Қазақстан Республикасының әлеуметтік қамсыздандыру мәселелері бойынша кейбір заң актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 1998 жылғы 17 желтоқсан N 323-I

1-бап. Қазақстан Республикасының әлеуметтік қамсыздандыру мәселелері бойынша мына заң актілеріне өзгерістер енгізілсін:
1. 1963 жылғы 28 желтоқсанда Қазақ ССР Заңымен бекітілген Қазақ ССРінің Азаматтық кодексіне (Қазақ ССР Жоғарғы Советі мен Үкіметінің Ведомостары, 1964 ж., N 2; Қазақ ССР Жоғарғы Советінің Ведомостары, 1973 ж., N 27; 1974 ж., N 26, 46; 1975 ж., N 11; 1977 ж., N 29; 1982 ж., N 32, 315-құжат; 1983 ж., N 41, 435-құжат; N 49, 527-құжат; 1984 ж., N 36, 447-құжат; 1985 ж., N 19, 192-құжат; N 45, 457-құжат; 1986 ж., N 25, 242-құжат; 1987ж., N 24, 314-құжат; 1988 ж., N 2, 19-құжат; 1989 ж, N 3, 17-құжат; 1990 ж., N 22, 274-құжат; N 50, 467-құжат; 1991 ж., N 28, 373-құжат; Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., N 23-24, 282-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1996 ж., N 14, 277-құжат):
454-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"454-бап. Әлеуметтік салық және бюджетке басқа да міндетті
төлемдер төлеуге міндетті зиян келтірушінің азаматтың
денсаулығы зақымданғаны және қайтыс болғаны үшін
жауапкершілігі

Егер қызметкер өзінің еңбектегі (қызметтік) міндеттерін атқаруына байланысты ол үшін әлеуметтік салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер төлеуге міндетті ұйымның немесе азаматтың кінәсінен мертіксе немесе денсаулығына өзге де зақым келсе, сол ұйым немесе азамат зардап шегушіге зиянды ол алатын жәрдемақының немесе оның денсаулығы зақымданғаннан кейін оған тағайындалған және оның іс жүзінде алатын зейнетақысының сомасынан артық бөлігінде өтеуге тиіс.
Зардап шегушінің зиянын өтеу сомасын төлеу медициналық-санитариялық сараптама комиссиясы оны мертігуіне не денсаулығының өзге де зақымдануына байланысты еңбек қабілетін жоғалтты деп таныған мерзім ішінде жүргізіледі.
Жәбірленуші қайтыс болған жағдайда қайтыс болған адамның асырауындағы немесе ол қайтыс болған күнге қарай оның асырауында болуға құқығы бар еңбекке жарамсыз адамдардың, сондай-ақ оның өзі қайтыс болғаннан кейін туған баласының зиянды өтеттіруге құқығы бар.
Зиян:
1) кәмелетке толмағандарға - олар 18 жасқа, ал күндізгі оқу нысанында оқитын оқушыларға - 23 жастан аспайтын шекте оқу орнын бітіргенге дейін;
2) 58 жастан асқан әйелдерге және 63 жастан асқан еркектерге - өмір бойы;
3) мүгедектерге - мүгедектік мерзімінде;
4) жасына және еңбек қабілетіне қарамастан, қайтыс болған адамның ата- аналарының немесе жұбайларының біреуіне, не отбасының басқа мүшесіне, егер ол жұмыс істемесе және қайтыс болған адамның 8 жасқа толмаған балаларын, інілерін қарындастарын, немерелерін күтумен айналысса, олар 8 жасқа толғанға дейін өтеледі.
Өз қызметкеріне еңбек міндеттерін атқаруы кезінде мертігуімен немесе денсаулығының өзге де зақымдануымен келтірілген зиян үшін жұмыс берушінің жауапкершілігі заңдарға сәйкес міндеттір түрде сақтандырылуға тиіс.
Еңбек міндеттерін атқаруы кезінде қызметкерге келтірілген зиян үшін міндетті сақтандыруды жұмыс беруші жасамаған жағдайда келтірілген залалдың толық мөлшерінде жауапты болады.
Таратылған кәсіпорындарда еңбек міндеттерін атқаруы кезінде қызметкерге келтірілген зиянды өтеу тәртібі арнаулы заңмен реттеледі.";
455-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"455-бап. Әлеуметтік салық және бюджетке басқа да міндетті
төлемдер төлеуге міндетті емес зиян келтірушінің азматтың
денсаулығы зақымданғаны және қайтыс болғаны үшін
жауапкершілігі

