Об утверждении Правил пользования маломерными судами и базами (сооружениями) для их стоянок

Постановление Правительства Республики Казахстан от 14 июля 2011 года № 798. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 10 августа 2015 года № 622

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 10.08.2015 № 622 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Примечание РЦПИ!
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 27 марта 2015 года № 354.

В соответствии с подпунктом 28) пункта 2 статьи 4 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" и подпунктом 23) статьи 8 Закона Республики Казахстан от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Правила пользования маломерными судами и базами (сооружениями) для их стоянок.
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 14 июля 2011 года № 798

Правила
пользования маломерными судами и базами
(сооружениями) для их стоянок

Сноска. Правила в редакции постановления Правительства РК от 19.12.2012 № 1616 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

1. Общие положения

1. Настоящие Правила пользования маломерными судами и базами (сооружениями) для их стоянок (далее – Правила) приняты в соответствии с законами Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании", от 6 июля 2004 года "О внутреннем водном транспорте" и определяют порядок пользования маломерными судами и базами (сооружениями) для их стоянок в морских прибрежных водах, на внутренних водных путях, а также на других водоемах Республики Казахстан.
2. В Правилах используются следующие основные понятия:
1) судовой билет – документ, подтверждающий право собственности на маломерное судно и право плавания данного судна под Государственным флагом Республики Казахстан;
2) водный скоростной аттракцион – вид развлечения посредством буксировки развлекательных плавательных средств ("бананы", "шайбы", "водные сани" и другие) маломерным судном;
3) удостоверение на право управления маломерным судном - документ, подтверждающий наличие квалификации на право управления маломерным судном;
4) судоводитель маломерного судна - лицо, управляющее маломерным судном, независимо от того, является оно собственником маломерного судна или управляет им на ином законном основании, и имеющее соответствующее удостоверение. К судоводителю приравнивается обучающий судовождению.
3. Юридические лица или индивидуальные предприниматели, имеющие маломерные суда, выделяют лиц, ответственных за пользование этими судами и за эксплуатацию баз (сооружений) для их стоянок.
4. Контроль за выполнением Правил осуществляется территориальными органами Комитета транспортного контроля Министерства транспорта и коммуникаций Республики Казахстан (далее – территориальные органы Комитета).
5. При проведении экскурсий, коллективных выездов на отдых и других массовых мероприятий на маломерных судах владельцы назначают ответственных лиц за безопасность на воде, общественный порядок и охрану окружающей среды.
6. При проведении водных скоростных аттракционов на водных объектах владелец аттракционов назначает ответственное лицо на буксирующее маломерное судно по обслуживанию и наблюдению буксируемого развлекательного плавательного средства.
7. Лица, нарушившие настоящие Правила, несут ответственность в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

