Об утверждении Правил по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 5 августа 2024 года № 310

В соответствии с подпунктом 60-4) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 "Вопросы Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемые Правила по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны.

2. Комитету по гражданской обороне и воинским частям Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан в установленном законодательством Республики Казахстан порядке обеспечить:

1) направление электронной копии настоящего приказа в Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения "Институт законодательства и правовой информации Республики Казахстан" Министерства юстиции Республики Казахстан для включения в Эталонный контрольный банк нормативных правовых актов Республики Казахстан;

2) размещение настоящего приказа на интернет-ресурсе Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

3. Признать утратившим силу приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 2 июня 2021 года № 257 "Об утверждении Руководства по боевой подготовке воинских частей Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан".

4. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на курирующего вице-министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан и Комитет по гражданской обороне и воинским частям.

5. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр генерал-майор

Ч. Аринов

Утверждены приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 5 августа 2024 года № 310

Правила по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Глава 1. Общие положения

1. Настоящие Правила по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 60-4) пункта 16 Положения о Министерстве по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, утвержденного постановлением Правительства Республики Казахстан от 23 октября 2020 года № 701 "Вопросы Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан" и определяют порядок обучения личного состава воинских частей гражданской обороны (далее – воинская часть) в системе командирской и боевой подготовки.

2. Боевая подготовка - деятельность командира воинской части по планированию учебного процесса, системному обучению и воспитанию личного состава воинской части. Основными мероприятиями боевой подготовки являются:

определение задач и требований к боевой подготовке;

разработка программ командирской и боевой подготовки;

построение и планирование учебного процесса;

проведение боевой подготовки и ее всестороннее обеспечение;

приобретение профессиональных навыков;

организация контроля и оказание помощи.

3. Основными задачами боевой подготовки воинской части являются:

проведение мероприятий, направленных на повышение боевой готовности воинской части к выполнению задач по предназначению;

готовность воинской части к проведению аварийно-спасательных и неотложных работ (далее - АСиНР) при чрезвычайных ситуациях (далее - ЧС);

достижение высокой профессиональной выучки всех категорий военнослужащих.

4. Основными требованиями, предъявляемыми к боевой подготовке воинской части, являются:

полное соответствие направленности и содержание боевой подготовки предназначению воинской части для защиты территории страны, ее населения при ЧС и угрозе их возникновения;

строгое и полное соблюдение принципов обучения и воспитания;

изучение, обобщение и внедрение передового опыта в практику обучения;

эффективное и рациональное использование учебной материально-технической базы.

5. Учебный процесс в воинской части строится в соответствии с требованиями руководящих документов:

общевоинских уставов;

приказов Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан;

программ командирской и боевой подготовки воинских частей;

курсов стрельб и вождения.

6. В соответствии с руководящими документами устанавливаются:

начало и конец учебного года;

периоды обучения и их продолжительность;

количество учебных дней и часов в месяц;

продолжительность и количество учебно-методических сборов, командирских занятий, проводимых со всеми категориями военнослужащих;

количество командно-штабных и тактико-специальных учений, тренировок;

сроки перевода вооружения, техники и учебно-материальной базы на режим очередного сезона эксплуатации;

сроки на прием вновь прибывшего пополнения и совершенствование его начальной подготовки и другие мероприятия.

7. Содержание боевой подготовки по категориям обучаемых и предметам обучения указывается в программах командирской и боевой подготовки. С учетом особенностей зоны оперативной ответственности воинской части и возложенных на нее задач командир воинской части уточняет до 20 процентов тем и содержание отдельных занятий, командир батальона (отдельной роты) уточняет содержание занятий и нормативы, подлежащих отработке на занятиях.

Глава 2. Планирование боевой подготовки

8. Под планированием понимается процесс определения и согласования по месту, времени проведения конкретных мероприятий по боевой подготовке и их всестороннему обеспечению с отражением в планирующих документах.

Планирование боевой подготовки осуществляется отделом по боевой подготовке воинской части на основании решения командира и под непосредственным руководством, и с его участием. При планировании боевой подготовки разрабатываются:

в воинской части – приказ об организации боевой подготовки на полугодие, план-календарь основных мероприятий на месяц, план боевой подготовки на полугодие, образец исполнения предусмотрен в приложении 1 к настоящим Правилам;

в батальоне – план боевой подготовки, тематический расчет часов на период обучения; план-календарь основных мероприятий на месяц;

в роте (отдельном взводе) – план основных мероприятий на месяц, расписание занятий на неделю.

9. В воинской части к плану боевой подготовки разрабатываются приложения:

состав учебных групп, расчет часов на командирскую подготовку и боевую подготовку, образец исполнения предусмотрен в приложении 2 к настоящим Правилам;

перечень тем, их содержание, распределение средств усиления и расход моторесурсов на штабные тренировки, тактико-специальные, командно-штабные учения на картах и на местности, образец исполнения предусмотрен в приложении 3 к настоящим Правилам;

перечень сборов специалистов и сроки их проведения, образец исполнения предусмотрен в приложении 4 к настоящим Правилам;

календарь основных спортивных мероприятий на полугодие, образец исполнения предусмотрен в приложении 5 к настоящим Правилам;

расчет потребности моторесурсов и боеприпасов на боевую подготовку, образец исполнения предусмотрен в приложении 6 к настоящим Правилам;

10. В рамках планирования боевой подготовки разрабатываются:

план работы по укреплению воинской дисциплины;

план строительства и совершенствования учебно-материальной базы;

план технической подготовки водителей и других специалистов автомобильной службы;

план рационализаторской и изобретательской работы;

порядок подготовки классных специалистов;

расписание командирских, инструкторско-методических, показных занятий, проводимых в масштабе воинской части.

11. Начальники служб воинской части разрабатывают планы боевой подготовки по службам на полугодие, в которые включаются:

мероприятия старших начальников и порядок работы службы по их выполнению;

мероприятия начальника службы по подготовке подчиненных подразделений;

сроки проведения тактико-специальных учений, тренировок, и контрольных занятий с подчиненными подразделениями;

тематический расчет часов на подготовку всех должностных лиц по тактико-специальной, специальной, технической подготовке на период обучения;

сроки полевых выходов и выходов в учебный центр и полигон;

мероприятия по укреплению воинской дисциплины.

12. План боевой подготовки разрабатывается на основе общевоинских уставов, программ командирской и боевой подготовки, решения командира воинской части, и включает разделы:

боевая готовность;

подготовка офицеров, начальников подразделений и сержантов;

подготовка штабов;

подготовка подразделений;

состязания (конкурсы);

руководство обучением, воспитанием и укреплением воинской дисциплины.

1) в разделе "Боевая готовность" указываются мероприятия, которые связаны с обучением личного состава по вопросам поддержания и дальнейшего совершенствования боевой готовности и готовности к действиям при ликвидации чрезвычайных ситуаций. Определяются сроки (дни) показных занятий, проводимых с офицерским составом, и практических занятий (тренировок) с подразделениями по приведению их в различные степени боевой готовности; мероприятия по уточнению планов боевой готовности и поддержанию вооружения, техники, оборудования и запасов материальных средств в готовности к применению.

В этом разделе, также указываются следующие мероприятия:

уточнение планов приведения воинской части в высшие степени боевой готовности, приведения в режимы функционирования, взаимодействия при ликвидации ЧС;

тактико-строевые занятия по боевой готовности;

тренировки с администрацией лагеря для пострадавшего населения (без развертывания и с развертыванием), подъема по тревоге воинской части с целью проверки вопросов боевой готовности и готовности к выполнению задач по предназначению при ликвидации ЧС;

проверка состояния и хранения вооружения, техники, материально-технических запасов и другие мероприятия;

уточнение плана охраны и обороны военного городка и объектов воинской части;

2) в разделе "Подготовка офицеров, начальников подразделений и сержантов" отражаются:

занятия по государственно-правовой подготовке;

правовая, военно-техническая и другая информация;

дни проведения командирских сборов и учебных занятий;

сроки проведения тренировок по специальности;

контрольные занятия, дни принятия зачетов;

время для самостоятельной работы и другие мероприятия, составляющие самостоятельную подготовку должностных лиц.

Дополнительно указываются основными мероприятиями по подготовке сержантов:

командирские занятия и учебно-методические сборы;

тренировки по действиям на технике, средствах связи, по стрельбе, по управлению подразделениями в ходе выполнения задач и другие мероприятия;

3) в разделе "Подготовка штабов" указываются следующие мероприятия:

дни проведения раздельных и совместных штабных тренировок;

дни командно-штабных учений на картах (на местности) и тактико-специальные учения;

тактические летучки;

тренировки на средствах связи;

тренировки по развертыванию и перемещению пунктов управления и другие мероприятия, связанные с подготовкой штаба;

4) в разделе "Подготовка подразделений" указываются:

сроки и порядок доподготовки молодых водителей;

время проведения тактико-специальных учений;

периодичность выполнения упражнений по стрельбе и вождению;

тренировки по применению средств защиты и обучение на длительность пребывания в них;

тренировки всех видов;

сроки выхода подразделений в учебный центр (полигон) и другие мероприятия, отражающие специфику подготовки подразделений;

5) в разделе "Состязания, конкурсы" отражаются:

сроки проведения состязаний на лучшее подразделение (расчет, экипаж) по тактико-специальной, специальной (технической), огневой, строевой и физической подготовке; радиационной, химической и биологической защите;

сроки проведения квалификационных испытаний спасателей, приема экзаменов на подтверждение и повышение классной квалификации и другие мероприятия;

6) в разделе "Руководство обучением, воспитанием и укреплением воинской дисциплины" предусматриваются мероприятия, которые направлены на обеспечение задач обучения и воспитания личного состава; улучшения полевой выучки органов управления и подразделений; улучшения состояния воинской дисциплины.

В этом разделе также указываются:

порядок и сроки постановки задач на учебный год (период обучения), месяц и неделю;

сроки работы в подразделениях вышестоящих инстанций по контролю и оказанию помощи;

мероприятия по укреплению воинской дисциплины;

сроки проведения контрольных занятий по завершению слаживания подразделений;

смотры;

сроки подведения итогов учебы;

сроки проведения общих собраний, военно-технических, военно-научных и методических конференций;

сроки совещаний отличников боевой подготовки;

время проведения анализа боевой подготовки, эксплуатации вооружения, военной техники, службы войск и другие мероприятия.

