Әскери полиция органдары туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 2023 жылғы 14 наурыздағы № 205-VII ҚРЗ.

      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Осы заңның қолданысқа енгізілу тәртібін 18-б. қараңыз.
      ЗҚАИ-ның ескертпесі!
      Қолданушыларға ыңғайлы болуы үшін ЗҚАИ мазмұнды жасады.

      Осы Заң әскери полиция органдарының қызметімен байланысты қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1-бап. Әскери полиция органдарының мақсаты

      Әскери полиция органдары Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарда (бұдан әрі – Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар) құқықтық тәртіпті қамтамасыз етуге бағытталған.

2-бап. Әскери полиция органдарының мәртебесі

      1. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары Қарулы Күштердің арнаулы әскерлерінің құрамына кіретін әскери бөлімше болып табылады.

      Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдары (бұдан әрі – Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдары) Ұлттық қауіпсіздік комитетінің құрамындағы әскери құралым болып табылады.

      Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери полиция органдары (бұдан әрі – Ұлттық ұланның әскери полиция органдары) Ұлттық ұланның құрылымдық бөлімшесі болып табылады.

      2. Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрі (бұдан әрі – Қорғаныс министрі), Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі (бұдан әрі – Ішкі істер министрі), Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы (бұдан әрі – Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тиісінше Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының, Ұлттық ұлан әскери полиция органдарының, Ұлттық қауіпсіздік комитеті әскери полиция органдарының қызметіне басшылықты жүзеге асырады, олардың құрылымы мен штат санын бекітеді, нормативтік құқықтық актілерді және ұйымдастырушылық-штаттық іс-шаралар өткізу туралы шешімдер қабылдайды.

3-бап. Әскери полиция органдары қызметiнiң құқықтық негiзi

      1. Әскери полиция органдары қызметінің құқықтық негізін Қазақстан Республикасының Конституциясы, осы Заң, Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттар, Қазақстан Республикасының өзге де нормативтік құқықтық актілері құрайды.

      2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғандардан өзге қағидалар белгіленсе, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.

4-бап. Әскери полиция органдары қызметінің қағидаттары

      Әскери полиция органдарының қызметі:

      1) заңдылық;

      2) адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, қоғам мен мемлекеттің мүддесін құқыққа қарсы қолсұғушылықтан қорғау міндеттілігі;

      3) дара басшылық және субординация;

      4) саяси партиялардың және өзге де қоғамдық бірлестіктердің қызметінен тәуелсіз болу қағидаттары бойынша жүзеге асырылады.

2-тарау. ӘСКЕРИ ПОЛИЦИЯ ОРГАНДАРЫНЫҢ МІНДЕТТЕРІ, ҚҰЗЫРЕТІ ЖӘНЕ ӨКIЛЕТТIКТЕРI

5-бап. Әскери полиция органдарының міндеттері

      1. Әскери полиция органдарына мынадай міндеттер жүктеледі:

      1) Қарулы Күштерде, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген құзыреті шегінде құқық бұзушылық профилактикасы, оның алдын алу, анықтау, жолын кесу, қарау және тергеп-тексеру;

      3) әскери қызметшілерді қамаққа алу, әкімшілік қамаққа алу түріндегі жазаны, сондай-ақ қоғамнан уақытша оқшаулаудың өзге де шараларын орындау.

      2. Қарулы Күштердің әскери полиция органдарына Қарулы Күштердің жауынгерлік қызметін қамтамасыз ету жөніндегі арнаулы міндеттерді орындау да жүктелген.

      3. Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдарына:

      1) Қазақстан Республикасының ұлттық қауіпсіздік органдарының (бұдан әрі – ұлттық қауіпсіздік органдары) объектілерін күзету;

      2) ұлттық қауіпсіздік органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша қызметін үйлестіру жөніндегі міндеттерді орындау да жүктелген.

      4. Әскери полиция органдарына Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен өзге де міндеттер жүктеледі.

6-бап. Әскери полиция органдарының құзыреті

      1. Әскери полиция органдары жүктелген міндеттер шегінде:

      1) құқық бұзушылық жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды анықтау, зерделеу арқылы құқықтық тәртіпті сақтауға және нығайтуға бағытталған шаралар кешенін жүзеге асырады;

      2) гарнизондарда, әскери қалашықтарда, әскери бөлімдерде (мекемелерде) құқықтық тәртіпті қамтамасыз ету жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асырады;

      3) ұлттық қауіпсіздік органдарының, Қарулы Күштердің, Ұлттық ұланның көлік құралдарының жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз етеді;

      4) әскери қызметшілер және азаматтық персонал адамдары (жұмыскерлер) арасында сыбайлас жемқорлықтың алдын алуды және сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықты анықтауды жүзеге асырады;

      5) әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асырады;

      6) қылмыстық құқық бұзушылық туралы істер бойынша сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асырады;

      7) әскери қызметшілерді іздестіруді жүзеге асырады;

      8) гауптвахталар мен уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайлардың қызметін ұйымдастырады, оларда әскери қызметшілерді ұстауды, сондай-ақ оларды гауптвахтаның шегінен тыс жерге айдауылмен алып жүруді жүзеге асырады.

      2. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары сондай-ақ:

      1) тәуліктік наряд қызметін, ішкі және гарнизондық қызметтерді, диверсияға қарсы қауіпсіздікті, терроризмге қарсы қорғалуды, әскери қызмет қауіпсіздігін қамтамасыз етуді ұйымдастыру, сондай-ақ әскери бөлімдерді (мекемелерді) күзетудің техникалық құралдарын пайдалану мәселелері бойынша Қарулы Күштердің қызметін үйлестіруге қатысады;

      2) Қорғаныс министрі айқындаған тәртіппен және шектерде объектіні – Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігінің (бұдан әрі – Қорғаныс министрлігі) ғимаратын оған іргелес жатқан аумақпен және құрылысжайлармен бірге күзетуді, оның ішінде қару-жарақты, арнаулы құралдарды, қауіпсіздік жүйелерін және өзге де техникалық күзет құралдарын пайдалана отырып жүзеге асырады, сондай-ақ көрсетілген объектіде өткізу режимін қамтамасыз етеді.

      3. Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдары сондай-ақ:

      1) Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындаған тәртіппен және шекте ұлттық қауіпсіздік органдарының әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша қызметін үйлестіреді;

      2) Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындаған тәртіппен және шекте ұлттық қауіпсіздік органдарының объектілерін күзетуді, оның ішінде қару-жарақты, арнаулы құралдарды, қауіпсіздік жүйелерін және өзге де техникалық құралдарды пайдалана отырып жүзеге асырады, сондай-ақ көрсетілген объектілерде өткізу режимін және объектішілік режимді қамтамасыз етеді;

      3) ұлттық қауіпсіздік органдары объектілерінің физикалық және техникалық қорғалуын қамтамасыз етуді үйлестіруді жүзеге асырады.

