О внесении изменений в постановление Правительства Республики Казахстан от 15 августа 2001 года № 1064 "О генеральном плане города Астаны"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 30 июля 2011 года № 884. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 января 2024 года № 33.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 25.01.2024 № 33.

В целях обеспечения комплексного развития столицы Республики Казахстан Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

1. Внести в постановление Правительства Республики Казахстан от 15 августа 2001 года № 1064 "О генеральном плане города Астаны" следующие изменения:

1) пункт 1 изложить в следующей редакции:

"1. Утвердить одобренный маслихатом города Астаны проект генерального плана города Астаны согласно приложению";

2) приложение к указанному постановлению изложить в новой редакции согласно приложению к настоящему постановлению.

2. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Приложение к постановлению Правительства Республики Казахстан от 30 июля 2011 года № 884 Утвержден постановлением Правительства Республики Казахстан от 15 августа 2001 года № 1064

Генеральный план города Астаны
1. Назначение Генерального плана

Генеральный план города Астаны (далее - Генеральный план) является основным документом планирования градостроительного развития города Астаны в целях создания благоприятной среды жизнедеятельности и устойчивого развития города, обеспечения экологической безопасности, сохранения природы и культурного наследия.

Генеральный план является основой для разработки:

проектов детальной планировки и застройки города;

перспективных и первоочередных программ;

схем развития инженерной и транспортной инфраструктуры города;

сохранения, развития и благоустройства территорий пригородного комплекса;

реконструкции жилых и реорганизации производственных территорий;

развития общественных, деловых и культурных центров;

плана развития объектов туризма и отдыха;

комплексного благоустройства и эстетической организации городской среды;

разработки и реализации градостроительных планов развития территорий административных районов и других территориальных единиц города Астаны.

Главная цель Генерального плана развития города Астаны - проведение комплекса градостроительных мероприятий, направленных на создание экологически благоприятной, безопасной и социально удобной жизненной среды.

Основная архитектурно-градостроительная идея Генерального плана заключается в формировании выразительного облика города Астаны, как комфортного для жизни города, одного из центров сотрудничества и взаимодействия стран Евразийского континента.

Генеральным планом определена численность населения города Астаны на расчетный срок в количестве 1 220 тыс. человек на территории города площадью 71014,0 га или 17,2 чел/га. При этом застроенная территория составит 46,4 %, включая зеленое строительство, а незастроенная территория - 53,6 %.

2. Основные направления социально-экономического развития
2.1. Демография

Динамика демографических процессов в перспективе до 2030 года будет определяться взаимодействием всей совокупности факторов общественного развития как традиционных, давно сложившихся, так и новых, формирующихся в ходе нарастающих социально-экономических изменений и преобразований в жизни общества.

Характер демографического развития города Астаны будет определяться естественным и миграционным движением населения, масштабы и направленность которых будут зависеть от результатов социально-экономических преобразований:

развития экономического потенциала города;

развития рынка жилья;

занятости и уровня оплаты труда;

государственной и городской социальной политики и других факторов.

Прогноз перспективной численности населения города Астаны основывается на изменении административного статуса города - новой столицы страны, на ее геополитической роли в дальнейшем демографическом развитии Республики Казахстан. Передислокация столицы из города Алматы в город Астану оказала положительное влияние на рынок труда, что в свою очередь благотворно отразилось на все составляющие демографической ситуации - рост рождаемости, снижение смертности, позитивные изменения в возрастной структуре.

Варианты прогноза перспективной численности населения рассчитаны несколькими методами:

по демографическому методу;

на основе естественного движения населения;

по методу экстраполяции;

на основе демографической емкости территории;

на основе сложившегося постоянного темпа прироста на все периоды развития города.

Прогнозируемая численность населения города Астаны на период до 2030 года определяется устойчивыми и инерционными демографическими тенденциями в городе, в пригородной зоне и в целом по Республике Казахстан.

Сопоставление показателей численности населения на расчетный срок, полученных различными методами, показывает, что эта величина варьируется в пределах 963,0-1985,0 тыс. человек.

Наиболее вероятная ориентировочная численность населения города Астаны находится в середине интервала между крайними показателями 1200,0-1300,0 тыс. человек. В основу разработки Генерального плана положена численность населения на 2030 год 1220,0 тыс. человек. Прогнозная численность по периодам развития города принята: 2015 год - 855,0 тыс. человек, 2020 год - 991,0 тыс. человек.

Расчетные показатели занятого населения предполагают его рост к 2030 году до 647,3 тыс. человек, против 347,2 тыс. человек в 2009 году.

Основная цель социального и градостроительного развития города - это создание социально-психологического комфорта и высокого средового уровня проживания населения на рассматриваемой территории.

2.2. Жилищно-гражданское строительство

В перспективе среди всей совокупности социальных вопросов центральное место отводится жилищной проблеме, что определяется объективным назначением жилища, как важнейшего элемента материальных условий жизни населения, основного звена социальной инфраструктуры. Жилищные условия не определяют благосостояние населения, но в значительной мере создают структуру и систему приоритетов остальных потребностей человека.

Для решения задач жилищного строительства необходимо, чтобы жилищная политика стала одним из приоритетных направлений социального развития.

Основные направления комплексного формирования жилой среды предусматривают доведение средней обеспеченности жильем до 30 кв. м. на 1 человека к 2030 году, с одновременным увеличением всего жилищного фонда до 37,2 млн. кв. м.

Строительство будет осуществляться:

на свободных территориях - 8,9 тыс. га;

на реконструируемых территориях со сносом ветхого жилья и уплотнения существующей застройки - 2,7 тыс. га.

Доля индивидуального жилищного строительства составляет за весь период 19,4 % от общего объема строительства жилья.

Приоритетными программами реконструкции и развития жилых территорий города Астаны являются:

реконструкция районов низкоплотной существующей застройки в структурных частях города с высокой интенсивностью использования примагистральных территорий, центрального планировочного района, городских общественных узлов и других;

завершение застройки незаконченных объектов строительства и формирования жилых комплексов на свободных городских территориях за пределами сложившейся застройки;

поэтапная реконструкция районов массового строительства (застройка 60-80-х годов и последующих периодов), включающая капитальный ремонт, перепланировку, снос амортизированного фонда и новое строительство комфортного жилья в объеме 1,0 млн. кв. м. общей площади высотных зданий (18 и более этажей) с комплексным благоустройством;

архитектурно-пространственное завершение и формирование системы общественных зон и центров в этих районах.

Генеральным планом предусматривается развитие социальной сферы с учетом новых социально-экономических и градостроительных условий в направлении достижения нормативных показателей обеспеченности учреждениями социально-гарантированного минимума обслуживания и нормативных показателей развития объектов городского значения к 2030 году. При этом предполагается ввод социальной сферы за счет нового строительства объектов обслуживания общей площадью - 16,8 млн. кв. м. с доведением величины фонда обслуживания города до 23,8 млн. кв. м. общей площади.

2.3. Экономическая деятельность

Перенос столицы в город Астану резко изменил структуру экономической деятельности города. Если раньше основными отраслями специализации являлись промышленность и транспорт, то теперь главную роль играют столичные функции:

государственное управление;

научный и образовательный комплекс;

культура, здравоохранение, спорт республиканского значения.

Наряду с этим большое значение имеют: транспортно-коммуникационный комплекс и промышленность, обслуживающая в основном, нужды населения города и малое предпринимательство.

Для достижения главной цели генерального плана определены следующие стратегические направления развития:

развитие отраслей промышленности;

развитие транспортно-логистического центра;

развитие малого и среднего бизнеса;

развитие объектов прикладного научно-образовательного и высшего образования;

развитие туризма и спорта.

Осуществление реструктуризации отраслей сферы материального производства предлагается в пользу наукоемких и ресурсосберегающих технологий.

Прогнозируется сохранение городом Астана статуса города республиканского значения и предполагается интенсивное развитие научно-технического, образовательного, культурного, социального, производственного и инфраструктурного потенциалов, сети институтов рыночной инфраструктуры республиканского и международного значения.

Планируется дальнейшее эффективное сочетание и взаимодействие государственного и частного секторов экономики.

Генеральным планом предлагается реорганизация производственных территорий, с целью повышения их экологической безопасности и более эффективного использования градостроительный потенциал этих территорий в интересах развития города.

2.4. Туристская инфраструктура города

Необходима разработка комплексной программы развития рекреационной инфраструктуры для обслуживания новой отрасли экономической деятельности города - туризма, которая должна использовать потенциал уникального архитектурно-градостроительного, историко-культурного наследия и природного окружения города Астаны, и решить как организационно-технические вопросы развития туристической отрасли, так и вопросы сохранения, реставрации и воссоздания исторического наследия и природного потенциала.

Создание комплексной инфраструктуры туризма, предполагает:

развитие туристического комплекса города Астаны как узловой системы туризма части северного ответвления великого "Шелкового пути" на территории Республики Казахстан и центрально-азиатского региона;

формирование системы туристических зон города, объединенных пешеходными маршрутами. Сосредоточение в пределах таких зон объектов показа и посещения, обеспечение местами размещения туристов и их обслуживания и досуга туристическими учреждениями, объединение туристических зон системой транспортных маршрутов;

развитие объектов туристического показа и посещения, в том числе увеличение пропускной способности объектов досуга и развлечений, спортивно-зрелищных и оздоровительных комплексов, строительство международного туристического центра, центров конгрессов, выставок, ярмарок;

развитие гостиничной сети, сети объектов торгово-бытового и информационного обслуживания, туристических бюро и транспортных агентств;

развитие системы транспортного туристического обслуживания в международном аэропорту, на железнодорожном вокзале, развитие парка и предприятий обслуживания специального автотранспорта и проката автомобилей, увеличение емкости автостоянок в туристических зонах.

3. Цели градостроительного развития

Главная цель градостроительного развития города Астаны - это устойчивое развитие города и формирование благоприятной среды жизнедеятельности для настоящего и будущих поколений города.

Достижение этой цели в генеральном плане характеризуют:

создание регионального центра экономического, политического, духовного и культурного сотрудничества и взаимодействия стран Евразийского континента;

комплексность в строительстве объектов социального, производственного и жилищно-гражданского назначения, включая вопросы реконструкции территории и формирование удобной жилой среды;

надежность, безопасность и доступность транспортной и инженерной инфраструктур города;

экологическая безопасность городской среды и устойчивость городского и пригородного природного комплекса;

формирование новой столицы Республики Казахстан, как города 21 века, города-оазиса в знойной степи Сарыарка, достойного войти в число 30 самых красивых городов мира;

архитектурный облик города Астаны, который отличается выразительностью, новаторством, сохранением и развитием самобытных черт и комфорта национального зодчества, пространственным единством, художественным совершенством, гармонией и многообразием средового пространства;

эффективность использования производственных территорий;

развитость и доступность системы городских общественных центров.

Достижение указанных целей должно осуществляться путем реорганизации и благоустройства территории города Астаны, реконструкции существующей застройки, повышения качественных характеристик среды жизнедеятельности населения.

3.1. Экологические требования

Градостроительные мероприятия по улучшению экологической обстановки в генеральном плане носят комплексный характер и связаны с установлением экологически обоснованного зонирования территории, реконструкцией и развитием инженерной инфраструктуры, оптимизацией транспортной инфраструктуры, обеспечением соответствия территорий требованиям экологической безопасности, охраны окружающей среды и санитарных норм:

упорядочение планировки территорий промышленных предприятий с благоустройством всей промышленной зоны города и проведением на предприятиях комплекса природоохранных мероприятий;

мероприятия по снижению уровня загрязнения атмосферы от промышленных предприятий, совершенствование технологического оборудования;

мероприятия по охране водных ресурсов на территории города и пригородной зоне;

строительство новых и расширение существующих улично-транспортных магистралей, мостов, транспортных развязок, реконструкция и ремонт улично-дорожной сети. Увеличение общегородских магистральных улиц непрерывного движения и с ускоренным движением по принципу "зеленой волны" позволят разгрузить транспортные потоки на улицах города, существенно снизить вероятность заторов и работу двигателей на холостых оборотах, и как следствие, снижение концентрации выхлопных автомобильных газов в атмосферу;

увеличение в общественном транспорте доли электрифицированного скоростного транспорта и возможность внедрения альтернативных видов транспорта: легко-рельсового транспорта, системы скоростного автобуса;

проведение мероприятий по сохранению и развитию системы природных озелененных территорий путем создания новых парковых зон, скверов, бульваров и аллей;

предусматривается вывод жилого фонда из санитарно-защитных зон;

предусматривается вывод из селитебной зоны производственных зданий с грязной технологией (первого и второго класса опасности) в промышленную зону или в пригородную зону;

полная переработка и обезвреживание производственных и твердых бытовых отходов - строительство мусороперерабатывающих заводов;

для сохранения участка природного комплекса города и пригородной зоны - поймы реки Есиль, предлагается придать ему статус особо охраняемой природной территории, включая всю его прибрежную и островную зоны. Ввести новый градостроительный элемент - территория природно-рекреационного комплекса (далее - ПРК) и установить его статус как территории с особым режимом градостроительной деятельности. В состав территории ПРК должны войти все озелененные и свободные территории общего пользования, территории водоохранных зон малых рек и естественных озер, прибрежно-защитные полосы реки Есиль и его притоков Ак-Булак и Сары-Булак, включая озелененные территории дамб и инженерной защиты. Для обеспечения устойчивости территории ПРК необходимо включить естественную природную ландшафтную основу:

предлагается на основе территории природного комплекса города и его пригородной зоны сформировать природный и ландшафтно-рекреационный каркас Астанинской агломерации.

