О некоторых вопросах гарантированных государством займов и мониторинге отдельных юридических лиц

Постановление Правительства Республики Казахстан от 26 июля 2000 года N 1119. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 25 июля 2002 года № 832 ~P020832 .

     Правительство Республики Казахстан постановляет:
     1. Утвердить прилагаемые:
     Правила мониторинга финансового состояния юридических лиц, получивших 
гарантированные государством займы;
     Положение о некоторых вопросах гарантированных государством займов.
     2. Контроль за исполнением настоящего постановления возложить на 
Министерство финансов Республики Казахстан.
     3. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.
     Премьер-Министр
  Республики Казахстан 

                                             Утверждены



                                             постановлением Правительства  
                                             Республики Казахстан          
                                             от 26 июля 2000 года N 1119

Правила
мониторинга финансового состояния юридических
лиц, получивших гарантированные государством займы

1. Общие положения

1. Настоящие Правила осуществления мониторинга финансового состояния юридических лиц, получивших гарантированные государством займы, (далее - правила) определяют информационное обеспечение мониторинга и порядок осуществления мониторинга финансового состояния юридических лиц, получивших негосударственные внешние займы под государственную гарантию Республики Казахстан (далее - мониторинг).
2. Мониторинг - комплекс мероприятий для определения финансового состояния юридических лиц, получивших гарантированные государством займы, и обобщения полученной информации Министерством финансов Республики Казахстан (далее - Минфин).
3. Мониторинг должен включать в себя анализ финансового состояния заемщиков, состоящий из анализа базовой(информация о руководстве юридического лица, видах деятельности, отрасли, конкурентах и рынках, нормативно-правовой среде) и финансовой информации (анализ финансовых отчетов, бизнес-плана), также мониторинг должен создаваться в целях предоставления информации для системы обеспечения мониторинга.
4. Мониторингу подлежат все юридические лица, получившие гарантированные государством займы.

2. Информационное обеспечение мониторинга

5. Анализ финансовых коэффициентов заемщиков проводится путем сопоставления с аналогичными показателями по другим юридическим лицам и данными в целом по отрасли. Финансовые коэффициенты означают соотношение показателей финансовой отчетности юридических лиц. Оптимальное значение для каждого коэффициента определяется в зависимости от отрасли, к которой принадлежит заемщик, с учетом других финансовых коэффициентов данного юридического лица. Для проведения анализа используются две группы основных показателей:
показатели прибыльности;
показатели оборачиваемости капитала.
6. Финансовые коэффициенты вычисляются, исходя из показателей финансового состояния предприятия, ежеквартально (статей баланса предприятия и отчета о прибылях и убытках).
7. Следующие финансовые коэффициенты принимаются во внимание во время осуществления мониторинга:
коэффициент ликвидности - отношение денежных средств и краткосрочной дебиторской задолженности к величине краткосрочных обязательств;
коэффициент покрытия - отношение текущих активов к краткосрочным обязательствам;
соотношение заемных и собственных средств - отношение текущих обязательств к величине собственного капитала;
коэффициент привлечения - отношение обязательств к сумме текущих и долгосрочных активов;
норма прибыли - отношение совокупного дохода до налогообложения к объему реализации;
коэффициент рентабельности собственного капитала - отношение совокупного дохода до налогообложения к величине собственного капитала;
коэффициент оборачиваемости кредиторской задолженности - отношение объема реализации к кредиторской задолженности;
другие коэффициенты по усмотрению Министерства экономики Республики Казахстан (далее - Минэкономики) и Минфина.

