Об утверждении Соглашения между Правительством Республики Казахстан и Правительством Республики Таджикистан о трудовой деятельности и защите прав трудящихся-мигрантов, граждан Республики Казахстан, временно работающих на территории Республики Таджикистан, о трудовой деятельности и защите прав трудящихся-мигрантов, граждан Республики Таджикистан, временно работающих на территории Республики Казахстан

Постановление Правительства Республики Казахстан от 23 декабря 2006 года № 1248

      Правительство Республики Казахстан  ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      1. Утвердить Соглашение между Правительством Республики Казахстан и Правительством Республики Таджикистан о трудовой деятельности и защите прав трудящихся-мигрантов, граждан Республики Казахстан, временно работающих на территории Республики Таджикистан, о трудовой деятельности и защите прав трудящихся-мигрантов, граждан Республики Таджикистан, временно работающих на территории Республики Казахстан, совершенное в городе Астане 4 мая 2006 года.

      2. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

       Премьер-Министр
   Республики Казахстан

Соглашение
между Правительством Республики Казахстан
и Правительством Республики Таджикистан
о трудовой деятельности и защите прав трудящихся-мигрантов,
граждан Республики Казахстан, временно работающих на
территории Республики Таджикистан, о трудовой деятельности
и защите прав трудящихся-мигрантов, граждан Республики
Таджикистан, временно работающих на территории
Республики Казахстан
(Вступило в силу 25 января 2007 года -
Бюллетень международных договоров РК, 2007 г., N 2, ст. 14)

      Правительство Республики Казахстан и Правительство Республики Таджикистан в дальнейшем именуемые "Сторонами",
      исходя из приверженности основополагающим документам Организации Объединенных Наций в области прав человека и принципам, выработанным в рамках Международной Организации Труда;
      основываясь на принципах, заложенных в Соглашении о сотрудничестве в области трудовой миграции и социальной защиты трудящихся-мигрантов от 15 апреля 1994 года, между государствами-участниками Содружества Независимых Государств;
      ссылаясь на Договор об основах взаимоотношений между Республикой Казахстан и Республикой Таджикистан от 13 января 1993 года;
      в целях развития правовой основы двустороннего сотрудничества в области трудовой деятельности и социальной защиты граждан Республики Казахстан и граждан Республики Таджикистан, временно работающих на территориях обоих государств;
      стремясь к содействию развития процессов легальной трудовой миграции;
      согласились о нижеследующем:

  Статья 1

      Для целей настоящего Соглашения нижеуказанные термины означают следующее:

      "трудящийся-мигрант" - лицо, постоянно проживающее на территории Стороны выезда, которое на законном основании занимается оплачиваемой трудовой деятельностью на территории государства Стороны трудоустройства;

      "Сторона выезда" - государство, на территории которого трудящиеся-мигранты проживают постоянно и мигрируют в Сторону трудоустройства для занятия оплачиваемой трудовой деятельностью;

      "Сторона трудоустройства" - государство, на территории которого трудящиеся-мигранты, прибывшие из Стороны выезда, осуществляют оплачиваемую трудовую деятельность;

      "работодатель (наниматель)" - юридическое или физическое лицо Стороны трудоустройства, с которым трудящийся-мигрант состоит в трудовых отношениях.

  Статья 2

      Действие настоящего Соглашения распространяется на трудящихся-мигрантов.
      Настоящее Соглашение не применяется к:
      беженцам и вынужденным переселенцам;
      лицам, занимающимся индивидуальной предпринимательской деятельностью, артистам и спортсменам.

  Статья 3

      В соответствии с международными нормами в области прав человека, Стороны обязуются уважать и обеспечивать защиту прав трудящихся-мигрантов, не допускать любые формы дискриминации по признаку пола, возраста, расы, языка, этнического и социального происхождения, гражданства, семейного и имущественного положения, а также по любому другому признаку.