13. План работы по укреплению воинской дисциплины, разрабатывается отдельным документом, на основании требований руководящих документов вышестоящих инстанций, приказа командира воинской части "Об организации боевой подготовки на период обучения", в нем отражаются:

основные направления, пути и способы достижения высокого уровня воинской дисциплины личного состава;

порядок и мероприятия по обучению офицеров, начальников подразделений и сержантов практике работы по укреплению воинской дисциплины;

методические совещания с офицерами, инструкторско-методические и показные занятия по наиболее важным вопросам воспитательной и социально-правовой работы;

сборы с председателями и членами общественных организаций и другие общественные мероприятия;

тематика занятий по государственно-правовой подготовке на учебный период.

14. План строительства и совершенствования учебно-материальной базы разрабатывается с учетом, руководящих документов и реального состояния учебной материально-технической базы, в нем отражаются:

перечень всех объектов совершенствования и сроки их готовности;

необходимое количество материалов и денежных средств;

должностные лица, ответственные за совершенствование и содержание учебных объектов.

15. План технической подготовки водителей и других специалистов автомобильной службы разрабатывается технической частью воинской части на основании требований руководящих документов.

16. План подготовки классных специалистов разрабатывается отделом боевой подготовки, в нем указываются сколько, и какие классные специалисты имеются к началу периода обучения и сколько планируется подготовить за период.

17. План-календарь основных мероприятий на месяц разрабатывается в штабе и уточняет сроки проведения отдельных мероприятий, детализирует порядок обеспечения основных мероприятий в воинской части. В нем планируются дополнительные мероприятия в целях качественного выполнения главной задачи месяца. План является основным документом месячного планирования личной работы всех должностных лиц воинской части и разрабатывается по форме плана боевой подготовки.

Глава 3. Организация командирской и боевой подготовки

18. Командир воинской части является основным организатором и руководителем процесса воспитания и обучения личного состава.

Обучение офицеров и военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту на должностях сержантов взводов (рот, батальонов, части) и командиров отделений (расчетов, экипажей, групп) (далее - сержантов) проводится в системе командирской подготовки.

Обучение военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту на должностях начальников подразделений, специалистов и военнослужащих, проходящих воинскую службу по призыву, проводится в системе боевой подготовки.

19. Командирская подготовка офицеров направлена на формирование у офицеров диалектического мировоззрения, организаторских способностей, принципиальности, командирской воли, требовательности к себе и подчиненным, профессиональных знаний о технике, вооружении и оборудовании, методического мастерства и тесно увязывается с боевой подготовкой.

20. Предметами командирской подготовки офицеров предусматриваются занятия, разъясняющие:

требования руководящих документов по организации служебной деятельности и применению воинской части по предназначению;

технологии ведения АСиНР при ликвидации последствий аварий, катастроф и стихийных бедствий;

организационно-штатную структуру, задачи воинской части, ее оперативные возможности и применяемую тактику действий;

методы подготовки воинской части (подразделений) к действиям в различных условиях оперативной обстановки;

методы организации и проведения занятий с личным составом, в том числе наиболее эффективных форм и средств обучения;

методы воинского обучения, воспитания, мотивации и направления личного состава на успешное выполнение поставленных задач.

В системе командирской подготовке офицеры получают знания и навыки по исполнению должностных и специальных обязанностей (в том числе на одну ступень выше занимаемой должности), по управлению подчиненными подразделениями, по организации и проведению АСиНР, усваивают порядок выполнения поставленных задач, принятия обоснованного решения, постановки задачи подчинҰнному личному составу, организации взаимодействия и всестороннего обеспечения.

21. В рамках командирской подготовки, в целях совершенствования знаний, умений, навыков и командирских качеств офицеров, проводятся командирские сборы и занятия. В ходе сборов офицеры сдают зачеты по предметам обучения и знанию руководящих документов.

22. С группами командиров рот и взводов проводится два командирских сбора в год, по три дня. Командирские занятия с заместителями командира воинской части, начальниками служб, командирами батальонов и их заместителями проводятся по два дня в месяц. Командирские сборы с командирами воинских частей их заместителями и начальниками служб проводятся под руководством Комитета по гражданской обороне и воинским частям Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан один раз в год, продолжительностью до трех дней.

23. В целях оперативного распространения передового опыта командирские сборы и занятия проводятся последовательно - сначала в вышестоящих звеньях, затем с определенным сдвигом по времени, в нижестоящих звеньях.

24. Пятьдесят процентов учебного времени отводится занятиям в полевых условиях с применением техники, вооружения и оборудования, двадцать процентов занятий проводятся в ночное время.

25. В рамках рационализаторской работы офицерам на период обучения выдаются индивидуальные задания по разработке методических рекомендаций (разработок), планов проведения учений, занятий и других учебных материалов.

26. Практические навыки офицеров отрабатываются в ходе тактико-специальных, командно-штабных учений, штабных тренировок и занятий с подразделениями, проводимых на территории учебных центров и полигонов.

27. Командирская подготовка сержантов организуется и проводится на учебно-методических сборах, занятиях и совершенствуется в ходе боевой подготовки с личным составом, на инструкторско-методических и показных занятиях, инструктажах и при подготовке к занятиям с подчиненными, а также при утверждении конспектов (планов проведения занятий) старшими командирами (начальниками).

28. В ходе командирской подготовки сержанты изучают основы применения отделения (расчета, экипажа) по специальности, приемы и способы его действий при выполнении задач по ликвидации ЧС, материальную часть находящуюся на вооружении техники и оборудования и порядок его использования по предназначению, должностные и специальные обязанности, развивают командирские качества и методические навыки, осваивают формы и методы воинского обучения, воспитания и обучаются применять их в своей практической деятельности.

29. Сержанты участвуют во всех занятиях, проводимых в подразделении, а практические занятия проводят самостоятельно, под контролем командира подразделения.

30. Командирские сборы с сержантами проводятся в течении трех дней перед началом каждого учебного периода (июнь, декабрь) в масштабе воинской части для повышения уровня индивидуальной подготовки сержантов и выработки единых методических приемов при обучении и воспитании подчиненных.

31. Командирские занятия проводятся ежемесячно в установленные дни командирской учебы сержантов. Занятия организуются и проводятся в масштабе батальона или роты. В дни, когда нет командирских занятий сержанты привлекаются к проведению занятий с подчиненными, на занятия и учения с подразделениями. Для обучения сержантов по специальным вопросам (службам) привлекаются начальники служб воинской части.

32. В целях совершенствования знаний, умений, навыков и выработки командирских и методических качеств, необходимых для правильного решения задач обучения и воспитания подчиненных, командирская подготовка сержантов проводится преимущественно на местности (учебный центр, полигон, натурный участок) в сложной обстановке днем и ночью, с учетом особенностей зоны ответственности воинской части.

33. Инструкторско-методические и показные занятия проводятся в ходе сборов, командирских занятий и перед отработкой с личным составом новых и наиболее сложных тем, по которым сержанты будут проводить занятия. На них устанавливается единый подход в организации и проведении предстоящих занятий. Основной формой обучения сержантов являются групповые упражнения и методические занятия, на которых сержанты решают задачи в должности командира отделения (расчета, экипажа и взвода).

34. Инструктаж по порядку проведения занятий с сержантами проводится командиром подразделения накануне очередных занятий. На нем дается указание по методике и порядку проведения предстоящих занятий, использованию учебно-материальной базы, учебных пособий и тренажеров.

35. Боевая подготовка является основным содержанием повседневной деятельности военнослужащих в мирное время. Она организуется и проводится на основании плана боевой подготовки воинской части. Целью боевой подготовки является обучение военнослужащих четкому выполнению должностных и специальных обязанностей, подготовка подразделений воинской части к успешному выполнению задач по предназначению. Основное внимание в подготовке подразделений воинской части уделяется повышению полевой выучки, максимальному приближению процесса обучения к условиям реального выполнения задач в ходе проведения АСиНР, укреплению морально-психологической устойчивости и воинской дисциплины личного состава.

36. Основной задачей боевой подготовки является повышение их профессионализма и готовности к выполнению должностных и специальных обязанностей.

Боевая подготовка военнослужащих организуется командиром воинской части с учетом возлагаемых на них задач, в целях освоения ими:

основ выполнения АСиНР, задач и возможностей подразделений, правил эксплуатации, обслуживания и ремонта оружия, техники, оборудования и эффективного использования их в ЧС;

порядка действий при приведении воинской части в различные степени боевой готовности и режимы функционирования, порядка управления подчиненными подразделениями при выполнении задач;

требований радиационной, химической и биологической защиты, мероприятий по специальному, техническому и тыловому обеспечению, положений общевоинских уставов.

37. В рамках боевой подготовки с военнослужащими, проходящими воинскую службу по контракту на должностях начальников подразделений и специалистов, проводятся два учебно-методических сбора в год по освоению специальности (специальная подготовка), по три дня каждый.

38. Занятия по общим предметам боевой подготовки проводятся в учебных группах, состав которых определяется с учетом занимаемой должности и специальности обучаемых. Состав группы и ее руководитель объявляется приказом командира воинской части.

Обучение военнослужащих, проходящих воинскую службу по контракту на должностях начальников подразделений и специалистов, проводится:

по общим предметам – в общих группах, в период сборов;

по предметам обучения по своей специальности – на занятиях в группах по занимаемым должностям и специальностям.

С военнослужащими малочисленной специальности учебные группы не создаются, им выдаются индивидуальные задания, выполнение которых проверяется курирующим заместителем командира воинской части.

39. Особое внимание командир воинской части уделяет обучению и воспитанию старшин рот, принимает личное участие в проведении с ними занятий по вопросам выполнения должностных обязанностей, организации внутреннего порядка в подразделениях, организации и несении караульной и внутренней служб.

40. Учебный год делится на два учебных периода. Зимний учебный период начинается с января по май месяцы, летний учебный период - с июля по ноябрь месяцы. Перед каждым учебным периодом назначается подготовительный периоды - июнь, декабрь месяцы. В течении подготовительного периода отводится время на прием пополнения и совершенствование его начальной военной подготовки, увольнение в запас военнослужащих, выслуживших установленный срок службы, проведение командирских и инструкторско-методических сборов, прием зачетов на подтверждение и повышение классной квалификации, а также на развитие, совершенствование, обслуживание и подготовку учебной материально-технической базы.

