Об утверждении Правил плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним

Постановление Правительства Республики Казахстан от 18 июля 2011 года № 827. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2016 года № 901.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 29.12.2016 № 901 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Примечание РЦПИ!
В соответствии с Законом РК от 29.09.2014 г. № 239-V ЗРК по вопросам разграничения полномочий между уровнями государственного управления см. приказ и.о. Министра по инвестициям и развитию Республики Казахстан от 24 февраля 2015 года № 162.

В соответствии с подпунктом 20) пункта 2 статьи 4 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
1. Утвердить прилагаемые Правила плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним.
2. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Утверждены
постановлением Правительства
Республики Казахстан
от 18 июля 2011 года № 827

Правила плавания и стоянки судов в морских
портах Республики Казахстан и на подходах к ним

1. Общие положения

1. Правила плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним (далее - Правила) разработаны в соответствии с подпунктом 20) пункта 2 статьи 4 Закона Республики Казахстан от 17 января 2002 года "О торговом мореплавании" и определяют порядок плавания и стоянки судов в морских портах Республики Казахстан и на подходах к ним и в зонах действия служб управления движением судов (далее - СУДС).
2. Настоящие Правила включают в себя:
1) плавание в пределах акватории порта и на подходах к нему;
2) вход судов в порт и выход их из порта;
3) стоянка судов в порту;
4) безопасность и сохранность сооружений в акватории порта при плавании и стоянке судов.
3. При плавании и стоянке судов на акватории морских портов и подходах к ним соблюдаются положения настоящих Правил и обязательные постановления по порту с учетом Международных правил предупреждения столкновения судов в море (далее - МППСС-72).
4. Основные понятия, используемые в настоящих Правилах:
1) судно, занятое специальными работами - судно, занятое ликвидацией разливов нефти в море, прокладкой или поднятием подводных кабелей, постановкой или снятием навигационных знаков, гидрографическими, подводными или другими специальными работами, за исключением судов, занятых устранением минной опасности;
2) судовая роль - судовой документ, содержащий сведения о количестве и составе экипажа при приходе и отходе судна;
3) обязательное постановление по порту - приказы, распоряжения, издаваемые Морской администрацией порта по вопросам безопасности движения, охраны собственности, общественного порядка, проведения санитарных и противопожарных мероприятий в порту;
4) извещение мореплавателям - документ, содержащий изменения гидрографических данных по корректированию навигационных карт, пособий и руководств для мореплавания;
5) внешний рейд – водное пространство, специально выделенное на подходах к морскому порту и предназначенное для стоянки, обслуживания и оформления судов.
В настоящих Правилах используются иные понятия в соответствии с законодательством Республики Казахстан в сфере торгового мореплавания.
Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 29.05.2013 № 534 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

2. Порядок плавания в пределах акватории
порта и на подходах к нему

5. При плавании в пределах акватории порта и на подходах к нему следует придерживаться установленных путей движения, учитывать особенности расхождения с военными кораблями и морскими дноуглубительными судами и знать отличительные сигналы кораблей, брандвахт и береговых постов, через которые осуществляется оповещение судов о режиме плавания. Сигналы, регулирующие вход судов в порт и выход из порта, указаны в приложении 2 к настоящим Правилам.
6. При нахождении в территориальных водах Республики Казахстан и поднятии иностранным судном Государственного флага Республики Казахстан Государственный флаг Республики Казахстан поднимается на правом ноке реи фок мачты (сигнальной мачты).
7. Иностранному судну предоставляется возможность захода в территориальные воды Республики Казахстан и плавания в них при наличии документов, установленных законодательством Республики Казахстан и международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.
8. Если обязательными постановлениями по порту не предусмотрено иное, то судно, входящее в порт или следующее по речному фарватеру против течения, уступает дорогу судну, следующему по течению или выходящему из порта. Исключение составляют случаи, когда судно, следующее против течения или входящее в порт:
1) ограничено в возможности управляться и маневрировать, и несет огни и знаки в соответствии с Правилами 27 МППСС-72;
2) стеснено своей осадкой и несет сигналы в соответствии с Правилами 28 МППСС-72.
9. При приближении с противоположных направлений двух судов к узкому месту, повороту или месту перехода со створа на створ, когда одновременное прохождение обоими судами таких мест невозможно или опасно, то судно, которое обязано уступить дорогу другому судну, предоставляет возможность последнему завершить поворот, держась от него на безопасном расстоянии.
10. Расхождение с судами, занятыми специальными и дноуглубительными работами в узостях, осуществляется после получения от них подтверждения о возможности свободного прохода.
11. При приближении к судну, занятому специальными работами, заблаговременно устанавливается с ним связь по УКВ и согласовывается безопасный проход, далее действуя в соответствии с Правилами 27 МППСС-72, соблюдая при этом безопасную дистанцию и скорость, согласно Правилам 6 МППСС-72.
12. Независимо от установленной обязательными постановлениями по порту предельной скорости, во избежание развития опасного волнения капитан заблаговременно уменьшает скорость судна в случае:
1) расхождения с буксирными караванами и маломерными судами;
2) прохода рядом с плавкранами, дебаркадерами, плавдоками, судами, занятыми перегрузочными и другими специальными работами, а также с судами, ошвартованными у причала;
3) обхода судна, стоящего на якоре или на мели;
4) прохода мест, где выполняются подводные гидротехнические и другие специальные работы;
5) обхода дноуглубительных судов;
6) прохода мимо плотов и шлюпок с людьми, работающими у причала, у борта судна.
13. Судам на подводных крыльях движение по фарватерам и каналам при видимости 5 кабельтов и менее допускается только в водоизмещающем положении.
14. Постановка судна на якорь в канале или на фарватере осуществляется в случаях, когда:
1) дальнейшее движение грозит явной опасностью;
2) судно вынуждено остановиться вследствие технических повреждений;
3) проход закрыт другими судами.
15. Капитан судна, вынужденного стать на якорь на фарватере или в канале (или ошвартоваться у причальных свай), немедленно уведомляет об этом, используя средства связи, центр (пост) управления движением судов.
В уведомлении указываются наименование судна, время, место и причины постановки судна на якорь (швартовы), а также сведения о том, в какой степени стало затрудненным движение в районе стоянки.
16. Руководство буксировкой судов в водах порта осуществляется службой капитана порта и регламентируется обязательными постановлениями по порту.
17. До начала буксировки ее руководитель совместно с капитанами судов, участвующих в буксирной операции, согласует порядок ее проведения. Если буксировка будет осуществляться с лоцманским обеспечением, то в согласовании порядка ее проведения участвует и лоцман. Все возникшие вопросы и разногласия разрешаются капитаном порта.
18. Буксировка не проводится, если мощность двигателей и маневренные качества буксирных судов не обеспечивают надежного управления буксирным караваном (с учетом ветра и течения).
19. Буксировка лагом не проводится в случае, если суда загружены легковоспламеняющимися нефтепродуктами наливом, также буксировка не проводится, если одним буксиром буксируются одновременно несколько судов, груженных нефтепродуктами наливом.
20. Судно, следующее на ходовые испытания по акватории порта, сопровождается буксирами, обеспечивающими безопасный проход этого судна в район ходовых испытаний.
21. Не проводится буксировка самоходного судна с ошвартованными у его борта плавучими средствами.
22. Буксирное судно освобождается от работ с буксируемого судна только по команде руководителя буксировки.
Буксирный трос отдается без команды с буксируемого судна только в случае непосредственной угрозы опрокидывания буксирующего судна.

§ 1. Порядок проводки судов ледоколами

23. В портах, где море в зимнее время покрывается льдом, начало и окончание навигации объявляются Морской администрацией порта.
24. Руководство проводкой судов во льдах, а также всеми другими видами работ ледоколов и буксирных судов осуществляется Морской администрацией порта. Морская администрация порта информирует капитанов судов о ледовой обстановке на подходах к порту, а при заявке на ледовую проводку - сообщает место встречи с ледоколом и очередность проводки.
25. Заявка на ледовую проводку судна через лед направляется в порту капитану порта, а в море - капитану ледокола.
26. Заявки на все виды ледокольного обеспечения подаются за 48, 24, 12 и 4 часа до подхода судна к кромке льда, если иные сроки не установлены обязательными постановлениями по порту.
27. Ледокольной проводке подлежат суда, имеющие ледовый класс классификационного общества, достаточный для перехода во льдах запас топлива и провизии, деревянные брусья, быстросхватывающийся цемент, пластырь, маты и другое. Судовым водоотливным средствам и приемным радиоустановкам на судне необходимо быть в исправном состоянии.
При невыполнении этих условий, а также, если судно не имеет, выданных в установленном порядке уполномоченным органом или классификационным обществом свидетельства о годности к плаванию и других судовых документов, капитан порта, а при нахождении ледокола вне пределов порта - капитан ледокола отказывает в выведении судна в море или введении его в порт.
28. При ледокольной проводке суда один за другим следуют за ледоколами, не опережая друг друга, и готовые дать немедленно полный ход назад, при этом руль находится в положении "Прямо".
29. Судно, идущее во льду на буксире ледокола, не дает своему двигателю ход вперед без особого приказания капитана ледокола. Судно находится в постоянной готовности отдать буксир по первому требованию капитана ледокола, а также дать полный ход назад.
30. Время и порядок следования судов через лед, а также и число проводимых одновременно судов определяется в порту капитаном порта, а в море - капитаном ледокола.
31. В первую очередь проводятся военные, почтово-пассажирские суда и суда с таким грузом, относительно которого сделаны особые указания о срочности, а затем все остальные суда в порядке очередности прибытия их к кромке льда или готовности к выходу из порта.
32. Капитан судна, следующего во льду за ледоколом, подчиняется приказаниям капитана ледокола, относящимся к движению во льду, и действует совместно с ним. Капитан судна направляет все свои действия для оказания содействия капитану ледокола для совместного быстрейшего и безаварийного прохождения ледовой зоны.
33. В случае неисполнения распоряжений капитана ледокола капитаном судна, которое под проводкой данного ледокола, капитан ледокола отказывает судну в проводке.
34. Суда, следующие за ледоколом во льду, руководствуются Международными сигналами, употребляемыми для связи между ледоколами и проводимыми судами согласно приложению 4 к настоящим Правилам, а также Дополнительными сигналами, которые могут быть использованы в процессе ледовых операций согласно приложению 5 к настоящим Правилам, подаваемыми звуковыми или иными средствами, в том числе и по радио. Любой сигнал, подданный ледоколом или другим судном, повторяется каждым позади идущим судном, последовательно, начиная с судна, ближайшего к ледоколу или к судну, подавшему сигнал.
Требования ледокола, переданные с помощью этих сигналов, выполняются судами немедленно.
В случае аварийной ситуации, когда возникает необходимость срочно изменить режим движения идущих в караване судов, переданные по радио команды "Уменьшите ход", "Немедленно остановите судно" и "Мои машины работают на задний ход" обязательно дублируются соответствующими сигналами.

§ 2. Организация управления движением судов

35. На подходах к портам и на портовых акваториях осуществляется управление движением судов. Управление движением судов осуществляется СУДС или соответствующей службой капитана порта.
Обслуживание судов производится в следующей очередности:
1) аварийные суда, суда, следующие для оказания помощи, и суда с тяжелобольным на борту;
2) корабли (катера) и суда морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан;
3) паромы и пассажирские суда, следующие по расписанию;
4) суда со скоропортящимися грузами;
5) буксирные суда с буксируемыми объектами;
6) суда с опасными грузами, в том числе газовозы, химовозы, нефтеналивные;
7) линейные суда;
8) прочие суда в соответствии со временем поступления заявок.
36. Правила плавания в зоне действия СУДС издаются организацией-владельцем СУДС после оформления протокола согласования с заинтересованными организациями.
Правила плавания в зоне действия СУДС являются составной частью обязательных постановлений по порту (приводятся в приложении к ним). Если зона действия СУДС включает акватории нескольких портов, то правила плавания включаются в обязательные постановления всех этих портов.
37. Движение судов в зонах действиях СУДС регулируется центрами и постами управления движением судов (далее - УДС).
38. Центр (пост) УДС осуществляет:
1) обнаружение судов на подходах к зоне действия центра (поста) УДС, установление связи с судами, получение необходимого перечня данных о каждом судне;
2) постоянный радиолокационный контроль за движением судов, выдачу указаний судам при осложнении ситуации или нарушении судами Правил;
3) регулирование движения в зоне действия центра (поста) УДС, контроль за соблюдением установленных путей, скоростей и дистанций между судами;
4) радиолокационный контроль за положением судов на якорных местах;
5) передачу судам гидрометеоинформации, данных об изменениях в работе средств навигационного оборудования, навигационно-гидрографической информации (при возникновении необходимости, а также по запросу);
6) выдачу информации и указаний судам при обнаружении действий или обстоятельств, могущих привести к аварийной ситуации;
7) радиолокационную проводку судов, при которой лоцман - оператор центра (порта) УДС, постоянно информирует проводимое судно о его местоположении в принятой системе координат;
8) содействие в установлении связи между судами, береговыми организациями и службами;
9) содействие аварийно-спасательным, дноуглубительным, буксировочным и другим специальным работ в зоне действия центра (поста) УДС.
39. Радиолокационная проводка судов осуществляется по заявке судна при любых условиях видимости.
Для всех портов и каналов, оборудованных береговыми радиолокационными станциями, устанавливается обязательная радиолокационная проводка при видимости 2 мили и менее, если в Правилах плавания в зоне действия СУДС не содержатся иных требований.
40. Порядок радиолокационной проводки согласовывается оператором центра (порта) УДС с капитаном порта до начала проводки.
В процессе радиолокационной проводки судно получает информацию от центра (поста) УДС и сообщает ему о предпринимаемых действиях.
Начало и окончание радиолокационной проводки объявляется центром (постом) УДС.
41. Движение судов в зонах действия центра (поста) УДС (вход в зону, постановка на якорь, съемка с якоря, подход и швартовка к причалу и отход от него, перешвартовка и другие) осуществляются с разрешения центра (поста) УДС. Разрешение аннулируется или запрашивается вновь, если судно в течение периода, установленного Правилами плавания в зоне действия СУДС, не начнет разрешенные движения.
42. Для выполнения являются указания центра (поста) УДС, касающиеся:
1) очередности движения;
2) маршрута и скорости движения;
3) места якорной стоянки;
4) действия для предотвращения непосредственной опасности.
Судно сообщает обо всех случаях невозможности выполнения указаний центра (поста) УДС, о причинах и своих дальнейших намерениях.
43. Суда, следующие с моря, до подхода к зоне действия СУДС устанавливают радиосвязь на ультракоротких волнах с центром (постом) УДС, регулирующим движение в этой зоне.
Каналы и позывные для связи судов с центром (постом) УДС указываются в Правилах плавания в зоне действия СУДС.
44. Во время первого сеанса связи с центром (постом) УДС судно сообщает:
1) тип и название судна;
2) время подхода к зоне;
3) скорость в маневренном режиме;
4) государственную принадлежность (флаг), а судно Республики Казахстан - наименование владельца;
5) порт назначения;
6) валовую вместимость и основные размеры по Мерительному свидетельству;
7) фактическую осадку;
8) род и количество груза;
9) сведения о состоянии судовой радиолокационной станции (далее - РЛС);
10) информацию о неисправности РЛС и других имеющихся ограничениях, влияющих на безопасность плавания и маневрирования.
45. При запросе центра (поста) УДС с целью опознания судно сообщает свое место относительно какого-либо ориентира (указывается конкретно в каждом отдельном случае) или выполняет опознавательный маневр.
46. Центр (пост) УДС дает судну разрешение на вход в зону своего действия, указывает маршрут движения, якорное место, а также сообщает другие необходимые сведения.
47. Судно, маршрут которого проходит через зоны действия нескольких центров (постов) УДС, при подходе к каждой зоне запрашивает разрешение у соответствующего центра (поста) УДС на вход в его зону.
48. Судно, стоящее у причала или на якоре, до начала движения устанавливает радио- или телефонную связь с центром (постом) УДС, в зоне которого оно находится.
49. Правилами плавания в зоне действия СУДС могут устанавливаться отдельные требования к судам определенных типов, размерений или других признаков, которые следуют только по установленным маршрутам движения и выполняют дополнительные условия. Движение таких судов вне установленных маршрутов разрешается центром (постом) УДС только в исключительных случаях.
50. Суда на ходу несут постоянную радиовахту (дежурство) на рабочем канале центра (поста) УДС, в зоне которого они находятся, если не указан другой канал.
51. Радиообмен центра (поста) УДС с судами, а также текущая радиолокационная информация документируются. Записи хранятся в течение трех суток. Если имели место аварийные ситуации или аварийные случаи, записи хранятся до конца расследования.
52. В Правилах плавания в зоне действия СУДС в виде приложений включаются:
1) схема зон действия центров (постов) УДС;
2) схема организации связи судов с центрами (постами) УДС, включая рабочие каналы и позывные;
3) информация капитану о технических возможностях СУДС.

