О подписании Письма-соглашения между Правительством Республики Казахстан и Азиатским Банком Развития о технической помощи по проекту "Система мониторинга и управления информацией об окружающей среде для устойчивого землепользования"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 9 декабря 2005 года N 1225

      Правительство Республики Казахстан  ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Одобрить проект Письма-соглашения между Правительством Республики Казахстан и Азиатским Банком Развития о технической помощи по проекту "Система мониторинга и управления информацией об окружающей среде для устойчивого землепользования".
      2. Уполномочить Министра охраны окружающей среды Республики Казахстан Самакову Айткуль Байгазиевну подписать от имени Правительства Республики Казахстан Письмо-соглашение между Правительством Республики Казахстан и Азиатским Банком Развития о технической помощи по проекту "Система мониторинга и управления информацией об окружающей среде для устойчивого землепользования".
      3. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

       Премьер-Министр
      Республики Казахстан

Азиатский Банк Развития

г-ну А. Дунаеву                                           17 августа 2004 года
Министру финансов                                         N 084-20
Республики Казахстан
(Управляющему АБР)
473000 г. Астана, ул. Победы 33

      Уважаемый г-н Дунаев,

Предмет:  Техническая помощь "Система мониторинга и управления
          информацией об окружающей среде для устойчивого
          землепользования" (ТП N 4375-KAZ)
 
        Данным письмом я с удовольствием информирую Вас о том, что 16 августа 2004 года Азиатский Банк Развития (АБР) одобрил выделение технической помощи (ТП) Правительству Республики Казахстан (Правительство) на сумму, не превышающую эквивалент 600000 (шестьсот тысяч) долларов США, для управления окружающей средой для устойчивого землепользования. Проект ТП будет финансироваться и реализовываться в соответствии с (i) Рамочным Соглашением о Технической Помощи между Правительством Республики Казахстан и АБР от 5 октября 1995 года (Рамочное соглашение) и (и) механизмами, описанными в параграфах 14-17 и приложениях 1 и 3 к Отчету о Технической Помощи (Отчет ТП), прилагаемому к данному письму в качестве Приложения. В соответствии с Отчетом о ТП Министерство охраны окружающей среды Республики Казахстан будет выполнять функции исполнительного агентства по проекту.
      Данная техническая помощь выделяется полностью на грантовой основе из средств специального фонда ТП, финансируемого АБР.
      Этот проект был включен в список ТП для пилотного исследования АБР, целью которого является делегирование полномочий по отбору и найму консультантов исполнительным агентствам. В соответствии с разделом 3.01 Рамочного Соглашения АБР делегирует полномочия по отбору и найму консультантов в рамках данной ТП Министерству охраны окружающей среды Республики Казахстан. Механизм отбора, привлечения и надзора за работой консультантов должен быть согласован Министерством охраны окружающей среды Республики Казахстан с АБР.
      Если эти условия приемлемы для Вас, пожалуйста, направьте один экземпляр в Министерство охраны окружающей среды Республики Казахстан для его подписания от имени Правительства Республики Казахстан. Первый оригинал Вы можете оставить в Министерстве охраны окружающей среды Республики Казахстан, а второй оригинал направьте в АБР.
      Являясь Директором Управления сельского хозяйства, окружающей среды и природных ресурсов Департамента Восточной и Центральной Азии АБР, я буду нести ответственность за реализацию данного проекта. Поэтому прошу направлять всю корреспонденцию по проекту на мое имя.

С уважением,

Кацуджи Мацумами
Директор
Управления сельского хозяйства, окружающей среды
и природных ресурсов Департамента Восточной и Центральной Азии

Подтверждаю:

От имени Правительства РК

__________________________
Уполномоченное лицо
(подпись и имя печатными буквами на английском языке)

Должность: __________________
Дата: _______________________

АЗИАТСКИЙ БАНК РАЗВИТИЯ                                  ТП N 4375-KAZ

Приложение
(Отчет)

ТЕХНИЧЕСКАЯ ПОМОЩЬ РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН
ПО ПРОЕКТУ "СИСТЕМА МОНИТОРИНГА И УПРАВЛЕНИЯ
ИНФОРМАЦИЕЙ ОБ ОКРУЖАЮЩЕЙ СРЕДЕ ДЛЯ
УСТОЙЧИВОГО ЗЕМЛЕПОЛЬЗОВАНИЯ"

Август 2004 г.

КУРСЫ ВАЛЮТ
(на 5 июля 2004 года)
Валюта измерения - Тенге (КЗТ)
1,00 КЗТ = 0,0074 долларов США
1,00 доллар США  = 135,8500 КЗТ СОКРАЩЕНИЯ, ПРИНЯТЫЕ В ТЕКСТЕ

АБР            - Азиатский банк развития
ИЦАРУЗ         - Инициатива центрально-азиатских стран в области управления
                 земельными ресурсами
МООС           - Министерство охраны окружающей среды
НПО            - неправительственные организации
ТП             - техническая помощь
РСТП           - Рамочное соглашение о предоставлении технической помощи
ГУТП           - группа по управлению ТП
UNCCD          - Конвенция ООН по борьбе с опустыниванием

ОПИСАНИЕ ДАННОЙ ТП

Классификация по    - прочее
бедности
Отрасль             - сельское хозяйство и природные ресурсы
Под-отрасль         - охрана окружающей среды и биоразнообразия
Тема                - экологическая устойчивость
Под-тема              - охрана природных ресурсов

ПРИМЕЧАНИЯ

(I)  Финансовый год (ФГ) Правительства заканчивается 31 декабря.
(II) В данном отчете знак "$" означает доллар США.

Отчет подготовлен г-жой Шаоинь Ма, Управление сельского хозяйства, охраны окружающей среды и природных ресурсов. Департамент Восточной и Центральной Азии.

1. Введение

      1. Правительство Республики Казахстан (Правительство) направило запрос о предоставлении консультационной технической помощи (ТП) Азиатским банком развития (АБР) с целью улучшения системы мониторинга и управления информацией в области охраны
окружающей среды для обеспечения устойчивого использования сельскохозяйственных земель. Данная ТП была включена в Страновую стратегию и программу АБР на 2004-2006 годы для Казахстана, и АБР согласился включить данную ТП в качестве одного из отобранных проектов в пилотное исследование по делегированию полномочий по найму консультантов и надзору за их деятельностью исполнительным агентствам в рамках технической помощи (пилотное исследование), одобренной АБР. Исследовательская миссия АБР посетила Казахстан в мае 2004 года и провела обсуждения с официальными представителями соответствующих ведомств правительства. В ходе обсуждений были согласованы цели ТП, масштаб, техническое задание консультантов, смета затрат, механизм реализации и процедура осуществления пилотного исследования. Основа ТП представлена в Приложении 1.

______________________________

Описание данной ТП впервые появилось в ADB Business Opportunities (версия для Интернета) 4 марта 2004 года.

2. Проблемные вопросы

      2. Сельское хозяйство - это крупный сектор производства, не связанного с нефтью, в Казахстане, который в 2003 году составил почти 18 % валового внутреннего продукта. 44 % населения страны проживает в сельской местности. Казахстан - это самая крупная по
территории страна в Центральной Азии, ее значительные земельные ресурсы несут в себе выдающийся потенциал для развития сельского хозяйства 2 . Однако примерно 66 % земли страдает от деградации и находится под возрастающей угрозой опустынивания, эрозии почвы,
обезвоживания и засоления почвы. Основными причинами деградации земель являются: ненадлежащее управление сельскохозяйственными угодьями и водными ресурсами, включая сверхвыпасы, некачественное управление водными ресурсами в рамках экстенсивных ирригационных сетей и некачественная система водоотвода. В число основных экономических
последствий входят снижение производства сельскохозяйственных культур, снижение поголовья и производительности животноводства, снижение экспортного потенциала сельскохозяйственной продукции и застой в развитии пищевой и легкой промышленности. Отсутствие диверсификации доходов, снижение доходов крестьянских хозяйств и семей, проживающих в сельской местности, непосредственно связано с деградацией земель во многих сельскохозяйственных регионах. Деградация земель стала основным фактором, мешающим экономическому развитию, и изменение этой тенденции является важной составляющей для укрепления уровня жизни сельского населения.
      3. Правительство осознает существующие проблемы, в связи с чем был разработан ряд стратегий, направленных на решение этих проблем. В  Стратегии долгосрочного развития до 2030 года в число долгосрочных целей входят улучшение качества жизни на селе и
экологическая безопасность. Государственная  программа развития сельских территорий Республики Казахстан на 2004-2010 годы, утвержденная Указом Президента Республики Казахстан от 10 июля 2003 года N 1149, подчеркивает необходимость развития сельских
населенных пунктов, имеющих потенциал долгосрочного дохода и роста занятости в условиях рыночной экономики, предполагая привлечение миграционных потоков из регионов с ограниченными перспективами экономического роста или из экологически неблагоприятных районов. План мероприятий на 2005-2007 годы по реализации  Программы по борьбе с опустыниванием в Республике Казахстан, утвержденной постановлением Правительства Республики Казахстан от 24 января 2005 года N 49, и  Концепция экологической безопасности на 2004-2015 годы, одобренная Указом Президента Республики Казахстан от 3 декабря 2003 года N 1241, подчеркивают необходимость межотраслевого подхода к реализации программ борьбы с опустыниванием и предусматривают перечень мероприятий, которые планируется реализовать в 2005-2011 годах, в том числе разработку методологии анализа использования земель, формирование системы мониторинга и управления информацией, а также реализация пилотных проектов по контролю опустынивания.
      4. Проблема отсутствия эффективной системы мониторинга и управления информацией не нова. Сбор и обработка информации, связанной с охраной окружающей среды и управлением земельными ресурсами, ухудшились с момента обретения независимости. Однако наибольшая потребность имеется не в сборе данных, а в проведении анализа их необходимости в настоящее время и внесении изменений в соответствии с изменяющимися потребностями для разработки единой политики и программы либо подготовки проектов. Зачастую данные собирались, но при этом не задавался фундаментальный вопрос в отношении целей и выгод предпринимаемых усилий, и поэтому они не несут особой ценности для поддержания процесса принятия решений, разработки проектов и других практических целей. Кроме того, еще одной проблемой является отсутствие совместимости, сопоставимости, надежности и доступности данных, которые необходимы для того, чтобы увязать разные отраслевые сети в единую информационную систему. Например, критерии мониторинга процесса деградации земель, применяемые различными ведомствами, отвечающими за управление земельными ресурсами, несопоставимы и не соответствуют показателям Конвенции по борьбе с опустыниванием ООН (UNCCD). Таким образом, сложно будет интегрировать некоторые плановые мероприятия в рамках основы мероприятий по борьбе с опустыниванием.
      5. Необходим экологический аудит в составе системы мониторинга и управления информацией для обеспечения устойчивого землепользования, который будет способствовать реализации государственных стратегий и планов по борьбе с деградацией земель. Эффективная и практичная система аудита обеспечит формирование стандартов для эффективного использования воды и других сельскохозяйственных ресурсов, предложит подходы к аудиту фактического состояния и определит наиболее приемлемые методы по соблюдению стандартов и минимизации отрицательного воздействия на землю. Система аудита такого рода почти полностью отсутствует в Казахстане. Такая система необходима для того, чтобы разработать идеи и сформировать знания в составе сельскохозяйственных ведомств и фермеров для применения наилучших методов, которые могут снизить производственные затраты, получив при этом экологические выгоды.
      6. Страновой стратегией и программой АБР на 2004-2006 годы для Казахстана, а также Региональной стратегией АБР для стран Центрально-Азиатского региона отмечена важная связь между улучшенным управлением природными ресурсами и снижением бедности. Казахстан придает высокий приоритет вопросам улучшения управления земельными ресурсами, в связи с чем в стране была реализована 1 консультационная ТП и 10 региональных ТП. Уроки, извлеченные из соответствующих ТП 3 , включают следующее: (i) формирование потенциала, сосредоточенное только на республиканском уровне Правительства, оказывается слишком теоретическим и не связано напрямую с конкретными потребностями этих организаций; и (ii) устойчивая способность лучше управлять вопросами экологии наилучшим образом управляется через участие различных ведомств наряду с ведомством по охране окружающей среды как на республиканском, так и на местном уровнях. Недавно начатая программа АБР по Инициативе центрально-азиатских стран в области управления земельными ресурсами (ИЦАРУЗ) усиливает учет вопросов управления земельными ресурсами в общих программах устойчивого развития и охватывает целый ряд интерактивных вмешательств со стороны политического и законодательного развития, институционального укрепления для реализуемых инвестиционных проектов. Данная ТП осуществляется в соответствии с ИЦАРУЗ и предназначена для того, чтобы помочь Правительству в разработке малозатратной межотраслевой системы мониторинга и управления информацией в поддержку разработки политики, подготовки программ и проектов и формирования механизмов охраны окружающей среды для устойчивого землепользования. Пилотный проект, который будет реализован в рамках данной ТП в Южно-Казахстанской области, не только окажет положительное влияние на область, но также будет растиражирован на всю страну и на другие страны Центральной Азии.
      7. Соответствующая ТП была предоставлена другими международными агентствами помощи в Казахстане, в том числе Базовыми географическими данными по землепользованию, Регистрацией и кадастрами (Японское Агентство по международному сотрудничеству - JICA); Программой предоставления услуг гидрометеорологии для бассейна Аральского моря (Швейцарское Правительство); и Веб-сайтом по состоянию окружающей среды в стране (совместная экологическая программа ООН и Правительства Норвегии). Большинство этих проектов подчеркивают важность управления информацией на государственном уровне или в бассейне Аральского моря. Осуществляемый в настоящее время проект по управлению засушливыми землями, поддерживаемый Всемирным банком/Глобальным экологическим фондом направлен на то, чтобы продемонстрировать способы устойчивого землепользования в маргинальной экосистеме засушливого Шетского района Карагандинской области. Данная ТП дополняет усилия других агентств помощи.