Предлагается на основе учета и анализа складывающихся тенденций и прогноза изменения экологической и градостроительной ситуации в городе Астане разработать "Атлас устойчивого развития города Астаны (экологический аспект)" для обобщения и публичного представления комплексной информации о состоянии окружающей среды в столице.

3.2. Мероприятия по защите территории и
обеспечению устойчивого развития города

С целью недопущения чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера, сокращения до минимума их последствий и защиты населения и территорий города от применения современных средств поражения предусматриваются выполнение следующих организационных и инженерно-технических мероприятий:

для защиты города от ветра и пыльных бурь продолжить работы по озеленению территорий вокруг города и соединения их с природными лесами;

провести реконструкцию и возведение в районе сопки Акмола Нуринской дамбы, для предотвращения попадания в реку Есиль стока Нуры, затопления и повышения уровня грунтовых вод юго-западной части города Астаны;

организацию, проведение дополнительных изысканий и переутверждение запасов поземных вод вокруг города Астаны, для использования их в качестве резервных источников питьевого водоснабжения столицы при чрезвычайных ситуациях. Необходимо данный вопрос рассмотреть на стадии корректировки технико-экономического показателя "Развитие водоснабжения и водоотведения города Астаны";

перевод технологического процесса в акционерном обществе "Мясомолрыбпромторг", в товариществе с ограниченной ответственостью "Жанар-FALKOM", в государственном предприятии "Астана Су Арнасы", в товариществе с ограниченной ответственностью "Молзавод "Столичный", использующие в своем производстве сильнодействующие ядовитые вещества, а именно хлор и аммиак на безопасную технологию;

вынести грузовую железнодорожную перевозку в центральную часть промышленной зоны города со строительством объездного железнодорожного пути и грузового терминала для предотвращения пересечения пассажирского железнодорожного потока;

вынести в промышленную зону города одну газонаполнительную станцию, находящуюся в селитебной зоне города;

организацию, развитие и поддержание в постоянной готовности систем управления, оповещения и связи;

подготовку и поддержание в постоянной готовности сил гражданской обороны;

подготовку и обучение персонала исполнительных органов, организаций и населения;

проведение комплекса мероприятий по повышению устойчивости функционирования объектов жизнеобеспечения города, и режимных организаций по перечню;

накопление и поддержание в постоянной готовности необходимого фонда защитных сооружений и другого имущества гражданской обороны;

по защите продовольствия, водоисточников, пищевого сырья, фуража животных и растений от радиоактивного, химического, бактериологического (биологического) заражения;

для комплексного решения вышеуказанных мероприятий разработать проект "Инженерно-технические мероприятия гражданской обороны" и утвердить в установленном порядке;

применение в строительстве сертифицированных негорючих строительных материалов и строительство современных пожарных депо с оснащением их современной противопожарной техникой.

3.3. Требования сохранения и регенерации
историко-культурного наследия

Основные направления градостроительного развития города Астаны должны обеспечить выполнение следующих требований сохранения и регенерации историко-культурного наследия города:

сохранение, выявление и акцентирование градостроительными и архитектурными средствами всей исторической природно-ландшафтной, планировочной, композиционной, археологической и средовой основы города, включая исторические черты рельефа, городского и природного ландшафта, историческую сеть улиц, площадей и кварталов, историческую систему построения градостроительных ансамблей, зрительных доминантов, акцентов и зон зрительного восприятия городского пространства, недвижимые памятники культуры, исторический характер застройки и благоустройства;

установление и соблюдение для территорий недвижимых памятников культуры и зон их охраны правовых градостроительных регламентов, определяющих их границы и режимы регулирования градостроительной деятельности в границах указанных территорий и зон;

установление и соблюдение для зон охраны исторических природных ландшафтов правовых градостроительных регламентов, определяющих границы указанных зон и режимы регулирования градостроительной деятельности в пределах этих границ, обеспечивающих защиту и оптимальные условия зрительного восприятия таких ландшафтов;

увеличение объемов работ по реставрации и восстановлению недвижимых памятников культуры, по выявлению, постановке на учет, паспортизации недвижимых памятников культуры. Генеральным планом предлагается проведение мероприятия по дальнейшему сохранению историко-культурного фонда на базе исторических и археологических памятников, создания культурно-познавательных центров: историко-археологический комплекс "Базок", градостроительный ансамбль "Аллея тысячелетия", ландшафтно-туристический центр, центр досуга "Этно-аул". На чертеже ГП-2.1 приведен опорный план памятников архитектуры, истории и культуры г. Астаны.

3.4. Основные направления сохранения и развития
территории природного комплекса

Природный комплекс города Астаны представляет собой совокупность территорий с преобладанием растительности и (или) водных объектов, выполняющих преимущественно природоохранные, рекреационные, оздоровительные и ландшафтообразующие функции и формирующих природно-ландшафтный каркас города. К территориям природного комплекса относятся:

природные территории - лесные и лесопарковые массивы зеленого пояса столицы, естественные незастроенные долины реки Есиль и ее притоков - ручей Ак-Булак и Сары-Булак;

озелененные территории - парки, сады, бульвары и скверы, памятники садово-паркового искусства и ландшафтной архитектуры, а также озелененные территории жилой застройки, объектов общественного, производственного и коммунального назначения;

резервные территории - территории, зарезервированные для восстановления нарушенных и воссоздания утраченных природных территорий, для организации новых озелененных территорий.

Основные направления сохранения и развития территорий природного комплекса предусматривают:

сохранение целостности природного комплекса города Астаны, пригородной зоны и столичной агломерации;

формирование рекреационных зон различного иерархического уровня;

экологизация проектирования и содержания конкретных территорий природного комплекса;

увеличение площади территорий природного комплекса с 14,2 до 25,5 тыс. га.

3.5. Архитектурно-планировочная организация территории

Генеральным планом предусматривается дальнейшее развитие города в пределах городской черты, с интенсивным использованием внутригородских территорий.

Территориальное развитие город получает за счет освоения свободных территорий вдоль восьми главных планировочно-структурных осей (Коргалжынское, Павлодарское, Кокшетауское, Костанайское, Карагандинское, Ерейментауское, Косшы).

Новое жилищное строительство в Генеральном плане предусматривается вести как в многоэтажном, так и в малоэтажном исполнении. Многоэтажная застройка формируется в центральной части города, а также вдоль 8 структурных осей с понижением этажности к "зеленым клиньям" ландшафтно-рекреационной зоны. Террасирование застройки происходит и вдоль структурных осей перепадом высотности от центра к периферии.

На месте сносимых предприятий промышленности, коммунально-складских объектов (районы заводов "Целинсельмаш", газовой аппаратуры), ветхого и малоэтажного жилья в центральной части города (в границах проспектов Нургисы Тлендиева - Сарыарка - улицы Шабал Бейсековой, вдоль улицы Асанқайғы и жилых массивов малоэтажного жилья "Чубары", "Юго-Восток") Генеральным планом предусмотрено строительство высотного жилья, обеспечивающего четкую градостроительную, планировочную и объемно-пространственную ориентацию.

Малоэтажное строительство получает развитие вдоль планировочно-структурных осей Ерейментауской, Карагандинской, п. Майбалық, п. Косшы, Коргалжынской и Костанайской направлений от центра к периферии и вдоль Кокшетауской и Павлодарской направлений от объездной магистрали К-1 до границ города, а также в районах малоэтажной усадебной застройки, где необходимо завершение начатого строительства.

Основой формирования перспективной планировочной структуры города является природно-экологический и транспортный каркас. Природно-экологический каркас формируют пойма реки Есиль, ее притоки: Ак-Булак, Сары-Булак, существующие насаждения "Жасыл Аймак" и "Астана-Орманы", а также клинья с индивидуальной флорой, являющиеся продолжением национальных природных парков "Бурабай", "Каркаралы", "Коргалжын", "Баян-Аул", "Ерейментау", функционирующие как лесопарки и существующие городские парки, скверы, бульвары.

Вся система зеленой структуры связывается в центральной части кольцевым Бульваром, пронизывающим основные общественно-жилые структуры.

Следующим элементом урбанизированного каркаса города является система транспортных магистралей. Генеральный план предусматривает развитие и совершенствование транспортной структуры города путем создания новых меридиональных и широтных магистралей общегородского значения, объездных автомобильных дорог, сети сервисного обслуживания транспортных средств, строительство транспортных развязок, путепроводов, эстакад и так далее.

В основу развития улично-дорожной сети положен принцип создания единой системы "трех параллельных улиц", сформированных вдоль восьми планировочно-структурных магистралей с одной центральной улицей с преимуществом для общественного транспорта и двумя боковыми улицами для одностороннего движения в разных направлениях.

На территории города создаются пять пересадочных терминалов общественных автобусных маршрутов на скоростной легко-рельсовый транспорт, в комплекс которого входит многоуровневый паркинг для автомобилей и велосипедный пункт под одной крышей.

Улицы, проходящие через эти терминалы, вкупе с другими объектами массового посещения жителей и гостей столицы - составляет линию прохождения скоростного легко-рельсового транспорта.

Транспортная инфраструктура выполнена с учетом существующей улично-дорожной сети.

Малая кольцевая магистраль непрерывного движения, закольцовывая центральную часть города, связывает все шесть планировочных районов путем развязок и эстакад на примыкании магистральных улиц общегородского и районного значений.

Изоляцию городских территорий от внешних транзитных потоков обеспечивает объездная кольцевая автодорога К-1.

Дальнейший рост города предусматривает полицентричность в структуре общественных центров по основным направлениям развития города. На крупных транспортных узлах Генеральным планом предусматривается организация центров планировочных районов.

3.6. Основные направления развития общественных территорий

Общественные территории, сосредоточивающие в себе основную массу функций и рабочих мест: в сфере обслуживания, культуры, досуга, туризма, образования, администрации и в деловой сфере, образуют функциональную и архитектурно-пространственную основу урбанизированного каркаса территории города.

Основные направления развития общественных территорий предусматривают:

развитие единой системы территорий общегородских общественных центров;

развитие сети локальных многофункциональных центров обслуживания крупных жилых массивов.

Развитие единой системы территорий общегородских общественных центров предусматривает:

территориальный рост этой системы с 1,25 до 3,57 тыс. га, увеличение площадей фонда общественной застройки в 3,4 раза - с 7,06 до 23,87 млн. кв. м. общей площади;

формирование специализированных зон размещения объектов исполнительных и представительных государственных органов, дипломатических представительств иностранных государств;

развитие представительских, культурных, досуговых функций центральных районов города;

интенсивное развитие общественных территорий в центральной части города и на периферии центрального ядра и сосредоточение в них основной массы рабочих мест в деловой, административной и торговой сферах;

интенсивное развитие рекреационных, спортивных, досуговых, культурных центров в контактных зонах урбанизированного и природного каркасов города, формируемых транспортными узлами и интенсивно посещаемыми территориями исторических и природных парков центрального ядра и периферийных районов.

Развитие сети локальных многофункциональных центров обслуживания предусматривается в жилых массивах, периферийных районов города в целях создания для жителей этих районов комфортной, в том числе на расстоянии пешеходной доступности полноценных комплексов социальной инфраструктуры: торговли, досуга массового спроса и рабочих мест массовых профессий.

3.7. Функциональное и градостроительное зонирование
территории города Астаны

Генеральным планом на территории города выделены следующие функциональные зоны:

Селитебная зона, состоящая из жилых планировочных районов, зон общественного центра и зеленых насаждений общего пользования. Селитебная зона города включает:

микрорайоны и кварталы жилой застройки;

территории, занятые объектами социально и культурно-бытового обслуживания, административными и другими зданиями гражданского назначения;

территории зеленых насаждений;

локальные точечные участки территорий, занятые коммунальными предприятиями, объектами и сооружениями инженерно-транспортной инфраструктуры, мелкие предприятия пищевой промышленности и др.

