Об утверждении Правил предоставления кредитов Правительством Республики Казахстан и местными исполнительными органами Республики Казахстан

Постановление Правительства Республики Казахстан от 22 сентября 2000 года N 1440. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 25 июля 2002 года № 832 ~P020832 .

      В соответствии с Законом Республики Казахстан Z990357_ "О бюджетной системе" Правительство Республики Казахстан постановляет:
      1. Утвердить прилагаемые Правила предоставления кредитов Правительством Республики Казахстан и местными исполнительными органами Республики Казахстан.
      2. Настоящее постановление вступает в силу со дня подписания.
     Премьер-Министр
  Республики Казахстан     


                                                     Утверждены            

постановлением Правительства Республики Казахстан от 22 сентября 2000 года N 1440


                       Правила предоставления кредитов
               Правительством Республики Казахстан и местными
               исполнительными органами Республики Казахстан

      Настоящие Правила разработаны в соответствии с Законом Республики Казахстан от 1 апреля 1999 года Z990357_ "О бюджетной системе", Указом Президента Республики Казахстан, имеющим силу Закона, от 31 августа 1995 года N 2444 Z952444_ "О банках и банковской деятельности в Республике Казахстан", Законом Республики Казахстан от 2 августа 1999 года Z990464_ "О государственном и гарантированном заимствовании и долге" и определяют порядок и условия предоставления бюджетных кредитов Правительством Республики Казахстан и местными исполнительными органами за счет денег соответственно республиканского бюджета и местных бюджетов (далее - соответствующих бюджетов).

                          1. Общие положения

      1. В настоящих Правилах используются следующие понятия:
      кредитор - Правительство Республики Казахстан или местные исполнительные органы;
      бюджетный кредит - деньги, предоставляемые кредиторами из соответствующих бюджетов на условиях срочности, платности и возвратности;
      заемщик - банк-заемщик или конечный заемщик;
      банк-заемщик - банк второго уровня или организация, имеющая лицензию Национального Банка Республики Казахстан на осуществление отдельных видов банковских операций, которые получают бюджетные кредиты из соответствующих бюджетов для дальнейшего кредитования конечных заемщиков;
      конечный заемщик - юридическое или физическое лицо, получатель бюджетного кредита через банк-заемщик;
      задолженность по бюджетному кредиту - сумма платежей, невыплаченных заемщиком в соответствии с графиком погашения и обслуживания бюджетного кредита, на определенную дату.

      2. Бюджетное кредитование является составной частью исполнения Правительством Республики Казахстан и местными исполнительными органами принятых на соответствующий год соответственно республиканского и местных бюджетов и осуществляется путем предоставления бюджетных кредитов банкам-заемщикам с последующим предоставлением их конечным заемщикам.
      Отдельными законодательными актами или решениями Правительства Республики Казахстан может определяться участие в качестве банков-заемщиков иных организаций, основной деятельностью которых является оказание финансовой поддержки секторам экономики.
      Предоставление бюджетных кредитов оформляется кредитными договорами в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
      Порядок бюджетного кредитования из республиканского бюджета местных бюджетов, являющегося заимствованием этих бюджетов, определяется в соответствии с Правилами осуществления правительственного заимствования и заимствования местными исполнительными органами Республики Казахстан, утвержденными постановлением Правительства Республики Казахстан от 8 июня 2000 года N 874 P000874_ .
      3. Заключение кредитных договоров (соглашений) о предоставлении бюджетных кредитов за счет денег республиканского бюджета осуществляется от имени Правительства Республики Казахстан Министерством финансов Республики Казахстан.
      3-1. Заключение кредитных договоров (соглашений) о предоставлении бюджетных кредитов за счет денег местных бюджетов осуществляется от имени местного исполнительного органа акимом или лицом его замещающим. <*>
      Сноска. Дополнены пунктом 3-1 - постановлением Правительства РК от 9 апреля 2001 г. N 478 P010478_ .
      4. Обязательным условием бюджетного кредитования является обеспечение зашиты интересов кредитора, сведение к минимум возникновения кредитного риска.
      В целях достижения требуемой эффективности предоставленных бюджетных кредитов и своевременности их возврата при реализации республиканских и местных бюджетных программ (далее - соответствующих бюджетных программ), наряду с решением вопросов по предъявляемым к банкам-заемщикам требованиям кредитором в зависимости от характера конкретных бюджетных программ рассматривается решение вопросов:
      возмещения банкам-заемщикам операционных расходов, возникающих в результате бюджетного кредитования конечных заемщиков;
      возможности получения банками-заемщиками соответствующих доходов при бюджетном кредитовании конечных заемщиков.