2. Пользование маломерными судами

8. Пользование маломерными судами разрешается после их государственной регистрации в судовой книге, нанесения бортовых (регистрационных) номеров и технического освидетельствования (осмотра) с соблюдением установленных условий, норм и технических требований по пассажировместимости, грузоподъемности, предельной мощности и количеству двигателей, допустимой площади парусов, району плавания, высоте волны, при которой судно может плавать, осадке, надводному борту, оснащению спасательными и противопожарными средствами, сигнальными огнями, навигационным и другим оборудованием.
9. Государственную регистрацию, учет, классификацию и техническое освидетельствование(осмотр) маломерных судов осуществляют территориальные органы Комитета.
10. К управлению маломерными судами, прошедшими государственную регистрацию, допускаются судоводители, имеющие удостоверение на право управления маломерными судами.
11. На водных объектах, не имеющих судоходной (навигационной) обстановки, маневрирование маломерных судов при расхождении должно осуществляться с учетом правостороннего движения (левыми бортами).
12. На акваториях и границах населенных пунктов, портов, пристаней, баз (сооружений) для стоянок маломерных судов движение маломерных моторных судов разрешается со скоростью не более 20 километров в час, а вблизи пляжей и мест купания - до 10 километров в час.
13. При плавании на маломерных судах не допускается:
1) управлять маломерным судном:
не зарегистрированным в установленном порядке;
не прошедшим технического освидетельствования (осмотра);
не несущим бортовых номеров;
переоборудованным без соответствующего разрешения;
с нарушением норм загрузки, пассажировместимости, ограничений по району и условиям плавания;
без удостоверения на право управления маломерным судном;
в состоянии опьянения;
2) передавать управление судном лицу, не имеющему права управления или находящемуся в состоянии опьянения;
3) превышать установленные скорости движения;
4) наносить повреждения гидротехническим сооружениям, техническим средствам, знакам судоходной и навигационной обстановки;
5) заходить в постоянно или временно закрытые для плавания районы без специального разрешения или преднамеренно останавливаться в запрещенных местах;
6) в целях обеспечения безопасности людей заходить под мотором или парусом и маневрировать на акваториях пляжей, других мест купания и массового отдыха населения на водных объектах;
7) приближаться не ближе 50 м к ограждению границ заплыва на пляжах и других организованных мест купания;
8) перевозить на судне несовершеннолетних, не достигших четырнадцати лет, без сопровождения взрослых;
9) перевозить опасные грузы на маломерных судах, для этого не предназначенных;
10) швартоваться, останавливаться, становиться на якорь у плавучих навигационных знаков, грузовых и пассажирских причалов, пирсов, дебаркадеров, доков (плавдоков) и под мостами;
11) маневрировать в непосредственной близости от транспортных и технических судов морского и речного флота, создавать своими действиями помехи судоходству;
12) устанавливать моторы на гребные лодки при отсутствии соответствующей записи в судовом билете;
13) устанавливать паруса на гребных лодках и судах, не приспособленных для этой цели;
14) осуществлять пересадку людей с одного судна на другое во время движения;
15) осуществлять заправку топливом без соблюдения соответствующих мер пожарной безопасности;
16) выходить в плавание в темное время суток на гребных, парусных и моторных судах, не оборудованных навигационными сигнальными огнями;
17) выходить на судовой ход при ограниченной (менее 1 километра) видимости;
18) осуществлять расхождение и обгон судов в местах расположения аварийно-ремонтных заграждений, переправ и работающих земснарядов, а также в пролетах мостов и подходных каналах, при подходе к шлюзам;
19) управлять маломерным судном в тумане или других неблагоприятных метеоусловиях, когда из-за отсутствия видимости невозможна ориентировка;
20) выход в плавание маломерных судов до момента полного очищения водоема от льда;
21) буксировать все без исключения надувные прогулочные плавательные средства, а равно – летательные средства (парашют), в акватории мест для купания, а также судами, не предназначенными для буксировки данного средства.
14. Пользование маломерными судами не допускается при следующих неисправностях:
1) наличие сквозных пробоин корпуса судна, независимо от их местонахождения;
2) отсутствие или разгерметизация гермоотсеков и (или) воздушных ящиков судна;
3) отсутствие предусмотренных конструкцией деталей крепления рулевого устройства или повреждение его составных частей, или необеспечение надежности его работы;
4) наличие утечек топлива, вибрации, отсутствие или неисправность глушителя, повреждение системы дистанционного управления двигателем, необеспечение надежного включения (выключения) реверс-редуктора, неисправность блокировки запуска двигателя (мотора) при включенном реверсе;
5) несоответствие нормам комплектации и оборудования судна, указанным в судовом билете;
6) отсутствие, неисправность или несоответствие отличительных огней установленным требованиям.
15. Маломерные судна и буксируемые плавательные средства оснащаются индивидуальными спасательными средствами соответствующих размеров для судоводителя и иных лиц, находящихся на маломерном судне или буксируемом плавательном средстве.
16. Индивидуальные спасательные средства (спасательные жилеты, пояса, нагрудники) должны быть надеты и пристегнуты на судоводителе и иных лицах, находящихся на маломерном судне или буксируемом плавательном средстве.
Во время стоянки маломерного судна на якоре допускается нахождение на маломерном судне людей без одетых индивидуальных спасательных средств, за исключением надувных и гребных маломерных судов.
17. Судоводители маломерных судов (далее - судоводители) предъявляют для проверки должностному лицу территориального органа Комитета следующие документы:
1) удостоверение на право управления маломерным судном;
2) судовой билет маломерного судна с отметкой о прохождении ежегодного технического освидетельствования судна на годность к плаванию;
3) заверенную в установленном порядке доверенность на право управления маломерным судном, при отсутствии на маломерном судне собственника;
4) путевой маршрутный лист (план-задание) на маломерное судно, принадлежащее юридическому лицу.
18. Должностное лицо территориального органа Комитета при остановке судоводителя предъявляет служебное удостоверение судоводителю.
19. Судоводитель обеспечивает соблюдение следующих требований:
1) выполняет требования настоящих Правил, Правил плавания по внутренним водным путям Республики Казахстан, утверждаемых Правительством Республики Казахстан, Международных правил предупреждения столкновения судов в море, 1972 года и иных правил, обеспечивающих безаварийное плавание судов, безопасность людей на воде и охрану окружающей природной среды;
2) проверяет перед выходом в плавание исправность судна и его механизмов, оснащенность необходимым оборудованием, спасательными средствами и другими предметами снабжения в соответствии с установленными нормами;
3) перед посадкой производит инструктаж пассажиров по поведению на судне, обеспечивает их безопасность при посадке, высадке и на период пребывания на судне;
4) осуществляет плавание в бассейнах (районах), соответствующих установленному классу судна, знает условия плавания, навигационную и гидрометеообстановку в районе плавания;
5) прекращает движение судна при обнаружении установленного сигнала об остановке, поданного должностным лицом территориального органа Комитета или иным должностным лицом, имеющим на то право, и передает регистрационные и судоводительские документы для проверки;
6) оказывает помощь людям, терпящим бедствие на воде, сообщает в территориальный орган Комитета обстоятельства транспортного происшествия с судами и несчастных случаев с людьми на водных объектах;
7) оказывает первую медицинскую помощь пострадавшим, отправляет пострадавших на попутном или своем судне в ближайшую медицинскую организацию и сообщает в территориальный орган Комитета свою фамилию, адрес, фамилии очевидцев, их адреса, бортовой номер маломерного судна (с предъявлением документа, удостоверяющего личность), в случае причастности к транспортному происшествию, или имеющего какое-либо отношение к данному транспортному происшествию;
8) выполняет требования должностных лиц территориального органа Комитета, других контрольных и надзорных органов по вопросам, относящимся к безопасности плавания, соблюдению правопорядка, охране жизни людей и окружающей среды на водных объектах;
9) сообщает в территориальные органы Комитета, природоохранные и рыбоохранные органы о случаях загрязнения окружающей среды, выбросах неочищенных сточных вод, массовой гибели рыбы и других биоресурсов.
20. Пользование маломерным судном в случаях, предусмотренных подпунктом 7) пункта 19 Правил, в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан производится без оплаты.
21. Судоводитель буксирующего маломерного судна постоянно ведет наблюдение за окружающей обстановкой. Непрерывное наблюдение за буксируемым развлекательным плавательным средством обеспечивает ответственное лицо, находящееся на буксирующем судне.
Буксирующее маломерное судно и буксируемое плавательное средство в любом случае находятся на расстоянии не менее 50 метров от других судов, берега и от купающихся людей.
22. Судоводитель принимает все меры, необходимые по практике судовождения или особыми обстоятельствами, обеспечивающие безаварийное плавание.

