О внесении изменений в Правила проведения исследований биологических лекарственных средств Евразийского экономического союза

Решение Совета Евразийской экономической комиссии от 15 июля 2022 года № 110.

      В соответствии со статьей 30 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года, статьей 6 Соглашения о единых принципах и правилах обращения лекарственных средств в рамках Евразийского экономического союза от 23 декабря 2014 года, пунктом 88 приложения № 1 к Регламенту работы Евразийской экономической комиссии, утвержденному Решением Высшего Евразийского экономического совета от 23 декабря 2014 г. № 98, Совет Евразийской экономической комиссии решил:

      1. Внести в Правила проведения исследований биологических лекарственных средств Евразийского экономического союза, утвержденные Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 3 ноября 2016 г. № 89, изменения согласно приложению.

      2. Настоящее Решение вступает в силу по истечении 180 календарных дней с даты его официального опубликования.

      Члены Совета Евразийской экономической комиссии:

От Республики
Армения

От Республики
Беларусь

От Республики
Казахстан

От Кыргызской
Республики

От Российской
Федерации

М. Григорян

И. Петришенко

Б. Султанов

А. Касымалиев

А. Оверчук
 

  ПРИЛОЖЕНИЕ
к Решению Совета
Евразийской экономической комиссии
от 15 июля 2022 г. № 110

ИЗМЕНЕНИЯ,
вносимые в Правила проведения исследований биологических лекарственных средств Евразийского экономического союза

      1. По тексту слова "правила надлежащей производственной практики Союза, утверждаемые Комиссией" в соответствующем падеже заменить словами "Правила производственной практики" в соответствующем падеже, слова "фармакопея Союза, утверждаемая Комиссией," в соответствующем падеже заменить словами "Фармакопея Союза" в соответствующем падеже, слова "правила надлежащей лабораторной практики, утверждаемые Комиссией," в соответствующем падеже заменить словами "Правила лабораторной практики" в соответствующем падеже, слова "правила надлежащей практики фармаконадзора Союза, утверждаемые Комиссией,", слова "правила надлежащей практики фармаконадзора Союза, утверждаемые Комиссией" в соответствующем падеже заменить словами "Правила практики фармаконадзора" в соответствующем падеже, слова "правила регистрации и экспертизы лекарственных средств для медицинского применения, утверждаемые Комиссией" в соответствующем падеже заменить словами "Правила регистрации и экспертизы" в соответствующем падеже, слова "Правилами регистрации и экспертизы лекарственных средств для медицинского применения и надлежащей практикой фармаконадзора" заменить словами "Правилами регистрации и экспертизы и Правилами практики фармаконадзора".

      2. Абзац четвертый раздела I после слов "производителей лекарственных средств," дополнить словами "учреждения по забору (проверке) крови,".

      3. В главе 1:

      а) в предложении втором абзаца второго пункта 2.3.2.1 слова "Фармакопей Евразийского экономического союза (далее – Фармакопея Союза" заменить словами "Фармакопеей Евразийского экономического союза, утвержденной Решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 11 августа 2020 г. № 100 (далее – Фармакопея Союза), или в";

      б) в приложении к указанной главе в нумерационном заголовке слово "исследования" заменить словом "исследований".

      4. В предложении первом абзаца второго пункта 6.В.1 главы 2 слова "правилами надлежащей производственной практики Союза, утверждаемыми Комиссией" заменить словами "Правилами надлежащей производственной практики Евразийского экономического союза, утвержденными Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 3 ноября 2016 г. № 77 (далее – Правила производственной практики)".

      5. В пункте 5.2 главы 4:

      в предложении первом слова "надлежащей производственной практики Союза, утверждаемые Комиссией," заменить словами "производственной практики";

      в предложении третьем слова "правилами надлежащей лабораторной практики Союза, утверждаемыми Комиссией" заменить словами "Правилами надлежащей лабораторной практики Евразийского экономического союза в сфере обращения лекарственных средств, утвержденными Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 3 ноября 2016 г. № 81 (далее – Правила лабораторной практики)".

      6. В подразделе 2.4 главы 6 в предложении первом слово "Комиссии" заменить словами "Евразийской экономической комиссии".

      7. В главе 8:

      а) в предложении втором абзаца второго раздела 6.5 слова "лекарственных средств и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения Союза, утверждаемым Комиссией" заменить словами "лекарственного препарата и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения, утвержденным Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 3 ноября 2016 г. № 88";

      б) в предложении втором подраздела 6.6 слова "Требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственных средств и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения Союза" заменить словами "требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственного препарата и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения";

      в) в предложении четвертом подраздела 9 слова "требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственных средств и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения, утверждаемым Комиссией" заменить словами "требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственного препарата и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения".

      8. В предложении первом абзаца первого подраздела 4.6 главы 11 слова "правила надлежащей практики фармаконадзора Союза, утверждаемые Комиссией" заменить словами "Правила надлежащей практики фармаконадзора Евразийского экономического союза, утвержденные Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 3 ноября 2016 г. № 87 (далее – Правила практики фармаконадзора)".

      9. В предложении втором абзаца второго пункта Р.3.5 главы 14 слова "надлежащей производственной практики Союза, утверждаемым Комиссией," заменить словами "производственной практики".

      10. В предложении первом подраздела 1.1 главы 15 слова "правила регистрации и экспертизы лекарственных средств для медицинского применения, утверждаемые Комиссией" заменить словами "Правила регистрации и экспертизы лекарственных средств для медицинского применения, утвержденные Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 3 ноября 2016 г. № 78 (далее – Правила регистрации и экспертизы)".

      11. В главе 15.4:

      а) в подразделе 4.2 "Демонстрация эффективности двух путей введения препарата" слова "правилам надлежащей клинической практики Союза, утверждаемыми Комиссией" заменить словами "Правилам надлежащей клинической практики Евразийского экономического союза, утвержденными Решением Совета Евразийской экономический комиссии от 3 ноября 2016 г. № 79";

      б) в предложении первом подраздела 4.4. слова "правилами регистрации и экспертизы лекарстве для медицинского применения" заменить словами "Правилами регистрации и экспертизы";

      12. В абзаце первом раздела 7 главы 15.8 слова "правилами регистрации и экспертизы лекарственных средств для медицинского применения" заменить словами "Правилами регистрации и экспертизы".

      13. В последнем абзаце раздела 4 главы 18 слова "правил надлежащей клинической практики Союза" заменить словами "Правил надлежащей клинической практики Евразийского экономического союза".

      14. Дополнить главами 19 – 23 следующего содержания:

      "Глава 19. Составление основного досье (мастер-файла) плазмы крови

      1. Общие положения

      1. Основное досье (мастер-файл) плазмы крови (далее – основное досье плазмы) должно содержать информацию, указанную в разделе III приложения № 1 к Правилам регистрации и экспертизы. Исходные материалы, используемые для производства плазмы крови должны соответствовать требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – соответствовать требованиям фармакопей государств-членов и Правил производственной практики.

      При заготовке донорской крови должны соблюдаться требования законодательства государств-членов в области донорства крови.

      Для целей настоящей главы и главы 20 настоящих Правил используются понятия, которые означают следующее:

      "аудит" – систематизированный независимый документированный процесс получения подтверждения того, что работа действительно выполняется в соответствии с предусмотренными правилами, протоколами и процедурами, и оценки объективности этого подтверждения с целью определения степени соблюдения проверяемых критериев;

      "карантинное хранение" – физическая изоляция компонентов крови или поступающих материалов (реагентов) на срок ожидания приемки, выпуска или отбраковки компонентов крови либо поступающих материалов (реагентов);

      "квалификационные исследования" – исследования, проводимые на постоянной основе в целях оценки компетентности (работы) сотрудников лаборатории при выполнении ими своих задач, в форме анализа ослепленных образцов, подготовленных внешним источником;

      "плазма" – жидкая часть крови человека, в которой клетки крови находятся во взвешенном состоянии;

      "плазма для фракционирования" – жидкая часть крови человека, остающаяся после отделения клеточных элементов от собранной крови в приемник, содержащий антикоагулянт, или отделенная с помощью непрерывной фильтрации или центрифугирования и предназначенная для производства лекарственных препаратов, получаемых из плазмы;

      "прослеживаемость" – способность производителя плазмы проследить отдельную единицу крови или компонентов крови, полученных из нее, от донора до места назначения (реципиента, производителя лекарственных препаратов, места утилизации) и в обратном направлении;

      "пул плазмы" – первое однородное объединение нескольких доз плазмы (например, после удаления криопреципитата), испытываемое на вирусные маркеры;

      "ретроспективный анализ" – оценка, проводимая и документируемая по стандартной операционной процедуре при невыпуске единицы плазмы (отрицательной донации), выполняемая путем обратного отслеживания и дополнительного испытания предыдущих донаций в течение по меньшей мере 6 месяцев до данной отрицательной донации вне зависимости от любой из следующих вызвавших ее причин:

      несоответствие донора критериям здоровья для донора;

      наличие последующей донации, положительной по любому из вирусных маркеров, у ранее отрицательного по вирусным маркерам донора;

      нарушение процедур испытания плазмы на вирусные маркеры;

      развитие у донора инфекционного заболевания, вызываемого агентом, потенциально передаваемым через препараты, получаемые из плазмы (ВГA, ВГB, ВГC и другие вирусы гепатита, ВИЧ-1 и ВИЧ-2, а также иные значимые инфекционные агенты);

      развитие у донора вариантной болезни Крейтцфельдта-Якоба (вБКЯ);

      развитие у реципиента крови или обнаружение (подозрение на обнаружение) в компоненте крови гемотрансфузионной инфекции, которая прослеживается до донора;

      "сертификат основного досье плазмы" – документ, которым уполномоченный орган (экспертная организация) государства-члена удостоверяет соответствие качества плазмы статьям (монографиям) Фармакопеи Союза, а при их отсутствии – статьям (монографиям) фармакопей государств-членов, а также Правилам производственной практики;

      "учреждение по забору (проверке) крови" – организация или объединение, отвечающие за какой-либо аспект сбора и испытания крови или компонентов крови человека независимо от цели их применения, а также за их обработку, хранение и реализацию, если они предназначены для переливания. Понятие не включает в себя структурные подразделения медицинских организаций, осуществляющих клиническое применение донорской крови и ее компонентов;

      "хранение запасов плазмы" – процесс, обеспечивающий сохранность единиц плазмы в течение определенного времени (обосновываемого заявителем), при котором допускается изъятие любых подозрительных донаций до их использования с целью формирования пулов плазмы;

      "центр для заготовки крови (плазмы)" – площадка (включая испытательную площадку) или помещение для сбора, в которой осуществляется сбор крови или плазмы (с возможной обработкой и хранением).

      2. Каждое учреждение по забору (проверке) крови должно получить одобрение уполномоченного органа государства-члена в соответствии с законодательством этого государства о донорстве крови и ее компонентов. Учреждения по забору (проверке) крови, осуществляющие деятельность по переработке, хранению и транспортировке плазмы, используемой для производства лекарственных препаратов, должны пройти инспектирование на соответствие Правилам производственной практики.

      В основное досье плазмы включается общая информация о плазме с момента ее получения до формирования пула, важная для производства всех промежуточных фракций (включая криопреципитат), вспомогательных и действующих веществ, входящих в состав лекарственных средств или медицинских изделий, на которые распространяется основное досье плазмы.

      3. Процедура сертификации основного досье плазмы не является обязательной при использовании основного досье плазмы в процессе производства криопреципитата и любых других промежуточных продуктов. Сведения о процессе производства, начинающемся с пула плазмы, не входят в основное досье плазмы. Они указываются в соответствующих разделах регистрационного досье лекарственного препарата, медицинского изделия или нового разрабатываемого лекарственного препарата, находящегося на этапах клинического исследования до его регистрации.

      4. В основное досье плазмы необходимо включать всю информацию в соответствии с настоящей главой. Не следует давать ссылки на данные, содержащиеся в других основных досье плазмы.

      5. В настоящей главе описана структура основного досье плазмы и данные о плазме, которые необходимо представить в составе основного досье плазмы с момента заготовки плазмы до ее объединения в пул или включать в регистрационное досье лекарственного препарата, если не используется процедура сертификации основного досье плазмы.

      6. Заявителям или держателям регистрационного удостоверения, представляющим заключение (сертификат, свидетельство) Союза на основное досье плазмы, необходимо ссылаться на основное досье плазмы в регистрационном досье каждого лекарственного препарата, полученного из плазмы крови (далее – препараты крови). Разрешается ссылаться на несколько основных досье плазмы. Если информация относится к определенному лекарственному препарату (например, схема иммунизации доноров, используемая при производстве препаратов иммуноглобулинов специфических), ее необходимо включить в раздел 2.3.S регистрационного досье препарата крови. В основное досье плазмы, указанная информация не включается, за исключением случаев, рассмотренных в настоящей главе.

      2. Ежегодная актуализация основного досье плазмы

      7. Информацию, содержащуюся в основном досье плазмы, необходимо ежегодно актуализировать и представлять для рассмотрения и утверждения в уполномоченные органы (экспертные организации) государств-членов.

      8. Документация для актуализации основного досье плазмы должна включать в себя следующую информацию:

      а) краткое описание всех изменений и обновлений;

      б) перечень изменений (включая все изменения, утвержденные в течение года, а также планируемые к внесению, заявление по которым подается для актуализации) по форме согласно приложению № 1 к настоящей главе. В указанном перечне должны быть приведены точные ссылки с указанием страницы и тома действующего основного досье плазмы;

      в) вся информация о невыполненных обязательствах (мерах, которые предстоит принять в соответствии с решениями уполномоченных органов (экспертных организаций) государств-членов, проводивших экспертизу основного досье плазмы) и относящиеся к ним данные, касающиеся предыдущих экспертиз;

      г) обобщенное основное досье плазмы, которое должно включать в себя все изменения и актуальную информацию с момента получения предыдущего сертификата основного досье плазмы (первоначального или ежегодно обновляемого), в том числе:

      актуальные эпидемиологические данные и их научную оценку;

      актуализацию раздела 1.1 основного досье плазмы, с указанием списка препаратов, сведения о которых указаны в заявлении на выдачу первого сертификата основного досье плазмы и действующего сертификата основного досье плазмы. Список должен быть актуализирован с целью установления взаимосвязи между готовыми лекарственными препаратами и источником плазмы для их получения. Актуализация этого списка не относится к изменениям основного досье плазмы. Всем держателям регистрационных удостоверений, которые используют новый источник плазмы, приводящий к изменению процесса производства начиная со стадии пулирования плазмы, необходимо подать заявление о внесении изменения в регистрационное досье лекарственных препаратов в соответствии с приложением № 19 к Правилам регистрации и экспертизы. В остальных случаях необходимость внесения такого изменения в регистрационное досье при использовании нового источника плазмы определяется степенью влияния вносимого изменения на качество готового лекарственного препарата;

      актуализацию разделов 2.1.3 и 2.3 основного досье плазмы. При этом изменения данных разделов не относятся к изменениям основного досье плазмы, а являются актуализацией (первоначальной или ежегодной) информации, представленной в предыдущем основном досье плазмы;

      пересмотренную дорожную карту из раздела 1.3 основного досье плазмы (если применимо);

      информацию об отказе от участия в дальнейшем получении и переработке плазмы, полученную ранее из третьих стран, и (или) учреждений или о тестировании донорских материалов и пулов плазмы, или о контейнере (контейнерах) для крови (с указанием причин отказа) при наличии отказов от участия;

      актуальный статус учреждений по забору (проверке) крови по итогам инспекции или аудита;

      обновленные данные об участии в квалификационных исследованиях пулов плазмы (наименования тестируемых вирусных маркеров, в том числе с использованием технологии амплификации нуклеиновых кислот, приведенной в разделе 2.2.2 основного досье плазмы);

      д) списки (перечни), включающие в себя:

      случаи ретроспективного обнаружения признаков инфицирования донорского материала, включенного в пул плазмы, ВИЧ или вирусами гепатита A, B или C, произошедшие в течение прошедшего года. Перечень таких случаев должен прилагаться, несмотря на наличие обязательств у держателя регистрационного удостоверения извещать уполномоченные органы (экспертные организации) государств-членов, занимающиеся надзором за безопасностью препаратов крови, о любых случаях обнаружения признаков заражения ВИЧ или гепатитом донорского материала, добавленного в пул плазмы;

      число донаций с положительными результатами тестирования на вирусные маркеры с использованием технологии амплификации нуклеиновых кислот в предприятии по фракционированию крови. Если указанное тестирование минипулов проводится держателем основного досье плазмы, в нем необходимо отразить результаты тестирования (с указанием количества проверенных минипулов и количества образцов донорской крови, показавших положительные результаты). Данные за прошлые годы указываются, если они актуальны для серий, которые могут находиться в обращении (например, информация о периоде, когда учреждение по забору (проверке) крови активно поставляло плазму).

3. Структура основного досье плазмы

      9. Основное досье плазмы, включает в себя следующие разделы:

      раздел 1. "Общая информация (резюме) основного досье плазмы";

      раздел 1.1 "Перечень лекарственных препаратов, полученных из плазмы";

      раздел 1.2 "Общая стратегия обеспечения безопасности плазмы";

      раздел 1.3 "Общая логистика цепи поставки плазмы;

      раздел 2. "Техническая информация об исходных материалах";

      раздел 2.1 "Происхождение (источник) плазмы";

      раздел 2.1.1 "Информация об учреждениях по забору крови, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом государства, а также эпидемиологические данные о гемотрансмиссивных инфекциях";

      раздел 2.1.2 "Информация об учреждениях по проверке крови, осуществляющих тестирование индивидуальных донаций и пулов плазмы, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом государства";

      раздел 2.1.3 "Критерии отбора (отвода) доноров крови (плазмы)";

      раздел 2.1.4 "Система прослеживаемости донаций в учреждениях по забору (проверке) крови";

      раздел 2.2 "Качество и безопасность плазмы";

      раздел 2.2.1 "Соответствие статьям Фармакопеи Союза или статьям фармакопей государств-членов";

      раздел 2.2.2 "Исследование индивидуальных донаций крови (плазмы) и пулов крови (плазмы) на наличие инфекционных агентов, включая сведения об аналитических методиках и для пулов плазмы – данные о валидации используемых методик";

      раздел 2.2.3 "Технические характеристики контейнеров для заготовки крови и плазмы, в том числе информация об используемых растворах антикоагулянтов";

      раздел 2.2.4 "Условия хранения и транспортировки плазмы";

      раздел 2.2.5 "Процедура карантинного хранения";

      раздел 2.2.6 "Характеристики пула плазмы";

      раздел 2.3 "Система взаимодействия производителя лекарственного препарата, полученного из плазмы и (или) предприятий по фракционированию с учреждениями по забору (проверке) крови".

4. Требования к составлению основного досье плазмы

Раздел 1.1 "Перечень лекарственных препаратов, полученных из плазмы" основного досье плазмы

      10. В разделе 1.1 основного досье плазмы указывается перечень всех лекарственных препаратов, на которые он распространяется, включая зарегистрированные лекарственные препараты и препараты, находящиеся на рассмотрении в уполномоченных органах (экспертных организациях) государств-членов с целью регистрации, по форме, приведенной в таблице 1.

      Таблица 1

Форма перечня лекарственных препаратов,
полученных из плазмы

Наименование
лекарственного препарата, полученного из плазмы

Торговое наименование (если применимо)

Сведения о регистрационном удостоверении
(если применимо)

лекарственное средство

медицинское изделие

дата, номер

кем выдано

дата подтверждения регистрации
(при наличии)













      Примечания:

      1. В качестве наименования лекарственного препарата необходимо использовать наименование основного действующего вещества, входящего в его состав (например, фактор свертывания VIII, IX, иммуноглобулин человека для внутривенного введения, альбумин человека).

      2. Необходимо составить отдельные перечни в отношении:

      лекарственных препаратов, содержащих в качестве действующих веществ белки, выделенные из плазмы;

      медицинских изделий, содержащих в составе стабильные белки крови или плазмы;

      новых разрабатываемых лекарственных препаратов;

      промежуточных фракций, включая криопреципитаты, продаваемых другим производителям;

      лекарственных препаратов, содержащих в составе стабильные белки крови или плазмы (например, в качестве вспомогательных веществ или основных действующих веществ).

      11. Кроме того, при наличии договоров и (или) соглашений между держателем основного досье плазмы и сторонними компаниями следует также представить список лекарственных средств, имеющих в своем составе стабильные производные крови или плазмы (например, действующие вещества, вспомогательные вещества, стабилизаторы).

      Раздел 1.2 "Общая стратегия обеспечения безопасности плазмы" основного досье плазмы

      12. В раздел 1.2 основного досье плазмы включаются результаты проведенной оценки вклада в общую безопасность пула плазмы каждого из значимых этапов его получения (от сбора крови (плазмы) до формирования пула).

      13. В раздел также необходимо включить информацию о том, каким образом взаимосвязаны различные процессы получения пула плазмы и как это позволяет обеспечить общую безопасность получаемого пула плазмы. Эта информация должна завершаться оценкой того, насколько на каждом этапе получения пула плазмы учитываются следующие факторы:

      эпидемиологические данные о гемотрансмиссивных инфекциях, зарегистрированных в определенной донорской популяции;

      критерии использования донаций, полученных от первичных доноров (если применимо);

      система критериев отбора доноров, в том числе меры для исключения доноров, являющихся носителями вариантной болезни Крейтцфельдта – Якоба;

      скрининг донаций и в соответствующих случаях стратегия работы с минипулами, тестирование пулов плазмы;

      пределы вирусной нагрузки для пулов плазмы и допустимые размеры пула плазмы, а также процедуры хранения запасов пулов плазмы и ретроспективного анализа пулов плазмы.

      Необходимо представить схему (например, в виде диаграммы) проведения тестирования плазмы и стратегию тестирования пулов (минипулов плазмы) с целью подтверждения единства системы мер для обеспечения безопасности пула плазмы, принимаемых организацией в процессе сбора, тестирования, хранения и транспортировки плазмы.

      Необходимо описать предполагаемый остаточный риск попадания в производственный пул плазмы донаций, контаминированных вирусами.

Раздел 1.3 "Общая логистика цепи поставки плазмы"
основного досье плазмы

      14. В разделе 1.3 основного досье плазмы необходимо представить карту логистики, в которой подробно описывается цепь поставки плазмы от ее сбора до объединения в пул. В карте логистики указываются все учреждения по забору (проверке) крови, а также учреждения, принимавшие участие в обработке, хранении и транспортировке крови или плазмы, и описывается их взаимосвязь. В карте логистики необходимо отразить всю цепочку транспортировки пула плазмы (в том числе данные о пересечении границ и таможенном контроле, а также о стране-импортере).

Раздел 2. "Техническая информация об исходных материалах" основного досье плазмы

      15. Качество и безопасность препаратов крови зависят от источника плазмы и последующих процессов производства таких лекарственных препаратов. Заготовка, тестирование, переработка, хранение и транспортировка плазмы – факторы, влияющие на обеспечение качества препаратов крови.

      16. Учреждения по забору (проверке) крови должны:

      в отношении заготовки и тестирования крови – соблюдать законодательство государств-членов в области донорства крови;

      в отношении всех остальных видов деятельности, связанных с промышленным получением и (или) переработкой плазмы, – пройти инспектирование уполномоченными органами государств-членов на соответствие Правилам производственной практики и выполнять требования к обеспечению качества плазмы соответствующего Фармакопее Союза, а при отсутствии в ней – требованиям к обеспечению качества плазмы фармакопей государств-членов.

      17. Если учреждение по забору (проверке) крови использует мобильные или временно оборудованные центры заготовки крови (плазмы), их работа должна быть организована с использованием системы менеджмента качества, действующей в учреждении по забору (проверке) крови, к которому они относятся.

      18. В разделе 2.2 основного досье плазмы необходимо представить в виде таблиц перечни наименований и адресов места нахождения учреждений по забору (проверке) крови, включая любые субподрядные организации, которые осуществляют заготовку и (или) тестирование, хранение и транспортировку донорских материалов или тестирование пулов плазмы.

Раздел 2.1.1 "Информация об учреждениях по забору крови, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом, а также эпидемиологические данные о гемотрансмиссивных инфекциях" основного досье плазмы

      19. В раздел 2.1.1 основного досье плазмы включается информация об учреждениях по забору (проверке) крови по форме согласно приложению № 2 к настоящей главе, содержащая перечень наименований и адресов места нахождения учреждений по забору крови, из которых поставляется плазма.

      Если используются мобильные или временно оборудованные центры, в основном досье плазмы следует представить краткую информацию о взаимосвязи с учреждениями по забору крови. Необходимо документально подтвердить, что такие мобильные или временно оборудованные центры работают с соблюдением той же системы менеджмента качества, которая действует в учреждении по забору крови, к которому они относятся, а также указать поставщиков плазмы, к которым предъявляются особые требования (например, поставщики антирезусной плазмы).

      20. В разделе 2.1.1 основного досье плазмы приводится краткое описание операций по сбору и переработке крови, которые проводятся в учреждениях по забору крови. С целью доказательства того, что плазма получена из учреждений по забору крови, одобренных уполномоченным органом государства, указывается дата проведения и результаты последней инспекции.

      Если какие-то из учреждений по забору (проверке) крови исключены или временно отстранены от заготовки крови (плазмы), их следует перечислить в отдельной таблице с указанием даты и причины исключения.

      21. Характеристики донаций. Для каждого учреждения по забору крови в разделе 2.1.1 основного досье плазмы указывается информация о денежной выплате донорам за донацию, в том числе вид выплаты.

Раздел 2.1.2 "Информация об учреждениях по проверке крови, осуществляющих тестирование индивидуальных донаций и пулов плазмы, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом государства" основного досье плазмы

      22. В раздел 2.1.2 основного досье плазмы включается информация об учреждениях (центрах), осуществляющих тестирование индивидуальных донаций и пулов плазмы, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом государства, по форме согласно приложению № 3 к настоящей главе.

      23. Необходимо указать лабораторные центры, выполняющие тестирование, для каждого из учреждений, осуществляющего тестирование. Если какое-либо тестирование (например, подтверждающее), проводится в отдельных лабораторных центрах, их следует перечислить в виде списка.

      24. В случае если лабораторные центры больше не привлекаются к тестированию (навсегда или временно), их необходимо перечислить в отдельной таблице с указанием даты и причины прекращения проведения тестирования.

Раздел 2.1.3 "Критерии отбора (отвода) доноров крови (плазмы)" основного досье плазмы

      25. Необходимо подтвердить, что в каждом учреждении по забору (проверке) крови соблюдаются критерии отбора (отвода) доноров крови (плазмы), предусмотренные законодательством государств-членов в области донорства крови и Фармакопеей Союза, а при отсутствии в ней – предусмотренные фармакопеями государств-членов.

Раздел 2.1.4 "Система прослеживаемости донаций в учреждениях по забору (проверке) крови" основного досье плазмы

      26. В разделе 2.1.4 основного досье плазмы необходимо:

      кратко описать действующую систему прослеживаемости каждой донации от учреждения по забору (проверке) крови до готовых препаратов крови и в обратном направлении, включая лабораторию, где было проведено тестирование;

      представить документальное подтверждение соблюдения требований законодательства государств-членов в области донорства крови, Правил производственной практики (особенно в отношении прослеживаемости, включая процедуры по идентификации, маркировке и ведению учета донаций). Если в заготовке крови (плазмы) задействовано несколько учреждений или стран, необходимо представить информацию об используемой системе прослеживаемости в каждом из учреждений или в каждой из стран;

      представить информацию о том, как обеспечивается прослеживаемость, если учреждения по забору (проверке) крови закрыты (на постоянной основе и (или) временно) и (или) перестали поставлять плазму. Если учреждение по забору (проверке) крови, не функционирует, необходимо указать ответственного за хранение документации;

      представить информацию и обоснование системы мер, которые будут приняты в случае ретроспективного выявления донаций, исключенных в течение карантинного хранения.

Раздел 2.2.1 "Соответствие статьям Фармакопеи Союза или статьям фармакопей государств-членов" основного досье плазмы

      27. В раздел 2.2.1 основного досье плазмы включаются:

      данные, подтверждающие соответствие качества плазмы требованиям общих фармакопейных статей Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям общих фармакопейных статей фармакопей государств-членов, а также требованиям, предъявляемым к конкретным лекарственным препаратам, на которые имеются частные статьи Фармакопеи Союза или фармакопей государств-членов;

      описание условий производства плазмы, включая замораживание и хранение, в каждом учреждении по забору (проверке) крови. Сведения о соблюдении требований Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требований фармакопей государств-членов касающихся условий замораживания и хранения оформляются в виде таблицы (по форме, предусмотренной приложением № 2 к настоящей главе) с указанием назначения плазмы и выполнения требований по получению плазмы, предназначенной для выделения стабильных или лабильных белков. Условия замораживания плазмы должны быть подтверждены валидационными исследованиями.

Раздел 2.2.2 "Исследование индивидуальных донаций крови (плазмы) и пулов крови (плазмы) на наличие инфекционных агентов, включая сведения об аналитических методиках и для пулов плазмы – данные о валидации используемых методик" основного досье плазмы

      28. В разделе 2.2.2 основного досье плазмы необходимо представить следующие сведения:

      о проводимом тестировании для скрининга содержания маркеров инфекций согласно требованиям законодательства государств-членов в области донорства крови и Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям фармакопей государств-членов;

      о других скрининговых тестах.

      Сведения представляются по форме, приведенной в таблице 2.

      Таблица 2

Результаты исследования индивидуальных донаций крови (плазмы) и пулов крови (плазмы) на наличие инфекционных агентов

Вид теста

Тестируемый образец

индивидуальная донация

минипул (размер)
(при необходимости)

пул
плазмы

Поверхностный антиген вируса гепатита В (HBsAg)




Антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2




Антигены к ВИЧ-1 и ВИЧ-2




РНК ВИЧ-1 и ВИЧ-2




Антитела к вирусу
гепатита C




ДНК вируса гепатита В




РНК вируса гепатита C




ДНК парвовируса B19




Другие тесты
(указать название)





      29. Сведения о тестировании индивидуальных донаций, объединяемых в минипулы, должны содержать обоснование и подробную информацию о размере минипула и проведенном тестировании.

      30. Необходимо указать, все ли минипулы (пулы) проходят тестирование одинаково (например, размер минипула, тип тестируемого вирусного маркера). При наличии отличий необходимо описать разницу в тестировании минипулов при выбранной стратегии. Необходимо описать критерии одобрения или отбраковки индивидуальной донации (пула) и принципы проведения повторного тестирования.

      31. При проведении тестирования индивидуальных донаций крови (плазмы) и пулов крови (плазмы) на наличие инфекционных агентов используются диагностические наборы и тест-системы, перечень которых приведен в таблице 3.

      Таблица 3

Перечень диагностических наборов и тест-систем, используемых
для тестирования, в том числе методом амплификации нуклеиновых кислот

Вид теста

Метод тестирования

Наименование коммерческого диагностического набора и (или) тест-системы

Производитель

Наличие разрешения к применению в Союзе (есть/нет)

Назначение

Лаборатория проведения тестирования

индивидуальные донации

минипул (пул) плазмы

Поверхностный антиген вируса гепатита В (HBsAg)








Антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2








Антитела к вирусу гепатита C








РНК вируса гепатита C








ДНК парвовируса B19








Другие тесты
(указать название)








Подраздел 2.2.2.а. "Валидация аналитических методик" основного досье плазмы

Тестирование индивидуальных донаций

Серологические маркеры

      32. В подразделе 2.2.2.а основного досье плазмы необходимо подтвердить, что тестирование каждой индивидуальной донации проводится в соответствии с инструкцией производителя по применению диагностических наборов и тест-систем. Представление копий инструкций по использованию коммерческих наборов и тест-систем, зарегистрированных в государствах-членах и материалов по валидации не требуется. В случае использования неразрешенных к применению в государствах-членах медицинских изделий для диагностики in vitro следует представить доказательства соответствия требованиям для диагностического применения в условиях in vitro, предъявляемым к данной группе изделий медицинского назначения. Необходимо подтвердить аналогичность чувствительности таких наборов по выявлению подтипов вирусов и вирусных маркеров в период сероконверсии, соответствующую разрешенным к применению медицинским изделиям для диагностики in vitro.

Метод амплификации нуклеиновых кислот

      33. В случае использования для тестирования метода амплификации нуклеиновых кислот минипулов индивидуальных донаций диагностических наборов и тест-систем, не разрешенных к применению в государствах-членах, необходимо кратко описать выбранные аналитические методики (собственные наборы фирмы или коммерческие наборы), а также представить резюме отчетов о валидации, в которое должны быть включены данные о специфичности, пределе обнаружения и устойчивости. В случае использования для метода амплификации нуклеиновых кислот при тестирования минипулов диагностических наборов и тест-систем, зарегистрированных в государствах-членах, описание аналитических методик и резюме о валидации не требуются. Необходимо представить информацию о пределе чувствительности наборов для тестирования индивидуальных донаций.

Тестирование пула (пулов) плазмы на вирусные маркеры

      34. В разделе 2.2.2.а основного досье плазмы каждая лаборатория, осуществляющая тестирование пулов плазмы на вирусные маркеры, должна представить:

      описание каждой используемой аналитической методики и соответствующие отчеты о валидации, в том числе в соответствии с требованиями глав 22 и 23 настоящих Правил;

      информацию о чувствительности используемых методов для выявления каждого тестируемого вирусного маркера в зависимости от размера пула плазмы.

Тестирование пула (пулов) плазмы методом амплификации нуклеиновых кислот

      35. Все методы амплификации нуклеиновых кислот, используемые для тестирования пулов плазмы, должны отвечать требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям фармакопей государств-членов. Каждая лаборатория, осуществляющая тестирование пула плазмы методом амплификации нуклеиновых кислот, должна представить описание каждой используемой методики и отчеты о валидации. Определение содержания РНК вируса гепатита С методом амплификации нуклеиновых кислот является обязательным тестированием в соответствии с требованиями Фармакопеи Союза. Необходимо провести валидацию метода амплификации нуклеиновых кислот, используемого для выявления РНК вируса гепатита С, и подтвердить пригодность метода для обнаружения всех генотипов вируса гепатита С. Если перечень препаратов крови, приведенный в основном досье плазмы, включает в себя лекарственные препараты антирезусного иммуноглобулина для внутривенного или внутримышечного введения и (или) плазму (объединенную в пул и вирусинактивированную), необходимо провести тестирование на выявление ДНК парвовируса В19 с использованием метода амплификации нуклеиновых кислот в соответствии с требованиями Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – в соответствии с требованиями фармакопей государств-членов. Содержание ДНК парвовируса В19 должно соответствовать максимально допустимому уровню согласно требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – максимально допустимому уровню согласно требованиям фармакопей государств-членов.

Квалификационные исследования

      36. Лабораториям по проверке крови необходимо принимать участие в квалификационных исследованиях и представлять отчет об участии (с указанием даты, тестируемых вирусных маркеров).

Раздел 2.2.3 "Технические характеристики контейнеров для заготовки крови и плазмы, в том числе информация об используемых растворах антикоагулянтов" основного досье плазмы

      37. Стерильные контейнеры для крови, используемые для заготовки крови и ее компонентов, должны быть зарегистрированы в государствах-членах в качестве медицинского изделия. В случае если стерильные контейнеры не зарегистрированы в государствах-членах, необходимо представить обоснование их эквивалентности принятым стандартам. Информация о контейнерах, не зарегистрированных в государствах-членах, должна включать в себя следующие сведения:

      происхождение и качество используемого пластикового материала;

      наименование любых полимерных и адгезивных веществ, входящих в состав контейнера для крови, которые могут высвобождаться внутрь контейнера, с представлением доказательства отсутствия риска причинения вреда;

      используемые процедуры стерилизации и их валидация;

      доказательства отсутствия или подтверждение наличия в следовых количествах токсических веществ;

      соответствие состава и качества используемых растворов антикоагулянтов требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям фармакопей государств-членов;

      данные, полученные в режиме реального наблюдения, подтверждающие стабильность плазмы при хранении в выбранных контейнерах.

      38. Технические характеристики контейнеров для заготовки крови и плазмы, в том числе информация об используемых растворах антикоагулянтов, приведены в таблице 4.

      Таблица 4

Характеристики контейнеров для заготовки крови и плазмы

Номер контейнера

Производитель

Раствор антикоагулянта1

Разрешение
к применению в государствах-членах
(есть/нет)





      1 Указываются характеристики и состав раствора.

Раздел 2.2.4 "Условия хранения и транспортировки плазмы" основного досье плазмы

      39. В раздел 2.2.4 основного досье плазмы включаются сведения о соблюдении требований соответствующих статей Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требований соответствующих статей фармакопей государств-членов к условиям замораживания и хранения, включенные в информацию об учреждениях по забору (проверке) крови (с указанием соблюдения требований по получению плазмы, предназначенной для выделения стабильных или лабильных белков плазмы).

      40. Необходимо описать условия хранения в каждом из учреждений, отвечающих за хранение плазмы, включая следующее:

      подтверждение соответствия требованиям Фармакопеи Союза к условиям хранения плазмы, а при отсутствии в ней – соответствия требованиям фармакопей государств-членов;

      список учреждений, которые задействованы в процессе хранения плазмы и дата последней инспекции, проведенной уполномоченным органом государства-члена;

      описание условий хранения плазмы (температура и максимальный срок хранения).

      Необходимо описать условия транспортировки плазмы, включая следующее:

      подтверждение соответствия требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям фармакопей государств-членов;

      описание транспортных потоков от учреждений по забору (проверке) крови к местам промежуточного хранения, учитывая таможню (при необходимости), и к предприятию по фракционированию крови;

      перечень организаций, которые занимаются транспортировкой (собственные и контрактные), и дата последней инспекции этих организаций, проведенной уполномоченным органом государства-члена;

      краткое описание системы, используемой для обеспечения соответствия условиям транспортировки (время, температура) и соответствия Правилам производственной практики. Необходимо представить данные валидационных исследований или валидции условий транспортировки.

Раздел 2.2.5 "Процедура карантинного хранения" основного досье плазмы

      41. В разделе 2.2.5 основного досье плазмы должна быть подробно описана действующая процедура карантинного хранения или хранения запасов плазмы. Выбранный срок хранения плазмы необходимо обосновать. Необходимо отметить, применяется ли процедура ко всей плазме, находящейся на хранении, или уточнить, к какой именно плазме она применима.

Раздел 2.2.6 "Характеристики пула плазмы" основного досье плазмы

      42. Необходимо указать адреса места нахождения всех производственных площадок, где проводится объединение плазмы в пулы. Для каждого пула плазмы необходимо представить следующие данные:

      а) подготовка пула плазмы.

      Необходимо кратко описать все используемые процедуры подготовки пула плазмы:

      процесс размораживания;

      внешний осмотр отдельных контейнеров перед формированием пула;

      открытие контейнеров и объединение плазмы в пул с указанием размера пула плазмы, количества объединяемых в пул индивидуальных донаций и литров плазмы, вошедших в пул;

      б) отбор проб из пула плазмы.

      Необходимо указать источник отбора проб для тестирования на содержание вирусных маркеров (например, из общего пула плазмы или криосупернатанта). Необходимо описать процедуру отбора проб, любые манипуляции с образцами (быстрое замораживание, особые меры предосторожности и т. д.) и условия хранения образцов пула плазмы. Тестирование пулов плазмы во всех учреждениях, осуществляющих тестирование, проводится в соответствии с испытаниями, указанными в основном досье плазмы.

Раздел 2.3 "Система взаимодействия производителя лекарственного препарата, полученного из плазмы и (или) предприятий по фракционированию с учреждениями по забору (проверке) крови" основного досье плазмы

      43. Необходимо представить сведения, подтверждающие наличие договора, сторонами которого являются учреждения по забору (проверке) крови и производитель и (или) держатель основного досье плазмы, для подтверждения их сотрудничества, соблюдения Правил производственной практики и требований законодательства государства-члена в области донорства крови. Кроме того, соответствующий договор должен быть заключен в отношении промежуточных продуктов и препаратов крови, которые поставляются третьими сторонами (например, для альбумина, используемого в качестве вспомогательного вещества). Договор должен содержать положение о том, что в случае выявления существенного несоответствия требованиям Правил производственной практики и требованиям законодательства государства-члена в области донорства крови в учреждении по забору (проверке) крови, производитель препаратов крови должен быть немедленно проинформирован об этом. В основном досье плазмы необходимо указать, что все учреждения по забору (проверке) крови подписали указанные договоры.

  ПРИЛОЖЕНИЕ № 1
к главе 19 Правил проведения исследований
биологических лекарственных средств
Евразийского экономического союза

Перечень
изменений, вносимых при ежегодной актуализации основного досье плазмы
(используется совместно с отчетом о ежегодной актуализации основного досье плазмы)

Изменение
(актуализация)

Представлено при ежегодной актуализации (утверждено в течение года)

Изменение
и причина внесения изменения

Тип

Номер изменения

Номер процедуры
в основном досье плазмы

Дата внесения (утверждения)

Примечание (дата)

Действующее основное досье плазмы

Раздел 1.1 "Перечень лекарственных препаратов, полученных из плазмы"

Изменение









Раздел 1.2 "Общая стратегия обеспечения безопасности плазмы"

Изменение









Раздел 1.3 "Общая логистика цепи поставки плазмы"

Изменение









Раздел 2.1.1 Информация об учреждениях по забору крови, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом государства, а также эпидемиологические данные о гемотрансмиссивных инфекциях"

Дополнительные учреждения по забору крови в третьих странах

























Исключенные учреждения по забору крови в третьих странах

























Смена учреждения по забору крови

























Изменение названия учреждения по забору крови

























Дополнительное учреждение по забору крови

























Исключение учреждения по забору крови

























Добавление нового учреждения по забору крови, включенного в основное досье плазмы ранее

























Добавление нового учреждения по забору крови,
не включенного
в основное досье плазмы ранее

























Исключение учреждения по забору крови

























Изменение характеристик индивидуальных донаций

























Раздел 2.1.2 "Информация об учреждениях по проверке крови, осуществляющих тестирование индивидуальных донаций и пулов плазмы, в том числе об их инспектировании и одобрении уполномоченным органом государства"

Добавление или изменение учреждения по проверке крови, включенного в основное досье плазмы ранее

























Добавление или изменение учреждения по проверке крови,
не включенного в основное досье плазмы ранее

























Исключение учреждения по проверке крови, включенного в основное досье плазмы ранее

























Добавление или изменение учреждения по проверке минипулов (пула) плазмы, включенного в основное досье плазмы ранее

























Добавление или изменение учреждения по проверке минипулов (пула) плазмы, не включенного в основное досье плазмы ранее

























Исключение учреждения по проверке минипулов (пула) плазмы, включенного в основное досье плазмы ранее

























Раздел 2.1.4 "Система, прослеживаемости донаций в учреждениях по забору (проверке) крови"

Изменения в системе, позволяющей проследить каждую донацию от учреждения по забору (проверке) крови, до готовых препаратов крови и наоборот

























Изменения в процедуре карантинного хранения крови

























Раздел 2.2. "Качество и безопасность плазмы"

Изменение метода тестирования индивидуальной донации минипулов (пула) (спецификация)

























Изменение диагностического набора (тест-системы) для тестирования индивидуальной донации минипулов (пула) (спецификация)

























Раздел 2.2.3 "Технические характеристики контейнеров для заготовки крови и плазмы, в том числе информация об используемых растворах антикоагулянтов"

Использование дополнительных или замена контейнеров для крови с маркировкой специальным
знаком1

























Использование дополнительных или замена контейнеров для крови без маркировки специальным знаком

























Изменения состава, производителя, срока годности контейнеров для крови без маркировки специальным знаком

























Отказ от контейнеров
без маркировки
специальным знаком









Раздел 2.2.4 "Условия хранения и транспортировки плазмы"

Изменение учреждений, занимающихся хранением и (или) транспортировки плазмы


























Изменение
(актуализация)

Представлено при ежегодной актуализации (утвержден в течение года)

Изменение
и причина внесения изменения

Тип

Номер изменения

Номер процедуры
в основном досье плазмы

Дата внесения (утверждения)

Примечание (дата)

Действующее основное досье плазмы

Изменения условий хранения и транспортировки плазмы

























Item: Раздел 2.2.5 "Процедура карантинного хранения"

Введение более строгих мер хранения

























Увеличение или сокращение продолжительности периода хранения

























Item: Раздел 2.2.6 "Характеристика пула плазмы"

Изменение процедуры пулирования

























      1 Маркировка специальным знаком обращения медицинских изделий на рынке Союза.

  ПРИЛОЖЕНИЕ № 2
к главе 19 Правил проведения исследований
биологических лекарственных средств
Евразийского экономического союза

Информация
об учреждениях по забору (проверке) крови

Адрес
места нахождения

Порядковый номер1

Способ заготовки
и переработки

Инспекция уполномоченным органом
государства-члена

Инспекция уполномоченным органом государства, не являющегося членом Союза

Аудит

Соответствие требованиям Фармакопеи Союза
 

плазмаферез

цельная кровь

заготовка (включая замораживание)
(да/нет)

государство-член

дата последней инспекции

результат

страна

дата последней инспекции

результат2

аудитор

дата
(частота проведения)


Учреждение 1

Страна 1

Адрес места нахождения
Центр 1














Адрес места нахождения
Центр 2














Адрес места нахождения
Центр 3














Учреждение 2

Страна 1

Адрес места нахождения
Центр 1














Страна 2

Адрес места нахождения
Центр 1














      1 Номер должен позволять определять связь между центрами заготовки и тестирования, хранения и распределения.

      2 Должен быть приложен соответствующий документ о результатах инспекции или его заверенная в установленном порядке копия.

  ПРИЛОЖЕНИЕ № 3
к главе 19 Правил проведения исследований
биологических лекарственных средств
Евразийского экономического союза

ИНФОРМАЦИЯ
об учреждениях (центрах), осуществляющих тестирование индивидуальных
донаций и пулов плазмы

Адрес места нахождения

Порядковый номер учреждения (центра),
в котором проводится тестирование

Тестирование

Инспекция уполномоченным органом государства-члена

Инспекция уполномоченным органом государства,
не являющегося
членом Союза

Аудит

маркер вируса

NAT

государство-член

дата последней инспекции

результат

страна

дата последней инспекции

результат

аудитор

дата

донации

пулы плазмы

донации

минипулы

Пулы плазмы

Учреждение 1

Страна 1

Адрес места нахождения
Центр 1















Адрес места нахождения
Центр 2















Страна 2

Адрес места нахождения
Центр 3















Учреждение 2

Страна 1

Адрес места нахождения
Центр 1















Адрес места нахождения
Центр 2















Глава 20. Обеспечение качества препаратов крови

1. Общие положения

      1. Настоящая глава содержит правила и указания по отбору и тестированию исходного материала, производству и контролю качества препаратов крови. Отдельно рассматриваются общие меры по обеспечению вирусной безопасности рассматриваемой группы препаратов.

      2. Плазма является источником белков, которые в результате промышленного выделения и очистки и (или) включения в состав лекарственных средств приобретают терапевтический потенциал. С целью максимально рационального использования донорской крови (плазмы) производители препаратов крови могут осуществлять обмен промежуточными продуктами или использовать нестандартные процессы производства.

      3. Препараты крови потенциально опасны в связи с высоким риском контаминации вирусами, передающимися через донорскую кровь. Поскольку для производства препаратов крови используется пул плазмы, полученный от большого количества доноров, даже одна донация крови (плазмы), содержащая вирусы, может стать источником контаминации производственной серии препарата крови и инфицирования значительного количества пациентов после его введения.

      4. Препараты крови, в особенности препараты концентратов факторов свертывания, выступают потенциальными источниками заражения пациентов вирусом иммунодефицита человека (ВИЧ) и гепатита С, что требует особой организации процесса производства и включения в него специальных этапов инактивации и (или) элиминации этих и других вирусов, передающихся через кровь.

      5. В препаратах крови также могут присутствовать безоболочечные вирусы. Исследования по усовершенствованию технологического процесса производителем должны быть направлены на разработку методов удаления безоболочечных вирусов, таких как гепатит А и парвовирус В19.

      6. Меры, принимаемые для обеспечения вирусной безопасности препаратов крови, включают в себя:

      отбор доноров;

      тестирование индивидуальных донаций и пулов плазмы на содержание маркеров известных вирусных инфекций;

      включение стадий инактивации и (или) элиминации вирусов с обязательным проведением их валидации.

      7. К дополнительным мерам по обеспечению вирусной безопасности плазмы относятся:

      использование современных тест-систем для серологической диагностики и технологии амплификации нуклеиновых кислот в ходе испытаний на обнаружение вирусных ДНК и РНК, что способствует сокращению периода серологического окна, в течение которого невозможно выявить инфекциозность донорского материала;

      оптимизация профилактических мероприятий, способствующих минимизации риска передачи прионной инфекции (например, передачи возбудителей губчатой энцефалопатии через препараты крови).

      8. Положения настоящей главы распространяются на следующие препараты:

      лекарственные препараты, содержащие в качестве действующих веществ белки, выделенные из плазмы;

      новые разрабатываемые лекарственные препараты, содержащие в качестве действующих веществ белки, полученные из плазмы;

      белки, выделенные из плазмы, используемые в качестве вспомогательных веществ в составе лекарственных препаратов, в том числе новых разрабатываемых;

      белки, выделенные из плазмы, используемые в качестве вспомогательных веществ в медицинских изделиях.

      9. Препараты крови представляют собой выделенные промышленным способом белки плазмы (например, альбумин человека, факторы свертывания крови и иммуноглобулины).

      10. Некоторые разделы настоящей главы могут также распространяться на действующие вещества (например, гемоглобин), выделяемые из клеточных компонентов крови.

      11. Положения настоящей главы не распространяются на цельную кровь и компоненты крови, а так же на препараты крови, производимые в непромышленном масштабе для отдельных пациентов в соответствии с медицинским назначением, однако многие главы настоящего документа могут быть применимы к ним.

      12. Указания настоящей главы также распространяются, если применимо, на кровь или плазму (как исходный материал) и препараты крови, импортируемые из третьих стран.

      13. Требования к качеству плазмы для фракционирования и препаратам крови представлены в статьях Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – в статьях фармакопеи государства-члена, которое является референтным в соответствии с Правилами регистрации и экспертизы.

2. Обеспечение качества исходного материала

      14. Отбор и тестирование исходного материала являются основными факторами обеспечения качества препаратов крови. Меры по снижению риска заражения инфекциями, передающимися через кровь посредством препаратов, крови, включают в себя тщательный контроль исходного материала.

      15. Исходным материалом для фракционирования является плазма, полученная из цельной крови доноров методами центрифугирования и афереза. Вся информация об исходном материале должна быть указана в основном досье плазмы, составленном в соответствии с положениями главы 19 настоящих Правил. Качество плазмы должно соответствовать требованиям соответствующей статьи Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям соответствующих статей фармакопей государств-членов.

      16. Если держатель регистрационного удостоверения препарата крови принимает решение не пользоваться процедурой получения сертификата на основное досье плазмы, эти сведения также разрешается представить в разделе 3.2.S модуля 3 регистрационного досье препарата крови. Основное досье плазмы и документацию о плазме в разделе 3.2.S модуля 3 регистрационного досье препарата крови необходимо ежегодно обновлять и представлять в уполномоченный орган (экспертную организацию) государства-члена. В регистрационном досье препарата крови необходимо обосновать использование нескольких основных досье плазмы.

      17. Иммунизация доноров с целью получения плазмы для производства препаратов специфических иммуноглобулинов должна проводиться в соответствии с требованиями соответствующей статьи Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – с требованиями соответствующей статьи фармакопей государств-членов. Алгоритм тестирования доноров эритроцитов, используемых в качестве антигена для иммунизации доноров с целью получения плазмы, содержащей антирезус Rho(D) антитела, схемы иммунизации, используемые для получения плазмы, содержащей специфические антитела, необходимо представить в разделе 3.2.S модуля 3 регистрационного досье препарата крови. В основном досье плазмы указанная информация не представляется.

2.1. Факторы риска, подлежащие анализу при оценке исходного материала

      18. Кровь доноров является источником получения плазмы для фракционирования, в целях производства препаратов крови. Не все возбудители инфекций, которые могут присутствовать в донорской крови, представляют потенциальную опасность контаминации препаратов, получаемых из нее.

      19. Основными контаминантами, ассоциированными с препаратами крови, являются такие гемотрансмиссивные вирусы как, вирусы гепатита А, В, С, ВИЧ-1 и ВИЧ-2, парвовирус В19 или любые другие новые вирусы и прочие агенты, (например, возбудитель вариантной болезни Крейтцфельдта – Якоба).

      20. Препараты крови рассматриваются как потенциальный источник инфицирования даже при условии проведения тщательного контроля исходного материала с использованием современных методов тестирования. Необходимо контролировать сохранность целостности и биологической активности препаратов иммуноглобулинов и факторов свертывания в процессе производства препаратов крови в целях недопущения появления тромбогенных и иммуногенных веществ.

2.2. Отбор доноров и тестирование исходных материалов

      21. Отбор доноров и тестирование индивидуальных донаций и пулов плазмы являются важными мерами по обеспечению вирусной безопасности препаратов крови. Критерии отбора и отстранения доноров крови (плазмы) должны согласовываться с требованиями законодательства государств-членов в области донорства крови и ее компонентов. Данные требования распространяются при необходимости на плазму, импортируемую из третьих стран. Дополнительные требования представлены в основном досье плазмы в главе 19 настоящих Правил.

