Об утверждении Правил организации и проведения государственной научно-технической экспертизы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 1 августа 2011 года № 891. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 27 октября 2023 года № 950.

Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 27.10.2023 № 950 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).
Сноска. В заголовок внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется постановлением Правительства РК от 30.12.2020 № 941.

В соответствии с подпунктом 9) статьи 3 Закона Республики Казахстан "О науке" Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

Сноска. Преамбула – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

1. Утвердить прилагаемые Правила организации и проведения государственной научно-технической экспертизы.

Сноска. В пункт 1 внесено изменение на казахском языке, текст на русском языке не изменяется постановлением Правительства РК от 30.12.2020 № 941.

2. Признать утратившим силу постановление Правительства Республики Казахстан от 27 декабря 2002 года № 1385 "Об утверждении Правил организации и проведения государственной научно-технической экспертизы" (САПП Республики Казахстан, 2002 г., № 46, ст. 471).

3. Настоящее постановление вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня первого официального опубликования.

Премьер-Министр
Республики Казахстан	К. Масимов

Утверждены постановлением Правительства Республики Казахстан от 1 августа 2011 года № 891

Правила организации и проведения государственной научно-технической экспертизы

Сноска. Правила - в редакции постановления Правительства РК от 15.10.2021 № 745 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Глава 1. Общие положения

1. Правила организации и проведения государственной научно-технической экспертизы (далее – Правила) разработаны в соответствии с законами Республики Казахстан "О науке" и "О коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности" и регулируют отношения, связанные с организацией и проведением государственной научно-технической экспертизы (далее – ГНТЭ), экспертизы проектов коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности (далее – РННТД).

2. В настоящих Правилах используются следующие понятия:

1) эксперт по оценке обоснованности цен – физическое лицо, представляющее заключение по оценке обоснованности запрашиваемой суммы, являющееся гражданином Республики Казахстан (эксперт, привлекаемый для оценки обоснованности запрашиваемого объема финансирования научных, научно-технических проектов и программ, должен иметь высшее образование по группам специальностей экономика и бизнес, а также стаж работы не менее десяти лет по специальности);

2) комплексная экспертиза проектов коммерциализации РННТД – экспертиза, проводимая путем привлечения организатором группы экспертов, являющихся специалистами в различных отраслях экономики, в случае представления заявки по 3 или более отраслям экономики;

3) заявитель по проектам коммерциализации РННТД – физическое или юридическое лицо, представившее на рассмотрение заявку для получения гранта;

4) проект коммерциализации РННТД – документ, включающий в себя содержание планируемой работы, направленной на практическое применение РННТД, включая результаты интеллектуальной деятельности, с целью вывода на рынок новых или усовершенствованных товаров, процессов и услуг, направленных на извлечение дохода;

5) грант на коммерциализацию РННТД – бюджетные и (или) внебюджетные средства, предоставляемые на безвозмездной и безвозвратной основе для реализации проектов коммерциализации РННТД в рамках приоритетных секторов экономики;

6) зарубежный эксперт, привлекаемый для проведения экспертизы проектов коммерциализации РННТД, – физическое лицо, не являющееся гражданином Республики Казахстан, имеющее соответствующую квалификацию, ученую степень доктора или кандидата наук, степень доктора философии (PhD), доктора по профилю, стаж работы по специальности не менее 5 (пять) лет, опыт работы по специальности в зарубежных научных организациях в той отрасли деятельности, по которой предполагает выступить в качестве эксперта;

7) казахстанский эксперт, привлекаемый для проведения экспертизы проектов коммерциализации РННТД, – физическое лицо, являющееся гражданином Республики Казахстан, имеющее соответствующую квалификацию, ученую степень доктора или кандидата наук, степень доктора философии (PhD), доктора по профилю и стаж работы по специальности не менее 5 (пять) лет в той отрасли деятельности, по которой предполагает выступить в качестве эксперта;

8) зарубежный эксперт, привлекаемый для проведения ГНТЭ научных, научно-технических проектов и программ, – физическое лицо, не являющееся гражданином Республики Казахстан, имеющее соответствующую квалификацию, ученую степень доктора или кандидата наук, степень доктора философии (PhD), доктора по профилю, стаж работы по специальности не менее 5 (пять) лет, опыт работы по специальности в зарубежных научных организациях, опубликовавшее не менее четырех научных статей и (или) обзоров в журналах, входящих в первые два квартиля международной базы данных Web of Science, за последние 5 (пять) лет и индекс Хирша не менее пяти за последние 5 (пять) лет согласно международным базам данных Web of Science и (или) Scopus.

Лица, специализирующиеся в области гуманитарных и социальных наук, за последние 5 (пять) лет должны иметь не менее двух статей и (или) обзоров в журналах, индексируемых в Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index, Russian Science Citation Index и (или) Emerging Sources Citation Index базы данных Web of Science и (или) имеющих процентиль по CiteScore в базе Scopus не менее 35 (тридцать пять) на момент назначения. На лиц, специализирующихся в области гуманитарных и социальных наук, требование по наличию индекса Хирша не менее пяти за последние 5 (пять) лет не распространяется;

9) казахстанский эксперт, привлекаемый для проведения ГНТЭ научных, научно-технических проектов и программ, – физическое лицо, являющееся гражданином Республики Казахстан, имеющее соответствующую квалификацию, ученую степень доктора или кандидата наук, степень доктора философии (PhD), доктора по профилю, стаж работы по специальности не менее 5 (пять) лет и имеющее за последние 5 (пять) лет не менее 2 (два) научных статей и (или) обзоров в журналах, входящих в первые три квартиля международной базы данных Web of Science, и индекс Хирша не менее 3 (три) за последние 5 (пять) лет согласно международным базам данных Web of Science и (или) Scopus.

Лица, специализирующиеся в области гуманитарных и социальных наук, за последние 5 (пять) лет должны иметь не менее 1 (один) статьи или обзора в журнале, индексируемом в Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index, Russian Science Citation Index и (или) Emerging Sources Citation Index базы данных Web of Science и (или) имеющем процентиль по CiteScore в базе данных Scopus не менее 35 (тридцать пять) на момент назначения, либо не менее 10 (десять) статей и (или) обзоров в изданиях, рекомендованных уполномоченным органом в области образования и науки. На лиц, специализирующихся в области гуманитарных и социальных наук, требование по наличию индекса Хирша не менее 3 (три) за последние 5 (пять) лет не распространяется.

На лиц, специализирующихся в области национальной безопасности и обороны, а также имеющих соответствующий доступ для работы с проектами, содержащими сведения, составляющие государственные секреты, требования по наличию публикаций и индекса Хирша не распространяются.

Казахстанские эксперты, привлекаемые к проведению ГНТЭ итоговых (промежуточных) отчетов о научной и научно-технической деятельности за последние 5 (пять) лет, должны иметь не менее 1 (один) статьи или обзора в журнале, индексируемом в Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index, Russian Science Citation Index и (или) Emerging Sources Citation Index базы данных Web of Science и (или) имеющем процентиль по CiteScore в базе данных Scopus не менее 25 (двадцать пять) на момент назначения. На данных экспертов не распространяется требование по наличию индекса Хирша.

10) факты нарушений научной этики – плагиат, фальсификация, фабрикация данных, ложное соавторство, присвоение чужих результатов в заявках, направление заявителем научного проекта и (или) программы на разные направления в рамках одного и того же источника финансирования, дублирование заявителем объекта ГНТЭ или проектов коммерциализации РННТД, а также иные нарушения в процессе планирования, оценки, отбора, проведения и распространения результатов научных исследований, включая защиту прав, безопасности и благополучия объектов исследования (объектов живой природы и среды обитания) и исследователей;

11) уполномоченный орган в области науки – государственный орган, осуществляющий межотраслевую координацию и руководство в области науки и научно-технической деятельности;

11-1) научные организации, осуществляющие фундаментальные научные исследования, – государственные научные организации и научные организации со стопроцентным участием государства, включенные в утвержденный уполномоченным органом перечень научных организаций, осуществляющих фундаментальные исследования в области археологии, астрономии, астрофизики, атомной энергии, востоковедения, искусства, истории, культуры, литературы, математики и механики, образования, политологии, религиоведения, социологии, философии, этнологии, языкознания;

12) индивидуальный регистрационный номер (далее – ИРН) – индивидуальный регистрационный номер объекта ГНТЭ, проектов коммерциализации РННТД, проектов научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования за счет средств бюджета, присваиваемый организатором заявителю на грантовое или программно-целевое финансирование;

13) комплексная экспертиза объектов ГНТЭ – экспертиза, проводимая путем организации совместной работы группы казахстанских экспертов, являющихся специалистами в различных областях знаний или различных научных направлениях одной области знания, результатом которой является заключение экспертов с согласованными комментариями и баллами по критериям оценки;

14) комиссионная экспертиза объектов ГНТЭ – экспертиза, проводимая путем организации совместной работы группы казахстанских экспертов, являющихся специалистами в пределах одного научного направления, результатом которой является заключение экспертов с согласованными комментариями и баллами по критериям оценки;

15) заключение ГНТЭ – заключение, сформированное в информационной системе организатора по форме, согласно приложению 1 к настоящим Правилам, на основе обобщения баллов по каждому критерию оценки по объекту ГНТЭ;

16) заявитель по объектам государственной научно-технической экспертизы (объекты ГНТЭ) – аккредитованный в уполномоченном органе субъект научной и (или) научно-технической деятельности или автономная организация образования и его организации на равных условиях, реализующие научные исследования;

17) заключение эксперта – документ, который составляется экспертом и содержит сведения о результатах проведенной им экспертизы объектов ГНТЭ или проектов коммерциализации РННТД, а также его выводах по поставленным перед ним вопросам, объективную и независимую от интересов заказчика и организатора аналитическую оценку объекта ГНТЭ или проекта коммерциализации РННТД;

18) заказчик – уполномоченный орган в области науки, заключивший с организатором возмездный договор на организацию проведения ГНТЭ и экспертизы проектов коммерциализации РННТД, поданных на конкурс грантового или программно-целевого финансирования о финансировании целевых научных, научно-технических программ, научно-исследовательских работ, выдвинутых на соискание Государственной премии в области науки и техники, а также проектов коммерциализации РННТД; проекты научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования;

19) технологическая экспертиза (далее – ТЭ) – деятельность, связанная с оценкой актуальности, научно-технического потенциала, внедрения (использование) результатов научной и (или) научно-технической деятельности, готовности к коммерциализации, технических и производственных рисков проекта коммерциализации РННТД;

20) организатор – Национальный центр государственной научно-технической экспертизы;

21) пороговый балл – балл ГНТЭ, составляющий не менее 25 баллов для заявок в рамках грантового и программно-целевого финансирования научных исследований и не менее 21 балла для заявок по приоритетному направлению науки в области национальной безопасности и обороны, за исключением заявок, поданных на финансирование научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования.

22) экономическая (маркетинговая) экспертиза (далее – ЭМЭ) – деятельность, связанная с оценкой коммерческой привлекательности и обоснованности заявленных финансово-экономических показателей проекта.

Сноска. Пункт 2 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

3. ГНТЭ осуществляется в целях подготовки аналитической оценки научных, научно-технических проектов и программ, проектов коммерциализации РННТД, а также заявок на финансирование фундаментальных научных исследований, на принципах независимости, объективности, компетентности, комплексности, достоверности, полноты и обоснованности заключений экспертов.

Сноска. Пункт 3 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

4. Объектами ГНТЭ являются:

1) научные, научно-технические проекты и программы;

2) научно-исследовательские работы, выдвинутые на соискание Государственной премии в области науки и техники;

3) итоговые (промежуточные) отчеты о научной и (или) научно-технической деятельности в рамках грантового и программно-целевого финансирования;

4) проекты коммерциализации РННТД.

5) заявки на финансирование фундаментальных научных исследований.

Сноска. Пункт 4 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

5. Организацию работ по проведению ГНТЭ научных, научно-технических проектов и программ, проектов коммерциализации РННТД, а также заявок на финансирование фундаментальных научных исследований, предлагаемых к финансированию из государственного бюджета, по обращению заказчика осуществляет организатор.

Сноска. Пункт 5 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

6. ГНТЭ научных, научно-технических проектов и программ, проектов коммерциализации РННТД, а также заявок на финансирование фундаментальных научных исследований, подлежащих финансированию из государственного бюджета, проводится компетентными казахстанскими и зарубежными экспертами, основными задачами которых являются:

1) экспертная оценка объектов с учетом научной новизны, предлагаемого научно-технического уровня, актуальности, перспективности, степени разработанности научных, научно-технических проектов и программ;

2) оценка соответствия научных, научно-технических проектов и программ мировому уровню научных, технических и технологических знаний, тенденциям и приоритетам научно-технического прогресса;

3) оценка возможностей достижения целей научных, научно-технических проектов и программ посредством планируемых операций, необходимости и достаточности предполагаемых затрат труда, материальных ресурсов;

4) объективное и комплексное рассмотрение результатов реализации научных, научно-технических проектов и программ (отчетов) по содержательному, организационному, материальному, информационному обеспечению проведения научных исследований, сравнение полученных результатов с заявленными целями;

5) оценка значимости объектов ГНТЭ;

6) оценка обоснованности объема финансирования, запрашиваемого заявителем для реализации научных, научно-технических проектов и программ;

7) оценка предполагаемой работы, направленной на практическое применение РННТД, включая результаты интеллектуальной деятельности, перспективы вывода на рынок новых или усовершенствованных товаров, процессов и услуг, направленных на извлечение дохода, экономической обоснованности запрашиваемого объема финансирования.

Сноска. Пункт 6 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

7. Организатор осуществляет обеспечение единства администрирования, независимости, прозрачности и публичности результатов экспертизы объектов ГНТЭ и проектов коммерциализации РННТД.

Глава 2. Порядок организации и проведения государственной научно-технической экспертизы

8. Заказчик направляет организатору заявки на проведение ГНТЭ объектов ГНТЭ, представленных на грантовое или программно-целевое финансирование, а также на финансирование научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования за счет средств бюджета, в соответствии с требованиями, установленными законодательством, по форме согласно Правилам базового и программно-целевого финансирования научной и (или) научно-технической деятельности, грантового финансирования научной и (или) научно-технической деятельности и коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности, финансирования научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования (далее – Правила финансирования), утвержденным постановлением Правительства Республики Казахстан от 25 мая 2011 года № 575, в течение 3 (три) рабочих дней после истечения срока приема заявок на конкурс. Для объектов ГНТЭ, представленных в рамках программно-целевого финансирования, заказчик также представляет перечень дополнительных критериев оценки с указанием вопросов и индикаторов мониторинга результативности проводимых научных исследований.

Сноска. Пункт 8 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

9. Заявки, за исключением заявок на финансирование научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования, со дня их поступления от заказчика проверяются организатором на соблюдение следующих требований настоящих Правил:

1) соответствие оформления заявки требованиям конкурсной документации и представление требуемых документов;

2) отсутствие фактов плагиата;

3) отсутствие фактов дублирования темы или содержания объекта ГНТЭ с ранее поданными, но не одобренными для финансирования, либо одновременно поданными объектами ГНТЭ;

4) наличие у участника конкурса на грантовое или программно-целевое финансирование свидетельства об аккредитации субъекта научной и (или) научно-технической деятельности;

5) соответствие научного руководителя требованиям конкурсной документации;

6) соответствие ожидаемых результатов требованиям конкурсной документации.

Сноска. Пункт 9 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

10. Организатор через информационную систему направляет заявителю на доработку заявки, не соответствующие требованиям, указанным в пункте 9 настоящих Правил, с указанием всех замечаний.

При несоответствии с подпунктом 5) пункта 9 настоящих Правил заявитель вправе заменить научного руководителя согласно требованиям конкурсной документации.

11. Заявитель направляет доработанную заявку через информационную систему организатора в течение 3 (три) рабочих дней со дня направления организатором на доработку заявки.

При получении доработанных заявок организатор производит проверку на устранение ранее указанных замечаний, в случае неустранения замечаний возвращает заявку заявителю в течение 3 (три) рабочих дней со дня получения доработанных заявок.

Организатор возвращает заявки, не соответствующие пункту 9 настоящих Правил, заказчику в течение 15 (пятнадцать) рабочих дней со дня их поступления от заказчика.

Заказчик в течение 10 (десять) рабочих дней со дня их возврата от организатора публикует на своем интернет-ресурсе перечень возвращенных заявок от организатора.

12. Организатор:

1) организует работу по проведению ГНТЭ путем направления каждого объекта ГНТЭ для проведения ГНТЭ экспертам либо эксперту, в зависимости от объекта ГНТЭ, путем проведения комиссионной (комплексной) экспертизы;

2) обеспечивает качественный и объективный подбор состава казахстанских и (или) зарубежных экспертов для проведения ГНТЭ в соответствии с их специализацией и особенностями объектов ГНТЭ;

3) производит отбор:

двух зарубежных экспертов и одного казахстанского эксперта для проведения ГНТЭ научных, научно-технических проектов и программ в рамках конкурса, а также заявок на финансирование научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования (в случае обоснованного отсутствия казахстанских экспертов в области исследования объекта ГНТЭ, соответствующих требованиям настоящих Правил, привлекается третий зарубежный эксперт);

трех казахстанских экспертов либо путем комиссионной (комплексной) экспертизы для проведения ГНТЭ итоговых (промежуточных) отчетов проектов по грантовому финансированию и программ по программно-целевому финансированию, а также проектов научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования (в случае обоснованного отсутствия одного либо двух, либо трех казахстанских экспертов в области исследования отчетов, соответствующих требованиям настоящих Правил, привлекаются соответственно один либо два, либо три зарубежных эксперта);

трех казахстанских экспертов для проведения ГНТЭ работ, выдвинутых на соискание Государственной премии в области науки и техники (в случае обоснованного отсутствия одного либо двух, либо трех казахстанских экспертов в области исследования работ, выдвинутых на соискание Государственной премии в области науки и техники, соответствующих требованиям настоящих Правил, привлекаются соответственно один либо два, либо три зарубежных эксперта);

трех казахстанских экспертов либо путем комиссионной и (или) комплексной экспертизы для проведения ГНТЭ научных и научно-технических проектов и программ, содержащих сведения, составляющие государственные секреты, служебную информацию ограниченного распространения, программ в рамках программно-целевого финансирования вне конкурсных процедур на проведение прикладных научных исследований в сфере национальной безопасности и обороны, содержащих сведения, составляющие государственные секреты, с соблюдением требований законодательства Республики Казахстан о государственных секретах;

трех казахстанских экспертов либо путем комиссионной и (или) комплексной экспертизы для проведения ГНТЭ научных и научно-технических проектов и программ по приоритетному направлению науки в области национальной безопасности и обороны;

одного эксперта для оценки обоснованности запрашиваемого объема финансирования проектов и программ;

одного зарубежного эксперта для проведения ГНТЭ научных, научно-технических проектов со сроком реализации не более 12 (двенадцать) месяцев;

одного казахстанского эксперта для проведения ГНТЭ научных, научно-технических проектов по приоритетному направлению науки в области национальной безопасности и обороны и (или) содержащих сведения, составляющие государственные секреты, а также служебную информацию ограниченного распространения, с соблюдением требований законодательства Республики Казахстан о государственных секретах со сроком реализации не более 12 (двенадцать) месяцев;

4) формирует банк данных электронных версий объектов ГНТЭ и базу данных по объектам ГНТЭ, поданным на финансирование из средств государственного бюджета, поступившим от заказчика для проведения ГНТЭ;

5) осуществляет методическое и организационно-техническое обеспечение ГНТЭ, в том числе путем формирования автоматизированных баз данных казахстанских и зарубежных экспертов и заключения договоров с экспертами об оказании услуг по проведению ГНТЭ;

6) направляет заключения результатов ГНТЭ и ранжированный список научных, научно-технических проектов и программ (отчетов), а также проектов коммерциализации РННТД в национальные научные советы;

7) проводит оценку результатов выполненных научных, научно-технических проектов и программ (отчетов), а также проектов коммерциализации РННТД.

Сноска. Пункт 12 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

13. Эксперты включаются в базу данных казахстанских и зарубежных экспертов организатора после заключения договора.

Эксперты проверяются на предмет их соответствия требованиям подпунктов 6), 7), 8) и 9) пункта 2 настоящих Правил.

Отбор для формирования базы данных казахстанских и зарубежных экспертов производится с использованием международных баз данных Web of Science (Clarivate Analytics) и Scopus (Elsevier), а также аналитических инструментов InCites (Clarivate Analytics), SciVal (Elsevier) и Publons (Clarivate Analytics), на основе наукометрических показателей в соответствии с их специализацией и особенностями научных, научно-технических проектов и программ, а также проектов коммерциализации РННТД, кандидатуры которых представляются ведущими зарубежными университетами, научно-исследовательскими учреждениями, национальными академиями наук и научными сообществами.