3. Эксплуатация баз (сооружений) для стоянок
маломерных судов

23. Территория базы-стоянки оборудуется:
1) удобными подъездными путями;
2) специально оборудованными причалами для посадки и высадки пассажиров;
3) контейнерами и специальными емкостями для приема с маломерных судов подсланевых вод, отработанных нефтепродуктов, сухого мусора, пищевых отходов;
4) осветительными устройствами для освещения территории и водной акватории, пирсов, боксов, швартовых устройств, спасательных и противопожарных средств. Осветительные устройства оснащаются колпаками направленного действия. С наступлением темноты на стержневых кормах причалов зажигаются белые огни кругового освещения через каждые 50 метров, но не менее двух огней, расположенных на высоте двух метров от настила причала.
24. Пирсы и причалы оборудуются специальными средствами. Спасательные круги крепятся на специальных щитах, установленных на стержневых кормах причалов, а также на леерных стойках по периметру пирсов стеной через 25 метров. Крепление спасательных кругов должно обеспечивать их быструю отдачу.
25. Причалы, пирсы имеют сплошной настил, который ежегодно проверяется на прочность владельцем базы-стоянки с составлением акта проверки. Проверке подлежат мосты, трапы, сходни. Все устройства после проверки маркируются словом "испытан".
Причалы, пирсы, сходни, мостики должны иметь ширину, достаточную для прохода двух человек, они оборудуются страховочными леерами по наружному периметру (со стороны воды). Страховочный леер крепится на высоте не менее 900 миллиметров, расстояние между леерными стойками - 1500 миллиметров.
26. Размещение горюче-смазочных материалов, топлива, порядок их хранения, а также размещение контейнеров для хранения моторов должны обеспечивать безопасность маломерных судов, береговых и плавучих сооружений.
27. Противопожарные средства содержатся в исправном состоянии и количестве, предусмотренном требованиями пожарной инспекции.
28. Граница водной акватории ограждается дамбами, понтонами, баками или плавучими знаками. Береговая территория в границах, установленных проектом, ограждается забором.
29. На контрольном посту ведется журнал учета выхода маломерных судов и их возвращения.
30. Водная акватория прокатной базы обозначается плавучими знаками, выход за которые плавучим несамоходным средствам проката запрещен.
31. На базе-стоянке наглядно оформляется стенд, на котором размещаются:
1) схема движения маломерных судов по водной акватории базы-стоянки и в прилегающем районе;
2) мероприятия по поиску и оказанию помощи маломерным судам, не возвратившимся в установленные сроки на базу-стоянку;
3) внутренний распорядок работ на базе-стоянке;
4) правила пользования маломерными судами;
5) сведения о прогнозе погоды на текущие сутки;
6) плакаты по мерам предупреждения несчастных случаев с людьми на воде.
32. Эксплуатация баз-стоянок регламентируется настоящими Правилами, с которыми должны быть ознакомлены все судоводители и обслуживающий персонал под роспись.
33. База-стоянка обеспечивает безопасность стоянки маломерных судов, сохранность маломерных судов, моторов и другого имущества, безопасность выполнения профилактических, ремонтных, судоподъемных, погрузочно-разгрузочных и других работ, безопасность посадки (высадки) людей на маломерные суда.
34. На базе-стоянке разрабатываются мероприятия на случай ухудшения погоды для возвращения маломерных судов, находящихся на водоеме.
35. На швартовых бочках, стоящих на акватории базы-стоянки, контрастной краской указывается допустимое к швартовке количество маломерных судов.
36. Каждое маломерное судно, базирующееся на базе-стоянке, имеет постоянное место стоянки с нанесением на стенку или пирс масляной краской его бортового номера.
37. На базе-стоянке устанавливается режим, предусматривающий контроль за выходом в плавание и возвращением на базу маломерных судов, их исправностью, наличием у судоводителей обязательных судовых и судоводительских документов, за соблюдением норм пассажировместимости и грузоподъемности, а также оповещением судоводителей о прогнозе погоды.
38. При выходе маломерного судна в плавание и при его возвращении на базу-стоянку в журнале учета выхода (прихода) судов производится порядковая запись:
1) бортовой номер судна;
2) фамилия и инициалы судоводителя;
3) время выхода судна;
4) маршрут плавания;
5) пункт назначения;
6) фактическое время возвращения на базу-стоянку.
39. Выход на водоем разрешает дежурный по базе-стоянке.
Разрешая выход маломерного судна, дежурный проверяет:
1) наличие у судоводителя судовых документов (судового билета) и удостоверения на право управления маломерным судном;
2) соблюдение норм пассажировместимости и грузоподъемности, правильного размещения груза на маломерном судне;
3) наличие спасательных средств по пассажировместимости маломерного судна.
На базах-стоянках в период навигации назначается дежурно-спасательное судно. Дежурно-спасательное судно подчиняется в порядке дежурства дежурному по базе-стоянке.
40. Выпуск маломерных судов с базы-стоянки не производится в случаях:
1) отсутствия у судоводителя удостоверения на право управления маломерным судном, судового билета с отметкой о прохождении ежегодного технического освидетельствования (осмотра);
2) отсутствия бортового номера или его несоответствия записям в судовом билете;
3) отсутствия у судоводителя документа на право пользования судном;
4) обнаружения на судне неисправностей, с которыми запрещено его использование;
5) отсутствия на судне указанных в судовом билете спасательных, противопожарных и водоотливных средств;
6) нарушения норм пассажировместимости и грузоподъемности;
7) размещения пассажиров (грузов), вызывающего опасный крен или дифферент;
8) наличия на судне опасных грузов, если судно не предназначено (не приспособлено) для перевозки этих грузов, или если их перевозка осуществляется совместно с пассажирами;
9) если прогнозируемая или фактическая неблагоприятная гидрометеообстановка на водоеме опасна для плавания судна данного типа;
10) нахождения судоводителя в состоянии опьянения.
41. На пунктах проката в журнале выдачи маломерных судов гражданам присутствует графа об ознакомлении с мерами безопасности пользования маломерным судном, в которой расписываются граждане, получающие маломерное судно после ознакомления их с правилами на акватории пункта проката.
42. Маломерные суда, прибывшие на базу-стоянку в неисправном или аварийном состоянии, осматриваются с последующей краткой записью об их техническом состоянии в журнале выхода (прихода) судов. Информация об аварийных судах сообщается в территориальный орган Комитета.