________________________________
Общая площадь территории Казахстана составляет 272,5 млн. га, из которых 222 млн. га составляют сельскохозяйственные земли .
АБР. 1999. Техническая помощь Республике Казахстан по укреплению управления окружающей средой. Манила;
АБР. 2000. Техническая помощь по разработке регионального плана мероприятий по охране окружающей среды (РМПООС) в Центральной Азии. Манила;
АБР. 2000. Техническая помощь по борьбе с опустыниванием в Азии. Манила .

3. Техническая помощь

       A. Цель и результаты
      8. Данная ТП направлена на усиление институционального потенциала в   вопросах экологического аудита, мониторинга и системы управления информацией в поддержку разработки политики, подготовки программ и экологических мер для обеспечения устойчивого
землепользования. Результатами данной ТП будут; (i) методологии и оперативные руководства для улучшения аудита, мониторинга и системы управления информацией об окружающей среде для устойчивого использования сельскохозяйственных земель; (ii) пробная реализация системы в соответствии с фактическими потребностями в связи с разработкой политики, подготовкой программ и экологических мероприятий для обеспечения устойчивого землепользования в Южно-Казахстанской области 4 .

__________________________________
Южно-Казахстанская область была выбрана для пробного использования на основании следующих критериев: (i) область с высокий процентом опустынивания и деградации земель; (ii) высокий процент бедности, частично обоснованный деградацией земель; (iii) желание областного органа государственного управления участвовать в этой работе; (iv) наличие данных; и (v) этот проект дополнит другие проекты АБР

       B. Методология и основные направления деятельности
      9. Будет принят межотраслевой и процессуальный подход, подчеркивающий необходимость участия не только органов охраны окружающей среды республиканского и местного уровней, но и органов, отвечающих за сельское хозяйство и управление земельными ресурсами. Будет сформирован Наблюдательный комитет из числа руководителей Министерства сельского хозяйства. Агентства по управлению земельными ресурсами, рабочей группы UNCCD и МООС. Для передачи опыта и знаний международных консультантов персоналу Правительства МООС (исполнительное агентство) и местный заинтересованный персонал будут принимать участие не только в обучении без отрыва от производства, но и во всех основных направлениях деятельности, таких как изучение документов, анализ проблем, разработка методологии и руководств, а также разработка пилотного проекта и предложений по дальнейшей программе.
      10. Данная ТП окажет поддержку следующим взаимосвязанным мероприятиям: (i) выявление потребностей на республиканском и местном уровнях в области экологического аудита, мониторинга и систем управления информацией для разработки политики, подготовки программ и мер охраны окружающей среды для обеспечения устойчивого землепользования; (ii) обзор основных имеющихся программ по аудиту, мониторингу и управлению информацией, осуществляемых разными ведомствами, и определение пробелов в них с целью удовлетворения республиканских и местных потребностей, (iii) разработка эффективной и низкозатратной методологии и оперативных процедур для совершенствования имеющихся систем; (iv) разработка пилотной системы аудита, мониторинга и управления экологической информацией в Южно-Казахстанской области в соответствии с фактическими потребностями в разработке политики, подготовке программ и мер по охране окружающей среды; (v) предоставление рекомендаций руководству области по политическим нововведениям, концепции инвестиционной программы и формированию системы мер охраны окружающей среды для устойчивого землепользования на основании оценки информации.
      11. По завершении основных этапов работы будет организовано четыре межведомственных семинара с целью обсуждения структуры реализации ТП, получения замечаний по выводам ТП и достижения согласованности среди основных заинтересованных лиц. 5 Являясь основными членами Наблюдательного комитета, Министерство сельского хозяйства, Агентство по управлению земельными ресурсами, рабочая группа UNCCD и МООС организуют по одному семинару. Ряд обучающих семинаров будет проведен консультантами для республиканского и местных органов управления в ходе реализации ТП. Республиканские и местные неправительственные организации (НПО) будут участвовать в разработке и реализации ТП. Кроме участия НПО в семинарах и реализации пилотного проекта, разделы о роли НПО в качестве факторов, способствующих мониторингу и формированию информационной сети, а также их роли в разработке политики будут включены в общую методологию и практические руководства.

___________________________________
5 В ходе первого семинара будет обсуждаться план методологии и руководства. На втором семинаре планируется обсуждение составленных проектов методологии и руководства и механизм пробной реализации. На третьем семинаре состоится оценка результатов пробного использования и обсуждение измененной методологии и руководства с учетом результатов пробного использования. На последнем семинаре будет обсуждаться проект предложения по последующей программе и общие выводы ТП.

       С. Стоимость и финансирование
      12. Стоимость данной ТП составляет в эквиваленте 800000 (восемьсот тысяч) долларов США, в том числе 377000 (триста семьдесят семь тысяч) долларов США на затраты в иностранной валюте и в эквиваленте 423000 (четыреста двадцать три тысячи) долларов США на затраты в местной валюте. АБР предоставляет финансирование в эквиваленте на сумму 600000 (шестьсот тысяч ) долларов США, в том числе 377000 (триста семьдесят семь тысяч) долларов США на сумму затрат  о  иностранной валюте и в эквиваленте 223000 (двести двадцать три тысячи) долларов США на покрытие затрат в местной валюте. ТП будет финансироваться АБР на грантовой основе в составе финансирования ТП. Правительство финансирует оставшуюся сумму затрат в местной валюте на сумму в эквиваленте 200000 (двести тысяч) долларов США в натуральном выражении. Смета затрат представлена в Приложении 2.

       D. Механизм реализации
      13. МООС будет исполнительным агентством для данной ТП. Для реализации проекта будет сформирован Наблюдательный комитет, председателем которой будет вице-министр МООС, в состав которой войдут представители Министерства сельского хозяйства, Агентства по
управлению земельными ресурсами и рабочей группы UNCCD. Наблюдательный комитет будет осуществлять общее управление работ в рамках данной ТП. Члены Наблюдательного комитета
будут собираться 2-3 раза за все время реализации данной ТП. В МООС будет сформирована группа по управлению ТП (ГУТП), которая будет осуществлять ежедневную координацию ТП. Руководителем ГУТП будет квалифицированный высокопоставленный сотрудник МООС, он же
будет являться общим координатором реализации ТП. Один сотрудник ГУТП будет выполнять обязанности ассистента-администратора. В состав ГУТП войдут пять технических экспертов, по одному представителю из рабочей группы UNCCD, Гидрометцентра, информационно-аналитического центра МООС и два представителя из Южно-Казахстанской области.
      14. Будет нанята группа международных и местных консультантов. Международные консультанты будут наняты из числа сотрудников фирмы по методу отбора на основании качества и стоимости в соответствии с  Руководством АБР по привлечению консультантов.  Местные консультанты будут выбраны в соответствии с процедурой, приемлемой для АБР. Для реализации проекта потребуется 12 человекомесяцев международных консультантов и 40 человекомесяцев местных консультантов. Международные эксперты должны иметь опыт в (i) управлении земельными ресурсами (5 человекомесяцев); (ii) экологическом аудите и мониторинге (земельных ресурсов, 3 человекомесяцев); и (iii) системах управления экологической информацией (4 человекомесяца). Опыт, которым должны обладать местные консультанты, включает следующее: (i) экономика сельского хозяйства и развитие сельских территорий; (ii) географические информационные системы; (iii) информационные технологии
(компьютеры, программное обеспечение, дизайн веб-страниц); (iv) планирование использования земель и земельный кадастр; (v) почвоведение; (vi) управление водными ресурсами; (vii) правовой и институциональный аспект планирования экологии и использования
земель; (viii) социология села. Один международный консультант будет руководителем проекта, а один местный консультант будет его заместителем. План технического задания для предоставления услуг консультантов представлен в Приложении 3. Будет использована
процедура представления упрощенных предложений консультантов. ТП будет реализована в течение 14 месяцев. Оборудование для реализации ТП будет предоставлено за счет финансирования ТП и будет закуплено консультантами в соответствии с  Руководством по закупке оборудования .
      15. Правительство и АБР согласились включить данную ТП в число отобранных проектов в рамках Пилотных исследований для Делегации по найму консультантов и надзору в составе предоставления ТП исполнительным агентствам (Пилотное исследование) 6 , одобренных АБР. В частности, МООС соглашается выполнять процедуры реализации, предусмотренные Отчетом Совета- директоров о пилотных исследованиях, и другие детальные процедуры и методы,
которые может время от времени потребовать АБР. Правительство понимает, что сроки и условия Рамочного соглашения о предоставлении технической помощи (РСТП), заключенного между Правительством и АБР 5 октября 1995 года, применяются и к данной ТП. В соответствии
с Разделом 3.01 РСТП АБР согласился делегировать Правительству полномочия по выбору фирм (или физических лиц, если это применимо) и надзору за их работой в рамках данной ТП. Письмо-соглашение о ТП, которое будет подписано в рамках РСТП для данной ТП, будет
соответствующим образом отражать этот механизм. Как предусмотрено в РСТП, консультанты, нанимаемые и контролируемые Правительством в рамках данной ТП, среди прочих обязанностей будут иметь статус экспертов, осуществляющих миссию АБР, подпадают под положения  Учредительного договора Азиатского банка развития .