41. Подготовка вновь прибывшего пополнения организуется и осуществляется в составе сводного подразделения (учебного пункта) по программе общевойсковой подготовки и заканчивается выполнением упражнения контрольных стрельб из автомата и принятием военной присяги, после чего вновь прибывшее пополнение занимается в составе штатного подразделения. Подготовка личного состава и слаживание подразделений осуществляется в течение периода обучения.

42. В начале каждого периода обучения отрабатываются совместные действия прибывшего пополнения в штатных подразделениях по боевой готовности и по порядку действий при ликвидации ЧС, проводится слаживание подразделения. Основу слаживания составляет полевая выучка: тактическая и тактико-специальная, специальная, техническая подготовка и вождение машин. В конце слаживания, в составе батальона, проводятся полевые выходы, не менее одного в каждом периоде обучения. В период полевых выходов проводятся контрольные занятия и тренировки по основным темам тактико-специальной, специальной, технической подготовки, по радиационной, химической и биологической защите.

43. Тактико-специальные учения проводятся: с ротами по два учения в каждом периоде обучения, с батальоном – одно. Учения проводятся по комплексным темам, предусматривающим выполнение АСиНР в ЧС.

44. Самостоятельная подготовка проводится в дни и часы, предусмотренные распорядком дня. В служебное время предусматривается до четырех часов в неделю на самостоятельную подготовку и три часа для занятий по физической подготовке.

45. Командирская и боевая подготовка планируется отделом боевой подготовки воинской части для каждой группы (подгруппы) на учебный год, определяются темы, занятия и количество часов, отрабатываемых на каждом учебно-методическом сборе (занятии). Расписания занятий по командирской и боевой подготовке разрабатываются для каждой группы (подгруппы) на месяц и заблаговременно объявляются руководителям занятий и обучаемым.

46. Учет занятий ведется руководителем учебной группы, все занятия и индивидуальные задания учитываются в журналах. После окончания учебного периода и учебного года итоговые результаты подготовки персонально каждого военнослужащего докладываются руководителями учебных групп командиру воинской части и заносятся в журнал учета боевой подготовки воинской части.

Учет командирской и боевой подготовки ведется в штабе воинской части, батальона или роте. Сроки хранения отчетных материалов по проведенным занятиям указаны в приказе Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 27 августа 2022 года № 54 "О внесении изменения в приказ Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 15 июня 2021 года № 289 "Об утверждении Перечня документов, образующихся в деятельности Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан, ведомств, территориальных подразделений и подведомственных организаций, с указанием сроков хранения".

Глава 4. Руководство боевой подготовкой

47. Руководство боевой подготовкой – процесс управления, предусматривающий постоянные педагогические усилия и меры организационного порядка, состоит в определении целей, направлений, путей, конкретных форм, методов, приемов реализации задач по обучению и воспитанию различных категорий обучаемых.

48. Руководство боевой подготовкой подразумевает собой налаженный учет и контроль качества выполнения мероприятий, предусмотренных планом боевой подготовки и другими руководящими документами и включает в себя:

строгое соблюдение требований руководящих документов;

глубоко продуманное планирование мероприятий боевой подготовки;

своевременную и четкую постановку задач всем категориям обучаемых и организацию их выполнения;

постоянное совершенствование профессиональной и методической подготовки офицеров, начальников подразделений и сержантов;

осуществление систематического контроля за ходом боевой подготовки и оказание помощи подчиненным в организации учебы и укреплении воинской дисциплины;

изучение и внедрение передового опыта;

совершенствование учебной материально-технической базы и эффективное ее использование при обучении.

49. Руководство боевой подготовкой осуществляется научно и оперативно:

1) научное руководство боевой подготовкой предусматривает:

понимание задач боевой подготовки;

объективное рассмотрение и взаимное обеспечение задач обучения и воспитания личного состава;

предвидение перспектив развития форм и способов применения техники, вооружения и подразделений в выполнении задач по ликвидации ЧС;

обобщение и внедрение в практику новаторских идей, передовых технологий и экономического эффекта;

2) оперативное руководство достигается:

своевременным внесением изменений и уточнений в планирующие документы и организацией их выполнения с учетом новых требований и передового опыта обучения военнослужащих;

постоянной боевой готовностью воинской части с учетом ее предназначения, для решения задач в мирное и военное время;

методической последовательностью от простого к сложному в обучении подразделений и завершением их подготовки проведением тактико-специальных учений батальона (роты);

согласованностью подготовки всех категорий военнослужащих по задачам, предметам обучения и срокам их подготовки;

достижением высокой полевой выучки, тактико-специальной подготовки и максимальным приближением условий обучения к реальной обстановке, возможная в результате ЧС;

высоким качеством процесса обучения, направленного на профессиональное изучение возможностей техники, вооружения и оборудования, их освоением и эффективным применением;

интенсивным использованием учебного времени, учебной материально-технической базы, экономным расходованием моторесурсов, боеприпасов и материально-технических средств.

50. Осуществляя руководство боевой подготовкой, командиры (начальники) всех степеней добиваются неукоснительного выполнения требований руководящих документов. Роль командира воинской части в организации руководства является определяющей при воздействии на ход и качество боевой подготовки, уровень полевой выучки подразделений и воинской части в целом.

51. Учет боевой подготовки предназначен для документального закрепления, отражения и анализа хода выполнения плана боевой подготовки, уровня боевой выучки специалистов, расчетов и подразделений, их готовности к выполнению задач в соответствии с предназначением, систематизации данных для планирования боевой подготовки на очередной учебный год (период обучения).

52. Основными требованиями, предъявляемыми к учету, являются:

достоверность учетных данных и полная характеристика хода выполнения плана боевой подготовки, уровня подготовки различных категорий личного состава и степени боевой слаженности подразделений, воинской части в целом;

полнота учета и своевременность представления отчетных документов старшему командиру (начальнику);

возможность всестороннего анализа боевой подготовки и принятия необходимых мер по устранению выявленных недостатков в обучении личного состава воинской части.

53. Учет результатов боевой подготовки и их выполнения ведется:

во взводе – индивидуально и за отделения;

в роте – индивидуально, за отделения и взводы;

в батальоне – индивидуальный за офицеров, сержантов, за взводы и роты;

в воинской части – индивидуальный за офицеров, сержантов, отдельные подразделения и батальоны.

54. В воинской части организацию и учет по боевой подготовке обеспечивает заместитель командира воинской части по боевой подготовке, в подразделениях командиры батальонов, рот и взводов.

55. Общий контроль за планированием и проведением боевой подготовки выполняет командир воинской части. Контроль осуществляется в целях обеспечения плановой боевой подготовки подразделений и выполнения, поставленных задач в приказах и других руководящих документов на учебный год (период обучения).

Основными формами контроля хода боевой подготовки и выучки воинской части являются: контрольные занятия, смотры, зачеты, экзамены, итоговые проверки и проверки по частным вопросам, учения и инспектирование. Мероприятия по контролю боевой подготовки отражаются в плане боевой подготовки.

Высокая эффективность мероприятий по контролю и оказанию помощи подразделениям достигается осуществлением должностными лицами контроля, оказанием практической помощи и исключением повторяемости выявленных недостатков и причин наличия.

56. В целях контроля за ходом боевой подготовки в воинской части разрабатывается план контроля и оказания помощи подразделениям, в котором отражаются:

цель контроля и оказания помощи;

состав комплексной (целевой) комиссии (группы) и ее руководитель;

время и продолжительность работы комиссии (группы);

основные вопросы контроля и оказания помощи;

время и место разбора результатов контроля и оказания помощи.

57. Существенное влияние на ход боевой подготовки оказывает своевременное подведение ее итогов. Итоги подводятся:

в отделении, взводе – ежедневно;

в роте – еженедельно;

в батальоне – ежеквартально;

в воинской части – ежеквартально и за период обучения.

58. Анализ боевой подготовки воинской части, эксплуатации вооружения, техники и оборудования с изданием приказов проводится в воинской части ежемесячно и предоставляется в Комитет по гражданской обороне и воинских частей Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан.

____________________________________________

	Приложение 1 к Правилам по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны
	Утверждаю Председатель Комитета по гражданской обороне и воинским частям Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан (воинское звание, подпись, фамилия) "___" ____________ 20__ г.

П Л А Н
боевой подготовки воинской части ________ на 1 полугодие 20__ года

№ п/п	Мероприятия	Кто привлекается	Кто проводит	Сроки проведения
				январь	февраль	март	апрель	май	июнь	Отм. об испол
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
А. По плану старшего начальника
Б. По плану командира воинской части
I.	Боевая готовность
II.	Командирская и боевая подготовка
III.	Подготовка штабов
IV.	Подготовка подразделений
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
V.	Состязания (конкурсы)
VI.	Руководство обучением, воспитанием и укреплением воинской дисциплины

Приложения:

1. Состав учебных групп и расчет часов на командирскую подготовку офицеров и сержантов.

2. Перечень тем, их содержание, распределение средств усиления, расход моторесурсов на тактико-специальные и командно-штабные учения.

3. Перечень сборов специалистов и сроки их проведения.

4. Календарь основных спортивных мероприятий на учебный год.

5. Расчет потребности моторесурсов и боеприпасов на боевую подготовку.

Командир воинской части ______________________________________
(воинское звание, подпись, фамилия)

Приложение 2 к Правилам по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Состав учебных групп, расчет часов на командирскую подготовку и боевую подготовку

I. Состав групп, руководители

1. Офицеры: Группа № 1 (состав группы, руководитель)
и т.д.

2. Сержанты: Группа № 1 (состав группы, руководитель)
и т.д.

3. Солдаты: Группа № 1 (состав группы, руководитель)
и т.д.

