О наличии нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках

Решение Коллегии Евразийской экономической комиссии от 17 января 2023 года № 8. Утратило силу решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 24 января 2023 года № 11.

      Сноска. Утратило силу решением Коллегии Евразийской экономической комиссии от 20.02.2024 № 11 (вступает в силу по истечении 30 календарных дней с даты его официального опубликования).

      Коллегия Евразийской экономической комиссии (далее – Комиссия) в соответствии с подпунктами 3 и 4 пункта 10 Протокола об общих принципах и правилах конкуренции (приложение № 19 к Договору о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года) (далее соответственно – Протокол, Договор), пунктами 44 и 45 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 99, рассмотрела вопрос о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках по делу о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках комплекса услуг по обучению, организации и проведению промежуточного и итогового контроля обучения и полученных знаний, проверке соблюдения предъявляемых требований, изготовлению и выдаче соответствующего сертификата, подтверждающего присвоение и наличие профессиональной квалификации сертифицированного публичного бухгалтера – CIPA/СРА/СРА EURASIA (далее – дело).

      По результатам рассмотрения материалов дела, основываясь на положениях международных договоров и нормативных правовых актов, входящих в право Евразийского экономического союза в сфере конкуренции, изучив фактические обстоятельства дела и выводы комиссии по рассмотрению дела, представленные в описательной и мотивировочной частях настоящего Решения согласно приложению, руководствуясь Методикой расчета и порядком наложения штрафов за нарушение общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденными Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 17 декабря 2012 г. № 118 (далее – Методика расчета и порядок наложения штрафов), Коллегия Комиссии решила:

      1.  Признать действия (бездействие) профессиональной организации бухгалтеров "Палата профессиональных бухгалтеров Республики Казахстан" (далее – ПОБ "ППБ РК") (Республика Казахстан, г. Алматы, пр-т Сейфуллина, д. 597А, эт. 7, оф. 703, 704, РН 91758-1910-ПОБ, РНН 600300511060, дата регистрации 15 апреля 2008 г., БИН 080440011737), товарищества с ограниченной ответственностью "Евразийский институт сертифицированных публичных бухгалтеров" (далее – ТОО "ЕИСПБ") (Республика Казахстан, г. Алматы, пр-т Сейфуллина, д. 597А, эт. 7, оф. 703, 704, РНН 600700699647, дата регистрации 9 апреля 2014 г., БИН 140440009917), общественного объединения "Институт профессиональных бухгалтеров и аудиторов Кыргызстана" (далее – ОО "ИПБИАК") (Кыргызская Республика, г. Бишкек, ул. Ибраимова, д. 115А, эт. 3, каб. 305, РН 146235-3301-ОО, дата регистрации 14 мая 2015 г., ИНН 01405201510190) и учреждения "СИПАЕН" (Кыргызская Республика, г. Бишкек, ул. Ибраимова, д. 115А, эт. 3, оф. 304, РН 127470-3301-У-е, дата регистрации 13 ноября 2017 г., ИНН 00102201310152) в период с 1 января 2015 г. по 31 декабря 2020 г., которые вводили и (или) могли вводить в заблуждение потребителей на трансграничном рынке комплекса услуг по обучению, организации и проведению промежуточного и итогового контроля обучения и полученных знаний, проверке соблюдения предъявляемых требований, изготовлению и выдаче соответствующего сертификата, подтверждающего присвоение и наличие профессиональной квалификации сертифицированного публичного бухгалтера – CIPA/СРА/СРА EURASIA, в отношении характера, способа и места оказания, потребительских свойств, качества и количества таких услуг или в отношении их производителя, нарушением положений подпункта 2 пункта 2 статьи 76 Договора.

      2. Признать отсутствие оснований для прекращения рассмотрения дела.

      3. В соответствии с подпунктом 1 пункта 16 Протокола и Методикой расчета и порядком наложения штрафов назначить следующие штрафы:

      ПОБ "ППБ РК" – в размере 662 500 российских рублей;

      ТОО "ЕИСПБ" – в размере 662 500 российских рублей;

      ОО "ИПБИАК" – в размере 662 500 российских рублей;

      учреждению "СИПАЕН" – в размере 662 500 российских рублей.

      Штрафы, назначенные настоящим Решением, подлежат уплате в порядке, установленном пунктами 17 и 18 Протокола (банковские реквизиты для уплаты штрафов: хозяйствующими субъектами (субъектами рынка), зарегистрированными на территории Республики Казахстан, – КБК 204176, КНП 913; хозяйствующими субъектами (субъектами рынка), зарегистрированными на территории Кыргызской Республики, – ИНН 02802200610325, Код РНИ 004 Первомайское, получатель Первомайский РОК, БИК 440201, Центральное казначейство при МФ КР, р/сч 4402011001002463, доходный код платежа 14311400).

      4. Обязать ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждение "СИПАЕН" прекратить совершать действия, нарушающие положения подпункта 2 пункта 2 статьи 76 Договора, в том числе:

      а) осуществлять информирование потребителей и (или) потенциальных потребителей услуг, требуемых для проведения сертификации CIPA, о возможности получения услуг ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждения "СИПАЕН" в случае отсутствия у них аккредитации и (или) иных правовых оснований для оказания соответствующих услуг;

      б) размещать и распространять, в том числе в информационно-телекоммуникационной сети "Интернет", информацию, способствующую причинению вреда деловой репутации участников трансграничных рынков комплекса услуг по обучению, организации и проведению промежуточного и итогового контроля обучения и полученных знаний, проверке соблюдения предъявляемых требований, изготовлению и выдаче соответствующего сертификата, подтверждающего присвоение и наличие профессиональной квалификации сертифицированного публичного бухгалтера – CIPA/СРА/ СРА EURASIA.

      5. Обязать ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждение "СИПАЕН" совершить следующие действия:

      а) исключить из доступа ранее размещенную информацию, приводящую к указанным в подпункте "б" пункта 4 настоящего Решения последствиям;

      б) внести в программы сертификации ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждения "СИПАЕН" и перечень предоставляемых в их рамках услуг изменения, исключающие введение и (или) возможность введения в заблуждение потребителей комплекса услуг по обучению, организации и проведению промежуточного и итогового контроля обучения и полученных знаний, проверке соблюдения предъявляемых требований, изготовлению и выдаче соответствующего сертификата, подтверждающего присвоение и наличие профессиональной квалификации сертифицированного публичного бухгалтера – CIPA/СРА/СРА EURASIA, в отношении характера, способа и места оказания, потребительских свойств, качества и количества указанных услуг или в отношении их производителя.

      6. Обязать ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждение "СИПАЕН" представить информацию об исполнении пунктов 4 и 5 настоящего Решения в течение 30 календарных дней с даты вступления настоящего Решения в силу.

      7. Проинформировать ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждение "СИПАЕН" о том, что в соответствии с абзацем вторым пункта 171 Методики расчета и порядка наложения штрафов штрафы, предусмотренные пунктом 16 Протокола, уплачиваются правонарушителями в полном размере не позднее 60 календарных дней с даты вступления в силу настоящего Решения. В случае неуплаты штрафа в указанный срок Комиссия принимает меры, направленные на принудительное исполнение настоящего Решения, в соответствии с пунктом 18 Методики расчета и порядка наложения штрафов.

      8. Проинформировать ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждение "СИПАЕН" о том, что в соответствии с пунктом 45 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 99, необходимо уведомить Комиссию об уплате штрафов в течение 30 календарных дней с даты истечения срока, предусмотренного пунктом 7 настоящего Решения.

      9. Настоящее Решение может быть обжаловано в установленном порядке в Суд Евразийского экономического союза.

      10. Настоящее Решение вступает в силу по истечении 30 календарных дней с даты его официального опубликования.

      Председатель Коллегии
Евразийской экономической комиссии
М. Мясникович

  ПРИЛОЖЕНИЕ
к Решению Коллегии
Евразийской экономической комиссии
От 17 января 2023 г. № 8

ОПИСАТЕЛЬНАЯ И МОТИВИРОВОЧНАЯ ЧАСТИ

Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 17 января 2023 г. № 8

      В Евразийскую экономическую комиссию (далее – Комиссия) поступило заявление автономной некоммерческой организации дополнительного профессионального образования "Институт сертифицированных публичных бухгалтеров" (Российская Федерация, г. Москва, Пыжевский пер., д. 7, стр. 2, ОГРН 1157700015395, дата регистрации 25 сентября 2015 г., ИНН 7706427206) (далее – АНО ДПО "ИСПБ") от 18 августа 2020 г. № б/н (вх. № 13000 от 20 августа 2020 г.) о наличии возможных признаков нарушения положений подпункта 2 пункта 2 статьи 76 Договора о Евразийском экономическом союзе от 29 мая 2014 года (далее – Договор) и необходимости пресечения такого нарушения.

      10 сентября 2020 г. Департаментом антимонопольного регулирования Комиссии (далее – Департамент) в связи с разработкой и направлением проекта предложения о совершении действий, направленных на устранение признаков нарушения положений пункта 2 статьи 76 Договора и обеспечение конкуренции на трансграничных рынках, рассмотрение заявления АНО ДПО "ИСПБ" было приостановлено, о чем вынесено соответствующее определение от 10 сентября 2020 г. № 67/опр. В связи с несогласованием указанного предложения лицами, в действиях (бездействии) которых усматриваются возможные признаки нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках, рассмотрение данного заявления возобновлено, о чем вынесено соответствующее определение от 18 декабря 2020 г. № 97/опр.

      По результатам рассмотрения заявления АНО ДПО "ИСПБ" и в соответствии с подпунктом 1 пункта 3 Порядка проведения расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 98 (далее – Порядок проведения расследования), Протоколом об общих принципах и правилах конкуренции (приложение № 19 к Договору) (далее – Протокол) и пунктом 1 Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 14 мая 2013 г. № 112 Комиссия вынесла определение о проведении расследования нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках от 23 декабря 2020 г. № 104/опр (далее – расследование) и провела соответствующее расследование в отношении следующих лиц (далее – ответчики):

      профессиональная организация бухгалтеров "Палата профессиональных бухгалтеров Республики Казахстан" (Республика Казахстан, г. Алматы, пр-т Сейфуллина, д. 597А, эт. 7, оф. 703, 704, РН 91758-1910-ПОБ, РНН 600300511060, дата регистрации 15 апреля 2008 г., БИН 080440011737) (далее – ПОБ "ППБ РК");

      товарищество с ограниченной ответственностью "Евразийский институт сертифицированных публичных бухгалтеров" (Республика Казахстан, г. Алматы, пр-т Сейфуллина, д. 597А, эт. 7, оф. 703, 704, РНН 600700699647, дата регистрации 9 апреля 2014 г., БИН 140440009917) (далее – ТОО "ЕИСПБ");

      общественное объединение "Институт профессиональных бухгалтеров и аудиторов Кыргызстана" (Кыргызская Республика, г. Бишкек, ул. Ибраимова, д. 115А, эт. 3, каб. 305, РН 146235-3301-ОО, дата регистрации 14 мая 2015 г., ИНН 01405201510190) (далее – ОО "ИПБИАК");

      учреждение "СИПАЕН" (Кыргызская Республика, г. Бишкек, ул. Ибраимова, д. 115А, эт. 3, оф. 304, РН 127470-3301-У-е, дата регистрации 13 ноября 2017 г., ИНН 00102201310152).

      В связи с недостаточностью сведений, позволяющих сделать вывод о наличии или отсутствии признаков нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках, Комиссия в соответствии с пунктом 6 Порядка проведения расследования определением о продлении срока проведения расследования от 12 марта 2021 г. № 18/опр продлила срок проведения расследования на 60 рабочих дней.

      18 июня 2021 г. определением № 34/опр возбуждено дело о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках (далее – дело) и назначена комиссия по его рассмотрению в следующем составе:

      председатель комиссии по рассмотрению дела, директор Департамента Сушкевич А.Г.;

      заместитель председателя комиссии по рассмотрению дела, заместитель директора Департамента Калиев А.А.;

      члены комиссии по рассмотрению дела:

      заместитель директора Департамента Королькова О.С.;

      советник отдела рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции Департамента Кривцун Е.П.;

      советник отдела рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции Департамента Иманбек Б.Т.

      В связи с необходимостью получения дополнительной информации для принятия решения определением от 26 августа 2021 г. № 53/опр срок рассмотрения дела продлен на 60 рабочих дней.

      В соответствии с пунктом 23 Порядка рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденного Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 23 ноября 2012 г. № 99 (далее – Порядок рассмотрения дел), 7 декабря 2021 г. председателем комиссии по рассмотрению дела, директором Департамента Сушкевичем А.Г. объявлено об окончании рассмотрения дела в присутствии:

      заместителя председателя комиссии по рассмотрению дела, заместителя директора Департамента Калиева А.А.;

      членов комиссии по рассмотрению дела:

      заместителя директора Департамента Корольковой О.С.;

      советника отдела рассмотрения дел о нарушении общих правил конкуренции Департамента Кривцуна Е.П.;

      лиц, участвовавших в рассмотрении дела:

      Бернацкой О.С., представителя АНО ДПО "ИСПБ" (по доверенности);

      представителей уполномоченных органов государств – членов Евразийского экономического союза (далее соответственно – государства-члены, Союз), в компетенцию которых входят реализация и (или) проведение конкурентной (антимонопольной) политики (посредством видео-конференц-связи):

      Абраменко А.Н., начальника Управления социальной сферы и услуг Министерства антимонопольного регулирования и торговли Республики Беларусь;

      Мельниковой Т.И., консультанта Управления социальной сферы и услуг Министерства антимонопольного регулирования и торговли Республики Беларусь;

      Сагдат Ж.Б., главного эксперта Управления экономической интеграции Агентства по защите и развитию конкуренции Республики Казахстан;

      Скляровой Я.В., заместителя начальника Управления контроля рекламы и недобросовестной конкуренции Федеральной антимонопольной службы;

      Шемякиной А.А., заместителя начальника отдела международных проектов Управления международного экономического сотрудничества Федеральной антимонопольной службы;

      Жаринова В.С., представителя АНО ДПО "ИСПБ" (по доверенности);

      в отсутствие ответчиков (их представителей).

      По результатам рассмотрения дела установлено следующее.

      В соответствии с Протоколом, Порядком проведения расследования и Методикой оценки состояния конкуренции, утвержденной Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 30 января 2013 г. № 7 (далее – Методика), Департаментом в ходе расследования в письменной форме запрошена информация у органов государств-членов, физических и юридических лиц по фактам, изложенным в заявлении.

      Согласно пункту 4 Методики при расследовании нарушений запретов, установленных пунктом 2 статьи 76 Договора, оценка состояния конкуренции может ограничиться предварительным определением товара, проводимым в соответствии с пунктом 15 Методики.

      В соответствии с пунктом 11 Протокола и пунктами 6163 Методики основные выводы, сделанные на каждом этапе оценки состояния конкуренции, изложены в той части, в которой не нарушаются требования, предъявляемые к защите конфиденциальной информации.

      Согласно положениям раздела II Методики временной интервал исследования рынка определен с 1 января 2015 г. по 31 декабря 2020 г.

      На основании абзаца седьмого пункта 4 и с учетом положений пункта 15 Методики осуществлено предварительное определение товара и в качестве продуктовых границ товарного рынка установлено следующее.

      Сертификация СРА (Certified Public Accountant) представляет собой процесс и является способом и средством подтверждения уровня квалификации и компетенции специалиста соответствующей сферы, по его результатам выдается сертификат. Для получения и (или) подтверждения сертификата требуется соблюдение определенных условий, предусматривающих получение ряда услуг на возмездной и (или) на безвозмездной основе, предоставляемых как определенными участниками рынка, так и сторонними организациями.

      Международная сертификация СРА проводится American Institute of Certified Public Accountants (AICPA), зарегистрированным в Соединенных Штатах Америки хозяйствующим субъектом, являющимся национальной организацией, основанной в 1887 году и объединяющей профессиональных специалистов в области бухгалтерского учета, аудита и налогов.

      Квалификация CPA присваивается AICPA кандидату по результатам прохождения им экзаменов, подтверждает профессиональные знания в области аудита, хозяйственного права, финансового учета, отчетности, налогообложения и является способом подтверждения квалификации профессионального бухгалтера, а также может включаться в качестве требования при отборе специалиста.

      Принимая во внимание, что сертификация CPA разрабатывалась с учетом законодательных и практических требований законодательства Соединенных Штатов Америки в соответствующей профессиональной деятельности, в 2001 году Международным советом сертифицированных бухгалтеров и аудиторов (в последующем перерегистрированным с наименованием "Евразийский совет сертифицированных бухгалтеров и аудиторов", объединение юридических лиц в форме ассоциации, далее – Ассоциация "ЕССБА") при поддержке Агентства Соединенных Штатов Америки по международному развитию (USAID) разработана и внедрена, в том числе для государств-членов, система сертификации для подтверждения квалификации сертифицированного международного профессионального бухгалтера (Certified International Professional Accountant, далее – CIPA).

      CIPA – система подтверждения профессиональной квалификации в области бухгалтерского учета, учитывающая стандарты образования Международной федерации бухгалтеров (IFAC) и типовую учебную программу подготовки бухгалтеров, утвержденную Конференцией ООН по торговле и развитию (ЮНКТАД) и предусматривающая необходимость прохождения 7 экзаменов и 2 уровней сертификации (сертифицированный бухгалтер-практик (Certified Accounting Practitioner, далее – CAP) и сертифицированный международный профессиональный бухгалтер (СІРА)).

      В материалах дела представлена информация о наличии и обращении в Республике Казахстан, Кыргызской Республике и Российской Федерации программ СРА EURASIA (Республика Казахстан), CIPA (Кыргызская Республика) и СРА (Российская Федерация), которые представляют собой комплекс услуг по обучению, контролю полученных знаний (экзаменов), проверке соответствия требованиям опыта работы, наличия высшего образования, участия в профессиональных ассоциациях или объединениях бухгалтеров, а также услуг повышения квалификации или ее поддержания и мероприятий по повышению уровня знаний, компетенций и др. Участие в указанных программах подтверждается соответствующими сертификатами.

      Согласно материалам дела, в том числе по результатам проведенного анализа законодательства Республики Казахстан, Кыргызской Республики и Российской Федерации, установлено, что деятельность по сертификации в рамках программ СРА EURASIA (Республика Казахстан), CIPA (Кыргызская Республика) и СРА (Российская Федерация), включая услуги обучения, требуемого для прохождения соответствующей сертификации, а также соответствующего контроля полученных знаний (экзаменов), не лицензируется.

      Программы СРА EURASIA (Республика Казахстан), CIPA (Кыргызская Республика) и СРА (Российская Федерация) не имеют особого правового регулирования как на уровне законодательства соответствующих государств-членов, так и на уровне права Союза.

      Документом, подтверждающим выполнение требований соответствующей программы, а также успешное прохождение контроля полученных знаний (экзаменов), является сертификат.

      Из представленных в материалах дела договоров о предоставлении услуг в рамках указанных программ следует, что комплекс услуг, необходимых для прохождения соответствующей сертификации, может реализовываться как в рамках одного договора, так и раздельно, одним или разными хозяйствующими субъектами. При этом подтверждением оказания услуги и ее достаточности для соответствующей процедуры сертификации является признание соответствующего поставщика услуг со стороны организации, осуществляющей выдачу сертификата.

      С учетом вышеизложенного в качестве продуктовых границ следует рассматривать комплекс услуг по обучению, организации и проведению промежуточного и итогового контроля обучения и полученных знаний, проверке соблюдения предъявляемых требований, изготовлению и выдаче соответствующего сертификата, подтверждающего присвоение и наличие профессиональной квалификации сертифицированного публичного бухгалтера – CIPA/СРА/ СРА EURASIA (далее – товарный рынок).

