ИПС "Әділет"

2013 жылғы 27 маусымда Марракеште жасалған Зағиптардың және көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың жария етілген туындыларға қол жеткізуін жеңілдету туралы Марракеш шарты ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті	Қ. Тоқаев

Бейресми аударма
Жоба

Зағиптардың және көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың жария етілген туындыларға қол жеткізуін жеңілдету туралы Марракеш шарты*

МАЗМҰНЫ

Преамбула

1-бап: Басқа конвенцияларға және шарттарға қатысы

2-бап: Анықтамалар

3-бап: Бенефициарлар

4-бап: Ұлттық заңнамада қолжетімді форматтағы даналарға қатысты көзделген шектеулер мен ерекшеліктер

5-бап: Қолжетімді форматтағы даналармен трансшекаралық алмасу

6-бап: Қолжетімді форматтағы даналарды импорттау

7-бап. Техникалық шараларға қатысты міндеттемелер

8-бап: Жеке өмірге қолсұғылмаушылық

9-бап: Трансшекаралық алмасуды жеңілдету мақсатындағы ынтымақтастық

10-бап: Қолданудың жалпы қағидаттары

11-бап: Шектеулер мен ерекшеліктерге қатысты жалпы міндеттемелер

12-бап: Басқа да шектеулер мен ерекшеліктер

13-бап: Ассамблея

14-бап: Халықаралық бюро

15-бап: Шартқа қатысу құқығы

16-бап: Шарт бойынша құқықтар мен міндеттемелер

17-бап: Шартқа қол қою

18-бап: Шарттың күшіне енуі

19-бап: Шартқа қатысу басталатын күн

20-бап: Шарттың күшін жою

21-бап: Шарт тілі

22-бап: Депозитарий

____________________________

Осы Шартты Көру қабілеті бұзылған адамдардың және баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың жария етілген туындыларға қол жеткізуін жеңілдету туралы шарт жасасу жөніндегі дипломатиялық конференция 2013 жылғы 27 маусымда қабылдады

Преамбула

Уағдаласушы тараптар

Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясында және Біріккен Ұлттар Ұйымының Мүгедектер құқықтары туралы конвенциясында жария етілген кемсітпеушілік, тең мүмкіндіктер, қолжетімділік және қоғамға толықтай және тиімді түрде тарту және оған қосылу қағидаттарына сілтеме жасай отырып,

көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың ақпаратты және кез келген түрдегі идеяларды өз таңдауы бойынша коммуникацияның барлық нысаны арқылы басқалармен тең дәрежеде іздеу, алу және тарату бостандығын қоса алғанда, олардың өз еркін білдіру бостандығын, олардың білім алу құқығын іске асыру және ғылыми зерттеулер жүргізу мүмкіндігін шектейтін жан-жақты дамуына нұқсан келтіретін проблемалар туралы еске ала отырып,

әрбір адам үшін, оның ішінде көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдар үшін әдеби және көркем шығармашылыққа ынталандыру және осындай шығармашылығы үшін сыйақы ретінде авторлық-құқықтық қорғаудың және қоғамның мәдени өміріне қатысу, өнерден ләззат алу және ғылыми прогрестің нәтижелері мен игіліктерін пайдалану мүмкіндіктерін кеңейтудің маңыздылығын атап көрсете отырып,

қоғамда тең мүмкіндіктерді іске асыру үшін көру қабілеті бұзылған және баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың жария етілген туындыларға қол жеткізуіне бөгет болатын кедергілерді және қолжетімді форматтағы туындылардың санын ұлғайтудың да, әрі осындай туындылардың айналымын жақсартудың да қажеттігін ұғына отырып,

көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың көбі дамушы және анағұрлым аз дамыған елдерде тұратынын ескере отырып,

ұлттық заңнамадағы авторлық құқық саласындағы айырмашылықтарға қарамастан, нормативтік құқықтық базаны халықаралық деңгейде нығайту жаңа ақпараттық-коммуникациялық технологиялардың көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың өміріне оң әсерін күшейту мүмкін екендігін мойындай отырып,

көптеген мүше мемлекеттердің көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдар үшін авторлық құқық саласындағы ұлттық заңнамасында шектеулер мен ерекшеліктерді белгілегенін, алайда бұл ретте осындай адамдар үшін қолда бар туындылардың қолжетімді форматтағы даналарының әлі де жетіспейтіні байқалатынын, осы адамдар үшін туындыларға қолжетімділікті қамтамасыз ету жөніндегі олардың күш-жігері едәуір ресурстарды талап ететінін және қолжетімді форматтардағы даналармен трансшекаралық алмасу үшін мүмкіндіктердің болмауы сол күш-жігерді қайталау қажеттілігіне алып келетінін мойындай отырып,

құқық иеленушілердің көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдар үшін өз туындыларының қолжетімділігін қамтамасыз етудегі рөлінің маңыздылығын да, әрі осы адамдар үшін, әсіресе нарық мұндай қолжетімділікті қамтамасыз ете алмай отырған жағдайда туындылардың қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында тиісті шектеулер мен ерекшеліктерді белгілеудің маңыздылығын да мойындай отырып,

авторлардың құқықтарын тиімді қорғау мен қалың жұртшылықтың мүдделері арасындағы, әсіресе білім беру, ғылыми зерттеулер және ақпаратқа қол жеткізу саласындағы теңгерімді қолдау қажеттігін және мұндай теңгерімнің көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдардың мүддесіне орай туындыларға тиімді әрі уақтылы қол жеткізуге ықпал етуге тиіс екенін мойындай отырып,

Уағдаласушы тараптардың авторлық құқықты қорғау туралы қолданыстағы халықаралық шарттар бойынша міндеттемелері мен Әдеби және көркем туындыларды қорғау туралы Берн конвенциясының 9(2) бабында және басқа да халықаралық құжаттарда көзделген шектеулер мен ерекшеліктерге қатысты үш сатылы тексерудің маңыздылығы мен икемділігін растай отырып,

Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымының (ДЗМҰ) Бас Ассамблеясы 2007 жылы қабылдаған және даму пайымының Ұйым қызметінің ажырамас бөлігі болуын қамтамасыз етуге бағытталған Даму саласындағы күн тәртібінің ұсынымдарының маңыздылығы туралы еске сала отырып,

авторлық құқықтың халықаралық жүйесінің маңыздылығын мойындай отырып және көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдар үшін туындыларға қол жеткізуді жеңілдету және оларды пайдалану мақсатында шектеулер мен ерекшеліктерді үйлестіруге ниет білдіре отырып,

төмендегілер туралы уағдаласты:

1-бап

Басқа конвенциялар мен шарттарға қатысы

Осы Шарттағы ештеңе Уағдаласушы тараптардың кез келген басқа шарттарға сәйкес бір-біріне қатысты қандай да бір міндеттемелерін төмендетпейді және Уағдаласушы тараптардың кез келген басқа шарттарға сәйкес қандай да бір құқықтарына нұқсан келтірмейді.

2-бап

Анықтамалар

Осы Шарттың мақсаттары үшін:

(a) "туындылар" - бұл кез келген ақпарат құралдарының көмегімен жарияланған немесе көпшіліктің назарына өзгеше түрде жеткізілген, Әдеби және көркем туындыларды қорғау туралы Берн конвенциясының 2(1) бабының мағынасы бойынша мәтін, ноталық жазба және/немесе олармен байланысты иллюстрациялар нысанындағы әдеби және көркем туындылар¹;

(b) "қолжетімді форматтағы дана" туындының баламалы түрдегі немесе нысандағы данасын білдіреді, ол бенефициардың туындыға қол жеткізуін қамтамасыз етеді, оның ішінде оған көру қабілеті бұзылмаған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелмеген адам сияқты осындай нақты да қолайлы қол жеткізуге мүмкіндік береді. Қолжетімді форматтағы дананы тек қана бенефициарлар пайдаланады және ол туындыны баламалы форматта қолжетімді ету үшін қажетті өзгерістерді және бенефициарлардың қолжетімділікке қатысты қажеттіліктерін тиісті түрде ескере отырып, түпнұсқа туындының тұтастығын сақтауға тиіс;

(c) "уәкілетті орган" бенефициарларға коммерциялық емес негізде білім беру, кәсіптік оқыту, бейімді оқу немесе ақпаратқа қол жеткізу саласында көрсетілетін қызметтер ұсынатын орган ретінде үкімет уәкілеттік берген немесе оны таныған органды білдіреді. Ол өз қызметінің немесе институционалдық міндеттемелерінің негізгі бір түрі ретінде бенефициарларға осыған ұқсас көрсетілетін қызметтер ұсынумен айналысатын үкіметтік мекемені немесе коммерциялық емес ұйымды да қамтиды².