3. Порядок проведения мониторинга

8. Минфин и Минэкономики определяют список юридических лиц, подлежащих мониторингу, и направляют его в Агентство Республики Казахстан по статистике (далее - Агентство).
9. Агентство ежеквартально, в десятидневный срок после завершения составления статистического отчета о финансовой деятельности хозяйствующих субъектов в Республике Казахстан, представляет в Минфин и Минэкономики показатели финансового состояния хозяйствующих субъектов, определенных в списке.
10. В случае необходимости Минфин и Минэкономики вправе в установленном порядке запрашивать у хозяйствующих субъектов, имеющих обязательства по гарантированным государством займам, дополнительную информацию об их финансовых показателях.
11. Минфин и Минэкономики проводят экспертизу платежеспособности хозяйствующих субъектов путем сравнения финансовых коэффициентов, определенных на основании представленных показателей, с аналогичными коэффициентами этих хозяйствующих субъектов за предыдущие периоды, других хозяйствующих субъектов с аналогичным профилем деятельности и общепринятыми нормами данных коэффициентов.
12. Минфин и Минэкономики ежеквартально информируют Правительство Республики Казахстан о финансовом состоянии хозяйствующих субъектов, выступивших в качестве заемщиков по гарантированным государством займам.
13. В случае определения потенциально неплатежеспособного заемщика Минфин и Минэкономики уведомляют об этом Правительство Республики Казахстан и предлагают предусмотренные законодательством меры по предотвращению отвлечения средств республиканского бюджета для погашения задолженности заемщика по гарантированным государством займам.

                                             Утверждено



                                             постановлением Правительства  
                                             Республики Казахстан 
                                             от 26 июля 2000 года N 1119

Положение о некоторых вопросах

                гарантированных государством займов
                       1. Общие положения
     1. Настоящее Положение определяет дополнительные требования, 
предъявляемые к юридическим лицам со стопроцентным участием государства в 
уставном капитале или акционерным обществам, контрольный пакет акций 
которых принадлежит государству, получившим и (или) претендующим на 
получение гарантированных государством займов, которые обеспечивают 
мониторинг платежеспособности указанных юридических лиц в период 
исполнения обязательств по привлеченным гарантированным государством 
займам.
                        2. Основные понятия
     2. Понятия, используемые в настоящем положении, означают следующее:

заемщик с государственным участием в уставном капитале - юридическое лицо со стопроцентным участием государства в уставном капитале или акционерное общество, контрольный пакет акций которого принадлежит государству, получившее гарантированные государством займы;
система обеспечения предстоящих платежей по гарантированным государством займам - создание заемщиком с государственным участием в уставном капитале по согласованию с Министерством финансов Республики Казахстан (далее - Минфин) специального счета условного вклада, а также резервного счета либо предоставление им контргарантии банка-контргаранта, которая гарантирует погашение очередных платежей иностранным кредиторам в случае отсутствия денег на специальном счете условного вклада;
специальный счет условного вклада - обязательное накопление заемщиком с государственным участием в уставном капитале, посредством периодических платежей части денег на специальном счете условного вклада, открытом в банке второго уровня и предназначенном исключительно для обеспечения погашения предстоящих выплат по негосударственному займу, привлеченному под государственную гарантию Республики Казахстан;
резервный счет (депозитный счет) - счет, открытый заемщиком с государственным участием в уставном капитале в банке второго уровня на имя Минфина для обеспечения выплат очередных платежей со счета обслуживания очередных платежей в соответствии с соглашением о займе. Сумма накопления денег резервного счета устанавливается Минфином в процентном отношении от суммы максимальной полугодовой выплаты с учетом начисленных процентов (вознаграждения) в соответствии с соглашением о займе. Условия использования денег резервного счета устанавливаются Минфином;
банк-агент - банк второго уровня, обслуживающий негосударственный внешний заем, привлеченный под государственную гарантию. Заемщиком выбирается банк-агент из перечня банков второго уровня, определяемых Минфином совместно с Национальным Банком Республики Казахстан (по согласованию) (далее - Нацбанк);
банк-контргарант - банк второго уровня, гарантирующий оплату очередных полугодовых платежей. Заемщиком с государственным участием в уставном капитале выбирается банк-контргарант из перечня банков второго уровня, определяемых Минфином совместно с Нацбанком (по согласованию);
ежегодный бизнес-план - разрабатываемый заемщиком бизнес-план на предстоящий финансовый год, который должен содержать конкретные числа по предстоящим платежам по займу с указанием источников доходов.