3. Порядок входа судов в порт и выхода их из порта

§ 1. Информация о подходе

53. Информация о подходе судна к порту назначения передается: капитаном судна при следовании в морской порт Республики Казахстан - диспетчеру порта, капитану порта и при необходимости в другие адреса.
54. Информация о подходе сообщается за 48 часов, вторично - за 24 часа и уточняется за 4 часа до подхода. При длительности перехода менее 48 часов в - пределах 2 часов после выхода судна из порта отправления.
Капитаны рыбопромыслового флота сообщают время снятия с промысла, а также время подхода к порту не позднее, чем за 48 часов.
55. Судно на акватории порта использует ультракоротковолновые радиостанции и средства спутниковой связи, кроме телеграфных и телефонных радиостанций.
56. Капитан судна (судовладелец) в информации о подходе сообщает следующие данные:
1) название судна, его флаг, наименование владельца и агента;
2) порт отправления (последний порт захода, район промысла, буровая установка и другие);
3) наибольшую длину судна;
4) осадку судна носом и кормой;
5) количество членов экипажа и число пассажиров, количество больных, если имеются;
6) название груза, его особые свойства, название фумиганта (если груз подвергался фумигации на судне), количество (массу) груза, размещения груза на судне: на палубе, твиндеке, по трюмам (при наличии сквозных трюмов - по каждому люку), длину одного места длинномерных и массу тяжеловесных (свыше 3 тонн) грузов, а для танкера при следовании под погрузку - масса балласта и время дебалластировки у причала, название предыдущего перевезенного груза;
7) наименование грузополучателей;
8) потребность в бункере, пресной воде, снабжении;
9) потребность в выполнении вспомогательных технических и ремонтных операций, а также подает заявку:
на судно-сборщик для сдачи льяльных, балластных, хозяйственно-фекальных сточных вод и твердого мусора;
на буксирные суда и буксирные услуги;
на ледокольное обеспечение;
на лоцмана.
57. В случае переадресовки судна капитан радиограммой аннулирует ранее поданные заявки в первоначальный порт назначения.
58. Капитан судна в своей информации о подходе сообщает о неисправности судовых грузовых устройств (механизмов).
59. Диспетчерская служба порта информирует судно о месте его якорной стоянки, швартовки и способе выполнения погрузочно-разгрузочных или других работ не позднее, чем за 4 часа до прихода судна в порт.
60. В заявке на ледокольное обеспечение дополнительно к информации о подходе сообщаются:
1) водоизмещение;
2) тип и мощность главного двигателя;
3) ледовый класс (наличие и категории ледовых подкреплений);
4) особенности технического состояния судна, влияющие на его проводку во льдах;
5) материал гребного винта;
6) наличие топлива, воды, продовольствия и их суточный расход.
61. Запрещается одновременный вход и выход судов в порт/из порта, если хотя бы один из них является судном-газовозом, химовозом, нефтеналивным, или судном, стесненным своей осадкой, судном с взрывоопасным грузом, а также буксирным караваном.

§ 2. Оформление прихода

62. Приход судна в порт оформляется в Морской администрации порта в течение 24 часов с момента прибытия с соблюдением пограничных, таможенных, санитарных и карантинных требований.
Приход судна оформляется по представлению общей декларации, судовой роли и списка пассажиров.
63. Капитан иностранного судна при приходе в порт дополнительно представляет следующие документы:
1) свидетельство о праве плавания под флагом (судовой патент);
2) мерительное свидетельство;
3) международное свидетельство о грузовой марке;
4) свидетельство о безопасности пассажирского судна;
5) свидетельство о безопасности грузового судна по конструкции;
6) свидетельство о безопасности грузового судна по оборудованию и снабжению;
7) свидетельство о безопасности грузового судна по телеграфной радиосвязи;
8) свидетельство о безопасности грузового судна по телефонной связи;
9) свидетельство об обеспечении гражданской ответственности за ущерб от загрязнения нефтью (для судна, перевозящего более 2000 тонн нефти);
10) международное свидетельство о предотвращении загрязнения моря нефтью;
11) журнал нефтяных операций;
12) свидетельство о минимальном составе экипажа, обеспечивающем безопасность судна;
13) свидетельство об изъятиях;
14) дипломы и другие квалификационные свидетельства членов экипажей, требуемые Международной конвенцией о подготовке и дипломировании моряков и несении вахты 1978 г.;
15) судовое санитарное свидетельство;
16) свидетельство о дератизации;
17) международное свидетельство о вакцинации;
18) морскую санитарную декларацию;
19) общую декларацию;
20) грузовую декларацию;
21) декларацию о личных вещах экипажа.
Капитан предъявляет таможенному учреждению также имеющиеся коносаменты и прочие документы на перевозимые грузы.
64. Если в рейсе произошли какие-либо поломки устройств или узлов и механизмов, за контроль над техническим состоянием которых отвечает уполномоченный орган или классификационное общество, капитан судна по приходе в порт письменно сообщает об этом капитану порта.
64-1. При невозможности захода судна в порт в связи с технической неприспособленностью портовых сооружений и требованиями безопасности по письменному разрешению капитана порта и согласию органов пограничного, таможенного контроля и санитарно-эпидемиологического надзора оформление прихода судна осуществляется на внешнем рейде порта.
Сноска. Параграф 2 дополнен пунктом 64-1 в соответствии с постановлением Правительства РК от 29.05.2013 № 534 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

§ 3. Оформление выхода

65. Оформление выхода судна в рейс осуществляется Морской администрацией порта. Оформление производится при наличии действительных судовых документов, выданных уполномоченным органом или другим классификационным обществом, подтверждающих удовлетворительное техническое и мореходное состояние судна, а также при отсутствии препятствий со стороны пожарной охраны и санитарно-карантинного контроля.
66. Готовность судна к выходу в море проверяется Морской администрацией порта
67. Капитан порта отказывает в выдаче разрешения на выход из порта в случаях:
1) несоответствия судна требованиям безопасности, установленным техническими регламентами;
2) нарушения требований к погрузке, снабжению, укомплектованию экипажа или наличия других недостатков судна, создающих угрозу безопасности плавания, жизни и здоровью находящихся на судне людей, а также угрозу причинения ущерба морской среде;
3) нарушения требований, предъявляемых к судовым документам;
4) предписания соответствующих государственных органов (таможенных, пограничных, санитарно-карантинных, фитосанитарных и других);
5) неуплаты за обязательные услуги морского порта.
68. Обо всех нарушениях и недостатках в подготовке судов к выходу из порта, обнаруженных при проверке, представитель Морской администрации порта делает запись в журнале замечаний и распоряжений инспектирующих лиц и составляет акт. При оформлении выхода капитан судна предъявляет представителю Морской администрации порта экземпляр акта с отметками об устранении замечаний.
69. Для оформления выхода из морского порта капитан судна предъявляет представителю Морской администрации порта:
1) общую декларацию или заявление на право выхода;
2) судовую роль;
3) дипломы и классификационные свидетельства членов экипажа;
4) список пассажиров;
5) разрешение санитарно-карантинной службы на выход в море;
6) свидетельство пожарной охраны на право выхода судна из порта;
7) расчет остойчивости;
8) свидетельство о годности к плаванию;
9) мерительное свидетельство;
10) свидетельство о безопасности пассажирского судна или пассажирское свидетельство;
11) свидетельство о безопасности грузового судна по конструкции, приложения к нему, а для танкера - дополнения к нему;
12) свидетельство о безопасности грузового судна по оборудованию и снабжению, приложения к нему, а для танкера - дополнения к нему;
13) свидетельство о безопасности грузового судна по телеграфной радиосвязи;
14) свидетельство о безопасности грузового судна по телефонной радиосвязи;
15) свидетельство об обеспечении гражданской ответственности за ущерб от загрязнения нефтью (судов, перевозящих более 2000 тонн нефтью);
16) международное свидетельство о предотвращении загрязнения моря нефтью;
17) свидетельство о минимальном составе экипажа, обеспечивающем безопасность судна;
18) при приемке палубных тяжеловесных грузов - расчет крепления их на судне или акт о креплении в соответствии с типовыми схемами действующих технических условий (правил) крепления тяжеловесных и крупногабаритных грузов на морском судне;
19) при приеме сыпучих грузов - карты технологических режимов (далее - КРТ) и Типовые планы загрузки (далее - ТПЗ) или сертификат на груз с указанием влажности и угла естественного откоса груза;
20) международное свидетельство о грузовой марке;
21) классификационное свидетельство;
22) свидетельство уполномоченного органа или иных классификационных обществ о соответствии конструкции и оборудования судна требованиям Правила 54 главы 11-2 поправок 1981 года Международной конвенции по охране человеческой жизни на море 1974 года (СОЛАС-74);
23) капитан иностранного судна при оформлении выхода предъявляет Морской администрации порта общую декларацию и конвенционные документы.
70. Выход буксируемого судна при наличии на нем экипажа, возглавляемого капитаном, оформляется в соответствии с пунктом 69 настоящих Правил. Выход буксирного каравана оформляется капитаном буксирующего судна.
При оформлении выхода буксируемого невоенного судна в Морскую администрацию порта также дополнительно представляются:
1) инструкция по обеспечению безопасности морских буксировок;
2) план перехода;
3) схема и расчет буксирной линии.
При морской буксировки судов и объектов ограниченного плавания представляется разработанная конструкторским бюро и одобренная уполномоченным органом или иным классификационным обществом система конвертовки, крепления различных конструкций, буксирного устройства, подкреплений корпуса и других креплений.
При оформлении буксировки также представляются акты проверки мореходного состояния, как буксировщика, так и буксируемого судна, с разрешающей буксировку записью.
71. Оформление выхода не требуется, если судно выходит из порта по приказанию капитана порта в связи со стихийными явлениями или для участия в аварийно-спасательных операциях. Капитан такого судна, если это возможно, уведомляет Морскую администрацию порта о своем выходе всеми доступными средствами.
72. Разрешение на выход действительно в течение 24 часов, которое предоставляется по телефону или на ультракоротковолновой радиосвязи.
73. В случае задержки судна в порту сверх установленного срока, капитан судна сообщает об этом в Морскую администрацию порта и вновь оформляет выход.
74. В случае изменений в составе экипажа судна или в техническом состоянии судна после оформления выхода капитан судна извещает об этом Морскую администрацию порта и вновь оформляет выход.
74-1. При невозможности захода судна в порт в случаях, предусмотренных в пункте 64-1 настоящих Правил, оформление выхода судна осуществляется на внешнем рейде порта.
Сноска. Параграф 3 дополнен пунктом 74-1 в соответствии с постановлением Правительства РК от 29.05.2013 № 534 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования).

4. Порядок стоянки судов в порту

§ 1. Стоянка судов на рейде

75. Если в порту отсутствует СУДС, постановка судов на якорь или перемена места стоянки выполняется в каждом случае с разрешения (указания) Морской администрации порта, о чем капитан судна ставит в известность дежурного диспетчера порта.
76. Не допускается поднятие на судах и иных плавающих средствах огней, которые могут быть приняты за навигационные, кроме предусмотренных Правилами МППСС-72.
77. Суда на якоре несут радиовахту на ультракоротковолновой радиосвязи, канал 16 (156, 8 МГц).
78. В темное время суток на судне, стоящем на якоре, включается штатное наружное освещение.
79. Судно, стоящее на рейде с заведенными с кормы якорями (верпами), кроме огней и знаков, предусмотренных МППСС-72, несет в темное время суток белый огонь, а днем - красный флаг, спущенный с кормы у якорной цепи на половину высоты борта.
80. Спуск на воду катеров и шлюпок производится только с разрешения Морской администрации порта.
Данное требование не распространяется на случаи, когда необходимо неотложно использовать судовые плавучие средства для оказания помощи утопающим и выполнения аварийно-спасательных работ.

§ 2. Подготовка причалов к швартовке судов

81. Владелец причала обеспечивает подготовку причала к подходу и отходу судна.
82. При подготовке причала:
1) обеспечивается достаточная свободная длина причала для швартовки подходящего судна;
2) освобождается кордон причала от грузов и других предметов, мешающих нормальной швартовке (отшвартовке);
3) прикордонная часть причала очищается ото льда и снега и посыпается песком на всем протяжении, где будут выполняться работы по швартовке (отшвартовке);
4) убираются прикордонные краны согласно схеме, утвержденной начальником порта;
5) прекращаются работы и движение всех видов транспорта в зоне швартовки;
6) в темное время суток включается полное освещение причала. Место швартовки судна, то есть местонахождение форштевня, указывается представителем владельца причала: днем - красным флажком, ночью - красным огнем.
83. Капитан судна до швартовки получает информацию от диспетчера порта или лоцмана о состоянии причала, размерах свободных подходов, о глубинах на подходах к причалу и вдоль него.

§ 3. Швартовка судов

84. Для швартовки судна к причалу владелец причала выделяет швартовщиков, количество которых зависит от валовой вместимости судна, из расчета, представленных в приложении 6 к настоящим Правилам.
При швартовке судна к борту судна, стоящего у причала, последний обеспечивает силами своего экипажа кранцевую защиту своего борта и прием швартовных концов, подаваемых на судно. Прием береговых швартовных концов обеспечивает владелец причала.
85. Маломерное судно швартуется к причалу только с разрешения Морской администрации порта и дежурного диспетчера порта.

