Об утверждении технического регламента "Требования к безопасности стационарных компрессорных холодильных установок"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 21 декабря 2009 года № 2160. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 30 января 2017 года № 29

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 30.01.2017 № 29 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

В целях реализации Закона Республики Казахстан от 9 ноября 2004 года "О техническом регулировании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Утвердить прилагаемый технический регламент "Требования к безопасности стационарных компрессорных холодильных установок".

2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Утвержден постановлением Правительства Республики Казахстан от 21 декабря 2009 года № 2160

Технический регламент
"Требования к безопасности стационарных компрессорных
холодильных установок"
1. Область применения

1. Настоящий технический регламент "Требования к безопасности стационарных компрессорных холодильных установок" (далее - Технический регламент) устанавливает требования к безопасности стационарных компрессорных холодильных установок (далее - холодильных установок) и к процессам их жизненного цикла.

2. Идентификация холодильных установок производится путем использования кодов товарной номенклатуры внешнеэкономической деятельности Республики Казахстан (далее - ТН ВЭД РК), указанных в приложении к настоящему Техническому регламенту, по маркировке и сопроводительным документам, по признакам, параметрам, показателям и требованиям, которые в совокупности достаточны для распознавания.

3. Основными опасными факторами (рисками), которых следует избегать в процессе жизненного цикла холодильных установок, являются:

1) незащищенные подвижные элементы;

2) повышенный уровень шума и вибрации;

3) опасный уровень напряжения в электрической цепи и возможность его воздействия на работника;

4) общетоксическое и раздражающее действие хладагента;

5) пожароопасные и взрывоопасные элементы.

4. Требования настоящего Технического регламента не распространяются на компрессорные установки для кондиционирования воздуха.

2. Термины и определения

5. В настоящем Техническом регламенте применяются термины и определения, установленные законодательством в области технического регулирования и промышленной безопасности, а также следующие термины с соответствующими определениями:

1) переключающее устройство - трубопроводный вентиль контролирующий два защитных устройства и выполненный таким образом, чтобы одно из этих устройств могло быть выключенным из работы (при одновременной работе другого);

2) испаритель - часть оборудования холодильной системы, в которой жидкий хладагент испаряется;

3) компрессор - устройство, позволяющее механически повышать давление хладагента;

4) компрессорный агрегат - агрегат, в состав которого входят компрессор и другое, как правило, унифицированное для различных холодильных систем дополнительное энергетическое и штатное оборудование, но без конденсатора и ресивера;

5) компрессорно-испарительный агрегат - агрегат, в состав которого входят один или несколько компрессоров и другое, как правило, унифицированное для различных холодильных систем штатное оборудование, в том числе один или несколько испарителей и, возможно, ресивер;

6) компрессорно-конденсаторный агрегат - агрегат, в состав которого входят один или несколько компрессоров и другое, как правило, унифицированное для различных холодильных систем штатное оборудование, в том числе один или несколько конденсаторов и, возможно, ресивер;

7) конденсатор - теплообменник, в котором хладагент после сжатия при соответствующем давлении конденсируется отдавая тепло внешней охлаждающей среде;

8) компрессор объемного действия - компрессор, в котором повышение давления и перемещение пара хладагента происходит при изменении внутреннего объема рабочей камеры сжатия;

9) герметичный холодильный компрессор - агрегат, в котором компрессоры и электродвигатель герметично встроены внутрь одного кожуха и не имеют выходящего наружу вала с сальниковым уплотнением. Электродвигатель работает в среде хладагента;

10) машинное отделение - помещение, предназначенное для размещения основного оборудования холодильной системы, с учетом обеспечения безопасности, которое не является таковым, если в нем размещены только конденсаторы, испарители или трубопроводы;

11) хладагент (холодильный агент) - рабочая среда, используемая в холодильной системе, которая поглощает теплоту при низких значениях температуры и давления и выделяет теплоту при более высоких значениях температуры и давления. Этот процесс сопровождается изменением агрегатного состояния рабочей среды;

12) предохранительный клапан - устройство, предназначенное для автоматического понижения давления в случае превышения допустимого значения, а так же для последующего автоматического перекрытия потока хладагента при понижении его давления ниже установленного значения;

13) хладоноситель - жидкость, используемая для передачи тепла без изменения ее агрегатного состояния;

14) жидкостный ресивер - емкость, постоянно связанная с системой входящими и выходящими трубопроводами и предназначенная для хранения жидкого хладагента;

15) запорное устройство - устройство, позволяющее прервать поток хладагента;

16) аппараты холодильные - оборудование, входящее в холодильную систему (конденсаторы, испарители, ресиверы);

17) холодильная установка - агрегаты, узлы и другие составные части холодильной системы и аппаратура, необходимая для их функционирования;

18) оборудование холодильной установки - оборудование холодильной системы, включающее все или часть следующих устройств: компрессор, конденсатор, испаритель, парогенератор, абсорбер (адсорбер), ресивер, соединительный трубопровод;

19) холодильная система - совокупность сообщающихся между собой частей, содержащих хладагент и образующих один закрытый холодильный контур для циркуляции хладагента с целью подвода и отвода тепла;

20) трубопроводы - трубы и канальное устройство, предназначенные для соединения между собой различных частей холодильной системы.

3. Условия обращения продукции на рынке
Республики Казахстан

6. Холодильные установки, не подлежат реализации на рынке, если они не соответствуют требованиям настоящего Технического регламента и могут причинить вред жизни, здоровью человека и окружающей среде.

7. Холодильные установки, поступающие на рынок и вводимые в эксплуатацию в Республике Казахстан, должны отвечать требованиям безопасности в течение всего срока эксплуатации, установленного изготовителем, при выполнении потребителем требований, установленных в документации.

8. Потребителям холодильных установок предоставляется полная и достоверная информация, приводимая в сопроводительной документации.

9. Сопроводительная документация должна содержать:

1) проектные документы и паспорт на продукцию;

2) инструкцию по монтажу холодильной установки;

3) инструкцию по эксплуатации холодильной установки.

10. Проектные документы, поставляемые потребителю с холодильными компрессорами, насосами, компрессорно-аппаратными агрегатами, компрессорными установками (станциями) должны содержать:

1) паспорт (формуляр) с техническими характеристиками оборудования и примененных материалов для его изготовления, в том числе с данными по виброшумовым характеристикам и сроку службы оборудования, а также объему и результатам приемосдаточных испытаний;

2) методические рекомендации по эксплуатации, содержащие:

техническое описание оборудования;

указания по монтажу с необходимыми требованиями к фундаменту, узлам крепления к нему, требования к помещениям (где размещается оборудование), присоединение внешних трубопроводов, электропитания, заземления;

порядок пуска в работу и безопасного обслуживания;

указания по ремонту и предельные нормы износа основных быстроизнашивающихся деталей.

11. К методическим рекомендациям по эксплуатации должны прилагаться:

1) чертежи общего вида оборудования, основные узлы и быстроизнашивающихся деталей, с указанием материалов их изготовления;

2) паспорта предохранительных клапанов и приборов.

12. Маркировка проводится в соответствии с требованиями постановления Правительства Республики Казахстан от 21 марта 2008 года № 277 "Об утверждении Технического регламента "Требования к упаковке, маркировке, этикетированию и правильному их нанесению".

13. Холодильные установки, а при необходимости отдельные сборочные единицы должны иметь четкую и нестираемую маркировку.

4. Требования безопасности

14. Помещения машинных и аппаратных отделений аммиачных холодильных установок должны располагаться в отдельно стоящих одноэтажных бесподвальных зданиях или пристройках к зданиям холодильников и отделяться от них противопожарными стенами.

15. Системы отопления и вентиляции машинного и аппаратного отделений должны обеспечивать оптимальный состав воздуха и температуру в соответствии с принятым технологическим процессом.

16. Параметры воздуха в машинном и аппаратном отделениях устанавливаются в проектной документации.

17. Помещения машинных и аппаратных отделений, электрощитовые, диспетчерские пункты, операторские аммиачных холодильных установок должны быть оборудованы автоматической пожарной сигнализацией.

При поступлении сигнала о пожаре должны выключаться как приточные, так и вытяжные вентиляторы, работающие на эти помещения.

18. Для холодильных установок должны предусматриваться оборотные системы водоснабжения. Воду с оттока воздухоохладителей, следует использовать в системе оборотного водоснабжения или на другие технологические нужды.

19. При проектировании аммиачных холодильных установок не следует допускать создания систем большой аммиакоемкости.

20. Компрессоры, а также крупные аппараты холодильных установок устанавливают на фундаменты, которые должны выполняться с учетом динамических нагрузок, вызывающих оборудованием.

Фундаменты под компрессоры следует отделять от конструкций зданий (фундаментов стен и перекрытий). Площадки между фундаментами смежных компрессоров должны быть вкладными, свободно опирающимися на фундамент.

21. Оборудование холодильной установки может размещаться:

1) в специальном помещении - машинном или аппаратном отделении;

2) в помещении потребителей холода;

3) на открытой площадке.

22. Не допускается размещать оборудование холодильных аммиачных установок:

1) под эстакадами технологических трубопроводов с горючими, едкими и взрывоопасными продуктами;

2) над площадками открытых насосных и компрессорных установок, кроме случаев применения герметичных (бессальниковых) насосов или при принятии специальных мер безопасности, исключающих попадание аммиака на ниже установленное оборудование.