Промышленная зона включает промышленные зоны и коммунальную зону с канализационными очистными сооружениями и отстойником сточных вод. Вместе с тем, промышленную зону формируют основные действующие предприятия города такие как объекты, генерирующие тепло-электроэнергию, поставщики газа, воды, объекты по осуществлению ремонта подвижного состава железных дорог, ремонта радиаторов и котлов центрального отопления, генераторов, трансформаторов, электрораспределительной и регулирующей аппаратуры, медицинской аппаратуры, производства строительных материалов, пищевой промышленности и т.д.

Санитарно-защитные зоны - озелененные защитные территории между промышленной и селитебной зоной.

Генеральным планом предусмотрена организация санитарно-защитных зон между производственными объектами и территориями жилой застройки планировочных районов, при этом санитарно-защитная зона будет формироваться при конкретном определении класса вредности промышленных предприятий.

Рекреационная зона включает городские леса, лесопарки, лесозащитные зоны, водоемы, земли сельскохозяйственного пользования и другие угодья, которые совместно с парками, садами, скверами и бульварами, размещаемыми на селитебной территории, формируют систему открытых пространств. Ландшафтно-рекреационная организация территории города Астаны заключается в сбалансированном развитии всех озелененных частей городской среды, обеспечивающих благоприятные природные и экологические условия для жителей столицы.

Зона специального назначения предназначена для размещения кладбищ, предприятий по переработке ТБО, очистных сооружений и других подобных объектов коммунального хозяйства города.

Резервные территории - территории перспективного развития города Астаны, являются муниципальными землями и используются под развитие селитебной зоны города.

Зоны режимных территорий - специальные территории военных ведомств, военные части. Здесь размещаются как жилая застройка, включая казармы или корпуса исправительных учреждений, так и коммунальные, промышленные и другие объекты.

Градостроительное зонирование территории города Астаны представляет собой установление обязательных требований функциональному использованию территорий (функциональное зонирование), застройке (строительное зонирование), к ландшафтной организации (ландшафтное зонирование) и экологической безопасности (экологическое зонирование) к 6-ти планировочным районам и/или 72 планировочным секторам и/или 789 планировочным кварталам территории города.

В Генеральном плане развития города Астаны градостроительное зонирование территории устанавливается в соответствии со строительными нормами и правилами Республики Казахстан 3.01.01-2008 "Градостроительство. Планировка и застройка городских и сельских населенных пунктов" и строительными нормами и правилами Республики Казахстан 3.01-01Ас-2007 "Планировка и застройка города Астаны". Генеральный план устанавливает требования к функциональному использованию (функциональное назначение), на уровне территорий планировочных кварталов. Планировочным кварталом является часть территории города Астаны, ограниченная границами территориальных единиц города с учетом красных линий магистральных улиц, границами территорий природного комплекса, иными границами. В пределах границы города Астаны насчитывается порядка 789 планировочных кварталов, средняя площадь которого составляет около 95 га.

Функциональное назначение планировочного сектора устанавливает в его границах разрешенное соотношение площадей участков жилых, общественных, производственных, природных объектов.

Установленное функциональное назначение территорий планировочных кварталов является юридическим инструментом обеспечения использования территории города при осуществлении градостроительной деятельности в соответствии с целями, требованиями и основными направлениями градостроительного развития города Астаны.

Установленное функциональное назначение территорий планировочных кварталов является обязательным для местных органов при принятии решений в области градостроительства и использования земельных участков.

Функциональное назначение территорий планировочных кварталов в рамках Генерального плана устанавливается Генеральной схемой функционального зонирования территории города Астаны.

На чертеже ГП-5 "Генеральный план (основной чертеж)" также приведены зоны преимущественного отчуждения и резервные территории. На чертеже ГП-6 приведена схема градостроительного зонирования территории города.

4. Развитие транспортной инфраструктуры

Развитие транспортной инфраструктуры города Астаны до 2030 года является составной частью создания эффективной улично-дорожной сети, соответствующим комплексом сервисных услуг, доступной всем субъектам экономики и жителям, и обеспечивающий перевозки грузов и пассажиров с наименьшими затратами.

Основной целью развития транспортной инфраструктуры города является ее бесперебойное и устойчивое развитие.

Первоочередными задачами города в данном направлении являются:

создание центра управления транспортом для отслеживания реальной транспортной ситуации на улицах города;

совершенствование транспортной инфраструктуры на основе транспортной модели города;

организация работы транспортной модели города для целей проектирования и принятия оптимального решения транспортных проблем.

Исходя из необходимости обеспечения комфортной нормативной доступности всех территорий города и пригорода, достижения экологической безопасности транспорта, генеральный план предусматривает:

комплексное решение всех вопросов, связанных с интенсивной автомобилизацией населения города, а именно: ускоренное развитие улично-дорожной сети, строительство мостов и развязок, открытых и закрытых автостоянок, совершенствование организации дорожного движения;

обеспечение эффективного взаимодействия индивидуального и общественного пассажирского транспорта с сохранением приоритета в перевозочном процессе массовых видов общественного транспорта;

внедрение скоростного легкорельсового транспорта;

совершенствование и интегрирование городской и пригородной транспортных систем;

качественное повышение уровня развития системы внешнего транспорта.

Основные виды городского общественного транспорта города Астаны:

обычные автобусы и такси;

скоростной легкорельсовый транспорт.

Протяженность первой линии легкорельсового транспорта от железнодорожного вокзала до аэропорта составит 23,9 км и 14 станций. Для нормативного обеспечения времени пассажиров в пути интервал движения составов должен быть 6,5 мин, при этом необходимо 23 состава.

Протяженность второй кольцевой линии составит 28,4 км и 16 станций. Интервал составов каждые 3,2 мин., всего необходимо 29 составов. Пассажирооборот в час пик составит 5 628 пас/час.

Протяженность третьей линии легкорельсового транспорта составляет 5,5 км и 4 станции. Эта ветка легкорельсового транспорта соединяет западную часть города с центральной административной зоной.

Протяженность четвертой линии легкорельсового транспорта составляет 10,6 км и 8 станции. Данное направление закольцовывает восточную часть города с центральной кольцевой линией легкорельсового транспорта.

Общая протяженность легкорельсового транспорта составляет 68,4 км и при этом включает в себя 42 станции.

Согласно данным государственного учреждения "Управление дорожной полиции города Астаны", по состоянию на 1 января 2010 года в городе зарегистрировано 206 302 автотранспортных средств, из которых 192 541 единица составляют легковые автомобили или на трех жителей приходится по одному автотранспортному средству и на четырех жителей по одной легковой автомашине.

Для решения комплекса проблем, связанных с быстрым ростом автомобилизации генеральным планом предусматривается:

1. Создание системы "трех параллельных улиц" для:

регулирования городского транспорта;

беспрепятственного движения, как общественного транспорта, так и других участников дорожного движения;

увеличения скорости и безопасности общественного транспорта;

планирования и концентрации на одной площадке транспортной инфраструктуры, в том числе автовокзалов, станции скоростного ЛРТ, паркингов для хранения автомобилей, временных парковочных автостоянок для автобусов и такси и другие виды сервиса.

2. Увеличение протяженности и плотности улично-дорожной сети за счет строительства и реконструкции как магистральных, так и местных улиц в новых и реконструируемых районах.

3. Строительство мостов, развязок, эстакад, путепроводов, внеуличных пешеходных переходов.

4. Организация непрерывного движения на магистральных улицах.

5. Создание эффективных автоматизированных систем информации, управления, контроля и регулирования движением транспорта и пешеходов.

6. Создание системы движения пешеходов, включая движения на велосипедах с пунктами проката и стоянок для велосипедов.

7. Строительство новых встроенных, пристроенных, отдельно-стоящих, подземных и многоуровневых паркингов для хранения автомобилей.

8. Строительство путей и инфраструктуры для запуска скоростного легкорельсового транспорта.

5. Развитие инженерной инфраструктуры
5.1. Водоснабжение

Генеральный план предусматривает следующие направления развития системы водоснабжения города:

сохранение и развитие действующей системы водоснабжения с увеличением ее производительности до 689 тыс. м³/сут на хозяйственно-питьевые, противопожарные и производственные нужды;

повышение уровня надежности системы водоснабжения, реконструкции и нового строительства насосно-фильтровальных станций и водопроводных сетей;

сохранение и обеспечение водой существующих поверхностных источников для водоснабжения города;

поиск подземной воды питьевого качества для обеспечения надежности водоснабжения и как второго источника воды для города.

5.2. Водоотведение

В части развития канализационной системы Генеральным планом предусмотрено:

реализация проекта "Ликвидация накопителя сточных вод "Талдыколь" с рекультивацией в городе Астане";

повышение надежности функционирования системы канализации с доведением ее общей мощности до 417 тыс. м³/сутки за счет расширения существующих очистных сооружений, строительство сооружений доочистки и строительства коллекторов для сброса доочищенных стоков в реку Есиль;

строительство новых магистральных коллекторов и канализационных насосных станций, реконструкция существующих сетей и насосных станций;

использование дочищенных сточных вод на технические нужды.

5.3. Теплоснабжение

Основным направлением развития системы теплоснабжения города Астаны в Генеральном плане является:

обеспечение возрастающих тепловых нагрузок города тепловой энергией при увеличении численности населения города до 1220 тыс. человек к 2030 году;

совершенствование, техническое перевооружение и развитие сложившихся систем теплоснабжения на базе современных технологий и оборудования;

внедрение в зоне децентрализованного теплоснабжения современных, высококачественных, а так же нетрадиционных источников тепла и электроэнергии для нужд теплоснабжения отдельных потребителей.

В системе теплоснабжения на период до 2020 года предусмотрены:

расширение и реконструкция теплоэлектроцентраль-2 (ТЭЦ-2) с оснащением двумя турбоагрегатами, двумя котлоагрегатами и двумя водогрейными котлами. Располагаемая тепловая мощность составит 2 040 Гкал/ч. В качестве топлива используется каменный уголь Экибастузского месторождения;

строительство теплоэлектроцентраль-3 (ТЭЦ-3) с четырьмя водогрейными котлами (1 очередь), тремя турбоагрегатами и тремя котлоагрегатами (2 очередь). Располагаемая тепловая мощность составит 1 030 Гкал/ч. В качестве топлива используется каменный уголь Экибастузского месторождения;

реконструкция ТЭЦ-1 с заменой двух морально устаревших котлоагрегатов на новые и дальнейшим выводом из работы водогрейных котлов ПТВП-100 по мере строительства и ввода в эксплуатацию ТЭЦ-3. Располагаемая тепловая мощность составит 280 Гкал/ч. В качестве топлива используется каменный уголь Экибастузского месторождения;

строительство новых тепломагистралей (ТМ) ТЭЦ от ТЭЦ-2 (ТМ-4) и ТЭЦ-3 (ТМ-5, ТМ-6), строительство и реконструкция тепломагистралей в существующей части города с использованием современных технологий и применением бесканальной прокладки;

вывод из работы коммунальных котельных и автономных отопительных систем отдельных объектов, расположенных в зоне центрального теплоснабжения. Перевод объектов, которые снабжались теплом от децентрализованных источников, на централизованное теплоснабжение;

строительство в зоне децентрализованного теплоснабжения современных, высококачественных районных котельных и автономных отопительных систем, а так же внедрение нетрадиционных источников тепла и электроэнергии для нужд отдельных потребителей.

Мероприятия по расширению, реконструкции ТЭЦ-1 и ТЭЦ-2, строительству ТЭЦ-3 позволят довести суммарную тепловую мощность этих источников до 3 350 Гкал/ч. и полностью обеспечат потребности города в тепле до 2021 года.

Дальнейшее увеличение темпов строительства и увеличение численности население приведут к увеличению тепловых нагрузок, которые не обеспечат имеющиеся источники тепла.

В системе теплоснабжения на период до 2030 года предусмотрено расширение существующих источников и строительство новых с использованием традиционных и нетрадиционных технологий для получения тепловой и электрической энергии.

5.4. Электроснабжение

Основными направлениями в развитии системы электроснабжения города являются:

строительство воздушных линий 220 кВ между опорными подстанциями "Батыс", "Достык", "Шыгыс" - 220/110 кВ для создания кольца вокруг города;

реконструкция и техническое перевооружение электрических сетей и сооружений в зоне существующей застройки с учетом перспективы;

поэтапный перевод воздушных линий электропередач в кабельные и подстанции ПС 110/10 кВ открытого типа в закрытый тип ПС 110/10 кВ;

сооружение новых подстанций ПС 110/10 кВ закрытого типа для электроснабжения новой застройки;

сооружение новых подстанций ПС 220/110 кВ закрытого типа для электроснабжения индустриального парка;

Проектом предусмотрено усиление внешних сетей 500 кВ и 220 кВ для передачи мощности в прилегающие районы и строительство новой подстанций ПС 500/220 кВ "Астана" вблизи подстанций ПС "Шыгыс".