      Пунктом 2 Критериев отнесения рынка к трансграничному, утвержденных Решением Высшего Евразийского экономического совета от 19 декабря 2012 г. № 29 (далее – Критерии), установлено, что в целях применения общих правил конкуренции, установленных статьей 76 Договора, рынок относится к трансграничному, если географические границы товарного рынка охватывают территории двух и более государств-членов. Пунктом 3 Критериев установлено, что пресечение нарушений хозяйствующими субъектами запретов, установленных пунктом 2 статьи 76 Договора, осуществляется Комиссией, если хозяйствующий субъект, действия которого нарушают установленный запрет, и хозяйствующий субъект-конкурент (конкуренты), которому причинен или может быть причинен ущерб либо нанесен или может быть нанесен вред деловой репутации в результате совершения таких действий, зарегистрированы на территориях разных государств-членов. Примечанием к указанному пункту оговаривается, что указанные положения Критериев, относящиеся к хозяйствующим субъектам, распространяются на группу лиц.

      Согласно материалам дела, в том числе пояснениям АНО ДПО "ИСПБ" и ответчиков, представленным в рамках рассмотрения дела, установлено, что для оказания услуг, необходимых для проведения сертификации и получения подтверждающего сертификата, отсутствуют ограничения как в отношении территории их предоставления, так и гражданства и (или) места регистрации лица, намеревающегося его получить.

      Таким образом, покупатель (заказчик) приобретает (заказывает) услугу, либо имеет экономическую, техническую или иную возможность приобретения услуги, либо считает целесообразным приобрести услугу, но при этом не имеет такой возможности, либо считает нецелесообразным приобретать ее вне географических границ товарного рынка, охватывающего территории двух и более государств-членов, а именно Республики Казахстан, Кыргызской Республики и Российской Федерации.

      Руководствуясь пунктом 26 Методики, на основании пункта 2 статьи 74 и пункта 7 статьи 76 Договора, пункта 9 Протокола и пунктов 13 Критериев, согласно информации, представленной в материалах дела, исходя из наличия возможности приобретения и оказания комплекса услуг, необходимых для прохождения соответствующей сертификации, как в целом, так и частично на территориях Республики Казахстан, Кыргызской Республики и Российской Федерации, Комиссия пришла к выводу, что товарный рынок является трансграничным.

      Согласно материалам дела услуги, входящие в комплекс услуг, необходимых для прохождения соответствующей сертификации, предоставляются и могут предоставляться:

      в Республике Казахстан – ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ" и общественным объединением "CPAKazakhstan";

      в Кыргызской Республике – учреждением "СИПАЕН", ОО "ИПБИАК" и общественным объединением "ОБА" (далее – ОО "ОБА");

      в Российской Федерации – АНО ДПО "ИСПБ" и некоммерческим партнерством "Сертифицированный профессиональный бухгалтер" (далее – НП "СПБ").

      Учитывая изложенное и тот факт, что товарный рынок является трансграничным, на основании пункта 2 статьи 74 Договора, пункта 9 Протокола и пункта 3 Критериев, а также в связи с тем, что АНО ДПО "ИСПБ" зарегистрирована на территории Российской Федерации, а ответчики – на территориях Республики Казахстан и Кыргызской Республики, пресечение нарушений пункта 2 статьи 76 Договора в данном случае относится к компетенции Комиссии.

      В связи с тем, что для пресечения нарушений пункта 2 статьи 76 Договора не имеется юридически значимых последствий от расчета объема товарного рынка и его концентрации, такие расчеты не производились.

      Непреодолимых барьеров для входа на товарный рынок исходя из материалов дела не установлено.

      По результатам рассмотрения материалов дела, в том числе по результатам заслушивания лиц, участвующих в рассмотрении дела, исследования доказательств, мнений и пояснений указанных лиц относительно доказательств, представленных другими лицами, участвующими в деле, в рамках заседаний комиссии по рассмотрению дела установлено следующее.

      15 июня 2015 г. между Ассоциацией "ЕССБА" (первый правообладатель зарегистрированных товарных знаков программы CIPA) и ПОБ "ППБ РК" заключено мировое соглашение (утверждено определением районного суда Ауэзовского района г. Алматы от 24 июля 2015 г. № 2), согласно которому ПОБ "ППБ РК" переданы исключительные права на программу CIPA и товарные знаки со свидетельствами № 18756, № 18757, № IR863397, индивидуализирующие указанную программу (далее – товарные знаки).

      23 декабря 2016 г. ПОБ "ППБ РК" и ТОО "ЕИСПБ" заключили договор уступки исключительных прав на товарные знаки и программу CIPA.

      7 июня 2017 г. ТОО "ЕИСПБ" и ОО "ИПБИАК" достигли соглашения об уступке исключительных прав на товарные знаки и программу CIPA.

      8 сентября 2017 г. ОО "ИПБИАК" и компания JPM ASSET MANAGEMENT PTE. LTD (Республика Сингапур) заключили договор уступки исключительных прав на товарные знаки и программу CIPA.

      Согласно данным реестра Всемирной организации интеллектуальной собственности 12 апреля 2019 г. зарегистрирован переход права на товарные знаки и программу CIPA (смена владельца)
к JPM ASSET MANAGEMENT PTE. LTD (Республика Сингапур).

      Таким образом, за временной период исследования товарного рынка многократно регистрировалась смена владельца исключительных прав на товарные знаки и программу CIPA, используемую при предоставлении услуг сертификации CIPA.

      В период с 2017 года по настоящее время исключительные права на товарные знаки и программу CIPA, а также вопросы правомерности их использования являются предметом судебных разбирательств в Республике Казахстан и в Российской Федерации. Информация о судебных разбирательствах была известна участникам сделок как в период, предшествующий сделкам, так и впоследствии.

      Ассоциация "ЕССБА" представила информацию, согласно которой количество участников программы, желающих получить сертификат CIPA, в исследуемый период снизилось, таким образом за период с 15 июня 2015 г. по 31 декабря 2020 г. выручка Ассоциации "ЕССБА" уменьшилась, в том числе выручка членов Ассоциации "ЕССБА" и аккредитованных ими организаций.

      Некоммерческое партнерство "Палата профессиональных бухгалтеров и аудиторов" (далее – НП "ППБА") представило информацию, согласно которой в период с 2015 года по 2020 год оно не занималось сертификацией CIPA вследствие того, что в отношении сертификации в указанный период сложился негативный информационный фон и потребители отказывались от обучения для получения данных сертификатов. В связи с этим проводилось меньше экзаменов и количество выданных сертификатов также сократилось.

      НП "СПБ" представило информацию, согласно которой затяжные судебные разбирательства, связанные с возвратом программы и товарных знаков CIPA в Ассоциацию "ЕССБА", подрывают доверие к программе потребителей (участников сертификации по программе CIPA), работодателей и государственных органов и вызывают сомнения в том, что Ассоциация "ЕССБА" и ее члены вправе оказывать услуги в рамках сертификации CIPA.

      ОО "ОБА" сообщило о причинении ущерба своей деловой репутации и репутации программы CIPA вследствие наличия указанных судебных разбирательств.

      Публичное акционерное общество "Палата аудиторов Республики Казахстан" указало на то, что затяжные судебные разбирательства по вопросу возврата интеллектуальной собственности (товарного знака СІРА по свидетельству № 18756, товарного знака СІРА по международной регистрации № 863397, программного обеспечения дисциплин 1-го и 2-го уровня программы сертификации СІРА на русском языке) Ассоциации "ЕССБА" подрывают доверие потребителей (участников сертификации по программе СІРА), работодателей и государственных органов и вызывают сомнения в праве Ассоциации "ЕССБА" проводить такую сертификацию.

      Профессиональная организация бухгалтеров "Союз бухгалтеров и бухгалтерских организаций Казахстана" указала на то, что в настоящее время постоянно сталкивается с проблемами, связанными с развитием и использованием программы СІРА (разработанной и внедренной Ассоциацией "ЕССБА") и выдачей сертификатов по ней, поскольку Всемирная организация интеллектуальной собственности (ВОИС) сообщила, что Ассоциация "ЕССБА" не является собственником вышеуказанного товарного знака. Указанные обстоятельства для потребителя комплекса услуг, необходимых для прохождения соответствующей сертификации, являются причиной отказа в получении таких услуг у Ассоциации "ЕССБА".

      АНО ДПО "ИСПБ" и вышеуказанными лицами сообщается, что изложенные выше факты в своей совокупности могут свидетельствовать о том, что действия ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ" и ОО "ИПБИАК" по заключению договоров о передаче товарных знаков программы CIPA были направлены на получение преимуществ при осуществлении предпринимательской деятельности благодаря:

      наличию в результате совершения таких действий у ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ" и ОО "ИПБИАК" права на единоличное использование программы сертификации, содержащей в наименовании товарный знак CIPA, правообладателем которого являлись ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ" и ОО "ИПБИАК", при этом право использования программы CIPA и индивидуализирующих ее товарных знаков принадлежит в равной степени членам Ассоциации "ЕССБА" и аккредитованным ими организациям;

      причинению вреда деловой репутации конкурентов.

      Для защиты своих программ сертификации ТОО "ЕИСПБ" и АНО ДПО "ИСПБ" зарегистрировали и используют в своей деятельности сходные товарные знаки, индивидуализирующие их как лиц, предоставляющих комплекс услуг, необходимых для прохождения соответствующей сертификации, которые имеют приоритет.

      ТОО "ЕИСПБ" 6 октября 2020 г. подало возражение в Федеральную службу по интеллектуальной собственности (далее – Роспатент) относительно предоставления охраны товарному знаку АНО ДПО "ИСПБ" по свидетельству № 562793 (EICPA).

      АНО ДПО "ИСПБ" в отзыве правообладателя на вышеуказанное возражение указала, что обладателем авторского права на произведение дизайна (графическое обозначение, позднее зарегистрированное в Роспатенте в качестве товарного знака по свидетельству от 26 января 2016 г. № 562793) является Жаринов В.С., в качестве доказательства представив дубликат акта об экспертном исследовании от 25 ноября 2020 г. № 4269/21-6-20, выполненном старшим государственным судебным экспертом федерального бюджетного учреждения "Российский федеральный центр судебной экспертизы" при Министерстве юстиции Российской Федерации, а также заключение от 17 ноября 2020 г. № 1711/20.

      ТОО "ЕИСПБ" в рамках рассмотрения возражения относительно предоставления охраны товарному знаку по свидетельству № 562793 указало, что изображение, зарегистрированное в качестве товарного знака, было создано для ПОБ "ППБ РК" по договору от 5 марта 2014 г. № 20140305 на создание дизайна товарного знака с дизайнером Абжановой З.А., в доказательство представив указанный договор.

      АНО ДПО "ИСПБ" в дополнение к отзыву правообладателя на вышеуказанное возражение представила заключение от 17 ноября 2020 г. № 207-11/2020, согласно которому подписи в договоре выполнены разными лицами.

      АНО ДПО "ИСПБ" и ТОО "ЕИСПБ" зарегистрировали в качестве товарных знаков и используют в своей деятельности схожие обозначения (СРАEURASIA и СРА EURASIA).

      Дата регистрации АНО ДПО "ИСПБ" словесного товарного знака по свидетельству № 691746 (СРАEURASIA) – 15 января 2019 г. (правовая охрана товарного знака предоставлена на территории Российской Федерации).

      Согласно данным портала информационной системы ВОИС (по адресу: https://branddb.wipo.int/branddb/en/) ТОО "ЕИСПБ" под регистрационным номером № 1375880 зарегистрирован комбинированный товарный знак "СРА EURASIA" – дата регистрации 9 марта 2017 г. (правовая охрана товарного знака полностью предоставлена на территориях Кыргызской Республики с 23 ноября 2017 г. и Республики Беларусь с 9 августа 2018 г., на территории Российской Федерации охраняется только графический элемент знака с 7 марта 2019 г.), по свидетельству № 62076 зарегистрирован словесный товарный знак "СРА EURASIA" – дата регистрации 9 ноября 2018 г. (правовая охрана предоставлена на территории Республики Казахстан) и по международной регистрации № 1411295 зарегистрирован словесный товарный знак "СРА EURASIA" – дата регистрации 16 апреля 2018 г. (правовая охрана товарного знака предоставлена полностью на территории Республики Беларусь с 7 марта 2019 г., на территории Кыргызской Республики с 6 августа 2020 г. – по 5 классам Международной классификации товаров и услуг).

      АНО ДПО "ИСПБ" и ТОО "ЕИСПБ" представили информацию, подтверждающую использование указанных обозначений в своей деятельности.

      Согласно материалам дела первоначальным разработчиком программы CIPA являлась Ассоциация "ЕССБА", что подтверждается ее уставом и сведениями, представленными Ассоциацией "ЕССБА" и ее членами.

      Трехкомпонентная программа CIPA была разработана на базе типовой учебной программы подготовки бухгалтеров, утвержденной в 2002 году Конференцией ООН по торговле и развитию (ЮНКТАД), и предусматривает прохождение 7 экзаменов и 2 уровней сертификации (CAP и CIPA соответственно).

      В соответствии с положением о сертификации CIPA от 31 октября 2002 г., утвержденным общим собранием членов Международного совета сертифицированных бухгалтеров и аудиторов, администрирование экзаменов по данной программе осуществляет независимая экзаменационная сеть – Certified International Professional Accountant Examination Network (далее – CIPA-EN Inc.). Для реализации указанного положения в каждом государстве-члене были созданы аккредитованные представительства компании CIPA-EN Inc., которые обладали полномочиями по администрированию экзаменов.

      В Кыргызской Республике представительство CIPA-EN Inc. было учреждено в 2004 году. Право на использование программы CIPA и индивидуализирующих ее товарных знаков принадлежало в равной степени членам Ассоциации "ЕССБА" и аккредитованным ими организациям.

      Согласно свидетельству о государственной регистрации учреждение "СИПАЕН" было создано 1 февраля 2013 г. (в 2017 году было перерегистрировано).

      В соответствии с уставом учреждение "СИПАЕН" осуществляет в том числе проведение независимых квалификационных экзаменов и обеспечение высокопрофессиональной системы оценки полученных знаний. В представленных в материалах дела письмах учреждение "СИПАЕН" указывает, что осуществляет деятельность по администрированию экзаменов CIPA и выдаче сертификатов.

      Учреждению "СИПАЕН" принадлежат права на товарные знаки № 15306 и № IR1408102, которые используются им для индивидуализации программы CIPA.

      Таким образом, лицами, которые начали оказывать услуги по сертификации CIPA (в том числе в государствах-членах), являлись только Ассоциация "ЕССБА", члены Ассоциации "ЕССБА" и аккредитованные ими организации.

      Учреждение "СИПАЕН" позиционирует себя как новый правообладатель программы CIPA, принадлежавшей ранее Ассоциации "ЕССБА".

      Так, в информационно-телекоммуникационной сети "Интернет" (далее – сеть Интернет) по адресу http://cipaprogram.org/ news/74-rebrending-mezhdunarodnoy-sertifikacii-cipa-zaregistrirovan-vsemirnoy-organizaciey-intellektualnoy-sobstvennosti.html было размещено для неопределенного круга лиц информационное сообщение следующего содержания:

      "Программа CIPA уже на протяжении почти 20 лет сохраняет свою актуальность, востребованность и статус программы, которая гарантирует объективную и беспристрастную оценку знаний и навыков специалистов в области бухгалтерии и аудита. Программа CIPA постоянно обновляется в соответствии с требованиями Международной Федерации Бухгалтеров, Комитета по МСФО.

      Программа CIPA – международная программа профессиональной сертификации бухгалтеров объявила с начала 2018 года о ребрендинге – с целью усиления защиты и идентификации".

      Учреждение "СИПАЕН" на своем сайте в сети Интернет в разделе "Подлинность сертификатов CIPA" разместило образцы сертификатов, которые выдавались с начала деятельности Ассоциации "ЕССБА", то есть в тот период, когда оно еще не было зарегистрировано в качестве юридического лица и не осуществляло деятельность по сертификации по программе CIPA.

      Исходя из сопоставления данных о структуре программы CIPA (включая положения о сертификации CIPA учреждения "СИПАЕН" и Ассоциации "ЕССБА"), информации о рекомендованной литературе, учебных программах, датах проведения экзаменов, порядке участия в экзаменах следует, что программа CIPA, которая реализовывалась Ассоциацией "ЕССБА" и ее членами в период с 2002 года по 2015 год, и программа CIPA, реализуемая учреждением "СИПАЕН" с конца 2017 года по 2020 год, являются сходными.

      Нормативные документы учреждения "СИПАЕН", регулирующие проведение указанной сертификации, аналогичны нормативным документам Ассоциации "ЕССБА", а планы проведения и содержание экзаменов учреждения "СИПАЕН" (в части тем и оценочных критериев) аналогичны планам проведения и содержанию экзаменов Ассоциации "ЕССБА" (с незначительными изменениями).

      Таким образом, услуги по сертификации, оказываемые в рамках программы CIPA учреждением "СИПАЕН", ОО "ИПБИАК" и членами Ассоциации "ЕССБА" (в частности, АНО ДПО "ИСПБ", НП "СПБ" и ОО "ОБА"), являются сходными.

      Комбинированные товарные знаки CIPA по свидетельствам № 18756, № 18757 и № IR863397 и по свидетельствам № 15306 и № IR1408102, принадлежащие учреждению "СИПАЕН" и представляющие собой аббревиатуру "CIPA" (№ 1359932 и № 18757), тождественны (в силу использования в них одинаковых символов и схожих шрифтов).

      Ассоциация "ЕССБА" указала, что дизайн товарного знака CIPA был разработан компанией CIPA-EN Inc., которая осуществила первичную регистрацию товарного знака с данным дизайном в 2004 году и впоследствии дала согласие на регистрацию Ассоциацией "ЕССБА" товарных знаков в 2005 году.

      Таким образом, можно сделать вывод, что исключительное право на произведение дизайна, которое впоследствии было зарегистрировано Ассоциацией "ЕССБА" в качестве комбинированного товарного знака по свидетельству № 18756 и по международной регистрации № 8633297, принадлежало компании CIPA-EN Inc.

      АНО ДПО "ИСПБ" представила заключение патентного поверенного от 23 мая 2021 г. № 3-2021 Шиловой М.А. о наличии сходства комбинированного обозначения по международной регистрации № 863397 с комбинированным обозначением по международной регистрации № 1408102 до степени смешения. Кроме того, в ходе проведенной экспертизы было установлено, что обозначение, зарегистрированное по международной регистрации № 1408102, представляет собой переработанное обозначение, зарегистрированное по международной регистрации № 863397.

      Ассоциация "ЕССБА" сообщила, что общее собрание членов Ассоциации "ЕССБА" не принимало решения об изменении дизайна товарного знака CIPA. Учреждение "СИПАЕН" не представило доказательств наличия у него согласия на переработку и использование исходного произведения дизайна товарного знака CIPA, а сообщило, что является правообладателем товарного знака CIPA и самостоятельно зарегистрировало сходный знак в ВОИС.

      Правовая охрана новых товарных знаков CIPA по свидетельствам № 1359932 и № IR1408102 предоставляется на территориях Кыргызской Республики и Российской Федерации. На территории Республики Казахстан в предоставлении правовой охраны товарным знакам было отказано.

      Данные факты свидетельствуют о том, что действия учреждения "СИПАЕН" по регистрации товарных знаков по свидетельствам № 1359932 и № IR1408102 направлены на получение преимуществ при осуществлении предпринимательской деятельности посредством регистрации и введения в гражданский оборот услуг, необходимых для сертификации CIPA, с использованием средства индивидуализации товара (товарного знака), в обозначении которого используется аббревиатура "CIPA", для продвижения своих услуг посредством их смешения с услугами конкурентов.