§ 4. Стоянка судов у причалов

86. Расстановка судов у причалов осуществляется диспетчерами порта по согласованию с дежурным инспектором Морской администрации порта, а если на борту имеются взрывоопасные или легковоспламеняющиеся грузы, то и по согласованию с дежурным инспектором пожарного надзора порта. Интервал между судами составляет не менее 10 метров.
87. Не допускается постановка судов и портовых плавучих средств к пожарным пирсам.
88. Допустимое количество судов, стоящих у причала борт к борту (лагом), устанавливается в каждом конкретном случае обязательными постановлениями по порту.
Подобная постановка разрешается капитаном порта в случаях производственной необходимости при согласии капитанов обоих судов.
89. Не допускается стоянка двух судов, ошвартованных лагом друг к другу, одно из которых имеет на борту опасные грузы, за исключением операций по передаче бункера судами-бункеровщиками.
90. Капитан судна, ошвартованного у причала, принимает меры по исключению загрязнения и захламления водной поверхности, причала и дна, а также организовывает постоянную очистку от снега и грязи места в районе трапов.
91. Порт обеспечивает прием всех видов скопившихся на судне загрязненных вод и бытовых отходов.
92. Твердые отсепарированные остатки нефтепродуктов, промасленная ветошь, мусор, мелкая тара, технические, пищевые и прочие бытовые отходы вывозятся с судна по заявке в предоставляемой портом специальной таре.
93. На судне, стоящем в порту у причала, отливные шпигаты охлаждающей воды следует закрывать специальными щитами, а выводимый за борт отработанный пар направлять по добавочным трубам в воду. Щиты устанавливаются до подхода судна к причалу.
94. Сходни и трапы, поданные с судна на причал, прочно закрепляются и оборудуются поручнями или леерами, спасательным кругом с линем длиной не менее 30 метров.
Под площадкой трапа и сходней натягивается предохранительная сетка, исключающая возможность падения людей в воду. В темное время суток трапы (сходни) освещаются.
95. Капитан судоремонтного завода организует безопасную стоянку ремонтируемых судов и плавательных средств.
96. В темное время суток на судне, стоящем у причала включается наружное освещение, а также огни в соответствии с Правилами 30 МППСС-72.
Танкер или бункеровщик с жидким топливом, если его грузовые танки не очищены от остатков груза и не дегазированы, кроме огней, упомянутых выше, несет на наиболее видном месте один красный огонь, видимый по всему горизонту, с дальностью видимости не менее 2 миль, а днем - флаг В (Браво) по Международному своду сигналов согласно приложению 4 к настоящим Правилам.
97. На судне, стоящем у причала, независимо от его размеров и ведомственной принадлежности выставляется вахтенный (дежурный) у трапа.
Вахтенная служба обеспечивается номерами телефонов Морской администрации порта.
98. Судно, ошвартованное у причала, использует спутниковую или радиосвязь на ультракороткой волне в случае, если связь с абонентом через береговую телефонную сеть невозможна.
99. Судовые работы, связанные с выводом из строя главных двигателей, рулевого, якорного и швартовного устройств, а также работы за бортом со шлюпок или других плавучих средств выполняются только с письменного разрешения капитана порта.
100. Суда, стоящие вблизи аварийного судна или проходящие мимо него, принимают меры по оказанию помощи по спасению людей, судна, груза и другого имущества. Координирует эти действия спасательный координационный центр, а при отсутствии такового дежурный инспектор Морской администрации порта.
101. Владельцы маломерных судов, не приспособленных для постоянного нахождения на них экипажа, обеспечивают круглосуточную охрану судов и надзор за их стоянкой.
102. Во время грузовых операций допускается крен судна не более 5 ⁰. Грузовые работы производятся при скорости ветра в соответствии с паспортными данными для каждого перегрузочного механизма.
Судам, стоящим у причала, запрещается держать вываленными за борт грузовые краны, стрелы, трапы, шлюпбалки и прочее, мешающие грузовым операциям на судне или причале.

§ 5. Смена мест стоянки

103. О предстоящей перемене места стоянки дежурный диспетчер сообщает капитану судна в рабочее время не позднее чем за 2 часа, если иные сроки не установлены в обязательных постановлениях по порту.
104. В случае перестановки судна и швартовки лагом к борту другого судна, стоящего у причала, последнее предупреждается об этом не менее чем за 1 час до начала перестановки.
105. Перестановка судна от одного причала к другому или отвод его от причала на рейд производится при наличии на судне капитана или старшего помощника капитана судна.
106. В случае предстоящей перетяжки судна вдоль причала швартовы, заведенные на него с другого судна, отдаются только после уведомления об этом вахтенного (дежурного) помощника капитана другого судна. Если при отдаче швартовых они окажутся зажатыми тросами другого судна, то вахтенная служба другого судна ослабляет свои швартовные тросы на время отдачи швартовых.

§ 6. Действия при шторме

107. С получением данных о резком ухудшении погоды Морская администрация порта немедленно информирует диспетчерские службы судовладельцев, находящихся на акватории порта, и капитанов всех судов, стоящих у причалов порта.
108. При получении штормового предупреждения или при явных признаках ухудшения погоды капитан судна принимает меры по обеспечению безопасности судна.
109. С получением штормового предупреждения капитан порта передает в диспетчерскую службу указание капитанам судов, находящихся на акватории порта, об обеспечении безопасности на море, при необходимости - уходить судам в укрытия; соответствующим структурным подразделениям Морской администрации порта и диспетчерской службе о проведении необходимых мероприятий по обеспечению безопасной стоянки судов и плавучих средств в порту.

§ 7. Зимовка и стоянка на приколе в порту

110. Решение о возможности зимнего отстоя судна, стоянки на ремонте или на приколе в каждом случае принимается руководителем порта по заявлению судовладельца или капитана судна, в которой по каждому судну указываются:
1) тип, наименование, регистрационный номер, длина, ширина и осадка;
2) порт приписки;
3) место желаемой стоянки в порту;
4) фамилия капитана или иного ответственного лица;
5) фамилии членов экипажа, остающихся на судне на зимовку, или сторожевой, которые будут проживать на судне;
6) порядок несения вахтенной службы командой (сторожами) и расписание дежурств;
7) адреса судовладельца и капитана судна;
8) схема расстановки судов.
К заявлению прилагается заключение пожарной охраны порта о проведении противопожарных мероприятий на судне.
При зимовке нескольких судов судовладелец формирует караван, назначает капитана каравана, ответственного за безопасность стоянки всех судов каравана.
111. Капитан судна в случае выезда из порта зимовки уведомляет капитана порта о лице, ответственном за судно и экипаж в период его отсутствия.
112. Суда, поставленные на зимовку, имеют разработанные, утвержденные судовладельцем и согласованные с Морской администрацией порта планы мероприятий по обеспечению безопасности судна в период стоянки на отстое.
113. Перед постановкой на отстой на наливных судах выполняется полная зачистка и дегазация танков и насосных отделений.
114. Запасы жидкого топлива на зимующем судне оставляются только с разрешения пожарной охраны порта.
115. Во время стоянки суда обеспечиваются связью с пожарной охраной порта и Морской администрацией порта.

5. Безопасность и сохранность сооружений
в акватории порта при плавании и стоянке судов

116. Не допускается работать винтами у причала порта. Кратковременное проворачивание винта при приготовлении двигателя перед выходом в море допускается с соблюдением мер предосторожности.
117. Рыбная ловля не производится с катеров, шлюпок и плотов:
1) на судоходных фарватерах и каналах;
2) на рейдах и плесах, предназначенных для плавания и стоянки судов;
3) в пределах акватории промышленных предприятий, грузовых районов порта и охранных зон.
Также рыбная ловля не производится с причалов, пристаней и других сооружений, предназначенных для стоянки судов.
118. Места постановки рыболовных снастей, предназначенных для промышленного лова рыбы, и ограждение их плавучими предостерегательными знаками согласовываются с капитаном порта.
119. Береговые и плавучие средства навигационного оборудования снимаются (выключаются) в течение навигации при условии их замены.
120. Без разрешения капитана порта и организации, в ведении которой находятся средства навигационного оборудования, на подходах к порту (каналу) и в порту не допускается:
1) устанавливать какие-либо средства навигационного оборудования;
2) устанавливать какие-либо огни в зоне действия светящих береговых и плавучих средств навигационного оборудования;
3) складировать грузы в зоне действия опознавательных и портовых навигационных знаков;
4) возводить любые сооружения, которые могут ухудшить видимость средств навигационного оборудования.
121. Растущие деревья и кусты, закрывающие средства навигационного оборудования, подлежат периодической вырубке.
122. Установка и сооружение в порту мостовых, кабельных воздушных переходов, линий связи и электропередачи, прокладка трубопроводов и другие работы, а также сооружение радиосистем производится по согласованию с Морской администрацией порта.
123. Не допускается подходить и швартоваться к плавучим маякам, буям и другим плавучим средствам навигационного оборудования.
124. Лица, обнаружившие повреждение средств навигационного оборудования или смещение их со штатного места, сообщают об этом Морской администрации порта.
125. Подключение к электросети, телефонной сети, а также водной или отопительной системе порта осуществляется с разрешения Морской администрации порта.
126. Вытаскивание и устанавливание любых плавучих средств на причалы или на берег для ремонта и по другим надобностям производится с разрешения Морской администрации порта.
127. На территории порта и припортовой зоны организации, владеющие зданиями, складами, сооружениями и устройствами или пользующиеся ими на иных законных основаниях, обеспечивают их содержание и прилегающую к ним территорию в состоянии, соответствующем требованиям Морской администрации порта, пожарной охраны порта и санитарно-карантинной службы.
128. На судах, находящихся в порту, покрасочные работы выполняются по согласованию с Морской администрацией порта.
129. Пожарная безопасность в порту регулируется специальными правилами.
130. Требования представителей пожарно-технической службы (инспекции) по обеспечению пожарной безопасности в порту соблюдаются всеми судами и береговыми организациями.
131. Судно, с которого замечен пожар на другом судне или в порту, подает сигнал тревоги, немедленно сообщает об этом в пожарную службу порта и Морской администрации порта и по указанию лица, осуществляющего руководство тушением пожара, принимает участие в тушении пожара.
132. Для тушения пожара, возникшего в порту или на судне, Морская администрация порта привлекает людей и противопожарные средства любых организаций и судов, находящихся в порту.
133. Руководство тушением пожара, возникшего на каком-либо объекте в порту, эвакуацией людей и материальных ценностей до прибытия пожарных команд порта (города) осуществляет начальник аварийного объекта.
134. По прибытии на место пожара представителей пожарной охраны руководство тушением пожара принимает на себя старший пожарный начальник. Руководивший тушением пожара начальник аварийного объекта сообщает ему все необходимые сведения об очаге пожара, мерах, принятых по его ликвидации, а также о наличии в помещениях людей, занятых ликвидацией пожара.
135. При возникновении пожара на судне тушение пожара организуется при взаимодействии экипажей судов и береговых подразделений пожарной охраны.
136. Ко всем зданиям, сооружениям и объектам порта обеспечивается свободный доступ. Не допускается захламление и использование для целей складирования подъездных путей.
137. Пирсы и причалы в местах стоянок судов оборудуются исправными переходными соединениями международного образца "берег", которые позволяют присоединить к ним судовое переходное соединение международного образца "судно" для подачи воды в случае возникновения пожара.
138. При стоянке суда обеспечиваются искрогасительной защитой, в районе нефтепричалов и мест стоянки танкеров.
139. Не допускается проведение работ, связанных с применением огня, и разведением открытого огня ближе, чем в 100 метрах от места стоянки судов, выполняющих грузовые операции с пожароопасными грузами.
140. Не допускается бункеровка судна жидким топливом в случае, если бункеруемым или бункерующим судном не проведены противопожарные мероприятия.
141. Не производится погрузка и выгрузка наливных и тарных нефтепродуктов во время грозы. На время грозы танки и газоотводные трубы закрываются.
142. При буксировке танкера на буксирующем судне соблюдается аналогичный противопожарный режим как на буксируемом судне.
143. При сливе нефтепродуктов с несамоходной нефтеналивной баржи на нефтебазу или судно вблизи этой баржи в готовности к немедленному отводу ее от нефтебазы (судна) находится буксирное судно.
144. Организации и лица, проводившие в порту строительные и иные работы, сведения о которых указываются в руководствах и на картах, представляют капитану порта материалы, необходимые для последующей корректуры навигационных пособий.
145. Навигационное ограждение в районе работ производится организацией, обеспечивающей навигационную обстановку в порту за счет организации-заказчика, заинтересованной в производстве этих работ.
146. Капитан порта извещает местные органы Гидрографической службы Республики Казахстан об изменении навигационной обстановки для своевременного оповещения мореплавателей.
147. Капитан судна, повредившего гидротехническое сооружение, немедленно сообщает об этом Морской администрации порта.
148. Водолазные работы производятся в порту в дневное время суток и только с разрешения капитана порта.
149. Все суда, катера и шлюпки при проходе места проведения водолазных работ заблаговременно уменьшают скорость до допустимых пределов и соблюдают особую осторожность.
Не допускается спуск якоря на месте проведения водолазных работ.
150. В случае перестановки судов в порту в районе проведения водолазных работ дежурный диспетчер заблаговременно, не позднее чем за 1 час, предупреждает об этом судно, занятое водолазными работами.

Приложение 1
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Лист для учета корректирования

Книга приведена на уровень современности по извещениям мореплавателям		Подпись исполнителя и дата выполнения корректировки
Название и номер выпуска извещения мореплавателям	Дата выпуска извещения мореплавателям

Приложение 2
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Сигналы, регулирующие вход судов в порт и выход из порта

№ сигнала	Вид сигнала		Значение сигнала
	Днем	Ночью
1.	Три черных шара один над другим	Три красных огня один над другим	Абсолютное воспрещение входа в случае серьезных событий (например, загромождение фарватера и т.п.)
2.	Черный конус вершиной вверх между двумя черными шарами по вертикали	Белый огонь между красными огнями по вертикали	Воспрещение входа при нормальных обстоятельствах эксплуатации порта (например, когда на фарватер допускаются только суда, выходящие из порта)
3.	Черный конус вершиной вниз, под ним черный конус вершиной вверх, под этим конусом черный шар	По вертикали сверху вниз: зеленый огонь, белый огонь, красный огонь	Воспрещение входа и выхода при нормальных обстоятельствах эксплуатации порта (например: в случае прохода землечерпательного каравана, работы кабельного судна и т.п.)
4.	Черный конус вершиной вверх между двумя черными конусами вершинами вниз по вертикали	По вертикали сверху вниз: зеленый огонь, белый огонь, зеленый огонь	Воспрещение выхода при нормальных обстоятельствах эксплуатации порта (например, когда на фарватер допускаются только суда, входящие в порт)
5.	Два черных цилиндра и черный шар между ними, поднятые по вертикали	Два белых огня и красный огонь между ними	Запрещено движение по гаваням и рейдам маломерным кораблям, катерам и шлюпкам

Приложение 3
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Сигналы брандвахтенных постов и кораблей

Отличительными знаками кораблей, брандвахт или береговых постов, через которые осуществляется оповещение судов о режиме плавания, являются:
днем - треугольный синий флаг;
ночью - три синих огня, расположенных по вертикали, поднимаемые на гафеле.
Если вход в данный район или плавание в нем закрыты, корабль, брандвахта или береговой пост в дополнение к отличительным знакам, указанным выше, поднимает:
днем - три черных шара, расположенные по вертикали;
ночью - три красных огня, расположенные по вертикали.