5.5. Газоснабжение

Генеральным планом решены вопросы обеспечения сжиженным углеводородным газом потребителей всех категорий в полном объеме на расчетный срок. Для обеспечения прогнозируемого потребления газа с соблюдением требований нормативных документов по размещению объектов и сооружений системы газоснабжения в городе имеются две газонаполнительные станции.

До настоящего времени не решен вопрос поставки природного газа в город Астану.

Генеральным планом предусмотрены резервные территории для размещения основных сооружений для приема и распределения природного газа.

6. Реализация и мониторинг Генерального плана

Реализацию и мониторинг Генерального плана развития города Астаны обеспечивает местный исполнительный орган.

Корректировка Генерального плана может проводиться каждые 5 лет и состоит в принятии программ первоочередных градостроительных мероприятий на последующий расчетный период, а при необходимости - и в корректировке основных направлений градостроительного развития города Астаны и генеральных схем градостроительного зонирования территорий города Астаны.

7. Технико-экономические показатели проекта

Показатель	Единица измерения	2011 год	2015 год	2020 год	2030 год
1. Территория
1.1 Площадь земель населенного пункта (в пределах городской черты)	га	71014	71014	71014	71014
2. Население
2.1 Численность населения с учетом подчиненных населенных пунктов	тыс. чел.	770	855	991	1220
2.2 Плотность населения в пределах селитебной территории	чел/га	85	42	43	44
2.3 Численность занятого населения	тыс. чел.	370,1	441,4	517,8	647,3
3. Жилищное строительство
3.1 Жилой фонд	тыс. м2 общей площади	15302,8	17850	23750	37200
4. Учреждениясоциально-бытового назначения
4.1 Детские дошкольные учреждения, всего/на 1000 чел.	место	20600/27	33350/39	53550/54	67500/55
4.2 Общеобразовательные учреждения, всего/на 1000 чел.	учащиеся	81040/10 5	101300/11 8	128800/13 0	162800/1 33
4.3 Поликлиники, всего/на 1000 чел.	посещений в смену	10810/14	9530/11,1	13880/14, 0	26000/21 ,3
4.4 Больницы, всего/на 1000 чел.	коек	8223/10, 7	4990/5,8	7090/7,2	14640/12 ,0
4.5 Пожарные депо	депо/ кол-во автомо- билей	11/61	23/176	27/200	35/266
5. Транспорт и дороги
5.2 Общая протяженность магистральных улиц и дорог	км.	852,2	1064,1	1489,1	2313,3
5.2.1 Главные улицы городского значения, включая объездную дорогу	км.	245,4	255,6	321,8	403,2
5.3 Количество автотранспорта, владение автотранспортом	тр.ср./на 1000 чел.	305	303	414	600
Количество автомобилей	тр.ср.	235 000	257500	410270	732000
6. Инженерное оборудование
6.1 Водоснабжение
6.1.1 Суммарное потребление (включая потери и утечки)	тыс. м3/ сут	534,98	553,7	647,9	688,8
Питьевая вода	тыс. м3/ сут	416,71	443,5	513,0	553,9
Техническая вода	тыс. м3/ сут	118,27	110,23	134,93	134,93
6.1.2 Среднесуточное водопотребление на 1 человека	л/сут.	450	410	410	360
6.2 Канализация
6.2.1 Общее поступление сточных вод	тыс. м3/ сут	336,52	345,72	390,58	416,89
6.3 Электроснабжение
6.3.1 Прогноз годового спроса на электроэнергию	млн.кВт. час/год	2716,3	4102,2	5300,8	7051,4
6.3.2 Электропотребление в среднем на 1 человека в год, в том числе на коммунально– бытовые нужды	кВт. час	2337	4824	5251	5875
6.4 Теплоснабжение
6.4.1 Максимальная тепловая нагрузка	Гкал/час	1810	2460	3355	4500
6.5 Газоснабжение
6.5.1 Потребление природного газа, всего	млн. м3/ год	-	-	-	-
7. ОВОС
7.1 Максимальный индекс загрязнения атмосферы (ИЗА) и соответствующий ему уровень загрязнения	ИЗА 5/тыс. тонн в год	4,67/56,5	5,43/77,5	6,23/83,7	6,99/90,0

"Астана қаласының бас жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысына өзгерістер енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 шілдедегі № 884 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2024 жылғы 25 қаңтардағы № 33 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 25.01.2024 № 33 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

Қазақстан Республикасындағы елордасын кешенді дамытуды қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

1. "Астана қаласының бас жоспары туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысына мынадай өзгерістер енгізілсін:

1) 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

"1. Астана қаласының мәслихаты мақұлдаған қосымшаға сәйкес Астана қаласы бас жоспарының жобасы бекітілсін";

2) көрсетілген қаулыға қосымша осы қаулыға қосымшаға сәйкес жаңа редакцияда жазылсын.

2. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К. Мәсімов

	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 30 шілдедегі № 884 қаулысына қосымша
	Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 15 тамыздағы № 1064 қаулысымен бекітілген

Астана қаласының бас жоспары
1. Бас жоспардың мақсаты

Астана қаласының бас жоспары (бұдан әрі – Бас жоспар) қаланың тіршілік-тынысының қолайлы ортасын құру және оны орнықты дамыту, экологиялық қауіпсіздікті, табиғат пен мәдени мұраларды сақтау мақсатында Астана қаласының қала құрылысын дамытуды жоспарлаудың негізгі құжаты болып табылады.

Бас жоспар:

қаланы егжей-тегжейлі жоспарлау және салу жобаларын;

перспективалық және бірінші кезектегі бағдарламаларды;

қаланың инженерлік және көліктік инфрақұрылымын дамыту схемасын;

қала маңы кешенінің аумақтарын сақтауды, дамытуды және абаттандыруды;

тұрғын үйлерді қайта жаңартуды және өндірістік аумақтарды қайта ұйымдастыруды;

қоғамдық, іскерлік және мәдени орталықтарды дамытуды;

туризм және демалыс объектілерін дамыту жоспарын;

қала ортасын кешенді абаттандыруды және эстетикалық ұйымдастыруды;

Астана қаласының әкімшілік аудандары мен басқа да аумақтық бірліктерінің аумақтарын дамытудың қала құрылысы жоспарларын әзірлеуді және іске асыруды әзірлеу үшін негіздеме болып табылады.

Астана қаласын дамытудың бас жоспарының негізгі мақсаты – экологиялық қолайлы, қауіпсіз және әлеуметтік қолайлы тіршілік ортасын қалыптастыруға бағытталған қала құрылысы іс-шаралар кешенін жүргізу.

Бас жоспардың негізгі сәулеттік-қала құрылысы идеясы Астана қаласының айшықты келбетін қала өмір үшін жайлы, Еуразия континентіндегі елдердің ынтымақтастық және өзара іс-қимыл орталықтарының бірі ретінде қалыптастырумен негізделген.

Бас жоспарда есептік кезеңге Астана қаласы халқының саны ауданы 71014,0 га қала аумағында 1 220 мың адам немесе гектарына 17,2 адам деп анықталған. Бұл ретте көгалды құрылыстарды қоса алғанда, салынған аумақ 46,4 %-ды құрайды, ал құрылысы салынбаған аумақ – 53,6 %.

2. Әлеуметтік-экономикалық дамудың негізгі бағыттары
2.1. Демография

2030 жылға дейінгі перспективада демографиялық үдерістердің серпіні дәстүрлi, ертеден қалыптасқан қоғамдық даму факторларының және қоғам өмiрiндегi үдей түскен әлеуметтiк-экономикалық өзгерiстер, демек жаңарулардың барысында қалыптасатын жаңа факторлардың бүкiл жиынтығының өзара іс-қимылымен анықталады.

Астана қаласын демографиялық дамытудың сипаты халықтың табиғи және көшi-қон қозғалысымен айқындалады, олардың ауқымы мен бағыты әлеуметтiк-экономикалық қайта жаңарулардың нәтижелерiне:

қаланың экономикалық әлеуетiнiң дамуына;

тұрғын үй нарығының дамуына;

жұмыспен қамтылуға және еңбекақы төлеу деңгейiне;

мемлекеттiк және қалалық әлеуметтiк саясатқа және басқа да факторларға байланысты болады.

Астана қаласы тұрғындарының перспективадағы болжамды саны қаланың – елдің жаңа елордасының әкімшілік мәртебесінің өзгеруіне, Қазақстан Республикасының одан әрі демографиялық дамуындағы оның геосаяси рөліне негізделеді. Елорданы Алматы қаласынан Астана қаласына көшіру еңбек нарығына оң әсер етті, ол өз кезегінде демографиялық жағдайдың барлық құрамдас бөліктеріне – туудың өсуіне, өлім-жітімнің азаюына, жас құрылымында оң өзгерістерге әсер етті.

Халықтың перспективадағы санын болжаудың нұсқалары бірнеше әдісімен есептелді:

демографиялық әдіс бойынша;

халықтың табиғи қозғалысының негізінде;

экстраполяция әдіс бойынша;

аумақтың демографиялық ауқымдылығы негізінде;

қала дамуының барлық кезеңіндегі қалыптасқан тұрақты өсу қарқынының негізінде.

Астана қаласы халқының 2030 жылға дейiнгi кезеңдегi болжамды саны қаладағы, қала маңындағы және тұтастай Қазақстан Республикасы бойынша тұрақты әрі қарқынды демографиялық үрдiстермен айқындалады.

Әралуан әдістермен алынған есептік кезеңге халық саны көрсеткіштерін салыстыру бұл көлем 963,0-1985,0 мың адам шегінде өзгеріп тұратынын көрсетеді.

Астана халқының ең мүмкіндігі мол болжамды саны соңғы көрсеткіштері арасындағы аралықтың ортасында 1200,0-1300,0 мың адам болады. Бас жоспарды әзірлеуде 2030 жылы халық саны 1220,0 мың адам негіз етіле алынды. Қала дамуының кезеңдері бойынша болжамды саны: 2015 жылы – 855,0 мың адам, 2020 жылы – 991,0 мың адам.

жұмыспен қамтылған халықтың есептік көрсеткіштері оның 2009 жылғы 347,2 мың адамға қарағанда 2030 жылға қарай 647,3 мың адамға дейін өсуін көздейді.

Қаланың әлеуметтiк және қала құрылысы дамуының негiзгi мақсаты - бұл әлеуметтiк-психологиялық жағдай жасау және осы қаралып отырған аумақта тұрғындардың өмiр сүруiнiң жоғары орта деңгейiн қалыптастыру.

2.2. Тұрғын үй-азаматтық құрылыс

Перспективада әлеуметтік мәселелердің барлық жиынтығының арасында басты орын тұрғын үй проблемасына беріледі, бұл тұрғын үйдің халықтың материалдық тұрмыс жағдайының маңызды элементі, әлеуметтік инфрақұрылымның негізгі буыны ретіндегі объективті маңызымен айқындалады. Тұрғын үй жағдайы халықтың әл-ауқатын айқындамайды, бірақ елеулі түрде адамның басқа қажеттіліктері басымдықтарының құрылымы мен жүйесін құрады.

Тұрғын үй құрылысы міндеттерін шешу үшін тұрғын үй саясаты әлеуметтік дамудың басым бағыттарының біріне айналуы керек.

Тұрғын үй ортасын кешенді қалыптастырудың негізгі бағыттары тұрғын үймен орташа қамтылуды 2030 жылға қарай 1 адамға 30 шаршы метрге, сонымен қатар, барлық тұрғын үй қорын 37,2 млн. шаршы метрге дейін жеткізуді көздейді.

Құрылыс:

бос аумақтарда – 8,9 мың га;

тозығы жеткен тұрғын үйлерді бұзу және қазіргі құрылыстың арасын жиілету арқылы қайта жаңартылатын аумақтарда – 2,7 мың га жүзеге асырылады.

Жеке тұрғын үй құрылысының үлесі барлық кезеңде тұрғын үй құрылысының жалпы көлемінің 19,4% құрайды.

Астана қаласының тұрғын аумағын қайта жаңарту және дамытудың басым бағдарламалары:

қаланың магистраль маңы аумақтары, орталық жоспарлау ауданы, қалалық қоғамдық тораптары және басқалары жоғары қарқынмен пайдаланылатын құрылымдық бөліктеріндегі тығыздылығы төмен қазіргі құрылыс аудандарын қайта жаңарту;

аяқталмаған құрылыс объектілерін аяқтау және қалыптасқан құрылыстан тыс қаланың бос аумақтарында тұрғын үй кешендерін қалыптастыру;

күрделі жөндеуді, қайта жоспарлауды, амортизацияланған қорды бұзуды және кешенді абаттандыра отырып, биік ғимараттардың (18 және одан да жоғары) жалпы алаңының 1,0 млн. шаршы метр көлемде жайлы тұрғын үйдің жаңа құрылысын жүргізуді қоса алғанда, жалпы құрылыс аудандарын (60-80 жылдары және одан кейінгі құрылыстар) кезең-кезеңімен қайта жаңғырту;

сәулет-кеңістіктік аяқтау және осы аудандарда қоғамдық аймақтар мен орталықтар жүйесін қалыптастыру.