      Согласно уставу Ассоциация "ЕССБА" является юридическим лицом, осуществляющим свою деятельность в форме ассоциации, основанной на членстве. Устав Ассоциации "ЕССБА" предусматривает 2 категории членов (действительные и ассоциированные)
и устанавливает, что членами Ассоциации "ЕССБА" являются некоммерческие неправительственные профессиональные объединения, в том числе профессиональные организации в области бухгалтерского учета, членами которых являются физические лица, сертифицированные по международно признанным программам, а также объединения физических лиц, осуществляющие деятельность в области бухгалтерского учета и (или) аудита, либо профессиональные организации, основанные на членстве физических или юридических лиц.

      В сети Интернет по адресу cpaeurasia.org ТОО "ЕИСПБ" для неопределенного круга лиц разместило следующую информацию:

      "Товарищество с ограниченной ответственностью, зарегистрированное в Республике Казахстан – членская организация, сертифицирующая по программам CPA Eurasia. Структура EICPA: Наблюдательный Совет EICPA. Комитеты EICPA: Квалификационный комитет; Комитет по стандартам; Комитет по этике/дисциплинарный комитет; Комитет по экзаменам; Апелляционный комитет. Комитеты сформированы из экспертов – представителей организаций членов EICPA – видных экспертов в области бухгалтерского учета, аудита и финансов в странах СНГ. Члены EICPA: Профессиональные организации (действительные и ассоциированные); Обучающие организации (ассоциированное членство); Консалтинговые компании (ассоциированное членство); Аудиторские компании (ассоциированное членство); Физические лица – обладатели сертификатов CAP, CIPA, CPA EURASIA из тех стран, где у EICPA нет официальных представителей – Профессиональных организаций (ассоциированное членство)".

      В соответствии с уставом ТОО "ЕИСПБ" единственным его членом и учредителем является ПОБ "ППБ РК".

      ТОО "ЕИСПБ" является товариществом с ограниченной ответственностью, созданным в форме коммерческого юридического лица с уставным капиталом. Членство в указанном товариществе
не предусмотрено.

      Информация, размещенная в сети Интернет по адресу cpaeurasia.org, свидетельствует об аналогичности структуры комитетов ТОО "ЕИСПБ" и комитетов Ассоциации "ЕССБА". При этом документы о создании и регулировании деятельности указанных структур не представлены.

      В соответствии с представленной ТОО "ЕИСПБ" и ПОБ "ППБ РК" информацией о программе сертификации CPA EURASIA было установлено сходство требований, предъявляемых в рамках программы сертификации CIPA (в том числе в части дисциплин, экзамены по которым требуется сдать в рамках сертификации), и внешнее визуальное сходство дизайна выдаваемых Ассоциацией "ЕССБА" сертификатов CIPA 1-го и 2-го уровней и сертификатов CPA EURASIA 1-го и 2-го уровней.

      Между ТОО "ЕИСПБ" и учреждением "СИПАЕН" 15 февраля 2017 г. было заключено соглашение о взаимном признании сертификации. Данным соглашением был предусмотрен взаимный зачет сертификатов, выдаваемых по указанным программам, а также было установлено соответствие дисциплин в рамках плана каждого экзамена по каждой дисциплине применительно к каждому уровню сертификации. В соответствии с разделом III данного соглашения участникам программы CPA EURASIA вместе с сертификатами 1-го и 2-го уровней CPA EURASIA могут быть выданы сертификаты CIPA 1-го и 2-го уровней соответственно.

      Участникам программы CIPA может быть выдан сертификат CPA EURASIA после сдачи экзаменов с учетом разницы в дисциплинах между программами (например, экзамена по предмету "Бизнес и профессиональная этика"). Согласно информации, представленной учреждением "СИПАЕН", в период с 15 ноября 2017 г. по 31 декабря 2020 г. в рамках соглашения о взаимном признании сертификатов по программам CIPA и CPA EURASIA было выдано 565 сертификатов CIPA в Республике Казахстан и Кыргызской Республике.

      По данным учреждения "СИПАЕН", стоимость выдачи сертификатов CIPA 1-го уровня в рамках процедуры взаимозачета для граждан Республики Казахстан в 2017 году составила 249 590 тенге, в 2018 году – 1 611 350 тенге, в 2019 году – 2 575 500 тенге, в 2020 году – 1 750 140 тенге.

      Согласно данным, представленным учреждением "СИПАЕН", стоимость выдачи сертификатов CIPA 2-го уровня в рамках процедуры взаимозачета для граждан Республики Казахстан составила в 2017 году 29 497 тенге, в 2018 году – 656 565 тенге, в 2019 году – 590 850 тенге, в 2020 году – 1 191 762 тенге.

      Общее количество сертификатов CIPA 1-го уровня, выданных учреждением "СИПАЕН" гражданам Республики Казахстан, составило 243 единицы, сертификатов CIPA 2-го уровня – 73 единицы.

      Таким образом, совокупный доход, полученный учреждением "СИПАЕН" от выдачи сертификатов в рамках процедуры взаимозачета, составил 8 655 254 тенге.

      Общее количество сертификатов CIPA 1-го уровня, выданных учреждением "СИПАЕН" гражданам Кыргызской Республики, составило 233 единицы, сертификатов CIPA 2-го уровня – 16 единиц.

      Вследствие отсутствия возможности пользования товарными знаками "CIPA" в связи с их передачей компании, зарегистрированной в Республике Сингапур, а также регистрации учреждением "СИПАЕН" новых товарных знаков "CIPA" организации-конкуренты (АНО ДПО "ИСПБ" и ОО "ОБА") и Ассоциация "ЕССБА" были лишены возможности осуществлять сертификацию по программе CIPA.

      Согласно информации, представленной Ассоциацией "ЕССБА", за аналогичный период 2015 – 2020 годов количество выданных сертификатов по программе CIPA в Кыргызской Республике и Российской Федерации значительно снизилось и стремилось к нулю. Ассоциация "ЕССБА" в указанный период выдала сертификаты CIPA в Республике Казахстан 1-го уровня – 229 единиц и 2-го уровня – 10 единиц, в Российской Федерации 1-го уровня – 4 единицы и 2-го уровня – 0 единиц, в Кыргызской Республике – 0 единиц. При этом в период 2010 – 2015 годов было выдано более 1000 сертификатов CIPA.

      Доля сертификатов CIPA, выданных по итогам вышеуказанной процедуры взаимозачета с сертификатом CPA EURASIA (среди всех сертификатов CPA EURASIA), за период с 2017 года по 2020 год составила 49,6 процента. За период с 2017 года по 2020 год был выдан только 1 сертификат 3-го уровня CPA EURASIA.

      Стоимость выдачи сертификата CPA EURASIA и сертификата CIPA ПОБ "ППБ РК" 1-го и 2-го уровней совпадает и составляет 5 834 тенге за сертификат 1-го уровня и 8 751 тенге за сертификат 2-го уровня.

      По данным Ассоциации "ЕССБА", количество сертификатов CIPA, выданных в Республике Казахстан, составило 123 сертификата 1-го уровня (CAP) и 5 сертификатов 2-го уровня (CIPA).

      На основании сведений о количестве выданных сертификатов, представленных ТОО "ЕИСПБ", следует, что большая часть всех потребителей услуги в Республике Казахстан получила сертификаты CIPA 1-го и 2-го уровней, обращаясь за перезачетом сертификатов 1-го и 2-го уровней CPA EURASIA.

      Программа сертификации CPA EURASIA (по данным ПОБ "ППБ РК") была создана в 2017 году, в то время как программа сертификации CIPA – в 2001 году. В соответствии со сведениями о программе сертификации CPA EURASIA, представленными ПОБ "ППБ РК", данная программа была не только разработана на основе программы CIPA, но и развивает и дополняет ее. Соглашение о взаимном признании сертификации CPA EURASIA и CIPA между ТОО "ЕИСПБ" и учреждением "СИПАЕН" было заключено 15 февраля 2017 г.

      ПОБ "ППБ РК" разместила в сети Интернет на сайте accountant.kz информационное сообщение для неопределенного круга лиц следующего содержания: "Международная сертификация бухгалтеров CPA Eurasia продолжает развитие сертификации CIPA". Аналогичная информация была размещена 14 июля 2017 г. в сети Интернет для неопределенного круга лиц на сайте ОО "ИПБИАК", а 13 сентября 2019 г. на сайте ТОО "ЕИСПБ", являющегося администратором программы сертификации CPA EURASIA, для неопределенного круга лиц была размещена информация о сертификации CPA EURASIA. Указанная информация способствовала формированию у потребителей убеждения, что сертификация CPA EURASIA аналогична сертификации CIPA, что могло побудить неопределенный круг лиц (потребителей) воспользоваться такими услугами по сертификации.

      ПОБ "ППБ РК" в сети Интернет на сайте cipaprogram.org в разделе "Новости" 21 октября 2015 г. разместила информационное сообщение для неопределенного круга лиц следующего содержания: "Евразийский институт сертифицированных публичных бухгалтеров (далее по тексту – EICPA) является новым владельцем сертификации CIPA и продолжит работу ЕССБА по сертификации CIPA. Ассоциация EICPA является международным объединением, включающим в себя многие профессиональные организации бухгалтеров и аудиторов из стран СНГ".

      ОО "ИПБИАК" на своем официальном сайте в сети Интернет по адресу uchet.kg разместило информационное сообщение для неопределенного круга лиц следующего содержания: "ИПБА КР – член Евразийского Института Сертифицированных Публичных Бухгалтеров (EICPA), правообладателя программы CIPA".

      Учреждение "СИПАЕН", являясь с 3 августа 2017 г. администратором домена cipaprogram.org, разместило в сети Интернет по адресу cipaprogram.org в разделах "EICPA", "CIPA", "Сертификация CIPA" следующую информацию для неопределенного круга лиц:

      "Евразийский Институт Сертифицированных Публичных Бухгалтеров. EICPA продолжит работу ЕССБА в Евразийском регионе по содействию развитию и повышению статуса профессии бухгалтера и аудитора, внедрению и использованию международных профессиональных стандартов и профессиональной этики, разработанных Международной Федерацией Бухгалтеров (МФБ) и Комитетом по Международным Стандартам Бухгалтерского Учета (КМСБУ). Для достижения поставленной цели EICPA осуществляет следующие виды деятельности: вырабатывает и поддерживает, на основе рекомендаций МФБ, единые квалификационные требования к профессии бухгалтера и аудитора; участвует в создании и деятельности единой системы тестирования и сертификации бухгалтеров и аудиторов; создает Комитеты по различным видам деятельности EICPA; представляет интересы членов EICPA в международных организациях, государственных органах и частных структурах.

      После успешной сдачи экзаменов Вам необходимо вступить в профессиональную ассоциацию, являющуюся членом EICPA. При условии выполнения всех квалификационных требований, профессиональная ассоциация подает ходатайство в CIPAEN с просьбой о выдаче Вам сертификата".

      ТОО "ЕИСПБ" информировало неопределенный круг лиц о том, что продолжит работу ЕССБА в вышеуказанном регионе. Это могло способствовать формированию у потребителя убеждения, что упомянутый в сообщениях Евразийский институт сертифицированных публичных бухгалтеров (EICPA) является правопреемником Ассоциации "ЕССБА". При этом ТОО "ЕИСПБ" не является правопреемником Ассоциации "ЕССБА".

      ТОО "ЕИСПБ" является коммерческой организацией, созданной в организационно-правовой форме товарищества с ограниченной ответственностью, основной целью деятельности которого является извлечение прибыли, для чего ТОО "ЕИСПБ" вправе осуществлять любые виды коммерческой деятельности, предусмотренные его уставом и не запрещенные законодательством.

      В соответствии с пунктом 3.1 устава ТОО "ЕИСПБ" целью создания и деятельности ТОО "ЕИСПБ" является подготовка или переподготовка кадров в области экономики Республики Казахстан, для реализации чего указанное товарищество осуществляет образовательную деятельность в сфере послевузовского и дополнительного профессионального образования.

      Согласно информации, представленной Ассоциацией "ЕССБА", она не уполномочивала ТОО "ЕИСПБ" выступать в качестве своего представителя и оно не является ее правопреемником, также указанное товарищество ею не аккредитовалось для предоставления услуг, необходимых для сертификации по программе CIPA.

      Распространение неточной, искаженной и (или) не соответствующей действительности информации для неопределенного круга лиц может ввести потребителей в заблуждение о деятельности ТОО "ЕИСПБ" как лица, предоставляющего услуги в рамках программы сертификации CIPA.

      Учреждение "СИПАЕН" было зарегистрировано в качестве юридического лица в 2013 году. При этом 26 февраля 2004 г. в Кыргызской Республике в качестве юридического лица зарегистрирована некоммерческая организация в форме учреждения "Экзаменационная сеть сертифицированных международных профессиональных бухгалтеров в Кыргызской Республике". Таким образом, указанная организация была известна на рынке до момента регистрации в 2013 году учреждения "СИПАЕН" в качестве юридического лица.

      Согласно информации, представленной Ассоциацией "ЕССБА", учреждение "СИПАЕН" не является правопреемником вышеуказанной некоммерческой организации и она не давала своего согласия на учреждение данной организации, а также на регистрацию сайта cipaprogram.org.

      Таким образом, использование обозначений "СИПАЕН" и "CIPA-EN" учреждением "СИПАЕН" может быть направлено на то, чтобы вызвать у потребителей и других участников рынка ассоциации с представительствами компании CIPA-EN Inc., ранее работавшими с Ассоциацией "ЕССБА".

      В материалах дела представлена информация (документы, сведения) о распространении сведений о смене товарного знака EICPA на товарный знак CPA EURASIA как определенным лицам, так и неопределенному кругу лиц следующими способами:

      путем информационной рассылки на адреса электронной почты участников программы CIPA;

      путем размещения информационных сообщений в сети Интернет по адресу cipaprogram.org в разделе "Новости".

      Так, 12 июня 2017 г. была осуществлена рассылка информационного письма вышеуказанного содержания с адреса электронной почты no-reply@cipaprogram.org на адреса электронной почты всех участников программы CIPA, в том числе лиц, зарегистрированных для прохождения экзаменов, при этом на указанную дату администратором домена cipaprogram.org являлась ПОБ "ППБ РК".

      АНО ДПО "ИСПБ" полагает, что указанная информация могла ввести потребителей в заблуждение о субъекте, производящем переход на новый товарный знак, вследствие того, что в данной рассылке не содержалось указания на организационно-правовую форму товарищества с ограниченной ответственностью.

      Вместе с тем из представленных АНО ДПО "ИСПБ" и ОО "ОБА" материалов следует, что обозначение "EICPA" и соответствующий товарный знак на сертификатах используются для обозначения лица, выдающего сертификат, – Ассоциации Евразийского института сертифицированных публичных бухгалтеров.

      29 июня 2017 г. с адреса электронной почты no-reply@cipaprogram.org на адреса электронной почты участников программы CIPA, в том числе лиц, зарегистрированных для прохождения экзаменов, была осуществлена рассылка информационного сообщения с заголовком следующего содержания: "Евразийский Институт Сертифицированных Публичных Бухгалтеров (EICPA) объявляет о ребрендинге!".

      В указанном информационном сообщении также содержались сведения о том, что с 15 мая 2017 г. сертификаты CIPA будут выпускаться под защитой нового товарного знака CPA EURASIA, распространяемого учреждением "СИПАЕН".

      В свою очередь, по договору от 8 июня 2017 г. ТОО "ЕИСПБ" передало исключительные права на товарные знаки и программу CIPA ОО "ИПБИАК". Таким образом, ТОО "ЕИСПБ" на дату рассылки (29 июня 2017 г.) не обладало исключительным правом на программу сертификации и товарные знаки CIPA, как утверждается в указанном информационном сообщении.

      12 июня 2017 г. с адреса электронной почты no-reply@cipaprogram.org учреждением "СИПАЕН" на адреса электронной почты участников программы осуществлена рассылка информационного сообщения, содержащего информацию о том, что ТОО "ЕИСПБ" является правообладателем товарного знака

(изображение товарного знака представлено в следующем виде: прописными буквами белого цвета на голубом фоне указана надпись "CPA", под ней проведена красная линия, под которой прописными буквами красного цвета на белом фоне указана надпись "EURASIA"), который при этом сопровождался знаком "®", указывающим на то, что применяемое обозначение является товарным знаком, охраняемым в установленном законом порядке.

      В свою очередь указанный знак получил международную правовую охрану только 23 ноября 2017 г., с даты регистрации его в ВОИС.

      ОО "ИПБИАК" на своем официальном сайте в сети Интернет по адресу uchet.kg распространяло информацию для неопределенного круга лиц о деятельности ОО "ОБА" в рамках программы сертификации CIPA. Так, 5 июня 2017 г. на указанном сайте размещено информационное сообщение с заголовком "Внимание! Подделка экзаменов по программе CIPA!", которое содержало сведения о том, что с начала 2017 года у ОО "ОБА" и НП "ППБА" отозваны права на использование товарного знака CIPA на территории Кыргызской Республики, выдачу и дальнейшую поддержку совместных двухуровневых сертификатов CIPA, что не соответствовало фактическим обстоятельствам.

      23 июня 2017 г. ОО "ИПБИАК" в сети Интернет по адресу uchet.kg разместило информационное сообщение для неопределенного круга лиц, касающееся правообладателя торговых знаков и одноименной сертификации CIPA в Кыргызской Республике. В указанном информационном сообщении содержались сведения о том, что ОО "ОБА" и НП "ППБА" не имеют права выдавать сертификаты и проводить сертификацию по программе CIPA в Кыргызской Республике ввиду того, что с ними расторгнут соответствующий договор. Согласно материалам дела на момент размещения указанных информационных сообщений в сети Интернет и осуществления рассылки посредством электронной почты ТОО "ЕИСПБ" еще не обладало исключительным правом на товарный знак CPA EURASIA ввиду того, что указанный знак в Кыргызской Республике был зарегистрирован 23 ноября 2017 г.

      Согласно пункту 1 статьи 74 Договора общие принципы и правила конкуренции направлены на обеспечение выявления и пресечения антиконкурентных действий на территориях государств-членов и действий, оказывающих негативное влияние на конкуренцию на трансграничных рынках на территориях двух и более государств-членов.

      Согласно подпункту 8 пункта 2 Протокола конкуренция определяется как состязательность хозяйствующих субъектов (субъектов рынка), при которой самостоятельными действиями каждого из них исключается или ограничивается возможность в одностороннем порядке воздействовать на общие условия обращения товаров на соответствующем товарном рынке.

      В соответствии с подпунктом 2 пункта 2 статьи 76 Договора не допускается недобросовестная конкуренция, в том числе введение в заблуждение потребителей в отношении характера, способа и места производства, потребительских свойств, качества и количества товара или в отношении его производителей.

      Подпунктом 14 пункта 2 Протокола установлено, что недобросовестная конкуренция – это любые направленные на приобретение преимуществ в предпринимательской деятельности действия хозяйствующего субъекта (субъекта рынка) (группы лиц) или нескольких хозяйствующих субъектов (субъектов рынка) (групп лиц), которые противоречат законодательству государств-членов, обычаям делового оборота, требованиям добропорядочности, разумности и справедливости и причинили или могут причинить ущерб другим хозяйствующим субъектам (субъектам рынка) – конкурентам либо нанесли или могут нанести вред их деловой репутации.