_________________________________
АБР, 2003 г. Пилотное исследование по делегированию исполнительным агентствам отбора и надзора консультантов в рамках проектов технической помощи. Манила.

4. Решение президента банка

      16. Президент в рамках полномочий, предоставленных ему Советом директоров, одобрить предоставление ТП на сумму, не превышающую 600000 (шестьсот тысяч) долларов США, в виде гранта Правительству Республики Казахстан для реализации проекта "Система мониторинга и управления информацией об окружающей среде для устойчивого землепользования" и настоящим сообщает об этом решении Совету.

Приложение 1 к Отчету о ТП

                   Основа технической помощи

Описание проекта

Показатели/
цели качества
реализации

Механизмы
мониторинга

Предпосылки
и риски

1 2 3 4

Цель
Улучшение
механизмов учета факторов
устойчивого
землепользования

Достижение целей, поставленных
Инициативой Центрально-
Азиатских стран в области
управления земельными ресурсами (ИЦАРУЗ)

Политический диалог

Страновые обзорные миссии

Государствен-
ные отчеты и документы

Учет факторов устойчивого
земле-
пользования должен рас-
сматриватьсяПравитель-
ством как приоритетное направление

Задачи
Укрепление институциональ-
ного потенциала в вопросах экологического аудита, монито-
ринга и систем управления информацией в поддержку разработки политики, подготовки программ и проектов и экологических мер для обеспе-
чения устой-
чивого земле-
пользования

Разработка стратегий и принятие улучшенных подходов в области экологического мониторинга и систем управления информацией,
а также применения этих систем в соответствии
с фактической потребностью развития политики, подготовки программ и мероприятий
по охране окружающей среды

Политический диалог

Отчеты по технической помощи (ТП)
и обзорные миссии

Отчеты Министерства охраны окружающей среды (МООС) и других ведомств

Сильное
лидерство
и заинтере-
сованность
со стороны
МООС, испол-
нительного
агентства

Достаточный кадровый
потенциал
МООС и со-
ответствую-
щих местных
органов для
реализации
данной ТП

Результаты
i) Методологии и практические
руководства по
улучшению
экологического
аудита,
мониторинга и
формированию
системы
управления
информацией

ii) Пробное внедрение системы в соответствии с реальными потребностями для разработки политики, подготовки программы и мероприятий по охране  окружающей   среды для обеспечения устойчивого землепользования в Южно-Казах-
станской области

Черновой вариант по окончанию первой фазы ТП и доработка
с учетом результатов пробной реализации по окончании второй фазы ТП

  Осуществление пробного внедрения системы в отобранной области и оценки резуль-
татов за 2 месяца до
окончания ТП

Отчеты о проделанной работе

Обзорные миссии по ТП

        Окончательный отчет Протоколы заседаний
Наблюдатель-
ного
комитета

Наличие данных и предостав-
ление информации соответст-
вующими
ведомствами

      Координирую-
щие возмож-
ности МООС, готовность и способ-
ность областных органов управления осуществить реализацию проекта

Мероприятия
(i) Выявление общегосударст-
венных и местных
потребностей в области экологического аудита, мониторинга и систем управления информацией.

(ii) Обзор и оценка основных
существующих-
программ мониторинга и управления
информацией
в различных ведомствах и
определение
пробелов, не
позволяющих
удовлетворить общегосударст-
венные местные потребности.

(iii)
Разработка
малозатратных
методологий и практических руководств для улучшения
имеющихся
систем.

(iv)
Разработка
пилотной
системы аудита,
мониторинга и управления
информацией в Южно-
Казахстанской
области в
соответствии с
реальными
потребностями
области
в разработке
политики,
подготовке
программы
мероприятий по охране
окружающей
среды.

(v) Рекомендации
политикам области в
вопросах политических
инноваций, концепций
инвестиционных программ
и механизмов
охраны
окружающей среды для обеспечения
устойчивого
земле-
пользования на основании оценки
информации.

(vi) Предостав-
ление обучения
без отрыва
от производства для осущест-
вления пробной реализации.

(vii)
Организация
семинаров для получения замечаний по руководствам и распростране-
ния результатов ТП.

(viii)
МООС должен
выбрать
консультантов и контролировать
их работу.

Исходные ресурсы
Услуги кон-
сультантов: 12 человеко-
месяцев
международных
и 40 человеко-
месяцев местных
консультантов

Время работы персонала МООС, местного органа по охране окружающей
среды

Партнерское
финансирование, офисное помещение и оборудование

Подробный план работы и график для каждого направления деятельности, который должен быть представлен в составе Начального отчета; все мероприятия должны быть выполнены вовремя на основании детального
плана работы
и графика

                                                                        Согласованный МООС и АБР график,
представленный
в Памятной записке

                    Финансирование АБР 600000 (шестьсот тысяч) долларов
США в эквиваленте

              200000
(двести тысяч) долларов США в натуральном выражении, финансируемые Правительством

Отчеты о проделанной работе

Обзорные миссии по ТП

Своевременная связь между государствен-
ной адми-
нистрацией по охране окружающей среды (ГАООС),
Азиатским банком
развития

                                                                                                        Обзорные миссии по ТП, отчеты кон-
сультантов и своевременная связь между МООС, АБР и консультантами

Постоянное участие МООС и местных органов охраны окружающей среды и реализации ТП

Достаточный потенциал МООС для осуществле-
ния коор-
динации деятельности соответству-
ющих прави-
тельственных ведомств для достижения консенсуса

                                                                  Осведомлен-
ность МООС о про-
цедурах АБР,
графика
участия
персонала и
их возможностях

                  Конкурсные торги и наем квали-
фицированныхконсуль-
тантов для пилотного исследованияТП

Своевремен-
ный контроль
со стороны
АБР

    Своевремен-
ное предос-
тавление
партнерской
поддержки

Приложение 2 к Отчету о ТП

СМЕТА ЗАТРАТ И ПЛАН ФИНАНСИРОВАНИЯ

(в долларах США)

Статья затрат

Иностранная
Валюта

Местная
Валюта

Всего
затрат

А. Финансирование Азиатского банка развития (АБР) a




1. Консультанты




a. Вознаграждение и
   командировочные




i.  Международные
    консультанты

240000

   0

240000

ii. Местные консультанты

    0

95000

95000

b.  Международные и
    местные поездки

40000

  0

4000

i.  Международные
    консультанты
    (международные и
    местные поездки)




ii. Местные консультанты

    0

  6000

6000

2. Семинары, совещания
   и обучение

    0

35000

35000

3. Отчеты, перевод и
   распространение

10000

10000

20000

4. Пилотная система
   мониторинга и информации 




a. Данные, изыскания,
   услуги НПО

   0

30000

30000

b. Оборудование b

30000

   0

30000

5. Разные административные
   затраты и поддержка

  7000

7000

14000

6. Непредвиденные расходы

50000

40000

90000

   Итого по разделу (А)

377000 223000 600000

В. Финансирование
   Правительства




1. Партнерский персонал

     0

80000

80000

2. Офисное помещение

     0

80000

80000

3. Административная
   поддержка

     0

40000

40000

   Итого по разделу (В)

     0 200000 200000

   Всего

377000 423000 800000
   

       НПО = неправительственные организации.
a Финансируется за счет программы финансирования технической помощи АБР.
b Оборудование включает компьютерные программы, компьютеры, компьютерные аксессуары и оборудование для мониторинга.

Источник: расчет специалистов АБР.

Приложение 3 к Отчету о ТП

План технического задания для консультантов

      1. Для реализации ТП потребуется 12 человекомесяцев международных и 40 человекомесяцев местных консультантов. Международные эксперты (количество чаловекомесяцев указано в скобках) должны обладать достаточным опытом в (i) управлении земельными ресурсами (руководитель группы, 5); (ii) экологическом аудите и мониторинге (земельных ресурсов, 3); и (iii) системах управления экологической информацией (4). Опыт, которым должны обладать местные консультанты, включает следующее: (i) политика планирования использования земельных ресурсов (заместитель руководителя группы, 7); (ii) экономика сельского хозяйства и развитие сельских территорий (4); (iii) географические информационные системы (5); (iv) информационные технологии (компьютеры, программное обеспечение, дизайн веб-страниц, 3); (v) почвоведение и экологический мониторинг (4); (vi) управление водными ресурсами (2); (vii) правовой и институциональный аспект управления земельными ресурсами (3); (viii) снижение бедности (2); и (ix) агрономия (2). Нераспределенные человекомесяцы местного персонала будут использованы для предоставления услуг, которые будут определены по мере того, как будет более конкретно понятна структура-реализации ТП.

       А. Задачи

       1. Международные консультанты
      2. Три международных консультанта будут работать вместе. Будет принят гибкий подход, при котором каждый консультант будет предоставлять услуги в наиболее удобное время в ходе реализации ТП. Международные консультанты должны будут выполнить следующие задачи:
      (i) использовать международный опыт в области мониторинга и систем управления информацией по предотвращению и контролю деградации/опустынивания земель и наилучшие методы, которые можно будет применить в Казахстане.
      (ii) вместе с местными консультантами определить общегосударственные и местные потребности в области экологического аудита, мониторинга и управления информацией для разработки политики, подготовки программ и мероприятий охраны окружающей среды для обеспечения устойчивого землепользования;
      (iii) проанализировать и оценить основные имеющиеся программы мониторинга и управления информацией, используемые различными ведомствами, и определить пробелы, мешающие удовлетворению республиканских и местных потребностей;
      (iv) разработать и подготовить методологию и оперативное руководство для улучшения имеющихся систем, включая: (а) четкое определение пользователей, (b) показатели, необходимые для разработки политики, подготовки программ и мер по охране окружающей среды, (с) методология мониторинга и разработки и управления баз данных, (d) механизм и процедура обмена и передачи информации между основными ведомствами; (е) совместимость, сопоставимость, доступность и надежность данных; (f) методология анализа данных в соответствии с наиболее важными потребностями с целью разработки политики, подготовки программ и разработки мер охраны окружающей среды и (g) механизмы и процедуры, способствующие принятию решений, с использованием систем управления информацией.
      (v) разработать пилотную систему мониторинга и управления информацией в Южно-Казахстанской области в соответствии с фактическими потребностями области с целью разработки политики, подготовки программ или мер по охране окружающей среды с возможным охватом следующего: (а) инвентаризация важных характеристик, отражающих вопросы землепользования и качества земель (рельеф, растительность, статус водных ресурсов, биологическое разнообразие, состав питательных веществ в почве, сельскохозяйственные системы и применяемые методы использования земельных ресурсов), (b) база данных и статистическая картография, отражающая другие основные социально-экономические, юридические, организационные и технические показатели, (с) оценка различных политик и инвестиционных программ, связанных со снижением бедности, контролем опустынивания, планами развития сельского хозяйства, лесного хозяйства, использования водных и земельных ресурсов, управления пастбищами и животноводством; (d) методы мониторинга охраны окружающей среды.
      (vi) подготовить рекомендации для лиц, ответственных за принятие решений в Южно-Казахстанской области, в области улучшения политики, подготовки программ и формирования системы мер по охране окружающей среды для обеспечения устойчивого землепользования на основании оценки эффективности политики управления земельными ресурсами и инвестиционных программ; внести изменения и доработать методологии и руководства на основании выводов пилотной реализации.