Приложение 4
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Международные сигналы, употребляемые для
связи между ледоколами и проводимыми судами

Номер сигнала	Сигнал	Значение сигнала
		с ледокола	с проводимого (-ых) судна (-ов)
1	2	3	4
1	А (Альфа).-	Идите вперед (следуйте по ледовому каналу)	Я иду вперед (следую по ледовому каналу)
2	G (Гольф) - - .	Я иду вперед, следуйте за мной	Я иду вперед, следую за вами
3	J (Джулиэт) . - - -	Не следуйте за мной (следуйте по ледовому каналу)	Я не следую за вами (буду следовать по ледовому каналу)
4	Р (Папа) . - - .	Уменьшите ход	Я уменьшаю ход
5	N (Новэмбер) - .	Застопорите движители	Я стопорю движители
6	Н (Хотел) . . . .	Дайте обратный ход движителям	Даю обратный ход движителям
7	L (Лима) . - . .	Немедленно остановите судно	Я останавливаю судно
8	4 (Картэфоур) . . . . -	Стоп. Я застрял во льду	Стоп. Я застрял во льду
9	Q (Кэбэк) - - . -	Сократите расстояние между судами	Я сокращаю расстояние
10	В (Браво) - . . .	Увеличьте расстояние между судами	Я увеличиваю расстояние
11	5 (Пантафайв) . . . . .	Внимание	Внимание
12	Y (Янки)	Приготовьтесь принять (отдать) буксир	Я готов принять (отдать) буксир

Примечание:
1. Сигнал К (Кило) (-. -), передаваемый звуковыми или световыми средствами, может быть использован ледоколом для напоминания судам об их обязанности вести непрерывное наблюдение за радиосигналами.
2. Если проводится более чем одно судно, то расстояние между судами должны, по возможности, выдерживаться постоянными: для этого необходимо следить за скоростью своего судна и судна, идущего впереди. Если скорость своего судна уменьшается, то необходимо дать сигнал внимания судну, идущему позади.
3. Использование этих сигналов не освобождает никакое судно от выполнения Международных правил предупреждения столкновений судов в море.
4. Сигнал (.. - ..), переданный с ледокола, означает: "Прекратите продвижение вперед" и дается только судну, находящемуся в ледовом канале впереди ледокола и приближающемуся или удаляющемуся от него. Этот же сигнал (.. - ..), переданный с судна на ледокол, означает: "Я прекратил движение вперед". Указанный сигнал не передается по радио.

Приложение 5
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Дополнительные сигналы, которые могут быть
использованы в процессе ледовых операций

№	Сигнал	Значение сигнала
1	* Е (Эко) .	Я изменяю курс вправо
2	* I (Индиа) . .	Я изменяю свой курс влево
3	* S (Сиэра) . . .	Мои движители работают на задний ход
4	* М (Майк) --	Мое судно остановлено и не имеет хода относительно воды

Примечание: Сигналы, помеченные звездочкой (*), при передаче их звуком могут применяться только в соответствии с Международными правилами предупреждения столкновений судов в море.
Однобуквенные сигналы, когда ими обмениваются ледокол и проводимые суда, имеют только те значения, которые указаны в этой таблице, и должны передаваться только с помощью звуковой и визуальной сигнализации или по радио. Кроме проводимых выше однобуквенных сигналов, при ледовой проводке дополнительно могут применяться и двухбуквенные сигналы:
WM (Уиски Майк) - Ледокольная проводка сейчас начнется. Используйте специальные сигналы для связи между ледоколами и проводимыми судами и ведите непрерывное наблюдение за звуковыми, зрительными и радиосигналами.
WO (Уиски Оска) - Ледокольная проводка окончена. Следуйте по назначению.

Приложение 6
к Правилам плавания и стоянки
судов в морских портах
Республики Казахстан
и на подходах к ним

Количество швартовщиков, необходимых при швартовке судов

№	Вместимость судна (в регистровых тоннах)	Число швартовщиков
1	до 300	1
2	от 300 до 1500	2
3	от 1500 до 2500	3
4	от 2500 до 5000	4
5	от 5000 до 10000	6
6	от 10000 до 20000	8
7	свыше 20000	10

Қазақстан Республикасының теңіз порттарында және оларға кіреберістерде кемелердің жүзу және тұрақта тұру қағидасын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 18 шілдедегі № 827 Қаулысы. Күші жойылды – Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2016 жылғы 29 желтоқсандағы № 901 қаулысымен.

Ескерту. Күші жойылды – ҚР Үкіметінің 29.12.2016 № 901 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледi) қаулысымен.
РҚАО-ның ескертпесі!
ҚР мемлекеттік басқару деңгейлері арасындағы өкілеттіктердің аражігін ажырату мәселелері бойынша 2014 жылғы 29 қыркүйектегі № 239-V ҚРЗ Заңына сәйкес ҚР Инвестициялар және даму министрінің м.а. 2015 жылғы 24 ақпандағы № 162 бұйрығы.
"Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 17 қаңтардағы Заңының 4-бабы 2-тармағының 20) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасы бекiтiлсiн.
2. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнiнен бастап күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрi	К. Мәсiмов

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 18 шілдедегі № қаулысымен бекiтiлген

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасы
1. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасы (бұдан әрi – Қағида) "Сауда мақсатында теңізде жүзу туралы" Қазақстан Республикасының 2002 жылғы 17 қаңтардағы Заңының 4-бабы 2-тармағының 20) тармақшасына сәйкес әзірленген және Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде және кеме қозғалысын басқару қызметтерiнiң (бұдан әрi – КҚБҚ) iс-қимылдары аймақтарында кемелердiң жүзу және тұрақта тұру тәртiбiн айқындайды.
2. Осы Қағида:
1) порт акваториясы шегінде және оған кіреберістерде жүзуді;
2) кемелердің портқа кіруін және олардың порттан шығуын;
3) кемелердің портта тұруын;
4) порт акваториясында кемелердің жүзуі және тұрақта тұруы кезінде құрылыстардың қауіпсіздігін және сақталуын қамтиды.
3. Кемелер теңiз порттары акваториясында және оларға кiреберiстерде жүзген және тұрақта тұрған кезде осы Қағиданың ережелері және Кемелердiң теңiзде соқтығысуының алдын алу халықаралық ережесiн (бұдан әрi – КҚАХЕ-72) ескере отырып, порт бойынша мiндеттi қаулылар сақталады.
4. Осы Қағидада пайдаланылатын негiзгi ұғымдар:
1) арнайы жұмыстармен айналысатын кеме – мина қаупін жоюмен айналысатын кемелердi қоспағанда, теңiзде мұнайдың төгiлуiн жоюмен, су асты кабельдерiн жүргiзумен немесе көтерумен, навигациялық белгiлердi қоюмен немесе алумен, гидрографиялық, су асты немесе басқа да арнайы жұмыстармен айналысатын кеме;
2) кемелік рөл - кеме келген және кеткен кездегі экипаждың саны мен құрамы туралы мәлiметтерден тұратын кеме құжаты.
3) порт бойынша мiндеттi қаулы - Порттың теңiз әкiмшiлiгi портта қозғалыс қауiпсiздiгi, меншiктi, қоғамдық тәртiптi қорғау, санитарлық және өртке қарсы іс-шараларды өткізу мәселелерi бойынша шығаратын бұйрықтары, өкiмдері;
4) теңiзде жүзушiлерге жіберелетін хабарлама - навигациялық карталарды, теңiзде жүзу үшiн әдiстемелер мен нұсқауларды түзету жөнiндегi гидрографиялық деректердiң өзгерiсiн қамтитын құжат;
5) сыртқы рейд – теңіз портына кіреберістерде арнайы бөлінген және кемелердің тұрақта тұруына, қызмет көрсетуге және оларды ресімдеуге арналған су кеңістігі.
Осы Қағидада сауда мақсатында теңiзде жүзу саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес өзге де ұғымдар пайдаланылады.
Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 29.05.2013 № 534 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

2. Порт акваториясы шегiнде және оған кiреберiстерде жүзу тәртібі

5. Порт акваториясы шегiнде және оған кiреберiстерде жүзу кезiнде белгiленген қозғалыс жолдарын ұстану, әскери корабльдермен және су түбiн тереңдету кемелерiмен айырылысатын жер ерекшелiктерiн ескеру және жүзу режимi туралы кемелерді хабардар ету жүзеге асырылатын корабльдердiң, брандвахталардың және жағалау посттарының ерекшелік сигналдарын бiлу керек. Кемелердiң портқа кiруi мен порттан шығуын реттейтiн сигналдар Қағидаға 2-қосымшада көрсетiлген.
6. Қазақстан Республикасының аумақтық суларында болған және шетел кемесi Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туын көтерген кезде Қазақстан Республикасының мемлекеттiк туы фок мұнарасы (сигнал беру мұнарасы) реясының оң жақ нокiнде көтерiледi.
7. Қазақстан Республикасының заңнамасында және Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарда белгiленген құжаттар болған кезде шетел кемесiне Қазақстан Республикасының аумақтық суларына кiру және оларда жүзу мүмкiндiгi берiледi.
8. Егер порт бойынша мiндеттi қаулылармен өзгеше көзделмесе, онда портқа кiретiн немесе өзен фарватері бойынша ағысқа қарсы жүзетін кеме ағыс бойынша жүзген немесе порттан шығатын кемеге жол бередi. Ағысқа қарсы жүзген немесе портқа кiретiн кеме:
1) басқару және маневрлеу мүмкiндiгi шектеулi болған және КҚАХЕ-72 27 ережесiне сәйкес шамдар мен белгiлердi алып жүрген;
2) өз шөгуiмен ығыстырылған және КҚАХЕ-72 28 ережесiне сәйкес сигналдар берген жағдайлар ерекшелiктi құрайды.
9. Қарсы бағыттардан екi кеме тар орынға, бұрылысқа немесе бiр тұстамадан екiншi тұстамаға өткен орынға жақындаған кезде осындай жерден екi кеменің бiр мезгiлде өтуі мүмкiн болмағанда немесе қауiптi болғанда, онда басқа кемеге жол беруге мiндеттi кеме алдыңғысының одан қауiпсiз қашықтықта тұрып, бұрылуды аяқтауына мүмкiндiк беруi тиiс.
10. Тар жерлерде арнайы және су түбiн тереңдету жұмыстарымен айналысатын кемелерден алшақтау олардан еркiн өту мүмкiндiгi туралы растау алғаннан кейiн жүзеге асырылады.
11. Арнайы жұмыстармен айналысқан кемеге жақындаған кезде онымен алдын ала УҚТ бойынша байланыс орнатылады және бұдан әрі КҚАХЕ-72 27 ережеге сәйкес әрекет ете отырып, бұл ретте КҚАХЕ-72 6 ережеге сәйкес қауіпсіз қашықтық пен жылдамдықты сақтай отырып, қауіпсіз өту келісіледі.
12. Порт жөнiндегi мiндеттi қаулылармен белгiленген жылдамдық шегiне қарамастан, қауiптi толқын көтерілуін болдырмау үшiн капитан алдын ала кеменің жылдамдығын:
1) тiркеп сүйреу керуендерi мен шағын өлшемдi кемелерден алшақтағанда;
2) жүзу крандарының, дебаркадерлердiң, жүзу доктарының, қайта тиеу және басқа да арнайы жұмыспен айналысқан құю кемелердiң жанынан өткенде;
3) зәкiрде немесе қайраңда тұрған кемелердi айналып өткенде;
4) су асты, гидротехникалық және басқа арнайы жұмыс орындалатын жерден өткенде;
5) су түбiн тереңдету кемелерiн айналып өткенде;
6) айлақта, кеме бортында жұмыс iстейтiн адамдары бар салдар мен шлюпкалардың маңынан өткенде азайтады.
13. Су асты қанаттары бар кемелерге көрінім 5 кабельт және одан төмен болған кезде фарватерлер мен каналдар бойынша тек су ығыстырғыштық жағдайларында қозғалуға рұқсат етiледi.
14. Каналда немесе фарватерде кеменi зәкiрге қою мынадай:
1) одан әрi қозғалу анық қауiп төндiргенде;
2) техникалық бұзылу салдарынан кеме тоқтауға мәжбүр болғанда;
3) өту жолын басқа кемелер жауып тұрған жағдайда жүзеге асырылады.
15. Фарватерде және каналда зәкiрге тұруға (немесе айлақтық бағаналарға арқандап байлануға) мәжбүр болған кеменiң капитаны кемелер қозғалысын басқару орталығына (пост) бұл туралы қолда бар байланыс құралдарымен жедел хабарлауға мiндеттi.
Хабарламада кеменiң атауы, кеменiң зәкiрге (арқандап байлау) қойылған уақыты, орны мен себептерi, сондай-ақ тұру ауданында қозғалыстың қаншалықты дәрежеде қиындағаны туралы мәлiметтер көрсетiледi.
16. Порт суларында кемелердi тiркеп сүйреуге басшылық етудi порт капитаны қызметi жүзеге асырады және порт жөнiндегi мiндеттi қаулылармен регламенттеледі.
17. Тiркеп сүйрету басталғанға дейiн оның басшысы тiркеп сүйреу операциясына қатысатын кемелер капитандарымен бiрлесiп, оны жүргiзу тәртiбiн келiседi. Егер тiркеп сүйреу лоцмандық алып өтумен жүзеге асырылса, онда оны жүргiзу тәртiбiн келiсуге лоцман да қатысады. Барлық туындаған мәселелер мен келiспеушiлiктердi порт капитаны шешедi.
18. Тiркеп сүйрейтін кемелер қозғалтқыштарының қуаты мен икемдiлiк сапасы сүйретін жүзу керуенiнiң сенiмдi басқарылуын қамтамасыз етпесе (жел мен ағысты ескергенде) тіркеп сүйреу жүргiзiлмейдi.
19. Кемелер тез тұтанатын мұнай өнiмдерiмен құйылмалы жүктелген жағдайда лагпен сүйретіп жүзу жүргiзiлмейдi, сондай-ақ бiр тiркеп сүйрегiшпен бiр уақытта мұнай өнiмдерiмен құйылмалы жүктелген бiрнеше кемелер тiркеп сүйретiлген болса, тiркеп сүйреу жүргiзiлмейдi.
20. Порт акваториясы бойынша жүзіп сынауға кеме жатқан келе жүзіп сынау ауданына осы кеменің қауіпсіз өтуін қамтамасыз ететін тіркеп сүйрегіштермен алып жүріледі.
21. Өздігінен жүретiн кеменi оның бортынан арқандап байлаудан босатылған жүзу құралдарымен тiркеп сүйреу жүргiзiлмейдi.
22. Тiркеп сүйрейтiн кеме тiркеп сүйретілетін кемедегi жұмыстан тiркеп сүйреу басшылығының командасы бойынша ғана босатылады.
Тiркеп сүйрететiн кеменiң төңкерiлiп кету қаупi тiкелей төнген жағдайда ғана тiркеп сүйретілетін кемеден команда берілместен тiркеп сүйреу арқаны тасталады.