Эксперты проводят ГНТЭ и экспертизу проектов коммерциализации РННТД на принципах независимости, анонимности, компетентности, научного подхода, всесторонности, объективности исследования объектов ГНТЭ и обоснованности экспертных заключений.

Договор с экспертом должен содержать условия о сроках проведения экспертизы, конфиденциальности сведений об объектах ГНТЭ, обеспечивающей сохранение коммерческой тайны представленных на экспертизу материалов, соблюдении экспертом принципов и норм научной этики и гарантировать конфиденциальность сведений об эксперте.

Сведения о расторжении договоров по инициативе эксперта без уважительных причин вносятся в автоматизированную базу данных казахстанских и зарубежных экспертов.

В случае нарушения экспертом договорных условий и (или) принципов проведения ГНТЭ, установленных настоящими Правилами, организатор исключает его из автоматизированной базы данных.

При проведении ГНТЭ по заявкам, поданным на конкурс грантового или программно-целевого финансирования, подбор и назначение экспертов по каждому проекту проводятся через автоматизированную информационную систему методом случайной выборки.

Сноска. Пункт 13 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

14. Организация и сроки проведения ГНТЭ проектов и программ включают следующие этапы:

1) подбор экспертов и заключение с ними договоров об оказании услуг по проведению ГНТЭ – не более семи рабочих дней после проведения проверки заявок организатором на соблюдение требований пункта 9 настоящих Правил;

2) проведение ГНТЭ – не более двадцати рабочих дней со дня заключения договора с экспертом;

3) оценка обоснованности запрашиваемого объема финансирования – не более семи рабочих дней после завершения ГНТЭ.

Организатор опубликовывает на своем интернет-ресурсе информацию о завершении каждого этапа в течение трех рабочих дней после его окончания.

Организация и проведение экспертизы научных и научно-технических проектов и программ, содержащих сведения, составляющие государственные секреты, а также служебную информацию ограниченного распространения, проводятся с соблюдением требований законодательства Республики Казахстан о государственных секретах. Подбор состава экспертов осуществляется из числа казахстанских экспертов без учета индекса Хирша, имеющих соответствующий доступ для работы с проектами и программами, составляющими государственные секреты.

14-1. Организация и сроки проведения ГНТЭ заявок на финансирование научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования, включают следующие этапы:

1) проведение ГНТЭ, в том числе подбор экспертов и заключение с ними договоров об оказании услуг по проведению ГНТЭ – не более 10 (десять) рабочих дней со дня заключения договора с экспертом;

2) оценка обоснованности запрашиваемого объема финансирования – не более 3 (три) рабочих дней после завершения ГНТЭ.

Организатор опубликовывает на своем интернет-ресурсе информацию о завершении каждого этапа в течение 1 (один) рабочего дня после его окончания.

Сноска. Глава 2 дополнена пунктом 14-1 в соответствии с постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

15. Организация и сроки проведения ГНТЭ научно-исследовательских работ, выдвинутых на соискание Государственной премии в области науки и техники, включают следующие этапы:

1) подбор экспертов и заключение с ними договоров об оказании услуг по проведению ГНТЭ – не более семи рабочих дней со дня получения работ от заказчика;

2) проведение ГНТЭ – не более двадцати рабочих дней со дня заключения договора с экспертом.

Организатор опубликовывает на своем интернет-ресурсе информацию о завершении каждого этапа в течение трех рабочих дней после его окончания.

16. Организация и сроки проведения ГНТЭ по итоговым (промежуточным) отчетам о научной и (или) научно-технической деятельности в рамках грантового и программно-целевого финансирования, по итоговым (промежуточным) отчетам проектов научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования, включают следующие этапы:

1) подбор экспертов и заключение с ними договоров об оказании услуг по проведению ГНТЭ – не более пяти рабочих дней со дня получения отчетов от заказчика;

2) проведение ГНТЭ – не более пятнадцати рабочих дней со дня заключения договора с экспертом.

Организатор опубликовывает на своем интернет-ресурсе информацию о завершении каждого этапа в течение трех рабочих дней после его окончания.

Организация и проведение экспертизы итоговых (промежуточных) отчетов, содержащих сведения, составляющие государственные секреты, а также служебную информацию ограниченного распространения, проводятся с соблюдением требований законодательства Республики Казахстан о государственных секретах. Подбор состава экспертов осуществляется из числа казахстанских экспертов без учета индекса Хирша, имеющих соответствующий доступ для работы с итоговыми (промежуточными) отчетами, составляющими государственные секреты.

Сноска. Пункт 16 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

17. Оценка обоснованности запрашиваемого объема финансирования по заявкам составляется по форме, согласно приложению 2 к настоящим Правилам, без проставления баллов.

Заключение эксперта по объекту ГНТЭ составляется по формам согласно приложениям 3, 4, 5, 5-1, 6, 7 или 8 к настоящим Правилам, в зависимости от объекта ГНТЭ, проектов научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования.

В заключении эксперта по каждому критерию оценки экспертом выставляется балл согласно системе экспертных оценок для объектов ГНТЭ, указанных в приложении 9 к настоящим Правилам. Дополнительные критерии оценок по научным, научно-техническим проектам и программам устанавливаются организатором по предложению заказчика.

При проведении комплексной (комиссионной) экспертизы объекта ГНТЭ образуется экспертная группа. Из членов экспертной группы избирается председатель и определяется секретарь заседания экспертной группы. Заседание экспертной группы проводится в очной форме и (или) посредством онлайн-конференций. Комплексная (комиссионная) экспертиза проводится при участии не менее трех и не более пятнадцати экспертов в зависимости от объема материалов, представленных для экспертизы. По результатам комплексной (комиссионной) экспертизы объекта ГНТЭ составляется заключение эксперта по формам, согласно приложениям 6 или 7 к настоящим Правилам, в зависимости от объекта ГНТЭ.

Сноска. Пункт 17 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

18. Результатом ГНТЭ объектов ГНТЭ, представленных на грантовое и программно-целевое финансирование, заявок научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования за счет средств государственного бюджета по обращению заказчика, является заключение ГНТЭ.

Организатор на основе результата ГНТЭ составляет ранжированный список заявок в произвольной форме, поданных на конкурс грантового или программно-целевого финансирования, а также заявок научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования, о финансировании научных, научно-технических проектов и программ, с указанием в нем заявленных сумм финансирования.

По заявкам, набравшим балл ниже порогового балла ГНТЭ, организатор возвращает заявку с результатами ГНТЭ (с указанием балла ГНТЭ) заявителям (научному руководителю) через интернет-ресурс организатора после завершения ГНТЭ в течение трех рабочих дней.

Заявки, набравшие пороговый балл ГНТЭ и выше, направляются эксперту для оценки обоснованности запрашиваемого объема финансирования вместе с результатами ГНТЭ (без указания балла ГНТЭ) в течение трех рабочих дней после завершения ГНТЭ.

Сноска. Пункт 18 с изменениями, внесенными постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

19. Результаты оценки обоснованности запрашиваемого объема финансирования заявки вместе с результатами ГНТЭ (без указания балла ГНТЭ) направляются в соответствующие национальные научные советы (далее – ННС) в течение двух рабочих дней.

По завершении рассмотрения ННС заявок организатор определяет суммарный балл для каждой из заявок путем сложения балла согласно заключению ГНТЭ и балла оценочного листа, определенного ННС.

Организатор составляет ранжированный список заявок, начиная с наивысшего общего балла "сверху вниз" по каждому приоритетному направлению, и направляет его в соответствующие ННС для принятия решения в течение двух рабочих дней.

20. Организатор направляет заключение ГНТЭ заказчику по научно-исследовательским работам, выдвинутым на соискание Государственной премии в области науки и техники.

21. Организатор направляет заключение ГНТЭ соответствующим ННС по итоговым (промежуточным) отчетам о научной и (или) научно-технической деятельности в рамках программно-целевого финансирования, а также отчеты государственных научных организаций и научных организаций со стопроцентным участием государства, включенных в перечень научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования.

Организатор направляет заключение ГНТЭ соответствующим ННС по итоговым отчетам о научной и (или) научно-технической деятельности в рамках грантового финансирования.

Промежуточный отчет о научной и (или) научно-технической деятельности в рамках грантового финансирования проводится организатором в виде мониторинга реализации и результативности научных, научно-технических проектов, результаты которого направляются соответствующим ННС.

Сноска. Пункт 21 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

22. Организатор публикует на своем интернет-ресурсе:

1) ИРН, итоговые баллы на основе заключения ГНТЭ по объектам ГНТЭ, получившим балл ниже порогового балла ГНТЭ, в рамках конкурса на грантовое или программно-целевое финансирование, а также заявок научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования за счет средств государственного бюджета, в течение 3 (три) рабочих дней после проведения ГНТЭ в рамках указанного конкурса;

2) общий анализ о привлечении казахстанских и зарубежных экспертов с указанием среднего индекса Хирша по организациям и странам ежегодно в конце года, за исключением информации касательно казахстанских экспертов, привлеченных для проведения ГНТЭ объектов, содержащих сведения, составляющие государственные секреты и служебную информацию ограниченного распространения;

3) индексы Хирша экспертов, привлеченных к проведению ГНТЭ по научным, научно-техническим проектам и программам, проектам научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования, которые направляются научному руководителю и заявителю через интернет-ресурс организатора после завершения ГНТЭ.

Сноска. Пункт 22 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

23. Не допускается оказание давления либо иного воздействия на организатора и эксперта заказчиком, заявителем и иными лицами.

24. С момента представления объекта ГНТЭ на ГНТЭ до рассмотрения ННС заявители, научные руководители и (или) эксперты:

1) реагируют на факты нарушения научной этики, норм биоэтики, принимают меры по предотвращению и урегулированию конфликта интересов;

2) представляют объективные, полные и достоверные сведения;

3) не искажают процесс и результаты научной и (или) научно-технической деятельности;

4) не совершают действия (бездействие), которые влекут нарушение прав интеллектуальной собственности или нанесение иного ущерба научно-исследовательской деятельности других лиц.

Эксперт не проводит ГНТЭ конкретного научного проекта и (или) программы в случаях:

1) наличия личной или финансовой заинтересованности в результате одобрения или отклонения заявки;

2) наличия совместных публикаций с исполнителем научного проекта и (или) программы, включая соавторство за последние пять лет, непосредственного участия при подготовке заявки, планирования совместных публикаций по результатам исследования и применения этих результатов в течение последних 5 (пять) лет;

3) непосредственного руководства над исполнителем научного проекта и (или) программы, нахождения в его подчинении или оказания ему консультационных услуг в течение последних 5 (пять) лет;

4) нахождения в браке (супружестве) или близком родстве с исполнителем научного проекта и (или) программы;

5) нахождения в близком родстве с родителями, супругом (супругой) исполнителя научного проекта и (или) программы;

6) членства в ННС;

7) если эксперт являлся или является научным руководителем диссертационной работы научного руководителя проекта или программы;

8) если научный руководитель проекта или программы являлся или является научным руководителем диссертационной работы эксперта.

Не допускаются факты нарушений научной этики, установленные подпунктом 10) пункта 2 настоящих Правил. При наличии фактов нарушения научной этики должны быть приведены доказательства, обоснования, в том числе с применением технических средств и привлечением независимых специалистов, специализация которых соответствует объекту ГНТЭ.

Сноска. Пункт 24 с изменением, внесенным постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Глава 3. Порядок организации и проведения экспертизы проектов коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности

25. Экспертиза проектов коммерциализации РННТД, участвующих в конкурсе, включает технологическую и экономическую (маркетинговую) экспертизы.

26. Экспертиза проектов проводится казахстанскими и зарубежными экспертами, привлекаемыми для проведения экспертизы проектов коммерциализации РННТД, на основании заключенных организатором с каждым экспертом договоров в соответствии с пунктом 13 настоящих Правил.

27. Комплексная экспертиза проводится в случае представления заявки по 3 или более отраслям экономики. При проведении комплексной экспертизы проекта образуется экспертная группа в составе от трех до девяти экспертов (в нечетном количестве).

28. Организатор организует проведение технологической и экономической (маркетинговой) экспертизы заявок, соответствующих конкурсной документации, в срок не позднее 45 (сорок пять) календарных дней со дня завершения проверки заявок на соответствие конкурсной документации согласно Правилам финансирования.

29. Организатор:

1) формирует базу данных казахстанских и зарубежных экспертов для проведения экспертизы проектов коммерциализации РННТД;

2) на постоянной основе пополняет (обновляет) сформированную базу данных казахстанских и зарубежных экспертов;

3) формирует банк данных электронных версий заявок, поступивших на конкурс;

4) для каждой заявки, в зависимости от приоритетного сектора экономики, в рамках которой представлена заявка, подбирает экспертов из базы данных;

5) направляет электронные версии заявок для проведения ТЭ не менее чем двум (казахстанским и (или) зарубежным) экспертам либо экспертной группе для проведения комплексной экспертизы;

6) направляет электронные версии заявок для проведения ЭМЭ не менее чем двум казахстанским экспертам либо экспертной группе для проведения комплексной экспертизы.

30. Заключение эксперта (комплексное заключение экспертов) по ТЭ проекта составляется по форме согласно приложению 10 к настоящим Правилам.

31. Заключение эксперта (комплексное заключение экспертов) по ЭМЭ проекта составляется по форме согласно приложению 11 к настоящим Правилам.

32. В заключении эксперта по каждому критерию оценки казахстанским и (или) зарубежным экспертами выставляется балл по системе экспертных оценок проекта коммерциализации РННТД по форме согласно приложению 9 к настоящим Правилам.

33. Организатор на основе заключений ТЭ и ЭМЭ формирует сводные заключения экспертизы по каждому проекту с итоговыми баллами по форме, согласно приложению 12 к настоящим Правилам, и направляет их в уполномоченный орган в течение 4 (четыре) календарных дней.

34. Организатор в течение 3 (три) календарных дней после получения сводных заключений экспертизы проектов передает сводные заключения экспертизы в ННС для принятия решения о финансировании или об отказе в финансировании проекта коммерциализации РННТД.

	Приложение 1 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение государственной научно-технической экспертизы
____________________________________________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

№ п/п	Наименование критериев оценки	Средний балл (от 0 до 9)	Комментарии всех экспертов с ответами на наводящие вопросы
			Эксперт 1	Эксперт 2	Эксперт 3
1.
2.
3.
4.
5.
Средний балл ГНТЭ:

Организатор
___________________
Дата передачи в ННС
__________________

	Приложение 2 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта по оценке обоснованности запрашиваемой суммы в рамках заявок на грантовое и программно-целевое финансирование, заявок государственных научных организаций и научных организаций со стопроцентным участием государства, включенных в перечень организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования

Сноска. Заголовок приложения 2 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

____________________________________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

№ п/п	Наименование статьи расходов	Запрашиваемая сумма	Стоимость расходов на основании позиции экспертов ГНТЭ			Комментарии эксперта по обоснованности суммы (100-150 слов)
			*Эксперт 1	*Эксперт 2	*Эксперт 3
1	2	3	4	5	6	7
1	"Оплата труда (включая налоги и другие обязательные платежи в бюджет)"**
2	Служебные командировки**
3	"Научно-организационное сопровождение, прочие услуги и работы" **
4	Приобретение материалов (для физических и юридических лиц), приобретение оборудования и (или) программного обеспечения (для юридических лиц)
5	Расходы на аренду, эксплуатационные расходы оборудования и техники, используемых для реализации исследований
6	Итого сумма к финансированию проекта или программы, рекомендуемая экспертом по оценке обоснованности запрашиваемой суммы

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта по оценке обоснованности
запрашиваемой суммы _____________________________________
* - 3, 4 графы заполняются на основании позиции экспертов ГНТЭ, приведенной в
заключениях экспертов по ГНТЭ, согласно приложениям 3, 4 и 5 настоящих Правил.
** - стоимость расходов на основании цен (на момент проведения оценки)

	Приложение 3 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта на заявку в рамках грантового финансирования
____________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

№ п/п	Наименование критерия оценки	Оценка эксперта	Показатель	Балл по критерию
1	2	3	4	5
1.	Новизна, актуальность и перспективность проекта		Новизна и актуальность предлагаемого научно-технического уровня проекта (не более 200 слов) Насколько новыми являются гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследования? Насколько новыми являются исследуемые в рамках проекта научные и (или) методологические проблемные области? Насколько новыми являются подходы и методы, применяемые заявителем в рамках исследовательского плана? Насколько они являются современными и актуальными? Насколько литература, на которую ссылаются авторы проекта, является актуальной?	(от 0 до 3)
			Важность, актуальность предлагаемого научно-технического уровня и степень разработанности проекта для развития науки (не более 300 слов) Насколько важные научные проблемы решает проект? Насколько проект соответствует мировым трендам? Насколько перспективными являются гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследования? Способен ли проект стать прорывным для развития науки? Насколько высок уровень журналов, выбранных для публикации результатов исследований? Соответствует ли качество и количество планируемых в рамках проекта публикаций требованиям конкурсной документации? Насколько обоснованным является количество планируемых заявителем к публикации статей?	(от 0 до 6)
2.	Качество и реализуемость исследовательского плана		Качество исследовательского плана (не более 150 слов) Насколько обоснована проблема исследования? Насколько ясно заявителем сформулированы цели, вопросы, гипотезы и предположения исследовательского плана? Являются ли гипотезы (предположения) научными и реалистичными?	(от 0 до 3)
			Качество методологии исследований (не более 250 слов) Насколько обоснованы методы, применяемые в исследовании? Насколько применяемые методы и подходы соответствуют поставленным целям, задачам, гипотезам и ожидаемым результатам? Насколько достоверными являются способы сбора исходных данных заявителем и их источники? Демонстрирует ли заявитель согласованность между исследовательскими вопросами и методами сбора данных? Насколько правильно запланированы эксперименты для последующей статистической обработки полученных данных? Насколько эффективно заявителем будут решаться вопросы, касающиеся предотвращения плагиата, фальсификации и фабрикации данных, ложного соавторства и присвоения результатов? Насколько заявителем проработаны этические вопросы, касающиеся экспериментальных исследований над животными и людьми? Насколько качественно соблюдены заявителем соответствующие нормы? Другие комментарии эксперта о качестве предлагаемых методов и подходов к исследованиям и их соответствии цели, задачам и ожидаемым результатам, качестве исследовательского плана в целом.	(от 0 до 3)
			Достижимость результатов (не более 250 слов) Насколько высока вероятность того, что ожидаемые результаты будут достигнуты в рамках проекта? Насколько вероятно, что результаты исследований будут приняты к публикации в журналах, указанных в заявке? Какие риски имеются для успешного завершения исследования? Какова их степень и насколько заявителем проработаны вопросы реагирования на риски? Имеются ли альтернативные пути и подходы к реализации проекта? Насколько предлагаемый заявителем исследовательский план имеет преимущества в сравнении с альтернативными вариантами?	(от 0 до 3)
3.	Ожидаемые результаты и их значимость		Результативность и эффективность проекта (не более 250 слов) Насколько соизмеримы ожидаемые результаты проекта с запрошенным объемом финансирования? Насколько эффективно будут тратиться средства проекта для достижения ожидаемых результатов? Какие меры будут приниматься для повышения эффективности и результативности исследований?	(от 0 до 3)
			Значимость и применимость ожидаемых результатов (не более 300 слов) В какой сфере могут быть применены ожидаемые результаты исследования? Каков характер и масштаб задачи, решаемой с их помощью? Являются ли ожидаемые результаты конкурентоспособными в сравнении с имеющимися аналогами (при отсутствии аналогов – в сравнении с имеющимися решениями аналогичной задачи)? Какой возможен социальный, экономический, экологический или иной эффект от реализации проекта? Каковы пути использования ожидаемых результатов исследований? Насколько они будут готовыми к практическому применению и коммерциализации? Какие ограничения будут существовать для их применения? Насколько вероятно, что опубликованные по результатам проекта статьи будут регулярно использоваться и цитироваться? Какую роль вносит проект в подготовку молодых исследователей (студентов, магистрантов, докторантов, постдокторантов) возрастом не старше 40 лет? Насколько ясно и полно сформулирована значимость ожидаемых результатов? Насколько мнение заявителя о значимости ожидаемых результатов является достоверным и обоснованным?	(от 0 до 6)
4	Компетентность и научный задел исследовательской группы		Научный уровень и задел научный руководителя проекта (не более 250 слов) Достаточно ли регулярно руководитель публикует статьи в рецензируемых научных журналах по направлению проекта, в том числе в качестве основного автора (автора для корреспонденции или первого автора)? Насколько высок уровень журналов, в которых научный руководитель публикует результаты своих исследований? Имеет ли научный руководитель опыт успешного руководства научными проектами, в рамках которых опубликованы статьи в рецензируемых научных журналах? Имеется ли у научного руководителя научный задел в виде статей по теме проекта?	(от 0 до 3)
			Качество исследовательской группы (не более 250 слов) Насколько качественно обоснован состав исследовательской группы? Насколько ясно обоснована роль каждого из членов исследовательской группы в исследовании? Насколько их вклад необходим для завершения исследований в соответствии с установленными целью, задачами, ожидаемыми результатами и предлагаемым исследовательским планом? Насколько квалификация и опыт членов исследовательской группы соответствуют их роли и позиции в проекте? Имеют ли участники проекта достаточную квалификацию для работы на приобретаемом оборудовании? В случае участия зарубежных ученых в проекте, обосновано ли их участие с точки зрения их роли в достижении цели, задач и ожидаемых результатов проекта? Соответствует ли область и уровень квалификации зарубежных экспертов потребностям исследовательского плана?	(от 0 до 3)
			Наличие ресурсов и доступ к инфраструктуре (не более 300 слов) Насколько имеющаяся в распоряжении заявителя инфраструктура соответствует потребностям исследовательского плана? Насколько исследовательское оборудование и другой имеющийся в распоряжении заявителя инструментарий позволяют применить предлагаемые подходы и методы исследований? Насколько обоснованным является применение в проекте инфраструктуры сторонних организаций? Насколько обоснованным является приобретение оборудования в рамках проекта с позиции цели, задач и масштаба проекта? Соответствуют ли закупаемые заявителем в рамках проекта материалы исследовательскому плану? Имеют ли участники проекта достаточную квалификацию для работы на приобретаемом оборудовании? Смогут ли участники проекта эффективно использовать приобретенное оборудование, в том числе после завершения проекта? Насколько обоснованным является привлечение соисполнителей к реализации проекта? Могут ли члены исследовательской группы выполнить соответствующие работы самостоятельно?	(от 0 до 3)
5	Междисциплинарность проекта		(не более 100 слов) 2 балла – если проект является междисциплинарным в части обеспечения сотрудничества между широкими научными направлениями, междисциплинарный подход полностью обоснован в заявке и необходим для достижения цели проекта; 1 балл – если проект является междисциплинарным, но представленный в заявке подход недостаточно обоснован или не полностью отвечает цели проекта, или междисциплинарный подход предполагается в части взаимодействия между узкими научными направлениями; 0 баллов – если проект не является междисциплинарным, или представленный в заявке подход не обоснован и не отвечает цели проекта. Коротко обосновать мнение эксперта.
Итоговый балл		Сумма общих баллов по всем вышеуказанным критериям оценки
Обоснованность запрашиваемого финансирования		(не более 250 слов) Исходя из основных количественных параметров заявки (например, численность исследователей, объем приобретаемых материалов и оборудования, количество командировок, др.) оценить насколько сумма запрашиваемого заявителем финансирования (в денежных и/или натуральных единицах измерения ресурса) соответствует значимости проекта и фактическому объему средств, необходимых для достижения цели и ожидаемых результатов проекта. При необходимости корректировок указать по каким конкретно статьям и в каком размере (количественно) необходимы корректировки без ущерба для достижения целей проекта.
Соответствие приоритетному направлению		(не более 100 слов) Оценить, насколько заявка соответствует приоритетному направлению и специализированному научному направлению, по которому она подана, коротко обосновать мнение эксперта.
Сильные стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить ключевые преимущества исследования и его характеристики, которые позволят достичь заявленной цели.
Слабые стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить основные недостатки исследования и степень их влияния на достижение ожидаемых результатов. Отдельно выделить недостатки, имеющие критическое значение для реализации проекта и ставящие под сомнение достижение его цели.
Ф.И.О. (при его наличии) эксперта ______________________________________