Егер мертігуді немесе денсаулығына өзге де зақымды зардап шегуші үшін әлеуметтік салық және бюджетке төленетін басқа да төлемдер төлеуге міндетті емес ұйым немесе азамат жасаса, бұл ұйым немесе азамат зардап шегушіге зиянды ол алатын жәрдемақының немесе оның денсаулығы зақымдалғаннан кейін тағайындалған және оның іс жүзінде алатын зейнетақысының сомасынан асатын бөлігінде осы Кодекстің 443, 450-баптарының ережелері бойынша өтеуге тиіс.
Зардап шегуші қайтыс болған жағдайда осы Кодекстің 454-бабында аталған адамдардың зиянды өтеттіруге құқығы бар.";
456-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"Егер азаматқа оның мертігуіне немесе денсаулығына өзге де зақым келтірілуіне байланысты жәрдемақы немесе зейнетақы тағайындалмаса, онда келтірілген зиян үшін жауапты ұйым немесе азамат оған келтірілген зиянды толық көлемінде өтеуге міндетті.";
457-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"457-бап. Азаматтың денсаулығына зақым келтірілгені және қайтыс
болғаны үшін жауапкершілік

Азаматтың денсаулығына зақым келтірілген жағдайда зиян үшін жауапты ұйым немесе азамат зардап шегушіге оның денсаулығын қалпына келтіруге байланысты шығындарын, сондай-ақ оның еңбек қабілетін жоғалтуы немесе кемітуі туғызған залалды, егер заңда өзгеше көзделмесе, жұмысшылар мен қызметшілердің тиісті санатының табысына қатысты есептеліп жүрген мөлшерде өтеуге тиіс.
Зардап шегуші қайтыс болған жағдайда жоғарыда белгіленген тәртіппен есептелетін зиянды осы Кодекстің 454-бабында аталған азаматтардың өтеттіруге құқығы бар.
2. 1972 жылғы 21 шілдедегі Қазақ ССР Заңымен бекітілген Қазақ ССР-інің Еңбек туралы заңдар кодексіне (Қазақ ССР Жоғарғы Советінің Ведомостары, 1972 ж., N 31 (қосымша); 1973 ж, N 51; 1974 ж., N 37; 1977 ж., N 11; 1980 ж., N 12;24; 45, 141-құжат; 1982 ж., N 2, 25-құжат; 1983 ж., N 46, 500-құжат; 1984 ж., N 36, 447-құжат; 1985 ж., N 45, 457-құжат; 1986 ж., N 25, 242-құжат; N 28, 275-құжат; N 49, 507-құжат; 1987 ж, N 18, 227-құжат; N 43, 518-құжат; 1988 ж., N 16, 160-құжат; N 27, 277-құжат; 1989 ж, N 49, 445-құжат; 1990 ж., N 43, 404-құжат; N 44, 410-құжат; N 50, 467-құжат; 1991 ж., N 26, 348-құжат; Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1992 ж., N 6, 112-құжат; N 13-14, 316-құжат; 1993 ж., N 3, 41, 56-құжаттар; 1994 ж., N 9-10, 147-құжат; 1995 ж., N 21, 126-құжат; N 23, 152-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 6, 66-құжат):
159-баптың бірінші бөлігі мынадай редакцияда жазылсын:
"Әйелдерге жүкті болуы және бала тууы бойынша босанғанға дейін - ұзақтығы жетпіс күнтізбелік күн және босанғаннан кейін елу алты күнтізбелік күн (ауыр босанған немесе екі және одан да көп бала туған жағдайда - жетпіс күн) демалыс беріліп, ол жинақталып есептеледі және демалыс әйелге босанғанға дейінгі іс жүзінде пайдаланған күндерінің санына қарамастан толық беріледі, сонымен қатар, олардың қалауына қарай, бала бір жарым басқа толғанға дейінгі оны күтіп-бағу жөніндегі ішінара ақы төленетін демалыс осы кезеңге еңбек стажының ұзақтығына қарамастан мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жәрдемақы төлей отырып беріледі.";

162-баптың 1 және 2 бөліктері мынадай редакцияда жазылсын:
"162-бап. Бала асырап алған әйелдерге (еркектерге)
берілетін демалыс

Жаңа туылған балаларды тікелей перзентханадан асырап алған әйелдерге

(еркектерге) асырап алу кезеңіне және бала туған күннен бастап елу алты 
күн өткенге дейін оларға осы кезең үшін мемлекеттік бюджет қаражаты 
есебінен жәрдемақы төлей отырып демалыс беріледі.
     Бала асырап алған әйелдің (еркектің) қалауы бойынша жалпы еңбек стажы 
бір жылдан кем болмаған жағдайда бала бір жасқа толғанға дейін оны күтіп-
бағу жөнінде осы кезең үшін мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жәрдемақы 
төлей отырып ішінара ақы төленетін демалыс беріледі.";
     
     XVII тарау мынадай редакцияда жазылсын:
     "XVII тарау. Міндетті әлеуметтік қамсыздандыру
     232-бап. Міндетті әлеуметтік қамсыздандыруды барлық жұмысшылар
              мен қызметшілерге қолдану.
              Міндетті әлеуметтік қамсыздандыру қаражаты
     