Шағын өлшемді кемелерді және олар тоқтайтын базаларды (құрылыстарды) пайдалану қағидасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 14 шілдедегі № 798 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 10 тамыздағы № 622 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 10.08.2015 № 622 қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

«Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы» Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 17 қаңтардағы Заңының 4-бабы 2-тармағының 28) тармақшасына және «Ішкі су көлігі туралы» Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 6 шілдедегі Заңының 8-бабының 23) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса беріліп отырған Шағын өлшемді кемелерді және олар тоқтайтын базаларды (құрылыстарды) пайдалану қағидасы бекітілсін.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің
2011 жылғы 14 шілдедегі
№ 798 қаулысымен
бекітілген

Шағын өлшемді кемелерді және олар тоқтайтын базаларды (құрылыстарды) пайдалану қағидасы

Ескерту. Қағида жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 19.01.2012 № 1616 Қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

1. Жалпы ережелер

1. Осы Шағын өлшемді кемелерді және олар тоқтайтын базаларды (құрылыстарды) пайдалану қағидасы (бұдан әрі – Қағида) Қазақстан Республикасының «Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы» 2002 жылғы 17 қаңтардағы және «Ішкі су көлігі туралы» 2004 жылғы 6 шілдедегі заңдарына сәйкес қабылданды және шағын өлшемді кемелерді және олар тоқтайтын базаларды (құрылыстарды) теңіз жағалауындағы суда, ішкі су жолдарында, сондай-ақ Қазақстан Республикасының басқа су қоймаларында пайдалану тәртібін белгілейді.
2. Қағидада мынадай негізгі терминдер пайдаланылады:
1) кеме билеті – шағын өлшемді кемеге меншік құқығын және осы кеменің Қазақстан Республикасының Мемлекеттік туын көтеріп жүзу құқығын растайтын құжат;
2) судағы жүрдек аттракцион – шағын өлшемді кеменің көңіл көтеретін жүзу құралдарын сүйреу арқылы ойын-сауық түрі («банандар», «шайбалар», «су шаналары» және басқалар);
3) шағын өлшемді кемені басқару куәлігі – шағын өлшемді кемені басқару құқығына біліктіліктің болуын растайтын құжат;
4) шағын өлшемді кеменің кеме жүргізушісі – шағын өлшемді кеменің меншік иесі болып табылатынына немесе оны өзге заңды негізде басқаруына қарамастан, шағын өлшемді кемені басқаратын және тиісті куәлігі бар адам. Кеме жүргізушіге кеме жүргізуге оқытатын адам теңестіріледі.
3. Шағын өлшемді кемелері бар заңды тұлғалар немесе дара кәсіпкерлер осы кемелерді пайдалану және олар тоқтайтын базаларды (құрылыстарды) пайдалануға жауапты адамдарды бөледі.
4. Қағиданың орындалуын бақылауды Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникация министрлігі Көліктік бақылау комитетінің аумақтық органдары (бұдан әрі – Комитеттің аумақтық органдары) жүзеге асырады.
5. Шағын өлшемді кемелермен саяхатқа, ұжыммен демалуға шыққанда және бұқаралық іс-шаралар кезінде иелері судағы қауіпсіздік, қоғамдық тәртіп және қоршаған ортаны қорғауға жауапты адамдарды тағайындайды.
6. Су объектілерінде судағы жүрдек аттракциондарды жүргізу кезінде аттракцион иесі сүйрейтін шағын өлшемді кемеге тіркеп сүйрелетін ойын-сауық жүзу құралына қызмет көрсету және байқау жөнінде жауапты адамды тағайындайды.
7. Осы Қағиданы бұзған адамдар Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жауапкершілікке тартылады.