	Приложение 4 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта на заявку в рамках программно-целевого финансирования
______________________________________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

№ п/п	Наименование критерия оценки	Оценка эксперта	Показатель	Балл по критерию
1	2	3	4	5
1.	Новизна, актуальность и перспективность программы		Новизна и актуальность предлагаемого научно-технического уровня программы (не более 200 слов) Насколько новыми являются гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследования? Насколько новыми являются исследуемые в рамках программы научные и (или) методологические проблемные области? Насколько новыми являются подходы и методы, применяемые заявителем в рамках исследовательского плана? Насколько они являются современными и актуальными? Насколько литература, на которую ссылаются авторы проекта, является актуальной? Важность, актуальность предлагаемого научно-технического уровня и степень разработанности программы для развития науки (не более 300 слов) Насколько важные научные проблемы решает программа? Насколько программа соответствует мировым трендам? Насколько перспективными являются гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследования? Способна ли программа стать прорывной для развития науки? Насколько высок уровень журналов, выбранных для публикации результатов исследований? Соответствует ли качество и количество планируемых в рамках программы публикаций требованиям конкурсной документации? Насколько обоснованным является количество планируемых заявителем к публикации статей?	(от 0 до 6)
2.	Компетентность и задел руководителя и исследовательской группы Качество и реализуемость исследовательского плана		Компетентность и задел руководителя (не более 300 слов) Имеет ли научный руководитель опыт успешного руководства научными проектами (особенно крупными) и программами, в рамках которых опубликованы статьи в рецензируемых научных журналах? Имеется ли у научного руководителя научный задел в виде статей в престижных рецензируемых журналах по теме программы? Достаточно ли регулярно научный руководитель публикует статьи в рецензируемых научных журналах по направлению программы, в том числе в качестве основного автора (автора для корреспонденции или первого автора)? Насколько высок уровень журналов, в которых научных руководитель публикует результаты своих исследований? Компетентность и задел исследовательской группы (не более 300 слов) Насколько качественно обоснован состав исследовательской группы (включая соисполнителей)? Насколько ясно обоснована роль каждого соисполнителя и члена исследовательской группы в исследовании? Насколько их вклад необходим для завершения исследований в соответствии с установленными целью, задачами, ожидаемыми результатами и предлагаемым исследовательским планом? Насколько квалификация и опыт членов исследовательской группы (включая соисполнителей) соответствуют их роли и позиции в программе? Имеют ли участники программы достаточную квалификацию для работы на приобретаемом оборудовании? В случае участия зарубежных ученых в программе, обосновано ли их участие с точки зрения их роли в достижении цели, задач и ожидаемых результатов программы? Соответствует ли область и уровень квалификации зарубежных экспертов потребности исследовательского плана? Другие комментарии эксперта о качестве исследовательской группы и ее соответствии потребностям исследования.	(от 0 до 6)
			Качество и научный уровень исследовательского плана (не более 350 слов) Насколько ясно заявителем сформулированы цели, вопросы, гипотезы и предположения исследовательского плана? Являются ли гипотезы (предположения) научными и реалистичными? Учитывает ли исследовательский план последние достижения в области науки? Насколько современными и научно обоснованными являются методы исследования? Насколько применяемые методы и подходы соответствуют поставленным целям, задачам, гипотезам и ожидаемым результатам? Насколько достоверными являются способы сбора исходных данных заявителем и их источники? Демонстрирует ли заявитель согласованность между исследовательскими вопросами и методами сбора данных? Насколько правильно запланированы эксперименты для последующей статистической обработки полученных данных? Насколько эффективно будут тратиться средства программы для достижения результатов, указанных в техническом задании? Какие меры будут приниматься для повышения эффективности и результативности исследований? Насколько эффективно заявителем будут решаться вопросы, касающиеся предотвращения плагиата, фальсификации и фабрикации данных, ложного соавторства и присвоения результатов? Насколько заявителем проработаны этические вопросы, касающиеся экспериментальных исследований над животными и людьми? Насколько качественно соблюдены заявителем соответствующие нормы? Другие комментарии эксперта о качестве предлагаемых методов и подходов к исследованиям и их соответствии цели, задачам и ожидаемым результатам, качестве исследовательского плана в целом.	(от 0 до 6)
			Качество исследовательской инфраструктуры для реализации плана (не более 300 слов) Насколько имеющаяся в распоряжении заявителя и соисполнителей инфраструктура соответствует потребностям исследовательского плана? Насколько исследовательское оборудование и другой имеющийся в распоряжении заявителя и соисполнителей инструментарий позволяют применить предлагаемые подходы и методы исследований? Насколько обоснованным является приобретение оборудования в рамках программы с позиции ее цели, задач и масштаба? Соответствуют ли закупаемые заявителем в рамках программы материалы исследовательскому плану? Смогут ли участники программы эффективно использовать приобретенное оборудование, в том числе после ее завершения?	(от 0 до 6)
3	Достижимость и качество ожидаемых результатов		Достижимость и качество прямых результатов (не более 300 слов) Насколько ожидаемые результаты в заявке соответствуют прямым результатам, указанным в техническом задании? Насколько высока вероятность того, что прямые результаты, указанные в техническом задании, будут достигнуты в рамках программы? Насколько научно обоснованными являются способы достижения прямых результатов? Насколько вероятно, что результаты исследований будут приняты к публикации в журналах, указанных в заявке? Какие риски имеются для успешного завершения исследования? Какова их степень и насколько заявителем проработаны вопросы управления рисками? Имеются ли альтернативные пути и подходы к реализации программы? Насколько предлагаемый заявителем исследовательский план имеет преимущества в сравнении с альтернативными вариантами?	(от 0 до 6)
			Достижимость конечных результатов (не более 300 слов) Насколько ожидаемые результаты и эффект от них (социальный, экономический, экологический или иной) в заявке соответствуют конечным результатам, указанным в техническом задании? Насколько высока вероятность того, что конечные результаты, указанные в техническом задании, будут достигнуты в рамках программы или после ее завершения? Будут ли ожидаемые результаты конкурентоспособными в сравнении с имеющимися аналогами (при отсутствии аналогов – в сравнении с имеющимися решениями аналогичной задачи) для их практического применения и (или) коммерциализации?	(от 0 до 6)
4	Междисциплинарность программы		(не более 100 слов) 2 балла - если программа является междисциплинарной в части обеспечения сотрудничества между широкими научными направлениями, междисциплинарный подход полностью обоснован в заявке и необходим для достижения цели программы. 1 балл - если программа является междисциплинарной, но представленный в заявке подход недостаточно обоснован или не полностью отвечает цели программы, или междисциплинарный подход предполагается в части взаимодействия между узкими научными направлениями. 0 баллов - если программа не является междисциплинарной, или представленный в заявке подход не обоснован и не отвечает цели программы. Коротко обосновать мнение эксперта.
Итоговый балл			Сумма общих баллов по всем вышеуказанным критериям оценки.
Обоснованность запрашиваемого финансирования		(не более 250 слов) Исходя из основных количественных параметров заявки (например, численность исследователей, объем приобретаемых материалов и оборудования, количество командировок, др.), оценить, насколько сумма запрашиваемого заявителем финансирования соответствует значимости программы и фактическому объему средств, необходимых для достижения ее цели и ожидаемых результатов. При необходимости корректировок указать конкретно по каким статьям и в каких пределах необходимы корректировки без ущерба для достижения целей программы.
Сильные стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить ключевые преимущества исследования и его характеристики, которые позволят достичь заявленной цели программы.
Слабые стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить основные недостатки исследования и степень их влияния на достижение ожидаемых результатов. Отдельно выделить недостатки, имеющие критическое значение для реализации программы и ставящие под сомнение достижение ее цели.
Ф.И.О. (при его наличии) эксперта ________________________________________

	Приложение 5 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта на заявку в рамках программно-целевого финансирования вне конкурсных процедур на проведение прикладных научных исследований в сфере национальной безопасности и обороны, содержащих сведения, составляющие государственные секреты

Сноска. Заголовок приложения 5 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

_______________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

№ п/п	Наименование критериев оценки	Общий балл	Показатель
1	2	3	4	5
1.	Новизна, актуальность и перспективность программы		Новизна и актуальность предлагаемого научно-технического уровня программы (не более 200 слов) Насколько новыми являются гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследования? Насколько новыми являются исследуемые в рамках программы научные и (или) методологические проблемные области? Насколько новыми являются подходы и методы, применяемые заявителем в рамках исследовательского плана? Насколько они являются современными и актуальными? Насколько литература, на которую ссылаются авторы проекта, является актуальной? Важность, актуальность предлагаемого научно-технического уровня и степень разработанности программы для развития науки (не более 300 слов) Насколько важные научные проблемы решает программа? Насколько программа соответствует мировым трендам? Насколько перспективными являются гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследования? Способна ли программа стать прорывным для развития науки? Насколько высок уровень журналов, выбранных для публикации результатов исследований? Соответствует ли качество и количество планируемых в рамках программы публикаций требованиям конкурсной документации? Насколько обоснованным является количество планируемых заявителем к публикации статей?	(от 0 до 6 баллов)
2.	Инновационность исследовательского плана		(не более 150 слов) Является ли информация, представленная заявителем для обоснования инновационности исследовательского плана, достаточной для оценки заявки по данному критерию? Насколько обоснованными и достоверными являются аргументы заявителя об инновационности исследовательского плана? Другие комментарии эксперта о качестве обоснования заявителем инновационности исследовательского плана.	(от 0 до 3 баллов)
			(не более 300 слов) Насколько новыми являются ожидаемые результаты исследования? Насколько новыми являются исследуемые в рамках программы научные и (или) методологические проблемные области? Насколько новыми являются подходы и методы, применяемые заявителем в рамках исследовательского плана? Насколько они являются современными и актуальными? Насколько высок уровень журналов, выбранных для публикации результатов исследований? Насколько значимыми являются ожидаемые результаты исследования в глобальном и отраслевом аспектах? Другие комментарии эксперта об инновационности исследовательского плана.	(от 0 до 3 баллов)
3.	Качество и реализуемость исследовательского плана		(не более 300 слов) Насколько обоснована проблема исследования? Насколько ясно заявителем сформулированы цели, вопросы, гипотезы и предположения исследовательского плана? Являются ли гипотезы (предположения) научными? Насколько обоснованы методы, применяемые в исследовании? Насколько применяемые методы и подходы соответствуют поставленным целям, задачам, гипотезам и ожидаемым результатам? Насколько достоверными являются способы сбора исходных данных заявителем и их источники? Демонстрирует ли заявитель согласованность между исследовательскими вопросами и методами сбора данных? Насколько правильно запланированы эксперименты для последующей статистической обработки полученных данных? Насколько эффективно заявителем будут решаться вопросы, касающиеся предотвращения плагиата, фальсификации и фабрикации данных, ложного соавторства и присвоения результатов? Насколько заявителем проработаны этические вопросы, касающиеся экспериментальных исследований над животными и людьми? Насколько качественно соблюдены заявителем соответствующие нормы? Другие комментарии эксперта о качестве предлагаемых методов и подходов к исследованиям и их соответствии цели, задачам и ожидаемым результатам, качестве исследовательского плана в целом.	(от 0 до 3 баллов)
			(не более 250 слов) Насколько цели, гипотезы и ожидаемые результаты исследовательского плана являются реалистичными? Насколько ресурсы, сроки и содержание выполняемых работ соответствуют целям, задачам, методологии и ожидаемым результатам исследования? Какие риски имеются для успешного завершения исследования? Какова их степень и насколько заявителем проработаны вопросы реагирования на риски? Имеются ли альтернативные пути и подходы к реализации программы? Насколько предлагаемый заявителем исследовательский план имеет преимущества в сравнении с альтернативными вариантами? Насколько обоснованным является количество планируемых заявителем к публикации статей? Соответствует ли качество и количество публикаций требованиям конкурсной документации? Насколько вероятно, что результаты исследований будут приняты к публикации в журналах, указанных в заявке? Насколько вероятна публикация результатов исследований в ведущих научных журналах из первых квартилей библиографических баз? Другие комментарии эксперта о реализуемости исследовательского плана.	(от 0 до 3 баллов)
4.	Значимость и применимость ожидаемых результатов		(не более 150 слов) Насколько ясно и полно сформулирована значимость ожидаемых результатов? Насколько мнение заявителя о значимости ожидаемых результатов является достоверным и обоснованным?	(от 0 до 3 баллов)
			(не более 300 слов) В какой сфере могут быть применены ожидаемые результаты исследования? Каков характер и масштаб задачи, решаемой с их помощью? Являются ли ожидаемые результаты конкурентоспособными в сравнении с имеющимися аналогами (при отсутствии аналогов – в сравнении с имеющимися решениями аналогичной задачи)? Насколько обоснован социальный, экономический, экологический или иной эффект от реализации программы? Как результаты исследований повлияют на уровень и конкурентоспособность научно-технического потенциала Казахстана? Помимо решения стратегически важных государственных задач способствует ли успешное достижение цели и задач программы значительному изменению ситуации в области производства, науки, образования? Насколько полученные результаты способствуют развитию стратегически важных государственных задач? Предполагает ли программа получение результатов, имеющих значительный потенциал к внедрению, коммерциализации, созданию продукции? Для программы социального характера значителен ли охват потенциальных получателей благ (улучшение условий жизни, труда и т.д.) при внедрении (использовании) результатов программы? Являются ли ожидаемые результаты программы экологичными, энергоэффективными, конкурентоспособными? Является ли достижимым прогноз последствий/результатов реализации научных, научно-технических программ? Обеспечивается ли достижение научно-технических, социально-экономических, экологических (при необходимости) последствий/результатов реализации программ? Каковы пути использования ожидаемых результатов исследований? Насколько они будут готовыми к практическому применению? Какие ограничения будут существовать для их применения? Насколько вероятно, что опубликованные по результатам проекта статьи будут регулярно цитироваться другими учеными? Другие комментарии эксперта о значимости ожидаемых результатов исследования.	(от 0 до 6 баллов)
5.	Компетентность заявителя и качество исследовательской среды		(не более 150 слов) Насколько полно и качественно описаны исследовательская группа и исследовательская среда? Насколько их описание позволяет оценить соответствие исследовательскому плану?	(от 0 до 2 баллов)
			(не более 300 слов) Насколько качественно обоснован состав исследовательской группы? Насколько ясно обоснована роль каждого из членов исследовательской группы в исследовании? Насколько их вклад необходим для завершения исследований в соответствии с установленными целью, задачами, ожидаемыми результатами и предлагаемым исследовательским планом? Насколько квалификация и опыт руководителя и членов исследовательской группы соответствуют потребностям и профилю исследования? Достаточно ли регулярно руководитель публикует статьи в ведущих международных рецензируемых научных журналах в качестве основного автора (автора для корреспонденции или первого автора), в том числе по направлению программы? Насколько роль ученых в возрасте до 40 лет (включительно), студентов, магистрантов и докторантов PhD в исследовании способствует их подготовке в качестве исследователей? Насколько их роль обоснована в соответствии с исследовательским планом? Другие комментарии эксперта о качестве исследовательской группы и ее соответствии потребностям исследования.	(от 0 до 3 баллов)
			(не более 300 слов) Насколько имеющаяся в распоряжении заявителя инфраструктура соответствует потребностям исследовательского плана? Насколько исследовательское оборудование и другой имеющийся в распоряжении заявителя инструментарий позволяют применить предлагаемые подходы и методы исследований? Насколько обоснованным является применение в программе инфраструктуры сторонних организаций? Насколько обоснованным является приобретение оборудования в рамках программы с позиции цели, задач и масштаба программы? Соответствуют ли закупаемые заявителем в рамках программы материалы исследовательскому плану? Имеют ли участники программы достаточную квалификацию для работы на приобретаемом оборудовании? Смогут ли участники программы эффективно использовать приобретенное оборудование, в том числе после завершения программы? Насколько обоснованным является привлечение соисполнителей к реализации программы? Могут ли члены исследовательской группы выполнить соответствующие работы самостоятельно? Насколько исследование способствует интеграции Казахстана в мировое научное сообщество? Насколько обоснованными являются научные командировки в рамках программы? Насколько они способствуют достижению цели и ожидаемых результатов исследования? Другие комментарии эксперта о качестве исследовательской среды и ее соответствии исследовательскому плану.	(от 0 до 3 баллов)
			(до 50 слов, учитываются только зарубежные ученые, имеющие индекс Хирша не менее 10) 1 балл – если участие зарубежных ученых и их роль в исследовании являются полностью обоснованными, область и уровень их компетенции полностью отвечают потребности исследовательского плана и их вклад в реализацию программы является необходимым для достижения цели; 0,5 балла – если участие зарубежных ученых, область и уровень их компетенции в целом отвечают потребности программы, их роль и вклад влияют положительно на достижение цели исследования, но успешное завершение исследований возможно и без их участия; 0 баллов – если участие зарубежных ученых в программе является необоснованным и (или) область и уровень их квалификации не соответствуют потребностям программы, и (или) их вклад в достижение цели программы является незначительным, или участие зарубежных ученых в программе не предусмотрено.	(от 0 до 1 балла)
6.	Междисциплинарность исследований		(до 100 слов) 2 балла – если программа является междисциплинарной в части обеспечения сотрудничества между широкими научными направлениями, междисциплинарный подход полностью обоснован в заявке и необходим для достижения цели программы; 1 балл – если программа является междисциплинарной, но представленный в заявке подход недостаточно обоснован или не полностью отвечает цели программы, или междисциплинарный подход предполагается в части взаимодействия между узкими научными направлениями; 0 баллов – если программа не является междисциплинарной, или представленный в заявке подход не обоснован и не отвечает цели программы. Коротко обосновать мнение эксперта.
Итоговый балл			Сумма общих баллов по всем вышеуказанным критериям оценки.
Обоснованность запрашиваемого финансирования		(не более 250 слов) Исходя из основных количественных параметров заявки (например, численность исследователей, объем приобретаемых материалов и оборудования, количество командировок, др.), оценить насколько сумма запрашиваемого заявителем финансирования соответствует значимости программы и фактическому объему средств, необходимых для достижения ее цели и ожидаемых результатов. При необходимости корректировок указать конкретно по каким статьям и в каких пределах необходимы корректировки без ущерба для достижения целей программы.
Соответствие приоритетному направлению		(не более 100 слов) Оценить, насколько заявка соответствует приоритетному направлению и специализированному научному направлению, по которому она подана, коротко обосновать мнение эксперта.
Сильные стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить ключевые преимущества исследования и его характеристики, которые позволят достичь заявленной цели программы.
Слабые стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить основные недостатки исследования и степень их влияния на достижение ожидаемых результатов. Отдельно выделить недостатки, имеющие критическое значение для реализации программы и ставящие под сомнение достижение ее цели.
Ф.И.О. (при его наличии) эксперта _________________________________