II. Расчет часов по предметам обучения

Предметы обучения	Кол-во часов на учебный год	Зимний период обучения
		Кол-во часов на период	в т.ч. по месяцам:
			январь	февраль	март	апрель	май
1. Офицеры
2. Начальники подразделений
3. Сержанты
4. Солдаты

Командир воинской части_____________________________________
(воинское звание, подпись, фамилия)

Заместитель командира части по боевой подготовке (воинское звание, подпись, фамилия)

Приложение 3 к Правилам по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Перечень тем, их содержание, распределение средств усиления, расход моторесурсов на штабные тренировки, тактико-специальные, командно-штабные учения на картах и на местности

С кем проводится учение, штабная тренировка	Темы учений и штабных тренировок	Средства усиления	Сроки проведения	Место проведения	Кто проводит	Расход моторесурсов на единицу, км (м.час)
	Тактико-специальные учения
	Командно-штабные учения (на местности)
	Штабные тренировки (на местности)

Командир воинской части _________ (воинское звание, подпись, фамилия) Начальник штаба – первый заместитель командира части (воинское звание, подпись, фамилия)

Приложение 4 к Правилам по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Перечень сборов специалистов и сроки их проведения

Категория специалистов, привлекаемых на сборы	Сроки проведения	Место проведения	Кто проводит	Основание для проведения (приказы, и т.д.)
По плану старших командиров (начальников)
По плану воинской части

Начальник штаба – первый заместитель командира воинской части ________________
(воинское звание, подпись, фамилия)

Заместитель командира воинской части ____________________ по боевой подготовке
(воинское звание, подпись, фамилия)

Заместитель командира воинской части _________ по воспитательной и социально-
правовой работе (воинское звание, подпись, фамилия)

Заместитель командира воинской части _________ по технике и вооружению
(воинское звание, подпись, фамилия)

Заместитель командира воинской части ______________________________ по тылу
(воинское звание, подпись, фамилия)

Приложение 5 к Правилам по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Календарь основных спортивных мероприятий на 1 полугодие 20__ года

Мероприятия, где проводятся	Кто привлекается	Зимний период					Летний период
		январь	февраль	март	апрель	май	июль	август	сентябрь	октябрь	ноябрь
В Министерстве по чрезвычайным ситуациям
Среди воинских частей гражданской обороны
В воинской части

Заместитель командира воинской части __________________по боевой подготовке
(воинское звание, подпись, фамилия)

Приложение 6 к Правилам по организации боевой подготовки в воинских частях гражданской обороны

Расчет потребности моторесурсов и боеприпасов на боевую подготовку

Моторесурсы

Годовые нормы расхода моторесурсов

Марки машин	Ед. измерения, км (м.час)	Группы машин
		Боевая	Строевая	Учебная	Транспортная

Расход моторесурсов на боевую подготовку

Предметы обучения, темы занятий и номера упражнений	Количество занятий (упражнений)	Расход моторесурсов, км (м.час)
		На одно занятие (упражнение)	Всего

Боеприпасы

Подразделения	Мероприятия, количество		Боеприпасы, шт.		Осветительные и имитационные средства
	упражнения стрельб, состязания	занятия, учения	Патроны, мм		Патроны		Средства имитации
	1 упражнение учебных стрельб	1	5,45	9,0	холостые 5,45 мм	сигнальные

Заместитель командира воинской части ____________________ по боевой подготовке
(воинское звание, подпись, фамилия)

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2024 жылғы 5 тамыздағы № 310 бұйрығы

"Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің мәселелері" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 60-4) тармақшасына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:

1. Қоса беріліп отырған азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидалар бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Азаматтық қорғаныс және әскери бөлімдер комитеті Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен:

1) осы бұйрықтың электрондық көшірмесін Қазақстан Республикасы нормативтік құқықтық актілерінің эталондық бақылау банкіне енгізу үшін Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің "Қазақстан Республикасының Заңнама және құқықтық ақпарат институты" шаруашылық жүргізу құқығындағы республикалық мемлекеттік кәсіпорнына жолдауды;

2) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің интернет-ресурсында орналастыруды қамтамасыз етсін.

3. "Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі әскери бөлімдерінің жауынгерлік дайындығы бойынша нұсқаулығын бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 2 маусымдағы №257 бұйрығының күші жойылды деп танылсын.

4. Осы бұйрықтың орындалуын жетекшілік ететін бақылау Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар вице-министріне және Азаматтық қорғаныс және әскери бөлімдер комитетіне жүктелсін.

5. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Министр генерал-майор

Ш. Әрінов

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2024 жылғы 5 тамыздағы № 310 бұйрығымен бекітілген

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидалар

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Осы азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидалар (бұдан әрі - Қағидалар) Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2020 жылғы 23 қазандағы № 701 "Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің мәселелері" қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі туралы ереженің 16-тармағының 60-4) тармақшасына сәйкес әзірленді және командирлік және жауынгерлік даярлық жүйесіндегі азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінің (бұдан әрі – әскери бөлім) жеке құрамын оқыту тәртібін айқындайды.

2. Жауынгерлік даярлық-әскери бөлім командирінің оқу процесін жоспарлау, әскери бөлімнің жеке құрамын жүйелі оқыту және тәрбиелеу жөніндегі қызметі. Жауынгерлік дайындықтың негізгі іс-шаралары:

жауынгерлік даярлыққа қойылатын міндеттер мен талаптарды айқындау;

командирлік және жауынгерлік даярлық бағдарламаларын әзірлеу;

оқу процесін құру және жоспарлау;

жауынгерлік даярлықты жүргізу және оны жан-жақты қамтамасыз ету;

кәсіби дағдыларды игеру;

бақылауды ұйымдастыру және көмек көрсету.

3. Әскери бөлімнің жауынгерлік даярлығының негізгі міндеттері:

әскери бөлімнің мақсаты бойынша міндеттерді орындауға жауынгерлік әзірлігін арттыруға бағытталған іс-шараларды өткізу;

әскери бөлімнің төтенше жағдайлар (бұдан әрі - ТЖ) кезінде авариялық-құтқару және шұғыл жұмыстарды (бұдан әрі - АҚжШЖ) жүргізуге әзірлігі;

барлық санаттағы әскери қызметшілердің жоғары кәсіби біліміне қол жеткізу болып табылады.

4. Әскери бөлімнің жауынгерлік даярлығына қойылатын негізгі талаптар:

елдің аумағын, оның халқын ТЖ кезінде және олардың туындау қаупі кезінде қорғау үшін әскери бөлімнің мақсатына жауынгерлік даярлықтың бағыты мен мазмұнының толық сәйкестігі;

оқыту мен тәрбиелеу принциптерін қатаң және толық сақтау;

оқыту практикасына озық тәжірибені зерделеу, жалпылау және енгізу;

оқу материалдық-техникалық базасын тиімді және ұтымды пайдалану болып табылады.

5. Әскери бөлімдегі оқу процесі мына басшылық құжаттардың талаптарына сәйкес құрылады:

жалпы әскери жарғылар;

Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің бұйрықтары;

әскери бөлімдердің командирлік және жауынгерлік даярлық бағдарламалары;

атыс және жүргізу курстары.

6. Басшылық құжаттарға сәйкес мыналар:

оқу жылының басталуы мен аяқталуы;

оқу кезеңдері және олардың ұзақтығы;

айдағы оқу күндері мен сағаттар саны;

барлық санаттағы әскери қызметшілермен өткізілетін оқу-әдістемелік жиындардың, командирлік сабақтардың ұзақтығы мен саны;

командалық-штабтық және тактикалық-арнайы оқу-жаттығулардың, жойтықтырулардың саны;

қару-жарақты, техниканы және оқу-материалдық базаны пайдаланудың кезекті маусым режиміне ауыстыру мерзімдері;

жаңадан келген толықтыруды қабылдау және оны бастапқы даярлауды жетілдіру мерзімдері және басқа да іс-шаралар анықталады.

7. Оқушылардың санаттары мен оқу пәндері бойынша жауынгерлік даярлықтың мазмұны командирлік және жауынгерлік даярлық бағдарламаларында көрсетіледі. Әскери бөлімнің жедел жауапкершілік аймағының ерекшеліктерін және оған жүктелген міндеттерді ескере отырып, әскери бөлімнің командирі тақырыптардың 20 пайызына дейін және жекелеген сабақтардың мазмұнын нақтылайды, батальонның (жекелеген ротаның) командирі сабақтардың мазмұнын және сабақтарда пысықтауға жататын нормативтерді нақтылайды.

2-тарау. Жауынгерлік дайындықты жоспарлау

8. Жоспарлау деп жауынгерлік даярлық жөніндегі нақты іс-шараларды өткізу орны, уақыты және оларды жоспарлау құжаттарында көрсете отырып, жан-жақты қамтамасыз ету бойынша айқындау және келісу процесі алынады.

Жауынгерлік даярлық жоспарлау әскери бөлімнің жауынгерлік даярлық бөлімі командирінің шешімі негізінде, тікелей басшылығымен және оның қатысуымен жүзеге асырады. Жауынгерлік дайындықты жоспарлау кезінде:

әскери бөлімде – орындау үлгісі осы Қағидаларға 1-қосымшада көзделген жартыжылдыққа жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру туралы бұйрық, айға арналған негізгі іс-шаралардың жоспар-күнтізбесі, жартыжылдыққа арналған жауынгерлік даярлық жоспары;

батальонда – жауынгерлік даярлық жоспары, оқу кезеңіне арналған сағаттардың тақырыптық есебі; бір айға арналған негізгі іс-шаралардың жоспар-күнтізбесі;

ротада (жеке взводта) – бір айға арналған негізгі іс-шаралар жоспары, бір аптаға арналған сабақ кестесі әзірленеді.

9. Әскери бөлімде жауынгерлік даярлық жоспарына:

орындау үлгісі осы Қағидаларға 2-қосымшада көзделген оқу топтарының құрамы, командирлік даярлық пен жауынгерлік даярлыққа арналған сағаттарды есептеу;

орындау үлгісі осы Қағидаларға 3-қосымшада көзделген тақырыптардың тізбесі, олардың мазмұны, күшейту құралдарын бөлу және штабтық жаттығуларға, карталарда және жергілікті жерлерде тактикалық-арнайы, командалық-штабтық жаттығуларға моторесурстарын жұмсау;

орындалу үлгісі осы Қағидаларға 4-қосымшада көзделген мамандар жиындарының тізбесі және оларды өткізу мерзімдері;

орындау үлгісі осы Қағидаларға 5-қосымшада көзделген қосымшалары әзірленеді жартыжылдыққа арналған негізгі спорттық іс-шаралар күнтізбесі;

орындау үлгісі осы Қағидаларға 6-қосымшада көзделген моторесурстары мен оқ-дәрілердің жауынгерлік даярлыққа қажеттілігін есептеу;

10. Жауынгерлік даярлықты жоспарлау шеңберінде:

әскери тәртіпті нығайту жөніндегі жұмыс жоспары;

оқу-материалдық базаны салу және жетілдіру жоспары;

жүргізушілерді және автомобиль қызметінің басқа да мамандарын техникалық даярлау жоспары;

өнертабыстық және өнертапқыштық жұмыс жоспары;

сыныптық мамандарды даярлау тәртібі;

әскери бөлім ауқымында өткізілетін командирлік, нұсқаушы-әдістемелік, көрсетілімдік сабақтардың кестесі әзірленеді.