3. Дополнительные требования, предъявляемые к заемщикам с
государственным участием в уставном капитале

3. Дополнительным требованием, предъявляемым к заемщикам с государственным участием в уставном капитале, является система обеспечения предстоящих платежей по гарантированным государством займам, которая включает в себя:
1) заключение Минфином с заемщиками соглашения об условиях предоставления государственной гарантии Республики Казахстан по негосударственному займу, которое в обязательном порядке должно содержать:
обязательство заемщика с государственным участием в уставном капитале, претендующего на получение гарантированного государством займа, проводить накопление за счет периодических платежей суммы денег, необходимой для обеспечения своих текущих обязательств по займу;
обязательство заемщика с государственным участием в уставном капитале, получившего гарантированный государством заем, провести предварительное накопление средств, обеспечивающее страховой резерв (резервный счет) проведения очередной оплаты со специального счета условного вклада, либо предоставление заемщиком с государственным участием контргарантии банка-контргаранта;
обязательство заемщика представлять сведения об имеющихся банковских счетах в Нацбанке и банках второго уровня в установленном законом порядке;
обязательство заемщика предоставлять ежегодный бизнес-план до полного погашения займа;
2) заключение договора между Минфином и банком-агентом, который в обязательном порядке должен содержать:
обязательства сторон вести учет специального счета условного вклада, а также проводить периодические сверки предоставляемой документации с составлением акта в двух экземплярах;
обязательства банка-агента проводить анализ финансово-экономического состояния заемщика;
3) заключение договора между заемщиком с государственным участием в уставном капитале, получившего гарантированные государством займы, и банком-агентом, который в обязательном порядке должен содержать следующие обязательства заемщика с государственным участием:
периодически предоставлять сведения о банковских счетах заемщика с государственным участием, открытых в Нацбанке и банках второго уровня;
периодически аккумулировать деньги на специальном счете условного вклада;
ежемесячно представлять в банк-агент типовые формы финансовой отчетности (бухгалтерский баланс, отчет о результатах финансово-хозяйственной деятельности) и другие необходимые документы, определяющие финансовое состояние заемщика с государственным участием в уставном капитале.
4. Заемщик с государственным участием в уставном капитале, получивший гарантированный государством заем, по согласованию с Минфином имеет право выбрать любую из следующих систем обеспечения предстоящих платежей:
1) резервные счета;
2) контргарантию, предоставленную банком-контргарантом, которая гарантирует погашение очередных платежей иностранным кредиторам в случае отсутствия денег на специальном счете условного вклада.
В случае, если определена система предоставления контргарантии банка второго уровня, в договоре, заключенном между Минфином и банком- контргарантом, должно содержаться обязательство банка-контргаранта за 6 (шесть) месяцев перед предстоящей выплатой предоставлять Минфину контргарантию, обеспечивающую оплату банком-контргарантом предстоящего платежа в случае отсутствия средств на специальном счете условного вклада.
Банк-контргарант должен формировать провизии под выдаваемые гарантии в соответствии с нормативными правовыми актами Нацбанка, регулирующими порядок классификации активов банка и условных обязательств и расчета провизии по ним.
Деньги резервного счета возвращаются заемщику с государственным участием в уставном капитале, получившему гарантированный государством заем, после полного погашения им привлеченного под государственную гарантию Республики Казахстан негосударственного займа.
Норма и периодичность (график) перечисления денег на специальный счет условного вклада и резервный счет определяются Минфином совместно с заемщиком с государственным участием в уставном капитале, получившим гарантированный государством заем, и банком-агентом в зависимости от суммы негосударственного займа, привлекаемого под государственную гарантию Республики Казахстан.
Деньги перечисляются заемщиком с государственным участием в уставном капитале на специальные счета условного вклада и резервный счет путем регулярного отчисления соответствующих сумм согласно договору, заключенному между заемщиком с государственным участием в уставном капитале, получившим гарантированный государством заем, и банком-агентом, после уплаты налогов и других обязательных платежей в бюджет.
Первое перечисление денег на резервный счет заемщиком с государственным участием в уставном капитале, получившим гарантированный государством заем, должно быть произведено не позднее 3 (трех) месяцев со дня выдачи гарантии.
В случае полного или частичного использования заемщиком с государственным участием в уставном капитале, получившим гарантированный государством заем, денег резервного счета для погашения просроченного платежа негосударственного займа под государственную гарантию Республики Казахстан, пополнение резервного счета должно осуществляться не позднее 3 (трех) месяцев после изъятия денег с резервного счета. В первую очередь

