О проекте Закона Республики Казахстан "Об органах финансовой полиции Республики Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 28 декабря 2001 года N 1735

 


     Правительство Республики Казахстан постановляет:

     Внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан

проект Закона Республики Казахстан "Об органах финансовой полиции

Республики Казахстан".


     Премьер-Министр

     Республики Казахстан


                                                              Проект


                    Закон Республики Казахстан


         Об органах финансовой полиции Республики Казахстан



 
       Настоящий Закон определяет правовой статус, задачи, принципы организации и деятельности, полномочия органов финансовой полиции, а также систему финансовой полиции Республики Казахстан.
 
                      Глава 1. Общие положения
 
      Статья 1. Органы финансовой полиции Республики Казахстан
 
      Органы финансовой полиции Республики Казахстан (далее - органы финансовой полиции) являются специальными государственными органами, осуществляющими правоохранительную деятельность, направленную на предупреждение, выявление, пресечение, раскрытие и расследование преступных и иных противоправных посягательств на интересы общества и государства в сфере экономической и финансовой деятельности, путем проведения оперативно-розыскной деятельности, предварительного следствия и дознания, административного производства в пределах их полномочий, установленных законодательством.
 
      Статья 2. Задачи органов финансовой полиции
 
      Задачами органов финансовой полиции являются:
      1) обеспечение, в пределах полномочий, экономической безопасности государства, законных прав и интересов субъектов предпринимательской деятельности, общества и государства;
      2) предупреждение, выявление, пресечение, раскрытие и расследование преступлений, связанных с уклонением от уплаты налогов, воспрепятствованием законной предпринимательской деятельности, иных преступлений и правонарушений в экономической и финансовой сферах;
      3) участие в разработке и реализации государственной политики в области борьбы с коррупцией и преступностью в сфере экономики;
      4) осуществление международного сотрудничества по вопросам, отнесенным к ведению органов финансовой полиции;
      5) иные задачи, определяемые законодательными актами.
 
      Статья 3. Правовая основа деятельности органов финансовой полиции
 
      Правовую основу деятельности органов финансовой полиции составляют K951000_ Конституция Республики Казахстан, кодексы, настоящий Закон и иные нормативные правовые акты Республики Казахстан.
 
      Статья 4. Принципы организации и деятельности
                органов финансовой полиции
 
      1. Деятельность органов финансовой полиции осуществляется на принципах законности, равенства всех перед законом и судом, уважения и соблюдения прав и свобод, достоинства человека и гражданина, единства системы финансовой полиции, сочетания гласных и негласных форм деятельности и единоначалия.
      2. Органы финансовой полиции действуют гласно в той мере, в какой это не противоречит требованиям законодательства о защите государственных секретов.
      3. Запрещается вмешательство в деятельность органов финансовой полиции, за исключением случаев, установленных в законодательных актах.
 
              Глава 2. Система и организация деятельности
                           финансовой полиции
 
      Статья 5. Система финансовой полиции
 
      1. Финансовая полиция имеет единую централизованную систему с подчинением нижестоящих подразделений вышестоящим.
      Единую систему финансовой полиции составляют:
      1) органы финансовой полиции, включающие:
      центральный исполнительный орган (далее - уполномоченный орган);
      территориальные и специализированные органы финансовой полиции;
      2) учебные заведения и организации, в отношении которых уполномоченный орган выступает органом управления.
      2. Территориальными органами финансовой полиции являются соответствующие подразделения финансовой полиции областей, столицы, города республиканского значения, а также межрегиональные, районные, городские, районные в городах подразделения финансовой полиции.
      Специализированными органами финансовой полиции являются соответствующие подразделения финансовой полиции на транспорте.
      3. Территориальные и специализированные органы финансовой полиции осуществляют в пределах соответствующей административно-территориальной единицы функции уполномоченного органа.
      4. Создание, реорганизация и ликвидация уполномоченного органа, его подразделений и учебных заведений, а также организаций, входящих в систему финансовой полиции, осуществляются в соответствии с законодательством.
      5. Особенности и порядок осуществления деятельности организаций, входящих в систему финансовой полиции, определяются иным законодательством.
      6. Органы финансовой полиции имеют знамя и символ.
      Описание знамени и символа органов финансовой полиции утверждается Президентом Республики Казахстан.
 
      Статья 6. Уполномоченный орган
 
      1. Уполномоченным органом является центральный исполнительный орган Республики Казахстан, осуществляющий, в целях обеспечения экономической безопасности, руководство, а также в пределах, предусмотренных законодательством, межотраслевую координацию и иные специальные исполнительные и разрешительные функции по предупреждению, выявлению, пресечению, раскрытию и расследованию преступлений и правонарушений в сфере экономической и финансовой деятельности.
      2. Уполномоченный орган:
      1) обеспечивает общее руководство, координацию и согласованность действий органов финансовой полиции и подведомственных организаций по основным направлениям их деятельности;
      2) анализирует практику оперативно-розыскной, административной, следственной деятельности и дознания органов финансовой полиции;
      3) совершенствует формы и методы борьбы с экономическими и финансовыми преступлениями, определяет стратегию и тактику оперативно-розыскной деятельности, вырабатывает и реализует меры по повышению эффективности деятельности органов финансовой полиции;
      4) контролирует работу подразделений органов финансовой полиции;
      5) взаимодействует с другими государственными органами по обеспечению экономической безопасности Республики Казахстан;
      6) организует подготовку специалистов и повышение квалификации кадров органов финансовой полиции;
      7) определяет приоритетные направления деятельности органов финансовой полиции, разрабатывает правовые, организационные и экономические механизмы их реализации;
      8) взаимодействует с компетентными органами зарубежных государств по вопросам борьбы с экономическими и финансовыми преступлениями и правонарушениями, в пределах своих полномочий участвует в деятельности международных организаций;
      9) в соответствии с законодательством осуществляет иные полномочия.
      3. Для рассмотрения основных вопросов деятельности уполномоченного органа, его подразделений, а также подведомственных организаций, при руководителе уполномоченного органа образуется коллегия, являющаяся консультативно-совещательным органом.
      4. Нормативные правовые акты уполномоченного органа, принятые на основании и в порядке, установленном законодательством, обязательны на всей территории Республики Казахстан.
 
      Статья 7. Руководитель уполномоченного органа
 
      1. Руководитель уполномоченного органа и его заместители назначаются на должности и освобождаются от должностей в соответствии с законодательством.
      2. Руководитель самостоятелен в принятии решений в пределах своих полномочий и несет персональную ответственность за деятельность уполномоченного органа.
      3. Руководитель в соответствии с законодательством:
      1) осуществляет руководство уполномоченным органом;
      2) представляет уполномоченный орган во всех государственных органах и организациях;
      3) назначает руководителей подразделений и учебных заведений органов финансовой полиции, а также подведомственных организаций;
      4) определяет права и обязанности своих заместителей, руководителей подразделений органов финансовой полиции, учебных заведений, а также подведомственных организаций;
      5) в пределах своих полномочий издает приказы и дает указания, обязательные для исполнения органами финансовой полиции и подведомственными организациями;
      6) утверждает структуру уполномоченного органа, подразделений и учебных заведений органов финансовой полиции, в пределах лимита штатной численности, утвержденного Правительством Республики Казахстан, и положения о подразделениях и учебных заведениях органов финансовой полиции;
      7) принимает граждан Республики Казахстан, прошедших обязательную специальную проверку, в кадровый состав органов финансовой полиции, присваивает специальные звания;
      8) назначает и освобождает от должностей сотрудников органов финансовой полиции;
      9) утверждает численный и персональный состав коллегии, как правило, из числа заместителей, руководителей подразделений и иных должностных лиц, а также определяет порядок подготовки и проведения заседаний коллегии;
      10) осуществляет иные полномочия, предусмотренные законодательными актами.
 
                      Глава 3. Обязанности и права
                       органов финансовой полиции
 
      Статья 8. Обязанности органов финансовой полиции
 
      Органы финансовой полиции, в соответствии с поставленными перед ними задачами, в пределах своих полномочий обязаны:
      1) принимать, регистрировать и рассматривать заявления и сообщения о совершенном или готовящемся преступлении, своевременно принимать меры по их пресечению, раскрытию, задержанию лиц, их совершивших, и недопущению общественно-опасных последствий;
      2) осуществлять дознание и предварительное следствие в случаях и порядке, предусмотренных уголовно-процессуальным законодательством;
      3) предупреждать, выявлять и пресекать административные правонарушения;
      4) обеспечивать выявление, предупреждение, пресечение и раскрытие преступлений путем осуществления оперативно-розыскных мероприятий, фиксации их результатов для использования в уголовном процессе, исполнять письменные поручения следователя и указания прокурора, а также определения суда о проведении оперативно-розыскных мероприятий по уголовным делам, находящимся в их производстве;
      5) осуществлять розыск:
      лиц по уголовным делам и делам об административных правонарушениях, отнесенных к ведению органов финансовой полиции;
      ответчиков при неизвестности их места пребывания по искам, предъявленным в интересах государства;
      6) принимать меры к обеспечению возмещения причиненного экономическими правонарушениями имущественного вреда;
      7) предупреждать, выявлять и пресекать коррупционные преступления и правонарушения;
      8) принимать предусмотренные законодательством меры по охране жизни, здоровья, чести, достоинства и имущества участников уголовного процесса и иных лиц;
      9) хранить государственную, коммерческую тайну и другую информацию, полученную при исполнении возложенных задач;
      10) осуществлять иные обязанности, предусмотренные законодательными актами.
 