      4. Әскери полиция органдары Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

7-бап. Әскери полиция органдарының өкілеттіктері

      1. Әскери полиция органдары:

      1) әскери қызметшілердің және басқа да жеке тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарын құқыққа қарсы қолсұғушылықтан қорғауға;

      2) әскери қызметшілердің құқықтық тәрбиесіне қатысуға және құқық бұзушылық профилактикасы жөніндегі шараларды жүзеге асыруға;

      3) әскери қызметшілер арасында әскери тәртіпті қамтамасыз етуде әскери бөлімдердің (мекемелердің) қолбасшылығына жәрдем көрсетуге;

      4) патрульдік-бекеттік қызметті (патрульдеуді) жүзеге асыруға;

      5) әскери бөлімдер (мекемелер) мен әскери қалашықтар аумағында әскери қызметшілер және жеке тұлғалар құқық бұзушылық жасаған кезде құқық бұзушылықты тоқтатуды қамтамасыз ететін шаралар қабылдауға;

      6) әскери қызметшілер жасаған қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылық, сондай-ақ гарнизондарда, әскери бөлімдерде (мекемелерде) болған оқиғалар туралы ақпаратты талдауға;

      7) Қазақстан Республикасының әкімшілік құқық бұзушылық туралы заңнамасында айқындалатын тәртіппен әкімшілік құқық бұзушылықты анықтауға, оның жолын кесуге, оны жасауға ықпал еткен себептер мен жағдайларды анықтауға, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша іс жүргізуді жүзеге асыруға;

      8) Қазақстан Республикасының қылмыстық-процестік заңнамасында белгіленген тәртіппен қылмыстық құқық бұзушылықты анықтауға, оның жолын кесуге және ашуға, оны жасауға ықпал еткен мән-жайларды анықтауға, сондай-ақ сотқа дейінгі тергеп-тексеруді жүзеге асыруға;

      9) әскери бөлімді (мекемені) немесе қызмет орнын өз бетінше тастап кеткен, қылмыстық процесті жүргізетін органдардан жасырынып жүрген және Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де жағдайларда әскери қызметшілерді іздестіруді жүзеге асыруға;

      10) қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылық жасайтын әскери қызметшілерді және жеке тұлғаларды, сондай-ақ қылмыстық процесті жүргізетін органдардан жасырынып жүрген айыпталушыларды немесе сотталушыларды, сондай-ақ әскери тәртіпті бұзатын әскери қызметшілерді Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ұстауға;

      11) қылмыстық процесті жүргізетін органдардың тапсырмаларын Қазақстан Республикасының заңында белгіленген тәртіппен орындауға;

      12) төтенше жағдай немесе соғыс жағдайы режимін, терроризмге қарсы операцияны, аумақтық қорғаныс және төтенше ахуалды жою іс-шараларын қамтамасыз етуге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен қатысуға;

      13) әскерлер қатысатын бұқаралық іс-шараларды өткізу кезінде құқықтық тәртіп пен қауіпсіздікті қамтамасыз етуге;

      14) құқыққа қарсы қолсұғушылықтан, оқиғалардан және жазатайым жағдайлардан зардап шеккен, сондай-ақ дәрменсіз не денсаулығы мен өміріне қауіпті өзге де күйдегі жеке тұлғаларға көмек көрсетуге;

      15) ұлттық қауіпсіздік органдарының, Қарулы Күштердің, Ұлттық ұланның көлік құралдары жүргізушілерінің жол жүрісі қағидаларын сақтауына, сондай-ақ оларды пайдалану қағидаларының сақталуына бақылауды жүзеге асыруға;

      16) Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметінің Айрықша мақсаттағы күштерін қоспағанда, Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін тиісті құжаттарды және мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілерін бере отырып, мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыруға;

      17) әскери полиция органдарында тіркелген механикалық көлік құралдары мен олардың тіркемелерін міндетті техникалық қарап-тексеруден өткізуді жүзеге асыруға;

      18) ұлттық қауіпсіздік органдары, Қарулы Күштер, Ұлттық ұлан көлік құралдарының қатысуымен жол-көлік оқиғасы болған жерде кезек күттірмейтін іс-қимылдарды жүзеге асыруға, адамдарды құтқару және оларға кезек күттірмейтін медициналық көмек көрсету жөніндегі шараларды қабылдауға, бүлінген көлік құралдарын эвакуациялауда, сондай-ақ әскери мүлікті күзетуде жәрдемдесуге;

      19) әскери қызметшілерді гауптвахталарда және уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайларда Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен ұстауға және күзетуге;

      20) гауптвахтада ұсталатын әскери қызметшілерді (әкімшілік қамаққа алынған әскери қызметшілерден басқа) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен күзетуді және гауптвахтадан тыс жерде алып жүруді (айдауылмен алып жүруді) қамтамасыз етуге;

      21) әскери қызметшілер жасаған тәртіптік теріс қылық туралы материалдарды Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың тәртіптік жарғысына сәйкес әскери бөлімдердің (мекемелердің) тиісті командирлерінің (бастықтарының) қарауына беруге;

      22) өз қызметін жетілдіру жөніндегі шараларды әзірлеуге;

      23) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де міндеттерді жүзеге асыруға міндетті.

      2. Әскери полиция органдары:

      1) әскери қызметшілер мен азаматтық персонал адамдарының (жұмыскерлер) қызметтік міндеттерін орындауы немесе әскери бөлімдер (мекемелер) орналасқан жерлерде болуы кезінде олардан қоғамдық тәртіпті сақтауды, құқыққа қарсы әрекеттерді және әскери полиция органдарының міндеттері мен функцияларын жүзеге асыруға кедергі келтіретін әрекеттерді тоқтатуды, сондай-ақ әскери қызметшілердің әскери киім нысанын киіп жүру қағидаларын сақтауын талап етуге;

      2) Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген тәртіппен:

      әскери қызметшілердің жеке басын куәландыратын құжаттарын, сондай-ақ олардың әскери қызметке тиесілігін және әскери қызмет орнынан тыс жерде болу заңдылығын айқындайтын басқа да құжаттарын;

      әскери бөлімдердің (мекемелердің), жабық және оқшауланған әскери қалашықтар мен өзге де әскери объектілердің аумағындағы жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттарын, сондай-ақ олардың көрсетілген орындарда болуының заңдылығын растайтын басқа да құжаттарын тексеруге;

      3) әскери қызметшілерді және азаматтық персонал адамдарын (жұмыскерлерді) психикаға белсенді әсер ететін заттарды тұтыну және масаң күйде болу фактісін айқындау тұрғысынан Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен және жағдайларда медициналық куәландыруға жіберуге;

      4) тиісінше қылмыстық, әкімшілік құқық бұзушылықтар мен басқа да заң бұзушылықтарды жасауға ықпал еткен мән-жайларды, себептер мен жағдайларды жою жөнінде ұсыну енгізуге;

      5) кезек күттірмейтін жағдайларда байланыс құралдарын олардың тұрған жеріне және тиесілігіне қарамастан (дипломатиялық иммунитеті бар шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдар өкілдіктерінің байланыс құралдарынан басқа) қызметтік мақсаттарда пайдалануға, сондай-ақ өзге мүмкіндіктер болмаған кезде әскери көлікті оқиға болған жерге жету, шұғыл медициналық көмекке мұқтаж әскери қызметшілер мен өзге де адамдарды, егер кешеуілдету олардың өміріне немесе денсаулығына нақты қатер төндіретін болса, медициналық ұйымдарға жеткізу үшін пайдалануға;

      6) әскери бөлімді (мекемені) немесе қызмет орнын қаруымен өз бетінше тастап кеткен әскери қызметшілерді іздестіру және ұстау жөніндегі іс-шараларды жүргізу кезінде Қазақстан Республикасының ішкі істер органдарымен келісу бойынша бақылау-өткізу пункттерін орнатуға;

      7) адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін мән-жайлар кезінде жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша көшелердің, автомобиль жолдарының жекелеген учаскелерінде және басқа да аумақтарда көлік құралдары мен жаяу жүргіншілердің жүруін шектеуге немесе оған тыйым салуға;

      8) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі уәкілетті органмен келісу бойынша ұлттық қауіпсіздік органдарының, Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың көлік құралдары колонналарына ілесіп жүруді ұйымдастыруға және қамтамасыз етуге және осы колонналар өтетін уақытта жолдар мен көшелердегі жол жүрісін реттеуді жүзеге асыруға;

      9) ұлттық қауіпсіздік органдарында, Қарулы Күштердің, Ұлттық ұланның әскери бөлімдерінде (мекемелерінде) жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі бақылау іс-шараларын және профилактикалық іс-шаралардың орындалуын тексеруге;