2. Шағын өлшемді кемелерді пайдалану

8. Жолаушылар сыйымдылығы, жүк көтерімділігі, шекті қуаты және қозғалтқыш саны, желкендердің рұқсат етілетін алаңы, жүзу ауданы, кеме жүзе алатын толқын биіктігі, суүсті бортқа отыру, құтқару және өртке қарсы құралдармен, сигнал оттарымен, навигациялық және басқа да жабдықтармен жарақталуы бойынша белгіленген шарттарды, нормаларды және техникалық талаптарды сақтай отырып, шағын өлшемді кемелер кеме кітабында мемлекеттік тіркелгеннен, борт тіркеу нөмірлерінің белгіленуінен және техникалық куәландырылуынан (тексеріп қарау) кейін оларды пайдалануға рұқсат етіледі.
9. Шағын өлшемді кемелерді мемлекеттік тіркеуді, есепке алуды, жіктеуді және техникалық куәландыруды (тексеріп қарауды) Комитеттің аумақтық органдары жүзеге асырады.
10. Мемлекеттік тіркеуден өткен шағын өлшемді кемелерді басқару шағын өлшемді кемелерді басқару құқығына куәліктері бар кеме жүргізушілеріне рұқсат етіледі.
11. Кеме қатынасы (навигациялық) жағдайы жоқ су объектілерінде тарау кезінде шағын өлшемді кемелерді маневрлеу оң жақты (сол жақ борттарымен) қозғалысты ескере отырып жүзеге асырылуы тиіс.
12. Елді мекендердің, порттардың, айлақтардың, шағын өлшемді кемелердің тұрағына арналған базалардың (құрылыстардың) акваторияларында және шекараларында шағын өлшемді моторлы кемелердің қозғалысы сағатына 20 км аспайтын, ал жаға мен суға түсу орындарының маңайында сағатына 10 км дейін жылдамдықта рұқсат етіледі.
13. Шағын өлшемді кемелермен жүзу кезінде:
1) мынадай:
белгіленген тәртіппен тіркелмеген;
техникалық куәландырудан (қарап тексеруден) өтпеген;
борт нөмірлері жоқ;
тиісті рұқсатсыз қайта жабдықталған;
тиеу, жолаушылар сыйымдылығы, аудан және жүзу шарттары бойынша нормалары бұзылған;
шағын өлшемді кемені басқару құқығына куәлігі жоқ;
мас күйінде шағын өлшемді кемені басқаруға;
2) басқаруға құқығы жоқ немесе мас күйіндегі адамға кемені басқаруға беруге;
3) қозғалыстың белгіленген жылдамдығын арттыруға;
4) гидротехникалық ғимараттарға, техникалық құралдарға, кеме қатынасы және навигациялық жағдай белгілеріне ақау келтіруге;
5) жүзу үшін уақытша немесе тұрақты жабылған аудандарға арнайы рұқсатсыз кіруге немесе тыйым салынған орындарда әдейі тоқтауға;
6) адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында мотордың немесе желкеннің астынан өтуге және су объектілеріндегі тұрғындардың жаға, басқа суға түсу орындары мен жаппай демалу акваторияларында маневрлеуге;
7) жағажайлар мен суға түсуге ұйымдастырылған басқа да орындарда суға түсу шекарасының қоршауына 50 метрге дейінгі қашықтықта жақындауға;
8) кемемен кәмелеттік жасқа толмағандарды, үлкендердің сүйемелденуінсіз он төрт жасқа толмаған тұлғаларды тасымалдауға;
9) шағын өлшемді кемелерде оған арналмаған қауіпті жүктерді тасымалдауға;
10) арқандап байлауға, тоқтауға, жүзбелі навигациялық белгілерде, жүк және жолаушылар айлақтарында, пирстерде, дебаркадерлерде, докаларда (жүзу докаларында) және көпірлердің астында зәкірге тұруға;
11) теңіз және өзен флотының көліктік және техникалық кемелеріне тікелей жақын маневрлеуге, өз іс-қимылдарымен кеме қатынасына кедергі жасауға;
12) кеме билетінде тиісті жазбасы болмаған кезде ескек қайықтарға моторлар орнатуға;
13) осы мақсаттарға икемделмеген жерлерде ескек қайықтар мен кемелерге желкен орнатуға;
14) қозғалыс кезінде адамдардың бір кемеден екінші кемеге ауысуын жүзеге асыруға;
15) тиісті өрт қауіпсіздігі шараларын сақтамай, отын құюды жүзеге асыруға;
16) тәуліктің қараңғы кезеңінде навигациялық сигнал оттарымен жабдықталмаған ескекті, желкенді және моторлы қайықтармен жүзуге шығуға;
17) шектелген көріну кезінде (1 км кем) кемемен жүзуге шығуға;
18) авариялық жөндеу қоршаулары, өткел және жұмыс істейтін жер снарядтары, сондай-ақ шлюздерге жақындау кезінде көпірлердің бойлары мен жақындау арналары орындарында кемелердің айырылуы мен басып озуын жүзеге асыруға;
19) ештеңе көрінбейтіндіктен тұспалдау мүмкіндігі болмайтын тұманда немесе қолайсыз метео жағдайларда шағын өлшемді кемелерді басқаруға;
20) су акваториясын мұздан толық тазартқан сәтке дейін шағын өлшемді кемелердің жүзуіне;
21) шомылуға арналған жерлер акваториясында үрмелі серуендеу жүзу құралдарын, сонымен бірге ұшу құралдарын (парашют), сондай-ақ аталған құралдарды тіркеуге алуға арналмаған кемелермен тіркеп сүйреуге жол берілмейді.
14. Мынадай ақаулықтар болған кезде шағын өлшемді кемелерді пайдалануға рұқсат етілмейді:
1) орналасқан орнына қарамастан кеменің корпусының толассыз тесігі болса;
2) кеменің гермобөлімдері және (немесе) әуе жәшіктерінің болмауы немесе ашылып кетуі;
3) көзделген рульдік құрылғыны бекіту бөлшектері конструкциясының болмауы немесе оның құрамдық бөлшектерінің бұзылуы немесе оның жұмысының сенімділігін қамтамасыз етпеу;