Статья 4

      Для реализации положений настоящего Соглашения Стороны назначают уполномоченные органы:
      от Республики Казахстан - Министерство здравоохранения и социального развития Республики Казахстан и Министерство внутренних дел Республики Казахстан;
      от Республики Таджикистан - Министерство труда, миграции и занятости населения Республики Таджикистан.
      Уполномоченные органы Сторон ежегодно осуществляют обмен данными о численности и профессиональном составе трудящихся- мигрантов.
      При изменении наименования уполномоченных органов Стороны незамедлительно уведомляют об этом друг друга по дипломатическим каналам.
      Уполномоченные органы имеют право привлекать другие компетентные органы Сторон для разрешения вопросов, связанных с настоящим Соглашением.
      Правительство Республики Таджикистан при необходимости в целях обеспечения выполнения норм настоящего Соглашения может образовать при посольстве Республики Таджикистан представительство уполномоченного органа.
      Сноска. Статья 4 в редакции постановления Правительства РК от 04.02.2016 № 55.

  Статья 5

      Въезд трудящихся-мигрантов на территорию Стороны трудоустройства, их трудовая деятельность, пребывание и выезд осуществляются в соответствии с законодательством Стороны трудоустройства.
      Стороны имеют право потребовать досрочного прекращения трудовых отношений и возвращения трудящегося-мигранта в Сторону выезда в случаях нарушения им законодательства Стороны трудоустройства.

  Статья 6

      Трудовая деятельность трудящегося-мигранта осуществляется на основании индивидуального трудового договора (контракта), заключенного с работодателем на одном или более языках, в соответствии с законодательством Стороны трудоустройства.
      Индивидуальный трудовой договор (контракт) должен включать в себя данные об обязанностях работодателя и трудящегося-мигранта, основные данные о работодателе и трудящемся мигранте, профессии/специальности, по которой последний трудоустраивается, информацию о характере работ, повышении квалификации, условиях и оплате труда, продолжительности основного рабочего времени и времени отдыха, условиях проживания, о порядке покрытия транспортных расходов, о медицинском обслуживании и страховании от несчастных случаев на производстве, способах разрешения трудовых споров, сроке действия индивидуального трудового договора (контракта) и условиях его прекращения.
      При прекращении трудовых отношений по требованию трудящегося-мигранта работодатель представляет ему справку, заверенную печатью, о продолжительности работы и заработной плате помесячно.

  Статья 7

      Стороны в целях создания благоприятных и взаимоприемлемых условий для осуществления трудовой деятельности трудящимися-мигрантами:
      информируют друг друга о национальных законодательствах своих государств в области трудовой миграции и потребностях рынка труда Сторон в рабочей силе;
      обмениваются списками юридических и физических лиц, имеющих лицензию на деятельность, связанную с привлечением и вывозом иностранной рабочей силы за границу;
      предпринимают необходимые меры с целью предотвращения трудоустройства трудящихся-мигрантов посредниками, не имеющими соответствующих лицензий компетентных органов Сторон;
      содействуют развитию регионального сотрудничества в области трудовой миграции с передачей соответствующих полномочий регионам Сторон;
      после вступления в силу настоящего Соглашения в короткие сроки разработают и подпишут Соглашение об упрощенном порядке привлечения трудящихся-мигрантов для трудовой деятельности на сезонных сельскохозяйственных работах.

  Статья 8

      Трудящиеся-мигранты пользуются социальным страхованием в соответствии с законодательством Стороны трудоустройства.
      Медицинское обслуживание трудящихся-мигрантов осуществляется за счет средств работодателя, если это предусмотрено трудовым договором (контрактом).

  Статья 9

      Стороны признают без легализации дипломы, свидетельства об образовании, соответствующие документы о присвоении звания, разряда, квалификации и другие необходимые для осуществления трудовой деятельности документы и заверенный в установленном на территории Стороны выезда порядке их перевод на государственный язык Стороны трудоустройства или русский язык.

  Статья 10

      Трудящиеся-мигранты, осуществляющие трудовую деятельность на основании настоящего Соглашения, имеют право приобретать иностранную валюту на внутреннем валютном рынке Стороны трудоустройства, а также переводить и вывозить заработанные средства в иностранной валюте в государство постоянного проживания в соответствии с законодательством Стороны трудоустройства.
      Налогообложение доходов работников осуществляется в порядке и размерах, установленных законодательством Стороны трудоустройства.