      Статья 9. Права органов финансовой полиции
 
      1. Органам финансовой полиции для выполнения возложенных на них задач, в пределах полномочий и в установленном законодательством порядке, предоставляется право:
      1) осуществлять общие и специальные оперативно-розыскные мероприятия;
      2) иметь доступ и требовать предоставления от руководителей и других должностных лиц организаций, а также физических лиц документов, материалов, статистических данных и иных сведений, снимать с них копии, получать объяснения, подвергать приводу лиц, уклоняющихся от явки по вызову только по имеющимся в производстве материалам и уголовным делам;
      3) изымать или производить выемку документов, товаров, предметов или иного имущества в соответствии с уголовно-процессуальным законодательством и законодательством об административных правонарушениях;
      4) использовать соответствующие изоляторы временного содержания, следственные изоляторы в порядке, предусмотренном законодательством;
      5) конвоировать задержанных и лиц, заключенных под стражу;
      6) сотрудничать с компетентными органами зарубежных государств, международными организациями по вопросам, отнесенным к ведению органов финансовой полиции;
      7) составлять протоколы и рассматривать дела об административных правонарушениях, осуществлять административное задержание, а также применять другие меры, предусмотренные законодательством об административных правонарушениях;
      8) по ходатайству (просьбе) оказывать содействие органам налоговой службы в проведении налоговых проверок и проверок деклараций кандидатов на государственную службу, государственных служащих и лиц, уволенных с государственной службы;
      9) требовать производства ревизий, проверок, аудита и оценки от уполномоченных органов и должностных лиц в случаях, предусмотренных законодательством;
      10) беспрепятственно входить в любое время суток на территорию и в помещения предприятий, учреждений, организаций (независимо от форм собственности), а на территорию воинских частей и других режимных объектов - по согласованию с их руководителями, с целью проведения оперативно-розыскных мероприятий;
      11) создавать и использовать информационные системы, обеспечивающие решение возложенных на органы финансовой полиции задач, организовывать исследования в ходе предварительного следствия, дознания, производства по делам об административных правонарушениях в порядке, установленном законодательством;
      12) осуществлять научно-исследовательскую, учебную, издательскую деятельность в порядке, установленном законодательством;
      13) выполнять иные действия, предусмотренные законодательными актами.
      2. Сотрудники органов финансовой полиции имеют право в установленном законодательством порядке хранить, носить и применять оружие, боеприпасы, специальные средства, а также при необходимости применять физическую силу, в том числе боевые приемы борьбы.
 
                Глава 4. Применение сотрудниками органов
                   финансовой полиции физической силы,
                      специальных средств и оружия
 
      Статья 10. Применение физической силы и специальных средств
 
      Сотрудники органов финансовой полиции применяют физическую силу, в том числе боевые приемы борьбы, и специальные средства, перечень которых определяется Правительством, при:
      1) отражении нападения на граждан, сотрудников органов финансовой полиции и иных лиц, выполняющих служебный или гражданский долг по охране экономической безопасности страны и борьбе с преступностью;
      2) пресечении правонарушений и доставлении правонарушителей в помещение правоохранительного органа, если эти лица оказывают неповиновение или иное сопротивление законным распоряжениям или требованиям, либо могут причинить вред окружающим или себе;
      3) конвоировании задержанных, лиц, заключенных под стражу, если эти лица оказывают неповиновение или иное сопротивление законным распоряжениям или требованиям, сопряженными причинением вреда окружающим или себе;
      4) иных случаях необходимой обороны, крайней необходимости.
 
      Статья 11. Применение оружия
 
      1. Сотрудники органов финансовой полиции, в пределах, установленных законодательными актами Республики Казахстан, имеют право применять боевое ручное стрелковое оружие при:
      1) защите граждан от преступных посягательств при угрозе их жизни и здоровью;
      2) отражении нападения на сотрудников органов финансовой полиции и членов их семей, а равно на охраняемые товары, здания, помещения, сооружения и транспортные средства, принадлежащие, используемые или находящиеся под контролем финансовых и налоговых органов Республики Казахстан;
      3) задержании лиц, оказавших вооруженное сопротивление, совершивших преступления, совершающих побег из-под стражи (кроме содержащихся под административным арестом), при задержании вооруженных лиц;
      4) остановке транспортных средств путем их повреждения, если водитель не подчиняется законным требованиям сотрудников органов финансовой полиции и ставит под угрозу жизнь и здоровье граждан;
      5) защите от нападения животных;
      6) предупреждении о применении оружия, подаче сигнала тревоги или вызова помощи;
      7) иных случаях необходимой обороны, крайней необходимости.
      2. Во всех случаях применения боевого ручного стрелкового оружия сотрудник органов финансовой полиции обязан:
      1) принять необходимые меры для обеспечения безопасности окружающих граждан, оказания неотложной медицинской помощи пострадавшим;
      2) доложить непосредственному начальнику о применении оружия, а в случаях, когда применение оружия и специальных средств повлекло гибель людей или иные тяжкие последствия незамедлительно информировать прокурора.
 
      Статья 12. Ограничения по применению физической силы, специальных
                 средств и оружия сотрудниками органов финансовой полиции
 
      Запрещается применять физическую силу, специальные средства и оружие в отношении женщин, лиц с явными признаками инвалидности и несовершеннолетних, когда их возраст известен или очевиден, кроме случаев совершения ими нападения, угрожающего жизни и здоровью окружающих, группового нападения либо оказания вооруженного сопротивления.
 
              Глава 5. Правовое положение сотрудников органов
                            финансовой полиции
 
      Статья 13. Правовое регулирование труда и положение
                 сотрудника органов финансовой полиции
 
      1. Трудовые отношения:
      1) сотрудников органов финансовой полиции регулируются настоящим Законом, Положением о прохождении службы в органах финансовой полиции, утверждаемым Правительством Республики Казахстан, а также законодательством о государственной службе и труде в части, не противоречащей настоящему Закону;
      2) специалистов и рабочих органов финансовой полиции регулируются законодательством о государственной службе и труде.
      2. Сотрудником органов финансовой полиции является гражданин Республики Казахстан, состоящий на службе или в кадрах органов финансовой полиции, которому в установленном порядке присвоено специальное звание.
      Порядок и условия зачисления в кадры органов финансовой полиции определяются Положением о прохождении службы в органах финансовой полиции.
      3. Сотрудник органов финансовой полиции является представителем государственной власти и находится под защитой государства. Законные требования сотрудника органов финансовой полиции обязательны для исполнения всеми гражданами и должностными лицами.
      4. Сотруднику органов финансовой полиции в подтверждение его личности и полномочий выдаются служебное удостоверение и жетон установленного образца, в порядке, предусмотренном Положением о прохождении службы в органах финансовой полиции. Описание удостоверения и жетона утверждается уполномоченным органом.
      5. Невыполнение законных требований сотрудника органов финансовой полиции, оскорбление, сопротивление, угроза насилием или посягательство на его жизнь, здоровье, честь, достоинство и имущество, другие действия, препятствующие выполнению возложенных на него обязанностей, а также посягательство на жизнь, здоровье, честь, достоинство и имущество членов его семьи и близких родственников в связи с выполнением им служебного долга, влекут установленную законодательными актами ответственность.
      6. Никто не вправе вмешиваться в служебную деятельность сотрудника органов финансовой полиции, кроме лиц, прямо уполномоченных на то законодательными актами. Противоправное вмешательство в деятельность сотрудника органов финансовой полиции влечет установленную законодательными актами ответственность.
      7. Сотрудник органов финансовой полиции на территории республики независимо от занимаемой должности и внутриведомственной подчиненности, времени, в случае обращения к нему граждан или должностных лиц с заявлением или сообщением о правонарушении в сфере экономической деятельности, либо в случае непосредственного обнаружения такового обязан использовать всю полноту предоставленных ему прав по пресечению правонарушений в сфере экономической деятельности и информированию ближайшего подразделения органов финансовой полиции.
      8. Сотрудник органов финансовой полиции имеет право на обжалование принимаемых в отношении него решений и действий вышестоящему должностному лицу или в суд.
      9. Сотрудник органов финансовой полиции не несет ответственности за вред, причиненный применением специальных средств, физической силы и оружия, если его действия осуществлялись в соответствии с законодательством.
      10. Продолжительность рабочего времени для сотрудников органов финансовой полиции устанавливается в соответствии с законодательством о труде. В случае необходимости выполнения неотложных оперативных и следственных мероприятий сотрудники органов финансовой полиции могут привлекаться к выполнению служебных обязанностей сверх установленного времени, а также в ночное время, в выходные и праздничные дни.
      11. Для решения задач по обеспечению экономической безопасности государства сотрудники органов финансовой полиции могут быть прикомандированы к государственным органам в порядке, определяемом Правительством, с оставлением в кадрах органов финансовой полиции.
 