      Взаимосвязанное прочтение указанных норм свидетельствует о том, что правом Союза запрещены любые направленные на приобретение преимуществ в предпринимательской деятельности действия хозяйствующего субъекта (субъекта рынка) (группы лиц) или нескольких хозяйствующих субъектов (субъектов рынка) (групп лиц), которые противоречат законодательству государств-членов, обычаям делового оборота, требованиям добропорядочности, разумности и справедливости и причинили или могут причинить ущерб другим хозяйствующим субъектам (субъектам рынка) – конкурентам либо нанесли или могут нанести вред их деловой репутации, выразившиеся во введении в заблуждение потребителей в отношении характера, способа и места производства, потребительских свойств, качества и количества товара или в отношении его производителей.

      Пунктом 2 статьи 10-bis Парижской конвенции по охране промышленной собственности от 20 марта 1883 г. (далее – Конвенция) установлено, что актом недобросовестной конкуренции считается всякий акт конкуренции, противоречащий честным обычаям в промышленных и торговых делах.

      С учетом изложенного недобросовестной конкуренцией признается совокупность следующих фактов:

      направленность на приобретение преимуществ в предпринимательской деятельности хозяйствующего субъекта (субъекта рынка) (группы лиц) или нескольких хозяйствующих субъектов (субъектов рынка) (групп лиц);

      противоречие законодательству государств-членов, обычаям делового оборота, требованиям добропорядочности, разумности и справедливости;

      причинение (возможность причинения) ущерба другим хозяйствующим субъектам (субъектам рынка) – конкурентам или нанесение (возможность нанесения) вреда их деловой репутации.

      Пункт 2 статьи 76 Договора содержит открытый перечень возможных видов недобросовестной конкуренции и не является исчерпывающим, в связи с чем недобросовестной конкуренцией могут признаваться любые иные действия, отвечающие требованиям подпункта 14 пункта 2 Протокола.

      Ввиду запрета недобросовестной конкуренции хозяйствующие субъекты вне зависимости от их положения на рынке при ведении экономической деятельности обязаны воздерживаться от поведения, противоречащего законодательству и (или) сложившимся в гражданском обороте представлениям о добропорядочном, разумном и справедливом поведении (статья 10-bis Конвенции, аналогичные положения содержатся в гражданском законодательстве Республики Казахстан, Кыргызской Республике и Российской Федерации, а также в антимонопольном законодательстве этих государств-членов).

      Нарушение хозяйствующим субъектом при ведении своей деятельности норм гражданского и иного законодательства, в том числе в случае неправомерного использования охраняемого результата интеллектуальной деятельности или средства индивидуализации, само по себе не означает совершения акта недобросовестной конкуренции.

      При рассмотрении спора о нарушении запрета недобросовестной конкуренции должна быть установлена совокупность следующих фактов:

      осуществление хозяйствующим субъектом действий, способных оказать влияние на состояние конкуренции;

      отличие избранного хозяйствующим субъектом способа конкуренции на рынке от поведения, которое в подобной ситуации ожидалось бы от любого субъекта, преследующего свой имущественный интерес, но не выходящего за пределы осуществления гражданских прав и честной деловой практики;

      направленность поведения хозяйствующего субъекта на получение преимущества, в частности имущественной выгоды или возможности ее извлечения, при осуществлении экономической деятельности за счет иных участников рынка, в том числе посредством оказания влияния на выбор покупателей (потребителей), на возможность иных хозяйствующих субъектов, конкурирующих добросовестно, извлекать преимущество из предложения товаров на рынке, на причинение вреда хозяйствующим субъектам – конкурентам иными подобными способами (например, в результате использования (умаления) чужой деловой репутации).

      В ходе проведения расследования и рассмотрения дела было установлено следующее:

      сходство в части структуры указанных программ сертификации и услуг, предоставляемых в рамках их проведения, в том числе в наличии уровней сертификации, требованиях к кандидатам на сертификацию, сроках и критериях подтверждения наличия профессионального уровня и компетенции, требованиях к повышению квалификации, обязательствах по членству в профессиональных сообществах и ассоциациях и т. д.;

      сходство в части организационной структуры деятельности ТОО "ЕИСПБ" и структуры деятельности Ассоциации "ЕССБА";

      взаимозаменяемость программ, которая подтверждается наличием соглашений о взаимном признании, заключенных участниками рынка услуг сертификации;

      позиционирование программы CPA EURASIA как продолжающей и развивающей программу CIPA, заключение и реализация соглашения о взаимном признании между ТОО "ЕИСПБ" и учреждением "СИПАЕН";

      рост числа выданных сертификатов в рамках программы сертификации CPA EURASIA и одновременное снижение числа сертификатов, выданных в рамках программы сертификации CIPA, в том числе по программам взаимного признания;

      реализация прав на судебную защиту АНО ДПО "ИСПБ", ответчиками, а также иными лицами, их требования в рамках судебных процессов, в том числе о признании недействительными сделок по передаче и (или) отчуждению права собственности на результаты интеллектуальной деятельности, товарные знаки, отдельных действий и решений указанных лиц, свидетельствуют о конкурентных отношениях АНО ДПО "ИСПБ" и ответчиков на рассматриваемом товарном рынке.

      Исходя из изложенного и изучив материалы дела о действиях ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", учреждения "СИПАЕН" и ОО "ИПБИАК" по распространению информации о своей деятельности, деятельности конкурентов, наличии у них контактных данных сертифицированных специалистов CIPA, основываясь на положениях права Союза в сфере конкуренции, комиссия по рассмотрению дела пришла к выводу, что указанные действия ответчиков в своей совокупности направлены на приобретение преимуществ в своей предпринимательской деятельности как самостоятельно, так и в составе всех ответчиков, противоречат законодательству государств-членов, положениям Договора, обычаям делового оборота, требованиям добропорядочности, разумности и справедливости, причинили и могут причинить ущерб АНО ДПО "ИСПБ" и другим хозяйствующим субъектам (субъектам рынка) – конкурентам, а также нанесли и могут нанести вред их деловой репутации.

      В рамках рассмотрения дела ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждению "СИПАЕН" обеспечена возможность реализации всех прав, предусмотренных пунктом 13 Порядка рассмотрения дел. Кроме того, у них запрошены пояснения по делу с просьбой представить доводы относительно наличия в их действиях нарушений общих правил конкуренции на трансграничных рынках, а также позиции о согласии или несогласии с возможным нарушением статьи 76 Договора.

      ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждением "СИПАЕН" в письменной форме представлены позиции о несогласии с возможными нарушениями общих правил конкуренции на трансграничных рынках, а также доводы, возражения и иная информация, которые приобщены к материалам дела, рассмотрены и получили надлежащую оценку. Также в рамках рассмотрения дела поступили позиции в письменной форме, доводы, возражения и иная информация от уполномоченных органов государств-членов, которые также приобщены к материалам дела, рассмотрены и получили надлежащую оценку.

      Исходя из изложенного установлено, что нарушение ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждением "СИПАЕН" общих правил конкуренции на трансграничных рынках выражается в совершении вышеуказанных действий, которые вводят и (или) могут вводить в заблуждение потребителей комплекса услуг, предоставляемых в рамках проведения сертификации CIPA как в целом, так и в отдельности, в отношении характера, способа и места оказания, потребительских свойств, качества и количества таких услуг или в отношении их производителя.

      Оценив собранные по делу доказательства, комиссия по рассмотрению дела полагает, что вина ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждения "СИПАЕН" нашла подтверждение, а их действия верно квалифицированы согласно подпункту 2 пункта 2 статьи 76 Договора.

      В соответствии с Методикой расчета и порядком наложения штрафов за нарушение общих правил конкуренции на трансграничных рынках, утвержденными Решением Совета Евразийской экономической комиссии от 17 декабря 2012 г. № 118, учитывая отсутствие в действиях (бездействии) ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждения "СИПАЕН" обстоятельств, смягчающих ответственность, предусмотренных перечнем обстоятельств, смягчающих ответственность, обстоятельств, отягчающих ответственность, учитываемых при расчете размера штрафов за нарушение общих правил конкуренции на трансграничных рынках (приложение № 1 к указанной Методике), и обстоятельств, отягчающих ответственность, предусмотренных указанным перечнем, выразившихся в длящемся (в течение 1 года и более) нарушении правонарушителями правил конкуренции, назначить штрафы ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждению "СИПАЕН".

      В связи с установлением факта нарушения статьи 76 Договора, руководствуясь пунктом 45 Порядка рассмотрения дел, Коллегия Комиссии полагает, что применение к ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждению "СИПАЕН" мер по пресечению нарушения общих правил конкуренции на трансграничных рынках и (или) устранению его последствий, предусмотренных пунктами 4 и 5 резолютивной части Решения Коллегии Евразийской экономической комиссии от 20 г. № , будет способствовать созданию равных возможностей для всех хозяйствующих субъектов (субъектов рынка) государств-членов при осуществлении хозяйственной деятельности. Кроме того, внесение в программы сертификации ПОБ "ППБ РК", ТОО "ЕИСПБ", ОО "ИПБИАК" и учреждения "СИПАЕН" и перечень предоставляемых в их рамках услуг соответствующих изменений исключит возможность введения в заблуждение потребителей комплекса услуг по обучению, организации и проведению промежуточного и итогового контроля обучения и полученных знаний, проверке соблюдения предъявляемых требований, изготовлению и выдаче соответствующего сертификата, подтверждающего присвоение и наличие профессиональной квалификации сертифицированного публичного бухгалтера – CIPA/СРА/ СРА EURASIA, в отношении характера, способа и места оказания, потребительских свойств, качества и количества указанных услуг или в отношении их производителя.

Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтың болуы туралы

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2023 жылғы 17 қаңтардағы № 8 шешімі.

      Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасы (бұдан әрі – Комиссия) Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттаманың (2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шартқа № 19 қосымша) (бұдан әрі тиісінше – Хаттама, Шарт) 10-тармағының 3 және 4-тармақшаларына, Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 99 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 44 және 45-тармақтарына сәйкес оқыту, оқытуды және алынған білімді аралық және қорытынды бақылауды ұйымдастыру және өткізу, қойылатын талаптардың сақталуын тексеру, сертификатталған жария бухгалтерге кәсіби біліктілік беруді және болуын растайтын тиісті сертификатты – CIPA/СРА/СРА EURASIA әзірлеу және беру бойынша қызметтер көрсету кешеніне қатысты трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы іс (бұдан әрі – іс) бойынша трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларының бұзылуы туралы мәселені қарады.

      Іс материалдарын қарау нәтижелері бойынша, бәсекелестік саласындағы Еуразиялық экономикалық одақтың құқығына енетін халықаралық шарттар мен нормативтік құқықтық актілердің ережелерін негізге ала отырып, қосымшаға сәйкес осы Шешімнің сипаттамалық және дәлелдемелік бөлімдерінде ұсынылған істің нақты мән-жайы мен істі қарау жөніндегі комиссияның қорытындыларын зертей келе, Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 17 желтоқсандағы № 118 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппұлдар есептеу әдістемесін және оларды салу тәртібін (бұдан әрі – Айыппұлдарды есептеу әдістемесі және оларды салу тәртібі) басшылыққа ала отырып, Комиссия Алқасы шешті:

      1. "Қазақстан Республикасының кәсіби бухгалтерлер палатасы" бухгалтерлердің кәсіби ұйымының (бұдан әрі – "ҚР КБП" БКҰ) (Қазақстан Республикасы, Алматы қ., Сейфуллин даңғылы, 597А үй, 7-қабат, 703, 704-кеңсе, ТН 91758-1910-БКҰ, СТТН 600300511060, тіркелген күні 2008 ж. 15 сәуір, БСН 080440011737), "Еуразиялық сертификатталған жария бухгалтерлер институты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің (бұдан әрі – "ЕСМБИ" ЖШС) (Қазақстан Республикасы, Алматы қ., Сейфуллин даңғылы, 597А үй, 703, 704-кеңсе, СТТН 600700699647 тіркелген күні 2014 ж. 9 сәуір, БСН 140440009917), "Қырғызстан кәсіби бухгалтерлері мен аудиторларының институты" қоғамдық бірлестігі (бұдан әрі – "ҚКБАИ" ҚБ) (Қырғыз Республикасы, Бішкек қ., Ибраимов көшесі, 115А үй, 3-қабат, 305-каб, ТН 146235-3301-ҚБ, тіркелген күні 2015 ж. 14 мамыр, СТСН 01405201510190) және "СИПАЕН" мекемесінің (Қырғыз Республикасы, Бішкек қ., Ибраимов көшесі, 115А үй, 3-қабат, 304-каб, ТН 127470-3301-У-е, тіркелген күні 2017 ж. 13 қараша, СТСН 00102201310152) 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап 2020 жылғы 31 желтоқсанға дейінгі кезеңдегі көрсету сипатына, тәсіліне және орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасына және осындай қызмет көрсетулер санына қатысты немесе олардың өндірушісіне қатысты оқыту, оқытуды және алынған білімді аралық және қорытынды бақылауды ұйымдастыру және өткізу, қойылатын талаптардың сақталуын тексеру, сертификатталған жария бухгалтерге кәсіби біліктілік беруді және болуын растайтын тиісті сертификатты – CIPA/СРА/СРА EURASIA әзірлеу және беру бойынша трансшекаралық нарықта қызметтер көрсету кешенін тұтынушыларды жаңылыстырған және (немесе) жаңылысуға алып келуі мүмкін әрекеті (әрекетсіздігі) Шарттың 76-бабының 2-тармағы 2-тармақшасының ережелерін бұзушылық деп танылсын.

      2. Істі қарауды тоқтату үшін негіздемелер жоқ деп танылсын.

      3. Хаттаманың 16-тармағының 1-тармақшасына және Айыппұлдарды есептеу әдістемесі және оларды салу тәртібіне сәйкес мынадай айыппұлдар тағайындалсын:

      "ҚР КБП" БКҰ – 662 500 ресей рублі мөлшерінде;

      "ЕСМБИ" ЖШС – 662 500 ресей рублі мөлшерінде;

      "ҚКБАИ" ҚБ – 662 500 ресей рублі мөлшерінде;

      "СИПАЕН" мекемесіне – 662 500 ресей рублі мөлшерінде.

      Осы Шешіммен тағайындалған айыппұлдар Хаттаманың 17 және 18-тармақтарында белгіленген тәртіпте төлеуге жатады (айыппұлдарды төлеу үшін банк деректемелері: Қазақстан Республикасының аумағында тіркелген шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) – БСК 204176, ТМК 913; Қырғыз Республикасының аумағында тіркелген шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) – СТСН 02802200610325, Код ИТН 004 Первомайский, алушы Первомайский АҚБ, БСК 440201, ҚР ҚМ жанындағы Орталық қазынашылық, е/шот 4402011001002463, төлемнің кіріс коды 14311400).

      4. "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесі Шарттың 76-бабының 2-тармағы 2-тармақшасының ережелерін бұзатын әрекеттерді жасауды, соның ішінде:

      а) оларда тиісті қызметтер көрсету үшін аккредиттеу және (немесе) өзге де құқықтық негіздемелер болмаған жағдайда "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесінде қызметтер көрсетуді алу мүмкіндігі туралы CIPA сертификаттаудан өткізу үшін талап етілетін қызметтерді тұтынушыларды және (немесе) әлеуетті тұтынушыларды хабардар етуді жүзеге асыруды;

      б)  оқыту, оқытуды және алынған білімді аралық және қорытынды бақылауды ұйымдастыру және өткізу, қойылатын талаптардың сақталуын тексеру, сертификатталған жария бухгалтерге кәсіби біліктілік беруді және болуын растайтын тиісті сертификатты – CIPA/СРА/СРА EURASIA әзірлеу және беру бойынша трансшекаралық нарықтарда қызметтер көрсету кешеніне қатысушылардың іскерлік беделіне нұқсан келтіруге ықпал ететін ақпаратты, соның ішінде "Интернет" ақпараттық-телекоммуникциялық желісінде орналастыруды және таратуды тоқтатуға міндеттелсін.

      5.  "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесі мынадай іс-әрекеттерді орындауға:

      а) осы Шешімнің 4-тармағының "б" тармақшасында көрсетілген салдарларға алып келетін бұрын орналастырылған ақпаратқа қолжетімділікті алып тастауға;

      б)  "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесінің сертификаттау бағдарламасына және қызмет көрсету шеңберінде оларда ұсынылатын тізбеге көрсету сипатына, тәсіліне және орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасына және осындай қызмет көрсетулер санына қатысты немесе олардың өндірушісіне қатысты оқыту, оқытуды және алынған білімді аралық және қорытынды бақылауды ұйымдастыру және өткізу, қойылатын талаптардың сақталуын тексеру, сертификатталған жария бухгалтерге кәсіби біліктілік беруді және болуын растайтын тиісті сертификатты – CIPA/СРА/СРА EURASIA әзірлеу және беру бойынша трансшекаралық нарықта қызметтер көрсету кешенін тұтынушыларды жаңылыстыруды және (немесе) жаңылыстыру ықтималдығын болдырмайтын өзгерістер енгізуге міндеттелсін.

      6.  "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесі осы Шешім күшіне енген күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде осы Шешімнің 4 және 5-тармақтарының орындалуы туралы ақпаратты ұсынуға міндеттелсін.

      7.  "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесі Айыппұлдарды есептеу әдістемесі және оларды салу тәртібінің 171-тармағының екінші абзацына сәйкес құқық бұзушылар Хаттаманың 16-тармағында көзделген айыппұлдарды осы Шешім күшіне енген күннен бастап күнтізбелік 60 күннен кешіктірмей толық мөлшерде төлейтіні туралы хабардар етілсін. Айыппұл көрсетілген мерзімде төленбеген жағдайда Комиссия Айыппұлдарды есептеу әдістемесі және оларды салу тәртібінің 18-тармағына сәйкес осы Шешімді мәжбүрлі орындауға бағытталған шараларды қабылдайды.

      8.  "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесі Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 99 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің 45-тармағына сәйкес осы Шешімнің 7-тармағында көзделген мерзім өткен күннен бастап күнтізбелік 30 күн ішінде айыппұлдарды төлеу туралы Комиссияға хабарлау қажет екендігі туралы хабардар етілсін.

      9. Осы Шешімге белгіленген тәртіпте Еуразиялық экономикалық одақ Сотына шағым жасалуы мүмкін.

      10. Осы Шешім ол ресми жарияланған күннен бастап күнтізбелік 30 күн өткен соң күшіне енеді.

      Еуразиялық экономикалық комиссия
Алқасының Төрағасы
М. Мясникович

  Еуразиялық экономикалық комиссия
Алқасының
2023 жылғы 17 қаңтардағы
№ 8 шешіміне
ҚОСЫМША

Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының
2023 жылғы 17 қаңтардағы № 8 шешімінің
СИПАТТАМАЛЫҚ ЖӘНЕ ДӘЛЕЛДЕМЕЛІК БӨЛІМДЕРІ

      Еуразиялық экономикалық комиссияға (бұдан әрі – Комиссия) "Сертификатталған жария бухгалтерлер институты" қосымша кәсіби білім беру автономдық коммерциялық емес ұйымынан (Ресей Федерациясы, Мәскеу қ., Пыжев қиылысы, 7-үй, 2-құрылыс, НМТН 1157700015395, тіркелген күні 2015 жылғы 25 қыркүйек, СТСН 7706427206) (бұдан әрі – "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ) 2014 жылғы 29 мамырдағы Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың (бұдан әрі – Шарт) 76-бабының 2-тармағы 2-тармақшасының ережелерінің бұзылуының ықтимал белгілерінің болуы және мұндай бұзушылыққа жол бермеу қажеттілігі туралы 2020 жылғы 18 тамыздағы № нөмірсіз (2020 жылғы 20 тамыздағы кіріс № 13000) өтініші келіп түсті.