Приложение 5-1 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы

Сноска. Правила дополнены приложением 5-1 в соответствии с постановлением Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Форма

Экспертное заключение по заявке на финансирование научных организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования

_______________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

№ п/п	Наименование критерия оценки	Оценка эксперта	Показатель	Балл по критерию
1	2	3	4	5
1.	Новизна и актуальность исследований		Актуальность исследований (не более 200 слов) Насколько целесообразными являются научные вопросы, гипотезы, идеи и ожидаемые результаты исследований? Насколько новыми являются исследуемые в рамках программы научные и (или) методологические проблемные области? Насколько актуальными являются подходы и методы, применяемые заявителем в рамках исследовательского плана? Насколько качественно в заявке обоснована актуальность планируемых исследований? Насколько достоверной и актуальной является литература, на которую ссылаются авторы заявки?	(от 0 до 3)
			Важность исследований для развития науки (не более 300 слов) Насколько важные научные проблемы решают исследования? Насколько сложными являются научные вопросы, ответ на которые планируется найти в ходе исследований? Насколько перспективными являются вопросы, гипотезы и идеи исследований? Способны ли исследования стать прорывными для развития науки? Насколько высок уровень журналов, выбранных для публикации результатов исследований? Насколько обоснованным является количество планируемых заявителем к публикации статей и обзоров (с учетом уровня журналов)?	(от 0 до 6)
2.	Качество и реализуемость исследовательского плана		Качество исследовательского плана (не более 150 слов) Насколько обоснованы проблемы, которые будут решаться в ходе исследований? Насколько ясно заявителем сформулированы цели, вопросы, гипотезы и предположения исследовательского плана? Являются ли гипотезы (предположения) научными и реалистичными?	(от 0 до 3)
			Качество методологии исследований (не более 250 слов) Насколько обоснованы методы, применяемые в исследованиях? Насколько применяемые методы и подходы соответствуют поставленным целям, задачам, гипотезам и ожидаемым результатам? Насколько достоверными являются способы сбора исходных данных заявителем и их источники? Демонстрирует ли заявитель согласованность между исследовательскими вопросами и методами сбора данных? Насколько правильно запланированы эксперименты для последующей статистической обработки полученных данных? Насколько эффективно заявителем будут решаться вопросы, касающиеся предотвращения плагиата, фальсификации и фабрикации данных, ложного соавторства и присвоения результатов? Насколько заявителем проработаны этические вопросы, касающиеся экспериментальных исследований над животными и людьми? Насколько качественно соблюдены заявителем соответствующие нормы? Другие комментарии эксперта о качестве предлагаемых методов и подходов к исследованиям и их соответствии цели, задачам и ожидаемым результатам, о качестве и исследовательского плана в целом.	(от 0 до 3)
			Достижимость результатов (не более 250 слов) Насколько высока вероятность того, что ожидаемые результаты будут достигнуты в рамках исследований? Насколько вероятно, что результаты исследований будут приняты к публикации в журналах, указанных в заявке? Какие риски имеются для успешного завершения исследований? Какова их степень и насколько заявителем проработаны вопросы реагирования на риски? Имеются ли альтернативные гипотезы, пути и подходы к проведению исследований? Насколько предлагаемый заявителем исследовательский план имеет преимущества в сравнении с альтернативными вариантами?	(от 0 до 3)
3.	Ожидаемые результаты и их значимость		Результативность и эффективность исследований (не более 250 слов) Насколько соизмеримы ожидаемые результаты исследований с запрошенным объемом финансирования? Насколько эффективно будут тратиться средства для достижения ожидаемых результатов? Какие меры будут приниматься для повышения эффективности и результативности исследований?	(от 0 до 3)
			Значимость и применимость ожидаемых результатов (не более 300 слов) Насколько ясно и полно сформулирована значимость ожидаемых результатов для науки и ее развития? Насколько мнение заявителя о значимости ожидаемых результатов является достоверным и обоснованным? Насколько вероятно, что опубликованные по результатам исследований статьи будут регулярно использоваться и цитироваться? Какую роль вносит проект в подготовку молодых исследователей (студентов, магистрантов, докторантов, постдокторантов) возрастом не старше 40 лет? Насколько активно, широко и продуктивно планируется распространять знания, полученные в ходе исследований? Каковы возможные пути и сроки использования ожидаемых результатов исследований? Насколько готовыми они будут к применению другими учеными и специалистами? Какие ограничения будут существовать для их применения? Являются ли ожидаемые результаты конкурентоспособными в сравнении с имеющимися аналогами (при отсутствии аналогов – в сравнении с имеющимися решениями аналогичной задачи)? Возможен ли социальный, экономический, экологический или иной эффект от реализации исследований?	(от 0 до 6)
4.	Компетентность и научный задел исследовательской группы		Научный уровень и задел руководителя и соруководителей исследований (не более 250 слов) Достаточно ли регулярно руководитель и члены исследовательской группы публикуют статьи в рецензируемых научных журналах по направлению исследований, в том числе в качестве основного автора (автора для корреспонденции или первого автора)? Насколько высока репутация журналов, в которых научный руководитель и члены исследовательской группы публикуют результаты своих исследований? Имеют ли научный руководитель и члены исследовательской группы опыт успешного руководства научными проектами и программами, в рамках которых опубликованы статьи в рецензируемых научных журналах? Имеется ли у научного руководителя и членов исследовательской группы научный задел в виде статей по темам руководимых ими исследований?	(от 0 до 3)
			Качество исследовательской группы (не более 250 слов) Насколько качественно обоснован состав исследовательской группы? Насколько ясно обоснована роль каждого из членов исследовательской группы в исследовании? Насколько их вклад необходим для завершения исследований в соответствии с установленными целью, задачами, ожидаемыми результатами и предлагаемым исследовательским планом? Насколько квалификация и опыт членов исследовательской группы соответствуют их роли и позиции? Имеют ли участники исследований достаточную квалификацию для работы на приобретаемом оборудовании? В случае участия зарубежных ученых в исследованиях обосновано ли их участие с точки зрения их роли в достижении цели, задач и ожидаемых результатов исследований? Соответствует ли область и уровень квалификации зарубежных экспертов потребности исследовательского плана?	(от 0 до 3)
			Наличие ресурсов и доступ к инфраструктуре (не более 300 слов) Насколько имеющаяся в распоряжении заявителя инфраструктура соответствует потребностям исследовательского плана? Насколько исследовательское оборудование и другой имеющийся в распоряжении заявителя инструментарий позволяют применить предлагаемые подходы и методы исследований? Насколько обоснованным является применение инфраструктуры сторонних организаций? Насколько обоснованным является приобретение оборудования в рамках исследований с позиции их целей, задач и масштабов? Соответствуют ли закупаемые заявителем в рамках исследований материалы исследовательскому плану? Имеют ли участники исследований достаточную квалификацию для работы на приобретаемом оборудовании? Смогут ли участники исследований эффективно использовать приобретенное оборудование, в том числе после их завершения? Насколько обоснованным является привлечение соисполнителей к реализации исследований? Могут ли члены исследовательской группы выполнить соответствующие работы самостоятельно?	(от 0 до 3)
5.	Междисциплинарность исследований		(не более 100 слов) 2 балла ˗ если исследования являются междисциплинарными в части обеспечения сотрудничества между широкими научными направлениями, междисциплинарный подход полностью обоснован в заявке и необходим для достижения целей исследований. 1 балл ˗ если исследования являются междисциплинарными, но представленный в заявке подход недостаточно обоснован или не полностью отвечает их целям, или междисциплинарный подход предполагается в части взаимодействия между узкими научными направлениями. 0 баллов ˗ если исследования не являются междисциплинарными или представленный в заявке подход не обоснован и не отвечает целям исследований. Коротко обосновать мнение эксперта.
Итоговый балл			Сумма общих баллов по всем вышеуказанным критериям оценки.
Обоснованность запрашиваемого финансирования		(не более 250 слов) Исходя из основных количественных параметров заявки (например, численность исследователей, объем приобретаемых материалов и оборудования, количество командировок, др.), оценить насколько сумма запрашиваемого заявителем финансирования (в денежных и/или в натуральных единицах измерения ресурса) соответствует значимости исследований и фактическому объему средств, необходимых для достижения цели и ожидаемых результатов. Возможно ли выполнить данные исследования в более короткие сроки? При необходимости корректировок указать по каким конкретно статьям и в каком размере (количественно) необходимы корректировки без ущерба для достижения целей исследований.
Соответствие приоритетному направлению		(не более 100 слов) Оценить, насколько заявка соответствует выбранной области, приоритетному направлению и специализированному научному направлению, по которому она подана, коротко обосновать мнение эксперта.
Сильные стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить ключевые преимущества исследования и его характеристики, которые позволят достичь заявленные цели.
Слабые стороны		(не более 150 слов) Коротко перечислить основные недостатки исследований и степень их влияния на достижение ожидаемых результатов. Отдельно выделить недостатки, имеющие критическое значение для реализации исследований и ставящие под сомнение достижение их целей.

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта _________________________________
_________________________________

	Приложение 6 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта по промежуточному отчету в рамках программно-целевого финансирования научных исследований, ежегодному отчету государственных научных организаций и научных организаций со стопроцентным участием государства, включенных в перечень организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования

Сноска. Заголовок приложения 6 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

№ _______________________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

Наименование критериев оценки		Балл (от 0 до 9)	Комментарии эксперта/экспертной группы
1.	Качество управления программой		Является ли состав исследовательской группы обоснованным по количеству и компетентности для решения задач программы? Используется ли приобретенное оборудование для проведения исследований? Привлекаются ли к выполнению программы молодые исследователи, как было запланировано в заявке? Насколько научно обоснованы и доказаны основные выводы по результатам исследований? Являются ли они новыми и важными для последующей публикации в виде статей в ведущих международных журналах или для применения в другой форме?
2.	Оценка качества применяемой методологии для научных исследований		Оцените научную обоснованность и соответствие применяемой методологии специфике исследований. Позволяют ли применяемые методы проверить выдвинутые гипотезы и достичь цели программы? Являются ли они наиболее эффективными, позволяют ли получить достоверные данные? Проводятся ли эксперименты в нескольких параллелях с последующей статистической обработкой данных, включающей расчет стандартных отклонений, вероятность верности нулевой гипотезы и др.? Отложены ли планки погрешностей на экспериментально полученных графиках? Соответствуют ли применяемые методы нормам и принципам научной этики?
3.	Оценка достижения поставленных в программе задач		Реализация задач проекта/программы проводится согласно ранее утвержденному исследовательскому плану? (с опережением, с обоснованными изменениями, необоснованно отклоняется от плана). Есть ли сомнения в том, что программа не достигнет поставленной цели? Необходимо ли в связи с этим прекратить финансировать данную программу?
Итоговый балл (сумма баллов по критериям оценки)
Сильные стороны
Слабые стороны

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта ________________________
Для комплексной/комиссионной экспертизы
Председатель экспертной группы ____________________________________
Секретарь экспертной группы _______________________________________
Члены экспертной группы __________________________________________

	Приложение 7 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта по итоговому отчету в рамках грантового или программно-целевого финансирования научных исследований, итоговому отчету государственных научных организаций и научных организаций со стопроцентным участием государства, включенных в перечень организаций, осуществляющих фундаментальные научные исследования

Сноска. Заголовок приложения 7 – в редакции постановления Правительства РК от 26.09.2022 № 746 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

_______________________________________________
(ИРН и наименование объекта ГНТЭ)

Наименование критериев оценки		Балл (от 0 до 9)	Комментарии эксперта/экспертной группы
1.	Новизна полученных результатов		(7-9 баллов) Получены принципиально новые результаты, новая теория, открыта новая закономерность; изучен по-новому или впервые феномен: раскрыты структура содержания, его сущность. Новизна результатов подтверждена минимум одной статьей в международном научном журнале из первого квартиля библиографических баз (с указанием индивидуального регистрационного номера проекта). Изобретены принципиально новое устройство, способ, позволяющий создать принципиально новую продукцию. Изобретения запатентованы или патентоспособны.
			(4-6 баллов) Получены некоторые общие закономерности, методы, найдена новая связь между известными фактами, получена новая информация, значительно уменьшившая неопределенность имевшихся знаний, найдено эффективное решение в результате распространения известных положений на новые объекты. Произведено существенное, принципиальное усовершенствование процесса, метода и (или) разработки, произведена частичная рациональная модификация (с признаками новизны). Новизна результатов подтверждена минимум одной статьей в международном научном журнале из первых трех квартилей библиографических баз (с указанием индивидуального регистрационного номера проекта).
			(0-3 балла) Результат получен на основе простых обобщений, анализа связей факторов, распространения известных принципов на новые объекты. Дано описание отдельных факторов, распространение ранее полученных результатов, реферативные обзоры.
2.	Уровень научной проработки		(7-9 баллов) Выполнение сложных теоретических расчетов, проверка на большом объеме экспериментальных данных в нескольких параллелях с последующей статистической обработкой.
			(4-6 баллов) Невысокая сложность расчетов, проверка на небольшом объеме экспериментальных данных.
			(0-3 балла) Теоретические расчеты просты, эксперимент не проводился.
3.	Перспективность использования результатов		(7-9 баллов) Результаты проекта могут найти применение во многих научных направлениях, имеют исключительную важность для мировой науки, что подтверждено минимум одной статьей в международном научном журнале из первого квартиля библиографических баз (с указанием индивидуального регистрационного номера проекта). Имеется коммерческий потенциал: возможен выпуск конкурентоспособной товарной продукции, процессов или услуг в случае коммерциализации результатов.
			(4-6 баллов) Полученные результаты имеют важность для приоритетных научных направлений Казахстана, что подтверждено минимум одной статьей в международном научном журнале из первых трех квартилей библиографических баз (с указанием индивидуального регистрационного номера проекта). Результаты могут быть использованы при разработке новых технических решений, имеют потенциал для внедрения в практику, производства в Казахстане.
			(0-3 балла) Результаты могут быть использованы для разработки последующих научных исследований и разработок.
4.	Завершенность результатов		(7-9 баллов) Результаты исследований опубликованы в международных рецензируемых научных изданиях, индексируемых в одной из ведущих международных систем цитирования (библиографических баз), с указанием индивидуального регистрационного номера проекта. Количество статей и уровень журналов соответствуют запланированным в заявке на проект. Результаты защищены правами интеллектуальной собственности.
			(4-6 баллов) Представлены рекомендации, развернутый анализ, предложения. Количество статей, опубликованных в зарубежных рецензируемых научных изданиях, индексируемых в одной из ведущих библиографических баз, с указанием индивидуального регистрационного номера проекта, а также уровня журналов, в которых они опубликованы, меньше, чем запланировано в заявке на проект. Имеется техническое задание на опытно-конструкторскую работу.
			(0-3 балла) Произведены обзор, сбор информации, статей в зарубежных рецензируемых научных изданиях, индексируемых в одной из ведущих библиографических баз, не опубликовано.
Итоговый балл (сумма баллов по критериям оценки)
Сильные стороны
Слабые стороны

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта___________________________
Для комплексной/комиссионной экспертизы
Председатель экспертной группы ___________________________
Секретарь экспертной группы ______________________________
Члены экспертной группы _________________________________
Дата составления ________________________________________

	Приложение 8 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение эксперта по работе, выдвигаемой на соискание Государственной премии Республики Казахстан в области науки и техники
________________________________________
(наименование объекта ГНТЭ)

Наименование критериев оценки		Балл (от 1 до 9)	Комментарии эксперта/экспертной группы
1.	Степень научной новизны полученных результатов с мировым уровнем, актуальность проведенных исследований
2.	Оценка применяемой методологии для научных исследований
3.	Оценка научной и практической значимости основных результатов исследований
4.	Оценка вклада работы в развитие науки и техники
5.	Итоговый балл (сумма баллов по критериям оценки)
Сильные стороны
Слабые стороны

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта _____________________________

	Приложение 9 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Система экспертных оценок для промежуточных отчетов и работ, выдвигаемых на соискание Государственной премии Республики Казахстан в области науки и техники, и проекта коммерциализации результатов научной и (или) научно-технической деятельности

Пороговая оценка	Балл	Оценка	Описание оценок с указанием сильных и слабых сторон
Высокая	9	Исключительно	Без слабых сторон
	8	Выдающееся	С пренебрежительными слабыми сторонами
	7	Отлично	С некоторыми незначительными слабыми сторонами
Средняя	6	Очень хорошо	С многочисленными незначительными слабыми сторонами
	5	Хорошо	С некоторыми сильными сторонами и умеренными слабыми сторонами
	4	Удовлетворительно	С некоторыми сильными сторонами, но с одной значительной слабой стороной
Низкая	3	Слабо	С незначительными сильными сторонами и многочисленными слабыми сторонами
	2	Неудовлетворительно	Без сильных сторон и значительными слабыми сторонами
	1	Крайне неудовлетворительно	Без сильных сторон
	0		Отсутствует

_________________________________

	Приложение 10 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение (комплексное) экспертов технологической экспертизы по проекту
"________________________________________"

№ п/п	Наименование критериев оценки	Баллы (от 1 до 9)	Комментарии эксперта (не менее 500 слов по всем критериям)
1. Актуальность
1.1	Оценка степени важности реализации проекта для мировой экономики
1.2	Оценка степени важности реализации проекта для национальной экономики
1.3	Оценка соответствия проектов коммерциализации РННТД тенденциям и приоритетам научно-технического прогресса
Средний балл по критерию 1
2. Научно-технический потенциал проекта
2.1	Степени научно-технической новизны, перспективности, разработанности проекта
2.2	Сравнительная оценка продукта (услуги) с существующими аналогами на рынке
2.3	Технологическая (техническая) реализуемость мероприятий для достижения поставленной цели проекта
Средний балл по критерию 2
3. Готовность проекта к коммерциализации
3.1	Оценка возможностей достижения цели проекта коммерциализации РННТД посредством планируемых мероприятий
3.2	Достаточность компетенции команды для реализации проекта
3.3	Оценка материально-технической базы, на которой планируется реализация проекта
Средний балл по критерию 3
4. Оценка технических и производственных рисков
4.1	Технические риски, связанные с внедрением технического/ технологического решения, включая невозможность технической реализации
4.2	Производственные риски, связанные с организацией производства, включая отсутствие необходимой сырьевой базы, выявление экологических проблем
Средний балл по критерию 4
Итоговый балл (сумма средних баллов по критериям оценки)
Сильные стороны
Слабые стороны

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта ___________________
Дата экспертизы __________________

	Приложение 11 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Заключение (комплексное) экспертов экономической (маркетинговой) экспертизы по проекту
"________________________________________"

№ п/п	Наименование критериев оценки	Баллы (от 1 до 9)	Комментарии эксперта (не менее 500 слов по всем критериям)
1. Маркетинговые исследования
1.1	Востребованность бизнесом предлагаемых для коммерциализации РННТД
1.2	Наличие заинтересованных потенциальных потребителей продукта/услуги
1.3	Качество проработки целевого рынка для продаж продукта/услуг, идентифицированные по географическому, секторальному и другим признакам
1.4	Наличие подтвержденных данных по объему рынка (в пределах Казахстана и мирового рынка)
1.5	Конкурентные преимущества продукции или услуг по сравнению с существующими аналогами
Средний балл по критерию 1
2. Экономические показатели проекта
2.1	Оценка бизнес-модели проекта
2.2	Обоснованность представленных экономических показателей, в том числе обоснованность себестоимости и реализационной цены предлагаемого продукта/услуги
2.3	Обоснованность привлечения предлагаемого количества членов команды
2.4	Доступность сырья, материалов и прочее
Средний балл по критерию 2
3. Финансовый план реализации проекта
3.1	Обоснованность запрашиваемого объема финансирования проекта
3.2	Оценка сметы расходов по реализации проекта
Средний балл по критерию 3
4. Наличие софинансирования
4.1	Наличие софинансирования (за каждые 3 % софинансирования выставляется 1 балл, при этом максимальный балл 9)
Средний балл по критерию 4
Итоговый балл (сумма средних баллов по критериям оценки)
Сильные стороны
Слабые стороны
Рекомендуемая сумма к финансированию проекта

Ф.И.О. (при его наличии) эксперта ___________________
Дата экспертизы __________________

	Приложение 12 к Правилам организации и проведения государственной научно-технической экспертизы
	Форма

Сводное заключение экспертизы по проекту _______________________________

№ п/п	Наименование критериев оценки	Средний балл (от 1 до 9)	Комментарии экспертов
			1 эксперт	2 эксперт
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Сильные стороны
Слабые стороны
Рекомендуемая сумма к финансированию проекта
Итоговый балл (сумма баллов по критериям оценки)

Организатор ___________________
Дата экспертизы __________________

Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларын бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 тамыздағы № 891 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2023 жылғы 27 қазандағы № 950 қаулысымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 27.10.2023 № 950 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.
Ескерту. Қаулының тақырыбы жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.12.2020 № 941 қаулысымен.