_________________________

¹2(a) бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Осы Шарттың мақсаттары үшін осы анықтама аудиокітаптар сияқты аудионысандағы туындыларды қамтиды деп түсініледі.

Уәкілетті орган:

(i) өзі қызмет көрсететін тұлғалар бенефициарлар болып табылатынын анықтау үшін;

(ii) қолжетімді форматтағы даналарды бенефициарлардың және/немесе уәкілетті органдардың таратуын және ұсынуын шектеу үшін;

(iii) санкцияланбаған даналарды қайта шығаруға, таратуға және ұсынуға кедергі жасау үшін; және

(iv) туындылардың даналарымен жұмыс істеу кезінде тиісті қамқорлық көрсету және есепке алуды жүргізу үшін және бұл ретте 8-бапқа сәйкес бенефициарлардың жеке өміріне қолсұғылмаушылықты қамтамасыз ету үшін айқындайды және өзінің жеке практикасында ұстанады.

3-бап

Бенефициарлар

Бенефициар - бұл кез келген басқа да кемшіліктерге қарамастан:

(a) зағип болып табылатын;

(b) көру функциясының осындай кемістігі жоқ немесе қабілеті осылайша шектелмеген және осыған орай кемістігі жоқ немесе қабілеті шектелмеген адам сияқты дәрежеде баспа туындыларын белгілі бір шамада оқи алмайтын адамның көру функциясына белгілі бір шамада тең болатындай етіп түзетуге келмейтіндей көру қабілеті бұзылған не қабылдау немесе оқу қабілеті шектелген; немесе³

(c) басқа да себептерге байланысты физикалық кемістігіне орай кітапты қолмен ұстауға немесе оны пайдалануға не оған назар салуға немесе әдетте оқу үшін қолайлы болатындай дәрежеде көз жүгіртуге қабілеті жоқ адам.

^{___________________________________}

²2(c) бапқа катысты келісілген мәлімдеме: Осы Шарттың мақсаттары үшін үкімет таныған органдар коммерциялық емес негізде бенефициарлардың мүддесінде білім беруді, кәсіптік оқытуды, бейімді оқуды немесе ақпаратқа қол жеткізуді қамтамасыз ету мақсатына үкіметтен қаржылай қолдау алатын органдарды қамтуы мүмкін деп түсініледі.

³3(b) бапқа катысты келісілген мәлімдеме: Осы тұжырымда ештеңе де "түзетуге келмейтін" деген сөз тіркесі барлық мүмкін болатын медициналық диагностикалық ем-шаралар мен емдеу әдістерін пайдалану туралы талапты білдіреді деп түсінілмейді.

4-бап

Ұлттық заңнамада қолжетімді форматтағы даналарға қатысты көзделген шектеулер мен ерекшеліктер

1. (а) Уағдаласушы тараптар авторлық құқық саласындағы өзінің ұлттық заңнамасында ДЗМҰ-ның Авторлық құқық жөніндегі шартында (АҚжШ) көзделгендей бенефициарлар үшін туындылардың қолжетімді форматтағы даналарының болуын қамтамасыз етуге ықпал ету мақсатында қайта шығару құқығына, тарату құқығына және жалпы жұрттың назарына жеткізу құқығына қатысты шектеуді немесе ерекшелікті көздейді. Ұлттық заңнамада көзделген шектеу немесе ерекшелік туындының баламалы форматта қолжетімді болуы үшін қажетті өзгерістер енгізуге рұқсат етуге тиіс.

(b) Уағдаласушы тараптар бенефициарлар үшін туындыға қол жеткізуді жеңілдету үшін көпшілік алдында орындау құқығына қатысты шектеуді немесе ерекшелікті көздеуі де мүмкін.

2. Уағдаласушы тарап өзінің авторлық құқық саласындағы ұлттық заңнамасында мынадай шектеуді немесе ерекшелікті көздей отырып, 4(1) баптың ережелерін онда аталған барлық құқыққа қатысты орындай алады:

(a) уәкілетті органдарға авторлық құқықтарды иеленушінің келісімінсіз туындылардың қолжетімді форматтағы даналарын дайындауға, басқа уәкілетті органнан қолжетімді форматтағы дананы алуға және коммерциялық емес прокаттауды немесе сым арқылы немесе сымсыз байланыс құралдарымен электрондық хабарламаны қоса алғанда, осы даналарды бенефициарларға кез келген тәсілмен беруге және егер төменде тізбеленген:

(i) көрсетілген қызметті жүзеге асыруға ниет білдірген уәкілетті орган осы туындыға немесе осы туындының данасына заңды түрде қол жеткізе алады;

(ii) туынды қолжетімді форматтағы дана болып қайта жасалады, бұл ақпаратты қолжетімді форматта көру үшін қажетті кез келген құралдарды қамтуы мүмкін, бірақ туындының бенефициарға қолжетімді болуы үшін қажетті өзгерістерден бөлек өзгерістерді енгізумен байланысты болмайды;

(iii) қолжетімді форматтағы мұндай даналар тек қана бенефициарлардың пайдалануы үшін ұсынылады; және

(iv) бұл қызмет коммерциялық емес негізде жүзеге асырылады деген барлық талап сақталса, осы мақсаттарға қол жеткізу үшін кез келген аралық шараларды қабылдауға рұқсат етіледі;

және

(b) бенефициар немесе негізгі қорғаншыны немесе күтімді жүзеге асыратын адамды қоса алғанда, оның атынан әрекет ететін өзге адам бенефициардың жеке пайдалануы үшін туындылардың қолжетімді форматтағы даналарын жасай алады немесе егер бенефициардың осы туындыға немесе осы туындының данасына заңды рұқсаты бар болса, бенефициарға қолжетімді форматтағы даналарды жасауға және пайдалануға өзгеше түрде жәрдем көрсете алады.

3. Уағдаласушы тарап өзінің авторлық құқық саласындағы ұлттық заңнамасында 10 және 11-баптарға⁴ сәйкес басқа шектеулерді немесе ерекшеліктерді көздей отырып, 4(1) баптың талаптарын орындай алады.

4. Уағдаласушы тараптар осы нарықта бенефициарлар үшін ақылға қонымды талаптармен белгілі бір қолжетімді форматта коммерциялық жолмен алуға болмайтын туындылардың осы бапта көзделген шектеулері мен ерекшеліктерінің қолданылуын шектеуі мүмкін. Осы мүмкіндікті пайдаланған кез келген Уағдаласушы тарап осы Шарт қабылданған, оны ратификациялаған немесе оған қосылған кезде немесе бұдан кейінгі кез келген уақытта ДЗМҰ-ның Бас директорына сақтауға тапсырылатын хабарламада осы жөнінде мәлімдейді⁵.

5. Осы бапта көзделген шектеулер немесе ерекшеліктер қолданылған жағдайда сыйақы төлеу қажеттігі ұлттық заңнамада айқындалады.

________________________

⁴4(3) бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте осы тармақ көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдау қабілеті өзгедей шектелген адамдарға қатысты аудару құқығына қатысты Берн конвенциясына сәйкес рұқсат етілген шектеулер мен ерекшеліктерді қолдану аясын тарылтпайды және кеңейтпейді деп түсініледі.

⁵4(4) бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте коммерциялық жолмен алу мүмкіндігінің болуына катысты талап шектеу немесе ерекшелік осы бапқа сәйкес үш сатылы тексеруге сай болуы немесе сай болмауы туралы мәселені алдын ала шешпейді деп түсініледі.