      2020 жылғы 10 қырйүекте Комиссияның Монополияға қарсы реттеу департаменті (бұдан әрі – Департамент) Шарттың 76-бабының 2-тармағы ережелерінің бұзылуы белгілерін жоюға және трансшекаралық нарықтарда бәсекелестікті қамтамасыз етуге бағытталған іс-әрекеттерді орындау туралы ұсыныстардың жобасын әзірлеуге және жіберуге байланысты "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ өтінішін қарау тоқтатылды, бұл туралы 2020 жылғы 10 қыркүйектегі № 67/ұйғ. тиісті ұйғарымы шығарылды. Аталған ұсыныстардың әрекеттерінде (әрекетсіздігінде) траншекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтың ықтимал белгілері байқалатын тұлғалармен келісілмеуіне байланысты осы өтінішті қарау қайта басталды, бұл туралы 2020 жылғы 18 желтоқсандағы № 97/ұйғ. тиісті ұйғарымы шығарылды.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ өтінішін қарау нәтижелері бойынша және Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 98 шешіміміен бекітілген Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарды тергеп-тексеруді жүргізу тәртібінің (бұдан әрі – Тергеп-тексеру жүргізу тәртібі) 3-тармағының 1-тармақшасына, Бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары туралы хаттамаға (Шартқа № 19 қосымша) және Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 2013 жылғы 14 мамырдағы № 112 шешімінің 1-тармағына сәйкес Комиссия трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтарды тергеп-тексеруді жүргізу туралы 2020 жылғы 23 желтоқсандағы № 104/ұйғ. ұйғарымын (бұдан әрі – тергеп-тексеру шығарды және мына тұлғаларға (бұдан әрі – жауапкерлер) қатысты тиісті тергеп-тексеруді жүргізді:

      "Қазақстан Республикасының кәсіби бухгалтерлер палатасы" бухгалтерлердің кәсіби ұйымы (Қазақстан Республикасы, Алматы қ., Сейфуллин даңғылы, 597А үй, 7-қабат, 703, 704-кеңсе, ТН 91758-1910-БКҰ, СТТН 600300511060, тіркелген күні 2008 ж. 15 сәуір, БСН 080440011737) (бұдан әрі – "ҚР КБП" БКҰ);

      "Еуразиялық сертификатталған жария бухгалтерлер институты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің (Қазақстан Республикасы, Алматы қ., Сейфуллин даңғылы, 597А үй, 703, 704-кеңсе, СТТН 600700699647 тіркелген күні 2014 ж. 9 сәуір, БСН 140440009917) (бұдан әрі – "ЕСМБИ" ЖШС);

      "Қырғызстан кәсіби бухгалтерлері мен аудиторларының институты" қоғамдық бірлестігі (Қырғыз Республикасы, Бішкек қ., Ибраимов көшесі, 115А үй, 3-қабат, 305-каб, ТН 146235-3301-ҚБ, тіркелген күні 2015 ж. 14 мамыр, СТСН 01405201510190) (бұдан әрі – "ҚКБАИ" ҚБ);

      "СИПАЕН" мекемесі (Қырғыз Республикасы, Бішкек қ., Ибраимов көшесі, 115А үй, 3-қабат, 304-каб, ТН 127470-3301-У-е, тіркелген күні 2017 ж. 13 қараша, СТСН 00102201310152).

      Трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық белгілерінің болуы немесе болмауы туралы қорытынды шығаруға мүмкіндік беретін мәліметтердің жеткіліксіздігіне байланысты Комиссия Тергеп-тексеру жүргізу тәртібінің 6-тармағына сәйкес тергеп-тексеру жүргізу мерзімін ұзарту туралы 2021 жылғы 12 наурыздағы № 18/ұйғ. ұйғарымымен тергеп-тексеру жүргізу мерзімін 60 жұмыс күніне ұзартты.

      2021 жылғы 18 маусымдағы № 34/ұйғ. ұйғарымымен трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық туралы іс (бұдан әрі – іс) қозғалды және мынадай құрамдағы істі қарау жөніндегі комиссия тағайындалды:

      істі қарау жөніндегі комиссия төрағасы, Департамент директоры Сушкевич А.Г.;

      істі қарау жөніндегі комиссия төрағасының орынбасары, Департамент директорының орынбасары Қалиев А.А.;

      істі қарау жөніндегі комиссия мүшелері:

      Департамент директорының орынбасары Королькова О.С.;

      Бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық туралы істерді қарау бөлімінің кеңесшісі Кривцун Е.П.;

      Бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық туралы істерді қарау бөлімінің кеңесшісі Иманбек Б.Т.

      Шешім қабылдау үшйін қосымша ақпарат алу қажеттілігіне байланысты 2021 жылғы 26 тамыздағы № 53/ұйғ. ұйғарыммен істі қарау мерзімі 60 жұмыс күніне ұзартылды.

      Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 23 қарашадағы № 99 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзу туралы істерді қарау тәртібінің (бұдан әрі – Істерді қарау тәртібі) 23-тармағына сәйкес 2021 жылғы 7 желтоқсанда істі қарау жөніндегі комиссия төрағасы, Департамент директоры Сушкевич А.Г. төмендегілердің қатысуымен:

      істі қарау жөніндегі комиссия төрағасының орынбасары, Департамент директорының орынбасары Қалиев А.А.;

      істі қарау жөніндегі комиссия мүшелері:

      Департамент директорының орынбасары Королькова О.С.;

      Бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылық туралы істерді қарау бөлімінің кеңесшісі Кривцун Е.П.;

      істі қарауға қатысушы тұлғалар:

      Бернацкая О.С., "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ өкілі (сенімхат бойынша);

      құзыретіне бәсекелестік (монополияға қарсы) саясатты іске асыру және (немесе) жүргізу (бейне-конференциялық байланыс арқылы) кіретін Еуразиялық экономикалық одаққа мүше мемлекеттердің (бұдан әрі тиісінше – мүше мемлекеттер, Одақ) уәкілетті органдардың өкілдері:

      Абраменко А.Н., Беларусь Республикасы Монополияға қарсы реттеу және сауда министрлігінің Әлеуметтік сала мен қызметтер басқармасының бастығы;

      Мельникова Т.И., Беларусь Республикасы Монополияға қарсы реттеу және сауда министрлігінің Әлеуметтік сала мен қызметтер басқармасының консультанты;

      Сағдат Ж.Б., Қазақстан Республикасы Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің Экономикалық интеграция басқармасының бас сарапшысы;

      Склярова Я.В., Федералдық монополияға қарсы қызметтің Жарнаманы және жосықсыз бәсекелестікті бақылау басқармасы бастығының орынбасары;

      Шемякина А.А., Федералдық монополияға қарсы қызмет Халықаралық экономикалық ынтымақтастық басқармасының халықаралық жобалар бөлімі бастығының орынбасары;

      Жаринов В.С., "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ өкілі (сенімхат бойынша);

      жауапкерлердің (олардың өкілдерінің) қатысуынсыз.

      Істі қарау нәтижелері бойынша төмендегілер белгіленді.

      Хаттамаға, Тергеп-тексеру жүргізу тәртібіне және Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2013 жылғы 30 қаңтардағы № 7 шешімімен бекітілген Бәсекелестіктің жай-күйін бағалау әдістемесіне (бұдан әрі – Әдістеме) сәйкес Департамент тергеп-тексеру барысында өтініште баяндалған фактілер бойынша мүше мемлекеттердің органдарынан, жеке және заңды тұлғалардан жазбаша нысанда ақпарат сұратты.

      Әдістеменің 4-тармағына сәйкес Шарттың 76-бабының 2-тармағында белгіленген тыйым салуларды бұзушылықтарды тергеп-тексеру кезінде бәсекелестіктің жай-күйін бағалау Әдістеменің 15-тармағына сәйкес өткізілетін тауарды алдын ала анықтаумен шектелуі мүмкін.

      Хаттаманың 11-тармағына және Әдістеменің 61 – 63-тармақтарына сәйкес бәсекелестіктің жай-күйін бағалаудың әрбір кезеңінде жасалған негізгі қорытындылар құпия ақпаратты қорғауға қойылатын талаптар бұзылмайтын бөлікте баяндалған.

      Әдістеменің II бөлімінің ережелеріне сәйкес нарықты зерттеудің уақытша интервалы 2015 жылғы 1 қаңтардан бастап 2020 жылғы 31 желтоқсанға дейін деп айқындалды.

      Әдістеменің 4-тармағының жетінші абзацы негізінде және 15-тармағының ережелерін ескере отырып тауарды алдын ала анықтау жүзеге асырылды және тауар нарығының өнімдік шекарасы ретінде төмендегілер белгіленді.

      СРА (Certified Public Accountant) сертификаттау процесті білдіреді және тиісті сала маманының біліктілік деңгейі мен құзыретін растау тәсілі және құралы болып табылады, оның нәтижелері бойынша сертификат беріледі. Сертификатты алу және (немесе) растау үшін нарықтың белгілі бір қатысушылары да, бөтен ұйымдар да ұсынатын ақылы және (немесе) ақысыз негізде көрсетілетін қызметтер қатарын алуды көздейтін белгілі бір талаптардың сақталуы талап етіледі.

      Халықаралық СРА сертификаттауды 1887 жылы құрылған және Америка Құрама Штаттарында тіркелген бухгалтерлік есеп, аудит және салықтар саласындағы кәсіби мамандарды біріктіретін ұлттық ұйым болып табылатын American Institute of Certified Public Accountants (AICPA) шаруашылық жүргізуші субъектісі жүргізеді.

      CPA біліктілігін кандидатқа олардың емтихандардан өту нәтижелері бойынша AICPA береді, аудит, шаруашылық жүргізу құқығы, қаржылық есеп, есептілік, салық салу саласындағы кәсіби білімді растайды және кәсіби бухгалтердің біліктілігін растау тәсілі болып табылады, сондай-ақ маманды іріктеу кезінде талаптар ретінде енгізілуі мүмкін.

      CPA сертификаттау тиісті кәсіби қызметке Америка Құрама Штаттары заңнамасының заң шығару және практикалық талаптары ескеріле отырып әзірленгенін назарға ала отырып, 2001 жылы Сертификатталған бухгалтерлер мен аудиторлардың халықаралық кеңесі (кейінірек "Сертификатталған бухгалтерлер мен аудиторлардың еуразиялық кеңесі" атауымен қайта тіркелген заңды тұлғалардың қауымдастық нысанындағы бірлестігі, бұдан әрі – "СБАЕК" қауымдастығы) Америка Құрама Штаттарының Халықаралық даму жөніндегі агенттігінің (USAID) қолдауымен сертификатталған халықаралық кәсіби бухгалтердің біліктілігін растауға арналған сертификаттау жүйесі (Certified International Professional Accountant, бұдан әрі – CIPA), соның ішінде мүше мемлекеттер үшін әзірленген және ендірілген.

      CIPA – Халықаралық бухгалтерлер федерациясының (IFAC) білім беру стандарттары мен БҰҰ Сауда және даму жөніндегі Конференциясы (ЮНКТАД) бекіткен бухгалтерлерді дайындаудың типтік оқу бағдарламасын ескеретін және 7 емтиханнан және 2 сертификаттау деңгейінен (сертификатталған бухгалтер-практик (Certified Accounting Practitioner, бұдан әрі – CAP) және сертификатталған халықаралық кәсіби бухгалтер (СІРА) өту қажеттілігін көздейтін бухгалтерлік есеп саласындағы кәсіби біліктілікті растау жүйесі.

      Іс материалдарында Қазақстан Республикасында, Қырғыз Республикасында және Ресей Федерациясында оқыту, алған білімді бақылау (емтихандар) жұмыс тәжірибесі, жоғары білімінің болуы, бухгалтерлердің кәсіби қауымдастықтарына немесе бірлестіктеріне қатысуы талаптарына сәйкес болуын тексеру бойынша қызметтер көрсету, сондай-ақ біліктілікті арттыру немесе оны қолдау қызметтерінің және білім, құзырет және т.б. деңгейін арттыру бойынша іс-шаралар кешенін ұсынатын СРА EURASIA (Қазақстан Республикасы), CIPA (Қырғыз Республикасы) және СРА (Ресей Федерациясы) бағдарламалары бар және айналымда екені туралы ақпарат ұсынылған. Көрсетілген бағдарламаларға қатысу тиісті сертификаттармен расталады.

      Іс материалдарына сәйкес, соның ішінде Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының заңнамасына жүргізілген талдау нәтижелері бойынша СРА EURASIA (Қазақстан Республикасы), CIPA (Қырғыз Республикасы) және СРА (Ресей Федерациясы) бағдарламалары шеңберінде сертификаттау бойынша қызмет, тиісті сертификаттаудан өту, сондай-ақ алған білімді тиісті бақылау (емтихандар) үшін талап етілетін оқыту қызметтерін қоса алғанда, лицензияланбайтыны анықталды.

      СРА EURASIA (Қазақстан Республикасы), CIPA (Қырғыз Республикасы) және СРА (Ресей Федерациясы) бағдарламалары тиісті мүше мемлекеттердің заңнамасы деңгейінде де, Одақ құқығы деңгейінде де айоықша құқықтық реттелмейді.

      Тиісті бағдарламаның талаптарын орындауды, сондай-ақ алған білімді бақылаудан (емтихандар) сәтті өтуді растайтын құжат сертификат болып табылады.

      Іс материалдарында ұсынылған көрсетілген бағдарламалар шеңберінде қызметтерді ұсыну туралы шарттар тиісті сертификаттаудан өту үшін қажетті қызмет көрсетулер кешенін бір немесе әртүрлі шаруашылық жүргізуші субъектілері бір шарт шеңберінде де, бөлек те іске асыруы мүмкін екендігін көрсетеді. Бұл ретте қызмет көрсетуді және оның тиісті сертификаттау рәсімі үшін жеткілікті екендігін растау сертификат беруді жүзеге асыратын ұйым тарапынан қызметтер көрсетудің тиісті жеткізушісін тануы болып табылады.

      Жоғарыда баяндалғанды ескере отырып оқыту, оқытуды және алынған білімді аралық және қорытынды бақылауды ұйымдастыру және өткізу, қойылатын талаптардың сақталуын тексеру, сертификатталған жария бухгалтерге кәсіби біліктілік беруді және болуын растайтын тиісті сертификатты – CIPA/СРА/СРА EURASIA әзірлеу және беру бойынша қызметтер көрсету кешенін өнімнің шекаралары (бұдан әрі – тауар нарығы) ретінде қарастыру қажет.

      Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің 2012 жылғы 19 желтоқсандағы № 29 шешімімен бекітілген Нарықты трансшекаралық нарыққа жатқызу критерийлерінің (бұдан әрі – Критерийлер) 2-тармағында Шарттың 76-бабында белгіленген бәсекелестіктің жалпы қағидаларын қолдану мақсатында, егер тауар нарығының географиялық шекаралары екі және одан көп мүше мемлекеттердің аумағын қамтитын болса, нарық трансшекаралыққа жатқызылатыны белгіленген. Критерийлердің 3-тармағында егер іс-әрекеті белгіленген тыйым салуды бұзатын шаруашылық жүргізуші субъект және осындай іс-қимылдарды орындау нәтижесінде залал келтірілген немесе залал келтіруі мүмкін не іскерлік беделіне нұқсан келтірілген немесе нұқсан келтірілуі мүмкін шаруашылық жүргізуші субъект-бәсекелес (бәсекелестер) әртүрлі мүше мемлекеттің аумағында тіркелген болса, шаруашылық жүргізуші субъектілердің Шарттың 76-бабының 2-тармағында белгіленген тыйым салуларды бұзуына жол бермеуді Комиссия жүзеге асыратыны белгіленген. Аталған тармаққа ескертпеде Критерийлердің шаруашылық жүргізуші субъектілерге қатысты аталған ережелері тұлғалар тобына қолданылатыны ескертілген.

      Іс материалдарына, соның ішінде істі қарау шеңберінде ұсынылған "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және жауапкерлердің түсініктемелеріне сәйкес сертификаттауды өткізу және растайтын сертификатты алу үшін қажетті қызметтер көрсету үшін оларды ұсынатын аумаққа да, оны алуға ниеттенген тұлғаның азаматтығына және (немесе) тіркелген жеріне де қатысты шектеулер жоқ.

      Осылайша, сатып алушы (тапсырыс беруші) көрсетілетін қызметті сатып алады (тапсырыс береді) не көрсетілетін қызметті сатып алудың экономикалық, техникалық немесе өзге де мүмкіндігін иеленеді не көрсетілетін қызметті сатып алуды орынды деп санайды, бірақ бұл ретте мұндай мүмкіндігі болмайды не оны екі және одан көп мүше мемлекеттің, атап айтқанда Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының аумағын қамтитын тауар нарығының географиялық шекарасынан тыс жерден сатып алуды орынды емес деп санайды.

      Әдістеменің 26-тармағын басшылыққа ала отырып, Шарттың 74-бабының 2-тармағы және 76-бабының 7-тармағы, Хаттаманың 9-тармағы және Критерийлердің 1 – 3-тармақтары негізінде, іс материалдарында ұсынылған ақпаратқа сәйкес, жалпы және ішінара Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының аумақтарында тиісті сертификаттаудан өту үшін қажетті қызметтер көрсету кешенін сатып алу және қызмет көрсету мүмкіндігінің болуына қарай Комиссия тауар нарығы трансшекаралық болып табылады деген қорытынды шығарды.

      Іс материалдарына сәйкес тиісті сертификаттаудан өту үшін қажетті қызмет көрсету кешеніне енетін қызметтерді:

      Қазақстан Республикасында – "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС және "CPAKazakhstan" қоғамдық бірлестігі;

      Қырғыз Республикасында – "СИПАЕН" мекемесі, "ҚКБАИ" ҚБ және "БАБ" қоғамдық бірлестігі (бұдан әрі – "БАБ" ҚБ);

      Ресей Федерациясында – "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және "Сертификатталған кәсіби бухгалтер" коммерциялық емес әріптестігі (бұдан әрі – "СКБ" КӘ) ұсынады және ұсына алады.

      Баяндалғанды және тауар нарығы трансшекаралық болып табылатындығы фактісін ескере отырып, Шарттың 74-бабының 2-тармағы, Хаттаманың 9-тармағы және Критерийлердің 3-тармағы негізінде, сондай-ақ "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ Ресей Федерациясы аумағында, ал жауапкерлер – Қазақстан Республикасының және Қырғыз Республикасының аумақтарында тіркелуіне байланысты Шарттың 76-бабының 2-тармағын бұзушылыққа жол бермеу бұл жағдайда Комиссияның құзыретіне жатады.

      Шарттың 76-бабының 2-тармағын бұзушылыққа жол бермеу үшін тауар нарығының көлемін және оның шоғырлануын есептеудің заңды мәні бар салдарлары болмауына байланысты мұндай есептеу жүргізілмеді.

      Іс материалдарына қарай тауар нарығына кіру үшін еңсерілмейтін кедергілер анықталмады.

      Іс материалдарын қарау нәтижелері бойынша, соның ішінде істі қарау жөніндегі комиссия отырыстарының шеңберінде істі қарауға қатысқан тұлғаларды тыңдау, дәлелдемелерді, аталған тұлғалардың іске қатысушы басқа тұлғалар ұсынған дәлелдемелерге қатысты пікірлері мен түсіндірмелерін зерттеу нәтижелері бойынша төмендегілер белгіленді.

      2015 жылғы 15 маусымда "ЕСБАК" қауымдастығы (CIPA бағдарламасының тіркелген тауар белгілерінің алғашқы құқық иеленушісі) мен "ҚР КБП" БКҰ арасында бітімгершілік келісім жасалды (Алматы қ. Әуезов ауданы аудандық сотының 2015 жылғы 24 шілдедегі № 2 ұйғарымымен бекітілген), оған сәйкес "ҚР КБП" БКҰ-ға CIPA бағдарламасына айрықша құқық және аталған бағдарламаны дербестендіруші № 18756, № 18757, № IR863397 куәліктері бар тауар белгілері (бұдан әрі – тауар белгілері) берілген.