     Барлық жұмысшылар мен қызметшілер міндетті әлеуметтік 
қамсыздандырылуға тиіс.
     Жұмысшылар мен қызметшілерді міндетті әлеуметтік қамсыздандыру 
мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Ұйымның міндетті 
жарналарды төлемеуі жұмысшылар мен қызметшілерді жәрдемақы алу құқығынан 
айырмайды.
     233-бап. Мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен
              берілетін әлеуметтік кепілдіктердің түрлері
     
     Жұмысшылар мен қызметшілер, ал тиісті жағдайларда олардың отбасы 
мүшелері де әлеуметтік кепілдіктердің мынадай түрлерімен:
     уақытша жұмысқа жарамсыздығы жөніндегі жәрдемақымен (соның ішінде 
жұмыста мертігуі мен кәсіби ауруы бойынша);
     жүкті болуы мен бала тууы бойынша жәрдемақымен;
     санаторийде емделумен;
     жұмыссыздық жағдайында әлеуметтік қолдаумен;
     тегін медициналық көмектің кепілді мөлшерін алумен;
     баланың тууы жөніндегі жәрдемақымен;
     жерлеуге жәрдемақымен қамтамасыз етіледі.
     
     234-бап. Жұмысқа уақытша жарамсыздығы бойынша
              жәрдемақымен қамтамасыз ету

Жұмысқа уақытша жарамсыздығы жөніндегі жәрдемақы ауруға (жарақаттануға), протездеуге, жүкті болуды жасанды жолмен үзуге, отбасының ауырып қалған мүшесін күтіп-бағуға, карантинге және туберкулезбен немесе кәсіби аурумен ауруына байланысты уақытша басқа жұмысқа ауысқан кезде жұмысқа уақытша жарамсыз болып қалу жағдайында және басқа жағдайларда орташа айлық жалақысы есебімен, бірақ айлық есептік көрсеткіштің он бес еселенген шамасынан аспайтын мөлшерде Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен тағайындалады және төленеді.
Жұмыста мертігуге немесе кәсіби ауруға байланыст жұмысқа уақытша жарамсыздық жөніндегі жәрдемақыны жұмыс беруші орташа жалақының жүз проценті мөлшерінде жұмысқа жарамсыз болып қалған бірінші күннен бастап жұмысқа шыққанға немесе мүгедектік белгіленгенге дейін төлейді.

235-бап. Жүктілігі мен босануы бойынша жәрдемақылармен
қамтамасыз ету
Жүктілігі және босануы бойынша жәрдемақылар жүктілігі және босануы бойынша бүкіл демалысы ішінде толық табысы мөлшерінде төленеді.";
236-238-баптар алып тасталсын;
3. "Семей ядролық сынақ полигонындағы ядролық сынақтардың салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы" 1992 жылғы 18 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1992 ж., N 23, 560-құжат; 1994 ж., N 8, 140-құжат; N 20, 252-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., N 12, 184-құжат; N 22, 334-құжат):
14-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"14-бап. Әйелдерге, балаларға және жасөспірімдер мен олардың
ата-аналарына берілетін қосымша жеңілдіктер мен өтемдер