5-бап

Қолжетімді форматтағы даналармен трансшекаралық алмасу

1. Уағдаласушы тараптар, егер қолжетімді форматтағы дана шектеуге немесе ерекшелікке сәйкес не заңның қолданылуына орай дайындалған болса, онда уәкілетті орган қолжетімді форматтағы осы дананы тарата немесе бенефициарға немесе екінші Уағдаласушы тараптағы уәкілетті органға ұсына алады деп көздейді⁶.

2. Уағдаласушы тарап өзінің авторлық құқық саласындағы ұлттық заңнамасында таратылғанға немесе берілгенге дейін бастапқы уәкілетті орган қолжетімді форматтағы дананың бенефициарлардың мүддесінде пайдаланылмайтынын білмеген немесе білуге ақылға қонымды негіздері болмаған жағдайда⁷мынадай:

(a) уәкілетті органдарға құқық иеленушінің келісімінсіз қолжетімді форматтағы даналарды таратуға немесе екінші Уағдаласушы тараптағы уәкілетті органға бенефициарлардың айрықша пайдалануы үшін беруге рұқсат етіледі; және

(b) 2(c) бапқа сәйкес уәкілетті органдарға құқық иеленушінің келісімінсіз екінші Уағдаласушы тараптағы бенефициарларға қолжетімді форматтағы даналарды таратуға немесе беруге рұқсат етіледі деген шектеуді немесе ерекшелікті көздей отырып, 5(1) баптың талаптарын орындай алады.

3. Уағдаласушы тарап өзінің авторлық құқық саласындағы ұлттық заңнамасында 5(4), 10 және 11-баптарға сәйкес басқа да шектеулерді немесе ерекшеліктерді көздей отырып, 5(1) баптың талаптарын орындай алады.

4. (а) Егер Уағдаласушы тараптың уәкілетті органы қолжетімді форматтағы даналарды 5(1) бапқа сәйкес алатын болса және осы Уағдаласушы тарап Берн конвенциясының 9-бабы бойынша міндеттемелерді көтермейтін болса, онда ол өзінің құқықтық жүйесі мен практикасына сәйкес осы Уағдаласушы тараптың юрисдикциясы шегінде тек бенефициарлардың мүддесіне орай қолжетімді форматтағы даналардың қайта шығарылуын, таратылуын немесе берілуін қамтамасыз етеді.

(b) Қолжетімді форматтағы даналарды уәкілетті органның 5(1) бапқа сәйкес таратуы және беруі, егер осы Уағдаласушы тарап ДЗМҰ-ның Авторлық құқық жөніндегі шартына қатысушы болып табылмаса немесе туындыны қалыпты түрде пайдалануға залал келтірмейтін және құқық иеленушінің заңды мүдделеріне негізсіз түрде нұқсан келтірмейтін белгілі бір ерекше жағдайларда тарату құқығына және көпшілік назарына жеткізу құқығына қатысты осы Шартты қолдану кезінде шектеулер мен ерекшеліктердің қолданысын өзге де жолмен шектемейтін болса ғана, Уағдаласушы тараптың юрисдикциясы шегінде шектеледі⁸^,⁹.

5. Осы Шартта ештеңе құқықтардың аяқталуы туралы мәселені шешу мақсаттары үшін пайдаланылмауға тиіс.

_________________________

⁶5 (1) бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте бұдан әрі осы Шартта ештеңе де кез келген басқа шартта көзделген айрықша құқықтардың қолданылу аясын тарылтпайды және кеңейтпейді деп түсініледі.

⁷5(2) бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте екінші Уағдаласушы тараптағы тікелей бенефициарға қолжетімді форматтағы даналарды тарату немесе беру үшін уәкілетті органға өзі қызмет көрсететін тұлғаның бенефициар болып табылатынын растау үшін қосымша шараларды қабылдау және 2(c) бапта сипатталғандай өзінің жеке практикасын ұстану орынды болар еді деп түсініледі.

6-бап

Қолжетімді форматтағы даналарды импорттау

Егер Уағдаласушы тараптың ұлттық заңнамасында бенефициарға, оның атынан әрекет ететін адамға немесе уәкілетті органға туындының қолжетімді форматтағы даналарын дайындауға рұқсат берілсе, онда осы Уағдаласушы тараптың ұлттық заңнамасында оларға құқық иеленушінің келісімінсіз бенефициарлардың мүддесінде қолжетімді форматтағы даналарды импорттауға да рұқсат беріледі¹⁰.

______________________________

⁸5 (4)(b) бапқа қатысты келісілген өтініш: Бұл ретте осы Шартта ештеңе Уағдаласушы тараптың осы Шарт немесе басқа да халықаралық шарттар бойынша өз міндеттемелерінің шеңберінен тыс үш сатылы тексеруді қабылдауын немесе қолдануын талап етпейтіні және көздемейтіні түсініледі.

⁹5 (4)(b) бапқа қатысты келісілген өтініш: Бұл ретте осы Шартта ештеңе Уағдаласушы тарап үшін АҚжШ-ны ратификациялау немесе оған қосылу немесе оның қандай да бір ережелерін сақтау үшін ешқандай міндеттемелер тудырмайтыны және осы Шартта ештеңе АҚжШ-да көзделген ешқандай құқықтарды, шектеулер мен ерекшеліктерді қозғамайтыны түсініледі.

7-бап

Техникалық шараларға қатысты міндеттемелер

Уағдаласушы тараптар қажет болған кезде барабар құқықтық қорғауды және тиімді техникалық шараларды елемеуден құқықтық қорғаудың тиімді құралдарын көздеген жағдайларда, бұл құқықтық қорғау бенефициарларға осы Шартта көзделген шектеулер мен ерекшеліктерді пайдалануға кедергі келтірмеуді қамтамасыз ету үшін тиісті шараларды қабылдайды¹¹.

8-бап

Жеке өмірге қолсұғылмаушылық

Осы Шартта көзделген осындай шектеулер мен ерекшеліктерді қолдану кезінде Уағдаласушы тараптар бенефициарлардың жеке өміріне қолсұғылмаушылықты басқалармен тең негізде қорғау үшін күш-жігерін жұмсайды.

9-бап

Трансшекаралық алмасуды жеңілдету мақсатындағы ынтымақтастық

1. Уағдаласушы тараптар уәкілетті органдарға бір-бірін сәйкестендіруге көмек көрсету мақсатында ақпаратпен ерікті алмасуды көтермелеу арқылы қолжетімді форматтағы даналармен трансшекаралық алмасуға жәрдемдесу үшін күш салады. Осы мақсатта ДЗМҰ Халықаралық бюросы ақпаратқа қол жеткізу пунктін құрады.

2. Уағдаласушы тараптар қызметін 5-бапқа сәйкес жүзеге асыратын өз уәкілетті органдарына олардың 2(c) бапта көзделген функцияларды іс жүзінде орындауына қатысты ақпарат беру мақсатында уәкілетті органдар арасында ақпарат алмасу жолымен де, өзінің саясаты мен практикасы туралы, оның ішінде қолжетімді форматтағы даналармен трансшекаралық алмасуға қатысты ақпарат беру жолымен де, мән-жайларға байланысты, мүдделі тараптарға және көпшілікке жәрдем көрсетуге міндеттенеді.

3. Егер осы Шарттың жұмыс істеуі туралы ақпарат бар болса, мұндай ақпаратты ДЗМҰ-ның Халықаралық бюросына беріп отыру ұсынылады.

4. Уағдаласушы тараптар осы Шарттың мақсаты мен міндеттерін іске асыру бойынша ұлттық күш-жігерді қолдауда халықаралық ынтымақтастықтың және оны дамытудың маңыздылығын мойындайды¹².

_________________________________

¹⁰6-бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте Уағдаласушы тараптар 6-бапқа сәйкес өз міндеттемелерін орындау кезінде 4-бапта көзделген бірдей икемді мүмкіндіктерді қамтамасыз етеді деп түсініледі.