4.1. Требования к трубопроводам холодильной установки

23. При проектировании трубопроводов холодильных установок должны быть предусмотрены мероприятия, исключающие вибрацию трубопроводов или уменьшающие ее до безопасных пределов.

24. Трубопроводы должны иметь наименьшую протяженность. Расположение оборудования и трубопроводов должно обеспечивать безопасное производство монтажных и ремонтных работ и возможность их наружного осмотра.

25. Прокладка аммиачных трубопроводов в проходных или непроходных каналах не допускается.

26. В машинных и аппаратных отделениях следует предусматривать верхнюю разводку (выше компрессоров) трубопроводов парообразного хладагента.

Нижнюю разводку (ниже компрессоров) этих трубопроводов допускается предусматривать в исключительных случаях (например, для горизонтальных поршневых компрессоров).

27. При верхней разводке трубопроводов в машинных (аппаратных) отделениях присоединение всасывающих и нагнетательных хладагентных трубопроводов к общим трубопроводам должно проектироваться сверху, во избежание скопления в трубопроводах (неработающих компрессоров) масла и жидкого хладагента. При этом всасывающие магистрали должны иметь уклон не менее 0,5 % в сторону циркуляционных или защитных ресиверов, или отделителей жидкости, а нагнетательные - в сторону маслоотделителей или конденсаторов.

28. Прокладку аммиачных трубопроводов по территории организации следует предусматривать только надземной.

29. Хладагентные трубопроводы допускается прокладывать совместно с другими техническими трубопроводами.

Совместная прокладка аммиачных трубопроводов, силовых, осветительных и других кабелей должна осуществляться при соблюдении требований к устройству электроустановок.

30. Для трубопроводов, проходящих через стены или перекрытия здания, необходимо предусматривать стальные гильзы из труб, внутренний диаметр которых на 10-20 мм больше наружного диаметра трубопровода (с учетом тепловой изоляции). Зазор между трубопроводом и гильзой с обоих концов должен быть заполнен несгораемым материалом допускающим перемещение трубопровода вдоль его продольной оси.

31. Трубопроводы в холодильных камерах и технологических помещениях следует располагать таким образом, чтобы была исключена возможность повреждения перемещающими грузами или транспортными средствами.

32. Прокладка хладагентных трубопроводов по наружным стенам производственной части здания с дверными и оконными проемами не допускается. Допускается прокладка этих трубопроводов по глухим стенам.

33. Не допускается прокладка аммиачных трубопроводов над зданием и сооружением, за исключением тех частей здания и сооружения, в которых размещено холодильное и технологическое оборудование с непосредственным охлаждением.

34. Прокладку трубопроводов от охлаждающих устройств к распределительным устройствам следует предусматривать внутри охлаждаемых камер, транспортных коридоров и грузовых вестибюлей.

35. Всасывающие и нагнетательные хладагентные трубопроводы должны оснащаться в нижней зоне дренажными вентилями с условным диаметром не менее 25 мм, для отвода масла и конденсата в маслосборник или дренажный ресивер.

36. Для компрессоров, не имеющих встроенных запорных органов, на всасывающих и нагнетательных трубопроводах должна предусматриваться запорная арматура.

37. Не допускается объединять между собой хладагентные трубопроводы блочных холодильных машин или машин с дозированной зарядкой. Данное требование не распространяется на вспомогательные трубопроводы. На вспомогательных трубопроводах (кроме аварийного выброса паров аммиака) следует устанавливать по два запорных вентиля.

38. На нагнетательных трубопроводах компрессоров и на напорных линиях насосов всех типов необходимого предусматривать обратные клапаны между компрессором (насосом) и запорной арматурой.

39. На жидкостном трубопроводе от линейных ресиверов должен предусматриваться запорный клапан, управляемый автоматически.

40. В схеме трубопроводов должна быть предусмотрена возможность отсасывания паров хладагента из любого аппарата, сосуда.

41. На трубопроводе для выпуска масла из маслосборника должны быть предусмотрены дополнительный манометр и запорный вентиль, размещенные снаружи у сосуда для приема отработанного масла.

42. Запорная и регулирующая арматура, устанавливаемая на хладагентных трубопроводах, должна размещаться в доступных для управления и ремонта местах.

Арматура не должна размещаться над дверными проемами, окнами или над проходами для обслуживания оборудования.

Не допускается устанавливать аммиачную арматуру в холодильных камерах.

На всех трубопроводах, выходящих за пределы машинного или аппаратного отделения к технологическим потребителям, должны предусматриваться запорная арматура для оперативного прекращения приема (подачи) хладагента.

43. При нижней подаче хладагента к охлаждающим устройствам необходимо предусматривать подъем подводящего трубопровода на высоту, равную максимальному уровню жидкости в охлаждающем устройстве, в целях предотвращения слива хладагента при остановке насоса и неисправности обратного клапана.

44. Не допускается применять гибкие шланги (резиновые, пластмассовые) в качестве стационарных трубопроводов для отсоса паров или подачи жидкого хладагента.

45. Соединение шлангов с трубопроводом осуществляется с помощью стандартной арматуры.

46. Схема трубопроводов должна обеспечивать возможность удаления хладагента из любого аппарата, сосуда или блока, в случае их аварийной разгерметизации, в дренажный ресивер.

4.2. Требования к оборудованию холодильных установок

47. Оборудование, используемое в холодильной установке, должно иметь документы, обеспечивающие его идентификацию и удостоверяющие его соответствие действующим нормативным документам, а также сопроводительные документы производителя оборудования, содержащие схемы монтажа, инструкции по эксплуатации и техническому обслуживанию.

48. Критерии опасности конкретных холодильных установок устанавливаются при проектировании на основе анализа возможных рисков, с учетом используемого хладагента, отказов оборудования, средств автоматизации и неправильных действий обслуживающего персонала.

49. Холодильные установки должны быть максимально оснащены автоматизированными системами управления и контроля технологическим процессом, уровнем загазованности и системой оповещения об аварийных утечках хладагента. Управление процессом должно производиться дистанционно из пультовых и операторских помещений.

50. В холодильной установке должны быть предусмотрены аппараты, предотвращающие попадание капель жидкого хладагента во всасывающую полость компрессоров.

51. Блок испарителя для охлаждения хладоносителя должен включать в себя устройство для отделения капель жидкости из парожидкостной хладагентной смеси и возврата отделенной жидкости в испаритель.

52. Для отделения жидкой фазы из перемещаемой парожидкостной смеси в холодильных системах с непосредственным охлаждением, на каждую температуру кипения предусматриваются циркуляционные (или защитные) ресиверы, совмещающие функции отделения жидкости.

Допускается предусматривать для этих целей отдельные отделители жидкости, соединенные трубопроводом с циркуляционными (защитными) ресиверами, не совмещающими функции отделителя жидкости.

53. Для аварийного (ремонтного) освобождения от жидкого аммиака охлаждающих устройств, аппаратов, сосудов и блоков, а также для удаления конденсата при оттаивании охлаждающих устройств горячими парами, необходимо предусматривать дренажный ресивер, рассчитанный на прием аммиака из наиболее аммиакоемкого аппарата, сосуда или блока.

Геометрический объем дренажного ресивера следует принимать из условия заполнения его не более чем на 80 %.

Геометрический объем линейных ресиверов холодильных установок следует принимать не более 30 % суммарного геометрического объема охлаждающих устройств помещений, аммиачной части технологических аппаратов и испарителей.

54. Движущиеся части оборудования должны иметь защитное ограждение.

55. Фланцевые соединения на сосудах и аппаратах, арматуре, приборах и трубопроводах должны выполняться с уплотнительными поверхностями, обеспечивающими герметичность соединения.

56. Неразъемные соединения должны выполняться сваркой.

57. Хладагентные компрессоры должны быть оснащены средствами противоаварийной автоматической защиты, срабатывающими по следующим параметрам:

1) по предельно допустимому значению давления нагнетания;

2) по предельно допустимой температуре нагнетания;

3) по предельно допустимой низшей разности давлений в системе смазки;

4) по верхнему предельно допустимому уровню жидкого хладагента в аппарате или сосуде, из которого отсасываются пары хладагента;

5) по верхнему предельно допустимому уровню жидкого хладагента в промежуточном сосуде (между ступенями компрессора).

58. Электродвигатели, электрические приборы автоматики и щиты управления, входящие в комплекты холодильного оборудования, должны соответствовать требованиям к устройству электроустановок.

59. В холодильных системах, оборудованных двумя и более компрессорами, обслуживающими несколько испарительных систем, следует предусматривать устройства, обеспечивающие остановку всех компрессоров при срабатывании защитных реле уровня жидкости в сосуде (аппарате) любой системы.

60. В системах охлаждения с хладоносителем (рассол, вода) должны быть предусмотрены приборы, отключающие компрессоры при прекращении движения этого хладоносителя через кожухотрубные испарители или при понижении в них температуры кипения хладагента до пределов, ведущих к замерзанию хладоносителя.

61. На каждом компрессоре или агрегате, имеющем входное охлаждение, должны быть предусмотрены приборы, отключающие компрессоры при отсутствии протока воды или снижении давления воды ниже установленного предела.

62. Каждый из аппаратов (сосудов) установок в которые подается жидкий хладагент со стороны высокого давления, должен оснащаться автоматическими запорными вентилями, прекращающими поступление в них жидкости при остановке компрессоров, работающих на отсасывание пара из аппаратов (сосудов).