4) отынның, дірілдің кемуінің орын алуы, тұншықтырғыштың болмауы немесе ақаулығы, қозғалтқыштың қашықтықтағы басқару жүйесінің бұзылуы, реверс-редуктордың сенімді қосылуын (қосылмауын) қамтамасыз етпеу, қосылған реверс кезінде қозғалтқышты (мотор) қосуды блоктаудың ақаулығы;
5) кеме билетінде көрсетілген жинақталу нормаларының және кеме жабдықтарының сәйкес келмеуі;
6) белгіленген талаптардың ерекшелік оттарының болмауы, ақаулығы немесе сәйкес келмеуі.
15. Шағын өлшемді кемелер және тіркеп сүйретілетін жүзу құралдары шағын өлшемді кемедегі немесе сүйретілетін жүзу құралындағы кеме жүргізушілері мен басқа адамдар үшін тиісті мөлшердегі жеке құтқару құралдарымен жарақтандырылады.
16. Жеке құтқару құралдарын (құтқару кеудешелері, белдіктер, кеудешелер) шағын өлшемді кемедегі немесе тіркеп сүйрелетін жүзу құралындағы кеме жүргізушісі немесе басқа адамдар киіп, түймелеп алуға тиіс.
Шағын өлшемді кеме зәкірде тұрған кезінде үрлемелі және ескекті шағын өлшемді кемелерді қоспағанда, шағын өлшемді кемеде жеке құтқару кеудешелерінсіз болуға рұқсат етіледі.
17. Шағын өлшемді кемелердің кеме жүргізушілері (бұдан әрі – кеме жүргізушілері) Комитеттің аумақтық органының лауазымды адамына тексеру үшін мынадай құжаттарды береді:
1) шағын өлшемді кемелерді басқару құқығына куәлік;
2) жүзуге жарамдылығына кемені жыл сайынғы техникалық куәландырудан өткені туралы белгісімен шағын өлшемді кеменің кеме билеті;
3) шағын өлшемді кемеде меншік иесі болмаған кезде шағын өлшемді кемені басқару құқығына белгіленген тәртіппен куәландырылған сенімхат;
4) заңды тұлғаға тиісті шағын өлшемді кемеге маршруттық жол парағы (жоспар-тапсырма).
18. Комитеттің аумақтық органының лауазымды адамы кеме жүргізушісін тоқтатқан кезде кеме жүргізушіге қызметтік куәлігін көрсетеді.
19. Кеме жүргізушісі мынадай талаптардың орындалуын қамтамасыз етеді:
1) осы Қағиданың, Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітетін Қазақстан Республикасының ішкі су жолдарымен жүзу қағидасының, 1972 жылғы Теңізде кемелердің соғылысуының алдын алу жөніндегі халықаралық қағидалардың және кемелердің авариясыз жүзуін, судағы адамдардың қауіпсіздігін және қоршаған табиғи ортаны қорғауды қамтамасыз ететін өзге де қағидалардың талаптарын орындайды;
2) жүзуге шығар алдында белгіленген нормаларға сәйкес кеменің және оның механизмінің жарамдылығын, қажет жабдықтармен, құтқару құралдарымен және басқа қамтамасыз ету заттарымен жарақталуын тексереді;
3) отырғызу алдында жолаушылардың кемедегі тәртібі бойынша нұсқау жүргізеді, отырғызу, шығару кезінде және олардың кемеде болу кезеңіне олардың қауіпсіздігін қамтамасыз етеді;
4) кеменің белгіленген класына сәйкес келетін бассейндерде (аудандарда) жүзуді жүзеге асырады, жүзу аудандарындағы жүзу шарттарын, навигациялық және гидрометеожағдайларын біледі;
5) Комитеттің аумақтық органының лауазымды адамы немесе оған құқығы бар лауазымды адамы берген тоқтау туралы белгіленген сигнал болған кезде кеменің қозғалысын тоқтатады және тіркеу құжаттары мен кеме жүргізуші құжаттарын тексеру үшін береді;
6) суда апатқа ұшыраған адамдарға көмек көрсетеді, Комитеттің аумақтық органына кемелердің су объектілеріндегі көлік оқиғасы жағдайларын және адамдармен болған жазатайым оқиғаларды хабарлайды;
7) зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсетеді, зардап шеккендерді жол үстіндегі немесе өз кемесімен жақындағы медициналық ұйымға жібереді және Комитеттің аумақтық органына көлік оқиғасына қатысы орын алған немесе осы көлік оқиғасына қандай да бір қатысы бар жағдайда өзінің тегін, мекенжайын, көрген адамдардың тегін, олардың мекенжайлары, шағын өлшемді кеменің борт нөмірін (жеке басын куәландыратын құжатты ұсына отырып) хабарлайды;
8) Комитеттің аумақтық органдарының лауазымды адамдарының талаптарын, басқа бақылау және қадағалау органдарының жүзу қауіпсіздігіне, су объектілеріндегі құқықтық тәртіпті сақтау, адамдардың өмірін және қоршаған ортаны қорғауға қатысты мәселелер бойынша талаптарды орындайды;
9) Комитеттің аумақтық органдарына, табиғат қорғау және балық қорғау органдарына қоршаған ортаның ластануы, тазартылмаған ағынды сулардың шығарындыларын, балықтар мен басқа биоресурстардың жаппай қырылу жағдайлары туралы хабарлайды.
20. Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес осы Қағиданың 19-тармағының 7) тармақшасында көзделген жағдайларда шағын өлшемді кемені пайдалану ақысыз жүргізіледі.
21. Сүйрейтін шағын өлшемді кеменің кеме жүргізушісі қоршаған ортаны қадағалауды тұрақты түрде жүргізеді. Сүйретілетін ойын-сауық жүзу құралын үзіліссіз қадағалауды сүйреу кемесіндегі жауапты адам қамтамасыз етеді.
Сүйрейтін шағын өлшемді кеме және сүйрелетін жүзу құралы кез келген жағдайда басқа кемелерден, жағадан және суға түсіп жатқан адамдардан кемінде 50 метр қашықтықта орналасады.
22. Кеме жүргізушісі авариясыз жүзуді қамтамасыз ететін кеме жүргізу практикасына немесе ерекше жағдайларға қатысты барлық шараларды қабылдайды.

