Договор о взаимопонимании и сотрудничестве между Республикой Казахстан и Республикой Молдова

Договор, г. Алматы, 4 ноября 1992 г.

(Договор вступил в силу 9 октября 1996 г. -
Бюллетень международных договоров Республики Казахстан,
2003 г., N 11, ст. 82)

Республика Казахстан и Республика Молдова, далее именуемые Высокие Договаривающиеся Стороны,

- опираясь на существующие связи, дружественные отношения и традиции взаимного уважения между их народами,

- принимая во внимание решения о дальнейшем расширении и укреплении существующих уз дружбы и взаимовыгодного сотрудничества,

- подтверждая свою приверженность нормам международного права, целям и принципам Устава Организации Объединенных Наций и документам Совещания по безопасности и сотрудничеству в Европе,

- считая, что дальнейшее развитие отношений дружбы и взаимовыгодного сотрудничества между ними отвечают интересам народов обоих государств,
- желая развивать двусторонние отношения в политической, экономической, культурной, научной областях, в целях углубления взаимовыгодного сотрудничества и доверия между ними,
договорились о следующем:

Статья 1

Высокие Договаривающиеся Стороны строят свои отношения как дружественные государства, последовательно руководствуясь принципами взаимного уважения государственного суверенитета и территориальной целостности, равноправия и невмешательства во внутренние дела, мирного урегулирования споров и неприменения силы или угрозы силой, соблюдения прав человека и основных свобод, а также другими общепризнанными нормами международного права.

Статья 2

Высокие Договаривающиеся Стороны взаимодействуют в целях укрепления мира, стабильности и безопасности как в региональном, так и в глобальном измерениях.

Высокие Договаривающиеся Стороны не будут участвовать в каких-либо союзах или блоках, направленных против любой из них.

Статья 3

Высокие Договаривающиеся Стороны признают и уважают территориальную целостность и существующие границы Республики Казахстан и Республики Молдова.

Высокие Договаривающиеся Стороны будут запрещать и пресекать в соответствии со своим законодательством создание и деятельность на своих территориях организаций и групп, а также действия отдельных лиц, направленные против независимости, территориальной целостности каждого из государств, либо на обострение межнациональных отношений.

Статья 4

Высокие Договаривающиеся Стороны в соответствии с общепризнанными международными нормами о правах человека, а также с учетом своего национального законодательства, гарантируют лицам, проживающим на их территории равные права и свободы независимо от их национальных или иных различий.

Статья 5

Высокие Договаривающиеся Стороны гарантируют право лиц, принадлежащих к национальным меньшинствам, в полной мере осуществлять права человека и основные свободы в условиях их полного равенства перед законом.

Высокие Договаривающиеся Стороны способствуют развитию и обеспечивают защиту этнической, культурной, языковой и религиозной самобытности национальных меньшинств или этнических групп другой Высокой Договаривающейся Стороны на своей территории и создают условия для поощрения этой самобытности.

Статья 6

Высокие Договаривающиеся Стороны будут содействовать расширению и углублению равноправного и взаимовыгодного экономического и научно-технического сотрудничества Сторон.

Каждая из Высоких Договаривающихся Сторон будет заблаговременно информировать другую Сторону об экономических решениях, затрагивающих ее права и законные интересы, а также будет воздерживаться от осуществления односторонних мер, дестабилизирующих экономическое положение другой Высокой Договаривающейся Стороны.

Статья 7

Высокие Договаривающиеся Стороны будут обеспечивать благоприятные экономические, финансовые и правовые условия для предпринимательской и иной хозяйственной деятельности, включая взаимное предоставление режима наибольшего благоприятствования, стимулирование и взаимную защиту инвестиций, а также всемерно поощрять развитие совместных предприятий и других форм коопераций, прямых связей между гражданами, фирмами и другими субъектами сотрудничества обоих государств.

В целях выполнения положений настоящей статьи, Высокие Договаривающиеся Стороны заключат отдельные межправительственные Соглашения.

Статья 8

Правовой режим государственного имущества, имущества юридических лиц и граждан одной Высокой Договаривающейся Стороны, находящегося на территории другой Высокой Договаривающейся Стороны, регулируется законодательством страны места нахождения имущества, если иное не предусмотрено соглашением между ними.

Статья 9

Высокие Договаривающиеся Стороны осуществляют широкий обмен экономической информацией и обеспечивают доступ к ней предприятий, предпринимателей и ученых обеих Высоких Договаривающихся Сторон.