¹¹7-бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте уәкілетті органдар әртүрлі мән-жайларда қолжетімді форматтағы даналарды дайындау, тарату және беру кезінде техникалық шараларды қолдана алады және егер ол ұлттық заңнамаға сәйкес келсе, осы Шартта ештеңе мұндай практикаға кедергі келтірмейді деп түсініледі.

10-бап

Қолданудың жалпы қағидаттары

1. Уағдаласушы тараптар осы Шарттың қолданылуын қамтамасыз ету үшін қажетті шаралар қабылдауға міндеттенеді.

2. Уағдаласушы тараптарға өздерінің құқықтық жүйелері мен практикасында осы Шарттың ережелерін қолданудың тиісті әдісін айқындауға ештеңе кедергі келтірмейді¹³.

3. Уағдаласушы тараптар осы Шарт бойынша өздерінің құқықтары мен міндеттемелерін бенефициарлардың мүддесіне орай нақты шектеулер немесе ерекшеліктер, өздерінің ұлттық құқықтық жүйесі мен практикасы шеңберінде басқа шектеулер немесе ерекшеліктер не олардың үйлесуі арқылы жүзеге асыра алады. Олар Уағдаласушы тараптардың Берн конвенциясы, басқа да халықаралық шарттар және 11-бап бойынша құқықтары мен міндеттемелеріне сәйкес бенефициарлардың мүддесінде олардың қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін адал практикаға, адал мәмілелерге немесе адал пайдалануға қатысты сот қаулыларын, әкімшілік немесе нормативтік қаулыларды қамтуы мүмкін.

_____________________

¹²9-бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте 9-бапта уәкілетті органдарды міндетті тіркеу көзделмейді және осы Шартта көзделген қызметке уәкілетті органдардың қатысуын негіздемейді деп түсініледі; сонымен бірге, ол қолжетімді форматтағы даналармен трансшекаралық алмасуға жәрдемдесу мақсатында ақпарат алмасу мүмкіндігін көздейді.

¹³10(2) бапқа қатысты келісілген мәлімдеме: Бұл ретте, егер туынды 2-бапқа сәйкес аудио нысанындағы осындай туындыларды қоса алғанда, туындының анықтамасына жататын болса, осы Шартта көзделген шектеулер мен ерекшеліктер аралас құқықтарға қатысты mutatis mutandis қолжетімді форматтағы дананы дайындау, оны тарату және бенефициарларға беру үшін ол қажетті дәрежеде қолданылады деп түсініледі.

11-бап

Шектеулер мен ерекшеліктерге қатысты жалпы міндеттемелер

Осы Шарттың қолданылуын қамтамасыз ету үшін қажетті шараларды қабылдау кезінде Уағдаласушы тарап:

(a) Берн конвенциясының 9(2)-бабына сәйкес мұндай қайта шығару туындыны қалыпты түрде пайдалануға залал келтірмеген және автордың заңды мүдделеріне негізсіз нұқсан келтірмеген жағдайда, Уағдаласушы тарап белгілі бір ерекше жағдайларда туындыларды қайта шығаруға рұқсат бере алатындай;

(b) Зияткерлік меншік құқықтарының сауда аспектілері жөніндегі келісімнің 13-бабына сәйкес Уағдаласушы тарап айрықша құқықтарға қатысты шектеулердің немесе ерекшеліктердің қолданылуын туындыны қалыпты түрде пайдалануға залал келтірмейтін және құқық иеленушінің заңды мүдделеріне негізсіз нұқсан келтірмейтін белгілі бір ерекше жағдайларға біріктіретіндей;

(c) ДЗМҰ-ның Авторлық құқық жөніндегі шартының 10(1) бабына сәйкес Уағдаласушы Тарап туындыны қалыпты түрде пайдалануға залал келтірмейтін және автордың заңды мүдделеріне негізсіз нұқсан келтірмейтін белгілі бір ерекше жағдайларда АҚжШ бойынша авторларға берілетін құқықтардан шектеулерді немесе ерекшеліктерді көздей алатындай;

(d) ДЗМҰ-ның Авторлық құқық жөніндегі шартының 10(2) бабына сәйкес Уағдаласушы тарап туындыны қалыпты түрде пайдалануға залал келтірмейтін және автордың заңды мүдделеріне негізсіз нұқсан келтірмейтін белгілі бір ерекше жағдайларда Берн конвенциясын қолдану кезінде құқықтардан қандай да бір шектеулерді немесе ерекшеліктерді белгілейтіндей етіп оларды түсіндіру туралы келісімдерді қоса алғанда, Берн конвенциясына, Зияткерлік меншік құқықтарының сауда аспектілері жөніндегі келісімге және АҚжШ-ға сәйкес осы Уағдаласушы тарап құқықтарды жүзеге асыруы мүмкін және міндеттемелерді орындайды.

12-бап

Басқа да шектеулер мен ерекшеліктер

1. Уағдаласушы тараптар Уағдаласушы тараптың халықаралық құқықтары мен міндеттемелеріне сәйкес осы Уағдаласушы тараптың экономикалық жағдайы мен әлеуметтік және мәдени қажеттіліктерін ескере отырып, ал анағұрлым нашар дамыған ел жағдайында оның ерекше қажеттіліктерін және ерекше халықаралық құқықтары мен міндеттемелерін, сондай-ақ олардан туындайтын икемді мүмкіндіктерін ескере отырып, осы Уағдаласушы тарап өзінің ұлттық заңнамасында бенефициарлардың мүддесіне орай авторлық құқыққа қатысты осы Шартта көзделгеннен өзге де шектеулер мен ерекшеліктерді белгілей алатынын мойындайды.

2. Осы Шарт бұзушылықтары бар адамдардың мүддесіне орай ұлттық заңнамада көзделген басқа да шектеулер мен ерекшеліктерге нұқсан келтірмейді.

13-бап

Ассамблея

1. (а) Уағдаласушы тараптар Ассамблея құрады.

(b) Әрбір Уағдаласушы тарап Ассамблеяға бір делегатты ұсынады, оның орынбасарлары, кеңесшілері және сарапшылары болуы мүмкін.

(c) Әрбір делегацияның шығыстарын оны тағайындаған Уағдаласушы тарап көтереді. Ассамблея Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы белгілеген практикаға сәйкес дамушы елдер ретінде қаралатын немесе нарықтық экономикаға көшу процесіндегі елдер болып табылатын Уағдаласушы тараптар делегацияларының қатысуына ықпал ету үшін ДЗМҰ-дан қаржылай көмек көрсетуді сұрай алады.

2. (а) Ассамблея осы Шартты қолдауға, дамытуға, қолдануға және оның жұмыс істеуіне қатысты мәселелерді қарайды.

(b) Ассамблея 15-бап бойынша кейбір үкіметаралық ұйымдардың осы Шартқа қатысуына рұқсат беруге қатысты өзіне жүктелген функцияны жүзеге асырады.

(c) Ассамблея осы Шартты қайта қарау үшін кез келген дипломатиялық конференцияны шақыру туралы шешім қабылдайды және ДЗМҰ-ның Бас директорына осындай дипломатиялық конференцияны дайындау бойынша қажетті нұсқаулар береді.

3. (а) Мемлекет болып табылатын әрбір Уағдаласушы тарап бір дауысқа ие болады және тек өз атынан ғана дауыс береді.

(b) Үкіметаралық ұйым болып табылатын кез келген Уағдаласушы тарап осы Шарттың тараптары болып табылатын осындай ұйымға мүше мемлекеттердің санына тең дауыс санымен осындай ұйымға мүше мемлекеттердің орнына дауыс беруге қатыса алады. Егер оған мүше кез келген мемлекет өзінің дауыс беру құқығын пайдаланса, мұндай үкіметаралық ұйым дауыс беруге қатыспайды және керісінше.

4. Ассамблея кезекті сессияға ДЗМҰ-ның Бас Ассамблеясы сияқты Бас директордың шақыруымен және айрықша мән-жайлар болмаған кезде сол мерзімде және сол жерде жиналады.