Ядролық сынақтар әсеріне ұшырған аумақтарда тұратын әйелдердің қалыпты босану жағдайында 170 күнтізбелік күн, босануы ауыр болған реттерде және екі немесе одан да көп бала туған жағдайда 184 күн жүкті болуы мен босануы бойынша демалыс алуға құқығы бар.
Ядролық сынақтар әсерінен зардап шеккен аумақтарда тұратын балалар мен 18 жасқа дейінгі жасөспірімдердің санаторий-сауықтыру мекемелерінде тегін сауығуға (медициналық көрсеткіштер бойынша) құқығы бар.
Сырқат баланы күтуге берілетін ауру жөніндегі парақ үшін ата-ананың біреуіне немесе олардың орнындағы адамдарға, жұмыс стажына қарамастан, бүкіл ауырған кезеңге жүз процент мөлшерде ақы төленеді.";
19-бапта бесінші абзац алып тасталсын.
4. "Арал өңіріндегі экологиялық қасірет салдарынан зардап шеккен азаматтарды әлеуметтік қорғау туралы" 1992 жылғы 30 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1992 ж, N 13-14, 348-құжат; 1994 ж., N 8,140-құжат; 1997 ж., N 7, 79-құжат; N 12, 184-құжат; N 21, 274-құжат):
14-баптың 2) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"2) бала туғанда ең аз жалақының төрт еселенген мөлшерінде біржолғы жәрдемақы алуға;";
5. "Қазақ ССР-інде мүгедектердің әлеуметтік қорғалу туралы" 1991 жылғы 21 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақ ССР Жоғарғы Советінің Ведомостары, 1991 ж., N 26, 345-құжат; Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1994 ж., N 9-10, 158-құжат; N 15, 208-құжат; 1995 ж, N 20, 120-құжат; 1997 ж., N 7, 79-құжат; N 12, 184-құжат; N 17-18, 219-құжат):
3-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"3-бап. Мүгедектердің әлеуметтік қорғалуы
Қазақстан Республикасы мүгедектердің әлеуметтік қорғалуын қамтамасыз ете отырып, мүгедектердің денсаулығын сақтауға, еңбек етуге, білім алуға және кәсіптік даярлықтан өтуге құқықтарын, тұрғын үй және өзге де әлеуметтік-экономикалық құқықтарды іске асыруындағы кедергілерді жою мақсатында оларға тиісті мемлекеттік бағдарламаларда мүгедектердің қажеттерін ескеру, заңдарда көзделген түрлерде әлеуметтік көмек беру арқылы жеке дамуы, шығармашылық және өндірістік мүмкіндіктері мен қабілеттерін іске асыруы үшін қажетті жағдайлар жасайды.
Мемлекет мүгедек балаларға және балалары бар мүгедек әйелдерге ерекше қамқорлық көрсетеді, жұмысқа уақытша жарамсыз болуына байланысты мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен жәрдемақылармен қамтамасыз етуде жұмыс істеп жүрген мүгедектерге республиканың басқа да барлық азаматтарымен тең құқықтар береді.
Еңбекте мертігу немесе кәсіптік ауру салдарынан мүгедек болып қалған қызметкерлер мүгедектер еңбек қатынастарында тұрған кәсіпорындар мен ұйымдардың қаражаты есебінен жүріп-тұру құралдарымен, протез-ортопедия бұйымдарымен, басқа да медициналық және әлеуметтік-еңбек оңалту түрлерімен, сондай-ақ олардың еңбек ету мүмкіндіктерін ескере отырып, кепілді жұмыс орындарымен қамтамасыз етіледі. Бұл міндеттерді орындаудан жалтарған жағдайда жоғарыда аталған мақсаттарға арналған қаражат кінәлі заңды тұлғалардан әлеуметтік қамсыздандыру органдарының талап-арызы бойынша мүгедектің пайдасына сот тәртібімен екі есе мөлшерде өндіріп алынады.
Мүгедектерге және құрамында мүгедек бар отбасыларға тұрғын үй беру, сатып алу, салу және оларды пайдалану жөніндегі жеңілдіктер Қазақстан Республикасының тұрғын үй заңдарымен және осы Заңмен белгіленеді.".
6. "Жаппай саяси қуғын-сүргіндер құрбандарын ақтау туралы" 1993 жылғы 14 сәуірдегі Z932200_ Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1993 ж., N 10, 242-құжат; 1994 ж., N 8, 140-құжат; 1997 ж., N 7, 79-құжат; N 12, 184-құжат; N 17-18, 220-құжат; N 22, 334-құжат):