      Статья 14. Прохождение службы сотрудниками органов
                 финансовой полиции
 
      1. На службу в органы финансовой полиции принимаются граждане Республики Казахстан, достигшие восемнадцатилетнего возраста, по своим личным, моральным, деловым, профессиональным качествам, уровню образования и состоянию здоровья годные к прохождению службы в органах финансовой полиции.
      2. На учебу в учебные заведения органов финансовой полиции зачисляются лица, достигшие шестнадцатилетнего возраста, имеющие среднее образование, по состоянию здоровья годные к прохождению службы в органах финансовой полиции.
      3. На службу в органы финансовой полиции принимаются граждане Республики Казахстан не старше 40 лет, а на должности рядового и младшего начальствующего состава - не старше 32 лет. В исключительных случаях указанный возрастной ценз изменяется решением руководителя уполномоченного органа.
      4. Не могут быть приняты на службу в органы финансовой полиции лица, ранее судимые и освобожденные от уголовной ответственности по нереабилитирующим основаниям, а также уволенные по отрицательным мотивам из государственных органов.
      5. Граждане, поступившие на службу в органы финансовой полиции, принимают присягу, текст которой утверждается Президентом Республики Казахстан.
      6. Сотрудникам органов финансовой полиции запрещается состоять в партиях, профессиональных союзах, выступать в поддержку какой-либо политической партии, организация забастовок и участие в их проведении, занятие иной оплачиваемой деятельности (кроме преподавательской, научной или иной творческой деятельности), осуществление предпринимательской деятельности, а также входить в состав руководящего органа или наблюдательного совета коммерческой организации.
      7. Военнообязанные, назначенные на должности рядового и начальствующего состава или зачисленные в кадры органов финансовой полиции, включая курсантов и слушателей учебных заведений органов финансовой полиции, снимаются в установленном порядке с воинского учета и состоят на специальном учете в органах финансовой полиции.
 

 

     Статья 15. Предельный возраст службы в органах финансовой полиции


     1. Предельный возраст пребывания сотрудников органов финансовой

полиции на службе устанавливается:

     1) для лиц рядового и младшего начальствующего составов - 45 лет;

     2) для лиц среднего, а также старшего начальствующего состава в

специальных званиях майор и подполковник - 45 лет, в специальном звании

полковник - 50 лет;

     3) для лиц высшего начальствующего состава - 55 лет.

     2. При необходимости срок службы отдельных сотрудников органов

финансовой полиции может быть продлен в порядке, определяемом Положением о

прохождении службы в органах финансовой полиции.


     Статья 16. Основания прекращения службы в органах

                финансовой полиции


     1. Основаниями для прекращения службы в органах финансовой полиции

являются:

     1) увольнение в порядке, установленном настоящим Законом;

     2) утрата гражданства Республики Казахстан;

     3) признание сотрудника органов финансовой полиции в установленном

законом порядке безвестно отсутствующим или недееспособным;

     4) смерть сотрудника органов финансовой полиции;

     5) занятие деятельностью, несовместимой с его должностью;

     6) вступление в законную силу обвинительного приговора суда или

прекращение уголовного дела по нереабилитирующим основаниям.

     2. Сотрудники органов финансовой полиции увольняются:

     1) по выслуге лет (сроку службы), дающей право на пенсию;

     2) по достижении предельного возраста пребывания на службе;

     3) по состоянию здоровья - на основании заключения соответствующей

комиссии о непригодности или ограниченной пригодности к службе;

     4) в связи с сокращением штатов;

     5) по собственному желанию;

     6) в связи с расторжением контракта;

     7) по служебному несоответствию, установленному в аттестационном

порядке;

     8) в случае обнаружившейся непригодности к службе в течение

испытательного срока;

     9) при совершении дискредитирующего проступка;

     10) за систематическое нарушение служебной дисциплины;

     11) в иных случаях, предусмотренных законодательством о труде.

     3. Сотрудники органов финансовой полиции увольняются в запас с

постановкой на воинский учет, если увольняемые не достигли предельного

возраста, установленного законодательством для состояния в запасе лиц,

годных к военной службе.


     Статья 17. Специальные звания сотрудников органов

                финансовой полиции


     1. Сотрудникам органов финансовой полиции устанавливаются и

присваиваются следующие специальные звания:

     1) рядовой состав:

     рядовой финансовой полиции;

     2) младший начальствующий состав:

     младший сержант финансовой полиции;

     сержант финансовой полиции;

     старший сержант финансовой полиции;

     старшина финансовой полиции;

     3) средний начальствующий состав:

     младший лейтенант финансовой полиции;

     лейтенант финансовой полиции;

     старший лейтенант финансовой полиции;

     капитан финансовой полиции;

     4) старший начальствующий состав:

     майор финансовой полиции;

     подполковник финансовой полиции;

     полковник финансовой полиции;

     5) высший начальствующий состав:

     генерал-майор финансовой полиции;

     генерал-лейтенант финансовой полиции.

     2. Специальные звания высшего начальствующего состава присваиваются

Президентом Республики Казахстан.

     Порядок присвоения (лишения) специальных званий младшего, среднего и

старшего начальствующего состава определяется Положением о прохождении

службы в органах финансовой полиции.


 
 
               Глава 6. Социальная защита сотрудников и
               пенсионеров органов финансовой полиции
 
      Статья 18. Оплата труда, пенсионное и иное обеспечение сотрудников
                 органов финансовой полиции
 
      1. Оплата труда сотрудников органов финансовой полиции устанавливается на основании единой системы оплаты труда работников органов Республики Казахстан, содержащихся за счет государственного бюджета, утверждаемой Президентом Республики Казахстан и определяется исходя из: должностных окладов; доплат за специальные звания; пособий для оздоровления в размере двух должностных окладов в год; надбавок за особые условия прохождения службы; компенсаций, предусмотренных законодательством Республики Казахстан; пособий при служебном перемещении и единовременных пособий при увольнении со службы.
      2. Денежное довольствие сотрудников органов финансовой полиции включает в себя денежное содержание и надбавки за особые условия прохождения службы, устанавливаемые законодательством.
      3. Денежное содержание сотрудников органов финансовой полиции состоит из должностного оклада и доплаты за специальное звание.
      4. Условия и порядок оплаты труда работников подведомственных организаций определяется в соответствии с законодательством.
      5. Сотрудники органов финансовой полиции обеспечиваются бесплатным форменным и специальным обмундированием, образцы и нормы положенности которых устанавливаются Правительством.
      6. Пенсионное обеспечение сотрудников органов финансовой полиции осуществляется в порядке и на условиях, установленных законодательством о пенсионном обеспечении для сотрудников органов внутренних дел.
      Исчисление выслуги лет сотрудникам органов финансовой полиции производится в порядке, установленном законодательством для сотрудников органов внутренних дел.
      7. Назначение государственных социальных пособий по случаю потери кормильца и по инвалидности сотрудникам органов финансовой полиции производится в порядке и на условиях, установленных законодательством для сотрудников органов внутренних дел.
 
      Статья 19. Отпуска сотрудников органов финансовой полиции
 
      1. Сотрудникам органов финансовой полиции предоставляются ежегодные отпуска продолжительностью тридцать календарных дней, а также иные предусмотренные законодательством отпуска.
      2. Дополнительный оплачиваемый отпуск в зависимости от выслуги лет (в календарном исчислении) предоставляется сотрудникам органов финансовой полиции, имеющим выслугу более:
      десяти лет - продолжительностью пять календарных дней;
      пятнадцати лет - продолжительностью десять календарных дней;
      двадцати лет - продолжительностью пятнадцать календарных дней.
 
      Статья 20. Гарантии в случае гибели (смерти) или получения увечья
                 сотрудниками органов финансовой полиции
 
      1. При получении увечья сотрудником органов финансовой полиции в период исполнения им служебных обязанностей или служебного долга производится выплата ему единовременной компенсации, а в случае его гибели (смерти) - лицам, имеющим право на ее получение.
      Порядок выплаты единовременной компенсации устанавливается Правительством Республики Казахстан.
      2. В случае гибели (смерти) сотрудника органов финансовой полиции при исполнении служебных обязанностей либо в течение года после увольнения со службы вследствие травмы, полученной при исполнении служебных обязанностей или служебного долга, семье погибшего выплачивается единовременная компенсация в размере шестидесятимесячного денежного содержания по последней занимаемой должности.
      3. При установлении сотрудникам органов финансовой полиции инвалидности, наступившей в результате травмы, ранения (контузии), увечья, заболевания, полученных при исполнении служебных обязанностей или служебного долга, им выплачивается единовременная компенсация в размерах:
      1) инвалиду 1 группы - тридцатимесячного денежного содержания;
      2) инвалиду 2 группы - восемнадцатимесячного денежного содержания;
      3) инвалиду 3 группы - шестимесячного денежного содержания.
      4. В случае получения сотрудниками органов финансовой полиции при исполнении служебных обязанностей или служебного долга тяжелого увечья (травмы, ранения, контузии), не повлекшего инвалидности, им выплачивается единовременная компенсация в размере полуторамесячного денежного содержания, среднего увечья - месячного денежного содержания, легкого увечья - половины месячного денежного содержания.
      5. Единовременная компенсация не выплачивается, если в установленном порядке доказано, что гибель (смерть), травма, ранение (увечье), заболевание сотрудника органов финансовой полиции наступили в связи с обстоятельствами, не связанными с исполнением служебных обязанностей или служебного долга.
      6. Для погребения умерших или погибших сотрудников и пенсионеров органов финансовой полиции выплачивается единовременная компенсация в размере трехмесячного денежного содержания.
 