Тестирование

      22. Каждая индивидуальная донация плазмы, а также пулы плазмы должны быть протестированы по требованиям соответствующей статьи Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – по требованиям соответствующих статей фармакопей государств-членов.

      23. Проведение дополнительного тестирования и разработка отдельных спецификаций необходимы для пулов плазмы, используемых при производстве определенных препаратов крови (например, вирусинактивированной плазмы и препаратов антирезусного иммуноглобулина и др.). Если при производстве антирезусного иммуноглобулина используются нормальный иммуноглобулин для внутримышечного или внутривенного введения и (или) альбумин человека, пулы плазмы, из которых их получают, должны отвечать требованиям соответствующих фармакопейных статей на антирезусный иммуноглобулин Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям соответствующих фармакопейных статей на антирезусный иммуноглобулин фармакопей государств-членов. Фармакопейные статьи регламентируют проведение испытаний на отсутствие содержания поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg), антител к ВИЧ, РНК вируса гепатита C для каждого пула плазмы для фракционирования и дополнительного тестирования на содержание ДНК парвовируса B19 для определенных препаратов крови (вирусинактивированных пулов плазмы и антирезусных иммуноглобулинов), а также тестирование на отсутствие содержания РНК вируса гепатита А для вирусинактивированных пулов плазмы. Информация о валидации всех методов испытаний приведена в главах 22 и 23 настоящих Правил. Известны случаи передачи парвовируса B19 через плазму, обработанную растворителем-детергентом, и через препараты крови (например, факторы свертывания, препараты фибринового клея).

      24. Высокое содержание парвовируса B19 в плазме доноров выявляется довольно часто и может привести к формированию пулов плазмы с концентрацией ДНК парвовируса В19 более чем 1,0×108 МЕ/мл.

      25. Тестирование исходного материала с использованием методов амплификации нуклеиновых кислот позволяет существенно сократить контаминацию производственных пулов плазмы и в дальнейшем снизить риск передачи инфекции при применении препаратов крови. Тестирование пулов плазмы на содержание ДНК парвовируса B19 в настоящее время выполняется на добровольной основе. Предельный уровень контаминации пулов плазмы зависит от возможности сокращения количества парвовируса B19 в процессе производства конкретного препарата крови. В соответствии с разделом 9 настоящей главы необходимо проводить оценку риска, позволяющую обосновать безопасность препарата крови в отношении данной инфекции.

2.3. Прослеживаемость

      26. Должна быть обеспечена прослеживаемость донора, заготовленных от него индивидуальных донаций, образцов крови, взятых для лабораторных исследований, которая достигается путем идентификации объектов на всех этапах от регистрации донора до конечного использования заготовленной от него индивидуальной донации плазмы, включая утилизацию в соответствии с положениями законодательства государств-членов и приложением № 14 к Правилам производственной практики. Необходимо регистрировать наименование и номер серии препарата крови при каждом введении его пациенту в соответствии с приложением № 19 к требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственного препарата и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения.

      27. Данные, подтверждающие наличие прослеживаемости, необходимо хранить в течение не менее 30 лет от даты получения индивидуальной донации плазмы донора, если более длительный срок не установлен Правилами производственной практики или законодательством государств-членов. Эти меры необходимы для того, чтобы держатель регистрационного удостоверения препарата крови или производитель, который использует серию препарата крови для производства в качестве компонента другого лекарственного препарата, а также уполномоченные органы (экспертные организации) государств-членов были проинформированы о возможных рисках для безопасности, требующих принятия мер в отношении данного препарата.

2.4. Меры, принимаемые на основе информации о рисках
для безопасности и ретроспективного анализа

      28. Должна быть организована информационная система, содержащая сведения о рисках для безопасности, включающая в себя описание мер по составлению отчетов о нежелательных реакциях и явлениях. Способы управления содержащейся в подобной системе информацией, которая может повлиять на качество и безопасность крови и компонентов крови, в том числе информацией о любых серьезных нежелательных реакциях, связанных с донорским образцом, которая ставит под сомнение другие компоненты, полученные от того же донора, должны соответствовать Правилам производственной практики, Правилам практики фармаконадзора, а также требованиям законодательства государств-членов в области донорства крови и ее компонентов. Способы управления и обмена информацией о рисках для безопасности, используемые учреждением по забору (проверке) крови, держателем основного досье плазмы (при наличии) и предприятием по фракционированию, должны быть описаны в стандартных операционных процедурах. Стандартные операционные процедуры должны утверждаться учреждением по забору (проверке) крови, держателем основного досье плазмы (при наличии) и производителем (производителями) препаратов крови, и письменно согласовываться всеми сторонами. Если надежность учреждения по забору (проверке) крови или качество и безопасность плазмы вызывают сомнения, держатель основного досье плазмы должен уведомить об этом уполномоченный орган (экспертную организацию) государства-члена.

      29. После получения информации о рисках для безопасности собранного донорского материала учреждение по забору (проверке) крови должно незамедлительно сообщить производителю препаратов крови, на которые распространяются данные риски, следующую информацию относительно:

      выявления донора, состояние здоровья которого не соответствовало установленным требованиям для обеспечения безопасности и (или) качества плазмы;

      получения положительных результатов тестирования донора на какой-либо из вирусных маркеров при повторном сборе материала от донора, чьи результаты тестирования на вирусные маркеры прежде были отрицательными. Уведомление о подобных случаях должно проводиться сразу после получения повторных положительных результатов тестирования и, прежде чем будет выполнено подтверждающее тестирование, если только утвержденные процедуры не оговаривают получение результатов подтверждающего тестирования в течение 5 рабочих дней. Время между сбором донорского материала и проведением тестирования следует минимизировать, чтобы повысить вероятность обнаружения сероконверсии до начала обработки предыдущих донорских образцов, находящихся на карантинном хранении;

      выявления факта проведения тестирования на вирусные маркеры, выполненного не в соответствии с процедурами, согласованными между производителем препаратов крови или держателем основного досье плазмы (при наличии) и учреждением по забору (проверке) крови;

      выявления у донора симптомов инфекционного заболевания, вызываемого возбудителем, который потенциально может передаваться через препараты крови (вирусы гепатита А, В, С, другие вирусы гепатита, ВИЧ-1 и ВИЧ-2 и другие известные возбудители инфекций);

      выявления случая развития у реципиента после трансфузии крови или лабильного компонента крови инфекционного заболевания, установленной причиной которого является инфекция, переданная через кровь донора.

      Донация участвует в процедурах ретроспективного анализа, инициированных учреждением по забору (проверке) крови в случаях, предусмотренных абзацами третьим, пятым и шестым настоящего пункта.

      При наличии прослеживаемых данных о препарате информация должна передаваться заинтересованным сторонам вне зависимости от времени, которое прошло с момента сбора донорского материала до получения информации о рисках для безопасности. Любые случаи невыполнения данного требования должны быть указаны и надлежащим образом обоснованы.

      30. Процедура ретроспективного анализа включает в себя прослеживание предыдущих донорских образцов и тестирование любых сохраненных образцов, которые были получены как минимум в течение 6 месяцев до получения отрицательных результатов тестирования донорского материала. Любое отклонение от периода (6 месяцев), охватываемого ретроспективным исследованием, должно быть указано и надлежащим образом обосновано.

      31. Время, в течение которого следует проводить ретроспективное исследование, должно быть равно как минимум максимальному периоду серологического окна, зависящему от метода тестирования. Необходимо принимать во внимание следующие факторы:

      а) индивидуальные донации плазмы, которые не успели передать в производство, должны быть идентифицированы, а их передача в производство должна быть приостановлена до окончания периода расследования. В этом случае целесообразно помещать образцы плазмы на карантинное хранение (например, в течение 60 дней);

      б) в случае если плазма уже была передана на фракционирование, следует немедленно проанализировать, компрометирует ли полученная информация безопасность серий препарата крови и требуется ли изъятие их из обращения. При анализе информации должны учитываться следующие критерии:

      вид инфекции;

      тип сероконверсии;

      результаты повторного тестирования донорского образца, по возможности с использованием технологии амплификации нуклеиновых кислот, чувствительность тестов (используемых для проверки отдельных донорских образцов, мини-пулов и пулов плазмы для фракционирования);

      размер пула;

      общая информация обо всех образцах, охватываемых ретроспективным исследованием, которые могут входить в состав определенной серии препарата крови;

      группа препарата крови;

      метод производства препарата крови;

      возможность инактивации (удаления) вируса в процессе производства препарата крови;

      в) должна быть утверждена система идентификации инфицированных образцов плазмы, которые вошли в состав каждого пула плазмы. Информация о них должна храниться вместе с документацией на серию контаминированного готового препарата крови и документацией на соответствующий пул (пулы) плазмы для фракционирования для того, чтобы обеспечить быстрый доступ к информации уполномоченному лицу (лицам), отвечающему за выпуск промежуточных продуктов или готовых препаратов крови.

      32. Если установлено, что образец донорской плазмы, который вошел в производственный пул плазмы, был заражен ВИЧ, вирусами гепатита А, В, С или вариантной болезнью Крейтцфельдта – Якоба, то информация также должна быть представлена в соответствующий уполномоченный орган (экспертную организацию) государства-члена вместе с данными об оценке рисков и заключением производителя о возможности использования инфицированного пула плазмы для производства препаратов крови или необходимости изъятия серии препарата крови из обращения. Система обмена информацией между учреждением по забору (проверке) крови и предприятием по фракционированию крови должна включать в себя информацию о любом доноре, у которого обнаружена вариантная болезнь Крейтцфельдта – Якоба. Об этом необходимо сообщить уполномоченному органу (экспертной организации) государства-члена вместе с заключением о проведенной производителем оценки рисков о возможности продолжения производства из контаминированного пула плазмы или необходимости изъятия серий препарата крови.

3. Оценка качества производства препаратов крови

      33. Производство препаратов крови должно основываться на тщательно организованной стратегии промышленного выделения белков плазмы, обладающих терапевтическим потенциалом.

      34. Технологический процесс производства препарата крови должен быть тщательно документирован (исходный материал, промежуточные продукты, критические стадии производства и др.).

      35. Согласно подпункту "в" пункта 3.2.S.2. раздела 3 части I приложения № 1 к Правилам регистрации и экспертизы условия производства действующих веществ биологических препаратов приемлемы и в том случае, если присутствия потенциально патогенных посторонних агентов избежать невозможно. В этом случае исходные материалы при производстве препаратов крови допускается использовать только при условии, что последующей обработкой будет обеспечиваться удаление и (или) инактивация таких посторонних агентов, и процесс такой последующей обработки валидирован.

3.1. Риск контаминации в процессе
производства препаратов крови

      36. В процессе производства препаратов крови потенциальная опасность может быть обусловлена:

      микробной контаминацией, которая может привести к накоплению пирогенных веществ;

      контаминацией вирусами или другими чужеродными агентами в случае использования в процессе производства реактивов, реагентов, материалов или др., которые могут стать источником контаминации (например, ферменты, выделяемые из экстрактов тканей, или моноклональные антитела, используемые в аффинной хроматографии);

      контаминацией нежелательными примесями, присутствие которых может вызвать нежелательные реакции при введении пациенту препарата крови. Такие нежелательные примеси могут образоваться при использовании для промышленного выделения белков плазмы метода, приводящего к появлению модифицированных белков, высвобождению биологически активных веществ плазмы, активации факторов свертывания крови и возникновению тромбогенного потенциала. Риск появления нежелательных примесей особенно высок на стадиях вирусной инактивации и (или) элиминации, обязательно включаемых в производственный процесс. В связи с этим наряду с проведением процедур валидации включенных стадий необходимо обязательно представлять доказательства сохранности биологической активности выделяемой фракции плазмы.

3.2. Пулы плазмы

      37. Объединение индивидуальных донаций плазмы в пулы плазмы – первый этап производства препаратов крови. Образцы каждого пула плазмы должны храниться, как минимум, в течение 1 года после окончания срока годности (срока хранения) готового препарата крови с наибольшим сроком годности (сроком хранения). В части раздела 3.2.S регистрационного досье препарата крови или посредством ссылки на основное досье плазмы (если применимо) необходимо привести описание всех значимых процедур приготовления и отбора образцов пулов плазмы в соответствии с правилами, изложенными в главе 19 настоящих Правил. В регистрационное досье препарата крови необходимо включить все спецификации пула (пулов) плазмы.

      38. Разрешается ссылка на основное досье плазмы в части описания и тестирования пула плазмы на вирусные маркеры, которые должны проводиться в соответствии со статьями Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – в соответствии со статьями фармакопей государств-членов и в соответствии с главой 19 настоящих Правил.

      39. В применимых случаях необходимо подтвердить соответствие пула плазмы всем производственным требованиям подходящих статей Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям подходящих статей фармакопей государств-членов.

3.3. Промежуточные продукты

      40. Фракции плазмы, выделяемые на разных стадиях фракционирования, – это промежуточные фракции плазмы, или промежуточные продукты, из которых после определенных технологических этапов производства получают нефасованный продукт или готовый препарат крови.

      41. Промежуточные продукты, получаемые на стадиях производства факторов свертывания, альбумина человека, иммуноглобулинов (например, криопреципитат, фракции I, II, III, IV, V), могут быть выделены и храниться непосредственно производителем или могут быть получены по программе фракционирования по контракту с другим производителем.

      42. Отбор и тестирование исходных материалов, используемых для производства промежуточных фракций плазмы, являются важными факторами обеспечения их качества. В основном досье плазмы или в разделе 3.2.S регистрационного досье препарата крови необходимо представить сведения об алгоритме пулирования и тестирования пулов плазмы в соответствии с главой 19 настоящих Правил.

      43. В случае выполнения программы фракционирования по контракту с другим производителем, когда промежуточный продукт (продукты) передается от поставщика этого продукта производителю готового препарата крови, информация о тестировании, пулировании, системе прослеживаемости, процессе производства, хранении, условиях транспортировке промежуточного продукта (продуктов) должна быть передана производителю готового препарата крови.

      44. Держатель регистрационного удостоверения препарата крови или заявитель несет окончательную ответственность за качество и безопасность лекарственных препаратов, получаемых из промежуточного продукта (продуктов).

      45. Промежуточный продукт может быть получен с использованием производственного процесса, отличающегося от валидированного производственного процесса, используемого производителем готовых препаратов крови. В этом случае производитель, передающий промежуточный продукт для получения готовых препаратов крови, должен подробно описать дополнительные этапы очистки (экстракции), производственные условия, передаваемый продукт, материалы и оборудование и подвергнуть все технологические этапы производства валидации с документальным представлением доказательств безопасности (в том числе вирусной) каждой стадии производства и доказательств, необходимых для подтверждения качества готового препарата крови.

      46. Срок хранения промежуточного продукта устанавливается и обосновывается с учетом данных о стабильности. При выпуске готового препарата крови, в процессе производства которого использовался находившийся на хранении промежуточный продукт, производитель готового препарата крови должен гарантировать, что на момент выпуска препарат крови отвечает действующим требованиям в отношении риска передачи вирусных инфекций. Промежуточные продукты, выделенные из плазмы или цельной крови, протестированной на содержание маркеров вирусных инфекций несовременным (устаревшим) методом, могут использоваться только при условии выполнения оценки риска и проведения дополнительного тестирования производственных пулов плазмы надлежащим методом.

3.4. Процесс производства препаратов крови

      47. Организация процесса производства препаратов крови является важной составляющей обеспечения их качества, эффективности и безопасности. Выбор стратегии производственного процесса зависит от вида белка плазмы, выделяемого промышленным способом, и может отличаться у разных производителей. Стандартный производственный процесс состоит из стадий фракционирования и (или) очистки (экстракции), которые могут вносить свой вклад и в инактивацию и (или) элиминацию потенциальных контаминантов. Процесс производства препаратов крови должен обязательно включать в себя не менее двух ортогональных стадий инактивации и (или) элиминации вирусов.

      48. Осуществление комплекса мер по отбору доноров и тестированию исходного материала недостаточно для достижения полной гарантии вирусной безопасности препаратов крови. Необходимо оценивать вклад производственного процесса в обеспечение вирусной безопасности получаемых препаратов крови при помощи анализа его возможности инактивировать и (или) элиминировать вирусы. Это подразумевает анализ достигаемого сокращения титра вируса, скорости инактивации и формы кривой инактивации, а также устойчивости этапа по отношению к переменным параметрам процесса и избирательности процедуры инактивации и (или) элиминации в отношении определенного вида вируса.

      49. Пригодность различных материалов и процедур, используемых в производстве, а также выбранные условия, параметры и пределы эксплуатации необходимо валидировать с помощью правильно спланированных и интерпретированных исследований.

Методы фракционирования и (или) очистки

Методы преципитации

      50. Физические методы. Криопреципитация плазмы – начальный этап получения препаратов концентрата фактора свертывания крови VIII, а также фактора Фон Виллебранда и фибриногена. Для дальнейшего концентрирования белковой фракции фактора свертывания крови VIII используют последовательные стадии преципитации, адсорбции с параллельным выделением фракций других факторов свертывания и проведением стадий инактивации и (или) элиминации вирусов.

      51. Криосупернатантная плазма используется для получения фракций других факторов свертывания крови методами адсорбции (элюции) или хроматографическими методами и для выделения фракций иммуноглобулина и альбумина человека.

      52. Физико-химические методы. Метод фракционирования плазмы этанолом при низких температурах по Кону – наиболее часто используемый физико-химический метод разделения фракций иммуноглобулина и альбумина человека.

      53. Фракционирование – многостадийный технологический процесс, надлежащее соблюдение которого на всех этапах является гарантией качества получаемых препаратов. Некоторые из этапов могут также способствовать эффективному сокращению потенциальных вирусов-контаминантов.

      54. Необходимо иметь подробные спецификации для промежуточных продуктов с указанием точной концентрации этанола, используемого для осаждения, концентрации белка в промежуточных продуктах, температуры, рН и ионной силы растворов, времени обработки, а также данные о пределах допускаемой погрешности и сведения о методах контроля всех показателей. Включение в технологический процесс других преципитантов (например, этилакридин-лактата, каприловой (октановой) кислоты, метанола, сульфата аммония, полиэтиленгликоля, катионных детергентов) в комбинации с другими методами очистки также требует представления спецификаций (поскольку использование некоторых из перечисленных химических веществ (например, каприловой (октановой) кислоты) может вносить вклад в обеспечение вирусной безопасности, тогда как информация о влиянии других веществ на вирусную безопасность однозначно не установлена).

Хроматографические методы

      55. Хроматографические методы выделения фракций плазмы часто используются при производстве препаратов крови. Вид и получаемый объем белковой фракции, выделяемой из плазмы, зависит от качества и типа используемого сорбента для хроматографии и таких факторов, как емкость колонки, селективность и эффективность хроматографической системы, ионной силы и значения рН буферных растворов, скорости потока, времени удерживания и температуры процесса. Выбор хроматографического метода должен основываться на данных, полученных в исследованиях по разработке производственного процесса. Следует указать все необходимые спецификации и принятые пределы эксплуатации, а также документировать данные о контроле.

      56. Необходимо также описать условия хранения колонок, консервации и элюирования консервантов, очистки и методы регенерации. Необходимо представить данные об использованных процедурах осветления и стерилизации, диа- и ультрафильтрации.

Прочие методы фракционирования и (или) очистки

      57. С целью минимизации содержания активированных факторов свертывания крови в процессе производства препаратов факторов свертывания крови могут использоваться антикоагулянты (например, антитромбин и гепарин). Информация о вносимых компонентах (материалах (реагентах)), их характеристиках, остаточном содержании в готовом лекарственном препарате должна быть подробно описана в соответствующих документах.

      58. Такие материалы, как уголь, бентонит и коллоидный диоксид кремния, иногда используются для очистки продукта от различных примесей (например, пигментов, липопротеинов и др.). Необходимо представить подробную информацию об используемых материалах, способах их удаления и других производственных факторах.

Процедуры инактивации и (или) элиминации вируса

      59. Включение процедур инактивация и (или) элиминация вирусов является обязательным технологическим этапом промышленного выделения белков плазмы. Выбранные процедуры инактивации и (или) элиминации вирусов, все параметры и условия их проведения, предпринимаемые меры внутрипроизводственного контроля должны быть обоснованы и документированы. Необходимо тщательно валидировать каждый этап инактивации и (или) элиминации вируса, при этом процедура валидация должна моделировать условия наихудшего сценария. Следует представить доказательство сохранения целостности выделяемого белка плазмы в процессе используемого процесса производства.

      60. В целях предотвращения перекрестной контаминации материал, подвергшийся инактивации и (или) элиминации вирусов, необходимо отделить от необработанного материала (в соответствии с приложением № 14 к Правилам производственной практики).

Валидация процесса производства

      61. Валидация процесса производства должна проводиться в соответствии с установленными целями для каждого отдельного производства. Если валидация производства включает в себя моделирование процесса в уменьшенном масштабе, такое моделирование должно удовлетворительно имитировать условия полномасштабного производственного процесса. Кроме того, необходимо обосновать целесообразность подобного моделирования. При разработке производственных процессов следует идентифицировать и контролировать критические стадии, подлежащие исследованию, особенно при разработке новых методов производства препаратов крови, традиционно получаемых этанольным фракционированием. Принципы фармацевтической разработки биологического лекарственного препарата приведены в главе 13 настоящих Правил.

      62. Доказательство валидности конкретного производственного процесса, выражающееся в стабильном получении препарата крови с ожидаемым профилем качества и активности, должно быть документировано и включать данные о спектре использованных аналитических методик для оценки. Особое внимание следует уделить представлению доказательств удаления производственных и родственных примесей (например, химических веществ, используемых в процедурах фракционирования и (или) очистки или возникающих в результате их применения), а также потенциально опасных естественно встречающихся веществ (например, антигенов группы крови и активированных факторов свертывания). Для оценки возможностей процесса производства по очистке от потенциальных контаминантов могут потребоваться исследования с преднамеренным добавлением известного их количества на различных стадиях процесса очистки.

      63. В случае использования хроматографических колонок для проведения процедур очистки необходимо тщательно изучить условия, приводящие к их перегрузке, вымыванию гелей, особенно для аффинной хроматографии, при которой используются потенциально вредные лиганды. Особое внимание следует уделять процедурам очищения и регенерации колонок, и особенно удалению пирогенов и загрязнению проб вирусами из предыдущей пробы. Необходимо представить информацию о критериях первичного и повторного использования ионитов и сроке их пригодности. Повторное использование фильтров необходимо обосновать.

      64. При разработке спецификаций на выпуск серии препарата крови следует руководствоваться требованиями главы 6 настоящих Правил. В регистрационном досье препарата крови производитель должен представить доказательства постоянства характеристик препарата крови при полномасштабном производстве и его соответствие установленным спецификациям. Для этого следует формировать серии из разного нефасованного материала. Если процесс производства начинается с различного количества плазмы, необходимо подтвердить, что производственный процесс приводит к получению продукта с сопоставимыми характеристиками при определенных условиях. Если производитель принимает решение использовать промежуточные продукты, получаемые на других производственных площадках, также необходимо показать, что при этом на постоянной основе производится продукт с сопоставимыми характеристиками.

      65. Если параллельно используются разные производственные площадки, необходимо представить подробную программу валидации для доказательства согласованности процессов.

      66. Повторная обработка препаратов крови может осуществляться только в случае возникновения сбоев в производственном процессе. Все соответствующие процедуры и критерии должны быть подробно описаны. Валидация должна подтверждать, что повторная обработка не оказывает отрицательного влияния на качество препарата крови.

4. Контроль качества препаратов крови

4.1. Внутрипроизводственный контроль

      67. Необходимо описать процедуры мониторинга производственного процесса и оборудования, критические точки производственного процесса, способы отбора и хранения образцов, а также методы проведения испытаний. Необходимо осуществлять строгий контроль процесса объединения исходных материалов в пул плазмы с целью недопущения контаминации и занесения других чужеродных агентов.

      68. Необходимо документировать результаты мониторинга как минимум следующих основных параметров производственного процесса:

      значение рН;

      температура;

      концентрация этанола;

      содержание белка и его активность;

      результаты определения микробиологической чистоты и бактериальных эндотоксинов в соответствии с описанными в главе 6 настоящих Правил.

4.2 Контроль качества препаратов крови

      69. Качество препаратов крови должно соответствовать требованиям соответствующих статей Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям соответствующих статей фармакопей государств-членов. Испытания по всем показателям спецификации должны быть проведены для каждой серии препарата крови. Необходимо предусмотреть проведение дополнительных испытаний для всех веществ, входящих в состав препарата крови или используемых в процессе производства таких препаратов (например, количественное определение остаточного содержания в препарате крови сольвентов и детергентов, если они были использованы).

      70. В соответствии с главой 6 настоящих Правил необходимо установить надлежащие пределы для всех этих параметров с учетом возможностей производственного процесса. При наличии удовлетворительного подтверждения эффективности контроля препаратов крови или приемлемых и преемственных результатов испытания определенных параметров действующего вещества или препарата крови на рутинной основе могут не требоваться, их допускается не включать в спецификации. Необходимо представлять информацию об используемых внутренних стандартных образцах (номер серии, основные характеристики, инструкции по применению, особенности изготовления и др.), утвержденных процедурах их замены. Серии, используемые в качестве собственных стандартных образцов (материалов), должны быть достаточно охарактеризованы, также должна быть указана предполагаемая цель применения таких серий. Любые отличия в процессе производства стандартных образцов (материалов) в сравнении с производством промышленных серий (партий) препаратов крови должны быть указаны в документах на серию (партию) стандартных образцов (материалов). Необходимо предусмотреть процедуру замены стандартных образцов (материалов).

      71. Необходимо учитывать вариабельность биологической природы исходных материалов и гетерогенность лекарственных средств, получаемых из плазмы при проведении валидации аналитических методик, используемых для контроля качества:

      исходных материалов;

      субстанции;

      промежуточных продуктов на стадиях производственного процесса (внутрипроизводственный контроль);

      готовых препаратов крови.

      Валидацию необходимо осуществлять в соответствии с Руководством по валидации аналитических методик проведения испытаний лекарственных средств, утвержденным Решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 17 июля 2018 г. № 113 (далее – Руководство по валидации аналитических методик). Необходимо также подтвердить пригодность методов, описанных в статьях на препараты крови в Фармакопее Союза, а при отсутствии с ней – описанных в статьях на препараты крови фармакопей государств-членов, с учетом особенностей, присущих конкретному лекарственному препарату. Также необходимо проводить валидацию общих фармакопейных методик (например, иммунохимических). В случае использования оригинальных методик, не описанных в Фармакопее Союза или в фармакопеях государств-членов, необходимо представить доказательство получения сопоставимых результатов тестирований, полученных с использованием нескольких серий препарата крови. Необходимо учитывать, что статьи Фармакопеи Союза на препараты крови (альбумин человека, иммуноглобулин человека нормальный, иммуноглобулин человека нормальный для внутривенного введения, фактор свертывания крови VIII) подвергаются периодическому пересмотру с целью включения альтернативных показателей (например, определение содержания бактериальных эндотоксинов взамен испытания пирогенности на кроликах). Указания по изменению данного аспекта контроля качества приведены в соответствующих общих статьях Фармакопеи Союза.

5. Исследование стабильности

      72. Исследование стабильности должны проводиться в соответствии с требованиями главы 8 настоящих Правил.

      73. Держатель регистрационного удостоверения должен провести исследования стабильности промежуточных продуктов, поставляемых с другой производственной площадки для готовых препаратов крови.

6. Оценка риска контаминации посторонними агентами

6.1. Планирование процесса производства

      74. Основные требования по планированию валидационных исследований, включая выбор используемых вирусов и интерпретацию полученных данных, содержатся в главе 4 настоящих Правил.

      75. В настоящем разделе приводится дополнительная информация по организации мер по обеспечению вирусной безопасности препаратов крови. При планировании процессов производства или их модификации в целях большего обеспечения вирусной безопасности необходимо учитывать положения главы 4 настоящих Правил и настоящей главы. Производителям препаратов крови необходимо обосновать выбор конкретных стадий инактивации и (или) элиминации вирусов, введенных в процесс.

6.2. Включение в процесс производства эффективных этапов
инактивации и (или) элиминации вирусов

      76. Включение в производственный процесс эффективных стадий вирусной инактивации и (или) элиминации широкого спектра вирусов, обладающих разными физико-химическими свойствами, и проведение процедур их валидации – обязательный элемент обеспечения вирусной безопасности препаратов крови (требования к оценке эффективности этапа приведены в главе 4 настоящих Правил). Эффективная инактивация и (или) элиминация безоболочечных вирусов при включении только одного этапа невозможна в связи с высокой устойчивостью некоторых безоболочечных вирусов (например, парвовирусов животных) к многократной термической обработке и способностью некоторых вирусов проникать через фильтры с малыми порами при мембранной фильтрации в связи с незначительными размерами (например, цирковирусов). Поэтому необходимо включать не менее двух взаимодополняющих эффективных стадий инактивации
и (или) элиминации вирусов с различными механизмами действия, направленных на широкий диапазон вирусов, обладающих разными физико-химическими свойствами, исходя из предположения, что вирусы, оставшиеся инфекционными после первого этапа, инактивируются после проведения второго этапа. Обязательно один из этапов должен быть направлен на удаление безоболочечных вирусов.

      77. Производители должны разрабатывать или внедрять дополнительные этапы очистки, направленные на удаление или инактивацию широкого спектра вирусов. Это повысит профиль вирусной безопасности в отношении известных вирусов и новых неизвестных вирусов.

      78. Следует учитывать, что в ряде случаев невозможно или крайне затруднительно разработать этапы инактивации и (или) элиминации, которые эффективно дополняли бы друг друга и были направлены на широкий спектр оболочечных и безоболочечных вирусов с разными физико-химическими свойствами.

      79. При наличии достоверных доказательств эффективности определенного производственного этапа в инактивации и (или) элиминации широкого спектра вирусов как оболочечных, так и безоболочечных, имеющих различные физико-химические свойства, и при условии, что процедура очистки включает дополнительные стадии, которые также достоверно способствуют инактивации и (или) элиминации вирусов, второй эффективный этап может быть не предусмотрен производителем.

      80. Вирусы, потенциально присутствующие в плазме, можно условно разделить на две группы: вирусы, которые можно инактивировать и (или) элиминировать с использованием нескольких стадий очистки, и вирусы, устойчивые при очистке несколькими стадиями. Возможно присутствие в плазме вирусов, устойчивых ко всем разработанным на сегодняшний день процедурам инактивации и (или) элиминации конкретных групп лекарственных препаратов. Производителям необходимо непрерывно совершенствовать и разрабатывать новые методы инактивации и (или) элиминации известных и неизвестных вирусов.

Роль процессов разделения в элиминации вирусов

      81. Процессы разделения, такие как процедуры фракционирования или очистки (например, хроматографической), могут вносить вклад в элиминацию вирусов. Возможны случаи передачи вирусов пациентам при введении препаратов факторов свертывания крови и иммуноглобулинов для внутривенного введения, полученных только методом фракционирования. Процессы разделения плазмы включают большое количество переменных факторов, которые трудно контролировать и моделировать в лабораторном масштабе.

      82. Незначительные различия в физико-химических свойствах вирусов могут оказать существенное влияние на их разделение, что осложняет экстраполяцию результатов валидации. На разделение может также оказывать влияние наличие или отсутствие антител. Следовательно, подтверждение того, что процессы разделения обладают надежной эффективностью, может оказаться затруднительным.

      83. Поскольку фракционирование может вносить вклад в элиминацию вирусов, необходимо уделить особое внимание валидационным исследованиям и клинической безопасности, если новые процессы производства не совпадают со стандартными методами фракционирования.

Влияние этапов инактивации и (или) элиминации вирусов на препарат крови

      84. В регистрационном досье препарата крови следует обосновать и представить доказательства отсутствия отрицательного влияния выбранных этапов инактивации и (или) элиминации вирусов на общий профиль качества и безопасности препарата крови. Также следует обратить особое внимание на обеспечение сохранения целостности белка и биологической активности получаемой фракции крови для гарантии их терапевтической эффективности, а именно стремиться к снижению риска образования неоантигенов, риска повышения тромбогенного потенциала в результате активации факторов свертывания крови, наличия в препарате токсичных остаточных примесей веществ, используемых в процессе производства препарата крови.

6.3. Процедуры инактивации и (или) элиминации вирусов

      85. Настоящий подраздел содержит описание наиболее распространенных в практике процедур инактивации и (или) элиминации вирусов, перечень которых не является исчерпывающим и может быть дополнен другими процедурами.

Преципитация этанолом

      86. Метод фракционирования этанолом может способствовать повышению вирусной безопасности препаратов иммуноглобулинов и альбумина человека за счет элиминации посторонних вирусов, но не их инактивации.

      87. Этанол не только выступает в качестве преципитанта, но и обладает дезинфицирующими свойствами, которые наиболее выражены при комнатной температуре и выше. Если на стадиях преципитации происходит различное разделение компонентов плазмы и вирусов, то вместе с уничтожением нецелевой фракции произойдет элиминация вирусов. Дополнительно, преципитируемые белки можно разделить с помощью центрифугирования или альтернативным методом – с помощью фильтрации. В целях предотвращения засорения фильтров, применяемых при фильтрации преципитируемых белков, используются вспомогательные фильтрующие материалы (filter aids), которые усиливают способность процесса разделения элиминировать вирусы.

Пастеризация растворов препаратов крови

      88. Прогревание растворов препаратов альбумина человека при температуре 60 ºC в течение 10 часов в первичной упаковке – фармакопейный метод инактивации вирусов для данной группы препаратов. Метод пастеризации используется для инактивации вирусов и для других групп препаратов крови. В соответствии с главой 4 настоящих Правил прогревание является эффективной стадией инактивации оболочечных и некоторых безоболочечных вирусов. Эффективность этапа пастеризации зависит от состава раствора, температуры и времени проведения процедуры. Для обеспечения сохранности целостности структуры белка крови и минимизации риска образования неоантигенов пастеризацию следует проводить в присутствии тщательно выбранных стабилизаторов, которые не оказывают влияния на процесс инактивации вирусов.

Прогревание лиофилизированных форм препаратов крови

      89. Эффективность инактивации вирусов рассматриваемым методом зависит от свойств лиофилизата и условий прогревания. Следует установить верхнюю и нижнюю границу остаточной влажности на основании валидационных исследований очистки вирусов, а также изучения сохранения целостности белка и содержания агрегатов. Если прогреванию подвергается препарат крови в первичной упаковке, то различия по остаточной влажности между всеми образцами должны укладываться в установленные пределы. Остаточная влажность – это особый критический параметр, его предпочтительно измерять в каждой единице первичной упаковки неразрушающими методами (например, с помощью инфракрасной спектроскопии в ближнем диапазоне). В процессе прогревания необходимо также контролировать температуру и время прогревания.

Обработка методом "растворитель/детергент"

      90. Обработка препаратов крови растворителем, таким как три-н-бутилфосфат (ТНБФ), в сочетании с детергентом, таким как Тритон Х-100 или Твин 80, может инактивировать оболочечные вирусы. Перед началом обработки используемые растворы следует очистить от крупных агрегатов, которые могут содержать вирус и защитить его от обработки. Этого можно достичь фильтрацией, которую необходимо провести до добавления растворителя (детергента), или, если она проводится после его добавления, необходимо подтвердить то, что фильтры не влияют на содержание этих добавок в инкубируемом растворе.

      91. В результате валидации физических свойств реакционной смеси необходимо получить доказательство ее однородности и постоянства температуры в растворе в течение всего периода обработки.

      92. Тщательному контролю подлежит соблюдение требуемых количеств растворителя и детергента, добавляемых в процессе обработки, и определение остаточного их содержания в готовом препарате. Обработка методом "растворитель/детергент" не эффективна для инактивации безоболочечных вирусов.

      93. При проведении валидационных исследований метода "растворитель/детергент" необходимо учитывать возможное высокое содержание липидов в промежуточных фракциях плазмы, которое может оказать негативное влияние на эффективность инактивации.

Фильтрация для сокращения количества вирусов

      94. Сложности применения метода фильтрации для сокращения количества вирусов связаны с наличием вирусов, размеры которых значительно меньше, чем размеры пор существующих фильтров, и с необходимостью обеспечения удовлетворительного выхода выделяемой фракции (например, фактора свертывания крови VIII). Некоторые виды фильтров могут вызывать активацию факторов свертывания, что требует проведения тщательного выбора материалов, используемых для фильтрации.

      95. Необходимо представить описание механизма действия выбранного фильтра с указанием параметров, критичных для удаления вирусов (например, отношение объема к площади фильтрации, ионную силу раствора, pH, скорость потока, давление и содержание белка). Эти критичные параметры используются при выборе подходящих валидационных исследований. Важными мерами внутрипроизводственного контроля являются испытания на подтверждение целостности фильтра. Дополнительно нужно сравнивать эффективность применения фильтров, используемых в валидационных исследованиях, с эффективностью фильтров, используемых в процессе производства. Агрегация вирусов может негативно отразиться на уровне удаления вирусов при фильтрации. Это следует учитывать при проведении валидационных исследований с вирусами, которые будут затем подвергаться культивированию и концентрированию в лабораторных условиях и степень агрегирования которых может отличаться от степени агрегирования вируса, присутствующего в плазме. Производитель также должен представить информацию о свойствах используемых материалов для фильтрации. Факторами, влияющими на эффективность удаления вирусов фильтрацией, являются возможность конъюгации с антителами в препарате крови, адсорбция вирусов на поверхности мембраны, влияние состава буферных растворов и т. д.

      Это следует учитывать при валидационных исследованиях вирусов и стандартных процессах производства.

Инкубирование при низких значениях рН

      96. При инкубировании растворов препаратов иммуноглобулинов человека при низких значениях рН (около 4,0) инактивируются некоторые оболочечные и безоболочечные вирусы (например, доказана инактивация парвовируса В19, но не вируса гепатита А и парвовирусов животных). Некоторые оболочечные вирусы могут инактивироваться при инкубировании при низком значении pH в содержащих этанол промежуточных фракциях, получаемых при производстве альбумина человека. Коэффициенты сокращения, получаемые и для оболочечных, и для безоболочечных вирусов при проведении валидационных исследований, зависят от длительности инкубирования, температуры, концентрации белка, состава препарата и штамма использованного вируса.

7. Факторы, которые необходимо учитывать
для отдельных групп препаратов крови

7.1. Факторы свертывания

      97. Включение эффективных этапов инактивации и (или) элиминации вирусов при производстве препаратов факторов свертывания крови обязательно для данной группы препаратов крови.

      98. Известны случаи передачи безоболочечных вирусов, таких как гепатит А и парвовирус человека B19, при применении препаратов факторов свертывания крови.

      99. Для препаратов, содержащих фактор IX, в процесс производства следует включать эффективные этапы инактивации и (или) элиминации вируса гепатита А и парвовируса B19. Поскольку такие этапы, как инактивация с помощью прогревания, могут иметь некоторые ограничения для определенных безоболочечных вирусов, производителям необходимо повышать уровень безопасности в отношении устойчивых к прогреванию безоболочечных вирусов малого размера, используя такую процедуру элиминации, как нанофильтрация.

      100. Для препаратов фактора VIII (и препаратов, содержащих комплекс фактора VIII и фактора Виллебранда), фактора Виллебранда и фибриногена, большой размер молекул которых затрудняет отделение от частиц вируса, основанное на размере молекул, по меньшей мере один из этапов производственного процесса должен быть эффективен против вируса гепатита А, для которого была продемонстрирована приемлемость процедур инактивации. Известно, что некоторые вирусы (например, парвовирусы животных) очень устойчивы к физико-химическим методам инактивации, поэтому разработка эффективного этапа инактивации и (или) элиминации этого типа вирусов может представлять сложность. Парвовирус человека B19 можно инактивировать с помощью тщательно разработанных этапов тепловой обработки (например, пастеризации в подходящих условиях или обработки сухим паром при соответствующем уровне остаточной влажности). Парвовирусы могут быть удалены фильтрованием (в зависимости от размера пор, применимого к факторам свертываемости).

7.2. Препараты иммуноглобулинов

      101. Препараты иммуноглобулинов обладают высоким профилем безопасности в отношении известных безоболочечных вирусов во многом благодаря содержанию вируснейтрализующих антител. Риск вирусной контаминации препаратов иммуноглобулинов не может быть полностью исключен в связи с возможным присутствием неизвестных безоболочечных вирусов или содержанием антител в количестве, не гарантирующем нейтрализацию вирусов. Обязательно включение в производственный процесс препаратов иммуноглобулинов как минимум одной эффективной стадии инактивации и (или) элиминации безоболочечных вирусов.

      102. Фракционирование и (или) преципитация этанолом признаются эффективным этапом инактивации безоболочечных вирусов при условии выполнения надлежащего контроля и валидации. В случае если фракционирование и (или) преципитация этанолом считаются неэффективным этапом инактивации безоболочечных вирусов, необходимо предусмотреть включение в производственный процесс другого, более эффективного этапа. При использовании только хроматографических процедур очистки следует ввести дополнительный этап (этапы), эффективный против безоболочечных вирусов. Использование метода фильтрации (размеры пор 15-20 нм) для сокращения количества вируса в процессе производства иммуноглобулинов считается эффективным этапом удаления многих безоболочечных вирусов.

7.3. Препараты альбумина человека

      103. Препараты альбумина человека, которые получают стандартным способом фракционирования с проведением терминальной пастеризации, имеют высокий профиль вирусной безопасности. Однако требуется дополнительная информация о сокращении количества вирусов в ходе процесса производства, полученная в ходе валидационных исследований.

7.4. Плазма, обработанная методом "растворитель/детергент"

      104. Плазма, вирусинактивированная методом "растворитель/детергент", имеет высокий профиль безопасности в отношении оболочечных вирусов, а также вируса гепатита А и парвовируса B19. Риск контаминации другими безоболочечными вирусами, возможно присутствующими в крови доноров, считается низким, так как предполагается, что в пулах плазмы присутствуют вируснейтрализующие антитела. Риск контаминации безоболочечными неизвестными вирусами крайне высок, поэтому производителям плазмы необходимо тщательно проводить мониторинг эпидемиологической обстановки в популяции доноров.

8. Валидационные исследования инактивации и (или) элиминации вирусов

8.1. Выбор вирусов для проведения валидационных исследований

      105. Общие указания по выбору вирусов приведены в главе 4 настоящих Правил. Минимальный набор модельных вирусов для проведения валидационных исследований должен включать в себя:

      а) оболочечные вирусы.

      ВИЧ-1. Лабораторный штамм ВИЧ-1 является модельным для ВИЧ-1 и ВИЧ-2. Проведение дополнительных валидационных исследований с использованием лабораторного штамма вируса ВИЧ-2 не требуется, так как влияние стадий его инактивации аналогично
ВИЧ-1. Лабораторный штамм ВИЧ-1 не используется в валидационных исследованиях таких технологических стадий, как обработка растворителем (детергентом), температурная обработка и фракционирование этанолом. Необходимость использования ВИЧ-1 для валидации новых методов сокращения вирусной нагрузки следует рассматривать при отсутствии достаточных доказательств того, что надежность метода может быть исследована с использованием других моделей оболочечных вирусов;

      вирус гепатита С. Вирус гепатита С по своим биохимическим свойствам относится к семейству Flaviviridae, включающему пестивирусы и флавивирусы. На сегодняшний день не существует доступных методов культивирования вируса гепатита С. Для валидации методов инактивации вируса гепатита С используются многие модели вирусов, в том числе рода пестивирусы (например, возбудитель вирусной диареи крупного рогатого скота), рода флавивирусы (например, вирусы лихорадки Западного Нила, клещевого энцефалита или желтой лихорадки) и семейства тогавирусы (например, вирус Синдбис). Имеющихся на сегодняшний день данных о вирусе гепатита С недостаточно для выбора наиболее подходящей модели вируса для валидационных исследований, поэтому в выборе модели и интерпретации полученных в ходе валидации данных требуется осторожность. Сокращение количества вируса диареи крупного рогатого скота, относящегося к роду пестивирусы, может представлять сложности на некоторых этапах фракционирования, так как он может быть более устойчив к воздействию низкого значения pH, чем другие модели флавивирусов, тогавирусов. В связи с этим вирус диареи крупного рогатого скота может выступать в качестве модели наихудшего сценария для вируса гепатита С;

      оболочечные ДНК-вирусы. Риск контаминации жидкой части крови минимален. Однако поскольку некоторые герпесвирусы могут вызывать вирусемию, необходимо проводить валидационные исследования с использованием подходящего оболочечного ДНК-вируса (например, герпесвируса – возбудителя псевдобешенства (болезнь Аусеки)). На сегодняшний день отсутствуют системы индикации для вируса гепатита В, доступные для лабораторного воспроизведения. Вирус гепатита В уток может быть использован в качестве модели вируса гепатита В человека. Однако при этом возникает необходимость использовать для индикации биологическую особь – хозяина, являющегося носителем этого вируса (утку или первичные клетки уток). Следовательно, требование включения вируса гепатита В уток в минимальный набор модельных вирусов для проведения валидационных исследований не обязательно. В особых случаях, когда эффективность новых процедур инактивации (например, УФ-облучения) в значительной мере зависит от вида оболочечного вируса в отношении которого эффективность инактивации или удаления невозможно экстраполировать с ограниченного числа вирусных моделей следует использовать вирус гепатита В уток;

      б) безоболочечные вирусы.

      Для проведения валидации вирусной инактивации и (или) элиминации безоболочечных вирусов следует использовать модельные вирусы, восприимчивые к инактивации и (или) элиминации с оценкой эффективности проведенных этапов. Например, этап инактивации вирусов тепловой обработкой, используемый при производстве препаратов факторов свертывания крови, может быть эффективен для снижения инфекционности гепатита А, но не эффективен против других безоболочечных вирусов.

      С некоторыми группами препаратов факторов свертывания крови ассоциируют потенциальную контаминацию вирусом гепатита А. Следует предусмотреть использование модельного вируса для вируса гепатита А при валидации стадий производства препаратов факторов свертывания крови. Валидация стадий производства препаратов факторов свертывания крови проводится с использованием подходящей модели парвовируса B19. В качестве модельных вирусов обычно используют парвовирусы собак, свиней, мышей и крупного рогатого скота.

      Проведение валидации производства препаратов иммуноглобулинов с использованием моделей вируса гепатита А и парвовируса B19 не требуется. Однако данные, полученные в исследованиях с моделями вирусов, не связанных с антителами, могут недостаточно точно отражать сокращение количества вируса герпеса или парвовируса B19 в промежуточных продуктах, которые содержат вируснейтрализующие антитела. В связи с этим такая валидация может быть проведена (но не обязательно) для оценки способности удаления вируса гепатита А и (или) парвовируса B19.

      При валидации необходимо использовать модели безоболочечных вирусов с целью оценки эффективности этапа для инактивации и (или) элиминации неизвестных безоболочечных вирусов;

      в) модельные вирусы, используемые для валидационных исследований эффективности стадий фильтрации (нанофильтрации).

      Стадии нанофильтрации широко используются при производстве препаратов крови. В валидационных исследованиях необходимо подтвердить снижение инфекционности вируса для каждой группы препаратов крови с использованием вирусов разного размера, вне зависимости от используемой системы нанофильтрации. Инактивация и (или) элиминация вируса, которые могут произойти при проведении нанофильтрации, затрудняют количественное определение удаления вирусов только с помощью фильтра.

      В испытаниях на устойчивость основное внимание должно уделяться вирусам, которые наиболее сложно удалить при помощи определенного фильтра. Для фильтров с малыми размерами пор, предназначенными для удаления безоболочечных вирусов небольшого размера, панель вирусов должна включать модель вируса гепатита А и модель парвовируса В19, (например, парвовирусы собак, свиней, мышей и крупного рогатого скота). Для фильтров со средними размерами пор, предназначенных для удаления вирусов среднего размера, в валидационных исследованиях следует использовать ВИЧ и один из оболочечных вирусов (например, вирус диареи крупного рогатого скота).

8.2. Ограничения валидационных исследований

      106. На получение достоверного экспериментального подтверждения эффективности инактивации и (или) элиминации вируса в ходе производственного процесса препаратов крови и интерпретацию полученных данных может оказывать влияние ряд факторов. Присутствующие в препарате крови антитела могут затруднить отделение вирусов и их восприимчивость к инактивации, а также осложнить разработку дизайна исследования, нейтрализуя способность вирусов к инфицированию. Более того, неразбавленная плазма или полученные из нее фракции обычно токсичны для культур клеток, используемых для индикации вирусов; такие же трудности могут быть связаны с присутствием в промежуточных продуктах химических веществ, таких как этанол и этилакридинлактат. В связи с этим перед проведением анализа может потребоваться выполнение процедур, разработанных специально для устранения подобного влияния (например, разбавление, диализ и т. д.). Препарат крови или химические вещества, которые используются для его изготовления или обработки, могут изменить свойства вирусов (например, привести к их инкапсуляции и (или) агрегации), что может создать сложности для получения достоверных количественных показателей остаточной инфицирующей способности. Для измерения вирусной нагрузки и определения возможностей этапов по ее сокращению допускается использовать методы амплификации нуклеиновых кислот. Исследования с использованием таких методов могут проводиться для разграничения удаления и инактивации вирусов, когда эти процессы происходят в ходе одного этапа обработки (например, фракционирования каприловой кислотой) или когда невозможно провести количественный анализ инфекционности (например, из-за присутствия вируснейтрализующих антител).

8.3. Стратегия введения дополнительных этапов обработки для инактивации и (или) элиминации вирусов

      107. Производители препаратов крови должны постоянно разрабатывать и включать в процесс производства новые методы инактивации и (или) элиминации вирусов с учетом появления новых научных данных.

      108. При появлении возможности для повышения уровня вирусной безопасности в процессе производства препаратов крови производитель должен установить и обосновать график внесения изменений в процесс, а также принять на себя обязательство регулярно представлять в уполномоченные органы государств-членов отчеты о совершенствовании производства. Внесение изменений в процесс производства должно проводиться в максимально сжатые сроки, учитывая возможности производителя. Пока вводятся изменения, следует критически оценить все имеющиеся данные о препарате крови с целью представления врачам актуальной информации о препарате крови (например, включить информацию об инфекционных агентах в общую характеристику лекарственного препарата).

8.4. Повторная валидация методов снижения вирусной нагрузки

      109. При внесении значимых изменений в процесс производства препарата крови или его отдельные этапы необходимо проводить повторные валидационные исследования. Отсутствие необходимости проведения повторных валидационных исследований должно быть обосновано производителем.

      110. Каждый случай заражения вирусом при клиническом применении препарата крови должен быть проанализирован производителями и уполномоченными органами (экспертными организациям) государств-членов для принятия соответствующих мер.

8.5. Оценка уменьшения риска передачи возбудителей губчатой энцефалопатии животных

      111. Для оценки риска передачи возбудителей инфекционной губчатой энцефалопатии животных необходимо руководствоваться соответствующими актами органов Союза в сфере обращения лекарственных средств и в области ветеринарии.

9. Оценка риска передачи вирусов

9.1. Общие подходы к оценке риска вирусной безопасности препаратов крови

      112. В настоящем разделе приведены общие указания по проведению оценки риска вирусной безопасности препаратов крови, которыми должны руководствоваться их производители. Проведение такой оценки необходимо для обоснования формулировок о безопасности препарата крови в отношении вирусов, а также любого остающегося потенциального риска, указанного в информации о препарате в соответствии с приложением № 19 к требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственного препарата и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения. Оценка риска должна по возможности включать количественную оценку вероятности содержания вирусного контаминанта в определенной дозе готового препарата крови. Представленные ниже принципы могут применяться как к известным, так и ко вновь выявляемым вирусам.

9.2. Принцип оценки риска вирусной безопасности препаратов крови

      113. Принцип оценки риска вирусной безопасности препаратов крови заключается в проведении комплексного анализа следующих факторов, влияющих на возможное количество инфекционных частиц вирусов в дозе готового препарата крови:

      эпидемиологическая обстановка в регионе сбора плазмы;

      титр вирусемии;

      наличие тестирования на маркеры вирусов;

      этапы инактивации и (или) элиминации вирусов;

      выход готового препарата.

      Достоверность и надежность оценки риска будут зависеть от количества доступной научной информации об этих факторах. Для оценки риска следует рассматривать наихудшие возможные условия для получения результатов, позволяющих с большей уверенностью заявлять о вирусной безопасности. Необходимо также провести оценку возможности процесса производства инактивировать и (или) элиминировать вирусы (общая способность инактивировать и (или) элиминировать вирусы) по отношению к потенциальному количеству данного вируса, которое может содержаться в исходных материалах (возможное исходное количество вируса). Дополнительно можно оценить потенциальную вирусную контаминацию одной дозы готового препарата крови, учитывая количество исходных материалов, необходимое для производства одной дозы такого препарата.

9.3. Возможное исходное количество вируса

      114. Необходимо оценить количество вирусов, возможно присутствующих в плазме, которые могут контаминировать пул плазмы, используемый для производства препаратов крови (возможное исходное количество вируса). Возможное исходное количество вируса определяется числом доноров с вирусемией, плазма которых могла бы попасть в производственный пул плазмы, объемом плазмы, полученным от каждого донора, и титром вируса в контаминированном донорском образце, который мог быть не обнаружен при проведении испытания на вирусы.

      115. Количество образцов плазмы, контаминированных вирусом, зависит от эпидемиологической характеристики популяции доноров и от частоты донаций каждого донора.