"Ғылым туралы" Қазақстан Республикасының Заңы 3-бабының 9) тармақшасына сәйкес Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:

Ескерту. Кіріспе жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1. Қоса беріліп отырған Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидалары бекітілсін.

Ескерту. 1-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 30.12.2020 № 941 қаулысымен.

2. "Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу ережесін бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2002 жылғы 27 желтоқсандағы № 1385 қаулысының (Қазақстан Республикасының ПҮАЖ-ы, 2002 ж., № 46, 471-құжат) күші жойылды деп танылсын.

3. Осы қаулы алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі	К.Мәсімов

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 1 тамыздағы № 891 қаулысымен бекітілген

Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидалары

Ескерту. Қағидалар жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 15.10.2021 № 745 (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

1-тарау. Жалпы ережелер

1. Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидалары (бұдан әрі – Қағидалар) "Ғылым туралы" және "Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес әзірленді және мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы (бұдан әрі – МҒТС), ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін (бұдан әрі – ҒҒТҚН) коммерцияландыру жобаларының сараптамасын ұйымдастыруға және жүргізуге байланысты қатынастарды реттейді.

2. Осы Қағидаларда мынадай ұғымдар пайдаланылады:

1) баға негізділігін бағалау бойынша сарапшы – Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын, сұралып отырған соманың негізділігін бағалау бойынша қорытынды беретін жеке тұлға (ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың сұралып отырған қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау үшін тартылатын сарапшының экономика және бизнес мамандықтарының топтары бойынша жоғары білімі, сондай-ақ мамандығы бойынша кемінде он жыл жұмыс өтілі болуы қажет);

2) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына кешенді сараптама –экономиканың 3 немесе одан да көп салалары бойынша өтінім ұсынылған жағдайда, ұйымдастырушының әртүрлі экономика салаларындағы мамандар болып табылатын сарапшылар тобын тартуы жолымен жүргізетін сараптама;

3) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобалары бойынша өтінім беруші – грант алу үшін қарауға өтінім берген жеке немесе заңды тұлға;

4) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобасы – зияткерлік қызмет нәтижелерін қоса алғанда, табыс алуға бағытталған жаңа немесе жетілдірілген тауарларды, процестер мен көрсетілетін қызметтерді нарыққа шығару мақсатындағы ҒҒТҚН практикалық қолдану бағытында жоспарланатын жұмыстың мазмұнын қамтитын құжат;

5) ҒҒТҚН коммерцияландыруға арналған грант – экономиканың басым секторлары шеңберінде ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын іске асыру үшін өтеусіз және қайтарымсыз негізде берілетін бюджет қаражаты және (немесе) бюджеттен тыс қаражат;

6) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына сараптама жүргізу үшін тартылатын шетелдік сарапшы – Қазақстан Республикасының азаматы болып табылмайтын, тиісті біліктілігі, ғылым докторы немесе кандидаты ғылыми дәрежесі, философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі, мамандығы бойынша кемінде 5 (бес) жыл жұмыс өтілі, сарапшы ретінде қатысу көзделетін қызмет саласында шетелдік ғылыми ұйымдарда мамандығы бойынша жұмыс тәжірибесі бар жеке тұлға;

7) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына сараптама жүргізу үшін тартылатын қазақстандық сарапшы – Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын, тиісті біліктілігі, ғылым докторы немесе кандидаты ғылыми дәрежесі, философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі және сарапшы ретінде қатысуы көзделетін қызмет саласында мамандығы бойынша кемінде 5 (бес) жыл жұмыс өтілі бар жеке тұлға;

8) ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға МҒТС жүргізу үшін тартылатын шетелдік сарапшы – Қазақстан Республикасының азаматы болып табылмайтын, тиісті біліктілігі, ғылым докторы немесе кандидаты ғылыми дәрежесі, философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі, мамандығы бойынша кемінде 5 (бес) жыл жұмыс өтілі бар, шетелдік ғылыми ұйымдарда мамандығы бойынша жұмыс тәжірибесі, Web of Science халықаралық деректер базасының алғашқы екі квартиліне кіретін журналдарда соңғы 5 (бес) жылда кемінде төрт ғылыми мақала және (немесе) шолу жариялаған, Web of Science және (немесе) Scopus халықаралық деректер базаларына сәйкес соңғы 5 (бес) жылда кемінде 5 (бес) Хирш индексі бар жеке тұлға.

Гуманитарлық және әлеуметтік ғылымдар саласында маманданған адамдарда соңғы 5 (бес) жылда Web of Science деректер базасының Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index, Russian Science Citation Index және (немесе) Emerging Sources Citation Index индекстелетін және (немесе) Scopus базасында СiteScore бойынша тағайындалу сәтінде кемінде 35 (отыз бес) процентилі бар журналдарда кемінде екі мақаласы және (немесе) шолуы болуға тиіс. Гуманитарлық және әлеуметтік ғылымдар саласында маманданған адамдарда соңғы 5 (бес) жылда кемінде бес Хирш индексінің болуы жөніндегі талап қолданылмайды;

9) ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға МҒТС жүргізу үшін тартылатын қазақстандық сарапшы – Қазақстан Республикасының азаматы болып табылатын, тиісті біліктілігі, ғылым докторы немесе кандидаты ғылыми дәрежесі, философия докторы (PhD), бейіні бойынша доктор дәрежесі, мамандығы бойынша кемінде 5 (бес) жыл жұмыс өтілі бар және соңғы 5 (бес) жылда Web of Science халықаралық дерекқорының алғашқы үш квартиліне кіретін журналдарда кемінде 2 (екі) ғылыми мақаласы және (немесе) шолуы және Web of Science және (немесе) Scopus халықаралық дерекқорына сәйкес соңғы 5 (бес) жылда кемінде 3 (үш) Хирш индексі бар жеке тұлға.

Гуманитарлық және әлеуметтік ғылымдар саласында маманданған адамдарда соңғы 5 (бес) жылда Web of Science дерекқорының Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index, Russian Science Citation Index және (немесе) Emerging Sources Citation Index индекстелетін және (немесе) Scopus дерекқорында СiteScore бойынша тағайындалу сәтінде кемінде 35 (отыз бес) процентилі бар журналда кемінде 1 (бір) мақаласы немесе шолуы не білім және ғылым саласындағы уәкілетті орган ұсынған басылымдарда кемінде 10 (он) мақаласы және (немесе) шолуы болуға тиіс. Гуманитарлық және әлеуметтік ғылымдар саласында маманданған адамдарда соңғы 5 (бес) жылда кемінде 3 (үш) Хирш индексінің болуы жөніндегі талап қолданылмайды.

Ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс саласында маманданған, сондай-ақ мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді қамтитын жобалармен жұмыс істеу үшін тиісті рұқсаты бар адамдарға жарияланымдардың және Хирш индексінің болуы жөніндегі талаптар қолданылмайды.

Ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет туралы қорытынды (аралық) есептерге МҒТС жүргізуге тартылатын қазақстандық сарапшылар соңғы 5 (бес) жылда Web of Science дерекқорының Science Citation Index Expanded, Social Science Citation Index, Arts and Humanities Citation Index, Russian Science Citation Index және (немесе) Emerging Sources Citation Index индекстелетін және (немесе) Scopus дерекқорында СiteScore бойынша тағайындалу сәтінде кемінде 25 (жиырма бес) процентилі бар журналда кемінде 1 (бір) мақаласы немесе шолуы болуға тиіс. Бұл сарапшыларға Хирш индексінің болуы жөніндегі талап қолданылмайды;

10) ғылыми этиканы бұзу фактілері – плагиат, деректерді бұрмалау, ойдан шығару, жалған тең авторлық, өтінімдерде өзгелердің нәтижелерін иемдену, өтінім берушінің ғылыми жобаны және (немесе) бағдарламаны қаржыландырудың бір ғана көзінің шеңберінде түрлі бағыттарға жолдауы, өтінім берушінің МҒТС объектісін немесе ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын қайталауы, сондай-ақ зерттеу объектілері (жанды табиғат пен тіршілік ортасының объектілері) мен зерттеушілердің құқықтарын, қауіпсіздігі мен саулығын қорғауды қоса алғанда, ғылыми-зерттеу нәтижелерін жоспарлау, бағалау, іріктеу, жүргізу және тарату процесіндегі өзге де бұзушылықтар;

11) ғылым саласындағы уәкілетті орган – ғылыми және ғылыми-техникалық қызмет саласындағы басшылықты және салааралық үйлестіруді жүзеге асыратын мемлекеттік орган;

11-1) іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдар – уәкілетті орган бекіткен археология, астрономия, астрофизика, атом энергиясы, шығыстану, өнер, тарих, мәдениет, әдебиет, математика және механика, білім, саясаттану, дінтану, әлеуметтану, философия, этнология, тіл білімі саласындағы іргелі зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың тізбесіне енгізілген, мемлекеттік ғылыми ұйымдар және мемлекет жүз пайыз қатысатын ғылыми ұйымдар;

12) жеке тіркеу нөмірі (бұдан әрі – ЖТН) – гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға өтінім берушіге ұйымдастырушы беретін МҒТС объектісінің, ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының, бюджет қаражаты есебінен іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың жобаларының жеке тіркеу нөмірі;

13) МҒТС объектілеріне кешенді сараптама – білімнің әртүрлі салаларындағы немесе білімнің бір саласының әртүрлі ғылыми бағыттарындағы мамандар болып табылатын қазақстандық сарапшылар тобының бірлескен жұмысын ұйымдастыру жолымен жүргізілетін сараптама, оның нәтижесі бағалау өлшемшарттары бойынша түсініктемелер мен келісілген балдарды қамтитын сарапшылардың қорытындысы болып табылады;

14) МҒТС объектілеріне жүргізілетін комиссиялық сараптама – бір ғылыми бағыт шегіндегі мамандар болып табылатын қазақстандық сарапшылар тобының бірлескен жұмысын ұйымдастыру жолымен жүргізілетін сараптама, оның нәтижесі мен бағалау өлшемшарттары бойынша түсініктемелер мен келісілген балдарды қамтитын сарапшылардың қорытындысы болып табылады;

15) МҒТС қорытындысы – МҒТС объектісі бойынша бағалаудың әрбір өлшемшарты бойынша балдарды жинақтау негізінде осы Қағидаларға 1-қосымшаға сәйкес нысанда ұйымдастырушының ақпараттық жүйесінде қалыптастырылған қорытынды;

16) мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптама объектілері (МҒТС объектілері) бойынша өтінім беруші – уәкілетті органда аккредиттелген ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектісі немесе ғылыми зерттеулерді іске асыратын дербес білім беру ұйымы және оның тең шарттардағы ұйымдары;

17) сарапшының қорытындысы – сарапшы жасайтын және ол МҒТС объектілеріне немесе ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына жүргізген сараптаманың нәтижелері, сондай-ақ оның алдына қойылған мәселелер бойынша объективті және тапсырыс беруші мен ұйымдастырушының мүдделерінен тәуелсіз тұжырымдары туралы мәліметтерді, МҒТС объектісіне немесе ҒҒТҚН коммерцияландыру жобасын талдамалық бағалауды қамтитын құжат;

18) тапсырыс беруші – Ғылым және техника саласындағы мемлекеттік сыйлық алуға ұсынылған нысаналы ғылыми, ғылыми-техникалық бағдарламаларды, ғылыми-зерттеу жұмыстарын, сондай-ақ ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын; іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың жобаларын қаржыландыру туралы гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру конкурсына берілген ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына МҒТС жүргізуді және сараптама жүргізуді ұйымдастыру үшін ұйымдастырушымен өтеулі шарт жасасқан ғылым саласындағы уәкілетті орган;

19) технологиялық сараптама (бұдан әрі – ТС) – жобаның өзектілігін, ғылыми-техникалық әлеуетін, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін ендіруді (пайдалануды), коммерцияландыруға әзірлігін, ҒҒТҚН коммерцияландыру жобасының техникалық және өндірістік тәуекелдерін бағалаумен байланысты қызмет;

20) ұйымдастырушы – Ұлттық мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптама орталығы;

21) шекті балл – іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыруға берілген өтінімдерді қоспағанда, ғылыми зерттеулерді гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі өтінімдер үшін кемінде 25 балды және ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс саласындағы ғылымның басым бағыты бойынша өтінімдер үшін кемінде 21 балды құрайтын МҒТС балы;

22) экономикалық (маркетингтік) сараптама (бұдан әрі – ЭМС) – жобаның коммерциялық тартымдылығын және ұсынылған қаржы-экономикалық көрсеткіштерінің негізділігін бағалаумен байланысты қызмет.

Ескерту. 2-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3. МҒТС ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды, ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын, сондай-ақ іргелі ғылыми зерттеулерді қаржыландыруға арналған өтінімдерді талдамалық бағалауды дайындау мақсатында сарапшылар қорытындыларының тәуелсіздігі, объективтілігі, құзыреттілігі, кешенділігі, дәйектілігі, толықтығы және негізділігі қағидаттары бойынша жүзеге асырылады.

Ескерту. 3-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

4. Мыналар:

1) ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалар;

2) Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлықты алу үшін ұсынылған ғылыми-зерттеу жұмыстары;

3) гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет туралы қорытынды (аралық) есептер;

4) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобалары;

5) іргелі ғылыми зерттеулерді қаржыландыруға арналған өтінімдер МҒТС объектілері болып табылады.

Ескерту. 4-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

5. Тапсырыс берушінің өтініші бойынша ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды, ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын, сондай-ақ мемлекеттік бюджеттен қаржыландыруға ұсынылатын іргелі ғылыми зерттеулерді қаржыландыруға арналған өтінімдерге МҒТС жүргізу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыруды ұйымдастырушы жүзеге асырады.

Ескерту. 5-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

6. Ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың, ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының, сондай-ақ мемлекеттік бюджеттен қаржыландыруға жататын іргелі ғылыми зерттеулерді қаржыландыруға арналған өтінімдердің МҒТС-ны негізгі міндеттері:

1) ғылыми жаңашылдықты, ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейді, ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың өзектілігін, перспективалылығын, әзірлену дәрежесін ескере отырып, объектілерді сараптамалық бағалау;

2) ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық жобалар мен бағдарламалардың ғылыми, техникалық және технологиялық білімнің әлемдік деңгейіне, ғылыми-техникалық прогрестің үрдістері мен басымдықтарына сәйкестігін бағалау;

3) жоспарланатын операциялар арқылы ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық жобалар мен бағдарламалардың мақсаттарына қол жеткізу мүмкіндіктерін, еңбек, материалдық ресурстардың болжамды шығындарының қажеттілігі мен жеткіліктілігін бағалау;

4) ғылыми зерттеулерді жүргізуді мазмұндық, ұйымдастырушылық, материалдық, ақпараттық қамтамасыз ету бойынша ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық жобалар мен бағдарламаларды (есептерді) іске асыру нәтижелерін объективті және кешенді қарау, алынған нәтижелерді мәлімделген мақсаттармен салыстыру;

5) МҒТС объектілерінің маңыздылығын бағалау;

6) ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық жобалар мен бағдарламаларды іске асыру үшін өтінім беруші сұрау салған қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау;

7) зияткерлік қызмет нәтижелерін, табыс алуға бағытталған жаңа немесе жетілдірілген тауарларды, процестер мен қызметтерді нарыққа шығару перспективаларын, сұратылатын қаржыландыру көлемінің экономикалық негізділігін қоса алғанда, ҒҒТҚН-ны іс жүзінде қолдануға бағытталған болжамды жұмысты бағалау болып табылатын құзыретті қазақстандық және шетелдік сарапшылар жүргізеді.

Ескерту. 6-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

7. Ұйымдастырушы МҒТС объектілері мен ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларын сараптау нәтижелерін әкімшілендірудің біртұтастығын, олардың тәуелсіздігін, ашықтығы мен жариялылығын қамтамасыз етуді жүзеге асырады.

2-тарау. Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу тәртібі

8. Тапсырыс беруші ұйымдастырушыға заңнамада белгіленген талаптарға сәйкес бюджет қаражаты есебінен гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға, сондай-ақ іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыруға ұсынылған МҒТС объектілеріне МҒТС жүргізуге арналған өтінімдерді Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2011 жылғы 25 мамырдағы № 575 қаулысымен бекітілген Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметті базалық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру, ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет пен ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің нәтижелерін коммерцияландыруды гранттық қаржыландыру, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыру қағидаларына сәйкес нысан бойынша конкурсқа өтінімдер қабылдау мерзімі өткеннен кейін 3 (үш) жұмыс күні ішінде жолдайды. Бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде ұсынылған МҒТС объектілері үшін де тапсырыс беруші жүргізілетін ғылыми зерттеулердің нәтижелілігін мониторингтеу сұрақтары мен индикаторларын көрсете отырып, қосымша бағалау өлшемшарттарының тізбесін ұсынады.

Ескерту. 8-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

9. Іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыруға арналған өтінімдерді қоспағанда, тапсырыс берушіден өтінімдер келіп түскен күннен бастап ұйымдастырушы осы Қағидалардың мынадай талаптарының сақталуын тексереді:

1) өтінімді ресімдеудің және талап етілетін құжаттарды ұсынудың конкурстық құжаттама талаптарына сәйкестігі;

2) плагиат фактілерінің болмауы;

3) МҒТС объектісі тақырыбының немесе мазмұнының МҒТС-ға бұрын берілген, бірақ қаржыландыру мақұлданбаған не бір уақытта ұсынылған МҒТС объектілерімен қайталану фактілерінің болмауы;

4) гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға арналған конкурсқа қатысушыда ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет субъектісін аккредиттеу туралы куәліктің болуы;

5) ғылыми жетекшінің конкурстық құжаттама талаптарына сәйкестігі;

6) күтілетін нәтижелердің конкурстық құжаттама талаптарына сәйкестігі.

Ескерту. 9-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

10. Ұйымдастырушы ақпараттық жүйе арқылы барлық ескертулерді көрсете отырып, осы Қағидалардың 9-тармағында көрсетілген талаптарға сәйкес келмейтін өтінімдерді өтінім берушіге пысықтауға жібереді.

Осы Қағидалардың 9-тармағының 5) тармақшасына сәйкес келмеген жағдайда, өтінім беруші конкурстық құжаттаманың талаптарына сәйкес ғылыми жетекшіні ауыстыруға құқылы.

11. Ұйымдастырушы өтінімді пысықтауға жіберген күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде өтінім беруші пысықталған өтінімді ұйымдастырушының ақпараттық жүйесі арқылы жібереді.

Пысықталған өтінімдерді алған кезде ұйымдастырушы бұрын көрсетілген ескертулердің жойылуына тексеру жүргізеді, ескертулер жойылмаған жағдайда, өтінімді өтінім берушіге пысықталған өтінімдерді алған күннен бастап 3 (үш) жұмыс күні ішінде қайтарады.

Осы Қағидалардың 9-тармағына сәйкес келмейтін өтінімдерді ұйымдастырушы олар тапсырыс берушіден келіп түскен күннен бастап 15 (он бес) жұмыс күні ішінде тапсырыс берушіге қайтарады.

Тапсырыс беруші олар ұйымдастырушыдан қайтарылған күннен бастап 10 (он) жұмыс күні ішінде өзінің интернет-ресурсында ұйымдастырушыдан қайтарылған өтінімдер тізбесін жариялайды.