5. Ассамблея өз шешімдерін консенсус негізінде қабылдауға талпынады және өзінің рәсім қағидаларын, оның ішінде кезектен тыс сессияларды шақыруға, кворум талаптарына және осы Шарттың ережелерін ескере отырып, әртүрлі шешімдер қабылдау үшін талап етілетін көпшілікке қатысты қағидаларды белгілейді.

14-бап

Халықаралық бюро

Осы Шартқа қатысты әкімшілік функцияларды ДЗМҰ-ның Халықаралық бюросы орындайды.

15-бап

Шартқа қатысу құқығы

1. ДЗМҰ-ға мүше кез келген мемлекет осы Шартқа қатысушы бола алады.

2. Ассамблея өзінің құзыреті және осы Шартта реттелетін мәселелер бойынша осындай ұйымға мүше барлық мемлекет үшін міндетті жеке нормативтік базасы бар екенін және ол өзінің ішкі рәсімдеріне сәйкес осы Шартқа қатысушы болуға тиісінше уәкілетті екенін мәлімдейтін кез келген үкіметаралық ұйымға осы Шартқа қатысуға рұқсат беру туралы шешім қабылдай алады.

3. Еуропалық Одақ осы Шартты қабылдаған Дипломатиялық конференцияда алдыңғы тармақта аталған мәлімдемені жасап, осы Шартқа қатысушы бола алады.

16-бап

Шарт бойынша құқықтар мен міндеттемелер

Егер осы Шартта өзге туралы қандай да бір ерекше ережелер қамтылмаса, әрбір Уағдаласушы тарап осы Шарт бойынша барлық құқықты пайдаланады және барлық міндеттемені өзіне қабылдайды.

17-бап

Шартқа қол қою

Осы Шарт оны қабылдағаннан кейін Марракештегі Дипломатиялық конференцияда, содан кейін бір жыл ішінде ДЗМҰ-ның штаб-пәтерінде кез келген құқылы тараптың қол қоюы үшін ашық болады.

18-бап

Шарттың күшіне енуі

Осы Шарт 15-бапта аталған 20 құқылы тарап өзінің ратификациялау немесе қосылу туралы құжаттарын сақтауға тапсырғаннан кейін үш айдан соң күшіне енеді.

19-бап

Шартқа қатысу басталатын күн

Осы Шарт:

a) 18-бапта аталған 20 құқылы тарап үшін осы Шарт күшіне енген күннен бастап;

b) 15-бапта аталған әрбір басқа құқылы тарап үшін ДЗМҰ-ның Бас директорына ол өзінің ратификациялау немесе қосылу туралы құжатын сақтауға тапсырған күннен бастап үш айдан соң міндетті болады.

20-бап

Шарттың күшін жою

Кез келген Уағдаласушы тарап ДЗМҰ-ның Бас директорына жіберілген хабар лама арқылы осы Шарттың күшін жоя алады. Кез келген күшін жою ДЗМҰ-ның Бас директоры хабарламаны алған күннен бастап бір жылдан соң күшіне енеді.

21-бап

Шарт тілі

1. Осы Шартқа орыс, ағылшын, араб, испан, қытай және француз тілдерінде бір данада қол қойылады, бұл ретте осы тілдердегі барлық мәтін бірдей теңтүпнұсқалы болып табылады.

2. (1) тармақта көрсетілген тілдерден басқа кез келген тілдегі ресми мәтінді ДЗМҰ-ның Бас директоры барлық мүдделі тараппен консультациялардан кейін мүдделі тараптың өтініші бойынша бекітеді. Осы тармақтың мақсаттары үшін "мүдделі тарап" ресми тілі немесе ресми тілдерінің бірі өтініш нысанасы болып табылатын ДЗМҰ-ға қатысушы кез келген мемлекетті, сондай-ақ Еуропалық Одақты және егер ресми тілдерінің бірі өтініш нысанасы болып табылса, осы Шартқа қатысушы бола алатын кез келген басқа да үкіметаралық ұйымды білдіреді.

22-бап

Депозитарий

ДЗМҰ-ның Бас директоры осы Шарттың депозитарийі болып табылады.

2013 жылғы маусым айының жиырма жетінші күні Марракеште жасалды.

Зағиптардың және көру қабілеті бұзылған немесе баспа ақпаратын қабылдауға өзге де қабілеттері шектеулі адамдардың жарияланған туындыларға қол жеткізуін жеңілдету туралы Марракеш шартының қазақ тіліндегі жобасы мәтінінің аудармасы орыс тіліндегі телнұсқасының мәтініне сәйкес келеді.

Қазақстан Республикасы
Әділет вице-министрі

Б. Жақселекова

Ратифицировать Марракешский договор об облегчении доступа слепых и лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию к опубликованным произведениям, совершенный в Марракеше 27 июня 2013 года.

Президент
Республики Казахстан

К. ТОКАЕВ

Марракешский договор об облегчении доступа слепых и лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию к опубликованным произведениям *

СОДЕРЖАНИЕ

Преамбула
Статья 1:	Отношение к другим конвенциям и договорам
Статья 2:	Определения
Статья 3:	Бенефициары
Статья 4:	Предусмотренные национальным законодательством ограничения и исключения в отношении экземпляров в доступном формате
Статья 5:	Трансграничный обмен экземплярами в доступном формате
Статья 6:	Импорт экземпляров в доступном формате
Статья 7:	Обязательства в отношении технических мер
Статья 8:	Неприкосновенность частной жизни
Статья 9:	Сотрудничество в целях облегчения трансграничного обмена
Статья 10:	Общие принципы применения
Статья 11:	Общие обязательства в отношении ограничений и исключений
Статья 12:	Другие ограничения и исключения
Статья 13:	Ассамблея
Статья 14:	Международное бюро
Статья 15:	Право участия в Договоре
Статья 16:	Права и обязательства по Договору
Статья 17:	Подписание Договора
Статья 18:	Вступление Договора в силу
Статья 19:	Дата начала участия в Договоре
Статья 20:	Денонсация Договора
Статья 21:	Языки Договора
Статья 22:	Депозитарий

^*Настоящий Договор был принят Дипломатической конференцией по заключению договора об облегчении доступа лиц с нарушениями зрения и лиц с ограниченной способностью воспринимать печатную информацию к опубликованным произведениям 27 июня 2013 г.

Преамбула

Договаривающиеся стороны,

ссылаясь на принципы недискриминации, равных возможностей, доступности и полного и эффективного вовлечения и включения в общество, провозглашенные во Всеобщей декларации прав человека и Конвенции Организации Объединенных Наций о правах инвалидов,

памятуя о проблемах, которые наносят ущерб разностороннему развитию лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию, что ограничивает их свободу самовыражения, включая свободу наравне с другими искать, получать и распространять информацию и идеи любого рода посредством всех форм коммуникации по своему выбору, реализацию их права на образование и возможность проводить научные исследования,

подчеркивая важность авторско-правовой охраны в качестве стимула к литературному и художественному творчеству и вознаграждения за такое творчество и расширения для каждого человека, в том числе для лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию, возможностей участвовать в культурной жизни общества, наслаждаться искусством и пользоваться результатами и благами научного прогресса,

осознавая барьеры, препятствующие доступу лиц с нарушениями зрения и иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию к опубликованным произведениям для реализации равных возможностей в обществе, и необходимость как увеличения числа произведений в доступных форматах, так и улучшения оборота таких произведений,

учитывая, что большинство лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию проживает в развивающихся и наименее развитых странах,

признавая, что, несмотря на различия в национальном законодательстве в области авторского права, укрепление нормативно-правовой базы на международном уровне может усилить положительное воздействие новых информационно-коммуникационных технологий на жизнь лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию,

признавая, что многие государства-члены установили в своем национальном законодательстве в области авторского права ограничения и исключения для лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию, однако при этом по-прежнему наблюдается нехватка экземпляров имеющихся произведений в доступных форматах для таких лиц, что их усилия по обеспечению доступности произведений для этих лиц требуют значительных ресурсов и что отсутствие возможностей для трансграничного обмена экземплярами в доступных форматах влечет за собой необходимость дублирования этих усилий,

