О проекте Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам недропользования и проведения нефтяных операций в Республике Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 8 сентября 2005 года N 902

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан "О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам недропользования и проведения нефтяных операций в Республике Казахстан".

Премьер-Министр

Республики Казахстан

Проект

Закон Республики Казахстан

"О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам недропользования и проведения нефтяных операций в Республике Казахстан"

Статья 1. Внести изменения и дополнения в следующие законодательные акты Республики Казахстан:

1. В Закон Республики Казахстан от 28 июня 1995 г. "О нефти" (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1995 г., N 11, ст. 76; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., N 11, ст. 150; 1999 г., N 21, ст. 787; 2003 г., N 6, ст. 34; N 11, ст. 56; 2004 г., N 22, ст. 131; 2004 г., N 23, ст. 142):

1) подпункт 36) статьи 1 изложить в следующей редакции:

"36) уполномоченный орган по изучению и использованию недр - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование в области геологического изучения, рационального и комплексного использования недр;";

2) пункт 1 статьи 6 дополнить подпунктом 10-1) следующего содержания:

"10-1) разработка и утверждение нормативно-технических документов в нефтегазовой отрасли.";

3) дополнить статьями 6-1 и 6-2 следующего содержания:

"Статья 6-1 Компетенция уполномоченного органа по изучению и использованию недр

1. В компетенцию уполномоченного органа по изучению и использованию недр входит:

1) подготовка и выдача геологического и горного отводов;

2) согласование программы работ на осуществление разведки или добычи;

3) предоставление компетентному органу копии протоколов согласования годовых программ работ, в двухнедельный срок со дня утверждения таких программ;

4) согласование изменений в годовую программу работ, предложенных подрядчиком;

5) согласование годовых рабочих программ при положительном заключении государственной экологической экспертизы уполномоченного органа в области охраны окружающей среды.

Статья 6-2 Компетенция уполномоченного органа в области охраны окружающей среды

1. В компетенцию уполномоченного органа в области охраны окружающей среды входит:

1) осуществление государственного контроля в области охраны недр;

2) согласование программ мероприятий по предотвращению аварий и иных опасных ситуаций при проведении нефтяных операций, при строительстве и эксплуатации нефтегазопроводов.";

4) в пункте 5 статьи 26-1 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

5) в статье 30-1:

в пункте 4 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр при положительном заключении государственной экологической экспертизы уполномоченного органа в области охраны окружающей среды";

в пункте 5 слова "Уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "Уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

в пункте 6 слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр";

в пункте 7 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

6) в пункте 2 статьи 30-2:

слово "утверждать" заменить словом "согласовывать";

слова "уполномоченном органе по охране окружающей среды" заменить словами "уполномоченном органе в области охраны окружающей среды";

7) в статье 30-3 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

8) в статье 30-5:

пункт 1 дополнить частями второй и третьей следующего содержания:

"К подрядчикам, осуществляющим нефтяные операции по контрактам на недропользование, которым на 1 декабря 2004 года были утверждены (согласованы) в уполномоченном органе программы по утилизации попутного газа, часть первая настоящей статьи не применяется до завершения срока реализации программы утилизации.

Подрядчики, осуществляющие нефтяные операции по контрактам на недропользование по состоянию на 1 декабря 2004 года и не располагающие программами по утилизации попутного газа, указанным в части второй настоящего пункта, действие части первой не распространяется при условии разработки и согласования в компетентном органе и в уполномоченном органе по охране окружающей среды указанной программы до 31 марта 2006 года.";

в пункте 3 слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр", слова "центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области охраны окружающей среды" заменить словами "уполномоченным органом в области охраны окружающей среды";

в пункте 4 слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр", "уполномоченный орган по использованию и охране недр и центральный исполнительный орган в области охраны окружающей среды" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр и уполномоченный орган в области охраны окружающей среды";

9) в пункте 2 статьи 30-7 слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр";

10) в пункте 4 статьи 31 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

11) в статье 36-2:

в пункте 3 слова "наличии соответствующего заключения уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "при наличии положительного заключения государственной экологической экспертизы уполномоченного органа в области охраны окружающей среды";

в пункте 4 слова "при наличии соответствующего заключения по проекту, описывающего такое нагнетание, выданного уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "при наличии положительного заключения государственной экологической экспертизы по проекту, описывающего такое нагнетание, выданного уполномоченным органом в области охраны окружающей среды";

12) в пункте 2 статьи 36-3:

слово "компетентного" заменить словом "уполномоченного";

слово "Компетентный" заменить словом "Уполномоченный";

слова "утвержденной центральным исполнительным органом Республики Казахстан в области охраны окружающей среды." заменить словами "согласованной с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.";

13) в подпункте 12) статьи 41 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

14) заголовок и пункт 1 статьи 53 изложить в следующей редакции:

"Статья 53. Передача прав и обязанностей по контракту, долей (пакетов) акций

1. Передача подрядчиком другому юридическому или физическому лицу всех или части своих прав и обязанностей по контракту, а также отчуждение доли участия (пакета акций) в юридическом лице, являющемся подрядчиком по контракту на проведение нефтяных операций, может производиться только с письменного разрешения компетентного органа. Компетентный орган вправе отказать в установленном Правительством Республики Казахстан порядке подрядчику в выдаче разрешения на передачу прав и обязанностей по контракту, а также не разрешить отчуждение доли участия (пакета акций) в уставном капитале лица, являющегося подрядчиком по основаниям, предусмотренными законами Республики Казахстан.

Соблюдение данного условия обязательно и в отношении сделок с аффилированными лицами. Под аффилированными лицами понимаются дочерние организации недропользователя и организации, обладающие пакетом акций или долей участия в уставном капитале организации, являющейся подрядчиком на проведение нефтяных операций в Республике Казахстан.".

2. В Закон Республики Казахстан от 27 января 1996 г. "О недрах и недропользовании" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1996 г., N 2, ст. 182; 1999 г., N 11, ст. 357; N 21, ст. 787; 2003 г., N 11, ст. 56; 2004 г., N 22, ст. 131; 2004 г., N 23, ст. 142):

1) в статье 1:

дополнить подпунктами 7-1), 19-1), 19-2), 49-1) следующего содержания:

"7-1) исторические затраты - суммарные прошлые затраты, понесенные государством на геологическое изучение Контрактной территории, поиски, разведку месторождений";

"19-1) концентрация прав в рамках контракта - такая величина доли одного из участников консорциума в заключенном с Республикой Казахстан контракте, которая позволяет данному участнику самостоятельно принимать решения по деятельности недропользователя в соответствии с контрактом.