      2016 жылғы 23 желтоқсанда "ҚР КБП" БКҰ және "ЕСМБИ" ЖШС CIPA бағдарламасы мен тауар белгілеріне айрықша құқықтарды басқаға беру шартын жасасады.

      2017 жылғы 7 маусымда "ЕСМБИ" ЖШС және "ҚКБАИ" ҚБ CIPA бағдарламасы мен тауар белгілеріне айрықша құқықтарды басқаға беру туралы келісімге қол жеткізген.

      2017 жылғы 8 қыркүйекте "ҚКБАИ" ҚБ және JPM ASSET MANAGEMENT PTE. LTD (Сингапур Республикасы) CIPA бағдарламасы мен тауар белгілеріне айрықша құқықтарды басқаға беру шартын жасасқан.

      Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымының тізілімі деректеріне сәйкес 2019 жылғы 12 сәуірде JPM ASSET MANAGEMENT PTE. LTD компаниясына (Сингапур Республикасы) CIPA бағдарламасы мен тауар белгілеріне құқықтардың өтуі (иеленушіні ауыстыру) тіркелген.

      Осылайша, тауар нарығын зерттеудің уақытша кезеңінде CIPA сертификаттау қызметін ұсыну кезінде пайдаланылатын CIPA бағдарламасы мен тауар белгілеріне айрықша құқықтарды иеленушіні ауыстыру бірнеше рет тіркелген.

      2017 жылдан бастап қазіргі уақытқа дейінгі кезеңде CIPA бағдарламасы мен тауар белгілеріне айрықша құқықтар, сондай-ақ оларды пайдаланудың заңдылығы мәселелері Қазақстан Республикасы мен Ресей Федерациясында сотта істіі қаралуы мәні болып табылады. Сотта істің қаралуы туралы ақпарат мәмілеге қатысушыларға мәмілерлердің алдындағы да, содан кейінгі де кезеңде белгілі болған.

      "ЕСБАК" қауымдастығы зерттеу кезеңінде CIPA сертификатын алуды қалайтын бағдарламаға қатысушылар саны азайғанын көрсететін ақпаратты ұсынды, осылайша 2015 жылғы 15 маусымнан бастап 2020 жылғы 31 желтоқсан аралығындағы кезеңде "ЕСБАК" қауымдастығының түсімі, соның ішінде "ЕСБАК" қауымдастығының мүшелері мен олардың аккредиттелген ұйымдарының түсімі төмендеген.

      "Кәсіби бухгалтерлер мен аудиторлардың палатасы" коммерциялық емес әріптестігі (бұдан әрі – "КББАП" КеӘ) 2015 жылдан бастап 2020 жылға дейінгі кезеңде көрсетілген кезеңде сертификаттауға қатысты жағымсыз ақпараттық жағдай қалыптасуы және тұтынушылардың осы сертификаттарды алу үшін оқудан бас тартуы салдарынан CIPA сертификаттаумен айналыспағанын көрсететін ақпаратты ұсынды. Осыған байланысты емтихандар аз өткізілген және берілген сертификаттар саны да азайған.

      "СКБ" КеӘ CIPA бағдарламасы мен тауар белгілерін "ЕСБАК" қауымдастығына қайтаруға байланысты сот талқылауының ұзаққа созылуы тұтынушылардың (CIPA бағдарламасы бойынша сертификаттауға қатысушылардың), жұмыс берушілер мен мемлекеттік органдардың бағдарламаға сенімін азайтатынын және "ЕСБАК" қауымдастығы мен оның мүшелерінің CIPA сертификаттау шеңберінде қызметтер көрсетуге құқылы екендігіне күмән келтіретінін көрсететін ақпаратты ұсынды.

      "БАБ" ҚБ аталған сот талқылауының салдарынан өзінің іскерлік беделіне және CIPA бағдарламасының беделіне нұқсан келтірілгені туралы хабарлады.

      "Қазақстан Республикасының акдиторлар палатасы" Жария акционерлік қоғамы зияткерлік меншікті (№ 18756 куәлігі бойынша СІРА тауар белгісін, № 863397 халықаралық тіркеу бойынша СІРА тауар белгісін, орыс тіліндегі СІРА сертификаттау бағдарламасының 1-ші және 2-ші деңгейдегі пәндерін бағдарламалық қамтамасыз етуді) "ЕСБАК" қауымдастығына қайтару мәселесі бойынша ұзаққа созылған сот талқылаулары тұтынушылардың (СІРА бағдарламасы бойынша сертификаттауға қатысушылардың), жұмыс берушілер мен мемлекеттік органдардың сенімін азайтатынын және "ЕСБАК" қауымдастығының осындай сертификаттауды өткізуге құқылы екендігіне күмән келтіретінін ескертті.

      "Қазақстан бухгалтерлерінің және бухгалтерлік ұйымдарының одағы" бухгалтерлердің кәсіби ұйымы қазіргі уақытта үнемі СІРА бағдарламасын ("ЕСБАК" қауымдастығы әзірлеген және ендірген) дамытумен және пайдаланумен және ол бойынша сертификаттар берумен байланысты проблемаларға тап болатынын, себебі Дүниежүзілік зияткерлік меншік ұйымы (ДЗМҰ) "ЕСБАК" қауымдастығы жоғарыла аталған тауар белгісінің меншік иесі болып табылмайтындығын хабарлағанын айтып түсіндірді. Көрсетілген мән-жайлар тиісті сертификаттаудан өту үшін қажетті қызмет көрсетулер кешенін тұтынушы үшін "ЕСБАК" қауымдастығынан мұндай қызметтер алудан бас тартуға себеп болып табылады.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және жоғарыда көрсетілген тұлғалар жоғарыда баяндалған фактілер жалпы алғанда "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС және "ҚКБАИ" ҚБ-ның CIPA бағдарламасы тауар белгілерін беру туралы шарттар жасасу жөніндегі әрекеттері:

      осындай іс-әрекеттерді жасау нәтижесінде "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС және "ҚКБАИ" ҚБ құқық иеленушілері болып табылатын CIPA тауар белгісінің атауын қамтитын сертификаттау бағдарламасын "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС және "ҚКБАИ" ҚБ жеке дара пайдалану құқығының болуы, бұл ретте CIPA бағдарламасын және оның дербестендіруші тауар белгілерін пайдалану құқығы "ЕСБАК" қауымдастығы мүшелері мен олардың аккредиттелген ұйымдарына теңдей дәрежеде тиесілі;

      бәсекелестердің іскерлік беделіне нұқсан келтіру арқасында кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру кезінде басымдыққа ие болуға бағытталған болуы мүмкін екендігін хабарлайды.

      "ЕСМБИ" ЖШС және "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ өздерінің сертификаттау бағдарламаларын қорғау үшін тіркеген және өз қызметінде оларды басымдыққа ие тиісті сертификаттаудан өту үшін қажетті қызметтер көрсету кешенін ұсынатын тұлғалар ретінде дербестендіруші ұқсас тауар белгілер пайдаланады.

      "ЕСМБИ" ЖШС 2020 жылғы 6 қазанда Зияткерлік меншік жөніндегі федералдық қызметке (бұдан әрі – Роспатент) № 562793 (EICPA) куәлігі бойынша "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ тауар белгісін қорғауды ұсынуға қатысты наразылық берді.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ жоғарыда аталған наразылыққа құқық иеленуші пікірінде дизайн туындысына (графикалық белгілеу, кейінірек Роспатентте 2016 жылғы 26 қаңтардағы № 562793 куәлік бойынша тауар белгісі ретінде тіркелген) авторлық құқықты иеленуші Жаринов В.С. болып табылатынын көрсетті, дәлелдеме ретінде Ресей Федерациясының Әділет министрлігі жанындағы "Ресей федералдық сот сараптамасы орталығы" федералдық бюджеттік мекемесінің аға мемлекеттік сот сарапшысы орындаған сараптамалық зерттеу туралы 2020 жылғы 25 қарашадағы № 4269/21-6-20 актісінің телнұсқасын, сондай-ақ 2020 жылғы 17 қарашадағы № 1711/20 қорытындыны ұсынды.

      "ЕСМБИ" ЖШС № 562793 куәлік бойынша тауар белгісін қорғауды ұсынуға қатысты наразылықты қарау шеңберінде тауар белгісі ретінде тіркелген кескінді "ҚР КБП" БКҰ үшін тауар белгісінің дизайнын жасау туралы 2014 жылғы 5 наурыздағы № 20140305 шарт бойынша дизайнер Абжанова З.А. арнайы дайындағанын көрсетіп, дәлелдеме ретінде аталған шартты ұсынды.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ жоғарыда аталған наразылыққа құқық иеленушінің пікіріне қосымша 2020 жылғы 17 қарашадағы № 207-11/2020 қорытындыны ұсынды, оған сәйкес шарттағы қолтаңбаларды әртүрлі тұлғалар қойған.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және "ЕСМБИ" ЖШС тауар белгілері ретінде ұқсас белгілерді (СРАEURASIA және СРА EURASIA) тіркеген және өз қызметтерінде пайдаланады.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ № 691746 (СРАEURASIA) куәлігі бойынша сөздік тауар белгісін тіркеген күні – 2019 жылғы 15 қаңтар (Ресей Федерациясы аумағында тауар белгісін құқықтық қорғау ұсынылған).

      ДЗМҰ ақпараттық жүйесі порталының (мына мекенжай бойынша: https://branddb.wipo.int/branddb/en/) деректеріне сәйкес "ЕСМБИ" ЖШС № 1375880 тіркеу нөмірімен "СРА EURASIA" құрамдас тауар белгісін тіркеген – тіркеу күні 2017 жылғы 9 наурыз (тауар белгісін құқықтық қорғау толығымен 2017 жылғы 23 қарашадан бастап Қырғыз Республикасының және 2018 жылғы 9 тамыздан бастап Беларусь Республикасының аумақтарында ұсынылған, Ресей Федерациясының аумағында 2019 жылғы 7 наурыздан бастап тек белгінің графикалық элементі ғана қорғалады), № 62076 куәлігі бойынша "СРА EURASIA" сөздік тауар белгісі тіркелген – тіркеу күні 2018 жылғы 9 қараша (құқықтық қорғау Қазақстан Республикасының аумағында ұсынылған) және № 1411295 халықаралық тіркеу бойынша "СРА EURASIA" сөздік тауар белгісі тіркелген – тіркеу күні 2018 жылғы 16 сәуір (тауар белгісін құқықтық қорғау толығымен 2019 жылғы 7 наурыздан бастап Беларусь Республикасының аумағында, 2020 жылғы 6 тамыздан бастап Қырғыз Республикасының аумағында ұсынылған – Тауарлар мен қызметтерді халықаралық сыныптаудың 5 сыныбы бойынша).

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және "ЕСМБИ" ЖШС көрсетілген белгілерді өз қызметтерінде пайдаланатынын растайтын ақпаратты ұсынды.

      Іс материалдарына сәйкес CIPA бағдарламасын бастапқы әзірлеуші "ЕСБАК" қауымдастығы болып табылады, бұны оның жарғысы және "ЕСБАК" қауымдастығы мен оның мүшелері ұсынған мәліметтер растайды.

      CIPA үш компонентті бағдарламасы 2020 жылы БҰҰ Сауда және даму конференциясы (ЮНКТАД) бекіткен бухгалтерлерді дайындаудың типтік оқу бағдарламасы базасында әзірленген және 7 емтиханнан және сертификаттаудың 2 деңгейінен (тиісінше CAP және CIPA) өтуді көздейді.

      Сертификатталған бухгалтерлер мен аудиторлардың халықаралық кеңесі мүшелерінің жалпы жиналысында бекітілген CIPA сертификаттау туралы 2002 жылғы 31 қазандағы ережеге сәйкес осы бағдарлама бойынша емтихандарға әкімшілік етуді тәуелсіз емтихан желісі – Certified International Professional Accountant Examination Network (бұдан әрі – CIPA-EN Inc.) жүзеге асырады. Аталған ережені іске асыру үшін әрбір мүше мемлекетте CIPA-EN Inc. компаниясының аккредиттелген өкілдіктерді құрылып, олар емтихандарға әкімшілік ету бойынша құзыреттерді иеленді.

      Қырғыз Республикасында CIPA-EN Inc. өкілдігі 2004 жылы құрылды. CIPA бағдарламасын және оның дербестендіруші тауар белгілерін пайдалану құқығы "ЕСБАК" қауымдастығы мүшелері мен олар аккредиттеген ұйымдарға теңдей дәрежеде тиісілі болды.

      Мемлекеттік тіркеу туралы куәлікке сәйкес "СИПАЕН" мекемесі 2013 жылғы 1 ақпанда құрылған (2017 жылы қайта тіркелген).

      Жарғыға сәйкес "СИПАЕН" мекемесі соның ішінде тәуелсіз біліктілік емтихандарын өткізуді және алған білімді бағалаудың жоғары кәсіби жүйесін қамтамасыз етуді жүзеге асырады. Іс материалдарында ұсынылған хаттарда "СИПАЕН" мекемесі CIPA емтихандарына әкімшілік ету және сертификаттар беру бойынша қызметті жүзеге асырады деп көрсетілген.

      "СИПАЕН" мекемесіне ол CIPA бағдарламасын дербестендіру үшін пайдаланатын № 15306 және № IR1408102 тауар белгілерінің құқықтары тиесілі.

      Осылайша, CIPA сертификаттау бойынша қызметтер көрсетуді бастаған тұлғалар (соның ішінде мүше мемлекеттерде) тек "ЕСБАК" қауымдастығы, "ЕСБАК" қауымдастығының мүшелері және олар аккредиттеген ұйымдар ғана болып табылады.

      "СИПАЕН" мекемесі өзін бұрын "ЕСБАК" қауымдастығына тиесілі болған CIPA бағдарламасының жаңа құқық иеленушісі ретінде көрсетеді.

      Осылайша, "Интернет" ақпараттық-телекоммуникациялық желісіндегі (бұдан әрі – Интернет желісі) http://cipaprogram.org/ news/74-rebrending-mezhdunarodnoy-sertifikacii-cipa-zaregistrirovan-vsemirnoy-organizaciey-intellektualnoy-sobstvennosti.html мекенжайы бойынша белгісіз тұлғалар тобына арнап мынадай мазмұндағы ақпараттық хабарлама орналастырылған:

      "CIPA бағдарламасы 20 жылға жуық уақыт бойы өзінің өзектілігін, сұранысқа ие болуын және бухгалтерия және аудит саласындағы мамандардың білімі мен дағдыларын әділ әрі бейтарап бағалауға кепілдік беретін бағдарлама мәртебесін сақтап келеді. CIPA бағдарламасы Халықаралық Бухгалтерлер Федерациясының, ХҚЕС жөніндегі комитеттің талаптарына сәйкес үнемі жаңартылып отырады.

      CIPA бағдарламасы – бухгалтерлерді кәсіби сертификаттаушы халықаралық бағдарламасы 2018 жылдың басынан бастап қорғауды күшейту және сәйкестендіру мақсатында ребрендинг туралы жариялады".

      "СИПАЕН" мекемесі Интернет желісіндегі өзінің сайтында "CIPA сертификаттарының түпнұсқалығы" бөлімінде "ЕСБАК" қауымдастығының қызметі басталған кезде, яғни ол әлі заңды тұлға ретінде тіркелмеген және CIPA бағдарламасы бойынша сертификаттау жөніндегі қызметті жүзеге асырмаған кезеңде берілген сертификаттардың үлгілерін орналастырған.

      CIPA бағдарламасының құрылымы туралы деректерді ("СИПАЕН" мекемесі мен "ЕСБАК" қауымдастығының CIPA сертификаттау туралы ережелерін қоса алғанда), ұсынылған әдебиет, оқу бағдарламалары, емтихандарды өткізу күндері, емтихандарға қатысу тәртібі туралы ақпаратты салыстыру нәтижелеріне қарай "ЕСБАК" қауымдастығы мен оның мүшелері 2002 жылдан бастап 2015 жылға дейінгі кезеңде іске асырған CIPA бағдарламасы мен "СИПАЕН" мекемесі 2017 жылдың соңынан бастап 2020 жылға дейін іске асырған CIPA бағдарламасы ұқсас болып табылатынын көруге болады.

      "СИПАЕН" мекемесінің аталған сертификаттаудан өткізуді реттейтін нормативтік құжаттары "ЕСБАК" қауымдастығының нормативтік құжаттарына ұқсас, ал "СИПАЕН" мекемесінің емтихандарды өткізу жоспарлары мен олардың мазмұны (тақырыптары мен бағалау критерийлері бөлігінде) "ЕСБАК" қауымдастығының емтихандарды өткізу жоспарлары мен олардың мазмұнына (елеусіз өзгерістермен) ұқсас.

      Осылайша, "СИПАЕН" мекемесі, "ҚКБАИ" ҚБ және "ЕСБАК" қауымдастығы мүшелерінің (атап айтқанда, "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ, "СКБ" КеӘ және "БАБ" ҚБ) CIPA бағдарламасы шеңберінде көрсететін сертификаттау бойынша қызметтері ұқсас болып табылады.

      "СИПАЕН" мекемесіне тиесілі және "CIPA" аббревиатурасын білдіретін (№ 1359932 және № 18757) № 18756, № 18757 және № IR863397 куәліктері бойынша және № 15306 және № IR1408102 куәліктері бойынша CIPA құрамдас тауар белгілері теңбе-тең (оларда бірдей символдар мен ұқсас шривтердің пайдаланылуына қарай).

      "ЕСБАК" қауымдастығы CIPA тауар белгісінің дизайнын 2004 жылы тауар белгісін осы дизайнмен алғаш тіркеуді жүзеге асырған және кейін "ЕСБАК" қауымдастығына 2005 жылы тауар белгілерін тіркеуге келісім берген CIPA-EN Inc. компаниясы әзірлегенін көрсетті.

      Осылайша, кейін "ЕСБАК" қауымдастығы № 18756 куәлігі бойынша және № 8633297 халықаралық тіркеу бойынша құрамдас тауар белгісі ретінде тіркеген дизайн туындысының айрықша құқығы CIPA-EN Inc. компаниясына тиесілі екендігі туралы қорытынды жасауға болады.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ патенттік сенім білдірілген өкіл М.А. Шилованың № 863397 халықаралық тіркеу бойынша құрамдас белгісі мен № 1408102 халықаралық тіркеу бойынша құрамдас белгісінің араласу деңгейіне дейінгі ұқсастығының болуы туралы 2021 жылғы 23 мамырдағы қортындысын ұсынды. Бұған қоса, жүргізілген сараптама барысында № 1408102 халықаралық тіркеу бойынша тіркелген белгі № 863397 халықаралық тіркеу бойынша тіркелген белгінің өңделген нұсқасын білдіретіні анықталды.

      "ЕСБАК" қауымдастығы "ЕСБАК" қауымдастығы мүшелерінің жалпы жиналысы CIPA тауар белгісінің дизайнын өзгерту туралы шешім қабылдамағанын хабарлады. "СИПАЕН" мекемесі өзімде CIPA тауар белгісінің бастапқы дизайны туындысын өңдеуге және пайдалануға келісімі бар екені туралы дәлелдеме ұсынбады, CIPA тауар белгісінің құқық иеленушісі болып табылатынын және ұқсас белгіні ДЗМҰ-да өз бетінше тіркегенін хабарлады.

      № 1359932 және № IR1408102 куәліктері бойынша жаңа CIPA тауар белгілерін құқықтық қорғау Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының аумақтарында ұсынылады. Қазақстан Республикасының аумағында тауар белгілерін құқықтық қорғауды ұсынудан бас тартылған.