                2. Направления бюджетного кредитования

      5. Бюджетные кредиты являются целевыми и предоставляются по

направлениям и в пределах сумм, предусмотренных соответствующими 
программами: 
     в утвержденном Законом Республики Казахстан республиканском 
бюджете на соответствующий финансовый год; 
     в утвержденных решениями маслихатов местных бюджетах на 
соответствующий финансовый год. 
     6. Основными направлениями бюджетного кредитования, 
предусматриваемыми республиканским и местными бюджетами, являются:
     реализация республиканских и региональных инвестиционных программ;
     государственная финансовая поддержка отраслей экономики;
     выполнение программ региональной поддержки малого предпринимательства.
     Программами соответствующих бюджетных программ могут 
предусматриваться иные направления бюджетного кредитования.
                  3. Виды и формы бюджетных кредитов
     7. В процессе бюджетного кредитования заключаются кредитные договора 
между:
     кредиторами и банками-заемщиками;
     банками-заемщиками и конечными заемщиками.
     8. По форме предоставления бюджетные кредиты делятся на:


      1) срочные кредиты, которые предоставляются путем единовременного перечисления всей суммы бюджетного кредита на счет заемщика либо единовременной оплаты его платежных документов;
      2) кредитные линии - кредиты, предоставляемые путем периодического перечисления суммы бюджетного кредита на счет заемщика согласно графику перечисления либо периодической оплаты его платежных документов.
      При бюджетном кредитовании кредитором и банком-заемщиком могут быть использованы и другие формы предоставления кредитов в соответствии с законодательными актами и решениями Правительства Республики Казахстан.
      9. В зависимости от срока предоставления бюджетные кредиты подразделяются на:
      1) краткосрочные - кредиты сроком до 1 года;
      2) среднесрочные - кредиты сроком свыше 1 года, но не более 3 лет;
      3) долгосрочные - кредиты сроком свыше 3 лет.

      В отдельных случаях при среднесрочном и долгосрочном кредитовании возможно предоставление льготного периода по погашению основной суммы долга и выплате вознаграждения.

      10. Бюджетные кредиты предоставляются в национальной валюте. Размер бюджетного кредита может быть выражен как в абсолютной величине, так и в сумме, эквивалентной определенной сумме в иностранной валюте.
      11. Бюджетные кредиты могут предоставляться как с нефиксированной (плавающей), так и с фиксированной ставкой вознаграждения.
      12. Основными условиями бюджетного кредитования являются:
      направление кредитов на цели, предусмотренные бюджетными программами;
      соблюдение заемщиками предъявляемых при бюджетном кредитовании требований;
      использование установленных для бюджетного кредитования форм предоставления кредитов;
      обеспечение возвратности кредитов. <*>
      Сноска. Пункт 12 - в редакции постановления Правительства РК от 9 апреля 2001 г. N 478 P010478_ .
      12-1. Условия кредитов, как-то количественные значения и характеристики получения, использования, погашения и обслуживания бюджетного кредита, включая валюту, сумму кредита, сроки предоставления и возврата, ставки вознаграждения кредитов (далее - условия кредитов), предоставляемых за счет средств республиканского бюджета, определяются

решениями Правительства Республики Казахстан.
     Условия кредитов, предоставляемых за счет средств местного бюджета, 
определяются решениями акимов областей, городов Астаны и Алматы. 
<*>

     Сноска. Дополнены пунктом 12-1 - постановлением Правительства РК от 
9 апреля 2001 г. N 478  

P010478_

 .
                4. Порядок и условия предоставления 
                 бюджетных кредитов банкам-заемщикам
     13. После принятия соответствующих бюджетов администраторами программ 
в срок не более двух месяцев:
     определяются требования к банкам-заемщикам.
     К основным требованиям, предъявляемым к банкам-заемщикам, относятся:
     отсутствие задолженности по кредитам, полученным ранее за счет денег 
республиканского и/или местных бюджетов;