      Статья 21. Жилищные права сотрудников и пенсионеров
                 органов финансовой полиции
 
      1. Сотрудники органов финансовой полиции пользуются правом первоочередного обеспечения жилой площадью из служебного жилищного фонда.
      2. Сотрудники органов финансовой полиции, состоящие на службе, могут приватизировать занимаемое ими жилище, приравненное к служебному, в порядке и на условиях, установленных законодательством.
      3. Сотрудники и пенсионеры органов финансовой полиции, а также семья погибшего сотрудника органов финансовой полиции не подлежат выселению из служебного жилища или жилища, приравненного к служебному, без предоставления другого жилища.
      4. В случае гибели сотрудника органов финансовой полиции при исполнении служебных обязанностей семья погибшего имеет право на получение не позднее одного года со дня его гибели жилой площади из государственного жилищного фонда на условиях и в порядке, установленных законодательством.
 
      Статья 22. Иные меры социальной защиты сотрудников и пенсионеров
                 органов финансовой полиции
 
      1. Сотрудникам оперативно-розыскных, следственных, строевых подразделений органов финансовой полиции по перечню, определяемому Правительством Республики Казахстан, с учетом проживающих вместе с ними членов семей, выплачивается денежная компенсация в размере, определяемом республиканским бюджетом на соответствующий год, на содержание жилища и оплату коммунальных услуг.
      2. В пределах, установленных Правительством Республики Казахстан, на сотрудников и пенсионеров органов финансовой полиции распространяются иные меры социальной защиты, устанавливаемые законодательством для сотрудников и пенсионеров органов внутренних дел.
 
               Глава 7. Заключительные и переходные положения
 
      Статья 23. Финансовое и материально-техническое обеспечение органов
                 финансовой полиции и порядок вступления в силу
                 настоящего Закона
 
      1. Финансирование расходов и материально-техническое обеспечение органов финансовой полиции производится из средств республиканского бюджета.
      2. Настоящий Закон вводится в действие с 1 января 2002 года.
 
      Статья 24. Ответственность сотрудников финансовой полиции и
                 право обжалования их противоправных действий
 
      1. За невыполнение или ненадлежащее выполнение своих служебных обязанностей сотрудники финансовой полиции несут в соответствии с законодательством дисциплинарную, уголовную и иную ответственность.
      2. Действия сотрудников финансовой полиции могут быть обжалованы в

 

установленном законодательством порядке.


     Статья 25. Надзор за деятельностью органов финансовой полиции


     Высший надзор за точным и единообразным применением органами

финансовой полиции законодательства Республики Казахстан осуществляют, в

установленном законодательством порядке, органы прокуратуры Республики

Казахстан.


     Президент

     Республики Казахстан


(Специалисты: Склярова И.В.,

              Умбетова А.М.)    





"Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысы 2001 жылғы 28 желтоқсан N 1735

      Қазақстан Республикасының Үкіметі қаулы етеді:
      "Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.
 

     Қазақстан Республикасының

         Премьер-Министрі



                                                                  Жоба



 
                         ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
                                  ЗАҢЫ
 
                        ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
                     ҚАРЖЫ ПОЛИЦИЯСЫ ОРГАНДАРЫ ТУРАЛЫ
 
      Осы Заң Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдарының құқықтық мәртебесiн, мiндеттерiн, ұйымдастыру мен қызметi қағидаттарын, өкiлеттiктерiн, сондай-ақ қаржы полициясы жүйесiн анықтайды.
 
                         1-тарау. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР
 
      1-бап. Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары
 
      Қазақстан Республикасының қаржы полициясы органдары (бұдан әрi - қаржы полициясы органдары) заңдарда белгiленген өкiлеттiктерi шегiнде жедел iздестiру қызметiн, алдын ала тергеудi және анықтауды, әкiмшiлiк өндiрiстi жүргiзу жолымен экономика және қаржы қызметi саласында қоғам мен мемлекет мүдделерiне қылмыстық және өзге де құқыққа қарсы қол сұғудың алдын алу, оны анықтау, жолын кесу, ашу мен тергеуге бағытталған құқық қорғау қызметiн жүзеге асыратын арнайы мемлекеттiк органдар болып табылады.
 
      2-бап. Қаржы полициясы органдарының мiндеттерi
 
      1. Қаржы полициясы органдарының мiндеттерi:
      1) өкiлеттіктерi шегiнде мемлекеттiң экономикалық қауiпсiздігін, кәсiпкерлiк қызмет субъектiлерiнiң, қоғамның және мемлекеттiң заңды құқықтары мен мүдделерiн қамтамасыз ету;
      2) экономика және қаржы саласындағы қылмыстар мен өзге де құқық бұзушылықтардың алдын алу, оларды анықтау, жолын кесу, ашу мен тергеу;
      3) экономика саласындағы сыбайлас жемқорлыққа және қылмысқа қарсы күрес саласындағы мемлекеттiк саясатты әзiрлеу мен iске асыруға қатысу;
      4) қаржы полициясы органдарының қарауына жатқызылған мәселелер бойынша халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыру;
      5) заң актiлерiмен анықталатын өзге де мiндеттер болып табылады.
 
      3-бап. Қаржы полициясы органдары қызметiнiң құқықтық негiзi
 
      Қаржы полициясы органдары қызметiнiң құқықтық негiзiн Қазақстан Республикасының K951000_ Конституциясы, кодекстерi, осы Заң және Қазақстан Республикасының өзге де нормативтiк құқықтық актiлерi құрайды.
 
      4-бап. Қаржы полициясы органдарын ұйымдастыру мен олардың
             қызметiнiң қағидаттары
 
      1. Қаржы полициясы органдарының қызметi заңдылық, барлығының заң мен сот алдындағы теңдiгi, адам және азамат құқықтары мен еркiндiктерiн, ар-намысын құрметтеу және сақтау, қаржы полициясы жүйесiнiң тұтастығы, қызметтiң жария және жария емес нысандарының үйлесуi және дара басшылық қағидаттарында жүзеге асырылады.
      2. Қаржы полициясы органдары мемлекеттік құпияларды қорғау туралы

 

заңдардың талаптарына қайшы келмейтiн шекте жария iс-қимыл жасайды.

     3. Заң актiлерiнде белгiленген жағдайларды қоспағанда, қаржы

полициясы органдарының қызметiне араласуға тыйым салынады.


                   2-тарау. ҚАРЖЫ ПОЛИЦИЯСЫНЫҢ ЖҮЙЕСI

                        ЖӘНЕ ҚЫЗМЕТIН ҰЙЫМДАСТЫРУ


     5-бап. Қаржы полициясының жүйесі


     1. Қаржы полициясының төмен тұрған құрылымдары жоғары тұрғандарына

бағынысты бiртұтас орталықтандырылған жүйесi бар.

     Қаржы полициясының бiртұтас жүйесiн:

     1) қаржы полициясы органдары, оның iшiнде:

     орталық атқарушы орган (бұдан әрi - уәкiлеттi орган);

     қаржы полициясының аумақтық және арнайы органдары;

     2) оқу орындары және уәкiлеттi орган оларға қатысты басқару органы

болып табылатын өзге де ұйымдар құрайды.


 
       2. Облыстардың, астананың, республикалық маңызы бар қаланың қаржы полициясының тиiстi бөлiмшелерi, сондай-ақ қаржы полициясының аймақаралық, аудандық, қалалық, қалалардағы аудандық бөлiмшелерi қаржы полициясының аумақтық органдары болып табылады.
      Қаржы полициясының көлiктегi тиiстi бөлiмшелерi қаржы полициясының арнайы органдары болып табылады.
      3. Қаржы полициясының аумақтық және арнайы органдары тиiстi әкiмшiлік-аумақтық бiрлiктiң шегiнде уәкiлеттi орган функцияларын жүзеге асырады.
      4. Уәкiлеттi органды, оның бөлiмшелерi мен оқу орындарын, сондай-ақ қаржы полициясы жүйесiне кiретiн ұйымдарды құру, қайта ұйымдастыру және тарату заңдарға сәйкес жүзеге асырылады.
      5. Қаржы полициясы жүйесiне кiретiн ұйымдардың қызметiн жүзеге асыру тәртiбi және ерекшелiктерi өзге заңдармен анықталады.
      6. Қаржы полициясы органдарының туы мен рәмiзi болады.
      Қаржы полициясы органдары туы мен рәмiзiнiң сипаттамасын Қазақстан Республикасының Президентi бекiтедi.
 