  Статья 11

      Ввоз трудящимся-мигрантом оборудования и технических устройств, необходимых на территории Стороны трудоустройства, и их вывоз на территорию Стороны выезда, а также вывоз трудящимся-мигрантом товаров, приобретенных на территории Стороны трудоустройства, должны осуществляться в соответствии с национальными законодательствами государств Сторон.

  Статья 12

      Трудящийся-мигрант наравне с гражданами Стороны трудоустройства имеет право:
      на безопасность и охрану труда;
      неотложную медицинскую помощь;
      возмещение вреда, причиненного жизни и здоровью при исполнении им трудовых обязанностей.
      В случае потери трудящимся-мигрантом трудоспособности в результате увечья или другого какого-либо ущерба здоровью или смерти работодатель обеспечивает транспортировку пострадавшего или умершего на территорию Стороны выезда, покрытие всех связанных с этим затрат, информирует дипломатическое или консульское представительство этой Стороны с представлением материалов по факту смерти, несчастного случая или профессионального заболевания, если иное не предусмотрено в индивидуальном трудовом договоре (контракте).

  Статья 13

      Расходы по проезду трудящегося-мигранта от места постоянного проживания к работодателю и обратно, а также расходы, связанные с болезнью или необходимым стационарным лечением во время проезда, могут оплачиваться за счет средств работодателя, если это предусмотрено трудовым договором (контрактом).
      В случае расторжения индивидуального трудового договора (контракта) по инициативе трудящегося-мигранта, последний покрывает все вышеупомянутые расходы, если иное не предусмотрено в индивидуальном трудовом договоре (контракте).

  Статья 14

      Трудящиеся-мигранты, проживающие на территории одного из государств, могут обращаться в компетентные органы другого государства, напрямую или через соответствующие органы власти по месту жительства, по любым вопросам, вытекающим из настоящего Соглашения.
      По запросу компетентных органов одной из Сторон компетентные органы другой Стороны предоставляют в соответствии с национальным законодательством своего государства необходимые документы, включая и архивные материалы по вопросам, связанным с выполнением настоящего Соглашения.

  Статья 15

      По взаимному согласию Сторон в настоящее Соглашение могут вноситься изменения и дополнения, оформляемые отдельными протоколами, которые будут являться его неотъемлемыми частями, и вступают в силу в порядке, предусмотренном положениями статьи 16 настоящего Соглашения.
      Все споры и разногласия, которые могут возникнуть в связи с применением или толкованием настоящего Соглашения, разрешаются путем консультаций и переговоров между уполномоченными органами.

  Статья 16

      Настоящее Соглашение вступает в силу с даты последнего письменного уведомления по дипломатическим каналам о выполнении Сторонами внутригосударственных процедур, необходимых для его вступления в силу.
      Настоящее Соглашение заключается сроком на пять лет и будет автоматически продлеваться на последующие пятилетние периоды, если ни одна из Сторон не направит другой Стороне не менее чем за шесть месяцев до истечения соответствующего периода уведомления о своем намерении прекратить его действие.
      В таком случае настоящее Соглашение прекратит свое действие через шесть месяцев после получения одной из Сторон соответствующего письменного уведомления другой Стороны.
      В случае прекращения действия настоящего Соглашения, его положения остаются в силе в отношении трудовых договоров (контрактов), заключенных работниками с работодателем (нанимателем), до истечения срока, на который они были заключены.
      Совершено в городе Астана "4" мая 2006 года, в двух подлинных экземплярах, каждый на казахском, таджикском и русском языках, причем все тексты имеют одинаковую силу.
      В случае возникновения разногласий при толковании положений настоящего Соглашения Стороны будут обращаться к тексту на русском языке.