24-бап мынадай редакцияда жазылсын:
"Саяси қуғын-сүргіндер құрбандарының, сондай-ақ осы Заңға сәйкес ақталған, мүгедектігі бар немесе зейнеткер болып табылатын осы Заңның 2-бабында аталған саяси қуғын-сүргіндерден зардап шеккен адамдардың:
қамауда болған, жазасын бас бостандығынан айыру орындарында өтеген, айдауда болған, арнайы қоныстарда бостандығын шектей отырып, мәжбүрлеп еңбекке тартылған және психиатриялық мекемелерде мәжбүрлеп емделген уақыттарын зейнетақы алу үшін еңбек стажына - үш еселенген мөлшерде есептеуге;
кезекті еңбек демалысын өздеріне қолайлы уақытта алуға, сондай-ақ жылына екі аптаға дейінгі мерзімге жалақысы сақталмайтын қосымша демалыс алуға;
жұмыс істейтін орны бойынша санаторийлерге, профилакторийлерге және демалыс үйлеріне (зейнеткерлер үшін - әлеуметтік қорғау органдары арқылы) жолдамалармен артықшылықпен қамтамасыз етілуге, осы жолдамаларды төлеу жөнінде артықшылықпен жеңілдіктер алуға;
бірінші кезекте медициналық көмек алуға, дәрі-дәрмектер сатып алуға, мемлекеттік емдеу - алдын алу мекемелерінде диспансерлік қадағалау мен стационарлық емделуге;
дәрігердің рецепті бойынша сатып алынатын дәрілердің құнын 50 процентке шегеріп төлеуге (мүгедектігі өзінінің құқыққа қарсы іс-әрекеттері немесе бостандыққа шыққаннан кейінгі жалпы ауруы салдарынан болған адамдар бұған қосылмайды);
қалалық жолаушылар көлігінің барлық түрінде (таксиден басқа) және селолық жерде (тұрғылықты жері бойынша облыс көлемінде) жалпы пайдаланылатын автомобиль көлігінде (таксиден басқа) тегін жүруге;
Қазақстан Республикасының аумағы бойынша жылына бір рет (бару-қайту жолы) темір жол көмегімен тегін жүруге, ал темір жол қатынасы жоқ аудандарда - су, әуе немесе қалааралық автомобиль көлігімен жол ақысының 50 процентін шегеріп төлейтін жеңілдікпен жүруге, тұрғын үйді ұстауға, коммуналдық қызметке (орталықтандырылған жылу, суық және ыстық сумен жабдықтау, канализация, электр энергиясымен және газбен жабдықтау, қоқыс шығару, лифтілердің қызмет көрсетуі) жұмсалатын, телефонды пайдаланғаны үшін (қалааралық сөйлесуден басқа) - белгіленген тарифтегі шығындарды, ал уақыт бойынша төлеген кезде - Қазақстан Республикасының Үкіметі азаматтар үшін белгілейтін тәртіппен және нормалар шегіндегі тариф пен уақыт нормаларын, ал орталықтандырылған жылу жоқ үйлерде тұратындарға - азаматтарға сату үшін белгіленген нормалар шегінде сатып алынатын отын үшін де төлемді 50 процентке шегеруге құқылы. Мәслихаттардың шешімі бойынша Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген нормалар шегінде және сондай тәртіппен тұрғын үйді ұстау мен коммуналдық қызмет үшін алдын-ала ақшалай төлем түрінде жеңілдіктер жасауға жол беріледі;
жекешелендіру купондарын сақтай отырып, тұрғын үй-жайды меншікке тегін алуға;
бірінші кезекте телефон орнатуға;
бау-бақша қоғамдарына және тұрғын үй құрылыс кооперативтеріне бірінші кезекте кіруге;
қарттар мен мүгедектерге арналған интернат-үйлерге бірінші кезекте орналасуға, оларда Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес толық мемлекеттік қамсыздандыру жағдайында тұруға;
тіс протездерін тегін жасатуға және жөндетуге (қымбат металдардан жасалған протездерді қосапағанда), басқа да протездік-ортопедиялық бұйымдармен жеңілдікпен қамтамасыз етілуге;
ақталуға байланысты мәселелер бойынша адвокаттардан тегін кеңес алуға құқылы.
Қазақстан Республикасының заңдарымен, Қазақстан Республикасының Президенті мен Үкіметінің нормативтік актілермен, жергілікті өкілді органдар арқылы қосымша жеңілдіктер белгіленуі мүмкін.
Жоғарыда аталған жеңілдіктерді алу үшін Қазақстан Республикасының