19-2) концентрация прав на проведение операций в области недропользования - это обладание одним лицом или группой лиц из одной страны такой долей в контрактах на проведение операций в области недропользования на территории Республики Казахстан или такой долей собственности в уставном капитале организаций, являющимися недропользователями в Республике Казахстан, которые способны создать или создают угрозу экономическим интересам Республики Казахстан";

"49-1) уполномоченный орган по охране окружающей среды - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование в области предотвращения загрязнения недр при проведении операций по недропользованию и снижения вредного влияния на окружающую среду";

подпункты 2), 8), 29), 35), 49) изложить в следующей редакции:

"2) береговая линия - линия берега водного объекта, образующаяся в результате максимального прилива (полной воды);

8) государственное геологическое изучение недр - работы (операции), связанные с изучением геологического строения всей территории Республики Казахстан и отдельных ее участков, определением их перспектив на наличие полезных ископаемых;

29) охрана недр - система мероприятий, предусмотренных законодательством Республики Казахстан о недрах и недропользовании, направленных на предотвращение загрязнения недр при проведении операций по недропользованию и снижение вредного влияния операций по недропользованию на окружающую среду;

35) поисково-оценочные работы - стадия геологоразведочных работ с целью определения общих ресурсов выявленного объекта, оценки их промышленного значения и технико-экономического обоснования целесообразности и вовлечения в разработку;

49) уполномоченный орган по изучению и использованию недр - государственный орган, осуществляющий государственное регулирование в области геологического изучения, рационального и комплексного использования недр";

2) подпункт 7) статьи 7 после слова "недр," дополнить словами ", за исключением общераспространенных полезных ископаемых,";

3) в пункте 1 статьи 8:

подпункт 3) изложить в следующей редакции:

"3) организация проведения экспертизы проектов контрактных документов, за исключением экспертизы проектно-сметной документации на проведение работ по государственному изучению недр;";

подпункт 5) изложить в следующей редакции:

"5) мониторинг и контроль за выполнением недропользователями условий контрактов;";

подпункт 9) после слов "участникам конкурса по" дополнить словами "казахстанскому содержанию,";

дополнить подпунктами 10) и 11) следующего содержания:

"10) определение порядка разработки и утверждения проектов разработки месторождений по добыче углеводородного сырья;

11) разработка и утверждение нормативных правовых актов, нормативно-технических документов в сфере недропользования.";

4) статью 8-1 изложить в следующей редакции:

"Статья 8-1. Компетенция уполномоченного органа по изучению и использованию недр

1) реализует государственную политику в области геологического изучения и комплексного использования недр;

утверждает планы (проекты) развития горных работ;

2) утверждает проекты разработки месторождений по добыче полезных ископаемых за исключением углеводородного сырья;

3) предоставляет право недропользования на государственное геологическое изучение недр, а также на строительство и (или) эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей;

4) организует и проводит государственную экспертизу запасов полезных ископаемых, геологической и экономической информации о предоставляемых в пользование участков недр, проектно-сметной документации на проведении работ по государственному изучению недр и мониторингу, утверждает запасы полезных ископаемых;

5) организует составление и ведет государственный баланс запасов полезных ископаемых, государственные кадастры месторождений и проявлений полезных ископаемых, опасных геологических процессов;

6) определяет размер исторических затрат, понесенных государством на геологическое изучение территории недропользования (контрактной территории), определяет стоимость и условия получения геологической информации о недрах; организует и обеспечивает функционирование республиканского и территориальных фондов геологической информации недр;

7) осуществляет контроль за соблюдением исполнительными органами и недропользователями законодательства о недрах и установленного порядка пользования недрами в части, касающейся общераспространенных полезных ископаемых;

8) осуществляет мониторинг по изучению и использованию недр;

9) осуществляет контроль за рациональным и комплексным использованием недр;

10) согласовывает годовые рабочие программы при положительном заключении государственной экологической экспертизы уполномоченного органа в области охраны окружающей среды;

11) осуществляет разработку нормативно-технических документов в области государственного геологического изучения недр.";

5) дополнить статьями 8-2, 8-3 следующего содержания:

"Статья 8-2. Компетенция уполномоченного органа в области охраны окружающей среды

Уполномоченный орган в области охраны окружающей среды:

1) осуществляет государственный контроль за охраной недр;

2) ведет Государственный кадастр захоронений вредных веществ, радиоактивных отходов и сброса сточных вод в недра;

3) определяет совместно с уполномоченным органом по изучению и использованию недр размер ущерба, причиненного вследствие нарушения требований в области охраны недр;

4) согласовывает выдачу разрешений на строительство и (или) эксплуатацию подземных сооружений, не связанных с разведкой и (или) добычей, на контрактной территории или за ее пределами и предназначенных для захоронения радиоактивных отходов, вредных веществ и сточных вод.

Статья 8-3. Компетенция иных уполномоченных органов в области недропользования

1. Уполномоченный орган в области государственного регулирования торговой и индустриальной политики:

1) формирует и ведет государственный реестр казахстанских производителей и товаров, работ и услуг казахстанского происхождения, соответствующих государственным и (или) международным стандартам и в обязательном порядке приобретаемых на конкурсной основе;

2) осуществляет методическое руководство деятельностью областных исполнительных органов по формированию регистра данных по организациям, зарегистрированным в области, производящим товары, работы, услуги, соответствующие государственным и (или) международным стандартам;

3) разрабатывает и утверждает по согласованию с компетентным органом методику расчета казахстанского содержания в отношении товаров, работ и услуг в контрактах на недропользование;

4) принимает участие в осуществлении мониторинга исполнения контрактных обязательств недропользователями в части казахстанского содержания в отношении приобретения товаров, работ и услуг;

5) утверждает по согласованию с компетентным органом перечень приоритетных высокотехнологических производств, развиваемых в Республике Казахстан.

2. Уполномоченный орган, координирующий реализацию государственной политики в сфере занятости населения:

1) разрабатывает и утверждает по согласованию с компетентным органом методику расчета казахстанского содержания в отношении казахстанских кадров;

2) принимает участие в осуществлении мониторинга исполнения недропользователями контрактных обязательств по казахстанскому содержанию в части привлечения казахстанских кадров.";

6) в статье 13:

в пункте 1-2 слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр по согласованию с уполномоченным органом в области охраны окружающей среды";

в пункте 3 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

7) в пунктах 3 и 4 статьи 13-1 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

8) в статье 14:

в пункте 1:

слова "(кроме дочерней организации и случаев передачи на условиях универсального правопреемства)" исключить;

слово "пятнадцати" заменить словами "сорока пяти";

в пункте 9-1:

часть вторую изложить в следующей редакции:

"Компетентный орган вправе отказать в выдаче разрешения на передачу права недропользования в случаях:

1) если лицо, которому предполагается передать право недропользования, не способно выполнить обязательства или часть обязательств (в случае частичной передачи права недропользования), возлагаемые на недропользователя контрактом;

2) предоставления недропользователем компетентному органу заведомо ложной информации;

3) если передача права недропользования повлечет за собой несоблюдение требований по обеспечению национальной безопасности страны, в том числе в случае концентрации прав.

Необоснованный отказ в выдаче разрешения на передачу права недропользования может быть оспорен в соответствии с законодательством Республики Казахстан.";

часть третью исключить;

9) Статью 18 изложить в следующей редакции:

"Статья 18. Особенности осуществления права недропользования

на государственное геологическое изучение недр

1. Государственное геологическое изучение недр может проводиться физическими и юридическими лицами, которым предоставлено право недропользования на государственное геологическое изучение недр в соответствии с пунктом 3 статьи 13 настоящего Закона.

2. Работы (операции) при проведении государственного геологического изучения недр могут включать в себя региональные и геолого-съемочные работы, проведение геологических, геофизических, геохимических, гидрогеологических исследований, поисковые, поисково-оценочные, поисково-разведочные и разведочные работы, создание государственных геологических карт, прикладные научные исследования в области изучения и использования недр, ликвидация и консервация самоизливающихся гидрогеологических и нефтяных скважин.