§ 1. Кемелердi мұзжарғыштармен алып өту тәртібі

23. Қысқы уақытта теңізде мұз жататын порттарда навигацияның басталуы мен аяқталуын Порттың теңiз әкiмшiлiгi жариялайды.
24. Мұздардан кемелердi алын өтудi, сондай-ақ мұзжарғыштар мен тiркеп сүйреу кемелерiнiң барлық басқа жұмыстарына басшылық етудi Порттың теңiз әкiмшiлiгi жүзеге асырады. Порттың теңiз әкiмшiлiгi портқа кiреберiстегi мұз жағдайы туралы кемелер капитандарына хабарлайды, ал мұздан алып өтуге өтiнiм болғанда - мұзжарғышпен кездесу орнын және алып өту кезегiн хабарлайды.
25. Портта мұз арқылы кеменi мұздан алып өтуге өтiнiм портта порт бастығына, ал теңiзде мұзжарғыш капитанына жолданады.
26. Порт бойынша мiндеттi қаулыларда өзгеше мерзiмдер белгiленбесе, кеме мұз шетiне жақындағанға дейiн 48, 24, 12 және 4 сағат бұрын барлық мұзжарғышпен қамтамасыз етудiң түрлерiне өтiнiмдер берiледi.
27. Мұзжарғышпен алып өтуге бiлiктiлiк қоғамының мұздық сыныбы, мұздан өту үшiн жеткiлiктi отын мен тағам қоры, ағаш білеулер, тез қататын цемент, пластырь маттар және басқалары бар кемелер жатады. Кеменің су төгу құралдары мен кеменің қабылдағыш радиоқондырғылар кемеде жарамды жай-күйде болуы қажет.
Осы шарттар орындалмаған кезде, сондай-ақ кемеде уәкiлеттi орган немесе бiлiктiлiк қоғамы белгiленген тәртiппен берген жүзуге жарамдылығы туралы куәлiгi және басқа да кеме құжаттары болмаса, порт капитаны, ал мұзжарғыш порт шегiнен тысқары өткен кезде мұзжарғыш капитаны кеменi теңiзге шығарудан немесе оны портқа кiргiзуден бас тартады.
28. Мұзжарғышпен алып өткен кезде бiрiн-бiрi басып озбай, бiрiнен соң бiрi мұзжарғышқа iлеседi және дереу артқа толық шегiнiс жасауға дайын, бұл ретте руль "Тiке" жағдайында болады.
29. Мұзда мұзжарғыштың тiркеп сүйреуiнде келе жатқан кеме өз қозғалтқышын мұзжарғыш капитанының айрықша бұйрығынсыз қоспайды. Кеме мұзжарғыш капитанының алғашқы талап етуi бойынша тiркеп сүйрегiштi беруге, сондай-ақ толық керi шегiнiс жасауға дайын болуы тиiс.
30. Кемелердiң мұз арқылы жүзу уақыты мен тәртiбiн, сондай-ақ бiр мезгiлде өткiзiлетiн кемелер санын портта порт капитаны, ал теңiзде - мұзжарғыш капитаны белгiлейдi.
31. Бiрiншi кезекте әскери кемелер, почта-жолаушылар кемелерi және жеделдiгi туралы айрықша нұсқаулар жасалған жүктерi бар кемелер, ал сонан соң мұз шетiне келу кезегiне қарай немесе порттан шығу дайындығына байланысты барлық басқа кемелер өткiзiледi.
32. Мұзжарғышқа iлесiп мұзда жүзiп келе жатқан кеменiң капитаны мұзжарғыш капитанының мұзда қозғалуға қатысты бұйрығына бағынады және соған байланысты iс-қимыл жасайды. Кеме капитаны мұз аймағынан бiрлесiп тезiрек және авариясыз өту үшiн мұзжарғыш капитанына жәрдем көрсету үшiн барлық өз iс-қимылын бағыттайды.
33. Мұзжарғыш капитанының өкiмдерiн осы мұзжарғыштың алып өтуiмен келе жатқан кеме капитаны орындамаған жағдайда мұзжарғыштың капитаны кеменi алып өткiзуден бас тартады.
34. Мұзжарғышқа iлесiп мұзда жүзiп келе жатқан кемелер мұзжарғыштар мен алып өтетiн кемелер арасындағы байланыс үшiн қолданылатын Халықаралық сигналдарды осы Қағидаға 4-қосымшаға сәйкес, сондай-ақ осы Қағидаға 5-қосымшаға сәйкес мұз операциялары процесінде пайдаланылуы мүмкiн дыбыстық және өзге құралдармен, соның iшiнде радио бойынша берiлетiн Қосымша сигналдарды басшылыққа алады. Мұзжарғыш немесе басқа кеме беретiн кез келген сигналды мұзжарғышқа немесе сигнал берген кемеге жақын келген кемеден бастап жүйелi түрде соңында келе жатқан әрбiр кеме қайталайды.
Осы сигналдар көмегiмен берiлетiн мұзжарғыштың талаптарын кемелер жедел орындайды.
Авариялық жағдайда, керуенде келе жатқан кемелердiң қозғалыс режимiн жедел өзгерту қажеттiлiгi туындағанда, радиомен берiлген "Жүрiстi азайтыңдар", "Дереу кеменi тоқтатыңдар" және "Менiң машинам керi шегiнiске жұмыс iстейдi" деген командалар тиiстi дыбыс сигналдарымен мiндеттi түрде қайталанады.

§ 2. Кемелер қозғалысын басқаруды ұйымдастыру

35. Портқа кiреберiсте және порт акваториясында кемелер қозғалысын басқару жүзеге асырылады. Кемелер қозғалысын басқаруды КҚБҚ немесе сәйкес порт капитанының қызметi жүзеге асырады.
Кемелерге қызмет көрсету мынадай кезекпен жүргiзiледi:
1) авариялық кемелер, көмек көрсету үшiн iлескен кемелер және бортында ауыр науқастары бар кемелер;
2) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі теңiз бөлiмшелерiнiң корабльдерi (катерлері) мен кемелерi;
3) кесте бойынша келе жатқан паромдар мен жолаушы кемелер;
4) тез бұзылатын жүктері бар кемелер;
5) сүйретілетін объектілері бар тіркеп сүйрететін кемелер;
6) қауiптi жүктерi бар кемелер, соның ішінде газ-тасушы, химия-тасушы және мұнайқұю кемелері;
7) желiлiк кемелер;
8) өтiнiмдер түсу уақытына сәйкес басқа да кемелер.
36. КҚБҚ iс-қимылы аймағында жүзу ережелерiн мүдделi ұйымдармен келiсу хаттамасы ресiмделгеннен кейiн КҚБҚ-ға ие-ұйым басып шығарады. КҚБҚ iс-қимылы аймағында жүзу ережелерi Порт жөнiндегi мiндеттi қаулылардың құрамдас бөлiгi болып табылады (оларға қосымшаларда берiлген). Егер КҚБҚ iс-қимылы бірнеше порттардың акваториясын қамтыған болса, жүзу ережелерi барлық осы порттардың мiндеттi қаулыларына кiредi.
37. КҚБҚ iс-қимылы аймағындағы кемелер қозғалысын кемелер қозғалысын басқару (бұдан әрi - КҚБ) орталығы және бекеттерi реттейдi.
38. КҚБ орталығы (посты):
1) КҚБ орталығы (посты) iс-қимылы аймағындағы кіреберістерде кемелерді табуды, кемелермен байланысты орнату, әрбір кеме туралы қажетті деректер тізбесін алуды;
2) кемелердің қозғалысына тұрақты радиолокациялық бақылауды, жағдайдың шиеленісуі немесе кемелердің ережелердi бұзған кезде кемелерге нұсқаулар берудi;
3) КҚБ орталығы (посты) iс-қимылы аймағындағы қозғалысты реттеуді, кемелердің арасындағы белгіленген жолдардың, жылдамдық пен қашықтықтардың сақталуын бақылауды;
4) зәкiрге қоятын жерлерде кеме жағдайына радиолокациялық бақылауды;
5) кемелерге навигациялық жабдықтар құралдарының жұмысындағы өзгерістер туралы деректерді, гидрометеоақпарат, навигациялы-гидрографиялық ақпарат берудi (қажеттiлiк туындаған кезде, сондай-ақ сұрау салу бойынша);
6) авариялық жағдайға әкелуi мүмкiн iс-қимылдар немесе жағдайлар байқалған кезде кемелерге ақпараттар мен нұсқаулар берудi;
7) кемелерді радиолокациялық алып өтуді, онда КҚБ орталығының (посттың) лоцман-операторы алып өтетін кемені қабылданған координаттар жүйесіндегі оның орналасқан орны туралы тұрақты түрде хабарлайды;
8) кемелер, жағалаулық ұйымдар мен қызметтер арасында байланыс орнатуға жәрдемдесудi;
9) КҚБ орталығының (посттың) iс-қимылы аймағында авариялық-құтқару, су түбiн тереңдету, тiркеп сүйреу және басқа арнайы жұмыстарда жәрдемдесудi жүзеге асырады.
39. Кемелердi радиолокациялық алып өту кез келген көрінім жағдайында кеменiң өтiнiмi бойынша жүзеге асырылады.
Жағалаудағы радиолокациялық станциялармен (ЖРСЖ) жабдықталған барлық порттар мен каналдар, егер КҚБҚ iс-қимылы аймағында жүзу ережелерiнде өзге талаптар қойылмаса, 2 миль және одан төмен көзбен шолып көру кезiнде мiндеттi радиолокациялық алып өту белгiленедi.
40. Радиолокациялық алып өту тәртiбiн КҚБ орталығының (посттың) операторы порт капитанымен алып өту басталғанға дейiн келiседi.
Радиолокациялық алып өту процесiнде кемелер КҚБ орталығынан (посттан) ақпарат алады және оған қолданылатын iс-қимылдар туралы хабарлайды.
Радиолокациялық алып өтудiң басталуы мен аяқталуын КҚБ орталығы (посты) жариялайды.
41. КҚБ орталығының (посттың) iс-қимылы аймағында кемелер қозғалысы (аймаққа кiру, зәкiрге қою, зәкiрдi көтерiп алу, айлаққа жақын келу және арқандап байлану және қашықтау, қайта арқандап байлану және басқалары) КҚБ орталығының (посттың) рұқсатымен жүзеге асырылады. Егер кеме КҚБ iс-қимылы аймағында жүзу ережелерiмен белгiленген кезең iшiнде рұқсат етiлген iс-қимылдарды бастамаса, рұқсат жойылады және қайтадан сұратылады.
42. Орындау үшін:
1) қозғалыс кезегiне;
2) қозғалыс бағыты мен жылдамдығына;
3) зәкiрге қою орнына;
4) тiкелей қауiптiң алдын алу iс-қимылдарына қатысты КҚБ орталығының (посттың) нұсқаулары болып табылады.
Кеме КҚБ орталығының (посттың) нұсқауларын орындау мүмкiн болмайтын барлық жағдайлар туралы, себептерi мен өзiнiң одан арғы ниетi туралы хабарлайды.
43. КҚБҚ iс-қимылдары аймағына жеткенге дейiн теңiзден келетiн кемелер осы аймақтың қозғалысын реттейтiн КҚБ орталығымен (постпен) ультроқысқа толқында радиобайланыс жасайды.
Кемелердiң КҚБ орталығымен (постпен) байланысқа шығу үшiн арналар мен шақыру белгiлерi КҚБҚ iс-қимылдары аймағында жүзу ережелерiнде көрсетiледi.
44. Кеме КҚБ орталығымен (постпен) бiрiншi байланыс сеансы кезiнде мыналарды:
1) кеменiң түрi мен атауын;
2) аймаққа кiру уақытын;
3) маневр жасау режиміндегі жылдамдығын;
4) мемлекеттiк тиесілігін (туын), ал Қазақстан Республикасының кемесiн - иесiнiң атауын;
5) баратын портын;
6) жалпы сыйымдылығы мен Өлшеу куәлігі бойынша негiзгi өлшемдерiн;
7) нақты шөгуiн;
8) жүк түрi мен санын;
9) кеме радиолокациялық станциясының (бұдан әрi – РЛС) жай-күйi туралы мәлiметтердi;
10) жүзу және маневр жасау қауiпсiздiгiне әсер ететiн шектеулер мен РЛС жарамсыздығы туралы ақпаратты хабарлайды.
45. КҚБ орталығының (посттың) сұратуы кезiнде кеме өзiн таныту мақсатында қандайда бiр белгiнiң қасында өзiнiң орнын көрсетуге (әрбiр жеке жағдайда нақты көрсетiледi) немесе таныту маневрлерiн жасауға мiндеттi.
46. КҚБ орталығы (посты) кемеге өзiнiң iс-қимылы аймағына кiруге рұқсат бередi, қозғалыс бағытын, зәкiрге тұру орнын көрсетедi, сондай-ақ басқа қажеттi мәлiметтердi хабарлайды.
47. Бағыты бiрнеше КҚБ орталығының (посттың) аймағы арқылы өтетiн кеме әрбiр аймаққа кiрерде тиiстi КҚБ орталығынан (посттан) оның аймаққа кiру үшiн рұқсат сұрайды.
48. Айлақта немесе зәкiрде тұрған кеме қозғалу басталғанға дейiн ол аймақта орналасқан КҚБ орталығымен (постпен) радио немесе телефон байланысын құрады.
49. КҚБҚ іс-қимыл аймағында жүзу ережелерi кемелердiң белгiлi бiр түрлеріндегi, өлшемдердегi немесе тек белгiленген қозғалыс бағытпен келе жатқан және қосымша шарттарды орындайтын белгiлерi бар кемелерге жеке талаптар белгiлеуi мүмкiн. КҚБ орталығы (бекетi) осындай кемелердiң белгiленген бағыттан тыс қозғалуына ерекше жағдайда ғана рұқсат етедi.
50. Кемелер басқа арна көрсетiлмесе, аймағында болатын КҚБ орталығының (посттың) жұмыс арнасында тұрақты радиовахтаны (кезекшілікті) атқарады.
51. КҚБ орталығының (посттың) кемелермен радиобайланысы, сондай-ақ ағымдағы радиолокациялық ақпарат құжатталады. Жазбалар үш күн бойы сақталады. Егер авариялық оқиға мен авариялық жағдайлар орын алса, жазбалар тергеу жүргiзу аяқталғанға дейiн сақталады.
52. КҚБҚ іс-қимыл аймағында жүзу ережелерiне мыналар қосымшалар ретiнде кiредi:
1) КҚБ орталығы (посты) iс-қимылдары аймағының схемасы;
2) жұмыс арналары мен шақыру белгiлерiн қоса алғанда КҚБ орталығымен (постпен) кемелердiң байланысын ұйымдастыру схемасы;
3) КҚБҚ техникалық мүмкiндiктерi туралы капитанға ақпараты.