      10) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен көлік құралдарын тоқтатуға, жете тексеруге, сондай-ақ тоқтатып кідіртуге, мұндай тыйым салуға негіз болған себептер жойылғанға дейін, сондай-ақ тізбесін Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі бекітетін ақаулар мен жағдайлар болған кезде оларды пайдалануға тыйым салуға; тораптарының және агрегаттарының нөмірлері жасырын, қолдан жасалған, өзгертілген не мемлекеттік тіркеу нөмірі белгілері жасанды немесе қолдан жасалған көлік құралдарын, сол сияқты көлік құралдарының таңбалануы тіркеу құжаттарында көрсетілген деректерге сәйкес келмеген кезде оларды пайдалануға тыйым салуға; масаң күйде деп пайымдауға жеткiлiктi негiздер бар адамдарды көлiк құралдарын басқарудан шеттетуге және оларды масаң күйін медициналық куәландыруға жіберуге құқылы, бұл ретте:

      Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының өкілеттіктері – Қарулы Күштердің көлік құралдарына және оларды басқаратын адамдарға;

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті әскери полиция органдарының өкілеттіктері – ұлттық қауіпсіздік органдарының көлік құралдарына және оларды басқаратын адамдарға;

      Ұлттық ұланның әскери полиция органдарының өкілеттіктері Ұлттық ұланның көлік құралдарына және оларды басқаратын адамдарға қолданылады;

      11) әскери бөлімдерде (мекемелерде) әскери қызметшілердің және азаматтық персонал адамдарының (жұмыскерлердің) Қазақстан Республикасының сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңнамасының талаптарын сақтауын тексеруге;

      12) әскери полиция органдары күзететін объектілерде:

      жеке тұлғалар объектілерге кірген және олардан шыққан кезде олардың жеке басын куәландыратын құжаттарын, өздерімен алып жүретін заттарын тексеруді жүзеге асыруға;

      өткізу және объектішілік режимдердің сақталуын талап етуге;

      алып кіруге (әкелуге), алып шығуға (әкетуге) шектеу қойылған құжаттарды, нәрселерді, заттарды, бұйымдар мен заттектерді табу және алып қою үшін техникалық құралдарды пайдалануға;

      13) әскерлер қатысатын бұқаралық іс-шаралар өткізу орындарына кіру кезінде адамдарды, олардың заттарын, көлік құралдарын және тасымалданатын жүктерді жете тексеруді, оның ішінде техникалық құралдар мен қызметтік иттерді пайдалана отырып, жүргізуге;

      14) құқық бұзушылықтың жасалу фактілерін, сондай-ақ әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің әрекеттерін тіркеу үшін техникалық құралдарды қызметтік міндеттерін атқару кезінде пайдалануға;

      15) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқылы.

      3. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары сондай-ақ:

      1) тәуліктік наряд қызметінің, ішкі және гарнизондық қызметтердің, диверсияға қарсы қауіпсіздіктің, терроризмге қарсы қорғалудың ұйымдастырылуына, Қарулы Күштердің әскери бөлімдері (мекемелері) күзетінің техникалық құралдарының пайдаланылуына ішкі бақылауды жүзеге асыруға;

      2) Қарулы Күштердің әскери бөлімдерінде (мекемелерінде) әскери қызметтің қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралардың ұйымдастырылуына ішкі бақылауды жүзеге асыруға;

      3) кинологиялық қызметті жүзеге асыруға құқылы.

8-бап. Әскери полиция органдарының ведомствоаралық өзара іс-қимылы, сондай-ақ мемлекеттік органдармен және ұйымдармен өзара іс-қимылы

      1. Әскери полиция органдары өз қызметін өзара, Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген шекте құқық қорғау және басқа да мемлекеттік органдармен өзара іс-қимыл жасап жүзеге асырады және өздерінің құзыретіне кіретін мәселелер бойынша бір-бірін хабардар етеді, сондай-ақ ұйымдармен өзара іс-қимыл жасайды.

      Әскери полиция органдарының ведомствоаралық өзара іс-қимылын, сондай-ақ олардың құқық қорғау органдарымен, басқа да мемлекеттік органдармен және олардың ведомстволық бағынысты ұйымдарымен өзара іс-қимылын ұйымдастыру және жүзеге асыру тәртібі тиісті мемлекеттік органдардың бірлескен нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.

      2. Әскери полиция органдары күзететін объектілерде күзет іс-шараларын жүргізу кезеңінде Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметі күзетілетін адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелерін шешуде ұйымдастырушы және үйлестіруші орган болып табылады.

      Астана және Алматы қалаларында күзет іс-шараларын жүргізу кезінде әскери полиция органдары әскери көлік құралдары колонналарының өтуін Қазақстан Республикасының Мемлекеттік күзет қызметімен, ал басқа әкімшілік-аумақтық бірліктерде ұлттық қауіпсіздік органдарымен келіседі.

      3. Әскери бөлімдердің (мекемелердің) қолбасшылығы, әскери басқару органдары мен әскери қызметшілер әскери полиция органдарына өздеріне жүктелген міндеттерді шешуде жәрдем көрсетуге міндетті.

9-бап. Уəкілетті органдардың құзыреті

      1. Қорғаныс министрлігі:

      1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері көлік құралдарының жол жүрісі қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының қызметін ұйымдастыру қағидаларын;

      2) əскери көлік құралдарының жəне арнайы мақсаттағы көлік құралдарының колонналарына ілесіп жүруді ұйымдастыру жəне қамтамасыз ету, автомобиль жолдары мен көшелерде осы колонналар өтетін уақытта жол жүрісін реттеу қағидаларын;

      3) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының гауптвахтасындағы ішкі тәртіптеме жəне онда күдіктілер мен айыпталушыларды ұстау қағидаларын;

      4) əскери қызметшілердің Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының гауптвахтасында əкімшілік қамаққа алуды өтеу қағидаларын;

      5) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының гауптвахтасындағы ішкі тәртіптеме жəне онда сотталғандарды ұстау қағидаларын;

      6) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері әскери полиция органдарының гауптвахтасында ұсталатын әскери қызметшілерді (әкімшілік қамаққа алынған әскери қызметшілерден басқа) гауптвахтадан тыс жерде күзету және алып жүру (айдауылмен алып жүру) қағидаларын;

      7) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің әскери полиция органы бойынша кезекші жанындағы уақытша ұсталғандарға арналған үй-жайлардың қызметін ұйымдастыру қағидаларын және олардағы ішкі тәртіптеменің үлгілік қағидаларын;

      8) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің əскери полиция органдары патрульдік-бекеттік қызметінің жұмысын ұйымдастыру қағидаларын;

      9) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштері əскери полиция органдарының қауіпсіздік шараларын жүзеге асыру қағидаларын;

      10) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің əскери полиция органдары əскери қызметшілерінің қызметтік əдеп қағидаларын;

      11) Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінде əскерлер қызметін ұйымдастыру қағидаларын;

      12) қылмыстық процесті жүргізетін органдардан жасырынып жүрген, сондай-ақ əскери бөлімді (мекемені) немесе қызмет орнын өз бетінше тастап кеткен Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің əскери қызметшілерін іздестіруді ұйымдастыру қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

      2. Ұлттық қауіпсіздік комитеті:

      1) əскери қызметшілердің Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті əскери полиция органдарының гауптвахтасында əкімшілік қамаққа алуды өтеу қағидаларын;

      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті əскери полиция органдарының патрульдеуді ұйымдастыру жəне жүргізу қағидаларын;

      3) ұлттық қауіпсіздік органдарының көлік құралдарының және арнаулы мақсаттағы көлік құралдарының колонналарына ілесіп жүруді ұйымдастыру және қамтамасыз ету, автомобиль жолдары мен көшелерде осы колонналар өтетін уақытта жол жүрісін реттеу қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

      3. Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі:

      1) Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери полиция органдары арнаулы көлік құралдарының тізбесін;

      2) Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының механикалық көлік құралдарын және олардың тіркемелерін мемлекеттік тіркеу қағидаларын;

      3) Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери полиция органдарында тіркелген механикалық көлік құралдарына және олардың тіркемелеріне міндетті техникалық қарап-тексеру жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді.

