Қылмыстық істер және адамдарды ұстап беру бойынша құқықтық көмек туралы Қазақстан Республикасы мен Түркия Республикасы арасындағы келісімді бекіту туралы

Қазақстан Республикасының Заңы 1999 жылғы 6 сәуір N 367-I

Алматыда 1995 жылғы 15 тамызда жасалған Қылмыстық істер және адамдарды ұстап беру бойынша құқықтық көмек туралы Қазақстан Республикасы мен Түркия Республикасы арасындағы келісім бекітілсін.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қазақстан Республикасы мен Түрік Республикасы
арасындағы қылмыстық істер және адамдарды
ұстап беру бойынша құқықтық көмек туралы
Келісім

(2000 жылғы 12 маусымда күшіне енді - ҚР халықаралық шарттары
бюллетені, 2001 ж., N 5, 46-құжат)

Бұдан әрі Уағдаласушы Тараптар деп аталатын Қазақстан Республикасы мен Түрік Республикасы,
егемендікті құрметтеу, өзара сыйластық, теңдік және адам құқықтарын сақтау негізінде құқықтық қатынастар саласындағы ынтымақтастықты жүзеге асыру мақсатында,
- екі ел арасындағы даму үстіндегі қатынастарды ескере отырып,
- қылмыстық істер және адамдарды ұстап беру жөнінде бір-біріне құқықтық көмек көрсетуді ұйғарды және осы мақсатпен мыналар туралы келісті:

1-бөлім
Қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек

1-бап

1. Уағдаласушы Тараптар осы бөлімнің ережелеріне сәйкес тиісті Уағдаласушы Тараптардың құзыретті органдарының юрисдикциясына жататын қылмыстық істер бойынша бір-біріне көмек көрсету жөнінде өздеріне міндеттемелер алады.

2. Қылмыстық істер бойынша өзара іс-қимыл іс жүргізу әрекеттерін орындау, құжаттарды жіберу және табыс ету, заттай айғақтарды беру, іс материалдарын жолдау, соттың шешімдерін тану әрі орындау, адамдарды іздестіру сияқты мәселелерді қамтуға тиіс.

2-бап

Мынадай жағдайларда құқықтық көмек көрсетуден бас тартылуы мүмкін:
1. Егер сұрау салу осындай сұрау салу алған Уағдаласушы Тарап саяси қылмыс ретінде не соған байланысты қылмыс ретінде, не нақты әскери қылмыс ретінде қарап жатқан құқық бұзушылыққа қатысты болса.

2. Егер сұрау салуды алған Уағдаласушы Тарап сұрау салуды орындаған жағдайда өз елінің егемендігіне, қауіпсіздігіне немесе қоғамдық тәртібіне нұқсан келуі мүмкін деп санаса.

3-бап

1. Сұрау салуды алған Уағдаласушы Тарап 1-баптың 2-тармағының қолданысына жататын қылмыстық іс жасалғандығы туралы мәселеге қатысы бар және сұрау салған Уағдаласушы Тараптың құзыретті органы жіберген тапсырманы орындау кезінде өзінің ұлттық Заңына сәйкес барлық қажетті ресімдерді атқаруға тиіс.

2. Әрбір Уағдаласушы Тараптың құзыретті органдары ұлттық заңдарға сәйкес белгіленеді.

3. Егер Уағдаласушы Тараптардың бірі куәлар мен сарапшылардың ант қабылдап жауап беруін қалаған жағдайда, егер бұл соңғысының ұлттық заңдарына қайшы келмесе, онда Уағдаласушы Тараптың екіншісі бұл мәселені қабыл алады.

4. Уағдаласушы Тараптардың бірі құжаттардың көшірмелеріне сұрау салған жағдайда, екіншісі оларды табыс ете алады. Егер сұрау салған Уағдаласушы Тарап құжаттардың түпнұсқаларына сұрау салса, бұл жағдайда сұрау салуды алған Уағдаласушы Тарап осы мәселенің шешілуіне жәрдемдеседі.

5. Сұрау салған Уағдаласушы Тарапқа берілген ақпаратты құзыретті орган сұрау салынған мәселеге ғана пайдалануы тиіс.

4-бап

1. Сұрау салуды алған Уағдаласушы Тарап, егер олар басқа іс бойынша пайдаланылатын болса, құжаттарды не заттай айғақтарды жіберуді кейінге қалдыра алады.

2. Құжаттар мен заттай айғақтар екінші Уағдаласушы Тарапқа, егер құжаттар жіберу кезінде өзгеше ескерілмеген болса, қысқа мерзімде қайтарылуға тиіс.

5-бап

Егер Уағдаласушы Тараптардың бірінің құзыретті органдарының өкілдері екінші Уағдаласушы Тараптың аумағындағы жекелеген іс жүргізу әрекеттерін орындау кезінде қатысуға тілек білдірсе, соңғысы өзі келіскен жағдайда, сұрау салуда көрсетілген іс жүргізудің уақыты мен өтетін жерін хабарлауға тиіс.

6-бап

1. Уағдаласушы Тараптардың бірінің құзыретті органының құқықтық көмек көрсету туралы сұрау салуын, егер бұл тиісті Уағдаласушы Тараптың заңдарына қайшы келмейтін болса, екінші Уағдаласушы Тараптың құзыретті органы орындау үшін қабыл алады.