      соблюдение пруденциальных нормативов Национального Банка Республики Казахстан в течение трех последних месяцев, предшествующих дате проведения конкурса;
      соблюдение установленных Национальным Банком Республики Казахстан лимитов минимального размера уставного и собственного капиталов;
      наличие соответствующего обеспечения по своевременному возврату бюджетных кредитов;
      при необходимости наличие филиальной сети и/или корреспондентской сети;
      при необходимости наличие международных электронных систем передачи информации (SРRINТ, SWIFТ, RЕUТЕR). <*>
      Сноска. В пункт 13 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 9 апреля 2001 г. N 478 P010478_ .
      14. Администраторы программ направляют в Национальный Банк Республики Казахстан запросы по банкам второго уровня (далее - банки-участники) с приложением предъявляемых требований для проведения конкурса среди них на получение кредитов в рамках реализации конкретных бюджетных программ.
      15. Национальный Банк Республики Казахстан в пятидневный срок согласно запросам подготавливает и направляет администраторам программ перечень банков-участников, соответствующих установленным требованиям для участия в конкурсе.
      16. Администраторы программ в соответствии с перечнем объявляют конкурс среди банков-участников, имеющих положительное заключение Национального Банка Республики Казахстан, для получения ими кредитов в рамках реализации конкретных бюджетных программ с указанием срока предоставления заявок.
      17. Банки-участники в определенные администраторами программ сроки проведения конкурса подают заявки на участие в конкурсе с приложением документов, подтверждающих их соответствие условиям конкурса и содержащих предложения по условиям получения бюджетных кредитов и осуществления ими кредитования конечных заемщиков в рамках реализации конкретных бюджетных программ.
      18. Для рассмотрения документов и отбора банков-заемщиков из числа допущенных к участию в конкурсе банков-участников администраторами программ создаются конкурсные комиссии.
      Конкурсная комиссия в целях надлежащего кредитования, обеспечивающего выполнение бюджетных программ, и экономии бюджетных средств производит рассмотрение заявок банков-участников и осуществляет их отбор исходя из:
      наименьшего уровня расходов, связанных с бюджетным кредитованием;
      качества обеспечения (объем, форма, ликвидность);
      уровня ликвидности ссудного портфеля банков;
      объема собственного капитала банков;
      опыта работы банков в области кредитования. <*>
      Сноска. В пункт 18 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 9 апреля 2001 г. N 478 P010478_ .
      19. По результатам конкурса администраторы программ в установленном порядке вносят проекты соответствующих решений Правительства Республики Казахстан или местного исполнительного органа. Кредиторами принимаются окончательные решения, в которых определяются банки-заемщики, условия и степень их участия в реализации конкретных бюджетных программ.
      20. На основании принятых положительных решений Правительства Республики Казахстан или местного исполнительного органа кредитором совместно с банками-заемщиками с участием, при необходимости, администраторов программ производится заключение кредитных договоров и связанных с ними документов (договора о залоге, гарантии, графики платежей и другие).
      В случае принятия кредитором отрицательного решения администраторы программ организуют повторное проведение конкурса.
      21. Заключенные кредитные договора в трехдневный срок со дня заключения подлежат регистрации:
      Министерством финансов Республики Казахстан по бюджетным кредитам за счет денег республиканского бюджета;
      местными исполнительными органами по бюджетным кредитам за счет денег местных бюджетов.
      22. После регистрации кредитных договоров на основании заявок на снятие средств банков-заемщиков кредитором производится зачисление кредитных средств с бюджетных счетов администраторов соответствующих программ на счета банков-заемщиков в порядке исполнения соответствующих бюджетов.
      23. В кредитном договоре в обязательном порядке предусматриваются условия бюджетного кредитования, указанные в пункте 12 настоящего постановления, и условия кредита, а также права и обязанности сторон, санкции при невыполнении условий договора, порядок разрешения споров, срок действия договора.
      Все споры и разногласия сторон, возникающие при бюджетном кредитовании, разрешаются на условиях заключенных кредитных договоров и в соответствии с законодательством Республики Казахстан. <*>
      Сноска. В пункт 23 внесены изменения - постановлением Правительства РК от 9 апреля 2001 г. N 478 P010478_ .

           5. Порядок и условия предоставления банками-заемщиками
                   бюджетных кредитов конечным заемщикам

      24. Банками-заемщиками предоставление бюджетных кредитов конечным заемщикам из кредитных ресурсов кредитора осуществляется в соответствии с действующим законодательством, заключенными с кредитором кредитными договорами и внутренней кредитной политикой банков-заемщиков.
      25. Банки-заемщики производят экспертизу кредитных предложений конечных заемщиков путем проведения: анализа платежеспособности конечных заемщиков и степени риска непогашения бюджетного кредита, анализа экономической целесообразности, техническо-экономических и финансовых показателей проекта, проверки наличия источников и обеспечения погашения кредита.
      26. На основании результатов экспертизы кредитных предложений банками-заемщиками по согласованию с администраторами программ принимается решение о кредитовании конечных заемщиков, заключаются с ними кредитные договора и другие документы, связанные с бюджетными кредитами.
      27. После заключения кредитных договоров и связанных с ними

документов банками-заемщиками открываются на имя конечных заемщиков 
ссудные счета, на которые в соответствии с кредитными договорами 
зачисляются суммы бюджетных кредитов. С указанного счета производится 
выдача кредитов путем перечисления денег на расчетный счет конечного 
заемщика либо оплаты его платежных документов.
                6. Порядок погашения и обслуживания 
                         бюджетных кредитов.
     
     28. Погашение основного долга и выплата начисленного вознаграждения 
осуществляется заемщиком в соответствии с заключенным кредитным договором.
     При этом устанавливается следующая очередность платежей:
     1) начисленные штрафы и пени;
     2) начисленное вознаграждение;
     3) погашение основного долга.
     29. В кредитных договорах по усмотрению сторон может быть 
предусмотрено право на досрочное погашение.


      Кредитор имеет право на досрочное расторжение кредитного договора и возврат фактически предоставленных сумм кредита с начисленными вознаграждением и штрафами в случае нарушения банком-заемщиком условий кредитного договора.
      30. В случае нерасторжения кредитного договора кредитор вправе при выявлении фактов нецелевого использования бюджетного кредита взыскивать с заемщика неправомерно использованные суммы кредита с взиманием штрафа в размере, оговоренном в кредитном договоре.
      31. В случае непогашения заемщиком основного долга и/или невыплате вознаграждения по бюджетному кредиту в срок, установленный в кредитном договоре, на образовавшуюся задолженность начисляются штрафные проценты.
      32. При образовании у заемщика задолженности по бюджетному кредиту и ее непогашении в течение срока, определенного условиями кредитного договора, Министерством финансов Республики Казахстан и местным исполнительным органом соответственно по кредитам из республиканского и местных бюджетов либо банком-заемщиком (в случае с конечным заемщиком) принимаются соответственно следующие меры, обеспечивающие возврат задолженности:
      1) направление гаранту (поручителю) документов об исполнении им обязательств по погашению задолженности заемщика в установленном законодательством порядке;
      2) реализация заложенного имущества заемщика на основании договора о залоге в соответствии с действующим законодательством;
      3) предъявление к оплате требований заемщика к другому лицу, которые заемщик уступил в пользу кредитора либо банка-заемщика;
      4) осуществление взыскания в судебном порядке, вплоть до объявления судом заемщика банкротом в соответствии с Законом Республики Казахстан "О банкротстве".
      33. Кредит, выданный за счет денег республиканского и местных бюджетов, считается погашенным при возврате банком-заемщиком в соответствующие бюджеты суммы основного долга и уплате в полном объеме вознаграждения и других сопутствующих платежей, связанных с этим кредитом, включая штрафы.