11. Әскери бөлім қызметтерінің бастықтары жарты жылға арналған қызметтер бойынша жауынгерлік даярлық жоспарларын әзірлейді, оларға:

аға бастықтардың іс-шаралары және оларды орындау бойынша қызмет жұмысының тәртібі;

бағынысты бөлімшелерді даярлау жөніндегі қызмет бастығының іс-шаралары;

бағынысты бөлімшелермен тактикалық-арнайы оқу-жаттығуларды, жаттығуларды және бақылау сабақтарын өткізу мерзімдері;

оқу кезеңіне тактикалық-арнайы, арнайы, техникалық даярлық бойынша барлық лауазымды тұлғаларды даярлауға арналған сағаттардың тақырыптық есебі;

далалық шығу және оқу орталығы мен полигонға шығу мерзімдері;

әскери тәртіпті нығайту жөніндегі іс-шаралар кіреді.

12. Жауынгерлік даярлық жоспары жалпы әскери жарғылар, командирлік және жауынгерлік даярлық бағдарламалары, әскери бөлім командирінің шешімдері негізінде әзірленеді және:

жауынгерлік әзірлік;

офицерлерді, бөлімше бастықтарын және сержанттарды даярлау;

штабтарды дайындау;

бөлімшелерді дайындау; жарыстар (конкурстар);

оқытуға, тәрбиелеуге және әскери тәртіпті нығайтуға басшылық жасау бөлімдерін қамтиды.

1) "Жауынгерлік әзірлік" бөлімінде төтенше жағдайларды жою кезіндегі жауынгерлік әзірлікті және іс-қимылдарға әзірлікті қолдау және одан әрі жетілдіру мәселелері бойынша жеке құрамды оқытуға байланысты іс-шаралар көрсетіледі. Офицерлік құраммен өткізілетін көрнекі сабақтардың және бөлімшелермен жауынгерлік әзірліктің әртүрлі дәрежесіне келтіру жөніндегі практикалық сабақтардың (жаттығулардың) мерзімдері (күндері); жауынгерлік әзірлік жоспарларын нақтылау және қару-жарақты, техниканы, жабдықтарды және материалдық құралдар қорларын қолдануға әзірлікте ұстау жөніндегі іс-шаралар айқындалады.

Бұл бөлімде келесі іс-шаралар да көрсетілген:

әскери бөлімді жауынгерлік әзірліктің жоғары дәрежесіне келтіру, жұмыс істеу режимдеріне келтіру, ТЖ жою кезіндегі өзара іс-қимыл жоспарларын нақтылау;

жауынгерлік әзірлік бойынша тактикалық-саптық сабақтар;

зардап шеккен халыққа арналған лагерь әкімшілігімен жаттығу (өрістетусіз және өрістетусіз), ТЖ жою кезінде жауынгерлік дайындық және мақсаты бойынша міндеттерді орындауға әзірлік мәселелерін тексеру мақсатында әскери бөлімнің дабылы бойынша көтеру;

қару-жарақтың, техниканың, материалдық-техникалық қорлардың жай-күйін және сақталуын тексеру және басқа да іс-шаралар;

әскери қалашықты және әскери бөлім объектілерін күзету және қорғау жоспарын нақтылау;

2) "Офицерлерді, бөлімше бастықтарын және сержанттарды даярлау" бөлімінде:

мемлекеттік-құқықтық дайындық бойынша сабақтар;

құқықтық, әскери-техникалық және басқа да ақпарат;

командалық жиындар мен оқу сабақтарын өткізу күндері;

мамандығы бойынша жаттығу өткізу мерзімі;

бақылау сабақтары, сынақтарды қабылдау күндері;

өз бетінше жұмыс істеу уақыты және лауазымды тұлғаларды өз бетінше даярлауды құрайтын басқа да іс-шаралар көрсетіледі.

Сержанттарды даярлау жөніндегі негізгі іс-шаралар қосымша көрсетіледі:

командирлік сабақтар және оқу-әдістемелік жиындар;

міндеттерді орындау барысында техникадағы, байланыс құралдарындағы, атыс, бөлімшелерді басқару бойынша іс-қимылдар жаттығулары және басқа да іс-шаралар;

3) "Штабтарды дайындау" бөлімінде мынадай іс-шаралар көрсетіледі:

бөлек және бірлескен штабтық жаттығуларды өткізу күндері;

карталарда (жергілікті жерде) командалық-штабтық оқу-жаттығу күндері және тактикалық-арнайы оқу-жаттығулар;

тактикалық жедел жиналыстар;

байланыс құралдарындағы жаттығулар;

басқару пункттерін орналастыру және жылжыту бойынша жаттығулар және штабты дайындауға байланысты басқа да іс-шаралар;

4) "Бөлімшелерді дайындау" бөлімінде мыналар көрсетіледі:

жас жүргізушілерді даярлау мерзімі мен тәртібі;

тактикалық-арнайы оқу-жаттығуларды өткізу уақыты;

ату және жүргізу жаттығуларын орындау мерзімділігі;

қорғау құралдарын қолдану бойынша жаттығулар және оларда болу ұзақтығына оқыту;

барлық түрдегі жаттығулар;

бөлімшелердің оқу орталығына (полигонға) шығу мерзімдері және бөлімшелерді даярлау ерекшелігін көрсететін басқа да іс-шаралар;

5) "Жарыстар, конкурстар" бөлімінде мыналар көрсетіледі:

тактикалық-арнайы, арнайы (техникалық), атыс, саптық және дене шынықтыру даярлығы; радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау бойынша үздік бөлімшеге (есеп, экипаж) жарыстар өткізу мерзімдері;

құтқарушылардың біліктілік сынақтарын өткізу, сыныптық біліктілігін растауға және арттыруға емтихандарды қабылдау мерзімдері және басқа да іс-шаралар;

6) "Оқытуға, тәрбиелеуге және әскери тәртіпті нығайтуға басшылық ету" бөлімінде жеке құрамды оқыту мен тәрбиелеу міндеттерін қамтамасыз етуге; басқару органдары мен бөлімшелердің далалық дағдыларын жақсартуға; әскери тәртіптің жай-күйін жақсартуға бағытталған іс-шаралар көзделеді.

Бұл бөлімде сонымен қатар мыналар көрсетіледі:

оқу жылына (оқу кезеңіне), айға және аптаға міндеттер қою тәртібі мен мерзімдері;

жоғары тұрған инстанциялардың бақылау және көмек көрсету бөлімшелеріндегі жұмыс мерзімдері;

әскери тәртіпті нығайту жөніндегі іс-шаралар;

бөлімшелерді үйлестіру аяқталғаннан кейін бақылау сабақтарын өткізу мерзімдері;

байқап қараулар;

оқу қорытындысын шығару мерзімдері;

жалпы жиналыстарды, әскери-техникалық, әскери-ғылыми және әдістемелік конференцияларды өткізу мерзімдері;

жауынгерлік даярлық үздіктері кеңестерінің мерзімдері;

жауынгерлік даярлыққа, қару-жарақты, әскери техниканы пайдалануға, әскерлер қызметіне талдау жүргізу уақыты және басқа да іс-шаралар.

13. Әскери тәртіпті нығайту жөніндегі жұмыс жоспары жоғары тұрған сатылардың басшылық құжаттарының талаптары, әскери бөлім командирінің "Оқу кезеңіне жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру туралы" бұйрығы негізінде жеке құжатпен әзірленеді, онда мыналар көрсетіледі:

жеке құрамның әскери тәртібінің жоғары деңгейіне жетудің негізгі бағыттары, жолдары мен тәсілдері;

офицерлерді, бөлімше бастықтары мен сержанттарды әскери тәртіпті нығайту жөніндегі жұмыс практикасына оқыту тәртібі мен іс-шаралары;

офицерлермен әдістемелік кеңестер, тәрбие және әлеуметтік-құқықтық жұмыстың маңызды мәселелері бойынша нұсқаушы-әдістемелік және көрнекі сабақтар;

қоғамдық ұйымдардың төрағалары мен мүшелерімен жиналыстар және басқа да қоғамдық іс-шаралар;

оқу кезеңіне арналған мемлекеттік-құқықтық дайындық сабақтарының тақырыбы.

14. Оқу-материалдық базаны салу және жетілдіру жоспары басшылық құжаттарды және оқу материалдық-техникалық базасының нақты жай-күйін ескере отырып әзірленеді, онда мыналар көрсетіледі:

барлық жетілдіру объектілерінің тізбесі және олардың әзірлік мерзімдері;

материалдар мен ақшалай қаражаттарының қажетті саны;

оқу объектілерін жетілдіру мен ұстауға жауапты лауазымды тұлғалар.

15. Жүргізушілерді және автомобиль қызметінің басқа да мамандарын техникалық даярлау жоспарын әскери бөлімнің техникалық бөлімі басшылық құжаттардың талаптары негізінде әзірлейді.

16. Сыныптық мамандарды даярлау жоспарын жауынгерлік даярлық бөлімі әзірлейді, онда оқу кезеңінің басында қанша және қандай сынып мамандары бар және кезең ішінде қанша даярлау жоспарланғаны көрсетіледі.

17. Бір айға арналған негізгі іс-шаралардың жоспар-күнтізбесі штабта әзірленеді және жекелеген іс-шараларды өткізу мерзімдерін нақтылайды, әскери бөлімдегі негізгі іс-шараларды қамтамасыз ету тәртібін нақтылайды. Онда айдың басты міндетін сапалы орындау мақсатында қосымша іс-шаралар жоспарлануда. Жоспар әскери бөлімнің барлық лауазымды адамдарының жеке жұмысын бір айлық жоспарлаудың негізгі құжаты болып табылады және жауынгерлік даярлық жоспарының нысаны бойынша әзірленеді.