восстанавливаются деньги резервного счета.
                            4. Разрешение споров
     5. Споры и разногласия, возникающие при предоставлении заемщикам 
государственных гарантий Республики Казахстан, решаются по возможности 
путем переговоров либо разрешаются в соответствии с законодательством 
Республики Казахстан.
     
     
     (Специалисты: Мартина Н.А.,
                   Умбетова А.М.)
      
      

Мемлекет кепілдік берген заемдардың және жекелеген заңды тұлғалар мониторингінің кейбір мәселелері туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2000 жылғы 26 шілде N 1119. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2002.07.25. N 832 қаулысымен. ~P020832

     Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
     1. Қоса беріліп отырған:
     Мемлекет кепілдік берген заемдар алған заңды тұлғалардың қаржылық 
жағдайы мониторингінің ережесі;
     Мемлекет кепілдік берген заемдардың кейбір мәселелері туралы ереже 
бекітілсін.
     2. Осы қаулының орындалуын бақылау Қазақстан Республикасының Қаржы 
министрлігіне жүктелсін.
     3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.
     
     Қазақстан Республикасының
         Премьер-Министрі
     
                                        Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң
                                             2000 жылғы 26 шiлдедегi
                                                N 1119 қаулысымен
                                                   бекiтiлген
     
                      МЕМЛЕКЕТ КЕПIЛДIК БЕРГЕН ЗАЕМДАР
                      АЛҒАН ЗАҢДЫ ТҰЛҒАЛАРДЫҢ ҚАРЖЫЛЫҚ
                           ЖАҒДАЙЫ МОНИТОРИНГІНІҢ
                                  ЕРЕЖЕСI
     
                            1. Жалпы ережелер

1. Осы Мемлекет кепiлдiк берген заемдарды алған заңды тұлғалардың қаржылық жағдайына мониторингтi жүзеге асырудың ережесi (бұдан әрi - ереже) мониторингтi ақпараттық қамтамасыз етуді және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiгiмен берiлген мемлекеттiк емес сыртқы заемдар алған заңды тұлғалардың қаржылық жағдайының мониторингін жүзеге асырудың тәртiбiн және мониторингтi ақпараттық қамтамасыз етудi (бұдан әрi - мониторинг) анықтайды.
2. Мониторинг - мемлекет кепiлдiк берген заемдар алған заңды тұлғалардың қаржылық жағдайын анықтауға арналған шаралар кешенi және Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң алынған ақпаратты жинақтауы (бұдан әрi - Қаржыминi).
3. Мониторинг өзiне базалық (заңды тұлғаның басшылығы, қызмет түрлерi, салалар, бәсекелестерi мен рыноктар, нормативтiк құқықтық орта туралы ақпарат) және қаржылық ақпаратты (қаржылық есептi, бизнес жоспарды талдау) талдаудан тұратын заем алушылардың қаржылық жағдайын талдауды қамтуы тиiс, сондай-ақ мониторингтi қамтамасыз ету жүйесiне арналған ақпарат беру мақсатында мониторинг құрылуы тиiс.
4. Мониторингке мемлекет кепiлдiк берген заемдар алған барлық заңды тұлғалар жатады.