                  7. Учет и контроль бюджетных кредитов

      34. Все кредиты, предоставленные банкам-заемщикам за счет денег соответствующих бюджетов, подлежат обязательной регистрации в порядке, установленном Министерством финансов Республики Казахстан.
      35. Мониторинг предоставленных бюджетных кредитов кредитором осуществляется в порядке и по формам, установленным Министерством финансов Республики Казахстан, на основе регулярно предоставляемой банками-заемщиками отчетности.
      36. Все бюджетные кредиты, предоставленные из местных бюджетов подлежат централизованному учету Министерством финансов Республики Казахстан на основании регулярной отчетности местных исполнительных органов о заключенных кредитных договорах, о фактическом предоставлении, обслуживании и погашении бюджетных кредитов по формам и в сроки, определяемые Министерством финансов Республики Казахстан.
      37. Контроль за освоением, целевым использованием, своевременным и

полным погашением бюджетных кредитов осуществляется:
     Министерством финансов Республики Казахстан - по всем кредитам, 
выданным из соответствующих бюджетов;
     местным исполнительным органом - по кредитам, предоставленным
из местных бюджетов;
     банками-заемщиками - по всем бюджетным кредитам в случае с конечным 
заемщиком.
     38. Оценка эффективности использования бюджетных кредитов 
осуществляется администраторами республиканских и местных бюджетных 
программ.
     39. Кредитор в целях контроля вправе затребовать у администраторов 
республиканских и местных бюджетных программ и банков-заемщиков 
необходимую информацию, связанную с бюджетными кредитами.
     
     
     (Специалисты: Мартина Н.А.,
                   Петрова Г.В.)
      
      


Қазақстан Республикасы Үкіметінің және Қазақстан Республикасы жергілікті атқарушы органдарының несие беру ережесін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2000 жылғы 22 қыркүйек N 1440. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2002.07.25. N 832 қаулысымен. ~P020832


     "Бюджет жүйесі туралы" Қазақстан Республикасының  

Z990357_

  Заңына 
сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
     1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы Үкіметінің және 
Қазақстан Республикасы жергілікті атқарушы органдарының несие беру ережесі 
бекітілсін.
     2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.
     
     Қазақстан Республикасының
         Премьер-Министрі
     
                                                Қазақстан Республикасы
                                                     Yкiметiнің
                                              2000 жылғы 22 қыркүйектегі
                                                  N 1440 қаулысымен
                                                      бекітілген
        Қазақстан Республикасы Yкiметiнiң және Қазақстан Республикасы
             жергiлiктi атқарушы органдарының несие беру ережесi


      Осы Ереже "Бюджет жүйесi туралы" Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 1 сәуiрдегі Z990357_ Заңына, Қазақстан Республикасы Президентінiң "Қазақстан Республикасындағы банктер және банк қызметi туралы" 1995 жылғы 31 тамыздағы N 2444 Z952444_ заң күшi бар Жарлығына, "Мемлекеттiк және мемлекет кепiлдiк берген қарыз алу мен борыш туралы" Қазақстан Республикасының 1999 жылғы 2 тамыздағы Z990464_ Заңына сәйкес әзiрлендi

және Қазақстан Республикасының Үкiметi мен жергілiктi атқарушы органдардың 
тиiсiнше республикалық бюджеттің және жергiлiктi бюджеттердiң (бұдан әрi - 
тиiстi бюджеттердiң) ақшасы есебiнен бюджеттік несиелер берудiң тәртібi 
мен шарттарын анықтайды.
                      1. Жалпы ережелер
     
     1. Осы Ережеде мынадай ұғымдар қолданылады:
     несие берушi - Қазақстан Республикасының Yкiметі немесе жергiлiктi 
атқарушы органдар;
     бюджеттік несие - несие берушiлер тиiсті бюджеттерден мерзiмдi, ақылы 
және қайтарымды шартпен беретін ақша;
     заемшы - банк-заемшы немесе түпкi заемшы;