Бас жоспарда 2030 жылға қарай қызмет көрсетудiң әлеуметтік-кепiлдi минимумының мекемелерімен қамтамасыз етiлудің нормативтік көрсеткіштеріне және қалалық маңызы бар объектілерді дамытудың нормативтiк көрсеткiштерiне қол жеткізу бағытында жаңа әлеуметтiк-экономикалық және қала құрылысы жағдайларын ескере отырып, әлеуметтiк саланы дамыту көзделіп отыр. Бұл ретте, қаланың қызмет көрсету қорының шамасын жалпы алаңы 23,8 млн. шаршы метрге дейін жеткізу арқылы жалпы алаңы 16,8 млн. шаршы метр жаңа қызмет көрсету объектілерін салу есебінен әлеуметтік саланы іске қосу көзделіп отыр.

2.3. Экономикалық қызмет

Елорданы Астана қаласына көшіру қаланың экономикалық қызметінің құрылымын күрт өзгертті. Егер бұрын қаланың негізгі мамандандырылған салалары өнеркәсіп пен көлік болса, қазір елорда функциялары басты рөл атқарады:

мемлекеттік басқару;

ғылыми және білім беру кешені;

республикалық маңызы бар мәдениет, денсаулық сақтау, спорт.

Сонымен қатар, көлік-коммуникация кешені және негізінен қала халқының қажеттіліктеріне және шағын кәсіпкерлікке қызмет көрсететін өнеркәсіп үлкен маңызға ие.

Бас жоспардың басты мақсатына қол жеткізу үшін дамытудың мынадай стратегиялық бағыттары анықталған:

өнеркәсіп салаларын дамыту;

көлік-логистикалық орталықты дамыту;

шағын және орта бизнесті дамыту;

қолданбалы ғылыми-білім беру және жоғары білім объектілерін дамыту;

туризмді және спортты дамыту.

Материалдық өндіріс саласының аяларын қайта құрылымдауды ғылымды қажетсінетін және ресурстар үнемдеу технологияларының пайдасына жүзеге асыру ұсынылады.

Астана қаласының республикалық маңызы бар қала мәртебесін сақтап қалуы болжанады және ғылыми-техникалық, білім, мәдени, әлеуметтік, өндірістік және инфрақұрылымдық әлеуетін, республикалық және халықаралық маңызы бар нарықтық инфрақұрылым институттарының желісін қарқынды түрде дамыту ұсынылады.

Одан әрі экономиканың мемлекеттік және жеке секторларын тиімді үйлестіру және олардың өзара іс-қимыл жасауы жоспарлануда.

Бас жоспарда қаланы дамыту мүддесі үшін аумақтардың экологиялық қауіпсіздігін арттыру және олардың қала құрылысы әлеуетін барынша тиімді пайдалану мақсатында өндірістік аумақтарды қайта ұйымдастыру ұсынылып отыр.

2.4. Қаланың туристік инфрақұрылымы

Қаланың экономикалық қызметінің жаңа саласы - қызмет көрсетудің жаңа саласы ретінде - Астана қаласының қайталанбас сәулеттік-қала құрылысы, тарихи-мәдени мұрасы мен табиғи ортасының әлеуетiн пайдалануы тиіс туризмге қызмет көрсету үшін рекреациялық инфрақұрылымды дамытудың кешенді бағдарламасын әзірлеп, туристік саланың ұйымдастыру- техникалық мәселелерін де және тарихи мұра мен табиғи әлеуетті сақтау, жаңғырту және қалпына келтiру мәселелерін де шешу қажет.

Туризмнің кешенді инфрақұрылымын құру:

туризмнің Қазақстан Республикасы мен Орталық Азия өңірі аумағында "Ұлы Жібек жолының" солтүстік тармағының бір бөлігінің тораптық жүйесі ретінде Астана қаласының туристік кешенін дамыту;

қаланың жаяу жүргіншілер маршруттарымен біріктірілген туристік аймақтар жүйесін қалыптастыру. Мұндай аймақтар шегінде көрсету және бару объектілерін шоғырландыру және туристерді орналастыру орындарымен және оларға қызмет көрсету және туристік мекемелердің демалысты қамтамасыз етуі, туристік аймақтарды көлік машруттарының жүйесімен біріктіру;

туристік көрсету және бару объектілерін дамыту, оның iшiнде демалу және көңiл көтеру объектілерінің, спорттық-ойын-сауық және сауықтыру кешендерiнiң адамдарды қабылдау қабiлетiн ұлғайту, халықаралық туристiк орталық, конгрестер, көрмелер, жәрмеңкелер орталықтарын салу;

қонақ үй желілерін, сауда-тұрмыстық және ақпараттық қызмет көрсету объектілері желілерін, туристiк бюролар мен көлiк агенттiктерiн дамыту;

халықаралық әуежайда, темiр жол вокзалында туристерге көлiк қызметін көрсету жүйесiн дамыту, арнаулы автокөлiктер қызметін көрсету паркі мен кәсiпорындарды және автомобильдердi жалға берудi дамыту, туристiк аймақтарда автотұрақтардың көлемiн ұлғайту.

3. Қала құрылысын дамытудың мақсаттары

Астана қаласының қала құрылысын дамытудың басты мақсаты – қаланы тұрақты дамыту және қаланың қазiргi және болашақ ұрпақ үшiн өмір сүрудің қолайлы ортасын қалыптастыру.

Бас жоспарда осы мақсаттарға қол жеткiзу төмендегідей сипатталады:

Еуразия континенті елдерінің экономикалық, саяси, рухани және мәдени ынтымақтастығы мен өзара іс-қимылының өңірлік орталығын құру;

аумақтарды қайта жаңарту және жайлы тұрғын орта қалыптастыру мәселелерін қоса алғанда, әлеуметтік, өндірістік және тұрғын-азаматтық мақсаттағы объектілер құрылысындағы жиынтылық;

қаланың көлiк және инженерлiк инфрақұрылымдардың сенiмдiлiгi, қауiпсiздiгi және қолжетімділігі;

қала тіршілігінің экологиялық қауiпсiздiгi мен қала және қала маңының табиғи кешенінiң орнықтылығы;

әлемнің ең әсем 30 қаласының қатарына енуге лайық, ХХІ ғасыр қаласы, Сарыарқаның аңызақ даласындағы оазис-қала ретінде Қазақстан Республикасының жаңа астанасын қалыптастыру;

өзінің айқындығымен, жаңашылдығымен, ұлттық ұлылықтың қаймағы бұзылмаған келбеті мен жайлылығын сақтай отырып дамытылуымен, кеңістіктік бірлігімен, көркемдік даралығымен, үйлесімділігімен және қоршаған орта кеңістігінің сан алуандығымен ерекшеленетін Астана қаласының сәулеттік келбеті;

өндірістік аумақтарды пайдаланудың тиімділігі;

қалалық қоғамдық орталықтар жүйесінің дамуы мен қолжетімділігі.

Аталған мақсаттарға қол жеткiзу Астана қаласының аумағын қайта ұйымдастыру мен абаттандыру, салынған құрылыстарды қайта жаңарту, адамдардың өмір сүру ортасының сапалық сипаттамаларын арттыру жолымен жүзеге асырылуы тиiс.

3.1. Экологиялық талаптар

Бас жоспардағы экологиялық жағдайды жақсарту жөніндегі қала құрылысының іс-шаралары кешенді сипатқа ие және аумақтарды экологиялық негізделген аймақтандыруды белгілеумен, инженерлік инфрақұрылымдарды қайта жаңартумен және дамытумен, көлік инфрақұрылымын оңтайландырумен, аумақтардың экологиялық қауіпсіздік, қоршаған ортаны қорғау және санитарлық норманың талаптарына сай келуін қамтамасыз етумен байланысты:

қаланың барлық өнеркәсіптік аймағын абаттандыра отырып және кәсіпорындарда табиғатты қорғаудың кешенді іс-шараларын жүргізіп, өнеркәсіптік кәсіпорындардың аумақтарын жоспарлауды реттеу;

атмосфераның өнеркәсіптік кәсіпорындардан ластану деңгейін төмендету жөніндегі іс-шаралар, технологиялық жабдықтарды жетілдіру;

қаланың және қала маңы аймағының аумағындағы су ресурстарын қорғау жөніндегі іс-шаралар;

жаңа көше-көліктік магистральдарын, көпірлер, көлік айырықтарын салу және қазіргілерін кеңейту, көше-жол желілерін қайта жаңарту және жөндеу. Қозғалысы үздіксіз жалпы қалалық магистральдық көшелерді "жасыл толқын" қағидаты бойынша жеделдетілген қозғалысымен ұлғайту қала көшелеріндегі көлік ағынын жеңілдетуге, кептелістердің болуын және қозғалтқыштың бос айналуын елеулі түрде азайтуға мүмкіндік береді, осының себебінен автомобильден шыққан газдар шоғырының атмосфераға таралуын төмендетеді;

қоғамдық көліктерде электрлендірілген жүрдек көліктердің үлесін ұлғайту және балама көлік түрлерін: жеңіл-рельстік көлік, жүрдек автобустар жүйесін енгізу мүмкіндігі;

жаңа саябақ аймақтарын, бақтар, желекжолдар мен гүлзарлар жасау арқылы табиғи көгалдандырылған аумақтар жүйесін сақтау және дамыту жөніндегі іс-шаралар жүргізу;

тұрғын үй қорын санитарлық-қорғау аймақтарынан шығару көзделеді;

лас технологиялы (бірінші және екінші қауіптілік санаты) өндірістік ғимараттарды селитебтік аймақтан өнеркәсіптік аймаққа немесе қала маңы аймағына шығару көзделеді;

өндiрiстiк және тұрмыстық қатты қалдықтарды толығымен қайта өңдеу мен залалсыздандыру – қоқыс өңдейтін зауыт салу;

қаланың және қала маңы аймағының табиғи кешені учаскесін – Есіл өзенінің арнасын сақтау үшін оның барлық жағалауы мен аралдық аймақтарын қоса алып, ерекше қорғалатын табиғи аумақ мәртебесін беру ұсынылады. Жаңа қала құрылысы элементін – табиғи-рекреациялық кешен (бұдан әрі – ТРК) енгізу және қала құрылысы қызметінің ерекше режимі бар аумақ ретіндегі мәртебесін белгілеу. ТРК аумағының құрамына жалпыға ортақ пайдаланылатын барлық көгалдандырылған және бос аумақтар, бөгеттер мен инженерлік қорғаныстардың көгалдандырылған аумақтарын қоса алғанда, шағын өзендер мен табиғи көлдердің, Есіл өзенінің жағалау-қорғаныс жолақтарының және оның Ақбұлақ және Сарыбұлақ салаларының су қорғау аймақтарының аумақтары енуі тиіс. ТРК аумағының орнықтылығын қамтамасыз ету үшін табиғи ландшафттық негіз енгізу қажет;

қала және қала маңы аймағының табиғи кешені аумағының негізінде Астана агломерациясының табиғи және ландшафтты-рекреациялық каркасын қалыптастыру ұсынылады.

Қалыптасқан үрдістер мен Астана қаласындағы экологиялық және қала құрылысы жағдайының өзгеруін болжауды есепке алу және талдау негізінде елордадағы қоршаған орта жай-күйі туралы кешенді ақпаратты қорыту және көпшілікке ұсыну үшін "Астана қаласының тұрақты даму атласын (экологиялық аспект)" әзірлеу ұсынылады.