63. Не допускается одновременное использование одного и того же прибора для регулирования и защиты.

64. Не допускается применение многоточечных приборов с обегающими устройствами в качестве средств противоаварийной защиты.

65. Электрические приборы автоматической защиты холодильных систем должны иметь замкнутую выходную цепь или замкнутые контакты при нормальном состоянии контролируемых параметров, которые должны размыкаться при аварии или выходе прибора из строя.

Электрические схемы должны исключать возможность автоматического пуска компрессора после срабатывания приборов защиты. Пуск его должен быть возможен только после ручной деблокировки защиты.

66. Промежуточные колонки, применяемые для установки реле уровня, должны присоединяться к аппаратам (сосудам) выше возможного уровня скопления масла в них, способом, предотвращающем образование масляных пробок в колонках, и иметь подвод трубопроводных линий для проверки исправности реле уровня.

67. Для аммиачных холодильных систем должны применяться специально предназначенные для эксплуатации в среде аммиака манометры и мановакууметры.

68. В холодильных установках манометры (мановакууметры) должны быть установлены:

1) на компрессоре для наблюдения за рабочими давлениями всасывания, нагнетания, в системе смазки (при принудительной подачи масла насосом) и в картере (поршневых компрессоров, не имеющих уравнивания между всасыванием и картером);

2) на всех аппаратах, сосудах, хладагентных насосах, технологическом оборудовании с непосредственным охлаждением, а также на жидкостных и оттаивательных коллекторах распределительных устройств, соединенных трубопроводами с оборудованием холодильных камер.

В централизованной системе мановакууметры должны быть установлены на каждой всасывающей магистрали испарительной системы холодильной установки до отделителя жидкости (по ходу паров), а на нагнетательном трубопроводе каждого компрессора, отключаемом запорной арматурой от общей нагнетательной магистрали - отдельный манометр, устанавливаемый за обратным клапаном (по ходу паров хладагента).

69. При необходимости визуального контроля уровня жидкости аммиака в сосудах (аппаратах) аммиачных холодильных установок должны применяться смотровые стекла. Указатели уровня аммиака должны изготавливаться с плоскими рифлеными и термически закаленными стеклами на давление до 3,5 МПа и оборудоваться приспособлениями для их автоматического отключения от сосуда или аппарата при повреждении стекла. Площадь смотровой поверхности стекла (с одной стороны) не должна превышать 100 см².

Для предохранения обслуживающего персонала от травмирования при разрыве смотровых стекол должно быть предусмотрено защитное устройство.

4.3. Требования к монтажным работам

70. Монтаж холодильных установок или ее узлов должен производиться при наличии проектной документации.

Не допускается выполнение монтажных работ с отступлениями от проекта. При производстве монтажных работ необходимо также руководствоваться требованиями технической документации изготовителей оборудования, трубопроводов, арматуры, приборов и средств автоматизации.

71. При перемещениях оборудования, трубопроводов и других узлов холодильной установки во время монтажных работ необходимо руководствоваться нормативно-технической документацией изготовителя.

72. Установка ручной сальниковой арматуры маховичками вниз не допускается.

73. Для электромагнитных вентилей и вентилей с приводом направления движения хладагента должно соответствовать указанному в инструкции завода-изготовителя.

74. Трубопроводы должны монтироваться на специальных опорах или подвесках, которые должны быть рассчитаны на собственную массу трубопровода, массу хладагента и тепловой изоляции, принятых с коэффициентом запаса 1,2.

75. Тепловая изоляция трубопроводов производиться после испытания их на прочность и плотность и устранения всех обнаруженных при этом дефектов.

76. Сварочные работы на трубопроводах холодильных установок производятся при отключении и освобождении их от хладагента (с продувкой воздухом или инертным газом), и при наличии письменного разрешения на проведение огневых и газоопасных работ, оформленного в установленном порядке.

77. При монтаже трубопроводов необходимо применять стандартные детали трубопроводов по действующей нормативной документации. Использование сварочных лепестковых переходов не допускается.

78. Приспособления, предназначенные для обеспечения удобства монтажных работ и безопасности работающих (лестница, стремянка, леса, подмостки), должны удовлетворять требованиям по обеспечению безопасного производства работ.

4.4. Требования к эксплуатации холодильных установок

79. Пуск компрессора в работу - первичный, после длительной остановки, ремонта, профилактики, а также после остановки его при срабатывании приборов предаварийной защиты - необходимо выполнить вручную с закрытыми всасывающими вентилями в соответствии с инструкцией завода-изготовителя.

80. Перед пуском компрессора в работу следует убедиться, что все запорные вентили на нагнетательном трубопроводе от компрессора до конденсатора открыты. При пуске компрессора с использованием встроенного байпаса нагнетательный вентиль компрессора должен быть закрыт, а вентиль байпаса открыт, если это предусмотрено инструкцией завода-изготовителя.

81. Отсасывание паров хладагента компрессорами из испарителей холодильной установки мимо отделителя жидкости (или сосуда его заменяющего) не допускается, кроме блочных машин заводского изготовления, работающих обособлено от основной холодильной системы.

82. Утечка хладагента через сальниковые уплотнения компрессоров, насосов, штоков вентилей должна быть устранена немедленно после ее обнаружения.

83. Перегрев паров аммиака, всасываемых компрессором аммиачных холодильных установок, должен быть не менее 5 ⁰С для одноступенчатых и ступени высокого давления двухступенчатых компрессоров, и 10 ⁰С для ступени низкого давления двухступенчатых компрессоров. Этот перегрев определяют как разность между температурой пара, измеряемой термометром на всасывании компрессора, и температурой кипения аммиака.

84. Температура в местах регулярного контроля работы холодильной установки должна определяться стационарно установленными постоянно действующими приборами. Использование переносных приборов не допускается.

Температура нагнетания должна быть для современных поршневых компрессоров не выше 160 ⁰С, для винтовых 90 ⁰С, а для горизонтальных тихоходных компрессоров 135 ⁰С, если заводской инструкцией не предусмотрено иное значение.

85. Не допускается впрыск жидкого хладагента во всасывающий трубопровод (полость) поршневого компрессора.

Допускается эксплуатация винтовых компрессоров с впрыском жидкого хладагента, если это предусмотрено заводом-изготовителем.

Не допускается установка впрыскивающих устройств, не предусмотренных документацией завода-изготовителя.

86. При появлении стука в компрессоре его немедленно следует остановить.

87. При уменьшении перегрева и быстром падении температуры нагнетаемых компрессором паров хладагента, обмерзании (увеличении степени обмерзания) стенок всасывающих полостей и появлении других признаков влажного хода (в поршневом компрессоре - приглушенный стук в нагнетательных клапанах и падение давления смазки; в винтовом - изменение характера шума работы и падение давления смазки; в ротационном многолопаточном - изменение характера шума работы и увеличение уровня в маслоотделителе) необходимо немедленно остановить компрессор, после чего закрыть запорные всасывающий и нагнетательный вентили, регулирующий вентиль и устранить причину влажного хода компрессора. Перед последующим пуском компрессора необходимо освободить его всасывающий трубопровод от возможного скопления жидкости. При отсасывании хладагента из остановленного компрессора необходимо слить воду из его рубашек.

88. После ремонта и профилактики отдельного холодильного оборудования, а также после вынужденной остановки компрессора, вызванной серьезными нарушениями в его работе, пуск его в эксплуатацию может осуществятся только после письменного разрешения, оформленного в уполномоченным должностным лицом.

Перед пуском винтового компрессора, имеющего устройство для ручного регулирования количества подачи хладагента, необходимо с помощью этого устройства установить минимальную производительность.

89. При перерывах в работе холодильной установки в зимнее время и возможности замерзание воды ее необходимо спускать из охлаждающих рубашек цилиндров и сальников компрессоров, водяных насосов, конденсаторов закрытого типа, переохладителей и других аппаратов, а также из водяных трубопроводов через спусковые краны в самых низких точках систем.

90. Все движущиеся и вращающиеся части оборудования (маховики, валы, муфты, передачи) должны быть закрыты сплошными или сетчатыми ограждениями, съемными и легкоразборными.

Узлы и детали ограждения должны быть надежно укреплены и иметь достаточную прочность и жесткость.

91. Доступ к движущимся частям машины допускается после полной остановки, обесточивания электрооборудования и принятия всех мер против пуска ее посторонними лицами.

92. Эксплуатацию включенного в холодную схему насоса следует осуществлять в соответствии с требованиями инструкции завода-изготовителя.

Перед каждым пуском насоса необходимо его осмотреть, убедиться, что он находиться в исправном состоянии.

93. Неисправности насосов, связанные с утечкой хладагента, должны устраняться немедленно.

94. Механическая очистка труб конденсатора от водяного камня должна выполняться только после освобождения конденсатора от хладагента.

Не реже одного раза в месяц необходимо проверять отходящую из конденсатора воду на присутствие хладагента.

95. На щите регулирующей станции возле каждого вентиля должна быть надпись с указанием, какой аппарат или какое охлаждаемое помещение обслуживает данный регулирующий вентиль.

4.5. Заполнение систем хладагентом

96. Общее количество хладагента, необходимого для первичной заправки холодильной системы, должно определятся проектом на основании расчета суммарного заполнения ее элементов.

97. Хладагент должен соответствовать требованиям, установленным проектной документацией.