       За Правительство                       За Правительство
    Республики Казахстан                   Республики Таджикистан

Қазақстан Республикасының Yкiметi мен Тәжiкстан Республикасының Үкiметi арасындағы Еңбекшi-мигранттар - Тәжiкстан Республикасының аумағында уақытша жұмыс iстейтiн Қазақстан Республикасы азаматтарының еңбек қызметi мен құқықтарын қорғау туралы және еңбекшi-мигранттар - Қазақстан Республикасының аумағында уақытша жұмыс iстейтiн Тәжiкстан Республикасы азаматтарының еңбек қызметi мен құқықтарын қорғау туралы келiсiмдi бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 23 желтоқсандағы N 1248 Қаулысы

      Қазақстан Республикасының Үкiметi  ҚАУЛЫ ЕТЕДI:
      1. 2006 жылғы 4 мамырда Астана қаласында жасалған Қазақстан Республикасының Yкiметi мен Тәжiкстан Республикасының Үкiметi арасындағы Еңбекшi-мигранттар - Тәжiкстан Республикасының аумағында уақытша жұмыс iстейтiн Қазақстан Республикасы азаматтарының еңбек қызметi мен құқықтарын қорғау туралы және еңбекшi-мигранттар - Қазақстан Республикасының аумағында уақытша жұмыс iстейтiн Тәжiкстан Республикасы азаматтарының еңбек қызметi мен құқықтарын қорғау туралы келiсiм бекiтiлсiн.
      2. Осы қаулы қол қойылған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі

Қазақстан Республикасының Yкiметi мен Тәжiкстан
Республикасының Үкiметi арасындағы Еңбекшi-мигранттар -
Тәжiкстан Республикасының аумағында уақытша жұмыс iстейтiн
Қазақстан Республикасы азаматтарының еңбек қызметi мен
құқықтарын қорғау туралы, еңбекшi-мигранттар - Қазақстан
Республикасының аумағында уақытша жұмыс iстейтiн Тәжiкстан
Республикасы азаматтарының еңбек қызметi мен құқықтарын
қорғау туралы
Келiсiм   <*>

(2007 жылғы 25 қаңтарда күшіне енді -
Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары бюллетені,
2007 ж., N 2, 14-құжат)

      Бұдан әрi "Тараптар" деп аталатын Қазақстан Республикасының Yкiметi мен Тәжiкстан Республикасының Yкiметi,
      Бiрiккен Ұлттар Ұйымының адам құқықтары саласындағы негiз қалаушы құжаттарының және Халықаралық Еңбек Ұйымы шеңберiнде әзiрленген қағидаттардың жолын ұстана отырып;
      Тәуелсiз Мемлекеттер Достастығының қатысушы-мемлекеттер арасындағы 1994 жылғы 15 сәуiрдегi Еңбек көшi-қоны саласындағы ынтымақтастық және еңбекшi-мигранттарды әлеуметтiк қорғау туралы келiсiмде жазылған қағидаттарды негiзге ала отырып;
      1993 жылғы 13 қаңтардағы Қазақстан Республикасы мен Тәжiкстан Республикасының арасындағы өзара қатынастардың негіздерi туралы шартқа сiлтеме жасай отырып;
      екi мемлекеттiң аумағында уақытша жұмыс iстейтiн Қазақстан Республикасы азаматтарының және Тәжiкстан Республикасы азаматтарының еңбек қызметі мен оларды әлеуметтік қорғау саласындағы екi жақты ынтымақтастықтың құқықтық негiзiн дамыту мақсатында;
      заңды еңбек көшi-қоны процестерiн дамытуға жәрдемдесуге ұмтыла отырып;
      төмендегi туралы келiстi:

1-бап

      Осы Келiсiмнiң мақсаттары үшiн төменде көрсетiлген терминдер мынаны бiлдiредi:
      "еңбекшi-мигрант" - кету Тарабының аумағында тұрақты тұратын, жұмысқа орналастыру Тарабы мемлекетiнiң аумағында ақылы еңбек қызметiмен заңды негiзде айналысатын адам;
      "кету Тарабы" - еңбекшi-мигранттар аумағында тұрақты тұратын және ақылы еңбек қызметiмен айналысу үшiн жұмысқа орналастыру Тарабына қоныс аударатын мемлекет;
      "жұмысқа орналастыру Тарабы" - аумағында кету Тарабынан келген еңбекшi-мигранттар ақылы еңбек қызметiн жүзеге асыратын мемлекет;
      "жұмыс берушi (жалдаушы)" - еңбекшi-мигрант еңбек қатынастарында болатын жұмысқа орналастыру Тарабының заңды немесе жеке тұлғасы.