3. Кемелердiң портқа кiруi және порттан шығу тәртібі
§ 1. Жақындау туралы ақпарат

53. Кеменiң баратын портына жақындауы туралы ақпаратты мынадай жағдайда: кеме капитаны Қазақстан Республикасының теңiз портына келе жатқан кезде - порт диспетчерiне, порт капитанына және қажет болған кезде басқа мекенжайларға бередi.
54. Жақындау туралы ақпарат 48 сағат бұрын, екiншi рет 24 сағат бұрын беріледі және жақындап келгенге дейiн 4 сағат бұрын нақтыланады. Өту ұзақтығы кемiнде 48 сағат болғанда - жөнелту портынан шыққаннан кейiн 2 сағат шегiнде белгiленедi.
Балық аулау кәсiпшiлiк флоты кемелерiнiң капитандары кәсiптi бiтiру уақытын, сондай-ақ портқа жақындау уақытын 48 сағаттан кешiктiрмей хабарлайды.
55. Кеме порт акваториясында телеграфтық және телефондық радиостанциялардан басқа, ультрақысқа толқынды радиостанциялар мен спутниктік байланысы құралдарын пайдаланады.
56. Кеме капитаны (кеме иесi) жақындау туралы ақпаратта мынадай деректердi хабарлайды:
1) кеменiң атауын, оның туын, агент және иесiнiң атын;
2) жөнелту портын (соңғы кiрген порты, кәсiп жасау ауданы, бұрғылау қондырғысы және басқалары);
3) кеменiң ең үлкен ұзындығы;
4) кеменiң басымен және артымен шөгуiн;
5) экипаж мүшелері мен жолаушылар санын, егер болса, аурулардың санын;
6) жүк атауын, оның ерекше қасиеттерiн, фумиганттың атауын (егер жүк кемеде фумигацияға ұшыраса), жүктiң санын (массасын), жүктiң кемеде: палубада, твиндекте, трюмде (толассыз трюмдер бар болғанда - әрбiр люк бойынша) орналасуын, ұзын өлшемдi жүктердiң бiр орнының ұзындығы мен ауыр салмақта жүктердiң массасын (3 т жоғары), ал жүк тиеуге бара жатқан танкер үшiн - айлақ алдындағы балласт массасы мен балластан босату уақытын, бұрын әкелiнген жүктiң атауын;
7) жүк алушының атауын;
8) бункерге, тұщы суға, жабдықтарға қажеттiлiгiн;
9) қосымша техникалық және жөндеу операцияларын орындау қажеттiлiгiн, сондай-ақ мыналарға:
льялды, балластық, шаруашылық-фекальды ағынды суларды және қатты қоқысты тапсыру үшiн жинаушы кемеге;
тiркеп сүйрететiн кемелер мен тiркеп сүйреу қызметiне;
мұз жаруды қамтамасыз етуге;
лоцманға өтiнiм бередi.
57. Кеменiң барар мекенжайы өзгергенде капитан алғашқы баратын портқа берiлген өтiнiмдердi радиограммамен жояды.
58. Кеме капитаны өзiнiң жақындау туралы ақпаратында кеменiң жүк қондырғыларының (механизмдерiнiң) ақаулары туралы хабарлайды.
59. Порттың диспетчерлік қызметі кеменiң зәкiрде тұрған, арқандап байланатын орны мен тиеу-түсiру немесе басқа жұмыстардың орындау тәсiлi туралы кеменiң портқа келуiне дейiн 4 сағаттан кешiктiрмей кемеге хабарлайды.
60. Мұз жаруды қамтамасыз ету өтiнiмiнде кiру туралы ақпаратқа қосымша мыналар:
1) су сыйымдылығы;
2) бас қозғалтқыштың үлгiсi мен қуаты;
3) мұздық сыныпталуы (мұздық бекiтулердiң бар болуы мен санаты);
4) кеменiң мұздан алып өтуiне әсер ететiн техникалық жай-күй ерекшелiктерi;
5) есу винтiнiң материалы;
6) отын, су, азық-түлiктiң бар болуы және тәулiктiк шығысы хабарланады.
61. Кемелердің ең болмаса біреуі газ-тасушы, химия-тасушы, мұнай құю кемесі немесе өзінің шөгуімен ығысып қалған, жарылу қаупі бар жүкті таситын кеме, сондай-ақ сүйреткіш керуен болып табылса, олардың портқа/порттан бір мезгілдегі кіруге және шығуға тыйым салынады.

§ 2. Келудi рәсiмдеу

62. Кеменiң портқа келуi Порттың теңiз әкiмшiлiгiнде шекаралық, кедендiк, санитарлық және карантин талаптарын сақтай отырып келген сәтiнен бастап 24 сағат iшiнде ресiмделедi.
Кеменiң келуi жалпы декларация, кеме рөлi мен жолаушылар тiзiмi ұсынылуы бойынша ресiмделедi.
63. Шетел кемесiнiң капитаны портқа келген кезде қосымша мынадай құжаттарды:
1) ту көтерiп жүзу құқығы туралы куәлiктi (кеме патенті);
2) өлшем куәлiгiн;
3) жүк маркасы туралы халықаралық куәлiктi;
4) жолаушылар кемесiнiң қауiпсiздiгi туралы куәлiктi;
5) жүк кемесiнiң конструкциясы бойынша қауiпсiздiгi туралы куәлiктi;
6) жүк кемесiнiң жабдықталуы мен жарақтандыруы жөнiндегi қауiпсiздiк туралы куәлiктi;
7) жүк кемелерiнiң телеграф радиобайланысы жөнiндегi қауiпсiздiгi туралы куәлiктi;
8) жүк кемесiнiң телефон байланысы жөнiндегi қауiпсiздiгi туралы куәлiкті;
9) мұнаймен ластанудан келген залал үшiн азаматтық жауапкершiлiктi қамтамасыз ету жөнiндегi куәлiктi (2000 т артық мұнай таситын кемелер үшiн);
10) теңiздiң мұнаймен ластануын болдырмау туралы халықаралық куәлiгiн;
11) мұнай операцияларының журналын;
12) кеме қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн ең аз экипаж құрамы туралы куәлiктi;
13) алып қою туралы куәлiктi;
14) 1978 жылғы Теңiзшiлердi даярлау мен диплом беру және вахта жүргiзу туралы халықаралық конвенция талап ететін экипаж мүшелерiнде болатын дипломдар мен басқа бiлiктiлiк куәлiктерiн;
15) кеменің санитарлық куәлiгiн;
16) дератизация туралы куәлiктi;
17) дәрi егу туралы халықаралық куәлiктi;
18) теңiз санитарлық декларациясын;
19) жалпы декларацияны;
20) жүк декларациясын;
21) экипаждың жеке заттары туралы декларацияны ұсынады.
Капитан кеден мекемесiне тасылатын жүктерге бар коносаменттi және басқа құжаттарды ұсынады.
64. Егер уәкiлеттi орган немесе басқа бiлiктiлiк қоғамы олардың техникалық жай-күйiн бақылауға жауап беретiн қондырғылар немесе жабдықтар мен механизмдер сынып, бүлiнсе кеме капитаны портқа келген бойда осы жөнiнде жазбаша хабарлайды.
64-1. Порт құрылыстарының техникалық бейімсіздігіне және қауіпсіздік талаптарына байланысты кеменің портқа кіру мүмкіндігі болмаған кезде, порт капитанының жазбаша рұқсаты және шекаралық, кедендік бақылау және санитариялық-эпидемиологиялық қадағалау органдарының келісімі бойынша кеменің келуін ресімдеу порттың сыртқы рейдінде жүзеге асырылады.
Ескерту. Қағида 64-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 29.05.2013 № 534 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

§ 3. Шығуды ресiмдеу

65. Кеменiң рейске шығуын ресiмдеуді Порттың теңiз әкiмшiлiгi жүзеге асырады. Ресiмдеу кемеде уәкiлеттi орган немесе басқа бiлiктiлiк қоғамы берген кеменiң жарамды техникалық және теңiзде жүзу жай-күйiн растайтын құжаттары бар болған, сондай-ақ өрттен қорғау және санитарлық-карантиндiк бақылау тарапынан кедергi болмаған кезде ғана жүргiзiледi.
66. Кеменiң теңiзге шығу дайындығын Порттың теңiз әкiмшiлiгi тексередi.
67. Порттың капитаны кеменiң теңiз портынан шығуына мына жағдайларда:
1) кеме техникалық регламенттерде белгіленген қауіпсіздік талаптарына сәйкес келмесе;
2) тиеуге, жабдықтауға, экипажды жасақтауға қойылған талаптар бұзылғанда немесе кеменiң жүзу қауiпсiздiгiн, ондағы адамдардың өмiрi мен денсаулығына қатер төндiретiн басқа да кемшiлiктер, сондай-ақ теңiз ортасына залал келтiру қаупi болғанда;
3) кеме құжаттарына қойылатын талаптар бұзылғанда;
4) тиiстi мемлекеттiк органдар (кедендiк, шекаралық, санитарлық-карантиндiк, фитосанитариялық және өзге) ұйғарым бергенде;
5) Теңіз портының міндетті қызмет көрсеткені үшін ақы, төленбегенде рұқсат беруден бас тартады.
68. Кемелердi порттан шығуға дайындағанда тексеру кезiнде айқындалған барлық бұзушылықтар мен кемшiлiктер туралы Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң өкiлi инспекциялаушы адамдардың ескертулері және өкiмдері журналына жазба жазады және актi жасайды. Кеменiң шығуын ресiмдеу кезiнде Порттың теңiз әкiмшiлiгi өкiлiне ескертулер жойылғаны туралы белгiлер соғылған актiнің данасы ұсынылады.
69. Кеме капитаны теңiз портынан шығуды ресiмдеу үшiн Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң өкiлiне:
1) жалпы декларацияны немесе шығу құқығына өтiнiштi;
2) кемелiк рөлді;
3) экипаж мүшелерiнiң дипломдары мен бiлiктiлiк куәлiктерiн;
4) жолаушылар тiзiмiн;
5) теңiзге шығу туралы санитарлық-карантиндік қызметiнiң рұқсатын;
6) кеменiң порттан шығу құқығына өрттен қорғау куәлiгiн;
7) ауытқымаушылық есебiн;
8) жүзуге жарамдылығы туралы куәлiктi;
9) өлшем куәлiгiн;
10) жолаушы кемесiнiң қауiпсiздiгi туралы куәлiктi немесе жолаушы куәлігін;
11) жүк кемесiнiң конструкция бойынша қауiпсiздiгi туралы куәлiгiн, оның қосымшасын, ал танкер үшiн - оған толықтыруды;
12) жүк кемесiнiң жабдықтау мен жарақтандыру бойынша қауiпсiздiгi туралы куәлiгiн, ал танкер үшiн - оған толықтыруды;
13) жүк кемесiнiң телеграфтық радиобайланысы бойынша қауiпсiздiгi туралы куәлiгiн;
14) жүк кемесiнiң телефон радиобайланысы бойынша қауiпсiздiгi туралы куәлiгiн;
15) мұнаймен ластанудан келетiн залал үшiн азаматтық жауапкершiлiктi қамтамасыз ету жөнiндегi куәлiктi (2000 т артық мұнай тасымалдайтын кемелердің);
16) теңiздiң мұнаймен ластануын болдырмау туралы халықаралық куәлiгiн;
17) кеменiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн ең аз экипаж құрамы туралы куәлiгiн;
18) палубалық ауыр салмақты жүктердi қабылдау кезiнде - олардың кемесінде бекiтiлу есебiн немесе теңiз кемесiнде ауыр салмақты және iрi көлемдi жүктердi бекiтуде қолданылып жүрген техникалық шарттардың (ережелердiң) қолданыстағы үлгi схемаларына сәйкес бекiту туралы актiнi;
19) сусымалы жүктердi қабылдау кезiнде - технологиялық режимдер карталары (бұдан әрi - ТРК) және Үлгiлiк тиеу жоспары (бұдан әрi – ҮТЖ) немесе дымқылдығы мен табиғи еңiс бұрышы көрсетiлген жүк сертификатын;
20) жүк маркасы туралы халықаралық куәлiктi;
21) бiлiктiлiк куәлiгiн;
22) кеменiң конструкциясы мен жабдықтарының 1974 жылғы Теңiзде адам өмiрiн қорғау жөнiндегi халықаралық конвенция ережелерiнiң (СОЛАС - 74) 1981 жылғы 54-тарауының 11-2-түзетулерiнiң талаптарына сәйкестiгi туралы уәкiлеттi органның немесе өзге бiлiктiлiк қоғамының куәлiгiн;
23) шетел кемесiнiң капитаны шығуды ресiмдеу кезiнде Порттың теңiз әкiмшiлiгiне жалпы декларация мен конвенциялық құжатты ұсынады.
70. Тiркеп сүйретiлетiн кеменiң шығуы онда капитан басқаратын экипаж болған кезде осы Қағиданың 69-тармағына сәйкес ресiмделедi. Тiркеп сүйретiлетiн керуеннiң шығуын тiркеп сүйрететiн кеме капитаны ресiмдейдi.
Тiркеп сүйретiлетiн әскери емес кеменiң шығуын ресiмдеу кезiнде Порттың теңiз әкiмшiлiгiне мыналар:
1) теңiз тiркеп сүйреулерiнiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi нұсқаулық;
2) өту жоспары;
3) тiркеп сүйреу желiсiнiң сызбасы мен есебi ұсынылады.
Шектеулi жүзудегi кемелер мен объектiлердi теңiзде тiркеп сүйреу кезiнде конструкторлық бюро әзiрлеген және уәкiлеттi орган немесе өзге бiлiктi қоғам мақұлдаған конверттеу, әртүрлi конструкцияларды, тiркеп сүйреу қондырғысының бекiтпелерiн, корпусты нығайту жүйесiн және басқаларын ұсынады.
Тiркеп сүйреудi ресiмдеу кезiнде, сондай-ақ тiркеп сүйреушiнiң де тiркеп сүйретiлетiн кеменiң де теңiзде жүзу жай-күйiн тексеру актiсi тiркеп сүйретуге рұқсат етiлетiн жазбамен бiрге ұсынылады.
71. Егер кеме табиғи құбылыстар немесе авариялық-құтқару жұмыстарына қатысуға порт капитанының бұйрығы бойынша порттан шыққан болса, шығуды ресiмдеу талап етiлмейдi. Осындай кеменiң капитаны, егер мүмкiн болған жағдайда Порттың теңiз әкiмшiлiгiне өзiнiң қолында бар барлық құралдармен шығатыны туралы хабардар етедi.
72. Шығуға арналған рұқсат 24 сағат iшiнде күшiнде болады, ол телефон бойынша немесе ультрақысқа толқынды радиобайланыста берiледi.
73. Портта кеменi белгiленген мерзiмнен артық кiдiрген жағдайда кеме капитаны бұл туралы Порттың теңiз әкiмшiлiгiне хабарлайды және шығуды қайтадан ресiмдейдi.
74. Шығуды ресiмдеуден кейiн экипаж құрамында немесе кеменiң техникалық жай-күйiнде өзгерiстер болған жағдайда капитан бұл жөнiнде Порттың теңiз әкiмшiлiгiне хабарлайды және шығуды қайтадан ресiмдейдi.
74-1. Осы Қағиданың 64-1-тармағында көзделген жағдайларда, кеменің портқа кіру мүмкіндігі болмаған кезде кеменің шығуын ресімдеу порттың сыртқы рейдінде жүзеге асырылады.
Ескерту. Қағида 74-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 29.05.2013 № 534 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Қаулысымен.

4. Кемелердiң портта тұру тәртібі
§ 1. Кемелердiң рейдте тұруы

75. Егер портта КҚБҚ болмаса, кемелердi зәкiрге қою немесе тұру орнын өзгерту әрбiр жағдайда Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң рұқсатымен (нұсқауымен) орындалады, ол жөнiнде капитан порттың кезекшi диспетчерiне хабарлап отырады.
76. Кемелерде және өзге де жүзу құралдарында КҚАХЕ-72 ережесінде көзделгендерден басқа навигациялық белгi болып көрiнуi мүмкiн оттарды көтеруге рұқсат етiлмейдi.
77. Зәкiрде тұрған кемелер ультрақысқа толқынды радиобайланыста радиовахтаны атқарады, арнасы 16 (156,8 МГц).
78. Тәулiктiң қараңғы мезгiлiнде зәкiрде тұрған кемеде штаттық сыртқы жарықтандыру қосылады.
79. КҚАХЕ-72 көзделген оттар мен белгiлерден басқа артқы жағында зәкiрмен (верптермен) бекiтiлiп, рейдте тұрған кеме тәулiктiң қараңғы мезгiлiнде ақ от, ал күндiз кеменiң артқы жағында борт биiктiгiнiң жарымына дейiн зәкiр шынжырының қасында төмен түсiрiлген қызыл ту бекiтiледi.
80. Катерлер мен шлюпкаларды суға түсiру Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң рұқсатымен ғана жүргiзiледi.
Осы талап суға батқандарға көмек көрсету және авариялық-құтқару жұмыстарын орындау үшiн кемедегi жүзу құралдарын жедел пайдалану қажет болған жағдайға жатпайды.