3-тарау. ӘСКЕРИ ПОЛИЦИЯ ОРГАНДАРЫ ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТШІЛЕРІНІҢ ДЕНЕ КҮШІН, АРНАУЛЫ ҚҰРАЛДАР МЕН ҚАРУДЫ ҚОЛДАНУЫ

10-бап. Дене күшін, арнаулы құралдар мен қаруды қолдану шарттары мен шегі

      1. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің қаруды, арнаулы құралдарды алып жүруге, сақтауға және қолдануға, сондай-ақ дене күшін қолдануға құқығы бар.

      2. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері арнаулы даярлықтан, сондай-ақ дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдануға байланысты іс-қимылдарға жарамдылығы тұрғысынан мерзімді тексеруден өтуге міндетті.

      3. Әскери полиция органдарының әскери қызметшісі дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдану кезінде:

      1) дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдануды кешеуілдету жеке тұлғалардың өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін, өзге де ауыр салдарға алып келуі мүмкін немесе қалыптасқан жағдайда мұндай ескерту орынсыз немесе мүмкін емес болып табылған жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, дене күшін, арнаулы құралдарды немесе қаруды қолдану ниеті туралы ескертуге, бұл ретте оларды қолдану көзделетін адамдарға өз талаптарын орындау үшін жеткілікті уақыт беруге;

      2) оларды қолдану нәтижесінде дене жарақаттарын алған жеке тұлғаларға алғашқы көмек көрсету бойынша шаралар қабылдауға;

      3) оларды қолданудың әрбір фактісі туралы тікелей бастығына дереу баяндауға міндетті.

      4. Әскери полиция органдарының әскери қызметшісі адамдардың қаза табуына немесе өзге де ауыр салдарға алып келген дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолданған әрбір жағдай туралы әскери прокурорға дереу хабарланады.

      5. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері, егер олардың әрекеттері әскери қызметшілерге, басқа да жеке тұлғаларға, күзетілетін объектілерге немесе әскери полиция органдары әскери қызметшісінің өзіне қол сұғу сипаты мен қауіптілік дәрежесіне сәйкес келсе, дене күшін, арнаулы құралдарды, қаруды қолдануға байланысты келтірілген моральдық, мүліктік және физикалық зиян үшін жауапты болмайды.

      Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің дене күшін, арнаулы құралдар мен қаруды өкілеттіктерін асыра пайдаланып қолдануы Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

11-бап. Дене күшін, арнаулы құралдарды қолдану

      1. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің дене күшін, оның ішінде жауынгерлік күрес тәсілдерін, сондай-ақ арнаулы құралдарды және қызметтік иттерді мынадай:

      1) әскери қызметшілердің, басқа да адамдардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуылдан және өзге де әрекеттерден оларды қорғау және өзін-өзі қорғау;

      2) әскери қалашықтардағы, әскери бөлімдердегі (мекемелердегі) жаппай тәртіпсіздіктің, сондай-ақ әскери қызметшілердің қоғамдық тәртіп пен әскери тәртіпті топтасып бұзуының жолын кесу;

      3) әскери қалашықтарға, сондай-ақ әскери полиция органдары күзететін объектілер мен көлік құралдарына шабуылды тойтару, шабуыл жасау әрекеттерінің жолын кесу, осындай объектілерге адамдардың, автомобильдік көлік құралдары мен өзге де техниканың санкцияланбаған кіруінің жолын кесу жағдайларында, сол сияқты осындай объектілер мен құралдар басып алынған жағдайда оларды босату үшін;

      4) қылмыстық құқық бұзушылық жасау кезінде қолға түскен, әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне осы Заңда жүктелген міндеттерді жүзеге асыруда оларға қарсылық көрсететін немесе қасақана кедергі келтіретін адамдарды ұстау;

      5) егер ұсталған, күзетпен қамауға алынған әскери қызметшілердің, сондай-ақ сотталғандардың, күдіктілер мен айыпталушылардың қашып кетуі, айналасындағыларға немесе өзіне зиян келтіруі мүмкін деп пайымдауға жеткілікті негіздер болса, оларды алып жүру және күзету (айдауылмен алып жүру);

      6) қылмыстық құқық бұзушылықты анықтау, оның алдын алу және жолын кесу, сондай-ақ әскери қызметшілерді іздестіру жағдайларында қолдануға құқығы бар.

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті мен Ұлттық ұланның әскери полиция органдарының әскери қызметшілері дене күшін, оның ішінде жауынгерлік күрес тәсілдерін, сондай-ақ арнаулы құралдарды Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өзге де жағдайларда да қолдануға құқылы.

      2. Қарулы Күштер мен Ұлттық қауіпсіздік комитетінің әскери полиция органдарының арнаулы құралдарының тізбесін тиісінше Қорғаныс министрі және Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындайды.

      3. Әйелдер, анық мүгедектік белгілері бар адамдар және жас балалар айналасындағылардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуыл, топтасып шабуыл жасаған не қарулы қарсылық көрсеткен жағдайлардан басқа кезде оларға қатысты жауынгерлік күрес тәсілдерін, арнаулы құралдарды және қызметтік иттерді қолдануға тыйым салынады.

12-бап. Қару қолдану

      Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларда ақырғы шара ретінде қару қолдануға құқығы бар.

4-тарау. ӘСКЕРИ ПОЛИЦИЯ ОРГАНДАРЫНЫҢ КАДРЛЫҚ ҚҰРАМЫ, ӘСКЕРИ ҚЫЗМЕТШІЛЕРІНІҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ, ӘЛЕУМЕТТІК ҚАМСЫЗДАНДЫРЫЛУЫ ЖӘНЕ ЖАУАПТЫЛЫҒЫ

13-бап. Әскери полиция органдарының кадрлық құрамы

      1. Әскери полиция органдары Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әскери қызметшілерден жасақталады.

      Қарулы Күштердің әскери полиция органдары азаматтық персоналмен (жұмыскерлермен) де жасақталады.

      2. Әскери полиция органдарына әскери қызметке кіретін адамға қатысты лауазымға тағайындалар алдында Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес арнаулы тексеру жүргізіледі.

      Әскери полиция органдарына әскери қызметке алғаш рет кіретін азаматтар міндетті түрде арнаулы бастапқы оқудан және тағылымдамадан (сынақ мерзімінен) өтеді. Олардың тағылымдамадан (сынақ мерзімінен) өту тәртібі мен шарттарын тиісінше Қорғаныс министрі, Ішкі істер министрі, Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Төрағасы айқындайды.

      3. "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және құрылымына әскери полиция органдары кіретін мемлекеттік органдардың қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген жағдайларда адамдар әскери полиция органдарына әскери қызметке қабылданбайды.

      4. Бұрын әскери полиция органдарында әскери қызмет өткерген адамдарды қоспағанда, басқа әскерлер мен әскери құралымдардан, арнаулы мемлекеттік органдар мен құқық қорғау органдарынан ауыстырылған, сондай-ақ Қарулы Күштердің құрылымдық бөлімшелерінен Қарулы Күштердің әскери полиция органдарына ауыстырылған әскери қызметшілер Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындарында немесе оқу орталықтарында міндетті қайта даярлаудан өтеді.

      5. Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының әскери қызметшілері Қорғаныс министрлігінің әскери оқу орындары мен оқу орталықтарында қайта даярлаудан және біліктілігін арттырудан өтуге құқылы.

      6. Қарулы Күштердің әскери полиция органдары азаматтық персоналының (жұмыскерлердің) еңбек қатынастары Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасымен және Қазақстан Республикасының мемлекеттік қызмет саласындағы заңнамасымен реттеледі.

14-бап. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің құқықтық жағдайы және әлеуметтік қамсыздандырылуы

      1. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері өздеріне жүктелген міндеттерді орындау кезінде мемлекеттің қорғауында болады және билік өкілдері болып табылады.

      2. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген талаптары (бұдан әрі – заңды талаптар) барлық азаматтар мен лауазымды адамдардың орындауы үшін міндетті болады.