2. Құзыретті органдарға шақыру қажеттілігі туралы жәрдем көрсету жөніндегі сұрау салулар осындай сұрау салуды алатын Уағдаласушы Тарапқа осы адамдардың тиісті құзыретті органға қашан келуі тиіс уақыттың күн тәртібінде көрсетілген мерзімінен кем дегенде екі ай бұрын жіберілуі тиіс.

3. Уағдаласушы Тараптардың бірінің құзыретті органдары, осы Келісім шеңберінде өзінің ресми дипломатиялық және консулдық арналары арқылы екінші Уағдаласушы Тарап аумағында жүрген өзінің азаматтарына құжаттар жібере алады.

7-бап

1. Егер сұрау салып отырған Уағдаласушы Тарап істі қарау үшін куәгердің немесе сарапшының тікелей өзі келуі аса қажет деп есептесе, екінші Уағдаласушы Тараптың осы аталған адамдарды сұрау салған Уағдаласушы Тараптың құзыретті органдарына баруы қажеттігі туралы хабардар етуі үшін бұл мән-жайлар сұрау салуда көрсетілуге тиіс.

2. Сұрау салуды алған Уағдаласушы Тарап осындай сұрау салған Уағдаласушы Тарапқа куәгердің немесе сарапшының берген жауабын хабарлауға тиіс. Осы баптың 1-тармағында ескертілгендей жағдайда, сұрау салуда немесе сотқа шақыру қағазында жол шығындары ескеріле отырып, қажетті шығындардың шамамен алғандағы сомасы көрсетілуге тиіс.

3. Сұрау салған Уағдаласушы Тарап қолданылып жүрген өз тарифтері мен нормаларына сәйкес куәгер мен сарапшының тамағына, жатын орнына және бару-қайту жолына кететін шығындарды өтейді.

8-бап

1. Сұрау салушы Тараптың құзыретті органдарының шақыруы бойынша келген куәгерді немесе сарапшыны азаматтығына қарамастан бұрын жасаған қылмысы үшін бас еркінен айыруға, тұтқындауға немесе қуғындауға болмайды.

2. Сұрау салушы Тараптың шақыртуы бойынша келген адам, оның азаматтығына қарамастан осындай сұрау салу алған Уағдаласушы Тараптың аумағына жүріп кеткенге дейін қылмыстық қудалауға тартылмайды.

3. Осы баппен қамтамасыз етіліп отырған жеке басқа қол сұғылмаушылық, егер қылмыс жасады деп сезік тудырып отырған куәгер немесе сарапшы, олардың қатысуы ендігі жерде құзыретті органға қажет болмаған кезде қатарынан он бес күннен көбірек жүріп қалса және олар елден кету мүмкіндігін пайдаланбаса немесе кетіп қалып, алайда артынша осы елдің аумағына қайта оралса, өз күшін тоқтатады.

9-бап

1. Осы Келісімнің шеңберінде сұрау салынған нақты адамның сотталғандығы туралы мәліметтер қызмет бабында қажет болған жағдайларды бір мемлекет шегіндегі бір құзыретті органның екіншісіне беретін бұл жөніндегі ақпараттар ауқымын мүмкіндігінше қамтуға тиіс.

2. Осы баптың 1-тармағында көзделгендегіден басқа кез келген жағдайда сұрау салу осындай өтініш алған Уағдаласушы Тараптың ережелеріне немесе қалыптасқан тәжірибесіне сәйкес орындалуға тиіс.

3. Әрбір Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тарапты Уағдаласушы Тараптардың бірінің азаматтарына қатысты шығарылған барлық қылмыстық үкімдер туралы хабардар етіп отыруға тиіс.
Екі елдің Әділет министрліктері осындай ақпаратқа қатысты бір-бірімен кем дегенде жылына бір рет байланыс жасап тұратын болады.

10-бап

1. Құқықтық көмек көрсету жөніндегі сұрау салуларда:
а) сұрау салған мекеменің атауы;
б) сұрау салудың мақсаттары мен себептері;
в) сұрау салуға қатысты адамның азаматтығын растайтын деректер;
г) адамның аты-жөні мен тұратын жері не сол жеке адамның тұрған жерін анықтау үшін қажетті басқа да ақпарат болуға тиіс.

2. Бұған қоса сұрау салуда адамның жасаған қылмысының қысқаша сипаттамасы көзделуге тиіс.

11-бап

1. Әрбір Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптың сұрау салуы бойынша, өз заңдарына сәйкес, Уағдаласушы Тараптың аумағында қылмыс жасады деп сезік туғызған өз азаматтарына қарсы қылмысты іс қозғайды.

2. Сұрау салуға істің нақты мән-жайын сипаттайтын құжаттар қоса тіркеледі.

3. Сұрау салуды алған Уағдаласушы Тарап екінші Уағдаласушы Тараптың құзыретті органдарына қылмыстық істі тергеудің нәтижелері туралы хабарлауға, сондай-ақ сот шешімінің көшірмесін жіберуге тиіс.

2-бөлім
Адамдарды ұстау беру

12-бап

Уағдаласушы Тараптар осы Келісімнің ережелеріне сәйкес, өтініш бойынша қылмыстық жауапкершілікке тарту үшін немесе үкімді орындау үшін өздерінің аумақтарында жүрген адамдарды бір-біріне ұстап беруге міндеттенеді.