98. Трубопроводы жидкого аммиака узла слива должны быть оборудованы манометрами, а также автоматическими устройствами, препятствующими обратному току жидкого аммиака из сборников жидкого аммиака аммиачной холодильной установки при разгерметизации съемного участка трубопровода слива жидкого аммиака.

99. Пункт слива жидкого аммиака должен быть оборудован датчиком системы контроля уровня загазованности аммиаком, сигнализаторами сдвига цистерны, автоматическими системами прекращения слива аммиака, стационарными и передвижными техническими устройствами системы локализации последствий аварии.

Остаточное избыточное давление в транспортировочных емкостях при полном их опорожнении должно контролироваться и быть не менее 0,05 МПа.

100. На пункте слива хладагента необходимо обеспечить условия для удобного и безопасного подключения цистерны к стационарным трубопроводам. Платформа для доступа персонала к арматуре транспортировочных емкостей иметь несгораемую конструкцию, удобную для проведения регламентных работ и эвакуации в случае аварии.

101. Перед операцией слива аммиака должен быть опорожнен приямок, предназначенный для сбора возможных проливов аммиака (аммиачной воды) при разгрузке, приведены в рабочее состояние технические устройства системы локализации и ликвидации аварии.

102. Во время слива аммиака из цистерны присутствие посторонних лиц, работа с огнем и курение около цистерны не допускается.

103. Операции по присоединению цистерны к стационарным трубопроводам узла слива и ее отсоединению должны проводиться в средствах индивидуальной защиты органов дыхания и кожи.

104. Жидкий аммиак из автомобильной и железнодорожной цистерны должен переливаться в холодильную систему под действием разности давлений в цистерне и приемочной части холодильной системы.

5. Требования при консервации и ликвидации

105. Работы по консервации и ликвидации холодильных установок производятся на основании проектной документации, обеспечивающей решения по промышленной безопасности и охране окружающей среды.

6. Подтверждение соответствия

106. Подтверждение соответствия холодильных установок требованиям настоящего Технического регламента и иных Технических регламентов, к сфере применения которых относятся холодильные установки, осуществляется в форме обязательной сертификации.

107. Подтверждение соответствия осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования и в соответствии с требованиями постановления Правительства Республики Казахстан от 4 февраля 2008 года № 90 "Об утверждении Технического регламента "Процедуры подтверждения соответствия".

7. Сроки и условия введения в действие Технического регламента

108. Применяемые для выполнения требований настоящего Технического регламента нормативные документы по стандартизации и иные документы государственных органов, формируемые в пределах их компетенции, подлежат гармонизации в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан в области технического регулирования.

109. Центральным и местным исполнительным органам обеспечить приведение своих нормативных правовых актов в соответствии с настоящим Техническим регламентом, а также их адаптированное внедрение.

110. Настоящий Технический регламент вводится в действие по истечении шести месяцев со дня первого официального опубликования.

Приложение к Техническому регламенту

Перечень
продукции, на которую распространяются требования настоящего
Технического регламента

Код ТН ВЭД РК	Наименование позиций
8414 30	- компрессоры, используемые в холодильном оборудовании:
8418 50 990 0	- - - прочая:
	- оборудование холодильное или морозильное прочее; тепловые насосы:
8418 99	- - прочие:
8418 99 100	- - - испарители и конденсаторы, кроме используемых в бытовых холодильниках
8418 99 900 0	- - - прочие

"Стационарлық компрессорлық тоңазытқыш қондырғыларының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 21 желтоқсандағы N 2160 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2017 жылғы 30 қаңтардағы № 29 қаулысымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 30.01.2017 № 29 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

"Техникалық реттеу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 қарашадағы Заңын іске асыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қоса беріліп отырған "Стационарлық компрессорлық тоңазытқыш қондырғыларының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті бекітілсін.

2. Осы қаулы алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К. Мәсімов.

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2009 жылғы 21 желтоқсандағы № 2160 қаулысымен бекітілген

"Стационарлық компрессорлық тоңазытқыш қондырғыларының
қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті
1. Қолданылу саласы

1. Осы "Стационарлық компрессорлық тоңазытқыш қондырғыларының қауіпсіздігіне қойылатын талаптар" техникалық регламенті (бұдан әрі - Техникалық регламент) стационарлық компрессорлық тоңазытқыш қондырғыларының (бұдан әрі - тоңазытқыш қондырғылар) қауіпсіздігіне және олардың тіршілік айналымының үдерісіне қойылатын талаптарды белгілейді.

2. Тоңазытқыш қондырғыларын сәйкестендіру осы Техникалық регламентке қосымшада көрсетілген Қазақстан Республикасы Сыртқы экономикалық қызметінің тауар номенклатурасы (бұдан әрі - ҚР СЭҚ ТН) кодтарын пайдалану жолымен, таңбалау және ілеспе құжаттары бойынша, жиынтығында тану үшін жеткілікті болатын белгілері, параметрлері, көрсеткіштері және талаптары бойынша жүргізіледі.

3. Тоңазытқыш қондырғыларының тіршілік циклі үдерісінде сақтану қажет негізгі қауіпті факторлар (қатерлер) мыналар болып табылады:

1) қорғалмаған жылжымалы элементтер;

2) шу мен дірілдің жоғары деңгейі;

3) электр тізбегіндегі кернеудің қауіпті деңгейі мен оның қызметкерге әсер ету мүмкіндігі;

4) салқындатқыш агенттің жалпы уытты және тітіркендіргіш әсері;

5) өрт қауіпті және жарылыс қауіпті элементтер.

4. Осы Техникалық регламенттің талаптары ауа желдетуге арналған компрессорлық қондырғыларға қолданылмайды.

2. Терминдер мен анықтамалар

5. Осы Техникалық регламентте техникалық реттеу және өнеркәсіптік қызмет саласындағы заңнамада белгіленген терминдер мен анықтамалар, сондай-ақ тиісті анықтамалары бар мынадай терминдер қолданылады:

1) ажыратып-қосу құрылғысы - екі қорғау құрылғысын бақылайтын және бұл екі құрылғының бірі жұмыстан ажыратылуы мүмкін (бір мезгілде екіншісі жұмыс істеген кезде) болатындай орындалған құбыржол вентилі;

2) булағыш - сұйық салқындатқыш агент буланатын тоңазытқыш жүйесі жабдығының бөлігі;

3) компрессор - салқындатқыш агенттің қысымын механикалық жоғарылатуға мүмкіндік беретін құрылғы;

4) компрессорлық агрегат - құрамына компрессорлар мен басқа, әдетте әртүрлі тоңазытқыш жүйелері үшін біріздендірілген қосымша энергетикалық және штаттық, бірақ конденсаторсыз және ресиверсіз жабдық кіретін агрегат;

5) компрессорлық-булағыш агрегат - құрамына бір немесе бірнеше компрессор және басқа, әдетте әртүрлі тоңазытқыш жүйелері үшін, оның ішінде бір немесе бірнеше булағыш және мүмкін ресивер кіретін агрегат;

6) компрессорлық-конденсаторлық агрегат - құрамына бір немесе бірнеше компрессор және басқа, әдетте әртүрлі тоңазытқыш жүйелері үшін, оның ішінде бір немесе бірнеше конденсатор және мүмкін ресивер кіретін агрегат;

7) конденсатор - салқындатқыш агент тиісті қысым кезінде сығылғаннан кейін сыртқы салқындату ортасына жылу бере отырып конденсатталатын жылу алмастырғыш;

8) көлеммен әрекет ететін компрессор - сығу жұмыс камерасының ішкі көлемі өзгерген кезде салқындатқыш агенттің қысымы артатын және ауысатын компрессор;

9) қымталып бекітілетін тоңазыту компрессоры - компрессор мен электр қозғалтқыш бір қаптама ішінде енгізіле орнатылған және сальникті тығыздағышы бар білік сыртқа шықпайтын агрегат. Электр қозғалтқыш салқындатқыш агент ішінде жұмыс істейді;

10) машиналық бөлімше - егер онда тек конденсаторлар, булағыштар немесе құбыржолдар орналасса, қауіпсіз болып табылмайтын тоңазыту жүйесінің негізгі жабдығының қауіпсіздігін қамтамасыз етуді ескере отырып, орналастыруға арналған үй-жай;

11) салқындатқыш агент (тоңазытқыш агенті) - температура мен қысымның төменгі мәні кезінде жылуды сіңіретін және температура мен қысымның барынша жоғары мәні кезінде жылу бөлетін тоңазыту жүйесінде пайдаланылатын жұмыс ортасы. Бұл үдеріс жұмыс ортасының агрегаттық жай-күйінің өзгеруімен жалғасады;

12) сақтандырғыш клапан - рұқсат етілетін мәннен асқан жағдайда қысымды автоматты түрде төмендетуге, сондай-ақ оның қысымы белгілеген мәннен төмендеген кезде салқындатқыш агент ағынын кейіннен автоматты түрде жабуға арналған құрылғы;

13) суық жеткізгіш - оның агрегаттық жай-күйін өзгертпей-ақ жылу беру үшін пайдаланатын сұйықтық;

14) сұйықтық ресивері - кіріс және шығыс құбыржолдармен үнемі байланысқан және салқындатқыш агентті сақтауға арналған сыйымдылық;

15) тиек құрылғысы - салқындатқыш агенттің ағынын үзуге мүмкіндік беретін құрылғы;

16) тоңазытқыш аппараттары - тоңазыту жүйесіне кіретін жабдық (конденсаторлар, булағыштар, ресиверлер);

17) тоңазытқыш қондырғысы - тоңазыту жүйесі мен аппаратураның жұмыс істеуі үшін қажетті олардың агрегаттары, тораптары мен басқа да құрамдас бөліктері;

18) тоңазытқыш қондырғысының жабдығы - мына: компрессор, конденсатор, булағыш, бу генераторы, абсорбер (адсорбер), ресивер, жалғама құбыржолдардың барлығын немесе олардың бір бөлігін қамтитын тоңазыту жүйесінің жабдығы;

19) тоңазыту жүйесі - салқындатқыш агенті бар бір бірімен байланысатын және жылуды әкелу және әкету мақсатында салқындатқыш агенттің айналымы үшін бір жабық тоңазыту контурын қалыптастыратын бөліктердің жиынтығы;

20) құбыржолдар - тоңазыту жүйесінің әртүрлі бөліктерін бір бірімен қосуға арналған түтіктер мен арна құрылғылары.

