначены смертная казнь или пожизненное" заменить словами "может быть назначено пожизненное";

3) в части второй статьи 271 слова "смертной казни или" исключить;

4) часть четвертую статьи 402 исключить;

5) в статье 485:

пункт 2) части второй изложить в следующей редакции:

"2) лицо отбывает пожизненное лишение свободы;";

часть третью исключить;

6) в части четвертой статьи 490 слова "осужденных к смертной казни или пожизненному лишению свободы" заменить словами "отбывающих пожизненное лишение свободы";

7) в части тринадцатой статьи 656 слова "Пожизненное лишение свободы и исключительная мера наказания – смертная казнь могут быть назначены" заменить словами "Пожизненное лишение свободы может быть назначено".

3. В Уголовно-исполнительный кодекс Республики Казахстан от 5 июля 2014 года:

1) в подпункте 5) статьи 3 слова ", а также содержания осужденных к смертной казни" исключить;

2) в статье 14:

в предложении первом части первой и части третьей слова "смертной казни," исключить;

в части четвертой слова ", аресту или смертной казни" заменить словами "или аресту";

в части пятой слова ", смертной казни" исключить;

3) часть восьмую статьи 24 исключить;

4) в части третьей статьи 27 слова ", смертной казни" исключить;

5) в части пятой статьи 88 слова "которым наказание в виде смертной казни в порядке помилования заменено лишением свободы" заменить словами "осужденные, которым наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь";

6) в статье 89:

подпункт 2) части шестой изложить в следующей редакции:

"2) осужденные, которым наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь;";

подпункт 2) части седьмой исключить;

7) в части второй статьи 91 слова "приговоренных к смертной казни – от других категорий осужденных;" исключить;

8) в абзаце третьем части второй статьи 94 слова "смертная казнь заменена в порядке помилования лишением свободы" заменить словами "наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь";

9) подпункт 4) части второй статьи 96 изложить в следующей редакции:

"4) которым наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь;";

10) в подпункте 6) части второй статьи 104 слова "или смертной казни" заменить словами ", осужденных, которым наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь";

11) подпункт 2) части третьей статьи 113 изложить в следующей редакции:

"2) которым наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь;";

12) в части первой статьи 140 слова "смертная казнь в порядке помилования заменена пожизненным лишением свободы" заменить словами "наказание в виде смертной казни заменено лишением свободы в порядке помилования или в связи с применением закона, отменяющего смертную казнь";

13) в частях первой и четвертой статьи 144 слова ", а также лица, в отношении которых приговор о смертной казни вступил в силу до введения моратория или во время действия моратория на исполнение смертной казни" исключить;

14) абзац второй части второй статьи 145 исключить;

15) раздел 5 исключить.

4. В Закон Республики Казахстан от 30 марта 1999 года "О порядке и условиях содержания лиц в специальных учреждениях, специальных помещениях, обеспечивающих временную изоляцию от общества":

абзац четвертый подпункта 2) пункта 2 статьи 32 исключить.

5. В Закон Республики Казахстан от 2 января 2021 года "О ратификации Второго Факультативного Протокола к Международному пакту о гражданских и политических правах, направленного на отмену смертной казни":

текст изложить в следующей редакции:

"Ратифицировать Второй Факультативный Протокол к Международному пакту о гражданских и политических правах, направленный на отмену смертной казни, совершенный в Нью-Йорке 15 декабря 1989 года.".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Президент Республики Казахстан

К. ТОКАЕВ