Үкіметі белгілеген бірыңғай үлгідегі куәлік негіз болып табылады.
     Басқа мемлекеттерде - КСР Одағының бұрынғы одақтас республикаларында 
саяси қуғын-сүргіндерге ұшыраған, бірақ Қазақстан Республикасында тұрақты 
тұратын және оның азаматы болып табылатын ақталған адамдар осы бапта 
көзделген барлық жеңілдіктерді пайдаланады.".
     2-бап. Осы Заң 1999 жылғы 1 қаңтардан батап күшіне енгізіледі.
     
     Қазақстан Республикасының
           Президенті
     
     Оқығандар:
          (Қасымбеков Б.А.)
          (Қобдалиева Н.М.)
     
      
      

О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам социального обеспечения

Закон Республики Казахстан от 17 декабря 1998 года № 323-1

Статья 1. Внести изменения в следующие законодательные акты Республики Казахстан по вопросам социального обеспечения:
1. В Гражданский кодекс Казахской ССР, утвержденный Законом Казахской ССР от 28 декабря 1963 г. K631000_ (Ведомости Верховного Совета и Правительства Казахской ССР, 1964 г., № 2; Ведомости Верховного Совета Казахской ССР, 1973 г., № 27; 1974 г., № 26, № 46; 1975 г., № 11; 1977г., № 29; 1982г., № 32, ст.315; 1983г., № 41, ст.435; № 49, ст.527; 1984 г., № 36, ст.447; 1985 г., № 19, ст.192; № 45,ст.457; 1986 г., № 25, ст.242; 1987 г., № 24, ст.314; 1988 г., № 2, ст.19; 1989 г., № 3, ст.17; 1990 г., № 22, ст.274; № 50, ст.467; 1991 г., № 28, ст.373; Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1994 г., № 23-24, ст.282; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., № 14, ст.277):
статью 454 изложить в следующей редакции:
"Статья 454. Ответственность за повреждение здоровья и смерть
гражданина, за которого причинивший вред обязан
уплачивать социальный налог и другие обязательные
платежи в бюджет
Если работнику в связи с исполнением им своих трудовых (служебных) обязанностей причинено увечье или иное повреждение здоровья по вине организации или гражданина, обязанных уплачивать за него социальный налог и другие обязательные платежи в бюджет, эта организация или гражданин должны возместить потерпевшему вред в части, превышающей сумму получаемого им пособия или назначенной ему после повреждения его здоровья и фактически получаемой им пенсии.
Выплата сумм в возмещение ущерба потерпевшему производится в течение срока, на который медико-санитарной экспертной комиссией признана у него утрата трудоспособности, связанная с увечьем либо иным повреждением здоровья.
В случае смерти потерпевшего право на возмещение вреда имеют нетрудоспособные лица, состоящие на иждивении умершего или имевшие ко дню его смерти право на получение от него содержания, а также ребенок умершего, родившийся после его смерти.
Вред возмещается:
1) несовершеннолетним лицам - до достижения ими 18 лет, а учащимся очной формы обучения - до окончания учебного заведения в пределах, не превышающих 23-летнего возраста;
2) женщинам старше 58 лет и мужчинам старше 63 лет - пожизненно;
3) инвалидам - на срок инвалидности;
4) одному из родителей или супругов либо другому члену семьи умершего, независимо от возраста и трудоспособности, если он не работает и занят уходом за детьми, братьями, сестрами и внуками умершего, не достигшими 8 лет, - до достижения ими 8-летнего возраста.
Ответственность работодателя за вред, причиненный его работнику увечьем или иным повреждением здоровья при исполнении им трудовых обязанностей, должна быть в обязательном порядке застрахована в соответствии с законодательством.
При не заключении работодателем обязательного страхования за вред, причиненный работнику при исполнении им трудовых обязанностей, работодатель несет ответственность в полном размере ущерба.
Порядок возмещения вреда, причиненного работнику при исполнении им трудовых обязанностей, на ликвидированных предприятиях регулируется специальным законом.";
статью 455 изложить в следующей редакции:
"Статья 455. Ответственность за повреждение здоровья и смерть
гражданина, за которого причинивший вред не обязан
уплачивать социальный налог и другие обязательные
платежи
Если увечье или иное повреждение здоровья причинено организацией или гражданином, не обязанным уплачивать за потерпевшего социальный налог и другие обязательные платежи в бюджет, эта организация или гражданин должны возместить потерпевшему вред по правилам статей 443, 450 настоящего Кодекса в части, превышающей сумму получаемого им пособия или назначенной ему после повреждения его здоровья и фактически получаемой им пенсии.
В случае смерти потерпевшего право на возмещение вреда имеют лица, указанные в статье 454 настоящего Кодекса.";
статью 456 изложить в следующей редакции:
"Если гражданину не назначены пособие или пенсия в связи с причиненным ему увечьем или иным повреждением его здоровья, то организация или гражданин, ответственные за причиненный вред, обязаны возместить понесенный им вред в полном объеме.";
статью 457 изложить в следующей редакции:
"Статья 457. Ответственность за повреждение здоровья и
смерть гражданина
В случае повреждения здоровья гражданина организация или гражданин, ответственные за вред, обязаны возместить потерпевшему расходы, связанные с восстановлением его здоровья, а также ущерб, вызванный потерей или уменьшением его трудоспособности, в размере, исчисляемом применительно к заработку соответствующей категории рабочих или служащих, если иное не предусмотрено законом.
В случае смерти потерпевшего право на возмещение вреда, исчисляемого в установленном выше порядке, имеют граждане, указанные в статье 454 настоящего Кодекса.".
2. В Кодекс Законов о труде Казахской ССР, утвержденный Законом Казахской ССР от 21 июля 1972 г. K723000_ (Ведомости Верховного Совета Казахской ССР, 1972 г., № 31 (приложение); 1973 г., № 51; 1974 г., № 37; 1977 г., № 11; 1980 г., № 12; № 24; № 45, ст.141; 1982 г., № 2, ст.25; 1983г., № 46, ст.500; 1984 г., № 36, ст.447; 1985 г., № 45, ст.457; 1986 г., № 25, ст.242; № 28, ст.275; № 49, ст.507; 1987 г., № 18, ст.227; № 43, ст.518; 1988 г., № 16, ст.160; № 27, ст.277; 1989 г., № 49, ст.445; 1990 г., № 43, ст.404; № 44, ст.410; № 50, ст.467; 1991 г., № 26, ст.348; Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1992 г., № 6, ст.112; № 13-14, ст. 316; 1993 г., № 3, ст.41, 56; 1994 г., № 9-10, ст.147; 1995 г., № 21, ст. 126; № 23, ст.152; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 6, ст.66):
часть первую статьи 159 изложить в следующей редакции:
"Женщинам предоставляются отпуска по беременности и родам продолжительностью семьдесят календарных дней до родов и пятьдесят шесть (в случае осложненных родов или рождения двух или более детей - семьдесят) календарных дней после родов, исчисление производится суммарно и предоставляется женщине полностью независимо от числа дней фактически использованных до родов, и, по их желанию, частично оплачиваемые отпуска по уходу за ребенком до достижения им возраста полутора лет с выплатой в эти периоды пособий за счет средств государственного бюджета независимо от продолжительности трудового стажа.";
части 1 и 2 статьи 162 изложить в следующей редакции:
"Статья 162. Отпуска женщинам (мужчинам), усыновившим
или удочерившим детей
Женщинам (мужчинам), усыновившим или удочерившим новорожденных детей непосредственно из родильного дома, предоставляется отпуск за период со дня усыновления или удочерения и до истечения пятидесяти шести дней со дня рождения ребенка с выплатой им в этот период пособия за счет средств государственного бюджета.
По желанию женщины (мужчины), усыновивших или удочеривших ребенка, ей (ему), при наличии общего трудового стажа не менее одного года, предоставляется частично оплачиваемый отпуск по уходу за ребенком до достижения им возраста одного года с выплатой за этот период пособия за счет средств государственного бюджета.";
главу XYII изложить в следующей редакции:
"Глава ХYII. Обязательное социальное обеспечение
Статья 232. Распространение обязательного социального обеспечения на
всех рабочих и служащих. Средства обязательного
социального обеспечения
Все рабочие и служащие подлежат обязательному социальному обеспечению.
Обязательное социальное обеспечение рабочих и служащих осуществляется