      6-бап. Уәкiлеттi орган
 
      1. Экономикалық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету мақсатында экономика және қаржы қызметi саласында қылмыстар мен құқық бұзушылықтардың алдын алу, оларды анықтау, жолын кесу, ашу және тергеу бойынша басшылықты, сондай-ақ заңдарда көзделген шекте салааралық үйлестiрудi әрi өзге де арнайы атқарушы және рұқсат етушi функцияларды жүзеге асырушы Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органы уәкiлеттi орган болып табылады.
      2. Уәкiлеттi орган:
      1) қаржы полициясы органдары мен ведомстволық бағыныстағы ұйымдар қызметiнiң негiзгi бағыттары бойынша iс-қимылдарына жалпы басшылықты, оларды үйлестiру мен келiсудi қамтамасыз етедi;
      2) қаржы полициясы органдарының жедел iздестiру, әкiмшiлiк, тергеу және анықтау қызметiнiң практикасын талдайды;
      3) экономикалық және қаржылық қылмыстарға қарсы күрестiң нысандары мен әдiстерiн жетiлдiредi, жедел iздестiру қызметiнiң стратегиясы мен тактикасын анықтайды, қаржы полициясы органдары қызметiнiң тиiмдiлiгiн арттыру жөнiнде шараларды әзiрлейдi және iске асырады;
      4) қаржы полициясы бөлiмшелерiнiң жұмысын бақылайды;
      5) Қазақстан Республикасының экономикалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiнде басқа мемлекеттiк органдармен өзара iс-қимыл жасасады;
      6) қаржы полициясы органдарының мамандарын даярлауды және кадрларының бiлiктiлiгiн арттыруды ұйымдастырады;
      7) қаржы полициясы органдары қызметiнiң басым бағыттарын айқындайды, оларды iске асырудың құқықтық, ұйымдастыру және экономикалық тетiктерiн әзiрлейдi;
      8) экономикалық және қаржылық қылмыстар мен құқық бұзушылықтарға қарсы күрес мәселелерi бойынша шетелдiк мемлекеттердiң құзыреттi органдарымен өзара iс-әрекет жасайды, өз өкiлеттiктерi шегiнде халықаралық ұйымдардың қызметiне қатысады;
      9) заңдарға сәйкес өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.
      3. Уәкiлеттi орган, оның бөлiмшелерi, сондай-ақ ведомстволық бағыныстағы ұйымдары қызметiнiң негiзгi мәселелерiн қарау үшiн уәкiлеттi орган басшысының жанынан консультативтiк-кеңес беру органы болып табылатын алқа құрылады.
      4. Заңдарда белгiленген негiзде және тәртiппен қабылданған уәкiлеттi органның нормативтiк құқықтық актiлерi Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында орындалуға мiндеттi.
 
      7-бап. Уәкiлетті органның басшысы
 
      1. Уәкiлеттi органның басшысы мен оның орынбасарлары заңдарға сәйкес қызметке тағайындалады және қызметтен босатылады.
      2. Басшы өз өкiлеттiктерi шегінде шешiмдер қабылдауда дербес және уәкiлеттi органның қызметi үшiн жеке жауапты болады.
      3. Басшы заңдарға сәйкес:
      1) уәкiлеттi органға басшылықты жүзеге асырады;
      2) барлық мемлекеттiк органдар мен ұйымдарда уәкiлеттi органды бiлдiредi;
      3) қаржы полициясы органдары бөлiмшелерi мен оқу орындарының, сондай-ақ ведомстволық бағыныстағы ұйымдардың басшыларын тағайындайды;
      4) өз орынбасарларының, қаржы полициясы органдары бөлiмшелерi мен оқу орындарының, сондай-ақ ведомстволық бағыныстағы ұйымдардың басшыларының құқықтары мен мiндеттерiн айқындайды;
      5) өз өкiлеттiктерi шегiнде қаржы полициясы органдары мен ведомстволық бағыныстағы ұйымдардың орындауы үшiн мiндеттi бұйрықтар шығарады және нұсқаулар бередi;
      6) Қазақстан Республикасының Yкiметi бекiткен штат саны лимитiнiң шегiнде уәкiлеттi органның, оның бөлiмшелерiнiң және қаржы полициясы органдары оқу орындарының құрылымын, және қаржы полициясы органдарының бөлiмшелерi мен оқу орындары туралы ережелердi бекiтедi;
      7) мiндеттi арнайы тексеруден өткен Қазақстан Республикасының

 

азаматтарын қаржы полициясы органдарының кадр құрамына қабылдайды, арнайы

атақтарды бередi;

     8) қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiн қызметке тағайындайды

және қызметтен босатады;

     9) алқаның сандық құрамын және, ереже бойынша, орынбасарларының,

бөлiмшелер басшыларының және өзге де лауазымды тұлғалардың iшiнен, жеке

құрамын бекiтедi, сондай-ақ алқа отырыстарын дайындау мен өткiзу тәртiбiн

айқындайды;

     10) заң актiлерiнде көзделген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.


                  3-тарау. ҚАРЖЫ ПОЛИЦИЯСЫ ОРГАНДАРЫНЫҢ

                          МIНДЕТТЕРI МЕН ҚҰҚЫҚТАРЫ


     8-бап. Қаржы полициясы органдарының мiндеттерi


     1. Қаржы полициясы органдары алдында қойылған мiндеттерiне сәйкес, өз

өкiлеттiктерi шегiнде:


 
       1) жасалған немесе жасалуға дайындалып жатқан қылмыстар туралы арыздар мен хабарламаларды қабылдауға, тiркеуге және қарауға, олардың алдын-алу, ашу, қылмыс жасаған адамдарды ұстау, және қоғамға қауiптi зардаптарын болдырмау жөнiнде шаралар қолдануға;
      2) қылмыстық iс жүргiзу заңдарында көзделген жағдайларда және тәртiппен анықтау мен алдын ала тергеудi жүзеге асыруға;
      3) әкiмшiлiк құқық бұзушылықтардың алдын алуға, оларды анықтауға және жолын кесуге;
      4) жедел iздестiру шараларын жүзеге асыру, қылмыстық процесте пайдалану үшiн олардың нәтижелерiн бекiту жолымен қылмыстарды анықтауды, олардың алдын алуды, жолын кесудi және ашуды қамтамасыз етуге, өндiрiсiндегi қылмыстық iстер бойынша жедел iздестiру шараларын жүргiзу туралы тергеушiнiң жазбаша тапсырмалары мен прокурордың нұсқауларын, сондай-ақ сот ұйғарымдарын орындауға;
      5) қаржы полициясы органдарының қарауына жатқызылған қылмыстық iстер және әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы iстер бойынша адамдарды;
      мемлекет мүддесiне берiлген талап бойынша орналасқан жерi белгiсiз болған кезде жауапкердi iздестiрудi жүзеге асыруға;
      6) экономикалық құқық бұзушылықтармен келтiрiлген мүлiктiк залалды орнына келтiрудi қамтамасыз етуге шаралар қолдануға;
      7) сыбайлас жемқорлық қылмыстары мен құқық бұзушылықтарының алдын алуға, оларды анықтауға және жолын кесуге;
      8) қылмыстық процеске қатысушылар мен өзге де тұлғалардың өмiрiн, денсаулығын, абыройын, қадiр-қасиетiн және мүлкiн қорғау бойынша заңдарда көзделген шараларды қабылдауға;
      9) мемлекеттiк, коммерциялық құпияны және жүктелген мiндеттердi атқару кезiнде алынған басқа да ақпаратты сақтауға;
      10) заң актiлерiнде көзделген өзге де мiндеттердi жүзеге асыруға мiндеттi.
 