3.2. Аумақты қорғау және қаланың орнықты дамуын қамтамасыз ету жөнiндегi шаралар

Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайларды болдырмау, олардың салдарларын минимумға жеткізу және қаланың халқы мен аумақтарын зақымдаудың қазіргі заманғы құралдарын қолданудан қорғау мақсатында мынадай ұйымдастырушылық және инженерлік-техникалық іс-шараларды орындау көзделіп отыр:

қаланы жел мен шаңды бораннан қорғау үшін қаланың айналасындағы аумақтарды көгалдандыру және оларды табиғи ормандармен қосу жұмыстарын жалғастыру;

Нұра саласының Есілге құйылып, су алып кетуін және Астана қаласының оңтүстік-батыс бөлігінде лай су деңгейінің көтерілуін болдырмау мақсатында Нұра бөгетін Ақмола шоқысы ауданында қайта жаңарту жүргізу және көтеру;

төтенше жағдайлар кезінде елорданы ауыз сумен жабдықтаудың резервтік көзі ретінде пайдалану үшін Астана қаласының айналасындағы жер асты суларының қорын қосымша іздестіру және қайта бекіту жұмыстарын ұйымдастыру, жүргізу. Осы мәселені "Астана қаласын сумен жабдықтауды және су бөлуді дамыту" техникалық-экономикалық негіздемесін түзету сатысында қарау қажет;

өз өндірісінде әсері күшті улы заттар, атап айтқанда қауіпсіз технологияға хлор мен аммиак пайдаланатын "Мясомолрыбпромторг" акционерлік қоғамында, "Жанар-FALKOM" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде, "Астана су арнасы" мемлекеттік кәсіпорнында, "Молзавод "Столичный" жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде технологиялық үдерістерді ауыстыру;

жолаушылар темір жол ағынымен қиылысуын болдырмау үшін айналма темір жол мен жүк терминалын сала отырып, темір жол жүк тасымалын қаланың өнеркәсіптік аймағының орталық бөлігіне шығару;

қаланың селетебті аймағында орналасқан газ толтыру станциясының біреуін қаланың өнеркәсіптік аймағына шығару;

басқару, хабарлау және байланыс жүйесін тұрақты дайындықта ұстауды ұйымдастыру, дамыту және қолдау;

азаматтық қорғаныс күштерін тұрақты дайындықта тұруға дайындау және қолдау;

атқарушы органдар, ұйымдар қызметкерлері мен халықты даярлау және үйрету;

қаланың тыныс-тіршілігін қамтамасыз ететін объектілердің және тізбе бойынша режимдік ұйымдардың орнықты жұмыс істеуін арттыру бойынша кешенді іс-шаралар жүргізу;

азаматтық қорғаныстың қорғаныстық құрылыстарының қажетті қоры мен басқа да мүліктерін жинақтау және тұрақты дайындыққа қолдау;

азық-түлік, су көздері, азық-түлік шикізаттарын, жануарлар мен өсімдіктерді радиоактивті, химиялық, бактериологиялық (биологиялық) уланудан қорғау;

жоғарыда аталған іс-шаралардың кешенді шешу үшін "Азаматтық қорғаныстың инженерлік-техникалық іс-шаралары" жобасын әзірлеу және белгіленген тәртіппен бекіту;

құрылыста сертификатталған жанбайтын құрылыс материалдарын қолдану және қазіргі заманғы өртке қарсы техникамен жабдықталған заманауи өрт депосын салу.

3.3. Тарихи-мәдени мұраларды сақтау мен регенерациялау талаптары

Астана қаласының қала құрылысын дамытудың негiзгi бағыттары қаладағы тарихи-мәдени мұраларды сақтау мен регенерациялаудың мынадай талаптарының орындалуын қамтамасыз етуге тиiс:

қалалық және табиғи ландшафттың тарихи келбетiн, көшелердiң, алаңдардың, орамдардың тарихи желілерін, қала салу ансамбльдерiнiң тарихи жүйесiн, қалалық кеңiстiктi сырттай қабылдаудың басты идеяларын, түйiндерiн және танымдық аймақтарын, жылжымайтын мәдениет ескерткiштерiн, құрылыс салудың және абаттандырудың тарихи сипатын қоса алғанда, қаланың бүкiл тарихи табиғи-ландшафтық, жоспарлау, композициялық, археологиялық және орта негiзiн, жер бедерiн қала құрылысы және сәулет құралдары арқылы сақтауды, анықтауды және баса көңiл бөлудi;

жылжымайтын мәдениет ескерткiштерiнiң аумақтары және оларды қорғау аймақтары үшiн олардың шекараларын және аталған аумақтар мен аймақтар шегiнде қала құрылысы қызметiн реттейтiн режимдердi айқындайтын құқықтық қала құрылысы регламенттерiн белгiлеу және сақтау;

тарихи-табиғи ландшафттарды қорғау аймақтары үшiн аталған аймақтар шегін айқындайтын құқықтық қала құрылысы регламенттерi мен мұндай ландшафттарды қорғауды және шолып тамашалаудың оңтайлы жағдайын қамтамасыз ететiн осы шекаралар шегiнде қала құрылысын реттеу режимдерiн белгiлеу мен сақтау;

жылжымайтын мәдениет ескерткiштерiн жаңарту мен қалпына келтiру, жылжымайтын мәдениет ескерткiштерiн анықтау, есепке қою, паспорттандыру жөнiндегi жұмыс көлемiн ұлғайту.

Бас жоспарда тарихи және археологиялық ескерткіштер, мынадай: "Бозоқ" тарихи-археологиялық кешені, "Мыңжылдық аллеясы" қала құрылысы ансамблі, ландшафтты-туристік орталық, "Этнографиялық ауыл" демалыс орталығы мәдени-танымдық орталықтар құру негізінде тарихи-мәдени қорды одан әрі сақтау жөніндегі іс-шараларды жүргізу ұсынылады. ГП-2.1 сызбасында Астана қаласының сәулет, тарих және мәдениет ескерткіштерінің тірек жоспары келтірілген.

3.4. Табиғи кешен аумақтарын сақтау мен дамытудың негiзгi бағыттары

Астана қаласының табиғи кешені басым түрде табиғат қорғау, рекреациялық, сауықтыру және ландшафт қалыптастыратын функцияларын атқаратын, және қаланың табиғи-ландшафттық негізін қалыптастыратын өсiмдiк және (немесе) су объекті объектілері басым аумақтардың жиынтығын білдіреді. Табиғи кешен аумақтарына мыналар жатады:

табиғи аумақтар – елорданың жасыл белдеуінің орманды және орман-парктің алаптар, Есіл өзенінің және оның салалары Ақбұлақ, Сарыбұлақ бұлақтарының құрылыс салынбаған табиғи алқабы;

көгалдандырылған аумақтар - саябақтар, бақтар, желекжолдар және гүлзарлар, бақ-саябақ өнерiнiң және ландшафттық сәулет ескерткiштерi, сондай-ақ тұрғын үйлер құрылыстарының, қоғамдық, өндiрiстiк және коммуналдық мақсаттағы объектілердің көгалдандырылған аумақтары;

резервтiк аумақтар - бүлiнген табиғи аумақтарды қалпына келтiру, жаңа көгалдандырылған аумақтарды ұйымдастыру үшiн резервте қалдырылған aумақтаp.

Табиғи кешен аумақтарын сақтау мен дамытудың негiзгi бағыттары:

Астана қаласының, қала маңы аймағының және елорда агломерациясының табиғи кешенiнiң тұтастығын сақтауды;

әртүрлi иерархиялық деңгейдегi рекреациялық аймақтарды қалыптастыруды;

табиғи кешеннiң нақты аумақтарын жобалауды және күтiп-ұстауды экологияландыруды;

табиғи кешен аумақтарының алаңдарын 14,2 мың гектардан 25,5 мың гектарға дейiн ұлғайтуды көздейді.

3.5. Аумақты сәулет-жоспарлауды ұйымдастыру

Бас жоспарда қаланың iшкi аумақтарын қарқынды пайдалану арқылы қаланы қала шегiнде одан әрi дамыту көзделіп отыр.

Негізгі сегіз жоспарлау-құрылымдық осі (Қорғалжын, Павлодар, Көкшетау, Қостанай, Қарағанды, Ерейментау, Қосшы) бойындағы бос аумақтарды игеру есебінен қала аумақтық дамытылады.

Бас жоспарда жаңа тұрғын үй құрылысын көп қабатты және аз қабатты орындауда жүргізу көзделіп отыр. Көп қабатты құрылыс қаланың орталық бөлігінде, сондай-ақ ландшафтты-рекреациялық аймақтың "жасыл сыналарына" қарай қабаттар төмендетіліп, 8 құрылымдық ось бойында қалыптастырылады. Құрылымдық осьтердің бойында орталықтан шетке қарай биіктік ауыса отырып құрылыс сатыланады.

Бұзылатын өнеркәсіп кәсіпорындары, коммуналдық-қойма объектілері ("Целинсельмаш", газ аппаратурасы зауыттары аудандары), қаланың орталық бөлігіндегі көнерген және азқабатты тұрғын үй (Тілендиев – Сарыарқа даңғылдары – Шабал Бейсекова көшесі шекаралары, Асан қайғы көшесі бойы және "Шұбар" "Оңтүстік Шығыс" аз қабатты тұрғын үй шағын аудандары) орнына Бас жоспарда нақты қала құрылысы, жоспарлау және көлемдік-кеңістіктік бағдарды қамтамасыз ететін биік тұрғын үй салу көзделген.

Аз қабатты құрылыс Ерейментау, Қарағанды, Майбалық, Қосшы, Қорғалжын және Қостанай бағытында орталықтан шетке қарай жоспарлау-құрылымдық осьтер бойында және Көкшетау, Павлодар бағытында К-1 айналма магистралінен қала шекарасына дейін, сондай-ақ басталған құрылысты аяқтауды қажет ететін аз қабатты усадьбалы құрылыс аудандарында дамытылады.

Қаланың перспективалы жоспарлау құрылымын қалыптастыру негізі табиғи-экологиялық және көліктік негіз болып табылады. Табиғи-экологиялық негізді Есіл өзенінің алқабы, оның салалары: Ақбұлақ, Сарыбұлақ, қолданыстағы "Жасыл Аймақ" және "Астана орманы" екпелері, сондай-ақ орман пактері ретінде қызмет ететін "Бурабай", "Қарқаралы", "Қорғалжын", "Баян Ауыл", "Ерейментау" ұлттық табиғи парктердің жалғасы болып табылатын жеке флорасы бар сыналар және қолданыстағы қалалық парктер, скверлер, желекжолдар құрайды.

Жасыл құрылымның барлық жүйесі орталық бөлікте негізгі қоғамдық-тұрғын үй құрылымдарын жалғайтын Айналма желекжолмен байланыстырылады.

Қаланың урбандалған негізінің келесі элементі көлік магистральдар жүйесі болып табылады. Бас жоспарда жаңа меридиональды және кең магистральдар, айналма автомобиль жолдарын, көлiк құралдарына сервистiк қызмет көрсету желілерін құру, көлiк айрықтарын, өтпежолдар, эстакадаларын және т.б. салу жолымен қаланың көлiк құрылымын дамыту мен жетiлдiруді көзделіп отыр.

Көше-жол желісін дамыту негізіне қоғамдық көлік үшін басымдығымен бір орталық көше және әртүрлі бағыттағы біржақты қозғалыс үшін екі бүйірдегі көше болатын сегіз жоспарлау-магистральдың бойында қалыптастырылған "үш параллель көше" бірыңғай жүйесін құру принципі алынған.

Қала аумағында кешеніне бір шатыр астында автомобильдерге арналған көп деңгейлі паркинг және велосипед пункті бекеті кіретін, жеңіл рельсті жүрдек көлікке қоғамдық автобус маршруттарының бес отырғызу терминалы құрылады.

Осы терминалдар арқылы өтетін көшелер елорда тұрғындары мен қонақтары жаппай баратын өзге де объектілермен бірге жеңіл рельсті жүрдек көліктің өту желісін құрайды.

Көліктік инфрақұрылым қолданыстағы көше-жол желісі ескеріліп орындалған.

Үздіксіз қозғалыстағы кіші айналма магистраль қаланың орталық бөлігін шеңберлей келе, жалпы қалалық және аудандық маңызы бар магистральдық көшелердің қиылысындағы айырықтар мен эстакадалар арқылы барлық алты жоспарлау ауданын байланыстырады.

Қала аумағын сыртқы транзитті ағындардан оқшаулауды К-1 айналма автожолы қамтамасыз етеді.

Қаланы одан әрі өсіру қаланы дамытудың негізгі бағыттары бойынша қоғамдық орталықтар құрылымында полиорталықтықты көздейді. Бас жоспарда ірі көлік тораптарында жоспарлау аудандарының орталықтарын ұйымдастыру көзделеді.

3.6. Қоғамдық аумақтарды дамытудың негізгі бағыттары

Қызмет көрсету, мәдениет, демалыс, туризм, бiлiм, әкiмшiлiк саласында және iскерлiк саладағы функциялар мен жұмыс орындарының негiзгi массасын өзiне шоғырландырған қоғамдық аумақтар қала аумағының урбанизацияланған негізінің функционалдық және сәулет-кеңiстiктiк өзегiн құрайды.

Қоғамдық аумақтарды дамытудың негізгі бағыттары:

жалпықалалық қоғамдық орталықтар аумақтарының бiрыңғай жүйесiн дамытуды;

iрi тұрғын алаптарға қызмет көрсетудiң жергілікті көпфункционалдық орталықтар желілерін дамытуды көздейді.