Высокие Договаривающиеся Стороны будут обмениваться также информацией о законах и других юридических актах в области экономики, финансов, транспорта, инвестиций, таможенных правил и других сфер деятельности, связанных с сотрудничеством между ними.

Статья 10

Высокие Договаривающиеся Стороны придают приоритетное значение экологической безопасности.

Каждая из Высоких Договаривающихся Сторон будет оказывать помощь другой Стороне при экологических катастрофах и ситуациях, вызванных природными факторами, которые создают угрозу для жизнедеятельности населения.

Статья 11

Высокие Договаривающиеся Стороны будут расширять и углублять связи между их народами в области культуры, искусства, литературы, средств массовой информации, спорта и туризма, создавая возможности для свободного пользования всем культурно-историческим наследием, архивами, информационными и научно-техническими банками данных и фондами.

Статья 12

Высокие Договаривающиеся Стороны будут осуществлять сотрудничество в области образования, подготовки кадров научной квалификации и поощряют обмен учеными, специалистами, аспирантами, стажерами и студентами.

Статья 13

Высокие Договаривающиеся Стороны признают необходимость сотрудничества в области права.

Высокие Договаривающиеся Стороны будут осуществлять регулярный обмен информацией о разработке и применении правовых актов, объединять усилия по участию в подготовке международно-правовых документов.

Высокие Договаривающиеся Стороны будут оказывать друг другу взаимную правовую помощь по уголовным, гражданским и семейным делам.

Статья 14

Высокие Договаривающиеся Стороны будут расширять и углублять сотрудничество в борьбе с преступностью, терроризмом, наркоманией, а также незаконным оборотом наркотиков, оружия и контрабандой.

Статья 15

Высокие Договаривающиеся Стороны будут уделять внимание развитию контактов и сотрудничества между парламентами и парламентариями обоих государств, а также между органами государственной власти различных уровней.

Статья 16

В целях реализации настоящего Договора Высокие Договаривающиеся Стороны будут проводить по необходимости двусторонние консультации по вопросам его исполнения.

Споры относительно толкования и применения настоящего Договора подлежат разрешению путем переговоров.

Статья 17

Высокие Договаривающиеся Стороны заключат между собой другие договоры и соглашения, необходимые для конкретной реализации положений настоящего Договора.

Статья 18

Настоящий Договор не направлен против какого-либо другого государства и никак не затрагивает права и обязательства Высоких Договаривающихся Сторон, вытекающие из других международных договоров, участниками которых они являются.

Статья 19

Настоящий Договор подлежит ратификации в соответствии с законодательством Высоких Договаривающихся Сторон и вступает в силу в день обмена ратификационными грамотами.

Статья 20

Настоящий Договор заключается сроком на 10 лет.

Его действие будет автоматически продлено на следующий пятилетний период, если ни одна из Высоких Договаривающихся Сторон не заявит, путем письменного уведомления, о своем желании денонсировать его не позднее чем за 1 год до истечения срока действия настоящего Договора.

Статья 21

Совершено в Алматы, 4 ноября 1992 года в двух экземплярах, каждый на казахском и румынском языках, причем оба текста имеют одинаковую силу.

Каждой Высокой Договаривающейся Стороне, вместе с экземпляром настоящего Договора, оставляется официальный текст перевода на русском языке.

(Подписи)

_________________
Настоящий Договор ратифицирован Республикой Казахстан
постановлением Верховного Совета Республики Казахстан от 19
октября 1993 г. N 2455-XII

Қазақстан Республикасы мен Молдова Республикасы арасындағы өзара түсіністік пен ынтымақтастық туралы Шарт

Шарт, Алматы қаласы, 1992 жылғы 4 қараша

(Шарт 1996 жылғы 9 қазаннан бастап күшіне енді -
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені,
2003 ж., N 11, 82-құжат)

Бұдан әрі Мәртебелі Келісуші Тараптар деп аталатын Қазақстан Республикасы мен Молдова Республикасы
- олардың халықтары арасындағы байланыстарға, достық қатынастарға және өзара құрметтеу дәстүрлеріне сүйене отырып,
- достық пен өзара тиімді ынтымақтастық дәнекерлерін одан әрі кеңейтіп, нығайту жөніндегі ұйғарымды еске ала отырып,
- халықаралық құқық нормаларына, Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының мақсаттары мен принциптеріне және Европадағы Қауіпсіздік пен ынтымақтастық жөніндегі кеңестің құжаттарына адалдығымызды қуаттай отырып,
- олардың арасындағы достық пен өзара тиімді ынтымақтастық қатынастарын одан әрі дамыту екі мемлекеттің халықтарының мүдделеріне сай келеді деп есептей отырып,
- олардың арасындағы өзара тиімді ынтымақтастық пен сенімді тереңдете түсу мақсатында саяси, экономикалық, мәдени, ғылыми салалардағы екі жақты қатынастарды дамытуды көздей отырып,
мына төмендегі жайында келісті:

1-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар мемлекеттік егемендік пен территориялық тұтастықты өзара құрметтеу, тең құқықтылық пен ішкі істерге араласпау, дауларды бейбіт жолмен реттеу және күш қолданбау немесе күш қолданамын деп қорқытпау, адам құқықтары мен негізгі бостандықтарды сақтау принциптерін, сондай-ақ халықаралық құқықтың жалпы жұрт таныған басқа да нормаларын дәйекті түрде басшылыққа ала отырып, өз қатынастарын дос мемлекеттер ретінде құрады.

2-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар аймақтық ауқымда да, сондай-ақ ғаламдық ауқымда да бейбітшілікті, тұрақтылық пен қауіпсіздікті нығайту мақсатында өзара бірлесіп іс-қимыл жасайды.
Мәртебелі Келісуші Тараптар олардың біріне қарсы бағытталған қандай да болсын одақтарға немесе блоктарға қатыспайды.

3-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар Қазақстан Республикасы мен Молдова Республикасының территориялық тұтастығы мен қазіргі шекараларын мойындайды және құрметтейді.
Мәртебелі Келісуші Тараптар екі мемлекеттің әрқайсысының тәуелсіздігіне, территориялық тұтастығына қарсы бағытталған немесе ұлтаралық қатынастарды шиеленістіруді көздеген ұйымдар мен топтардың құрылуына және жұмыс істеуіне, сондай-ақ жеке адамдардың әрекет етуіне өз заңдарына сәйкес тыйым салады.

4-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар адам құқықтары туралы жалпы жұрт таныған халықаралық нормаларға сәйкес, сондай-ақ өз ұлттық заңдарын ескере отырып, өз территориясында тұратын адамдарға, олардың ұлттық немесе басқа өзгешеліктеріне қарамастан, тең құқықтар мен бостандықтар болуына кепілдік береді.

5-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар адам құқықтарын және негізгі бостандықтарды олардың заң алдындағы толық теңдігі жағдайларында толық жүзеге асыруға ұлттық азшылыққа жататын адамдардың қақылы екендігіне кепілдік береді.
Мәртебелі Келісуші Тараптар өз территориясындағы екінші Мәртебелі Келісуші Тараптың ұлттық азшылығының немесе этникалық, мәдени, тілдік және діни өзіндік ерекшеліктерінің дамуына жәрдемдеседі және олардың қорғалуын қамтамасыз етеді.

6-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптардың тең құқықтық және өзара тиімді экономикалық және ғылыми-техникалық ынтымақтастығының кеңеюіне және тереңдеуіне жәрдемдеседі.
Мәртебелі Келісуші Тараптардың әрқайсысы екінші Тарапқа оның құқықтарына және заңды мүдделеріне ықпалын тигізетін экономикалық шешімдер туралы алдын ала хабарлайды, сондай-ақ екінші Мәртебелі Келісуші Тараптың экономикалық жағдайын тұрақсыздандыратын біржақты шараларды жүзеге асырудан сақтанады.

7-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар кәсіпкерлік және басқа шаруашылық қызмет үшін, бұған өзара мейлінше қолайлы режим жасауды, ынталандыруды және инвестицияларды өзара қорғауды қоса алғанда, қолайлы экономикалық қаржылық және құқықтық жағдайларды қамтамасыз етеді, сондай-ақ бірлескен кәсіпорындарды және кооперацияның басқа да нысандарын, екі мемлекеттің азаматтары, фирмалары және олардың ынтымақтастығының басқа да субъектілері арасындағы тікелей байланыстарды дамытуды барынша ынталандырады.
Осы баптың ережелерін орындау үшін Мәртебелі Келісуші Тараптар жекелеген үкіметаралық Келісімдер жасасады.

8-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптардың біреуінің екінші Мәртебелі Келісуші Тараптың территориясындағы мемлекеттік мүлкінің, заңды ұйымдары мен азаматтары мүлкінің құқықтық режимі, егер бұл олардың арасындағы келісімде қарастырылмаған болса, мүлік тұрған елдің заңдарымен реттеледі.