3. Государственное геологическое изучение недр может финансироваться за счет бюджетных средств или других источников, не запрещенных законодательством.";

10) в статье 41-3:

подпункт 3) изложить в следующей редакции:

"3) наименование участка недр на получение права недропользования;";

дополнить подпунктом 4) следующего содержания:

"4) копия документа об уплате заявителем взноса за участие в конкурсе";

первое предложение пункта 1 статьи 41-4 изложить в следующей редакции:

"1. Заявка принимается к рассмотрению при условии соблюдения требований статьи 41-3 настоящего Закона.";

11) в статье 41-5:

в пункте 2:

в подпункте 1-1) после слова "финансовых" дополнить словами "технических, управленческих и организационных";

в подпункте 4-3) после слова "привлечению" дополнить словами "казахстанских кадров";

12) в подпункте 3) статьи 41-6 слова "в заявке на участие в конкурсе и (или)" исключить;

13) в статье 41-7:

часть первую пункта 2 дополнить словами ", а по общераспространенным полезным ископаемым Акимом области.";

в пункте 9:

слово "непредставления" заменить словом "незаключения";

слово "проекта" исключить;

слова "в срок более одного года"" заменить словами "в течение 12 месяцев со дня вынесения решения о признании победителем конкурса";

14) в статье 42:

пункт 2-3 изложить в следующей редакции:

"2-3. Рабочая программа является обязательным приложением к контракту.";

дополнить пунктом 2-4 следующего содержания:

"2-4. При заключении контракта стороны согласовывают уровень заработной платы, выплачиваемой недропользователем казахстанскому персоналу, привлекаемому к выполнению работ по контракту, который ежегодно индексируется, исходя из официальной ставки рефинансирования Национального Банка Республики Казахстан.";

15) в статье 44:

в пункте 2:

в части первой:

слова "охраны недр," заменить словами "изучения и использования недр,";

слова ", а также по наличию казахстанского содержания" исключить;

часть вторую исключить;

пункты 4 и 6 исключить;

16) в статье 45-1:

в пункте 2 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

в пункте 3 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

в пункте 4 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

17) заголовок главы 6 изложить в следующей редакции:

"Глава 6. Охрана недр и окружающей среды, изучение и использование недр";

18) заголовок и абзац первый статьи 47 изложить в следующей редакции:

"Статья 47. Задачи охраны недр и окружающей среды, изучения и использования недр

Охрана недр и окружающей среды, изучение и использование недр включает систему правовых, организационных, экономических, технологических и других мероприятий, направленных на:";

19) в статье 49:

заголовок изложить в следующей редакции:

"Статья 49. Требования в области рационального и комплексного

использования недр и охраны недр";

абзац первый пункта 1 изложить в следующей редакции:

"1. Требованиями в области рационального и комплексного использования недр и охраны недр являются:";

пункт 4 изложить в следующей редакции:

"4. Размер ущерба, причиненного вследствие нарушения требований в области использования, охраны недр, определяется уполномоченными органами по изучению и использованию недр и в области охраны окружающей среды, совместно с недропользователями.

Порядок исчисления ущерба устанавливается Правительством Республики Казахстан.";

20) в пункте 1 статьи 50 слова "исполнительными органами, ведающими вопросами" заменить словами "уполномоченным органом в области";

21) статью 51 изложить в следующей редакции:

"Статья 51. Государственный контроль за охраной недр

1. Государственный контроль за охраной недр осуществляется уполномоченным органом в области охраны окружающей среды.

2. Задачей государственного контроля за охраной недр является обеспечение контроля за соблюдением недропользователями законодательства Республики Казахстан о недрах и недропользовании в части предотвращения загрязнения недр при проведении операций по недропользованию и снижению вредного влияния операций по недропользованию на окружающую среду.

3. Государственный контроль за охраной недр включает:

1) государственный мониторинг по охране недр;

2) контроль за соблюдением лицензионно-контрактных условий, относящихся к области охраны недр;

3) контроль за захоронением вредных веществ, радиоактивных отходов и сбросом сточных вод в недра;

4) контроль за сохранностью недр от загрязнения, обводнения, пожаров и техногенных процессов, приводящих к порче месторождения и окружающей среды;

5) контроль за консервацией и ликвидацией объектов недропользования;

6) контроль за выполнением мероприятий по предотвращению аварий и иных опасных ситуаций при проведении операций по недропользованию.";

22) дополнить статьей 51-1 следующего содержания:

"Статья 51-1. Государственный контроль за изучением и использованием недр

1. Государственный контроль за изучением и использованием недр осуществляется уполномоченным органом по изучению и использованию недр.

2. Задачей государственного контроля за изучением и использованием недр является обеспечение контроля за соблюдением недропользователями законодательства Республики Казахстан о недрах и недропользовании при поиске и оценке месторождений, рациональным и комплексным использованием минерального сырья при добыче, геологическом изучении и оценке участков недр для строительства и эксплуатации подземных сооружений, не связанных с добычей.

3. Государственный контроль за изучением и использованием недр включает:

1) контроль за геологическим изучением и использованием недр, обеспечивающий вскрытие, подготовку и выемку запасов, исключающий выборочную отработку богатых участков недр, соблюдением решений технических проектов отработки месторождений;

2) контроль за достоверностью учета извлекаемых и оставляемых в недрах запасов полезных ископаемых и их потерь при добыче.";

23) в пункте 2 статьи 52-1 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр и уполномоченный орган в области охраны окружающей среды.";

24) в статье 53:

в пункте 1 слова "уполномоченного органа по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченного органа по изучению и использованию недр";

в пункте 2 слова "по использованию и охране" заменить словами "по изучению и использованию";

25) в статье 58:

в пункте 1 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

дополнить пунктом 4 следующего содержания:

"4. Уполномоченный орган по изучению и использованию недр предоставляет информацию по государственному балансу запасов полезных ископаемых государственным органам в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.";

26) в пункте 1 статьи 59:

слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

слово "государственных" заменить словами "отраслевых (секторальных)";

27) в пункте 1 статьи 60 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом в области охраны окружающей среды";

28) в пункте 1 статьи 61 слава "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

29) в пункте 1 статьи 63:

в подпункте 12) слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

дополнить подпунктом 19) следующего содержания:

"19) принять на баланс все ранее пробуренные скважины, находящиеся на контрактной территории, проводить по ним мониторинг.";

30) в статье 64:

в пункте 2 и 4 слова "уполномоченным органом по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченным органом по изучению и использованию недр";

пункт 3 изложить в следующей редакции:

"3. Недропользователь, проводящий операции по разведке, добыче либо совмещенной разведке и добыче, обязан ежегодно согласовывать с уполномоченным органом по изучению и использованию недр при положительном заключении государственной экологической экспертизы уполномоченного органа в области охраны окружающей среды годовую программу работ не позднее 30 числа месяца, следующего за месяцем заключения контракта в первый год, и не позднее 30 декабря года, предшествующего планируемому в последующие годы, если контрактом не установлен иной срок для такого согласования.

Уполномоченный орган по изучению и использованию недр не вправе не согласовывать годовую программу работ, ни по каким иным основаниям, кроме несоблюдения подрядчиком решений технического проекта и обязательств по применению положительной практики разработки месторождения. Срок рассмотрения и согласования годовой рабочей программы не должен превышать семь дней.";

в пункте 5 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

пункт 6 изложить в следующей редакции:

"6. Уполномоченный орган по изучению и использованию недр представляет компетентному органу копии протоколов согласований ежегодных рабочих программ, не позднее одного месяца со дня их согласования.";

31) в статье 69:

в пункте 1-1:

слова "пунктом 2" заменить словами "пунктом 3";

слова "уполномоченному органу по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченному органу по изучению и использованию недр";

в пункте 2 слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

дополнить пунктом 3-1 следующего содержания:

"3-1. Стоимость геологической информации, находящейся в государственной собственности, определяется как часть суммы исторических затрат.