3. Қазақстан Республикасының нарығындағы өнім айналымының
шарттары

6. Тоңазытқыш қондырғылар, егер олар осы Техникалық регламент талаптарына сәйкес болмаса және адам өмірі мен денсаулығына және қоршаған ортаға залал тигізуі мүмкін болса нарықта сатылмайды.

7. Нарыққа түсетін және Қазақстан Республикасында пайдалануға берілетін тоңазытқыш қондырғылар тұтынушы пайдалану құжаттамасында белгіленген талаптарды орындау кезінде дайындаушы белгілеген барлық пайдалану мерзімі ішінде қауіпсіздік талаптарына жауап беруі тиіс.

8. Тоңазытқыш қондырғыларының тұтынушыларына ілеспе құжаттамада жазылатын толық және дұрыс ақпарат ұсынылады.

9. Ілеспе құжаттама мыналарды қамтуы тиіс:

1) жобалау құжаттары мен өнім паспорты;

2) тоңазытқыш қондырғысын монтаждауға арналған нұсқаулық;

3) тоңазытқыш қондырғысын пайдалану жөніндегі нұсқаулық.

10. Тоңазытқыш компрессорларымен, сорғылармен, компрессорлық-аппараттық агрегаттармен, компрессорлық қондырғылармен (станциялармен) бірге тұтынушыға жеткізілетін жобалық құжаттама:

1) жабдықтардың және оны дайындау үшін қолданылған материалдардың техникалық сипаттамалары, оның ішінде жабдықтың, діріл-шулы сипаттамалары мен жабдықтың қызмет ету мерзімі, сондай-ақ қабылдау-тапсыру сынақтарының көлемі мен нәтижелері бойынша деректері бар төлқұжатты (формулярды);

2) құрамында мыналар бар пайдалану жөніндегі әдістемелік ұсынымдарды:

жабдықтың техникалық сипаттамасы;

іргетасқа, оған бекітілетін тораптарға қойылатын қажетті талаптар, үй-жайларға (жабдық орналасатын), сыртқы құбыржолдарын, электр қорегін, жерге қосуға қойылатын талаптары бар монтаждау жөніндегі нұсқауды;

жұмысқа қосу және қауіпсіз қызмет көрсету тәртібін;

жөндеу бойынша нұсқау және негізгі тез тозатын бөлшектердің шектік тозу нормаларын қамтитын пайдалану жөніндегі әдістемелік ұсынымдарды қамтуы тиіс.

11. Пайдалану жөніндегі әдістемелік ұсынымдарға мыналар қоса берілуге тиіс:

1) оларды дайындау материалдары көрсетілген жабдықтың жалпы түрінің, негізгі тораптар мен тез тозатын бөлшектердің сызбалары;

2) сақтандыру клапандары мен аспаптардың паспорты.

12. Таңбалау "Буып-түюге, таңбалауға, затбелгі жапсыруға және оларды дұрыс түсіруге қойылатын талаптар" техникалық регламентін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 21 наурыздағы № 277 қаулысының талаптарына сәйкес жүргізіледі.

13. Тоңазытқыш қондырғыларының, ал қажет болған кезде жекелеген жинақтау бірліктерінің анық және өшірілмейтін таңбасы болуы тиіс.

4. Қауіпсіздік талаптары

14. Аммиакты тоңазытқыш қондырғыларының машиналық және аппараттық үй-жайлары жеке тұрған бір қабатты жертөлесіз ғимараттарда немесе тоңазытқыш ғимараттарына жанама салынған құрылыстарда орналасуға және олар өртке қарсы қабырғалармен бөлініп тұруға тиіс.

15. Машиналық және аппараттық бөлімшелерді жылыту мен желдету жүйелері ауаның оңтайлы құрамын және қабылданған технологиялық үдеріске сәйкес температураны қамтамасыз етуге тиіс.

16. Машиналық және аппараттық бөлімшелердегі ауа өлшемдері жобалық құжаттамада белгіленеді.

17. Машиналық және аппараттық бөлімшелер үй-жайлары, электр қалқандары, диспетчерлік пункттер, аммиакты тоңазытқыш қондырғылардың операторлық орындары автоматты өрт дабылдарымен жабдықталуға тиіс.

Өрт туралы дабыл түскен кезде бұл үй-жайларда жұмыс істейтін ағынды және тарту желдеткіштері іске қосылуға тиіс.

18. Тоңазытқыш қондырғылар үшін сумен жабдықтаудың айналмалы жүйесі көзделуге тиіс. Ауамен суытқыш ағынынан шыққан суды сумен жабдықтаудың айналмалы жүйесінде немесе басқа да технологиялық мұқтаждықтарға пайдаланған жөн.

19. Аммиакты тоңазытқыш қондырғыларын жобалау кезінде үлкен аммиак сыйымдылық жүйесін құруға жол берілмеуі керек.

20. Компрессорлар, сондай-ақ ірі тоңазытқыш қондырғы аппараттары жабдық туындататын серпінді жүктемені ескере отырып, орындалуға тиіс іргетасқа орнатылады.

Компрессор астындағы іргетас ғимарат құрылысынан (қабырғалар мен жабындар іргетасы) бөлек болуы керек. Жапсарлар компессорлардың іргетастары арасындағы алаңқайлар іргетасқа еркін тірелетін қосарлы болуға тиіс.

21. Тоңазытқыш қондырғы жабдығы:

1) арнайы үй-жайларда - машиналық немесе аппараттық бөлімшелерде;

2) суық тұтыну үй-жайларында;

3) ашық алаңқайда орналасуы мүмкін.

22. Тоңазытқыш аммиакты қондырғылар жабдығын мына:

1) жанғыш, күйдіргіш және жарылыс қауіпті өнімдері бар технологиялық құбыр жолдары эстакадаларының астына;

2) қамтылып бекітілген (сальниксіз) сорғыларды қолдану жағдайларынан немесе аммиактың төмен орнатылған жабдыққа түсуін болдырмайтын арнайы қауіпсіздік шараларын қабылдаған кезден басқа ашық сорғының және компрессорлық қондырғылардың үстіне орнатуға тыйым салынады.

4.1. Тоңазытқыш қондырғылардың құбыржолдарына
қойылатын талаптар

23. Тоңазытқыш қондырғылардың құбыржолдарын жобалау кезінде құбыржолдардың дірілін болдырмайтын немесе оны қауіпсіз шектерге дейін төмендететін іс-шаралар көзделуге тиіс.

24. Құбыржолдардың ұзақтығы барынша аз болуы тиіс. Жабдықтардың және құбыржолдардың орналасуы қауіпсіз монтаждау өндірісі мен жөндеу жұмыстарын және оларды сыртынан бақылау мүмкіндігін қамтамасыз етуге тиіс.

25 Аммиакты құбыржолдарды өтетін немесе өтпейтін арналарда салуға жол берілмейді.

26. Машиналық және аппараттық бөлімшелерде бу түріндегі салқындатқыш агент құбыржолдардың жоғарғы ажыратпасы (компрессордан жоғары) көзделгені жөн.

Бұл құбыржолдардың төменгі ажыратпасының (компрессордан төмен) тек ерекше жағдайларда (мысалы көлденең поршенді компрессорлар үшін) көзделуіне рұқсат етіледі.

27. Машиналық (аппараттық) бөлімшелерде құбыржолдардың жоғарғы ажыратпасы кезінде сору және айдау салқындатқыш агенттерінің құбыржолдарын жалпы құбыр жолдарына қосу құбыржолдарда (жұмыс істемейтін компрессорларда) май және сұйық салқындатқыш агенттің жиналуын болдырмас үшін жоғарыдан жобалануға тиіс. Бұл ретте сорғыш магистралдар айналма немесе қорғау ресиверлеріне немесе сұйық бөлгішке қарай, ал айдау магистралдары май бөлгіштерге немесе конденсаторларға қарай кемінде 0,5 % еңіс болуы тиіс.

28. Аммиакты құбыржолдарды ұйым аумағы бойынша салу олардың тек жер үстінде болуын көздеуі керек.

29. Салқындатқыш агентті құбыржолдарды басқа техникалық құбыр жолдарымен бірге салуға рұқсат етілмейді.

Аммиакты құбыржолдарды күш, жарық және басқа да кабелдермен бірге салу электр қондырғылары құрылғысына қойылатын талаптарды сақтау кезінде жүзеге асырылуға тиіс.