      116. Следует оценить вклад таких факторов, как используемые критерии отбора и отвода доноров, порядок организации карантинного хранения и эффективность сокращения количества контаминированных образцов плазмы, которые могут попасть в производственный пул плазмы.

      117. Любая доступная информация о конкретной популяции доноров из основного досье на плазму должна использоваться при проведении оценки риска вирусной безопасности препаратов крови. В случае если такая информация отсутствует, ее следует искать в других источниках (например, общих эпидемиологических исследованиях или экспериментальных исследованиях донорской популяции).

      118. Период вирусемии следует описывать с учетом его продолжительности и титра вируса. При выполнении индивидуального скрининга с использованием специальных методов (серологических или методов амплификации нуклеиновых кислот) следует принимать во внимание титр вируса в контаминированном донорском материале, который не поддается анализу при помощи подобных технологий (например, материал получен в период серологического окна).

      119. Минипул представляет собой определенное число аликвот образцов донорской плазмы, которые объединены в пулы для тестирования. Тестирование минипулов (например, при использовании помощи технологии NAT) может выступать в качестве эффективного средства обнаружения и исключения из использования донорского материала с высокой концентрацией вируса. В обоих случаях (и при тестировании отдельных донорских образцов, и при тестировании минипула) возможное исходное количество вируса в производственном пуле плазмы должно быть экстраполировано с использованием приблизительной оценки титра и количества необнаруженных виремических образцов. Обнаружить контаминацию гораздо легче при помощи мер, позволяющих идентифицировать и исключить контаминанты на уровне минипула или отдельного донора, чем при тестировании всего производственного пула плазмы. Однако тестирование производственного пула плазмы с использованием методов амплификации нуклеиновых кислот позволяет определить хорошо контролируемую верхнюю границу содержания потенциальных вирусных контаминантов.

9.4. Оценка способности процесса производства
инактивировать и (или) элиминировать вирусы

      120. Принципы определения возможности процесса производства инактивировать и (или) (удалять) вирусы и интерпретации этих данных изложены в главе 4 настоящих Правил. Следует доказать пригодность уменьшенного масштаба производства и приемлемость получаемых коэффициентов снижения вирусной нагрузки. Другие ограничения исследований по очистке от вирусов: правильность суммирования логарифмов снижения вирусной нагрузки на каждом этапе, пригодность использованных вирусов в валидационных исследованиях, экспериментальные ограничения измеряемого уровня инактивации и (или) элиминации.

      121. Для вновь диагностированных вирусов следует тщательно рассмотреть все свойственные им специфические физические свойства в сравнении с моделями вирусов, о которых уже имеются данные. Если исследование нового вируса может быть проведено в лабораторных условиях, необходимо провести экспериментальные исследования для оценки соответствия свойств нового вируса ранее полученным данным. Если новый вирус невозможно использовать в экспериментальных исследованиях и полученные ранее данные касаются вирусов, которые не являются подходящими моделями для новых вирусов, необходимо рассмотреть возможность проведения экспериментальных исследований с более родственной моделью вируса. В зависимости от доступных данных решение о необходимости проведения дальнейшей валидации с использованием соответствующего вируса или более специфичной модели вируса необходимо принимать с учетом вида препарата крови.

9.5. Роль специфических антител в вирусной безопасности

      122. Возможное присутствие специфических антител, нейтрализующих вирусы, может повысить уровень вирусной безопасности препаратов крови. Определение спектра антител, присутствующих в готовом препарате крови, и проведение валидации их способности нейтрализовать вирусы могут использоваться для обоснования роли специфических антител в обеспечении вирусной безопасности конкретного препарата крови. Вклад в обеспечение вирусной безопасности специфических антител, содержащихся в пуле плазмы для фракционирования, сложно оценить, так как отсутствует информация о нейтрализации вирусов специфическими антителами на этом этапе производства, как и данные о сохранении стабильности комплексов вирусных антигенов с антителами в ходе дальнейшей обработки.

9.6. Основные принципы оценки риска вирусной контаминации

      123. Способность производственного процесса инактивировать и (или) элиминировать вирусы должна значительно превосходить потенциальное количество вируса, которое может обнаруживаться в процессе производства, для того чтобы позволить обеспечивать достаточный запас безопасности для готового препарата крови. Нет какого-либо конкретного значения показателя приемлемости вирусной нагрузки, поскольку коэффициент сокращения количества вирусных частиц зависит от различных качественных аспектов интерпретации результатов оценки. Потенциальное приемлемое количество вирусных частиц в одной дозе (одной упаковке) препарата крови следует рассматривать с учетом этих и других факторов.

Подсчет частиц вируса в готовом препарате крови

      124. Объем плазмы, необходимый для производства одной дозы (одной упаковки) готового препарата крови, необходимо определять с учетом производительности процесса, размера серии и количества доз (количества упаковок), получаемых из одной серии плазмы. Соответствующие данные получают при валидации процесса производства препарата крови. Информацию о необходимом количестве плазмы, а также данные, полученные в валидационных исследованиях вирусной инактивации, и данные о возможном исходном количестве вируса следует использовать для оценки количества частиц вируса в одной дозе (упаковке) препарата крови. Примерное количество частиц вируса вычисляют по формуле:

      N=c×VR,

      где:

      N – примерное количество частиц вируса в одном флаконе препарата плазмы;

      c – потенциальная концентрация вируса в пуле плазмы;

      V – объем плазмы, необходимый для производства одного флакона препарата крови;

      R – коэффициент сокращения количества вируса, полученный в валидационных исследованиях.

      Пример расчета количества частиц вируса приведен в главе 2 настоящих Правил.

      125. Количество предполагаемых частиц вируса в одном флаконе препарата крови можно также рассматривать в аспекте имеющихся данных о минимальной инфицирующей дозе для человека и о количестве препарата крови, которое обычно используется для введения человеку. Любое указание дозы, достаточной для заражения человека, следует подтвердить данными о пути введения препарата крови. Если такие данные недоступны, следует применять консервативный подход и использовать геном вируса в качестве индикатора инфекционных частиц вируса в исходном материале. Как правило, недопустимо использовать данные об инфективности in vitro, поскольку сложно понять, отражает ли отношение между инфекционными частицами и геномами вируса, полученного в культуре клеток, инфективность вируса, происходящего in vivo. Более того, чувствительность культуры клеток может не отражать эффективность заражения in vivo.

Клинический опыт и наблюдение

      126. Необходимо проанализировать клинический опыт передачи вирусов через препарат крови, включая все сообщения о передаче вирусов через препарат крови или аналогичный лекарственный препарат.

      127. Информация о возможности передачи вирусов при введении пациентам препаратов крови во время проведения клинических исследований недостаточна, так как в них принимает участие небольшое количество пациентов и используются всего несколько серий препаратов крови.

      128. Накопленный опыт клинического применения препарата крови может быть полезен для оценки его безопасности при условии, что ни один фактор, негативно влияющий на безопасность (например, эпидемиологическая обстановка), не претерпел серьезных изменений.

      129. Однако отсутствие документированной передачи не является свидетельством вирусной безопасности препарата крови, так как могут возникать незарегистрированные случаи передачи вируса или препарат крови может использоваться для лечения популяции, не восприимчивой к конкретной инфекции. Это особенно важно для новых или тех вирусов, которые плохо изучены в рамках системы наблюдения (например, парвовирус B19).

      130. Следует провести оценку риска передачи ВИЧ, вирусов гепатитов А, В, С и парвовируса B19 для всех препаратов крови при проведении процедуры регистрации за исключением препаратов альбумина человека. Оценка риска используется для обоснования формулировок в отношении вирусной безопасности и любого остаточного потенциального риска в общей характеристике лекарственного препарата в соответствии с приложением № 19 к требованиям к инструкции по медицинскому применению лекарственного препарата и общей характеристике лекарственного препарата для медицинского применения.

      131. Оценка риска передачи парвовируса B19 и вируса гепатита А при применении зарегистрированных препаратов крови проводится при наличии доказательств эффективности мер очистки в отношении этих вирусов. При отсутствии подобных утверждений проводить оценку риска не требуется. В любом случае оценку риска, связанного с ВИЧ, вирусами гепатита В и С, проводить не требуется.

      132. Оценка риска не проводится для новых разработанных или зарегистрированных лекарственных препаратов альбумина человека, которые производятся в соответствии со спецификациями на основе фармакопейных статьей Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней данной статьи – в соответствии с фармакопейными статьями фармакопей государств-членов методами фракционирования по Кону или по Кистлеру-Нитцшману. В общую характеристику лекарственных препаратов альбумина человека необходимо включить общее указание о вирусной безопасности. Оценка риска будет необходима в случае, если для производства препарата альбумина человека использовали другие методы.

      133. Необходимо информировать уполномоченные органы (экспертные организации) государств-членов при обнаружении признаков инфицирования донорского материала, включенного в пул плазмы, ВИЧ или вирусами гепатита А, В и С.

      134. Если сведения, полученные после сбора крови, указывают на попадание контаминированной донации в производственный пул плазмы, необходимо провести оценку рисков для данной партии. В таких случаях необходимо сослаться на оценку рисков, включенную в регистрационное досье препарата крови. В целях обоснования подобной оценки риска можно ссылаться на установленный с помощью технологии амплификации нуклеиновых кислот верхний предел содержания потенциальных вирусных контаминантов в производственном пуле плазмы.

10. Препараты крови, используемые для производства других групп лекарственных средств в качестве вспомогательных веществ и в качестве вспомогательных материалов в медицинских изделиях

      135. Препараты крови широко используются для производства других групп лекарственных средств в качестве сырьевых материалов (например, альбумин человека используется в среде для культивирования клеток), реактивов (например, антитромбин добавляется при производстве концентрированного фактора IX), действующих веществ (например, радиофармацевтических препаратов) или вспомогательных веществ (например, альбумин человека добавляется в получаемые из плазмы препараты, вакцины и препараты рекомбинантной ДНК, антитромбин добавляется в концентраты препаратов протромбинового комплекса). Препараты крови используются в качестве вспомогательных материалов в медицинских изделиях и, согласно Правилам регистрации и экспертизы безопасности, качества и эффективности медицинских изделий, утвержденным Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 12 февраля 2016 г. № 46, подвергаются экспертизе в соответствии с законодательством о лекарственных препаратах.

10.1. Прослеживаемость информации после сбора плазмы

      136. Требования к регистрационному досье препарата крови, приведенные в настоящей главе в отношении исходных материалов, используемых при производстве и разработке препарата крови, мерах по организации прослеживаемости от донора крови (плазмы) до готового препарата крови в прямом и обратном направлениях, распространяются и на продукты, получаемые из плазмы, используемые для производства других лекарственных средств, препаратов или в качестве вспомогательных производных крови в составе медицинских изделий. Это подразумевает заключение контракта между производителем промежуточных продуктов плазмы и производителем готового лекарственного препарата или медицинского изделия, в котором оговорено ведение записей о прослеживаемости этих продуктов плазмы в течение по меньшей мере 30 лет после донации.

10.2. Качество и спецификации

      137. Если препарат крови используется для производства других групп лекарственных средств или вводится в состав медицинского изделия, его качество должно соответствовать требованиям соответствующей статьи Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям соответствующей статьи фармакопей государств-членов, как и в случае производства таких препаратов крови для применения с терапевтическими целями.

      138. Если препарат крови использовали для производства других групп лекарственных средств или включили в состав медицинских изделий, то полную информацию об этом препарате крови необходимо включать в регистрационное досье таких лекарственных средств или медицинских изделий.

      139. В случае использования в производстве зарегистрированного препарата крови в качестве вспомогательного вещества и наличия информации о плазме для фракционирования, содержащейся в основном досье плазмы, полный комплект документов, подтверждающих качество этого препарата, можно не включать в регистрационное досье. В этом случае достаточно представить комплект документов, включающий технологическую схему процесса производства, спецификации на готовый препарат крови, резюме данных о стабильности, включая данные об одобренном сроке годности, оценку риска вирусной контаминации и описание качественного и количественного состава такого препарата.

      140. Используемые в производстве препараты крови согласно спецификациям должны иметь действующий срок годности (срок хранения) на момент включения в состав исходного материала, промежуточного продукта, готового лекарственного препарата или медицинского изделия.

      141. В этом случае разработка и исследование лекарственного препарата (например, фармацевтическая разработка, внутрипроизводственные испытания или испытания готового препарата, а также исследования стабильности) будут указывать на пригодность препарата крови для использования в производстве.

      142. Не требуется проведение отдельных исследований стабильности с готовым препаратом крови, включающим вспомогательные вещества или реагенты, находящихся на разных сроках хранения.

      143. Если законодательством государства-члена предусмотрено получение разрешения уполномоченного органа на выпуск серии препаратов крови, то в отношении производных крови, используемых в медицинских изделиях, должны быть представлены сведения об испытании образца каждой серии такого нерасфасованного и (или) готового продукта государственной лабораторией или лабораторией, выбранной уполномоченным органом государства-члена для этих целей.

10.3. Синхронизация сроков годности (сроков хранения)

      144. Если препарат крови используется для производства других групп лекарственных средств или вводится в состав медицинского изделия, необходимо синхронизировать срок его годности (срок хранения) со сроком годности готового препарата или медицинского изделия для следующих целей:

      обеспечения соответствия препаратов крови, которые используются в качестве вспомогательных веществ в других лекарственных препаратах или в качестве вспомогательного производного крови, действующим рекомендациям по выбору донора, скринингу донорского материала и тестированию пула плазмы и доказательства, что для этого используются современные методы тестирования;

      обеспечения соответствия показателей качества препарата крови актуальным требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – актуальным требованиям фармакопей государств-членов.

      145. У производителя могут возникнуть сложности при синхронизации сроков годности серий препаратов крови, которые используются в качестве вспомогательных веществ или в качестве вспомогательного производного крови, со сроками годности (сроками хранения) лекарственной формы или медицинского изделия. Любое отклонение от требований, предусмотренных пунктом 144 настоящего раздела, должно быть обосновано.

      146. Любое изменение требований к исходным материалам и качеству препаратов крови требует оценки влияния внесенных изменений, включая оценку безопасности, не только в отношении возможности использования такого препарата в качестве действующего вещества, но и в отношении использования в производстве других групп лекарственных средств или использования в составе медицинского изделия.

10.4. Препараты альбумина человека

      147. Препараты альбумина человека, полученные согласно утвержденным производственным процессам, имеют достаточный профиль клинической безопасности в отношении передачи вирусов. Тем не менее полная гарантия вирусной безопасности препаратов альбумина человека и других лекарственных средств, получаемых из плазмы крови человека, отсутствует.

      148. Поскольку одна серия препарата альбумина человека может быть использована в качестве вспомогательного вещества для производства нескольких серий других лекарственных препаратов или медицинских изделий в небольших количествах, необходимо тщательно отбирать используемую серию препарата альбумина человека с целью ограничения отзыва больших объемов продукции с рынка.

Глава 21. Указания по производству и контролю качества гетерологичных иммуноглобулинов и сывороток

1. Общие положения

      1. В настоящей главе приведены правила и указания по отбору и испытаниям исходного материала, производству и контролю качества лекарственных препаратов иммуноглобулинов и сывороток животных-продуцентов и содержатся требования к фармацевтической разработке гетерологичных препаратов иммуноглобулинов и сывороток, к животным-продуцентам, антигенам, используемым для иммунизации, и мерам по обеспечению вирусной безопасности рассматриваемой группы препаратов. Иммуноглобулины и гипериммунные сыворотки животных получают из сывороток различных видов животных, в том числе кроликов, лошадей, коз и овец. Допускается использование иных видов животных, например кур, если это обосновано производителем в документах по фармацевтической разработке. Для пациентов, у которых имеется непереносимость гетерологичного белка, следует предусмотреть альтернативные лекарственные препараты, получаемые из сыворотки разных видов животных.

      2. Плазма (сыворотка) крови животных-продуцентов, иммунизированных определенным антигеном, является источником получения биологического материала, используемого для производства препаратов гетерологичных иммуноглобулинов и иммунных сывороток (далее – препараты иммуноглобулинов и сывороток), предназначенных для терапевтического и профилактического применения у человека. Очищенные препараты иммуноглобулинов и сывороток содержат преимущественно иммуноглобулины G плазмы (сыворотки) крови животных-продуцентов.

      3. Препараты иммуноглобулинов и сывороток, являющиеся частично очищенными препаратами, могут также содержать в составе другие компоненты плазмы (сыворотки), не относящиеся к иммуноглобулиновой фракции плазмы (сыворотки) крови животных-продуцентов. Такие препараты иммуноглобулинов и сывороток обогащены специфическими антителами к антигену, использованному для иммунизации, но могут также содержать антитела против других антигенов, иммунизация к которым не проводилась, а также отличаться показаниями к их применению.

      4. Номенклатура препаратов иммуноглобулинов и сывороток, получаемых от животных-продуцентов включает в себя:

      иммуноглобулин (сыворотку) антилимфоцитарный;

      сыворотки антитоксические против микробных и других токсинов (например, противоботулинические сыворотки, сыворотки против дигоксина);

      сыворотки против бактериальных и вирусных антигенов;

      сыворотки против ядов змей, скорпионов и пауков.

      5. Поскольку терапевтическое применение сывороток осуществляется с начала XX века и по настоящее время, имеется значительный практический опыт их производства и контроля качества.

      6. Препараты антилимфоцитарного иммуноглобулина (сыворотки) широко используются для профилактики и лечения острого отторжения трансплантата, для лечения патологии, вызванной реакцией "трансплантат против хозяина" (GvHD) после трансплантации костного мозга, и лечения апластической анемии.

      7. Разработаны новые препараты иммуноглобулинов и сывороток, например иммунная сыворотка, полученная из желтка кур, для лечения диареи у больных СПИД, вызванной паразитарными инфекциями. Препараты иммуноглобулинов и сывороток предназначены для внутримышечного, внутривенного и подкожного применения. Для применения некоторых лекарственных препаратов требуется их предварительное разведение большими объемами физиологического раствора.

      8. Первые препараты неочищенных сывороток крови животных, полученные преципитацией и содержащие, помимо цельных антител, другие физиологические компоненты сыворотки крови животных, заменяются в настоящее время очищенными препаратами иммуноглобулинов, качество которых должно соответствовать требованиям Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – требованиям фармакопей государств-членов.

      9. Процесс производства вновь разрабатываемых препаратов иммуноглобулинов и сывороток должен предусматривать более эффективные стадии их очистки. Например, препараты иммуноглобулинов и сывороток, содержащие в качестве действующих веществ очищенные F(ab')2 или Fab фрагменты иммуноглобулинов, получают в результате ферментативного протеолиза белка молекулы иммуноглобулина пепсином или папаином.

      10. Важной особенностью клинического применения препаратов иммуноглобулинов и сывороток является высокий риск нежелательных реакций, связанных с сенсибилизацией реципиентов вспомогательными веществами, пирогенами, агрегированными молекулами и иммунными комплексами. Технология производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток должна обеспечивать высокий уровень очистки от балластных веществ, а также безопасность в отношении вирусов и прионов (например, возбудителя губчатой энцефалопатии (TSE)). Поэтому необходимо стремиться к совершенствованию процесса производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток с целью снижения количества гетерологичного белка, к уменьшению количества его агрегированных молекул, повышению вирусной безопасности получаемых препаратов иммуноглобулинов и сывороток и разработке адекватных методов контроля. Качество иммуноглобулинов (гипериммунных сывороток) животных необходимо анализировать в соответствии с индивидуальной программой, принимая во внимание свойства каждого лекарственного препарата, показания к его применению и наличие на рынке альтернативных препаратов. К производству и контрольным испытаниям данной группы лекарственных препаратов должен применяться принцип 3R (замена, улучшение и сокращение (replacement, refinement, reduction)), указанный в главе 15.2 настоящих Правил.

2. Область применения

      11. Настоящая глава содержит требования к препаратам иммуноглобулинов и сывороток, используемым для применения у человека с терапевтическими целями, и не распространяется на препараты иммуноглобулинов и сывороток, предназначенные для диагностических целей.

3. Установление характеристик препаратов иммуноглобулинов
и сывороток во время фармацевтической разработки

      12. Действующее вещество любого разрабатываемого препарата иммуноглобулинов и сывороток должно быть изучено (охарактеризовано) химическими и биологическими методами.

      13. Особое внимание должно быть уделено использованию широкого спектра аналитических методов для изучения различных физико-химических свойств иммуноглобулина. Необходимо четко определить объем обязательных исследований для всесторонней оценки свойств иммуноглобулина при фармацевтической разработке и перечень испытаний, требуемых для оценки качества каждой серии готового препарата. Также необходимо подтвердить, что препарат обладает характеристическим профилем связывания с антигенами.

      14. Должны быть изучены желательные и нежелательные вторичные процессы, возникающие после связывания с антигеном-мишенью, а также подтверждено, что продукт содержит установленную концентрацию иммуноглобулина G. Необходимо исследовать содержание иммуноглобулинов других классов. Препарат не должен содержать антитела, перекрестно реагирующие с тканями человека в количестве, которое может снизить клиническую безопасность. При использовании эритроцитов для проведения абсорбции следует подтвердить низкий уровень остаточного содержания гемоглобина.

      15. Должно быть определено содержание белка, его состав, степень агрегации и фрагментации молекулы иммуноглобулина. Если при проведении абсорбции использованы клетки крови человека, следует продемонстрировать низкое остаточное содержание гемагглютининов и гемолизинов в препарате. Должна быть оценена иммунореактивность иммуноглобулинов. Следует определить удельную активность очищенных лекарственных препаратов иммуноглобулинов. Настоящие требования не относятся к тем препаратам, которые были зарегистрированы в соответствии с Правилами регистрации и экспертизы до вступления в силу настоящей главы.

4. Требования к производству препаратов
иммуноглобулинов и сывороток

      16. Технологии, аналогичные технологиям производства противостолбнячных и противодифтерийных сывороток, используются также для получения препаратов сывороток против яда змей (антивеномов) и других антитоксических сывороток (например, осаждение сульфатом аммония, ферментативный (пепсиновый) протеолиз, коагуляции белков тепловым методом и сорбция гелем гидроокиси алюминия). Препараты иммуноглобулинов антилимфоцитарные получают с использованием комбинации преципитации и хроматографических методов. Поскольку используемые методы производства различны, качество лекарственных препаратов может значительно различаться (варьировать).

      17. Основными стадиями процесса производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток являются:

      приготовление антигена для иммунизации;

      иммунизация животных;

      сбор сыворотки;

      абсорбция нецелевых антител (в том числе сорбция нецелевых антител к клеткам (тканям) человека);

      очистка, включающая в себя стадии инактивации и (или) элиминации вирусов;

      добавление вспомогательных веществ и розлив.

4.1. Животные-продуценты, используемые для получения плазмы (сыворотки) крови для производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток

      18. Держатель регистрационного удостоверения препаратов иммуноглобулинов и сывороток должен гарантировать, что животные-продуценты поступают из мест разведения животных (питомников, ферм), находящихся под контролем уполномоченных органов государств-членов и регулярно подвергающихся аудитам.

      19. Выбор вида используемых животных должен быть одобрен уполномоченным органом государства-члена, животные должны быть здоровыми, находиться под тщательным ветеринарным наблюдением с обеспечением надлежащего ухода. Выбранные животные должны использоваться только для производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток.

      20. Животных-продуцентов по возможности необходимо содержать в питомниках закрытого типа. Используемый вид животных, их происхождение и количество следует идентифицировать. Процедуры транспортировки и использования животных в процессе производства, в том числе карантинные мероприятия, следует документировать. В случае предъявления разных требований к племенным животным и тем, которые используются для производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток, за исключением крупных животных, следует указать данный факт в регистрационном досье.

      21. Источник, подлинность и сведения о контроле за животными, взятыми для формирования стада, должны содержаться в документации по производству лекарственного препарата. В питомниках кормление животных необходимо тщательно контролировать в соответствии с утвержденными нормами, используемые корма для животных должны поступать из контролируемых источников и не должны содержать белки животного происхождения.

      22. Если животных лечили антибиотиками, следует выдерживать определенный период для их выведения из организма животного перед сбором крови или плазмы. Для лечения животных не следует применять антибиотики пенициллинового ряда. Если животным вводили живую вакцину, следует выдерживать определенный период между вакцинацией и сбором крови или плазмы для производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток.

      23. Необходимо организовать систему мониторинга здоровья животных, включающую систематическое ветеринарное и лабораторное наблюдение в отношении специфических инфекционных агентов в виде постоянного контроля ветеринаром, периодической проверки случайно выбранных животных, серологических исследований на антигены и (или) антитела, свидетельствующие об отсутствии у животных вирусных, бактериальных и паразитарных инфекций. Перечень вирусов, которые встречаются у животных различных видов, в том числе опасных для человека, приведен в приложении к настоящей главе.

      24. Количество животных, подлежащих тестированию, и частота его проведения зависят от различных факторов, что должно быть указано для каждого конкретного препарата иммуноглобулинов и сывороток, с учетом эпидемиологической характеристики инфекционного патогена, размера стада и уровня заболеваемости животных инфекциями.

      25. Тестирование на содержание вирусов должно выполняться в лабораториях, обладающих необходимым опытом работы. Результаты мониторинга состояния здоровья животных должны быть документированы, информация о серьезных заболеваниях животных должна быть представлена в соответствующий уполномоченный орган государства.

4.2. Исходные материалы

Биологические материалы, используемые в производстве
препаратов иммуноглобулинов и сывороток

      26. Все реагенты биологического происхождения, используемые в производстве иммуноглобулина (сыворотки), должны подвергаться контролю на предмет микробной контаминации, такой как контаминация микоплазмой, грибами и бактериями. Особое внимание необходимо уделить оценке возможности вирусной контаминации и выполнению соответствующих тестов. Например, бычья сыворотка, используемая в производстве лекарственного препарата как вспомогательное вещество, не должна быть контаминирована вирусами бычьей вирусной диареи, инфекционного бычьего ринотрахеита и парагриппа типа 3. Предпочтительно использование инактивированной бычьей сыворотки. Бычья сыворотка и прочие биологические материалы, полученные от крупного рогатого скота, использованные в качестве сырья в процессе производства, должны удовлетворять требованиям в отношении прионной безопасности.

Антигены для иммунизации

      27. Для иммунизации животных-продуцентов используются различные антигены:

      антигены человека (например, клетки крови – тимоциты или лимфоциты) для производства антилимфоцитарной сыворотки;

      яды змей, скорпионов и пауков для производства сывороток-антивеномов;

      токсины бактерий для производства антитоксических препаратов;

      вирусные и бактериальные антигены.

      Необходимо охарактеризовать используемые антигены, источники и методы их получения.

      28. Если необходимо, должны быть указаны идентификационные данные, состояние здоровья и возраст животного, от которого получен антиген. В случае использования антигена человека-донора следует представить информацию о здоровье донора и безопасности в отношении инфекционных агентов.

      29. При использовании клеточных линий их необходимо охарактеризовать в соответствии с требованиями, описанными в главе 1 настоящих Правил, и подтвердить отсутствие посторонних агентов в соответствии с требованиями главы 2 настоящих Правил.

4.3. Материалы, используемые для абсорбции нецелевых антител

      30. В процессе производства некоторых препаратов иммуноглобулинов и сывороток для проведения абсорбции перекрестно реагирующих антител или антител против антигенов человека могут использоваться материалы, полученные из тканей человека и (или) компоненты крови человека. Такие материалы должны быть безопасны в отношении инфекционных агентов и соответствовать требованиям уполномоченного органа государства-члена, установленным для доноров крови (плазмы), с документированием источника крови (плазмы), процессов ее сбора и тестирования. Необходимо документировать происхождение, время сбора и проведения испытаний. Отклонения от регламентированных требований должны быть обоснованы. Материалы, полученные от человека, следует подвергнуть процедуре инактивации вирусов.

4.4. Процесс производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток

Иммунизация животных

      31. Иммунизацию животных-продуцентов проводят бустерными инъекциями через определенные интервалы времени по установленной схеме с использованием анестезии. Допускается использование адъювантов. Животных необходимо тщательно обследовать, особенно на наличие признаков инфекций. Не допускается использовать материалы, полученные от животного, если у него выявляются какие-либо патологические очаги, способные повлиять на использование сыворотки в процессе производства. Все остальные животные в данной группе также должны быть исключены из производственного процесса, если только не установлено, что использование полученных от них материалов не скажется на безопасности лекарственного препарата.

Сбор крови и (или) получение плазмы

      32. Сбор крови и (или) получение плазмы должны производиться в помещении, изолированном от места содержания животных, в условиях асептики и антисептики.

      33. Сбор крови или плазмы животных должен проводиться путем венепункции или интракардиального прокола. Область вокруг места прокола должна быть очищена и дезинфицирована. Сбор крови и получение плазмы проводят способом, обеспечивающим стерильность препарата. Если кровь или плазма не сразу передается для дальнейшей переработки, то она должна быть обработана и храниться при условиях, исключающих микробную контаминацию. Период хранения крови (плазмы) до переработки должен быть обоснован и валидирован, что является гарантией качества получаемого препарата. Процесс производства лекарственных препаратов, получаемых из крови (плазмы) животных-продуцентов, должен быть организован в специально отведенном помещении с соблюдением требований надлежащей практики производства. Сбор сыворотки и производство иммуноглобулина (гипериммунной сыворотки) необходимо осуществлять в отдельных помещениях.

Тестирование пула плазмы (сыворотки)

      34. Пул цельной плазмы (сыворотки) крови животных-продуцентов или пул плазмы (сыворотки) крови, прошедший стадию абсорбции (при наличии в технологии производства), должен быть подвергнут тестированию на отсутствие вирусной контаминации. Пулом сыворотки является продукт, полученный на наиболее ранней стадии производства, на которой объединяют сыворотку, полученную от всех животных.

      35. Отсутствие в пуле специфических и посторонних вирусов должно быть подтверждено подходящими методами in vitro или, если целесообразно, методами in vivo (исследования на отсутствие вирусов, путем инокуляции культур клеток, способных определить широкий спектр вирусов).

      36. Программа тестирования на маркеры вирусных инфекций должна быть составлена конкретно для процесса производства каждого лекарственного препарата с учетом рисков наличия вирусов у животных-продуцентов и эпидемиологической обстановки в регионе сбора сыворотки (плазмы).

      37. При использовании крови человека для абсорбции нецелевых антител и (или) иммунизации животных, следует подтвердить отсутствие вирусов человека: по меньшей мере гепатита В, С и ВИЧ-1, ВИЧ-2. В случае обнаружения вирусной контаминации пула сыворотки (плазмы) следует представить доказательства ее устранения путем элиминации или инактивации в процессе производства.

Очистка

      38. Серия промежуточного продукта, предназначенная для дальнейшей обработки, должна быть четко идентифицирована. Методы, используемые для очистки серий промежуточного продукта, их внутрипроизводственный контроль, включая допустимые пределы значений показателей, должны быть описаны в спецификациях, обоснованы и валидированы. Необходимо представить доказательства отсутствия негативного влияния процедур очистки на сохранность иммунобиологических свойств иммуноглобулина (сыворотки).

      39. Следует представить технологическую схему и подробное описание производственного процесса. Любые дополнительные стадии процесса производства следует валидировать. Критерии повторной обработки любых промежуточных продуктов или готового нефасованного препарата должны быть четко определены, процедура для повторной обработки должна быть валидирована и обоснована. Допустимо проведение процедуры параллельной очистки нескольких промежуточных пулов плазмы (сыворотки) с указанием их количества и объема каждого из них. Необходимо предусмотреть включение стадий процесса, предупреждающих агрегацию белка иммуноглобулина. Должно быть регламентировано остаточное содержание веществ, используемых для процедур очистки.

      40. Необходимо принять меры по предотвращению агрегации, а также необходимо провести испытания на остаточные примеси, образующиеся в ходе процедуры очистки. Методики, используемые для подтверждения чистоты препаратов иммуноглобулинов и сывороток, должны предусматривать использование широкого спектра аналитических методов, включая физико-химические и иммунологические. Они должны включать определение контаминации белками хозяина и, при необходимости, белками человека, а также материалами, используемыми в процессе очистки. Для подтверждения чистоты белка препаратов иммуноглобулинов и сывороток используют метод электрофореза в полиакриламидном геле или другой пригодный метод.

      41. Уровень контаминации белками хозяина должен быть обоснован, критерии приемлемости или отклонения для промышленной серии лекарственного препарата установлены в спецификации. Следует проводить испытания на уровень эндотоксинов. На безопасность готового препарата иммуноглобулинов и сывороток значительное влияние оказывает эффективность включенных в производственный процесс стадий вирусной инактивации и элиминации. Если не предусмотрены иные меры, должны быть включены стадии, которые инактивируют или элиминируют потенциальные вирусные контаминанты (например, обработка методом "растворитель/детергент", пастеризация или подходящие методы фильтрации). Используемые процедуры вирусной инактивации и элиминации не должны негативно влиять на биологическую полноценность получаемых препаратов иммуноглобулинов и сывороток.

      42. Хроматографические методы очистки должны сопровождаться использованием надлежащих мер, обеспечивающих отсутствие негативного влияния на качество и безопасность готового препарата компонентов колонки и каких-либо дополнительных потенциальных контаминантов, образующихся при применении хроматографических методов. Должны быть в наличии данные по установлению характеристик материала колонки или материала, используемого для осаждения белка, включая данные об очистке, промывке, хранении и использовании этих материалов.

      43. Необходимо документировать состав и источник всех компонентов питательных сред, буферных растворов, иных продуктов и веществ и др. Сохраняющиеся после процесса очистки остаточные примеси необходимо подвергнуть испытаниям и составить на них спецификации. Также необходимо подтвердить стабильность промежуточных продуктов.

Валидация процедуры очистки

      44. Должна быть изучена способность процедур очистки удалять нецелевые белки крови животных, вещества, используемые для очистки, вирусы и другие контаминанты. Необходимо подтвердить воспроизводимость процесса очистки в отношении его способности удалять специфические контаминанты.

      45. В соответствии с требованиями главы 4 настоящих Правил необходимо провести специальные исследования по оценке способности процесса производства инактивировать или удалять вирусы. Если для иммунизации и абсорбции использовались материалы, полученные от человека, наряду с использованием видоспецифичных для животных вирусов необходимо предусмотреть в валидационных исследованиях использование вирусов, патогенных для человека.

      46. При использовании для очистки хроматографических методов валидация процесса очистки должна включать обоснование условий работы хроматографической колонки (таких как емкость, режим регенерации и очистки колонки и продолжительность ее использования), а также использования любых других веществ в процессе очистки, в том числе с целью преципитации.

Консерванты

      47. При производстве препаратов иммуноглобулинов и сывороток использование консервантов допускается только при наличии оснований для их применения с позиций качества и (или) безопасности препарата. Не допускается использование консервантов взамен соблюдения процедур (требований), предусмотренных Правилами производственной практики, особенно для лекарственных препаратов, предназначенных для внутривенного введения в больших дозах. Используемый консервант должен быть выбран с учетом его эффективности в отношении потенциальных микробных контаминантов, взаимодействия с препаратами иммуноглобулинов и сывороток или материалом первичной упаковки, возможного влияния на биологические системы при проведении испытаний препаратов иммуноглобулинов и сывороток.

      48. В случае замены используемого консерванта в связи с возможным развитием нежелательных реакций у реципиента или вследствие других причин необходимо провести оценку пользы и риска с учетом того, что данная замена предполагает разработку нового состава лекарственного препарата, что требует проведения дополнительных исследований по подтверждению стерильности, удельной активности, стабильности препарата и оценки их клинических последствий для данного изменения.

5. Обеспечение качества препаратов иммуноглобулинов и сывороток

5.1. Обеспечение качества готовых нефасованных препаратов иммуноглобулинов и сывороток

      49. Качество всех компонентов, входящих в состав готовых препаратов иммуноглобулинов и сывороток до их розлива (фасовки), должно соответствовать требованиям спецификаций, составленных на основе соответствующих статей Фармакопеи Союза, а при отсутствии в ней – на основе статей фармакопей государств-членов. Содержание действующего вещества должно быть рассчитано исходя из концентрации белка или удельной активности. Необходимо подтвердить отсутствие в препаратах иммуноглобулинов и сывороток бактерий, грибов и других микробных контаминантов.

5.2. Оценка качества готовых препаратов иммуноглобулинов и сывороток расфасованных в потребительскую упаковку (выпускающий контроль качества)

      50. В соответствии с Правилами производственной практики должна быть проведена оценка качества каждой серии готовых препаратов иммуноглобулинов и сывороток при выпуске с целью подтверждения, что она соответствует по своим свойствам и эквивалентна ранее производимым сериям лекарственного препарата и сериям лекарственного препарата, подтвердившим свою безопасность и эффективность в клинических исследованиях.

      51. Испытания должны соответствовать спецификации и нормативному документу из регистрационного досье препарата крови и проводиться для оценки качества готовых препаратов иммуноглобулинов и сывороток в потребительской упаковке. Если производителем не обосновано иное, испытания, включенные в спецификации на выпуск, необходимо проводить, используя лекарственный препарат в его конечном контейнере.

5.3. Подлинность

      52. Испытания, выбранные для оценки качества каждой серии препарата иммуноглобулина, должны включать подтверждение подлинности иммуноглобулина, входящего в состав препарата. Помимо физико-химических и иммунологических методов обязательно используются методы оценки биологической активности препаратов. С использованием сыворотки, специфичной в отношении белков плазмы крови видов домашних животных, используемых для получения биологических материалов в стране производства лекарственного препарата, должно быть получено доказательство наличия в препарате иммуноглобулинов исключительно белков того вида животного-продуцента, плазма (сыворотка) которого была использована для производства препарата иммуноглобулинов. Необходимо описать типичную белковую композицию препарата иммуноглобулина и провести ее испытания на подлинность.

5.4. Чистота

      53. Чистота белка иммуноглобулина зависит от способа выделения и очистки, а также стабильности процесса производства. Чистота белка иммуноглобулина в каждой полученной серии препарата иммуноглобулинов подлежит оценке, значения показателей должны соответствовать установленным пределам спецификации. Готовый препарат иммуноглобулинов должен быть стерилен и апирогенен, состав белка должен быть представлен иммуноглобулином, обладающим удельной активностью. Должны быть оценены степень агрегации или молекулярной фрагментации иммуноглобулина. Содержание белка должно быть настолько низким, насколько это возможно для обеспечения его специфической активности. Необходимо установить критерии приемлемости содержания характеристических белковых примесей или стабилизаторов, например альбумина.

5.5. Активность

      54. Биологическая активность препаратов иммуноглобулинов и сывороток должна быть установлена биологическими методами, позволяющими получить информацию о функциональной активности молекулы иммуноглобулина в препарате. Большинство разработанных методов основываются на определении протективного или терапевтического эффекта препаратов иммуноглобулинов и сывороток для животных. Например, может быть определена доза, необходимая для защиты 50 % мышей в группе, зараженной установленной (обычно летальной) дозой яда змеи или токсина.

      55. Предпочтительно применение методов оценки биологической активности препаратов иммуноглобулинов и сывороток без использования животных (in vitro). При определении биологической активности иными методами, должна подтверждаться корреляция полученных результатов с профилактическим или терапевтическим эффектом препарата. Необходимо подтвердить присутствие в препарате антител в защитном (протективном) титре, способных связывать требуемый антиген.

5.6. Другие показатели качества препаратов иммуноглобулинов и сывороток

      56. Обязательна оценка стерильности, контроль показателя рН и содержания консервантов, обладающих противомикробным действием.

VI. Стабильность

      57. Необходимо провести исследования стабильности, чтобы получить данные, обосновывающие заявленный срок хранения нефасованного либо фасованного в потребительскую упаковку лекарственного препарата. Данные должны быть получены при проведении исследований в режиме реального времени в реальных условиях наблюдения. В зависимости от вида препарата дополнительно требуется получение данных о стабильности препарата в ходе транспортировки и хранения при повышенных температурах. Если в исследованиях стабильности обнаруживается снижение активности препарата, необходимо установить показатели спецификации на конец срока годности.

7. Спецификации и референтный материал

      58. Исследования, указанные в разделах III и IV настоящей главы, используются при разработке спецификации на лекарственный препарат, если это обосновано результатами, полученными в результате проверки последовательно произведенных серий лекарственного препарата и по результатам анализов серий в соответствии с требованиями, указанными в разделах V и VI настоящей главы.

      59. В отсутствие международного референтного материала необходимо наработать собственный референтный материал. Его основой должна быть подходящая серия лекарственного препарата, которая подверглась клинической оценке и полностью охарактеризована с точки зрения химического состава, чистоты, активности и биологической активности. В документации на референтный материал необходимо указать критерии его создания и критерии повторного испытания, а также продления срока годности.

8. Постоянство процесса производства

      60. Для подтверждения постоянства процесса производства должны быть представлены в регистрационном досье сведения о выпущенных последовательно по крайней мере трех сериях препарата иммуноглобулина или сывороток. Они должны включать в себя сведения о готовом нефасованном материале, готовом препарате иммуноглобулина или сывороток, а также внутрипроизводственном контроле. Необходимо охарактеризовать препараты иммуноглобулинов и сывороток с использованием биологических, химических и иммунологических методов, оценить их подлинность и содержание примесей.

  ПРИЛОЖЕНИЕ
к главе 21 Правил проведения
исследований биологических
лекарственных средств
Евразийского экономического союза

ПЕРЕЧЕНЬ
потенциальных вирусных контаминантов, подлежащих
контролю в исходном сырье для получения препаратов иммуноглобулинов
и сывороток

      1. В настоящем перечне приведены виды вирусов, которые должны быть учтены при формировании устанавливаемых для каждого конкретного препарата требований к системе контроля здоровья животных, используемых в качестве доноров плазмы (сыворотки) для производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток в регистрационном досье таких препаратов. При формировании системы контроля здоровья животных также должны учитываться следующие факторы:

      эпидемиология инфекционных заболеваний в стране или географическом районе, где содержатся животные-продуценты;

      использование ограничивающей барьерной системы, которая эффективно защищает животных от контакта с дикими животными, включая грызунов;

      обеспечение надежной системы ветеринарного контроля;

      тестирование животных-доноров или случайно выбранных животных перед введением их в колонию и регулярное тестирование в последующем.

      2. В сертификате ветеринарного органа на сырье для производства препаратов иммуноглобулинов и сывороток должна содержаться информация о наличии (отсутствии) инфекционных болезней в стране происхождения, а также подтверждение проведения обязательного извещения о случаях инфекционных заболеваний, включая клиническую и лабораторную верификацию.

      3. Держатель регистрационного удостоверения препаратов иммуноглобулинов и сывороток должен в плановом режиме проводить мониторинг эпидемиологической ситуации в стране происхождения плазмы, регистрировать случаи любых новых опасных инфекционных болезней при необходимости дополнять перечень актуальных вирусных инфекций животных.

I. Потенциальные вирусные контаминанты в сырье,
получаемом от кроликов

      ротавирус кроликов;

      реовирус 3-го типа*;

      поксвирусы: вирус оспы кроликов (RPXV)* и вирус миксоматоза (MYXV);

      вирус фибромы Шоупа;

      вирус геморрагической болезни кроликов (RHDV);

      папилломавирусы кроликов (например, вирус папилломы Шоупа);

      парвовирус кроликов (LPV);

      вирус вакуолизации почек кроликов;

      вирус герпеса диких кроликов;

      аденовирус;

      вирус энцефаломиокардита;

      вирус болезни Борна*;

      вирус Сендай*;

      вирус парагриппа обезьян (SV5)*;

      вирус пневмонии мышей (PVM).

II. Потенциальные вирусные контаминанты в сырье,
получаемом от лошадей

      вирусы восточного, западного и венесуэльского конского энцефалита*;

      вирус энцефалита Сент-Луиса (SLEV)*;

      вирус японского энцефалита B*;

      вирус везикулярного стоматита (VSV)*;

      вирус герпеса лошадей 1 – 4 типов*;

      вирус лихорадки Западного Нила (WNFV)*;

      вирус конской кори (вирус Хендра)*;

      вирус болезни Борна*;

      реовирус 1 – 3 типов*;

      вирус конского гриппа*;

      ротавирус лошадей;

      папилломавирусы лошадей и быков (EqPV1 – 2 и BPV1 – 2);

      вирус инфекционной анемии лошадей (EIAV);

      вирус артериита лошадей;

      вирус африканской чумы лошадей (орбивирус);

      парвовирус лошадей.

III. Потенциальные вирусные контаминанты в сырье,
получаемом от овец и коз

      вирус ящура (FMDV)*;

      вирус Вессельброна*;

      вирус энцефаломиелита овец (LIV)*;

      комплекс лихорадок долины Рифт*;

      вирус клещевого энцефалита (TBEV)*;

      вирус синего языка овец (BTV)*;

      вирус везикулярного стоматита (VSV)*;

      поксвирусы: парапоксвирус (Orf)*, вирус оспы овец*, вирус оспы коров*;

      вирус парагриппа 3 типа (PIV-3)*;

      вирус болезни Борна*;

      реовирус 1 – 3;

      респираторно-синцитиальный вирус;

      ротавирус;

      вирус Акабане;

      вирус герпеса овец 2-го типа;

      вирус герпеса коров 1, 2, 4 типов;

      вирус пограничной болезни (BDV);

      папилломавирус овец (коров) (OPV (ВPV));

      вирус вирусной диареи коров (BVDV);

      ретровирусы: вирус артрита-энцефалита коз (CAEV), вирус Мэди- Висна (MVV);

      вирус эпизоотического легочного аденоматоза (OPAV);

      вирус лейкоза коров (BLV);

      вирус эпизоотической геморрагической болезни;

      вирус чумы мелких жвачных животных (Morbillivirus);

      аденовирусы;

      вирус болезни Найроби овец;

      вирус реки Росс.

      _______________

      *Вирусы, рассматриваемые в качестве патогенных для человека.

Глава 22. Валидация иммуноанализа для обнаружения
поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) в пулах плазмы

1. Общие положения

      1. Настоящая глава разработана в целях устранения возможных ошибок при валидации аналитических методик обнаружения поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) в пулах плазмы при проведении экспертизы регистрационного досье лекарственных препаратов, полученных из плазмы. Держатели регистрационных удостоверений и держатели основного досье плазмы должны пересмотреть валидацию своих методов тестирования пула плазмы в соответствии с настоящей главой. Если ключевые аспекты валидации, описанные в настоящей главе, соответствуют выполненной производителем валидации, которая ранее уже получала одобрение уполномоченного органа государства-члена, дальнейшая валидация иммуноанализа не требуется. В противном случае методика оценки качества пула плазмы должна быть валидирована в соответствии с настоящей главой, о чем должно быть сообщено при обновлении документации о плазме.

      2. Иммуноанализы для определения поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) относятся к качественным тестам на наличие поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) в плазме для фракционирования (в пуле плазмы).

      3. Используемый тест должен быть тестом на предельное содержание. В соответствии с Руководством по валидации аналитических методик специфичность и предел обнаружения являются наиболее важными при валидации аналитической методики на предельное содержание. Однако существуют исключения, которые рассматриваются в индивидуальном порядке и подтверждаются при оценке устойчивости (робастности) аналитической методики.

      4. Для тестирования пула плазмы необходимо использование теста на обнаружение поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg), подходящего по чувствительности и специфичности.

      5. В соответствии с главами 6 и 19 настоящих Правил в отчете по валидации необходимо указать чувствительность испытания.

      6. Необходимо определить чувствительность теста к размеру пула плазмы во избежание ошибок при тестировании или проведении пулирования плазмы.

      7. При проведении валидационных исследований иммуноанализа предпочтительно использовать стандартные образцы откалиброванные по международным стандартным образцам. Однако допускается использование иных коммерческих наборов реагентов.

      8. В соответствии с Правилами производственной практики и межгосударственным стандартом ГОСТ ISO/IEC 17025-2019 критичные реагенты (наборы реагентов, дополнительные контрольные образцы) должны подвергаться контролю со стороны производителя пула плазмы.

      9. При валидации иммуноанализа необходимо определить как минимум следующие валидационные характеристики:

      специфичность – способность однозначно выявлять поверхностный антиген вируса гепатита В (HBsAg) в присутствии других возможных компонентов;

      предел обнаружения аналитической методики – минимальное количество аналита в образце, которое может быть обнаружено, но не обязательно количественно определено как точное значение. При проведении тестирования пула плазмы на поверхностный антиген вируса гепатита В (HBsAg) предельное значение выражается в МЕ/мл со ссылкой на использованный международный стандарт;

      устойчивость аналитической методики (робастность) – мера способности методики оставаться нечувствительной к небольшим, преднамеренным изменениям параметров метода, которая свидетельствует о ее надежности при нормальном выполнении данной методики.

      10. Наборы реагентов, предназначенные для обнаружения поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) в индивидуальных донациях, должны соответствовать Общим требованиям безопасности и эффективности медицинских изделий, требованиям к их маркировке и эксплуатационной документации на них, утвержденным Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 12 февраля 2016 г. № 27, и иметь маркировку специальным знаком обращения медицинских изделий на рынке Союза (далее соответственно – Общие требования безопасности и эффективности медицинских изделий, маркировка специальным знаком). Указанные наборы реагентов считаются валидироваными для испытания индивидуальных донаций. Использование таких наборов для испытания пулов плазмы для фракционирования является изменением предполагаемой области их применения и не считается валидированым производителем набора реагентов. В связи с этим возможность использования выбранных наборов для тестирования плазмы должна быть подтверждена соответствующей валидацией. Если для тестирования пула плазмы используются наборы реагентов без маркировки специальным знаком, в дополнение к валидации использования наборов реагентов для испытания пула плазмы должна быть доказана их эквивалентность качеству наборов для испытания индивидуальных донаций с маркировкой специальным знаком либо – в случае их отсутствия – наборам реагентов, зарегистрированных в соответствии с законодательством государств-членов.

      11. Общие требования безопасности и эффективности медицинских изделий, а также требования к их маркировке специальным знаком и эксплуатационной документации на них определяют минимальные требования к диагностической и аналитической чувствительности наборов реагентов и требуют подтверждения специфичности на широком спектре образцов плазмы крови. Однако этот подход к валидации не является обязательным для целей тестирования пула плазмы, поскольку образцы плазмы крови тех доноров, которые могут дать неправильный ответ (например, доноры с аутоиммунными заболеваниями или заболеваниями, дающими перекрестную реакцию), как правило, исключаются правилами отбора доноров. Кроме того, неспецифические интерферирующие факторы будут разбавлены в пуле плазмы.

      12. Серологическое тестирование пула плазмы не способно обнаружить все контаминированные индивидуальные донации и не исключает возможность использования ложноотрицательных индивидуальных донаций. Например, у доноров со скрытой или бессимптомной инфекцией гепатита В выявляется низкое содержание антигена, которое не может обнаруживаться после разбавления в производственном пуле плазмы. Кроме того, в общих пулах плазмы могут содержаться антитела к поверхностному антигену вируса гепатита В (HBsAg) (преимущественно от вакцинированных лиц), которые могут приводить к образованию комплексов HBsAg/anti-HBs, что может оказывать влияние на предел обнаружения поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg). Таким образом, серологическое тестирование пула плазмы должно рассматриваться не как тестирование для обеспечения вирусной безопасности, а как способ выявления нарушений Правил производственной практики.

      13. В настоящей главе описываются подходы к выбору и валидации коммерческих наборов реагентов для иммуноанализа (качественный тест) с целью оценки контаминации пула плазмы поверхностным антигеном вируса гепатита В (HBsAg).

2.Выбор набора реагентов

      14. Коммерческие наборы реагентов, используемые для иммуноанализа, валидируются производителем только для тестирования индивидуальных донаций. Выбор набора реагентов для тестирования пула плазмы должен основываться на высокой аналитической чувствительности набора реагентов для обеспечения необходимой чувствительности при большом разведении.

      15. В большинстве случаев инструкции производителя по применению наборов реагентов пригодны для тестирования пулов плазмы. Любое изменение в инструкции по применению производителя должно быть включено в валидацию набора реагентов, предназначенного для тестирования пула плазмы.

      16. Критерии оценки производителя конкретного набора реагентов могут быть адаптированы к испытанию пула плазмы в соответствии с данными валидации, относящимися к пулам плазмы, как это указано в подразделе 3.1 настоящей главы и к образцам пула плазмы согласно разделу 4 настоящей главы.

3. Валидация

3.1. Специфичность и определение критической оптической
плотности (ОПкр (порога отсечения)) для образцов
пула плазмы

      17. Значение критической оптической плотности (далее – ОПкр (порог отсечения)) для коммерческих наборов устанавливается производителем для разграничения положительных и отрицательных результатов исследования на основе результатов тестирования индивидуальных донаций и является компромиссным с точки зрения соотношения между чувствительностью и специфичностью. Многие производители наборов реагентов также определяют "порог отсечения серой зоны", который идентифицирует образцы, дающие ответ выше фона, но ниже ОПкр (порога отсечения) набора реагентов. Следует повторить тестирование таких образцов как положительных.