12. Ұйымдастырушы:

1) МҒТС жүргізу бойынша жұмысты МҒТС-ның әрбір объектісін сарапшыға не сарапшыларға МҒТС жүргізу үшін жолдау арқылы МҒТС объектісіне байланысты комиссиялық (кешенді) сараптама жүргізу арқылы ұйымдастырады;

2) МҒТС жүргізу үшін қазақстандық және (немесе) шетелдік сарапшылардың құрамын олардың мамандануы мен МҒТС объектілерінің ерекшеліктеріне сәйкес сапалы және объективті іріктеуді қамтамасыз етеді;

3) мыналарды:

конкурс шеңберінде ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға, сондай-ақ іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыруға арналған өтінімдерге МҒТС жүргізу үшін екі шетелдік сарапшы мен бір қазақстандық сарапшы (МҒТС объектісін зерттеу саласында осы Қағидалардың талаптарына сәйкес келетін қазақстандық сарапшылар дәлелді себеппен болмаған жағдайда үшінші шетелдік сарапшы тартылады);

гранттық қаржыландыру бойынша жобалардың және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру бойынша бағдарламалардың, сондай-ақ іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдар жобаларының қорытынды (аралық) есептеріне МҒТС жүргізу үшін қазақстандық үш сарапшыны не комиссиялық (кешенді) сараптама арқылы (есептерді зерттеу саласында осы Қағидалардың талаптарына сәйкес келетін қазақстандық бір, не екі, не үш сарапшы дәлелді себеппен болмаған жағдайда тиісінше шетелдік бір не екі, не үш сарапшы тартылады);

Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлықты алу үшін ұсынылған жұмыстарға МҒТС жүргізу үшін қазақстандық үш сарапшыны (Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлықты алу үшін ұсынылған жұмыстарды зерттеу саласында осы Қағидалардың талаптарына сәйкес келетін бір, не екі не үш қазақстандық сарапшы дәлелді себеппен болмаған жағдайда, тиісінше бір, не екі, не үш шетелдік сарапшы тартылады);

мемлекеттік құпияларды, таратылуы шектеулі қызметтік ақпаратты құрайтын мәліметтерді қамтитын ғылыми және ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға, ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс саласындағы мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді қамтитын қолданбалы ғылыми зерттеулерді жүргізуге конкурстық рәсімдерден тыс бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі бағдарламаларға Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, МҒТС жүргізу үшін қазақстандық үш сарапшыны не комиссияның және (немесе) кешенді сараптама жолымен;

ғылымның ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс саласындағы басым бағыты бойынша ғылыми және ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға МҒТС жүргізу үшін қазақстандық үш сарапшыны не комиссиялық және (немесе) кешенді сараптама арқылы;

жобалар мен бағдарламаларды қаржыландырудың сұрау салынған көлемінің негізділігін бағалау үшін бір сарапшыны;

іске асыру мерзімі 12 (он екі) айдан аспайтын ғылыми, ғылыми-техникалық жобаларға МҒТС жүргізу үшін шетелдік бір сарапшыны;

Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптарын сақтай отырып, іске асыру мерзімі 12 (он екі) айдан аспайтын, ғылымның ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс саласындағы басым бағыты бойынша және (немесе) мемлекеттік құпияларды құрайтын және таратылуы шектелген қызметтік ақпаратты қамтитын ғылыми, ғылыми-техникалық жобаларға МҒТС жүргізу үшін қазақстандық бір сарапшыны іріктейді;

4) МҒТС объектілерінің электрондық нұсқаларының деректер банкін және мемлекеттік бюджет қаражатынан қаржыландыруға ұсынылған, МҒТС жүргізу үшін тапсырыс берушіден келіп түскен МҒТС объектілері бойынша деректер базасын қалыптастырады;

5) МҒТС-ны әдістемелік және ұйымдастырушылық-техникалық қамтамасыз етуді, оның ішінде қазақстандық және шетелдік сарапшылардың автоматтандырылған деректер базаларын қалыптастыру және сарапшылармен МҒТС жүргізу бойынша қызметтер көрсету туралы шарттар жасасу арқылы қамтамасыз етуді жүзеге асырады;

6) ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың (есептердің), сондай-ақ ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының МҒТС нәтижелерінің қорытындыларын және сараланған тізімін ұлттық ғылыми кеңестерге жібереді;

7) орындалған ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың (есептердің), сондай-ақ ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының нәтижелерін бағалауды жүргізеді.

Ескерту. 12-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

13. Сарапшылар ұйымдастырушының қазақстандық және шетелдік сарапшыларының деректер базасына шарт жасалғаннан кейін енгізіледі.

Сарапшылар олардың осы Қағидалардың 2-тармағының 6), 7), 8) және 9) тармақшаларының талаптарына сәйкестігі тұрғысынан тексеріледі.

Қазақстандық және шетелдік сарапшылардың деректер базасын қалыптастыру үшін іріктеу Web of Science (Clarivate Analytics) және Scopus (Elsevier) халықаралық деректер базасын, сондай-ақ Incites (Clarivate Analytics), SciVal (Elsevier) және Publons (Clarivate Analytics) талдамалық құралдарын пайдалана отырып, олардың мамандануы мен ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалардың, сондай-ақ ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының ерекшеліктеріне сәйкес ғылыми метрикалық көрсеткіштер негізінде жүргізіледі, олардың кандидатураларын шет елдердің жетекші университеттері, ғылыми-зерттеу мекемелері, ұлттық ғылым академиялары мен ғылыми қоғамдастықтар ұсынады.

Сарапшылар МҒТС және ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына сараптаманы МҒТС объектілерін зерттеудің тәуелсіздігі, анонимдігі, құзыреттілігі, ғылыми тәсілі, жан-жақтылығы, объективтілігі және сараптамалық қорытындылардың негізділігі қағидаттарында жүргізеді.

Сарапшымен жасалған шарт сараптаманы жүргізу мерзімі, сараптамаға ұсынылған материалдардың коммерциялық құпиясын сақтауды қамтамасыз ететін МҒТС объектілері туралы мәліметтердің құпиялылығы, сарапшының ғылыми этика қағидаттары мен нормаларын сақтауы жөніндегі шарттарды қамтуға және сарапшы туралы мәліметтердің құпиялылығына кепілдік беруге тиіс.

Шарттардың сарапшының бастамасы бойынша дәлелді себептерсіз бұзылғаны туралы мәліметтер қазақстандық және шетелдік сарапшылардың автоматтандырылған деректер базасына енгізіледі.

Сарапшы шарт талаптарын және (немесе) осы Қағидаларда белгіленген МҒТС жүргізу қағидаттарын бұзған жағдайда ұйымдастырушы оны автоматтандырылған дерекқордан шығарады.

Гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру конкурсына берілген конкурстық өтінімдер бойынша МҒТС жүргізу кезінде әрбір жоба бойынша сарапшыларды іріктеу және тағайындау кездейсоқ таңдау әдісімен автоматтандырылған ақпараттық жүйе арқылы жүргізіледі.

Ескерту. 13-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

14. Жобалар мен бағдарламалардың МҒТС-ын ұйымдастыру және жүргізу мерзімдері мынадай кезеңдерді қамтиды:

1) сарапшыларды іріктеу және олармен МҒТС жүргізу бойынша қызметтер көрсету туралы шарт жасасу – ұйымдастырушы өтінімдерге осы Қағидалардың 9-тармағы талаптарының сақталуы тұрғысынан тексеру жүргізгеннен кейін жеті жұмыс күнінен аспайды;

2) МҒТС жүргізу – сарапшымен шарт жасасқан күннен бастап жиырма жұмыс күнінен аспайды;

3) сұрау салынған қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау – МҒТС аяқталғаннан кейін жеті жұмыс күнінен аспайды.

Ұйымдастырушы әрбір кезеңнің аяқталғаны туралы ақпаратты ол аяқталғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде өз интернет-ресурсында жариялайды.

Мемлекеттік құпияларды құрайтын және таратылуы шектелген қызметтік ақпаратты қамтитын ғылыми және ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларға сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптары сақтала отырып жүзеге асырылады. Сарапшылар құрамын іріктеу Хирш индексі ескерілмей, мемлекеттік құпияларды құрайтын жобалармен және бағдарламалармен жұмыс істеуге тиісті рұқсаты бар қазақстандық сарапшылар қатарынан жүзеге асырылады.

14-1. Іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыруға арналған өтінімдерге МҒТС ұйымдастыру және жүргізу мерзімдері мынадай кезеңдерді қамтиды:

1) МҒТС жүргізу, оның ішінде сарапшыларды іріктеу және олармен МҒТС жүргізу бойынша қызметтер көрсету туралы шарттар жасасу – сарапшымен шарт жасалған күннен бастап 10 (он) жұмыс күнінен аспайды;

2) сұратылатын қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау – МҒТС аяқталғаннан кейін 3 (үш) жұмыс күнінен аспайды.

Ұйымдастырушы әрбір кезеңнің аяқталғаны туралы ақпаратты өзінің интернет-ресурсында ол аяқталғаннан кейін 1 (бір) жұмыс күні ішінде жариялайды.

Ескерту. 2-тарау 14-1-тармақпен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

15. Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлықты алу үшін ұсынылған ғылыми-зерттеу жұмыстарының МҒТС-ын ұйымдастыру және жүргізу мерзімдері мынадай кезеңдерді қамтиды:

1) сарапшыларды іріктеу және олармен МҒТС жүргізу бойынша қызметтер көрсету туралы шарт жасасу – тапсырыс берушіден жұмыстарды алған күннен бастап жеті жұмыс күнінен аспайды;

2) МҒТС жүргізу – сарапшымен шарт жасасқан күннен бастап жиырма жұмыс күнінен аспайды.

Ұйымдастырушы әрбір кезеңнің аяқталғаны туралы ақпаратты ол аяқталғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде өз интернет-ресурсында жариялайды.

16. Іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың жобаларын гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет туралы қорытынды (аралық) есептер бойынша МҒТС ұйымдастыру және жүргізу мерзімдері мынадай кезеңдерді қамтиды:

1) сарапшыларды іріктеу және олармен МҒТС жүргізу бойынша қызметтер көрсету туралы шарт жасасу – тапсырыс берушіден есеп алған күннен бастап бес жұмыс күнінен аспайды;

2) МҒТС жүргізу – сарапшымен шарт жасасқан күннен бастап он бес жұмыс күнінен аспайды.

Ұйымдастырушы әрбір кезеңнің аяқталғаны туралы ақпаратты ол аяқталғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде өз интернет-ресурсында жариялайды.

Мемлекеттік құпияларды құрайтын және таратылуы шектелген қызметтік ақпаратты қамтитын ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет туралы қорытынды (аралық) есептерге сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу Қазақстан Республикасының мемлекеттік құпиялар туралы заңнамасының талаптары сақтала отырып жүзеге асырылады. Сарапшылар құрамын іріктеу Хирш индексі ескерілмей, мемлекеттік құпияларды құрайтын жобалармен және бағдарламалармен жұмыс істеуге тиісті рұқсаты бар қазақстандық сарапшылар қатарынан жүзеге асырылады.

Ескерту. 16-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

17. Өтінімдер бойынша сұралып отырған қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау осы Қағидаларға 2-қосымшаға сәйкес нысандар бойынша балл қойылмай жасалады.

МҒТС объектісі бойынша сарапшының қорытындысы МҒТС объектісіне, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың жобаларына байланысты осы Қағидаларға 3, 4, 5, 5-1, 6, 7 немесе 8-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша жасалады.

Сарапшының қорытындысында сарапшының әрбір бағалау өлшемшарты бойынша осы Қағидаларға 9-қосымшада көрсетілген МҒТС объектілері үшін сараптамалық бағалау жүйесіне сәйкес балл алынады. Ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалар бойынша қосымша бағалау өлшемшарттарын тапсырыс берушінің ұсынысы бойынша ұйымдастырушы белгілейді.

МҒТС объектісіне кешенді (комиссиялық) сараптама жүргізілген кезде сараптамалық топ құрылады. Сараптамалық топ мүшелерінің қатарынан төраға сайланады және сараптамалық топ отырысының хатшысы айқындалады. Сараптамалық топтың отырысы бетпе-бет нысанда және (немесе) онлайн- конференциялар арқылы жүргізіледі. Сараптама үшін ұсынылған материалдардың көлеміне қарай кешенді (комиссиялық) сараптама кемінде үш және он бестен аспайтын сарапшылардың қатысуымен жүргізіледі. МҒТС объектісінің кешенді (комиссиялық) сараптамасының нәтижелері бойынша МҒТС объектісіне байланысты осы Қағидаларға 6 немесе 7-қосымшаларға сәйкес нысандар бойынша сарапшының қорытындысы жасалады.

Ескерту. 17-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

18. Гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға ұсынылған МҒТС объектілерінің, тапсырыс берушінің өтініші бойынша мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдар өтінімдерінің МҒТС нәтижесі МҒТС қорытындысы болып табылады.

Ұйымдастырушы мәлімделген қаржыландыру сомаларын көрсете отырып, МҒТС нәтижесінің негізінде гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру конкурсына ұсынылған өтінімдердің, сондай-ақ ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламаларды қаржыландыру туралы іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың өтінімдерінің сараланған тізімін еркін нысанда жасайды.

Ұйымдастырушы МҒТС шекті балынан төмен балл жинаған өтінімдер бойынша өтінім берушілерге (ғылыми жетекшіге) МҒТС аяқталғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде ұйымдастырушының интернет-ресурсы арқылы МҒТС нәтижелерін (МҒТС балын көрсете отырып) қайтарады.

МҒТС шекті балын және одан жоғары балл алған өтінімдер сұралып отырған қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау үшін МҒТС нәтижелерімен (МҒТС балын көрсетпей) бірге сарапшыға МҒТС аяқталғаннан кейін үш жұмыс күні ішінде жіберіледі.

Ескерту. 18-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

19. Сұралып отырған қаржыландыру көлемінің негізділігін бағалау нәтижелері МҒТС нәтижелерімен бірге (МҒТС балын көрсетпей) тиісті ұлттық ғылыми кеңестерге (бұдан әрі – ҰҒК) екі жұмыс күні ішінде жолданады.

ҰҒК өтінімдерді қарауды аяқтағаннан кейін ұйымдастырушы әрбір өтінім үшін МҒТС қорытындысына сәйкес балл мен ҰҒК айқындаған бағалау парағының балын қосу арқылы жиынтық балды айқындайды.

Ұйымдастырушы әрбір басым бағыт бойынша ең жоғары балдан бастап "жоғарыдан төмен қарай" өтінімдердің сараланған тізімін жасайды және оны екі жұмыс күні ішінде шешім қабылдау үшін тиісті ҰҒК-ге жолдайды.

20. Ұйымдастырушы Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлықты алу үшін ұсынылған ғылыми-зерттеу жұмыстары бойынша МҒТС нәтижелерін тапсырыс берушіге жолдайды.

21. Ұйымдастырушы бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет туралы қорытынды (аралық) есептер бойынша МҒТС қорытындысын, сондай-ақ іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың тізбесіне енгізілген, мемлекет жүз пайыз қатысатын мемлекеттік ғылыми ұйымдар мен ғылыми ұйымдардың есептерін тиісті ҰҒК-ге жолдайды.

Ұйымдастырушы гранттық қаржыландыру шеңберінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет туралы қорытынды есептер бойынша МҒТС қорытындысын тиісті ҰҒК-ге жолдайды.

Гранттық қаржыландыру шеңберінде ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет туралы аралық есепті ғылыми, ғылыми-техникалық жобалардың іске асырылуы мен нәтижелілігін мониторингтеу түрінде ұйымдастырушы жүргізеді, оның нәтижелері тиісті ҰҒК-ге жолданады.

Ескерту. 21-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

22. Ұйымдастырушы өзінің интернет-ресурсында:

1) мемлекеттік бюджет қаражаты есебінен гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға арналған конкурс, сондай-ақ іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың өтінімдері шеңберінде МҒТС өткеннен кейін 3 (үш) жұмыс күні ішінде көрсетілген конкурс шеңберінде МҒТС шекті балынан төмен балл алған МҒТС объектілері бойынша ЖТН-ды, МҒТС қорытындысы негізіндегі қорытынды балдарды;

2) мемлекеттік құпияларды және таратылуы шектелген қызметтік ақпаратты құрайтын мәліметтерді қамтитын объектілерге МҒТС жүргізу үшін тартылған қазақстандық сарапшыларға қатысты ақпаратты қоспағанда, жыл сайын жылдың соңында ұйымдар мен елдер бойынша орташа Хирш индексін көрсете отырып, қазақстандық және шетелдік сарапшыларды тарту туралы жалпы талдаманы;

3) МҒТС аяқталғаннан кейін ұйымдастырушының интернет-ресурсы арқылы ғылыми жетекшіге және өтінім берушіге жолданатын ғылыми, ғылыми-техникалық жобалар мен бағдарламалар, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдардың жобалары бойынша МҒТС жүргізуге тартылған сарапшылардың Хирш индекстерін жариялайды.

Ескерту. 22-тармақ жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

23. Ұйымдастырушыға және сарапшыға тапсырыс берушінің, өтінім берушінің және өзге де адамдардың қысым көрсетуіне не өзге де ықпал етуіне жол берілмейді.

24. МҒТС объектісі МҒТС-ға ұсынылған кезден бастап ҰҒК қарағанға дейін өтінім берушілер, ғылыми жетекшілер және (немесе) сарапшылар:

1) ғылыми этиканы, биоэтика нормаларын бұзу фактілеріне ден қояды, мүдделер қақтығысын болғызбау және реттеу жөнінде шаралар қабылдайды;

2) объективті, толық және дәйекті мәліметтерді ұсынады;

3) ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызметтің процесі мен нәтижелерін бұрмаламайды;

4) басқа тұлғалардың зияткерлік меншік құқықтарын бұзуға немесе ғылыми-зерттеу қызметіне өзге де зиян келтіруге әкеп соғатын әрекет (әрекетсіздік) жасамайды.

Сарапшы мынадай:

1) өтінімнің мақұлдануы немесе қабылданбауы нәтижесіне өзі жеке немесе қаржылық жағынан мүдделі болған;

2) соңғы бес жылдағы тең авторлықты, өтінімді дайындау кезінде тікелей қатысуды, зерттеу нәтижелері бойынша бірлескен жарияланымдарды жоспарлауды және осы нәтижелерді соңғы 5 (бес) жыл ішінде қолдануды қоса алғанда, ғылыми жобаның және (немесе) бағдарламаның орындаушысымен бірлескен жарияланымдары болған;

3) соңғы 5 (бес) жыл ішінде ғылыми жоба және (немесе) бағдарлама орындаушысына тікелей жетекшілік жасаған, оған бағынысты болған немесе консультациялық қызметтер көрсеткен;

4) ғылыми жоба және (немесе) бағдарлама орындаушысымен некеде (ерлі-зайыптылықта) немесе жақын туысы болған;

5) ғылыми жоба және (немесе) бағдарлама орындаушысының ата-анасының, жұбайының (зайыбының) жақын туысы болған;

6) ҰҒК мүшесі болған;

7) егер сарапшы жобаның немесе бағдарламаның ғылыми жетекшісінің диссертациялық жұмысының ғылыми жетекшісі болған немесе болып табылған;

8) егер жобаның немесе бағдарламаның ғылыми жетекшісі сарапшының диссертациялық жұмысының ғылыми жетекшісі болған немесе болып табылған жағдайларда, нақты ғылыми жобаға және (немесе) бағдарламаға МҒТС жүргізбейді.

Осы Қағидалардың 2-тармағының 10) тармақшасында белгіленген ғылыми этиканы бұзу фактілеріне жол берілмейді. Ғылыми этиканы бұзу фактілері болған жағдайда, дәлелдер, негіздемелер, оның ішінде техникалық құралдарды қолдана және мамандануы МҒТС объектілеріне сәйкес келетін тәуелсіз мамандарды тарта отырып келтірілуге тиіс.

Ескерту. 24-тармаққа өзгеріс енгізілді - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

3-тарау. Ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жобаларына сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу тәртібі

25. Конкурсқа қатысатын ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының сараптамасына технологиялық және экономикалық (маркетингтік) сараптама кіреді.

26. Жобалардың сараптамасын осы Қағидалардың 13-тармағына сәйкес ұйымдастырушының әрбір сарапшымен жасасқан шарты негізінде ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына сараптама жүргізу үшін тартылатын қазақстандық және шетелдік сарапшылар жүргізеді.

27. Кешенді сараптама өтінім 3 немесе одан да көп экономика салалары бойынша ұсынылған жағдайда жүргізіледі. Жобаға кешенді сараптама жүргізу кезінде құрамында үштен тоғызға дейін сарапшысы бар (тақ санда) сараптамалық топ құрылады.