13-бап

Ұстап беруге жататын қылмыстар:

1. Уағдаласушы Тараптардың екеуінің де заңдарына сәйкес қылмыс болып табылатын және жасаған қылмыс үшін кемінде бір жылға жазалау көзделетін іс-әрекеттер үшін ұстап беру жүргізіледі.

2. Уағдаласушы Тараптардың екеуінің де заңдарына сәйкес және егер осы адам алты айдан аса мерзімге бас еркінен айрылуға немесе бұдан басқа да ауыр жазаға сотталған болса, осындай қылмыстар үшін ғана үкімді орындау үшін ұстап беру жүзеге асырылады.

3. Егер ұстап беру туралы өтініш бір-біріне байланысты емес бірнеше қылмыстарға қатысты болса, олардың әрқайсысы Уағдаласушы Тараптардың екеуінің де заңдарына сәйкес бас еркінен айыруға әкеліп соғатын болса, бірақ олардың кейбіреулері жоғарыда аталған шарттарға сай келмесе, өтініш алған Тарап осындай қылмыстар үшін ұстап беруге келісім бере алады.
Уағдаласушы Тараптардың бірінің соты белгілеген жазаның түрін екінші Уағдаласушы Тарап өзгерте алмайды.

14-бап

Мына жағдайларда:

1. Егер ұстап беру туралы өтініш жіберілген адам сұрау салынған Тараптың азаматы болса;

2. Егер сұрау салынған тараптың заңдары бойынша ұстап беруге жол берілмейтін болса;

3. Егер қылмыс ішінара немесе түгелдей сұрау салынған Тараптың аумағында жасалса;

4. Егер ұстап беру сұралып отырған адамға қатысты сұрау салынған Тараптың аумағында нақ осындай қылмыс үшін үкім шығарылған және ол заңды күшіне енген болса немесе бұл жөнінде іс жүргізу тоқтатылса;

5. Егер ескіру мерзімі салдарынан немесе басқа да заңды негіздер бойынша үкімді орындау мүмкін болмаса, ұстап беру жүргізілмейді.

15-бап

1. Қылмыскерді ұстап беру туралы өтініш жазбаша түрде дипломатиялық арналармен жіберіледі.

2. Қылмыстық жауапкершілікке тарту үшін ұстап беру туралы өтініш күзетке алу туралы қаулының куәландырылған көшірмесімен, қылмысты әрекеттің іс жүзіндегі мән-жайлардың сипаттамасымен және қылмысты саралаушы заң нормаларының мәтінімен қоса жіберілуге тиіс.

3. Үкімді жүзеге асыру үшін ұстап беру туралы өтініш заңды күшіне енген үкімнің куәландырылған көшірмесімен, сондай-ақ қылмысты сараптаушы заң нормаларының толық мәтінімен қоса жіберілуге тиіс. Егер сотталған адам жазаның бір бөлігін өткерген болса, онда өткерген мерзімі көрсетіледі.

4. Ұстап беру туралы өтініште ұстап берілуі сұралған адамның азаматтығы туралы мәліметтер және, мүмкіндігінше, сыртқы келбетінің сипаттамасы, оның жеке басына қатысты мәліметтер, тұратын жері туралы ақпарат болуға және суреті мен саусақтарының іздері қоса жіберілуге тиіс.

16-бап

Егер ұстап беру туралы өтініште барлық қажетті ақпарат болмаса, сұрау салынған Тарап, сұрау салудан бас тартпас бұрын қосымша мәліметтерді талап ете алады. Бұл үшін ол екі айдан аспайтын мерзім белгілей алады, алайда дәлелді себептер болған жағдайда бұл мерзімнің ұзартылуы мүмкін.

17-бап

1. Ұстап беру туралы өтінішті алған бойда сұрау салынған Тарап өтініш жіберілуіне қатысты адамды күзетке алу үшін дереу қажетті шаралар қолданады. Осы Келісімің ережелеріне сәйкес ұстап беруге жол берілмейтін жайлардың бұған қатысы жоқ.

2. Адамды ұстап беру мерзімі белгіленген кезден бастап 30 тәулік өткен соң, егер сұрау салушы Тарап осы мерзім ішінде ұсталған адамды қабылдамаса, сұрау салынған Тарап оны босатып жіберуге құқылы.

3. Адамды уақтылы қабылдап алуға немесе ұстап беруге кедергі келтіретін мән-жайлар туындаған жағдайда, Уағдаласушы Тараптар бұл жөнінде осы баптың 2-тармағында белгіленген мерзім өткенге дейін бір-біріне хабарлауға тиіс. Бұл орайда Уағдаласушы Тараптар осы Келісімнің ережелеріне сәйкес жаңа мерзім белгілейді.

18-бап

1. Кешіктіруді көтермейтін жағдайларда Уағдаласушы Тараптардың бірінің құзыретті органдары ұстап беру туралы өтінішті жібергенге дейін адамды уақытша күзетке алу жөнінде өтінім жасай алады.

2. Өтінімде қылмысты әрекеттің іс жүзіндегі мән-жайлары баяндалуға және ұстап беру туралы өтініштің жедел жіберілетіндігі жөнінде хабарлама болуға тиіс. Мұнымен қоса өтінімде осы Келісімнің 15-бабының 2 немесе 3-тармақтарына сәйкес, бұл адамға қатысты қылмыстық қудалау қозғалғандығы немесе сот үкімінің заңды күшіне енгендігі, сондай-ақ мүмкіндігінше бұл адамды сипаттайтын мәліметтер және шамамен оның тұратын жері көрсетілуге тиіс.