Жалпықалалық қоғамдық орталықтар аумақтарының бiрыңғай жүйесiн дамыту:

осы жүйенiң 1,25 мың гектардан 3,57 мың гектарға дейiн аумақтық өсуiн, қоғамдық құрылыстар қоры алаңының 3,4 есе - жалпы алаңның 7,06 млн. шаршы метрден 23,87 млн. шаршы метрге дейiн ұлғайтылуын;

атқарушы және өкілді мемлекеттік органдардың, шет мемлекеттердiң дипломатиялық өкiлдiктерiнiң объектілерін орналастырудың мамандандырылған аймақтарын қалыптастыруды;

қаланың орталық аудандарының өкiлдiк, мәдени, демалыс функцияларын дамытуды;

қаланың орталық бөлігінде және орталық өзегінің шетінде қоғамдық аумақтарды қарқынды дамыту, оларда iскерлiк, әкiмшiлiк және сауда салаларында жұмыс орындарының негiзгi массасын шоғырландыруды;

көлiк тораптары және орталық өзегі мен шеткi аудандардың тарихи және табиғи парктерінің адамдар көп баратын аумақтары қалыптастыратын қаланың урбанизацияланған және тарихи негіздерінің байланысты аймақтарында рекреациялық, спорттық, демалу, және мәдени орталықтарды ұдайы дамытуды көздейді.

Қаланың тұрғын үй алаптарында, шеткi аудандарында осы аудандардың тұрғындары үшін қолайлы, оның ішінде толыққанды әлеуметтік инфрақұрылым кешендерінің: сауда, бұқаралық сұранысы бар демалыс және бұқаралық кәсіптердің жұмыс орындарына қашықтықтан жаяу қол жеткізу мақсатында қызмет көрсетудің жергілікті көпфункционалдық орталықтар желісін дамыту көзделіп отыр.

3.7. Астана қаласының аумағын функционалдық және қала құрылысы аймақтарына бөлу

Бас жоспарда қала аумағында төмендегідей функционалдық аумақтар бөлінген:

тұрғын жоспарлау аудандарынан, қоғамдық орталық және жалпы пайдаланылатын жасыл екпелер аймақтарынан тұратын селитебті аймақ.

Қаланың селитебті аймағы мыналарды қамтиды:

шағын аудандар және тұрғын үй құрылысы орамдары;

әлеуметтік, мәдени-тұрмыстық қызмет көрсету объектілері, әкімшілік және азаматтық мақсаттағы өзге де ғимараттар орналасқан аумақтар;

жасыл екпелер аумақтары;

коммуналдық кәсіпорындар, инженерлік-көлік инфрақұрылым объектілері мен құрылыстары, тамақ өнеркәсібінің ұсақ кәсіпорындары орналасқан аумақтардың жергілікті дәл учаскелері және т.б.

Өнеркәсіптік аймақ өнеркәсіптік аймақтарды және кәріздік тазарту құрылыстары мен ағынды сулар тұндырғышы бар коммуналдық аймақты қамтиды. Сонымен қатар, өнеркәсіптік аймақты жылу-электр энергиясын шығаратын, газ, су жеткізуші объектілер, темір жолдың жылжымалы құрамын жөндеу, радиаторларды, орталық жылу қазандықтарын, генераторларды, трансформаторларды, электр тарату және реттеу аппаратураларын, медициналық аппаратураны жөндеу, құрылыс материалдарын шығару, тамақ өнеркәсібі объектілері сияқты қаланың негізгі жұмыс істеп тұрған кәсіпорындары қалыптастырады.

Санитарлық-қорғау аймақтары – өнеркәсіптік және селитебті аймақ арасындағы көгалдандырылған қорғау аумақтары.

Бас жоспарда өндірістік объектілер және жоспарлау аудандарының тұрғын құрылыс аумақтары арасында санитарлық-қорғау аймақтарын ұйымдастыру көзделген, бұл ретте санитарлық-қорғау аймағы өнеркәсіптік кәсіпорындардың зияндылық санаты нақты анықтала отырып қалыптастырылады.

Рекреациялық аймақ қалалық ормандарды, орманды парктерді, орман қорғау аймақтарын, су айдындарын, ауыл шаруашылығында пайдаланылатын жерлерді және селитебті аумақта орналастырылатын парктермен, бақтармен, гүлзарлармен және желекжолдармен бірге ашық кеңістік жүйесін қалыптастыратын өзге де алқаптарды қамтиды. Астана қаласының аумағын ландшафтты-рекреациялық ұйымдастыру елорда тұрғындары үшін жағымды табиғи және экологиялық жағдайларды қамтамасыз ететін қалалық ортаның барлық көгалдандырылған бөліктерін теңдестірілген түрде дамыту болып табылады.

Арнайы мақсаттағы аймақ зираттарды, тұрмыстық қатты қалдықтарды қайта өңдеу жөніндегі кәсіпорындарды, тазарту құрылыстарын және қаланың коммуналдық шаруашылығының өзге де ұқсас объектілерін орналастыруға арналған.

Резервтік аумақтар – Астана қаласын перспективада дамыту аумақтары муниципалдық жерлер болып табылады және қаланың селитебті аймағын дамыту үшін пайдаланылады.

Режимді аумақтардың аймақтары – әскери ведомстволардың арнайы аумақтары, әскери бөлімдер. Мұнда казармалар мен түзету мекемелерінің корпустарын қоса алғанда, тұрғын құрылысы да және коммуналдық, өнеркәсіптік және өзге де объектілер де орналастырылады. Астана қаласының аумағын қала құрылысы аумақтарына бөлу аумақтардың функционалдық пайдаланылуына (функционалдық аймақтарға бөлу), құрылысқа (құрылыс аймақтарына бөлу), ландшафтты ұйымдастыруға (ландшафтты аймақтарға бөлу) және экологиялық қауіпсіздікке (экологиялық аймақтарға бөлу), қала аумағының 6 жоспарлау ауданына және/немесе 72 жоспарлау секторына және/немесе 789 жоспарлау орамына қойылатын міндетті талаптар белгілеуді білдіреді.

Астана қаласын дамытудың бас жоспарында аумақты қала құрылысы аймақтарына бөлу "Қала құрылысы. Қалалық және ауылдық елді мекендерді жоспарлау және салу" 3.01.01-2008-ге Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары мен ережелеріне және "Астана қаласын жоспарлау және салу" ҚР 3.01-01Ас-2007 Қазақстан Республикасының құрылыс нормалары мен ережелеріне сәйкес белгіленеді. Бас жоспар жоспарлау орамдарының аумақтары деңгейінде функционалдық пайдалануға (функционалдық мақсаты) қойылатын талаптарды белгілейді. Магистралдық көшелердің қызыл сызықтары ескерілген қаланың аумақтық бірліктерінің шекараларымен, табиғи кешен аумақтарының шекараларымен, өзге де шекаралармен шектелген Астана қаласы аумағының бір бөлігі жоспарлау орамы болып табылады. Астана қаласы шекаралары шегінде орташа ауданы 95 гектарды құрайтын шамамен 789 жоспарлау орамы бар.

Жоспарлау секторының функционалдық мақсаты оның шекараларында тұрғын, қоғамдық, өндірістік, табиғи объектілер учаскелері аудандарының рұқсат етілген ара-қатынасын белгілейді.

Жоспарлау орамдары аумақтарының белгіленген функционалдық мақсаты Астана қаласының қала құрылысын дамытудың мақсаттарына, талаптарына және негiзгi бағыттарына сәйкес қала құрылысы қызметiн жүзеге асыру барысында қала аумақтарын пайдалануды қамтамасыз етудiң заңды құралы болып табылады.

Жоспарлау орамдары аумақтарының белгіленген функционалдық мақсаты жергiлiктi органдар үшiн қала құрылысы және жер учаскелерiн пайдалану саласында шешiмдер қабылдау кезінде мiндеттi болып табылады.

Бас жоспар шеңберінде жоспарлау орамдары аумақтарының функционалдық мақсаты Астана қаласының аумағын функционалдық аймақтарға бөлудің бас схемасында белгіленеді.

"Бас жоспар (негізгі сызба)" БЖ-5 сызбасында басым түрде иеліктен шығару және резервті аумақтар да келтірілген. ГП-6 сызбасында қала аумақтарын қала құрылысы аймақтарына бөлу сызбасы келтірілген.

4. Көліктік инфрақұрылымды дамыту

Астана қаласының көліктік инфрақұрылымын 2030 жылға дейін дамыту тиісті сервистік қызметтер кешені бар, экономиканың барлық субъектілеріне және тұрғындарға қол жетімді және ең аз шығындармен жүктер мен жолаушыларды тасымалдауды қамтамасыз ететін тиімді көше-жол желісін құрудың құрамдас бөлігі болып табылады.

Қаланың көліктік инфрақұрылымын дамытудың негізгі мақсаты оны үздіксіз және орнықты дамыту болып табылады.

Осы бағыттағы қаланың бірінші кезектегі міндеті:

қала көшелерінде нақты көлік жағдайын қадағалау үшін көлікті басқару орталығын құру;

қаланың көліктік моделі негізінде көліктік инфрақұрылымды жетілдіру;

жобалау және көлік проблемаларын оңтайлы шешу мақсатында қаланың көліктік моделінің жұмысын ұйымдастыру болып табылады.

Қала және қала маңы аумағының қолайлы нормативтік қолжетімділігін қамтамасыз ету, көліктің экологиялық қауіпсіздігіне қол жеткізу қажеттілігіне сүйене отырып бас жоспарда мыналар көзделген:

қала халқының қарқынды автомобильденуімен байланысты барлық мәселелерді кешенді шешу, атап айтқанда: көше-жол желілерін қарқынды дамыту, көпірлер мен жолайрықтар, ашық және жабық тұрақтар салу, жол қозғалысын ұйымдастыруды жетілдіру;

қоғамдық көліктің бұқаралық түрлерінің тасымалдау үдерісінде басымдықты сақтай отырып, жеке және қоғамдық жолаушылар көлігінің өзара тиімді іс-қимылын қамтамасыз ету;

жүрдек жеңіл-рельсті көлікті енгізу;

қалалық және қала маңындағы көлік жүйесін жетілдіру және кіріктіру;

сыртқы көлік жүйесін дамыту деңгейін сапалы арттыру.

Астана қаласының қалалық қоғамдық көліктің негізгі түрлері:

қарапайым автобустар және такси;

жүрдек жеңіл рельсті көлік.

Темір жол вокзалынан бастап әуежайға дейін жеңіл рельсті көліктің бірінші желісінің ұзындығы 23,9 км және 14 станцияны құрайды. Жолаушылардың жол уақытын нормативтік қамтамасыз ету үшін қозғалыс аралығы 6,5 минут болуы тиіс, бұл ретте 23 құрам қажет.

Екінші айналма желісінің ұзындығы 28,4 км және 16 станцияны құрайды. Құрам аралығы 3,2 минут, барлығы 29 құрам қажет. Қарбалас сәтте жолаушылар айналымы сағатына 5 628 жолаушыны құрайды.

Жеңіл рельсті көліктің үшінші желісінің ұзындығы 5,5 км және

4 станцияны құрайды. Жеңіл рельсті көліктің бұл тармағы қаланың батыс бөлігін орталық әкімшілік аймақпен жалғастырады.

Жеңіл рельсті көліктің төртінші желісінің ұзындығы 10,6 км және 8 станцияны құрайды.Бұл бағыт жеңіл рельсті көліктің орталық айналма желісімен қаланың шығыс бөлігін қамтиды.

Жеңіл рельсті көліктің жалпы ұзындығы 68,4 км құрайды және

бұл ретте 42 станциядан тұрады.

"Астана қаласының жол полициясы басқармасы" мемлекеттік мекемесінің деректеріне сәйкес 2010 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша қалада 206 302 автокөлік құралы тіркелген, оның 192 541 бірлігі жеңіл көлік немесе үш тұрғынға бір автокөлік құралынан және төрт тұрғынға бір жеңіл автомашинадан келеді.

Автомобильдірудің жедел өсуімен байланысты проблемалар кешенін шешу үшін бас жоспарда:

1. мыналар:

қала көлігін реттеу;

қоғамдық көліктің де және жол қозғалысының басқа қатысушыларының да кедергісіз қозғалуы;

қоғамдық көліктің жылдамдығын және қауіпсіздігін арттыру;

көлік инфрақұрылымын бір алаңда жоспарлау және шоғырландыру, оның ішінде автовокзалдарды, жүрдек ЖРК станцияларын, автомобильдерді сақтауға арналған паркингтерді, автобустарға және таксилерге арналған уақытша паркинтік автотұрақтарды және басқа да сервис түрлері үшін "үш параллельді көше" жүйесін құру көзделген.

2. Жаңа және қайта жаңартылатын аудандарда магистральдық сондай-ақ жергілікті көшелерді салу және қайта жаңарту есебінен көше-жол желісінің ұзындығын және тығыздығын ұлғайту.

3. Көпірлер, жолайрықтар, эстакадалар, жол тармақтарын, көшеден тыс жаяу жүргіншілер өткелдерін салу.