2. Мониторингті ақпараттық қамтамасыз ету
5. Заем алушылардың қаржылық коэффициенттерiн талдау басқа заңды тұлғалар бойынша ұқсас көрсеткiштермен және тұтастай алғанда, сала бойынша деректермен салыстыру жолымен жүргізiледi. Қаржылық коэффициенттер заңды тұлғалардың қаржылық есептiлiгi көрсеткiштерiнiң ара қатынасын бiлдiредi. Әрбiр коэффициенттiң оңтайлы мәнi осы заңды тұлғаның басқа да қаржылық коэффициенттерiн ескере отырып, заем алушы жататын салаға қарай анықталады. Талдау жүргізу үшiн негiзгi көрсеткiштердiң екi тобы пайдаланылады:
пайда көрсеткiштерi;
капитал айналымының көрсеткіштері.
6. Қаржылық коэффициенттер кәсiпорынның қаржылық жағдайының көрсеткiштерiн (кәсiпорын теңгерiмiнiң баптарын және пайда мен залал туралы есептi) ескере отырып, тоқсан сайын есептеледi.
7. Мониторингтi жүзеге асыру кезiнде мынадай қаржылық коэффициенттер назарға алынады:
өтiмдiлiк коэффициентi - ақша қаражаты мен қысқа мерзiмдi дебиторлық берешектiң қысқа мерзiмдi мiндеттемелердiң шамасына қатынасы;
жабу коэффициентi - ағымдағы активтердiң қысқа мерзiмдi мiндеттемелерге қатынасы;
заемға алынған және меншiктi қаражаттың ара салмағы - ағымдағы мiндеттемелердiң меншiктi капиталдың өлшемiне қатынасы;
тарту коэффициентi - мiндеттемелердiң ағымдағы және ұзақ мерзiмдi активтердiң сомасына қатынасы;
пайданың нормасы - салық салынғанға дейінгi жиынтық кiрiстiң iске асыру көлемiне қатынасы;
меншiктi капиталдың рентабельдiлiк коэффициентi - салық салынғанға дейiнгі жиынтық кiрiстiң капиталдың өлшемiне қатынасы;
кредиторлық берешек айналымының коэффициентi - сату көлемiнiң кредиторлық берешекке қатынасы;
Қазақстан Республикасының Экономика министрлiгi (бұдан әрi - Экономикаминi) мен Қаржыминiнiң ұйғарымына қарай басқа да коэффициенттер.

3. Мониторингтi жүргізу тәртiбi
8. Қаржыминi мен Экономикаминi мониторингке жататын заңды тұлғалардың тiзiмiн айқындайды және оны Қазақстан Республикасының Статистика жөнiндегi агенттiгiне (бұдан әрi - Агенттiк) жiбередi.
9. Агенттiк тоқсан сайын, Қазақстан Республикасындағы шаруашылық жүргiзушi субъектілердiң қаржылық қызметi туралы статистикалық есептi жасауды аяқтағаннан кейiн он күндiк мерзiмде тiзiмде айқындалған шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң қаржылық жағдайының көрсеткiштерiн Қаржыминi мен Экономикаминiне ұсынады.
10. Қажет болған жағдайда Қаржыминi мен Экономикаминi белгiленген тәртiппен мемлекет кепiлдiк берген заемдар бойынша мiндеттемелерi бар шаруашылық жүргiзушi субъектiлерден, олардың қаржылық көрсеткiштерi туралы қосымша ақпаратты сұрауға құқылы.
11. Қаржыминi мен Экономикаминi ұсынылған көрсеткiштердiң негiзiнде анықталған қаржылық коэффициенттердi, осы шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң өткен кезеңдердегi, қызмет бейiнi ұқсас басқа шаруашылық жүргiзуші субъектілердiң осындай коэффициенттерiмен және осы коэффициенттердiң жалпы қабылданған нормаларымен салыстыру арқылы шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң төлем қабiлетiне сараптама жүргiзедi.
12. Қаржымині мен Экономикамині тоқсан сайын Қазақстан Республикасының Үкіметіне мемлекет кепілдік берген заемдар бойынша заем алушылар ретінде әрекет еткен шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржылық жағдайы туралы ақпарат береді.
13. Ықтимал төлеуге қабілетсіз заем алушыны анықтаған жағдайда Қаржымині мен Экономикамині бұл туралы Қазақстан Республикасының Үкіметіне хабарлайды және мемлекет кепілдік берген заемдар бойынша заем алушының берешегін өтеу үшін республикалық бюджеттен қаражаттың бөлінуін болдырмау жөнінде заңнамада көзделген шараларды ұсынады.