      Бұл фактілер "СИПАЕН" мекемесінің № 1359932 және № IR1408102 куәліктер бойынша тауар белгілерін тіркеу жөніндегі іс-әрекеті олардың бәсекелестердің қызметтерімен араластыру арқылы өз қызметтерін ілгерілету үшін белгіленуінде "CIPA" аббревиатурасы пайдаланылатын тауарды (тауар белгісін) дербестендіру құралын пайдалана отырып CIPA сертификаттауға арналған қызметтерді тіркеу және азаматтық айналымға енгізу арқылы кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыру кезінде басымдыққа ие болуға бағытталғаны туралы куәландырады.

      Жарғыға сәйкес "ЕСБАК" қауымдастығы өз қызметін мүшелікке негізделген қауымдастық нысанында жүзеге асыратын заңды тұлға болып табылады. "ЕСБАК" қауымдастығының жарғысы мүшелердің 2 санатын (толық және қауымдастырылған) көздейді және "ЕСБАК" қауымдастығының мүшелері коммерциялық емес үкіметтік емес кәсіби бірлестіктер, соның ішінде мүшелері халықаралық танылған бағдарламалар бойынша сертификатталған жеке тұлғалар болып табылатын бухгалтерлік есеп саласындағы кәсіби ұйымдар, сондай-ақ біхгалтерлік есеп және (немесе) аудит саласындағы қызметті жүзеге асыратын жеке тұлғалар бірлестіктері не жеке немесе заңды тұлғалардың мүшелігімен құрылған кәсіби ұйымдар болып табылады.

      "ЕСМБИ" ЖШС Интернет желісінде cpaeurasia.org мекенжайы бойынша белгісіз тұлғалар тобы үшін мынадай ақпаратты орналастырған:

      "Қазақстан Республикасында тіркелген жауапкершілігі шектеулі серіктестік – CPA Eurasia бағдарламалары бойынша сертификаттайтын мүшелік ұйым. EICPA құрылымы: EICPA Бақылаушы Кеңесі. EICPA комитеттері: Біліктілік комитеті; Стандарттар жөніндегі комитет; Этика жөніндегі комитет/тәртіп комитеті; Емтихандар жөніндегі комитет; Апелляция комитеті. Комитеттер сарапшылардан – EICPA мүшелері ұйымдарының өкілдерінен – ТМД елдеріндегі бухгалтерлік есеп, аудит және қаржы саласындағы белгілі сарапшылардан құрылған. EICPA мүшелері: Кәсіби ұйымдар (толық және қауымдастырылған); Оқыту ұйымдары (қауымдастырылған мүшелік); Консалтингтік компаниялар (қауымдастырылған мүшелік); Аудиторлық компания (қауымдастырылған мүшелік); Жеке тұлғалар – EICPA-ның ресми өкілдері – Кәсіби ұйымдар жоқ елдердің CAP, CIPA, CPA EURASIA сертификаттарының иегерлері (қауымдастырылған мүшелік)".

      "ЕСМБИ" ЖШС жарғысына сәйкес оның жалғыз мүшесі және құрылтайшысы "ҚР КБП" БКҰ болып табылады.

      "ЕСМБИ" ЖШС жарғылық капиталы бар коммерциялық заңды тұлға нысанында құрылған жауапкершілігі шектеулі серіктестік болып табылады. Аталған серіктестікте мүшелік көзделмеген.

      Интернет желісінде cpaeurasia.org мекенжайы бойынша орналастырылған ақпарат "ЕСМБИ" ЖШС комитеттері мен "ЕСБАК" қауымдастығы комитеттері құрылымдарының ұқсастығы туралы куәландырады. Бұл ретте аталған құрылымдарды құру және қызметін реттеу туралы құжаттар ұсынылмаған.

      "ЕСМБИ" ЖШС және "ҚР КБП" БКҰ ұсынған CPA EURASIA сертификаттау бағдарламасы туралы ақпаратқа сәйкес CIPA сертификаттау бағдарламасы шеңберінде қойылатын талаптардың (соның ішінде пәндердің, сертификаттау шеңберінде тапсыру талап етілетін емтихандардың) ұқсас екені және "ЕСБАК" қауымдастығы беретін 1-ші және 2-ші деңгейдегі CIPA сертификаттары мен 1-ші және 2-ші деңгейдегі CPA EURASIA сертификаттары дизайнының сырттай визуалдық ұқсастығы анқынталды.

      "ЕСМБИ" ЖШС және "СИПАЕН" мекемесі арасында 2017 жылғы 15 ақпанда сертификаттауды өзара тану туралы келісім жасалған. Осы келісіммен аталған бағдарламалар бойынша берілетін сертификаттарды өзара есепке алу көзделген, сондай-ақ сертификаттаудың әрбір деңгейіне қолданылатын әрбір пән бойынша әрбір емтиханның жоспары шеңберінде пәндердің сәйкес келуі белгіленген. Осы келісімнің III бөліміне сәйкес CPA EURASIA бағдарламасының қатысушыларына 1-ші және 2-ші деңгейдегі CPA EURASIA сертификаттарының орнына тиісінше 1-ші және 2-ші деңгейдегі CIPA сертификаттары берілуі мүмкін.

      CIPA бағдарламасының қатысушыларына бағдарламалар арасындағы пәндердегі айырмашылықтар ескеріле отырып емтихандарды (мысалы, "Бизнес және кәсіби этика" пәні бойынша емтихан) тапсырғаннан кейін CPA EURASIA сертификаты берілуі мүмкін. "СИПАЕН" мекемесі ұсынған ақпаратқа сәйкес 2017 жылғы 15 қарашадан бастап 2020 жылғы 31 желтоқсанға дейінгі кезеңде CIPA және CPA EURASIA бағдарламалары бойынша сертификаттарды өзара тану туралы келісім шеңберінде Қазақстан Республикасында және Қырғыз Республикасында 565 CIPA сертификаты берілген.

      "СИПАЕН" мекемесінің деректері бойынша өзара есепке алу рәсімі шеңберінде 1-ші деңгейдегі CIPA сертификаттарын беру құны Қазақстан Республикасының азаматтары үшін 2017 жылы 249 590 теңгені, 2018 жылы – 1 611 350 теңгені, 2019 жылы – 2 575 500 теңгені, 2020 жылы – 1 750 140 теңгені құрайды.

      "СИПАЕН" мекемесінің ұсынған деректеріне сәйкес өзара есепке алу рәсімі шеңберінде 2-ші деңгейдегі CIPA сертификаттарын беру құны Қазақстан Республикасының азаматтары үшін 2017 жылы 29 497 теңгені, 2018 жылы – 656 565 теңгені, 2019 жылы – 590 850 теңгені, 2020 жылы – 1 191 762 теңгені құрайды.

      "СИПАЕН" мекемесінің Қазақстан Республикасының азаматтарына берген 1-ші деңгейдегі CIPA сертификаттарының жалпы саны 243 бірлікті, 2-ші деңгейдегі CIPA сертификаттары 73 бірлікті құрайды.

      Осылайша, "СИПАЕН" мекемесінің өзара есепке алу рәсімі шеңберінде сертификаттарды беруден алған жиынтық кірісі 8 655 254 теңгені құраған.

      "СИПАЕН" мекемесінің Қырғыз Республикасының азаматтарына берген 1-ші деңгейдегі CIPA сертификаттарының жалпы саны 233 бірлікті, 2-ші деңгейдегі CIPA сертификаттарының сан 16 бірлікті құрайды.

      Оларды Сингапур Республикасында тіркелген компанияға берумен байланысты "CIPA" тауар белгілерін пайдалану мүмкіндігінің болмауы, сондай-ақ "СИПАЕН" мекемесінің жаңа "CIPA" тауар белгілерін тіркеуі салдарынан бәсекелес ұйымдар ("СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және "БАБ" ҚБ) және "ЕСБАК" қауымдастығы CIPA бағдарламасы бойынша сертификаттауды жүзеге асыру мүмкіндігінен айырылды.

      "ЕСБАК" қауымдастығы ұсынған ақпаратқа сәйкес 2015 – 2020 жылдардың ұқсас кезеңінде CIPA бағдарламасы бойынша берілген сертификаттардың саны Қырғыз Республикасында және Ресей Федерациясында едәуір төмендеген және нөлге құлдыраған. "ЕСБАК" қауымдастығы аталған кезеңде Қазақстан Республикасында 1-ші деңгейдегі 229 бірлік және 2-ші деңгейдегі 10 бірлік, Ресей Федерациясында 1-ші деңгейде 4-бірлік және 2-ші деңгейде 0 бірлік, Қырғыз Республикасында 0 бірлік CIPA сертификатын берген. Бұл ретте 2010 – 2015 жылдар кезеңінде 1000-нан астам CIPA сертификаты берілген.

      Жоғарыда аталған CPA EURASIA сертификатымен өзара есепке алу рәсімінің қорытындысы бойынша берілген CIPA сертификаттарының үлесі (барлық CPA EURASIA сертификаттары арасында) 2017 жылдан бастап 2020 жылға дейінгі кезең ішінде 49,6 пайызды құраған. 2017 жылдан бастап 2020 жылға дейінгі кезең ішінде тек 1 дана 3-ші деңгейдегі CPA EURASIA сертификаты берілген.

      "ҚР КБП" БКҰ 1-ші және 2-ші деңгейдегі CPA EURASIA сертификатын және CIPA сертификатын беру құны сәйкес келеді және 1-деңгейдегі сертификат үшін 5 834 теңгені және 2-ші деңгейдегі сертификат үшін 8 751 теңгені құрайды.

      "ЕСБАК" қауымдастығының деректері бойынша Қазақстан Республикасында берілген CIPA сертификаттарының саны 1-ші деңгейдегі 123 сертификатты (CAP) және 2-ші деңгейдегі 5 сертификатты (CIPA) құрайды.

      "ЕСМБИ" ЖШС ұсынған берілген сертификаттардың саны туралы мәліметтер негізінде Қазақстан Республикасындағы барлық қызметті тұтынушылардың басым бөлігі 1-ші және 2-ші деңгейдегі CPA EURASIA сертификаттарды қайта есепке алу үшін өтініш білдіре отырып, 1-ші және 2-ші деңгейдегі CIPA сертификатын алғанын көруге болады.

      CPA EURASIA сертификаттау бағдарламасы ("ҚР КБП" БКҰ деректері бойынша) 2017 жылы құрылған, ал CIPA сертификаттау бағдарламасы 2001 жылы құрылған. "ҚР КБП" БКҰ ұсынған CPA EURASIA сертификаттау бағдарламасы туралы мәліметтерге сәйкес бұл бағдарлама тек CIPA бағдарламасы негізінде ғана әзірленбеген, сонымен қатар оны дамытады және толықтырады. "ЕСМБИ" ЖШС мен "СИПАЕН" мекемесі арасында CPA EURASIA және CIPA сертификаттауды өзара тану туралы келісім 2017 жылғы 15 ақпанда жасалған.

      "ҚР КБП" БКҰ Интернет желісіндегі accountant.kz сайтында белгісіз тұлғалар тобына арналған мынадай мазмұндағы ақпараттық хабарламаны орналастырған: "CPA Eurasia бухгалтерлерді халықаралық сертификаттау CIPA сертификаттауды дамытуды жалғастырады". Осыған ұқсас ақпарат 2017 жылғы 14 шілдеде Интернет желісіндегі белгісіз тұлғалар тобына арнап "ҚКБАИ" ҚБ сайтында орналастырылды, ал 2019 жылғы 13 қыркүйекте CPA EURASIA сертификаттау бағдарламасының әкімшісі болып табылатын "ЕСМБИ" ЖШС сайтында CPA EURASIA сертификаттау туралы белгісіз тұлғалар тобына арналған ақпарат орналастырылған. Көрсетілген ақпарат тұтынушыларда CPA EURASIA сертификаттау CIPA сертификаттауға ұқсас екендігі туралы сенімді қалыптастыруға ыпал еткен, бұл белгісіз тұлғалар тобының (тұтынушылардың) сертификаттау бойынша осындай қызметтерді пайдалануына түрткі болуы мүмкін.

      "ҚР КБП" БКҰ Интернет желісіндегі cipaprogram.org сайтында "Жаңалықтар" бөлімінде 2015 жылғы 21 қазанда белгісіз тұлғалар тобына арналған мынадай мазмұндағы ақпараттық хабарламаны орналастырды: "Еуразиялық сертификатталған жария бухгалтерлер институты (бұдан әрі мәтін бойына – EICPA) CIPA сертификаттаудың жаңа иесі болып табылады және ЕСБАК-тың CIPA сертификаттау жөніндегі жұмысын жалғастырады. EICPA қауымдастығы ТМД елдерінің көптеген бухгалтерлер мен аудиторлардың кәсіби ұйымдарын қамтитын халықаралық бірлестік болып табылады".

      "ҚКБАИ" ҚБ өзінің Интернет желісіндегі uchet.kg мекенжайы бойынша ресми сайтында белгісіз тұлғалар тобына арнап мынадай мазмұндағы ақпараттық хабарламаны орналастырған: "ҚР ЖБАИ – CIPA бағдарламасының құқық иеленушісі Еуразиялық Сертификатталған Жария Бухгалтерлер Институтының (EICPA) мүшесі".

      "СИПАЕН" мекемесі 2017 жылғы 3 тамыздан бастап cipaprogram.org доменінің әкімшісі болып табыла отырып Интернет желісінде cipaprogram.org мекенжайы бойынша "EICPA", "CIPA", "CIPA сертификаттау" бөлімдерінде белгісіз тұлғалар тобына арнап мынадай ақпаратты орналастырған:

      "Еуразиялық Сертификатталған Жария Бухгалтерлер Институты. EICPA Еуразия өңірінде ЕСБАК-тың бухгалтер және аудитор мамандығының мәртебесін дамытуға және арттыруға жәрдемдесу, Халықаралық Бухгалтерлер Федерациясы (ХБФ) мен Бухгалтерлік Есептің Халықаралық Стандарттары жөніндегі Комитет (БЕХСК) әзірлеген халықаралық кәсіби стандарттар мен кәсіби этиканы ендіру және пайдалану жөніндегі жұмысын жалғастырады. Алға қойған мақсаттарға қол жеткізу үшін EICPA мынадай қызмет түрлерін жүзеге асырады: ХБФ ұсынымдары негізінде бухгалтер және аудит мамандығына қойылатын бірыңғай біліктілік талаптарын әзірлейді және қолдау көрсетеді; бухгалтерлер мен аудиторларды тестілеу мен сертификаттаудың бірыңғай жүйесін құруға және қызметіне қатысады; EICPA әртүрлі қызмет түрлері бойынша Комитеттер құрады; халықаралық ұйымдарда, мемлекеттік органдарда және жеке меншік құрылымдарда EICPA мүшелерінің мүдделерін ұсынады.

      Емтихандарды сәтті тапсырғаннан кейін Сізге EICPA мүшесі болып табылатын кәсіби қауымдастыққа кіру қажет. Барлық біліктілік талаптарын орындаған жағдайда кәсіби қауымдастық Сізге сертификат беру туралы өтінішпен CIPAEN-ге өтінішхат жібереді".

      "ЕСМБИ" ЖШС белгісіз тұлғалар тобына жоғарыда аталған өңірде ЕСБАК жұмысын жалғастыратыны туралы хабарлады. Бұл тұтынушыларды хабарламаларда аталған Еуразиялық сертификатталған жария бухгалтерлер институты (EICPA) "ЕСБАК" қауымдастығының заңды мұрагері болып табылатыны туралы сенімін қалыптастыруға ықпал етуі мүмкін. Бұл ретте "ЕСМБИ" ЖШС "ЕСБАК" қауымдастығының заңды мұрагері болып табылмайды.

      "ЕСМБИ" ЖШС жауапкершілігі шектеулі серіктестік ұйымдастырушылық-құқықтық нысанында құрылған коммерциялық ұйым болып табылады, оның негізгі қызметі пайда табу болып табылады, бұл үшін "ЕСМБИ" ЖШС өзінің жарғысында көзделген және заңнамамен тыйым салынбаған коммерциялық қызметтің кез келген түрін жүзеге асыруға құқылы.

      "ЕСМБИ" ЖШС жарғысының 3.1-тармағына сәйкес "ЕСМБИ" ЖШС құру және қызметінің мақсаты Қазақстан Республикасының экономикасы саласында кадрлар даярлау немесе қайта даярлау болып табылады, оны іске асыру үшін аталған серіктестік жоғары оқу орнынан кейінгі және қосымша кәсіби білім беру саласында білім беру қызметін жүзеге асырады.

      "ЕСБАК" қауымдастығы ұсынған ақпаратқа сәйкес ол "ЕСМБИ" ЖШС-ға өзінің өкілі ретінде түсуге уәкілеттік бермеген және ол оның заңды мұрагері болып табылмайды, сонымен қатар аталған серіктестік онда CIPA бағдарламасы бойынша сертификаттау үшін қажетті қызметтерді ұсынуға аккредиттемелген.

      Белгісіз тұлғалар тобына арнап нақты емес, бұрмаланған және (немесе) шындыққа сәйкес келмейтін ақпаратты тарату тұтынушыларды CIPA сертификаттау бағдарламасы шеңберінде қызметтер ұсынатын тұлға ретінде "ЕСМБИ" ЖШС қызметі туралы жаңылысуға алып келуі мүмкін.

      "СИПАЕН" мекемесі заңды тұлға ретінде 2013 жылы тіркелген. Бұл ретте 2004 жылғы 26 ақпанда Қырғыз Республикасында "Сертификатталған халықаралық кәсіби бухгалтерлердің Қырғыз Республикасындағы емтихан желісі" мекемесі нысанында коммерциялық емес ұйым заңды тұлға ретінде тіркелген. Осылайша, аталған ұйым 2013 жылы "СИПАЕН" мекемесі тіркелгенге дейін нарықта заңды тұлға ретінде белгілі болған.

      "ЕСБАК" қауымдастығы ұсынған ақпаратқа сәйкес "СИПАЕН" мекемесі жоғарыда аталған коммерциялық емес ұйымның заңды мұрагері болып табылмайды және ол осы ұйымды құруға, сондай-ақ cipaprogram.org сайтын тіркеуге өзінің келісімін бермеген.

      Осылайша, "СИПАЕН" мекемесінің "СИПАЕН" және "CIPA-EN" белгілерін пайдалануы тұтынушылардың және нарықтың басқа қатысушыларының бұрын "ЕСБАК" қауымдастығымен жұмыс істеген CIPA-EN Inc. компаниясының өкілдіктерімен байланыстыруын тудыруға бағытталуы мүмкін.

      Іс материалдарында мынадай тәсілдермен:

      CIPA бағдарламасына қатысушылардың электрондық пошта мекенжайларына ақпараттық жаппай жөнелту арқылы;

      Интернет желісінде cipaprogram.org мекенжайы бойынша "Жаңалықтар" бөлімінде ақпараттық хабарлама орналастыру арқылы белгілі бір тұлғаларға да, белгісіз тұлғалар тобына да EICPA тауар белгісінің CPA EURASIA тауар белгісіне ауысуы туралы мәліметтерді тарату туралы ақпарат (құжаттар, мәліметтер) ұсынылған.

      Мәселен, 2017 жылғы 12 маусымда no-reply@cipaprogram.org электрондық пошта мекенжайынан барлық CIPA бағдарламасы қатысушыларының, соның ішінде емтихандар тапсыру үшін тіркелген тұлғалардың электрондық пошта мекенжайына жоғарыда көрсетілген мазмұндағы ақпараттық хатты тарату жүзеге асырылған, бұл ретте көрсетілген күні cipaprogram.org доменінің әкімшісі "Р КПБ" БКҰ болып табылған.