      банк-заемшы - екiнші деңгейдегі банк немесе түпкi заемшыларды одан әрi несиелендіру үшiн тиiстi бюджеттерден бюджеттік несиелер алатын банктiк операциялардың жекелеген түрлерiн жүзеге асыруға Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң лицензиясы бар ұйымдар;
      түпкi заемшы - заңды немесе жеке тұлға, банк-заемшы арқылы бюджеттік несие алушы;
      бюджеттік несие бойынша берешек - белгiлi бiр күнге бюджеттік несиенi өтеу және оған қызмет көрсету кестесiне сәйкес заемшы төлемеген төлемдердiң сомасы.
      2. Бюджеттік несиелендiру Қазақстан Республикасының Үкiметi мен жергілiктi атқарушы органдардың тиiстi жылға қабылдаған тиiсiнше республикалық және жергілiктi бюджеттердi атқаруының құрамдас бөлiгі болып табылады және банк-заемшыларға бюджеттік несиелердi түпкi заемшыларға кейiннен бере отырып оларды беру жолымен жүзеге асырылады.
      Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң жекелеген заңнамалық кесiмдерiмен немесе шешiмдерiмен негізгі қызметі экономиканың секторларына қаржылық қолдау көрсету болып табылатын өзге де ұйымдардың банк-заемшылары ретiнде қатысуы анықталуы мүмкiн.
      Бюджеттік несиелер беру Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес несие шарттарымен ресiмделеді.
      Осы бюджеттердiң қарыз алуы болып табылатын республикалық бюджеттен жергiлiктi бюджеттердi бюджеттiк несиелендiрудiң тәртібi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2000 жылғы 8 маусымдағы N 874 P000874_ қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасының үкiметтік қарыз алуын және жергiлiктi атқарушы органдарының қарыз алуын жүзеге асыру ережесiне сәйкес анықталады.
      3. Республикалық бюджеттің ақшасы есебiнен бюджеттік несиелер беру туралы несиелiк шарттар (келiсiмдер) жасасуды Қазақстан Республикасының Үкiметi атынан Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгі жүзеге асырады.
      3-1. Жергілікті бюджеттердің ақшасы есебінен бюджеттік несиелер беру туралы несиелік шарттар (келісімдер) жасасуды жергілікті атқарушы органның атынан әкім немесе оны алмастыратын тұлға жүзеге асырады. <*>
      Ескерту. 3-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 2001.04.09.
               N 478 қаулысымен. P010478_
      4. Бюджеттік несиелендiрудiң мiндеттi шарты несие берушiнiң мүддесiн қорғауды қамтамасыз ету, несие тәуекелiнiң туындауын ең аз мөлшерге келтіру болып табылады.
      Республикалық және жергiлікті бюджеттiк бағдарламаларды (бұдан әрi - тиiсті бюджеттік бағдарламаларды) iске асыру кезiнде берiлген бюджеттiк несиелердiң тиiмдiлiгіне және оларды қайтарудың уақытылығына қол жеткiзу мақсатында несие берушi нақтылы бюджеттiк бағдарламалардың сипатына қарай банк-заемшыларға қойылатын талаптар бойынша мәселелердi шешумен қатар:
      банк-заемшыларға түпкi заемшыларды бюджеттiк несиелендiру нәтижесiнде туындайтын жедел шығыстарының орнын толтыру;
      түпкi заемшыларды бюджеттік несиелендiру кезiнде банк-заемшылардың тиiстi кiрiстердi алу мүмкiндiгiнiң мәселелерiн шешудi қарастырады.

                   2. Бюджеттік несиелендірудiң бағыттары

      5. Бюджеттік несие нысаналы болып табылады және:
      тиiсті қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы Қазақстан Республикасының Заңымен бекiтiлген;
      тиiстi қаржы жылына арналған жергiлiкті бюджеттер туралы

мәслихаттардың шешiмдерiмен бекiтiлген тиiсті бағдарламаларда көзделген 
бағыттар бойынша және сомалар шегінде берiледi.
     6. Республикалық және жергiлiкті бюджеттерде көзделген бюджеттiк 
несиелендiрудiң негізгі бағыттары:
     республикалық және аймақтық инвестициялық бағдарламаларды iске асыру;
     экономика салаларын мемлекеттiк қаржылық қолдау;
     шағын кәсiпкерлiктi аймақтық қолдау бағдарламаларын орындау болып 
табылады.
     Тиiсті бюджеттiк бағдарламалардың бағдарламаларымен бюджеттік 
несиелендiрудiң өзге де бағыттары көзделуi мүмкiн.
          3. Бюджеттік несиелердiң түрлерi мен нысандары
     
     7. Бюджеттік несиелендiру процесiнде:
     несие берушілер мен банк-заемшылар;
     банк-заемшылар мен түпкi заемшылар арасында несиелiк шарттар жасалады.
     8. Беру нысаны бойынша бюджеттiк несиелер мыналарға бөлiнедi:


      1) бюджеттiк несиенiң бүкiл сомасын заемшының шотына бiр жолғы аудару не оның төлем құжаттарын бiр жолғы төлеу жолымен берiлетiн мерзiмдi несиелер;
      2) несиелiк желiлер - бюджеттік несие сомасын аудару кестесiне сәйкес