за счет средств государственного бюджета. Неуплата организацией 
обязательных взносов не лишает рабочих и служащих права на получение пособий.
     Статья 233. Виды социальных гарантий за счет средств
                 государственного бюджета
     Рабочие и служащие, а в соответствующих случаях и члены их семей, 
обеспечиваются следующими видами социальных гарантий:
     пособием по временной нетрудоспособности (в том числе от трудового 
увечья и профессионального заболевания);
     пособием по беременности и родам; 
     санаторным лечением;
     социальной поддержкой на случай безработицы; 
     получением бесплатного гарантированного объема медицинской помощи;
     пособием на рождение ребенка; 
     пособием на погребение.
     Статья 234. Обеспечение пособиями по временной
                 нетрудоспособности

Пособия по временной нетрудоспособности назначаются и выплачиваются в случаях временной нетрудоспособности в связи с заболеванием (травмой), протезированием, искусственным прерыванием беременности, уходом за заболевшим членом семьи, карантином, при временном переводе на другую работу в связи с заболеванием туберкулезом или профессиональным заболеванием и в других случаях из расчета среднемесячной заработной платы, но не более пятнадцатикратной величины месячного расчетного показателя в порядке, определяемом Правительством Республики Казахстан.
Пособие по временной нетрудоспособности, связанной с трудовым увечьем или профессиональным заболеванием, выплачивается работодателем в размере ста процентов средней заработной платы с первого дня наступления нетрудоспособности до выхода на работу или установления инвалидности.
Статья 235. Обеспечение пособиями по беременности и родам
Пособия по беременности и родам выплачиваются в течение всего отпуска по беременности и родам в размере полного заработка.";
статьи 236-238 исключить.
3. В Закон Республики Казахстан от 18 декабря 1992 года Z923600_ "О социальной защите граждан, пострадавших вследствие ядерных испытаний на Семипалатинском испытательном ядерном полигоне" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1992 г., № 23, ст.560; 1994 г., № 8, ст.140; № 20, ст.252; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 12, ст.184; № 22, ст.334):
статью 14 изложить в следующей редакции:
"Статья 14. Дополнительные льготы и компенсации женщинам,
детям и подросткам и их родителям
Женщины, проживающие на территориях, подвергшихся воздействию ядерных испытаний, имеют право на отпуск по беременности и родам продолжительностью 170 календарных дней при нормальных родах и 184 дня - в случаях осложненных родов или при рождении двух и более детей.
Дети и подростки в возрасте до 18 лет, проживающие на территориях, пострадавших от воздействия ядерных испытаний, имеют право на бесплатное оздоровление (по медицинским показаниям) в санаторно-оздоровительных учреждениях.
Лист нетрудоспособности по уходу за больным ребенком оплачивается в размере ста процентов одному из родителей или лицам, их заменяющим, независимо от стажа работы за весь период болезни.";
в статье 19 абзац пятый исключить.
4. В Закон Республики Казахстан от 30 июня 1992 г. Z922600_ "О социальной защите граждан, пострадавших вследствие экологического бедствия в Приаралье" (Ведомости Верховного Совета Казахской ССР, 1992 г., № 1344, ст.348; 1994 г., № 8, ст.140; 1997 г., № 7, ст.79; № 12, ст. 184; № 21, ст.274):
подпункт 2) статьи 14 изложить в следующей редакции:
"2) единовременное пособие при рождении ребенка в четырехкратном размере минимальной заработной платы;".
5. В Закон Республики Казахстан от 21 июня 1991 г. Z911900_ "О социальной защищенности инвалидов в Казахской ССР" (Ведомости Верховного Совета Казахской ССР, 1991 г., № 26, ст.345; Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1994 г., № 9-10, ст.158; № 15, ст.208; 1995 г., № 20, ст.120; 1997 г., № 7, ст.79; № 12, ст.184; № 17-18,ст.219):
статью 3 изложить в следующей редакции:
"Статья 3. Социальная защищенность инвалидов
Республика Казахстан, обеспечивая социальную защищенность инвалидов, создает им необходимые условия для индивидуального развития, реализации творческих и производственных возможностей и способностей путем учета потребностей инвалидов в соответствующих государственных программах, предоставления социальной помощи в предусмотренных законодательством видах в целях устранения препятствий в реализации инвалидами прав на охрану здоровья, труд, образование и профессиональную подготовку, жилищных и иных социально-экономических прав.
Государство проявляет особую заботу о детях-инвалидах и женщинах- инвалидах, имеющих детей, предоставляет равные со всеми другими гражданами Республики права работающим инвалидам в обеспечении пособиями за счет средств государственного бюджета в связи с временной нетрудоспособностью.