       2. Местные консультанты

      3. Местные консультанты будут играть техническую роль, а не будут лишь переводчиками или толкователями в реализации ТП. Они выполнят следующие задачи:
      (i) посредством анализа документации, изысканий и опросов основных заинтересованных лиц на республиканском и местном уровнях соберут и проанализируют данные и информацию, которая будет способствовать определению пробелов в существующей системе экологического аудита, мониторинга и информационных систем, а также потребности на республиканском и местном уровнях; и организуют эту информацию в такой форме, которая будет способствовать проведению обзора и анализа силами международных консультантов;
      (ii) помогут международным консультантам понять восприятие Правительства в отношении имеющихся возможностей использования международного опыта;
      (iii) помогут международным консультантам в проведении пилотного применения системы мониторинга и управления информацией, в том числе для сбора данных по отобранным показателям, разработки базы данных и картографии, составления справочников данных, подготовки пособия для пользователей, разработки соответствующих образцов карт, подготовки структуры и содержания веб-сайта совместно с пользователями на областном уровне;
      (iv) помогут международным консультантам в разработке и организации учебных программ и предоставят соответствующие услуги в виде собственных ресурсов;
      (v) вместе с иностранными консультантами помогут Министерству охраны окружающей среды (МООС), исполнительному агентству, составить проекты всех документов, указанных как результаты реализации ТП.
      (vi) осуществят другие задачи, связанные с основными целями ТП, как определит руководитель проекта.

       В. Результаты в виде документов

      4. Консультанты помогут МООС представить следующие документы и предоставить услуги в виде основных результатов технической помощи (ТП): (i) руководство (методология и оперативные процедуры) по экологическому аудиту, мониторингу и системам управления информацией с целью разработки политики, подготовки программ и разработки мер по охране окружающей среды для обеспечения устойчивого землепользования; (ii) разработка/улучшение систем экологического аудита, мониторинга и управления информацией с целью профилактики и контроля деградации земель в Южно-Казахстанской области с предоставлением необходимых документов, отражающих результаты работы.
      5. Консультанты также представят на рассмотрение МООС и Азиатский банк развития (АБР) Начальный отчет с подробным описанием плана работ по реализации ТП в течение 5 недель после начала предоставления услуг. Промежуточный отчет на 15 страницах, в котором обсуждаются основной планируемый прогресс, нерешенные проблемы и рекомендуемые решения и задачи, которые необходимо выполнить между среднесрочным обзором и окончанием ТП, должен быть представлен в МООС и АБР через 7 месяцев после представления Начального отчета, к которому будут приложены все имеющиеся документы, которые указаны в пункте 4. Проект окончательного отчета (объединяющего основные выводы и рекомендации ТП), к которому будут приложены проекты всех документов, указанных в пункте 4, будет представлен через 12 месяцев после начала реализации ТП. Проект окончательного отчета будет обсужден в ходе трехсторонней встречи с участием представителей МООС, Консультантов и АБР. Консультант представит окончательный отчет и документы по ТП на английском и местном языке по окончании ТП.
      6. Руководитель проекта и заместитель руководителя проекта будут вместе отвечать за подготовку и доработку начального, промежуточного и окончательного отчетов по ТП. Руководитель проекта будет своевременно связываться с АБР и МООС, чтобы сообщать о ходе реализации ТП и предупреждать АБР и МООС обо всех потенциальных проблемах.

Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Азия Даму Банкі арасындағы "Жерді тұрақты пайдалануға арналған мониторинг және қоршаған орта туралы ақпаратты басқару жүйесі" жобасы бойынша техникалық көмек туралы келісім-хатқа қол қою туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 9 желтоқсандағы N 1225 Қаулысы

      Қазақстан Республикасының Үкіметі  ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Азия Даму Банкі арасындағы "Жерді тұрақты пайдалануға арналған мониторинг және қоршаған орта туралы ақпаратты басқару жүйесі" жобасы бойынша техникалық көмек туралы келісім-хаттың жобасы мақұлдансын.
      2. Қазақстан Республикасының Қоршаған ортаны қорғау министрі Айткүл Байғазықызы Самақоваға Қазақстан Республикасының Үкіметі атынан Қазақстан Республикасының Үкіметі мен Азия Даму Банкі арасындағы "Жерді тұрақты пайдалануға арналған мониторинг және қоршаған орта туралы ақпаратты басқару жүйесі" жобасы бойынша техникалық көмек туралы келісім-хатқа қол қоюға өкілеттік берілсін.
      3. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

       Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі

АЗИЯ ДАМУ БАНКІ

Қаржы министрі,                                2004 жылғы 17 тамыз
(АДБ Басқарушысы)
А. Дунаев мырзаға
Жеңіс 33, Астана 473000

      Құрметті Дунаев мырза,

Тақырып: "Жерді тұрақты пайдалануға арналған мониторинг және
         қоршаған орта туралы ақпаратты басқару жүйесі"
         Техникалық көмегі (ТК N 4375-КАZ)

      Осы хатпен Сізді Азия Даму Банкінің 2004 жылғы 16 тамызда Қазақстан Республикасы Үкіметіне тұрақты жер пайдалануға арналған қоршаған ортаны басқару үшін 600000 (алты жүз мың) АҚШ доллары эквивалентінен аспайтын сомаға техникалық көмек бөлу мақұлдағанын хабардар етемін. ТК жобасы 1995 жылғы 5 қазандағы Қазақстан Республикасы Үкіметі АДБ арасындағы Техникалық Көмек туралы Негіздемелік Келісімге (і) және осы хаттың Қосымшасы ретінде қоса берілген Техникалық Көмек туралы Есептің (ТК туралы Есеп) 14-17 параграфтары мен 1 және 3-қосымшаларында жазылған тетіктерге (іі) сәйкес қаржыландырылады және іске асырылады. Қоршаған ортаны қорғау министрлігі ТК туралы Есепке сәйкес жоба жөніндегі атқарушы агенттіктің қызметін орындайтын болады.
      Осы техникалық көмек АДБ қаржыландыратын ТК арнайы қорындағы қаржыдан грант негізінде толық бөлінеді.
      Осы жоба ТК тізіміне атқарушы агенттікке консультанттарды іріктеу және жұмысқа алу жөніндегі өкілеттік беру мақсатындағы АДБ пилоттық зерттеулері үшін енгізілді. Негіздемелік Келісімнің 3.01 бөліміне сәйкес АДБ Қоршаған ортаны қорғау министрлігіне осы ТК шеңберінде консультанттарды іріктеу және жұмысқа алу жөніндегі өкілеттікті береді. Консультанттарды іріктеу, тарту және жұмысына қадағалау тетіктері Қоршаған ортаны қорғау министрлігімен және АДБ келісілуі тиіс.
      Егер, осы шарттар Сіздерге оңтайлы болса, Үкіметтің атынан қол қою үшін осы хатты Қоршаған ортаны қорғау министрлігіне жіберулеріңізді сұралады. Бір дана Қоршаған ортаны қорғау министрлігінде қалады, ал екінші данасын АДБ Банкісіне жіберіледі.
      АДБ Шығыс және Орталық Азия Департаменті ауыл шаруашылығы, қоршаған орта және табиғи ресурстар Басқармасының Директоры ретінде маған осы жобаның іске асыру жауапкершілігі жүктеледі. Сондықтан, жоба жөніндегі барлық хат-хабарларды менің атыма жіберулеріңізді сұраймын.

Құрметпен,

Кацуджи Мацунами
Шығыс және Орталық Азия Департаменті ауыл шаруашылығы, қоршаған орта және табиғи ресурстар Басқармасының Директоры

Растайды:

ҚР Үкіметі атынан
_______________________
Уәкілетті тұлға
(қолы және аты-жөні баспа әріптерімен ағылшын тілінде)

Лауазымы: _____________

Күні: _________________

АЗИЯ ДАМУ БАНКІ                                       ТК N 4375-КАZ

                                                          Қосымша
                                                      (Есеп беру)

"ЖЕРДІ ТҰРАҚТЫ ПАЙДАЛАНУҒА АРНАЛҒАН МОНИТОРИНГ
ЖӘНЕ ҚОРШАҒАН ОРТА ТУРАЛЫ АҚПАРАТТЫ БАСҚАРУ
ЖҮЙЕСІ"
ЖОБАСЫ БОЙЫНША
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНА
ТЕХНИКАЛЫҚ КӨМЕК

2004 жылғы тамыз

ВАЛЮТАЛАР БАҒАМЫ
(2004 жылдың 5 шілдесіне)

Өлшеу валютасы - Теңге (ҚЗТ)
1,00 ҚЗТ = 0,0074 АҚШ долларлары
1,00 АҚШ доллары = 135,8500 ҚЗТ

ОСЫ ТЕХНИКАЛЫҚ КӨМЕКТІҢ СИПАТТАМАСЫ

Кедейлік бойынша жүйелеу - басқа
Сала - ауыл шаруашылығы және табиғат ресурстары
Кіші сала - қоршаған ортаны қорғау және  алуан түрлілік
Тақырып - экологиялық тұрақтылық
Кіші тақырып - табиғат ресурстарын қорғау

ЕСКЕРТУЛЕР

      (і) Үкіметтің қаржы жылы (ҚЖ) 31 желтоқсанда бітеді
      (іі) Осы есеп беруде "$" белгісі АҚШ-тың долларын білдіреді

Есеп беруді Шаоинь Ма ханым дайындады, Шығыс және Орталық Азия Департаменті, Ауыл шаруашылығы, қоршаған орта мен табиғат ресурстарын қорғау Басқармасы

1. Кіріспе

      1. Қазақстан Республикасының Үкіметі (Үкімет) тұрақты ауылшаруашылық жерлерді пайдалануды қамтамасыз ету үшін қоршаған ортаға мониторинг жасау және ол туралы ақпаратты басқару жүйесін жақсарту мақсатында Азия Даму Банкісіне (АДБ) консультациялық техникалық көмек (ТК) беру туралы сұрау салды. Осы ТК 1 АДБ-нің Қазақстан үшін жасалған Елдік стратегиясы және 2004-2006 жылдарға арналған бағдарламасына қосылған болатын, және АДБ осы ТК-ті іріктелген жобалардың бірі ретінде консультанттарды жалдау және олардың іс-әрекетіне техникалық көмек шеңберінде атқарушы агенттік жасайтын қадағалау өкілеттіктерін беру жөніндегі АДБ қолдаған пилоттық зерттеуге қосуға келісті.
      АДБ-нің зерттеу миссиясы 2004 жылдың мамырында Қазақстанға келіп, Үкіметтің тиісті ведомстволарының ресми өкілдерімен талқылау жүргізді. Талқылаулар барысында ТК-тің мақсаттары, көлемі, консультанттардың техникалық тапсырмасы, шығындар сметасы, іске асыру тетігі және пилоттық зерттеулердің іске асырылу рәсімі келісілді. ТК-тің негізі 1-қосымшада көрсетілген.