заемшының шотына кезең-кезеңмен аудару не оның төлем құжаттарын 
кезең-кезеңмен төлеу жолымен берiлетін несиелер.
     Бюджеттік несиелендiру кезiнде несие берушi мен банк-заемшы Қазақстан 
Республикасы Yкiметінiң заңнамалық кесiмдерiне және шешiмдерiне сәйкес 
несиелер берудiң басқа да нысандарын пайдалануы мүмкiн.
     9. Беру мерзiмiне қарай бюджеттік несиелер мыналарға бөлiнеді:
     1) қысқа мерзімдi - 1 жылға дейiнгi мерзiмдегi несиелер;
     2) орташа мерзiмдi - 1 жылдан артық, бiрақ 3 жылдан аспайтын 
мерзiмдегі несиелер;
     3) ұзақ мерзiмдi несие - 3 жылдан артық мерзiмдегі несиелер.
     Жекелеген жағдайларда орташа және ұзақ мерзiмдi несиелендiру кезiнде 
борыштың негiзгi сомасын өтеу және сыйақы төлеу бойынша жеңiлдiк кезеңi 
берiлуi мүмкiн.
     10. Бюджеттiк несиелер ұлттық валютада берiледі. Бюджеттік несиенiң 
мөлшерi абсолюттік шамада, сол сияқты, шетел валютасындағы белгiлi бiр 
сомаға баламалы сомада көрсетiлуi мүмкiн.
     11. Бюджеттік несиелер сыйақының құбылмалы (өзгермелi), сол сияқты 
және тiркелген ставкасымен берiлуi мүмкiн.
     12. Бюджеттік несиелендірудің негізгі шарттары:
     несиелерді бюджеттік бағдарламаларда көзделген мақсаттарға бағыттау;
     заемшылардың бюджеттік несиелендіру кезінде қойған талаптарды сақтауы;
     бюджеттік несиелендіру үшін белгіленген несиелер беру нысандарын 
пайдалану;
     несиелердің қайтарылуын қамтамасыз ету болып табылады.
<*>

     Ескерту. 12-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 2001.04.09. 
              N 478 қаулысымен. 

P010478_

 


      12-1. Республикалық бюджеттің қаражаты есебінен берілетін несие валютасын, сомасын, несиелер беру және қайтару мерзімдерін, олардың сыйақы ставкаларын қоса алғанда, бюджеттік несиені алудың, пайдаланудың, өтеудің және оған қызмет көрсетудің сандық мәндері мен сипаттамалары сияқты несие шарттары (бұдан әрі - несие шарттары) Қазақстан Республикасы Үкіметінің шешімдерімен анықталады.
      Жергілікті бюджеттің қаражаты есебінен берілетін несие шарттары облыстар, Астана және Алматы қалалары әкімдерінің шешімдерімен анықталады. <*>
      Ескерту. 12-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 2001.04.09.
               N 478 қаулысымен. P010478_

                        4. Банк-заемшыларға бюджеттік
                     несиелер берудiң тәртiбi мен шарттары