Порядок определения исторических затрат и стоимости геологической информации определяется Правительством Республики Казахстан.";

в части первой пункта 4:

слова "уполномоченному органу по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченному органу по изучению и использованию недр";

слова "уполномоченный орган по использованию и охране недр" заменить словами "уполномоченный орган по изучению и использованию недр";

32) статью 70-1 изложить в следующей редакции:

"Статья 70-1. Контроль за деятельностью недропользователя со

стороны государственных органов

Контроль за деятельностью недропользователя, кроме компетентного органа и уполномоченных органов в области охраны окружающей среды и по изучению и использованию недр, осуществляют и иные государственные органы в пределах своей компетенции, установленной законами Республики Казахстан.";

33) часть третью статьи 71 изложить в следующей редакции:

"Для сохранения и укрепления ресурсно-энергетической основы экономики страны во вновь заключаемых, а также ранее заключенных контрактах на недропользование, за исключением контрактов по подземным водам и общераспространенным полезным ископаемым, государство имеет приоритетное право перед другой стороной контракта или участниками юридического лица, обладающего правом недропользования, и другими лицами на приобретение отчуждаемого права недропользования (его части) и (или) доли участия (пакета акций) в юридическом лице, обладающем правом недропользования, а также в юридическом лице, которое имеет возможность прямо и (или) косвенно определять решения и (или) оказывать влияние на принимаемые недропользователем решения, если у данного юридического лица основная деятельность связана с недропользованием в Республике Казахстан, на условиях не хуже, чем предложенные другими покупателями.".

3. В Закон Республики Казахстан от 26 июня 1998 г. "О национальной безопасности Республики Казахстан" (Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1998 г., N 11-12, ст. 173; 2000 г., N 5, ст. 115, 120; 2004 г., N 14, ст. 182; 2004 г., N 23, ст. 142):

пункт 3 статьи 18 изложить в следующей редакции:

"3. Требования по обеспечению национальной безопасности в обязательном порядке учитываются при заключении контрактов по использованию стратегических ресурсов Республики Казахстан, выполнении этих контрактов и контроле за их исполнением, а также при принятии решений компетентным органом о выдаче или отказе в выдаче разрешений на частичную или полную передачу недропользователем права недропользования другому лицу и при выдаче или отказе в выдаче разрешений на отчуждение доли участия (пакета акций) в юридическом лице, обладающем правом недропользования.

При этом компетентный орган вправе отказать в выдаче разрешения заявителю на совершение сделок, предусмотренных настоящим пунктом, если это может повлечь за собой концентрацию прав на проведение нефтяных операций у одного лица или группы лиц из одной страны.

Соблюдение данного условия обязательно и в отношении сделок с аффилированными лицами.".

Статья 2. Настоящий Закон вводится в действие со дня его официального опубликования.

Президент

Республики Казахстан

"Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне Қазақстан Республикасында жер қойнауын пайдалану және мұнай операцияларын жүргізу мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгізу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 8 қыркүйектегі N 902 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкiметi ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
"Қазақстан Республикасының кейбiр заңнамалық актiлерiне Қазақстан Республикасында жер қойнауын пайдалану және мұнай операцияларын жүргiзу мәселелерi бойынша өзгерiстер мен толықтырулар енгiзу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламентi Мәжiлiсiнiң қарауына енгiзiлсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрi

Жоба

"Қазақстан Республикасының кейбiр заңнама актілерiне
Қазақстан Республикасында жер қойнауын пайдалану және
мұнай операцияларын жүргiзу мәселелерi бойынша
өзгерiстер мен толықтырулар енгізу туралы"
Қазақстан Республикасының Заңы

1-бап . Қазақстан Республикасының мына заңнама актілерiне өзгерiстер мен толықтырулар енгiзілсiн:

1. "Мұнай туралы" Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 28 маусымдағы Заңына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесiнiң Жаршысы, 1995 ж., N 11, 76-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1997 ж., N 11, 150-құжат; 1999 ж., N 21, 787-құжат; 2003 ж., N 6, 34-құжат; N 11, 56-құжат; 2004 ж., N 22, 131-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат):

1) 1-баптың 36) тармақшасы мынадай редакцияда жазылсын:
"36) жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган - геологиялық зерттеу, жер қойнауын ұтымды әрi кешендi пайдалану саласындағы мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;";

2) 6-баптың 1-тармағында 7-4) тармақша алынып тасталсын;
мынадай мазмұндағы 10-1) тармақшамен толықтырылсын:
"10-1) мұнай-газ саласындағы нормативтік-техникалық құжаттарды әзiрлеу және бекiту.";

3) мынадай мазмұндағы 6-1 және 6-2-баптармен толықтырылсын:

"6-1-бап. Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi
уәкілетті органның құзыретi

1. Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті органның құзыретiне:
1) келісім-шарттық аумақты қайтаруға байланысты ресiмделетiн геологиялық және тау бөлiнiстерiн дайындау және беру;
2) барлауды немесе өндiрудi жүзеге асыру жұмыстарының бағдарламасын келiсу;
3) осындай бағдарламалар бекiтiлген күннен бастап екi апта мерзiмде жылдық жұмыс бағдарламаларының келiсу хаттамаларының көшiрмелерiн құзыреттi органға ұсыну;
4) жылдық жұмыс бағдарламасына мердiгер ұсынған өзгерiстердi келiсу;
5) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның мемлекеттiк экологиялық сараптамасының оң қорытындысы болған кезде жылдық жұмыс бағдарламаларын келiсу кiредi.

6-2-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның
құзыреті

1. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның құзыретiне:
1) жер қойнауын қорғау саласындағы мемлекеттiк бақылауды жүзеге асыру;
2) мұнай операцияларын жүргізу кезiнде, мұнай-газ құбырларын салу және пайдалану кезiнде аварияларды және өзге де қауiптi жағдайларды болдырмау жөнiндегi iс-шаралар бағдарламасын келiсу кiредi.";

4) 26-1-баптың 5-тармағында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

5) 30-1-бапта:
4-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органмен" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның мемлекеттiк экологиялық сараптамасының оң қорытындысы болған кезде жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкiлеттi органмен" деген сөздермен ауыстырылсын;
5-тармақта "Жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздер "Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi органның" деген сөздермен ауыстырылсын;
7-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органмен" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті органмен" деген сөздермен ауыстырылсын;

6) 30-2-баптың 2-тармағында:
"бекiту" деген сөз "келiсу" деген сөзбен ауыстырылсын;
"қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органда" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органда" деген сөздермен ауыстырылсын;

7) 30-3-бапта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегі уәкiлеттi органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;

8) 30-5-бапта:
1-тармақ мынадай мазмұндағы екiншi және үшiншi бөлiктермен толықтырылсын:
"Iлеспе газды кәдеге жарату жөнiндегi бағдарламалары уәкiлеттi органда 2004 жылғы 1 желтоқсанда бекітілген (келiсiлген) жер қойнауын пайдалану келiсiм-шарттары бойынша мұнай операцияларын жүзеге асыратын мердiгерлерге кәдеге жарату бағдарламасын iске асыру мерзiмдерi аяқталғанша осы баптың бiрiншi бөлiгi қолданылмайды.
2004 жылғы 1 желтоқсандағы жай-күй бойынша жер қойнауын пайдалану келiсiм-шарттары бойынша мұнай операцияларын жүзеге асыратын және аталған бағдарлама құзыреттi органда және қоршаған ортаны қорғау жөнiндегi уәкiлетті органда әзiрленiп, келiсiлген жағдайда, осы тармақтың екiншi бөлiгiнде көрсетiлген iлеспе газды кәдеге жарату бағдарламалары жоқ мердiгерлерге бiрiншi бөлiк қолданылмайды.";
3-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлетті органның" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi органның" деген сөздермен ауыстырылсын, "Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органның" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның" деген сөздермен ауыстырылсын;
4-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілеттi орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын және "қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органға және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлетті органға" деген сөздермен ауыстырылсын;

9) 30-7-баптың 2-тармағында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті органның" деген сөздермен ауыстырылсын;

10) 31-баптың 4-тармағында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органмен" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органмен" деген сөздермен ауыстырылсын;