      9-бап. Қаржы полициясы органдарының құқықтары
 
      1. Қаржы полициясы органдарына оларға жүктелген мiндеттердi орындау үшiн, өкiлеттiктерi шегiнде және заңдарда белгiленген тәртiппен мынадай құқықтар берiледi:
      1) жалпы және арнайы жедел іздестiру шараларын жүзеге асыру;
      2) тек қана өндiрiстегi материалдар мен қылмыстық iстер бойынша ұйымдардың басшылары мен басқа да лауазымды тұлғаларынан, сондай-ақ жеке тұлғалардан құжаттарға, материалдарға, статистикалық деректер мен өзге де мәлiметтерге рұқсаты болуы және оларды берудi талап ету, олардың көшiрмелерiн алу, түсiнiктемелер алу, шақыру бойынша келуден жалтарып жүрген тұлғаларды мәжбүрлеп әкелу;
      3) қылмыстық iс жүргiзу заңдарына және әкiмшiлiк заңдарға сәйкес құжаттарды, тауарларды, заттарды немесе өзге де мүлiктi алып қою немесе алуды жүргiзу;
      4) заңдарда көзделген тәртiппен тиiстi уақытша ұстау изоляторларын, тергеу изоляторларын пайдалану;
      5) ұсталғандарды және қамауға алынған адамдарды айдауылдау;
      6) қаржы полициясы органдарының қарауына жатқызылған мәселелер бойынша шетелдiк мемлекеттердiң құзыреттi органдарымен, халықаралық ұйымдармен ынтымақтасу;
      7) әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы хаттамалар жасау мен iстердi қарау, әкiмшiлiк ұстауды жүзеге асыру, сондай-ақ әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы заңдарда көзделген басқа да шараларды қолдану;
      8) салықтық тексеру және мемлекеттiк қызметке орналасуға үмiткерлердiң, мемлекеттiк қызметшiлердiң және мемлекеттiк қызметтен босатылған тұлғалардың декларацияларын тексеру жүргiзуде салық қызметi органдарына қолдаухаты (өтiнiшi) бойынша жәрдем беру;
      9) заңдарда көзделген жағдайларда уәкiлеттi органдар мен лауазымды тұлғалардан ревизия, тексерiс, аудит және бағалау жүргiзудi талап ету;
      10) кәсiпорындардың, мекемелердiң, ұйымдардың (меншiк нысанына қарамастан) аумағына кедергiсiз, ал әскери бөлiмдердiң және басқа да режимдi объектiлердiң аумағына - олардың басшыларының келiсiмi бойынша, тергеу, анықтау және жедел iздестiру шараларын жүргiзу мақсатымен кез келген уақытта кiру;
      11) заңдарда белгiленген тәртiппен қаржы полициясы органдарына жүктелген мiндеттердi шешудi қамтамасыз ететiн ақпарат жүйелерiн құру және пайдалану, алдын ала тергеу, анықтау, әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы iстер бойынша өндiрiс барысында зерттеулер ұйымдастыру;
      12) заңдарда белгiленген тәртiппен ғылыми-зерттеу, оқыту, баспа

 

қызметiн жүзеге асыру;

     14) заң актiлерiнде көзделген өзге де әрекеттердi орындау.

     2. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi заңдарда белгiленген

тәртiппен қаруды, оқ-дәрiлердi, арнайы құралдарды сақтауға, алып жүруге

және қолдануға, сондай-ақ қажет болған кезде күш, оның iшiнде күрестiң

жауынгерлiк тәсiлдерiн, қолдануға құқығы бар.


                    4-тарау. ҚАРЖЫ ПОЛИЦИЯСЫ ОРГАНДАРЫ

                   ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРIНIҢ КYШ, АРНАЙЫ ҚҰРАЛДАР

                            ЖӘНЕ ҚАРУ ҚОЛДАНУЫ


     10-бап. Күш және арнайы құралдар қолдану



 
       Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi күш, оның iшiнде күрестiң жауынгерлiк тәсiлдерiн, және тiзбесiн Yкiмет анықтайтын арнайы құралдарды:
      1) азаматтарға, қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне және өзге де елдiң экономикалық қауiпсiздiгiн қорғау және қылмысқа қарсы күрес бойынша қызметтiк немесе азаматтық борышын орындайтын тұлғаларға шабуылды тойтару;
      2) құқық бұзушылықтардың жолын кесу және құқық бұзушыларды, егер осы адамдар заңды өкiмдерге немесе талаптарға бағынбаса немесе өзге де қарсылық көрсетсе, немесе айналасындағыларға немесе өзiне зиян келтiруi мүмкiн болса, оларды құқық қорғау органының үй-жайларына жеткiзу;
      3) ұсталғандарды, қамауға алынған адамдарды, егер осы адамдар айналасындағыларға немесе өзiне зиян келтiрумен түйiндес заңды өкiмдерге немесе талаптарға бағынбаса немесе өзге де қарсылық көрсетсе, немесе, айдауылдау;
      4) қажеттi қорғаныс пен аса қажеттiлiктiң өзге де жағдайлары кезiнде қолданады.
 
      11-бап. Қару қолдану
 
      1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi Қазақстан Республикасының заң актiлерiнде белгiленген шекте жауынгерлiк қол атыс қаруын:
      1) азаматтардың өмiрi мен денсаулығына қауiп төнгенде оларды қылмыстық қол сұғудан қорғау;
      2) қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне және олардың отбасы мүшелерiне, сондай-ақ Қазақстан Республикасы қаржы және салық органдарының иелiгiндегi, пайдаланысындағы немесе бақылауындағы күзетiлетiн тауарларға, ғимараттарға, үй-жайларға, құрылыстарға және көлiк құралдарына шабуылды тойтару;
      3) қарулы қарсылық көрсеткен, қылмыс жасаған, тұтқыннан қашқан (әкiмшiлiк қамаудағылардан басқа) адамдарды ұстау, қарулы адамдарды ұстау;
      4) егер жүргiзушi қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң заңды

 

талаптарына бағынбай азаматтардың өмiрi мен денсаулығына қауiп төндiретiн

болса, көлiк құралдарын зақымдау жолымен тоқтату;

     5) жануарлар шабуылынан қорғану;

     6) қару қолдану туралы ескерту, дабыл белгiсiн беру немесе көмекке

шақыру;

     7) қажеттi қорғаныс пен аса қажеттiлiктiң өзге де жағдайлары кезiнде

қолдануға құқылы.

     2. Жауынгерлiк қол атыс қаруын қолданудың барлық жағдайларында қаржы

полициясы органдарының қызметкерi:

     1) айналасындағы азаматтардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету, зардап

шеккендерге шұғыл медициналық көмек көрсету үшiн қажеттi шаралар

қабылдауға;

     2) тiкелей бастығына қару қолданғаны туралы баяндауға, ал қару мен

арнайы құралдарды қолдануы адам өлiмiне немесе өзге де ауыр зардаптарға

әкеп соқтырған жағдайларда кiдiрiссiз прокурорды хабардар етуге мiндеттi.


     12-бап. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң

             күш қолдануы, арнайы құралдарды және қаруды

             қолдануы бойынша шектеулер


     Әйелдерге, мүгедектiк белгiлерi анық адамдарға және жасы белгiлi

немесе анық болып тұрса кәмелетке толмағандарға қатысты, олар

айналасындағылардың өмiрiне және денсаулығына қауiп төндiретiн шабуыл,

топтасып шабуыл жасаған немесе қарулы қарсылық көрсеткен жағдайларды

қоспағанда, күш қолдануды, арнайы құралдар мен қаруды қолдануға тыйым

салынады.


                     5-тарау. ҚАРЖЫ ПОЛИЦИЯСЫ ОРГАНДАРЫ

                      ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРIНIҢ ҚҰҚЫҚТЫҚ ЖАҒДАЙЫ


     13-бап. Қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң

             еңбегiн құқықтық реттеу мен жағдайы


     1. Еңбек қатынастары:


 
       1) қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң еңбек қатынастары осы Заңмен, Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтетiн Қаржы полициясы органдарында қызмет өткеру туралы ережемен, сондай-ақ осы Заңға қайшы келмейтiн бөлiгiнде мемлекеттiк қызмет және еңбек туралы заңдармен реттеледi;
      2) қаржы полициясы органдарының мамандары мен жұмысшыларының еңбек қатынастары мемлекеттiк қызмет және еңбек туралы заңдармен реттеледi.
      2. Қаржы полициясы органдарының қызметiнде немесе кадрларында тұрған, белгiленген тәртiппен арнайы атақ берiлген Қазақстан Республикасының азаматы қаржы полициясы органдарының қызметкерi болып табылады.
      Қаржы полициясы органдарының кадрына енгiзу тәртiбi мен шарттары Қаржы полициясы органдарында қызмет өткеру туралы ережемен анықталады.
      3. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi мемлекеттiк өкiмет өкiлi болып табылады және мемлекеттiң қорғауында болады. Қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң заңды талаптарын барлық азаматтар мен лауазымды тұлғалар орындауға мiндеттi.
      4. Қаржы полициясы органдарының қызметкерiне Қаржы полициясы органдарында қызмет өткеру туралы ережеде көзделген тәртiппен оның жеке басын және өкiлеттiктерiн растайтын белгiленген үлгiдегi қызметтiк куәлiк пен жетон берiледi. Куәлiк пен жетонның сипаттамасын уәкiлеттi орган бекiтедi.
      5. Қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң заңды талаптарын орындамау, қорлау, қарсылық көрсету, зорлықпен қорқыту немесе оның өміріне, денсаулығына, ар-намысына, қадір-қасиеті мен мүлкiне қол сұғу, оған жүктелген мiндеттердi орындауға бөгет жасайтын басқа iс-әрекеттер жасау, сондай-ақ оның қызметтiк борышын орындауына байланысты отбасы мүшелерi мен жақын туыстарының өмiрiне, денсаулығына, ар-намысына, қадiр-қасиетi мен мүлкiне қол сұғу заң актiлерiмен белгiленген жауапкершiлiкке әкелiп соғады.
      6. Қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң қызметтiк iс-әрекетiне араласуға, осыған заң актiлерiмен тура уәкiлеттік берiлген тұлғалардан басқа, ешкiмнiң құқы жоқ. Қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң iс-әрекетiне құқыққа қарсы араласу заң актілерiнде белгiленген жауапкершiлiкке әкелiп соғады.
      7. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi республиканың аумағында лауазымына және ведомствоiшiлiк бағыныстылығына, уақытқа қарамастан, оған азаматтар немесе лауазымды тұлғалар экономика қызметi саласындағы құқық бұзушылық туралы арыз немесе хабарлама берген жағдайда немесе сондайды тiкелей анықтаған жағдайда, экономикалық қызмет саласындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу мен жақын арадағы қаржы полициясы органдарының бөлiмшесiне хабарлау бойынша өзiне берiлген құқықтарды толығымен пайдалануға мiндеттi.
      8. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi өзiне қатысты қабылданған шешiмдер мен әрекеттерге жоғары тұрған лауазымды тұлғаға немесе сотқа шағымдануға құқылы.
      9. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi, егер оның әрекеттерi заңдарға сәйкес жүзеге асырылса, арнайы құралдарды, күш пен қаруды қолданудан келтiрiлген зиянға жауап бермейдi.
      10. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi үшiн жұмыс уақытының ұзақтығы еңбек туралы заңдарға сәйкес белгiленедi. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi кезек күттiрмейтiн жедел және тергеу iс-шараларын орындау қажет болған жағдайда белгiленген уақыттан тыс, сондай-ақ түнгi уақытта, демалыс және мейрам күндерi қызметтiк мiндеттерiн атқаруға тартылуы мүмкiн.
      11. Мемлекеттiң экономикалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi мiндеттердi шешу үшiн қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi қаржы полициясы органдарының кадрларында қалдырыла отырып, Үкiмет айқындайтын тәртiппен мемлекеттiк органдарға iссапарға жiберiлуi мүмкiн.
 