3-тарау. Командирлік және жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру

18. Әскери бөлімнің командирі жеке құрамды тәрбиелеу мен оқыту процесінің негізгі ұйымдастырушысы және басшысы болып табылады.

Взводтар (роталар, батальондар, бөлімдер) сержанттары және бөлімшелер (есеп айырысулар, экипаждар, топтар) командирлері (бұдан әрі - сержанттар) лауазымдарында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілер мен офицерлерді оқыту командирлік даярлық жүйесінде жүргізіледі.

Бөлімшелер бастықтары, мамандар лауазымдарында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді және әскерге шақыру бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді оқыту жауынгерлік даярлық жүйесінде жүргізіледі.

19. Офицерлерді командирлік даярлау офицерлерде диалектикалық дүниетанымды, ұйымдастырушылық қабілеттерді, принциптілікті, командирлік ерік-жігерді, өзіне және бағыныстыларға деген талапты, техника, қару-жарақ пен жабдық туралы кәсіби білімді, әдістемелік шеберлікті қалыптастыруға бағытталған және жауынгерлік дайындықпен тығыз байланысты болады.

20. Офицерлерді командирлік даярлау пәндері көздейтін сабақтар:

қызметтік қызметті ұйымдастыру және әскери бөлімді мақсаты бойынша қолдану жөніндегі басшылық құжаттардың талаптарын;

авариялардың мен дүлей зілзалалардың салдарларын жою кезінде АҚжШЖ жүргізу технологияларын;

әскери бөлімнің ұйымдық-штаттық құрылымы, міндеттері, оның жедел мүмкіндіктері және қолданылатын іс-қимыл тактикасын;

әскери бөлімді (бөлімшелерді) жедел жағдайдың әртүрлі жағдайларындағы іс-қимылдарға дайындау әдістерін;

жеке құраммен сабақтарды ұйымдастыру және өткізу әдістерін, оның ішінде оқытудың неғұрлым тиімді нысандары мен құралдарын; әскери оқыту, тәрбиелеу, уәждеу әдістері және жеке құрамды қойылған міндеттерді ойдағыдай орындауға бағыттауды түсіндіруді.

Командирлік даярлық жүйесінде офицерлер лауазымдық және арнаулы міндеттерді орындау (оның ішінде атқаратын лауазымынан бір саты жоғары), бағынысты бөлімшелерді басқару, АҚжШЖ ұйымдастыру және өткізу бойынша білім мен дағдыларды алады, қойылған міндеттерді орындау, негізделген шешім қабылдау, бағынысты жеке құрамға міндет қою, өзара іс-қимылды ұйымдастыру және жан-жақты қамтамасыз ету тәртібін меңгереді.

21. Командирлік даярлық шеңберінде офицерлердің білімін, іскерлігін, дағдылары мен командирлік қасиеттерін жетілдіру мақсатында командирлік жиындар мен сабақтар өткізіледі. Жиын барысында офицерлер оқу пәндері және басшылық құжаттарды білу бойынша сынақтар тапсырады.

22. Рота және взвод командирлерінің топтарымен жылына үш күндік екі командалық жиын өткізіледі. Әскери бөлім командирінің орынбасарларымен, қызмет бастықтарымен, батальон командирлерімен және олардың орынбасарларымен командирлік сабақтар айына екі күннен өткізіледі. Әскери бөлімдердің командирлерімен олардың орынбасарларымен және қызмет бастықтарымен командирлік жиындар Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Азаматтық қорғаныс және әскери бөлімдер комитетінің басшылығымен жылына бір рет, ұзақтығы үш күнге дейін өткізіледі.

23. Озық тәжірибені жедел тарату мақсатында командалық жиындар мен сабақтар дәйекті түрде - алдымен жоғары тұрған буындарда, содан кейін уақыт бойынша белгілі бір ауысыммен, төмен тұрған буындарда өткізіледі.

24. Оқу уақытының елу пайызы дала жағдайында техника, қару-жарақ пен жабдықты қолдана отырып сабақтарға бөлінеді, сабақтардың жиырма пайызы түнгі уақытта өткізіледі.

25. Өнертабыстық жұмыс шеңберінде офицерлерге оқу кезеңіне әдістемелік ұсынымдарды (әзірлемелерді), оқу-жаттығулар, сабақтар өткізу жоспарларын және басқа да оқу материалдарын әзірлеу бойынша жеке тапсырмалар беріледі.

26. Офицерлердің практикалық дағдылары оқу орталықтары мен полигондардың аумағында өткізілетін тактикалық-арнайы, командалық-штабтық жаттығулар, штабтық жаттығулар және бөлімшелермен сабақтар барысында пысықталады.

27. Сержанттарды командирлік даярлау оқу-әдістемелік жиындарда, сабақтарда ұйымдастырылады және өткізіледі, жеке құраммен жауынгерлік даярлық барысында, нұсқаушы-әдістемелік және көрсетілімдік сабақтарда, нұсқамаларда және бағыныстылармен сабаққа дайындық кезінде, сондай-ақ аға командирлердің (бастықтардың) конспектілерін (сабақ өткізу жоспарларын) бекіту кезінде жетілдіріледі.

28. Командирлік даярлық барысында сержанттар мамандығы бойынша бөлімшені (есептеуді, экипажды) қолдану негіздерін, ТЖ жою жөніндегі міндеттерді орындау кезіндегі оның іс-қимылдарының әдіс пен тәсілдерін, техника мен жабдықтың қаруланған материалдық бөлігін және оны мақсаты бойынша пайдалану тәртібін, лауазымдық және арнаулы міндеттерді зерделейді, командирлік қасиеттер мен әдістемелік дағдыларды дамытады, нысандары мен әдістерін меңгереді, әскери оқыту, тәрбиелеу және оларды практикалық қызметінде қолдануға үйретеді.

29. Сержанттар бөлімшеде өткізілетін барлық сабақтарға қатысады, ал практикалық сабақтар бөлімше командирінің бақылауымен дербес өткізіледі.

30. Сержанттармен командирлік жиындар әр оқу кезеңі басталғанға дейін үш күн ішінде (маусым, желтоқсан) әскери бөлім ауқымында сержанттардың жеке даярлық деңгейін арттыру және бағыныстыларды оқыту мен тәрбиелеу кезінде бірыңғай әдістемелік тәсілдерді әзірлеу үшін өткізіледі.

31. Командирлік сабақтар сержанттардың командирлік оқуының белгіленген күндерінде ай сайын өткізіледі. Сабақтар батальон немесе рота ауқымында ұйымдастырылады және өткізіледі. Командирлік сабақтар болмаған күндері сержанттар қарамағындағылармен сабақтар өткізуге, бөлімшелермен сабақтар мен оқу-жаттығуларға тартылады. Арнайы мәселелер (қызметтер) бойынша сержанттарды оқыту үшін әскери бөлім қызметтерінің бастықтары тартылады.

32. Қарамағындағыларды оқыту және тәрбиелеу міндеттерін дұрыс шешу үшін қажетті командирлік және әдістемелік қасиеттерді дамыту, білімін, іскерлігін, дағдыларын жетілдіру мақсатында сержанттарды командирлік даярлау негізінен әскери бөлімнің жауапкершілік аймағының ерекшеліктерін ескере отырып, күндіз-түні қиын жағдайда жергілікті жерде (оқу орталығы, полигон, заттай учаске) өткізіледі.

33. Нұсқаушы-әдістемелік және көрсетілімдік сабақтар жиындар, командирлік сабақтар барысында және жеке құраммен сержанттар сабақтар өткізетін жаңа және неғұрлым күрделі тақырыптарды пысықтау алдында өткізіледі. Оларға алдағы сабақтарды ұйымдастыруда және өткізуде бірыңғай тәсіл белгіленеді. Сержанттарды оқытудың негізгі нысаны топтық жаттығулар мен әдістемелік сабақтар болып табылады, онда сержанттар бөлім командирі (есеп, экипаж және взвод) лауазымындағы міндеттерді шешеді.

34. Сержанттармен сабақ өткізу тәртібі бойынша нұсқаманы бөлімше командирі кезекті сабақтар қарсаңында жүргізеді. Онда алдағы сабақтарды өткізу әдістемесі мен тәртібі, оқу-материалдық базаны, оқу құралдары мен тренажерлерді пайдалану бойынша нұсқау беріледі.

35. Жауынгерлік дайындық бейбіт уақытта әскери қызметшілердің күнделікті қызметінің негізгі мазмұны болып табылады. Ол әскери бөлімнің жауынгерлік даярлық жоспары негізінде ұйымдастырылады және өткізіледі. Жауынгерлік даярлықтың мақсаты әскери қызметшілерді лауазымдық және арнайы міндеттерді нақты орындауға үйрету, әскери бөлім бөлімшелерін мақсаты бойынша міндеттерді сәтті орындауға дайындау болып табылады. Әскери бөлім бөлімшелерін даярлауда негізгі назар далалық білімді арттыруға, АҚжШЖ жүргізу барысында міндеттерді нақты орындау жағдайларына оқыту процесін барынша жақындатуға, жеке құрамның моральдық-психологиялық тұрақтылығы мен әскери тәртібін нығайтуға аударылады.

36. Жауынгерлік даярлықтың негізгі міндеті олардың кәсібилігін және лауазымдық пен арнайы міндеттерді орындауға әзірлігін арттыру болып табылады.

Әскери қызметшілердің жауынгерлік даярлығын әскери бөлімнің командирі оларға жүктелген міндеттерді ескере отырып, оларды игеру мақсатында мыналарды ұйымдастырады:

АҚжШЖ орындау негіздерін, бөлімшелердің міндеттері мен мүмкіндіктерін, қаруды, техниканы, жабдықты пайдалану, оларға қызмет көрсету мен жөндеу және оларды ТЖ-да тиімді пайдалану қағидаларын;

әскери бөлімді жауынгерлік әзірліктің әртүрлі дәрежесіне және жұмыс істеу режиміне келтіру кезіндегі іс-қимыл тәртібін, міндеттерді орындау кезінде бағынысты бөлімшелерді басқару тәртібін;

радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау талаптары, арнайы, техникалық және тылдық қамтамасыз ету жөніндегі іс-шаралар, жалпы әскери жарғылардың ережелерін.

37. Жауынгерлік даярлық шеңберінде бөлімше бастықтары мен мамандар лауазымдарында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілермен мамандықты игеру бойынша жылына екі оқу-әдістемелік жиын (арнайы даярлық), әрқайсысы үш күннен өткізіледі.