11) 36-2-бапта:
3-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның" және "тиiстi қорытындысы болғанда" деген сөздер тиiсiнше "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi органның" және "мемлекеттiк экологиялық сараптамасының оң қорытындысы болғанда" деген сөздермен ауыстырылсын;
4-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның мұндай айдауды сипаттайтын жоба бойынша тиiстi қорытындысы болған кезде" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi органның мұндай айдауды сипаттайтын жоба бойынша мемлекеттiк экологиялық сараптаманың оң қорытындысы болған кезде" деген сөздермен ауыстырылсын;

12) 36-3-баптың 2-тармағында:
"құзыреттi" деген сөз "уәкiлеттi" деген сөзбен ауыстырылсын;
"Құзыретті" деген сөз "Уәкiлеттi" деген сөзбен ауыстырылсын;
"Қазақстан Республикасының қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы органы бекiткен" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкілеттi органмен келiсілген" деген сөздермен ауыстырылсын;

13) 41-баптың 12) тармақшасында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлетті органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;

14) 53-баптың тақырыбы және 1-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:

"53-бап. Келiсiм-шарт бойынша құқықтар мен мiндеттердi,
акциялардың үлестерiн (пакеттерiн) беру

1. Мердiгердiң келiсiм-шарт бойынша өзiнiң құқықтары мен мiндеттерінің барлығын немесе бiр бөлігін басқа заңды немесе жеке тұлғаға беруi, сондай-ақ мұнай операцияларын жүргiзуге арналған келiсiм-шарт бойынша мердiгер болып табылатын заңды тұлғадағы қатысу үлесін (акциялардың пакетiн) иелiктен шығаруы құзыреттi органның жазбаша рұқсатымен ғана жүргiзiлуi мүмкiн. Құзыреттi орган Қазақстан Республикасының Үкiметі белгілеген тәртiппен мердiгерге келісім-шарт бойынша құқықтар мен мiндеттердi беруге рұқсат беруден бас тартуға, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңдарымен көзделген негiздер бойынша мердiгер болып табылатын тұлғаның жарғы капиталындағы қатысу үлесiн (акциялар пакетiн) иелiктен шығаруына рұқсат бермеуге құқылы.
Аффилиирленген тұлғалармен мәмілелерге қатысты осы шарттарды сақтау мiндеттi. Аффилиирленген тұлғалар дегенiмiз жер қойнауын пайдаланушының еншiлес ұйымдары мен Қазақстан Республикасында мұнай операцияларын жүргiзуге мердігер болып табылатын ұйымдардың жарғылық капиталдағы акциялары пакетiне немесе қатысу үлесiне иелік ететiн ұйымдар.".

2. "Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы" Қазақстан Республикасының 1996 жылғы 27 қаңтардағы Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жарғысы, 1996 ж., N 2, 182-құжат; 1999 ж., N 11, 357-құжат; N 21, 787-құжат; 2003 ж., N 11, 56-құжат; 2004 ж., N 22, 131-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат):

1) 1-бапта:
мынадай мазмұндағы 7-1), 19-1), 19-2), 49-1) тармақшалармен толықтырылсын:
"7-1) тарихи шығындар - мемлекет Келiсiм-шарттық аумақты геологиялық зерттеуге, кен орындарын, iздеуге, барлауға жұмсаған жиынтық өткен шығындар;
19-1) келiсiм-шарттың шеңберiнде құқықтарды шоғырландыру - Қазақстан Республикасымен жасалған келісім-шарттағы консорциум қатысушысының бiрiнiң мұндай қатысушыға келісім-шартқа сәйкес жер қойнауын пайдаланушының қызметi бойынша дербес шешiм қабылдауға мүмкiндiк беретiн үлесiнiң осындай шамасы;
19-2) жер қойнауын пайдалану саласындағы операцияларды жүргiзу құқықтарын шоғырландыру - бұл бiр елден шыққан бір немесе бiрнеше тұлғалардың Қазақстан Республикасының экономикалық мүдделерiне қауiптi туғыза алатын немесе қауiп төндiретiн Қазақстан Республикасының аумағында жер қойнауын пайдалану саласындағы операцияларды жүргiзуге арналған әр түрлі келісім-шарттардағы осындай үлеске немесе Қазақстан Республикасындағы жер қойнауын пайдаланушылар болып табылатын ұйымдардың жарғылық капиталындағы осындай меншiк үлесiне ие болуы;";
49-1) қоршаған ортаны қорғау жөнiндегі уәкiлеттi орган - жер қойнауын пайдалану бойынша операцияларды жүргiзген кезде жер қойнауының ластануын болдырмау және қоршаған ортаға зиянды әсер етудi азайту саласындағы мемлекеттiк реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттiк орган;
2), 8), 29), 35), 49) тармақшалар мынадай редакцияда жазылсын:
"2) жағалау жиегі - су объектiсi жағалауының судың барынша көтерiлуi (судың толуы) нәтижесiнде пайда болатын жиегi;
8) жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеу - Қазақстан Республикасының бүкiл аумағының және жекелеген бөлiктерiнiң геологиялық құрылымын зерттеуге, оларда пайдалы қазбалардың болу перспективаларын iздестiруге байланысты жұмыстар (операциялар);
29) жер қойнауын қорғау - Қазақстан Республикасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамасында көзделген, жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзген кезде жер қойнауының ластануын болдырмауға және қоршаған ортаға зиянды әсерiн азайтуға бағытталған iс-шаралар жүйесi;
35) iздестіру-бағалау жұмыстары - табылған объектiнiң жалпы ресурстарын айқындау, олардың өнеркәсiптiк маңызын бағалау және игеруге тартудың орындылығы мен қажеттiлiгiн техникалық-экономикалық негiздеу мақсатындағы геологиялық-барлау жұмыстарының сатысы;
49) жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi орган - геологиялық зерттеу, жер қойнауын ұтымды және кешендi пайдалану саласында мемлекеттік реттеудi жүзеге асыратын мемлекеттік орган;";

2) 7-баптың 7) тармақшасы "жер қойнауы" деген сөздердiң алдынан "кең таралған пайдалы қазбаларды қоспағанда," деген сөздермен толықтырылсын;

3) 8-баптың 1-тармағында:
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) кендердi мемлекеттiк зерттеу бойынша жұмыстар жүргізуге арналған жобалық-сметалық құжаттардың сараптамаларынан өзге, келiсiм-шарттық құжаттардың жобаларын сараптамадан өткiзудi ұйымдастыру;";
5) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"5) жер қойнауын пайдаланушылардың келiсiм-шарттардың талаптарын орындауының мониторингi және оны бақылау.";
9) тармақша "бiрлесе отырып," деген сөздерден кейiн "қазақстандық үлес бойынша," деген сөздермен толықтырылсын;
мынадай мазмұндағы 10) және 11) тармақшалармен толықтырылсын:
"10) көмiрсутегi шикiзатын өндiру бойынша кен орындарын игеру жобаларын әзiрлеу және бекiту тәртiбiн белгiлейдi;
11) жер қойнауын пайдалану аясындағы нормативтiк құқықтық актiлердi, нормативтiк-техникалық құжаттарды әзiрлейдi және бекiтеді.";

4) 8-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"8-1-бап. Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi
уәкiлетті органның құзыретi