3. Уақытша күзетке алу туралы өтінім пошта, телеграф арқылы немесе кез келген өзге әдіспен берілуі мүмкін.

4. Егер өтінім қабылдауға тұрарлықтай болса сұрау салынған Тарап ұстауға қажетті шаралар қолданады. Өтінім қабыл алынбаған жағдайда сұрау салушы Тарап хабардар етіледі.

19-бап

Егер сұрау салынған Тарап адамды ұстағаннан кейін 40 күн ішінде осы Келісімнің 15-бабында аталған қажетті құжаттарды алмаса, бұл адам күзеттен босатылады.

20-бап

Егер белгілі бір адамды ұстап беру туралы өтінім бірнеше мемлекеттерден алынса, олардың қайсысының қанағаттандыруға жататыны туралы мәселені сұрау салынған Уағдаласушы Тарап шешеді.

21-бап

Адамды ұстап берумен бірге, Уағдаласушы Тарап өз заңдарына сәйкес мыналарды:
а) заттай айғақтар болуы мүмкін заттарды;
б) ұстап беретін адамның бұл затқа деген меншік құқығын іске асырған жағдайда қылмыстық немесе сол сияқты жолмен алынған мүліктерді, басқа да бағалы заттарды қоса беруді;
в) "б" тармағында аталған мүлікті заңсыз иеленуден, пайдаланудан не оған билік етуден түскен пайданы беруді қамтамасыз етеді.

22-бап

1. Егер ұстап берілуге тиісті адамға қатысты Уағдаласушы Тараптардың қайсысынан болсын қылмыстық іс қозғалса немесе ол жазаны өтеп жатқан болса, сұрау салынған Тарап басқа Тарапты бұл адамға қатысты өзі қабылдаған шешім туралы хабардар етеді. Оң шешілген жағдайда осы Келісімнің 17-бабының ережелері қолданылады.

2. Сұрау салынған Тарап адамды іс жүргізу әрекеттері аяқталғаннан кейін қайтаруға міндеттенген жағдайда іске қатысы бар мән-жайларды анықтау үшін адамды уақытша ұстап беруі мүмкін.

23-бап

Ұстап берілетін адам ұстап беру туралы өтініш білдірілген қылмыс үшін ғана жауапқа тартылуы не сотталуы мүмкін. Бұған мына жағдайлар кірмейді:

1. Ұстап беретін Тараптың басқа қылмыс бойынша жауапқа тартуға не соттауға келісім беруі. Бұл жағдайда басқа Уағдаласушы Тарапқа, ұсталатын адамға бұл жөнінде хабарлай отырып, 15-баптың ережелеріне сәйкес өтініш жіберіледі.

2. Егер адам ұстап берілсе және қылмыстық іс тоқтатылған соң немесе ақтаушы үкім шығарылғаннан кейін 45 күннің ішінде аумақтан кетпесе немесе осы елге қайта оралса, оның басқа жасаған қылмысы үшін жауапқа тартылуы мүмкін.

24-бап

Егер тергеу немесе сотта іс қарау барысында ұстап берілуге тиісті адамның әрекетіне сараптауды өзгерту үшін қажетті жағдайлар туындаса, сұрау салушы Тарап бұл туралы хабарлай отырып қайта сұрау жібереді.

25-бап

Уағдаласушы Тараптар ұстап берілген адамдарды қылмыстық қудалау нәтижелері туралы бір-біріне өзара ақпарат берісіп отырады.

26-бап

Уағдаласушы Тараптардың бірі екіншісінің келісімі бойынша немесе бір-бірінің келісімінсіз, бірақ осы Келісімнің 23-бабының 2-тармағын сақтай отырып, ұсталған адамды үшінші мемлекетке бере алады. Бұл үшін үшінші Тараптың ұстап беру туралы өтініш құжаттарының көшірмелері келісімі қажет етілетін Уағдаласушы Тарапқа жіберіледі.

27-бап

1. Уағдаласушы Тараптардың әрқайсысы екінші Уағдаласушы Тараптың өтініші бойынша осы Тарапқа үшінші мемлекет ұстап берген адамдарды өз аумағы арқылы алып өтуге рұқсат береді. Уағдаласушы Тараптар осы Келісімнің ережелеріне сәйкес ұстап беру міндетті болып табылмайтын жағдайда одан бас тартуы мүмкін.
2. Уағдаласушы Тараптардың құзыретті органдары әрбір нақтылы жағдайда алып жүру әдісін, бағытын және басқа да транзиттік өткізу шарттарын келісіп алады.

28-бап

1. Адамдарды ұстап беруге байланысты оны ұстап беру кезінде туындаған шығындарды сұрау салған Тарап көтереді.

2. Транзитті тасымалдауды қоса алғанда, басқа ла шығындарды сұрау салынған тарап көтереді.

29-бап

Егер осы бөлімдегі ережелерде ұстап беру рәсіміне және уақытша күзетке алуға қатысты өзгеше көзделмесе, онда тек сұрау салынған Тараптың заңдары қолданылады.

3-бөлім
Қорытынды ережелер

30-бап

Осы Келісімнің ережелерін орындау үшін жіберілетін құжаттар сұрау салушы құзыретті органның қойған қолымен және мөрімен куәландырылады.