38. Жауынгерлік даярлықтың жалпы пәндері бойынша сабақтар құрамы білім алушылардың атқаратын лауазымы мен мамандығын ескере отырып айқындалатын оқу топтарында өткізіледі. Топтың құрамы және оның басшысы әскери бөлім командирінің бұйрығымен жарияланады.

Бөлімше бастықтары және мамандар лауазымдарында келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әскери қызметшілерді оқыту жүргізіледі:

жалпы пәндер бойынша – жалпы топтарда, жиын кезеңінде;

өз мамандығы бойынша оқу пәндері бойынша – атқаратын лауазымдары мен мамандықтары бойынша топтардағы сабақтарда.

Саны аз мамандықтағы әскери қызметшілермен оқу топтары құрылмайды, оларға жеке тапсырмалар беріледі, олардың орындалуын әскери бөлім командирінің жетекшілік ететін орынбасары тексереді.

39. Әскери бөлім командирі рота старшиналарын оқытуға және тәрбиелеуге ерекше назар аударады, олармен лауазымдық міндеттерді орындау, бөлімшелерде ішкі тәртіпті ұйымдастыру, қарауылдық және ішкі қызметтерді ұйымдастыру және атқару мәселелері бойынша сабақтар өткізуге жеке қатысады.

40. Оқу жылы екі оқу кезеңіне бөлінеді. Қысқы оқу кезеңі қаңтардан мамырға дейін, жазғы оқу кезеңі шілдеден қарашаға дейін созылады. Әр оқу кезеңінің алдында дайындық кезеңдері - маусым, желтоқсан айлары тағайындалады. Дайындық кезеңінде оның бастапқы әскери даярлығын толықтыруға және жетілдіруге, белгіленген қызмет мерзімін өткерген әскери қызметшілерді запасқа шығаруға, командирлік және нұсқаушылық-әдістемелік жиындарды өткізуге, сыныптық біліктілігін растауға және арттыруға, сондай-ақ оқу материалдық-техникалық базасын дамытуға, жетілдіруге, қызмет көрсетуге және дайындауға сынақтар қабылдауға уақыт бөлінеді.

41. Жаңадан келген толықтыруды дайындау жалпы әскери даярлық бағдарламасы бойынша жиынтық бөлімшенің (оқу пунктінің) құрамында ұйымдастырылады және жүзеге асырылады және автоматтан бақылау ату жаттығуларын орындаумен және әскери ант қабылдаумен аяқталады, содан кейін жаңадан келген толықтыру штаттық бөлімшенің құрамында айналысады. Жеке құрамды даярлау және бөлімшелерді үйлестіру оқу кезеңі ішінде жүзеге асырылады.

42. Әрбір оқу кезеңінің басында штаттық бөлімшелерде жауынгерлік әзірлігі бойынша және ТЖ жою кезіндегі іс-қимыл тәртібі бойынша келген толықтырудың бірлескен іс-қимылдары пысықталады, бөлімшені үйлестіру жүргізіледі. Үйлестірудің негізі-далалық білім: тактикалық және тактикалық-арнайы, арнайы, техникалық дайындық және көлік жүргізу. Үйлестірудің соңында батальон құрамында әр оқу кезеңінде кемінде бір далалық шығу жүргізіледі. Далалық шығу кезеңінде тактикалық-арнайы, арнайы, техникалық даярлықтың негізгі тақырыптары бойынша, радиациялық, химиялық және биологиялық қорғау бойынша бақылау сабақтары мен жаттығулар өткізіледі.

43. Тактикалық-арнайы жаттығулар өткізіледі: роталармен оқытудың әр кезеңінде екі жаттығу, батальонмен – біреуі. Оқу-жаттығулар ТЖ-да АҚжШЖ орындауды көздейтін кешенді тақырыптар бойынша өткізіледі.

44. Дербес дайындық күн тәртібінде көзделген күндер мен сағаттарда жүргізіледі. Қызметтік уақытта аптасына төрт сағатқа дейін дербес даярлауға және дене шынықтыру сабақтарына үш сағатқа дейін көзделеді.

45. Командирлік және жауынгерлік даярлықты әскери бөлімнің жауынгерлік даярлық бөлімі әрбір топ (шағын топ) үшін оқу жылына жоспарлайды, тақырыптар, сабақтар және әрбір оқу-әдістемелік жиында (сабақта) пысықталатын сағат саны айқындалады. Командирлік және жауынгерлік даярлық бойынша сабақ кестелері әрбір топ (шағын топ) үшін бір айға әзірленеді және сабақ жетекшілері мен білім алушыларға алдын ала хабарланады.

46. Сабақтарды есепке алуды оқу тобының басшысы жүргізеді, барлық сабақтар мен жеке тапсырмалар журналдарда есепке алынады. Оқу кезеңі мен оқу жылы аяқталғаннан кейін әрбір әскери қызметшіні дербес даярлаудың қорытынды нәтижелерін оқу топтарының басшылары әскери бөлім командиріне баяндайды және әскери бөлімнің жауынгерлік даярлығын есепке алу журналына енгізіледі.

Командирлік және жауынгерлік даярлықты есепке алу әскери бөлімнің, батальонның немесе ротаның штабында жүргізіледі. Өткізілген сабақтар бойынша есепті материалдарды сақтау мерзімдері Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2022 жылғы 27 тамыздағы №54 "Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрінің 2021 жылғы 15 маусымдағы №289 "Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің, ведомстволардың, аумақтық бөлімшелердің және ведомстволық бағынысты ұйымдардың қызметінде жасалатын құжаттардың сақтау мерзімдерін көрсетіп, тізбесін бекіту туралы" бұйрығына өзгеріс енгізу туралы" бұйрығында көрсетілген.

4-тарау. Жауынгерлік дайындыққа басшылық ету

47. Жауынгерлік даярлыққа басшылық ету – ұйымдастырушылық тәртіптің тұрақты педагогикалық күш-жігері мен шараларын көздейтін басқару процесі білім алушылардың әртүрлі санаттарын оқыту және тәрбиелеу жөніндегі міндеттерді іске асырудың мақсаттарын, бағыттарын, жолдарын, нақты нысандарын, әдістерін, тәсілдерін айқындаудан тұрады.

48. Жауынгерлік даярлыққа басшылық жасау жауынгерлік даярлық жоспарында және басқа да басшылық құжаттарда көзделген іс-шаралардың орындалу сапасын жолға қойылған есепке алуды және бақылауды білдіреді және мыналарды қамтиды:

басшылық құжаттардың талаптарын қатаң сақтау;

жауынгерлік дайындық іс-шараларын мұқият ойластырылған жоспарлау;

білім алушылардың барлық санаттарына тапсырмаларды уақтылы және нақты қою және олардың орындалуын ұйымдастыру;

офицерлердің, бөлімше бастықтары мен сержанттардың кәсіби мен әдістемелік даярлығын ұдайы жетілдіру;

жауынгерлік даярлық барысына жүйелі бақылауды жүзеге асыру және бағыныстыларға оқуды ұйымдастыруға және әскери тәртіпті нығайтуға көмек көрсету;

озық тәжірибені зерттеу және енгізу;

оқу материалдық-техникалық базасын жетілдіру және оны оқыту кезінде тиімді пайдалану.

49. Жауынгерлік даярлыққа басшылық ғылыми және жедел жүзеге асырылады:

1) жауынгерлік дайындыққа ғылыми жетекшілік ету мыналарды көздейді:

жауынгерлік дайындық міндеттерін түсіну;

жеке құрамды оқыту мен тәрбиелеу міндеттерін объективті қарау және өзара қамтамасыз ету;

ТЖ жою жөніндегі міндеттерді орындауда техниканы, қару-жарақты және бөлімшелерді қолдану нысандары мен тәсілдерін дамыту перспективаларын болжау;

жаңашыл идеяларды, озық технологияларды және экономикалық әсерді жалпылау және тәжірибеге енгізу;

2) жедел басшылыққа:

жоспарлау құжаттарына өзгерістер мен нақтылауларды уақтылы енгізу және әскери қызметшілерді оқытудың жаңа талаптары мен озық тәжірибесін ескере отырып, олардың орындалуын ұйымдастыру;

бейбіт және соғыс уақытында міндеттерді шешу үшін әскери бөлімнің мақсатын ескере отырып, оның тұрақты жауынгерлік әзірлігі;

бөлімшелерді оқытуда қарапайымнан күрделіге дейін әдістемелік реттілікпен және оларды даярлауды батальонның (ротаның) тактикалық-арнайы оқу-жаттығуларын өткізумен аяқтау;

барлық санаттағы әскери қызметшілердің міндеттері, оқыту пәндері және оларды даярлау мерзімдері бойынша даярлаудың келісімділігі;

далалық жоғары білімге, тактикалық-арнайы дайындыққа қол жеткізу және оқу жағдайларын ТЖ нәтижесінде мүмкін болатын нақты жағдайға барынша жақындату;

техниканың, қару-жарақ пен жабдықтың мүмкіндіктерін кәсіби зерттеуге, оларды игеруге және тиімді пайдалануға бағытталған оқыту процесінің жоғары сапасы;

оқу уақытын, оқу материалдық-техникалық базасын қарқынды пайдалану, мотор ресурстарын, оқ-дәрілерді және материалдық-техникалық құралдарды үнемді жұмсау арқылы қол жеткізіледі.

50. Жауынгерлік даярлыққа басшылықты жүзеге асыра отырып, барлық дәрежелі командирлер (бастықтар) басшылық құжаттардың талаптарын мүлтіксіз орындауға қол жеткізеді. Әскери бөлім командирінің басшылықты ұйымдастырудағы рөлі жауынгерлік даярлықтың барысы мен сапасына, бөлімшелер мен жалпы әскери бөлімнің далалық білім деңгейіне әсер ету кезінде айқындаушы болып табылады.

51. Жауынгерлік даярлықты есепке алу жауынгерлік даярлық жоспарының орындалу барысын, мамандардың жауынгерлік білім деңгейін, есептеулер мен бөлімшелерді, олардың мақсатына сәйкес міндеттерді орындауға дайындығын, кезекті оқу жылына (оқу кезеңіне) жауынгерлік даярлықты жоспарлау үшін деректерді жүйелеуге құжаттамалық бекітуге, тойтаруға және талдауға арналған.