                                        Қазақстан Республикасы Үкіметінің



                                             2000 жылғы 26 шілдедегі
                                                N 1119 қаулысымен
                                                   бекiтілген

МЕМЛЕКЕТ КЕПIЛДIК БЕРГЕН ЗАЕМДАРДЫҢ КЕЙБIР
МӘСЕЛЕЛЕРI ТУРАЛЫ ЕРЕЖЕ

1. Жалпы ережелер
1. Осы Ереже тартылған мемлекет кепiлдiк берген заемдар бойынша мiндеттемелердi орындау кезеңiнде көрсетiлген заңды тұлғалардың төлем қабiлетiнiң мониторингiн қамтамасыз ететiн мемлекет кепiлдiк берген заемдарды алған және (немесе) алуға үмiткер, жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысқан заңды тұлғаларға немесе акцияларының бақылау пакетi мемлекетке тиесiлi акционерлiк қоғамдарға қойылатын қосымша талаптарды анықтайды.

2. Негізгі ұғымдар
2. Осы ережеде пайдаланылатын ұғымдар мыналарды бiлдiредi:
жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы - жарғылық капиталына мемлекет жүз пайыз қатысатын заңды тұлға немесе мемлекет кепiлдiк берген заемдар алған, акцияларының бақылау пакетi мемлекетке тиесiлi акционерлiк қоғам;
мемлекет кепiлдiк берген заемдар бойынша алдағы төлемдердi қамтамасыз ету жүйесi - жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушының Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгiмен (бұдан әрi - Қаржыминiмен) келiсiм бойынша шартты салымның арнайы шотын, сондай-ақ резервтiк шотты құруы не шартты салымның арнайы шотында ақша болмаған жағдайда, шетелдiк несие берушiлерге кезектi төлемдердi өтеуге кепiлдiк беретiн төте кепiлгер банктiң оларға төте кепiлдiк беруi;
шартты салымның арнайы шоты - жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушының мерзiмдi төлемдер арқылы екiншi деңгейдегi банкте ашылған және Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiгiмен тартылған мемлекеттiк емес заем бойынша алдағы төлемдердi өтеудi қамтамасыз ету үшiн ғана арналған шартты салымның арнайы шотындағы ақшаның бөлiгiн мiндеттi жинақтауы;
резервтiк шот (депозиттiк шот) - жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушының заем туралы келiсiмге сәйкес кезектi төлемдердi қамтамасыз ету шотынан кезектi төлемдердi төлеудi қамтамасыз ету үшiн екiншi деңгейдегi банкте Қаржыминiнiң атына ашқан шоты. Резервтiк шоттың ақшасын жинақтау сомасын заем туралы келiсімге сәйкес есептелген пайызды (сыйақыны) ескере отырып, ең көп жартыжылдық төлем сомасының пайыздық қатынасында Қаржыминi белгiлейдi. Резервтiк шоттың ақшасын пайдаланудың шарттарын Қаржыминi белгiлейдi;
банк-агент - мемлекеттiң кепілдiгiмен тартылған мемлекеттiк емес сыртқы заемға қызмет көрсететiн екiншi деңгейдегi банк. Заем алушы, Қаржыминi Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiмен (келiсiм бойынша) (бұдан әрi - Ұлттық Банк) бiрлесiп анықтайтын, екiншi деңгейдегi банктердiң тiзбесiнен банк-агенттi таңдап алады;
төте кепiлгер банк - кезектi жартыжылдық төлемдерге ақы төлеуге кепiлдiк беретiн екiншi деңгейдегi банк. Жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы, Қаржыминi Ұлттық Банкпен (келiсiм бойынша) бiрлесiп анықтайтын, екiншi деңгейдегі банктердiң тiзбесiнен төте кепiлгер банктi таңдап алады;
жыл сайынғы бизнес жоспар - кірiс көздерiн көрсете отырып, заем бойынша алдағы төлемдер жөнiндегі нақты сандардан тұратын заем алушы әзiрлейтiн алдағы қаржы жылына арналған бизнес жоспар.