2. Проблемалық мәселелер

      2. Ауыл шаруашылығы - Қазақстандағы мұнаймен байланысы жоқ өндірістің ірі секторы, ол 2003 жылы жалпы ішкі өнімнің 18 %-ға жуық бөлігін құрады. Ел халқының 44 % ауыл мекенде тұрады. Қазақстан - Орталық Азиядағы аумағы бойынша ең ірі ел, оның көлемді жер ресурстарының ауыл шаруашылығын дамыту үшін мықты әлеуеті бар 2 . Алайда жердің 66 % тозудан зардап шегіп, шөлейттену, топырақтың эрозиясы, сусыздандыру және топырақтың тұздану ұлғая түскен қаупіне ие болып отыр. Жер тозуының басты себептері болып ауылшаруашылық алқаптары мен су ресурстарын дұрыс басқармау табылады. Оның ішінде шектен тыс бағу, эксенстивтік суландыру торабы шеңберінде су ресурстарын сапасыз басқару және су бөлудің сапасыз жүйесі. Басты экономикалық салдарлар санына ауылшаруашылық дақылдарды өсірудің төмендеуі, мал басы мен мал шаруашылығының нашарлануы, ауыл шаруашылық өнімнің экспорттық әлеуетінің төмендеуі және тамақ пен жеңіл өнеркәсіптің дамуындағы тоқырау кіреді. Кіріс диверсификациясының жоқтығы, ауыл шаруашылығы мен ауыл мекендерде тұратын отбасылар кірістерінің төмендеуі көптеген ауылшаруашылық өңірлердегі жердің тозуына тікелей байланысты. Жердің тозуы экономикалық дамуға кедергі келтіретін басты фактор болды, және осы беталысты өзгерту ауыл халқы өмірінің деңгейін нығайтуға өте маңызды болып тұр. Үкімет бар проблемаларды түсініп отыр, осыған байланысты аталған проблемаларды шешуге бағытталған бірқатар стратегиялар әзірленді. 2030 жылға дейінгі Ұзақ мерзімді даму  стратегиясында ұзақ мерзімді мақсаттар санына ауылдағы өмір сапасын жақсарту мен экологиялық қауіпсіздік кіреді. Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 10 шілдедегі N 1149 Жарлығымен бекітілген 2004-2010 жылдарға арналған ауыл аумақтарын дамыту жөніндегі мемлекеттік  бағдарлама ауыл елді мекендерді дамыту қажеттігін атап айтуда, сол ауыл елді мекендерде ұзақ мерзімді кіріс әлеуеті және нарықтық экономика жағдайында жұмыспен қамтудың өсуі бар, экономикалық өсудің перспективасы шектеулі өңірлерден немесе экологиясы жайсыз аудандардан миграциялық ағындарды тартуды көздей отыр.
____________________________________________________
1   - Осы ТК-тің сипаттамасы алғаш рет 2004 жылғы 4 наурызда ADВ Business Opportunities (Интернет үшін версия) жарық көрді
2   - Қазақстан аумағының жалпы көлемі 272,5 миллион га құрайды, оның ішінде 222 миллион га ауыл шаруашылық жерлер құрайды

      3. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 24 қаңтардағы N 49 қаулысымен бекітілген Шөлейттенумен Қазақстан Республикасында күрес жөніндегі  бағдарламаны іске асыру жөніндегі 2005-2007 жылдарға арналған іс-шаралар жоспары мен Қазақстан Республикасы Президентінің 2003 жылғы 3 желтоқсандағы N 1241 Жарлығымен мақұлданған 2004-2015 жылдарға арналған Экологиялық қауіпсіздік  тұжырымдамасы шөлейттенумен күрес жөніндегі бағдарламалардың іске асырылуына салааралық тұрғыдан қарау керек екенін атап айтады және 2002-2011 жылдарда іске асырылуға жоспарланған Іс-шараларының тізбесін қарастырады, оның ішінде жер пайдалануды талдау әдістемесін әзірлеу, мониторинг және ақпаратты басқару жүйесін қалыптастыру, сондай-ақ шөлейттенуді бақылау бойынша пилоттық жобаларды іске асыру.
      4. Мониторинг және ақпаратты басқару тиімді жүйесі жоқтығының проблемасы жаңа емес. Қоршаған ортаны қорғауға және жер ресурстарын басқаруға байланысты ақпаратты жинау мен өңдеу тәуелсіздік алған сәттен бастап нашарлады. Алайда, ең қажеттісі болып тұрған тек ғана деректерді жинау емес, ал қазіргі таңда жиналып жатқан деректерге талдау жасап, бір саясат және бағдарламаны әзірлеу немесе жоба дайындау үшін өзгеріп жатқан сұраныстарға сай өзгертулер енгізу. Көбінесе деректер жиналған, бірақ жасалып жатқан әрекеттердің мақсаттары және пайдасы жөнінде негізгі сұрақ қойылмаған, сондықтан олардың шешу қабылдау үрдісін қолдау, жобаларды әзірлеу және басқа практикалық мақсаттар үшін аса құндылығы жоқ. Одан басқа, тағы бір проблема деректердің сыйымдылығы, салыстырулығы, сенімдігі және қол жеткізулігі болып табылады, мұның бәрі түрлі салалық тораптарды бір ақпараттық жүйеге байланыстыру үшін қажет. Мысалы, жер ресурстарын басқаруға жауапты әртүрлі ведомстволар қолданылатын жер тозуы үрдісіне жүргізетін мониторинг критерийлері салыстырылынбайды, және олар БҰҰ-ның Шөлейттенумен күрес жөніндегі конвенциясының (UNCCD) көрсеткіштеріне сәйкес келмейді.
      5. Тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін мониторинг және ақпаратты басқару жүйесінің құрамында экологиялық аудит қажет, ол жер тозуымен күрес жөніндегі мемлекеттік стратегиялар мен жоспарларды іске асыруға ықпал етеді. Аудиттың тиімді және іс-тәжірибелі жүйесі су және басқа ауыл шаруашылық ресурстарды тиімді пайдалану үшін стандарттарды қалыптастыруын қамтамасыз етеді, нақты жай-күй аудитіне тұрғылар ұсынады және стандарттарды сақтау бойынша ең ыңғайлы әдістер мен жерге кері әсер тигізуді азайтуды айқындайды. Осындай аудиттың жүйесі Қазақстанда мүлдем жоқ. Мұндай жүйе идеяларды әзірлеу үшін және ауыл шаруашылық ведомстволар мен фермерлер құрамында өндірістік шығындарды төмендете алатын, сонымен бірге экологиялық пайда түсіретін ең жақсы әдістерді қолдануға білім қалыптастыру үшін керек.
      6. Табиғи ресурстарын жақсартылған басқару мен кедейлікті төмендету арасындағы өзара байланыстың маңызды буыны болып АДБ-нің Қазақстан үшін 2004-2006 жылдарға арналған Елдік стратегиясы және Орталық Азия аумақтағы елдер үшін аумақтық стратегия болып түсініледі. Қазақстан жер ресурстарын басқару мәселелеріне жоғары приоритетті мән береді, сондықтан елде 1 консультациялық ТК және 10 аумақтық ТК іске асырылды. Тиісті ТК 3 -терден шығарылған сабақтар мынаны қосады: (і) тек ғана Үкіметтің республикалық деңгейінде шоғырланған әлеуеттің қалыптасуы, тым теориялық болып келеді де осы ұйымдардың нақты қажеттіліктерімен тікелей байланыспайды; және (іі) экология мәселелерін басқаруға тұрақты қабілет түрлі ведомстволардың қатысуы арқылы, қоршаған ортаны қорғау жөніндегі ведомствомен қатар, республикалық және жергілікті деңгейлерде ең жақсы басқарылады. Жақын арада АДБ жер ресурстарын басқару саласындағы Орталық Азия елдерінің бастамасы бойынша бастаған бағдарламасы жер ресурстарын басқару мәселелерін есепке алуды тұрақты дамудың жалпы саясаттары мен бағдарламаларына және саясат пен заңнамалық даму жағынан, іске асырылып жатқан инвестициялық жобалар үшін институционалды нығайту жағынан интерактивті қол сұғулардың бірқатарын қамтитынын атап айтады. Осы ТК жер ресурстарын басқару саласындағы Орталық Азия елдерінің бастамасына сәйкес жүзеге асырылады да мониторинг пен ақпаратты басқарудың аз шығынды салааралық жүйесін әзірлеуге Үкіметке қол үшін беру үшін жасалған. Ол тұрақты жер пайдалану үшін қоршаған ортаны қорғаудың тетіктерін қалыптастыруды және саясатын әзірлеуді, бағдарламалары мен жобаларын дайындауды қолдау үшін жасалған. Осы ТК-тің шеңберінде Оңтүстік Қазақстан облысында іске асырылатын пилоттық жоба тек қана облысқа оң әсерін етпей, сондай-ақ барлық елге және Орталық Азияның басқа елдеріне таратылады.
____________________________________________________
3 АДВ. 1999. Қоршаған ортаны қорғауды басқаруын нығайту жөніндегі Қазақстан Республикасына техникалық көмек. Манила; АДБ. 2000. Орталық Азияда қоршаған ортаны қорғау жөніндегі іс-шаралардың аумақтық жоспарын әзірлеу бойынша техникалық көмек. Манила; АДБ. 2000. Азиядағы шөлейттенумен күрес жөніндегі техникалық көмек. Манила.

      7. Тиісті ТК Қазақстандағы басқа халықаралық көмек агенттіктерімен көрсетіледі, оның ішінде жер пайдалану жөніндегі Базалық географиялық деректер; Тіркеу және кадастры (халықаралық ынтымақтастық жөніндегі Жапония агенттігі - JICA); Арал теңізінің бассейні үшін гидрометеорология қызметтерін ұсыну бағдарламасы (Швейцария Үкіметі); және елдегі қоршаған ортаның жай-күйі жөніндегі Веб-сайт (БҰҰ мен Норвегия Үкіметінің бірлескен экологиялық бағдарламасы). Осы жобалардың көбі мемлекеттік деңгейде ақпаратты басқарудың маңыздылығын немесе Арал теңізінің бассейнінде екендігін атап өтеді. Дүниежүзілік Банкі/Жаһандық экологиялық қор қолдап отырған Қуаң жерлерді басқару жөніндегі қазіргі уақытта асырылып жатқан жоба Қарағанды облысы қуаңшыл Шет ауданының маргиналды экожүйесінде тұрақты жер пайдаланудың тәсілдерін көрсетуге бағытталған. Осы ТК басқа көмек агенттіктерінің іс-әрекеттерін толықтырады.