      3. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің заңды талаптарын орындамау, оларды қорлау, қарсылық көрсету, күш қолдану қатерін төндіру немесе олардың өміріне, денсаулығына, ар-намысы мен қадір-қасиетіне, мүлкіне қол сұғу, оларға жүктелген міндеттерді орындауына кедергі келтіретін басқа да әрекеттер жасау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылыққа алып келеді.

      4. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне заңнамада бекітілген міндеттерді орындау мақсатында олардың жеке басын және өкілеттіктерін растау үшін қызметтік куәліктер мен жетондар беріледі. Қызметтік куәлік пен жетонды беру, пайдалану тәртібін және олардың сипаттамасын уәкілетті органның басшысы айқындайды.

      Қызметтік куәлік қаруды, арнаулы құралдарды алып жүру және сақтау құқығын, әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес берілген өзге де өкілеттіктерді растайды.

      Қарулы Күштердің әскери полиция органдарының мерзімді қызметтегі әскери қызметшілеріне қызметтік куәліктер мен жетондар берілмейді, олардың әскери полиция органдарына тиесілігі белгіленген үлгідегі нысанды киіммен және айырым белгілерімен расталады.

      5. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілеріне "Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы" Қазақстан Республикасының Заңында және құрылымына әскери полиция органдары кіретін мемлекеттік органдардың қызметін реттейтін Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында көзделген әлеуметтік кепілдіктер, жеңілдіктер, медициналық қамтамасыз ету, зейнетақымен қамсыздандыру және басқа да қамтамасыз ету түрлері қолданылады.

15-бап. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің жауаптылығы

      1. Әскери полиция органдарының әскери қызметшілері құқық бұзушылық жасағаны үшін Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауаптылықта болады.

      Әскери полиция органдарының әскери қызметшілерін тәртіптік жауаптылыққа тарту Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың жалпы әскери жарғыларында белгіленген тәртіппен жүргізіледі.

      2. Әскери полиция органдары әскери қызметшілерінің әрекетіне (әрекетсіздігіне) Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген тәртіппен жоғары тұрған лауазымды адамдарға, сотқа шағым жасалуы мүмкін.

5-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЕРЕЖЕЛЕР

16-бап. Әскери полиция органдарын қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету

      Әскери полиция органдарын қаржылық және материалдық-техникалық қамтамасыз ету тиісінше Қорғаныс министрлігіне, ұлттық қауіпсіздік органдарына және Ұлттық ұланға бөлінетін бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

      Ұлттық қауіпсіздік комитеті әскери полиция органдарының оқшауланған құрылымдық бөлімшелері қызмет ету және тыныс-тіршілігі үшін қажетті қызметтік үй-жайлармен, байланыс құралдарымен, автомобиль көлік құралдарымен, жанар-жағармай материалдарымен, қару-жарақпен, тұрғын үймен және басқа да материалдық-техникалық құралдармен ұлттық қауіпсіздік органдары және орналасқан жерлеріндегі олардың бөлімшелері есебінен қамтамасыз етіледі.

17-бап. Әскери полиция органдарының қызметiнде заңдылықтың сақталуын қадағалау

      Әскери полиция органдарының қызметiнде заңдылықтың сақталуын жоғары қадағалауды Қазақстан Республикасының Бас Прокуроры және оған бағынысты әскери прокурорлар жүзеге асырады.

18-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

      1. Осы Заң алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

      2. "Әскери полиция органдары туралы" 2005 жылғы 21 ақпандағы Қазақстан Республикасы Заңының күші жойылды деп танылсын.

      Қазақстан Республикасының
Президенті
Қ. ТОҚАЕВ

Об органах военной полиции

Закон Республики Казахстан от 14 марта 2023 года № 205-VII ЗРК.

      Примечание ИЗПИ!
Порядок введения в действие см. ст.18
Вниманию пользователей!
Для удобства пользования ИЗПИ создано СОДЕРЖАНИЕ

      Настоящий Закон регулирует общественные отношения, связанные с деятельностью органов военной полиции.

Глава 1. ОБЩИЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 1. Назначение органов военной полиции

      Органы военной полиции предназначены обеспечивать правопорядок в Вооруженных Силах Республики Казахстан, других войсках и воинских формированиях (далее – Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования) в пределах компетенции, установленной законодательством Республики Казахстан.

Статья 2. Статус органов военной полиции

      1. Органы военной полиции Вооруженных Сил являются воинским подразделением, входящим в состав специальных войск Вооруженных Сил.

      Органы военной полиции Комитета национальной безопасности Республики Казахстан (далее – органы военной полиции Комитета национальной безопасности) являются воинским формированием в составе Комитета национальной безопасности.

      Органы военной полиции Национальной гвардии Республики Казахстан (далее – органы военной полиции Национальной гвардии) являются структурным подразделением Национальной гвардии.

      2. Министр обороны Республики Казахстан (далее – Министр обороны), Министр внутренних дел Республики Казахстан (далее – Министр внутренних дел), Председатель Комитета национальной безопасности Республики Казахстан (далее – Председатель Комитета национальной безопасности) соответственно осуществляют руководство деятельностью органов военной полиции Вооруженных Сил, органов военной полиции Национальной гвардии, органов военной полиции Комитета национальной безопасности в соответствии с законодательством Республики Казахстан, утверждают их структуру и штатную численность, принимают нормативные правовые акты и решения о проведении организационно-штатных мероприятий.

Статья 3. Правовая основа деятельности органов военной полиции

      1. Правовую основу деятельности органов военной полиции составляют Конституция Республики Казахстан, настоящий Закон, международные договоры, ратифицированные Республикой Казахстан, иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.

      2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.

Статья 4. Принципы деятельности органов военной полиции

      Деятельность органов военной полиции осуществляется на принципах:

      1) законности;

      2) обязательности защиты прав и свобод человека и гражданина, интересов общества и государства от противоправных посягательств;

      3) единоначалия и субординации;

      4) независимости от деятельности политических партий и иных общественных объединений.

Глава 2. ЗАДАЧИ, КОМПЕТЕНЦИЯ И ПОЛНОМОЧИЯ ОРГАНОВ ВОЕННОЙ ПОЛИЦИИ

Статья 5. Задачи органов военной полиции

      1. На органы военной полиции возлагаются следующие задачи:

      1) обеспечение правопорядка в Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях в пределах компетенции, установленной законодательством Республики Казахстан;

      2) профилактика, предупреждение, выявление, пресечение, рассмотрение и расследование правонарушений в пределах компетенции, установленной законодательством Республики Казахстан;

      3) исполнение наказания в виде ареста, административного ареста, а также иных мер временной изоляции военнослужащих от общества.

      2. На органы военной полиции Вооруженных Сил также возложено выполнение специальных задач по обеспечению боевой деятельности Вооруженных Сил.

      3. На органы военной полиции Комитета национальной безопасности также возложено выполнение задач по:

      1) охране объектов органов национальной безопасности Республики Казахстан (далее – органы национальной безопасности);

      2) координации деятельности органов национальной безопасности по делам об административных правонарушениях.

      4. Иные задачи на органы военной полиции возлагаются законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Статья 6. Компетенция органов военной полиции

      1. Органы военной полиции в пределах возложенных задач:

      1) осуществляют комплекс мер, направленных на сохранение и укрепление правопорядка, путем выявления, изучения причин и условий, способствующих совершению правонарушений;

      2) осуществляют комплекс мер по обеспечению правопорядка в гарнизонах, военных городках, воинских частях (учреждениях);

      3) обеспечивают безопасность дорожного движения транспортных средств органов национальной безопасности, Вооруженных Сил, Национальной гвардии;

      4) осуществляют предупреждение коррупции и выявление коррупционных правонарушений среди военнослужащих и лиц гражданского персонала (работников);

      5) осуществляют производство по делам об административных правонарушениях;

      6) осуществляют досудебное расследование по делам об уголовных правонарушениях;

      7) осуществляют розыск военнослужащих;

      8) организуют деятельность гауптвахт и помещений для временно задержанных, осуществляют содержание в них военнослужащих, а также их конвоирование за пределы гауптвахты.