     14-бап. Қаржы полициясы органдарының

             қызметкерлерiмен қызмет өткеру


 
 
       1. Қаржы полициясы органдарына қызметке он сегiз жасқа толған, өзiнiң жеке, моральдық, iскерлiк, кәсiби қасиеттерi, бiлiм деңгейi мен денсаулық жағдайы жөнiнен қаржы полициясы органдарында қызмет өткеруге жарамды Қазақстан Республикасының азаматтары қабылданады.
      2. Қаржы полициясы органдарының оқу орындарына оқуға он алты жасқа толған, орта бiлiмi бар, денсаулық жағдайы жөнiнен қаржы полициясы органдарында қызмет өткеруге жарамды адамдар алынады.
      3. Қаржы полициясы органдарына қызметке 40 жастан аспаған, ал қатардағы және кiшi басшы құрамның лауазымдарына - 32 жастан аспаған Қазақстан Республикасының азаматтары қабылданады.
      4. Қаржы полициясы органдарына қызметке бұрын сотталған және қылмыстық жауапкершiлiктен ақтауға болмайтын негiздер бойынша босатылған, сондай-ақ мемлекеттiк органдардан терiс себептермен босатылған адамдар қабылданбайды.
      5. Қаржы полициясы органдарына қызметке алынған азаматтар мәтiнiн Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн ант бередi.
      6. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне саяси партияларда, кәсiби одақтарда тұруға, қандай да болсын саяси партияны қолдауға, ереуiлдер ұйымдастыруға және оларды өткiзуге қатысуға, өзге ақылы қызметке орналасуға (оқытушылық, ғылыми және өзге де шығармашылық қызметтен басқа), кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асыруға, сондай-ақ коммерциялық ұйым басқару органының немесе бақылау кеңесiнiң құрамына кiруге тыйым салынады.
      7. Қаржы полициясы органдарының қатардағы және басшы құрамының

 

лауазымдарына тағайындалған немесе кадрларына енгiзiлген әскери

мiндеттiлер, қаржы полициясы органдары оқу орындарының курсанттары мен

тыңдаушыларын қоса, белгiленген тәртiппен әскери есептен шығарылып, қаржы

полициясы органдарының арнайы есебiнде тұрады.


     15-бап. Қаржы полициясы органдарындағы қызметтің

             шектi жасы


     1. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң қызметте болуының шектi

жасы:

     1) қатардағы және кiшi басшы құрам тұлғалары үшiн - 45 жасқа;

     2) орта басшы құрам, сондай-ақ майор мен подполковник арнайы

атақтарындағы аға басшы құрам тұлғалары үшiн - 45 жасқа, полковник арнайы

атағындағы тұлғалар үшiн - 50 жасқа;

     3) жоғары басшы құрам тұлғалары үшiн - 55 жасқа белгiленедi.

     2. Қажет болған жағдайда қаржы полициясы органдарының жекелеген

қызметкерлерiне Қаржы полициясы органдарында қызмет өткеру туралы ережемен

анықталатын тәртiппен қызмет мерзiмi ұзартылуы мүмкін.


     16-бап. Қаржы полициясы органдарындағы қызметтi

             тоқтату негiздерi


     1. Қаржы полициясы органдарындағы қызметтi тоқтату үшiн негiздер:

     1) осы Заңда белгiленген тәртiппен қызметтен босатылу;

     2) Қазақстан Республикасының азаматтығын жоғалту;

     3) қаржы полициясы органдарының қызметкерiн заңда белгіленген

тәртiппен хабар-ошарсыз кеткен немесе әрекетке қабiлетсiз деп тану;

     4) қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң өлiмi;

     5) оның лауазымымен сыйыспайтын қызметпен айналысуы;

     6) соттың айыптау үкiмiнiң заңды күшiне енуi немесе ақтауға болмайтын

негiздер бойынша қылмыстық iстiң қысқартылуы.

     2. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi:

     1) зейнетақыға құқық беретiн қызмет өткерген жылдары (қызмет мерзiмi)

бойынша;

     2) қызметте болудың шектi жасына жетуi бойынша;

     3) денсаулық жағдайы бойынша - тиiстi комиссияның қызметке

жарамсыздығы немесе шектеулi жарамдылығы туралы қорытындысы негiзiнде;

     4) штаттың қысқаруына байланысты;

     5) өз қалауымен;

     6) келiсiм-шартты бұзуға байланысты;

     7) аттестациямен белгiленген тәртiпте қызметке сай келмеуi бойынша;

     8) сынақ мерзiмi кезiнде қызметке жарамсыздығы анықталған жағдайда;

     9) кiр келтiретiн терiс қылық жасағанда;

     10) қызмет тәртiбiн ұдайы бұзуы үшiн;

     11) еңбек туралы заңдарда көзделген өзге жағдайларда жұмыстан

босатылады.

     3. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi әскери есепке

қойылуымен запасқа шығарылады, егер олар әскери қызметке жарамды тұлғалар

запасында тұру үшiн заңдарда белгiленген шектi жасына жетпеген болса.


     17-бап. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң

             арнайы атақтары


     1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне мынадай арнайы

атақтар белгiленедi және берiледi:

     1) қатардағы құрам:

     қатардағы қаржы полицейi;

     2) кiшi басшы құрам:

     қаржы полициясы кiшi сержанты;

     қаржы полициясы сержанты;

     қаржы полициясы аға сержанты;

     қаржы полициясы старшинасы;

     3) орта басшы құрам:

     қаржы полициясы кiшi лейтенанты;

     қаржы полициясы лейтенанты;

     қаржы полициясы аға лейтенанты;

     қаржы полициясы капитаны;

     4) аға басшы құрам:

     қаржы полициясы майоры;

     қаржы полициясы подполковнигi;

     қаржы полициясы полковнигi;

     5) жоғары басшы құрам:

     қаржы полициясы генерал-майоры;

     қаржы полициясы генерал-лейтенанты.

     2. Жоғары басшы құрамның арнайы атақтарын Қазақстан Республикасының

Президентi бередi.

     Кiшi, орта және аға басшы құрамның арнайы атақтарын беру (олардан

айыру) тәртiбi Қаржы полициясы органдарында қызмет өткеру туралы ережемен

анықталады.