      18. На основе опыта испытания пула плазмы использование меньшего значения ОПкр (порога отсечения) для образцов пула плазмы следует рассматривать как учет возможного влияния неспецифических факторов индивидуальных донаций, которые проявляются за счет их разбавления при получении плазмы крови для фракционирования. Использование меньшего значения ОПкр (порога отсечения) увеличит аналитическую чувствительность анализов и будет способствовать выявлению единичных положительных образцов в пуле плазмы. Допускается использовать "серую зону", указываемую производителем наборов реагентов. Альтернативным образом, предел ОПкр (порога отсечения) может быть установлен с учетом распределения сигналов отрицательных пулов плазмы, например, как средняя величина отношения сигнала отрицательных образцов пула к порогу отсечения (определяемому как среднее ОПкр (порога отсечения) + 3 стандартных отклонения), и обычно выражается как процент ОПкр (порога отсечения) при оценке индивидуальных донаций. Порог отсечения пула (ОПкр пула) не должен превышать ОПкр (порог отсечения) индивидуальных донаций.

      19. С практической точки зрения это означает, что если серая зона используется как ОПкр (порог отсечения) для пулированных образцов, то же значение серой зоны должно использоваться для выявления поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) в пуле плазмы исходно и при повторном тестировании (стратегия подтверждения описана в подразделе 4.5 настоящей главы).

3.2. Устойчивость (робастность) аналитической методики

      20. Устойчивость (робастность) аналитической методики должна быть оценена, поскольку все методы, использующие биологические или биохимические реагенты, от серии к серии наборов характеризуются значительной вариабельностью используемых реагентов, и подвержены влиянию окружающих условий. Особое внимание должно быть уделено обращению с образцами пулов плазмы и их хранению до проведения испытания.

3.3. Внутрисерийная и межсерийная вариабельность
(повторяемость и промежуточная прецизионность)

      21. Качественные иммунологические анализы создают количественный сигнал, который сравнивается с ОПкр (порогом отсечения) на определенном этапе. Ложноотрицательные образцы, попавшие в пул плазмы, могут давать низкие аналитические сигналы из-за сильного разбавления при объединении донаций плазмы в пул. Вариабельность наборов реагентов (включая контрольные образцы) между сериями может оказать существенное влияние на результаты и должна контролироваться, как это предусмотрено подразделами 6.21 и 6.22 части I Правил производственной практики и межгосударственным стандартом ГОСТ ISO/IEC 17025-2019.

      22. Устойчивость (робастность) при применении конкретного набора реагентов должна быть подтверждена с использованием панели репрезентативных или стандартных отрицательных образцов пула плазмы (например, образцы пулов, для которых получены отрицательные результаты производителем и уполномоченным органом (экспертной организацией) государства-члена, независимого положительного образца с низким содержанием поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) (например, слабоположительный контроль) и свежеприготовленного с помощью типичного пула плазмы серии разведений стандартного образца, откалиброванного в международных единицах (МЕ)).

      23. В исследовании должны быть оценены:

      промежуточная прецизионность (межсерийная вариабельность) в 6 независимых тестированиях (включая изменение условий окружающей среды, различное оборудование и, если применимо, использование более одной серии набора реагентов (при наличии));

      повторяемость (внутрисерийная вариабельность) по меньшей мере 6 определений слабоположительного контроля (с низким содержанием поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg)) за один аналитический цикл. Внутрисерийная вариабельность может быть выражена как коэффициент вариации (CV) в процентах (или как отношение сигнала слабоположительного образца (S) к стандартному отклонению (СО) ОПкр (порогу отсечения) конкретного используемого набора (S/СО)).

3.4. Влияние подготовки образцов (пробоподготовки)

      24. Поверхностный антиген вируса гепатита В (HBsAg) может не обнаруживаться (маскироваться) из-за образования комплекса с антителами к нему, присутствующими в любом пуле плазмы (преимущественно от вакцинированных доноров). Образование комплекса зависит от времени, температуры и концентрации антител к поверхностному антигену вируса гепатита В (HBsAg). Формирование иммунных комплексов в объединенной плазме при температуре фракционирования представляет собой медленный процесс (приблизительно за 3 – 4 дня происходит 50 % потери сигнала), поэтому во избежание ложноотрицательных результатов следует минимизировать время от момента взятия проб до момента их замораживания, а также от момента размораживания до начала испытания. По этой же причине для повторного испытания (подтверждения) следует использовать образцы, размороженные непосредственно перед проведением анализа.

3.5. Предел обнаружения аналитической методики

      25. Определение предела обнаружения аналитической методики с использованием значений ОПкр (порога отсечения) пула плазмы должно проходить с использованием стандартного образца, откалиброванного в международных единицах, и разбавленного пулом плазмы, не содержащим антитела к поверхностному антигену вируса гепатата В (HBsAg) (например, индивидуальные донации или пул из 10 индивидуальных донаций). Такой подход позволит обеспечить предел обнаружения значительно ниже тех минимальных требований, которые установлены общими спецификациями на аналитическую методику.

      26. Влияние матрицы, содержащей антитела к поверхностному антигену вируса гепатита В (HBsAg), может быть оценено при сравнении результатов титрования положительного образца, с использованием для разведения матрицы, содержащей и не содержащей антитела к поверхностному антигену вируса гепатита В (HBsAg). По возможности необходимо смоделировать условия наихудшего сценария для промежутка времени от момента смешивания донаций для получения типичного пула плазмы до момента отбора проб пула плазмы, а также в отношении зависимости от влияния концентрации антител к поверхностному антигену вируса гепатита В (HBsAg), температуры и процедуры разведения.

4. Обеспечение качества пулов плазмы крови

4.1. Стандартные операционные процедуры теститрования пулов плазмы

      27. Процедуры тестирования должны быть подробно изложены в стандартной операционной процедуре (СОП), которая включает в себя как минимум следующие операции:

      условия хранения и отбора образцов;

      подготовка образцов (например, цикл "замораживание/размораживание", смешивание, разведение);

      описание используемого оборудования и наборов реагентов;

      условия инкубации (включая допустимые пределы по времени и температуре согласно инструкции по применению или спецификации производителя наборов реагентов);

      подробная формула расчета и интерпретация результатов;

      критерии валидности (приемлемости) результатов для отдельного анализа;

      условия проведения повторного тестирования;

      ссылка на подтверждающие процедуры (если применимо).

4.2. Контрольные образцы набора реагентов

      28. В каждый анализ необходимо включать контрольные образцы производителя лекарственного препарата крови для обеспечения и подтверждения правильности работы набора реагентов в соответствии с инструкцией по применению. Критерии валидности результатов в случае изменения условий испытания должны быть точно определены и задокументированы.

4.3. Независимый (внутрилабораторный) контроль наборов реагентов

      29. Положительный контроль во многих коммерческих наборах реагентов характеризуется высокой концентрацией аналита, что не позволяет сделать заключение при низкой концентрации антигена в контаминированных образцах. Кроме того, как и для всех биологических реагентов, активность этих контрольных образцов варьирует между сериями. В связи с этим для мониторинга результатов следует включать в каждое тестирование независимый положительный контроль с низким содержанием поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) (соответствующий диапазону анализа, например
в 2 – 3 раза превышающий ОПкр (порог отсечения) единичной донации).

      30. Кроме того, каждая серия наборов реагентов должна быть подвергнута процедуре входного контроля на соответствие показателей качества в отношении чувствительности и специфичности с использованием стандартных панелей и стандартных образцов, для которых установлена прослеживаемость по отношению к соответствующим международным стандартным образцам (стандартные образцы, аттестованные с использованием международных стандартных образцов). В случае отсутствия международных стандартных образцов допускается использование фармакопейных стандартных образцов, а при их отсутствии – стандартных образцов предприятия, аттестованных в установленном порядке.

4.4. Проверка (подтверждение) квалификации лаборатории, выполняющей процедуры валидации иммуноанализа

      31. Регулярное участие лаборатории в программах внешнего контроля качества (межлабораторных сличительных испытаниях) является обязательным с целью подтверждения профессиональной компетентности лаборатории, которое включает в себя тестирование образцов с низкой реакционной способностью для оценки аналитической чувствительности наборов.

4.5. Стратегия подтверждения результатов

      32. Производителю плазмы необходимо располагать валидированной стратегией подтверждения первичных положительных результатов. Пул плазмы может считаться отрицательным по содержанию поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg), если аликвота первоначально активного образца дает отрицательный результат при повторном испытании в двойной повторности. Образец следует считать положительным, если не доказано обратное при использовании для повторного испытания валидированного серологического метода с антителами, отличающимися от антител при первичном тестировании (альтернативное испытание, нейтрализация в присутствии нейтрализующего агента).

      33. Для подтверждения присутствия поверхностного антигена вируса гепатита В (HBsAg) в тесте нейтрализации необходимо всегда использовать исходные реактивные (положительные) образцы. Тест нейтрализации должен быть валидирован для образцов пула плазмы, учитывая, что эффект нейтрализации антител уже присутствует в пуле (самонейтрализация) в сравнении с нейтрализованным образцом (инкубированным с добавлением дополнительных антител к поверхностному антигену вируса гепатита В (HBsAg)).

      34. Поверхностный антиген вируса гепатита В (HBsAg) может присутствовать у доноров с низким или неопределяемым содержанием нуклеиновый кислоты в плазме крови, поэтому технику амплификации нуклеиновых кислот (NAT) не следует рассматривать как подтверждающий тест, поскольку отрицательный результат полимеразной цепной реакции не может опровергнуть положительный результат, полученный в результате проведения серологического исследования. С другой стороны, положительные результаты полимеразной цепной реакции могут подтверждать серологическое обнаружение контаминации.

Глава 23. Валидация иммуноанализа для обнаружения антител к вирусу иммунодефицита человека (антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2) в пулах плазмы

1. Общие положения

      1. Настоящая глава разработана в целях устранения возможных ошибок при валидации аналитических методик обнаружения антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 в пулах плазмы при проведении экспертизы регистрационных досье препаратов крови. Держатели регистрационных удостоверений и держатели основного досье плазмы должны пересмотреть валидацию своих методов тестирования пула плазмы в соответствии с настоящей главой. Если ключевые аспекты валидации, описанные в настоящей главе, соответствуют выполненной производителем валидации, которая ранее уже получала оценку уполномоченными органами, дальнейшая валидация иммуноанализа не требуется. В противном случае методика оценки качества пула плазмы должна быть валидирована в соответствии с настоящей главой, о чем должно быть сообщено при обновлении документации о плазме.

      2. Методы иммуноанализа для определения антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 являются качественными тестами на наличие антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 в пуле плазме для фракционирования. Общие требования к валидации изложены в Руководстве по валидации аналитических методик и Фармакопее Союза, а при отсутствии в ней – в фармакопеях государств-членов.

      3. Используемый тест должен быть тестом на предельное содержание. В соответствии с Руководством по валидации аналитических методик специфичность и предел обнаружения являются наиболее важными при валидации аналитической методики на предельное содержание. Однако существуют исключения, которые рассматриваются в индивидуальном порядке и подтверждаются при оценке устойчивости (робастности) аналитической методики.

      4. Для тестирования пула плазмы требуется использование теста на антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2, подходящего по чувствительности и специфичности.

      5. В соответствии с главами 6 и 19 настоящих Правил необходимо указать чувствительность испытания.

      6. Необходимо определить чувствительность теста в отношении размера пула плазмы с целью предупреждения ошибок при тестировании или пулировании плазмы.

      7. Необходимо использование международных стандартных (референс) материалов. Допускается использование коммерческих наборов реагентов.

      8. В соответствии с Правилами производственной практики и межгосударственным стандартом ГОСТ ISO/IEC 17025-2019 критичные реагенты (наборы реагентов) должны контролироваться со стороны производителя пула плазмы.

      9. При валидации иммуноанализа необходимо определить как минимум следующие валидационные характеристики:

      специфичность – способность однозначно выявлять антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 при наличии других компонентов;

      предел обнаружения аналитической методики – минимальное количество аналита в образце, которое может быть обнаружено, но не обязательно количественно определено как точное значение. При проведении тестирования пула плазмы на антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 предел обнаружения выражается как конечное разведение хорошо охарактеризованного положительного образца;

      устойчивость аналитической методики (робастность), которая является мерой ее способности оставаться нечувствительной к небольшим, преднамеренным изменениям параметров метода и свидетельствует о ее надежности при нормальном выполнении данной методики.

      10. Наборы реагентов, предназначенные для обнаружения антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 в индивидуальных донациях, должны соответствовать Общим требованиям безопасности и эффективности медицинских изделий и иметь маркировку специальным знаком. Указанные наборы реагентов валидированы для тестирования индивидуальных донаций. Использование таких наборов для проведения тестирования пулов плазмы является изменением предполагаемой области их применения и не считается валидированым производителем набора реагентов. В связи с этим возможность использования выбранных наборов для тестирования плазмы крови должна быть подтверждена соответствующей валидацией. Если для тестирования пула плазмы используются наборы реагентов без маркировки специальным знаком, в дополнение к валидации использования наборов реагентов для испытания пула плазмы должна быть доказана их эквивалентность качеству наборов для тестирования индивидуальных донаций с маркировкой специальным знаком, либо при их отсутствии – набором реагентов, зарегистрированных в соответствии с законодательством государств-членов.

      11. Общие требования безопасности и эффективности медицинских изделий, а также требования к их маркировке специальным знаком и эксплуатационной документации на них определяют минимальные требования к чувствительности наборов реагентов и требуют, чтобы специфичность была подтверждена на широком спектре образцов плазмы крови пациентов. Однако этот подход к валидации не является обязательным для целей тестирования пула плазмы, так как образцы плазмы доноров, которые могут дать неправильный ответ (например, доноры с аутоиммунными заболеваниями или инфекционными заболеваниями, дающими перекрестную реакцию), как правило, исключаются правилами отбора доноров. Кроме того, неспецифические интерферирующие факторы будут разбавлены в пуле плазмы.

      12. Серологическое исследование пула плазмы не способно обнаружить все контаминации индивидуальными серопозитивными донациями, не обнаруженными в рамках индивидуального скрининга. Антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 не являются одним определенным аналитом, их можно охарактеризовать как суммарную реактивность индивидуального гуморального иммунного ответа на вирус, обладающий высокой генетической вариабельностью. В частности, образцы, получаемые на ранних стадиях инфекции, содержат низкоаффинные антитела с низкой кинетикой разведения. Таким образом, серологическое исследование пула плазмы должно рассматриваться не как тестирование для обеспечения вирусной безопасности, а как способ выявления нарушений Правил производственной практики.

      13. В настоящей главе описываются подходы к выбору и валидации коммерческих наборов реагентов для иммуноанализа (качественный тест) с целью оценки контаминации пула плазмы антителами к ВИЧ-1 и ВИЧ-2.

2. Выбор набора реагентов

      14. Коммерческие наборы реагентов, используемые для анализа, валидируются производителем только для тестирования индивидуальных донаций. Выбор набора реагентов для испытания пула плазмы должен основываться на высокой аналитической чувствительности набора реагентов для обеспечения необходимой чувствительности при большом разведении. В качестве предварительного критерия отбора необходимо сравнить относительные титры конечного разведения хорошо охарактеризованного образца (например, коммерческий рабочий стандарт).

      15. В большинстве случаев инструкции производителя по применению наборов реагентов пригодны для тестирования пулов плазмы.

      16. Любое изменение в инструкции по применению наборов реагентов должно быть включено в валидацию набора реагентов, предназначенного для испытания пула плазмы.

      17. Критерии оценки производителя конкретного набора реагентов могут быть адаптированы к испытанию пула плазмы в соответствии с данными валидации, относящимися к пулам плазмы как это указано в подразделе 3.1 настоящей главы для образцов пула плазмы и разделе 4 настоящей главы.

3. Валидация

3.1. Специфичность и определение критической оптической плотности (ОПкр (порога отсечения)) для образцов пула плазмы

      18. Значение критической оптической плотности (далее – ОПкр (порог отсечения)) для коммерческих наборов устанавливается производителем для разделения положительных и отрицательных результатов исследования на основе результатов испытания индивидуальных донаций и является компромиссным с точки зрения соотношения между чувствительностью и специфичностью. Многие производители наборов реагентов также определяют "порог отсечения серой зоны", который идентифицирует образцы, дающие ответ выше фона, но ниже ОПкр (порога отсечения) набора реагентов. Следует повторить тестирование таких образцов как положительных.

      19. На основе опыта тестирования пула плазмы использование меньшего значения ОПкр (порога отсечения) для образцов пула плазмы следует рассматривать как учет возможного влияния неспецифических факторов индивидуальных донаций, которые проявляются за счет их разбавления при получении плазмы крови для фракционирования. Использование меньшего значения ОПкр (порога отсечения) увеличит аналитическую чувствительность анализов и будет способствовать выявлению единичных положительных образцов в пуле плазмы. Допускается использовать "серую зону", указываемую производителем наборов реагентов. Альтернативным образом, предел ОПкр (порога отсечения) может быть установлен с учетом распределения сигналов отрицательных пулов плазмы, например, как средняя величина отношения сигнала отрицательных образцов пула к порогу отсечения (определяемому как среднее ОПкр + 3 стандартных отклонения), и обычно выражается как процент ОПкр (порога отсечения) индивидуальных донаций. Порог отсечения пула плазмы (ОПкр пула) не должен превышать ОПкр (порога отсечения) индивидуальных донаций.

      20. С практической точки зрения это обозначает, что если серая зона используется как ОПкр (порог отсечения) для пулированных образцов, то же значение серой зоны должно использоваться для выявления антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 в пуле плазмы исходно и при повторном тестировании (стратегия подтверждения описана в подразделе 4.5 настоящей главы).

3.2. Устойчивость (робастность) аналитической методики

      21. Устойчивость (робастность) аналитической методики должна быть подтверждена, поскольку все методы, использующие биологические или биохимические реагенты, от серии к серии наборов характеризуются значительной вариабельностью используемых реагентов, и подвержены влиянию окружающих условий.

2.3. Внутрисерийная и межсерийная вариабельность
(повторяемость и в промежуточная прецизионность)

      22. Качественные иммунологические анализы создают количественный сигнал, который сравнивается с ОПкрит (порогом отсечения), установленном на определенном этапе. Положительные образцы при получении пула плазмы могут давать низкие аналитические сигналы из-за сильного разбавления при объединении донаций плазмы в пул. Вариабельность набора реагентов (включая контрольные образцы) между сериями может оказать существенное влияние на результаты и должна контролироваться, как это предусмотрено подразделами 6.21 и 6.22 части I Правил производственной практики и межгосударственным стандартом ГОСТ ISO/IEC 17025-2019.

      23. Устойчивость (робастность) при применении конкретного набора реагентов должна быть подтверждена использованием панели репрезентативных (стандартных) отрицательных образцов пула плазмы (например, образцы пулов плазмы, для которых получены отрицательные результаты производителем и уполномоченным органом (экспертной организацией) государства-члена), независимого положительного образца с низким содержанием антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 (например, слабоположительный контроль, описанный в пункте 30 настоящей главы).

      24. В исследовании должны быть оценены:

      промежуточная прецизионность (межсерийная вариабельность) в 6 независимых тестированиях (включая изменение условий окружающей среды, различное оборудование, и если применимо использование более одной серии набора реагентов (при наличии));

      повторяемость (внутрисерийная вариабельность) по меньшей мере 6 определений слабоположительного контроля (с низким содержанием антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2) за один аналитический цикл. Внутрисерийная вариабельность может быть выражена как коэффициент вариации (CV) в процентах (или как отношение сигнала слабоположительного образца (S) к стандартному отклонению (СО) ОПкр (порогу отсечения) конкретного используемого набора (S/СО)).

3.4. Предел обнаружения

      25. Поскольку не существует международного стандартного образца антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 и поскольку эти антитела не являются определенным аналитом (веществом), предел обнаружения (разведение в пределах чувствительности) должен быть установлен производителем плазмы с помощью панели положительных образцов, отражающих разные субтипы и группы антител, с учетом эпидемиологической ситуации в соответствующем регионе, где была получена плазма крови. Подтвержденные положительные образцы, полученные в ходе проведения обычного донорского скрининга, могут рассматриваться как репрезентативные образцы без дальнейшей характеристики, если образцы в панели представляют основные генотипы.

      26. Для облегчения сопоставимости данных по пределу обнаружения независимый референсный материал антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2, как только станет доступным, должен быть включен в панель.

      27. Панель представляет собой серийные разведения положительных образцов в пулах плазмы, отрицательных по антителам к ВИЧ-1 и ВИЧ-2. Минимальное и максимальное возможное число донаций в типичном пуле плазмы должно учитываться при приготовлении серии разведений для моделирования условий наилучшего и наихудшего сценариев. Результаты выражаются как титр конечного разведения.

4. Обеспечение качества пулов плазмы

4.1. Стандартные операционные процедуры)
для испытания пулов плазмы

      28. Процедуры испытания должны быть подробно изложены в стандартной операционной процедуре (СОП), которая включает в себя как минимум следующие операции:

      условия хранения и отбора образцов;

      подготовка образцов (например, цикл "замораживание/размораживание", смешивание, разведение);

      описание используемого оборудования и наборов реагентов;

      условия инкубации (включая допустимые пределы по времени и температуре согласно инструкции по применению или спецификации производителя наборов реагентов);

      подробная формула расчета и интерпретацию результатов;

      критерии валидности (приемлемости) результатов для отдельного анализа;

      условия проведения повторного тестирования;

      ссылка на подтверждающие процедуры (если применимо).

4.2. Контрольные образцы набора реагентов

      29. Каждый анализ должен сопровождаться обязательным включением контрольных образцов производителя препарата крови для обеспечения и подтверждения правильной работы набора реагентов в соответствии с инструкцией по их применению. Критерии валидности результатов в случае изменения условий тестирования должны быть точно определены и задокументированы.

4.3. Независимый (внутрилабораторный) контроль наборов реагентов

      30. Положительный контроль во многих коммерческих наборах реагентов характеризуется высокой концентрацией аналита, что не позволяет дать оценку при низкой концентрации антител в образцах контаминированных пулов плазмы. Кроме того, как и для всех биологических реагентов, активность этих контрольных образцов варьирует между сериями наборов. В связи с этим для мониторинга результатов необходимо включать в каждое тестирование независимый положительный контроль с низким содержанием антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 (соответствующий диапазону анализа, например, в 2 – 3 раза превышающий ОПкр (порог отсечения) единичной донации).

      31. Кроме того, каждая серия наборов реагентов должна быть подвергнута процедуре входного контроля на соответствие показателей качества в отношении чувствительности и специфичности с использованием стандартных панелей и стандартных образцов, для которых установлена прослеживаемость по отношению к соответствующим международным стандартным образцам (стандартные образцы, аттестованные с использованием международных стандартных образцов).

4.4. Проверка (подтверждение) квалификации лаборатории, выполняющей процедуры валидации иммуноанализа

      32. Регулярное участие лаборатории в программах внешнего контроля качества (межлабораторных сличительных испытаниях) является обязательным с целью подтверждения профессиональной компетентности лаборатории, которое включает в себя тестирование образцов с низкой реакционной способностью для оценки аналитической чувствительности наборов.

5. Стратегия подтверждения результатов тестирования

      33. Производителю плазмы необходимо располагать валидированной стратегией подтверждения первичных положительных результатов. Пул плазмы может считаться отрицательным по антител к ВИЧ-1 и ВИЧ-2, если первоначально активный образец дает отрицательный результат при повторном тестировании в двойной повторности. Образец следует считать положительными, если не доказано обратного при использовании для повторного тестирования валидированного серологического метода с антигенами, отличающимися от антигенов при первичном тестировании.

      34. Все повторные положительные реакции должны быть подтверждены альтернативным методом. Если в качестве подтверждающего теста используется иммуноблот, необходимо тщательно формулировать критерии интерпретации, так как высокоспецифичные (или ENV) полосы трудно обнаружить при высоких разведениях, и в пулах образцов возможно выявление неспецифичных полос в области 24 и 40 кДа. Поэтому положительные результаты иммуноблота можно использовать для подтверждения первоначально положительного результата. При получении отрицательного результата иммуноблота его происхождение (причины) необходимо проанализировать и данные об этом представить в основном досье плазмы.

      35. Поскольку антитела к ВИЧ-1 и ВИЧ-2 могут присутствовать у доноров с низким или неопределяемым содержанием нуклеиновый кислоты в плазме, технику амплификации нуклеиновых кислот (полимеразную цепную реакцию) не следует рассматривать как подтверждающий тест, поскольку отрицательный результат полимеразной цепной реакции не может опровергнуть положительный серологический результат. С другой стороны, положительные результаты полимеразной цепной реакции могут подтверждать серологическое обнаружение контаминации.".

Еуразиялық экономикалық одақтың биологиялық дәрілік заттарына зерттеулер жүргізу қағидаларына өзгерістер енгізу туралы

Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2022 жылғы 15 шілдедегі № 110 шешімі.

      2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 30-бабына, 2014 жылғы 23 желтоқсандағы Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде дәрілік заттар айналысының бірыңғай қағидаттары мен қағидалары туралы келісімнің 6-бабына, Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2014 жылғы 23 желтоқсандағы № 98 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық комиссияның Жұмысының регламентіне № 1 қосымшаның 88-тармағына сәйкес Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесі шешті:

      1. Қосымшаға сәйкес Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 89 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың биологиялық дәрілік заттарына зерттеулер жүргізу қағидаларына өзгерістер енгізілсін.

      2. Осы Шешім ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік 180 күн өткен соң күшіне енеді.

      Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің мүшелері:

Армения Республикасы

Беларусь Республикасы

Қазақстан Республикасы

Қырғыз Ресспубликасы

Ресей Федерациясы

М. Григорян

И. Петришенко

Б. Сұлтанов

А. Кожошев

А. Оверчук

  Еуразиялық экономикалық
комиссия Кеңесінің
2022 жылғы 15 маусымдағы
№ 110 шешіміне
ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық одақтың биологиялық дәрілік заттарына зерттеулер жүргізу қағидаларына енгізілетін

ӨЗГЕРІСТЕР

      1. Мәтін бойынша тиісті септіктегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті өндірістік практика қағидалары" деген сөздер тиісті септіктегі "Өндірістік практика қағидалары" деген сөздермен, тиісті септіктегі "Комиссия бекітетін Одақтың фармакопеясы" деген сөздер тиісті септіктегі "Одақтың фармокопеясы" деген сөздермен, тиісті септіктегі "Комиссия бекітетін тиісті зертханалық практика қағидалары" деген сөздер тиісті септіктегі "Зертханалық практика қағидалары" деген сөздермен, тиісті септіктегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті фармакологиялық қадағалау практикасы қағидалары", "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті фармакологиялық қадағалаудың практикасы қағидалары" деген сөздер тиісті септіктегі "Фармакологиялық қадағалау қағидалары" деген сөздермен, тиісті септіктегі "Комиссия бекітетін Медициналық қолдануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптау қағидалары" деген сөздер тиіст септіктегі "Тіркеу және сараптама жасау қағидалары" деген сөздермен, "Медициналық қолдануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптау қағидаларына және фармакологиялық қадағалаудың тиісті практикасына" "медициналық қолдануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптау қағидаларына және фарқадағалаудың тиісті практикасына", "Медициналық қолдануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптау және фармакологиялық қадағалаудың тиісті практикасы қағидаларына" деген сөздер тиісінше "Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына және Фармакологиялық қадағалау практикасы қағидаларына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      2. I бөлімнің төртінші абзацы "өндірушілерге" деген сөзден кейін ", қан алу (тексеру) мекемелеріне" деген сөздермен толықтырылсын.

      3. 1-тарауда:

      а) 2.3.2.1-тармақтың екінші абзацының екінші сөйлеміндегі "Еуразиялық экономикалық одақтың Фармакопеясында (бұдан әрі – Одақтың Фармакопеясы)" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2020 жылғы 11 тамыздағы № 100 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың фармакопеясында (бұдан әрі – Одақ фармакопеясы)" деген сөздермен ауыстырылсын; 

      б) көрсетілген тарауға қосымшадағы нөмірленген тақырыптың қазақ тіліндегі мәтіні өзгермейді, орыс тіліндегі мәтінге түзету енгізілді.

      4. 2-тараудың 6.В.1-тармағы екінші абзацының бірінші сөйлеміндегі "Комиссия бекітетін, Одақтың тиісті өндірістік практикаларына" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 77 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың тиісті өндірістік практикасы қағидаларына (бұдан әрі – Өндірістік практика қағидалары)"деген сөздермен ауыстырылсын.

      5. 4-тараудың 5.2-тармағында:

      бірінші сөйлемдегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті өндірістік практика" деген сөздер "Өндірістік практика" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші сөйлемдегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті зертханалық практика қағидаларына" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 81 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың дәрілік заттар айналымы саласындағы тиісті зертханалық практикасы қағидаларына (бұдан әрі - Зертханалық практика қағидалары)" деген сөздермен ауыстырылсын.

      6. 6-тараудың 2.4-кіші бөліміндегі бірінші сөйлемдегі "Комиссия" деген сөз "Еуразиялық экономикалық комиссия" деген сөздермен ауыстырылсын.

      7. 8-тарауда:

      а) 6.5-кіші бөлімнің екінші абзацының екінші сөйлеміндегі "Комиссия бекітетін Одақтың дәрілік заттарды медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулығына қойылатын талаптарға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 88 шешімімен бекітілген дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулығққа қойылатын талаптарға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      б) 6.6-кіші бөлімнің екінші сөйлеміндегі "Одақтың дәрілік заттарды медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулығына қойылатын талаптарға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына" деген сөздер "дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа қойылатын талаптарға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      в) 9-кіші бөлімнің төртінші сөйлеміндегі "Комиссия бекітетін дәрілік заттарды медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа қойылатын талаптарға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына" деген сөздер "дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа қойылатын талаптарға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      8. 11-тараудың 4.6-кіші бөлімінің бірінші абзацының бірінші сөйлеміндегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті фармакологиялық қадағалау практикасы қағидаларын" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 87 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың фармакологиялық қадағалаудың тиісті практикасы қағидаларын (бұдан әрі - фармакологиялық қадағалау практикасы қағидалары)" деген сөздермен ауыстырылсын.

      9. 14-тараудың Р.3.5-тармағының екінші абзацының екінші сөйлеміндегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті өндірістік практика" деген сөздер"Өндірістік практика" деген сөздермен ауыстырылсын.

      10. 15-тараудың 1.1-кіші бөлімінің бірінші сөйлеміндегі "Комиссия бекітетін, Медициналық қолдануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптау қағидалары" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 78 шешімімен бекітілген Медициналық қолдануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптама жасау қағидалары (бұдан әрі – тіркеу және сараптама жасау қағидалары)"деген сөздермен ауыстырылсын.

      11. 15.4-тарауда:

      а) "Препаратты енгізудің екі жолының тиімділігін көрсету" деген 
4.2-кіші бөлімдегі "Комиссия бекітетін Одақтың тиісті клиникалық практика қағидаларына" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 3 қарашадағы № 79 шешімімен бекітілген Еуразиялық экономикалық одақтың тиісті клиникалық практикасы қағидаларына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      б) 4.4-кіші бөлімнің бірінші сөйлеміндегі "медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттарды тіркеу мен сараптау қағидаларына" деген сөздер "Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      12. 15.8-тараудың 7-бөлімінің бірінші абзацындағы "Медициналық пайдалануға арналған дәрілік заттарды тіркеу және сараптау қағидаларына" деген сөздер "Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына" деген сөздермен ауыстырылсын.

      13. 18-тараудың 4-бөлімінің соңғы абзацындағы "Одақтың тиісті клиникалық практикасы қағидаларының" деген сөздер "Еуразиялық экономикалық одақтың тиісті клиникалық практикасы қағидаларының" деген сөздермен ауыстырылсын.

      14. Мынадай мазмұндағы 19 – 23-тараулармен толықтырылсын:

      "19-тарау. Қан плазмасының негізгі дерекнамасын (мастер-файлын) жасау

1. Жалпы ережелер

      1. Қан плазмасының негізгі дерекнамасы (мастер-файл) (бұдан әрі – плазманың негізгі дерекнамасы) Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына № 1 қосымшаның III бөлімінде көрсетілген ақпаратты қамтуы тиіс. Қан плазмасын өндіру үшін пайдаланылатын бастапқы материалдар Одақ Фармакопеясының талаптарына сәйкес келуге, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының және Өндірістік практика қағидаларының талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      Донорлық қанды дайындау кезінде мүше мемлекеттердің қан донорлығы саласындағы заңнамасының талаптары сақталуға тиіс.

      Осы тараудың және осы Қағидалардың 20-тарауының мақсаттары үшін мыналарды білдіретін ұғымдар пайдаланылады:

      "аудит" – жұмыстың іс жүзінде көзделген қағидаларға, хаттамаларға және рәсімдерге сәйкес орындалатынын растауды алудың және тексерілетін критерийлердің сақталу дәрежесін айқындау мақсатында осы растаудың объективтілігін бағалаудың жүйелендірілген тәуелсіз құжатталған процесі;

      "карантиндік сақтау" – қан компоненттерін немесе келіп түсетін материалдарды (реагенттерді) қабылдауды, шығаруды немесе қабылдамауды күту мерзіміне қан компоненттерін немесе келіп түсетін материалдарды (реагенттерді) физикалық оқшаулау;

      "білікті зерттеулер" зертхана қызметкерлерінің өз міндеттерін орындау кезіндегі құзыреттілігін (жұмысын) бағалау мақсатында сыртқы көз дайындаған кездейсөқ үлгілерді талдау нысанында тұрақты негізде жүргізілетін зерттеулер;

      "плазма" – қан жасушалары өлшенген күйде болатын адам қанының сұйық бөлігі;

      "фракциялауға арналған плазма" – жасуша элементтерін жиналған қаннан құрамында антикоагулянт бар қабылдағышқа бөлгеннен кейін қалатын немесе үздіксіз сүзу немесе центрифугалау көмегімен бөлінген және плазмадан алынатын дәрілік препараттарды өндіруге арналған адам қанының сұйық бөлігі;

      "қадағалап отыру" – плазма өндірушінің донордан межелі орнына (реципиентке, дәрілік препараттарды өндірушіге, кәдеге жарату орнына) дейін және кері бағытта одан алынған қанның немесе қан компоненттерінің жеке бірлігін қадағалау қабілеті;

      "плазма пулы" – вирустық маркерлерге сыналатын плазманың бірнеше дозаларының алғашқы біртекті бірігуі (мысалы, криопреципитатты алып тастағаннан кейін);

      "ретроспективті талдау" – плазма бірлігі шығарылмаған кезде (теріс донация) стандартты операциялық рәсім бойынша жүргізілетін және құжатталатын, оны туындатқан мынадай себептердің кез келгеніне қарамастан, осы теріс донацияға дейін кемінде 6 ай ішінде алдыңғы донацияларды кері қадағалау және қосымша сынау жолымен орындалатын бағалау:

      донордың донор үшін денсаулық критерийлеріне сәйкес келмеуі;

      вирустық маркерлер бойынша бұрын теріс донорда вирустық маркерлердің кез келгені бойынша оң донацияныңболуы;

      плазманы вирустық маркерлерге сынау рәсімдерінің бұзылуы;

      донорда плазмадан алынатын препараттар (ВГА, ВВГ, СВГ және гепатиттің басқа вирустары, АИТВ-1 және АИТВ-2, сондай-ақ басқа да маңызды инфекциялық агенттер) арқылы ықтимал берілетін агент тудыратын инфекциялық аурудың өршуі;

      донорда Крейтцфельдт-Якоб нұсқалық ауруының (КЯна) өршуі;

      реципиентте қан дамуы немесе қан компонентінде донорға дейін қадағаланатын гемотрансфузиялық инфекцияның анықталуы (анықталу күдігі);

      "плазманың негізгі дерекнамасының сертификаты" – мүше мемлекеттің уәкілетті органы (сараптама ұйымы) плазма сапасының Одақ Фармакопеясының баптарына (монографияларына), ал олар болмаған кезде - мүше мемлекеттер фармакопеяларының баптарына (монографияларына), сондай-ақ Өндірістік практика қағидаларына сәйкестігін куәландыратын құжат;

      "қан алу (тексеру) мекемесі" – адам қанының немесе қан компоненттерінің қолданылу мақсатына қарамастан оларды жинау мен сынаудың қандай да бір аспектісіне, сондай-ақ егер олар құюға арналған болса, оларды өңдеуге, сақтауға және өткізуге жауапты ұйым немесе бірлестік. Ұғым донорлық қан мен оның компоненттерін клиникалық қолдануды жүзеге асыратын медициналық ұйымдардың құрылымдық бөлімшелерін қамтымайды;

      "плазма запастарын сақтау" – плазма бірліктерінің белгілі бір уақыт ішінде сақталуын қамтамасыз ететін (өтініш беруші негіздейтін) процесс, бұл кезде плазма пулдарын қалыптастыру мақсатында оларды пайдаланғанға дейін кез келген күдікті донацияларды алып қоюға жол беріледі;

      "қан (плазма) дайындауға арналған орталық" – қан немесе плазма жинау жүзеге асырылатын алаң (сынақ алаңын қоса алғанда) немесе жинауға арналған үй-жай (өңдеу және сақтау мүмкіндігі бар).

      2. Әрбір қан алу (тексеру) мекемесі мүше мемлекеттің қан мен оның компоненттерінің донорлығы туралы заңнамасына сәйкес осы мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауын алуға тиіс. Дәрілік препараттарды өндіру үшін пайдаланылатын плазманы қайта өңдеу, сақтау және тасымалдау жөніндегі қызметті жүзеге асыратын қан алу (тексеру) мекемелері Өндірістік практика қағидаларына сәйкестігіне инспекциялаудан өтуі тиіс.

      Плазманың негізгі дерекнамасына плазма алынған кезден бастап пулды қалыптастырғанға дейін плазманың негізгі дерекнамасы қолданылатын дәрілік заттардың немесе медициналық бұйымдардың құрамына кіретін барлық аралық фракцияларды (криопреципитатты қоса алғанда), қосымша және қолданыстағы заттарды өндіру үшін маңызды плазма туралы жалпы ақпарат енгізіледі.

      3. Плазманың негізгі дерекнамасын сертификаттау рәсімі криопреципитатты және кез келген басқа аралық өнімдерді өндіру процесінде плазманың негізгі дерекнамасын пайдалану кезінде міндетті болып табылмайды. Плазма пулынан басталатын өндіріс процесі туралы мәліметтер плазманың негізгі дерекнамасына кірмейді. Олар дәрілік препараттың, медициналық бұйымның немесе оны тіркегенге дейін клиникалық зерттеу кезеңдеріндегі жаңа әзірленетін дәрілік препараттың тіркеу дерекнамасының тиісті бөлімдерінде көрсетіледі.

      4. Плазманың негізгі дерекнамасына осы тарауға сәйкес барлық ақпаратты енгізу қажет. Плазманың басқа да негізгі дерекнамаларындағы деректерге сілтемелер бермеу керек.

      5. Осы тарауда плазманың негізгі дерекнамасының құрылымы және плазма туралы деректер сипатталған, олар плазманы дайындау кезінен бастап оны пулға біріктіргенге дейін плазманың негізгі дерекнамасының құрамында ұсынылуы немесе егер плазманың негізгі дерекнамасын сертификаттау рәсімі пайдаланылмаса, дәрілік препараттың тіркеу дерекнамасына енгізілуі қажет.

      6. Плазманың негізгі дерекнамасына Одақтың қорытындысын (сертификатын, куәлігін) ұсынатын өтініш берушілер немесе тіркеу куәлігін ұстаушылар қан плазмасынан алынған әрбір дәрілік препараттың (бұдан әрі – қан препараттары) тіркеу дерекнамасындағы плазманың негізгі дерекнамасына сілтеме жасауы қажет. Плазманың бірнеше негізгі сілтеме жасауға рұқсат етіледі. Егер ақпарат белгілі бір дәрілік препаратқа қатысты болса (мысалы, ерекше иммуноглобулиндер препараттарын өндіру кезінде пайдаланылатын донорларды иммундау схемасы), оны қан препараты тіркеу дерекнамасының 2.3.S-бөліміне енгізу қажет. Осы тарауда қаралған жағдайларды қоспағанда, көрсетілген ақпарат плазманың негізгі дерекнамасына енгізілмейді.

1. Плазманың негізгі дерекнамасын жыл сайын жаңарту

      7. Плазманың негізгі дерекнамасында қамтылған ақпаратты жыл сайын жаңартып отыру және мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына (сараптама ұйымдарына) қарау және бекіту үшін ұсыну қажет.

      8. Плазманың негізгі дерекнамасын жаңарту үшін құжаттама мынадай ақпаратты қамтуы тиіс:

      а) барлық өзгерістер мен жаңартулардың қысқаша сипаттамасы;

      б) осы тарауға № 1 қосымшаға сәйкес нысан бойынша өзгерістер тізбесі (жыл ішінде бекітілген, сондай-ақ олар бойынша өтініш жаңарту үшін берілетін енгізуге жоспарланған барлық өзгерістерді қоса алғанда). Көрсетілген тізбеде плазманың қолданыстағы негізгі дерекнамасының беті мен томы көрсетілген нақты сілтемелер келтірілуі тиіс;

      в) орындалмаған міндеттемелер (плазманың негізгі дерекнамасына сараптама жүргізген мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының (сараптама ұйымдарының) шешімдеріне сәйкес қабылдануы тиіс шаралар) туралы барлық ақпарат және алдыңғы сараптамаларға қатысты оларға қатысты деректер;

      г) плазманың жинақтап қорытылған негізгі дерекнамасы, ол барлық өзгерістерді және плазма дерекнамасының алдыңғы (бастапқы немесе жыл сайын жаңартылып отыратын) сертификатын алған кезден бастап жаңартылған ақпаратты қамтуға тиіс, оның ішінде:

      жаңартылған эпидемиологиялық деректер және оларды ғылыми бағалау;

      плазманың негізгі дерекнамасының бірінші сертификатын және плазманың негізгі дерекнамасының қолданыстағы сертификатын беруге арналған өтініште мәліметтері көрсетілген препараттар тізімін көрсете отырып, плазманың негізгі дерекнамасының 1.1-бөлімін жаңарту. Дайын дәрілік препараттар мен оларды алу үшін плазма көзі арасындағы өзара байланысты белгілеу мақсатында тізім жаңартылған болуы тиіс. Бұл тізімді жаңарту плазманың негізгі дерекнамасының өзгерістеріне қатысты емес. Плазманы пулдау сатысынан бастап өндіріс процесінің өзгеруіне әкелетін плазманың жаңа көзін пайдаланатын тіркеу куәліктерін ұстаушылардың барлығы Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына № 19 қосымшаға сәйкес дәрілік препараттардың тіркеу дерекнамасына өзгеріс енгізу туралы өтініш беруі қажет. Қалған жағдайларда плазманың жаңа көзін пайдалану кезінде тіркеу дерекнамасына осындай өзгеріс енгізу қажеттілігі енгізілетін өзгерістің дайын дәрілік препараттың сапасына әсер ету дәрежесімен айқындалады;

      плазманың негізгі дерекнамасының 2.1.3 және 2.3-бөлімдерін жаңарту. Бұл ретте осы бөлімдердің өзгерістері плазманың негізгі дерекнамасының өзгерістеріне жатпайды, алдыңғы негізгі плазма дерекнамасында ұсынылған ақпаратты (бастапқы немесе жыл сайынғы) жаңарту болып табылады;

      плазманың негізгі дерекнамасының 1.3-бөліміндегі қайта қаралған жол картасы (егер қолданылатын болса);

      үшінші елдерден және (немесе) мекемелерден бұрын алынған плазманы одан әрі алуға және өңдеуге қатысудан бас тарту туралы немесе донорлық материалдар мен плазма пулдарын тестілеу туралы немесе қатысудан бас тарту болған кезде қанға арналған контейнер (контейнерлер) туралы (бас тарту себептерін көрсете отырып) ақпарат;

      инспекция немесе аудит қорытындылары бойынша қан алу (тексеру) мекемелерінің жаңартылған мәртебесі;

      плазма пулдарының білікті зерттеулеріне қатысуы туралы жаңартылған деректер (тестіленетін вирустық маркерлердің атаулары, оның ішінде плазманың негізгі дерекнамасының 2.2.2-бөлімінде келтірілген нуклеин қышқылдарын амплификациялау технологиясын пайдалана отырып);

      д) мыналарды қамтитын тізімдер (тізбелер):

      өткен жыл ішінде болған плазма пулына, АИТВ немесе A, B немесе C гепатитінің вирустарына енгізілген донорлық материалды жұқтыру белгілерін ретроспективті анықтау жағдайлары. Мұндай жағдайлардың тізбесі тіркеу куәлігін ұстаушыда қан препараттарының қауіпсіздігін қадағалаумен айналысатын мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына (сараптама ұйымдарына) плазма пулына қосылған донорлық материалдың АИТВ немесе гепатитпен жұқтыру белгілерін анықтаудың кез келген жағдайлары туралы хабарлау міндеттемелерінің болуына қарамастан қоса берілуі тиіс;

      қанды фракциялау жөніндегі кәсіпорында нуклеин қышқылдарын амплификациялау технологиясын пайдалана отырып, вирустық маркерлерге тестілеудің оң нәтижелері бар донациялар саны. Егер көрсетілген минипулдарды тестілеуді плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы жүргізетін болса, онда тестілеу нәтижелерін көрсету қажет (тексерілген минипулдардың санын және оң нәтижелер көрсеткен донорлық қан үлгілерінің санын көрсете отырып). Өткен жылдардағы деректер, егер олар айналымда болуы мүмкін сериялар үшін өзекті болса (мысалы, қан алу (тексеру) мекемесі плазманы белсенді жеткізген кезең туралы ақпарат) көрсетіледі..

2. Плазманың негізгі дерекнамасының құрылымы

      9. Плазманың негізгі дерекнамасы мынадай бөлімдерді қамтиды:

      1-бөлім. "Плазманың негізгі дерекнамасының жалпы ақпараты (қысқаша мазмұны)";

      "Плазмадан алынған дәрілік препараттардың тізбесі" 1.1-бөлімі;

      "Плазма қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы стратегиясы" 1.2-бөлімі;

      "Плазманы беру тізбегінің жалпы логистикас" 1.3-бөлімі

      2-бөлім. "Бастапқы материалдар туралы техникалық ақпарат";

      "Плазманың шығу тегі (көзі)" 2.1-бөлімі;

      "Қан алу мекемелері туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат, сондай-ақ гемотрансмиссивті инфекциялар туралы эпидемиологиялық деректер" 2.1.1-бөлімі;

      "Жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын қанды тексеру мекемелері туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат" 2.1.2-бөлімі;

      "Қан (плазма) донорларын іріктеу (бөліп шығару) критерийлері" 2.1.3-бөлімі;

      "Қан алу (тексеру) мекемелерінде донацияларды қадағалап отыру жүйесі" 2.1.4-бөлімі;

      "Плазманың сапасы мен қауіпсіздіг" 2.2-бөлімі;

      "Одақ Фармакопеясының баптарына немесе мүше мемлекеттер фармакопеяларының баптарына сәйкесті" 2.2.1-бөлімі;

      "Қанның (плазманың) және қан пулдарының (плазманың) жеке донацияларын талдау әдістемелері туралы мәліметтерді және плазма пулдары үшін пайдаланылатын әдістемелердің валидациясы туралы деректерді қоса алғанда, инфекциялық агенттердің болуына зерттеу" 2.2.2-бөлімі;

      "Қан мен плазманы дайындауға арналған контейнерлердің техникалық сипаттамалары, оның ішінде антикоагулянттардың пайдаланылатын ерітінділері туралы ақпарат" 2.2.3-бөлімі;

      "Плазманы сақтау және тасымалдау шарттар" 2.2.4-бөлімі;

      "Карантиндік сақтау рәсімі" 2.2.5-бөлімі;

      "Плазма пулының сипаттамас" 2.2.6-бөлімі;

      "Плазмадан және (немесе) фракциялау жөніндегі кәсіпорындардан алынған дәрілік препаратты өндірушінің қан алу (тексеру) мекемелерімен өзара іс-қимыл жүйесі 2.3-бөлімі.

4. Плазманың негізгі дерекнамасын жасауға қойылатын талаптар

Плазманың негізгі дерекнамасының "Плазмадан алынған дәрілік препараттардың тізбесі" 1.1-бөлімі

      10. Плазманың негізгі дерекнамасының 1.1-бөлімінде тіркеу мақсатында мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарында (сараптама ұйымдарында) қарауда тұрған тіркелген дәрілік препараттар мен препараттарды қоса алғанда, ол қолданылатын барлық дәрілік препараттардың тізбесі 1-кестеде келтірілген нысан бойынша көрсетіледі.

  1-кесте

Плазмадан алынған дәрілік препараттар тізбесінің нысаны

Плазмадан алынған дәрілік препараттың атауы

Сауда атауы (егер қолданылатын болса)

Тіркеу куәлігі туралы мәліметтер (егер қолданылатын болса)

дәрілік зат

медициналық бұйым

күні, нөмірі

кім берді

тіркеу расталған күнні (бар болса)













      Ескертпе:

      1. Дәрілік препараттың атауы ретінде оның құрамына кіретін негізгі әсер етуші заттың атауын пайдалану қажет (мысалы, VIII, IX ұю факторы көктамыр ішіне енгізуге арналған адамның иммуноглобулині, адамның альбумині).

      2. Мыналарға қатысты жекелеген тізбелер жасау қажет:

      плазмадан бөлінген, құрамында әсер етуші заттар ретінде ақуыздары бар дәрілік препараттар;

      құрамында тұрақты қан немесе плазма ақуыздары бар медициналық бұйымдар;

      жаңа әзірленетін дәрілік препараттар;

      басқа өндірушілерге сатылатын криопреципитаттарды қоса алғанда, аралық фракциялар;

      құрамында тұрақты қан немесе плазма ақуыздары бар дәрілік препараттар (мысалы, қосымша заттар немесе негізгі әсер етуші заттар ретінде).

      11.      Бұдан басқа, плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы мен бөгде компаниялар арасында шарттар және (немесе) келісімдер болған кезде құрамында тұрақты қан немесе плазма туындылары (мысалы, әсер етуші заттар, қосымша заттар, тұрақтандырғыштар) бар дәрілік заттардың тізімін де ұсынған жөн.

Плазманың негізгі дерекнамасының
"Плазма қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы стратегиясы" 1.2-бөлімі

      12.      Плазманың негізгі дерекнамасының 1.2-бөліміне плазма пулының жалпы қауіпсіздігіне оны алудың әрбір маңызды кезеңдерінің (қан (плазма) жинаудан пулды қалыптастыруға дейін) салымына жүргізілген бағалау нәтижелері енгізіледі.

      13.      Бөлімге плазма пулын алудың әртүрлі процестері қалай өзара байланысты екендігі және бұл алынатын плазма пулының жалпы қауіпсіздігін қалай қамтамасыз етуге мүмкіндік беретіні туралы ақпаратты да қосу қажет. Бұл ақпарат плазма пулын алудың әрбір кезеңінде мынадай факторлар қаншалықты ескерілетінін бағалаумен аяқталуы тиіс:

      белгілі бір донорлық популяцияда тіркелген гемотрансмиссивті инфекциялар туралы эпидемиологиялық деректер;

      бастапқы донорлардан алынған дотацияларды пайдалану критерийлері (егер қолданылатын болса);

      донорларды іріктеу критерийлерінің жүйесі, оның ішінде Крейтцфельдт – Якоб нұсқалық ауруының тасымалдаушысы болып табылатын донорларды алып тастауға арналған шаралар;

      донациялар скринингі және тиісті жағдайларда манипуляциялармен жұмыс істеу стратегиясы, плазма пулдарын тестілеу;

      плазма пулдарына арналған вирустық жүктеменің шегі және плазма пулының рұқсат етілген мөлшері, сондай-ақ плазма пулдарының қорларын сақтау және плазма пулдарын ретроспективті талдау рәсімдері.

      Плазманы жинау, тестілеу, сақтау және тасымалдау процесінде ұйым қабылдайтын плазма пулының қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін шаралар жүйесінің тұтастығын растау мақсатында плазмаға тестілеу жүргізудің схемасын (мысалы, диаграмма түрінде) және пулдарды (плазма минипулдарын) тестілеу стратегиясын ұсыну қажет.

      Вирустармен контаминацияланған донациялар плазмасының өндірістік пулына түсуінің болжамды қалдық тәуекелін сипаттау қажет.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Плазманы беру тізбегінің жалпы логистикас" 1.3-бөлімі

      14.      Плазманың негізгі дерекнамасының 1.3-бөлімінде плазманы оны жинаудан бастап пулға біріктіруге дейінгі жеткізу тізбегі егжей-тегжейлі сипатталатын логистика картасын ұсыну қажет. Логистика картасында барлық қан алу (тексеру) мекемелері, сондай-ақ қан немесе плазманы өңдеуге, сақтауға және тасымалдауға қатысқан мекемелер көрсетіледі және олардың өзара байланысы сипатталады. Логистика картасында плазма пулын тасымалдаудың барлық тізбегін көрсету қажет (оның ішінде шекарадан өту және кедендік бақылау, сондай-ақ импорттаушы ел туралы деректер).

Плазманың негізгі дерекнамасының 2-бөлімі.
"Бастапқы материалдар туралы техникалық ақпарат"

      15.      Қан препараттарының сапасы мен қауіпсіздігі плазма көзіне және осындай дәрілік препараттарды өндірудің кейінгі процестеріне байланысты. Плазманы дайындау, тестілеу, қайта өңдеу, сақтау және тасымалдау – қан препараттарының сапасын қамтамасыз етуге әсер ететін факторлар.