2-бап

      Осы Келiсiмнiң қолданылуы еңбекшi-мигранттарға таралады.
      Осы Келiсiм мыналарға:
      босқындарға және мәжбүрлi қоныс аударушыларға;
      жекe кәсiпкерлiк қызметпен айналысатын адамдарға, артистерге және спортшыларға қолданылмайды.

3-бап

      Адам құқықтары саласындағы халықаралық нормаларға сәйкес Тараптар еңбекшi-мигранттарды құрметтеуге және олардың құқықтарының қорғалуын қамтамасыз етуге, жыныс, жас, нәсiл, тiл, этникалық және әлеуметтiк ата-тегiнің, азаматтық, отбасылық және мүлiктiк жағдайының белгiсi бойынша, сондай-ақ кез келген басқа да белгi бойынша кемсiтудiң кез келген нысандарына жол бермеуге мiндеттенедi.

4-бап

      Осы Келісімнің ережелерін іске асыру үшін Тараптар:
      Қазақстан Республикасынан - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігін;
      Тәжікстан Республикасынан - Тәжікстан Республикасы Еңбек, көші-қон және халықты жұмыспен қамту министрлігін уәкілетті органдар етіп тағайындайды.
      Тараптардың уәкілетті органдары жыл сайын еңбекші-мигранттардың саны мен кәсіптік құрамы туралы деректер алмасуды жүзеге асырады.
      Уәкілетті органдардың атаулары өзгерген кезде Тараптар бұл туралы дипломатиялық арналар арқылы бірін-бірі дереу хабардар етеді.
      Уәкілетті органдардың осы Келісімге байланысты мәселелерді шешу үшін Тараптардың өзге де құзыретті органдарын тартуға құқығы бар.
      Тәжікстан Республикасының Үкіметі қажет болған кезде осы Келісім нормаларының орындалуын қамтамасыз ету мақсатында Тәжікстан Республикасы елшілігінің жанынан уәкілетті органның өкілдігін құра алады.
      Ескерту. 4-бап жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 04.02.2016 № 55 қаулысымен.

5-бап

      Еңбекшi-мигранттардың жұмысқа орналастыру Тарабының аумағына кiруi, олардың еңбек қызметi, тұруы және кетуi жұмысқа орналастыру Тарабының заңнамасына сәйкес жүзеге асырылады.
      Еңбекшi-мигрант жұмысқа орналастыру Тарабының заңнамасын бұзған жағдайда Тараптар еңбек қатынастарын мерзiмiнен бұрын тоқтатуды және оның кету Тарабына қайтуын талап етуге құқылы.

6-бап

      Еңбекшi-мигранттың еңбек қызметi жұмысқа орналастыру Тарабының заңнамасына сәйкес жұмыс берушiмен бiр немесе одан да көп тiлде жасалған жеке еңбек шартының (келiсiм-шарты) негiзiнде жүзеге асырылады.
      Жеке еңбек шарты (келiсiм-шарты) жұмыс берушi мен еңбекшi-мигранттың мiндеттерi туралы деректердi, жұмыс берушi мен еңбекшi-мигрант, соңғысы жұмысқа орналасып жатқан кәсiбi/мамандығы туралы негiзгi деректердi, жұмыстардың сипаты, бiлiктiлiгiн арттыру, еңбек жағдайлары мен жалақы, негiзгi жұмыс уақытының және демалыс уақытының ұзақтығы, тұру жағдайлары туралы, көлiк шығыстарын өтеудiң тәртiбi туралы, медициналық қызмет көрсету және өндiрiстегi жазатайым оқиғалардан сақтандыру, еңбек дауларын шешу, жеке еңбек шартын (келiсiм-шартын) қолдану мерзiмi және оны тоқтату жағдайлары туралы ақпаратты қамтуға тиiс.
      Еңбекшi-мигранттың талабы бойынша еңбек қатынастары тоқтатылған кезде жұмыс берушi оған жұмыс ұзақтығы және ай сайынғы жалақысы туралы мөрмен расталған анықтама бередi.