Работники, ставшие инвалидами вследствие трудового увечья или профессионального заболевания, за счет средств предприятий и организаций, с которыми инвалиды состоят в трудовых отношениях, обеспечиваются средствами передвижения, протезно-ортопедическими изделиями и другими видами медицинской и социально-трудовой реабилитации, а также гарантированными рабочими местами с учетом их трудовых возможностей. В случае уклонения от выполнения этих обязанностей средства для вышеуказанных целей взыскиваются в судебном порядке с виновных юридических лиц в двойном размере по иску органов социального обеспечения в пользу инвалида.
Льготы инвалидам и семьям, имеющим в своем составе инвалида, по предоставлению, приобретению, строительству жилья и пользованию им устанавливаются жилищным законодательством Республики Казахстан и настоящим Законом.".
6. В Закон Республики Казахстан от 14 апреля 1993 г. Z932200_ "О реабилитации жертв массовых политических репрессий" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1993 г., № 10, ст.242; 1994 г., № 8, ст.140; 1997г., № 7, ст.79; № 12, ст.184; № 17-18, ст.220; № 22, ст.334):
статью 24 изложить в следующей редакции:
"Жертвы политических репрессий, а также лица, пострадавшие от политических репрессий, указанные в статье 2 настоящего Закона, реабилитированные в соответствии с настоящим Законом, имеющие инвалидность или являющиеся пенсионерами, имеют право на:
зачет времени содержания под стражей, отбытия наказания в местах лишения свободы, ссылки, привлечения к принудительному труду с ограничением свободы на спецпоселении и на принудительном лечении в психиатрических учреждениях в стаж для получения пенсии - в тройном размере;
получение очередного трудового отпуска в удобное для них время, а также на дополнительный отпуск без сохранения заработной платы сроком до двух недель в году;
преимущественное обеспечение по месту работы путевками в санаторий, профилакторий и дома отдыха (для пенсионеров - через органы социальной защиты), преимущественное получение льгот по оплате этих путевок;
первоочередное получение медицинской помощи, приобретение медикаментов, диспансерное наблюдение и стационарное лечение в государственных лечебно- профилактических учреждениях;
50-процентную скидку со стоимости лекарств, приобретаемых по рецептам врачей (за исключением лиц, инвалидность которых наступила в результате собственных противоправных действий или общего заболевания после освобождения);
бесплатный проезд на всех видах городского пассажирского транспорта (за исключением такси) и на автомобильном транспорте общего пользования (кроме такси) в сельской местности (в пределах области по месту жительства);
бесплатный проезд (туда и обратно) по территории Республики Казахстан один раз в год железнодорожным транспортом, а в районах, не имеющих железнодорожного сообщения, - водным, воздушным или междугородним автомобильным транспортом со скидкой 50 % стоимости проезда, снижение оплаты на 50% расходов на содержание жилища, за коммунальные услуги (централизованное отопление, холодное и горячее водоснабжение, канализацию, электроснабжение, газоснабжение, мусороудаление, обслуживание лифтов), за пользование телефоном (кроме междугородних переговоров) - установленного тарифа, а при повременной оплате - тарифа и норм времени в порядке и в пределах норм, определяемых для граждан Правительством Республики Казахстан, а проживающим в домах, где нет централизованного отопления, - также за топливо, приобретаемое в пределах установленных норм. Допускается, по решению маслихатов, предоставление льгот в виде денежных выплат с упреждением за содержание жилища и коммунальные услуги в пределах норм и в порядке, установленных Правительством Республики Казахстан;
безвозмездную передачу в собственность жилого помещения с сохранением приватизационных купонов;
первоочередную установку телефонов;
первоочередное вступление в садоводческие общества и жилищностроительные кооперативы;
первоочередное устройство в дома-интернаты для престарелых и инвалидов, проживание в них на полном государственном обеспечении в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
бесплатное изготовление и ремонт зубных протезов (за исключением протезов из драгоценных металлов), льготное обеспечение другими протезно- ортопедическими изделиями;
бесплатную консультацию адвокатов по вопросам, связанным с реабилитацией.
Законами Республики Казахстан, нормативными актами Президента и Правительства Республики Казахстан, местными представительными органами могут быть установлены дополнительные льготы.
Основанием для получения вышеуказанных льгот является удостоверение

единого образца, установленного Правительством Республики Казахстан.
     Реабилитированные лица, подвергшиеся политическим репрессиям в других 
государствах - бывших союзных республиках Союза ССР, но постоянно 
проживающие в Республике Казахстан и являющиеся ее гражданами, пользуются 
всеми льготами, предусмотренными настоящей статьей.".
     Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 1999 года.
                              
                                             
           Президент 
     Республики Казахстан
                             
     
(специалист: Р.Жантасова
 корректор:  И.Склярова)