31-бап

1-бөлімнің ережелерін орындау кезінде Уағдаласушы Тараптардың бірде-бірі екінші Тарапқа өз аумағында құқықтық көмек көрсетуден туындаған шығындарды өтемейді, бұларға:

1. тәуелсіз сарапшыларды күтуге және олар жүргізілген сараптамаға кеткен шығындар;

2. тасымалдау жөніндегі шығындар кірмейді.

32-бап

Осы Келісім бойынша жасалатын қатынастар, әдетте, Уағдаласушы Тараптардың Әділет министрліктері арқылы жүзеге асырылады.
Қажет болған жағдайда дипломатиялық немесе консулдық арналар пайдаланылуы мүмкін.

33-бап

Сұрау салу, өтініштер, өтінімдер және өзге де құжаттар сұрау салынған Тараптың тілінде куәландырылған аударма түрінде берілуге тиіс.
Сұрау салынған Тараптың тіліне аудару қиын болған жағдайда ағылшын тілі пайдаланылады.
Жіберілетін құжаттар екі дана болып жасалады.

34-бап

Егер осы Келісімнің сұрау салынған Тарабы осы Келісімнің қандай да бір талаптарын орындауға мүмкіндігі болмаса не толық немесе ішінара бас тартса сұрау салушы Тарапқа бас тартуының себептерін көрсете отырып шұғыл түрде хабарлауға және сұрау салу жөніндегі құжаттарды кері қайтаруға тиіс.

35-бап

Сұрау салу кезінде Уағдаласушы Тараптар өздерінің заңдары, құқықтық жүйесі және сот практикасы жөнінде ақпарат алмасуға тиіс.

36-бап

Осы Келісім бойынша пікір алшақтығы туындаған жағдайда Уағдаласушы Тараптар оларды дипломатиялық арналар арқылы шешеді.

37-бап

Осы Келісім бекітілуге жатады және Анкара қаласында өтетін бекіту грамоталарымен алмасудан кейін 30 күн өткенде күшіне енеді.

38-бап

Осы Келісім белгісіз мерзімге жасалды. Уағдаласушы Тараптың әрқайсысы оның күшін бұза алады, бұл жөнінде екінші Уағдаласушы Тарап хабардар етіледі.
Мұндай жағдайда Келісім өзінің күшін жойған күннен бастап алты ай өткеннен кейін қолданысын тоқтатады.
Осыны куәландыру үшін Уағдаласушы Тараптардың өкілетті өкілдері осы Келісімге қол қойды.
Осы Келісім Алматы қаласында 1995 жылғы 15 тамызда әрқайсысы қазақ, түрік, орыс және ағылшын тілдерінде жасалды, бұл орайда барлық мәтіндердің күші бірдей болады.
Осы Келісімнің ережелерін түсіндіру барысында пікір алшақтығы туындаған жағдайда ағылшын тіліндегі мәтін пайдаланылады.

Қазақстан Республикасы Түрік Республикасы
үшін үшін

О ратификации Соглашения между Республикой Казахстан и Турецкой Республикой о правовой помощи по уголовным делам и выдаче лиц

Закон Республики Казахстан от 6 апреля 1999 года № 367

Ратифицировать Соглашение между Республикой Казахстан и Турецкой Республикой о правовой помощи по уголовным делам и выдаче лиц, совершенное в Алматы 15 августа 1995 года.

Президент
Республики Казахстан

Соглашение
между Республикой Казахстан и Турецкой Республикой
о правовой помощи по уголовным делам и выдаче лиц

(Вступило в силу 12 июня 2000 года - Бюллетень международных
договоров РК, 2001 г., N 5, ст. 46)

Республика Казахстан и Турецкая Республика, в дальнейшем именуемые Договаривающиеся Стороны,
в целях осуществления сотрудничества в области правовых отношений на основе уважения суверенитета, взаимности, равенства и соблюдения прав человека,
- учитывая развивающиеся отношения между двумя странами,
- решили оказывать друг другу правовую помощь по уголовным делам и выдаче лиц, и с этой целью
согласились о нижеследующем:

Раздел 1
Правовая помощь по уголовным делам


Статья 1
1. Договаривающиеся Стороны принимают на себя обязательства предоставлять друг другу, в соответствии с положениями настоящего раздела, правовую помощь по уголовным делам, которые подпадают под юрисдикцию компетентных органов соответствующей Договаривающейся Стороны.
2. Взаимодействие по уголовным делам должно включать в себя такие вопросы, как выполнение процессуальных действий, пересылки и вручения документов, передачи вещественных доказательств, направления материалов дела, признание и исполнение решений суда, розыска лиц.

Статья 2
В следующих случаях в правовой помощи может быть отказано:
1. Если запрос касается правонарушения, которое рассматривается Договаривающейся Стороной, получившей такой запрос, как политическое преступление, либо как преступление связанное с ним, либо как чисто воинское преступление.
2. Если получившая запрос Договаривающаяся Сторона считает, что осуществление запроса вероятно нанесет ущерб суверенитету, безопасности или общественному порядку своей страны.