3. Техникалық көмек

       А. Мақсаты және нәтижелері
      8. Осы ТК экологиялық аудит, мониторинг және ақпаратты басқару жүйесі мәселелеріндегі институционалды әлеуетті күшейтуге, тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін саясатты әзірлеуді, бағдарламалар мен экологиялық шараларды дайындауды қолдау үшін бағытталған. Осы ТК-тің нәтижелері болып мыналар табылады: (і) тұрақты ауыл шаруашылық жерлерін пайдалану үшін аудитты, мониторинг пен қоршаған орта туралы ақпаратты басқаруды жақсарту үшін әдістемелер мен жедел нұсқаулар; (іі) Оңтүстік Қазақстан облысындағы тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін саясатты әзірлеуге, бағдарламалар мен экологиялық шараларды дайындауға байланысты нақты қажеттіліктерге сай жүйені үлгілік іске асыру 4 .
____________________________________________________
4 Оңтүстік Қазақстан облысы үлгілік пайдалану үшін мынадай критерийлер негізінде таңдалған: (і) шөлейттену мен жер тозуының пайызы өте жоғары облыс; (іі) жер тозуының негізінде кедейліктің жоғары пайызы; (ііі) мемлекеттік басқарудың облыс органының осы жұмысқа қатысуға ынтасы; (іv) деректердің бар болуы; және (v) осы жоба басқа АДБ-нің жобаларын толықтырады;

       В. Іс-әрекеттің әдістемесі мен басты бағыттары
      9. Салааралық және процессуалдық тұрғы қолданылады, ол тек ғана республикалық және жергілікті деңгейдегі қоршаған ортаны қорғау органдарының емес, сондай-ақ ауыл шаруашылығы мен жер ресурстарын басқаруға жауапты органдардың қатысу қажеттігін атап отыр. Ауыл шаруашылық министрлігі, Жер ресурстарын басқару жөніндегі агенттік, UNCCD жұмыс тобы және Қоршағанортамині басшыларының санынан Бақылау комитеті қалыптасады. Халықаралық консультанттардан Үкімет персоналына тәжірибе мен білім беру үшін, Қоршағанортамині (атқарушы агенттік) және жергілікті мүдделі персонал тек қана өндірістен үзіліссіз оқытуда емес, сондай-ақ іс-әрекеттің бар басты бағыттарында қатысады, ол мынадай: құжаттарды зерделеу, проблемаларды талдау, әдістемелер мен нұсқауларды әзірлеу, сондай-ақ пилоттық жоба мен бұдан арғы бағдарлама бойынша ұсыныстарды әзірлеу.
      10. Осы ТК келесі өзара байланысты шараларға қолдау көрсетеді: (і) экологиялық аудит, мониторинг және ақпаратты басқару жүйесі саласындағы республикалық және жергілікті деңгейлерде қажеттіліктерді анықтау, ол тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін саясатты әзірлеуге, бағдарламалар мен қоршаған ортаны қорғау шараларын дайындауға керек; (іі) түрлі ведомстволар жүзеге асыратын аудит, мониторинг және ақпаратты басқару жөніндегі бар басты бағдарламаларға шолу жасау, және республикалық және жергілікті қажеттіліктерді қанағаттандыру мақсатында олардың олқылығын анықтау; (ііі) бар жүйелерді жетілдіру үшін тиімді және аз шығынды әдістеме мен жедел рәсімдерді әзірлеу; (іv) Оңтүстік Қазақстан облысындағы аудит, мониторинг және экологиялық ақпаратты басқару пилоттық жүйесін әзірлеу, ол жүйе қоршаған ортаны қорғау шаралары мен бағдарламаларын дайындаудағы, саясатын әзірлеудегі нақты қажеттіліктерге сай болу керек; (v) облыс басшылығына саяси жаңалықтар, инвестициялық бағдарламаның тұжырымдамасы және ақпарат бағалау негізінде тұрақты жер пайдалану үшін қоршаған ортаны қорғау шараларының жүйесін қалыптастыру бойынша ұсыныстар енгізу.
      11. Жұмыстың басты кезеңдері аяқталғаннан кейін төрт салааралық семинар ұйымдастырылады, олардың мақсаттары: ТК-ті іске асыру құрылымын талқылау, ТК тұжырымы бойынша ескертулер алу және басты мүдделі тұлғалар арасында келісімділікке қол жеткізу 5 . Бақылау комитетінің басты мүшелері бола тұра, Ауыл шаруашылық министрлігі, Жер ресурстарын басқару жөніндегі агенттік, UNCCD жұмыс тобы және Қоршаған ортаны қорғау министрлігі бір-бір семинар ұйымдастырады. ТК-ті іске асыру барысында басқарудың республикалық және жергілікті органдары үшін консультанттар бірқатар оқытушы семинар жүргізеді Республикалық және жергілікті үкіметтік емес ұйымдар ТК-тің әзірлеуі мен іске асыруында қатысады. Үкіметтік емес ұйымдардың семинарларға және пилоттық жобаны іске асыруға қатысуынан басқа, мониторинг пен ақпараттық торапты қалыптастыруға ықпал ететін факторлар ретінде үкіметтік емес ұйымдардың рөлі туралы, сондай-ақ саясатты әзірлеудегі олардың рөлі туралы бөлімдер жалпы әдістеме мен нақты нұсқауларға енгізіледі.
____________________________________________________
5 Бірінші семинар барысында әдістеме мен нұсқау жоспары талқыға түседі. Екінші семинарда әдістеме мен нұсқаудың жасалған жобалары және үлгілік іске асырудың тетігі пысықталу жоспарланады. Үшінші семинарда үлгілік пайдаланудың нәтижелерін бағалау болады да үлгілік пайдаланудың нәтижелерін ескере отыра өзгертілген әдістеме мен нұсқау пысықталады. Соңғы семинарда келесі бағдарлама бойынша ұсыныстың жобасы және ТК жалпы қорытындылары талқыға түседі

       С. Құны мен қаржыландыруы
      12. Осы ТК-тің құны эквивалентте 800000 (сегіз жүз мың) АҚШ долларларын құрайды, оның ішінде 377000 (үш жүз жетпіс жеті мың) АҚШ долларлары шетелдік валютадағы шығындарға және эквивалентте 423000 (төрт жүз жиырма үш мың) АҚШ долларлары жергілікті валютадағы шығындарға жұмсалады АДБ эквивалентте 600000 (алты жүз мың) АҚШ долларлары сомасына қаржыландыруды береді, оның ішінде 377000 (үш жүз жетпіс жеті мың) АҚШ долларлары шығындардың толық сомасын шетелдік валютада және эквивалентте 223000 (екі жүз жиырма үш мың) АҚШ долларлары шығындарды жабуға жергілікті валютада. ТК-ті АДБ гранттық негізде ТК-ті қаржыландыру құрамында қаржыландырады. Шығындардың қалған сомасын Үкімет жергілікті валютада эквивалентте 200000 (екі жүз мың) АҚШ долларлары ақшалай түрде сомасында қаржыландырады. 2-қосымшада шығындар сметасы ұсынылған.

       D. Іске асыру тетігі
      13. Қоршағанортамині осы ТК үшін атқарушы агенттік болады. Жобаны іске асыру үшін Бақылау комитеті құрылады, оның төрағасы болып Қоршағанортаминінің вице-министрі болады, оның құрамына Ауыл шаруашылық министрлігі, Жер ресурстарын басқару жөніндегі агенттік және UNCCD жұмыс тобының өкілдері кіреді. Бақылау комитеті осы ТК-тің шеңберінде жұмыстардың жалпы басқаруын жүзеге асырады. Бақылау комитетінің мүшелері осы ТК-ті іске асыру уақытына 2-3 рет ғана жиналады. Қоршағанортаминінде ТК-ті басқару жөніндегі топ құрылады (ГУТП), ол ТК-тің жыл сайынғы үйлестіруін жүзеге асырады. ГУТП басшысы Қоршағанортаминінің білікті жоғары лауазымды қызметкері болады, ол ТК-ті іске асырудың жалпы үйлестірушісі болады. ГУТП бір қызметкері әкімгер-ассистентің міндеттерін орындайды. ГУТП құрамына бес техникалық сарапшы, UNCCD жұмыс тобынан, Гидрометорталықтан, Қоршағанортаминінің ақпараттық-талдау орталығынан бір-бір өкілден және Оңтүстік Қазақстан облысынан екі өкіл кіреді.
      14. Халықаралық және жергілікті консультанттардан топ жалданады. Халықаралық консультанттар фирма қызметкерлері ішінен іріктеу әдіспен сапа және құны негізінде  АДБ-нің Консультанттарды тарту жөніндегі нұсқауына сәйкес жалданады. Жергілікті консультанттар АДБ-іне ыңғайлы рәсімге сай іріктелініп алынады. Жобаны іске асыру үшін 12 адам/айлар халықаралық консультанттар және 40 адам/айлар жергілікті консультанттар керек болады. Халықаралық сарапшылар жер ресурстарын басқаруда (і) (5 адам/айлар); (іі) экологиялық аудит пен мониторингте (жер ресурстарының, 3 адам/айлар); және (ііі) экологиялық ақпаратты басқару жүйелерінде (4 адам/айлар) тәжірибелі болу керек. Жергілікті консультанттарда мынадай тәжірибе болу керек: (і) ауыл шаруашылығының экономикасы және ауыл аумақтарын дамыту; (іі) географиялық ақпараттық жүйелер; (ііі) ақпараттық технологиялар (компьютерлер, бағдарламалық қамтамасыз ету, веб-беттерінің дизайны); (іv) жер пайдалануды жоспарлау және жер кадастры; (v) топырақтану; (vі) су ресурстарын басқару; (vіі) экология мен жер пайдалануды жоспарлаудың құқықтық және институционалды аспекті; (vііі) ауыл социологиясы. Бір халықаралық консультант жобаның жетекшісі болады, ал бір жергілікті консультант оның орынбасары болады. Консультанттардың қызметтерін ұсыну үшін техникалық тапсырманың жоспары 3-қосымшада ұсынылған. Консультанттардың жеңілдетілген ұсыныстарын ұсыну рәсімі пайдаланады. ТК-тің іске асырылуы 14 ай мерзіміне жоспарланады. ТК-тің іске асырылуына жабдық ТК-тің қаржыландыру есебінен болады және оны консультанттар Жабдықты сатып алу нұсқауына сай сатып алады.
      15. Үкімет және АДБ осы ТК-ті пилоттық зерттеулер шеңберінде консультанттарды жалдау және оларды қадағалау жөніндегі делегация үшін іріктелген жобалар санына АДБ мақұлдаған ТК-ке берілетін құрамында атқарушы агентіктерге (Пилоттық зерттеу) 6 қосуға келісті. Атап айтқанда, Қоршағанортамині пилоттық зерттеулер туралы Директорлар Кеңесінің Есеп беруінде қарастырылған іске асыру рәсімдерін, және АДБ уақыт сайын сұрап қалуы мүмкін сондай басқа да ұсақ рәсімдер мен әдістерді орындауға келіседі. Үкімет пен АДБ арасында 1995 жылғы 5 қазанда қол қойылған техникалық көмек көрсету туралы (РСТП) Негіздемелік келісімнің мерзімдері мен шарттары осы ТК-ке қолданылатынын Қоршағанортамині түсінеді. Техникалық көмек көрсету туралы Негіздемелік келісімнің (РСТП) 3.01 Бөлігіне сәйкес АДБ Үкіметке фирмаларды (немесе жеке тұлғаларды, егер ол қолайлы болса) іріктеп алу және осы ТК-тің шеңберінде олардың жұмысына қадағалау бойынша өкілеттіктерді беруге келісті. Осы ТК үшін Техникалық көмек көрсету туралы Негіздемелік келісімнің (РСТП) шеңберінде қол қойылған ТК туралы келісім-хат осы тетікті тиісті үлгіде көрсетеді. Техникалық көмек көрсету туралы Негіздемелік келісімде қарастырылғандай (РСТП), осы ТК-тің шеңберінде Үкімет жалдаған және қадағалайтын консультанттар, басқа міндеттердің арасында, АДБ-нің миссиясын жүзеге асыратын сарапшылар статусына ие болады, және осындай сарапшылар  Азия Даму Банкі Құрылтайшы шартының ережесіне сай болады.
____________________________________________________
6 АДБ. 2003. Атқарушы агенттіктерге консультанттарды жалдау және оларды қадағалау жөніндегі Пилоттық зерттеу. Манила.