7-бап

      Еңбекшi-мигранттарға еңбек қызметiн жүзеге асыру үшiн қолайлы және өзара лайықты жағдай жасау мақсатында Тараптар:
      өз мемлекетiнiң еңбек көшi-қоны саласындағы ұлттық заңнамасы және Тараптардың еңбек нарығының жұмыс күшiне қажеттiлiктерi туралы бiр бiрiн хабардар етедi;
      шетелдiк жұмыс күшiн тартумен және шетелге шығарумен байланысты қызметке лицензиясы бар заңды және тұлғалардың тiзiмдерiмен алмасады;
      Тараптардың құзыреттi органдарының тиiстi лицензиялары жоқ делдалдардың еңбекшi-мигранттарды жұмысқа орналастыруын болдырмау мақсатында қажеттi шараларды қабылдайды;
      Тараптар өңiрлерiне тиiстi өкiлдiктердi бере отырып, еңбек көшi-қоны саласында өңiрлiк ынтымақтастықты дамытуға жәрдемдеседi;
      - осы Келiсiм күшiне енгеннен кейiн қысқа мерзiмде Маусымдық ауыл шаруашылығы жұмыстарындағы еңбек қызметi үшiн еңбекшi-мигранттарды тартудың оңайлатылған тәртiбi туралы келiсiмдi әзiрлейдi және оған қол қояды.

8-бап

      Еңбекшi-мигранттар жұмысқа орналастыру Тарабының заңнамасына сәйкес әлеуметтiк сақтандыруды пайдаланады.
      Егер еңбек шартында (келiсiм-шартында) көзделген болса, еңбекшi-мигранттарға медициналық қызмет көрсету жұмыс берушiнiң қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

9-бап

      Тараптар дипломдарды, бiлiм туралы куәлiктердi, атақ, разряд, бiлiктiлiк беру туралы тиiстi құжаттар мен еңбек қызметiн жүзеге асыру үшiн қажеттi басқа да құжаттарды және олардың кету Тарабының аумағында белгiленген тәртiппен куәландырылған жұмысқа орналастыру Тарабының мемлекеттiк тiлiне немесе орыс тiлiне аудармасын заңдастырусыз мойындайды.

10-бап

      Осы Келiсiм негiзiнде еңбек қызметiн жүзеге асыратын еңбекшi-мигранттар жұмысқа орналастыру Тарабының iшкi валюталық нарығында шетелдiк валюта сатып алуға, сондай-ақ тапқан қаражатын шетелдiк валютамен тұрақты тұратын мемлекетiне жұмысқа орналастыру Тарабының заңнамасына сәйкес аударуға және әкетуге құқылы.
      Жұмыскерлердiң табысына салық салу жұмысқа орналастыру Тарабының заңнамасында белгiленген тәртiппен және мөлшерде жүзеге асырылады.

11-бап

      Еңбекшi-мигранттың жұмысқа орналастыру Тарабының аумағына қажет жабдықтар мен техникалық қондырғыларды әкелуi және оларды кету Тарабының аумағына әкетуi, сондай-ақ еңбекшi-мигранттың жұмысқа орналастыру Тарабының аумағында сатып алған тауарларды әкетуi Тараптар мемлекеттерiнiң ұлттық заңнамаларына сәйкес жүзеге асырылуға тиiс.

12-бап

      Еңбекшi-мигрант жұмысқа орналастыру Тарабының азаматтарымен бiрдей:
      еңбек қауiпсiздiгiне және еңбектi қорғауға;
      шұғыл медициналық жәрдемге;
      еңбек мiндеттерiн атқару кезiнде өмiрi мен денсаулығына келтiрiлген залалды өтеуге құқылы.
      Еңбекшi-мигрант мертiгу немесе денсаулығына келтiрiлген қандай да бiр залал нәтижесiнде еңбек қабiлетiн жоғалтқан немесе қайтыс болған жағдайда жұмыс берушi зардап шеккен немесе қайтыс болған адамды кету Тарабының аумағына тасымалдауды, осыған байланысты барлық шығындарды өтеудi қамтамасыз етедi, егер еңбек шартында (келiсiм-шартында) өзгеше көзделмесе, осы Тараптың дипломатиялық немесе консулдық өкiлдiктерiн қайтыс болу, жазатайым оқиға немесе кәсiптiк ауру фактiсi жөнiндегi материалдарды ұсына отырып хабардар етедi.