Статья 3
1. Получившая запрос Договаривающаяся Сторона должна выполнить все необходимые процедуры, в соответствии с ее национальным законодательством, при исполнении поручений, имеющих отношение к запросу о совершении уголовного преступления, которое подпадает под действие пункта 2 статьи 1, и посланных компетентным органом подавшей запрос Договаривающейся Стороны.
2. Компетентные органы каждой Договаривающейся Стороны определяются в соответствии с национальными законодательствами.
3. В случае, если одна Договаривающаяся Сторона желает, чтобы свидетели и эксперты давали показания под присягой, то данный вопрос принимается другой Договаривающейся Стороной, если это не противоречит национальному законодательству последней.
4. В случае запроса одной из Договаривающихся Сторон копии документов, другая может их представить. Если подавшая запрос Договаривающаяся Сторона запросила передачу оригиналов, в этом случае получившая запрос Договаривающаяся Сторона окажет содействие в выполнении данного запроса.
5. Информация, предоставленная подавшей запрос Договаривающейся Стороне должна быть использована компетентным органом только на предмет этого запроса.

Статья 4
1. Получившая запрос Договаривающаяся Сторона может отсрочить передачу документов либо вещественных доказательств, если они используются по другому делу.
2. Документы и вещественные доказательства должны быть возвращены другой Договаривающейся Стороне в кратчайшие сроки, если иное не оговорено при передаче документов.

Статья 5
В случае, если представители компетентных органов одной из Договаривающихся Сторон желают присутствовать при выполнении отдельных процессуальных действий на территории другой Договаривающейся стороны, последняя, в случае своего согласия, должна сообщить дату и место проведения указанных в запросе действий.

Статья 6
1. Запрос об оказании правовой помощи компетентного органа одной Договаривающейся Стороны принимается к исполнению компетентным органом другой Договаривающейся Стороны, если он не противоречит законодательству соответствующей Договаривающейся Стороны.
2. Запросы об оказании содействия о необходимости вызова в компетентные органы должны быть переданы Договаривающейся Стороне, получившей такой запрос, по крайней мере, за два месяца до обозначенной в повестке дате, когда эти лица должны явиться в соответствующий компетентный орган.
3. Компетентные органы одной Договаривающейся Стороны могут передавать документы, в рамках настоящего Соглашения, своим гражданам, находящимся на территории другой Договаривающейся Стороны, через свои официальные дипломатические и консульские каналы.

Статья 7
1. Если Договаривающаяся Сторона, которая направляет запрос, считает, что персональная явка свидетеля или эксперта крайне необходима для рассмотрения дела, то это обстоятельство должно быть указано в запросе для того, чтобы другая сторона Соглашения известила указанных выше лиц о необходимости явки их в компетентные органы запрашивающей Договаривающейся Стороны.
2. Получившая запрос Договаривающаяся Сторона должна информировать Договаривающуюся Сторону, подавшую такой запрос об ответе свидетеля или эксперта. В случае, оговоренном в пункте 1 настоящей статьи, запрос или повестка в суд должны содержать приблизительную сумму расходов по требованию с учетом дорожных затрат.
3. Запрашивающая Договаривающаяся Сторона возмещает расходы на питание, проживание и проезд туда и обратно свидетелю и эксперту в соответствии со своими действующими тарифами и нормами.

Статья 8
1. Свидетель или эксперт, независимо от гражданства, при явке по вызову в компетентные органы запрашивающей Стороны, не может быть лишен свободы, арестован или подвергнут гонению за совершенные им ранее преступления.
2. Лицо, прибывшее по вызову запрашивающей Стороны независимо от его гражданства, не может быть подвергнуто уголовному преследованию до его отъезда на территорию Договаривающейся Стороны, получившей такой запрос.
3. Неприкосновенность, обеспечиваемая настоящей статьей, прекращает свое действие, если свидетель или эксперт, подозревающийся в совершении преступления, остается на более чем пятнадцать последовательных дней, когда их присутствие больше не требуется компетентному органу, и они не воспользовались возможностью покинуть страну, или покинули ее, но однако в последствии вернулись на территорию этой страны.

Статья 9
1. Запрашиваемые в рамках настоящего Соглашения сведения о судимости конкретного лица по возможности должны охватывать такой объем информации об этом, который представляется одним компетентным органом другому в пределах одного государства, в случаях служебной необходимости.
2. В любом другом случае, чем тот, который предусмотрен в пункте 1 настоящей Статьи, запрос должны быть выполнен в соответствии с положениями или установленной практикой Договаривающейся Стороны, получившей такой запрос.
3. Каждая Договаривающаяся Сторона должна информировать другую Договаривающуюся Сторону о всех уголовных приговорах, вынесенных в отношении граждан другой Договаривающейся Стороны.
Министерства юстиции обеих стран будут поддерживать связь друг с другом в отношении подобного рода информации не менее одного раза в год.

Статья 10
1. Запросы об оказании правовой помощи должны содержать:
а) наименование запрашивающего учреждения;
б) цели и причины запроса;
в) данные, подтверждающие гражданство лица, в отношении которого направляется запрос;
г) имя и местожительство лица либо другую информацию, необходимую для установления места нахождения личности.
2. Кроме того, запрос должен предусматривать краткое описание совершенного лицом преступления.

Статья 11
1. Каждая Договаривающаяся Сторона по запросу другой Договаривающейся Стороны возбуждает, в соответствии со своим законодательством, уголовные дела против своих граждан, подозреваемых в совершении преступления на территории другой Договаривающейся Стороны.
2. К запросу прилагаются документы, описывающие фактические обстоятельства дела.
3. Получившая запрос Договаривающаяся Сторона должна уведомить компетентные органы другой Договаривающейся Стороны о результатах расследования уголовного дела, а также направить копию решения суда.