28. Ұйымдастырушы конкурстық құжаттамаға сәйкес өтінімдерге технологиялық және экономикалық (маркетингтік) сараптама жүргізуді Қаржыландыру қағидаларына сәйкес өтінімдердің конкурстық құжаттамаға сәйкестігін тексеру аяқталған күннен бастап күнтізбелік 45 (қырық бес) күннен кешіктірмей ұйымдастырады.

29. Ұйымдастырушы:

1) ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларына сараптама жүргізу үшін қазақстандық және шетелдік сарапшылардың деректер базасын қалыптастырады;

2) қалыптастырылған қазақстандық және шетелдік сарапшылардың деректер базасын тұрақты негізде толықтырып отырады (жаңартады);

3) конкурсқа келіп түскен өтінімдердің электрондық нұсқаларының деректер банкін қалыптастырады;

4) әрбір өтінім үшін экономиканың басым секторы шеңберінде ұсынылған өтінімге байланысты деректер базасынан сарапшыларды таңдайды;

5) өтінімдердің электрондық нұсқаларын ТС жүргізу үшін кемінде екі (қазақстандық және (немесе) шетелдік) сарапшыларға немесе кешенді сараптама жүргізу үшін сараптамалық топқа жолдайды;

6) өтінімдердің электрондық нұсқаларын ЭМС жүргізу үшін кемінде екі қазақстандық сарапшыға немесе кешенді сараптама жүргізу үшін сараптамалық топқа жолдайды.

30. Жоба бойынша ТС сарапшысының қорытындысы (сарапшылардың кешенді қорытындысы) осы Қағидаларға 10-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жасалады.

31. Жоба бойынша ЭМС сарапшысының қорытындысы (сарапшылардың кешенді қорытындысы) осы Қағидаларға 11-қосымшаға сәйкес нысан бойынша жасалады.

32. Сарапшының қорытындысында әрбір бағалау өлшемшарты бойынша қазақстандық және (немесе) шетелдік сарапшы ҒҒТҚН коммерцияландыру жобасын сараптамалық бағалау жүйесі бойынша осы Қағидаларға 9-қосымшаға сәйкес нысан бойынша балл қояды.

33. Ұйымдастырушы ТС және ЭМС қорытындыларының негізінде әрбір жоба бойынша қорытынды балдары қойылған сараптаманың жиынтық қорытындылары осы Қағидаларға 12-қосымшаға сәйкес нысан бойынша қалыптастырады және оларды күнтізбелік 4 (төрт) күн ішінде уәкілетті органға жолдайды.

34. Ұйымдастырушы жобаларға жүргізілген сараптаманың жиынтық қорытындыларын алғаннан кейін күнтізбелік 3 (үш) күн ішінде сараптаманың жиынтық қорытындыларын ҒҒТҚН коммерцияландыру жобасын қаржыландыру немесе қаржыландырудан бас тарту туралы шешім қабылдау үшін ҰҒК-ге ұсынады.

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 1-қосымша
	Нысан

Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманың қорытындысы _____________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН мен атауы)

Р/с № №	Бағалау өлшемшарттарының атауы	Орташа балл (0-ден 9-ға дейін)			Барлық сарапшылардың жетекші сұрақтарға жауаптарымен қоса түсініктемелері
					1-сарапшы	2-сарапшы	3-сарапшы
1.
2.
3.
4.
5.
МҒТС орташа балы:
				Ұйымдастырушы _______________________ ҰҒК-ға беру күні _______________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 2-қосымша
	Нысан

Гранттық және бағдарламалық-нысаналы қаржыландыруға өтінімдер іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ұйымдар тізбесіне енгізілген мемлекеттік ғылыми ұйымдардың және мемлекет жүз пайыз қатысатын ғылыми ұйымдардың өтінімдері шеңберінде сұратылатын соманың негізділігін бағалау бойынша сарапшының қорытындысы

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

теңге ________________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН мен атауы)

РР/с №	Шығыстар бабының атауы	Сұралып отырған сома	МҒТС сарапшыларының позициясы негізіндегі шығыстардың құны			Соманың негізділігі бойынша сарапшының түсініктемелері (100-150 сөз)
			1-сарапшы*	2-сарапшы*	3-сарапшы*
	2	3	4	5	6	7
11	"Еңбекке ақы төлеу (салықтарды және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерді қоса алғанда)"**
22	Қызметтік іссапарлар **
33	"Ғылыми-ұйымдастырушылық сүйемелдеу, басқа да көрсетілетін қызметтер мен жұмыстар" **
44	Материалдар сатып алу (жеке және заңды тұлғалар үшін), жабдықтарды және (немесе) бағдарламалық қамтылымды (заңды тұлғалар үшін) сатып алу **
55	Жалға алу шығыстары, зерттеулерді іске асыру үшін жабдықтар мен техниканы пайдалану шығыстары
66	Сұралып отырған соманың негізділігін бағалау жөніндегі сарапшы ұсынатын жобаны немесе бағдарламаны қаржыландыруға арналған сома жиынтығы

Сұралып отырған соманың негізділігін бағалау бойынша сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) ________________________ * - 3, 4-бағандар осы Қағидаларға 3 және 4-қосымшаларға сәйкес МҒТС бойынша сарапшылардың қорытындыларында келтірілген МҒТС сарапшылары позициясының негізінде толтырылады. ** - баға негізіндегі шығыстар құны (бағалау жүргізу сәтінде)

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 3-қосымша
	Нысан

Гранттық қаржыландыру шеңберіндегі өтінімге сарапшының қорытындысы _________________________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН және атауы)

Р/с №	Бағалау өлшемшартының атауы	Сарапшының бағалауы	Көрсеткіш	Өлшемшарт бойынша балл
1.	Жобаның жаңашылдығы, өзектілігі мен перспективалылығы		Жобаның ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейінің жаңашылдығы мен өзектілігі (200 сөзден аспау керек) Гипотезалар, идеялар және зерттеудің күтілетін нәтижелері қаншалықты жаңашыл болып табылады? Жоба шеңберінде зерттелетін ғылыми және (немесе) әдіснамалық проблемалық салалар қаншалықты жаңа болып табылады? Зерттеу жоспары шеңберінде өтінім беруші қолданатын тәсілдер мен әдістер қаншалықты жаңа болып табылады? Олар қаншалықты заманауи және өзекті болып табылады? Жоба авторлары сілтеме жасап отырған әдебиеттер қаншалықты өзекті болып табылады?	(0-ден 3-ке дейін)
			Ғылымның дамуы үшін ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейдің және жобаның әзірлену дәрежесінің маңыздылығы, өзектілігі (300 сөзден аспау керек) Жоба маңызды ғылыми проблемаларды қаншалықты шешеді? Жоба әлемдік трендтерге қаншалықты сәйкес келеді? Гипотезалар, идеялар және зерттеудің күтілетін нәтижелері қаншалықты перспективалы? Жоба ғылымды дамытуға үлкен серпіліс болуға қабілетті ме? Зерттеу нәтижелерін жариялау үшін таңдалған журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Жоба шеңберінде жоспарланып отырған жарияланымдардың сапасы мен саны конкурстық құжаттама талаптарына сәйкес келе ме? Өтінім беруші жариялауға жоспарлап отырған мақалалар саны қаншалықты негізделген?	(0-ден 6-ға дейін)
2.	Зерттеу жоспарының сапасы және іске асырылуы		Зерттеу жоспарының сапасы (150 сөзден аспау керек) Зерттеу проблемалары қаншалықты негізделген? Өтінім беруші зерттеу жоспарының мақсаттарын, мәселелерін, гипотезаларын мен болжамдарын қаншалықты айқын тұжырымдаған? Гипотезалар (болжамдар) ғылыми және шынайы болып табыла ма?	(0-ден 3-ке дейін)
			Зерттеулер әдіснамасының сапасы (250 сөзден аспау керек) Зерттеуде қолданылатын әдістер қаншалықты негізделген? Қолданылатын әдістер мен тәсілдер қойылған мақсаттарға, міндеттерге, гипотезаларға және күтілетін нәтижелерге қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім берушінің бастапқы деректерді жинау әдістері мен дереккөздері қаншалықты сенімді? Өтінім беруші зерттеу мәселелері мен деректерді жинау әдістері арасындағы дәйектілікті көрсетті ме? Алынған деректерді кейінгі статистикалық өңдеу үшін эксперименттер қаншалықты дұрыс жоспарланған? Өтінім беруші плагиаттың, деректерді бұрмалау мен қолдан жасаудың, жалған авторлықтың және нәтижелерді иемденудің алдын алу мәселелерін қаншалықты тиімді шешеді? Өтінім беруші жануарлар мен адамдарға қатысты эксперименттік зерттеулерге қатысты этикалық мәселелерді қаншалықты пысықтаған? Өтінім беруші тиісті нормаларды қаншалықты сапалы сақтаған? Сарапшының зерттеулерге ұсынылатын әдістер мен тәсілдердің сапасы және олардың мақсатқа, міндеттерге және күтілетін нәтижелерге сәйкестігі, жалпы зерттеу жоспарының сапасы туралы басқа да түсініктемелері.	(0-ден 3-ке дейін)
			Нәтижелерге қол жеткізушілік (250 сөзден аспау керек) Жоба шеңберінде күтілетін нәтижелерге қол жеткізу ықтималдығы қаншалықты жоғары? Зерттеу нәтижелерінің өтінімде көрсетілген журналдарда жариялануға қабылдану ықтималдығы қанша? Зерттеуді сәтті аяқтау үшін қандай қауіптер бар? Олардың дәрежесі қандай және өтінім беруші тәуекелдерге ден қою мәселелерін қаншалықты пысықтады? Жобаны іске асырудың балама жолдары мен тәсілдері бар ма? Өтінім беруші ұсынған зерттеу жоспарының балама нұсқалармен салыстырғанда қаншалықты артықшылықтары бар?	(0-ден 3-ке дейін)
3.	Күтілетін нәтижелер және олардың маңыздылығы		Жобаның нәтижелілігі мен тиімділігі (250 сөзден аспау керек) Жобаның күтілетін нәтижелері сұрау салынған қаржыландыру көлемімен қаншалықты сәйкес келеді? Күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін жобаның қаражаты қаншалықты тиімді жұмсалады? Зерттеулердің тиімділігі мен нәтижелілігін арттыру үшін қандай шаралар қабылданатын болады?	(0-ден 3-ке дейін)
			Күтілетін нәтижелердің маңыздылығы мен қолданымдылығы (300 сөзден аспау керек) Зерттеудің күтілетін нәтижелерін қандай салада қолдануға болады? Олардың көмегімен шешілетін мәселенің сипаты мен ауқымы қандай? Күтілетін нәтижелер қолданыстағы аналогтармен (аналогтары болмаған кезде ұқсас проблеманың қолжетімді шешімдерімен салыстырғанда) бәсекеге қабілетті болып табыла ма? Жобаны іске асырудың әлеуметтік, экономикалық, экологиялық немесе басқа әсері қандай болуы мүмкін? Күтілетін зерттеу нәтижелерін пайдалану жолдары қандай? Олар іс жүзінде қолдануға және коммерцияландыруға қаншалықты дайын болады? Оларды қолдану үшін қандай шектеулер болады? Жоба нәтижелері бойынша жарияланған мақалалар үнемі пайдаланылып, дәйексөз келтірілуі қаншалықты мүмкін? 40 жастан аспаған жас зерттеушілерді (студенттер, магистранттар, докторанттар, постдокторанттар) дайындауда жоба қандай рөл атқарады? Күтілетін нәтижелердің маңыздылығы қаншалықты айқын және толық тұжырымдалған? Өтінім берушінің күтілетін нәтижелердің маңыздылығы туралы пікірі қаншалықты сенімді және негізделген?	(0-ден 6-ға дейін)
4.	Зерттеу тобының құзыреттілігі мен ғылыми дайындамасы		Жоба жетекшісінің ғылыми деңгейі мен дайындамасы (250 сөзден аспау керек) Жетекші жоба бағыты бойынша рецензияланатын ғылыми журналдарда, оның ішінде негізгі автор (хат-хабарға арналған автор немесе бірінші автор) ретінде мақалаларды тұрақты түрде жариялай ма? Ғылыми жетекші өз зерттеулерінің нәтижелерін жариялайтын журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Ғылыми жетекшінің рецензияланатын ғылыми журналдарда мақалалар жарияланған ғылыми жобаларды сәтті басқару тәжірибесі бар ма? Ғылыми жетекшінің жоба тақырыбы бойынша мақалалар түрінде ғылыми дайындамасы бар ма?	(0-ден 3-ке дейін)
			Зерттеу тобының сапасы (250 сөзден аспау керек) Зерттеу тобының құрамы қаншалықты сапалы негізделген? Зерттеу тобының әр мүшесінің зерттеудегі рөлі қаншалықты айқын негізделген? Зерттеулерді белгіленген мақсаттарға, міндеттерге, күтілетін нәтижелерге және ұсынылған зерттеу жоспарына сәйкес аяқтау үшін олардың үлесі қаншалықты қажет? Зерттеу тобы мүшелерінің біліктілігі мен тәжірибесі олардың жобадағы рөлі мен орнына қаншалықты сәйкес келеді? Жобаға қатысушылардың сатып алынатын жабдықпен жұмыс істеу үшін жеткілікті біліктілігі бар ма? Жобаға шетелдік ғалымдар қатысқан жағдайда, олардың жобаның мақсатына, міндеттеріне және күтілетін нәтижелеріне қол жеткізудегі рөлі тұрғысынан қатысуы орынды ма? Шетелдік сарапшылардың біліктілік саласы мен деңгейі зерттеу жоспарының қажеттіліктеріне сәйкес келе ме?	(0-ден 3-ке дейін)
			Ресурстардың болуы және инфрақұрылымға қолжетімділік (300 сөзден аспау керек) Өтінім берушінің иелігіндегі инфрақұрылым зерттеу жоспарының қажеттіліктеріне қаншалықты сәйкес келеді? Зерттеу жабдығы және өтініш берушінің иелігіндегі басқа құралдар ұсынылып отырған зерттеу тәсілдері мен әдістерін қолдануға қаншалықты мүмкіндік береді? Жобада үшінші тарап ұйымдарының инфрақұрылымын пайдалану қаншалықты орынды? Жобаның мақсаты, міндеттері және ауқымы тұрғысынан жоба шеңберінде жабдықты сатып алу қаншалықты негізделген? Жоба шеңберінде өтінім беруші сатып алатын материалдар зерттеу жоспарына сәйкес келе ме? Жобаға қатысушылардың сатып алынатын жабдықта жұмыс істеу үшін жеткілікті біліктілігі бар ма? Жобаға қатысушылар сатып алынған жабдықты, оның ішінде жоба аяқталғаннан кейін де тиімді пайдалана ала ма? Жобаны іске асыруға қоса орындаушыларды тарту қаншалықты негізделген? Зерттеу тобының мүшелері тиісті жұмыстарды өз бетінше орындай ала ма?	(0-ден 3-ке дейін)
5.	Жобаның пәнаралылығы		(100 сөзден аспау керек) 2 балл – егер жоба кең ғылыми бағыттар арасындағы ынтымақтастықты қамтамасыз ету тұрғысынан пәнаралық болса, пәнаралық тәсіл өтінімде толық негізделіп, жобаның мақсатына қол жеткізу үшін қажет болса; 1 балл – егер жоба пәнаралық болса, бірақ өтінімде ұсынылған тәсіл жеткілікті негізделмесе немесе жобаның мақсатына толық жауап бермесе немесе пәнаралық тәсіл тар ғылыми бағыттар арасындағы өзара әрекеттестік бөлігінде көзделсе; 0 балл – егер жоба пәнаралық болмаса немесе өтінімде ұсынылған тәсіл негізделмесе және жобаның мақсатына жауап бермесе. Сарапшы пікірін қысқаша негіздеу керек.
Қорытынды балл			Жоғарыда көрсетілген барлық бағалау өлшемшарттары бойынша ортақ балдардың қосындысы
Сұрау салынатын қаржыландырудың негізділігі		(250 сөзден аспау керек) Өтінімнің негізгі сандық параметрлерін ескере отырып (мысалы, зерттеушілер санын, сатып алынатын материалдар мен жабдықтар көлемін, іссапарлар санын және т.б.), өтінім беруші сұрау салынатын қаржыландыру (ресурсты өлшеудің ақшалай және/немесе заттай бірліктері) сомасы жобаның маңыздылығына және оның мақсаттары мен күтілетін нәтижелеріне қол жеткізуге қажетті нақты қаржы көлеміне қаншалықты сәйкес келетінін бағалау. Түзетулер қажет болған жағдайда, жобаның мақсаттарына қол жеткізу үшін залал келтірмей нақты қандай баптар бойынша және қандай мөлшерде (сандық) түзетулер қажет екенін көрсету.
Басым бағытқа сәйкестігі		(100 сөзден аспау керек) Өтінімнің басым бағытқа және ол берілген мамандандырылған ғылыми бағытқа қаншалықты сәйкес келетінін бағалау, сарапшы пікірін қысқаша негіздеу.
Мықты тұстары		(150 сөзден аспау керек) Зерттеудің негізгі артықшылықтары мен оның жобаның мәлімделген мақсаттарына қол жеткізуге мүмкіндік беретін сипаттамаларын қысқаша атап өту.
Әлсіз тұстары		(150 сөзден аспау керек) Зерттеудің негізгі кемшіліктері мен олардың күтілетін нәтижелерге қол жеткізуге әсер ету дәрежесін қысқаша атап өту. Жобаны іске асыру үшін сындарлы маңызы бар және оның мақсаттарына қол жеткізуге күмән келтіретін кемшіліктерді бөлек атап өту.