§ 2. Айлақтарды кемелердi арқандап байлауға дайындау

81. Айлақ иесi кемелердiң кiруi мен шығуына айлақ дайындығын қамтамасыз етедi.
82. Айлақтарды дайындаған кезде:
1) кiретiн кеменi арқандап байлау үшiн айлақтың жеткiлiктi бос ұзындығы қамтамасыз етiледi;
2) қалыпты арқандап байлауға (арқаннан босатуға) кедергi болатын жүктер мен басқа заттардан айлақ кордоны босатылады;
3) арқандау (арқаннан босатуға) бойынша жұмыстар жүргiзiлетiн айлақтың кордон маңының бөлiгi мұз бен қардан тазартылады және барлық ұзындығы бойына құм шашылады;
4) Порт бастығы бекiткен сызба бойынша кордон маңының крандары шығарылады;
5) арқандап байлау айлағында барлық көлiк түрлерiнiң жұмыстары мен қозғалысы тоқтатылады;
6) тәулiктiң қараңғы уақытында айлақтың толық жарықтандыру жүйесi қосылады. Кеменiң арқандап байланатын орны, яғни форштевтiң тұрған жерiн айлақ иесiнiң өкiлi былай көрсетедi: күндiз - қызыл тумен, түнде - қызыл отпен.
83. Кеме капитаны арқандап байлауға дейiн порт диспетчерiнен немесе лоцманнан айлақтың жай-күйi, бос кiреберiс өлшемi туралы, айлаққа кiреберiстегi және оның бойындағы тереңдiк туралы ақпарат алады.

§ 3. Кемелердi арқандап байлау

84. Кеменi айлаққа арқандап байлау үшiн айлақ иесi осы Қағидаға 6-қосымшада көрсетілген есепті негізге алып саны кеменiң жалпы сыйымдылығына байланысты болатын арқандап байлаушыларды бөледi.
Кеменi айлақта тұрған кеме бортына арқандап байлау кезiнде соңғысы өз экипажының күшiмен өз бортының кранцты қорғалуын қамтамасыз етедi және кемеге лақтыратын арқан ұштарын қағып алады. Жағалаудағы арқан ұштарын қағып алуды айлақ иесi қамтамасыз етедi.
85. Шағын көлемді кеме айлаққа Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң және диспетчерiнiң рұқсатымен ғана арқандап байланады.

§ 4. Кемелердiң айлақта тұруы

86. Кемелердi айлақ жанында орналастыру порт диспетчерлері Порттың теңiз әкiмшiлiгi кезекші инспекторының келiсiмi бойынша, ал бортта жарылу қаупi бар немесе жеңiл тұтанатын жүктер болса порттың өртті қадағалау кезекші инспекторының келiсiмi бойынша жүзеге асырылады. Кемелер арасындағы қашықтық кемiнде 10 метр болады.
87. Кемелер мен порттық жүзбелi құралдарды өрт пирстерiне қоюға рұқсат етiлмейдi.
88. Айлақ жанында борты бортына тiрелiп (лагымен) тұратын кемелердiң жеткiлiктi саны әрбiр нақты жағдайда порт бойынша мiндеттi қаулылармен белгiленедi.
Осындай тұруға екі кеменің капитандары келіскен кезде өндірістік қажеттілік жағдайларында порт капитаны рұқсат береді.
89. Бункерден бункерге тiркеп сүйрейтiн кемелердi жіберу операцияларын қоспағанда, бiреуiнiң бортында жарылыс қаупі немесе жеңiл тұтанатын жүктерi бар, бiр-бiрiне лагымен арқандап байланған екi кеменiң тұруына рұқсат етiлмейдi.
90. Айлақ жанында арқандап байланған кеменiң капитаны су бетiнiң, айлақ пен су түбiнiң ластануы мен қоқыстануын болдырмау, сондай-ақ траптар ауданындағы жерлердi қар мен кiрден тұрақты тазалауды ұйымдастыру үшiн барлық шараларды қабылдайды.
91. Порт кемеде жиналған ластанған сулардың және тұрмыстық қалдықтардың кез келген түрін қабылдауды қамтамасыз етедi.
92. Қатты ажыратылған мұнай өнiмдерiнiң қалдықтары, майланған шүберектер, қоқыс, ұсақ ыдыстар, техникалық, тағам және басқа тұрмыстық қалдықтар өтiнiм бойынша кемеден порт ұсынған арнайы ыдыспен шығарылады.
93. Портта айлақ маңында тұрған кемеде салқындату суының құю шпигаттарын арнайы қалқандарымен жабу, ал борт сыртына шығарылатын пайдаланылған буларды қосымша құбырлармен суға жiберу қажет. Қалқандар кеме айлаққа келгенге дейiн орнатылады.
94. Айлаққа кемеден берiлетiн түскiштер мен траптар берік бекітіледі және тұтқалармен немесе леерлермен, басқыштар ауданында жiбi кемiнде 30 м болатын құтқару шеңберiмен жабдықталады.
Траптар мен басқыштар алаңшаларында адамдардың суға құлауын болдырмайтын қоршағыш торлар тартылады. Тәулiктiң қараңғы уақытында траптар (басқыштар) жарықтандырылады.
95. Кеме жөндеу зауытының капитаны жөнделетiн кемелер мен жүзу құралдарының қауiпсiз тұруын ұйымдастырады.
96. Айлақта тұрған кемеде тәулiктiң қараңғы уақытында сыртқы жарықтандыру, сондай-ақ КҚАХЕ-72 30-ережесіне сәйкес оттар қосылады.
Сұйық отыны бар танкер мен бункерлеушi, егер оның жүк танкерi жүк қалдығы мен газдан тазаланбаса, жоғарыда аталған оттардан басқа, бүкiл көкжиектен көрiнетiн, кемiнде 2 миль көрiну ұзақтығымен, неғұрлым көрiнетiн жердi бiр қызыл от, ал осы Қағиданың 4-қосымшасына сәйкес күндiз - Халықаралық сигналдар жинағы бойынша В (Браво) туын көтередi.
97. Айлақта тұрған кемеде оның мөлшерi мен ведомстволық тиесiлiгiне қарамастан басқыш алдында вахта (кезекшi) қойылады.
Вахталық қызмет Порттың теңiз әкiмшiлiгi телефондарының нөмiрлерiмен қамтамасыз етiледi.
98. Айлақта арқандалған кеме, егер абонентпен жағалаулық телефон желiсiмен байланысу мүмкiн болмаса, спутниктiк немесе ультрақысқа толқын радиобайланысын пайдаланады.
99. Бас қозғалтқыштардың, руль, зәкiр және арқанды қондырғылардың iстен шығуына байланысты кеме жұмыстары, сондай-ақ борт сыртында шлюпкадан немесе басқа жүзу құралдарынан iстелетiн жұмыстар тек порт капитанының жазбаша рұқсатымен орындалады.
100. Авариялық кемеге жақын тұрған немесе оның жанынан өтетiн кемелер адамдарды, кеменi, жүк және басқа мүлiктердi құтқару жөнiнде шаралар қабылдайды. Бұл іс-қимылдарды құтқару үйлестіруші орталығы, ал ондай болмаған жағдайда Порт теңiз әкiмшiлiгiнің кезекші инспекторы үйлестіреді.
101. Экипаждың оларда тұрақты болуы үшiн бейiмделмеген шағын көлемді кемелердiң иелерi кемелердiң тәулiк бойғы күзетi мен олардың тұрағын қадағалауды қамтамасыз етедi.
102. Жүк операциялары кезiнде кеменiң 5 ⁰ аспайтын бір жағына қисаюына рұқсат етіледі. Жүк жұмыстары әрбiр қайта тиеу тетіктері үшiн паспорт деректерiне сәйкес жел жылдамдығы артық болған кезде жүргiзiледi.
Айлақтың жанында тұратын кемелерге борттан тыс жүк крандарын, жебелерді, траптарды, шлюпбалкаларды және кемеде немесе айлақта жүк операцияларына кедергі жасайтын басқа да заттарды ұстауға тыйым салынады.

§ 5. Тұру орнын ауыстыру

103. Тұру орнын алдағы ауыстыру туралы кезекшi диспетчер кеме капитанына жұмыс уақытында, егер порттағы мiндеттi қаулыларда өзге мерзiмдер белгiленбесе 2 сағаттан кешiктiрмей хабарлайды.
104. Кеме орнын ауыстырған және басқа кеменiң бортына үстiнен арқандап байланған жағдайда, онда соңғы кеме бұл жөнiнде ауысу басталарға дейiн кемiнде 1 сағат бұрын ескертiледi.
105. Кеменi бiр айлақтан басқасына ауыстыру немесе оны айлақтан рейдтке апару кемеде капитан немесе кеме капитанының аға көмекшiсi болған кезде жүргiзiледi.
106. Айлақ бойы кеменi алдағы қайта тарту жағдайында, оған басқа кемеден әкелiнген арқандар, бұл жөнiнде басқа кеме капитанының вахта көмекшiсiне хабарланғаннан кейiн берiледi. Егер арқандарды беру кезiнде олар басқа кеме арқандарымен қыстырылып қалса, басқа кеменiң вахта қызметi өзiнiң байлау арқандарын осы уақытқа босатады.

§ 6. Дауыл кезiндегi iс-қимылдар

107. Порттың теңiз әкiмшiлiгi ауа райының күрт бұзылатыны туралы деректер алысымен порт акваториясындағы кеме иелерiнiң диспетчерлiк қызметiне және порт айлақтарында тұрған барлық кемелердiң капитандарына жедел хабарлайды.
108. Кеме капитаны дауыл туралы ескерту алған кезде немесе ауа райы нашарлауының анық белгiлерi болған кезде кеме қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiнде шаралар қабылдайды.
109. Порт капитаны дауыл туралы ескерту алысымен порттың диспетчерлiк қызметiне дауыл кезiнде порттан шығуы тиiс кемелердiң тiзiмiн, сондай-ақ портта қалатын кемелердiң қолайлы жабық жерлерде орналасуын ескере отырып, тұруға көшуiн хабарлайды. Бiр мезгiлде кеме капитандарына, Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң тиiстi құрылымдық бөлiмшелерiне және диспетчерлiк қызметке портта қалған кемелер мен жүзу құралдарының қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiнде қажеттi iс-шаралар жүргiзу туралы нұсқаулар бередi.

§ 7. Қыстау және портта қазықта тұру

110. Кеме иесiнiң немесе кеме капитанының өтiнiшi бойынша кеменiң қысқы тұру, жөндеуге немесе қазықта тұру мүмкiндiгi туралы шешiмдi әрбiр жағдайда порт басшысы қабылдайды, онда әрбiр кеме бойынша мыналар көрсетiледi:
1) үлгiсi, атауы, тiркеу нөмiрi, ұзындығы, енi және шөгуi;
2) тiркелген порты;
3) портта қалаған тұру орны;
4) капитанның немесе жауапты адамның тегi;
5) кемеде қыстап қалатын экипаж мүшелерiнiң немесе кемеде тұратын күзетшiнiң тектерi;
6) команданың (күзетшiлердiң) вахта қызметiн жүргiзу тәртiбi мен кезекшiлiк кестесi;
7) кеме иесi мен капитанның мекенжайлары;
8) кемелердi орналастыру сызбасы.
Өтiнiшке кемеде өртке қарсы iс-шаралар жүргiзiлгенi туралы порттың өрт сөндiру күзетiнiң қорытындысы қоса берiледi.
Бiрнеше кемелер қыстаған кезде кеме иесi керуен қалыптастырады, керуеннiң барлық кемелерiнiң тұру қауiпсiздiгiне жауапты керуен капитанын тағайындайды.
111. Кеме капитаны қыстау портынан шыққан жағдайда, ол жоқ кезеңде кемеге және экипажға жауапты адам туралы порт капитанын хабардар етедi.
112. Қыстауға қойылған кемелерде кеме иесi әзiрлеген, бекiткен және Порттың теңiз әкiмшiлiгiмен келiсiлген кеменiң тұрақта тұруы кезеңiнде кеме қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету бойынша iс-шаралар жоспары болады.
113. Құйылма кемелерiн тұраққа қою алдында танкiлер мен сорғы бөлiмшелерiн толық тазалау және газдарынан желдету орындалады.
114. Қыстайтын кемеде сұйық отын қоры порттың өрттен сақтандыру күзетiнің рұқсатымен ғана қалдырылады.
115. Тұру кезiнде кемелер порттың өрттен сақтандыру күзетiмен және Порттың теңiз әкiмшiлiгiмен байланыспен қамтамасыз етiледi.

5. Кемелер жүзген және тұрған кезде порт акваториясындағы құрылыстардың қауiпсiздiгi және сақталуы