Раздел 2
Выдача лиц


Статья 12
Договаривающиеся Стороны обязуются в соответствии с положением настоящего Соглашения по просьбе выдавать друг другу лиц, находящихся на их территории, для привлечения к уголовной ответственности или для приведения приговора в исполнение.

Статья 13
Преступления, влекущие выдачу:
1. Выдача производится за деяния, которые в соответствии с законодательством обеих Договаривающихся Сторон являются преступлениями и за совершение которых предусматривается наказание не менее одного года.
2. Выдача для исполнения приговора осуществляется только за преступления, которые считаются таковыми в соответствии с законодательством обеих Договаривающихся Сторон, и если данное лицо осуждено к лишению свободы сроком свыше шести месяцев или к другому более тяжкому наказанию.
3. Если просьба о выдаче касается нескольких не зависящих друг от друга преступлений, каждое из которых в соответствии с законодательством обеих Договаривающихся Сторон влечет за собой лишение свободы, но некоторые из них не отвечают вышеперечисленным условиям, то запрашиваемая Сторона может согласиться на выдачу за эти преступления.
Вид наказания, установленный судом одной из Договаривающихся Сторон, не может быть изменен другой Договаривающейся Стороной.

Статья 14
Выдача не производится в следующих случаях:
1. Если лицо, в отношении которого направлена просьба о выдаче, является гражданином запрашиваемой Стороны;
2. Если выдача не допускается по законодательству запрашиваемой Стороны;
3. Если преступление совершено частично или полностью на территории запрашиваемой Стороны;
4. Если в отношении лица, выдача которого запрашивается, на территории запрашиваемой Стороны, за то же преступление был вынесен и вступил в законную силу приговор или было прекращено производство по делу;
5. Если приговор не может быть приведен в исполнение вследствие истечения срока давности или на ином законном основании.

Статья 15
1. Просьба о выдаче преступника направляется в письменной форме по дипломатическим каналам.
2. Просьба о выдаче для привлечения к уголовной ответственности должна сопровождаться заверенной копией постановления о взятии под стражу, описанием фактических обстоятельств преступного деяния и текстом нормы закона, квалифицирующего преступление. Если в результате преступления нанесен материальный ущерб, то, по возможности, следует указать его сумму.
3. Просьба о выдаче для исполнения приговора должна сопровождаться заверенной копией приговора, вступившего в законную силу, а также полным текстом нормы закона, квалифицирующего преступление. Если осужденный уже отбыл часть наказания, то указывается отбытый им срок.
4. Просьба о выдаче должна содержать сведения о гражданстве лица, выдача которого запрашивается, и, по возможности, описание внешности, сведения, касающиеся его личности, информацию о месте проживания и сопровождаются его фотографией и отпечатками пальцев.

Статья 16
Если просьба о выдаче не содержит всю необходимую информацию, то запрашиваемая Сторона, перед отказом от запроса, может затребовать дополнительные сведения. Для этого она может установить срок, не превышающий двух месяцев, который, однако, может быть продлен при наличии уважительных причин.

Статья 17
1. По получении просьбы о выдаче запрашиваемая Сторона незамедлительно принимает необходимые меры для взятия под стражу лица, в отношении которого направлена просьба. Это не касается случаев, когда в соответствии с положениями настоящего Соглашения выдача не допускается.
2. По истечении 30 суток с момента установления даты выдачи лица, запрашиваемая Сторона вправе освободить его, если в этот срок запрашивающая Сторона не примет выдаваемое лицо.
3. В случае возникновения обстоятельств, препятствующих к своевременному получению или выдаче лица, Договаривающиеся Стороны должны известить друг друга об этом до истечения установленного в пункте 2 настоящей статьи срока. При этом Договаривающиеся Стороны оговаривают новые сроки, в соответствии с положениями настоящего Соглашения.

Статья 18
1. В случаях, не терпящих отлагательств, компетентные органы одной из Договаривающихся Сторон могут обращаться с ходатайством о временном взятии под стражу лица до направления просьбы о выдаче.
2. В ходатайстве должны быть изложены фактические обстоятельства преступного деяния и уведомление о незамедлительном направлении просьбы о выдаче. Кроме того в ходатайстве, в соответствии с пунктами 2 или 3 статьи 15 настоящего Соглашения, должно быть указано, что в отношении этого лица возбуждено уголовное преследование или вступил в законную силу приговор суда, а также по возможности характеризующие это лицо данные и приблизительное его местонахождение.
3. Ходатайство о временном взятии под стражу может быть передано по почте, телеграфу или любым иным способом.
4. Если ходатайство является приемлемым, то запрашиваемая Сторона принимает необходимые меры к задержанию. В случае отклонения ходатайства запрашивающая Сторона ставится в известность.

Статья 19
В случае, если запрашиваемая Сторона не получает в течение 40 дней после задержания необходимые документы, указанные в статье 15 настоящего Соглашения, то лицо освобождается из-под стражи.

Статья 20
Если ходатайства о выдаче одного и того же лица получены от нескольких государств, то вопрос о том, какое из них подлежит удовлетворению, решает запрашиваемая Договаривающаяся Сторона.