признавая как важность роли правообладателей в обеспечении доступности своих произведений для лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию, так и важность установления надлежащих ограничений и исключений в целях обеспечения доступности произведений для этих лиц, особенно когда рынок не в состоянии обеспечить такую доступность,

признавая необходимость поддержания баланса между эффективной охраной прав авторов и интересами широкой публики, особенно в области образования, научных исследований и доступа к информации, и то, что такой баланс должен способствовать эффективному и своевременному доступу к произведениям в интересах лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию,

подтверждая обязательства Договаривающихся сторон по существующим международным договорам об охране авторского права и важность и гибкость трехступенчатой проверки в отношении ограничений и исключений, предусмотренной в статье 9(2) Бернской конвенции об охране литературных и художественных произведений и других международных документах,

напоминая о важности рекомендаций Повестки дня в области развития, которые были приняты в 2007 г. Генеральной Ассамблеей Всемирной организации интеллектуальной собственности (ВОИС) и которые направлены на обеспечение того, чтобы соображения развития являлись неотъемлемой частью деятельности Организации,

признавая важность международной системы авторского права и желая гармонизировать ограничения и исключения в целях облегчения доступа к произведениям и их использования для лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию,

договорились о нижеследующем:

Статья 1

Отношение к другим конвенциям и договорам

Ничто в настоящем Договоре не умаляет какие-либо обязательства, которые Договаривающиеся стороны имеют по отношению друг к другу согласно любым другим договорам, и не ущемляет какие-либо права, которые Договаривающиеся стороны имеют согласно любым другим договорам.

Статья 2

Определения

Для целей настоящего Договора:

(a) "произведения" - это литературные или художественные произведения по смыслу статьи 2(1) Бернской конвенции об охране литературных и художественных произведений в форме текста, нотной записи и/или связанных с ними иллюстраций, будь то опубликованные или иным образом доведенные до всеобщего сведения с помощью любых средств информации¹;

(b) "экземпляр в доступном формате" означает экземпляр произведения в альтернативном виде или форме, которые обеспечивают бенефициару доступ к произведению, в том числе позволяют ему иметь такой же реальный и удобный доступ, как и лицу без нарушения зрения или иной ограниченной способности воспринимать печатную информацию. Экземпляр в доступном формате используется исключительно бенефициарами, и он должен соблюдать целостность оригинального произведения с надлежащим учетом изменений, необходимых для того, чтобы сделать произведение доступным в альтернативном формате, и потребностей бенефициаров в отношении доступности;

(c) "уполномоченный орган" означает орган, уполномоченный или признанный правительством в качестве органа, предоставляющего бенефициарам на некоммерческой основе услуги в области образования, профессионального обучения, адаптивного чтения или доступа к информации. Он также включает правительственное учреждение или некоммерческую организацию, которые занимаются предоставлением бенефициарам аналогичных услуг в качестве одного из своих основных видов деятельности или институциональных обязательств².

Уполномоченный орган определяет и следует своей собственной практике:

(i) для установления того, являются ли обслуживаемые им лица бенефициарами;

(ii) для ограничения распространения и предоставления экземпляров в доступном формате бенефициарами и/или уполномоченными органами;

(iii) для воспрепятствования воспроизведению, распространению и предоставлению несанкционированных экземпляров; и

(іv) для проявления должной заботы и ведения учета при работе с экземплярами произведений и обеспечения при этом неприкосновенности частной жизни бенефициаров в соответствии со статьей 8.

________________
¹Согласованное заявление в отношении статьи 2(a): Для целей настоящего Договора понимается, что данное определение включает такие произведения в аудиоформе, как аудиокниги.

² Согласованное заявление в отношении статьи 2(c): Для целей настоящего Договора понимается, что органы, признанные правительством, могут включать органы, получающие финансовую поддержку от правительства на цели обеспечения образования, профессионального обучения, адаптивного чтения или доступа к информации в интересах бенефициаров на некоммерческой основе.

Статья 3

Бенефициары

Бенефициар - это лицо, которое:

(a) является слепым;

(b) имеет нарушение зрения либо ограниченную способность восприятия или чтения, которые невозможно исправить так, чтобы зрительная функция была в значительной мере эквивалентна зрительной функции лица, которое не имеет такого нарушения или такой ограниченной способности и которое в силу этого в значительной мере не в состоянии читать печатные произведения в той же степени, что и лицо без нарушения или ограниченной способности; или³

(c) по другим причинам не способно в силу физического недостатка держать книгу или обращаться с ней либо фокусировать взгляд или двигать глазами в той степени, в какой обычно это было бы приемлемо для чтения;

независимо от любых других нарушений.

_____________
³ Согласованное заявление в отношении статьи 3(b): Ничто в данной формулировке не подразумевает, что выражение "невозможно исправить" означает требование об использовании всех возможных медицинских диагностических процедур и методов лечения.

Статья 4

Предусмотренные национальным законодательством ограничения и исключения в отношении экземпляров в доступном формате

1. (а) Договаривающиеся стороны предусматривают в своем национальном законодательстве в области авторского права ограничение или исключение в отношении права на воспроизведение, права на распространение и права на доведение до всеобщего сведения, как это предусмотрено Договором ВОИС по авторскому праву (ДАП), с целью способствовать обеспечению наличия экземпляров произведений в доступном формате для бенефициаров. Предусмотренное в национальном законодательстве ограничение или исключение должно разрешать вносить изменения, необходимые для того, чтобы произведение было доступным в альтернативном формате.

(b) Договаривающиеся стороны могут также предусмотреть ограничение или исключение в отношении права на публичное исполнение для облегчения доступа к произведению для бенефициаров.

2. Договаривающаяся сторона может выполнять положения статьи 4(1) в отношении всех упомянутых в ней прав, предусмотрев в своем национальном законодательстве в области авторского права следующее ограничение или исключение:

(a) уполномоченным органам разрешается без согласия обладателя авторских прав изготавливать экземпляры произведения в доступном формате, получать от другого уполномоченного органа экземпляр в доступном формате и предоставлять эти экземпляры бенефициарам любым способом, включая некоммерческий прокат или электронное сообщение по проводам или средствами беспроволочной связи, и принимать любые промежуточные меры для достижения этих целей, если соблюдены все из перечисленных ниже условий:

(i) уполномоченный орган, желающий осуществлять указанную деятельность, имеет законный доступ к этому произведению или к экземпляру этого произведения;

(ii) произведение преобразуется в экземпляр в доступном формате, что может включать любые средства, необходимые для просмотра информации в доступном формате, но не сопряжено с внесением изменений, помимо тех, которые необходимы для того, чтобы произведение было доступным для бенефициара;

(iii) такие экземпляры в доступном формате предоставляются исключительно для использования бенефициарами; и

(іv) эта деятельность осуществляется на некоммерческой основе;

(b) бенефициар или иное лицо, действующее от его имени, включая основного опекуна или лицо, осуществляющее уход, могут изготавливать экземпляры произведения в доступном формате для личного пользования бенефициаром или могут иным образом оказывать бенефициару содействие в изготовлении и использовании экземпляров в доступном формате, если бенефициар имеет законный доступ к этому произведению или к экземпляру этого произведения.

3. Договаривающаяся сторона может выполнять требования статьи 4(1), предусмотрев в своем национальном законодательстве в области авторского права другие ограничения или исключения в соответствии со статьями 10 и 11⁴.

4. Договаривающиеся стороны могут ограничить применение ограничений и исключений, предусмотренных настоящей статьей, произведениями, которые в определенном доступном формате не могут быть получены коммерческим путем на разумных условиях для бенефициаров на данном рынке. Любая Договаривающаяся сторона, воспользовавшаяся этой возможностью, заявляет об этом в уведомлении, сдаваемом на хранение Генеральному директору ВОИС при принятии настоящего Договора, его ратификации или присоединении к нему или в любое время после этого⁵.

5. Необходимость уплаты вознаграждения в случае применения ограничений или исключений, предусмотренных настоящей статьей, определяется национальным законодательством.