      2. Органы военной полиции Вооруженных Сил также:

      1) участвуют в координации деятельности Вооруженных Сил по вопросам организации службы суточного наряда, внутренней и гарнизонной служб, противодиверсионной безопасности, антитеррористической защищенности, обеспечения безопасности воинской службы, а также эксплуатации технических средств охраны воинских частей (учреждений);

      2) осуществляют охрану объекта – здания Министерства обороны Республики Казахстан (далее – Министерство обороны) с прилегающими к нему территорией и сооружениями, в том числе с использованием вооружения, специальных средств, систем безопасности и иных технических средств охраны, а также обеспечивают на указанном объекте пропускной режим в порядке и пределах, которые определены Министром обороны.

      3. Органы военной полиции Комитета национальной безопасности также:

      1) в порядке и пределах, определяемых Председателем Комитета национальной безопасности, координируют деятельность органов национальной безопасности по делам об административных правонарушениях;

      2) осуществляют охрану объектов органов национальной безопасности, в том числе с использованием вооружения, специальных средств, систем безопасности и иных технических средств, а также обеспечивают на указанных объектах пропускной и внутриобъектовый режимы в порядке и пределах, которые определены Председателем Комитета национальной безопасности;

      3) осуществляют координацию обеспечения физической и технической защищенности объектов органов национальной безопасности.

      4. Органы военной полиции осуществляют иные полномочия, предусмотренные законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Статья 7. Полномочия органов военной полиции

      1. Органы военной полиции обязаны:

      1) защищать права и свободы военнослужащих и других физических лиц от противоправных посягательств;

      2) принимать участие в правовом воспитании военнослужащих и осуществлять меры по профилактике правонарушений;

      3) оказывать содействие командованию воинских частей (учреждений) в обеспечении воинской дисциплины среди военнослужащих;

      4) осуществлять патрульно-постовую службу (патрулирование);

      5) при совершении правонарушений военнослужащими и физическими лицами на территории воинских частей (учреждений) и военных городков принимать меры, обеспечивающие прекращение правонарушения;

      6) анализировать информацию об уголовных и административных правонарушениях, совершенных военнослужащими, а также происшествиях в гарнизонах, воинских частях (учреждениях);

      7) выявлять, пресекать административные правонарушения, устанавливать причины и условия, способствовавшие их совершению, осуществлять производство по делам об административных правонарушениях в порядке, определяемом законодательством Республики Казахстан об административных правонарушениях;

      8) выявлять, пресекать и раскрывать уголовные правонарушения, устанавливать обстоятельства, способствовавшие их совершению, а также осуществлять досудебное расследование в порядке, установленном уголовно-процессуальным законодательством Республики Казахстан;

      9) осуществлять розыск военнослужащих, самовольно оставивших воинскую часть (учреждение) или место службы, скрывающихся от органов, ведущих уголовный процесс, и в иных случаях, предусмотренных законодательством Республики Казахстан;

      10) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке задерживать военнослужащих и физических лиц, совершающих уголовные и административные правонарушения, а также обвиняемых или подсудимых, скрывающихся от органов, ведущих уголовный процесс, а также военнослужащих, нарушающих воинскую дисциплину;

      11) выполнять в установленном законом Республики Казахстан порядке поручения органов, ведущих уголовный процесс;

      12) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке участвовать в обеспечении режима чрезвычайного или военного положения, антитеррористической операции, мероприятий территориальной обороны и ликвидации чрезвычайных ситуаций;

      13) обеспечивать правопорядок и безопасность при проведении массовых мероприятий с участием войск;

      14) оказывать помощь физическим лицам, пострадавшим от противоправных посягательств, происшествий и несчастных случаев, а также находящимся в беспомощном либо ином состоянии, опасном для их здоровья и жизни;

      15) осуществлять контроль за соблюдением правил дорожного движения водителями транспортных средств органов национальной безопасности, Вооруженных Сил, Национальной гвардии, а также правил их эксплуатации;

      16) осуществлять государственную регистрацию механических транспортных средств и прицепов к ним Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований, за исключением Сил особого назначения Службы государственной охраны Республики Казахстан, с выдачей соответствующих документов и государственных регистрационных номерных знаков;

      17) осуществлять проведение обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним, зарегистрированных в органах военной полиции;

      18) осуществлять неотложные действия на месте дорожно-транспортного происшествия с участием транспортных средств органов национальной безопасности, Вооруженных Сил, Национальной гвардии, принимать меры по спасению людей и оказанию им неотложной медицинской помощи, содействовать в эвакуации поврежденных транспортных средств, а также охране военного имущества;

      19) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке содержать и охранять военнослужащих на гауптвахтах и в помещениях для временно задержанных;

      20) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечивать охрану и сопровождение (конвоирование) военнослужащих, содержащихся на гауптвахте (кроме военнослужащих, подвергнутых административному аресту), за пределы гауптвахты;

      21) передавать материалы о дисциплинарных проступках, совершенных военнослужащими, на рассмотрение соответствующих командиров (начальников) воинских частей (учреждений) в соответствии с дисциплинарным уставом Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований;

      22) разрабатывать меры по совершенствованию своей деятельности;

      23) осуществлять иные обязанности, предусмотренные законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      2. Органы военной полиции вправе:

      1) требовать от военнослужащих и лиц гражданского персонала (работников) во время исполнения ими служебных обязанностей или нахождения в расположениях воинских частей (учреждений) соблюдения общественного порядка, прекращения противоправных действий и действий, препятствующих осуществлению задач и функций органов военной полиции, а также соблюдения военнослужащими правил ношения военной формы одежды;

      2) в предусмотренном законодательством Республики Казахстан порядке проверять у:

      военнослужащих документы, удостоверяющие их личность, а также другие документы, определяющие их принадлежность к воинской службе и законность пребывания вне места воинской службы;

      физических лиц, находящихся на территории воинских частей (учреждений), закрытых и обособленных военных городков и иных военных объектов, документы, удостоверяющие их личность, а также другие документы, подтверждающие законность их пребывания в указанных местах;

      3) направлять на медицинское освидетельствование в порядке и случаях, которые установлены законодательством Республики Казахстан, военнослужащих и лиц гражданского персонала (работников) на предмет определения факта употребления психоактивных веществ и состояния опьянения;

      4) вносить представления по устранению обстоятельств, причин и условий, способствовавших совершению соответственно уголовных, административных правонарушений и других нарушений закона;

      5) в безотлагательных случаях в служебных целях пользоваться средствами связи независимо от их местонахождения и принадлежности (кроме средств связи представительств иностранных государств и международных организаций, обладающих дипломатическим иммунитетом), а также при отсутствии иных возможностей использовать воинский транспорт для проезда к месту происшествия, доставления военнослужащих и иных лиц, нуждающихся в экстренной медицинской помощи, в медицинские организации, если промедление может создать реальную угрозу их жизни или здоровью;

      6) при проведении мероприятий по розыску и задержанию военнослужащих, самовольно оставивших воинскую часть (учреждение) или место службы с оружием, по согласованию с органами внутренних дел Республики Казахстан устанавливать контрольно-пропускные пункты;

      7) при обстоятельствах, угрожающих жизни и здоровью людей, по согласованию с уполномоченным органом по обеспечению безопасности дорожного движения ограничивать или запрещать движение транспортных средств и пешеходов на отдельных участках улиц, автомобильных дорог и других территориях;

      8) по согласованию с уполномоченным органом по обеспечению безопасности дорожного движения организовывать и обеспечивать сопровождение колонн транспортных средств органов национальной безопасности, Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований и осуществлять регулирование дорожного движения на дорогах и улицах во время прохождения этих колонн;

      9) проверять в органах национальной безопасности, воинских частях (учреждениях) Вооруженных Сил, Национальной гвардии исполнение контрольных и профилактических мероприятий по обеспечению безопасности дорожного движения;