      16.      Қан алу (тексеру) мекемелері:

      қанды дайындауға және тестілеуге қатысты - мүше мемлекеттердің қан донорлығы саласындағы заңнамасын сақтауға;

      плазманы өнеркәсіптік алуға және (немесе) қайта өңдеуге байланысты қызметтің қалған барлық түрлеріне қатысты - мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының Өндірістік практика қағидаларына сәйкестігіне инспекциялаудан өтуге және Одақтың тиісті Фармакопеясына плазма сапасын қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттердің фармакопеялары плазмасының сапасын қамтамасыз етуге қойылатын талаптарды орындауға тиіс.

      17.      Егер қан алу (тексеру) мекемесі қанды (плазманы) дайындаудың мобильді немесе уақытша жабдықталған орталықтарын пайдаланса, олардың жұмысы өздерінің қатысы бар қан алу (тексеру) мекемесінде қолданылатын сапа менеджменті жүйесі пайдаланыла отырып ұйымдастырылуға тиіс.

      18.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.2-бөлімінде донорлық материалдарды дайындауды және (немесе) тестілеуді, сақтауды және тасымалдауды немесе плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын кез келген қосалқы мердігерлік ұйымдарды қоса алғанда, қан алу (тексеру) мекемелеренің атаулары мен мекенжайлары тізбесін кестелер түрінде ұсыну қажет.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Қан алу мекемелері туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат, сондай-ақ гемотрансмиссивті инфекциялар туралы эпидемиологиялық деректер" 2.1.1-бөлімі;

      19.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.1.1-бөліміне плазма берілетін қан алу мекемелерінің атаулары мен мекенжайларының тізбесін қамтитын осы тарауға № 2 қосымшаға сәйкес нысан бойынша қан алу (тексеру) мекемелері туралы ақпарат енгізіледі.

      Егер мобильді немесе уақытша жабдықталған орталықтар пайдаланылса, негізінен плазма дерекнамасында қан алу мекемелерімен өзара байланыс туралы қысқаша ақпарат беру керек. Мұндай мобильді немесе уақытша жабдықталған орталықтар өздерінің қатысы бар қан алу мекемесінде қолданылатын сапа менеджменті жүйесін сақтай отырып жұмыс істейтіндігін құжатпен растау, сондай-ақ ерекше талаптар қойылатын плазма берушілерді (мысалы, резусқа қарсы плазма берушілер) көрсету қажет.

      20.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.1.1-бөлімінде қан алу мекемелерінде жүргізілетін қанды жинау және қайта өңдеу бойынша операциялардың қысқаша сипаттамасы келтіріледі. Плазманың мемлекеттің уәкілетті органы мақұлдаған қан алу мекемелерінен алынғанын дәлелдеу мақсатында соңғы инспекцияның жүргізілген күні мен нәтижелері көрсетіледі.

      Егер қан алу (тексеру) мекемелерінен қан (плазма) дайындаудан шығарылса немесе уақытша шеттетілсе, оларды шығару күні мен себебі көрсетілген жеке кестеде санамалау керек.

      21.      Донацияның сипаттамасы. Әрбір қан алу мекемесі үшін плазманың негізгі дерекнамасының 2.1.1-бөлімінде донорларға донация үшін ақшалай төлем туралы ақпарат, оның ішінде төлем түрі көрсетіледі.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын қанды тексеру мекемелері туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат" 2.1.2-бөлімі

      22.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.1.2-бөліміне жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын мекемелер (орталықтар) туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат осы тарауға № 3 қосымшаға сәйкес нысан бойынша енгізіледі.

      23.      Тестілеуді жүзеге асыратын мекемелердің әрқайсысы үшін тестілеуді орындайтын зертханалық орталықтарды көрсету қажет. Егер қандай да бір тестілеу (мысалы, растаушы) жекелеген зертханалық орталықтарда жүргізілсе, оларды тізім түрінде санамалау керек.

      24.      Егер зертханалық орталықтар тестілеуге бұдан былай тартылмаған жағдайда (біржола немесе уақытша), оларды тестілеуді өткізудің тоқтатылған күні мен себептерін көрсете отырып, жеке кестеде санамалау қажет.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Қан (плазма) донорларын іріктеу (бөліп шығару) критерийлері" 2.1.3-бөлімі

      25. Әрбір қан алу (тексеру) мекемесінде мүше мемлекеттердің қан донорлығы саласындағы заңнамасында және Одақ фармакопеясында көзделген, ал онда болмаған кезде - мүше мемлекеттердің фармакопеяларында көзделген қан (плазма) донорларын іріктеу (бөліп шығару) критерийлері сақталатынын растау қажет.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Қан алу (тексеру) мекемелерінде донацияларды қадағалап отыру жүйесі" 2.1.4-бөлімі

      26. Плазманың негізгі дерекнамасының 2.1.4-бөлімінде:

      тестілеу өткізілген зертхананы қоса алғанда, қанды алу (тексеру) мекемесінен қанның дайын препараттарына дейін және кері бағытта әрбір донацияның қолданыстағы бақылау жүйесін қысқаша сипаттау;

      мүше мемлекеттердің қан донорлығы саласындағы заңнамасы, Өндірістік практика қағидалары (әсіресе сәйкестендіру, таңбалау және донацияларды есепке алуды жүргізу рәсімдерін қоса алғанда, қадағалап отыруға қатысты) талаптарының сақталуына құжаттамалық растауды ұсыну қажет. Егер қан (плазма) дайындауға бірнеше мекеме немесе ел тартылған болса, әрбір мекемеде немесе әрбір елде пайдаланылатын қадағалап отыру жүйесі туралы ақпарат ұсыну қажет;

      егер қан алу (тексеру) мекемелері жабылса (тұрақты негізде және (немесе) уақытша) және (немесе) плазманы беруді тоқтатса, қадағалап отыру қалай қамтамасыз етілетіні туралы ақпарат беру қажет. Егер қан алу (тексеру) мекемесі жұмыс істемесе, құжаттарды сақтауға жауапты тұлғаны көрсету қажет;

      карантиндік сақтау барысында алып тасталған донацияларды ретроспективті анықтау жағдайында қабылданатын шаралар жүйесінің ақпараты мен негіздемесін ұсыну қажет.

      Плазманың негізгі дерекнамасының "Одақ Фармакопеясының баптарына немесе мүше мемлекеттер фармакопеяларының баптарына сәйкесті" 2.2.1-бөлімі

      27.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.2.1-бөліміне мыналар енгізіледі:

      плазма сапасының Одақ Фармакопеясының жалпы фармакопеялық баптарының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының жалпы фармакопеялық баптарының талаптарына, сондай-ақ Одақ Фармакопеясының немесе мүше мемлекеттер фармакопеяларының жекеше баптары бар нақты дәрілік препараттарға қойылатын талаптарға сәйкестігін растайтын деректер;

      әрбір қан алу (тексеру) мекемесіндегі мұздатуды және сақтауды қоса алғанда, плазма өндіру жағдайларының сипаттамасы. Одақ Фармакопеясының талаптарын сақтау туралы, ал онда мұздату және сақтау жағдайларына қатысты мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптары болмаған кезде плазманың мақсаты және тұрақты немесе лабильді ақуыздарды бөлуге арналған плазманы алу жөніндегі талаптардың орындалуы көрсетіле отырып, кесте түрінде (осы тарауға № 2 қосымшада көзделген нысан бойынша) ресімделеді. Плазманы мұздату шарттары валидациялық зерттеулермен расталуы тиіс.

      Плазманың негізгі дерекнамасының "Қанның (плазманың) және қан пулдарының (плазманың) жеке донацияларын талдау әдістемелері туралы мәліметтерді және плазма пулдары үшін пайдаланылатын әдістемелердің валидациясы туралы деректерді қоса алғанда, инфекциялық агенттердің болуына зерттеу" 2.2.2-бөлімі

      28. Плазманың негізгі дерекнамасының 2.2.2-бөлімінде мынадай мәліметтерді ұсыну қажет:

      мүше мемлекеттердің қан донорлығы саласындағы заңнамасының және Одақ фармакопеясының талаптарына, ал онда болмаған кезде - мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сәйкес инфекция маркерлерінің бар-жоғын скрининг үшін жүргізілетін тестілеу туралы;

      басқа скринингтік тестілер туралы.

      Мәліметтер 2-кестеде келтірілген нысан бойынша ұсынылады.

  2-кесте

Инфекциялық агенттердің болуына қанның (плазманың) және қан пулының (плазманың) жеке донацияларын зерттеу нәтижелері

Тест түрі

Тестіленетін үлгі

жеке донация

минипул (мөлшері) (қажет болған жағдайда)

плазма пулы

В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигені




АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелері




АИТВ-1 және АИТВ-2 антигендері




АИТВ-1 және АИТВ-2 РНҚ-сы




С гепатиті вирусына антиденелер




В гепатиті вирусының ДНҚ-сы




С гепатиті вирусының РНҚ-сы




B19 парвовирусының ДНҚ-сы




Басқа тесттер
(атауын көрсету)




      29. Манипуляцияларға біріктірілген жеке донацияларды тестілеу туралы мәліметтерде минипул мөлшері және өткізілген тестілеу туралы негіздеме және толық ақпарат қамтылуға тиіс.

      30. Барлық минипулалар (пулдар) бірдей тестілеуден өтетіндігін көрсету керек (мысалы, минипулдың мөлшері, тестіленетін вирустық маркердің түрі). Егер айырмашылықтар болса, таңдалған стратегиядағы минипулаларды тестілеудегі айырмашылықты сипаттау қажет. Жеке донацияны (пулды) мақұлдау немесе ақаудан бас тарту критерийлерін және қайта тестілеуді өткізу қағидаттарын сипаттау қажет.

      31.      Инфекциялық агенттердің болуына қанды (плазманы) және қан пулдарын (плазманы) жеке донациялауды тестілеу жүргізу кезінде тізбесі 3-кестеде келтірілген диагностикалық жиынтықтар мен тест-жүйелер пайдаланылады.

  3-кесте

Тестілеу үшін, оның ішінде нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісімен пайдаланылатын диагностикалық жиынтықтар мен тест-жүйелердің тізбесі

Тест түрі

Тестілеу әдісі

Коммерциялық диагностикалық жиынтықтың және (немесе) тест-жүйенің атауы

Өндіруші

Одақта қолдануға рұқсаттың болуы (бар/жоқ)

Мақсаты

Тестілеуді өткізу зертханасы

жеке донациялар

плазма минипуласы (пулы)

В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигені








АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелері








С гепатиті вирусына антиденелер








С гепатиті вирусының РНҚ-сы








B19 парвовирусының ДНҚ-сы








Басқа тесттер
(атауын көрсету)









Плазманың негізгі дерекнамасының "Талдау әдістемелерінің валидациясы" 2.2.2.а-кіші бөлімі

Жеке донацияларды тестілеу

Серологиялық маркерлер

      32.      Плазманың негізгі деренамасының 2.2.2.а-кіші бөлімінде әрбір жеке донацияны тестілеу диагностикалық жиынтықтар мен тест-жүйелерді қолдану жөніндегі өндірушінің нұсқаулығына сәйкес жүргізілетінін растау қажет. Мүше мемлекеттерде тіркелген коммерциялық жиынтықтар мен тест-жүйелерді пайдалану жөніндегі нұсқаулықтардың көшірмелерін және валидация жөніндегі материалдарды ұсыну талап етілмейді. Мүше мемлекеттерде қолдануға рұқсат етілмеген медициналық бұйымдарды in vitro диагностикасы үшін пайдаланған жағдайда медициналық мақсаттағы бұйымдардың осы тобына қойылатын in vitro жағдайларында диагностикалық қолдануға арналған талаптарға сәйкестігіне дәлелдемелер ұсыну қажет. In vitro диагностикасы үшін қолдануға рұқсат етілген медициналық бұйымдарға сәйкес келетін сероконверсия кезеңінде вирустардың кіші түрлерін және вирустық маркерлерді анықтау бойынша осындай жиынтықтардың сезімталдығының ұқсастығын растау қажет.

Нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісі

      33.      Тестілеу үшін мүше мемлекеттерде қолдануға рұқсат етілмеген диагностикалық жиынтықтар мен тест жүйелерінің жеке донацияларының нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісін пайдаланған жағдайда, таңдалған талдау әдістемелерін (фирманың меншікті жиынтықтары немесе коммерциялық жиынтықтар) қысқаша сипаттау, сондай-ақ ерекшелігі, анықтау шегі және орнықтылығы туралы деректер енгізілуге тиіс валидация туралы есептердің резюмесін ұсыну қажет. Мүше мемлекеттерде тіркелген диагностикалық жиынтықтар мен тест-жүйелердің минипулдарын тестілеу кезінде нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісі үшін пайдаланған жағдайда талдау әдістемелерінің сипаттамасы және валидация туралы резюме талап етілмейді. Жеке донацияларды тестілеу үшін жиынтықтардың сезімталдық шегі туралы ақпарат ұсыну қажет.

Плазма пулын (пулдарын) вирустық маркерлерге тестілеу

      34.      В плазманың негізгі дерекнамасының 2.2.2.а-бөлімінде вирустық маркерлерге плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын әрбір зертхана:

      пайдаланылатын әрбір талдау әдістемесінің сипаттамасы және валидация туралы тиісті есептер, оның ішінде осы Қағидалардың 22 және 23-тарауларының талаптарына сәйкес;

      плазма пулының мөлшеріне байланысты әрбір тестіленетін вирустық маркерді анықтау үшін пайдаланылатын әдістердің сезімталдығы туралы ақпарат ұсынуы тиіс

Нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісімен плазма пулын (пулдарын) тестілеу

      35.      Плазма пулдарын тестілеу үшін пайдаланылатын нуклеин қышқылдарын амплификациялаудың барлық әдістері Одақ Фармакопеясының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сай келуге тиіс. Нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісімен плазма пулын тестілеуді жүзеге асыратын әрбір зертхана әрбір пайдаланылатын әдістеменің сипаттамасын және валидация туралы есепті ұсынуы тиіс. С гепатиті вирусының РНҚ құрамын нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісімен анықтау Одақ Фармакопеясының талаптарына сәйкес міндетті тестілеу болып табылады. С гепатиті вирусының РНҚ-сын анықтау үшін пайдаланылатын нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісіне валидация жүргізу және С гепатиті вирусының барлық генотиптерін анықтау үшін әдістің жарамдылығын растау қажет. Егер плазманың негізгі дерекнамасында келтірілген қан препараттарының тізбесі көктамырға немесе бұлшықет ішіне енгізуге арналған резусқа қарсы иммуноглобулиннің дәрілік препараттарын және (немесе) плазманы (пулға біріктірілген және вирустық белсенді) қамтитын болса, Одақ Фармакопеясының талаптарына сәйкес нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдісін пайдалана отырып, В19 парвовирусының ДНҚ-сын анықтауға тестілеу жүргізу қажет, ал ол болмаған кезде - мүше мемлекеттердің фармакопеяларының талаптарына сәйкес. В19 парвовирусының ДНҚ құрамы Одақ Фармакопеясының талаптарына сәйкес рұқсат етілген ең жоғары деңгейге, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сәйкес рұқсат етілген ең жоғары деңгейге сәйкес келуі тиіс.

Білікті зерттеулер

      36.      Қанды тексеру жөніндегі зертхана білікті зерттеулерге қатысуы және қатысқаны туралы (күнін, тестіленетін вирустық маркерлерді көрсете отырып) есеп беруі қажет.

Плазаманың негізгі дерекнамасының "Қан мен плазманы дайындауға арналған контейнерлердің техникалық сипаттамалары, оның ішінде антикоагулянттардың пайдаланылатын ерітінділері туралы ақпарат"
2.2.3-бөлімі

      37.      Қанды және оның компоненттерін дайындау үшін пайдаланылатын қанға арналған стерильді контейнерлер мүше мемлекеттерде медициналық бұйым ретінде тіркелуге тиіс. Егер стерильді контейнерлер мүше мемлекеттерде тіркелмеген жағдайда, олардың қабылданған стандарттарға баламалылығының негіздемесін ұсыну қажет. Мүше мемлекеттерде тіркелмеген контейнерлер туралы ақпарат мынадай мәліметтерді қамтуға тиіс:

      пайдаланылатын пластикалық материалдың шығу тегі мен сапасы;

      зиян келтіру қаупінің жоқтығына дәлел ұсына отырып, қанға арналған контейнердің құрамына кіретін, контейнердің ішінде босап шығуы мүмкін кез келген полимерлік және адгезивті заттардың атауы;

      стерильдеудің пайдаланылатын рәсімдері және олардың валидациясы;

      уытты заттардың болмауының дәлелдемелері немесе із мөлшерінде болуын растау;

      антикоагулянттардың пайдаланылатын ерітінділерінің құрамы мен сапасының Одақ Фармакопеясының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сәйкестігі;

      нақты бақылау режимінде алынған, таңдалған контейнерлерде сақтау кезінде плазманың тұрақтылығын растайтын деректер.

      38.      Қан мен плазманы дайындауға арналған контейнерлердің техникалық сипаттамалары, оның ішінде антикоагулянттардың пайдаланылатын ерітінділері туралы ақпарат 4-кестеде келтірілген.

      4-кесте

Қан мен плазманы дайындауға арналған контейнерлердің сипаттамасы

Контейнер нөмірі

Өндіруші

Антикоагулянт ерітіндісі1

Мүше мемлекеттерде қолдануға рұқсат
(бар / жоқ)





      1 Ерітіндінің сипаттамалары мен құрамы көрсетілген.

Плазаманың негізгі дерекнамасының "Плазманы сақтау және тасымалдау шарттары" 2.2.4-бөлімі

      39.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.2.4-бөліміне Одақ Фармакопеясының тиісті баптарының талаптарын, ал онда болмаған кезде - қанды алу (тексеру) мекемелері туралы ақпаратқа енгізілген мүше мемлекеттер фармакопеяларының тиісті баптарының мұздату және сақтау жағдайларына қойылатын талаптарын (плазманыңтұрақты немесе лабильді ақуыздар бөліп шығаруға арналған плазманы алу жөніндегі талаптардың сақталуы көрсетілген) талаптарын сақтау туралы енгізіледі.

      40.      Мыналарды қоса алғанда, плазманы сақтауға жауапты мекемелердің әрқайсысында сақтау шарттарын сипаттау қажет:

      Одақ Фармакопеясының плазманы сақтау шарттарына қойылатын талаптарына сәйкестігін, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сәйкестігін растау;

      плазманы сақтау процесіне тартылған мекемелердің тізімі және мүше мемлекеттің уәкілетті органы жүргізген соңғы инспекцияның күні;

      плазманы сақтау шарттарының сипаттамасы (температура және ең ұзақ сақтау мерзімі).

      Мыналарды қоса алғанда, плазманы тасымалдау шарттарын сипаттау қажет:

      Одақ Фармакопеясының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сәйкестікті растау;

      кеденді (қажет болған жағдайда) ескере отырып, қанды алу (тексеру) мекемелерінен аралық сақтау орындарына және қанды фракциялау жөніндегі кәсіпорынға көлік ағындарының сипаттамасы;

      тасымалдаумен айналысатын ұйымдардың тізбесі (меншікті және келісімшарттық) және мүше мемлекеттің уәкілетті органы жүргізген осы ұйымдардың соңғы инспекциясының күні;

      тасымалдау шарттарына (уақыт, температура) сәйкестігін және Өндірістік практика қағидаларына сәйкестігін қамтамасыз ету үшін пайдаланылатын жүйенің қысқаша сипаттамасы. Валидациялық зерттеулердің немесе тасымалдау жағдайлары валидациясының деректерін ұсыну қажет.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Карантиндік сақтау рәсімі" 2.2.5-бөлімі

      41.      Плазманың негізгі дерекнамасының 2.2.5-бөлімінде карантиндік сақтаудың немесе плазма запастарын сақтаудың қолданыстағы рәсімі егжей-тегжейлі сипатталуы тиіс. Плазманың таңдалған сақтау мерзімін негіздеу қажет. Рәсім сақтауда тұрған барлық плазмаға қолданылатынын немесе оның дәл қандай плазмаға қолданылатынын нақтылауды атап өту қажет.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Плазма пулының сипаттамасы"
2.2.6-бөлімі

      42.      Плазманы пулдарға біріктіру жүргізілетін барлық өндірістік алаңдардың орналасқан жерінің мекенжайын көрсету қажет. Плазманың әрбір пулы үшін мынадай деректерді ұсыну қажет:

      а) плазма пулын дайындау.

      Плазма пулын дайындаудың барлық қолданылатын рәсімдерін қысқаша сипаттау қажет:

      еріту процесі;

      пулды қалыптастыру алдында жеке контейнерлерді сыртқы тексеру;

      контейнерлер ашу және плазма пулының мөлшерін, пулға біріктірілген жеке донациялар санын және пулға кірген плазма литрін көрсете отырып, плазманы пулға біріктіру;

      б) плазма пулынан сынама алу.

      Вирустық маркерлердің бар-жоғын тестілеу үшін сынамаларды іріктеу көзін көрсету қажет (мысалы, плазманың жалпы пулынан немесе криосупернатанттан). Сынаманы іріктеу рәсімін, үлгілермен кез келген манипуляцияларды (жылдам мұздату, ерекше сақтық шаралары және т. б.) және плазма пулының үлгілерін сақтау шарттарын сипаттау қажет. Тестілеуді жүзеге асыратын барлық мекемелерде плазма пулдарын тестілеу плазманың негізгі дерекнамасында көрсетілген сынақтарға сәйкес жүргізіледі.

Плазманың негізгі дерекнамасының "Плазмадан және (немесе) фракциялау жөніндегі кәсіпорындардан алынған дәрілік препаратты өндірушінің қан алу (тексеру) мекемелерімен өзара іс-қимыл жүйесі 2.3-бөлімі

      43. Тараптар қан алу (тексеру) мекемелері және өндіруші және (немесе) плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы болып табылатын шарттың болуын растайтын мәліметтерді олардың ынтымақтастығын растау, Өндірістік практика қағидаларын және қан донорлығы саласындағы мүше мемлекет заңнамасының талаптарын сақтау үшін ұсыну қажет. Бұдан басқа, тиісті шарт үшінші тараптар беретін аралық өнімдер мен қан препараттарына қатысты жасалуы тиіс (мысалы, қосымша зат ретінде пайдаланылатын альбумин үшін). Шартта қан алу (тексеру) мекемесінде Өндірістік практика қағидаларының талаптарына және мүше мемлекеттің қан донорлығы саласындағы заңнамасының талаптарына елеулі сәйкессіздік анықталған жағдайда, қан препараттарын өндіруші бұл туралы дереу хабардар етілуге тиіс деген ереже қамтылуға тиіс. Плазманың негізгі дерекнамасында барлық қанды алу (тексеру) мекемелері аталған шарттарға қол қойғанын көрсету қажет.

  Еуразиялық экономикалық
одақтың биологиялық дәрілік
заттарына зерттеулер жүргізу
қағидаларының 19-тарауына
№ 1 ҚОСЫМША

Плазманың негізгі дерекнамасын жыл сайын жаңартып отыру кезінде енгізілетін өзгерістер тізбесі (плазманың негізгі дерекнамасын жыл сайын жаңартып отыру туралы есеппен бірге пайдаланылады)

Өзгеріс (жаңарту)

Жыл сайынғы жаңарту кезінде ұсынылған (жыл ішінде бекітілген)

Өзгеріс және өзгерту себебі

Тип

Өзгеріс нөмірі

Плазманың негізгі дерекнамасындағы рәсім нөмірі

Енгізу (бекіту)күні

Ескертпе (күні)

Плазманың қолданыстағы негізгі дерекнамасы

"Плазмадан алынған дәрілік препараттардың тізбесі" 1.1-бөлімі

Өзгеріс









"Плазма қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы стратегиясы" 1.2-бөлімі

Өзгеріс









"Плазманы беру тізбегінің жалпы логистикасы" 1.3-бөлімі

Өзгеріс









"Қан алу мекемелері туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат, сондай-ақ гемотрансмиссивті инфекциялар туралы эпидемиологиялық деректер" 2.1.1-бөлімі

Үшінші елдерде қосымша қан алу мекемелері

























Үшінші елдерде қан алу бойынша алып тасталған мекемелер

























Қан алу мекемесін ауыстыру

























Қан алу мекемесінің атауын өзгерту

























Қосымша қан алу мекемелері

























Қан алу мекемесін алып тастау

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілген жаңа қан алу мекемесін қосу

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілмеген жаңа қан алу мекемесін қосу

























Қан алу мекемесін алып тастау

























Жеке донациялар сипаттамаларының өзгеруі

























"Жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын қанды тексеру мекемелері туралы, оның ішінде оларды инспекциялау және мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауы туралы ақпарат" 2.1.2-бөлімі

Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілген қанды тексеру мекемесін қосу немесе өзгерту

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілмеген қанды тексеру мекемесін қосу немесе өзгерту

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілген қанды тексеру мекемесін алып тастау

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілген плазма минипулдарын (пулын) тексеру мекемесін қосу немесе өзгерту

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілмеген плазма минипулдарын (пулын) тексеру мекемесін қосу немесе өзгерту

























Бұрын плазманың негізгі дерекнамасына енгізілген плазма минипулдарын (пулын) тексеру мекемесін алып тастау

























"Қан алу (тексеру) мекемелерінде донацияларды қадағалап отыру жүйесі" 2.1.4-бөлімі

Қан алу (тексеру) мекемесінен қанның дайын препараттарына дейін және керісінше әрбір донацияны қадағалап отыруға мүмкіндік беретін жүйедегі өзгерістер

























Қанды карантиндік сақтау рәсіміндегі өзгерістер

























"Плазманың сапасы мен қауіпсіздіг" 2.2-бөлім

Минипулдарды (пулды) жеке донациялауды тестілеу әдісін өзгерту (ерекшелік)

























Минипулдардың (пулдың) жеке донациясын тестілеуге арналған диагностикалық жиынтықты (тест-жүйені) өзгерту (ерекшелік)

























"Қан мен плазманы дайындауға арналған контейнерлердің техникалық сипаттамалары, оның ішінде антикоагулянттардың пайдаланылатын ерітінділері туралы ақпарат" 2.2.3-бөлімі

Арнайы белгімен таңбаланған қосымша қан контейнерлерін пайдалану немесе ауыстыру1

























Арнайы белгімен таңбаланбаған қосымша қан контейнерлерін пайдалану немесе ауыстыру

























Қанға арналған контейнерлердің құрамын, өндірушісін, жарамдылық мерзімін арнайы белгімен таңбалаусыз өзгерту

























Арнайы белгімен таңбаланбаған контейнерлерден бас тарту









"Плазманы сақтау және тасымалдау шарттар" 2.2.4-бөлімі

Плазманы сақтаумен және (немесе) тасымалдаумен айналысатын мекемелерді өзгерту


























Өзгеріс (жаңарту)

Жыл сайынғы жаңарту кезінде ұсынылған (жыл ішінде бекітілген)

Өзгеріс және өзгерту себебі

Тип

Өзгеріс нөмірі

Плазманың негізгі дерекнамасындағы рәсім нөмірі

Енгізу (бекіту)күні

Ескертпе (күні)

Плазманың қолданыстағы негізгі дерекнамасы

Плазманы сақтау және тасымалдау шарттарының өзгеруі

























Item:      "Карантиндік сақтау рәсімі" 2.2.5-бөлімі

Сақтаудың қатаң шараларын енгізу

























Сақтау мерзімінің ұзақтығын ұлғайту немесе қысқарту

























Item:      "Плазма пулының сипаттамас" 2.2.6-бөлімі

Жылтырату рәсімін өзгерту


























      1 Одақ нарығында медициналық бұйымдар айналысының арнайы белгісімен таңбалау.

  Еуразиялық экономикалық
одақтың биологиялық дәрілік
заттарына зерттеулер жүргізу
қағидаларының 19-тарауына
№ 2 ҚОСЫМША

Қан алу (тексеру) мекемелері туралы
АҚПАРАТ

Орналасқан жерінің мекенжайы

Реттік нөмірі 1

Дайындау және өңдеу әдісі

Мүше мемлекеттің уәкілетті органының инспекциясы

Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттің уәкілетті органының инспекциясы

Аудит

Одақ Фармакопеясының талаптарына сәйкестігі

плазмаферез

тұтас қан

дайындау (мұздатуды қоса алғанда)
(иә / жоқ)

мүше мемлекет

соңғы инспекция күні

нәтиже

ел

соңғы инспекция күні

нәтиже2

аудитор

күні
(өткізу жиілігі)


Мекеме 1

Ел 1

Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 1














Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 2














Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 3














Мекеме 2

Ел 1

Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 1














Ел 2

Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 1














      Нөмір дайындау және тестілеу, сақтау және тарату орталықтары арасындағы байланысты анықтауға мүмкіндік беруі тиіс.

      2 Инспекция нәтижелері туралы тиісті құжат немесе оның белгіленген тәртіппен куәландырылған көшірмесі қоса берілуге тиіс.

  Еуразиялық экономикалық
одақтың биологиялық дәрілік
заттарына зерттеулер жүргізу
қағидаларының 19-тарауына
№ 3 ҚОСЫМША

Жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеуді жүзеге асыратын мекемелер (орталықтар) туралы ақпарат

Орналасқан жерінің мекенжайы

Тестілеу өткізілетін мекеменің (орталықтың) реттік нөмірі

Тестілеу

Мүше мемлекеттің уәкілетті органының инспекциясы

Одаққа мүше болып табылмайтын мемлекеттің уәкілетті органының инспекциясы

Аудит

вирус маркері

NAT

мүше мемлекет

соңғы инспекция күні

нәтиже

ел

соңғы инспекция күні

нәтиже

аудитор

күні

донация

плазма пулдары

донация

минипулдар

плазма пулдары

Мекеме 1

Ел 1

Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 1















Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 2















Ел 2

Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 3















Мекеме 2

Ел 1

Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 1















Орналасқан жерінің мекенжайы
Орталық 2
















20-тарау. Қан препараттарының сапасын қамтамасыз ету

1. Жалпы ережелер

      1.      Осы тарауда бастапқы материалды іріктеу және тестілеу, қан препараттарын өндіру және сапасын бақылау жөніндегі қағидалар мен нұсқаулар қамтылған. Қарастырылып отырған препараттар тобының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің жалпы шаралары бөлек қарастырылады.

      2.      Плазма өнеркәсіптік бөліну мен тазарту және (немесе) дәрілік заттардың құрамына енгізу нәтижесінде емдік әлеуетке ие болатын ақуыздардың көзі болып табылады. Донорлық қанды (плазманы) барынша ұтымды пайдалану мақсатында қан препараттарын өндірушілер аралық өнімдермен алмасуды жүзеге асыра алады немесе өндірістің стандартты емес процестерін пайдалана аладыводства.

      3.      Қан препараттары донорлық қан арқылы берілетін вирустармен контаминацияның жоғары қаупіне байланысты ықтимал қауіпті. Қан препараттарын өндіру үшін донорлардың көп санынан алынған плазма пулы пайдаланылатындықтан, құрамында вирустары бар бір қан донациясы (плазма) қан препаратының өндірістік сериясының контаминациясының және оны енгізгеннен кейін пациенттердің едәуір санын жұқтырудың көзі болуы мүмкін.

      4.      Қан препараттары, әсіресе ұю факторларының концентраттары препараттары пациенттердің адамның иммун тапшылығы вирусын (АИТВ) және С гепатитін жұқтырудың ықтимал көздері болып табылады, бұл өндіріс процесін ерекше ұйымдастыруды және оған қан арқылы берілетін осы және басқа вирустардың белсенділігін жоюдың және (немесе) жоюдың арнайы кезеңдерін енгізуді талап етеді.

      5.      Қан препараттарында қауызсыз вирустар да болуы мүмкін. Технологиялық процесті жетілдіру жөніндегі зерттеулерді өндіруші А гепатиті және В19 парвовирусы сияқты қауызсыз вирустарды жою әдістерін әзірлеуге бағыттауы тиіс.

      6.      Қан препараттарының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін қолданылатын шаралар мыналарды қамтиды:

      донорларды іріктеу;

      белгілі вирустық инфекциялар маркерлерінің болуына жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеу;

      міндетті түрде валидация жүргізе отырып, вирустардың инактивация және (немесе) элиминация сатыларын қосу.

      7.      Плазманың вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі қосымша шараларға мыналар жатады:

      вирустық ДНҚ мен РНҚ-ны анықтауға арналған сынақтар барысында нуклеин қышқылдарын серологиялық диагностикасы мен амплификациялау технологиясы үшін қазіргі заманғы тест-жүйелерді пайдалану, бұл донорлық материалдың жұқпалылығын анықтау мүмкін болмайтын серологиялық терезе кезеңінің қысқаруына ықпал етеді;

      прион инфекциясының берілу қаупін азайтуға ықпал ететін профилактикалық шараларды оңтайландыру (мысалы, губка энцефалопатиясының қоздырғыштарын қан препараттары арқылы беру).

      8.      Осы тараудың ережелері мынадай препараттарға қолданылады:

      плазмадан бөлінген, әсер етуші заттар ретінде құрамында белоктар бар дәрілік препараттар;

      плазмадан алынған, әсер етуші зат ретінде құрамында ақуыздар бар жаңа әзірленетін дәрілік препараттар;

      дәрілік препараттар құрамында қосымша заттар ретінде пайдаланылатын, оның ішінде жаңадан әзірленетін плазмадан бөлінген ақуыздар;

      медициналық бұйымдарда қосымша заттар ретінде пайдаланылатын плазмадан бөлінген ақуыздар.

      9.      Қан препараттары өнеркәсіптік жолмен бөлінген плазма ақуыздарын білдіреді (мысалы, адам альбумині, қанның ұю факторлары және иммуноглобулиндер).

      10.      Осы тараудың кейбір бөлімдері қанның жасушалық компоненттерінен бөлінетін белсенді заттарға (мысалы, гемоглобин) да қолданылуы мүмкін.

      11.      Осы тараудың ережелері жаңа алынған қан мен қан компоненттеріне, сондай-ақ медициналық мақсатына сәйкес жекелеген пациенттер үшін өнеркәсіптік емес ауқымда өндірілетін қан препараттарына қолданылмайды, алайда осы құжаттың көптеген тараулары оларға қолданылуы мүмкін.

      12.      Осы тараудың нұсқаулары, егер қолданылатын болса, қанға немесе плазмаға (бастапқы материал ретінде) және үшінші елдерден импортталатын қан препараттарына да қолданылады.

      13.      Фракциялауға және қан препараттарына арналған плазманың сапасына қойылатын талаптар Одақ Фармакопеясының баптарында, ал онда болмаған кезде – Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына сәйкес референтті болып табылатын мүше мемлекет фармакопеясының баптарында ұсынылған.

      2. Бастапқы материалдың сапасын қамтамасыз ету

      14.      Бастапқы материалды іріктеу және тестілеу қан препараттарының сапасын қамтамасыз етудің негізгі факторлары болып табылады. Препараттар, қан арқылы берілетін инфекциялармен жұқтыру қаупін азайту шаралары бастапқы материалды мұқият бақылауды қамтиды.

      15.      Фракциялау үшін бастапқы материал донорлардың жаңа алынған қанынан центрифугалау және аферез әдістерімен алынған плазма болып табылады. Бастапқы материал туралы барлық ақпарат осы Қағидалардың 19-тарауының ережелеріне сәйкес жасалған плазманың негізгі дерекнамасында көрсетілуі тиіс. Плазманың сапасы Одақ Фармакопеясының тиісті бабының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының тиісті баптарының талаптарына сәйкес келуге тиіс.

      16.      Егер қан препаратын тіркеу куәлігін ұстаушы плазманың негізгі дерекнамасына сертификат алу рәсімін пайдаланбауға шешім қабылдаса, бұл мәліметтерді де қан препаратын тіркеу дерекнамасының 3-модулінің
3.2.S-бөлімінде ұсынуға рұқсат етіледі. Плазманың негізгі дерекнамасы және плазма туралы құжаттама қан препаратын тіркеу дерекнамасының
3-модулінің 3.2.S-бөлімінде жыл сайын жаңартып отыру және мүше мемлекеттің уәкілетті органына (сараптама ұйымына) ұсыну қажет. Қан препаратының тіркеу дерекнамасында плазманың бірнеше негізгі дерекнамасын пайдалануды негіздеу қажет.

      17.      Ерекше иммуноглобулиндер препараттарын өндіру үшін плазма алу мақсатында донорларды иммундау Одақ Фармакопеясының тиісті бабының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының тиісті бабының талаптарына сәйкес жүргізілуі тиіс. Құрамында антирезус Rho(D) антиденелері бар плазманы алу мақсатында донорларды иммунизациялау үшін антиген ретінде пайдаланылатын эритроциттер донорларын тестілеу алгоритмін, ерекше антиденелері бар плазманы алу үшін пайдаланылатын иммунизациялау схемаларын қан препаратын тіркеу дерекнамасының 3-модулінің 3.2.S-бөлімінде ұсыну қажет. Плазманың негізгі дерекнамасы көрсетілген ақпарат ұсынылмаған.

      2.1. Бастапқы материалды бағалау кезінде талдауға жататын тәуекел факторлары

      18.      Донорлардың қаны қан препараттарын өндіру мақсатында фракциялау үшін плазма алу көзі болып табылады. Донорлық қанда болуы мүмкін инфекциялардың барлық қоздырғыштары одан алынатын препараттардың контаминациясына ықтимал қауіп төндірмейді.

      19.      Қан препараттарымен астасқан негізгі контаминанттар А, В, С гепатитінің, АИТВ-1 және АИТВ-2 вирустары, В19 парвовирусы немесе кез келген басқа жаңа вирустар және өзге агенттер (мысалы, Крейтцфельдт – Якоб нұсқалық ауруының қоздырғышы) сияқты гемотрансмиссиялық вирустар болып табылады..

      20.      Қан препараттары қазіргі заманғы тестілеу әдістерін қолдана отырып, бастапқы материалды мұқият бақылау жүргізілген жағдайда да жұқтырудың ықтимал көзі ретінде қарастырылады. Тромбогендік және иммуногендік заттардың пайда болуына жол бермеу мақсатында қан препараттарын өндіру процесінде иммуноглобулиндер препараттарының және ұю факторларының тұтастығы мен биологиялық белсенділігінің сақталуын бақылау қажет.

      2.2. Донорларды іріктеу және бастапқы материалдарды тестілеу

      21.      Донорларды іріктеу және жеке донациялар мен плазма пулдарын тестілеу қан препараттарының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды шаралары болып табылады. Қан (плазма) донорларын іріктеу және шеттету критерийлері мүше мемлекеттердің қан және оның компоненттері донорлығы саласындағы заңнамасының талаптарымен келісілуге тиіс. Бұл талаптар қажет болған кезде үшінші елдерден импортталатын плазмаға қолданылады. Қосымша талаптар осы Қағидалардың 19-тарауында плазманың негізгі дерекнамасында берілген.

      Тестілеу

      22.      Плазманың әрбір жеке донациясы, сондай-ақ плазма пулдары Одақ Фармакопеясының тиісті бабының талаптары бойынша, ал онда болмаған кезде - мүше мемлекеттер фармакопеяларының тиісті баптарының талаптары бойынша тестіленуі тиіс.

      23.      Қосымша тестілеу жүргізу және жекелеген ерекшеліктерді әзірлеу белгілі бір қан препараттарын (мысалы, вирус белсенділігі жойылған плазма және резусқа қарсы иммуноглобулин препараттарын және т. б.) өндіру кезінде пайдаланылатын плазма пулдары үшін қажет. Егер резусқа қарсы иммуноглобулин өндіру кезінде бұлшықетке немесе көктамыр ішіне енгізу үшін қалыпты иммуноглобулин және (немесе) адам альбумині, олардан алынатын плазма пулдары Одақ Фармакопеясының резусқа қарсы иммуноглобулиніне тиісті фармакопеялық баптардың талаптарына, ал онда болмаған кезде мүше мемлекеттер фармакопеяларының резусқа қарсы иммуноглобулиніне тиісті фармакопеялық баптардың талаптарына сай келуге тиіс. Фармакопеялық баптар В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенінің, фракциялауға арналған әрбір плазма пулына АИТВ-ға антиденелердің, С гепатиті вирусының РНҚ-ның және белгілі бір қан препараттары (плазманың вирус белсенділігі жойылған пулдары және резусқа қарсы иммуноглобулиндер) үшін B19 парвовирусының ДНҚ-ның құрамына қосымша тестілеудің болмауына сынақтар сондай-ақ лазманың вирус белсенділігі жойылған пулдары үшін А гепатиті вирусының РНҚ құрамының болмауына тестілеу жүргізуді регламенттейді. Барлық сынақ әдістерінің валидациясы туралы ақпарат осы Қағидалардың 22 және 23-тарауларында келтірілген. B19 парвовирусының еріткіш-детергентпен өңделген плазма арқылы және қан препараттары арқылы берілу жағдайлары белгілі (мысалы, ұю факторлары, фибрин желімінің препараттары).

      24.      Донор плазмасындағы B19 парвовирусының жоғары мөлшері өте жиі анықталады және B19 парвовирусының ДНҚ концентрациясы 1,0×108 ХБ/мл-ден асатын плазмалық пулдардың пайда болуына әкелуі мүмкін.

      25.      Нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдістерін пайдалана отырып, бастапқы материалды тестілеу плазманың өндірістік пулдарының контаминациясын едәуір қысқартуға және кейіннен қан препараттарын қолдану кезінде инфекцияның берілу қаупін азайтуға мүмкіндік береді. B19 парвовирусының ДНҚ құрамына плазма пулдарын сынау қазіргі уақытта ерікті негізде жүзеге асырылады. Плазма пулдары контаминациясының шекті деңгейі нақты қан препаратын өндіру процесінде B19 парвовирусының санын қысқарту мүмкіндігіне байланысты. Осы тараудың 9-бөліміне сәйкес осы инфекцияға қатысты қан препаратының қауіпсіздігін негіздеуге мүмкіндік беретін тәуекелге бағалауды жүргізу қажет.

      2.3. Қадағалап отыру

      26.      Донордың, одан дайындалған жеке донациялардың, зертханалық зерттеулер үшін алынған қан үлгілерінің қадағаланып отыруы қамтамасыз етілуге тиіс, оған донорды тіркеуден бастап одан дайындалған плазманың жеке донациясын түпкілікті пайдалануға дейінгі барлық сатылардағы объектілерді сәйкестендіру арқылы қол жеткізіледі, оған мүше мемлекеттер заңнамасының ережелеріне және Өндірістік практика қағидаларына № 14 қосымшаға сәйкес кәдеге жарату кіреді. Дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа қойылатын талаптарға № 19 қосымшаға және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына сәйкес пациентке оны әрбір енгізу кезінде қан препаратының атауы мен серия нөмірін тіркеу қажет.

      27.      Егер Өндірістік практика қағидаларында немесе мүше мемлекеттердің заңнамасында неғұрлым ұзақ мерзім белгіленбесе, қадағалап отырудың бар екенін растайтын деректерді донор плазмасының жеке донациясын алған күннен бастап кемінде 30 жыл бойы сақтау қажет. Бұл шаралар қан препаратын тіркеу куәлігін ұстаушы немесе басқа дәрілік препараттың компоненті ретінде өндіру үшін қан препаратының сериясын пайдаланатын өндіруші, сондай-ақ мүше мемлекеттердің уәкілетті органдары (сараптама ұйымдары) осы препаратқа қатысты шаралар қабылдауды талап ететін қауіпсіздік үшін ықтимал қауіптер туралы хабардар болуы үшін қажет.

      2.4. Қауіпсіздік және ретроспективті талдау үшін тәуекелдер
туралы ақпарат негізінде қабылданатын шаралар

      28.      Жағымсыз реакциялар мен құбылыстар туралы есептер жасау жөніндегі шаралардың сипаттамасын қамтитын қауіпсіздікке арналған тәуекелдер туралы мәліметтерді қамтитын ақпараттық жүйе ұйымдастырылуға тиіс. Осындай жүйедегі қан мен қан компоненттерінің сапасы мен қауіпсіздігіне әсер етуі мүмкін ақпаратты, оның ішінде дәл сол донордан алынған басқа компоненттерге күмән келтіретін донорлық үлгіге байланысты кез келген елеулі жағымсыз реакциялар туралы ақпаратты басқару тәсілдері Өндірістік практика қағидаларына, Фармакологиялық қадағалау практикасы қағидаларына, сондай-ақ мүше мемлекеттердің қан мен оның компоненттері саласындағы заңнамасының талаптарына сәйкес келуі тиіс. Қан алу (тексеру) мекемесі, плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы (бар болса) және фракциялау жөніндегі кәсіпорын пайдаланатын қауіпсіздік үшін тәуекелдер туралы ақпаратты басқару және алмасу тәсілдері стандартты операциялық рәсімдерде сипатталуы тиіс. Стандартты операциялық рәсімдерді қан алу (тексеру) мекемесі, плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы (бар болса) және қан препараттарын өндіруші (өндірушілер) бекітуі келісуі және оны барлық тараптар жазбаша келісілуге тиіс. Егер қан алу (тексеру) мекемесінің сенімділігі немесе плазманың сапасы мен қауіпсіздігі күмән туғызса, плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы бұл туралы мүше мемлекеттің уәкілетті органын (сараптама ұйымын) хабардар етуі тиіс.

      29.      Алынған донорлық материалдың қауіпсіздігі үшін тәуекелдер туралы ақпаратты алғаннан кейін қан алу (тексеру) мекемесі осы тәуекелдер қолданылатын қан препараттарын өндірушіге осы тәуекелдерге қатысты мынадай ақпаратты дереу хабарлауы тиіс:

      плазманың қауіпсіздігін және (немесе) сапасын қамтамасыз ету үшін денсаулық жағдайы белгіленген талаптарға сәйкес келмеген донорды анықтау;

      бұрын вирустық маркерлерге тестілеу нәтижелері теріс болған донордан материалды қайта жинау кезінде довирустық маркерлердің қандай да біріне донорды тестілеудің оң нәтижелерін алу. Мұндай жағдайлар туралы хабарлама, егер бекітілген рәсімдер растайтын тестілеу нәтижелерін алуды 5 жұмыс күні ішінде ескертпесе, тестілеудің оң нәтижелері қайтадан алынғаннан кейін және растайтын тестілеу орындалғанға дейін дереу жүргізілуге тиіс. Карантиндік сақтаудағы алдыңғы донорлық үлгілерді өңдеу басталғанға дейін сероконверсияны табу ықтималдығын арттыру үшін донорлық материалды жинау мен тестілеуді өткізу арасындағы уақытты барынша азайту керек;

      қан препараттарын өндіруші немесе плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушы (бар болса) мен қан алу (тексеру) мекемесі арасында келісілген рәсімдерге сәйкес орындалмаған вирустық маркерлерге тестілеу жүргізу фактісі анықтау;

      донорда қан препараттары арқылы ықтимал берілуі мүмкін қоздырғыш тудыратын инфекциялық аурудың симптомдарын анықтау (А, В, С гепатитінің вирустары, гепатиттің басқа вирустары, АИТВ-1 және АИТВ-2 және инфекцияның басқа да белгілі қоздырғыштары);

      донордың қаны арқылы берілген инфекция белгіленген себебі болып табылатын инфекциялық аурудың қан трансфузиясынан немесе қанның лабильді компонентінен кейін реципиентте даму жағдайын анықтау.

      Донация осы тармақтың үшінші, бесінші және алтыншы абзацтарында көзделген жағдайларда қан алу (тексеру) мекемесі бастамашылық еткен ретроспективті талдау рәсімдеріне қатысады.

      Препарат туралы қадағаланып отырған деректер болған кезде ақпарат донорлық материалды жинау сәтінен бастап қауіпсіздік үшін тәуекелдер туралы ақпарат алғанға дейінгі уақытқа қарамастан мүдделі тараптарға берілуі тиіс. Осы талапты орындамаудың кез келген жағдайлары көрсетілуге және тиісті түрде негізделуге тиіс.

      30.      Ретроспективті талдау рәсімі алдыңғы донорлық үлгілерді қадағалап отыруды және донорлық материалды тестілеудің теріс нәтижелері алынғанға дейін кемінде 6 ай ішінде алынған кез келген сақталған үлгілерді тестілеуді қамтиды. Ретроспективті зерттеумен қамтылатын кезеңнен (6 айдан) кез келген ауытқу көрсетілуі және тиісті түрде негізделуі тиіс.

      31.      Ретроспективті зерттеу жүргізілуі керек уақыт тестілеу әдісіне байланысты серологиялық терезенің ең аз дегенде максималды кезеңіне тең болуы керек. Мынадай факторларды ескеру қажет:

      а)      өндіріске беруге үлгермеген плазманың жеке донациялары сәйкестендірілуі тиіс, ал оларды өндіріске беру тергеп-тексеру кезеңі аяқталғанға дейін тоқтатыла тұруы тиіс. Бұл жағдайда плазма үлгілерін карантиндік сақтауға орналастырған жөн (мысалы, 60 күн ішінде);

      б)      егер плазма фракциялауға берілген болса, алынған ақпарат қан препараты сериясының қауіпсіздігіне нұқсан келтіретінін не келтірмейтінін және оларды айналымнан алу талап етілетінін не талап етілмейтінін дереу талдау керек. Ақпаратты талдау кезінде мынадай критерийлер ескерілуі тиіс:

      инфекция түрі;

      сероконверсия түрі;

      мүмкіндігінше нуклеин қышқылдарын амплификациялау технологиясын пайдалана отырып, донорлық үлгіні қайта тестілеу нәтижелері, тесттердің сезімталдығы (жекелеген донорлық үлгілерді, фракциялауға арналған минипулдар мен плазма пулдарын тексеру үшін пайдаланылатын);

      пул мөлшері;

      қан препаратының белгілі бір сериясының құрамына кіруі мүмкін ретроспективті зерттеулермен қамтылатын барлық үлгілер туралы жалпы ақпарат;

      қан препаратының тобы;

      қан препаратын өндіру әдісі;

      қан препаратын өндіру процесінде вирусты инактивациялау (жою) мүмкіндігі;

      в)      әрбір плазма пулының құрамына енген инфекция жұққан плазма үлгілерін сәйкестендіру жүйесі бекітілуге тиіс. Олар туралы ақпарат қанның контаминацияланған дайын препаратының сериясына арналған құжаттамамен және қанның аралық өнімдерін немесе дайын препараттарын шығаруға жауапты уәкілетті тұлғаға (тұлғаларға) ақпаратқа жылдам қол жеткізуді қамтамасыз ету үшін фракциялауға арналған плазманың тиісті пулына (пулдарына) арналған құжаттамамен бірге сақталуы тиіс.

      32.      Егер плазманың өндірістік пулына кірген донорлық плазманың үлгісінің АИТВ, А, В, С гепатитінің вирустарын немесе Крейтцфельдт – Якоб нұсқалық ауруын жұқтырғаны анықталса, онда ақпарат тәуекелдерді бағалау туралы деректермен және қан препараттарын өндіру үшін өндірушінің плазманың инфекция жұққан пулын пайдалану мүмккіндігі немесе қан препаратының сериясын айналымнан алып тастау қажеттігі туралы қорытындысымен бірге мүше мемлекеттің тиісті уәкілетті органына (сараптама ұйымына) ұсынылуы тиіс. Қанды алу (тексеру) мекемесі мен қанды фракциялау жөніндегі кәсіпорын арасындағы ақпарат алмасу жүйесі Крейтцфельдт – Якоб нұсқалық ауруы анықталған кез келген донор туралы ақпаратты қамтуы тиіс. Бұл туралы мүше мемлекеттің уәкілетті органына (сараптама ұйымына) өндіруші жүргізген тәуекелдерді бағалау туралы қорытындымен бірге плазманың контаминацияланған пулынан өндірісті жалғастыру мүмкіндігі немесе қан препаратының серияларын алу қажеттілігі туралы хабарлау қажет.

      3. Қан препараттарын өндіру сапасын бағалау

      33.      Қан препараттарын өндіру терапиялық әлеуеті бар плазма ақуыздарын өнеркәсіптік бөлудің мұқият ұйымдастырылған стратегиясына негізделуі тиіс.

      34.      Қан препаратын өндірудің технологиялық процесі мұқият құжатталуы тиіс (бастапқы материал, аралық өнімдер, өндірістің сыни сатылары және т. б.).

      35.      Тіркеу және сараптама жасау қағидаларына № 1 қосымшаның
I бөлігінің 3-бөлімі 3.2.S.2.-тармағының "в" тармақшасына сәйкес биологиялық препараттардың қолданыстағы заттарын өндіру шарттары, егер әлеуетті патогенді бөгде агенттердің болуын болдырмау мүмкін болмаған жағдайда да қолайлы. Бұл жағдайда қан препараттарын өндіру кезінде бастапқы материалдарды кейіннен өңдеу осындай бөгде агенттерді алып тастауды және (немесе) инактивациялауды қамтамасыз еткен және осындай кейіннен өңдеу процесі валидацияланған жағдайда ғана пайдалануға жол беріледі.