52. Есепке қойылатын негізгі талаптар:

есепке алу деректерінің анықтығы және жауынгерлік даярлық жоспарының орындалу барысының, жеке құрамның әртүрлі санаттарының дайындық деңгейінің және бөлімшелердің, тұтастай әскери бөлімнің жауынгерлік үйлесімділік дәрежесінің толық сипаттамасы;

аға командирге (бастыққа) есепті құжаттарды толық есепке алу және уақтылы ұсыну;

әскери бөлімнің жеке құрамын оқытуда анықталған кемшіліктерді жою бойынша жауынгерлік даярлықты жан-жақты талдау және қажетті шаралар қабылдау мүмкіндігі болып табылады.

53. Жауынгерлік даярлық нәтижелерін және олардың орындалуын есепке алу жүргізіледі:

взводта - жеке және бөлімшелер үшін;

ротада - жеке, бөлімшелер мен взводтар үшін;

батальонда - жеке офицерлер, сержанттар, взводтар мен роталар үшін;

әскери бөлімде - жеке офицерлер, сержанттар, жекелеген бөлімшелер мен батальондар үшін.

54. Әскери бөлімде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру мен есепке алуды әскери бөлім командирінің жауынгерлік даярлық жөніндегі орынбасары, бөлімшелерде батальондар, роталар мен взводтар командирлері қамтамасыз етеді.

55. Жауынгерлік даярлықты жоспарлау мен өткізуді жалпы бақылауды әскери бөлімнің командирі орындайды. Бақылау бөлімшелердің жоспарлы жауынгерлік даярлығын қамтамасыз ету және оқу жылына (оқу кезеңіне) бұйрықтарда және басқа да басшылық құжаттарда қойылған міндеттерді орындау мақсатында жүзеге асырылады.

Әскери бөлімнің жауынгерлік даярлығы мен оқу-жаттығу барысын бақылаудың негізгі нысандары: бақылау сабақтары, байқаулар, сынақтар, емтихандар, қорытынды тексерулер және жеке мәселелер бойынша тексерулер, оқу-жаттығулар және инспекциялау болып табылады. Жауынгерлік даярлықты бақылау жөніндегі іс-шаралар жауынгерлік даярлық жоспарында көрсетіледі.

Бөлімшелерге бақылау және көмек көрсету жөніндегі іс-шаралардың жоғары тиімділігіне лауазымды адамдардың бақылауды жүзеге асыруы, практикалық көмек көрсетуі және анықталған кемшіліктер мен болу себептерінің қайталануын болдырмау арқылы қол жеткізіледі.

56. Әскери бөлімде жауынгерлік даярлық барысын бақылау мақсатында бөлімшелерге бақылау және көмек көрсету жоспары әзірленеді, онда мыналар көрсетіледі:

бақылау және көмек көрсету мақсаты;

кешенді (нысаналы) комиссияның (топтың) құрамы және оның басшысы;

комиссияның (топтың) жұмыс уақыты мен ұзақтығы;

бақылау мен көмек көрсетудің негізгі мәселелері;

бақылау және көмек көрсету нәтижелерін талдау уақыты мен орны.

57. Жауынгерлік дайындық барысына оның нәтижелерін уақтылы шығару айтарлықтай әсер етеді. Қорытынды шығарылады:

бөлімшеде, взводта - күн сайын;

ротада - апта сайын;

батальонда - тоқсан сайын;

әскери бөлімде - тоқсан сайын және оқу кезеңінде.

58. Әскери бөлімнің жауынгерлік даярлығына, қару-жарақты, техника мен жабдықты пайдалануға бұйрықтар шығара отырып талдау әскери бөлімде ай сайын жүргізіледі және Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігінің Азаматтық қорғаныс және әскери бөлімдер комитетіне ұсынылады.

	Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік
	даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларға 1-қосымша
	Бекітемін Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі Азаматтық қорғаныс және әскери бөлімдер комитетінің төрағасы (әскери атағы, қолы, тегі) 20__ ж. "___" ____________

20___ жылғы 1-жартыжылдыққа арналған _________ әскери бөлімнің жауынгерлік даярлық ЖОСПАРЫ

№	Іс-шаралар	Кім тартылады	Кім өткізеді	Өткізу мерзімі
				қаңтар	ақпан	наурыз	сәуір	мамыр	маусым	Орындау туралы белгі
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11
А. Аға бастықтың жоспары бойынша
Б. Әскери бөлім командирінің жоспары бойынша
I.	Жауынгерлік әзірлік
II.	Командирлік және жауынгерлік дайындық
III.	Штабтардың дайындығы
IV.	Бөлімшелер дайындығы
V.	Жарыстар (конкурстар)
VI.	Әскери тәртіпті оқытуға, тәрбиелеуге және нығайтуға басшылық жасау

Қосымшалар:

1. Оқу топтарының құрамы және офицерлер мен сержанттарды командирлік даярлауға арналған сағаттарды есептеу.

2. Тақырыптар тізбесі, олардың мазмұны, күшейту құралдарын бөлу, тактикалық-арнайы және командалық-штабтық жаттығуларға моторесурстарын шығысы.

3. Мамандар жиындарының тізбесі және оларды өткізу мерзімдері.

4. Оқу жылына арналған негізгі спорттық іс-шаралар күнтізбесі.

5. Жауынгерлік даярлыққа моторесурстары мен оқ-дәрілердің қажеттілігінің есебі.

___________ әскери бөлім командирі (әскери атағы, қолы, тегі)

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларға 2-қосымша

Оқу топтарының құрамы, командирлік даярлық пен жауынгерлік даярлыққа сағаттарды есептеу

I. Топ құрамы, басшылар 1. Офицерлер: №1 топ (топ құрамы, басшылар) және т.б. 2. Сержанттар: №2 топ (топ құрамы, басшылар) және т.б. 3. Сарбаздар: № 1 топ (топ құрамы, басшылар) және т.б. II. Оқу пәндері бойынша сағаттарды есептеу

Оқыту пәндері	Оқу жылына сағат саны	Қысқы оқу кезеңі
		Кезеңдегі сағат саны	оның ішінде айлар бойынша:
			қаңтар	ақпан	наурыз	сәуір	мамыр
1. Офицерлер
2. Бөлімшелер бастықтары
3. Сержанттар
4. Сарбаздар

___________ әскери бөлім командирі (әскери атағы, қолы, тегі) Бөлім командирінің жауынгерлік дайындық жөніндегі орынбасары (әскери атағы, қолы, тегі)

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларға 3-қосымша

Тақырыптар тізбесі, олардың мазмұны, күшейту құралдарын бөлу, тактикалық-арнайы және командалық-штабтық жаттығуларға моторесурстарын шығысы

Оқу-жаттығу, штабтық жаттығу кіммен өткізіледі	Оқу-жаттығу және штабтық оқыту тақырыптары	Күшейту құралдары	Өткізу мерзімі	Өткізу орны	Кім өткізеді	Бірлікке шаққандағы моторесурстар шығысы, км (м. сағ.)
	Тактикалық-арнайы жаттығулар
	Командалық-штабтық жаттығулар (жергілікті жерде)
	Штабтық жаттығулар (жергілікті жерде)

___________ әскери бөлім командирі (әскери атағы, қолы, тегі) Штаб бастығы – бөлім командирінің бірінші орынбасары (әскери атағы, қолы, тегі)

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларға 4-қосымша

Мамандар жиындарының тізбесі және оларды өткізу мерзімдері

Жиынға тартылатын мамандар санаты	Өткізу мерзімі	Өткізу орны	Кім өткізеді	Өткізу үшін негіздеме (бұйрықтар және т. б.)
Аға командирлердің (бастықтардың)жоспары бойынша
Әскери бөлімнің жоспары бойынша

Штаб бастығы – _____________әскери бөлім командирінің бірінші орынбасары
(әскери атағы, қолы, тегі)

______ әскери бөлім командирінің жауынгерлік дайындық жөніндегі орынбасары
(әскери атағы, қолы, тегі)

______ әскери бөлім командирінің тәрбие және әлеуметтік-құқықтық жұмыс жөніндегі орынбасары

(әскери атағы, қолы, тегі)

____ әскери бөлім командирінің техника және қару-жарақ жөніндегі орынбасары

(әскери атағы, қолы, тегі)

_____ әскери бөлім командирінің тыл жөніндегі орынбасары

(әскери атағы, қолы, тегі)

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларға 5-қосымша

20__ жылғы 1-жартыжылдыққа арналған негізгі спорттық іс-шаралар күнтізбесі

Іс-шаралар, қайда өткізіледі	Кім тартылады	Қысқы кезең					Жазғы кезең
		қаңтар	ақпан	наурыз	сәуір	мамыр	маусым	тамыз	қыркүйек	қазан	қараша
Төтенше жағдайлар министрлігінде
Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінің арасында
Әскери бөлімде

______ әскери бөлім командирінің жауынгерлік дайындық жөніндегі орынбасары

(әскери атағы, қолы, тегі)

Азаматтық қорғаныс әскери бөлімдерінде жауынгерлік даярлықты ұйымдастыру жөніндегі қағидаларға 6-қосымша

Жауынгерлік даярлыққа мотор ресурстары мен оқ-дәрілердің қажеттілігінің есебі

Моторесурстар

Моторесурстар тұтынудың жылдық нормалары

Машина маркалары	Өлшем бірлігі, км (м. сағ)	Машиналар тобы
		Жауынгерлік	Саптық	Оқу	Көлік

Жауынгерлік даярлыққа арналған моторесурстар шығысы

Оқу пәндері, сабақ тақырыптары және жаттығу нөмірлері	Сабақтар (жаттығулар)саны	Моторесурстардың шығысы, км (м. сағ)
		Бір сабаққа (жаттығуға)	Барлығы

Оқ-дәрілер

Бөлімшелер	Іс-шаралар, саны		Оқ-дәрілер, дана		Жарықтандыру және еліктеу құралдары
	атыс жаттығулары, жарыстар	сабақтар, ілімдер	Патрондар, мм		Патрондар		Еліктеу құралдары
	1-оқу ату жаттығуы	1	5,45	9,0	бос патрон 5,45 мм	дабыл

______ әскери бөлім командирінің жауынгерлік дайындық жөніндегі орынбасары

(әскери атағы, қолы, тегі)