30. Ғимарат қабырғасы немесе жабыны арқылы өтетін құбыржолдар үшін құбыржолдардың ішкі диаметрі сыртқы диаметрінен 10-20 мм көп болатын (жылу оқшаулауын ескере отырып) құбырдан жасалған болат гильза көзделуі қажет. Құбыржолдар мен гильзаның екі жағы арасындағы саңылау құбыржолдарын оның ұзындығы бойындағы осі бойынша жылжуына мүмкіндік беретін жанбайтын материалмен толтырылуы тиіс.

31. Тоңазытқыш камералары мен технологиялық үй-жайлардағы құбыржолдарды оларды жылжытылатын жүктерді немесе көлік құралдарын зақымдау мүмкін болмайтындай етіп орналастырады.

32. Салқындатқыш агенттің есіктері мен терезе ойықтары бар ғимараттың өндірістік бөлігінің сыртқы қабырғалары арқылы салуға рұқсат берілмейді. Бұл құбыржолдарды бітеу қабырғалар арқылы салуға рұқсат беріледі.

33. Аммиакты құбыржолдарды тікелей салқындататын тоңазытқыш және технологиялық жабдық орналасқан ғимараттар мен құрылыстардың бөліктерін қоспағанда, ғимараттар мен құрылыстардың үстінен жүргізуге рұқсат берілмейді.

34. Құбыржолдарды салқындатылатын камералардың ішінде, көлік дәліздерінде және жүк вестюбелдерінде салқындатқыш құрылғылардан бөлу құрылғысына салу көзделеді.

35. Соратын және айдайтын салқындатылған агент құбыржолдар төменгі аймақта май жинағышқа немесе дренаж ресиверіне май және конденсат бұру үшін шартты диаметрі кемінде 25 мм болатын дренаж вентилімен жабдықталуы тиіс.

36. Сору және айдау құбыржолдарында орнатылған тиек органдары жоқ компрессорлар үшін тиек арқаулығы көзделуі тиіс.

37. Блокты тоңазытқыш машиналар немесе мөлшерленген заряды бар машиналардың салқындатқыш агентті құбыржолдарды бір-бірімен біріктіруге жол берілмейді. Бұл талап көмекші құбыржолдарға қолданылмайды. Көмекші құбыржолдарға (аммиак буларын апатты шығарудан басқа) екі тиек вентилін орнату керек.

38. Айдау құбыржолдарының компрессорлары мен барлық типтегі қысымды сорғылы желілерде компрессор (сорғы) мен тиек арқаулығы арасында кері клапан көзделуі тиіс.

39. Желілік ресиверлерден шығатын сұйықтыққа арналған құбыржолдарда автоматты түрде басқарылатын тиек клапаны көзделуге тиіс.

40. Құбыржолдар схемасында кез келген аппараттан, ыдыстан салқындатқыш агент буларын сорып алу мүмкіндігі көзделуге тиіс.

41. Май жинағыштан майды шығаруға арналған құбыржолдарда өңделген майды қабылдауға арналған ыдыстың сыртында орналасқан қосымша манометр мен тиек вентилі көзделуге тиіс.

42. Салқындатқыш агент құбыржолдарында орнатылатын тиек және реттеуші арқаулық басқару және жөндеу үшін қол жетімді жерде орналасуға тиіс.

Арқаулық есік ойықтарының, терезелердің үстіне немесе жабдыққа қызмет көрсетуге арналған өткіндер үстіне орналасуға тиіс емес.

Аммиак арқаулығын тоңазытқыш камераларда орнатуға жол берілмейді.

Машиналық немесе аппараттық бөлімшелерден тысқары технологиялық тұтынушыларға шығатын барлық құбыржолдарда салқындатқыш агентті қабылдауды (беруді) шұғыл тоқтатуға арналған тиек арқаулығы көзделуге тиіс.

43. Салқындатқыш агентті салқындату құрылғысына төменгі беру кезінде сорғы тоқтаған және кері клапанның ақаулығы кезінде салқындатқыш агенттің ағуын болдырмау мақсатында салқындату құрылғысындағы сұйықтың барынша жоғары деңгейіне тең биіктікте жетек құбыржол көтермесі көзделуі тиіс.

44. Буларды соруға немесе сұйық салқындатқыш агентті беруге арналған стационарлық құбыржолдар ретінде иілгіш шлангілерді (резеңке, пластмассалық) қолдануға жол берілмейді.

45. Шлангілерді құбыржолдармен жалғау стандартты арқаулық көмегімен жүзеге асырылады.

46. Құбыржолдардың схемасы олардың апатты герметизациясыздануы жағдайында кез келген аппараттан, ыдыстан немесе блоктан салқындатқыш агентті дренаж ресиверіне алу мүмкіндігін қамтамасыз етуі тиіс.

4.2.Тоңазытқыш қондырғылары жабдығына қойылатын талаптар

47. Тоңазытқыш қондырғысында пайдаланылатын жабдықтың оны сәйкестендіруді қамтамасыз ететін және оның қолданыстағы нормативтік құжаттарға, сондай-ақ жабдық өндірушісінің монтаждау сұлбасын, пайдалану және техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулықты қамтитын ілеспе құжаттарға сәйкестігін куәландыратын құжаттары болуы тиіс.

48. Нақты тоңазытқыш қондырғылардың қауіптілік өлшемдері пайдаланылатын салқындатқыш агентті, жабдық ақауларын, автоматизация құралдары мен қызмет көрсету персоналының дұрыс емес іс-қимылын ескере отырып, ықтимал қатерлерді талдау негізінде жобалау кезінде белгіленеді.

49. Тоңазытқыш қондырғылары технологиялық үдерісті, газдалу деңгейін басқару мен бақылаудың автоматты жүйелерімен және салқындатқыш агенттің апатты ағуы туралы хабарлау жүйесімен барынша жабдықталуға тиіс. Үдерісті басқару пультік және операторлық үй-жайлардан қашықтан жүргізілуге тиіс.

50. Тоңазытқыш жабдығында сұйық салқындатқыш агент тамшысының компрессордың сору қуысына түсуін болдырмайтын аппараттар көзделуге тиіс.

51. Суық жеткізгішті салқындатуға арналған булау блогы булы-сұйықты салқындатқыш агент қоспасынан сұйықтық тамшыларын бөлуге және бөлінген сұйықты булағышқа қайтаруға арналған құрылғыны қамтуы тиіс.

52. Тікелей салқындатылған тоңазыту жүйелеріндегі жылжымалы булы-сұйықты қоспадан сұйық фазаны бөлу үшін әрбір қайнау температурасында сұйықты бөлу функцияларын қоса атқаратын айналмалы (немесе қорғау) ресиверлері көзделеді.

Осы мақсаттар үшін сұйық бөлу функцияларын қоса атқармайтын айналмалы (қорғау) ресиверлері бар құбыржолдармен жалғанған жекелеген сұйық бөлгіштерді көздеуге рұқсат етіледі.

53. Салқындатқыш құрылғыларды, аппараттарды, ыдыстар мен блоктарды сұйық аммиактан апатты (жөндеу) босату үшін, сондай-ақ салқындатқыш құрылғыларды ыстық бумен еріту кезінде конденсаттарды алу үшін барынша үлкен аммиак сыйымды аппараттан, ыдыстан немесе блоктан аммиакты қабылдауға есептелген дренаж ресивері көзделуі қажет.

Дренаж ресиверінің геометриялық көлемі оны 80 %-дан аспайтын толықтыру шартымен қабылдануы тиіс.

Тоңазытқыш қондырғыларының дренаж ресиверінің геометриялық көлемі үй-жайдың салқындату құрылғысының жиынтық геометриялық көлемінің, технологиялық аппараттар мен булағыштардың аммиак бөлігінің 30 %-дан аспайтын көлемінде қабылдануы тиіс.

54. Жабдықтың қозғалмалы бөлігінің қорғағыш қоршауы болуы тиіс.

55. Ыдыстар мен аппараттардағы, арқаулықтағы, аспаптар мен құбыржолдардағы ернемекті жалғамалар жалғаманың герметикалығын қамтамасыз ететін тығыздалған беттерде орындалуға тиіс.

56. Алынбайтын жалғамалар дәнекермен орындалуға тиіс.

57. Салқындатқыш агентті компрессорлар апатқа қарсы автоматты қорғау құралдарымен жабдықталуға тиіс, олар мына өлшемдер:

1) айдау қысымының рұқсат етілген шектік мәні бойынша;

2) айдаудың рұқсат етілген шектік температурасы бойынша;

3) майлау жүйесіндегі қысымның рұқсат етілген шектік төменгі айырмасы бойынша;

4) салқындатқыш агент шығарылатын аппараттағы немесе ыдыстағы сұйық салқындатқыш агенттің рұқсат етілген жоғары шектік деңгейі бойынша;

5) аралық ыдыстағы (компрессорлардың сатылары арасындағы) сұйық салқындатқыш агенттік рұқсат етілген жоғары шектік деңгейі бойынша іске қосылады.

58. Тоңазытқыш жабдығының жиынтығына кіретін электр қозғалтқыштары, автоматика электр аспаптары мен басқару қалқандары электр қондырғылары құрылғысына қойылатын талаптарға сәйкес болуға тиіс.