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ осы жаппай жөнелтуде жауапкершілігі шектеулі серіктестік ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны көрсетілмеуі салдарынан көрсетілген ақпарат тұтынушыларды жаңа тауар белгісіне ауысуды жүргізген субъекті туралы жаңылысуға алып келуі мүмкін екендігін болжалдайды.

      Сонымен бірге "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және "БАБ" ҚБ ұсынған материалдар "EICPA" белгісі мен тиісті тауар белгісі сертификаттарда сертификатты беретін тұлғаны – Еуразиялық сертификатталған жария бухгалтерлер институты қауымдастығын білдіру үшін пайдаланылғанын көрсетеді.

      2017 жылғы 29 маусымда no-reply@cipaprogram.org электрондық пошта мекенжайынан CIPA бағдарламасы қатысушыларының, соның ішінде емтихандар тапсыру үшін тіркелген тұлғалардың электрондық пошта мекенжайына мынадай мазмұндағы тақырыбы бар ақпараттық хабарламаны жаппай жөнелту жүзеге асырылған: "Еуразиялық Сертификатталған Жария Бухгалтерлер Институты (EICPA) ребрендинг туралы хабарлайды!".

      Көрсетілген ақпараттық хабарламада сонымен қатар 2017 жылғы 15 мамырдан бастап CIPA сертификаттары "СИПАЕН" мекемесі тарататын CPA EURASIA жаңа тауар белгісінің қорғалуымен шығарылатыны туралы мәліметтер қамтылған.

      Өз кезегінде "ЕСМБИ" ЖШС 2017 жылғы 8 маусымдағы шарт бойынша "ҚКБАИ" ҚБ-ға CIPA бағдарламасы мен тауар белгісіне айрықша құқықты берген. Осылайша, "ЕСМБИ" ЖШС жаппай жөнелту күні (2017 жылғы 29 маусым) көрсетілген ақпараттық хабарламада көрсетілгендей CIPA сертификаттау бағдарламасына және тауар белгісіне айрықша құқықты иеленбеген.

      2017 жылғы 12 маусымда no-reply@cipaprogram.org электрондық пошта мекенжайынан "СИПАЕН" мекемесі бағдарлама қатысушыларының электрондық пошта мекенжайына "ЕСМБИ" ЖШС

тауар белгісінің (тауар белгісінің кескіні мынадай түрде ұсынылған: көгілдір түсті фонда ақ түсті бас әріптермен "CPA" жазбасы көрсетілген, оның астынан қызыл сызық жүргізіліп, оның үстіне ақ фонда қызыл түсті бас әріптермен "EURASIA" жазбасы көрсетілген) құқық иеленушісі болып табылатыны туралы ақпаратты қамтитын ақпараттық хабарламаны жаппай жөнелтуді жүзеге асырған, бұл ретте қолданылған белгі заңды тәртіппен белгіленген қорғалатын тауар белгісі болып табылатынын көрсететін "®" белгісімен бірге көрсетілген.

      Өз кезегінде көрсетілген белгі 2017 жылғы 23 қарашадан бастап, яғни ол ДЗМҰ-да тіркелген күннен бастап қана халықаралық құқықтық қорғауға ие болды.

      "ҚКБАИ" ҚБ Интернет желісіндегі uchet.kg мекенжайы бойынша өзінің ресми сайтында белгісіз тұлғалар тобына арнап "БАБ" ҚБ-ның CIPA сертификаттау бағдарламасы шеңберіндегі қызметі туралы ақпаратты таратты. Мәселен, 2017 жылғы 5 маусымда аталған сайтта "Назар аударыңыз! CIPA бағдарламасы бойынша жалған емтихандар!" деген тақырыпта 2017 жылдың басынан бастап "БАБ" ҚБ және "КБАП" КеӘ Қырғыз Республикасы аумағында CIPA тауар белгісін пайдалану, CIPA бірлескен екі деңгейлік сертификаттарын беру және одан әрі қолдау көрсету құқықтары кері қайтарылып алғаны туралы нақты мән-жайларға сәйкес келмейтін мәліметтерді қамтитын ақпараттық хабарлама орналастырылған.

      2017 жылғы 23 маусымда "ҚКБАИ" ҚБ Интернет желісінде uchet.kg мекенжайы бойынша белгісіз тұлғалар тобына арналған Қырғыз Республикасындағы CIPA тауар белгілерінің және аттас сертификаттаудың құқық иеленушісіне қатысты ақпараттық хабарлама орналастырған. Көрсетілген ақпараттық хабарламада "БАБ" ҚБ және "КБАП"КеӘ тиісті шарттың үзілуі себепті Қырғыз Республикасында CIPA бағдарламасы бойынша сертификаттар беруге және сертификаттауды жүргізуге құқықтары жоқ екендігі туралы мәліметтер қамтылған. Іс материалдарына сәйкес көрсетілген ақпараттық хабарламалар Интернет желісінде орналастырылған және электрондық пошта арқылы жапай жөнелтуді жүзеге асыру сәтінде "ЕСМБИ" ЖШС CPA EURASIA тауар белгісіне айрықша құқықты әлі иеленбеген, себебі аталған белгі Қырғыз Республикасында 2017 жылғы 23 қарашада тіркелген.

      Шарттың 74-бабының 1-тармағына сәйкес бәсекелестіктің жалпы қағидаттары мен қағидалары мүше мемлекеттер аумақтарындағы бәсекелестікке қарсы әрекеттерді және екі және одан да көп мүше мемлекеттердің аумақтарындағы трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестікке теріс әсер ететін әрекеттерді анықтауға және олардың жолын кесуді қамтамасыз етуге бағытталған.

      Хаттаманың 2-тармағының 8-тармақшасына сәйкес бәсекелестік шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) әрқайсысының дербес жасаған іс-әркеттері тиісті тауар нарығындағы тауарлар айналымының жалпы жағдайына олардың әрқайсысының біржақты тәртіппен ықпал ету мүмкіндігі жойылатын немесе шектелетін жарыспалылығы ретінде анықталады.

      Шарттың 76-бабы 2-тармағының 2-тармақшасына сәйкес жосықсыз бәсекеге, соның ішінде тұтынушыларды тауардың сипатына, өндірілу тәсілі мен орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасы мен санына қатысты немесе оны өндірушілерге қатысты жаңылыстыруға жол берілмейді.

      Хаттаманың 2-тармағының 14-тармақшасында жосықсыз бәсеке – бұл мүше мемлекеттердің заңнамасына іскерлік айналым дәстүріне, қайырымдылық, парасаттылық және әділеттілік талаптарына қайшы келетін және басқа бәсекелес шаруашылық жүргізуші субъектілерге нұқсан келтірген немесе келтіруі мүмкін не олардың іскерлік беделіне зиян келтірген немесе келтіруі мүмкін шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) (тұлғалар тобының) немесе бірнеше шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) (тұлғалар топтарының) кәсіпкерлік қызметтегі артықшылықтарды иеленуге бағытталған кез келген әрекеттері екендігі белгіленген.

      Көрсетілген нормаларды өзара байланыстырып оқу Одақ құқығымен мүше мемлекеттердің заңнамасына, іскерлік айналым дәстүріне, қайырымдылық, парасаттылық және әділеттілік талаптарына қайшы келетін және басқа бәсекелес шаруашылық жүргізуші субъектілерге нұқсан келтірген немесе келтіруі мүмкін не олардың іскерлік беделіне зиян келтірген немесе келтіруі мүмкін шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) (тұлғалар тобының) немесе бірнеше шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) (тұлғалар топтарының) кәсіпкерлік қызметтегі артықшылықтарды иеленуге бағытталған тұтынушыларды тауардың сипатына, өндірілу тәсілі мен орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасы мен санына қатысты немесе оны өндірушілерге қатысты жаңылыстыруда көрініс табатын кез келген әрекеттерге тыйым салынғаны туралы куәландырады.

      1883 жылғы 20 наурыздағы Өнеркәсіптік меншікті қорғау жөніндегі Париж конвенциясының (бұдан әрі – Конвенция) 10-bis бабының 2-тармағымен жосықсыз бәсеке актісі деп өнеркәсіптік және сауда істеріндегі адал дәстүрлерге қарама-қайшы келетін әр түрлі бәсекелестік актісі саналатыны белгіленген.

      Баяндалғанды ескере отырып мынадай фактілердің жиынтығы жосықсыз бәсеке деп саналады:

      шаруашылық жүргізуші субъектінің (нарық субъектісінің) (тұлғалар тобының) немесе бірнеше шаруашылық жүргізуші субъектілердің (нарық субъектілерінің) (тұлғалар топтарының) кәсіпкерлік қызметтегі артықшылықтарды иеленуге бағытталуы;

      мүше мемлекеттердің заңнамасына, іскерлік айналым дәстүріне, қайырымдылық, парасаттылық және әділеттілік талаптарына қайшы келу;

      басқа шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық суъектілеріне) – бәсекелестерге нұқсан келтіру (келтіру ықтималдығы) немесе олардың іскерлік беделіне зиян келтіру (келтіру ықтималдығы).

      Шарттың 76-бабының 2-тармағы жосықсыз бәсекенің ықтимал түрлерінің ашық тізбесін қамтиды және түбегейлі болып табылмайды, осыған байланысты Хаттаманың 2-тармағы 14-тармақшасының талаптарына жауап беретін кез келген өзге әрекеттер жосықсыз бәсеке деп танылуы мүмкін.

      Жосықсыз бәсекеге тыйым салынуы себепті шаруашылық жүргізуші субъектілер олардың нарықтағы жағдайына тәуелсіз экономикалық қызметті жүргізу кезінде заңнамаға және (немесе) азаматтық айналымда қалыптасқан қайырымдылық, парасаттылық және әділеттілік туралы ұғымдарға қайшы келетін мінез-құлықтан қалыс қалуы міндетті (Конвенцияның 10-bis бабы, Қазақстан Республикасының, Қырғыз Республикасының және Ресей Федерациясының азаматтық заңнамасында, сондай-ақ осы мүше мемлекеттердің монополияға қарсы заңнамасында осыған ұқсас ережелер қамтылған).

      Шаруашылық жүргізуші субъектінің өз қызметін жүргізу кезінде азаматтық және өзге де заңнама нормаларын бұзушылығы, соның ішінде зияткерлік қызметтің қорғалатын нәтижесін немесе дараландыру құралдарын заңға қайшы пайдаланған жағдайы өз алдына жосықсыз бәсеке актісін жасауды білдірмейді.

      Жосықсыз бәсекеге тыйым салуды бұзушылық туралы дауды қарау кезінде мынадай фактілердің жиынтығы белгіленуі тиіс:

      шаруашылық жүргізуші субъектінің бәсекелестік жағдайына ықпал етуге қабілетті әрекеттерді жүзеге асыруы;

      шаруашылық жүргізуші субъектінің таңдап алған нарықтағы бәсекелестік тәсілінің осыған ұқсас жағдайда өзінің мүліктік мүддесін көздейтін, бірақ азаматтық құқықтар мен адал іскерлік практиканы жүзеге асыру шегінен шықпайтын кез келген субъектіден күтетін мінез-құлықтан айырмашылығы;

      шаруашылық жүргізуші субъектінің экономикалық қызметті жүзеге асыру кезінде мінез-құлқының, атап айтқанда нарыққа өзге қатысушылардың есебінен, соның ішінде сатып алушылардың (тұтынушылардың) таңдауына, адал бәсекелесетін өзге шаруашылық жүргізуші субъектілердің мүмкіндігіне ықпал ету арқылы мүліктік пайда басымдығын немесе пайда түсіру мүмкіндігін иеленуге, шаруашылық жүргізуші субъектілерге – бәсекелестерге өзге де ұқсас тәсілдермен зиян келтіруге (мысалы, өзгенің іскерлік беделін пайдалану (түсіру) нәтижесінде) бағытталуы.

      Істі тергеп-тексеруді жүргізу және қарау барысында мынадай жайттар анықталды:

      көрсетілген сертификаттау бағдарламалары мен оларды өткізу шеңберінде ұсынылатын қызметтердың құрылымы, соның ішінде сертификаттау деңгейлерінің болуы, кандидаттарды сертификаттауға қойылатын талаптар, кәсіби деңгейдің болуын және құзыретті растау мерзімдері мен критерийлері, біліктілікті арттыруға қойылатын талаптар, кәсіби қоғамдастықтар мен қауымдастықтарға мүшелілі бойынша міндеттемелер және т.б. бөлігіндегі ұқсастық;

      "ЕСМБИ" ЖШС қызметінің ұйымдастырушылық құрылымы мен "ЕСБАК" қауымдастығы қызметінің құрылымы бөлігіндегі ұқсастық;

      сертификаттау қызметтерін көрсету нарығына қатысушылар жасасқан өзара тану туралы келісімдедің болуымен расталатын бағдарламаларды өзара алмасушылық;

      CPA EURASIA бағдарламасын CIPA бағдарламасын жалғастырушы және дамытушы ретінде жайғастыру, "ЕСМБИ" ЖШС мен "СИПАЕН" мекемесі арасында өзара тану туралы келісімді жасасу және іске асыру;

      CPA EURASIA сертификаттау бағдарламасы шеңберінде берілген сертификаттар санының артуы және сонымен бір уақытта CIPA сертификаттау бағдарламасы шеңберінде, соның ішінде өзара тану бағдарламалары бойынша берілген сертификаттар санының азаюы;

      "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ сотта қорғау құқықтарын жауапкерлердің, сондай-ақ өзге тұлғалардың іске асыруы, олардың сот процестері шеңберіндегі, соның ішінде зияткерлік қызмет нәтижелеріне және тауар белгілеріне меншік құқығын беру және (немесе) құқығынан айыру жөніндегі мәмілелерді, көрсетілген тұлғалардың жекелеген әрекеттері мен шешімдерін жарамсыз деп тану туралы талаптары "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ мен жауапкерлердің қаралатын тауар нарығындағы бәсекелік қарым-қатынастары туралы куәландырады.

      Баяндалғанды басшылыққа ала отырып және "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "СИПАЕН" мекемесі және "ҚКБАИ" ҚБ өз қызметі, бәсекелестердің қызметі туралы ақпаратты таратуы бойынша іс-әрекеттері, оларда CIPA сертификатталған мамандардың байланыс деректерінің болуы туралы іс материалдарын зерделеп, Одақтың бәсекелестік саласындағы құқықтары ережелерін негізге ала оытрып, істі қарау жөніндегі комиссия жауапкерлердің аталған іс-әрекеттерінің жиынтығы жеке алғанда да, барлық жауапкерлер құрамында да өзінің кәсіпкерлік қызметінде басымдыққа ие болуға бағытталған, мүше мемлекеттердің заңнамасына, Шарттың ережелеріне, іскерлік айналым дәстүрлеріне, қайырымдылық, парасаттылық және әділеттілік талаптарына қайшы келеді, "СМБИ" ҚКБ АКЕҰ және басқа бәсекелес шаруашылық жүргізуші субъектілерге (нарық субъектілеріне) нұқсан келтірген және келтіруі мүмкін, сондай-ақ олардың іскерлік беделіне зиян келтірген және келтіруі мүмкін деген қорытындыға келді.

      Істі қарау шеңберінде "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесіне Істерді қарау тәртібінің 13-тармағында көзделген барлық құқықтарды іске асыру мүмкіндігі қамтамасыз етілді. Бұған қоса, олардан іс бойынша олардың іс-әрекеттерінде трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылықтардың болуына қатысты дәлелдерді, сондай-ақ Шарттың 76-бабын ықтимал бұзушылықпен келісу немесе келіспеу позициясын ұсыну өтінішімен түсініктемелер сұратылды.

      "ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесі жазбаша нысанда трансшекаралық нарықтарда бәсекелестіктің жалпы қағидаларын ықтимал бұзушылықпен келіспеу туралы позицияларын, сондай-ақ іс материалдарына қоса тіркелген, қаралған және тиісті бағасын алған дәлелдерін, қарсы пікірлерін және өзге ақпаратты ұсынды. Сонымен қатар істі қарау шеңберінде мүше мемлекеттердің уәкілетті органдарынан жазбаша түрде позициялар, дәлелдер, қарсы пікірлер мен өзге де ақпараттар келіп түсті, олар да іс материалдарына қоса тіркелді, қаралды және тиісті бағасын алды.

      Баяндалғанды басшылыққа ала отырып ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесінің трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылығы жалпы алғанда да, жеке алғанда да CIPA сертификаттауды жүргізу шеңберінде ұсынылатын қызметтер кешенін тұтынушыларды осындай қызметтердің сипатына, көрсетілу тәсілі мен орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасы мен санына қатысты немесе оларды өндірушілерге қатысты жаңылыстыруға алып келетін және (немесе) алып келуі мүмкін жоғарыда көрсетілген іс-әрекеттерді жасауынан көрінетіндігі анықталды.

      Іс бойынша жиналған дәлелдемелерді бағалай келе, істі қарау жөніндегі комиссия ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесінің кінәсі расталды, ал олардың іс-әрекеттері Шарттың 76-бабы 2-тармағының 2-тармақшасына сәйкес дұрыс сараланды деп есептейді.

      Еуразиялық экономикалық комиссия Кеңесінің 2012 жылғы 17 желтоқсандағы №118 шешімімен бекітілген Трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппұлдар есептеу әдістемесі және оларды салу тәртібіне сәйкес, ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесінің құқық бұзушылардың бәсекелестік қағидаларын ұзаққа созылған (1 және одан көп жыл ішінде) бұзушылығымен көрініс тапқан әрекеттерінде (әрекетсіздігінде) трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзғаны үшін айыппұлдар мөлшерін есептеу кезінде ескерілетін жауапкершілікті жеңілдететін мән-жайлардың, жауапкершілікті ауырлататын мән-жайлардың тізбесінде (аталған Әдістемеге № 1 қосымша) көзделген жауапкершілікті жеңілдететін мән-жайлардың және аталған тізбеде көзделген жауапкершілікті ауырлататын мән-жайлардың болмауын ескере отырып, ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесіне айыппұлдар тағайындалсын.

      Шарттың 76-бабын бұзушылық фактісінің анықталуына байланысты, Істерді қарау тәртібінің 45-тармағын басшылыққа ала отырып, Комиссия Алқасы ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесіне Еуразиялық экономикалық комиссия Алқасының 20 № шешімінің қарарлық бөлігінің 4 және 5-тармақтарында көзделген трансшекаралық нарықтардағы бәсекелестіктің жалпы қағидаларын бұзушылыққа жол бермеу және (немесе) оның салдарларын жою жөніндегі шараларды қолдану мүше мемлекеттердің барлық шаруашылық жүргізуші субъектілері (нарық субъектілері) үшін шаруашылық қызметті жүзеге асыру кезінде теңдей мүмкіндіктер жасауға ықпал ететін болады деп есептейді. Бұған қоса, ҚР КБП" БКҰ, "ЕСМБИ" ЖШС, "ҚКБАИ" ҚБ және "СИПАЕН" мекемесінің сертификаттау бағдарламасына және олардың шеңберінде ұсынылатын қызметтер тізбесіне тиісті өзгерістер енгізу

      көрсету сипатына, тәсіліне және орнына, тұтынушылық қасиеттеріне, сапасына және осындай қызмет көрсетулер санына қатысты немесе олардың өндірушісіне қатысты оқыту, оқытуды және алынған білімді аралық және қорытынды бақылауды ұйымдастыру және өткізу, қойылатын талаптардың сақталуын тексеру, сертификатталған жария бухгалтерге кәсіби біліктілік беруді және болуын растайтын тиісті сертификатты – CIPA/СРА/СРА EURASIA әзірлеу және беру бойынша қызметтер кешенін тұтынушыларды жаңылыстыруға алып келу ықтималдығын болдырмайды.