3. Жарғылық капиталына мемлекет қатысатын
заем алушыларға қойылатын қосымша талаптар
3. Жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушыларға қойылатын қосымша талаптар, өзiне:
1) мiндеттi түрде:
мемлекет кепiлдiк берген заем алуға үмiткер, жарғылық капиталына мемлекет қатысатын, заем алушының заем бойынша өзiнiң ағымдағы мiндеттемелерiн қамтамасыз ету үшiн қажеттi ақшаның сомасын мерзiмдi төлемдердiң есебiнен жинақтауды жүргiзу мiндеттемесiнен;
мемлекет кепілдiк берген заем алған, жарғылық капиталына мемлекет қатысатын, заем алушының шартты салымның арнайы шотынан кезектi төлем жүргізудiң не мемлекет қатысатын заем алушының төте кепiлгер банктiң төте кепiлдiгін берудiң сақтандыру резервiн (резервтiк шотын) қамтамасыз ететiн қаражатты алдын ала жинақтауды жүргiзу мiндеттемесінен;
заем алушының Ұлттық Банкте және екiншi деңгейдегi банктерде бар банктiк шоттар туралы заңнамада белгiленген тәртiппен мәлiмет беру мiндеттемесiнен;
заем алушының заемды толық өтегенге дейiн жыл сайынғы бизнес жоспарды беру мiндеттемесiнен тұруы тиiс. Қаржыминiнiң заем алушылармен мемлекеттiк емес заем бойынша, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепілдiгiн берудiң шарттары туралы келiсiм жасасуын;
2) мiндеттi түрде:
тараптардың шартты салымның арнайы шотының есебiн жүргiзу, сондай-ақ екi данада акт жасай отырып, берiлетiн құжаттаманы кезеңдiк салыстыру жүргізу мiндеттемесiнен;
банк-агенттiң заем алушының қаржылық-экономикалық жағдайына талдау жүргiзу мiндеттемесiнен тұруы тиiс Қаржыминi мен банк-агент арасында шарт жасасуын;
3) мiндетті түрде мемлекет қатысатын заем алушының мынадай:
Ұлттық Банкте және екiншi деңгейдегi банктерде ашылған мемлекет қатысатын заем алушының банктiк шоттары туралы мәлiметтерді кезеңдiк беру;
ақшаны шартты салымның арнайы шотында мерзiмдi шоғырландыру;
ай сайын банк-агентке қаржылық есептердiң үлгілiк нысандарын (бухгалтерлiк теңгерiм, қаржы-шаруашылық қызметтiң нәтижелерi туралы есеп) және жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушының қаржылық жағдайын анықтайтын басқа да қажеттi құжаттарды беру міндеттемелерiнен тұруы тиiс, мемлекет кепiлдiк берген заемдар алған жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы мен банк-агент арасында шарт жасасуын қамтитын мемлекет кепiлдiк берген заемдар бойынша, алдағы төлемдердi қамтамасыз ету жүйесi болып табылады.
4. Мемлекет кепiлдiк берген заем алған, жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы Қаржыминiмен келiсiм бойынша алдағы төлемдердi қамтамасыз етудiң мынадай кез келген жүйесiн:
1) резервтiк шоттарды;
2) шартты салымның арнайы шотында ақша болмаған жағдайда, шетелдік несие берушiлерге кезектi төлемдерді өтеуге кепiлдiк беретiн төте кепiлгер банк берген төте кепiлдiктi таңдауға құқығы бар.