      10) в установленном законодательством Республики Казахстан порядке останавливать, досматривать, а также задерживать транспортные средства, запрещать их эксплуатацию до устранения причин, послуживших основанием для такого запрета, а также при наличии неисправностей и условий, перечень которых утверждается Министерством внутренних дел Республики Казахстан; запрещать эксплуатацию транспортных средств, которые имеют скрытые, поддельные, измененные номера узлов и агрегатов либо подложные или поддельные государственные регистрационные номерные знаки, а равно при несоответствии маркировки транспортных средств данным, указанным в регистрационных документах; отстранять от управления транспортными средствами лиц, в отношении которых имеются достаточные основания полагать, что они находятся в состоянии опьянения, и направлять их на медицинское освидетельствование на состояние опьянения, при этом полномочия:

      органов военной полиции Вооруженных Сил распространяются на транспортные средства Вооруженных Сил и лиц, ими управляющих;

      органов военной полиции Комитета национальной безопасности – на транспортные средства органов национальной безопасности и лиц, ими управляющих;

      органов военной полиции Национальной гвардии – на транспортные средства Национальной гвардии и лиц, ими управляющих;

      11) проверять в воинских частях (учреждениях) соблюдение военнослужащими и лицами гражданского персонала (работниками) требований законодательства Республики Казахстан о противодействии коррупции;

      12) на объектах, охраняемых органами военной полиции:

      осуществлять проверку у физических лиц документов, удостоверяющих их личность, находящихся при них вещей, при их входе (въезде) на объекты и выходе (выезде) из них;

      требовать соблюдения пропускного и внутриобъектового режимов;

      использовать технические средства для обнаружения и изъятия ограниченных к вносу (ввозу), выносу (вывозу) документов, вещей, предметов, изделий и веществ;

      13) производить при входе (въезде) в места проведения массовых мероприятий с участием войск досмотр лиц, их вещей, транспортных средств и провозимых грузов, в том числе с применением технических средств и служебных собак;

      14) использовать при исполнении служебных обязанностей технические средства для фиксации фактов совершения правонарушений, а также действий военнослужащих органов военной полиции;

      15) осуществлять иные права, предусмотренные законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

      3. Органы военной полиции Вооруженных Сил также вправе:

      1) осуществлять внутренний контроль за организацией службы суточного наряда, внутренней и гарнизонной служб, противодиверсионной безопасности, антитеррористической защищенности, эксплуатацией технических средств охраны воинских частей (учреждений) Вооруженных Сил;

      2) осуществлять внутренний контроль за организацией мероприятий по обеспечению безопасности воинской службы в воинских частях (учреждениях) Вооруженных Сил;

      3) осуществлять кинологическую деятельность.

Статья 8. Межведомственное взаимодействие органов военной полиции, а также взаимодействие с государственными органами и организациями

      1. Органы военной полиции осуществляют свою деятельность во взаимодействии между собой, с правоохранительными и другими государственными органами в пределах, установленных законодательством Республики Казахстан, и информируют друг друга по вопросам, относящимся к их компетенции, а также взаимодействуют с организациями.

      Порядок организации и осуществления межведомственного взаимодействия органов военной полиции, а также их взаимодействия с правоохранительными, другими государственными органами и их подведомственными организациями определяется совместными нормативными правовыми актами соответствующих государственных органов.

      2. В период проведения охранных мероприятий на объектах, охраняемых органами военной полиции, Служба государственной охраны Республики Казахстан является организующим и координирующим органом в решении вопросов обеспечения безопасности охраняемых лиц.

      При проведении охранных мероприятий в городах Астане и Алматы органы военной полиции согласовывают прохождение колонн военных транспортных средств со Службой государственной охраны Республики Казахстан, а в других административно-территориальных единицах – с органами национальной безопасности.

      3. Командование воинских частей (учреждений), органы военного управления и военнослужащие обязаны оказывать содействие органам военной полиции в решении возложенных на них задач.

Статья 9. Компетенция уполномоченных органов

      1. Министерство обороны разрабатывает и утверждает:

      1) правила организации деятельности органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан по обеспечению безопасности дорожного движения транспортных средств Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      2) правила организации и обеспечения сопровождения колонн военных транспортных средств и транспортных средств специального назначения, регулирования дорожного движения на автомобильных дорогах и улицах во время прохождения этих колонн;

      3) правила внутреннего распорядка и содержания подозреваемых и обвиняемых на гауптвахте органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      4) правила отбывания военнослужащими административного ареста на гауптвахте органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      5) правила внутреннего распорядка и содержания осужденных на гауптвахте органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      6) правила охраны и сопровождения (конвоирования) военнослужащих, содержащихся на гауптвахте органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан (кроме военнослужащих, подвергнутых административному аресту), за пределы гауптвахты;

      7) правила организации деятельности помещений для временно задержанных при дежурном по органу военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан и типовые правила внутреннего распорядка в них;

      8) правила организации деятельности патрульно-постовой службы органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      9) правила осуществления мер безопасности органами военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      10) правила служебной этики военнослужащих органов военной полиции Вооруженных Сил Республики Казахстан;

      11) правила организации службы войск в Вооруженных Силах Республики Казахстан;

      12) правила организации розыска военнослужащих Вооруженных Сил Республики Казахстан, скрывающихся от органов, ведущих уголовный процесс, а также самовольно оставивших воинскую часть (учреждение) или место службы.

      2. Комитет национальной безопасности разрабатывает и утверждает:

      1) правила отбывания военнослужащими административного ареста на гауптвахте органов военной полиции Комитета национальной безопасности Республики Казахстан;

      2) правила организации и проведения патрулирования органами военной полиции Комитета национальной безопасности Республики Казахстан;

      3) правила организации и обеспечения сопровождения колонн транспортных средств органов национальной безопасности и транспортных средств специального назначения, регулирования дорожного движения на автомобильных дорогах и улицах во время прохождения этих колонн.

      3. Министерство внутренних дел Республики Казахстан разрабатывает и утверждает:

      1) перечень специальных транспортных средств органов военной полиции Национальной гвардии Республики Казахстан;

      2) правила государственной регистрации механических транспортных средств и прицепов к ним Национальной гвардии Республики Казахстан;

      3) правила проведения обязательного технического осмотра механических транспортных средств и прицепов к ним, зарегистрированных в органах военной полиции Национальной гвардии Республики Казахстан.

Глава 3. ПРИМЕНЕНИЕ ВОЕННОСЛУЖАЩИМИ ОРГАНОВ ВОЕННОЙ ПОЛИЦИИ ФИЗИЧЕСКОЙ СИЛЫ, СПЕЦИАЛЬНЫХ СРЕДСТВ И ОРУЖИЯ

Статья 10. Условия и пределы применения физической силы, специальных средств и оружия

      1. Военнослужащие органов военной полиции имеют право на ношение, хранение и применение оружия, специальных средств, а также на применение физической силы.

      2. Военнослужащие органов военной полиции обязаны проходить специальную подготовку, а также периодическую проверку на пригодность к действиям, связанным с применением физической силы, специальных средств, оружия.

      3. При применении физической силы, специальных средств, оружия военнослужащий органов военной полиции обязан:

      1) предупредить о намерении их применить, предоставив при этом достаточно времени для выполнения своих требований лицам, в отношении которых предполагается применить физическую силу, специальные средства или оружие, за исключением тех случаев, когда промедление в применении физической силы, специальных средств, оружия создает опасность жизни и здоровью физических лиц, может повлечь иные тяжкие последствия или когда в создавшейся обстановке такое предупреждение является неуместным или невозможным, а также случаев, предусмотренных законами Республики Казахстан;

      2) принять меры по оказанию первой помощи физическим лицам, получившим телесные повреждения в результате их применения;

      3) незамедлительно доложить непосредственному начальнику о каждом факте их применения.

      4. О каждом случае применения военнослужащим органов военной полиции физической силы, специальных средств, оружия, повлекшем гибель людей или иные тяжкие последствия, незамедлительно информируется военный прокурор.