1) жер қойнауын геологиялық зерттеу және кешендi пайдалану саласындағы мемлекеттiк саясатты iске асырады; тау-кен жұмыстарын дамытудың жоспарларын (жобаларын) бекiтедi;
2) көмiрсутегi шикізатын қоспағанда, пайдалы қазбаларды өндiру бойынша кен орындарды игеру жобаларын бекiтедi;
3) жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеуге, сондай-ақ барлауға және (немесе) өндiруге байланысты емес жерасты құрылыстарды салуға және (немесе) пайдалануға жер қойнауын пайдалану құқығын бередi;
4) пайдалы қазбалар қорларының, пайдалануға берiлетiн жер қойнауы учаскелерi туралы геологиялық және экономикалық ақпараттың, жер қойнауын мемлекеттiк зерттеу және мониторинг жөнiндегi жұмыстарды жүргiзуге арналған жобалық-сметалық құжаттаманың мемлекеттiк сараптамасын ұйымдастырады және жүргiзедi, пайдалы қазбалардың қорларын бекiтедi;
5) пайдалы қазбалар қорларының мемлекеттiк балансын, кен орындарының және пайдалы қазбалардың, қауiптi геологиялық процестердiң мемлекеттік кадастарларын жасауды ұйымдастырады және жүргізедi;
6) мемлекет жер қойнауын пайдалану аумағын (келiсiм-шарттық аумақ) геологиялық зерттеуге жұмсаған тарихи шығындардың көлемi мен құнын айқындайды; республикалық және аумақтық жер қойнауының геологиялық ақпаратының қорларын ұйымдастырады және жұмыс iстеуiн қамтамасыз етедi;
7) атқарушы органдар мен жер қойнауын пайдаланушылардың жер қойнауы туралы заңнаманы және кең таралған пайдалы қазбаларға қатысты бөлігінде жер қойнауын пайдаланудың белгіленген тәртiбiн сақтауын бақылауды жүзеге асырады;
8) кендердi зерттеу мен пайдалану бойынша мониторингтi жүзеге асырады;
9) жер қойнауының ұтымды және кешендi пайдаланылуына бақылауды жүзеге асырады;
10) қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның мемлекеттік экологиялық сараптамасының оң қорытындысы болған жағдайда жылдық жұмыс бағдарламаларын келiседi;
11) жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеу саласындағы нормативтiк-техникалық құжаттарды әзiрлеудi жүзеге асырады.";

5) мынадай мазмұндағы 8-2, 8-3-баптармен толықтырылсын:

"8-2-бап. Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi
органның құзыреті

Қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган:
1) қоршаған ортаның қорғалуын, оның iшiнде жер қойнауының қорғалуын мемлекеттік бақылауды жүзеге асырады;
2) зиянды заттарды, радиоактивтi қалдықтарды көмудiң және ағынды сулардың жер қойнауына ағылуының Мемлекеттік кадастрын жүргiзедi;
3) жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкілеттi органмен бiрлесiп жер қойнауын қорғау саласындағы талаптарды бұзу нәтижесiнде келтiрiлген залалдың көлемiн айқындайды;
4) келiсiм-шарттық аумақтағы немесе одан тыс жерлердегi барлауға және (немесе) өндiруге байланысты емес және радиоактивтi қалдықтарды, зиянды заттар мен ағынды суларды көмуге арналған жерасты құрылыстарды салуға және (немесе) пайдалануға рұқсаттар берудi келiседi.

8-3-бап. Жер қойнауын пайдалану саласындағы өзге де уәкiлетті
органдардың құзыретi

1. Сауда және индустриалдық саясатты мемлекеттiк реттеу саласындағы уәкiлеттi орган:
1) қазақстандық өнiм шығарушылардың және мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға сәйкес келетiн және мiндетті түрде конкурстық негізде сатып алынатын Қазақстанда шығарылған тауарлардың, жұмыстар мен қызметтердiң мемлекеттiк тiзiлiмiн қалыптастырады және жүргізедi;
2) облыстық атқарушы органдардың облыста тiркелген, мемлекеттiк және (немесе) халықаралық стандарттарға сәйкес келетiн тауарлар, жұмыстар шығаратын және қызметтер көрсететiн ұйымдар бойынша деректер тiзiлiмiн қалыптастыру жөнiндегi қызметiне әдiстемелiк басқарушылықты жүзеге асырады;
3) жер қойнауын пайдалануға арналған келiсiм-шарттардағы тауарларға, жұмыстар мен қызметтерге қатысты қазақстандық үлестi есептеу әдiстемесiн құзыреттi органмен келiсiм бойынша әзiрлейдi және бекiтедi;
4) жер қойнауын пайдаланушылардың тауарларды, жұмыстар мен қызметтердi сатып алуға қатысты қазақстандық үлес бөлігіндегі келiсiм-шарттық мiндеттемелердi орындауының мониторингін жүзеге асыруға қатысады;
5) Қазақстан Республикасында дамып жатқан басымдық жоғары технологиялық өндiрiстердiң тiзбесiн құзыреттi органмен келiсiм бойынша бекiтедi.
2. Халықты жұмыспен қамту саласындағы мемлекеттік саясаттың iске асырылуын үйлестiрушi уәкiлетті орган:
1) қазақстандық кадрларға қатысты қазақстандық үлестi есептеу әдiстемесiн құзыреттi органмен келiсiм бойынша әзiрлейдi және бекiтедi;
2) жер қойнауын пайдаланушылардың қазақстандық кадрларды тарту бөлiгiнде қазақстандық үлес бойынша келiсiм-шарттық мiндеттемелердi орындауының мониторингін жүзеге асыруға қатысады.";

6) 13-бапта:
1-2-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органның" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органмен келiсiм бойынша жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкілеттi органның" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілетті органмен" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органмен" деген сөздермен ауыстырылсын;

7) 13-1-баптың 3-тармағында "Жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегі уәкiлеттi орган" және 4-тармағында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздер тиiсiнше "Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті орган" және "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкілеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

8) 14-бапта:
1-тармақта:
"(еншiлес ұйымнан және әмбебап құқықтық мирасқорлық шарттармен беру жағдайларынан басқа)" деген сөздер алынып тасталсын;
"он бec" деген сөздер "қырық бec" деген сөздермен ауыстырылсын;
9-1-тармақта:
екiншi бөлiк мынадай редакцияда жазылсын:
"Құзыреттi орган:
1) егер жер қойнауын пайдалану құқығын беру көзделген тұлға жер қойнауын пайдаланушыға келiсiм-шартпен жүктелетiн мiндеттемелердi немесе мiндеттемелердiң бiр бөлiгiн (жер қойнауын пайдалану құқығы iшiнара берілген жағдайда) орындауға қабiлеттi болмаса;
2) жер қойнауын пайдаланушы уәкiлеттi органға көрiнеу жалған ақпарат берсе;
3) егер жер қойнауын пайдалану құқығын беру елдiң ұлттық қауiпсiздігін қамтамасыз ету жөнiндегі талаптардың сақталмауына әкелсе, оның iшiнде құқықтар шоғырланған жағдайда жер қойнауын пайдалану құқығын беруге рұқсатты беруден бас тартуға құқылы.
Жер қойнауын пайдалану құқығын беру рұқсатын беруден негізсiз бас тарту Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес даулануы мүмкiн.";
үшiншi бөлiк алынып тасталсын;

9) 18-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"18-бап. Жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеуге жер
қойнауын пайдалану құқығын жүзеге асыру ерекшелiктерi

1. Жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеудi осы Заңның 13-бабының 3-тармағына сәйкес жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеуге жер қойнауын пайдалану құқығы берiлген жеке және заңды тұлғалар жүргiзе алады.
2. Жер қойнауын мемлекеттiк геологиялық зерттеудi жүргізу кезiндегi жұмыстар (операциялар) аймақтық және геологиялық-түсіру жұмыстарын, геологиялық, геофизикалық, геохимиялық, гидрогеологиялық зерттеулер жүргiзудi, iздеу, iздеу-бағалау, іздеу-барлау және барлау жұмыстарын, мемлекеттiк геологиялық карталарды жасауды, жер қойнауын зерттеу және пайдалану саласындағы қолданбалы ғылыми зерттеулердi, өздiгiнен төгiлетiн гидрогеологиялық және мұнай ұңғымаларын жоюды және консервациялауды қамтуы мүмкін.
3. Жер қойнауын мемлекеттік геологиялық зерттеу бюджеттiк қаражат немесе заңнамада тыйым салынбаған басқа да көздер есебiнен қаржыландырылуы мүмкiн.";