3. Базаларды (құрылыстарды) шағын өлшемді кемелердің
тұрағы үшін пайдалану

23. База-тұрақтың аумағы мыналармен жабдықталады:
1) қолайлы кiрме жолдар;
2) жолаушыларды отырғызу мен түсiру үшiн арнайы жабдықталған айлақтар;
3) шағын өлшемді кемелерден сарқынды суларды, өңделген мұнай өнiмдерiн, құрғақ қоқыс, тағам қалдықтарын қабылдауға арналған контейнерлер мен арнайы сыйымдылықтар;
4) аумақтарды және су акваториясын, пирстердi, бокстарды, арқандап байлау құрылғыларын, құтқару және өртке қарсы құралдарды жарықтандыру үшiн жарық беру құрылғылары. Жарық беру құрылғылары бағытты әрекетке арналған қалпақтармен жарақталады. Қараңғы түскеннен бастап айлақтардың өзектi артқы жағында айнала жарық беретiн ақ оттар әрбiр 50 метр сайын жағылады, бiрақ айлақ төсемiнен екi метр биiктiкте орналасқан кемiнде екi от болады.
24. Пирстер мен айлақтар арнайы құралдармен жабдықталады. Құтқару шеңберлерi айлақтардың өзектi артқы жағында орнатылған арнайы қалқандарда, сондай-ақ пирстердiң периметрi бойынша қоршау тiреулерде, 25 метр сайын тұтас бекiтiледi. Құтқару шеңберлерiнiң бекiтілуi олардың тез алынуын қамтамасыз етуi тиiс.
25. Айлақтарда, пирстерде тұтас төсенiм болады, база-тұрақ иесi жыл сайын тексеру актiсiн жасай отырып, оның берiктiгiн тексередi. Көпiрлер, траптар, түскіштер тексеруге жатады. Тексеруден кейiн барлық құрылғылар «сыналған» деген сөзбен таңбаланады.
Айлақтардың, пирстердiң, басқыштардың, көпiрлердiң екi адам өту үшін жеткiлiктi енi болуы тиiс, олар сыртқы периметрi бойынша (су жағынан) сақтандыру қоршаулармен жабдықталады. Сақтандыру қоршауы кемiнде 900 миллиметр биiктiкте бекiтiледi, қоршау тiреулер араларының қашықтығы - 1500 миллиметр.
26. Жанар-жағармай материалдарын, отынды орналастыру, оларды сақтау тәртiбi, сондай-ақ моторларды сақтауға арналған контейнерлердi орналастыру шағын өлшемді кемелердiң, жағалау мен жүзбелi құрылыстардың қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуi тиiс.
27. Өртке қарсы құралдар жарамды жай-күйде және өрт инспекциясының талаптарында көзделген көлемде ұсталады.
28. Су акваториясының шекарасы дамбалармен, понтондармен, бактермен немесе жүзбелi белгiлермен қоршалады. Жобада белгiленген шекаралардағы жағалау аумағы дуалдармен қоршалады.
29. Бақылау бекетінде шағын өлшемді кемелердiң шығуы мен олардың қайта келуiн есепке алу журналы жүргiзiледi.
30. Жалға беру базасының су акваториясы жүзбелi белгiлермен белгiленедi, өздiгiнен жүрмейтiн жалға беру жүзбелi құралдарының оның сыртына шығуларына тыйым салынады.
31. База-тұраққа көрнектi түрiнде мыналар орналастырылған стенд ресiмделедi:
1) шағын өлшемді кемелердiң база-тұрақтың су айдыны бойынша және iргелес ауданда жүру схемасы;
2) белгiленген мерзiмде база-тұраққа қайтып келмеген шағын өлшемді кемелердi iздеу мен көмек көрсету жөнiндегi iс-шаралар;
3) база-тұрақтағы жұмыстың iшкi тәртiбi;
4) шағын көлемдi кемелердi пайдалану қағидалары;
5) ағымдағы тәулiктерге ауа райы туралы мәлiметтер;
6) адамдармен суда болатын жазатайым оқиғалардың алдын алу шаралары жөнiндегі плакаттар.
32. База-тұрақтарды пайдалану осы Қағидамен регламенттеледi, онымен барлық кеме жүргiзушiлер мен қызмет көрсететiн персонал қол қойғызып, танысуы тиiс.
33. База-тұрақ шағын өлшемді кемелердiң қауiпсiз тұруын, шағын өлшемді кемелердiң, моторлардың және басқа мүлiктердiң сақталуын, профилактикалық, жөндеу, кеме көтеру, тиеу-түсiру және басқа жұмыстардың алу қауiпсiздiгiн; адамдарды шағын өлшемді кемелерге отырғызу (түсiру) қауiпсiздiгiн қамтамасыз етедi.