59. Екі немесе одан да көп компрессорлармен жабдықталған, бірнеше булағыш жүйелер қызмет көрсететін тоңазытқыш жүйелерде кез келген жүйенің ыдысындағы (аппараттағы) сұйықтық деңгейінің қорғау релесі іске қосылған кезде, барлық компрессорларды тоқтатуды қамтамасыз ететін құрылғы көзделуге тиіс.

60. Суық жеткізгіші (тұздық, су) бар салқындату жүйелерінде бұл суық жеткізгіштің қаптама-түтікті булағыш арқылы қозғалысының тоқтауы кезінде немесе ондағы салқындатқыш агентті қайнату температурасы суық жеткізгіштің қатуына әкелетін шектерге дейін төмендеуі кезінде компрессорларды ажырататын аспаптар көзделуге тиіс.

61. Кіріс салқындатқышы бар әрбір компрессорда немесе агрегатта су ағыны болмаса немесе су қысымы белгіленген шектен төмендеген кезде компессорды өшіретін аспаптар көзделуі қажет.

62. Сұйық салқындатқыш агент жоғары қысыммен берілетін қондырғылардың әрбір аппараттары (ыдыстары) аппараттардан (ыдыстардан) буды соруға жұмыс істейтін компрессорлар тоқтаған кезде оған сұйықтың келуін тоқтататын автоматты тиек вентилдерімен жабдықталуға тиіс.

63. Реттеу және қорғау үшін бір ғана аспапты бір мезгілде пайдалануға жол берілмейді.

64. Апатқа қарсы қорғау құралы ретінде жүгіртпе құрылғысы бар көп нүктелі аспаптарды қолдануға жол берілмейді.

65. Тоңазытқыш жүйелерінің автоматты қорғау электрлік аспаптарының бақылау өлшемдерінің қалыпты жай-күйінде тұйық шығыс тізбегі немесе тұйық байланысы болуға тиіс, олар апат кезінде немесе аспап істен шыққан кезде ажырауға тиіс.

Электр сұлбалары қорғау аспаптары іске қосылғаннан кейін компрессордың автоматты қосылуы мүмкіндігін болдырмауға тиіс. Оны қосу тек қорғауды қолмен ажыратқаннан кейін ғана мүмкін болуға тиіс.

66. Деңгей релесін орнату үшін қолданылатын аралық бағаналар бағаналарда май тығынының қалыптасуын болдырмайтын тәсілмен аппараттарға (ыдыстарға) ондағы май жиналудың ықтимал деңгейінен жоғары қосылуға және деңгей релесінің ақаусыздығын тексеруге арналған құбыржол желісінің жетегі болуға тиіс.

67. Аммиакты тоңазытқыш жүйелері үшін аммиакты ортада пайдалануға арнаған арнайы манометрлер мен мановакууметрлер қолдануға тиіс.

68. Тоңазытқыш қондырғыларында манометрлер (мановакууметрлер):

1) сорудың, айдаудың жұмыс қысымын бақылау үшін компрессорларда, майлау жүйесінде (майды сорғымен мәжбүрлі беру кезінде) және картерде (сору және картер арасында теңдемесі жоқ поршенді компрессорларда);

2) тікелей салқындатылған барлық аппараттарда, ыдыстарда, салқындатқыш агентті сорғыларда, технологиялық жабдықта, сондай-ақ құбыржолдар тоңазытқыш камераларының жабдығымен жалғасқан бөлу құрылғыларының сұйық және еріту коллекторларында орнатылуға тиіс.

Орталықтандырылған жүйеде мановакууметрлер тоңазытқыш қондырғының булағыш жүйесінің әрбір сору магистралында сұйық бөлгішке дейін (бу қозғалысы бойынша), ал тиек арқаулығын жалпы айдау магистралынан ажырататын әрбір компрессордың айдау құбыржолдарында - кері клапан артына орнатылатын (салқындатқыш агент буларының қозғалысы бойынша) жеке манометр орнатылуға тиіс.

69. Аммиак сұйықтығының деңгейін көрнекі бақылау қажеттілігі кезінде аммиакты тоңазытқыш ыдыстарда (аппараттарында) қарау шынысы қолданылуға тиіс. Аммиак деңгейін көрсеткіштер 3,5 МПа дейінгі қысымға арналған жазық бұдырлы және термикалық шынықтырылған шыныдан дайындалуы және шыны зақымданған кезде ыдыстан немесе аппараттан оларды автоматты түрде ажырату аспаптарымен жабдықталуға тиіс. Шынының қарау бетінің алаңы (бір жағынан) 100 см² аспауға тиіс.

Қарау шынысының жарылуы кезінде қызмет көрсету персоналын жарақаттанудан сақтандыру үшін қорғау құрылғысы көзделуге тиіс.

4.3. Монтаждау жұмыстарына қойылатын талаптар

70. Тоңазытқыш қондырғыларды немесе оның тораптарын монтаждау жобалау құжаттамасы болған кезде жүргізілуге тиіс.

Монтаждау жұмыстарын жобадан ауытқи отырып орындауға жол берілмейді. Монтаждау жұмыстарын жүргізген кезде сондай-ақ жабдықты, құбыржолдарды, арматураны, автоматтандыру аспаптары мен құралдарын дайындаушының техникалық құжаттамасы талаптарын басшылыққа алу қажет.

71. Жабдықты, құбыржолдарын және тоңазытқыш қондырғысының басқа да тораптарды монтаждау жұмыстары уақытында жылжыту кезінде дайындаушының нормативтік-техникалық құжаттамасын басшылыққа алу қажет.

72. Қол сальникті арқаулықтарды маховиктерін төмен қаратып орнатуға жол берілмейді.

73. Электрлі-магнитті вентилдер мен жетегі бар вентилдер үшін салқындатқыш агенттің қозғалыс бағыты дайындаушы зауыт нұсқаулығында көрсетілген бағытқа сәйкес келуі тиіс.

74. Құбыржолдар қосалқы 1,2 коэффициентімен қабылданған құбыржолдың өз салмағына, салқындатқыш агенті мен жылу оқшаулағыштың салмағына есеп жасалған арнайы тіреулерде немесе аспаларда монтаждауға тиіс.

75. Құбыржолдардың жылу оқшаулағышы олар беріктік пен тығыздыққа сыналып, бұл ретте анықталған барлық ақаулар жойылғаннан кейін жүргізіледі.

76. Тоңазытқыш қондырғылардың құбыржолдарындағы дәнекерлеу жұмыстары оларды өшіру және салқындатқыш агенттен босату (ауамен немесе оқшау газбен үрлей отырып) кезінде және белгіленген тәртіппен ресімделген отты және газ қауіпті жұмыстарын жүргізуге арналған жазбаша рұқсат болған кезде жүргізіледі.

77. Құбыржолдарды монтаждау кезінде қолданыстағы нормативтік құжаттама бойынша құбыржолдардың стандартты бөлшектерін қолдану қажет. Дәнекерлік жапырақша өткіндерді пайдалануға жол берілмейді.

78. Монтаждау жұмыстарының ыңғайлылығын және жұмыс істеушілердің қауіпсіздігін қамтамасыз етуге арналған аспаптар (баспалдақ, саты, ағаштар, өтпелер) жұмыстарды қауіпсіз жүргізу жөніндегі талаптарды қанағаттандыруға тиіс.

4.4. Тоңазытқыш қондырғыларын пайдалануға қойылатын талаптар

79. Компрессорды - ұзақ уақыт тоқтау, жөндеу, профилактикадан кейін, сондай-ақ апат алды қорғау аспаптарының іске қосылуы кезінде ол тоқтағаннан кейін бастапқы қосуды - дайындаушы зауыттың нұсқаулығына сәйкес сору вентилдері жабылған күйі қолмен орындау қажет.

80. Компрессорды жұмысқа қосу алдында компрессордан бастап конденсаторға дейінгі айдау құбыржолындағы барлық тиек вентилдерінің ашық екеніне көз жеткізу керек. Енгізілген байпасты пайдалана отырып, компрессорды қосу кезінде, егер бұл дайындаушы зауыттың нұсқаулығында көзделген болса, компессордың айдау вентилі жабық, ал байпас вентилі ашық болуға тиіс.

81. Негізгі тоңазытқыш жүйесінен оқшауланып жұмыс істейтін зауытта дайындалған блокты машиналардан басқа, компрессорлардың тоңазытқыш қондырғысы булағыштарынан (немесе оны алмастыратын ыдыстан) сұйық бөлушіні орай өтіп салқындатқыш агент буын соруға жол берілмейді.

82. Компрессорлардың, сорғылардың, вентиль штоктарының сальникті тығыздағыштарынан салқындатқыш агенттің ағуы ол анықталғаннан кейін дереу жойылуға тиіс.

83. Аммиакты тоңазытқыш қондырғылардың компрессорлары соратын аммиак буларының қызуы бір сатылы және екі сатылы компрессорлардың жоғары қысым сатысы үшін кемінде 5^оС, екі сатылы компрессорлардың төменгі қысым сатысы үшін 10^оС болуға тиіс. Бұл қызу термометр өлшейтін компрессор сормасындағы бу температурасы мен қайнаған аммиак температурасы арасындағы айырманы айқындайды.

84. Тоңазытқыш қондырғыларының жұмысын жүйелі бақылау орындарындағы температураны стационарлы орнатылған тұрақты жұмыс істейтін аспаптар айқындайды. Көшпелі аспаптарды пайдалануға жол берілмейді.