9-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар экономикалық ақпаратпен кең көлемде алмасуды жүзеге асырады және онымен екі Мәртебелі Келісуші Тараптың кәсіпорындарының, кәсіпкерлерінің және ғалымдарының танысуын қамтамасыз етеді.
Мәртебелі Келісуші Тараптар олардың арасындағы ынтымақтастыққа байланысты экономика, қаржы, көлік, инвестиция, кедендік ережелер және басқа қызмет салаларында заңдар мен басқа заң актілері туралы ақпаратпен де алмасатын болады.

10-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар экологиялық қауіпсіздікке айрықша маңыз береді.
Мәртебелі Келісуші Тараптардың әрқайсысы екінші Тарапқа халықтың өмір сүру қабілетіне қауіп туғызатын табиғи факторлар әсерінен пайда болған экологиялық апаттар мен жағдайларда көмек көрсетеді.

11-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар барлық мәдени-тарихи мұралармен, архивтермен, ақпараттық және ғылыми-техникалық мәліметтер жиынтығымен және қорлармен еркін пайдалану үшін мүмкіндіктер жасай отырып, олардың халықтарының арасындағы мәдениет, өнер, әдебиет, бұқаралық ақпарат құралдары, спорт және туризм салаларындағы байланыстарды кеңейтеді және тереңдетеді.

12-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар білім беру, білікті ғылыми кадрлар даярлау саласында ынтымақтастықты жүзеге асырады және ғалымдар, мамандар, аспиранттар, стажерлар және студенттер алмасуды ынталандырады.

13-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар құқық саласында ынтымақтасудың қажеттілігін мойындайды.
Мәртебелі Келісуші Тараптар құқық актілерін дайындау және қолдану жөнінде тұрақты түрде ақпарат алмасуды жүзеге асырып, халықаралық-құқықтық құжаттар дайындауға қатысуда күш-жігер біріктіреді.
Мәртебелі Келісуші Тараптар қылмыстық, азаматтық және отбасылық істер бойынша бір-біріне өзара құқықтық көмек көрсетеді.

14-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар қылмыспен, терроризммен, нашақорлықпен, сондай-ақ нашаны, қаруды заңсыз сатушылықпен және контрабандамен күресте ынтымақтастықты кеңейте және тереңдете түседі.

15-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар екі мемлекеттің парламенттері мен парламентарийлері, сондай-ақ әр түрлі деңгейдегі мемлекеттік өкімет органдары арасындағы байланыстар мен ынтымақтастықты дамытуға көңіл бөліп отырады.

16-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар осы Шартты жүзеге асыру мақсатында оны орындау мәселелері бойынша қажеттілігіне қарай екі жақты консультациялар өткізіп тұрады.

17-бап

Мәртебелі Келісуші Тараптар өзара осы Шарттың ережелерін нақты жүзеге асыруға қажетті басқа да шарттар мен келісімдер жасасады.

18-бап

Осы Шарт қайсыбір болмасын басқа мемлекетке қарсы бағытталып отырған жоқ және Мәртебелі Келісуші Тараптар қатысушысы болып табылатын өзге халықаралық шарттардан туындайтын олардың міндеттемелері мен құқықтарына ешбір нұқсан келтірмейді.

19-бап

Осы Шарт Мәртебелі Келісуші Тараптардың заңдарына сәйкес бекітілуге тиіс және бекіту грамоталары алмасылған күні күшіне енеді.

20-бап

Осы Шарт 10 жыл мерзімге жасалып отыр.
Егер Мәртебелі Келісуші Тараптардың ешқайсысы да осы Шарттың қолданыста болу мерзімі аяқталудан кемінде 1 жыл бұрын оны бұзу туралы өзінің тілегін жазбаша түрде хабарламаса, онда Шарттың қолданылу мерзімі өздігінен келесі бес жылдық кезеңге ұзартылады.

21-бап

1992 жылы 4 қарашада Алматы қаласында әрқайсысы қазақ және румын тілдерінде екі дана болып жасалды, сондай-ақ екі текстің де күші бірдей.
Әрбір Мәртебелі Келісуші Тарапқа осы Шарттың бір данасымен бірге орыс тіліндегі аудармасының ресми тексі тапсырылады.

(Қолдары)

_________________
Осы Шарт Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің 1993 жылғы
19 қазандағы N 2455-XII қаулысымен Қазақстан Республикасымен
бекітілген