                   6-тарау. ҚАРЖЫ ПОЛИЦИЯСЫ ОРГАНДАРЫНЫҢ

                ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРI МЕН ЗЕЙНЕТКЕРЛЕРIН ӘЛЕУМЕТТIК

                                  ҚОРҒАУ


     18-бап. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне

             еңбекақы төлеу, оларды зейнетақымен және өзгедей

             қамтамасыз ету



 
       1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне еңбекақы төлеу Қазақстан Республикасының Президентi бекiтетiн мемлекеттiк бюджет есебiнен ұсталатын Қазақстан Республикасы органдарының қызметкерлерiне еңбекақы төлеудiң бiртұтас жүйесiнiң негiзiнде белгiленедi және лауазымдық жалақыға, арнайы атақтар үшiн қосымша төлемге, жылына екi лауазымдық жалақы мөлшерiндегi сауықтыруға арналған жәрдемақыға; қызмет өткерудiң ерекше жағдайлары үшiн үстемеақыға; Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген өтемақыларға; орын ауыстыру кезiндегi көшерақы және қызметтен босатылу кезiндегi бiржолғы жәрдемақыға сүйене отырып анықталады.
      2. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң ақшалай жабдықталымы заңдарда белгiленетiн ақшалай үлестен және қызмет өткерудiң ерекше жағдайлары үшiн үстемеақыдан тұрады.
      3. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң ақшалай үлесi лауазымдық жалақыдан және арнайы атақ үшiн қосымша төлемнен тұрады.
      4. Ведомстволық бағыныстағы ұйымдардың жұмыскерлерiне еңбекақы төлеу шарттары мен тәртiбi заңдарға сәйкес анықталады.
      5. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi үлгiлерi мен тиесiлiк нормаларын Қазақстан Республикасының Yкiметi белгілейтiн тегiн нысандық әрi арнайы киiм-кешекпен қамтамасыз етiледi.
      6. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiн зейнетақымен қамтамасыз ету iшкi iстер органдарының қызметкерлерiн зейнетақымен қамтамасыз ету туралы заңдарда белгiленген тәртiппен және шарттарда жүзеге асырылады.
      Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң қызмет өткерген жылдарын есептеу iшкi iстер органдарының қызметкерлерi үшiн заңдарда белгiленген тәртiппен жүргізiледi.
      7. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне асыраушысынан айырылған жағдайда және мүгедектiгi бойынша берiлетiн мемлекеттiк әлеуметтiк жәрдемақыларды тағайындау iшкi iстер органдарының қызметкерлерi үшiн заңдарда белгiленген тәртiппен және шарттарда жүргiзiледi.
 
      19-бап. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң
              демалысы
 
      1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне ұзақтығы отыз

 

күнтiзбелiк күн жыл сайынғы демалыс, сондай-ақ заңдарда көзделген өзге де

демалыс берiледi.

     2. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне қосымша ақы төленетiн

демалыс (күнтiзбелiк есеппен) қызмет өткерген жылдарына қарай:

     он жылдан аса қызмет өткерген жылдары барларға - ұзақтығы бес

күнтiзбелiк күн;

     он бес жылдан аса қызмет өткерген жылдары барларға - ұзақтығы он

күнтiзбелiк күн;

     жиырма жылдан аса қызмет өткерген жылдары барларға - ұзақтығы он бес

күнтiзбелiк күн мерзiмге берiледi.


     20-бап. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi қаза

             тапқан (қайтыс болған) немесе мертiккен жағдайда

             кепiлдiктер



 
       1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi қызметтiк мiндеттерiн немесе қызметтiк борышын атқару кезiнде мертiккен жағдайда оған, ал ол қаза тапқан (қайтыс болған) жағдайда - оны алуға құқығы бар адамдарға бiржолғы өтемақы төленедi.
      Бiржолғы өтемақыны төлеу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Yкiметi белгiлейдi.
      2. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде немесе қызметтен босатылған кейiнгi бiр жылдың iшiнде қызметтiк мiндеттерiн немесе қызметтiк борышын атқару кезiнде алған жарақатынан қаза тапқан (қайтыс болған) жағдайда оның отбасына соңғы атқарған лауазымы бойынша алпыс айлық ақшалай үлесi мөлшерiнде бiржолғы өтемақы төленедi.
      3. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерiне қызметтiк мiндеттерiн немесе қызметтiк борышын атқару кезiндегi жарақаты, жаралануы (контузия алуы), мертiгуi, науқастануы салдарынан болған мүгедектiк белгiленгенде, оларға:
      1) 1-топтағы мүгедекке - отыз айлық ақшалай үлесi;
      2) 2-топтағы мүгедекке - он сегiз айлық ақшалай үлесi;
      3) 3-топтағы мүгедекке - алты айлық ақшалай үлесi мөлшерiнде бiржолғы өтемақы төленедi.
      4. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi қызметтiк мiндеттерiн немесе қызметтiк борышын атқару кезiнде мүгедектiкке әкеп соқтырмаған ауыр мертiккен (жараланған, жарақат, контузия алған) жағдайда оларға бiр жарым айлық ақшалай үлесi мөлшерiнде, орташа деңгейде мертiккен жағдайда - бiр айлық ақшалай үлесi мөлшерiнде, жеңiл мертiккен жағдайда - жарты айлық ақшалай үлесi мөлшерiнде бiржолғы өтемақы төленедi.
      5. Қаржы полициясы органдары қызметкерiнiң қазасы (қайтыс болуы), жарақаты, жаралануы (мертiгуi), науқастануы қызметтiк мiндеттерiн немесе қызметтiк борышын орындауға қатысы жоқ жағдаяттарға байланысты болғаны белгiленген тәртiппен дәлелденсе, бiржолғы өтемақы төленбейдi.
      6. Қаржы полициясы органдарының қайтыс болған немесе қаза тапқан қызметкерлерi мен зейнеткерлерiн жерлеу үшiн үш айлық ақшалай үлесi мөлшерiнде бiржолғы өтемақы төленедi.
 
      21-бап. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi мен
              зейнеткерлерiнiң тұрғын үй құқығы
 
      1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi қызметтiк тұрғын үй қорынан тұрғын алаңмен бiрiншi кезекте қамтамасыз етiлу құқығын пайдаланады.
      2. Қызметте тұрған қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi тұрып жатқан қызметтiкке теңестiрiлген тұрғын үй-жайларын заңдарда белгiленген тәртiппен және шарттарда жекешелендiре алады.
      3. Егер басқа тұрғын үй-жайлар берiлмесе қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi мен зейнеткерлерi, сондай-ақ қаржы полициясы органдарының қаза тапқан қызметкерiнiң отбасы қызметтiк тұрғын үй-жайлардан немесе қызметтiкке теңестiрiлген тұрғын үй-жайлардан шығарылуға жатпайды.
      4. Қаржы полициясы органдарының қызметкерi қызметтiк мiндеттерiн атқару кезiнде қаза тапқан жағдайда қаза тапқан адамның отбасы ол қаза тапқан күннен бастап бiр жылдан кешiктiрiлмей заңдарда белгiленген шарттарда және тәртiппен мемлекеттiк тұрғын үй қорынан тұрғын алаң алуға құқылы.
 
      22-бап. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi мен
              зейнеткерлерiн әлеуметтік қорғаудың өзге шаралары
 
      1. Қаржы полициясы органдарының жедел iздестiру, тергеу, саптық бөлiмшелерiнiң қызметкерлерiне Қазақстан Республикасының Yкiметi анықтайтын тiзбе бойынша, олармен бiрге тұрып жатқан отбасы мүшелерiн есепке алып, тұрғын үй ұстауға және коммуналдық қызметтердi төлеуге тиiстi

 

жылға арналған республикалық бюджетпен анықталатын мөлшерде ақшалай

өтемақы төленедi.

     2. Қазақстан Республикасының Yкiметi белгiлеген шекте, қаржы

полициясы органдарының қызметкерлерi мен зейнеткерлерiне Қазақстан

Республикасының iшкi iстер органдарының қызметкерлерi мен зейнеткерлерiне

заңдарда белгiленетiн әлеуметтiк қорғаудың өзге шаралары таралады.


                  7-тарау. ҚОРЫТЫНДЫ ЖӘНЕ ӨТПЕЛI ЕРЕЖЕЛЕР


     23-бап. Қаржы полициясы органдарын қаржылық және

             материалдық-техникалық қамтамасыз ету

             және осы Заңның күшiне ену тәртiбi


     1. Қаржы полициясы органдарының шығыстарын қаржыландыру және оларды

материалдық-техникалық қамтамасыз ету республикалық бюджет қаражатынан

жүргiзiледi.

     2. Осы Заң 2002 жылғы 1 қаңтардан бастап қолданысқа енгiзiледi.


     24-бап. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң

             жауапкершiлiгi және олардың құқыққа қарсы

             әрекеттерiне шағымдану құқығы



 
       1. Қаржы полициясы органдарының қызметкерлерi өздерiнiң қызметтік міндеттерін орындамағаны немесе тиiсті орындамағаны үшiн заңдарға сәйкес тәртiптiк, қылмыстық және өзге де жауапкершiлiкке тартылады.
      2. Қаржы полициясы органдары қызметкерлерiнiң iс-әрекеттерiне

 

заңдарда белгiленген тәртiппен шағым берiлуi мүмкiн.


     25-бап. Қаржы полициясы органдарының қызметiн қадағалау


     Қаржы полициясы органдарының Қазақстан Республикасының заңдарын дәл

және бiрыңғай қолдануына жоғары қадағалауды Қазақстан Республикасының

прокуратура органдары заңдарда белгiленген тәртiппен жүзеге асырады.


     Қазақстан Республикасының

            Президентi            



Мамандар:

     Багарова Ж.А.,

     Қасымбеков Б.А.