________________
⁴ Согласованное заявление в отношении статьи 4(3): При этом понимается, что данный пункт не сужает и не расширяет сферу применения ограничений и исключений, разрешенных согласно Бернской конвенции, в отношении права на перевод применительно к лицам с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию.

⁵ Согласованное заявление в отношении статьи 4(4): При этом понимается, что требование относительно наличия возможности получения коммерческим путем не предрешает вопроса о том, соответствует ли ограничение или исключение согласно настоящей статье трехступенчатой проверке или нет.

Статья 5

Трансграничный обмен экземплярами в доступном формате

1. Договаривающиеся стороны предусматривают, что если экземпляр в доступном формате изготовлен в соответствии с ограничением или исключением либо в силу действия закона, то этот экземпляр в доступном формате может быть распространен или предоставлен уполномоченным органом бенефициару или уполномоченному органу в другой Договаривающейся стороне⁶.

2. Договаривающаяся сторона может выполнить требования статьи 5(1), предусмотрев в своем национальном законодательстве в области авторского права следующее ограничение или исключение:

(a) уполномоченным органам разрешается без согласия правообладателя распространять или предоставлять для исключительного пользования бенефициарами экземпляры в доступном формате уполномоченному органу в другой Договаривающейся стороне; и

(b) в соответствии со статьей 2(c) уполномоченным органам разрешается без согласия правообладателя распространять или предоставлять экземпляры в доступном формате бенефициарам в другой Договаривающейся стороне;

при условии, что до распространения или предоставления первоначальный уполномоченный орган не знал или не имел разумных оснований знать, что экземпляр в доступном формате будет использоваться не в интересах бенефициаров⁷.

3. Договаривающаяся сторона может выполнить требования статьи 5(1), предусмотрев в своем национальном законодательстве в области авторского права другие ограничения или исключения в соответствии со статьями 5(4), 10 и 11.

4. (а) Если уполномоченный орган Договаривающейся стороны получает экземпляры в доступном формате в соответствии со статьей 5(1) и эта Договаривающаяся сторона не несет обязательств по статье 9 Бернской конвенции, то она обеспечивает в соответствии со своей правовой системой и практикой, чтобы экземпляры в доступном формате воспроизводились, распространялись или предоставлялись только в интересах бенефициаров в пределах юрисдикции этой Договаривающейся стороны.

(b) Распространение и предоставление экземпляров в доступном формате уполномоченным органом в соответствии со статьей 5(1) ограничивается пределами юрисдикции Договаривающейся стороны, если только эта Договаривающаяся сторона не является участником Договора ВОИС по авторскому праву или иным образом не ограничивает действие ограничений и исключений при применении настоящего Договора в отношении права на распространение и права на доведение до всеобщего сведения определенными особыми случаями, которые не наносят ущерба нормальному использованию произведения и не ущемляют необоснованным образом законные интересы правообладателя^8,9.

(c) Ничто в настоящей статье не затрагивает определения того, что именно является актом распространения или актом предоставления для широкой публики.

5. Ничто в настоящем Договоре не должно использоваться для целей решения вопроса об исчерпании прав.

______________
⁶ Согласованное заявление в отношении статьи 5(1): При этом далее понимается, что ничто в настоящем Договоре не сужает и не расширяет сферу действия исключительных прав, предусмотренных любым другим договором.

⁷ Согласованное заявление в отношении статьи 5(2): При этом понимается, что для распространения или предоставления экземпляров в доступном формате непосредственно бенефициару в другой Договаривающейся стороне для уполномоченного органа может быть уместно принять дополнительные меры для подтверждения того, что обслуживаемое им лицо является бенефициаром, и следовать своей собственной практике, как это описано в статье 2(c).

⁸ Согласованное заявление в отношении статьи 5(4)(b): При этом понимается, что ничто в настоящем Договоре не требует и не предполагает, чтобы Договаривающаяся сторона принимала или применяла трехступенчатую проверку вне рамок своих обязательств по настоящему Договору или другим международным договорам.

⁹ Согласованное заявление в отношении статьи 5(4)(b): При этом понимается, что ничто в настоящем Договоре не создает никаких обязательств для Договаривающейся стороны ратифицировать ДАП или присоединяться к нему или соблюдать какие-либо его положения и ничто в настоящем Договоре не затрагивает никакие права, ограничения и исключения, предусмотренные ДАП.

Статья 6

Импорт экземпляров в доступном формате

Если национальное законодательство Договаривающейся стороны разрешает бенефициару, лицу, действующему от его имени, или уполномоченному органу изготавливать экземпляры произведения в доступном формате, то национальное законодательство этой Договаривающейся стороны разрешает также им импортировать экземпляры в доступном формате в интересах бенефициаров без согласия правообладателя¹⁰.

______________
¹⁰ Согласованное заявление в отношении статьи 6: При этом понимается, что при выполнении своих обязательств по статье 6 Договаривающиеся стороны обеспечивают одинаковые гибкие возможности, предусмотренные в статье 4.

Статья 7

Обязательства в отношении технических мер

Договаривающиеся стороны принимают, при необходимости, надлежащие меры для обеспечения того, чтобы в тех случаях, когда они предусматривают адекватную правовую охрану и эффективные средства правовой защиты от обхода эффективных технических мер, эта правовая охрана не препятствовала бенефициарам пользоваться ограничениями и исключениями, предусмотренными настоящим Договором¹¹.

______________
¹¹ Согласованное заявление в отношении статьи 7: При этом понимается, что уполномоченные органы при различных обстоятельствах могут применять технические меры при изготовлении, распространении и предоставлении экземпляров в доступном формате и что ничто в настоящем Договоре не препятствует такой практике, если она соответствует национальному законодательству.

Статья 8

Неприкосновенность частной жизни

При применении этих ограничений и исключений, предусмотренных настоящим Договором, Договаривающиеся стороны прилагают усилия для защиты неприкосновенности частной жизни бенефициаров на равной основе с другими.

Статья 9

Сотрудничество в целях облегчения трансграничного обмена

1. Договаривающиеся стороны прилагают усилия для содействия трансграничному обмену экземплярами в доступном формате посредством поощрения добровольного обмена информацией в целях оказания помощи уполномоченным органам в идентификации друг друга. С этой целью Международное бюро ВОИС создает пункт доступа к информации.

2. Договаривающиеся стороны обязуются оказывать содействие своим уполномоченным органам, осуществляющим деятельность в соответствии со статьей 5, в целях предоставления информации относительно практического выполнения ими функций, предусмотренных статьей 2(c), как путем обмена информацией между уполномоченными органами, так и путем предоставления информации о своей политике и практике, в том числе касающейся трансграничного обмена экземплярами в доступных форматах, заинтересованным сторонам и широкой публике, в зависимости от обстоятельств.

3. Международному бюро ВОИС предлагается предоставлять информацию, если таковая имеется, о функционировании настоящего Договора.

4. Договаривающиеся стороны признают важность международного сотрудничества и его развития в поддержку национальных усилий по реализации цели и задач настоящего Договора¹².

________________
¹²Согласованное заявление в отношении статьи 9: При этом понимается, что статья 9 не подразумевает обязательной регистрации уполномоченных органов и не обусловливает участия уполномоченных органов в деятельности, предусмотренной настоящим Договором; вместе с тем она предусматривает возможность обмена информацией в целях содействия трансграничному обмену экземплярами в доступном формате.

Статья 10

Общие принципы применения

1. Договаривающиеся стороны обязуются принимать необходимые меры для обеспечения применения настоящего Договора.

2. Ничто не препятствует Договаривающимся сторонам определять надлежащий метод применения положений настоящего Договора в своих правовых системах и практике¹³.

3. Договаривающиеся стороны могут осуществлять свои права и обязательства по настоящему Договору путем конкретных ограничений или исключений в интересах бенефициаров, других ограничений или исключений либо их сочетания в рамках их национальной правовой системы и практики. Они могут включать судебные, административные или нормативные постановления в интересах бенефициаров в отношении добросовестной практики, добросовестных сделок или добросовестного использования для удовлетворения их потребностей в соответствии с правами и обязательствами Договаривающихся сторон по Бернской конвенции, другим международным договорам и статье 11.