116. Порт айлағында бұрмалармен жұмыс iстеуге рұқсат етiлмейдi. Теңiзге шығар алдында қозғалтқышты дайындау кезiнде сақтық шараларын сақтай отырып, бұрманы қысқа уақытқа бұруға рұқсат етiледi.
117. Катерлерден, шлюпкалардан және салдардан:
1) кеме қатынасы фарватерлерiнде және арналарда;
2) кемелер жүзуi мен тұруына арналған рейдтер мен плестерде;
3) өнеркәсiп кәсiпорындарының айдыны шегiнде, порттың жүк аудандары мен күзет айлақтарында балық аулауға рұқсат етiлмейдi.
Сонымен қатар кемелер тұруға арналған айлақтардан, пристандардан және басқа құрылыстардан балық аулау жүргiзiлмейдi.
118. Өнеркәсiптiк балық аулауға арналған балық аулау жарақтарын қою орны және оларды қалқымалы ескерту белгiлерiмен қоршау порт капитанымен келiсiледi.
119. Навигациялық жабдықтардың жағалаудағы және жүзбелi құралдары навигация кезiнде оларды ауыстырған кезде алынады (сөндiрiледi).
120. Порт капитанының және навигациялық жабдық құралдары иелiгiндегi ұйымының рұқсатынсыз портқа (арнаға) кiреберiстерде және портта:
1) қандай да бiр навигациялық жабдық құралдарын орнатуға;
2) жарық шығару жағалаулық және жүзбелi навигациялық жабдық құралдарының iс-қимылы аймағында қандай да бiр оттарды орнатуға;
3) тарту және порт навигациялық белгiлерiнiң iс-қимылы аймағында жүк жинап қоюға;
4) навигациялық жабдық құралдарының көрiнуiн нашарлатуы мүмкiн кез келген құрылыстар салуға рұқсат етiлмейдi.
121. Навигациялық жабдық құралдарының көрiнуiн жабатын өсiп тұрған ағаштар мен бұтақтар мерзімділікпен шабылуға жатады.
122. Портта көпiр, әуе кабельдерi өткелдерiн, байланыс және электр беру желiлерiн орнату және салу, құбырларды салу және басқа жұмыстар, сондай-ақ радиожүйе салу Порттың теңiз әкiмшiлiгiмен келiсiм бойынша жүргiзiледi.
123. Жүзбелi маяктарға, буйларға және басқа жүзбелi навигациялық жабдық құралдарына жақындауға және арқанмен байлануға рұқсат етiлмейдi.
124. Навигациялық жабдық құралдарының бүлiнгенiн немесе штаттық орнынан ауысқанын байқаған адамдар бұл жөнiнде Порттың теңiз әкiмшiлiгiне хабарлайды.
125. Электр желiсiне, телефон жүйесiне, сондай-ақ порттың су немесе жылу беру жүйесiне қосу Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң рұқсатымен жүзеге асырылады.
126. Жөндеу үшiн және басқа қажеттiлiктер бойынша айлақтарға немесе жағалауға кез келген жүзбелi құралдарын шығару және орнату Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң рұқсатымен жүргiзiледi.
127. Порттың және порт маңының аймағы аумағында ғимараттарға, қоймаларға, құрылыстар мен қондырғыларға иелiк ететiн немесе оларды өзге де заңды негiзде пайдалатын ұйымдар оларды және оларға жапсарлас аумақты Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң, порттың өрт сөндiру өрт күзетiнiң және санитарлық-карантин қызметiнiң талаптарына сәйкес жай-күйде ұстауды қамтамасыз етедi.
128. Порттағы кемелерде сырлау жұмыстарын жүргiзу Порттың теңiз әкiмшiлiгiнiң келiсiмi бойынша орындалады.
129. Портта өрт қауiпсiздiгi арнайы ережелермен реттеледi.
130. Портта өрт қауiпсiздiгiн қамтамасыз ету жөнiндегi өрт-техникалық қызметi (инспекциясы) өкiлдерiнiң талаптарын барлық кемелер мен жағалаудағы ұйымдар орындайды.
131. Басқа кемеден немесе порттан өрттi байқаған кеме дабыл сигналын бередi, ол туралы порттың өрт сөндiру қызметiне және Порттың теңiз әкiмшiлiгiне жедел хабарлайды және өрт сөндiрудi басқаруды жүзеге асыратын адамның нұсқауы бойынша өрт сөндiруге қатысады.
132. Портта немесе кемеде шыққан өрттi сөндiру үшiн Порттың теңiз әкiмшiлiгi порттағы адамдарды немесе кез келген ұйымдар мен кемелердiң өрт сөндiру құралдарын қатыстырады.
133. Портта қандай да бiр объектiде шыққан өрттi сөндiруге порттың (қаланың) өрт сөндiру командасы келгенге дейiн адамдарды және материалдық құндылықтарды эвакуациялауға басшылық етудi авариялық объектiнiң бастығы жүзеге асырады.
134. Өрт болған жерге өрт сөндiру күзеті өкiлдерi келгенде өрт сөндiрудi басқаруды аға өрт сөндiру бастығы өзiне алады. Өрт сөндiрудi басқарған авариялық объектiнiң бастығы оған өрт көзi, оны жою жөнiнде қабылданған шаралар, сондай-ақ үй-жайлардағы өрт сөндiрумен айналысқан адамдардың саны туралы барлық қажеттi мәлiметтердi хабарлайды.
135. Кемеде өрт шыққан кезде өрт сөндiру кеме экипаждары мен жағалаудағы өрт сөндiру күзетi бөлiмшелерiнiң өзара әрекетiмен ұйымдастырылады.
136. Порттың барлық ғимараттарына, құрылыстарына және объектiлерiне еркiн кiру қамтамасыз етiледi. Кiрме жолдардың қоқыстануына және оны қоймалау мақсаты үшін пайдалануға жол берілмейді.
137. Кемелер тұрған жерлердегi пристер мен айлақтар халықаралық үлгiдегi "жағалау" жарамды өтпелi жалғағыштармен жабдықталады, олар оған өрт туындаған жағдайда су беру үшiн халықаралық үлгiдегi "кеме" кемелiк өтпелi жалғағышты қосуға мүмкiндiк бередi.
138. Кемелер мұнай айлақтары ауданында және танкерлер тұратын жерлерде тұрған кезде ұшқын сөндiргiш қорғанышпен қамтамасыз етiледi.
139. Өрт қаупi бар жүктермен операциялар орындайтын кемелер тұрағына 100 метрден жақын жерде от қолдануға және ашық от жағуға байланысты жұмыстар жүргiзуге рұқсат етiлмейдi.
140. Бункерлейтiн немесе бункерленетiн кемеде өртке қарсы iс-шаралары жүргiзiлмеген жағдайда, сұйық отыны бар кеменi бункерлеуге рұқсат етiлмейдi.
141. Найзағай болған кезде құйылма және ыдыстағы мұнай өнiмдерiн тиеп-түсiру жүргiзiлмейдi. Найзағай болған кезде танкерлер мен газ өткiзу құбырлары жабылады.
142. Танкердi тiркеп сүйреген кезде тiркеп сүйрететiн кемедегi өртке қарсы сақтық режимi тiркеп сүйретiлетiн кемедегiдей сақталады.
143. Өздiгiнен жүрмейтiн мұнай құю баржасынан мұнай базасына немесе кемеге мұнай өнiмдерiн құйған кезде осы баржаға жақын жерде оны (кеме) мұнай базасынан дереу әкетуге дайын тiркеп сүйрейтiн кеме тұрады.
144. Портта құрылыс және өзге жұмыстарды жүргiзген, олар туралы мәлiметтер басшылық құжаттар мен карталарда көрсетiлетін қажет ұйымдар мен адамдар порт капитанына навигациялық әдiстемелердi кейіннен түзету үшiн қажеттi материалдар ұсынады.
145. Жұмыс ауданындағы навигациялық қоршауды осы жұмыстарды жүргiзуге мүдделi, тапсырыс берушi ұйымның есебiнен портта навигациялық жағдайды қамтамасыз ететiн ұйым жүргiзедi.
146. Порт капитаны теңiзде жүзушiлердi уақтылы хабардар ету үшiн навигациялық жағдайдың өзгергенi туралы Қазақстан Республиканың Гидрографиялық қызметiнiң жергiлiктi органдарына хабарлайды.
147. Гидротехникалық құрылысқа зақым келтірген кеме капитаны бұл тұрақ туралы Порттың теңiз әкiмшiлiгiне жедел хабарлайды.
148. Портта сүңгуiр жұмыстары тәуліктің күндізгі уақытында және капитанның рұқсатымен ғана жүргiзiледi.
149. Сүңгуiр жұмыстарын жүргiзетiн орыннан өткен кезде барлық кемелер, катерлер мен шлюпкалар күнi алдын ала рұқсат етілетін шекке дейін жылдамдықты азайтады және аса сақтықты сақтайды.
Сүңгуiр жұмыстары жүргiзiлетiн жерде зәкiр тастауға рұқсат етiлмейдi.
150. Порттағы сүңгуiр жұмыстары жүргiзiлетiн ауданда кемелердi қайта орналастыру жағдайында кезекшi диспетчер сүңгуiр жұмыстарымен айналысқан кемені ол туралы 1 сағаттан кешiктiрмей ескертедi.

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасына 1-қосымша

Түзетулердi есепке алу парағы

Кiтап теңiзде жүзушiлерге хабарлама бойынша қазiргi заманғы деңгейге келтiрiлген		Орындаушының қолы мен түзету жасалған күн
Теңiзде жүзушiлерге хабарламаның атауы мен шығу нөмiрi	Теңiзде жүзушiлерге хабарламаны шығару күнi

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасына 2-қосымша

Портқа кемелердiң кiруi мен порттан шығуын реттейтiн сигналдар

Сигнал №	Сигнал түрi		Сигнал мәнi
	Күндiз	Түнде
1.	Бiрiнiң үстiне бiрi орналасқан үш қара шар	Бiрiнiң үстiне бiрi орналасқан үш қызыл от	Айтарлықтай оқиғалар жағдайында (мысалы фарватердiң жабылуы және т.б.) кiруге мүлдем тыйым салынады
2.	Екi қара шар арасында төбесі жоғары қарай тiгiнен орналасқан қара конус	Тiгiнен қызыл оттар арасында орналасқан ақ от	Портты пайдаланудың қалыпты жағдайлары кезiнде кiруге тыйым салу (мысалы фарватерге порттан шығатын кемелерге ғана рұқсат етiледi)
3.	Төбесі төменге қараған конус, оның астында ұшы жоғары қараған қара конус, осы конустың астында қара шар	Жоғарыдан төмен тiгiнен: жасыл от, ақ от, қызыл от	Портты пайдаланудың қалыпты жағдайлары кезiнде кiруге және шығуға тыйым салу (мысалы, жер қазу керуенiнiң, кабель кемесiнiң жұмысы кезiнде және т.б.)
4.	Төбесі төменге тiгiнен қараған қара конустар арасындағы төбесі жоғары қараған қара конус	Жоғарыдан төмен тiгiнен: жасылот, ақ от, жасыл от	Портты пайдаланудың қалыпты жағдайлары кезiнде кiруге тыйым салу (мысалы, фарватерге портқа кiретiн кемелер ғана жiберiледi)
5.	Тiгiнен жоғары қараған ортасында қара шары бар екi қара цилиндр	Ортасында қызыл оты бар екi ақ от	Гавандар мен рейдтер бойынша шағын өлшемдi корабльдермен, катерлермен және шлюпкалармен қозғалуға тыйым салынады

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасына 3-қосымша

Брандвахталық посттар мен корабльдердiң сигналдары

Корабльдердiң, брандвахталардың немесе жағалаудағы постылардың кемелерге жүзу режимi туралы хабарлау жүзеге асырылатын айырмашылық белгiлерi мыналар болып табылады:
күндiз - үшбұрышты көк ту;
түнде - гафельде көтерiлетiн, тiгiнен орналасқан үш көк от.
Егер осы ауданға кiру немесе онда жүзу тоқтатылған жағдайда, корабль, брандвахта немесе жағалаудағы пост жоғарыда аталған айырмашылық белгiлерiне қосымша мыналар көтерiледi:
күндiз - тiгiнен орналасқан үш қара шар;
түнде - тiгiнен орналасқан үш қызыл от.

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасына 4-қосымша

Мұзжарғыштар мен алып өткiзiлетiн кемелер арасындағы байланыс үшiн қолданылатын халықаралық сигналдар

Сигнал нөмiрi	Сигнал	Сигнал мәнi
		мұзжарғыштан	өткiзiлетiн кемеден (лерден)
1	2	3	4
1	А (Альфа) . –	Алға жүрiңiз (мұз арнасы бойынша жүрiңiз)	Мен алға жүремiн (мұз арнасы бойынша жүремін)
2	G (Гольф) - - .	Мен алға жүремiн, соңымнан жүрiңiз	Мен алға жүремiн, соңыңнан жүремiн
3	J (Джулиэт) - - -	Соңымнан жүрмеңiз (мұз арнасы бойынша жүрiңiз)	Мен соңынан жүрмеймiн (мұз арнасы бойынша жүремiн)
4	Р (Папа) . - - .	Жүрiстi азайтыңыз	Мен жүрiстi азайтамын
5	N (Новэмбер) - .	Қозғағышты тоқтатыңыз	Мен қозғағышты тоқтатамын
6	Н (Хотел) ....	Қозғағышқа керi жүрiс берiңiз	Қозғағышқа керi жүрiс беремiн
7	L (Лима) . - ..	Кеменi дереу тоқтатыңыз	Мен кеменi тоқтатамын
8	4 (Картэфоур) .... -	Тоқта.Мен мұзда тұрып қалдым	Тоқта. Мен мұзда тұрып қалдым
9	Q (Кэбэк) - - . -	Кемелер арасындағы қашықтықты қысқартыңыз	Мен қашықтықты қысқартамын
10	В (Браво) - ...	Кемелер арасындағы қашықтықты ұлғайтыңыз	Мен қашықтықты ұлғайтамын
11	5 (Пантафайв) .....	Назар аударыңыз	Назар аударыңыз
1	2	3	4
12	Y (Янки)	Тiркеп сүйреудi қабылдауға (жіберуге) дайындалыңыз	Тiркеп сүйреудi қабылдауға (жіберуге) дайынмын

Ескертпе:
4. Дыбыстық немесе жарықтық құралдармен К (Кило) (- . -) сигналын кемелерге радиосигналдарға үздiксiз бақылау жүргiзу мiндетiн еске алу үшiн мұзжарғыш пайдалануы мүмкiн.
2. Егер бiр кемеден көп алып өтiлетiн болса, онда кемелер арасындағы қашықтық мүмкіндігінше тұрақты ұсталады: ол үшiн өз кемеңнiң және алда келе жатқан кеменiң жылдамдығын бақылау қажет. Егер өз кемеңнiң жылдамдығы азайған болса, онда артта келе жатқан кемеге назар аудару сигналын беру қажет.
3. Осы сигналдарды пайдалану Кемелердiң теңiзде соқтығысуының алдын алу халықаралық ережелерiн орындаудан ешқандай кеменi босатпайды.
4. Мұзжарғыштан берiлген (.. -..) сигналы "Алға жылжуды тоқтатыңыз" дегендi бiлдiредi және мұзжарғыштың алдындағы және оған жақындаған немесе алыстаған мұздық арнадағы кемеге ғана берiледi. Кемеден мұзжарғышқа берiлген осы бiр (.. -..) сигнал "Мен алға жүрудi тоқтаттым" дегендi бiлдiредi. Көрсетiлген сигнал радио арқылы берiлмейдi.

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасына 5-қосымша

Мұз операциялары үдерiсiне пайдаланылуы мүмкiн қосымша сигналдар

№	Сигнал	Сигнал мәнi
1	* Е (Эко).	Мен бағытымды оңға өзгертемiн
2	* I (Индиа)..	Мен өз бағытымды солға өзгертемiн
3	* S (Сиэра) ...	Менiң қозғағыштарым керi жүрiске жұмыс iстейдi
4	*М (Майк) --	Менiң кемем тоқтатылды және суға қатысты жүрiсi жоқ

Ескертпе: Жұлдызшамен (*) белгiленген сигналдар, оларды дыбыс ретiнде бергенде Кемелердiң теңiзде соқтығысуының алдын алу халықаралық ережелерiне сәйкес қана қолданылуы мүмкiн.
Мұзжарғыш пен өткiзiлетiн кемелер алмасатын бiр әрiптi сигналдар осы кестеде аталған мәндi бiлдiредi және тек дыбыс пен көру сигналдары арқылы немесе радио арқылы берiлуi тиiс. Мұздан өткiзу кезiнде жоғарыдағы бiр әрiптi сигналдардан басқа қосымша екi әрiптi сигналдар да қолданылуы мүмкiн:
(Уиски Майк) - Мұздан өткiзу қазiр басталды. Мұзжарғыштар мен өткiзiлетiн кемелер арасындағы байланыс үшiн арнайы сигналдарды пайдаланыңыздар және дыбыс, көру және радиосигналдарды бақылауды үздiксiз жүргiзiңiздер.
(Уиски Оска) жүрiңiз - Мұздан өткiзу аяқталды. Алған бағытыңызға жүрiңiз.

Қазақстан Республикасының теңiз порттарында және оларға кiреберiстерде кемелердiң жүзу және тұрақта тұру қағидасына 6-қосымша

Кеменi айлаққа арқандап байлау үшiн арқандап байлаушылардың қажетті саны

№	Кеме сыйымдылығы (тiркелiмдiк тоннамен)	Арқандап байлаушылар саны
1	300 дейiн	1
2	300-ден 1500 дейiн	2
3	1500-ден 2500 дейiн	3
4	2500-ден 5000 дейiн	4
5	5000-нан 10000 дейiн	6
6	10000-нан 20000 дейiн	8
7	20000 артық	10