      3.1. Қан препараттарын өндіру процесінде контаминация тәуекелі

      36.      Қан препараттарын өндіру процесінде ықтимал қауіп болуы мүмкін:

      пирогенді заттардың жиналуына әкелуі мүмкін микробтық контаминация;

      өндіріс процесінде контаминация көзі болуы мүмкін реактивтерді, реагенттерді, материалдарды немесе т. б. пайдаланған жағдайда вирустармен немесе басқа да бөтен агенттермен контаминациялау (мысалы, тіндердің экстрактілерінен бөлінетін ферменттер немесе аффиндік хроматографияда пайдаланылатын моноклоналды антиденелер);

      пациентке қан препаратын енгізу кезінде жағымсыз реакциялар тудыруы мүмкін жағымсыз қоспалармен контаминация. Мұндай жағымсыз қоспалар плазма ақуыздарын өнеркәсіптік бөлу үшін түрлендірілген ақуыздардың пайда болуына, плазманың биологиялық белсенді заттарының босап шығуына, қанның ұю факторларының белсендірілуіне және тромбогендік әлеуеттің туындауына әкелетін әдісті пайдаланған кезде пайда болуы мүмкін. Жағымсыз қоспалардың пайда болу тәуекелі әсіресе өндірістік процеске міндетті түрде қосылатын вирустық инактивация және (немесе) элиминация сатыларында жоғары. Осыған байланысты, қосылған сатылардың валидация рәсімдерін жүргізумен қатар плазманың бөлінетін фракциясының биологиялық белсенділігінің сақталуына дәлелдемелер ұсыну қажет.

      2.2.      Плазма пулдары

      37.      Плазманың жеке донацияларын плазма пулдарына біріктіру - қан препараттарын өндірудің бірінші кезеңі. Плазманың әрбір пулының үлгілері ең ұзақ жарамдылық мерзімі (сақтау мерзімі) бар дайын қан препаратының жарамдылық мерзімі (сақтау мерзімі) аяқталғаннан кейін кем дегенде 1 жыл бойы сақталуы тиіс. Қан препаратының тіркеу дерекнамасы 3.2.S-бөлімінің бөлігінде немесе плазманың негізгі дерекнамасына сілтеме арқылы (егер қолданылатын болса) осы Қағидалардың 19-тарауында жазылған қағидаларға сәйкес плазма пулдарының үлгілерін дайындаудың және іріктеудің барлық маңызды рәсімдерінің сипаттамасын келтіру қажет. Қан препаратының тіркеу дерекнамасына плазма пулының (пулдарының) барлық ерекшеліктерін қосу қажет.

      38.      Плазма пулын сипаттау және тестілеу бөлігінде плазманың негізгі дерекнамасына Одақтың Фармакопеясының баптарына сәйкес, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының баптарына сәйкес және осы Қағидалардың 19-тарауына сәйкес жүргізілуі тиіс вирустық маркерлерге сілтеме жасауға рұқсат етіледі.

      39.      Қолданылатын жағдайларда плазма пулының Одақ Фармакопеясының қолайлы баптарының барлық өндірістік талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының қолайлы баптарының талаптарына сәйкестігін растау қажет.

      2.3.      Аралық өнімдер

      40.      Фракциялаудың әртүрлі сатыларында бөлінетін плазма фракциялары - бұл плазманың аралық фракциялары немесе өндірістің белгілі бір технологиялық кезеңдерінен кейін өлшеп-оралмаған өнім немесе дайын қан препараты алынатын аралық өнімдер.

      41.      Ұю факторларын, адам альбуминін, иммуноглобулиндерді өндіру сатыларында алынатын аралық өнімдерді (мысалы, криопреципитат, I, II, III, IV, V фракциялар) өндіруші тікелей бөліп алуы және сақтауы немесе басқа өндірушімен келісімшарт бойынша фракциялау бағдарламасы бойынша алынуы мүмкін.

      42.      Плазманың аралық фракцияларын өндіру үшін пайдаланылатын бастапқы материалдарды іріктеу және тестілеу олардың сапасын қамтамасыз етудің маңызды факторлары болып табылады. Плазманың негізгі дерекнамасында немесе қан препаратының тіркеу дерекнамасының
3.2.S-бөлімінде осы Қағидалардың 19-тарауына сәйкес плазма пулдарын біріктіру және тестілеу алгоритмі туралы мәліметтерді ұсыну қажет.

      43.      Басқа өндірушімен келісімшарт бойынша фракциялау бағдарламасы орындалған жағдайда, аралық өнім (өнімдер) осы өнімді берушіден дайын қан препаратын өндірушіге берілген кезде, аралық өнімді (өнімдерді) тестілеу, пулдау, қадағалап отыру жүйесі, өндіру процесі, сақтау, тасымалдау шарттары туралы ақпарат дайын қан препаратын өндірушіге берілуі тиіс.

      44.      Қан препаратын тіркеу куәлігін ұстаушы немесе өтініш беруші аралық өнімнен (өнімдерден) дәрілік препараттардың сапасы мен қауіпсіздігі үшін түпкілікті жауапты болады.

      45.      Аралық өнімді дайын қан препараттарын өндіруші пайдаланатын валидацияланған өндірістік процестен ерекшеленетін өндірістік процес пайдаланыла отырып алуы мүмкін. Бұл жағдайда дайын қан препараттарын алу үшін аралық өнімді беретін өндіруші тазартудың (экстракцияның) қосымша кезеңдерін, өндірістік жағдайларды, берілетін өнімді, материалдар мен жабдықтарды егжей-тегжейлі сипаттауға және өндірістің әрбір кезеңінің қауіпсіздік дәлелдемелерін (оның ішінде вирустық) және дайын қан препаратының сапасын растау үшін қажетті дәлелдемелерді құжатпен ұсына отырып, өндірісінің барлық технологиялық кезеңдерін валидациялауға тиіс.

      46.      Аралық өнімді сақтау мерзімі тұрақтылық туралы деректер ескеріле отырып белгіленеді және негізделеді. Дайын қан препаратын шығару процесінде сақтаудағы аралық өнімді пайдаланылған кезде дайын қан препаратын өндіруші шығару кезінде қан препаратының вирустық инфекциялардың берілу қаупіне қатысты қолданыстағы талаптарға сай келетіндігіне кепілдік беруі тиіс. Вирустық инфекциялар маркерлерінің болуына тестілеуден өткен плазмадан немесе тұтас қаннан қазіргі заманғы емес (ескірген) әдіспен бөлінген аралық өнімдер тәуекелдерді бағалау орындалған және плазманың өндірістік пулдарына тиісті әдіспен қосымша тестілеу жүргізілген жағдайда ғана пайдаланылуы мүмкін.

      2.4.      Қан препараттарын өндіру процесі

      47.      Қан препараттарын өндіру процесін ұйымдастыру олардың сапасын, тиімділігі мен қауіпсіздігін қамтамасыз етудің маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Өндіріс процесінің стратегиясын таңдау өнеркәсіптік жолмен шығарылатын плазма ақуызының түріне байланысты және әр түрлі өндірушілерде әр түрлі болуы мүмкін. Стандартты өндірістік процесс фракциялау және (немесе) тазарту (экстракция) сатыларынан тұрады, олар әлеуетті контаминанттарды инактивациялауға және (немесе) жоюға өз үлесін қоса алады. Қан препараттарын өндіру процесі міндетті түрде вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың кемінде екі ортогональды сатысын қамтуы тиіс.

      48.      Донорларды іріктеу және бастапқы материалды тестілеу жөніндегі шаралар кешенін жүзеге асыру қан препараттарының вирустық қауіпсіздігінің толық кепілдігіне қол жеткізу үшін жеткіліксіз. Алынатын қан препараттарының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге оның вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау мүмкіндігін талдау көмегімен өндірістік процестің үлесін бағалау қажет. Бұл вирус титрінің қол жеткізілген қысқаруын, инактивация жылдамдығын және инактивация қисығының нысанын, сондай-ақ процестің ауыспалы параметрлеріне қатысты кезеңнің тұрақтылығын және инактивация және (немесе) элиминация рәсімінің белгілі бір вирус түріне қатысты селективтілігін талдауды білдіреді.

      49.      Өндірісте қолданылатын әртүрлі материалдар мен рәсімдердің жарамдылығы, сондай-ақ пайдаланудың таңдалған шарттары, параметрлері мен шектері дұрыс жоспарланған және интерпретацияланған зерттеулер көмегімен валидациялануы қажет.

      Фракциялау және (немесе) тазарту әдістері

      Преципитация әдістері

      50.      Физикалық әдістер. Плазманың криопреципитациясы - VIII қанның ұю факторы концентраты препараттарын, сондай-ақ фон Виллебранд және фибриноген факторын алудың бастапқы кезеңі. VIII қанның ұю факторының ақуыз фракциясын одан әрі шоғырландыру үшін басқа ұю факторларының фракцияларын параллель бөле отырып және вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау сатыларын жүргізе отырып, преципитацияның, адсорбцияның бірізді сатылары пайдаланылады.

      51.      Криосупернатантты плазма адсорбция (элюция) әдістерімен немесе хроматографиялық әдістермен қанның ұюының басқа факторларының фракцияларын алу үшін және адамның иммуноглобулині мен альбуминінің фракцияларын бөліп алу үшін пайдаланылады.

      52.      Физика-химиялық әдістер. Плазманы төмен температурада этанолмен фракциялау әдісі - адамның иммуноглобулині мен альбуминінің фракцияларын бөлудің жиі қолданылатын физика-химиялық әдісі.

      53.      Фракциялау - көп сатылы технологиялық процесс, оны тиісті түрде сақтау барлық кезеңдерде алынатын препараттар сапасының кепілі болып табылады. Кейбір кезеңдер ықтимал контаминантты вирустарды тиімді азайтуға ықпал етуі мүмкін.

      54.      Тұндыру үшін пайдаланылатын этанолдың дәл концентрациясы, аралық өнімдердегі ақуыздың концентрациясы, ерітінділердің температурасы, рН және иондық күші, өңдеу уақыты көрсетілген аралық өнімдерге арналған егжей-тегжейлі ерекшеліктер, сондай-ақ жол берілетін қателіктің шегі туралы деректер және барлық көрсеткіштерді бақылау әдістері туралы мәліметтер болуы қажет. Технологиялық процеске басқа преципитанттарды (мысалы, этилакридин-лактатты, каприл (октан) қышқылын, метанолды, аммоний сульфатын, полиэтиленгликольді, катионды детергенттерді) басқа тазарту әдістерімен біріктіріп қосу да өзіндік ерекшеліктерді ұсынуды талап етеді (өйткені аталған химиялық заттардың кейбірін (мысалы, басқа заттардың вирустық қауіпсіздікке әсері туралы ақпарат нақты анықталмаған кезде каприл (октан) қышқылын) пайдалану вирустық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге өз әсерін тигізуі мүмкін).

      Хроматографические методы

      55.      Қан препараттарын өндіру кезінде плазмалық фракцияларды шығарудың хроматографиялық әдістері жиі қолданылады. Плазмадан бөлінетін ақуыз фракциясының түрі мен алынатын көлемі хроматография үшін пайдаланылатын сорбенттің сапасы мен түріне және бағанның сыйымдылығы, хроматографиялық жүйенің селективтілігі мен тиімділігі, иондық күш және буферлік ерітінділердің рН мәні, ағынның жылдамдығы, ұстау уақыты және процестің температурасы сияқты факторларға байланысты. Хроматографиялық әдісті таңдау өндірістік процесті әзірлеу жөніндегі зерттеулерде алынған деректерге негізделуі тиіс. Пайдаланудың барлық қажетті ерекшеліктері мен қабылданған шектерін көрсету, сондай-ақ бақылау туралы деректерді құжаттау қажет.

      56.      Динамиктерді сақтау, консерванттарды сақтау және элюциялау, тазарту және қалпына келтіру әдістерін сипаттау да қажет. Жарықтандыру мен стерильдеудің, диа - және ультрафильтрациялаудың пайдаланылған рәсімдері туралы деректерді ұсыну қажет.

      Фракциялау және (немесе) тазартудың өзге әдістері

      57.      Қанның ұю факторлары препараттарын өндіру процесінде белсендірілген қан ұю факторларының құрамын азайту мақсатында антикоагулянттар (мысалы, антитромбин және гепарин) қолданылуы мүмкін. Енгізілетін компоненттер (материалдар (реагенттер)), олардың сипаттамалары, дайын дәрілік препараттағы қалдық құрамы туралы ақпарат тиісті құжаттарда толық сипатталуы тиіс.

      58.      Көмір, бентонит және коллоидты кремний сияқты материалдар кейде өнімді әртүрлі қоспалардан тазарту үшін қолданылады (мысалы, пигменттер, липопротеидтер және т.б.). Пайдаланылатын материалдар, оларды жою тәсілдері және басқа да өндірістік факторлар туралы егжей-тегжейлі ақпарат ұсыну қажет.

      Вирусты инактивациялау және (немесе) элиминациялау рәсімдері

      59.      Вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау рәсімдерін қосу плазма ақуыздарының өнеркәсіптік бөлінуінің міндетті технологиялық кезеңі болып табылады. Вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың таңдалған рәсімдері, оларды жүргізудің барлық параметрлері мен шарттары, өндірісішілік бақылаудың қолданылатын шаралары негізделген және құжатталған болуы тиіс. Вирустың инактивациясының және (немесе) элиминациясының әрбір кезеңін мұқият валидациялау қажет, бұл ретте валидация рәсімі ең нашар сценарий шарттарын модельдеуі тиіс. Пайдаланылатын өндіріс процесі процесінде бөлінетін плазма ақуызының тұтастығын сақтаудың дәлелдемесін ұсынған жөн.

      60.      Айқаспалы контаминацияны болдырмау мақсатында вирустардың инактивациясына және (немесе) элиминациясына ұшыраған материалды өңделмеген материалдан бөлу қажет (Өндірістік практика қағидаларына № 14 қосымшаға сәйкес).

      Өндіріс процесінің валидациясы

      61.      Өндіріс процесінің валидациясы әрбір жеке өндіріс үшін белгіленген мақсаттарға сәйкес жүргізілуі тиіс. Егер өндірісті валидациялау процесті кішірейтілген ауқымда модельдеуді қамтыса, мұндай модельдеу толық ауқымды өндірістік процестің шарттарын қанағаттанарлық түрде имитациялауы тиіс. Бұдан басқа, мұндай модельдеудің орындылығын негіздеу қажет. Өндірістік процестерді әзірлеу кезінде, әсіресе этанолдық фракциялау арқылы дәстүрлі түрде алынатын қан препараттарын өндірудің жаңа әдістерін әзірлеу кезінде зерттеуге жататын сыни сатыларды сәйкестендіріп, бақылау керек. Биологиялық дәрілік препаратты фармацевтикалық әзірлеу қағидаттары осы Қағидалардың 13-тарауында келтірілген.

      62.      Сапасы мен белсенділігінің күтілетін бейіні бар қан препаратын тұрақты алуда көрінетін нақты өндірістік процестің валидтілігінің дәлелдемесі құжатталуы және бағалау үшін пайдаланылған талдау әдістемелерінің спектрі туралы деректерді қамтуы тиіс. Өндірістік және туысқандық қоспаларды (мысалы, фракциялау және (немесе) тазарту рәсімдерінде пайдаланылатын немесе оларды қолдану нәтижесінде туындайтын химиялық заттарды), сондай-ақ ықтимал қауіпті табиғи түрде кездесетін заттарды (мысалы, қан тобының антигендерін және ұйытудың белсендірілген факторларын) жою дәлелдемелерін ұсынуға ерекше назар аудару қажет. Ықтимал контаминанттардан тазарту бойынша өндіріс процесінің мүмкіндіктерін бағалау үшін тазарту процесінің әртүрлі сатыларында олардың белгілі мөлшерін әдейі қосу арқылы зерттеулер қажет болуы мүмкін.

      63.      Тазарту рәсімдерін жүргізу үшін хроматографиялық колонкаларды пайдаланған жағдайда, олардың шамадан тыс жүктелуіне, гельдердің шайылуына, әсіресе ықтимал зиянды лигандтар пайдаланылатын аффиндік хроматография үшін әкелетін жағдайларды мұқият зерделеу қажет. Колонкаларды тазарту және регенерациялау рәсімдеріне және әсіресе пирогендерді жоюға және сынамалардың алдыңғы сынамадан вирустармен ластануына ерекше назар аудару керек. Иониттерді бастапқы және қайта пайдалану критерийлері және олардың жарамдылық мерзімі туралы ақпарат беру қажет. Сүзгілерді қайта пайдалануды негіздеу қажет.

      64.      Қан препаратының сериясын шығаруға арналған өзіндік ерекшеліктерді әзірлеу кезінде осы Қағидалардың 6-тарауының талаптарын басшылыққа алу керек. Қан препаратының тіркеу дерекнамасында өндіруші толық ауқымды өндіріс кезінде қан препараты сипаттамаларының тұрақтылығының және оның белгіленген өзіндік ерекшеліктерге сәйкестігінің дәлелдерін ұсынуы тиіс. Ол үшін әртүрлі өлшеп-оралмаған материалдар сериясын қалыптастыру керек. Егер өндіріс процесі плазманың әртүрлі мөлшерінен басталса, өндіріс процесі белгілі бір жағдайларда салыстырмалы сипаттамалары бар өнімді алуға әкелетінін растау қажет. Егер өндіруші басқа өндірістік алаңдарда алынатын аралық өнімдерді пайдалану туралы шешім қабылдаса, салыстырмалы сипаттамалары бар өнім тұрақты негізде өндірілетінін көрсету қажет.

      65.      Егер түрлі өндірістік алаңдар қатар пайдаланылса, процестердің келісімділігін дәлелдеу үшін валидацияның егжей-тегжейлі бағдарламасын ұсыну қажет.

      66.      Қан препараттарын қайта өңдеу өндірістік процесте іркілістер туындаған жағдайда ғана жүзеге асырылуы мүмкін. Барлық тиісті рәсімдер мен критерийлер егжей-тегжейлі сипатталуы тиіс. Валидация қайта өңдеудің қан препаратының сапасына теріс әсер етпейтінін растауы тиіс.

      4. Қан препараттарының сапасын бақылау

      4.1. Өндірісішілік бақылау

      67.      Өндірістік процесс пен жабдықтың мониторингі рәсімдерін, өндірістік процестің сыни нүктелерін, үлгілерді іріктеу және сақтау тәсілдерін, сондай-ақ сынақтар жүргізу әдістерін сипаттау қажет. Контаминацияға жол бермеу және басқа да бөгде агенттерді енгізу мақсатында бастапқы материалдарды плазма пулына біріктіру процесіне қатаң бақылауды жүзеге асыру қажет.

      68.      Мониторинг нәтижелерін кем дегенде өндірістік процестің мынадай негізгі параметрлерімен құжаттау қажет:

      рН мәні;

      температура;

      этанол концентрациясы;

      ақуыз мөлшері және оның белсенділігі;

      осы Қағидалардың 6-тарауында сипатталғандарға сәйкес микробиологиялық тазалықты және бактериялық эндотоксиндерді анықтау нәтижелері.

      4.2 Қан препараттарының сапасын бақылау

      69.      Қан препараттарының сапасы Одақ Фармакопеясының тиісті баптарының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының тиісті баптарының талаптарына сәйкес келуге тиіс. Өзіндік ерекшеліктің барлық көрсеткіштері бойынша сынақтар қан препаратының әрбір сериясы үшін жүргізілуі тиіс. Қан препаратының құрамына кіретін немесе осындай препараттарды өндіру процесінде пайдаланылатын барлық заттар үшін қосымша сынақтар жүргізуді көздеу қажет (мысалы, егер олар пайдаланылған болса, қан препаратындағы сольвенттер мен детергенттердің қалдық құрамын сандық анықтау).

      70.      Осы Қағидалардың 6-тарауына сәйкес өндірістік процестің мүмкіндіктерін ескере отырып, барлық осы параметрлер үшін тиісті шектерді белгілеу қажет. Қан препараттарын бақылау тиімділігінің қанағаттанарлық растауы немесе қолданыстағы заттың немесе бірсарынды негіздегі қан препаратының белгілі бір параметрлерін сынаудың қолайлы және сабақтастық нәтижелері болған кезде талап етілмеуі мүмкін, оларды өзіндік ерекшелікке енгізбеуге жол беріледі. Пайдаланылатын ішкі стандарттық үлгілер (серия нөмірі, негізгі сипаттамалары, қолдану жөніндегі нұсқаулықтар, дайындау ерекшеліктері және т. б.), оларды ауыстырудың бекітілген рәсімдері туралы ақпарат беру қажет. Меншікті стандартты үлгілер (материалдар) ретінде пайдаланылатын сериялар жеткілікті түрде сипатталуы тиіс, сондай-ақ осындай серияларды қолданудың болжамды мақсаты көрсетілуі тиіс. Қан препараттарының өнеркәсіптік серияларын (партияларын) өндірумен салыстырғанда стандартты үлгілерді (материалдарды) өндіру процесіндегі кез келген айырмашылықтар стандартты үлгілердің (материалдардың) сериясына (партиясына) арналған құжаттарда көрсетілуге тиіс. Стандартты үлгілерді (материалдарды) ауыстыру рәсімін көздеу қажет.

      71.      Мыналардың сапасын бақылау үшін пайдаланылатын талдау әдістемелерінің валидациясын жүргізу кезінде бастапқы материалдардың биологиялық табиғатының вариабельдігін және плазмадан алынатын дәрілік заттардың гетерогенділігін ескеру қажет:

      бастапқы материалдар;

      субстанциялар;

      өндірістік процесс сатыларындағы аралық өнімдер (өндірісішілік бақылау);

      дайын қан препараттары.

      Валидацияны Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2018 жылғы 17 шілдедегі № 113 шешімімен бекітілген Дәрілік заттарды сынақтан өткізудің аналитикалық әдістемелерінің валидациясы жөніндегі нұсқаулыққа (бұдан әрі – Аналитикалық әдістемелердің валидациясы жөніндегі нұсқаулық) сәйкес жүзеге асыру қажет. Сондай-ақ Одақтың Фармакопеясындағы қан препараттарына арналған баптарда сипатталған, ал онымен бірге болмаған кезде нақты дәрілік препаратқа тән ерекшеліктерді ескере отырып, мүше мемлекеттердің фармакопеяларының қан препараттарына арналған баптарында сипатталған әдістердің жарамдылығын да растау қажет. Сондай-ақ жалпы фармакопеялық әдістерге валидация жүргізу қажет (мысалы, иммунохимиялық). Одақтың Фармакопеясында немесе мүше мемлекеттердің фармакопеяларында сипатталмаған бірегей әдістемелер пайдаланылған жағдайда, қан препаратының бірнеше сериясын пайдалана отырып алынған тестілеулердің салыстырмалы нәтижелерін алудың дәлелдемесін ұсыну қажет. Одақ Фармакопеясының қан препараттарына арналған баптары (адам альбумині, қалыпты адам иммуноглобулині, көктамыр ішіне енгізуге арналған қалыпты адам иммуноглобулині, VIII қан ұю факторы) баламалы көрсеткіштерді қосу мақсатында (мысалы, қояндардағы пирогенді сынаудың орнына бактериялық эндотоксиндердің құрамын айқындау) кезеңділікпен қайта қарауға ұшырайтынын ескеру қажет. Сапаны бақылаудың осы аспектісін өзгерту жөніндегі нұсқаулар Одақ Фармакопеясының тиісті жалпы баптарында келтірілген.

      5. Тұрақтылықты зерттеу

      72.      Тұрақтылықты зерттеу осы Қағидалардың 8-тарауының талаптарына сәйкес жүргізілуі тиіс.

      73.      Тіркеу куәлігін ұстаушы дайын қан препараттары үшін басқа өндірістік алаңнан жеткізілетін аралық өнімдердің тұрақтылығына зерттеу жүргізуі тиіс.

      6. Бөгде агенттердің контаминация тәуекелін бағалауы

      6.1. Өндіріс процесін жоспарлау

      74.      Пайдаланылатын вирустарды таңдауды және алынған деректерді түсіндіруді қоса алғанда, валидациялық зерттеулерді жоспарлау бойынша негізгі талаптар осы Қағидалардың 4-тарауында қамтылады.

      75.      Осы бөлімде қан препараттарының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шараларды ұйымдастыру бойынша қосымша ақпарат келтіріледі. Вирустық қауіпсіздікті барынша қамтамасыз ету мақсатында өндіріс процестерін немесе оларды модификациялауды жоспарлау кезінде осы Қағидалардың 4-тарауының және осы тараудың ережелерін ескеру қажет. Қан препараттарын өндірушілер процеске енгізілген вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың нақты сатыларын таңдауды негіздеуі қажет.

      6.2. Өндіріс процесіне вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың тиімді кезеңдерін енгізу

      76.      Өндірістік процеске әртүрлі физикалық-химиялық қасиеттері бар вирустардың кең спектрін вирустық инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың тиімді сатыларын қосу және олардың валидация рәсімдерін жүргізу – қан препараттарының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз етудің міндетті элементі (кезең тиімділігін бағалауға қойылатын талаптар осы Қағидалардың 4-тарауында келтірілген). Кейбір қауызсыз вирустардың (мысалы, жануарлар парвовирустарының) көпреттік термиялық өңдеуге жоғары төзімділігіне және кейбір вирустардың шамалы мөлшеріне (мысалы, цирковирустарға) байланысты мембраналық сүзгілеу кезінде кіші кеуектері бар сүзгілер арқылы өту қабілетіне байланысты тек бір кезеңді қосқан кезде ғана бүйрексіз вирустарды тиімді инактивациялау және (немесе) жою мүмкін емес. Сондықтан бірінші кезеңнен кейін инфекциялық күйінде қалған вирустар екінші кезең өткізілгеннен кейін инактивацияланады деген болжамға сүйене отырып, әртүрлі физикалық-химиялық қасиеттері бар вирустардың кең диапазонына бағытталған әсер ету тетіктері әртүрлі вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың кемінде екі өзара толықтыратын тиімді сатысын қосу қажет. Міндетті түрде кезеңдердің бірі қауызсыз вирустарды жоюға бағытталуы тиіс.

      77.      Өндірушілер вирустардың кең спектрін жоюға немесе инактивациялауға бағытталған қосымша тазарту қадамдарын әәзірлеуі немесе енгізуі керек. Бұл белгілі вирустар мен жаңа белгісіз вирустарға қатысты вирустық қауіпсіздік профилін арттырады.

      78.      Бір-бірін тиімді толықтыратын және әртүрлі физика-химиялық қасиеттері бар қауызды және қауызсыз вирустардың кең спектріне бағытталған инактивация және (немесе) элиминация кезеңдерін әзірлеу бірқатар жағдайларда мүмкін емес немесе өте қиын екенін ескеру қажет.

      79.      Әртүрлі физикалық-химиялық қасиеттері бар қауызды да және қауызсыз да вирустардың кең спектрін инактивациялауда және (немесе) элиминациялауда белгілі бір өндірістік кезеңнің тиімділігінің сенімді дәлелі болған кезде және тазалау рәсімі вирустардың инактивациясына және (немесе) элиминациясына сенімді ықпал ететін қосымша сатыларды қамтыған жағдайда, екінші тиімді кезеңді өндіруші көздемеуі мүмкін.

      80.      Плазмада болуы мүмкін вирустарды шартты түрде екі топқа бөлуге болады: бірнеше тазарту кезеңдерін қолдана отырып, инактивациялауға және (немесе) элиминациялауға болатын вирустар және бірнеше сатыда тазартуға төзімді вирустар. Плазмада дәрілік препараттардың нақты топтарының инактивациясының және (немесе) элиминациясының бүгінгі күні әзірленген барлық рәсімдеріне төзімді вирустардың болуы мүмкін. Өндірушілер белгілі және белгісіз вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың жаңа әдістерін үздіксіз жетілдіріп, әзірлеуі қажет.

      Вирустарды элиминациялаудағы бөліну процестерінің рөлі

      81.      Фракциялау немесе тазарту рәсімдері сияқты бөлу процестері (мысалы, хроматографиялық) вирустарды элиминациялауға ықпал етуі мүмкін. Фракциялау әдісімен ғана алынған қан ұю факторларының препараттарын және көктамыр ішіне енгізуге арналған иммуноглобулиндерді енгізу кезінде пациенттерге вирустардың берілу жағдайлары болуы мүмкін. Плазманы бөлу процестеріне зертханалық ауқымда бақылау және модельдеу қиын болатын көптеген ауыспалы факторлар кіреді.

      82.      Вирустардың физика-химиялық қасиеттеріндегі шамалы айырмашылықтар олардың бөлінуіне айтарлықтай әсер етуі мүмкін, бұл валидация нәтижелерін экстраполяциялауды қиындатады. Бөлуге антиденелердің болуы немесе болмауы да әсер етуі мүмкін. Ендеше, бөлу процестерінің сенімді тиімділікке ие екендігін растау қиын болуы мүмкін.

      83.      Фракциялау вирустарды элиминациялауға үлес қосуы мүмкін болғандықтан, егер жаңа өндіріс процестері стандартты фракциялау әдістерімен сәйкес келмесе, валидациялық зерттеулер мен клиникалық қауіпсіздікке ерекше назар аудару қажет.

      Вирустардың инактивациясы және (немесе) элиминациясы
сатыларының қан препаратына әсері

      84.      Қан препаратының тіркеу дерекнамасында вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың таңдап алынған кезеңдерінің қан препаратының сапасы мен қауіпсіздігінің жалпы бейініне теріс әсерінің жоқ екендігінің дәлелдерін негіздеу және ұсыну керек. Сондай-ақ, терапиялық тиімділігіне кепілдік беру үшін алынатын қан фракциясының ақуыз тұтастығы мен биологиялық белсенділігін сақтауды қамтамасыз етуге ерекше назар аудару керек, атап айтқанда неоантигендердің пайда болу қаупін, қанның ұю факторларын жандандыру нәтижесінде тромбогендік әлеуеттің жоғарылау қаупін, препаратта қан препаратын өндіру процесінде пайдаланылатын заттардың уытты қалдық қоспаларының болуын төмендетуге тырысу керек.

      6.3. Вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау
рәсімдері

      85.      Осы кіші бөлім тізбесі түпкілікті болып табылмайтын және басқа да рәсімдермен толықтырылуы мүмкін вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау практикасында кең таралған рәсімдердің сипаттамасын қамтиды.

      Этанолмен преципитация

      86.      Этанолмен фракциялау әдісі бөгде вирустарды инактивациялау емес, элиминациялау есебінен иммуноглобулиндер мен адам альбумині препараттарының вирустық қауіпсіздігін арттыруға ықпал етуі мүмкін.

      87.      Этанол тек преципитат ретінде ғана емес, сонымен қатар бөлме температурасында және одан жоғары температурада айқын көрінетін дезинфекциялық қасиеттерге ие. Егер преципитация сатысында плазма мен вирустар компоненттерінің әртүрлі бөлінуі орын алса, онда мақсатты емес фракцияның жойылуымен бірге вирустардың элиминациясы орын алады. Қосымша, преципитацияланатын белоктарды центрифугалау немесе балама әдісі – сүзу көмегімен бөлуге болады. Преципитацияланатын ақуыздарды сүзу кезінде қолданылатын сүзгілердің бітеліп қалуын болғызбау мақсатында бөлу процесінің вирустарды элиминациялау қабілетін күшейтетін қосымша сүзгіш материалдар (filter aids) пайдаланылады.

      Қан препараттарының ерітінділерін пастеризациялау

      88.      Адам альбумині препараттарының ерітінділерін 60 ºC температурада 10 сағат бойы бастапқы қаптамада қыздыру - препараттардың осы тобы үшін вирустарды инактивациялаудың фармакопеялық әдісі. Пастерлеу әдісі вирустарды инактивациялау үшін және қан препараттарының басқа топтары үшін қолданылады. Осы Қағидалардың 4-тарауына сәйкес қыздыру қауызды және кейбір қауызсыз вирустарды инактивациялаудың тиімді сатысы болып табылады. Пастеризациялау кезеңінің тиімділігі ерітіндінің құрамына, температура мен рәсімді жүргізу уақытына байланысты. Қан ақуызы құрылымының бүтіндігін сақтауды қамтамасыз ету және неоантигендердің түзілу қаупін барынша азайту үшін пастеризациялауды вирустарды инактивациялау процесіне әсер етпейтін мұқият таңдалған тұрақтандырғыштардың қатысуымен жүргізу керек.

      Қан препараттарының лиофилизацияланған нысандарын қыздыру

      89.      Қарастырылған әдіспен вирустарды инактивациялаудың тиімділігі лиофилизаттың қасиеттеріне және қыздыру жағдайларына байланысты. Вирустарды тазалаудың валидациялық зерттеулерінің, сондай-ақ ақуыздың бүтіндігін және агрегаттар құрамын сақтауды зерделеудің негізінде қалдық ылғалдылықтың жоғарғы және төменгі шегін белгілеу керек. Егер қан препараты бастапқы қаптамада қыздырылса, онда барлық үлгілер арасындағы қалдық ылғалдылық айырмашылықтары белгіленген шектерге сәйкес келуі тиіс. Қалдық ылғалдылық - бұл ерекше сыни параметр, оны бастапқы қаптаманың әр бірлігінде бұзбайтын әдістермен өлшеген жөн (мысалы, инфрақызыл спектроскопия арқылы). Қыздыру процесінде температура мен қыздыру уақытын бақылау қажет.

      "Еріткіш / детергент" әдісімен өңдеу

      90.      Тритон Х-100 немесе Твин 80 сияқты детергентпен үйлескен три-н-бутилфосфат (ТБФ) сияқты қан препараттарын еріткішпен өңдеу қабықты вирустарды инактивациялауы мүмкін. Өңдеуді бастау алдында қолданылатын ерітінділерді вирус болуы мүмкін және оны өңдеуден қорғайтын үлкен агрегаттардан тазарту керек. Бұған еріткіш (детергент) қосылғанға дейін жүргізілуі керек сүзу арқылы қол жеткізуге болады немесе егер ол қосылғаннан кейін жасалса, сүзгілердің инкубацияланған ерітіндідегі осы қоспалардың құрамына әсер етпейтінін растау қажет.

      91.      Реакциялық қоспаның физикалық қасиеттерін валидациялау нәтижесінде өңдеудің барлық кезеңі ішінде оның біркелкілігі мен ерітіндідегі температураның тұрақтылығының дәлелдемесін алу қажет.

      92.      Өңдеу процесінде қосылатын еріткіш пен детергенттің қажетті мөлшерін сақтау және олардың дайын препараттағы қалдық құрамын анықтау мұқият бақылауға жатады. "Еріткіш / детергент" әдісімен өңдеу қауызсыз вирустарды инактивациялау үшін тиімді емес.

      93.      "Еріткіш / детергент" әдісінің валидациялық зерттеулерін жүргізу кезінде инактивациялау тиімділігіне теріс әсер етуі мүмкін плазманың аралық фракцияларындағы липидтердің ықтимал жоғары құрамын ескеру қажет.

      Вирустар санын азайтуға арналған сүзу

      94.      Вирустардың санын азайту үшін сүзу әдісін қолданудың күрделілігі мөлшері қолданыстағы сүзгілердің тесіктерінің мөлшерінен едәуір аз вирустардың болуымен және бөлінетін фракцияның қанағаттанарлық шығуын қамтамасыз ету қажеттілігімен байланысты (мысалы, VIII қанның ұю факторы). Сүзгілердің кейбір түрлері ұю факторларының белсенділігін тудыруы мүмкін, бұл сүзу үшін қолданылатын материалдарды мұқият таңдауды қажет етеді.

      95.      Вирустарды жою үшін сыни параметрлерді көрсете отырып, таңдалған сүзгінің әрекет ету тетігінің сипаттамасын ұсыну қажет (мысалы, көлемнің сүзу ауданына қатынасы, ерітіндінің иондық күші, рН, ағынның жылдамдығы, қысым және ақуыз мөлшері). Бұл сыни параметрлер қолайлы валидациялық зерттеулерді таңдау кезінде қолданылады. Өндірісішілік бақылаудың маңызды шаралары сүзгінің тұтастығын растау сынақтары болып табылады. Қосымша валидациялық зерттеулерде пайдаланылатын сүзгілерді қолдану тиімділігін өндіріс процесінде пайдаланылатын сүзгілердің тиімділігімен салыстыру қажет. Вирустардың агрегациясы сүзгілеу кезінде вирустарды жою деңгейіне теріс әсер етуі мүмкін. Мұны зертханалық жағдайда культивациялауға және концентрациялауға жататын вирустармен валидациялық зерттеулер жүргізу кезінде ескеру керек және олардың агрегация дәрежесі плазмадағы вирустың агрегациялану дәрежесінен өзгеше болуы мүмкін. Өндіруші сүзгілеу үшін қолданылатын материалдардың қасиеттері туралы ақпарат та беруі тиіс. Сүзу арқылы вирустарды жою тиімділігіне әсер ететін факторлар қан препаратындағы антиденелермен конъюгация мүмкіндігі, мембрананың бетіне вирустардың адсорбциясы, буферлік ерітінділер құрамының әсері және т. б болып табылады.

      Мұны вирустарды валидациялық зерттеу және стандартты өндіріс процестері кезінде ескерген жөн.

      рН төмен мәндерінде инкубациялау

      96.      Адам иммуноглобулиндері препараттарының ерітінділерін инкубациялау кезінде рН төмен мәндерінде (шамамен 4,0) кейбір қауызды және қауызсыз вирустар инактивацияланады (мысалы, А гепатиті вирусы мен жануарлар парвовирустарының емес, В19 парвовирусының инактивациясы дәлелденді). Кейбір қауызды вирустар адам альбуминін өндіру кезінде алынатын құрамында этанол бар аралық фракцияларда рН мәні төмен инкубациялау кезінде инактивациялануы мүмкін. Валидациялық зерттеулер жүргізу кезінде қауызды вирустар үшін де, қауызсыз вирустар үшін де алынатын қысқару коэффициенттері инкубациялау ұзақтығына, температураға, ақуыз концентрациясына, препарат құрамына және пайдаланылған вирус штаммына байланысты болады.

      7. Қан препараттарының жекелеген топтары үшін
ескерілетін факторлар

      7.1. Ұю факторлары

      97.      Қанның ұю факторларының препараттарын өндіру кезінде вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың тиімді кезеңдерін енгізу қан препараттарының осы тобы үшін міндетті.

      98.      Қанның ұю факторларының препараттарын қолданғанда А гепатиті және B19 адам парвовирусы сияқты қауызсыз вирустардың берілу жағдайлары белгілі.

      99.      IX факторы бар препараттар үшін өндіріс процесіне А гепатиті вирусын және B19 парвовирусын инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың тиімді кезеңдерін қосу керек. Қыздыру арқылы инактивация сияқты осындай кезеңдер белгілі бір қауызсыз вирустар үшін кейбір шектеулерге ие болуы мүмкін болғандықтан, өндірушілер наносүзу сияқты элиминация рәсімін қолдана отырып, қызуға төзімді, көлемі шағын қауызсыз вирустарға қатысты қауіпсіздік деңгейін арттыруы қажет.

      100.      Молекулаларының үлкен мөлшері молекулалардың мөлшеріне негізделген вирус бөлшектерінен бөлуді қиындататын VIII фактор препараттары (және VІІІ фактор мен Виллебранд факторының кешені бар препараттар), Виллебранд факторы және фибриноген үшін өндірістік процесс кезеңдерінің кем дегенде біреуі А гепатиті вирусына қарсы тиімді болуы тиіс, ол үшін инактивация рәсімдерінің қолайлылығы көрсетілді. Кейбір вирустар (мысалы, жануарлардың парвовирустары) инактивацияның физика-химиялық әдістеріне өте төзімді екендігі белгілі, сондықтан вирустың осы түрін инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың тиімді кезеңін әзірлеу қиынға соғуы мүмкін. B19 адам парвовирусын жылумен өңдеудің мұқият жасалған кезеңдерімен инактивациялауға болады (мысалы, қолайлы жағдайда пастеризациялау немесе қалдық ылғалдылықтың тиісті деңгейінде құрғақ бумен өңдеу). Парвовирустарды сүзу арқылы алып тастауға болады (ұю факторларына қолданылатын тері тесігінің мөлшеріне байланысты).

      7.2. Иммуноглобулин препараттары

      101.      Иммуноглобулин препараттары көбінесе вирустық бейтараптандыратын антиденелердің құрамына байланысты белгілі қауызсыз вирустарға қатысты жоғары қауіпсіздік профиліне ие. Иммуноглобулиндер препараттарының вирустық контаминация тәуекелін белгісіз қауызсыз вирустардың болуы немесе вирустардың бейтараптандырылуына кепілдік бермейтін мөлшерде антиденелердің болу мүмкіндігіне байланысты толық жоққа шығаруға болмайды. Иммуноглобулиндер препараттарын өндіру процесіне қауызсыз вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың кем дегенде бір тиімді сатысын енгізу міндетті.

      102.      Этанолмен фракциялау және (немесе) преципитация тиісті бақылау мен валидацияны орындаған жағдайда, қауызсыз вирустарды инактивациялаудың тиімді кезеңі деп таныладыЕгер этанолмен фракциялау және (немесе) преципитация қауызсыз вирустарды инактивациялаудың тиімсіз кезеңі болып саналса, өндірістік процеске басқа, неғұрлым тиімдісін қосуды көздеу қажет. Тек хроматографиялық тазарту рәсімдерін пайдаланған кезде, қауызсыз вирустарға қарсы тиімді қосымша кезең (кезеңдер) енгізу керек. Иммуноглобулиндерді өндіру процесінде вирус мөлшерін азайту үшін сүзу әдісін қолдану (тері тесігінің мөлшері 15-20 нм) көптеген қауызсыз вирустарды жоюдың тиімді кезеңі болып саналады.

      7.3. Адам альбумині препараттары

      103.      Терминалды пастеризация жүргізу арқылы фракциялаудың стандартты тәсілімен алынған адам альбуминінің препараттары вирустық қауіпсіздіктің жоғары бейініне ие. Алайда валидациялық зерттеулер барысында алынған өндіріс процесі барысында вирустар санының азаюы туралы қосымша ақпарат талап етіледі.

      7.4. "Еріткіш/детергент" әдісімен өңделген плазма

      104.      "Еріткіш/детергент" әдісімен вирусинактивацияланған плазманың қауызды вирустарға, сондай-ақ А гепатиті вирусына және B19 парвовирусына қатысты жоғары қауіпсіздік бейіні бар. Донорлардың қанында болуы мүмкін басқа да қауызсыз вирустармен контаминация қаупі төмен деп саналады, өйткені плазма пулдарында вирустық бейтараптандыратын антиденелер болады деп болжанады. Қауызсыз белгісіз вирустармен контаминация қаупі өте жоғары, сондықтан плазма өндірушілер донорлар популяциясындағы эпидемиологиялық жағдайға мұқият мониторинг жүргізуі қажет.

      8. Вирустардың инактивациясын және (немесе) элиминациясын валидациялық зерттеу

      8.1. Валидациялық зерттеулер жүргізу үшін вирустарды таңдау

      105.      Вирустарды таңдау жөніндегі жалпы нұсқаулар осы Қағидалардың 4-тарауында келтірілген. Валидациялық зерттеулер жүргізу үшін модельдік вирустардың ең аз жиынтығы мыналарды қамтуы тиіс:

      а) қауызды вирустар.

      АИТВ-1. АИТВ-1 зертханалық штаммы АИТВ-1 және АИТВ-2 үшін модельдік болып табылады. АИТВ-2 вирусының зертханалық штаммын пайдалана отырып, қосымша валидациялық зерттеулер жүргізу талап етілмейді, өйткені оның инактивация сатыларының әсері АИТВ-1-ге ұқсас. АИТВ-1 зертханалық штаммы еріткішпен (детергентпен) өңдеу, температуралық өңдеу және этанолмен фракциялау сияқты технологиялық сатыларды валидациялық зерттеулерде пайдаланылмайды. Вирустық жүктемені азайтудың жаңа әдістерін валидациялау үшін АИТВ-1 қолдану қажеттілігін әдістің сенімділігі қабықты вирустардың басқа модельдерін пайдалана отырып зерттелуі мүмкін екендігіне жеткілікті дәлелдер болмаған кезде қарастырған жөн;

      С гепатитінің вирусы. С гепатитінің вирусы биохимиялық қасиеттері бойынша Flaviviridae тұқымдасына жатады, оның ішінде пестивирустар мен флавивирустар бар. Бүгінгі күні С гепатиті вирусын культивациялаудың қол жетімді әдістері жоқ. С гепатиті вирусын инактивациялау әдістерін валидациялау үшін вирустардың көптеген үлгілері , оның ішінде пестивирустар (мысалы, ірі қара малдың вирустық диареясының қоздырғышы), флавивирустар (мысалы, Батыс Ніл безгегі, кене энцефалиті немесе сары безгегі вирустары) және тогавирустар тұқымдасы (мысалы, Синдбис вирусы) тұқымдастары қолданылады. Бүгінгі күніі қолда бар С гепатиті вирусы туралы деректер валидациялық зерттеулер үшін вирустың неғұрлым қолайлы моделін таңдау үшін жеткіліксіз, сондықтан валидация барысында алынған деректерді түсіндіру және моделін таңдауда сақтық қажет. Ірі қара малдың пексавирус тұқымдасына жататын диарея вирусының азаюы фракциялаудың кейбір кезеңдерінде қиындық тудыруы мүмкін, өйткені ол флавивирустың, тогавирустың басқа модельдеріне қарағанда рН төмен мәнінің әсеріне төзімді болуы мүмкін. Осыған байланысты ірі қара малдың диарея вирусы С гепатиті вирусының ең нашар сценарийінің моделі бола алады;

      қауызды ДНК-вирусары. Қанның сұйық бөлігінің ластану тәуекелі аз. Алайда, кейбір герпесвирустар вирусемияны тудыруы мүмкін болғандықтан, қолайлы қауызды ДНҚ вирусын (мысалы, герпесвирус-жалған құтырудың қоздырғышы (Аусеки ауруы)) қолдана отырып, валидациялық зерттеулер жүргізу қажет. Бүгінгі күні зертханалық көбею үшін қол жетімді В гепатиті вирусының индикация жүйесі жоқ. Үйректердің В гепатиті вирусы адамның В гепатиті вирусының моделі ретінде қолданылуы мүмкін. Алайда, бұл ретте осы вирустың тасымалдаушысы болып табылатын иесі-биологиялық дарақты (үйрек немесе үйректердің бастапқы жасушалары) индикациялау үшін пайдалану қажеттілігі туындайды. Демек, үйректердің В гепатиті вирусын валидациялық зерттеулер жүргізу үшін модельдік вирустардың ең аз жиынтығына енгізу талабы міндетті емес. Инактивацияның жаңа рәсімдерінің тиімділігі (мысалы, УК-сәулелендіру) едәуір дәрежеде өзіне қатысты инактивацияның немесе жоюдың тиімділігін вирустық модельдердің шектеулі санынан экстраполяция жасау мүмкін болмайтын қауызды вирустың түріне байланысты болған ерекше жағдайларда үйректердің В гепатиті вирусын пайдалану керек;

      б) қауызсыз вирустар.

      Қауызсыз вирустардың вирустық инактивациясына және (немесе) элиминациясына валидация жүргізу үшін жүргізілген кезеңдердің тиімділігін бағалай отырып, инактивацияға және (немесе) элиминацияға сезімтал модельдік вирустарды пайдалану керек. Мысалы, қанның ұю факторлары препараттарын өндіру кезінде қолданылатын жылумен өңдеу арқылы вирустарды инактивациялау кезеңі А гепатитінің инфекциялығын төмендетуде тиімді болуы мүмкін, бірақ басқа қауызсыз вирустарға қарсы тиімді емес.

      Қанның ұю факторлары препараттарының кейбір топтарымен әлеуетті контаминацияны А гепатиті вирусымен байланыстырады. Қанның ұю факторлары препараттарын өндіру сатыларын валидациялау кезінде А гепатиті вирусы үшін моделдік вирусты қолдануды көздеу керек. Қанның ұю факторлары препараттарын өндіру сатыларын валидациялау B19 парвовирусының қолайлы моделі пайдаланыла отырып жүргізіледі. Әдетте иттердің, шошқалардың, тышқандардың және ірі қара малдың парвовирустары модельдік вирустар ретінде қолданылады.

      А гепатиті вирусының және B19 парвовирусының модельдерін пайдалана отырып, иммуноглобулиндер препараттарының өндірісіне валидация жүргізу талап етілмейді. Алайда, антиденелермен байланысты емес вирус модельдерін зерттеуде алынған деректер вирустық бейтараптандыратын антиденелері бар аралық өнімдердегі герпес вирусы немесе B19 парвовирусы мөлшерінің қысқаруын дәл көрсете алмауы мүмкін. Осыған байланысты мұндай валидация А гепатиті вирусын және (немесе) B19 парвовирусын жою қабілетін бағалау үшін жүргізілуі (бірақ міндетті емес) мүмкін.

      Валидация кезінде белгісіз қауызсыз вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау үшін кезеңнің тиімділігін бағалау мақсатында қауызсыз вирустардың модельдерін пайдалану қажет;

      в) сүзу сатыларының (наносүзу) тиімділігін валидациялық зерттеу үшін пайдаланылатын модельдік вирустар.

      Наносүзу сатылары қан препараттарын өндіруде кеңінен қолданылады. Валидациялық зерттеулерде наносүзудің пайдаланылатын жүйесіне қарамастан, әртүрлі мөлшердегі вирустарды пайдалана отырып, қан препараттарының әрбір тобы үшін вирус инфекциялығының төмендегенін растау қажет. Наносүзуді жүргізу кезінде орын алуы мүмкін вирустың инактивациясы және (немесе) элиминациясы вирустардың жойылуын тек сүзгінің көмегімен сандық анықтауды қиындатады.

      Орнықтылық сынақтарында негізгі назар белгілі бір сүзгі көмегімен жою қиын вирустарға аударылуы тиіс. Өлшемі шағын қауызсыз вирустарды жоюға арналған тесіктері шағын сүзгілер үшін вирустар панеліне А гепатиті вирусының моделі және В19 парвовирус моделі (мысалы, иттердің, шошқалардың, тышқандардың және ірі қара малдың парвовирустары) кіруі тиіс. Өлшемі орташа вирустарды жоюға арналған тесіктердің орташа мөлшері бар сүзгілер үшін валидациялық зерттеулерде АИТВ және қауызды вирустардың біреуін (мысалы, ірі қара малдың диарея вирусы) пайдалану керек.

      8.2. Валидациялық зерттеулерді шектеу

      106.      Қан препараттарының өндірістік процесі барысында вирустың инактивациясы және (немесе) элиминациясы тиімділігінің анық эксперименттік растауын алуға және алынған деректерді түсіндіруге бірқатар факторлар әсер етуі мүмкін. Қан препаратындағы антиденелер вирустардың бөлінуін және олардың инактивацияға сезімталдығын қиындатуы мүмкін, сондай-ақ вирустардың жұқтыру қабілетін бейтараптандыру арқылы зерттеу дизайнын әзірлеуді қиындатуы мүмкін. Оның үстіне, араластырылмаған плазма немесе одан алынған фракциялар, әдетте, вирустарды индикациялау үшін қолданылатын жасуша дақылдары үшін улы болып табылады; этанол және этилакридинлактат сияқты химиялық заттардың аралық өнімдерде болуымен байланысты болуы мүмкін. Осыған байланысты, талдау жүргізер алдында осындай әсерді жою үшін арнайы әзірленген рәсімдерді (мысалы, сұйылту, диализ және т. б.) орындау қажет болуы мүмкін. Қан препараты немесе оны дайындау немесе өңдеу үшін пайдаланылатын химиялық заттар вирустардың қасиеттерін өзгертуі мүмкін (мысалы, олардың инкапсуляциясына және (немесе) агрегатталуына әкелуі мүмкін), бұл қалдық инфекция жұқтыру қабілетінің сенімді сандық көрсеткіштерін алу үшін қиындықтар туғызуы мүмкін. Вирустық жүктемені өлшеу және оны қысқарту жөніндегі кезеңдердің мүмкіндіктерін айқындау үшін нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдістерін пайдалануға жол беріледі. Осындай әдістерді қолдана отырып зерттеулер процестер бір өңдеу кезеңінде (мысалы, каприл қышқылымен фракциялау) немесе инфекциялылықы сандық талдау мүмкін болмаған кезде (мысалы, вирустық бейтараптандыратын антиденелердің болуына байланысты) вирустарды жою мен инактивациялауды бөлу үшін жүргізілуі мүмкін.

      8.3. Вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау үшін өңдеудің қосымша кезеңдерін енгізу стратегиясы

      107.      Қан препараттарын өндірушілер жаңа ғылыми деректердің пайда болуын ескере отырып, вирустарды инактивациялаудың және (немесе) элиминациялаудың жаңа әдістерін үнемі әзірлеп, өндіріс процесіне енгізуі тиіс.

      108.      Қан препараттарын өндіру процесінде вирустық қауіпсіздік деңгейін арттыру үшін мүмкіндік пайда болған кезде өндіруші процеске өзгерістер енгізу кестесін белгілеуге және негіздеуге, сондай-ақ мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарына өндірісті жетілдіру туралы есептерді тұрақты түрде ұсынуға міндеттеме қабылдауға тиіс. Өндіріс процесіне өзгерістер енгізу өндірушінің мүмкіндіктерін ескере отырып, мүмкіндігінше қысқа мерзімде жүргізілуі тиіс. Өзгерістер енгізіліп жатқанда, дәрігерлерге қан препараты туралы өзекті ақпарат беру мақсатында қан препараты туралы барлық қолда бар деректерді сыни бағалау керек (мысалы, инфекциялық агенттер туралы ақпаратты дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына енгізу).