4. БАНК ПРЕЗИДЕНТІНІҢ ШЕШІМІ

      16. Директорлар Кеңесінің берген өкілеттіктерінің шеңберінде Президент 600000 (алты жүз мың) АҚШ долларлары сомасынан аспайтын техникалық көмекті Қазақстан Республикасының Үкіметіне грант түрінде Тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін экологиялық мониторинг және ақпаратты басқару жүйесін қалыптастыру жобасын іске асыру үшін беруді мақұлдады және осымен сол шешім туралы Кеңеске хабарлайды.

                                    ТК туралы Есеп беруге 1-қосымша

                    Техникалық көмек негізі

Жобаның сипаттамасы

Іске асыру
сапасының
көрсөткіш-
тері/
мақсаттары

Мониторинг
тетіктері

Алдын ала
сілтеулер мен
тәуекелділік

1

2

3

4

Мақсат
Тұрақты жер
пайдалану
факторларын
есепке алу
тетіктерін
жақсарту


  Жер
ресурстарын
басқару
саласындағы
Орталық
Азия
елдерінің
Бастамасымен
қойылған
мақсаттарға
жету (ОАЖРББ)


  Саяси диалог

Елдердің
шолу
миссиясы

Мемлекеттік
есептер
мен құжаттар


  Тұрақты жер
пайдалану
факторларын
есепке алуды
Үкімет
басым бағыт
ретінде
қарауы тиіс

Міндеттер
Экологиялық
аудит, тұрақты
жер пайдалануды
қамтамасыз
етуге арналған
саясатты әзірлеу-
ді қолдаудағы,
бағдарламалар
мен жобаларды
және экологиялық
шараларды дайын-
даудағы ақпарат
басқару
мониторингі мен
жүйесі мәселеле-
рінде институт-
ционалдық әлеует-
ті күшейту


  Экологиялық
мониторинг
және ақпарат
басқару
жүйесі,
сондай-ақ осы жүйелерді
қоршаған
ортаны қорғау
жөніндегі
саясат даму-
ындағы, бағ-
дарламаларды
және
іс-шараларды
дайындаудағы
іс жүзіндегі
қажеттілікке
сәйкес қолдану
саласындағы
стратегияны
әзірлеу
және жақсар-
тылған көз-
қарастарды
қабылдау


  Саяси диалог

Техникалық
көмек (ТК)
есептері
және шолу
миссиясы

Қоршаған
ортаны қорғау
министрлігі-
нің (Қоршаған
ортамині)
және басқа
ведомстволар-
дың есептері


  Қоршағанорта-
минінің,
атқарушы агент-
тігінің тарабы
жағынан мықты
көшбасшылық
және қызығушылық

Осы ТК іске
асыру үшін
Қоршағанорта-
минінің және
тиісті
жергілікті
органдардың
жеткілікті
кадр әлеуеті

Нәтижелер
(і) Экологиялық
аудитті, ақпарат
басқару монито-
рингін және
жүйесін
қалыптастыруды
жақсарту жөнін-
дегі әдістемесі
және іс
жүзіндегі
басшылық

(іі) саясатты әзірлеуге,
Оңтүстік Қазақстан
облысындағы
тұрақты жер
пайдалануды
қамтамасыз ету үшін қоршаған
ортаны қорғау
саласындағы
бағдарламалар мен іс-шараларды
дайындауға
арналған нақты
қажеттіліктерге сәйкес жүйелерді үлгілік енгізу

Іс-шаралар
(і) экологиялық
аудит, ақпарат
басқару монито-
рингі мен жүйесі
саласындағы
жалпымемлекеттік
және жергілікті
қажеттіліктерді
айқындау

(іі) Түрлі
ведомстволардағы
ақпарат
мониторингі мен
басқарудың
негізгі
бағдарламаларына
шолу және бағалау және жалпымемлекеттік
және жергілікті
қажеттіліктерді
өтей алмайтын
олқылықтарды
анықтау

(ііі)
Қолданыстағы
жүйелерді
жақсарту үшін аз
шығынды әдістеме
мен іс жүзіндегі
басшылықты
әзірлеу

(іv) Оңтүстік
Қазақстан
облысындағы
саясат
әзірлеудегі,
қоршаған
ортаны қорғау
жөніндегі
бағдарламалар
мен іс-шараларды
дайындаудағы
нақты қажеттілік-
терге сәйкес
аудиттің, ақпарат
мониторингінің
және басқарудың
пилоттық жүйесін
әзірлеу

(v)
Саясаткерлерге
ақпаратты бағалау
негізінде
тұрақты жер
пайдалануды
қамтамасыз етуге
арналған қоршаған
ортаны қорғау
саяси
инновациясы,
инвестициялық
бағдарламаларының
және тетіктерінің
тұжырымдамасы
мәселелеріне
ұсынымдар

(vі) Үлгілік
іске асыруды
жүзеге асыру үшін
өндірістен қол
үзбей оқуды ұсыну

(vіі) ТК нәтиже-
лерін басқару
және таратуға
ескертулер алу
үшін семинарлар
ұйымдастыру

(vііі) Қоршағанортамині
консультанттарды
іріктеуі және
олардың жұмысын
бақылауы тиіс


  ТК бірінші
фазасының
аяқталуы
жөніндегі
үлгілік нұсқа
және ТК екінші
фазасының
аяқталуы
жөніндегі
үлгілік іске
асыру
нәтижелерін
есепке ала
отырып пысықтау

  Таңдаулы
саладағы жүйені
үлгілік
енгізуді және
ТК аяқталғанға
дейін 2 ай
ішінде
нәтижелерді
бағалауды жүзеге асыру

                                                                                    Жадуалда
ұсынылған
Қоршағанорта-
мині мен
және АДБ
келісілген кесте


  Атқарылған
жұмыс туралы
есептер

ТК жөніндегі
шолу миссиясы
 
 
 

      Соңғы есеп
Бақылау
комитеті
отырыстарының
Хаттамалары

                Атқарылған
жұмыстардың
есебі ТК
жөніндегі
шолу миссиясы

  Қоршаған
ортаны
қорғау
жөніндегі
мемлекеттік
әкімшілік
пен (ҚОҚМӘ)
Азия даму
банкі (АДБ)
және
консультант-
тар
арасындағы
өз уақытында-
ғы байланыс


  Деректердің
болуы және
тиісті ведомст-
воларға ақпарат
ұсыну

    Қоршағанорта-
минінің
үйлестіру
мүмкіндіктері,
облыстық
органдардың
жобаны жүзеге
асыруға
дайындығы мен
бейімділігі

                                                                                            Қоршағанорта-
минінің АДБ
рәсімдері,
персоналдың
қатысу кестесі
мен олардың
мүмкіндіктері туралы білуі

Шығыс
ресурстары

Консульттанттар-
дың қызмет
көрсетуі:12
халықаралық
консультант/айына
және 40
жергілікті
консультант/айына

Қоршағанортами-
нінің, қоршаған
ортаны қорғау
жөніндегі
жергілікті
органның және АДБ
персоналдарының
жұмыс уақыты

Серіктестік
қаржыландыру,
офистік үймерет
пен жабдық

    АДБ қаржыландыруы 600000 (алты
жүз мың) АҚШ
доллары
эквивалентінде
 

  200000 (екі
жүз мың) АҚШ
доллары
эквивалентінде
Үкімет заттай
түрде
қаржыландырады

    ТК жөніндегі
шолу
миссиясы,
консультант-
тардың есеп-
тері және
Қоршағанорта-
мині мен АДБ
және
консультант-
тардың
арасындағы өз
уақытындағы
байланыс

    Конкурстық
саудаласу және
ТК пилоттық
зерттеу үшін
білікті
консультанттар-
ды жалдау
 

  АДБ тарапынан
өз уақытындағы
бақылау

Серіктестік
қолдауды
өз уақытында
ұсыну

                                    ТК туралы Есеп беруге 2-қосымша

             ШЫҒЫН СМЕТАСЫ ЖӘНЕ ҚАРЖЫЛАНДЫРУ ЖОСПАРЫ
                         (АҚШ долларымен)

Шығын мақаласы

Шетелдік
Валюта

Жергі-
лікті
Валюта

Барлық
шығын

А. Азия даму банкісінің (АДБ) қаржыландыруы a




1. Консультанттар




a. Сыйақылар мен іссапарлар




i.  Халықаралық
    консультанттар

240000

   0

240000

ii. Жергілікті
    консультанттар

    0

95000

95000

b.  Халықаралық және
    жергілікті сапарлар

40000

  0

40000

i.  Халықаралық
    консультанттар
    (халықаралық және
    жергілікті сапарлар)




ii. Жергілікті
    консультанттар

    0

  6000

6000

2. Семинарлар, кеңестер мен
   оқулар

    0

30000

30000

3. Есептер, аударма мен
   тарату

10000

10000

20000

4. Мониторингтің және
ақпараттың пилоттық жүйесі




a. ҮЕҰ деректері, зерттеу-
лері, қызмет көрсетулері

   0

30000

30000

b. Жабдық b

30000

   0

30000

5. Түрлі әкімшіліктік
шығындар мен қолдау

  7000

7000

14000

6. Күтілмеген шығындар

50000

40000

90000

    Бөлім (А) бойынша қорытындылар

377000 223000 600000

В. Үкіметтің қаржыландыруы




1. Серіктестік персоналы

     0

80000

80000

2. Офистік үймерет

     0

80000

80000

3. Әкімшіліктік қолдау

     0

40000

40000

    Бөлім бойынша
қорытындылар (В)

     0 200000 200000

   Барлығы

377000 423000 800000

ҮЕҰ-үкіметтік емес ұйымдар.
а АДБ техникалық көмегін қаржыландыру бағдарламасының есебінен
қаржыландырылады.
b Жабдық бағдарламалық қамтамасыз етуді, компьютерлер мен
аксессуарларды, сондай-ақ мониторингке арналған жай жабдықты
қамтиды.