Егер, екiншi деңгейдегі банктiң төте кепiлдiк беру жүйесi анықталған жағдайда, Қаржыминi мен төте кепiлгер банк толықтыру арасында жасалған шартта төте кепiлгер банктiң алдағы төлемнiң алдында 6 (алты) ай бұрын Қаржыминiне шартты салымның арнайы шотында қаражат болмаған жағдайда, төте кепiлгер банктiң алдағы төлемге ақы төлеуiн қамтамасыз ететiн қарсы кепiлдiк беру мiндеттемесi болуы тиiс.
Төте кепiлгер банк банктiң активтерiн сыныптаудың және шартты мiндеттемелер және олар бойынша провизиялар есептемесiнiң тәртiбiн реттейтiн Ұлттық Банктiң нормативтiк құқықтық кесімдерiне сәйкес кепiлдiктермен берiлетiн провизияларды қалыптастыруы тиiс.
Резервтiк шоттың ақшасы мемлекет кепілдiк берген заем алған жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушыға, ол Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiгімен тартылған мемлекеттiк емес заемды толық өтегеннен кейiн қайтарылады.
Шартты салымның арнайы шотына және резервтiк шотқа ақша аударудың нормасы мен кезеңділігiн (кестесiн) Қаржыминi Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiгiмен тартылған мемлекеттiк емес заемның сомасына қарай мемлекет кепiлдiк берген заем алған жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушымен және банк-агентпен бiрлесiп анықтайды.
Ақшаны жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы шартты салымның арнайы шоттарына және резервтiк шотқа мемлекет кепiлдiк берген заем алған жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы мен банк-агент арасында жасалған шартқа сәйкес салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдердi төлегеннен кейiн тиiстi сомаларды ұдайы аудару жолымен аударады.
Мемлекет кепiлдiк берген заем алған жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушының резервтiк шотқа ақшаны бiрiншi аударуы кепiлдiк берген күннен бастап 3 (үш) айдан кешiктiрмей жүргiзiлуі тиіс.
Мемлекет кепiлдiк берген заем алған жарғылық капиталына мемлекет қатысатын заем алушы резервтiк шоттың ақшасын толық немесе iшiнара пайдаланған жағдайда, Қазақстан Республикасының мемлекеттiк кепiлдiгі берiлген мемлекеттiк емес заемның мерзiмi өткен төлемiн өтеу үшiн резервтiк шотты толықтыру резервтiк шоттан ақшаны алғаннан кейiн 3 (үш) айдан кешiктiрмей жүзеге асырылуы тиiс. Бiрiншi кезекте резервтiк шоттың

ақшасы қалпына келтiрiледi.
     
                             4. Дауларды шешу
     
     5. Заем алушыларға Қазақстан Республикасының мемлекеттiк 
кепiлдiктерiн беру кезiнде туындайтын даулар мен келiспеушiлiктер, 
мүмкiндiгінше, келiссөздер жолымен шешiледi не Қазақстан Республикасының 
заңнамасына сәйкес шешiледi.
   
    Оқығандар:
   Қобдалиева Н.М.
   Орынбекова Д.К.