      8.4. Вирустық жүктемені төмендету әдістерінің қайталама валидациясы

      109.      Қан препаратын өндіру процесіне немесе оның жекелеген кезеңдеріне елеулі өзгерістер енгізген кезде қайталама валидациялық зерттеулер жүргізу қажет. Қайталама валидациялық зерттеулер жүргізу қажеттілігінің болмауын өндіруші негіздеуі тиіс.

      110.      Қан препаратын клиникалық қолдану кезінде вирус жұқтырудың әрбір жағдайын тиісті шаралар қабылдау үшін мүше мемлекеттердің өндірушілері мен уәкілетті органдары (сараптама ұйымдары) талдауға тиіс.

      8.5. Жануарлардың кеуекті энцефалопатиясы қоздырғыштарының берілу тәуекелінің азаюын бағалау

      111.      Жануарлардың инфекциялық кеуекті энцефалопатиясы қоздырғыштарының берілу тәуекелін бағалау үшін Одақ органдарының дәрілік заттар айналымы саласындағы және ветеринария саласындағы тиісті актілерін басшылыққа алу қажет.

      9. Вирустардың берілу тәуекелін бағалау

      9.1. Қан препараттарының вирустық қауіпсіздігі тәуекелін бағалаудың жалпы тәсілдері

      112.      Осы бөлімде қан препараттарын өндірушілер басшылыққа алуға тиіс олардың вирустық қауіпсіздігі тәуекеліне бағалау жүргізу жөніндегі жалпы нұсқаулар келтірілген. Мұндай бағалауды жүргізу вирустарға қатысты қан препаратының қауіпсіздігі туралы тұжырымдарды, сондай-ақ дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына қойылатын талаптарға № 19 қосымшаға сәйкес препарат туралы ақпаратта көрсетілген кез келген қалған ықтимал тәуекелді негіздеу үшін қажет. Тәуекелді бағалау мүмкіндігінше қанның дайын препаратының белгілі бір дозасында вирустық контаминант құрамының болу ықтималдығын сандық бағалауды қамтуы тиіс. Төменде келтірілген қағидаттарды белгілі және жаңадан анықталған вирустарға да қолдануға болады.

      9.2. Қан препараттарының вирустық қауіпсіздігі қаупін бағалау қағидаты

      113.      Қан препараттарының вирустық қауіпсіздігі қаупін бағалау қағидаты дайын қан препараты дозасындағы вирустардың инфекциялық бөлшектерінің ықтимал мөлшеріне әсер ететін мынадай факторларға кешенді талдау жүргізу болып табылады:

      плазма жинау өңіріндегі эпидемиологиялық жағдай;

      вирусемия титрлері;

      вирус маркерлеріне тестілеудің болуы;

      вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау кезеңдері;

      дайын препараттың шығуы.

      Тәуекелді бағалаудың анықтығы мен сенімділігі осы факторлар туралы қол жетімді ғылыми ақпараттың қол жетімділігіне байланысты болады. Тәуекелді бағалау үшін вирустық қауіпсіздік туралы сенімділікпен мәлімдеуге мүмкіндік беретін нәтижелерді алу үшін мүмкін болатын ең нашар жағдайларды қарастырған жөн. Сондай-ақ, өндіріс процесінің бастапқы материалдарда болуы мүмкін осы вирустың ықтимал санына (вирустың ықтимал бастапқы саны) қатысты вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау (вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау жалпы қабілеті) мүмкіндігіне бағалау жүргізу қажет. Қосымша осындай препараттың бір дозасын өндіру үшін қажетті бастапқы материалдардың санын ескере отырып, дайын қан препаратының бір дозасының ықтимал вирустық контаминациясын бағалауға болады.

      9.3. Вирустың ықтимал бастапқы мөлшері

      114.      Қан препараттарын өндіру үшін пайдаланылатын плазма пулын контаминациялауы мүмкін плазмада болуы мүмкін вирустардың санын (вирустың ықтимал бастапқы мөлшері) бағалау қажет. Вирустың ықтимал бастапқы саны плазмасы плазманың өндірістік пулына түсуі мүмкін вирусемиясы бар донорлардың санымен, әрбір донордан алынған плазма көлемімен және вирустарға сынақ жүргізу кезінде анықталмауы мүмкін контаминацияланған донорлық үлгідегі вирус титрі арқылы айқындалады.

      115.      Вирус контаминацияланған плазма үлгілерінің саны донорлар популяциясының эпидемиологиялық сипаттамасына және әрбір донордың донация жиілігіне байланысты болады.

      116.      Донорларды іріктеу мен бөлудің пайдаланылатын критерийлері, карантиндік сақтауды ұйымдастыру тәртібі және плазманың өндірістік пулына түсуі мүмкін плазманың контаминацияланған үлгілерінің санын қысқарту тиімділігі сияқты факторлардың үлесін бағалау керек.

      117.      Плазмаға арналған негізгі дерекнамадан донорлардың нақты популяциясы туралы кез келген қолжетімді ақпарат қан препараттарының вирустық қауіпсіздігі тәуекелін бағалау кезінде пайдаланылуы тиіс. Егер мұндай ақпарат болмаған жағдайда, оны басқа дереккөздерден (мысалы, донорлық популяцияның жалпы эпидемиологиялық зерттеулерінен немесе эксперименттік зерттеулерінен) іздеу керек.

      118.      Вирусемия кезеңін оның ұзақтығын және вирус титрін ескере отырып сипаттау керек. Арнайы әдістерді (серологиялық немесе нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдістерін) пайдалана отырып, жеке скринингті орындау кезінде осындай технологиялардың көмегімен талдауға келмейтін контаминацияланған донорлық материалдағы вирус титрін назарға алу керек (мысалы, материал серологиялық терезе кезеңінде алынған).

      119.      Минипул тестілеу үшін пулдарға біріктірілген донорлық плазма үлгілерінің аликвоттарының белгілі бір санын білдіред. Минипулдарды тестілеу (мысалы, NAT технологиясының көмегін пайдалану кезінде) вирустың жоғары концентрациясы бар донорлық материалды анықтау және пайдаланудан алып тастаудың тиімді құралы бола алады. Екі жағдайда да (жекелеген донорлық үлгілерді тестілеу кезінде де, минипулды тестілеу кезінде де) плазманың өндірістік пулындағы вирустың ықтимал бастапқы мөлшері титрді және анықталмаған виремиялық үлгілердің санын шамамен бағалауды пайдалана отырып экстраполяциялануы тиіс. Плазманың барлық өндірістік пулын тестілеу кезіндегіге қарағанда, минипул немесе жеке донор деңгейіндегі контаминанттарды сәйкестендіруге және алып тастауға мүмкіндік беретін шаралардың көмегімен контаминацияны анықтау әлдеқайда жеңіл. Алайда, нуклеин қышқылдарын амплификациялау әдістерін пайдалана отырып, плазманың өндірістік пулын тестілеу әлеуетті вирустық контаминанттар құрамының жақсы бақыланатын жоғарғы шекарасын анықтауға мүмкіндік береді.

      9.4. Өндіріс процесінің вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау қабілетін бағалау

      120.      Өндіріс процесінің вирустарды инактивациялау және (немесе) (жою) және осы деректерді түсіндіру мүмкіндігін айқындау қағидаттары осы Қағидалардың 4-тарауында баяндалған. Өндірістің төмендетілген ауқымының жарамдылығын және вирустық жүктемені азайтудың алынған коэффициенттерінің қолайлылығын дәлелдеу керек. Вирустардан тазарту жөніндегі зерттеулердің басқа да шектеулері: әрбір кезеңде вирустық жүктеменің төмендеу логарифмдерінің жинақталуының дұрыстығы, валидациялық зерттеулерде пайдаланылған вирустардың жарамдылығы, инактивацияның және (немесе) элиминацияның өлшенетін деңгейінің эксперименттік шектеулері.

      121.      Жаңадан диагностикаланған вирустар үшін деректері бар вирустар модельдерімен салыстырғанда оларға тән барлық ерекше физикалық қасиеттерді мұқият қарастыру керек. Егер жаңа вирусты зерттеу зертханалық жағдайда жүргізілуі мүмкін болса, жаңа вирус қасиеттерінің бұрын алынған деректерге сәйкестігін бағалау үшін эксперименттік зерттеулер жүргізу қажет. Егер жаңа вирусты эксперименттік зерттеулерде қолдану мүмкін болмаса және бұрын алынған мәліметтер жаңа вирустар үшін қолайлы модель болып табылмайтын вирустарға қатысты болса, вирустың анағұрлым ұқсас моделімен эксперименттік зерттеулер жүргізу мүмкіндігін қарастыру қажет. Қолжетімді деректерге байланысты тиісті вирусты немесе вирустың неғұрлым ерекше моделін пайдалана отырып, одан әрі валидация жүргізу қажеттілігі туралы шешімді қан препаратының түрін ескере отырып қабылдау қажет.

      9.5. Вирустық қауіпсіздіктегі өзіндік ерекше антиденелердің рөлі

      122.      Вирустарды бейтараптандыратын өзіндік ерекше антиденелердің болуы қан препараттарының вирустық қауіпсіздік деңгейін жоғарылатуы мүмкін. Дайын қан препаратындағы антиденелердің спектрін анықтау және олардың вирустарды бейтараптандыру қабілетіне валидация жүргізу нақты қан препаратының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі өзіндік ерекше антиденелердің рөлін негіздеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Фракциялауға арналған плазма пулындағы өзіндік ерекше антиденелердің вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге қосқан үлесін бағалау қиын, өйткені өндірістің осы кезеңінде вирустарды өзіндік ерекше антиденелермен бейтараптандыру туралы ақпарат, сондай-ақ одан әрі өңдеу барысында антиденелері бар вирустық антигендер кешендерінің тұрақтылығын сақтау туралы деректер жоқ.

      9.6. Вирустық контаминация тәуекелін бағалаудың негізгі қағидаттары

      123.      Өндірістік процестің вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау қабілеті дайын қан препараты үшін жеткілікті қауіпсіздік запасын қамтамасыз етуге мүмкіндік беру үшін өндіріс процесінде анықталуы мүмкін вирустың ықтимал мөлшерінен едәуір асып түсуі тиіс. Вирустық жүктеменің қолайлылық көрсеткішінің нақты мәні жоқ, өйткені вирустық бөлшектердің санын азайту коэффициенті бағалау нәтижелерін түсіндірудің әртүрлі сапалық аспектілеріне байланысты. Қан препаратының бір дозасындағы (бір қаптамасындағы) вирустық бөлшектердің ықтимал қолайлы санын осы және басқа факторларды ескере отырып қарастыру кереккторов.

      Дайын қан препаратындағы вирус бөлшектерін санау

      124.      Дайын қан препаратының бір дозасын (бір қаптамасын) өндіру үшін қажетті плазма көлемін процестің өнімділігін, серияның мөлшерін және плазманың бір сериясынан алынатын дозалар санын (қаптамалар санын) ескере отырып анықтау қажет. Тиісті деректерді қан препаратын өндіру процесінің валидациясы кезінде алады. Плазманың қажетті мөлшері туралы ақпаратты, сондай-ақ вирустық инактивацияны валидациялық зерттеулерде алынған деректерді және вирустың ықтимал бастапқы мөлшері туралы деректерді қан препаратының бір дозасындағы (қаптамасындағы) вирус бөлшектерінің санын бағалау үшін пайдалану керек. Вирус бөлшектерінің шамамен саны мына формула бойынша есептеледі:


,

      мұнда:

      N – плазма препаратының бір құтысындағы вирус бөлшектерінің шамамен алынған саны;

      c – плазма бассейніндегі вирустың ықтимал концентрациясы;

      V – қан препаратының бір құтысын өндіру үшін қажетті плазма көлемі;

      R – валидациялық зерттеулерде алынған вирус санын қысқарту коэффициенті.

      Вирус бөлшектерінің санын есептеу мысалы осы Қағидалардың 2-тарауында келтірілген.

      125.      Қан препаратының бір құтысындағы вирустың болжамды бөлшектерінің санын, сондай-ақ адам үшін ең аз жұқтыратын доза туралы және әдетте адамға енгізу үшін пайдаланылатын қан препаратының мөлшері туралы қолда бар деректер аспектісінде қарастыруға болады. Адамды жұқтыру үшін жеткілікті дозаның кез келген көрсетілуін қан препаратын енгізу жолы туралы деректермен растау керек. Егер мұндай деректер қол жетімсіз болса, консервативті тәсілді қолданып, вирус геномын бастапқы материалдағы вирустың инфекциялық бөлшектерінің индикаторы ретінде пайдалану керек. Әдетте in vitro тиімділігі туралы деректерді қолдануға болмайды, өйткені инфекциялық бөлшектер мен жасуша дақылында алынған вирустың геномдары арасындағы байланыс in vivo-да болатын вирустың инфективтілігін көрсететінін түсіну қиын. Оның үстіне, жасуша дақылының сезімталдығы in vivo инфекциясының тиімділігін көрсетпеуі мүмкін.

      Клиникалық тәжірибе және байқау

      126.      Вирустардың қан препараты немесе ұқсас дәрілік препарат арқылы берілгені туралы барлық хабарламаларды қоса алғанда, вирустардың қан препараты арқылы берілуінің клиникалық тәжірибесін талдау қажет.

      127.      Клиникалық зерттеулер жүргізу кезінде пациенттерге қан препараттарын енгізу кезінде вирустардың берілу мүмкіндігі туралы ақпарат жеткіліксіз, өйткені оларға пациенттердің аз саны қатысады және қан препараттарының бірнеше сериясы ғана пайдаланылады.

      128.      Қан препаратын клиникалық қолданудың жинақталған тәжірибесі қауіпсіздікке теріс әсер ететін бірде-бір фактор (мысалы, эпидемиологиялық жағдай) елеулі өзгерістерге ұшырамаған жағдайда оның қауіпсіздігін бағалау үшін пайдалы болуы мүмкін.

      129.      Алайда, құжатталған берілудің болмауы қан препараттарының вирустық қауіпсіздігінің дәлелі емес, өйткені вирустың берілуінің тіркелмеген жағдайлары болуы мүмкін немесе қан препаратын белгілі бір инфекцияға сезімтал емес популяцияны емдеу үшін қолдануға болады. Это особенно важно для новых или тех вирусов, которые плохо изучены в рамках системы наблюдения (Бұл әсіресе жаңа немесе байқау жүйесінде нашар зерттелген вирустар үшін өте маңызды (мысалы, В19 парвовирусы).

      130.      Адамның альбумин препараттарын қоспағанда, тіркеу рәсімін жүргізу кезінде барлық қан препараттары үшін АИТВ, А, В, С гепатиттері вирустарының және B19 парвовирусының берілу қаупіне бағалау жүргізу керек. Тәуекелді бағалау дәрілік препаратты медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулыққа және медициналық қолдануға арналған дәрілік препараттың жалпы сипаттамасына қойылатын талаптарға № 19 қосымшаға сәйкес дәрілік препараттың жалпы сипаттамасындағы вирустық қауіпсіздікке және кез келген қалдық әлеуетті қауіпке қатысты тұжырымдарды негіздеу үшін пайдаланылады.

      131.      Тіркелген қан препараттарын қолдану кезінде B19 парвовирусының және А гепатиті вирусының берілу тәуекелін бағалау осы вирустарға қатысты тазарту шараларының тиімділігі дәлелдері болған кезде жүргізіледі. Мұндай мәлімдемелер болмаған кезде тәуекелді бағалау қажет емес. Кез келген жағдайда АИТВ-мен, В және С гепатитінің вирустарымен байланысты тәуекелді бағалау жүргізу талап етілмейді.

      132.      Тәуекелді бағалау Одақ Фармакопеясының фармакопеялық бабы негізінде өзіндік ерекшеліктерге сәйкес, ал онда осы бап болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының фармакопеялық баптарына сәйкес Кон бойынша немесе Кистлер-Нитцшман бойынша фракциялау әдістерімен жүргізілетін адам альбуминінің жаңа әзірленген немесе тіркелген дәрілік препараттары үшін жүргізілмейді. Адам альбумині дәрілік препараттарының жалпы сипаттамасына вирустық қауіпсіздік туралы жалпы нұсқауды қосу қажет. Егер адам альбумині препаратын өндіру үшін басқа әдістер қолданылса, тәуекелді бағалау қажет болады.

      133.      Плазма пулына, АИТВ немесе А, В және С гепатитінің вирустарына енгізілген донорлық материалды жұқтыру белгілері анықталған кезде мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарын (сараптама ұйымдарын) хабардар ету қажет.

      134.      Егер қан жинағаннан кейін алынған мәліметтер плазманың өндірістік пулына контаминацияланған донацияның түсуін көрсетсе, осы партия үшін тәуекелдерді бағалауды жүргізу қажет.
Мұндай жағдайларда қан препаратының тіркеу дерекнамасына енгізілген тәуекелдерді бағалауға сілтеме жасау қажет. Осындай тәуекелді бағалауды негіздеу үшін нуклеин қышқылдарын амплификациялау технологиясы көмегімен белгіленген плазманың өндірістік пулындағы ықтимал вирустық контаминанттар құрамының жоғарғы шегіне сілтеме жасауға болады.

      10. Медициналық бұйымдарда қосымша заттар ретінде және қосымша материалдар ретінде дәрілік заттардың басқа топтарын өндіру үшін пайдаланылатын қан препараттары

      135.      Қан препараттары дәрілік заттардың басқа топтарын шикізат материалдары ретінде (мысалы, адам альбумині жасушаларды культивациялауға арналған ортада пайдаланылады), реактивтер (мысалы, IX концентрацияланған факторды өндіру кезінде антитромбин қосылады), қолданыстағы заттар (мысалы, радиофармацевтикалық препараттар) немесе қосымша заттар ретінде (мысалы, адам альбумині IX концентрацияланған факторын өндіру кезінде қосылады) өндіру үшін кеңінен қолданылады. Қан препараттары дәрілік заттардың басқа топтарын шикізат материалдары ретінде (мысалы, адам альбумині жасушаларды культивациялауға арналған ортада пайдаланылады), реактивтер (мысалы, IX концентрацияланған факторды өндіру кезінде антитромбин қосылады), қолданыстағы заттар (мысалы, радиофармацевтикалық препараттар) немесе қосымша заттар ретінде (мысалы, адам альбумині плазмадан алынатын препараттарға қосылады, антитромбин протромбин кешені препараттарының конценттраттарына қосылады) өндіру үшін кеңінен қолданылады.

      10.1. Плазма жиналғаннан кейін ақпаратты қадағалап отыру

      136.      Осы тарауда келтірілген қан препаратын өндіру және әзірлеу кезінде пайдаланылатын бастапқы материалдарға, тікелей және кері бағыттарда қан (плазма) донорынан дайын қан препаратына дейін қадағалап отыруды ұйымдастыру жөніндегі шараларға қатысты қан препаратының тіркеу дерекнамасына қойылатын талаптар басқа дәрілік заттарды өндіру үшін пайдаланылатын плазмадан алынатын өнімдерге де немесе медициналық бұйымдар құрамында қанның қосымшы туындылары ретінде қолданылады. Бұл плазманың аралық өнімдерін өндіруші мен дайын дәрілік препаратты немесе медициналық бұйымды өндіруші арасында келісімшарт жасасуды білдіреді, онда донациядан кейін кемінде 30 жыл бойы осы плазма өнімдерін қадағалап отыру туралы жазба жүргізу айтылған.

      10.2. Сапа және өзіндік ерекшеліктер

      137.      Егер қан препараты дәрілік заттардың басқа топтарын өндіру үшін пайдаланылса немесе медициналық бұйымның құрамына енгізілсе, оның сапасы Одақ Фармакопеясының тиісті бабының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының тиісті бабының талаптарына, сондай-ақ емдік мақсатта қолдану үшін осындай қан препараттарын өндіру жағдайындағыдай сәйкес келуге тиіс.

      138.      Егер қан препараты дәрілік заттардың басқа топтарын өндіру үшін пайдаланылса немесе медициналық бұйымдардың құрамына енгізілсе, онда қанның осы препараты туралы толық ақпаратты осындай дәрілік заттардың немесе медициналық бұйымдардың тіркеу дерекнамасына енгізу қажет.

      139.      Өндірісте тіркелген қан препаратын қосымшы зат ретінде пайдаланған және фракциялауға арналған плазма туралы ақпарат болған жағдайда, плазманың негізгі дерекнамасында қамтылған, осы препараттың сапасын растайтын құжаттардың толық жиынтығын тіркеу дерекнамасына енгізбеуге болады. Бұл жағдайда өндіріс процесінің технологиялық схемасын, дайын қан препаратына арналған өзіндік ерекшеліктерді, мақұлданған жарамдылық мерзімі туралы деректерді қоса алғанда, тұрақтылық туралы деректердің түйіндемесін, вирустық контаминация тәуекелін бағалауды және осындай препараттың сапалық және сандық құрамының сипаттамасын қамтитын құжаттар жиынтығын ұсыну жеткілікті.

      140.      Өзіндік ерекшеліктерге сәйкес өндірісте пайдаланылатын қан препараттарының бастапқы материалдың, аралық өнімнің, дайын дәрілік препараттың немесе медициналық бұйымның құрамына қосу кезінде қолданыстағы жарамдылық мерзімі (сақтау мерзімі) болуы тиіс.

      141.      Бұл жағдайда дәрілік препаратты әзірлеу және зерттеу (мысалы, фармацевтикалық әзірлеу, өндірісішілік сынақтар немесе дайын препаратты сынау, сондай-ақ тұрақтылықты зерттеу) қан препаратының өндірісте пайдалану үшін жарамдылығын көрсететін болады.

      142.      Әртүрлі сақтау мерзімдеріндегі қосымша заттар немесе реагенттерді қамтитын дайын қан препаратымен тұрақтылыққа жекелеген зерттеулер жүргізу талап етілмейді.

      143.      Егер мүше мемлекеттің заңнамасында қан препараттарының сериясын шығаруға уәкілетті органның рұқсатын алу көзделсе, онда медициналық бұйымдарда пайдаланылатын туынды қанға қатысты осы мақсаттар үшін мемлекеттік зертхана немесе мүше мемлекеттің уәкілетті органы таңдаған зертхана буып-түйілмеген және (немесе) дайын өнімнің әрбір сериясының үлгісін сынау туралы мәліметтерді ұсынуға тиіс.

      10.3. Жарамдылық мерзімін (сақтау мерзімін) синхрондау

      144.      Егер қан препараты дәрілік заттардың басқа топтарын өндіру үшін пайдаланылса немесе медициналық бұйымның құрамына енгізілсе, оның жарамдылық мерзімін (сақтау мерзімін) мынадай мақсаттар үшін дайын препараттың немесе медициналық бұйымның жарамдылық мерзімімен үндестіру қажет:

      басқа дәрілік препараттарда қосымша заттар ретінде немесе қанның қосымша туындысы ретінде пайдаланылатын қан препараттарының донорды таңдау, донорлық материалдың скринингі және плазма пулын тестілеу жөніндегі қолданыстағы ұсынымдарға сәйкестігін қамтамасыз ету және бұл үшін тестілеудің қазіргі заманғы әдістері пайдаланылатынын дәлелдеу;

      қан препараты сапасы көрсеткіштерінің Одақ Фармакопеясының жаңартылған талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының жаңартылған талаптарына сәйкестігін қамтамасыз ету.

      145.      Өндірушіде қосымша заттар ретінде немесе қанның қосымша туындысы ретінде пайдаланылатын қан препараттары топтамаларының жарамдылық мерзімдерін дәрілік нысанның немесе медициналық бұйымның жарамдылық мерзімдерімен (сақтау мерзімдерімен) үндестіру кезінде қиындықтар туындауы мүмкін. Осы бөлімнің 144-тармағында көзделген талаптардан кез келген ауытқу негізделуге тиіс.

      146.      Қан препараттарының бастапқы материалдары мен сапасына қойылатын талаптардың кез келген өзгеруі осындай препаратты қолданыстағы зат ретінде пайдалану мүмкіндігіне қатысты ғана емес, сондай-ақ дәрілік заттардың басқа топтарын өндірісте пайдалануға немесе медициналық бұйымның құрамында пайдалануға қатысты қауіпсіздікті бағалауды қоса алғанда, енгізілген өзгерістердің әсерін бағалауды талап етеді.

10.4. Адам альбумині препараттары

      147.      Бекітілген өндірістік процеске сәйкес алынған адам альбумині препараттары вирустардың берілуіне қатысты клиникалық қауіпсіздіктің жеткілікті бейініне ие. Дегенмен, адам альбумині препараттарының және адам қанының плазмасынан алынатын басқа да дәрілік заттардың вирустық қауіпсіздігіне толық кепілдік жоқ.

      148.      Адам альбумині препаратының бір сериясы басқа дәрілік препараттардың немесе медициналық бұйымдардың бірнеше сериясын аз мөлшерде өндіру үшін қосымша зат ретінде пайдалануға болатындықтан, өнімнің үлкен көлемін нарықтан қайтарып алуды шектеу мақсатында адам альбумині препаратының пайдаланылатын сериясын мұқият іріктеу қажет.

21-тарау. Гетерологиялық иммуноглобулиндер мен сарысуларды өндіру және сапасын бақылау жөніндегі нұсқаулар

1. Жалпы ережелер

      1. Осы тарауда бастапқы материалды іріктеу және сынау, иммуноглобулиндер мен продуцент жануарлар сарысуларының дәрілік препараттарын өндіру және олардың сапасын бақылау жөніндегі қағидалар мен нұсқаулар келтірілген және иммуноглобулиндер мен сарысулардың гетерологиялық препараттарын фармацевтикалық әзірлеуге, иммунизация үшін пайдаланылатын продуценттерге, антигендерге және қаралатын препараттар тобының вирустық қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі шараларға қойылатын талаптар қамтылған. Жануарлардың иммуноглобулиндері мен гипериммунды сарысулары әртүрлі жануарлардың сарысуларынан, соның ішінде қояндардан, жылқылардан, ешкілерден және қойлардан алынады. Егер өндіруші фармацевтикалық әзірлеу жөніндегі құжаттарда негіздеген болса, жануарлардың өзге түрлерін, мысалы, тауықтарды пайдалануға жол беріледі. Гетерологиялық ақуызға төзбеушілігі бар пациенттер үшін жануарлардың әртүрлі түрлерінің сарысуынан алынатын баламалы дәрілік препараттарды көздеу керек.

      2. Белгілі бір антигенмен иммунизацияланған продуцент жануарлар қанының плазмасы (сарысуы) адамдарда терапиялық және профилактикалық қолдануға арналған гетерологиялық иммуноглобулиндер мен иммундық сарысулар препараттарын (бұдан әрі – иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттары) өндіру үшін пайдаланылатын биологиялық материал алу көзі болып табылады. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың тазартылған препараттарының құрамында продуцент жануарлар қанының G плазмасының (сарысуының) иммуноглобулиндері басым болады.

      3. Ішінара тазартылған препараттар болып табылатын иммуноглобулиндер мен сарысулардың құрамында продуцент жануарлар қанының плазмасының (сарысуының) иммуноглобулиндік фракциясына жатпайтын плазманың (сарысудың) басқа да компоненттері болуы мүмкін. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың мұндай препараттары иммундау үшін қолданылатын антигенге арнайы антиденелермен байытылған, бірақ құрамында иммундау жүргізілмеген басқа антигендерге қарсы антиденелер болуы мүмкін, сондай-ақ оларды қолдану көрсеткіштерімен ерекшеленеді.

      4. Номенклатура Продуцент жануарларынан алынатын иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының номенклатурасы мыналарды қамтиды:

      антилимфоциттік иммуноглобулин (сарысу);

      микробтық және басқа уыттарға қарсы уыттылыққа қарсы сарысулар (мысалы, антитоксинге қарсы сарысулар, дигоксинге қарсы сарысулар);

      бактериялық және вирустық антигендерге қарсы сарысулар;

      жыландар, шаяндар мен өрмекшілердің уларына қарсы сарысулар.

      5. Сарысуларды терапиялық қолдану ХХ ғасырдың басынан бастап қазіргі уақытқа дейін жүзеге асырылатындықтан, оларды өндіру мен сапасын бақылауда айтарлықтай практикалық тәжірибе бар.

      6. Антилимфоцитарлық иммуноглобулин (сарысулар) препараттары трансплантатты жедел қабылдамаудың профилактикасы және емдеу үшін, сүйек кемігін транспланттаудан кейін "трансплантант иесіне қарсы" (GvHD) реакциясынан туындаған патологияны емдеу және апластикалық анемияны емдеу үшін кеңінен қолданылады.

      7. Паразиттік инфекциялардан туындаған ЖИТС-пен ауыратын науқастардағы диареяны емдеу үшін иммуноглобулиндер мен сарысулардың жаңа препараттары, мысалы, тауықтың сарысынан алынған иммундық сарысу жасалды. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың препараттары бұлшықет ішіне, көктамыр ішіне және тері астына қолдануға арналған. Кейбір дәрілік препараттарды қолдану үшін оларды үлкен мөлшерде физиологиялық ерітіндімен алдын-ала араластыру қажет.

      8. Преципитация арқылы алынған және құрамында тұтас антиденелерден басқа, жануарлар қанының сарысуының басқа да физиологиялық компоненттері бар жануарлар қанының тазартылмаған сарысуларының алғашқы препараттары қазіргі уақытта сапасы Одақ Фармакопеясының талаптарына, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттер фармакопеяларының талаптарына сәйкес келуге тиіс иммуноглобулиндердің тазартылған препараттарымен алмастырылады.

      9. Жаңадан әзірленетін иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру процесі оларды тазартудың неғұрлым тиімді сатыларын көздеуі тиіс. Мысалы, құрамында әсер етуші зат ретінде тазартылған F(ab')2 немесе Fab иммуноглобулиндердің фрагменттері бар иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттары иммуноглобулин молекуласы ақуызының ферментативті протеолизі нәтижесінде пепсинмен немесе папаинмен алынады.

      10. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын клиникалық қолданудың маңызды ерекшелігі реципиенттерді қосымша заттармен, пирогендермен, агрегацияланған молекулалармен және иммундық кешендермен сенсибилизациялаумен байланысты жағымсыз реакциялардың жоғары тәуекелі болып табылады. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру технологиясы балласты заттардан тазартудың жоғары деңгейін, сондай-ақ вирустар мен приондарға (мысалы, кеуекті энцефалопатия қоздырғышы (TSE)) қатысты қауіпсіздікті қамтамасыз етуі тиіс. Сондықтан гетерологиялық ақуыз мөлшерін азайту мақсатында иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру процесін жетілдіруге, оның агрегацияланған молекулаларының санын азайтуға, алынатын иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының вирустық қауіпсіздігін арттыруға және бақылаудың тиісті әдістерін әзірлеуге ұмтылу қажет. Жануарлардың иммуноглобулиндерінің (гипериммундық сарысулардың) сапасын әрбір дәрілік препараттың қасиеттерін, оны қолдану көрсеткіштерін және баламалы препараттар нарығында болуын назарға ала отырып, жеке бағдарламаға сәйкес талдау қажет. Дәрілік препараттардың осы тобын өндіруге және бақылау сынақтарына осы Қағидалардың 15.2-тарауында көрсетілген 3R (ауыстыру, жақсарту және қысқарту (replacement, refinement, reduction)) қағидаты қолданылуы тиіс.

2. Қолданылу саласы

      11. Осы тарау терапиялық мақсаттары бар адамдарда қолдану үшін пайдаланылатын иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарына қойылатын талаптарды қамтиды және диагностикалық мақсаттарға арналған иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарына қолданылмайды.

3. Фармацевтикалық әзірлеу кезінде иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының сипаттамаларын белгілеу

      12. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың кез келген әзірленетін препаратының әсер етуші заты химиялық және биологиялық әдістермен зерделенуі (сипатталуы) тиіс.

      13. Иммуноглобулиннің әртүрлі физика-химиялық қасиеттерін зерделеу үшін талдау әдістерінің кең спектрін пайдалануға ерекше назар аудару керек. Фармацевтикалық әзірлеу кезінде иммуноглобулиннің қасиеттерін жан-жақты бағалау үшін міндетті зерттеулер көлемін және дайын препараттың әрбір сериясының сапасын бағалау үшін талап етілетін сынақтар тізбесін нақты айқындау қажет. Препарат антигендермен байланыстырудың сипаттамалық профиліне ие екенін де растау қажет.

      14. Нысана антигенмен байланысқаннан кейін пайда болатын қалаулы және қажетсіз қайталама процестерді зерделеу, сондай-ақ өнімнің құрамында G иммуноглобулинінің белгіленген концентрациясы бар екендігі расталуы тиіс. Препарат құрамында клиникалық қауіпсіздікті төмендетуі мүмкін мөлшерде адам тіндерімен айқаспалы әсер ететін антиденелер болмауы тиіс. Эритроциттерді абсорбция жүргізу үшін пайдаланған кезде гемоглобиннің қалдық құрамының төмен деңгейін растау керек.

      15. Ақуыздың болуын, оның құрамын, иммуноглобулин молекуласының агрегация және фрагментация дәрежесін анықтау керек. Егер абсорбция жүргізу кезінде адамның қан жасушалары пайдаланылса, препараттағы гемагглютининдер мен гемолизиндердің төмен қалдық құрамын көрсету керек. Иммуноглобулиндердің иммунореактивтілігі бағалануы тиіс. Иммуноглобулиндердің тазартылған дәрілік препараттарының үлестік белсенділігін анықтау керек. Осы талаптар осы тарау күшіне енгенге дейін Тіркеу және сараптама жүргізу қағидаларына сәйкес тіркелген препараттарға жатпайды.

4. Препараттарды өндіруге қойылатын талаптар

иммуноглобулиндер мен сарысулар

      16. Сіреспеге қарсы және дифтерияға қарсы сарысулар өндіру технологияларына ұқсас технологиялар жылан уына (антивеномдарға) қарсы сарысулар препараттарын және басқа да уыттылыққа қарсы сарысуларды (мысалы, аммоний сульфатымен тұндыру, ферментативті (пепсинді) протеолизді, ақуыздарды жылу әдісімен коагуляциялау және алюминий гидрототығы гелімен сорбциялау) алу үшін де пайдаланылады. Антилимфоциттік иммуноглобулин препараттарын преципитация комбинациясы мен хроматографиялық әдістер пайдалана отырып алады. Қолданылатын өндіріс әдістері әртүрлі болғандықтан, дәрілікмпрепараттардың сапасы айтарлықтай өзгеруі (әр түрлі) мүмкін.

      17. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру процесінің негізгі кезеңдері:

      иммундау үшін антигенді дайындау;

      жануарларды иммундау;

      сарысуды жинау;

      мақсатсыз антиденелердің абсорбциясы (оның ішінде адам жасушаларына (тіндеріне) мақсатсыз антиденелердің сорбциясы);

      вирустарды инактивациялау және (немесе) элиминациялау сатыларын қамтитын тазарту;

      қосымша заттарды қосу және құю.

4.1. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру үшін қан плазмасын (сарысуын) алу үшін пайдаланылатын продуцент жануарлар

      18. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың препараттарын тіркеу куәлігін ұстаушы продуцент жануарлардың мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарының бақылауындағы және үнемі аудитке жататын жануарларды өсіру орындарынан (питомниктерден, фермалардан) келіп түсетініне кепілдік беруі тиіс.

      19. Пайдаланылатын жануарлардың түрін таңдауды мүше мемлекеттің уәкілетті органы мақұлдауы тиіс, Жануарлар сау, тиісті күтімді қамтамасыз ете отырып, мұқият ветеринариялық қадағалауда болуы тиіс. Таңдалған жануарлар тек иммуноглобулиндер мен сарысулар өндіру үшін қолданылуы тиіс.

      20. Продуцент жануарларды мүмкіндігінше жабық типтегі питомниктерде ұстау қажет. Пайдаланылатын жануарлардың түрі, олардың шығу тегі мен саны сәйкестендірілуі керек. Өндіріс процесінде жануарларды тасымалдау және пайдалану рәсімдері, оның ішінде карантиндік іс-шараларды құжаттау керек. Ірі жануарларды қоспағанда, асыл тұқымды жануарларға және иммуноглобулиндер мен сарысу препараттарын өндіру үшін пайдаланылатын жануарларға әртүрлі талаптар қойылған жағдайда осы фактіні тіркеу дерекнамасында көрсету керек.

      21. Табынды қалыптастыру үшін алынған жануарларды бақылау көзі, түпнұсқалығы және ол туралы мәліметтер дәрілік препаратты өндіру жөніндегі құжаттамада қамтылуға тиіс. Питомниктерде жануарларды азықтандыруды бекітілген нормаларға сәйкес мұқият бақылау керек, пайдаланылатын мал азығы бақыланатын көздерден алынуы және жануарлардан алынатын ақуыздар болмауы тиіс.

      22. Егер жануарларды антибиотиктермен емдесе, қан немесе плазма жинау алдында оларды жануардың денесінен шығару үшін белгілі бір кезеңді сақтау керек. Жануарларды емдеу үшін пенициллин антибиотиктерін қолдануға болмайды. Егер жануарларға тірі вакцина енгізілсе, иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру үшін вакцинация мен қан немесе плазма жинау арасындағы белгілі бір кезеңді сақтау керек.

      23. Ветеринардың тұрақты бақылауы түрінде ерекше инфекциялық агенттерге қатысты жүйелі ветеринариялық және зертханалық байқауды, кездейсоқ таңдалған жануарларды мерзімді тексеруді, жануарларда вирустық, бактериялық және паразиттік инфекциялардың жоқ екенін куәландыратын антигендерге және (немесе) антиденелерге серологиялық зерттеулерді қамтитын жануарлар саулығын мониторингтеу жүйесін ұйымдастыру қажет. Әртүрлі, оның ішінде адамдар үшін қауіпті жануарлардың түрлерінде кездесетін вирустардың тізбесі осы тарауға қосымшада келтірілген.

      24. Тестілеуге жататын жануарлардың саны және оны жүргізу жиілігі әртүрлі факторларға байланысты, бұл инфекциялық патогеннің эпидемиологиялық сипаттамасын, табынның санын және жануарлардың инфекциялармен сырқаттану деңгейін ескере отырып, иммуноглобулиндер мен сарысулардың әрбір нақты препараты үшін көрсетілуі тиіс.

      25. Вирустардың бар-жоғына тестілеу қажетті жұмыс тәжірибесі бар зертханаларда жүргізілуі тиіс. Жануарлардың денсаулық жай-күйін мониторингтеу нәтижелері құжатталуы тиіс, жануарлардың ауыр аурулары туралы ақпарат мемлекеттің тиісті уәкілетті органына ұсынылуы тиіс.

4.2. Бастапқы материалдар

Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіруде қолданылатын биологиялық материалдар

      26. Иммуноглобулин (сарысу) өндірісінде пайдаланылатын барлық биологиялық текті реагенттер микоплазмамен, саңырауқұлақтармен және бактериялармен контаминация сияқты микробтық контаминацияға бақылануы тиіс. Вирустық контаминация мүмкіндігін бағалауға және тиісті тестілерді орындауға ерекше назар аудару қажет. Мысалы, дәрілік препарат өндірісінде қосымша зат ретінде пайдаланылатын бұқа сарысуы бұқаның вирустық диареясы, инфекциялық бұқа ринотрахеиті және 3 типті парагрипп вирустарымен контаминацияланбауы тиіс. Инактивацияланған бұқа сарысуын қолданған жөн. Ірі қара малдан алынған, өндіріс процесінде шикізат ретінде пайдаланылған бұқа сарысуы және өзге де биологиялық материалдар прион қауіпсіздігіне қатысты талаптарды қанағаттандыруы тиіс.

Иммунизацияға арналған антигендер

      27. Продуцент жануарларды иммундау үшін әртүрлі антигендер қолданылады:

      антилимфоциттік сарысуды өндіруге арналған адам антигендері (мысалы, қан жасушалары – тимоциттер немесе лимфоциттер);

      антивеном сарысуларын өндіруге арналған жыландар, шаяндар мен өрмекшілердің улары;

      уыттылыққа қарсы препараттарды өндіруге арналған бактерия токсиндері;

      вирустық және бактериялық антигендер.

      Қолданылатын антигендерді, оларды алу көздері мен әдістерін сипаттау қажет.

      28. Қажет болса, антиген алынған жануардың сәйкестендіру деректері, денсаулық жағдайы және жасы көрсетілуі керек. Донор адамның антигенін пайдаланған жағдайда донордың денсаулығы және инфекциялық агенттерге қатысты қауіпсіздігі туралы ақпарат ұсыну қажет.

      29. Жасушалық желілерді пайдалану кезінде оларды осы Қағидалардың 1-тарауында сипатталған талаптарға сәйкес сипаттау және осы Қағидалардың 2-тарауының талаптарына сәйкес бөгде агенттердің болмауын растау қажет.

4.3. Мақсатты емес антиденелерді абсорбциялау үшін пайдаланылатын материалдар

      30. Антиденелерді немесе адамның антигендеріне қарсы айқаспалы ден қоятын антиденелерді абсорбциялауды жүргізу үшін иммуноглобулиндер мен сарысулардың кейбір препараттарын өндіру процесінде адам тіндерінен алынған материалдар және (немесе) адам қанының компоненттері пайдаланылуы мүмкін. Мұндай материалдар инфекциялық агенттерге қатысты қауіпсіз болуға және қан (плазма) көзін, оны жинау және тестілеу процестерін құжаттай отырып, қан (плазма) донорлары үшін белгіленген мүше мемлекеттің уәкілетті органының талаптарына сәйкес келуге тиіс. Сынақтардың шығу тегін, жинау және өткізу уақытын құжаттау қажет. Регламенттелген талаптардан ауытқу негізделуі тиіс. Адамнан алынған материалдар вирустарды инактивациялау рәсіміне жатқызылуы тиіс.

4.4. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру процесі

Жануарларды иммундау

      31. Продуцент жануарларды иммунизациялауды анестезияны пайдалана отырып, белгіленген схема бойынша белгілі бір уақыт аралығында бустерлік инъекциялармен жүргізеді. Адъюванттарды пайдалануға жол беріледі. Жануарларды, әсіресе инфекция белгілерін бар-жоғына мұқият зерттеп-қарау қажет. Егер жануарда сарысуды өндіріс процесінде пайдалануға әсер етуі мүмкін қандай да бір патологиялық ошақтар анықталса, онда жануардан алынған материалдарды пайдалануға жол берілмейді. Егер жануарлардан алынған материалдарды пайдалану дәрілік препараттың қауіпсіздігіне әсер етпейтіні анықталмаса, осы топтағы барлық басқа жануарлар да өндірістік процестен шығарылуы тиіс.

Қан жинау және (немесе) плазма алу

      32. Қан жинау және (немесе) плазма алу жануарлар ұсталатын жерден оқшауланған үй-жайда асептика және антисептика жағдайларында жүргізілуге тиіс.

      33. Жануарлардың қанын немесе плазмасын жинау венопунктура немесе интракардиальды тесу арқылы жүргізілуі тиіс. Тесілген жердің айналасы тазаланып, дезинфекциялануы тиіс. Қан жинау және плазма алу препараттың стерильділігін қамтамасыз ететін тәсілмен жүргізіледі. Егер қан немесе плазма одан әрі өңдеу үшін дереу берілмесе, онда ол микробтық контаминацияны болғызбайтын жағдайларда өңделуге және сақталуға тиіс. Қанды (плазманы) өңдеуге дейінгі сақтау кезеңі негізделуге және валидациялануға тиіс, бұл алынатын препарат сапасының кепілі болып табылады. Продуцент жануарлардың қанынан (плазмасынан) алынатын дәрілік препараттарды өндіру процесі өндірудің тиісті практикасының талаптарын сақтай отырып, арнайы бөлінген үй-жайда ұйымдастырылуға тиіс. Сарысуды жинау және иммуноглобулин (гипериммунды сарысу) өндірісін жеке үй-жайларда жүзеге асыру қажет.

Плазма пулын (сарысуды) тестілеу

      34. Продуцент жануарлар қанының тұтас плазмасының (сарысуының) пулы немесе абсорбция сатысынан өткен қан плазмасының (сарысуының) пулы (өндіріс технологиясында бар болса) вирустық контаминацияның жоқ екендігіне тестілеуден өтуі тиіс. Сарысу пулы барлық жануарлардан алынған сарысуды біріктіретін өндірістің ең ерте сатысында алынған өнім болып табылады.

      35. Пулда ерекше және бөгде вирустардың болмауы in vitro әдістерімен немесе, егер қажет болса, in vivo әдістерімен (вирустардың кең спектрін анықтай алатын жасуша культураларын инокуляциялау арқылы вирустардың болмауына зерттеу) расталуға тиіс..

      36. Вирустық инфекциялар маркерлеріне тестілеу бағдарламасы продуцентжануарларда вирустардың болу қатерін және сарысуды (плазманы) жинау өңіріндегі эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып, әрбір дәрілік препаратты өндіру процесі үшін нақты жасалуы тиіс.

      37. Адам қанын мақсатсыз антиденелерді абсорбциялау және (немесе) жануарларды иммундау үшін пайдаланған кезде адам вирустарының: кемінде В, С гепатитінің және АИТВ-1, АИТВ-2 болмауын растау керек. Сарысу (плазма) пулының вирустық контаминациясы анықталған жағдайда оны өндіру процесінде элиминация немесе инактивация жолымен жою туралы дәлелдемелер ұсыну қажет.

Тазалау

      38. Одан әрі өңдеуге арналған аралық өнімнің сериясы нақты сәйкестендірілуі тиіс. Аралық өнімнің серияларын тазалау үшін пайдаланылатын әдістер, көрсеткіштер мәндерінің рұқсат етілген шектерін қоса алғанда, оларды өндірісішілік бақылау өзіндік ерекшеліктерде сипатталуы, негізделуі және валидациялануы тиіс. Тазарту рәсімдерінің иммуноглобулиннің (сарысудың) иммунобиологиялық қасиеттерінің сақталуына теріс әсерінің болмауының дәлелдерін ұсыну қажет.

      39. Технологиялық схеманы және өндіріс процесінің егжей-тегжейлі сипаттамасын ұсыну керек. Өндіріс процесінің кез келген қосымша сатыларына валидация жүргізген жөн. Кез келген аралық өнімдерді немесе дайын өлшеп оралмаған препаратты қайта өңдеу критерийлері нақты айқындалуға, қайта өңдеуге арналған рәсім валидациялануға және негізделуге тиіс. Плазманың (сарысудың) бірнеше аралық пулдарын олардың саны мен әрқайсысының көлемін көрсете отырып, қатар тазалау рәсімін жүргізуге жол беріледі. Иммуноглобулин ақуызының агрегациялануына жол бермейтін процесс сатыларын қосуды көздеу қажет. Тазарту рәсімдері үшін пайдаланылатын заттардың қалдық құрамы регламенттелуі тиіс.

      40. Агрегацияны болғызбау жөнінде шаралар қабылдау қажет, сондай-ақ тазарту рәсімі барысында пайда болатын қалдық қоспаларға сынақтар жүргізу қажет. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының тазалығын растау үшін пайдаланылатын әдістемелер физика-химиялық және иммунологиялық әдістерді қоса алғанда, талдау әдістерінің кең спектрін пайдалануды көздеуі тиіс. Олар иесінің ақуыздарымен және қажет болған жағдайда адам ақуыздарымен, сондай-ақ тазарту процесінде қолданылатын материалдармен контаминацияны анықтауды қамтуы тиіс. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттары ақуызының тазалығын растау үшін полиакриламидті гельдегі электрофорез әдісі немесе басқа қолайлы әдіс қолданылады.

      41.      Иесінің ақуыздарымен контаминация деңгейі негізделуге, дәрілік препараттың өнеркәсіптік сериясы үшін жарамдылық өлшемдері немесе ауытқулар өзіндік ерекшелікте белгіленуге тиіс. Эндотоксиндер деңгейіне сынақтар жүргізген жөн. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың дайын препаратының қауіпсіздігіне өндірістік процеске енгізілген вирустық инактивация және элиминация сатыларының тиімділігі айтарлықтай әсер етеді. Егер басқа шаралар көзделмесе, ықтимал вирустық контаминанттарды (мысалы, "еріткіш/детергент" әдісімен өңдеу, пастерлеу немесе сүзудің қолайлы әдістері) инактивациялайтын немесе элиминирлейтін сатылар енгізілуі тиіс. Вирустық инактивация мен элиминацияның қолданылатын рәсімдері иммуноглобулиндер мен сарысулардың алынатын препараттарының биологиялық толықтығына теріс әсер етпеуі тиіс.

      42.      Тазалаудың хроматографиялық әдістері баған компоненттерінің дайын препаратының сапасы мен қауіпсіздігіне және хроматографиялық әдістерді қолдану кезінде пайда болатын қандай да бір қосымша әлеуетті контаминанттардың теріс әсерінің болмауын қамтамасыз ететін тиісті шараларды пайдаланумен қатар жүруі тиіс. Баған материалының немесе ақуызды тұндыру үшін пайдаланылатын материалдың сипаттамаларын белгілеу жөніндегі деректер, осы материалдарды тазалау, жуу, сақтау және пайдалану туралы деректерді қоса алғанда, болуы тиіс.

      43.      Қоректік ортаның барлық компоненттерінің, буферлік ерітінділердің, басқа өнімдер мен заттардың және т.б. құрамы мен көзін құжаттау қажет. Тазарту процесінен кейін сақталатын қалдық қоспаларды сынақтан өткізіп, оларға өзіндік ерекшеліктер жасау қажет. Сондай-ақ, аралық өнімдердің тұрақтылығын растау қажет.

Тазалау рәсімінің валидациясы

      44. Тазарту рәсімдерінің жануарлардың қанындағы мақсатты емес ақуыздарды, тазарту үшін қолданылатын заттарды, вирустарды және басқа да контаминанттарды алып тастау қабілеті зерделенуі тиіс. Тазарту процесінің ерекше контаминанттарды жою қабілетіне қатысты оның жаңғыртылуын растау қажет.

      45. Осы Қағидалардың 4-тарауының талаптарына сәйкес өндіріс процесінің вирустарды инактивациялау немесе жою қабілетін бағалау бойынша арнайы зерттеулер жүргізу қажет. Егер иммундау және абсорбция үшін адамнан алынған материалдар пайдаланылса, жануарлар үшін түрге тән вирустарды пайдаланумен қатар валидациялық зерттеулерде адамдар үшін патогенді вирустарды пайдалануды көздеу қажет.

      46. Хроматографиялық әдістерді тазалау үшін пайдалану кезінде тазалау процесінің валидациясы хроматографиялық бағанның жұмыс жағдайларының негіздемесін (бағанның сыйымдылығы, регенерация және тазалау режимі және оны пайдалану ұзақтығы сияқты), сондай-ақ тазалау процесінде, оның ішінде преципитация мақсатында кез келген басқа заттарды пайдалануды қамтуы тиіс.

Консерванттар

      47. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру кезінде консерванттарды қолдануға оларды препараттың сапасы және (немесе) қауіпсіздігі тұрғысынан қолдануға негіздер болған кезде ғана жол беріледі. Консерванттарды Өндірістік практика қағидаларында көзделген рәсімдерді (талаптарды) сақтаудың орнына, әсіресе көктамыр ішіне үлкен дозаларда енгізуге арналған дәрілік препараттар үшін пайдалануға жол берілмейді. Пайдаланылатын консервант әлеуетті микробтық контаминанттарға қатысты оның тиімділігін, иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарымен немесе бастапқы қаптама материалымен өзара әрекеттесуін, иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарына сынақтар жүргізу кезінде биологиялық жүйелерге ықтимал әсерін ескере отырып таңдалуы тиіс.

      48. Реципиентте жағымсыз реакциялардың ықтимал дамуына байланысты немесе басқа себептер салдарынан пайдаланылатын консервант ауыстырылған жағдайда, осы ауыстыру дәрілік препараттың жаңа құрамын әзірлеуді көздейтінін ескере отырып, пайда мен тәуекелге бағалау жүргізу қажет, бұл препараттың стерильділігін, үлестік белсенділігін, тұрақтылығын растау және осы өзгеріс үшін олардың клиникалық салдарларын бағалау бойынша қосымша зерттеулер жүргізуді талап етеді.

5. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының сапасын қамтамасыз ету

5.1. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың өлшеп-оралмаған дайын препараттарының сапасын қамтамасыз ету

      49. Иммуноглобулиндер мен сарысулардың дайын препараттарының құрамына кіретін барлық компоненттердің сапасы оларды құюға (өлшеп-орауға) дейін Одақ Фармакопеясының тиісті баптарының негізінде, ал онда болмаған кезде - мүше мемлекеттер фармакопеяларының баптарының негізінде жасалған өзіндік ерекшеліктердің талаптарына сәйкес келуге тиіс. Әсер етуші заттың құрамы ақуыз концентрациясына немесе үлестік белсенділігіне қарай есептелуі тиіс. Препараттарда иммуноглобулиндер мен сарысулардың, бактериялардың, саңырауқұлақтардың және басқа микробтық контаминанттардың болмауын растау қажет.

5.2. Тұтыну қаптамасына (сапаны бақылауды шығаратын) өлшеп оралған иммуноглобулиндер мен сарысулардың дайын препараттарының сапасын бағалау

      50. Өндірістік практика қағидаларына сәйкес иммуноглобулиндер мен сарысулардың дайын препараттарының әрбір сериясының сапасын бағалау оның өзінің қасиеттері бойынша сәйкес келетінін және клиникалық зерттеулерде өзінің қауіпсіздігі мен тиімділігін растаған дәрілік препараттың бұрын өндірілген сериялары мен дәрілік препарат серияларына баламалы екенін растау мақсатында шығарылуы кезінде жүргізілуі тиіс.