Көзі: АДБ мамандарының есебі.

ТК туралы Есеп беруге 3-қосымша  

Консультанттарға арналған техникалық тапсырма жоспары

      1. ТК іске асыру үшін айына 12 халықаралық және айына 40 жергілікті консультанттар қажет. Халықаралық сарапшылардың (айына қанша адам екені жақша ішінде көрсетілген) (і) жер ресурстарын басқаруда (топ жетекшісі, 5); (іі) экологиялық аудит пен мониторингте (жер ресурстарында, 3); (ііі) экологиялық ақпарат басқару жүйесінде (4) жеткілікті тәжірибелері болуы тиіс. Жергілікті консультанттардың мынадай тәжірибесі болуы тиіс: (і) жер ресурстарын пайдалануды жоспарлау саясаты (топ жетекшісінің орынбасары, 7); (іі) ауыл шаруашылығы экономикасы мен ауылдық аумақтардың дамуы (4); (ііі) географиялық ақпараттық жүйелер (5); (іv) ақпараттық технологиялар (компьютерлер, бағдарламалық қамтамасыз ету,  веб-беттер дизайны,  3); (v) топырақтану және экологиялық мониторинг (4); (vі) су ресурстарын басқару (3); (vіі) кедейлікті жою (2); және (іх) агрономия (2). Жергілікті персоналдың бөлінбегендері ТК іске асыру құрылымы неғұрлым нақтырақ түсінікті болғанда анықталатын қызметтерді ұсыну үшін пайдаланылатын болады.

       А. Міндеттер

       1. Халықаралық консультанттар
      2. Үш халықаралық консультант бірігіп жұмыс істейтін болады. ТК іске асыру барысында әрбір консультант неғұрлым қолайлы уақытта қызмет көрсетеді. Халықаралық консультанттар мынадай міндеттерді орындауы тиіс болады:
      (і) жер тозуының/шөлейттенуінің алдын алу мен бақылау жөніндегі мониторинг пен ақпарат басқару жүйелері саласындағы халықаралық тәжірибені және Қазақстанда қолдануға болатын ең жақсы әдістерді қолданады;
      (іі) жергілікті консультанттармен бірлесе тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін экологиялық аудит, мониторинг және саясат әзірлеуге, қоршаған ортаны қорғау бағдарламалары мен іс-шараларын дайындауға арналған ақпарат басқару саласындағы жалпымемлекеттік және жергілікті қажеттіліктерді анықтайды;
      (ііі) түрлі ведомстволар пайдаланған мониторингтің және ақпарат басқарудың қолда бар негізгі бағдарламаларына талдау жасайды және бағалайды және республикалық және жергілікті қажеттіліктерді қанағаттандыруға кедергі келтіретін олқылықтарды анықтайды;
      (іv) қолда бар жүйелерді жақсартуға арналған әдістемені және жедел басшылықты (а) пайдаланушылардың нақты анықтауды, (b), қоршаған ортаны қорғау жөніндегі саясатты әзірлеу, бағдарламалар мен шараларды дайындау үшін қажетті көрсеткіштерді, (с) мониторинг әдістемесін және деректер базасын әзірлеу мен басқаруды, (d) негізгі ведомстволар арасында ақпарат алмасу мен беру тетіктерін және рәсімдерін, (е) деректердің сыйымдылығын, салыстырмалылығын, қол жеткізілуін, және сенімділігін, (f) қоршаған ортаны қорғау саясат әзірлеу, бағдарламаларын дайындау мен шараларын әзірлеу мақсатында неғұрлым маңызды қажеттіліктерге сәйкес деректер талдауының әдістемесін және (g) ақпарат басқару жүйелерін пайдалана отырып шешімдерді қабылдауға бейім тетіктерді және рәсімдерді қоса алғанда, әзірлейді және дайындайды;
      (v) Оңтүстік Қазақстан облысындағы қоршаған ортаны қорғау жөніндегі саясатты әзірлеу, бағдарламаларды немесе шараларды дайындау мақсатында іс жүзіндегі қажеттіліктерге сәйкес мониторингтің пилоттық жүйесін және ақпарат басқаруды мыналарды қамту мүмкіндігімен әзірлейді: (а) жер пайдалану және жер сапасы (рельеф, өсімдіктер, су ресурстарының статусы, биологиялық әртүрлілік, топырақтағы құнарлы заттар құрамы, ауыл шаруашылық жүйелері мен жер ресурстарын пайдаланудың қолданылған әдістері) мәселелерін көрсететін маңызды сипаттамаларды түгендеу, басқа негізгі әлеуметтік-экономикалық, заң, ұйымдастырушылық; және техникалық көрсеткіштерді көрсететін деректер базасы және статистикалық картография, (с) кедейлікті жоюмен, шөлейттенуге бақылаумен, ауыл шаруашылығының, орман шаруашылығының даму жоспарларымен, су және жер ресурстарын пайдаланумен, жайылымдарды және мал шаруашылығын басқарумен байланысты түрлі саясаткерлердің және инвестициялық бағдарламалардың бағасы, (d) қоршаған ортаны қорғау мониторингінің әдістері;
      (vі) Оңтүстік Қазақстан облысындағы жер ресурстарын және инвестициялық бағдарламаларды басқару саясатының тиімділігін бағалау негізінде тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз етуге арналған қоршаған ортаны қорғау жөніндегі саясатты жақсарту, бағдарламаларды дайындау және шаралар жүйелерін қалыптастыру саласындағы шешімдерді қабылдауға жауапты тұлғалар үшін ұсынымдар дайындайды;
      (vіі) пилоттық іске асыру тұжырымдарының негізінде әдістемеге өзгерістер енгізеді және пысықтайды және басқарады.

       2. Жергілікті консультанттар

      3. Жергілікті консультанттар тек қана аудармашылар немесе ТК іске асуын талқылаушылар ғана болып қоймай, техникалық рөл ойнайды. Олар мынадай міндеттерді орындайды:
      (і) құжаттар талдауының, зерттеулердің және республикалық және жергілікті деңгейде мүдделі тұлғаларға қойылған негізгі сауалнама құралымен экологиялық аудиттің, мониторингтің қолда бар жүйелеріндегі және ақпарат жүйелеріндегі олқылықтарды анықтауға лайықты деректер мен ақпарат, сондай-ақ республикалық және жергілікті деңгейде қажеттіліктерді жинайды және талдау жасайды; және халықаралық консультанттар күшімен осы ақпаратты шолу мен талдау жүргізуге бейім нысанда ұйымдастырады;
      (іі) халықаралық консультанттарға халықаралық тәжірибені пайдаланудың қолда бар мүмкіндіктеріне қатысты Үкіметтің қабылдауына көмектеседі;
      (ііі) халықаралық консультанттарға мониторинг және ақпарат басқару жүйелеріне, оның ішінде іріктелген көрсеткіштер жөніндегі деректерді жинауға пилоттық қолдану жүргізуге, карталардың үлгілерін әзірлеуге, құрылымды дайындауға және облыстық деңгейде пайдаланушылармен бірлесе отырып веб-сайтты ұстап тұруға көмектеседі;
      (іv) халықаралық консультанттарға оқу бағдарламаларын әзірлеуге және ұйымдастыруға көмектеседі және өз ресурстары түрінде тиісті қызметтер көрсетеді;
      (v) шетелдік консультанттармен бірлесе отырып Қоршаған ортаны қорғау министрлігіне (Қоршағанортаминіне), атқарушы агенттікке көмектеседі, ТК іске асырудың нәтижелері ретінде көрсетілген барлық құжаттардың жобаларын жасайды;
      (vі) жоба басшысы белгілеуімен ТК негізгі мақсаттарымен байланысты басқа да міндеттерді жүзеге асырады.

       В. Құжаттар түріндегі нәтижелер

      4. Консультанттар Қоршағанортаминіне мынадай құжаттарды ұсынуға және Техникалық көмектің (ТК) негізгі нәтижелері түріндегі қызметтерді ұсынуға көмектеседі: (і) тұрақты жер пайдалануды қамтамасыз ету үшін қоршаған ортаны қорғау жөніндегі саясатты әзірлеу, бағдарламаларды дайындау және шараларды әзірлеу мақсатында экологиялық аудит, мониторинг және ақпарат басқару жүйелері жөніндегі басшылық (әдістеме және жедел рәсімдер); (іі) Жұмыс нәтижелерін көрсететін қажетті құжаттарды ұсына отырып Оңтүстік Қазақстан облысындағы жер тозуының алдын алу және бақылау мақсатында экологиялық аудит, мониторинг және ақпарат басқару жүйелерін әзірлеу/жақсарту.
      5. Консультанттар сонымен бірге Қоршағанортамині мен Азия даму банкісінің (АДБ) қарауына ТК іске асыру жөніндегі жұмыстың толық сипаттағы жоспарымен бірге бастапқы есепті қызметтер көрсету басталғаннан кейін 5 аптаның ішінде ұсынады. Негізгі жоспарланған прогресс, проблемалардың шешілмеуі және орта мерзім шолуы мен ТК аяқталуының арасындағы орындалуы қажет ұсыным жасалған шешімдер мен міндеттер талқыланатын 15 беттік Аралық есеп Қоршағанортаминіне және АДБ 4-тармақта көрсетілген қолда бар құжаттар қоса берілетін Бастапқы есепті ұсынғаннан кейін 7 айдан соң ұсынылуы тиіс. 4-тармақта көрсетілген барлық құжаттардың жобалары қоса берілетін соңғы есеп жобасы (ТК негізгі тұжырымдары мен ұсынымдарын біріктіретін) ТК іске асыруды бастағаннан кейін 12 айдан соң ұсынылатын болады. Соңғы есеп жобасы Қоршағанортамині, Консультанттар және АДБ өкілдерінің қатысуымен болған үштарапты кездесу барысында талқыланатын болады. Консультант ТК аяқталғаннан кейін ТК жөніндегі соңғы есепті және құжаттарды ағылшын және жергілікті тілдерде ұсынады.
      6. Жоба басшысы мен жоба басшысының орынбасары бірге ТК жөніндегі бастапқы, аралық және соңғы есептерге дайындауға және пысықтауға жауап беретін болады. Жоба басшысы ТК іске асыру барысы туралы хабарлап отыру және АДБ мен Қоршағанортаминін барлық әлеуетті проблемалар туралы ескертіп отыру үшін АДБ мен Қоршағанортаминімен өз уақытында байланыс жасайды.