_______________
¹³ Согласованное заявление в отношении статьи 10(2): При этом понимается, что, если произведение подпадает под определение произведения в соответствии со статьей 2, включая такие произведения в аудиоформе, ограничения и исключения, предусмотренные настоящим Договором, применяются mutatis mutandis в отношении смежных прав, насколько это необходимо для изготовления экземпляра в доступном формате, его распространения и предоставления для бенефициаров.

Статья 11

Общие обязательства в отношении ограничений и исключений

При принятии мер, необходимых для обеспечения применения настоящего Договора, Договаривающаяся сторона может осуществлять права и выполняет обязательства, которые эта Договаривающаяся сторона имеет в соответствии с Бернской конвенцией, Соглашением по торговым аспектам прав интеллектуальной собственности и ДАП, включая соглашения об их толковании, так, чтобы:

(a) в соответствии со статьей 9(2) Бернской конвенции Договаривающаяся сторона могла разрешать воспроизведение произведений в определенных особых случаях при условии, что такое воспроизведение не наносит ущерба нормальному использованию произведения и не ущемляет необоснованным образом законные интересы автора;

(b) в соответствии со статьей 13 Соглашения по торговым аспектам прав интеллектуальной собственности Договаривающаяся сторона сводила действие ограничений или исключений в отношении исключительных прав к определенным особым случаям, которые не наносят ущерба нормальному использованию произведения и не ущемляют необоснованным образом законные интересы правообладателя;

(c) в соответствии со статьей 10(1) Договора ВОИС по авторскому праву Договаривающаяся сторона могла предусмотреть ограничения или исключения из прав, предоставляемых авторам по ДАП, в определенных особых случаях, которые не наносят ущерба нормальному использованию произведения и не ущемляют необоснованным образом законные интересы автора;

(d) в соответствии со статьей 10(2) Договора ВОИС по авторскому праву Договаривающаяся сторона устанавливала при применении Бернской конвенции какие-либо ограничения или исключения из прав в определенных особых случаях, которые не наносят ущерба нормальному использованию произведения и не ущемляют необоснованным образом законные интересы автора.

Статья 12

Другие ограничения и исключения

1. Договаривающиеся стороны признают, что Договаривающаяся сторона может установить в своем национальном законодательстве иные ограничения и исключения в отношении авторского права в интересах бенефициаров, чем те, которые предусмотрены в настоящем Договоре, с учетом экономического положения этой Договаривающейся стороны и ее социальных и культурных потребностей, в соответствии с международными правами и обязательствами этой Договаривающейся стороны, а в случае наименее развитой страны - с учетом ее особых потребностей и особых международных прав и обязательств, а также гибких возможностей, которые из них вытекают.

2. Настоящий Договор не наносит ущерба другим предусмотренным национальным законодательством ограничениям и исключениям в интересах лиц с нарушениями.

Статья 13

Ассамблея

1. (а) Договаривающиеся стороны учреждают Ассамблею.

(b) Каждая Договаривающаяся сторона представлена в Ассамблее одним делегатом, который может иметь заместителей, советников и экспертов.

(c) Расходы каждой делегации несет назначившая ее Договаривающаяся сторона. Ассамблея может просить ВОИС оказать финансовую помощь, чтобы способствовать участию делегаций тех Договаривающихся сторон, которые рассматриваются в качестве развивающихся стран в соответствии с установившейся практикой Генеральной Ассамблеи Организации Объединенных Наций или которые являются странами, находящимися в процессе перехода к рыночной экономике.

2. (а) Ассамблея рассматривает вопросы, касающиеся поддержания, развития, применения и функционирования настоящего Договора.

(b) Ассамблея осуществляет функцию, возложенную на нее по статье 15 в отношении допуска некоторых межправительственных организаций к участию в настоящем Договоре.

(c) Ассамблея принимает решения о созыве любой дипломатической конференции для пересмотра настоящего Договора и дает необходимые указания Генеральному директору ВОИС по подготовке такой дипломатической конференции.

3. (а) Каждая Договаривающаяся сторона, являющаяся государством, имеет один голос и голосует только от своего имени.

(b) Любая Договаривающаяся сторона, являющаяся межправительственной организацией, может участвовать в голосовании вместо государств-членов такой организации с числом голосов, равным числу государств-членов такой организации, которые являются сторонами настоящего Договора. Такая межправительственная организация не участвует в голосовании, если любое из ее государств-членов использует свое право голоса, и наоборот.

4. Ассамблея собирается на очередную сессию по созыву Генерального директора и, при отсутствии исключительных обстоятельств, в те же сроки и в том же месте, что и Генеральная Ассамблея ВОИС.

5. Ассамблея стремится принимать свои решения на основе консенсуса и устанавливает свои правила процедуры, в том числе в отношении созыва внеочередных сессий, требований кворума и, с учетом положений настоящего Договора, большинства, требуемого для принятия различных решений.

Статья 14

Международное бюро

Административные функции в отношении настоящего Договора выполняет Международное бюро ВОИС.

Статья 15

Право участия в Договоре

1. Участником настоящего Договора может стать любое государство-член ВОИС.

2. Ассамблея может принимать решения о допуске к участию в настоящем Договоре любой межправительственной организации, которая заявляет, что она имеет компетенцию и собственную обязательную для всех государств-членов такой организации нормативную базу по вопросам, регулируемым настоящим Договором, и что она должным образом уполномочена в соответствии с ее внутренними процедурами стать участницей настоящего Договора.

3. Участником настоящего Договора может стать Европейский Союз, сделав упомянутое в предыдущем пункте заявление на Дипломатической конференции, принявшей настоящий Договор.

Статья 16

Права и обязательства по Договору

Если в настоящем Договоре не содержится каких-либо особых положений об ином, каждая Договаривающаяся сторона пользуется всеми правами и принимает на себя все обязательства по настоящему Договору.

Статья 17

Подписание Договора

Настоящий Договор открыт для подписания любой правомочной стороной на Дипломатической конференции в Марракеше после его принятия, а затем в течение одного года в штаб-квартире ВОИС.

Статья 18

Вступление Договора в силу

Настоящий Договор вступает в силу через три месяца после сдачи на хранение 20 правомочными сторонами, упомянутыми в статье 15, своих документов о ратификации или присоединении.

Статья 19

Дата начала участия в Договоре

Настоящий Договор становится обязательным:

(a) для 20 правомочных сторон, упомянутых в статье 18, с даты вступления настоящего Договора в силу;

(b) для каждой другой правомочной стороны, упомянутой в статье 15, через три месяца с даты сдачи ею на хранение Генеральному директору ВОИС своего документа о ратификации или присоединении.

Статья 20

Денонсация Договора

Любая Договаривающаяся сторона может денонсировать настоящий Договор путем уведомления, направленного Генеральному директору ВОИС. Любая денонсация вступает в силу через год с даты получения уведомления Генеральным директором ВОИС.

Статья 21

Языки Договора

1. Настоящий Договор подписывается в одном экземпляре на русском, английском, арабском, испанском, китайском и французском языках, при этом все тексты на этих языках являются равно аутентичными.

2. Официальный текст на любом языке, кроме указанных в пункте (1), утверждается Генеральным директором ВОИС по просьбе заинтересованной стороны после консультаций со всеми заинтересованными сторонами. Для целей настоящего пункта "заинтересованная сторона" означает любое государство-член ВОИС, официальный язык или один из официальных языков которого является предметом просьбы, а также Европейский Союз и любую другую межправительственную организацию, которая может стать участницей настоящего Договора, если предметом просьбы является один из ее официальных языков.

Статья 22

Депозитарий

Депозитарием настоящего Договора является Генеральный директор ВОИС.

Совершено в Марракеше двадцать седьмого дня июня месяца 2013 г.

Настоящим подтверждаю, что вышеизложенное является подлинной копией оригинального текста на русском языке Марракешского договора об облегчении доступа слепых и лиц с нарушениями зрения или иными ограниченными способностями воспринимать печатную информацию к опубликованным произведениям, принятого 27 июня 2013 года.

Генеральный директор

Анна Моравец Мэнсфилд