      51. Сынақтар қан препаратының тіркеу дерекнамасынан алынған өзіндік ерекшелік пен нормативтік құжатқа сәйкес келуі және тұтыну қаптамасындағы иммуноглобулиндер мен сарысулардың дайын препараттарының сапасын бағалау үшін жүргізілуі тиіс. Егер өндіруші өзгеше негіздемесе, шығаруға арналған өзіндік ерекшелікке енгізілген сынақтарды дәрілік препаратты оның соңғы контейнерінде пайдалана отырып жүргізу қажет.

5.3. Төлнұсқалық

      52. Иммуноглобулин препаратының әрбір сериясының сапасын бағалау үшін таңдалған сынақтар препараттың құрамына кіретін иммуноглобулиннің төлнұсқалығын растауды қамтуы тиіс. Физика-химиялық және иммунологиялық әдістерден басқа, препараттардың биологиялық белсенділігін бағалау әдістері міндетті түрде қолданылады. Дәрілік препарат өндірілген елде биологиялық материалдар алу үшін пайдаланылатын үй жануарлары түрлерінің қан плазмасы ақуыздарына қатысты ерекше сарысуды пайдалана отырып, иммуноглобулиндер препаратында иммуноглобулиндер препаратын өндіру үшін плазмасы (сарысуы) пайдаланылған продуцент жануар түрінің ақуыздары ғана бар екендігінің дәлелі алынуға тиіс. Иммуноглобулин препаратының типтік ақуыз композициясын сипаттау және оның төлнұсқалығына сынақ жүргізу қажет.

5.4. Тазалық

      53. Иммуноглобулин ақуызының тазалығы бөліп алу және тазарту әдісіне, сондай-ақ өндіріс процесінің тұрақтылығына байланысты. Иммуноглобулин препаратының әрбір алынған сериясындағы иммуноглобулин ақуызының тазалығы бағалауға жатады, көрсеткіштердің мәндері өзіндік ерекшеліктің белгіленген шектеріне сәйкес келуі тиіс. Дайын иммуноглобулин препараты стерильді және апирогенді болуы тиіс, ақуыздың құрамы үлестік белсенділігі бар иммуноглобулинмен ұсынылуы тиіс. Иммуноглобулиннің агрегация немесе молекулалық фрагментация дәрежесін бағалау керек. Ақуыз мөлшері оның өзіндік белсенділігін қамтамасыз ету үшін мүмкіндігінше төмен болуы керек. Ақуыз қоспаларының немесе тұрақтандырғыштардың, мысалы альбуминнің қолайлы болу критерийлерін белгілеу қажет.

5.5. Белсенділік

      54. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының биологиялық белсенділігі препараттағы иммуноглобулин молекуласының функционалдық белсенділігі туралы ақпарат алуға мүмкіндік беретін биологиялық әдістермен белгіленуі тиіс. Әзірленген әдістердің көпшілігі жануарларға арналған иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының протективті немесе терапиялық әсерін анықтауға негізделеді. Мысалы, жылан уының немесе токсиннің белгіленген (әдетте өлімге әкелетін) дозасын жұқтырған топтағы тышқандардың 50%-ын қорғауға қажетті дозаны анықтауға болады.

      55. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарының (in vitro) биологиялық белсенділігін бағалау әдістерін жануарларды пайдаланбай қолданған жөн. Биологиялық белсенділікті өзге әдістермен айқындау кезінде алынған нәтижелердің препараттың профилактикалық немесе терапиялық әсерімен корреляциясы расталуға тиіс. Талап етілетін антигенді байланыстыруға қабілетті қорғаныс (протективті) титрінде антиденелердің препаратта болуын растау қажет.

5.6. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттары сапасының басқа көрсеткіштері

      56. Стерильділікті бағалау, рН көрсеткішін және микробқа қарсы әсері бар консерванттар құрамын бақылау міндетті болып табылады.

VI. Тұрақтылық

      57. Өлшеп оралмаған немесе тұтыну қаптамасына өлшеп оралған дәрілік препараттың мәлімделген сақтау мерзімін негіздейтін деректерді алу үшін тұрақтылықты зерттеу жүргізу қажет. Деректер нақты уақыт режимінде нақты байқау жағдайында зерттеу жүргізу кезінде алынуы тиіс. Препараттың түріне байланысты жоғары температураларда тасымалдау және сақтау барысында препараттың тұрақтылығы туралы деректерді алу қосымша талап етіледі. Егер тұрақтылық зерттеулерінде препарат белсенділігінің төмендеуі байқалса, жарамдылық мерзімінің соңына ерекшеліктің көрсеткіштерін белгілеу қажет.

7. Өзіндік ерекшеліктер және референттік материал

      58. Осы тараудың III және IV бөлімдерінде көрсетілген зерттеулер, егер бұл дәрілік препараттың дәйекті жүргізілген серияларын тексеру нәтижесінде алынған нәтижелермен және осы тараудың V және VI бөлімдерінде көрсетілген талаптарға сәйкес серияларды талдау нәтижелері бойынша негізделген болса, дәрілік препаратқа арналған өзіндік ерекшелікті әзірлеу кезінде пайдаланылады.

      59. Халықаралық референттік материал болмаған жағдайда жеке референттік материал әзірлеу қажет. Оның негізі клиникалық бағалауға ұшыраған және химиялық құрамы, тазалығы, белсенділігі және биологиялық белсенділігі тұрғысынан толық сипатталған дәрілік препараттың лайықты сериясы болуы тиіс. Референттік материалға арналған құжаттамада оны жасау критерийлерін және қайта сынау, сондай-ақ жарамдылық мерзімін ұзарту критерийлерін көрсету қажет.

8. Өндіріс процесінің тұрақтылығы

      60. Өндіріс процесінің тұрақтылығын растау үшін тіркеу дерекнамасында иммуноглобулин препаратының немесе сарысудың дәйекті түрде шығарылған кемінде үш сериясы мәліметтер ұсынылуы тиіс. Олар дайын өлшеп-оралмаған материал, иммуноглобулиннің немесе сарысудың дайын препараты, сондай-ақ өндірісішілік бақылау туралы мәліметтерді қамтуға тиіс. Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын биологиялық, химиялық және иммунологиялық әдістерді пайдалана отырып сипаттау, олардың төлнұсқалығын және қоспалардың құрамын бағалау қажет.

  Еуразиялық экономикалық
одақтың биологиялық дәрілік
заттарына зерттеулер жүргізу
қағидаларының
19-тарауына
ҚОСЫМША

Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын алу үшін бастапқы шикізатта бақылауға жататын ықтимал вирустық контаминанттар

ТІЗБЕСІ

      1.      Осы тізбеде әрбір нақты препарат үшін иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру үшін осындай препараттардың тіркеу дерекнамасында плазма (сарысу) донорлары ретінде пайдаланылатын жануарлардың денсаулығын бақылау жүйесіне қойылатын талаптарды қалыптастыру кезінде ескерілуге тиіс вирустардың түрлері келтірілген. Жануарлардың денсаулығын бақылау жүйесін қалыптастыру кезінде мынадай факторларды да ескеру қажет:

      продуцент жануарлар ұсталатын елдегі немесе географиялық аудандағы инфекциялық аурулардың эпидемиологиясы;

      жануарларды кеміргіштерді қоса алғанда, жабайы жануарлармен жанасудан тиімді қорғайтын шектеуші тосқауыл жүйесін пайдалану;

      ветеринарлық бақылаудың сенімді жүйесін қамтамасыз ету;

      донор жануарларды немесе кездейсоқ таңдалған жануарларды колонияға енгізер алдында тестілеу және кейіннен тұрақты тестілеу.

      2.      Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын өндіру үшін шикізатқа арналған ветеринариялық органның сертификатында шығарылған елде инфекциялық аурулардың болуы (болмауы) туралы ақпарат, сондай-ақ клиникалық және зертханалық верификацияны қоса алғанда, инфекциялық аурулар жағдайлары туралы міндетті хабарламаның жүргізілгенін растау болуға тиіс.

      3.      Иммуноглобулиндер мен сарысулар препараттарын тіркеу куәлігін ұстаушы жоспарлы режимде плазма шығарылған елдегі эпидемиологиялық жағдайға мониторинг жүргізуі, кез келген жаңа қауіпті жұқпалы аурулар жағдайларын тіркеуі тиіс, қажет болған жағдайда жануарлардың жаңартылған вирустық инфекцияларының тізбесін толықтыруы тиіс.

I. Қояндардан алынған шикізаттағы ықтимал
вирустық контаминанттар

      қоян ротавирусы;

      3 типті реовирус*;

      поксвирустар: қоян шешек вирусы( RPXV) * және миксоматоз вирусы (MYXV);

      Шоуп фибромасы вирусы;

      қояндардың геморрагиялық ауруы вирусы (RHDV);

      қоян папилломавирустары (мысалы, Шоуп папилломавирусы);

      қоян парвовирусы (LPV);

      қоян бүйрегін вакуолизациялау вирусы;

      жабайы қоян герпес вирусы;

      аденовирус;

      энцефаломиокардит вирусы;

      Борн ауруының вирусы*;

      Сендай вирусы*;

      маймылдардың параинфлуа вирусы (SV5)*;

      тышқан пневмониясының вирусы (PVM).

II. Жылқылардан алынатын шикізаттағы ықтимал вирустық контаминанттар

шығыс, батыс және венесуэлалық жылқы энцефалитінің вирустары*;

      Сент-Луис энцефалиті вирусы (SLEV)*;

      жапон энцефалитінің В вирусы*;

      везикулярлы стоматит вирусы (VSV)*;

      жылқылардың 1 – 4 типті герпес вирусы*;

      Батыс Ніл безгегі вирусы (WNV)*;

      жылқы қызылша вирусы (Хендра вирусы)*;

      Борна ауруының вирусы*;

      1 – 3 типті реовирус*;

      жылқы тұмауы вирусы*;

      жылқы ротавирусы;

      жылқылар мен бұқалардың папилломавирустары (EqPV1-2 және
BPV1-2);

      жылқының инфекциялық анемия вирусы (EIAV);

      жылқы артериит вирусы;

      жылқының африкалық обасының вирусы (орбивирус);

      жылқы парвовирусы.

      III. Қой мен ешкіден алынатын шикізаттағы ықтимал вирустық контаминанттар

      аусыл вирусы (FMDV)*;

      Вессельсброн вирусы*;

      қой энцефаломиелитінің вирусы (LIV)*;

      Рифт алқабының безгегі кешені*;

      кене энцефалиті вирусы (TBEV)*;

      қойдың көктіл вирусы (BTV)*;

      везикулярлы стоматит вирусы (VSV)*;

      поксвирустар: парапоксвирус (Orf)*, қой шешегінің вирусы*, сиыр шешегінің вирусы*;

      3 типті паратұмау вирусы (PIV-3)*;

      Борна ауруының вирусы*;

      реовирус 1-3;

      респираторлық синцитиальды вирусы;

      ротавирус;

      Акабане вирусы;

      2 типті қой герпес вирусы;

      1, 2, 4 типті сиыр герпесі вирусы;

      шекара ауруы вирусы (BDV);

      қой (сиыр) папилломавирусы (OPV (PV-де));

      сиырлардың вирустық диарея вирусы (BVDV);

      ретровирустар: ешкі артрит-энцефалиті вирусы( CAEV), Мади - Висна вирусы (MVV);

      эпизоотиялық өкпе аденоматозы вирусы (PAV);

      сиыр лейкозының вирусы (BLV);

      эпизоотиялық геморрагиялық ауру вирусы;

      күйсейтін ұсақ жануарлардың оба вирусы (Morbillivirus);

      аденовирустар;

      қойдың Найроби ауруы вирусы;

      Росс өзенінің вирусы.

      _______________

      * Адамдар үшін патогенді деп қаралатын вирустар.

22-тарау .Плазма пулдарында В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтауға арналған иммуноанализ валидациясы

1. Жалпы ережелер

      1.      Осы тарау плазмадан алынған дәрілік препараттардың тіркеу деректеріне сараптама жүргізу кезінде плазма пулдарында В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтаудың талдау әдістемелерінің валидациясы кезінде ықтимал қателерді жою мақсатында әзірленген. Тіркеу куәліктерін ұстаушылар мен плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушылар осы тарауға сәйкес өздерінің плазма пулын тестілеу әдістерінің валидациясын қайта қарауға тиіс. Егер осы тарауда сипатталған валидацияның негізгі аспектілері бұрын мүше мемлекеттің уәкілетті органының мақұлдауын алған, өндіруші орындаған валидацияға сәйкес келсе, одан әрі иммуноанализдің валидациясы талап етілмейді. Олай болмаған жағдайда плазма пулының сапасын бағалау әдістемесі осы тарауға сәйкес валидациялануы тиіс, бұл туралы плазма туралы құжаттама жаңартылған кезде хабарлануы тиіс.

      2.      В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтауға арналған иммуноанализ фракциялауға арналған плазмада (плазма пулында) В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенінің болуына арналған сапалы тесттерге жатады.

      3.      Пайдаланылған тест шекті мазмұнға арналған тест болуы тиіс. Талдау әдістемелерінің валидациясы жөніндегі нұсқауға сәйкес анықтау ерекшелігі мен шегі шекті мазмұнға талдау әдістемесінің валидациясы кезінде неғұрлым маңызды болып табылады. Алайда, жеке тәртіппен қаралатын және талдау әдістемесінің орнықтылығын (тұрақтылығын) бағалау кезінде расталатын ерекшеліктер бар.

      4.      Плазма пулын тестілеу үшін сезімталдық пен ерекшелікке сәйкес келетін В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтау тестін қолдану қажет.

      5.      Осы Қағидалардың 6 және 19-тарауларына сәйкес валидация бойынша есепте сынақтың сезімталдығын көрсету қажет.

      6.      Тестілеу немесе плазманы пулдауды жүргізу кезінде қателерді болдырмау үшін тесттің плазма пулының мөлшеріне сезімталдығын анықтау қажет.

      7.      Иммуноанализдің валидациялық зерттеулерін жүргізу кезінде халықаралық стандартты үлгілер бойынша калибрленген стандартты үлгілерді пайдаланған дұрыс. Алайда реагенттердің басқа коммерциялық жинақтарын пайдалануға жол беріледі.

      8.      Өндірістік практика қағидаларына және МЕМСТ ISO/IEC 17025-2019 мемлекетаралық стандартына сәйкес сыни реагенттер (реагенттер жиынтығы, қосымша бақылау үлгілері) плазма пулын өндіруші тарапынан бақылауға алынуы тиіс.

      9.      Иммуноанализ валидациясы кезінде кем дегенде мынадай валидациялық сипаттамаларды анықтау қажет:

      ерекшелік - басқа мүмкін компоненттердің қатысуымен В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін біржақты анықтау мүмкіндігі;

      талдау әдістемесін анықтау шегі - сынамадағы анықтауға болатын, бірақ нақты мән ретінде міндетті түрде анықталмайтын аналиттің ең аз мөлшері. Плазма пулын В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне тестілеу жүргізу кезінде шекті мән пайдаланылған халықаралық стандартқа сілтеме жасай отырып, МЕ/мл-де көрсетіледі;

      талдау әдістемесінің орнықтылығы (тұрақтылығы) – әдістеменің осы әдістемені қалыпты орындау кезінде оның сенімділігін айғақтайтын әдіс параметрлерінің шағын, әдейі өзгерістеріне сезімтал болып қалу қабілетінің шамасы.

      10.      Жеке донацияларда В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтауға арналған реагенттер жиынтығы Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2016 жылғы 12 ақпандағы № 27 шешімімен бекітілген Медициналық бұйымдардың қауіпсіздігі мен тиімділігінің ортақ талаптарына, оларды таңбалауға және олардың пайдалану құжаттамасына қойылатын талаптарға сәйкес келуі және Одақ нарығындағы медициналық бұйымдар айналысының арнайы белгісімен таңбалануы (бұдан әрі тиісінше-Медициналық бұйымдардың қауіпсіздігі мен тиімділігінің жалпы талаптары, арнайы белгімен таңбалау) тиіс. Көрсетілген реагенттер жиынтығы жеке донацияларды сынау үшін валидацияланған болып саналады. Фракциялау үшін плазма пулдарын сынауға арналған осындай жиынтықтарды пайдалану оларды қолданудың болжамды саласын өзгерту болып табылады және реагенттер жиынтығын өндіруші валидациялаған болып саналмайды. Осыған байланысты плазманы тестілеу үшін таңдалған жиынтықтарды пайдалану мүмкіндігі тиісті валидациямен расталуы тиіс. Егер плазма пулын тестілеу үшін арнайы белгімен таңбаланбаған реагенттер жиынтығы пайдаланылса, плазма пулын сынау үшін реагенттер жиынтығын пайдалану валидациясына қосымша олардың арнайы белгімен таңбаланған жеке донацияларды сынау үшін жиынтықтар сапасына баламалылығы не олар болмаған жағдайда – мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес тіркелген реагенттер жиынтығымен дәлелденуі тиіс.

      11.      Медициналық бұйымдардың қауіпсіздігі мен тиімділігінің жалпы талаптары, сондай-ақ оларды арнайы белгімен таңбалауға және оларға арналған пайдалану құжаттамасына қойылатын талаптар реагенттер жиынтығының диагностикалық және талдау сезімталдығына қойылатын ең төменгі талаптарды айқындайды және қан плазмасы үлгілерінің кең спектрінде ерекшелігін растауды талап етеді. Алайда, валидацияға бұл тәсіл плазма пулын тестілеу мақсаттары үшін міндетті болып табылмайды, өйткені қате жауап беруі мүмкін донорлардың қан плазмасының үлгілері (мысалы, аутоиммундық аурулары немесе айқаспалы реакция беретін аурулары бар донорлар) әдетте донорларды іріктеу қағидаларында алып тасталады. Бұдан басқа, плазма пулында ерекше емес интерференция факторлары араластырылады.

      12.      Плазма пулын серологиялық тестілеу барлық контаминацияланған жеке донацияларды анықтай алмайды және жалған теріс жеке донацияларды пайдалану мүмкіндігін жоққа шығармайды. Мысалы, В гепатитінің жасырын немесе симптомсыз инфекциясы бар донорларда антигеннің төмен құрамы анықталады, оны плазманың өндірістік пулында араластырғаннан кейін анықтау мүмкін емес. Бұдан басқа, плазманың жалпы пулдарында HBsAg/Anti-HBS кешендерінің пайда болуына әкелетін В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне (негізінен вакцинацияланған адамдарға) антиденелер болуы мүмкін, бұл В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтау шегіне әсер етуі мүмкін. Осылайша, плазмалық бассейнді серологиялық тестілеу вирустық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тестілеу ретінде емес, Өндірістік практика қағидаларының бұзылуын анықтау әдісі ретінде қарастырылуы тиіс.

      13.      Осы тарауда В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенімен плазма пулының контаминациясын бағалау мақсатында иммуноанализ үшін реагенттердің коммерциялық жиынтығын (сапалық тест) таңдау және валидациялау тәсілдері сипатталады.

2. Реагенттер жиынтығын таңдау

      14.      Иммуноанализ үшін пайдаланылатын реагенттердің коммерциялық жиынтықтарын өндіруші жеке донацияларды тестілеу үшін ғана валидациялайды. Плазма пулын тестілеуге арналған реагенттер жиынтығын таңдау үлкен араластыру кезінде қажетті сезімталдықты қамтамасыз ету үшін реагенттер жиынтығының жоғары аналитикалық сезімталдығына негізделуі тиіс.

      15.      Көптеген жағдайларда реагенттер жиынтығын қолдану жөніндегі өндірушінің нұсқаулары плазма пулдарын сынау үшін жарамды. Өндірушінің қолдану жөніндегі нұсқаулығындағы кез келген өзгеріс плазма пулын тестілеуге арналған реагенттер жиынтығының валидациясына енгізілуі тиіс.

      16.      Реагенттердің нақты жиынтығын өндірушіні бағалау критерийлері осы тараудың 3.1-кіші бөлімінде көрсетілгендей плазма пулына жататын валидация деректеріне және осы тараудың 4-бөліміне сәйкес плазма пулының үлгілеріне сәйкес плазма пулын сынауға бейімделуі мүмкін.

3. Валидация

3.1. Плазма пулының үлгілері үшін сыни оптикалық тығыздықтың (ОТсн (кесу шегі)) ерекшелігі және айқындалуы

      17.      Коммерциялық жиынтықтар үшін сыни оптикалық тығыздық мәнін (бұдан әрі - ОТсн (кесу шегі)) өндіруші жеке донацияларды тестілеу нәтижелері негізінде зерттеудің оң және теріс нәтижелерінің аражігін ажырату үшін белгілейді және сезімталдық пен ерекшелік арасындағы арақатынас тұрғысынан ымыралы болып табылады. Реагенттер жиынтығының көптеген өндірушілері "сұр аймақты кесу шегін" де анықтайды, ол фоннан жоғары жауап беретін үлгілерді анықтайды, бірақ реагенттер жиынтығының OТсн (кесу шегі) төмен болды. Оң нәтиже сияқты үлгілерді тексеруді қайталау керек.

      18.      Плазма пулын сынау тәжірибесінің негізінде плазма пулының үлгілері үшін ОТсн-нің (кесу шегінің) аз мәнін пайдалануды фракциялау үшін қан плазмасын алу кезінде оларды араластыру есебінен көрінетін жеке донациялардың ерекше емес факторларының ықтимал әсерін есепке алу ретінде қарастырған жөн. ОТсн-нің (кесу шегі) аз мәнін пайдалану анализдердің талдауға сезімталдығын арттырады және плазма пулындағы бірлі-жарым оң үлгілерді анықтауға ықпал ететін болады. Реагенттер жиынтығын өндіруші көрсететін "сұр аймақты" пайдалануға жол беріледі. Баламалы түрде, ОТсн (кесу шегі) шегі теріс плазма пулдары сигналдарының таралуы ескеріле отырып белгіленуі мүмкін, мысалы, теріс пул үлгілері сигналының кесу шегіне қатынасының орташа шамасы ретінде (орташа ОТсн (кесу шегі) + 3 Стандартты ауытқу ретінде айқындалады) және әдетте жеке донацияларды бағалау кезінде ОТсн (кесу шегі) пайызы ретінде көрсетіледі. Пулды кесу шегі жеке донациялардың ОТсн (кесу шегі) аспауға тиіс.

      19.      Практикалық тұрғыдан алғанда, бұл егер сұр аймақ пульсирленген үлгілер үшін ОТсн (кесу шегі) ретінде пайдаланылса, плазма пулындағы В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтау үшін сұр аймақтың бірдей мәні қолданылуы керек дегенді білдіреді. Бастапқы және қайта тестілеу кезінде (растау стратегиясы осы тараудың 4.5-бөлімінде сипатталған).

3.2. Талдау әдістемесінің орнықтылығы (тұрақтылығы)

      20.      Талдау әдістемесінің орнықтылығы (тұрақтылығы) бағалануы тиіс, өйткені би ологиялық немесе биохимиялық реагенттерді пайдаланатын барлық әдістер сериядан жиынтықтар сериясына пайдаланылатын реагенттердің елеулі ауытқушылығымен сипатталады және оларға қоршаған орта жағдайлары әсер етеді. Плазма пулдарының үлгілерімен жұмыс істеуге және сынақ жүргізілгенге дейін оларды сақтауға ерекше назар аударылуға тиіс.

3.3. Серияішілік және серияаралық вариабельділік (қайталанғыштық және аралық прецизиондық)

      21.      Сапалы иммунологиялық анализдер белгілі бір кезеңде OТсн-мен (кесу шегі) салыстырылатын сандық сигнал жасайды. Плазма пулына түскен жалған теріс үлгілер плазма донацияларын пулға біріктірген кезде қатты араластырудың салдарынан төмен талдамалық сигналдар беруі мүмкін. Сериялар арасындағы реагенттер жиынтығының (бақылау үлгілерін қоса алғанда) вариабельділігі нәтижелерге елеулі әсер етуі мүмкін және Өндірістік практика қағидаларының І бөлімінің 6.21 және 6.22-кіші бөлімдерінде және МЕМСТ ISO/IEC 17025-2019 мемлекетаралық стандартында көзделгендей бақылануы тиіс.

      22.      Реагенттердің нақты жиынтығын қолдану кезіндегі орнықтылық (тұрақтылық) плазма пулының репрезентативті немесе стандартты теріс үлгілерінің панелі (мысалы, өндіруші және мүше мемлекеттің уәкілетті органы (сараптама ұйымы) теріс нәтижелер алған, құрамында В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигені төмен тәуелсіз оң үлгідегі (мысалы, әлсіз оң бақылау) және халықаралық бірліктерде (ХБ) калибрленген стандартты үлгідегі сұйылту сериясының типтік плазма пулының көмегімен жаңадан дайындалған пулдардың үлгілері) пайдаланыла отырып расталуға тиіс.

      23.      Зерттеуде мыналар бағалануы тиіс:

      6 тәуелсіз тестілеудегі аралық прецизиондық (серияаралық вариабельділік) (қоршаған орта жағдайларының өзгеруін, әртүрлі жабдықты қоса алғанда және қолданылатын болса, реагенттер жиынтығының бір сериясынан артық пайдалану (бар болса));

      бір талдау циклі үшін әлсіз оң бақылаудың (В гепатиті вирусының (HBsAg) беттік антигенінің төмен құрамымен) кемінде 6 анықтамасының қайталануы (серияішілік вариабельділігі). Тұқымдастарішілік вариабельділік пайызда вариация коэффициенті (CV) ретінде (немесе нақты пайдаланылатын жиынтықтың (S/СО) ОТсн (кесу шегі) стандартты ауытқуына (S) әлсіз оң үлгі сигналының қатынасы ретінде) көрсетілуі мүмкін.

3.4.      Үлгілерді дайындаудың (сынама дайындаудың) әсері

      24.      В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигені плазманың кез келген пулында (негізінен вакцинацияланған донорлардан) болатын оған антиденелері бар кешеннің пайда болуына байланысты анықталмауы (жасырылмауы) мүмкін. Кешеннің түзілуі В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне антиденелердің уақытына, температурасына және концентрациясына байланысты. Фракциялау температурасы кезінде біріктірілген плазмада иммундық кешендердің қалыптасуы баяу процесс болып табылады (шамамен 3-4 күнде сигнал жоғалуының 50%-ы орын алады), сондықтан жалған теріс нәтижелерді болдырмау үшін сынамаларды алу сәтінен бастап оларды мұздату сәтіне дейінгі, сондай-ақ еріту сәтінен бастап сынақ басталғанға дейінгі уақытты барынша азайту керек. Дәл сол себепті қайта сынау (растау) үшін тікелей анализ жүргізер алдында ерітілген үлгілерді пайдалану керек.

3.5.      Талдау әдістемесін анықтау шегі

      25.      Плазма пулының ОТсн (кесілу шегі) мәндерін пайдалана отырып, талдау әдістемесін табу шегін айқындау халықаралық бірліктерде калибрленген және В гепататы вирусының (HBsAg) беткі антигеніне антиденесі жоқ плазма пулымен араластырылған стандартты үлгіні (мысалы, жеке донациялар немесе 10 жеке донациядан тұратын пул) пайдалана отырып жүргізілуге тиіс. Мұндай тәсіл талдау әдістемесіне арналған жалпы ерекшеліктерде белгіленген ең төмен талаптардан едәуір төмен анықтау шегін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

      26.      В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне антиденелері бар матрицаның әсері оң үлгіні титрлеу нәтижелерін салыстыру кезінде В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне антиденелері бар және жоқ матрицаны араластыру үшін пайдалана отырып бағалануы мүмкін. Мүмкіндігінше плазманың типтік пулын алу үшін донацияларды араластыру сәтінен бастап плазма пулының сынамаларын алу сәтіне дейінгі уақыт аралығы үшін, сондай-ақ антиденелер концентрациясының В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне әсеріне, температура мен араластыру рәсіміне қатысты ең нашар сценарий шарттарын модельдеу қажет.

4. Қан плазмасы пулдарының сапасын қамтамасыз ету

4.1. Плазма пулдарын тестілеудің стандартты операциялық рәсімдері

      27.      Тестілеу рәсімдері кем дегенде мынадай операцияларды қамтитын стандартты операциялық рәсімде (СОР) егжей-тегжейлі баяндалуы тиіс:

      үлгілерді сақтау және іріктеу шарттары;

      үлгілерді дайындау (мысалы, "мұздату/еріту" циклі, араластыру, сұйылту);

      пайдаланылатын жабдық пен реагенттер жиынтығының сипаттамасы;

      инкубация шарттары (реагенттер жиынтығын өндірушінің ерекшелігі немесе қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес уақыт және температура бойынша рұқсат етілген шектерді қоса алғанда);

      толық есептеу формуласы және нәтижелерді түсіндіру;

      жеке талдау үшін нәтижелердің валидтілік (қолайлылық) критерийлері;

      қайта тестілеуді өткізу шарттары;

      растайтын рәсімдерге сілтеме (егер қолданылса).

4.2. Реагенттер жиынтығының бақылау үлгілері

      28.      Әрбір анализге қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес реагенттер жиынтығы жұмысының дұрыстығын қамтамасыз ету және растау үшін қанның дәрілік препаратын өндірушінің бақылау үлгілерін енгізу қажет. Сынақ шарттары өзгерген жағдайда нәтижелердің валидтілік критерийлері дәл анықталуы және құжатталуы тиіс.

4.3. Реагенттер жиынтығын тәуелсіз (зертханаішілік) бақылау

      29.      Көптеген коммерциялық реагенттер жиынтығындағы оң бақылау аналиттің жоғары концентрациясымен сипатталады, бұл контаминацияланған үлгілерде антигеннің төмен концентрациясы кезінде қорытынды жасауға мүмкіндік бермейді. Бұдан басқа, барлық биологиялық реагенттер сияқты, осы бақылау үлгілерінің белсенділігі сериялар арасында өзгереді. Осыған байланысты нәтижелерді мониторингілеу үшін әрбір тестілеуге В гепатиті вирусының(HBsAg) беткі антигенінің (талдау ауқымына сәйкес келетін, мысалы, бірлі-жарым донацияның ОТсн (кесу шегі) 2-3 есе асатын) құрамы төмен тәуелсіз оң бақылауды енгізу керек.

      30.      Бұдан басқа, реагенттер жиынтығының әрбір сериясы тиісті халықаралық стандартты үлгілерге қатысты қадағалап отыру белгіленген стандартты панельдер мен стандартты үлгілерді (халықаралық стандартты үлгілерді пайдалана отырып аттестатталған стандартты үлгілер) пайдалана отырып, сезімталдық пен ерекшелікке қатысты сапа көрсеткіштерінің сәйкестігін кіріс бақылау рәсімінен өтуі тиіс. Халықаралық стандарттық үлгілер болмаған жағдайда фармакопеялық стандарттық үлгілерді, ал олар болмаған кезде – белгіленген тәртіппен аттестатталған кәсіпорынның стандарттық үлгілерін пайдалануға жол беріледі.

4.4. Иммуноанализ валидациясы рәсімін орындайтын зертхананың біліктілігін тексеру (растау)

      31.      Зертхананың сапаны сыртқы бақылау бағдарламаларына (зертханааралық салыстыру сынақтарына) тұрақты қатысуы жиынтықтардың талдамалық сезімталдығын бағалау үшін реакциялық қабілеті төмен үлгілерді тестілеуді қамтитын зертхананың кәсіби құзыреттілігін растау мақсатында міндетті болып табылады.

4.5. Нәтижелерді растау стратегиясы

      32.      Плазма өндірушіде бастапқы оң нәтижелерді растаудың валидацияланған стратегиясы болуы қажет. Егер бастапқы белсенді үлгідегі аликвота екі қайтара қайталап сынау кезінде теріс нәтиже берсе, плазма пулын В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенінің құрамы бойынша теріс деп санауға болады. Егер бастапқы тестілеу кезінде антиденелерден ерекшеленетін антиденелері бар валидацияланған серологиялық әдісті қайта сынау үшін пайдалану кезінде керісінше дәлелденбесе, үлгіні оң деп есептеген жөн (баламалы сынау, бейтараптандырушы агенттің қатысуымен бейтараптандыру).

      33.      Бейтараптандыру тестінде В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенінің болуын растау үшін әрқашан бастапқы реактивті (оң) үлгілерді пайдалану қажет. Бейтараптандыру тесті антиденелерді бейтараптандыру әсерінің бейтараптандырылған үлгімен салыстырғанда (В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигеніне қосымша антиденелер қосу арқылы инкубацияланған) пулда (өзін-өзі бейтараптандыру) бар екенін ескере отырып, плазма пулының үлгілері үшін валидациялануы тиіс.

      34.      В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигені қан плазмасындағы нуклеин қышқылының төмен немесе анықталмаған донорларында болуы мүмкін, сондықтан нуклеин қышқылын амплификациялау техникасын (NAT) растау сынағы ретінде қарастыруға болмайды, себебі полимеразды тізбекті реакцияның теріс нәтижесі серологиялық зерттеу нәтижесінде алынған оң нәтижені жоққа шығара алмайды. Екінші жағынан, полимеразды тізбекті реакцияның оң нәтижелері контаминацияны серологиялық анықтауды растауы мүмкін.

23-тарау. Плазма пулдарында адамның иммун тапшылығы вирусына антиденелерді (АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелері) анықтауға арналған иммуноанализ валидациясы

1. Жалпы ережелер

      1.      Осы тарау қан препараттарының тіркеу дерекнамасына сараптама жүргізу кезінде плазма пулдарында АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелерін анықтаудың талдау әдістемелерінің валидациясы кезінде ықтимал қателерді жою мақсатында әзірленген. Тіркеу куәліктерін ұстаушылар мен плазманың негізгі дерекнамасын ұстаушылар осы тарауға сәйкес өздерінің плазма пулын тестілеу әдістерінің валидациясын қайта қарауға тиіс. Егер осы тарауда сипатталған валидацияның негізгі аспектілері уәкілетті органдардың бұрын бағасын алған өндіруші орындаған валидацияға сәйкес келсе, одан әрі иммуноанализдің валидациясы талап етілмейді. Олай болмаған жағдайда плазма пулының сапасын бағалау әдістемесі осы тарауға сәйкес валидациялануы тиіс, бұл туралы плазма туралы құжаттама жаңартылған кезде хабарлануы тиіс.

      2.      АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелерін анықтауға арналған иммуноанализ әдістері фракциялауға арналған плазма пулында АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелерінің болуына сапалы тест болып табылады. Валидацияға қойылатын жалпы талаптар талдау әдістемелерінің валидациясы жөніндегі нұсқаулықта және Одақтың Фармакопеясында, ал онда болмаған кезде – мүше мемлекеттердің фармакопеяларында жазылған.

      3.      Пайдаланылған тест шекті мазмұнға арналған тест болуы тиіс. Талдау әдістемелерінің валидациясы жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес анықтау ерекшелігі мен шегі шекті мазмұнға талдау әдістемесінің валидациясы кезінде неғұрлым маңызды болып табылады. Алайда, жеке тәртіппен қаралатын және талдау әдістемесінің орнықтылығын (тұрақтылығын) бағалау кезінде расталатын ерекшеліктер бар.

      4.      Плазма пулын тестілеу үшін сезімталдық пен ерекшелікке сәйкес келетін АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелеріне тест қолдану талап етіледі.

      5.      Осы Қағидалардың 6 және 19-тарауларына сәйкес сынақтың сезімталдығын көрсету қажет.

      6.      Плазманы тестілеу немесе пулдау кезінде қателердің алдын алу мақсатында плазма пулының мөлшеріне қатысты тестінің сезімталдығын анықтау қажет.

      7.      Халықаралық стандартты (референс) материалдарды пайдалану қажет. Реагенттердің коммерциялық жиынтығын пайдалануға жол беріледі.

      8.      Өндірістік практика қағидаларына және МЕМСТ ISO/IEC 17025-2019 мемлекетаралық стандартына сәйкес сыни реагенттер (реагенттер жиынтығы) плазма пулын өндіруші тарапынан бақылануы тиіс.

      9.      Иммуноанализ валидациясы кезінде кем дегенде мынадай валидациялық сипаттамаларды анықтау қажет:

      ерекшелік – басқа компоненттер болған кезде АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелерін біржақты анықтау мүмкіндігі;

      талдау әдістемесін анықтау шегі – Табылуы мүмкін, бірақ міндетті түрде нақты мән ретінде анықталмайтын үлгідегі аналиттің ең аз мөлшері.
Плазма пулын АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелеріне тестілеу жүргізу кезінде анықтау шегі жақсы сипатталған оң үлгінің түпкілікті араласуы ретінде көрсетіледі;

      талдау әдістемесінің орнықтылығы (тұрақтылығы), бұл оның әдіс параметрлерінің шағын, әдейі өзгерістеріне сезімтал болып қалу қабілетінің шамасы болып табылады және осы әдістемені қалыпты орындау кезінде оның сенімділігін растайды.

      10.      Жеке дотацияларда АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелерін анықтауға арналған реагенттер жиынтығы Медициналық бұйымдардың қауіпсіздігі мен тиімділігінің жалпы талаптарына сәйкес келуі және арнайы белгімен таңбалануы тиіс. Көрсетілген реагенттер жиынтығы жеке донацияларды тестілеу үшін валидацияланған. Плазма пулдарын тестілеуді өткізу үшін осындай жиынтықтарды пайдалану оларды қолданудың болжамды саласын өзгерту болып табылады және реагенттер жиынтығын өндіруші валидациялаған болып саналмайды. Осыған байланысты қан плазмасын тестілеу үшін таңдалған жиынтықтарды пайдалану мүмкіндігі тиісті валидациямен расталуы тиіс. Егер плазма пулын тестілеу үшін арнайы белгімен таңбаланбаған реагенттер жиынтығы пайдаланылса, плазма пулын сынау үшін реагенттер жиынтығын пайдалану валидациясына қосымша олардың арнайы белгімен таңбаланған жеке донацияларды тестілеуге арналған жиынтықтар сапасына баламалылығы не олар болмаған кезде – мүше мемлекеттердің заңнамасына сәйкес тіркелген реагенттер жиынтығымен дәлелденуі тиіс.

      11. Медициналық бұйымдардың қауіпсіздігі мен тиімділігінің жалпы талаптары, сондай-ақ оларды арнайы белгімен таңбалауға және оларға арналған пайдалану құжаттамасына қойылатын талаптар реагенттер жиынтығының сезімталдығына қойылатын ең төменгі талаптарды айқындайды және ерекшелігі пациенттердің қан плазмасы үлгілерінің кең спектрінде расталуын талап етеді. Алайда, валидацияға бұл тәсіл плазма пулын тестілеу мақсаттары үшін міндетті болып табылмайды, өйткені қате жауап беруі мүмкін донорлар плазмасының үлгілері (мысалы, аутоиммундық аурулары немесе айқаспалы реакция беретін инфекциялық аурулары бар донорлар) әдетте донорларды іріктеу қағидаларында алып тасталады. Бұдан басқа, ерекше емес интерферецияланатын факторлар плазма пулында араластырылады.

      12. Плазма пулын серологиялық зерттеу жеке скрининг шеңберінде анықталмаған жеке серопозитивті донациялармен барлық контаминацияларды анықтай алмайды. АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелері белгілі бір талдау болып табылмайды, оларды жоғары генетикалық вариабельділігі бар вирусқа жеке гуморальдық иммундық жауаптың жиынтық реактивтілігі ретінде сипаттауға болады. Атап айтқанда, инфекцияның алғашқы кезеңдерінде алынатын үлгілерде төмен сұйылту кинетикасы бар төмен аффинді антиденелер болады. Осылайша, плазма пулын серологиялық зерттеу вирустық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тестілеу ретінде емес, Өндірістік практика қағидаларының бұзылуын анықтау әдісі ретінде қарастырылуы керек.

      13. Осы тарауда плазма пулының АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелеріне контаминациясын бағалау мақсатында иммуноанализ (сапалық тест) үшін реагенттердің коммерциялық жиынтығын таңдау және валидациялау тәсілдері сипатталады.

2. Реагенттер жиынтығын таңдау

      14. Талдау үшін пайдаланылатын реагенттердің коммерциялық жиынтықтарын өндіруші жеке донацияларды тестілеу үшін ғана валидациялайды. Плазма пулын сынау үшін реагенттер жиынтығын таңдау үлкен араластыру кезінде қажетті сезімталдықты қамтамасыз ету үшін реагенттер жиынтығының жоғары талдамалық сезімталдығына негізделуі тиіс. Алдын-ала іріктеу критерийі ретінде жақсы сипатталған үлгінің салыстырмалы асыл тұқымды титрлерін салыстыру қажет (мысалы, коммерциялық жұмыс стандарты).

      15. Көп жағдайда реагенттер жиынтығын қолдану туралы өндірушінің нұсқаулары плазма пулдарын сынау үшін жарамды.

      16. Реагенттер жиынтығын қолдану жөніндегі нұсқаулықтағы кез келген өзгеріс плазма пулын сынауға арналған реагенттер жиынтығының валидациясына енгізілуі тиіс.

      17. Реагенттердің нақты жиынтығын өндірушінің бағалау критерийлері плазма пулының үлгілеріне арналған осы тараудың 3.1-кіші бөлімінде және осы тараудың 4-бөлімінде көрсетілгендей плазма пулына жататын валидация деректеріне сәйкес плазма пулын сынауға бейімделуі мүмкін.

3. Валидация

3.1. Плазма пулының үлгілері үшін сыни оптикалық тығыздықтың
(ОТсн (кесу шегі)) ерекшелігі және айқындалуы

      18. Коммерциялық жиынтықтар үшін сыни оптикалық тығыздық (бұдан әрі - ОТсн (кесу шегі)) мәнін өндіруші жеке донацияларды сынау нәтижелері негізснінде зерттеудің оң және теріс нәтижелерін бөлу үшін белгілейді және сезімталдық пен ерекшелік арасындағы арақатынас тұрғысынан ымыралы болып табылады. Реагенттер жиынтығының көптеген өндірушілері" сұр аймақты кесу шегін " анықтайды, ол фоннан жоғары жауап беретін үлгілерді анықтайды, бірақ реагенттер жиынтығының OТсн (кесу шегі) төмен. Оң нәтиже сияқты үлгілерді тексеруді қайталау керек.

      19. Плазма пулын сынау тәжірибесінің негізінде плазма пулының үлгілері үшін ОТкр-нің (кесу шегінің) аз мәнін пайдалануды фракциялау үшін қан плазмасын алу кезінде оларды араластыру есебінен көрінетін жеке донациялардың ерекше емес факторларының ықтимал әсерін есепке алу ретінде қарастырған жөн. ОТсн-нің аз мәнін (кесу шегі) пайдалану анализдердің талдауға сезімталдығын арттырады және плазма пулындағы бірлі-жарым оң үлгілерді анықтауға ықпал ететін болады. Реагенттер жиынтығын өндіруші көрсететін "сұр аймақты" пайдалануға жол беріледі. Баламалы түрде, ОТсн (кесу шегі) шегі теріс плазма пулдары сигналдарының таралуы ескеріле отырып белгіленуі мүмкін, мысалы, теріс пул үлгілері сигналының кесу шегіне қатынасының орташа шамасы ретінде (орташа ОТсн (кесу шегі) + 3 Стандартты ауытқу ретінде айқындалады) және әдетте жеке донацияларды бағалау кезінде ОТсн (кесу шегі) пайызы ретінде көрсетіледі. Пулды кесу шегі жеке донациялардың ОТсн (кесу шегі) аспауға тиіс.

      20. Практикалық тұрғыдан алғанда, бұл егер сұр аймақ пульсирленген үлгілер үшін ОТсн (кесу шегі) ретінде пайдаланылса, плазма пулындағы В гепатиті вирусының (HBsAg) беткі антигенін анықтау үшін сұр аймақтың бірдей мәні қолданылуы керек дегенді білдіреді. Бастапқы және қайта тестілеу кезінде (растау стратегиясы осы тараудың 4.5-бөлімінде сипатталған)

      3.2. Талдау әдістемесінің орнықтылығы (тұрақтылығы)

      21. Талдау әдістемесінің орнықтылығы (тұрақтылығы) расталуы тиіс, өйткені би ологиялық немесе биохимиялық реагенттерді пайдаланатын барлық әдістер сериядан жиынтықтар сериясына пайдаланылатын реагенттердің елеулі ауытқушылығымен сипатталады және оларға қоршаған орта жағдайлары әсер етеді.

2.3. Серияішілік және серияаралық вариабельділік
(қайталанғыштық және аралық прецизиондық)

      22. Сапалы иммунологиялық анализдер белгілі бір кезеңде белгіленген OТсн-мен (кесу шегі) салыстырылатын сандық сигнал жасайды. Плазма пулын алу кезнінде оң үлгілер плазма донацияларын пулға біріктірген кезде қатты араластырудың салдарынан төмен талдамалық сигналдар беруі мүмкін. Сериялар арасындағы реагенттер жиынтығының (бақылау үлгілерін қоса алғанда) вариабельділігі нәтижелерге елеулі әсер етуі мүмкін және Өндірістік практика қағидаларының І бөлімінің 6.21 және 6.22-кіші бөлімдерінде және МЕМСТ ISO/IEC 17025-2019 мемлекетаралық стандартында көзделгендей бақылануы тиіс.

      23. Реагенттердің нақты жиынтығын қолдану кезіндегі орнықтылық (тұрақтылық) плазма пулының репрезентативті (стандартты) теріс үлгілерінің панелі (мысалы, өндіруші және мүше мемлекеттің уәкілетті органы (сараптама ұйымы) теріс нәтижелер алған, құрамында АИТВ-1 және АИТВ-2 антигені төмен тәуелсіз оң үлгідегі (мысалы, осы тараудың 30-тармағында сипатталған әлсіз оң бақылау) және плазма үлгілері) пайдаланыла отырып расталуға тиіс.

      24. Зерттеуде мыналар бағалануы тиіс:

      6 тәуелсіз тестілеудегі аралық прецизиондық (серияаралық вариабельділік) (қоршаған орта жағдайларының өзгеруін, әртүрлі жабдықты қоса алғанда және қолданылатын болса, реагенттер жиынтығының бір сериясынан артық пайдалану (бар болса));

      бір талдау циклі үшін әлсіз оң бақылаудың (АИТВ-1 және АИТВ-2 антигенінің төмен құрамымен) кемінде 6 анықтамасының қайталануы (серияішілік вариабельділігі). Тұқымдастарішілік вариабельділік пайызда вариация коэффициенті (CV) ретінде (немесе нақты пайдаланылатын жиынтықтың (S/СО) ОТсн (кесу шегі) стандартты ауытқуына (S) әлсіз оң үлгі сигналының қатынасы ретінде) көрсетілуі мүмкін.

3.4. Анықтау шегі

      25. АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелерінің халықаралық стандартты үлгісі болмағандықтан және бұл антиденелер белгілі бір аналит (зат) болмағандықтан, анықтау шегін (сезімталдық шегінде араластыру) плазма өндіруші қан плазмасы алынған тиісті өңірдегі эпидемиологиялық жағдайды ескере отырып, әртүрлі субтиптер мен антиденелер топтарын көрсететін оң үлгілер панелінің көмегімен белгілеуі тиіс. Қалыпты донорлық скрининг жүргізу барысында алынған оң расталған үлгілер, егер панелдегі үлгілер негізгі генотиптерді білдіретін болса, одан әрі сипатталмастан репрезентативтік үлгілер ретінде қаралуы мүмкін.

      26. Анықтау шегі бойынша деректердің салыстырмалылығын жеңілдету үшін АИТВ-1 және АИТВ-2-ге антиденелердің тәуелсіз референс материалы қолжетімді болған бойда панельге қосылуы тиіс.

      27. Панель АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелері бойынша теріс плазма пулдарында оң үлгілердің сериялық араластырылуын білдіреді. Плазманың типтік пулындағы донациялардың ең аз және ең көп ықтимал саны ең жақсы және ең нашар сценарийлердің шарттарын модельдеу үшін араластыру серияларын дайындау кезінде ескерілуі тиіс. Нәтижелер түпкілікті өсіру титрі ретінде көрсетіледі.

4. Плазма пулдарының сапасын қамтамасыз ету

4.1. Плазма пулдарын сынаудың стандартты операциялық рәсімдері

      28.      Сынау рәсімдері кем дегенде мынадай операцияларды қамтитын стандартты операциялық рәсімде (СОР) егжей-тегжейлі баяндалуы тиіс:

      үлгілерді сақтау және іріктеу шарттары;

      үлгілерді дайындау (мысалы, "мұздату/еріту" циклі, араластыру, сұйылту);

      пайдаланылатын жабдық пен реагенттер жиынтығының сипаттамасы;

      инкубация шарттары (реагенттер жиынтығын өндірушінің ерекшелігі немесе қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес уақыт және температура бойынша рұқсат етілген шектерді қоса алғанда);

      толық есептеу формуласы және нәтижелерді түсіндіру;

      жеке талдау үшін нәтижелердің валидтілік (қолайлылық) критерийлері;

      қайта тестілеуді өткізу шарттары;

      растайтын рәсімдерге сілтеме (егер қолданылса).

4.2. Реагенттер жиынтығының бақылау үлгілері

      29. Әрбір анализ реагенттерді қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес олардың жиынтығының дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз ету және растау үшін қан препаратын өндірушінің бақылау үлгілерін міндетті түрде енгізу қажет. Сынақ шарттары өзгерген жағдайда нәтижелердің валидтілік критерийлері дәл анықталуы және құжатталуы тиіс.

4.3. Реагенттер жиынтығын тәуелсіз (зертханаішілік) бақылау

      30. Көптеген коммерциялық реагенттер жиынтығындағы оң бақылау аналиттің жоғары концентрациясымен сипатталады, бұл плазма пулдарының контаминацияланған үлгілерінде антидененің төмен концентрациясы кезінде баға беруге мүмкіндік бермейді. Бұдан басқа, барлық биологиялық реагенттер сияқты, осы бақылау үлгілерінің белсенділігі жиынтықтар сериялары арасында өзгереді. Осыған байланысты нәтижелерді мониторингілеу үшін әрбір тестілеуге АИТВ-1 және АИТВ-2 антигенінің (талдау ауқымына сәйкес келетін, мысалы, бірлі-жарым донацияның ОТсн (кесу шегі) 2-3 есе асатын) құрамы төмен тәуелсіз оң бақылауды енгізу қажет.

      31. Бұдан басқа, реагенттер жиынтығының әрбір сериясы тиісті халықаралық стандартты үлгілерге қатысты қадағалап отыру белгіленген стандартты панельдер мен стандартты үлгілерді (халықаралық стандартты үлгілерді пайдалана отырып аттестатталған стандартты үлгілер) пайдалана отырып, сезімталдық пен ерекшелікке қатысты сапа көрсеткіштерінің сәйкестігін кіріс бақылау рәсімінен өтуі тиіс.

4.4. Иммуноанализ валидациясы рәсімін орындайтын зертхананың біліктілігін тексеру (растау)

      32. Зертхананың сапаны сыртқы бақылау бағдарламаларына (зертханааралық салыстыру сынақтарына) тұрақты қатысуы жиынтықтардың талдамалық сезімталдығын бағалау үшін реакциялық қабілеті төмен үлгілерді тестілеуді қамтитын зертхананың кәсіби құзыреттілігін растау мақсатында міндетті болып табылады.

5. Тестілеу нәтижелерін растау стратегиясы

      33. Плазма өндірушіде бастапқы оң нәтижелерді растаудың валидацияланған стратегиясы болуы қажет. Егер бастапқы белсенді үлгі екі қайтара қайталап тестілеу кезінде теріс нәтиже берсе, плазма пулдары АИТВ-1 және АИТВ-2 антигендері бойынша теріс деп санауға болады. Егер бастапқы тестілеу кезінде антигендерден ерекшеленетін антигендері бар валидацияланған серологиялық әдісті қайта тестілеу үшін пайдалану кезінде керісінше дәлелденбесе, үлгіні оң деп есептеген жөн.

      34. Барлық қайталанатын оң реакциялар балама әдіспен расталуы тиіс. Егер иммуноблот растау сынағы ретінде пайдаланылса, түсіндіру критерийлерін мұқият тұжырымдау қажет, өйткені жоғары араластыру кезінде ерекшелігі жоғары (немесе ENV) жолақтарды анықтау қиын және үлгілердің пулдарында 24 және 40 кДа аймағында ерекше емес жолақтарды анықтауға болады. Сондықтан иммуноблоттың оң нәтижелерін бастапқы оң нәтижені растау үшін қолдануға болады. Иммуноблоттың теріс нәтижесін алған кезде оның шығу тегін (себептерін) талдау қажет және бұл туралы деректерді негізінен плазма дерекнамасына ұсыну қажет.

      35. АИТВ-1 және АИТВ-2 антиденелері донорларда плазмадағы нуклеин қышқылының төмен немесе анықталмаған құрамда болуы мүмкін болғандықтан, нуклеин қышқылын амплификациялау техникасын (полимеразды тізбекті реакция) растау тесті ретінде қарастыруға болмайды, себебі полимеразды тізбекті реакцияның теріс нәтижесі оң серологиялық нәтижені жоққа шығара алмайды. Екінші жағынан, полимеразды тізбекті реакцияның оң нәтижелері контаминацияның серологиялық анықталуын растауы мүмкін.".