Статья 21
Одновременно с выдачей лица запрашиваемая Сторона в соответствии со своим законодательством обеспечивает выдачу:
а) предметов, которые могут являться вещественными доказательствами;
б) имущества, равно как и иных ценностей, добытых в результате преступной деятельности либо его эквивалента, в случае реализации выдаваемым лицом прав собственности на это имущество;
в) прибыли от незаконного владения, пользования либо распоряжения указанного в пункте "б" имущества.

Статья 22
1. Если в отношении лица, подлежащего выдаче, какой-либо из Договаривающихся Сторон возбуждено уголовное дело или оно отбывает наказание, то запрашиваемая Сторона извещает другую Сторону о принятом им решении в отношении этого лица. При положительном решении применяются положения статьи 17 настоящего Соглашения.
2. Лицо может быть временно выдано для уточнения обстоятельств, имеющих отношение к делу, при условии, что запрашиваемая Сторона обязуется его вернуть по завершении процессуальных действий.

Статья 23
Выдаваемое лицо может быть привлечено к уголовной ответственности либо осуждено только за то преступление, по которому подана просьба о выдаче, за исключением случаев:
1. Согласия на привлечение либо осуждение по другому преступлению выдающей Стороны. В этом случае направляется другой Договаривающейся Стороне просьба в соответствии с положениями статьи 15, с уведомлением об этом выдаваемого лица.
2. Если лицо выдано и не покинуло территорию, после прекращения уголовного дела или вынесения оправдательного приговора, в течение 45 дней или вернулся вновь в эту страну, то оно может быть привлечено к ответственности за другое совершенное им преступление.

Статья 24
Если в ходе следствия или судебного разбирательства возникнут обстоятельства, необходимые для изменения квалификации деяния лица, подлежащего выдаче, то запрашивающая Сторона направляет повторный запрос с уведомлением об этом.

Статья 25
Договаривающиеся Стороны взаимно информируют друг друга о результатах уголовного преследования выданных лиц.

Статья 26
Одна Договаривающаяся Сторона при согласии другой может выдать лицо третьему государству, или без взаимного согласия, но с соблюдением п. 2 ст. 23 настоящего Соглашения. Для этого копии документов с просьбой третьей Стороны о выдаче направляются Договаривающейся Стороне, согласие которой требуется.

Статья 27
1. Каждая из Договаривающихся Сторон по просьбе другой Договаривающейся Стороны разрешает перевозку по своей территории лиц, выданных этой Стороне третьим государством. Договаривающиеся Стороны могут отказать в этом в тех случаях, когда, согласно положениям настоящего Договора, выдача не является обязательной.
2. Компетентные органы Договаривающихся Сторон согласуют в каждом конкретном случае способ, маршрут и другие условия транзита.

Статья 28
1. Связанные с выдачей лиц расходы, возникшие по его передаче, несет запрашиваемая Сторона.
2. Другие расходы, включая транзитную перевозку, несет запрашивающая Сторона.

Статья 29
Если положениями настоящего раздела не предусмотрено иное в отношении процедуры выдачи и временного взятия под стражу, то применяется только законодательство запрашиваемой Стороны.

Раздел 3
Заключительные положения

Статья 30
Направляемые документы для исполнения положений настоящего Соглашения заверяются подписью и печатью запрашивающего компетентного органа.

Статья 31
При исполнений положений раздела 1 ни одна из Договаривающихся Сторон не возмещает другой Стороне расходы, возникшие в связи с оказанием правовой помощи на своей территории за исключением:
1) расходов по содержанию независимых экспертов и за экспертизу, проводимую ими;
2) расходов по транспортировке.

Статья 32
Как правило, сношения по настоящему Соглашению осуществляются через Министерства юстиции Договаривающихся Сторон.
В случае необходимости могут быть использованы дипломатические или консульские каналы.

Статья 33
Запросы, просьбы, ходатайства и иные документы должны сопровождаться заверенным переводом на языке запрашиваемой Стороны.
В случае затруднений с переводом на язык запрашиваемой Стороны используется английский язык.
Направляемые документы составляются в двух экземплярах.

Статья 34
Если запрашиваемая Сторона настоящего Соглашения не в состоянии или отказывается выполнить какие-либо требования настоящего Соглашения полностью или частично, она должна сообщить в незамедлительном порядке запрашивающую Сторону с указанием причин отказа и должна возвратить документы по запросу.

Статья 35
При подаче запроса Договаривающиеся Стороны должны обменяться информацией об их законодательстве, юридической системе и судебной практике.

Статья 36
В случае возникновения разногласий по настоящему Соглашению Договаривающиеся Стороны будут разрешать их по дипломатическим каналам.

Статья 37
Настоящее Соглашение подлежит ратификации и вступит в силу по истечении 30 дней после обмена ратификационными грамотами, который состоится в Анкаре.

Статья 38
Настоящее Соглашение заключается на неопределенный срок. Каждая Договаривающаяся Сторона может его денонсировать, о чем ставится в известность другая Договаривающаяся Сторона. В таком случае Соглашение прекращает свое действие по истечении шести месяцев со дня денонсации.
В удостоверение чего полномочные представители Договаривающихся Сторон подписали настоящее Соглашение.

Настоящее Соглашение совершено в Алматы 15 августа 1995 года в двух экземплярах на казахском, турецком, русском и английском языках, при этом все тексты имеют одинаковую силу.

В случае возникновения разногласий в толковании положений настоящего Соглашения будет использоваться текст на английском языке.

(Специалисты: Склярова И.В.,
Цай Л.Г.)