10) 41-3-бапта:
3) тармақша мынадай редакцияда жазылсын:
"3) жер қойнауын пайдалану құқығын алу үшiн жер қойнауы учаскесiнiң атауы;";
мына мазмұндағы 4) тармақшамен толықтырылсын:
"4) өтінім берушiнiң конкурсқа қатысқаны үшiн жарна төлегенi туралы құжаттың көшiрмесi болуы тиiс";
41-4-баптың 1-тармағының бiрiншi сөйлемi мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Осы Заңның 41-3-бабының талаптары сақталған жағдайда өтінім қарауға қабылданды.";

11) 41-5-бапта:
2-тармақта:
1-1) тармақша "қаржылық" деген сөзден кейiн ", техникалық, басқарушылық және ұйымдастырушылық" деген сөздермен толықтырылсын;
4-3) тармақша "тарту" деген сөздiң алдынан "қазақстандық кадрларды" деген сөздермен толықтырылсын;

12) 41-6-баптың 3) тармақшасы "конкурсқа қатысуға өтiнiмiнде және (немесе)" деген сөздер алынып тасталсын;

13) 41-7-бапта:
2-тармақтың бiрiншi бөлiгi "Үкiметi" деген сөзден кейiн ", ал кең таралған пайдалы қазбалар бойынша облыс Әкiмi" деген сөздермен толықтырылсын;
9-тармақта:
"бepмеген" деген сөз "бекiтпеген" деген сөзбен ауыстырылсын;
"жоба" деген сөз алынып тасталсын;
"бір жылдан артық мерзiмде" деген сөздер "конкурс жеңiмпазы деп тану туралы шешiм шығарылған күннен бастап 12 ай iшiнде" деген сөздермен ауыстырылсын;

14) 42-бапта:
2-3-тармақ мына редакцияда жазылсын:
"2-3. Жұмыс бағдарламасы келiсiм-шартқа мiндетті қосымша болып табылады.";
мынадай мазмұндағы 2-4-тармақпен толықтырылсын:
"2-4. Тараптар келiсiм-шартты жасаған кезде жер қойнауын пайдаланушының келiсiм-шарт бойынша жұмыстарға тартылатын қазақстандық қызметкерлерге төлейтiн, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң қайта қаржыландыруының ресми ставкасынан туындай отырып, жыл сайын индекстелетiн жалақының деңгейiн келiседi.";

15) 44-бапта:
2-тармақта:
бiрiншi бөлiкте:
"жер қойнауын қорғау" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану" деген сөздермен ауыстырылсын;
", сондай-ақ қазақстандық мазмұнның бар екендігі жөнiндегi" деген сөздер алынып тасталсын;
екiншi бөлiк алынып тасталсын;
4 және 6-тармақтар алынып тасталсын;

16) 45-1-бапта:
2-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегі мемлекеттiк орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi мемлекеттік орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;
4-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегі мемлекеттiк орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

17) 6-тараудың тақырыбы мынадай редакцияда жазылсын:

"6-тарау. Қоршаған ортаны қорғау, жер қойнауын зерттеу және
пайдалану"

18) 47-баптың тақырыбы және бiрiншi абзацы мынадай редакцияда жазылсын:

"47-бап. Жер қойнауын және қоршаған ортаны қорғау, жер
қойнауын зерттеу және пайдалану мiндеттерi

Қоршаған ортаны қорғау, жер қойнауын зерттеу және пайдалану:";

19) 49-бапта:
тақырып мынадай редакцияда жазылсын:

"49-бап. Жер қойнауын ұтымды әрi кешендi пайдалану және жер
қойнауын қорғау саласындағы талаптар";

1-тармақтың бiрiншi абзацы мынадай редакцияда жазылсын:
"1. Жер қойнауын ұтымды әрі кешендi пайдалану және жер қойнауын қорғау саласындағы талаптар.";
4-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"4. Жер қойнауын пайдалану, қорғау саласындағы талаптарды бұзу салдарынан келтiрiлген зиянның көлемiн жер қойнауын пайдаланушылармен бiрлесе отырып, жер қойнауын зерттеу және пайдалану мен қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органдар айқындайды. Залалды есептеу тәртiбiн Қазақстан Республикасының Yкiметi белгiлейдi.";

20) 50-баптың 1-тармағында "мәселелерiмен шұғылданатын атқарушы органдардың" деген сөздер "саласындағы уәкiлеттi органның" деген сөздермен ауыстырылсын;

21) 51-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"51-бап. Жер қойнауын қорғауды мемлекеттiк бақылау

1. Жер қойнауын қорғауды мемлекеттiк бақылауды қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган жүзеге асырады.
2. Жер қойнауын қорғауды мемлекеттiк бақылау мiндетi жер қойнауын пайдаланушылардың жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзген кезде жер қойнауының ластануын болдырмау және жер қойнауын пайдалану кезiнде операциялардың қоршаған ортаға зиянды әсерiн азайту жөнiндегi бөлiгiндегi Қазақстан Республикасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңдарының сақталуын бақылауды қамтамасыз ету болып табылады.
3. Жер қойнауын қорғауды мемлекеттiк бақылау:
1) жер қойнауын қорғау жөнiндегі мемлекеттiк мониторингтi;
2) жер қойнауын қорғау саласына жататын лицензиялық-келiсiм-шарттық талаптардың сақталуын бақылауды;
3) жер қойнауына зиянды заттарды, радиоактивтiк қалдықтарды көмудi және ағын сулардың жылыстауын бақылауды;
4) кен орны мен қоршаған ортаның бүлiнуiне әкеп соғатын ластанудан, су басудан, өрттен және техногендік процестерден жер қойнауының сақталуын бақылауды;
5) жер қойнауын пайдалану объектілерiнiң консервациялануын және таратылуын бақылауды;
6) жер қойнауын пайдалану жөнiндегi операцияларды жүргiзу кезiнде авариялар мен өзге де қауiптi жағдайларды болдырмау жөнiндегi іс-шаралардың орындалуын бақылауды қамтиды.";

22) мынадай мазмұндағы 51-1-баппен толықтырылсын:

"51-1-бап. Жер қойнауын зерттеу және пайдалануды мемлекеттiк
бақылау

1. Жер қойнауын зерттеудi және пайдалануды мемлекеттiк бақылауды жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкілетті орган жүзеге асырады.
2. Жер қойнауын зерттеудi және пайдалануды мемлекеттiк бақылау мiндетi жер қойнауын пайдаланушылардың кен орындарын iздестiру және бағалау, өндiру кезiнде минералды шикiзатты ұтымды және кешендi пайдалану, өндiруге байланысы жоқ жерасты құрылыстарын салу және пайдалану үшiн геологиялық зерттеу және жер қойнауы учаскелерiн бағалау кезiнде Қазақстан Республикасының жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы заңнамасының сақталуын бақылауды қамтамасыз ету болып табылады.
3. Жер қойнауын зерттеудi және пайдалануды мемлекеттiк бақылау:
1) қорларды ашуды, әзiрлеудi және қазып алуды қамтамасыз ететiн, кен орындарының бай учаскелерiн таңдап игерудi болғызбайтын, жер қойнауын геологиялық зерттеу мен пайдалануды, кен орындарын игерудiң техникалық жоба шешiмдерiн сақтауды бақылайды;
2) пайдалы қазбалардың сыртқа шығарылатын және жер қойнауында қалдырылатын қорлары мен оларды өндiру кезiндегi шығынды есепке алудың дұрыстығын бақылауды қамтиды.";