      13. Бағдарламалардың әкiмшілерi тиiсті бюджеттердi қабылдағаннан кейiн екi айдан аспайтын мерзiмде:
      банк-заемшыларға қойылатын талаптар анықталады.
      Банк-заемшыларға қойылатын негiзгi талаптарға:
      бұрын республикалық және/немесе жергілiкті бюджеттердiң ақшасы есебiнен алынған несиелер бойынша берешектiң болмауы;
      конкурсты өткiзу күнiнiң алдындағы соңғы үш ай iшiнде Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң пруденциалық нормативтерiнiң сақталуы;
      Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi белгiлеген жарғылық және меншiктi капиталдың ең аз мөлшерi лимиттерiнің сақталуы;
      бюджеттік несиелердi уақытылы қайтару жөнiнде тиiсті қамтамасыз етудiң болуы;
      қажет болған кезде филиалдық желiлердiң және/немесе корреспонденттік желiлердiң болуы;
      қажет болған кезде ақпарат берудiң халықаралық электрондық жүйелерiнiң (SРRINТ, SWIҒТ, REUTER) болуы жатады.
      Ескерту. 13-тармақ өзгерді - ҚР Үкіметінің 2001.04.09. N 478
               қаулысымен. P010478_
      14. Бағдарламалардың әкiмшiлерi екiншi деңгейдегi банктер (бұдан әрi - банк-қатысушылар) арасында нақты бюджеттік бағдарламаларды iске асыру шеңберiнде несиелер алуға арналған конкурс өткiзу үшiн қойылатын талаптарды қоса бере отырып, олар бойынша сұрау салуларды Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкiне жiбередi.
      15. Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкi бес күн мерзiмде сұрау салуларға сәйкес конкурсқа қатысу үшiн белгiленген талаптарға сай банк-қатысушылардың тізбесiн дайындайды және бағдарламалардың әкiмшілерiне жiбередi.
      16. Бағдарламалардың әкiмшiлерi тiзбеге сәйкес Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң оң қорытындысы бар банк-қатысушылар арасында өтiнiмдердi берудiң мерзiмiн көрсете отырып, нақты бюджеттiк бағдарламаларды iске асыру шеңберiнде олардың несиелер алуы үшiн конкурс жариялайды.
      17. Банк-қатысушылар бағдарламалардың әкiмшілерi анықталған конкурс өткiзу мерзiмдерiнде олардың конкурс шарттарына сәйкестігін растайтын және бюджеттік несиелердi алу және оларды нақтылы бюджеттік бағдарламаларды iске асыру шеңберiнде түпкi заемшылардың несиелендiруiн жүзеге асыру шарттары бойынша ұсыныстардан тұратын құжаттардың қосымшасын қоса бере отырып, конкурсқа қатысуға өтiнiм бередi.
      18. Құжаттарды қарау және банк-заемшыларды iрiктеу үшiн бағдарламалардың әкiмшiлерi банк-қатысушылардың конкурсқа қатысуға жiберiлгендерiнiң iшiнен конкурстық комиссиялар құрайды.
      Конкурстық комиссия бюджеттік бағдарламалардың орындалуын қамтамасыз ететiн тиесiлi несиелендiру және бюджет қаражатын үнемдеу мақсатында банк-қатысушылардың өтінiмдерiн қарауды жүргізедi және оларды iрiктеудi:
      бюджеттiк несиелендiруге байланысты шығыстардың ең төменгi деңгейiн;
      қамтамасыз ету сапасын (көлемi, нысаны, өтiмдiлiгi);
      банктердiң несие портфелiнiң өтiмдiлiгi деңгейiн;
      банктердiң меншiктi капиталының көлемiн;
      несиелендiру саласындағы банктердiң жұмыс тәжiрибесiн ескере отырып жүзеге асырады.
      Ескерту. 18-тармақ өзгерді - ҚР Үкіметінің 2001.04.09. N 478
               қаулысымен. P010478_
      19. Конкурстың нәтижелерi бойынша бағдарламалардың әкiмшiлерi Қазақстан Республикасы Үкiметінiң немесе жергiлiкті атқарушы органның тиiстi шешiмдерiнiң жобаларын белгiленген тәртiппен енгiзедi. Несие берушiлер банк-заемшылар, нақтылы бюджеттік бағдарламаларды iске асыруда олардың қатысу шарттары мен деңгейi анықталатын соңғы шешімдер қабылдайды.
      20. Қазақстан Республикасы Үкiметінiң немесе жергiлiкті атқарушы органның қабылданған оң шешімдерiнiң негiзiнде несие берушi банк-заемшылармен бiрлесiп, қажет болған кезде бағдарламалар әкiмшiлерiнiң қатысуымен несие шарттары мен оларға байланысты құжаттар (кепiл туралы шарт, кепiлдiк, төлемдердiң кестелерi мен басқалар) жасауды жүргізедi.
      Несие берушi терiс шешім қабылдаған жағдайда бағдарламалардың әкімшілерi конкурсты қайта өткiзудi ұйымдастырады.
      21. Жасалған несиелiк шарттар жасалған күннен бастап үш күн мерзiмде:
      республикалық бюджеттiң ақшасы есебiнен бюджеттік несиелер бойынша Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгінiң;
      жергiлiкті бюджеттердiң ақшасы есебiнен бюджеттiк несиелер бойынша жергiлiкті атқарушы органдардың тiркеуiне жатады.
      22. Несиелiк шарттарды тiркегеннен кейiн банк-заемшылардың қаражатын алуға арналған өтiнiмдердің негізiнде несие берушi несие қаражатын тиiстi бюджеттердi атқару тәртiбiмен тиiсті бағдарламалар әкiмшілерінің бюджеттік шотынан банк-заемшылардың шотына есепке алуды жүргiзедi.
      23. Несиелік шартта міндетті тәртіппен осы қаулының 12-тармағында көрсетілген бюджеттік несиелендіру шарттары және несие шарттары, сондай-ақ тараптардың құқықтары мен міндеттері, шарттың ережелерін орындамаған кездегі санкциялар, дауларды шешудің тәртібі, шарттың қолданылу мерзімі көзделеді. <*>
      Бюджеттiк несиелендiру кезiнде туындайтын талаптардың барлық даулары мен алауыздықтары жасалған несие шарттарының ережелерiмен және Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шешiледi.
      Ескерту. 23-тармақ өзгерді - ҚР Үкіметінің 2001.04.09. N 478
               қаулысымен. P010478_

                   5. Банк-заемшылардың түпкi заемшыларға
                      бюджеттiк несие беру тәртiбi мен шарттары

      24. Банк-заемшылардың түпкi заемшыларға несие берушiнiң несие ресурстарынан бюджеттiк несие беруi қолданылып жүрген заңнамаға, несие берушiмен жасалған несие шарттарына және банк-заемшылардың iшкi несие саясатына сәйкес жүзеге асырылады.
      25. Банк-заемшылар: түпкi заемшылардың төлем қабiлеттігiне және бюджеттiк несиенi өтемеу тәуекелiнiң дәрежесiне талдау, экономикалық орындылығына, жобаның техника-экономикалық және қаржылық көрсеткiштерiне талдау, несиенi өтеу көздерiнiң болуына және оны қамтамасыз етуге тексеру жүргізу жолымен түпкi заемшылардың несие ұсыныстарына сараптама жүргізедi.
      26. Несие ұсыныстарын сараптау нәтижелерiнiң негiзiнде банк-заемшылар

бағдарламалардың әкiмшiлерiмен келiсiм бойынша түпкi заемшыларды 
несиелендiру туралы шешiм қабылдайды, олармен несиелiк шарттар мен 
бюджеттік несиелерге байланысты басқа да құжаттар жасасады.
     27. Несие шарттарын және оларға байланысты құжаттарды жасасқаннан 
кейiн банк-заемшылар түпкi заемшылардың атына несие шарттарына сәйкес 
бюджеттiк несиелер сомасы есепке алынатын қарыз шоттарын ашады. 
Көрсетiлген шоттан түпкi заемшының есеп шотына ақша аудару не оның төлем 
құжаттарын төлеу жолымен несие беру жүргізiледi.
                     6. Бюджеттiк несиенi өтеудiң және
                        оған қызмет көрсетудің тәртiбi
     
     28. Негізгi борышты өтеудi және есептелген сыйақыны төлеудi заемшы 
жасалған несие шартына сәйкес жүзеге асырады.
     Бұл ретте төлемдердiң мынадай кезектiлiгi белгiленедi:
     1) есептелген айыптар мен өсiмақылар;
     2) есептелген сыйақы;
     3) негізгi борышты өтеу.
     29. Несие шарттарында тараптардың қалауы бойынша мерзiмiнен бұрын 
өтеу құқығы көзделуi мүмкiн.