4. Магистральдық көшелерде үздіксіз қозғалысты ұйымдастыру.

5. Көлік пен жаяу жүргіншілер қозғалысын басқарудың, бақылаудың және реттеудің тиімді автоматтандырылған ақпараттық жүйесін құру.

6. Велосипедтерді жалға беру пункттері мен олардың тұрағы болатын велосипед қозғалысын қоса алғанда, жаяу жүргіншілер қозғалысы жүйесін құру.

7. Автомобильдерді сақтау үшін жаңа қоса салынған, жапсарлас салынған, жеке тұрған, жер асты және көпдеңгейлі паркингтерді салу.

8. Жүрдек жеңіл рельсті көлікті іске қосу үшін жолдар мен инфрақұрылымдар салу.

5. Инженерлiк инфрақұрылымды дамыту
5.1. Сумен жабдықтау

Бас жоспарда қаланы сумен жабдықтау жүйесiн дамытудың мынадай бағыттары көзделіп отыр:

қолданыстағы сумен жабдықтау жүйесін оның өнімділігін шаруашылық-ауыз су, өртке қарсы және өндiрiстiк мұқтаждарға тәулiгiне 689 мың м 3 дейiн ұлғайту арқылы сақтау және дамыту;

сумен жабдықтау, сорғы-сүзгі станцияларын және су құбыры желілерін қайта жаңарту мен жаңадан салу жүйесінің сенімділік деңгейін арттыру;

қаланы сумен жабдықтау үшін қолданыстағы жерүсті көздерін сақтау және сумен қамтамасыз ету;

сумен жабдықтаудың сенімділігін қамтамасыз ету үшін қала үшін екінші су көзі ретінде сапалы жерасты ауыз суларын іздеу.

5.2. Су бұру

Бас жоспарда кәрiз жүйесiн дамыту бөлiгiнде:

"Астана қаласында "Талдыкөл" ағынды су жинағышын қайта құнарландыра отырып жою" жобасын іске асыру;

қолданыстағы тазалау құрылыстарын кеңейту, толық тазалау құрылыстарын салу және қайта тазаланған сарқынды суды Есіл өзеніне ағызу үшін коллекторлар салу есебінен кәрiз жүйесiнiң сенiмдi жұмыс iстеуiн оның жалпы қуатын тәулiгiне 417 м3 дейiн жеткiзу арқылы арттыру;

жаңа магистральдық коллекторлар және кәрізді сорғы станцияларын салу, қолданыстағы желілер мен сорғы станцияларын қайта жаңарту;

толық тазаланған сарқынды суларды техникалық мұқтаждарға пайдалану көзделіп отыр.

5.3. Жылумен жабдықтау

Бас жоспарда Астана қаласын жылумен қамту жүйесiн дамытудың негiзгi бағыттары:

2030 жылға қарай қала тұрғындарының саны 1220 мың адамға ұлғайған кезде қаланы жылу энергиясымен жүктелімінің артуын қамтамасыз ету;

қазiргi заманғы технологиялар және жабдықтар базасында жылумен жабдықтаудың қалыптасқан жүйелерiн жетілдiру, техникалық қайта жарақтандыру және дамыту;

орталықсыздандырылған жылумен жабдықтау аймағында жекелеген тұтынушыларды жылумен жабдықтау мұқтажы үшiн жылу мен электр энергиясының қазiргi заманғы, жоғары сапалы және дәстүрлi емес көздерiн енгiзу болып табылады.

Жылумен жабдықтау жүйесiнде 2020 жылға дейін кезеңге:

екі турбоагрегатпен, екі қазандық агрегатымен және бір су ысыту қазандығымен жабдықтап, 2-жылу электр орталығын кеңейту және қайта жаңарту. Қолданыстағы жылу қуаты сағатына 2 040 Гкал-ды құрайды. Отын ретінде Екібастұз кен орнының тасты көмірі пайдаланылады;

төрт су ысыту қазандығы (1-кезек), үш турбоагрегатпен және үш қазандық агрегаты бар (2-кезек) 3- жылу электр орталығын салу. Қолданыстағы жылу қуаты сағатына 1 030 Гкал-ды құрайды. Отын ретінде Екібастұз кен орнының тасты көмірі пайдаланылады;

моралдық тұрғыдан ескірген екі қазандық агрегатын жаңасына ауыстырып, 3-ЖЭО салынуына және пайдалануға берілуіне қарай ПТВП-100 су ысыту қазандықтарының одан әрі жұмыс істеуін тоқтату арқылы 1-ЖЭО қайта жаңарту. Қолданыстағы жылу қуаты сағатына 280 Гкал-ды құрайды. Отын ретінде Екібастұз кен орнының тасты көмірі пайдаланылады;

2-ЖЭО (ЖТ-4) мен 3-ЖЭО-дан (ЖТ-5, ЖТ-6) жаңа ЖЭО салу, қазіргі заманғы технологияларды пайдаланып, арнасыз төсемді пайдалану арқылы қаланың қазіргі бөлігінде жаңа жылу магистральдарын салу қайта жаңарту;

орталықтан жылумен жабдықтау аймағында орналасқан коммуналдық және жекелеген объектілердің дербес жылыту жүйелерін пайдаланудан шығару. Орталықсыздандырылған көздерден жылумен қамтылған объектілерді орталықтан жылумен қамтуға ауыстыру.

Орталықсыздандырылған жылумен жабдықтау аймағында қазіргі заманғы, сапасы жоғары аудандық қазандықтар мен дербес жылыну жүйелерін салу, сондай-ақ жекелеген тұтынушылар үшін жылу мен электр энергиясының дәстүрлі емес көздерін енгізу көзделген.

1-ЖЭО және 2-ЖЭО кеңейту, қайта жаңарту, 3-ЖЭО салу жөніндегі іс-шаралар осы жылу көздерінің жиынтық жылу қуатын сағатына 3 350 Гкал дейін жеткізуге және 2021 жылға дейін қаланың жылуға деген қажеттілігін толық қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.

Құрылыс қарқынын одан әрі ұлғайту және халық санының өсуі жылу жүктелімдерінің ұлғаюына әкеледі, ол қолданыстағы жылу көздерін қамтамасыз ете алмайды.

Жылумен жабдықтау жүйесiнде 2030 жылға дейінгі кезеңге жылу және электр энергиясын алу үшін қолданыстағы көздерді кеңейту және дәстүрлі, дәстүрлі емес технологияларды пайдаланып, жаңа жылу көздерін салу көзделген.

5.4. Электр энергиясымен жабдықтау

Қаланы электр энергиясымен жабдықтау жүйесiн дамытудың негiзгi бағыттары:

қаланың айналасында шеңбер жасау үшін "Батыс", "Достық", "Шығыс" - 220/110 кВ тіректі кіші станциялар арасында 220 кВ әуе желілерін салу;

перспективаны ескерiп, қазіргі құрылыс аймағындағы электр желілері мен құрылыстарды қайта жаңарту мен техникалық жарақтандыру;

әуе арқылы электр беру желілерін кабельді электр беру желілеріне және ашық үлгідегі ҚС 110/10 кВ қосалқы станцияларын жабық үлгідегі ҚС 110/10 кВ қосалқы станцияларына кезең-кезеңімен ауыстыру;

жаңа құрылысты электр энергиясымен жабдықтау үшiн жабық үлгiдегi жаңа ҚС 110/10 кВ салу;

индустриялық пакті электр энергиясымен жабдықтау үшiн жабық үлгiдегi жаңа ҚС 220/110 кВ салу болып табылады.

Жобада іргелес аудандарға қуат беру үшін 500 кВ және 220 кВ сыртқы желілерді күшейту және "Шығыс" ҚС қосалқы станциясының маңында ҚС 500/220 кВ "Астана" жаңа қосалқы станциясын салу көзделген.

5.5. Газбен жабдықтау

Бас жоспарда тұтынушылардың барлық санаттарын есептi мерзiмге сұйытылған көмірсутекті газбен қамтамасыз ету мәселелерi шешiлген. Газбен жабдықтау жүйесінің объектілері мен құрылыстарын орналастыру жөніндегі нормативтік құжаттардың талаптарын сақтай отырып, газды болжамды тұтынуды қамтамасыз ету үшін қалада екі газ толтыру станциясы бар.

Осы уақытқа дейін Астана қаласына табиғи газ жеткізу мәселесі шешілген жоқ.

Бас жоспарда табиғи газды қабылдау және тарату үшін негізгі құрылыстарды орналастыруға арналған резервті аумақтар көзделген.

6. Бас жоспарды іске асыру және оның мониторингi

Астана қаласын дамытудың бас жоспарын iске асыруды және оның мониторингiн Астана қаласының жергілікті атқарушы органы қамтамасыз етедi.

Бас жоспарды түзету әр 5 жылда жүргiзiлуі мүмкін және келесi есептiк кезеңге арналған бiрiншi кезектi қала құрылысының іс-шаралары бағдарламаларын қабылдаудан, қажеттiлiгiне қарай – Астана қаласының қала құрылысын дамытудың негiзгi бағыттары мен Астана қаласының аумағын қала құрылысы аймақтарына бөлудiң бас схемаларын түзетуден тұрады.

7. Жобаның техникалық-экономикалық көрсеткіштері

Көрсеткiш	Өлшем бiрлiгi	2011 жыл	2015 жыл	2020 жыл	2030 жыл
1. Аумағы
1.1 Елдi мекен жерiнiң аумағы (қала межесiнiң шегiнде)	га	71014	71014	71014	71014
2. Халық
2.1 Бағынысты елді мекендер ескерілген халық саны	мың адам	770	855	991	1220
2.2 Селитебті аумақ шегіндегі халықтың тығыздығы	адам/га	85	42	43	44
2.3 Жұмыспен қамтылған халық саны	мың адам	370,1	441,4	517,8	647,3
3. Тұрғын үй құрылысы
3.1 Тұрғын үй қоры	жалпы алаңы мың мІ	15302,8	17850	23750	37200
4. Әлеуметтік-тұрмыстық мақсаттағы мекемелер
4.1 Мектепке дейінгі балалар мекемелер, барлығы/1000 адамға	орын	20600/27	33350/39	53550/54	67500/55
4.2 Жалпы білім беретін мекемелер, барлығы/1000 адамға	оқушылар	81040/105	101300/118	128800/130	162800/133
4.3 Емханалар, барлығы/1000 адамға	бір ауысымда келушілер	10810/14	9530/11,1	13880/14,0	26000/21,3
4.4 Ауруханалар, барлығы/1000 адамға	кереует	8223/10,7	4990/5,8	7090/7,2	14640/12,0
4.5 Өрт депосы	депо/автомобиль-дер саны	11/61	23/176	27/200	35/266
5. Көлік және жолдар
5.2 Магистралдық көшелер мен жолдардың жалпы ұзындығы	км	852,2	1064,1	1489,1	2313,8
5.2.1 Айналма жолды қоса алғанда, қалалық маңызы бар бас көшелер	км	245,4	255,6	321,8	403,2
5.3 Автокөлiк саны, автокөлiктi иелену	к.қ./ 1000 адамға	305	303	414	600
автомобильдер саны	к.қ	235 000	257500	410270	732000
6. Инженерлік жабдықтар
6.1 Сумен жабдықтау
6.1.1 Жиынтықты тұтыну (ысырап пен ағып кетудi қоса алғанда)	тәулігіне мың м3	534,98	553,7	647,9	688,8
Ауыз су	тәулігіне мың м3	416,71	443,5	513,0	553,9
Техникалық су	тәулігіне мың м3	118,27	110,23	134,93	134,93
6.1.2 1 адамға шаққанда тәулiгiне орташа су тұтыну	тәулігіне л	450	410	410	360
6.2 Кәріз
6.2.1 Ағынды судың жалпы келiп түсуi	тәулігіне мың м3	336,52	345,72	390,58	416,89
6.3 Электрмен жабдықтау
6.3.1 Электр энергиясына жылдық сұраныс болжамы	сағатына/жылына млн.кВт	2716,3	4102,2	5300,8	7051,4
6.3.2 Жылына 1 адамға шаққанда, оның iшiнде коммуналдық-тұрмыстық мұқтаждарға арналған орташа электр тұтыну	сағатына кВт.	2337	4824	5251	5875
6.4 Жылумен жабдықтау
6.4.1 Ең жоғары жылу жүктемесі	сағатына Гкал	1810	2460	3355	4500
6.5 Газбен жабдықтау
6.5.1 Табиғи газды тұтыну, барлығы	жылына м3	-	-	-	-
7. Қоршаған ортаға әсердi бағалау
7.1 Атмосфера ластануының ең жоғары индексi (АЛИ) және соған сәйкес ластану деңгейi	Жылына АЛИ 5 /мың тонна	4,67 / 56,5	5,43 / 77,5	6,23 / 83,7	6,99 / 90,0