34. База-тұрақта ауа райы бұзылған жағдайда су қоймасындағы шағын өлшемді кемелердi қайтару үшiн iс-шаралар әзiрленедi.
35. База-тұрақтың акваториясында тұрған арқандап байлау бөшкелерiнде қарама-қарсы түстi сырмен арқандап байлауға шағын өлшемді кемелердiң рұқсат етiлген саны көрсетiледi.
36. База-тұрақта тұратын әрбiр шағын өлшемді кеменiң, оның борт нөмiрi майлы сырмен iргеге немесе пирске жазылған тұрақты орны болады.
37. База-тұрақта шағын өлшемді кемелердің жүзуге шығуға және қайтуына, олардың жарамдылығын, жолаушылар сыйымдылығы және жүккөтергіш көтерген нормаларын сақтау бойынша, сондай-ақ кеме жүргізушілерін ауа райы туралы хабарлауға кеме жүргізушілерінде міндетті кеме және кеме жүргізушінің құжаттары болуын көздейтін режим орнатылады.
38. Шағын өлшемді кеме жүзуге шығар алдында және оның база-тұраққа қайтуы кезінде кемелердің шығу есебі журналында мынадай кезекті жазба жүргізіледі:
1) кеменің борт нөмірі;
2) кеме жүргізушінің тегі мен қысқарту жазбалары;
3) кеменің шығу уақыты;
4) жүзу бағыты;
5) белгілеу пункті;
6) база-тұрақтан қайтудың нақты уақыты.
39. Су қоймасына шығуға база-тұрақ бойынша кезекшi рұқсат бередi.
Шағын өлшемді кемеге рұқсат бере отырып, кезекшi мыналарды:
1) кеме жүргiзушiде кеме құжаттарының (кеме билетi) және шағын өлшемді кеменi басқару құқығына куәлiгiнiң болуын;
2) жолаушы сыйымдылығы және жүккөтергiштiгi нормаларының сақталуын, шағын өлшемді кемеде жүктердiң дұрыс орналастырылуын;
3) шағын өлшемді кеменiң жолаушы сыйымдылығы бойынша құтқару құралдарының болуын тексередi.
База-тұрақтарда навигация кезеңiнде кезекшi-құтқару кемесi тағайындалады. Кезекшi-құтқару кемесi кезекшiлiк тәртiбiнде база-тұрақ бойынша кезекшiге бағынады.
40. Шағын өлшемді кемелерді база-тұрақтан шығару мынадай жағдайларда:
1) кеме жүргізушіде шағын өлшемді кемені басқару құқығына куәлігінің, жыл сайын техникалық куәландырудан өткені туралы белгі қойылған кеме билеті болмаса;
2) борт нөмірінің болмауы немесе кеме билетіндегі жазбаға сәйкес келмесе;
3) кеме жүргізушісінде кемені жүргізу құқығына құжат болмаса;
4) кемеде, оны пайдалануға тыйым салынатын ақаулықтар болса;
5) кеме билетінде көрсетілген құтқару, өртке қарсы және су төгетін құралдары кемеде болмаса;
6) жолаушылар сыйымдылығы мен жүккөтергіш нормалары бұзылса;
7) қауіпті крен немесе дифферент тудыратын жолаушыларды (жүктерді) орналастырылса;
8) егер кеме осы жүктерді тасымалдауға жатпаса немесе олардың тасымалдануы жолаушылармен бірге жүргізілсе, кемеде қауіпті заттар болса;
9) егер су қоймасындағы болжанатын немесе нақты қолайсыз метеожағдай осы түрдегі кемеде жүзуге қауіпті болса;
10) кеме жүргізушісі мас күйінде болса жүргізілмейді.
41. Жалға беру пункттерiнде азаматтарға шағын өлшемді кемелер беру журналында шағын өлшемді кеменi пайдалану қауiпсiздiгi шараларымен танысу туралы баған болады, оған шағын өлшемді кеме алатын азаматтар жалға беру пунктiнiң акваториясындағы қағидалармен танысқаннан кейiн қол қояды.
42. Жарамсыз немесе авариялық жағдайда база-тұраққа келген шағын өлшемді кемелер тексеріліп қаралады, кейіннен олардың техникалық жай-күйі туралы қысқа жазба кемелердің шығу журналында жазылады. Авариялық кемелер туралы ақпарат Комитеттің аумақтық органына хабарланады.