      5. Военнослужащие органов военной полиции не несут ответственности за моральный, имущественный и физический вред, причиненный в связи с применением физической силы, специальных средств, оружия, если их действия соответствуют характеру и степени опасности посягательства на военнослужащих, других физических лиц, охраняемые объекты или самого военнослужащего органов военной полиции.

      Применение физической силы, специальных средств и оружия военнослужащими органов военной полиции с превышением полномочий влечет ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

Статья 11. Применение физической силы, специальных средств

      1. Военнослужащие органов военной полиции имеют право применять физическую силу, в том числе боевые приемы борьбы, а также специальные средства и служебных собак в случаях:

      1) защиты военнослужащих, других лиц и самозащиты от нападения и иных действий, создающих угрозу их жизни и здоровью;

      2) пресечения массовых беспорядков в военных городках, воинских частях (учреждениях), а также групповых нарушений общественного порядка и воинской дисциплины военнослужащими;

      3) отражения нападения, пресечения попытки нападения на военные городки, а также на объекты и транспортные средства, охраняемые органами военной полиции, пресечения несанкционированного проникновения лиц, автомобильных транспортных средств и иной техники на такие объекты, а равно для освобождения этих объектов и средств в случае их захвата;

      4) задержания лиц, застигнутых при совершении уголовных правонарушений, оказывающих сопротивление или умышленно препятствующих военнослужащим органов военной полиции в осуществлении возложенных на них настоящим Законом обязанностей;

      5) сопровождения и охраны (конвоирования) задержанных, заключенных под стражу военнослужащих, а также осужденных, подозреваемых и обвиняемых, если имеются достаточные основания полагать, что они могут совершить побег, причинить вред окружающим или себе;

      6) выявления, предупреждения и пресечения уголовных правонарушений, а также розыска военнослужащих.

      Военнослужащие органов военной полиции Комитета национальной безопасности и Национальной гвардии также вправе применять физическую силу, в том числе боевые приемы борьбы, а также специальные средства в иных случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

      2. Перечень специальных средств органов военной полиции Вооруженных Сил и Комитета национальной безопасности определяется соответственно Министром обороны и Председателем Комитета национальной безопасности.

      3. Запрещается применять боевые приемы борьбы, специальные средства и служебных собак в отношении женщин, лиц с явными признаками инвалидности и малолетних, кроме случаев совершения ими нападения, угрожающего жизни и здоровью окружающих, группового нападения либо оказания вооруженного сопротивления.

Статья 12. Применение оружия

      Военнослужащие органов военной полиции имеют право применять оружие как крайнюю меру в случаях, предусмотренных законами Республики Казахстан.

Глава 4. КАДРОВЫЙ СОСТАВ, ПРАВОВОЕ ПОЛОЖЕНИЕ, СОЦИАЛЬНОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ И ОТВЕТСТВЕННОСТЬ ВОЕННОСЛУЖАЩИХ ОРГАНОВ ВОЕННОЙ ПОЛИЦИИ

Статья 13. Кадровый состав органов военной полиции

      1. Органы военной полиции комплектуются военнослужащими в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Органы военной полиции Вооруженных Сил также комплектуются гражданским персоналом (работниками).

      2. В отношении лица, поступающего на воинскую службу в органы военной полиции, перед назначением на должность проводится специальная проверка в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

      Граждане, впервые поступающие на воинскую службу в органы военной полиции, в обязательном порядке проходят специальное первоначальное обучение и стажировку (испытательный срок). Порядок и условия прохождения ими стажировки (испытательного срока) определяются соответственно Министром обороны, Министром внутренних дел, Председателем Комитета национальной безопасности.

      3. На воинскую службу в органы военной полиции не могут быть приняты лица в случаях, предусмотренных Законом Республики Казахстан "О воинской службе и статусе военнослужащих" и иными законами Республики Казахстан, регулирующими деятельность государственных органов, в структуру которых входят органы военной полиции.

      4. Военнослужащие, переведенные из других войск и воинских формирований, специальных государственных и правоохранительных органов, а также перемещенные из структурных подразделений Вооруженных Сил в органы военной полиции Вооруженных Сил, проходят обязательную переподготовку в военных учебных заведениях или учебных центрах Министерства обороны, за исключением лиц, ранее проходивших воинскую службу в органах военной полиции.

      5. Военнослужащие органов военной полиции Вооруженных Сил вправе проходить переподготовку и повышение квалификации в военных учебных заведениях и учебных центрах Министерства обороны.

      6. Трудовые отношения гражданского персонала (работников) органов военной полиции Вооруженных Сил регулируются трудовым законодательством Республики Казахстан и законодательством Республики Казахстан в сфере государственной службы.

Статья 14. Правовое положение и социальное обеспечение военнослужащих органов военной полиции

      1. Военнослужащие органов военной полиции при выполнении возложенных на них обязанностей находятся под защитой государства и являются представителями власти.

      2. Требования военнослужащих органов военной полиции, предусмотренные законодательством Республики Казахстан (далее – законные требования), обязательны для исполнения всеми гражданами и должностными лицами.

      3. Невыполнение законных требований военнослужащих органов военной полиции, оскорбление, сопротивление, угроза насилием или посягательство на их жизнь, здоровье, честь и достоинство, имущество, другие действия, препятствующие выполнению возложенных на них обязанностей, влекут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      4. Военнослужащим органов военной полиции в целях выполнения законодательно закрепленных задач в подтверждение их личности и полномочий выдаются служебные удостоверения и жетоны. Порядок выдачи, использования и описание служебного удостоверения и жетона определяются руководителем уполномоченного органа.

      Служебное удостоверение подтверждает право на ношение и хранение оружия, специальных средств, иные полномочия, предоставленные военнослужащим органов военной полиции в соответствии с законами Республики Казахстан.

      Военнослужащим срочной службы органов военной полиции Вооруженных Сил служебные удостоверения и жетоны не выдаются, их принадлежность к органам военной полиции подтверждается форменной одеждой и знаками различия установленного образца.

      5. На военнослужащих органов военной полиции распространяются социальные гарантии, льготы, медицинское, пенсионное и другие виды обеспечения, предусмотренные Законом Республики Казахстан "О воинской службе и статусе военнослужащих" и иными законами Республики Казахстан, регулирующими деятельность государственных органов, в структуру которых входят органы военной полиции.

Статья 15. Ответственность военнослужащих органов военной полиции

      1. Военнослужащие органов военной полиции за совершение правонарушений несут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.

      Привлечение военнослужащих органов военной полиции к дисциплинарной ответственности производится в порядке, установленном общевоинскими уставами Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований.

      2. Действия (бездействие) военнослужащих органов военной полиции могут быть обжалованы вышестоящим должностным лицам, в суд в порядке, установленном законами Республики Казахстан.

Глава 5. ЗАКЛЮЧИТЕЛЬНЫЕ ПОЛОЖЕНИЯ

Статья 16. Финансовое и материально-техническое обеспечение органов военной полиции

      Финансовое и материально-техническое обеспечение органов военной полиции осуществляется за счет бюджетных средств, выделяемых соответственно Министерству обороны, органам национальной безопасности и Национальной гвардии.

      Обособленные структурные подразделения органов военной полиции Комитета национальной безопасности обеспечиваются служебными помещениями, средствами связи, автомобильными транспортными средствами, горюче-смазочными материалами, вооружением, жильем и другими материально-техническими средствами, необходимыми для службы и жизнедеятельности, за счет органов национальной безопасности и их подразделений в местах дислокации.

Статья 17. Надзор за соблюдением законности в деятельности органов военной полиции

      Высший надзор за соблюдением законности в деятельности органов военной полиции осуществляют Генеральный Прокурор Республики Казахстан и подчиненные ему военные прокуроры.

Статья 18. Порядок введения в действие настоящего Закона

      1. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

      2. Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 21 февраля 2005 года "Об органах военной полиции".

      Президент Республики Казахстан К. ТОКАЕВ