      Несие берушi несиелiк шартты мерзiмiнен бұрын бұзуға және банк-заемшы несиелiк шарттың ережелерiн бұзған жағдайда есептелген сыйақымен және айыппұлдармен бiрге несиенiң iс жүзiндегі ұсынылған сомасын қайтаруға құқылы.
      30. Несие шартын бұзбаған жағдайда несие берушi бюджеттік несиенi мақсатсыз пайдалану фактілерi анықталған кезде несиелiк шартта айтылған мөлшерде айыппұл сала отырып, заңсыз пайдаланылған несие сомасын заемшыдан өндiрiп алуға құқылы.
      31. Заемшы негiзгі борышты өтемеген және/немесе бюджеттiк несие бойынша сыйақыны несие шартында белгiленген мерзiмде төлемеген жағдайда, пайда болған берешекке айыппұл пайыздары есептелiнедi.
      32. Заемшыда бюджеттік несие бойынша берешек пайда болған және оны несие шартының ережелерiнде анықталған мерзiмнiң ішінде өтемеген кезде тиiсiнше республикалық және жергiлiктi бюджеттерден алынатын несиелер бойынша Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгі мен жергiлiктi атқарушы орган не банк-заемшы (түпкi заемшымен бiрге болған жағдайда) берешектiң қайтарылуын қамтамасыз ететiн тиiсiнше мынадай шараларды:
      1) гарантқа (кепiлгерге) заңнамада белгiленген тәртiппен заемшының берешегін өтеу жөнiндегi мiндеттемелердi олардың атқаруы туралы құжаттарды жiберудi;
      2) қолданылып жүрген заңнамаға сәйкес кепiл туралы шарттың негiзiнде заемшы кепiлге салған мүлiктi сатуды;
      3) заемшының талаптарын заемшы несие берушiнiң не банк-заемшының пайдасына жол берген басқа тұлғаға ақы төлеу үшiн ұсынуды;
      4) "Банкроттық туралы" Қазақстан Республикасының Z970067_ Заңына сәйкес заемшыны сотпен банкрот деп жариялағанға дейiн де сот тәртібiмен өндiрiп алуды жүзеге асыруды қолданады.
      33. Республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң ақшасы есебiнен берiлген несие банк-заемшы тиiстi бюджеттерге негiзгi борыштың сомасын қайтарған және айыппұлдарды қоса алғанда, осы несиеге байланысты сыйақыны және барлық iлеспе төлемдердi толық көлемде төлеген кезде өтелген болып саналады.

                7. Бюджеттік несиелердiң есебi және оны бақылау

      34. Банк-заемшыларға тиiстi бюджеттердің ақшасы есебiнен берiлген барлық несиелер Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгi белгiлеген тәртіппен мiндеттi тiркеуге жатады.
      35. Берiлген бюджеттiк несиелерге несие берушiнiң мониторингi банк-заемшылар үнемi ұсынатын есептілiктің негiзiнде Қазақстан Республикасының Қаржы министрлiгі белгiлеген тәртiппен және нысандар бойынша жүзеге асырылады.
      36. Жергiлiктi бюджеттерден берiлген барлық бюджеттiк несиелер Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі анықтаған нысандар бойынша және мерзiмдерде жергілікті атқарушы органдардың жасалған несие шарттары туралы бюджеттiк несиелердi iс жүзiнде беру, оларға қызмет көрсету және өтеу туралы үнемi есептiлiгiнiң негiзiнде Қазақстан Республикасы Қаржы министрлiгiнiң орталықтандырылған есепке алуына жатады.
      37. Бюджеттiк несиелердiң игерiлуiне, мақсатты пайдаланылуына,

уақытылы және толық өтелуiне бақылауды:
     тиiсті бюджеттерден берiлген барлық несиелер бойынша - Қазақстан 
Республикасының Қаржы министрлiгi;
     жергiлiкті бюджеттерден берiлген несиелер бойынша жергіліктi атқарушы 
орган;
     түпкі заемшымен болатын жағдайда барлық бюджеттік несиелер бойынша - 
банк-заемшылар жүзеге асырады.
     38. Бюджеттік несиелерді пайдаланудың тиімділігін бағалауды 
республикалық және жергілікті бюджеттік бағдарламалардың әкімшілері жүзеге 
асырады.
     39. Несие беруші бақылау мақсатында республикалық және жергілікті 
бюджеттік бағдарламалардың әкімшілерінен және банк-заемшылардан бюджеттік 
несиелерге байланысты қажетті ақпаратты талап етуге құқылы.
  
      Мамандар:
     Қобдалиева Н.М.
     Орынбекова Д.Н.