Айдау температурасы, егер зауыт нұсқаулығында өзгеше мәндер көзделмесе қазіргі заманғы поршендік компрессорлар үшін 160^оС аспайтын, винтті компрессорлар үшін 90^оС, ал көлденең баяу жүрісті компрессорлар үшін 135^оС болуға тиіс.

85. Поршендік компрессордың сорушы құбыржолына (қуысына) сұйық салқындатқыш агентті шашуға жол берілмейді.

Егер мұны дайындаушы зауыт көздеген болса, сұйық салқындатқыш агентті шашатын винтті компрессторды пайдалануға рұқсат етіледі.

Дайындаушы зауыттың қүжаттамасында көзделмеген шашу құрылғыларын орнатуға жол берілмейді.

86. Компессорда тықыл пайда болған кезде оны дереу тоқтату керек.

87. Салқындатқыш агенттің копрессор айдайтын буларының қызуы азайған және температурасы тез төмендеген, сору қуыстарының қабырғалары тоңазыған (тоңазу дәрежесі ұлғайған) және ылғалды жұмыс істеудің басқа да белгілері пайда болған кезде (поршенді компрессорда - айдау клапандарындағы бәсең тықыл және майлау қысымының түсуі; винтік компрессорда - жұмыс шуы сипатының өзгеруі, майлау қысымының түсуі; ротациялық көп қалақты компрессорда - жұмыс шуы сипатының өзгеруі және май бөлгіштегі деңгейдің ұлғаюы) компрессорды дереу тоқтату керек, одан соң сору және айдау тиек вентилдерін, реттегіш вентилді жауып, компрессордың ылғалды жұмыс себебін жою қажет. Одан кейін компрессорды қосу алдында сору құбыржолға ықтимал сұйық жиынтығынан босату керек. Тоқтап тұрған компрессордан салқындатылған агентті сору кезінде оның айналымындағы суды ағызу қажет.

88. Жекелеген тоңазытқышты жөндегеннен кейін және профилактикадан соң, сондай-ақ компрессорды оның жұмысындағы елеулі ақаулықтан туындаған мәжбүрлі тоқтатудан кейін оны іске қосу тек уәкілетті лауазымды тұлға рәсімдеген жазбаша рұқсатынан кейін ғана жүзеге асырылуы мүмкін.

Салқындатқыш агентті беру санын қолмен реттеуге арналған құрылғысы бар винтті компрессорды іске қосар алдында осы құрылғы көмегімен ең аз өнімділікті белгілеу қажет.

89. Қыс кезеңінде тоңазытқыш қондырғысының жұмысы үзілген және ондағы судың қату мүмкіндігі кезінде салқындату айналымынан комперссорлардың цилиндрлері мен сальниктерін, су сорғыларын, жабық типтегі конденсаторларды, қайта салқындатқыштар мен басқа да аппараттарды, сондай-ақ су құбыржолдарынан ағызу крандары арқылы, ең төменгі нүктелердегі жүйелерді түсіру қажет.

90. Жабдықтың барлық қозғалмалы және айналмалы бөліктері (маховиктер, біліктер, муфталар, берілістер) тұтас немесе алынбалы және жеңіл құрастырылатын тор қоршаулармен жабылуы тиіс.

Қоршаудың тораптары мен бөлшектері дұрыс бекітілген болуы және жеткілікті түрде берік әрі қатты болуы тиіс.

91. Машинаның қозғалмалы бөлігінде жұмыс істеу тек ол толық тоқтап, электр жабдықтары ажыратылғаннан кейін және оны бөгде адамдардың қосуына қарсы барлық шаралар қабылданған соң рұқсат етіледі.

92. Салқын сұлбаға қосылған сорғыны пайдалануды дайындаушы зауыт нұсқаулығының талаптарына сәйкес жүзеге асыруы тиіс.

Сорғыны әрбір қосар алдында оны қарау, оның ақаусыз жағдайда екеніне көз жеткізуі тиіс.

93. Салқындатқыш агенттің ағуымен байланысты сорғының ақаулығы дереу жойылуы тиіс.

94. Конденсатор түтіктерін су тасынан механикалық тазалау конденсатордың салқындатқыш агенттен босатылғаннан кейін ғана орындалуы тиіс.

Айына бір реттен жиі емес тәртіппен конденсатордан қайтатын суда салқындатылған агенттің болуын тексеру керек.

95. Реттеуші станцияның қалқанындағы әрбір вентилдің жанында бұл реттеуші вентилдің қандай аппаратқа немесе қандай салқындатылатын үй-жайға қызмет көрсететіні көрсетілген жазба болуы тиіс.

4.5. Жүйені салқындатқыш агентпен толтыру

96. Тоңазытқыш жүйесін бастапқы толтыру үшін қажетті салқындатқыш агенттің жалпы көлемі оның элементерін жиынтық толтыру есебі негізінде жобада айқындалуы тиіс.

97. Салқындатқыш агент жобалық құжаттамада белгіленген талаптарға сәйкес келуі тиіс.

98. Ағызу торабының сұйық аммиак құбыржолдары манометрлермен, сондай-ақ сұйық аммиак ағызу құбыржолының алынбалы бөлігінің герметизациясыздануы кезінде аммиакты тоңазытқыш қондырғысының сұйық аммиак жинағышынан сұйық аммиактың кері ағуына кедергі жасайтын автоматты құрылғылармен жабдықталуы тиіс.

99. Сұйық аммиак ағызу пункті аммиактың газдану деңгейін бақылау жүйесі датчигімен, цистернаның жылжу дабыл бергішімен, аммиакты ағызуды автоматты тоқтату жүйелерімен және апаттың салдарын жою жүйесінің жылжымалы техникалық құрылғыларымен жабдықталуы тиіс.

Оларды толық босату кезінде тасымал ыдыстарындағы қалдық артық қысым бақылануға және 0,05 МПа кем болмауы тиіс.

100. Салқындатқыш агентті ағызу пункттерінде цистерналарды стационарлық құбыржолдарына ыңғайлы және қауіпсіз қосуға арналған жағдайларды қамтамасыз ету қажет. Персоналдық тасымалдау сыйымдылықтарының арқаулықтарына қол жеткізуге арналған платформаның регламенттелген жұмыстарды жүргізу және апат болған жағдайда эвакуация үшін ыңғайлы жанбайтын құрылысы болуы тиіс.

101. Аммиакты ағызу операциясының алдында түсіру кезінде аммиактың (аммиак суының) ықтимал ағуын жинауға арналған шұңқырша босатылуға, апатты оқшаулау және жою жүйесінің техникалық құрылғылары жұмыс жағдайына келтірілуі тиіс.

102. Цистернадан аммиакты ағызу кезінде бөгде адамдардың болуы, цистерна жанында отпен жұмыс істеуге және темекі шегуге жол берілмейді.

103. Цистерналарды ағызу тораптарының стационарлық құбыржолдарына қосу және оны ажырату жөніндегі операциялар демалу органдары мен теріні қорғаудың жеке құралдарымен жүргізіледі.

104. Автомобильдер мен темір жол цистерналарынан сұйық аммиак цистернадағы әртүрлі қысым және тоңазытқыш жүйесінің қабылдау бөлігі арқылы тоңазытқыш жүйесіне қайта құйылуы тиіс.

5. Қолданыстан және пайдаланудан шығару кезіндегі талаптар

105. Тоңазытқыш қондырғыларды қолданыстан және пайдаланудан шығару жұмыстары өнеркәсіп қауіпсіздігі бойынша шешімдер мен қоршаған ортаны қорғауды қамтамасыз ететін жобалық құжаттама негізінде жүргізіледі.

6. Сәйкестікті растау

106. Тоңазытқыш қондырғылар осы Техникалық регламент пен тоңазытқыш қондырғыларды қолдану саласына жататын өзге де техникалық регламенттердің талаптарына сәйкестігін растау міндетті түрде сертификациялау түрінде жүзеге асырылады.

107. Сәйкестікті растау техникалық реттеу саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамаларына және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2008 жылғы 4 ақпандағы № 90 "Сәйкестікті растау рәсімдері" техникалық регламентін бекіту туралы" қаулысының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

7. Техникалық регламенттің қолданысқа енгізілу
шарттары мен мерзімдері

108. Осы Техникалық регламенттің талаптарын орындау үшін қолданылатын стандарттау жөніндегі нормативтік құжаттар мен олардың құзыреті шегінде қалыптастырылатын мемлекеттік органдардың өзге де құжаттары Қазақстан Республикасының техникалық реттеу саласындағы заңнамасында белгіленген тәртіппен үйлестіріледі.

109. Орталық және жергілікті атқарушы органдар өз нормативтік құқықтық актілерін осы Техникалық регламентке сәйкес келтіруді, сонымен қатар олардың бейімделген енгізілуін қамтамасыз етсін.

110. Осы Техникалық регламент алғаш рет ресми жарияланған күнінен бастап алты ай өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Техникалық регламентке қосымша

Осы Техникалық регламент талаптары қолданылатын өнімдер
тізбесі

ҚР СЭҚ ТН коды	Позициялар атауы
8414 30	- тоңазыту жабдықтарында пайдаланылатын компрессорлар:
8418 50 990 0	- - - өзгелері:
	- өзге де тоңазыту немесе мұздату жабдығы; жылу сорғылары:
8418 99	- өзгелері:
8418 99 100	- - - тұрмыстық тоңазытқыштарда пайдаланылатындардан басқа буландырғыштар мен конденсаторлар
8418 99 900 0	- - - өзгелері