13-бап

      Егер бұл еңбек шартында (келісім-шартында) көзделген болса, еңбекші-мигранттың тұрақты тұратын жерінен жұмыс берушіге және кері жол жүруі жөніндегі шығыстар, сондай-ақ жолда жүрген уақытта ауыруына немесе қажетті стационарлық емделуіне байланысты шығыстар жұмыс берушінің қаражаты есебінен төленуі мүмкін.
      Егер жеке еңбек шартында (келісім-шартында) өзгеше көзделмесе, жеке еңбек шарты (келісім-шарты) еңбекші-мигранттың бастамасы бойынша бұзылған жағдайда жоғарыда айтылған барлық шығыстарды соңғысы өтейді.

14-бап

      Мемлекеттердің бірінің аумағында тұратын еңбекші-мигранттар осы Келісіммен туындайтын кез келген мәселелер бойынша басқа мемлекеттің құзыретті органдарына тікелей немесе тұратын жеріндегі тиісті билік органдары арқылы өтініш бере алады.
      Тараптардың бірінің құзыретті органдарының сұрауы бойынша басқа Тараптың құзыретті органдары өз мемлекетінің ұлттық заңнамасына сәйкес осы Келісімді орындауға байланысты мәселелер бойынша мұрағаттық материалдарды қоса алғанда, қажетті құжаттарды ұсынады.

15-бап

      Тараптардың өзара келісімі бойынша осы Келісімге оның ажырамас бөлігі болып табылатын жеке хаттамалармен ресімделетін және осы Келісімнің 16-бабының ережелерінде көзделген тәртіппен күшіне енетін өзгерістер мен толықтырулар енгізілуі мүмкін.
      Осы Келісімді қолдануға және түсіндіруге байланысты туындауы мүмкін барлық даулар мен келіспеушіліктер Уәкілетті органдар арасындағы консультациялар мен келіссөздер жолымен шешіледі. 

16-бап

      Осы Келiсiм дипломатиялық арналар бойынша оның күшiне енуi үшiн қажеттi мемлекетiшiлiк рәсiмдердi Тараптардың орындағаны туралы соңғы жазбаша хабарлама алынған күннен бастап күшiне енедi.
      Осы Келiсiм бес жыл мерзiмге жасалады және егер Тараптардың бiреуi екiншi Тарапқа тиiстi мерзiм аяқталғанға дейiн кемiнде алты ай бұрын оның қолданылу мерзiмiн өзiнiң тоқтату ниетi туралы хабарлама жiбермесе, келесi бес жылдық кезеңдерге автоматты түрде ұзартылады.
      Мұндай жағдайда осы Келiсiм бiр Тарап екiншi Тараптың тиiстi жазбаша хабарламасын алғаннан кейiн алты ай өткен соң өзiнiң қолданылуын тоқтатады.
      Осы Келiсiмнiң қолданылуы тоқтатылған жағдайда оның ережелерi жұмыскерлер жұмыс берушiмен (жалдаушымен) жасасқан еңбек шартына (келiсiм-шартына) қатысты олар жасалған мерзiм аяқталғанға дейiн күшiнде қалады.
      Астана қаласында 2006 жылғы 4 мамырда әрқайсысы қазақ, тәжік және орыс тiлдерiнде екi түпнұсқа данада жасалды, әрi барлық мәтiндерiнiң күшi бiрдей.
      Осы Келiсiмнiң ережелерiн түсiндiруде келiспеушiлiктер туындаған жағдайда, Тараптар орыс тiлiндегi мәтiнге жүгiнетiн болады.

       Қазақстан Республикасының         Тәжiкстан Республикасының
           Үкіметі үшін                        Үкіметі үшін