23) 52-1-баптың 2-тармағындағы "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілетті органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкiлетті органға және қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;

24) 53-бапта:
1-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілетті органның" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органның" деген сөздермен ауыстырылсын;
2-тармақта "пайдалану" деген сөз "зерттеу және пайдалану жөнiндегi" деген сөздермен ауыстырылсын;

25) 58-бапта:
1-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілетті орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 4-тармақпен толықтырылсын:
"4. Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлетті орган мемлекеттiк органдарға Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленген тәртiппен пайдалы қазбалар қорларының мемлекеттік балансы жөнiндегі ақпаратты ұсынады.";

26) 59-баптың 1-тармағында:
"жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілетті орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;
"мемлекеттiк" деген сөз "салалық (секторлық)" деген сөздермен ауыстырылсын;

27) 60-баптың 1-тармағында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздер "қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

28) 61-баптың 1-тармағында "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегі мемлекеттiк орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілетті орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

29) 63-баптың 1-тармағында:
12) тармақшадағы "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкілеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 19) тармақшамен толықтырылсын:
"19) келiсiм-шарттық аумақтағы бұрын бұрғыланған барлық ұңғымаларды балансқа қабылдауға, олар бойынша мониторинг жүргізуге мiндеттi.";

30) 64-бапта:
2 және 4-тармақтарда "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегі уәкiлеттi органмен" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органмен" деген сөздермен ауыстырылсын;
3-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Барлау, өндiру не бiрлескен барлау мен өндiру жөнiндегі операцияларды жүргiзетiн жер қойнауын пайдаланушы қоршаған ортаны қорғау саласындағы уәкiлеттi органның мемлекеттiк экологиялық сараптамасының оң қорытындысы болған кезде жылдық жұмыс бағдарламасын жыл сайын жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкiлеттi органмен, егер келiсiм-шартта мұндай келiсiм үшiн өзгеше мерзiм белгіленбесе, бiрiншi жылы - келiсiм-шарт жасалған айдан кейiнгi айдың 30-нан кешiктiрмей, ал одан кейiнгi жылдары жоспар жасалып отырған жылдың алдындағы жылдың 30 желтоқсанынан кешiктiрмей келiсуге мiндеттi.
Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкiлеттi орган мердiгердiң техникалық жобаның шешiмдерiн және кен орындарын игерудiң оң тәжiрибесiн қолдану жөнiндегi мiндеттемелердi сақтамауынан басқа ешқандай өзге негiздер бойынша жылдық жұмыс бағдарламасымен келiспеуге құқылы емес. Жылдық жұмыс бағдарламасын қарау және келiсу мерзiмi жетi күннен аспауға тиiс.";
5-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;
6-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:
"6. Жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегі уәкiлеттi орган жыл сайынғы жұмыс бағдарламаларын келiсу хаттамаларының көшiрмелерiн олардың келiсiлген күнiнен бастап бiр айдан кешiктiрмей құзыретті органға табыс етеді.";

31) 69-бапта:
1-1-тармақта:
"2-тармағына" деген сөздер "3-тармағына" деген сөздермен ауыстырылсын;
"жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілетті органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;
2-тармақта "жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлеттi органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;
мынадай мазмұндағы 3-1-тармақпен толықтырылсын:
"3-1. Мемлекеттік меншiкте тұрған геологиялық ақпараттың құны тарихи шығындар сомасының бөлiгi ретінде анықталады.
Тарихи шығындарды және геологиялық ақпарат құнын анықтау тәртiбiн Қазақстан Республикасының Үкiметi белгiлейдi.";
4-тармақтың бiрiншi бөлігінде:
"жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкілеттi органға" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкілеттi органға" деген сөздермен ауыстырылсын;
"жер қойнауын пайдалану және қорғау жөнiндегi уәкiлетті орган" деген сөздер "жер қойнауын зерттеу және пайдалану жөнiндегi уәкiлеттi орган" деген сөздермен ауыстырылсын;

32) 70-1-бап мынадай редакцияда жазылсын:

"70-1-бап. Жер қойнауын пайдаланушының қызметiн мемлекеттiк
органдар тарапынан бақылау

Құзыреттi орган мен қоршаған ортаны қорғау және жер қойнауын зерттеу және пайдалану саласындағы уәкiлеттi органдардан басқа Жер қойнауын пайдаланушының қызметiн бақылауды өзге де мемлекеттiк органдар Қазақстан Республикасының заңнамасында белгiленген өз құзыреттерi шегiнде жүзеге асырады.";

33) 71-баптың үшiншi бөлiгi мынадай редакцияда жазылсын:
"Ел экономикасының ресурстық-энергетикалық негiздерiн сақтау және нығайту үшiн жер қойнауын пайдалануға жаңадан жасалатын, сондай-ақ бұрын жасалған келiсiм-шарттарда жерасты сулары мен кең таралған пайдалы қазбалар жөнiндегi келiсiм-шарттарды қоспағанда, мемлекеттiң келiсiм-шарттың басқа тарапының немесе жер қойнауын пайдалануға құқығы бар заңды тұлға қатысушыларының және басқа тұлғалардың алдында жер қойнауын пайдалану құқы бар заңды тұлғадағы, сондай-ақ, егер осы заңды тұлғаның негiзгi қызметi басқа сатып алушылар ұсынғаннан нашар болмайтын шарттармен Қазақстан Республикасында жер қойнауын пайдаланумен байланысты болса, жер қойнауын пайдаланушы қабылдайтын шешiмдердi тiкелей және (немесе) жанама түрде белгiлеуге және (немесе) оларға әсер етуге мүмкiндігі бар заңды тұлғадағы иелiктен шығарылатын жер қойнауын пайдалану құқығын (оның бiр бөлігін) және (немесе) қатысу үлесiн (акциялар пакетiн) сатып алуға басым құқығы бар.".

3. "Қазақстан Республикасының Ұлттық қауiпсiздiгi туралы" 1998 жылғы 26 маусымдағы Қазақстан Республикасының Заңына (Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы, 1998 ж., N 11-12, 173-құжат; 2000 ж., N 5, 115, 120-құжат; 2004 ж., N 14, 182-құжат; 2004 ж., N 23, 142-құжат):
18-баптың 3-тармағы мынадай редакцияда жазылсын:
"3. Ұлттық қауiпсiздiктi қамтамасыз ету жөнiндегi талаптар Қазақстан Республикасының стратегиялық ресурстарын пайдалану жөнiндегi келiсiм-шарттарды жасасу, осы келiсiм-шарттарды орындау және олардың орындалуын бақылау кезiнде, сондай-ақ құзыреттi органның жер қойнауын пайдаланушының жер пайдалану құқығын басқа тұлғаға iшiнара немесе толық беруiне рұқсаттарды беруден бас тартуы немесе беруi туралы шешiм қабылдауы кезiнде және жер пайдалану құқығына ие болған заңды тұлғадағы қатысу үлесiн (акциялардың пакетiн) иелiктен айыруға рұқсаттарды беруден бас тартуы немесе беруi кезiнде мiндеттi түрде ескерiледi.
Бұл ретте құзыреттi орган, егер бұл бiр тұлғада немесе елдiң бiрiнiң тұлғалар тобында мұнай операцияларын жүргiзуге құқықтарды шоғырландыруға әкелетiн болса, өтiнiм берушiге осы тармақпен көзделген мәмiлелердi жасауға рұқсат беруден бас тартуға құқылы.
Аффилиирленген тұлғалармен мәмiлелер жасауға қатысты осы талаптарды сақтау мiндеттi.".

2-бап. Осы Заң ресми жарияланған күннен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Президенті