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) _____________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 4-қосымша
	Нысан

Бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі өтінімге сарапшының қорытындысы ______________________________________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН мен атауы)

Р/с №	Бағалау өлшемшартының атауы	Сарапшының бағалауы	Көрсеткіш	Өлшемшарт бойынша балл
1.	Бағдарламаның жаңашылдығы, өзектілігі мен перспективалылығы		Бағдарламаның ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейінің жаңашылдығы мен өзектілігі (200 сөзден аспау керек) Гипотезалар, идеялар және зерттеудің күтілетін нәтижелері қаншалықты жаңашыл болып табылады? Бағдарлама шеңберінде зерттелетін ғылыми және (немесе) әдіснамалық проблемалық салалар қаншалықты жаңа болып табылады? Зерттеу жоспары шеңберінде өтінім беруші қолданатын тәсілдер мен әдістер қаншалықты жаңа болып табылады? Олар қаншалықты заманауи және өзекті болып табылады? Жоба авторлары сілтеме жасап отырған әдебиеттер қаншалықты өзекті болып табылады? Ғылымның дамуы үшін ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейдің және бағдарламаның әзірлену дәрежесінің маңыздылығы, өзектілігі (300 сөзден аспау керек) Бағдарлама маңызды ғылыми проблемаларды қаншалықты шешеді? Бағдарлама әлемдік трендтерге қаншалықты сәйкес келеді? Гипотезалар, идеялар және зерттеудің күтілетін нәтижелері қаншалықты перспективалы? Бағдарлама ғылымды дамытуға үлкен серпіліс болуға қабілетті ме? Зерттеу нәтижелерін жариялау үшін таңдалған журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Бағдарлама шеңберінде жоспарланып отырған жарияланымдардың сапасы мен саны конкурстық құжаттама талаптарына сәйкес келе ме? Өтінім беруші жариялауға жоспарлап отырған мақалалар саны қаншалықты негізделген?	(0-ден 6-ға дейін)
2.	Жетекші мен зерттеу тобының құзыреттілігі мен дайындамасы Зерттеу жоспарының сапасы және іске асырылуы		Жетекшінің құзыреттілігі мен дайындамасы (300 сөзден артық емес) Ғылыми жетекшінің рецензияланатын ғылыми журналдарда мақалалар жарияланған ғылыми жобаларды (әсіресе – ірі) және бағдарламаларды табысты басқару тәжірибесі бар ма? Жетекшінің бағдарлама тақырыбы бойынша беделді рецензияланатын журналдарда мақалалар түрінде ғылыми дайындамасы бар ма? Жетекші рецензияланатын ғылыми журналдарда бағдарлама бағыты бойынша, оның ішінде негізгі автор (хат-хабар авторы немесе бірінші автор) ретінде мақалаларды тұрақты түрде жариялап отыра ма? Ғылыми жетекші өз зерттеулерінің нәтижелерін жариялайтын журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Зерттеу тобының құзыреттілігі мен дайындамасы (300 сөзден артық емес) Зерттеу тобының құрамы (қоса орындаушыларды қоса алғанда) қаншалықты сапалы негізделген? Зерттеудегі әр қоса орындаушының және зерттеу тобы мүшесінің рөлі қаншалықты нақты негізделген? Белгіленген мақсатқа, міндеттерге, күтілетін нәтижелерге және ұсынылатын зерттеу жоспарына сәйкес зерттеулерді аяқтау үшін олардың үлесі қаншалықты қажет? Зерттеу тобы мүшелерінің (қоса орындаушыларды қоса алғанда) біліктілігі мен тәжірибесі олардың бағдарламадағы рөлі мен ұстанымына қаншалықты сәйкес келеді? Бағдарламаға қатысушылардың сатып алынатын жабдықта жұмыс істеу үшін жеткілікті біліктілігі бар ма? Шетелдік ғалымдар бағдарламаға қатысқан жағдайда, олардың бағдарламаның мақсатына, міндеттеріне және күтілетін нәтижелеріне қол жеткізудегі рөлі тұрғысынан қатысуы негізделген бе? Шетелдік сарапшылардың саласы мен біліктілік деңгейі зерттеу жоспарының қажеттілігіне сәйкес келе ме? Зерттеу тобының сапасы және оның зерттеу қажеттіліктеріне сәйкестігі туралы сарапшының басқа түсініктемелері.	(0-ден 6-ға дейін)
			Зерттеу жоспарының сапасы мен ғылыми деңгейі (350 сөзден артық емес) Өтінім беруші зерттеу жоспарының мақсаттарын, мәселелерін, гипотезалары мен болжамдары қаншалықты айқын тұжырымдаған? Гипотезалар (болжамдар) ғылыми және шынайы болып табыла ма? Зерттеу жоспары ғылым саласындағы соңғы жетістіктерді ескере ме? Зерттеу әдістері қаншалықты заманауи және ғылыми негізделген болып табылады? Қолданылатын әдістер мен тәсілдер қойылған мақсаттарға, міндеттерге, гипотезаларға және күтілетін нәтижелерге қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім берушінің бастапқы деректерді жинау әдістері мен дереккөздері қаншалықты сенімді? Өтінім беруші зерттеу мәселелері мен деректерді жинау әдістері арасындағы дәйектілікті көрсетті ме? Алынған деректерді кейінгі статистикалық өңдеу үшін эксперименттер қаншалықты дұрыс жоспарланған? Бағдарламаның қаражаты техникалық тапсырмада көрсетілген нәтижелерге қол жеткізу үшін қаншалықты тиімді жұмсалады? Зерттеулердің тиімділігі мен нәтижелілігін арттыру үшін қандай шаралар қабылданатын болады? Өтінім беруші плагиаттың, деректерді бұрмалау мен қолдан жасаудың, жалған авторлықтың және нәтижелерді иемденудің алдын алу мәселелерін қаншалықты тиімді шешеді? Өтінім беруші жануарлар мен адамдарға қатысты эксперименттік зерттеулерге қатысты этикалық мәселелерді қаншалықты пысықтаған? Өтінім беруші тиісті нормаларды қаншалықты сапалы сақтаған? Сарапшының зерттеулерге ұсынылатын әдістер мен тәсілдердің сапасы және олардың мақсатқа, міндеттерге және күтілетін нәтижелерге сәйкестігі, жалпы зерттеу жоспарының сапасы туралы басқа да түсініктемелері.	(0-ден 6-ға дейін)
			Жоспарды іске асыруға арналған зерттеу инфрақұрылымының сапасы (300 сөзден артық емес) Өтінім беруші мен қоса орындаушылардың иелігіндегі инфрақұрылым зерттеу жоспарының қажеттіліктеріне қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім беруші мен бірлесіп орындаушылардың иелігіндегі зерттеу жабдығы мен басқа да құралдар ұсынылатын зерттеу тәсілдері мен әдістерін қолдануға қаншалықты мүмкіндік береді? Бағдарлама аясында жабдықты оның мақсаты, міндеттері мен ауқымы тұрғысынан сатып алу қаншалықты негізделген? Бағдарлама аясында өтінім беруші сатып алатын материалдар зерттеу жоспарына сәйкес келе ме? Бағдарламаға қатысушылар сатып алынған жабдықты, оның ішінде ол аяқталғаннан кейін тиімді пайдалана ала ма?	(0-ден 6-ға дейін)
3.	Күтілетін нәтижелердің қолжетімділігі мен сапасы		Тікелей нәтижелердің қолжетімділігі және сапасы (300 сөзден артық емес) Өтінімде күтілетін нәтижелер техникалық тапсырмада көрсетілген тікелей нәтижелерге қаншалықты сәйкес келеді? Бағдарлама шеңберінде техникалық тапсырмада көрсетілген тікелей нәтижелерге қол жеткізу ықтималдығы қаншалықты жоғары? Тікелей нәтижелерге қол жеткізу жолдары қаншалықты ғылыми негізделген? Зерттеу нәтижелерінің өтінімде көрсетілген журналдарда жариялануға қабылдануы қаншалықты ықтимал? Зерттеуді сәтті аяқтау үшін қандай тәуекелдер бар? Олардың дәрежесі қандай және өтінім беруші тәуекелдерді басқару мәселелерін қаншалықты пысықтады? Бағдарламаны іске асырудың баламалы жолдары мен тәсілдері бар ма? Өтінім беруші ұсынатын зерттеу жоспары балама нұсқалармен салыстырғанда қаншалықты артықшылықтарға ие?	(0-ден 6-ға дейін)
			Түпкілікті нәтижелердің қолжетімділігі (300 сөзден артық емес) Өтінімдегі күтілетін нәтижелер мен олардың әсері (әлеуметтік, экономикалық, экологиялық немесе өзге) техникалық тапсырмада көрсетілген түпкілікті нәтижелерге қаншалықты сәйкес келеді? Техникалық тапсырмада көрсетілген түпкілікті нәтижелерге бағдарлама шеңберінде немесе ол аяқталғаннан кейін қол жеткізу ықтималдығы қаншалықты жоғары? Оларды практикалық қолдану және (немесе) коммерцияландыру үшін қолда бар аналогтармен салыстырғанда (аналогтары болмаған кезде – ұқсас міндеттің қолда бар шешімдерімен салыстырғанда) күтілетін нәтижелер бәсекеге қабілетті бола ма?	(0-ден 6-ға дейін)
4	Бағдарламаның пәнаралылығы		(100 сөзден аспау керек) 2 балл – егер бағдарлама кең ғылыми бағыттар арасындағы ынтымақтастықты қамтамасыз ету тұрғысынан пәнаралық болса, пәнаралық тәсіл өтінімде толық негізделіп, жобаның мақсатына қол жеткізу үшін қажет болса; 1 балл – егер бағдарлама пәнаралық болса, бірақ өтінімде ұсынылған тәсіл жеткілікті негізделмесе немесе бағдарламаның мақсатына толық жауап бермесе немесе пәнаралық тәсіл тар ғылыми бағыттар арасындағы өзара әрекеттестік бөлігінде көзделсе; 0 балл – егер бағдарлама пәнаралық болмаса немесе өтінімде ұсынылған тәсіл негізделмесе және бағдарламаның мақсатына жауап бермесе. Сарапшы пікірін қысқаша негіздеу керек.
Қорытынды балл			Жоғарыда көрсетілген барлық бағалау өлшемшарттары бойынша ортақ балдардың қосындысы
Сұрау салынатын қаржыландырудың негізділігі		(250 сөзден артық емес) Өтінімнің негізгі сандық параметрлерін ескере отырып (мысалы, зерттеушілер санын, сатып алынатын материалдар мен жабдықтар көлемін, іссапарлар санын және т.б.), өтінім беруші сұрау салынатын қаржыландыру (ресурсты өлшеудің ақшалай және/немесе заттай бірліктері) сомасы бағдарламаның маңыздылығына және оның мақсаттары мен күтілетін нәтижелеріне қол жеткізуге қажетті нақты қаржы көлеміне қаншалықты сәйкес келетінін бағалау. Түзетулер қажет болған жағдайда, бағдарламаның мақсаттарына қол жеткізу үшін залал келтірмей, нақты қандай баптар бойынша және қандай мөлшерде (сандық) түзетулер қажет екенін көрсету.
Мықты тұстары		(150 сөзден артық емес) Зерттеудің негізгі артықшылықтары мен оның бағдарламаның мәлімделген мақсаттарына қол жеткізуге мүмкіндік беретін сипаттамаларын қысқаша атап өту.
Әлсіз тұстары		(150 сөзден артық емес) Зерттеудің негізгі кемшіліктерін және олардың күтілетін нәтижелерге қол жеткізуге әсер ету дәрежесін қысқаша атап өту. Бағдарламаны іске асыру үшін сындарлы маңызы бар және оның мақсатына қол жеткізуге күмән келтіретін кемшіліктерді бөлек атап өту керек.

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) _____________________________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 5-қосымша
	Нысан

Мемлекеттік құпияларды құрайтын мәліметтерді қамтитын ұлттық қауіпсіздік және қорғаныс саласындағы қолданбалы ғылыми зерттеулерді жүргізуге арналған конкурстық рәсімдерден тыс бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі өтінімге сарапшының қорытындысы

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

_________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН мен атауы)

Р/с №	Бағалау өлшемшартының атауы	Сарапшының бағалауы	Көрсеткіш	Өлшемшарт бойынша балл
1.	Бағдарламаның жаңашылдығы, өзектілігі мен перспективалылығы		Бағдарламаның ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейінің жаңашылдығы мен өзектілігі (200 сөзден аспау керек) Гипотезалар, идеялар және зерттеудің күтілетін нәтижелері қаншалықты жаңашыл болып табылады? Бағдарлама шеңберінде зерттелетін ғылыми және (немесе) әдіснамалық проблемалық салалар қаншалықты жаңа болып табылады? Зерттеу жоспары шеңберінде өтінім беруші қолданатын тәсілдер мен әдістер қаншалықты жаңа болып табылады? Олар қаншалықты заманауи және өзекті болып табылады? Жоба авторлары сілтеме жасап отырған әдебиеттер қаншалықты өзекті болып табылады? Ғылымның дамуы үшін ұсынылатын ғылыми-техникалық деңгейдің және бағдарламаның әзірлену дәрежесінің маңыздылығы, өзектілігі (300 сөзден аспау керек) Бағдарлама маңызды ғылыми проблемаларды қаншалықты шешеді? Бағдарлама әлемдік трендтерге қаншалықты сәйкес келеді? Гипотезалар, идеялар және зерттеудің күтілетін нәтижелері қаншалықты перспективалы? Бағдарлама ғылымды дамытуға үлкен серпіліс болуға қабілетті ме? Зерттеу нәтижелерін жариялау үшін таңдалған журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Бағдарлама шеңберінде жоспарланып отырған жарияланымдардың сапасы мен саны конкурстық құжаттама талаптарына сәйкес келе ме? Өтінім беруші жариялауға жоспарлап отырған мақалалар саны қаншалықты негізделген?	(от 0 ден 6-ға дейін)
2.	Зерттеу жоспарының инновациялылығы		(150 сөзден аспау керек) Өтінім беруші ұсынған зерттеу жоспарының инновациялылығын негіздеуге арналған ақпарат осы өлшемшарт бойынша өтінімді бағалауға жеткілікті ме? Өтінім берушінің зерттеу жоспарының инновациялылығы туралы дәлелдері қаншалықты негізделген және сенімді болып табылады? Өтінім берушінің зерттеу жоспарының инновациялылығы негіздемесінің сапасы туралы сарапшының басқа да түсініктемелері.	(0-ден 3-ке дейін)
			(300 сөзден аспау керек) Зерттеуден күтілетін нәтижелер қаншалықты жаңа болып табылады? Бағдарлама шеңберінде зерттелетін ғылыми және (немесе) әдіснамалық проблемалық салалар қаншалықты жаңа болып табылады? Зерттеу жоспары шеңберінде өтінім берушінің қолданатын тәсілдері мен әдістері қаншалықты жаңа болып табылады? Олар қаншалықты заманауи және өзекті болып табылады? Зерттеу нәтижелерін жариялауға таңдалған журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Зерттеуден күтілетін нәтижелер жаһандық және салалық аспектілерде қаншалықты маңызды болып табылады? Сарапшының зерттеу жоспарының инновациялылығы туралы басқа да түсініктемелері.	(0-ден 3-ға дейін)
3.	Зерттеу жоспарының сапасы және іске асырылуы		(300 сөзден аспау керек) Зерттеу проблемасы қаншалықты негізделген? Өтінім беруші зерттеу жоспарының мақсатын, мәселелерін, гипотезалары мен болжамдарын қаншалықты түсінікті жасаған? Гипотезалар (болжамдар) ғылыми болып табыла ма? Зерттеуде қолданылған әдістер қаншалықты негізделген? Қолданылатын әдістер мен тәсілдер алға қойылған мақсаттарға, міндеттерге, гипотезаларға және күтілетін нәтижелерге қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім берушінің бастапқы деректерді жинау тәсілдері және олардың дереккөздері қаншалықты нақты? Өтінім беруші зерттеу мәселелері мен деректерді жинау әдістері арасындағы дәйектілікті көрсетті ме? Алынған деректерді кейіннен статистикалық өңдеуге арналған эксперименттер қаншалықты дұрыс жоспарланған? Өтінім беруші плагиатқа, деректердің ойдан шығарылуы мен бұрмалануына, жалған тең авторлыққа және нәтижелерді иемденіп алуға жол бермеуге қатысты мәселелерді қаншалықты тиімді шешетін болады? Өтінім беруші адамдар мен жануарлардың қатысуымен жүргізілетін эксперименттік зерттеулерге қатысты этикалық мәселелерді қаншалықты пысықтаған? Өтінім беруші тиісті нормаларды сапалы деңгейде қаншалықты сақтаған? Сарапшының зерттеулерге ұсынылған әдістер мен тәсілдердің сапасы және олардың мақсаттары, міндеттері мен күтілетін нәтижелеріне сәйкестігі, жалпы алғанда сапасы мен зерттеу жоспарына байланысты басқа да түсініктемелері.	(0-ден 3-ке дейін)
			(250 сөзден аспау керек) Зерттеу жоспарының мақсаттары, гипотезалары мен күтілетін нәтижелері қаншалықты шынайы? Орындалатын жұмыстардың ресурстары, орындалу мерзімі және мазмұны зерттеудің мақсаттарына, міндеттеріне, әдістері мен күтілетін нәтижелеріне қаншалықты сәйкес келеді? Зерттеуді табысты аяқтау үшін қандай тәуекелдер бар? Олардың дәрежесі қандай және өтінім беруші тәуекелдерге ден қою мәселелерін қаншалықты пысықтаған? Бағдарламаны іске асырудың баламалы жолдары мен тәсілдері бар ма? Өтінім беруші ұсынған зерттеу жоспарының баламалы нұсқалармен салыстырғанда қаншалықты артықшылықтары бар? Өтінім берушінің жариялауға жоспарлап отырған мақалаларының саны қаншалықты негізделген болып табылады? Жарияланымдардың сапасы және саны конкурстық құжаттаманың талаптарына сәйкес келе ме? Зерттеу нәтижелерін өтінімде көрсетілген журналдарда жариялауға қабылдау қаншалықты ықтимал? Библиографиялық базалардың бірінші квартильдеріндегі жетекші ғылыми журналдарға зерттеулер нәтижелерін жариялау қаншалықты ықтимал? Сарапшының зерттеу жоспарының іске асырылуы туралы басқа түсініктемелері.	(0-ден 3-ен дейін)
4.	Күтілетін нәтижелердің маңыздылығы мен қолданымдылығы		(150 сөзден аспау керек) Күтілетін нәтижелердің маңыздылығы қаншалықты айқын және толық тұжырымдалған? Өтінім берушінің күтілетін нәтижелер туралы пікірі қаншалықты нақты және негізделген болып табылады?	(0-ден 3-ке дейін)
			(300 сөзден аспау керек) Зерттеудің күтілетін нәтижелерін қандай салада қолдануға болады? Олардың көмегімен шешілетін міндеттің сипаты мен ауқымы қандай? Күтілетін нәтижелер қолданыстағы аналогтармен (аналогтары болмаған кезде ұқсас проблеманың қолжетімді шешімдерімен салыстырғанда) бәсекеге қабілетті болып табыла ма? Бағдарламаны іске асырудың әлеуметтік, экономикалық, экологиялық немесе өзге нәтижесі қаншалықты негізделген? Зерттеу нәтижелері Қазақстанның ғылыми-техникалық әлеуетінің деңгейі мен бәсекеге қабілеттілігіне қалай әсер етеді? Стратегиялық маңызды мемлекеттік міндеттерді шешуден басқа, бағдарламаның мақсаттары мен міндеттері өндіріс, ғылым, білім салаларындағы жағдайды едәуір өзгертуге табысты ықпал ете ала ма? Алынған нәтижелер стратегиялық маңызы бар мемлекеттік міндеттерді дамытуға қаншалықты ықпал етеді? Бағдарлама өнімді енгізуге, коммерцияландыруға, жасауға едәуір әлеуеті бар нәтижелер алуды болжай ма? Әлеуметтік сипаттағы бағдарлама үшін бағдарлама нәтижелерін енгізу (пайдалану) кезінде әлеуетті игіліктерді (тұрмыс, еңбек жағдайын т.б. жақсарту) алушыларды қамту маңызды ма? Бағдарламаның күтілетін нәтижелері экологиялы, энергия тиімді, бәсекеге қабілетті болып табыла ма? Ғылыми, ғылыми-техникалық және инновациялық бағдарламаларды іске асыру салдарларын/нәтижелерін болжау қолжетімді болып табыла ма? Бағдарламаларды іске асырудың ғылыми-техникалық, әлеуметтік-экономикалық, экологиялық (қажет болған жағдайда) салдарына/нәтижелеріне қол жеткізу қамтамасыз етіле ме? Зерттеулердің күтілетін нәтижелерін пайдаланудың жолдары қандай? Олар практикалық қолданысқа қаншалықты дайын болады? Оларды қолдануда қандай шектеулер болады? Жобаның нәтижелері бойынша жарияланған мақалалардан өзге ғалымдардың тұрақты түрде дәйексөздер келтіру қаншалықты ықтимал? Сарапшының күтілетін зерттеу нәтижелерінің маңыздылығы туралы басқа түсініктемелері.	(0-ден 6-ға дейін)
5.	Өтінім берушінің құзыреттілігі және зерттеу ортасының сапасы		(150 сөзден аспау керек) Зерттеу тобы және зерттеу ортасы қаншалықты толық әрі сапалы сипатталған? Олардың сипаттамасы зерттеу жоспарына сәйкестігін бағалауға қаншалықты мүмкіндік береді?	(0-ден 2-ге дейін)
			(300 сөзден аспау керек) Зерттеу тобының құрамы қаншалықты сапалы негізделген? Зерттеуде зерттеу тобы мүшелерінің әрқайсысының рөлі қаншалықты айқын негізделген? Олардың үлестері белгіленген мақсатқа, міндеттерге, күтілетін нәтижелерге және ұсынылатын зерттеу жоспарына сәйкес зерттеулерді аяқтау үшін қаншалықты қажет? Зерттеу тобының жетекшісі мен мүшелерінің біліктілігі мен тәжірибесі зерттеудің талаптары мен бейініне қаншалықты сәйкес келеді? Жетекші негізгі автор (хат-хабар авторы немесе бірінші автор) ретінде, оның ішінде бағдарламаның бағыты бойынша халықаралық рецензияланатын жетекші ғылыми журналдарға мақалаларды үнемі жеткілікті түрде жариялап тұра ма? 40 жасқа (қоса алғанда) дейінгі ғалымдардың, студенттердің, магистранттар мен PhD докторлардың зерттеудегі рөлдері олардың зерттеушілер ретіндегі дайындықтарына қаншалықты ықпал етеді? Олардың рөлі зерттеу жоспарына сәйкес қаншалықты негізделген? Сарапшының зерттеу тобы мен оның зерттеу талаптарына сәйкестігінің сапасы туралы басқа түсініктемелері.	(0-ден 3-ке дейін)
			(300 сөзден аспау керек) Өтінім берушінің құзырындағы инфрақұрылым зерттеу жоспарының қажеттіліктеріне қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім берушінің құзырындағы зерттеу жабдығы мен басқа құрал-саймандары зерттеулердің ұсынылатын тәсілдері мен әдістерін қолдануға қаншалықты мүмкіндік береді? Бөгде ұйымдардың инфрақұрылымдарын жобада қолдану қаншалықты негізделген болып табылады? Бағдарлама шеңберінде бағдарламаның мақсаты, міндеттері мен ауқымы тұрғысынан алғанда жабдықты сатып алу қаншалықты негізделген болып табылады? Өтінім берушінің бағдарлама шеңберінде сатып алатын материалдары зерттеу жоспарына сәйкес келе ме? Сатып алатын жабдықта жұмыс істеу үшін жобаға қатысушылардың біліктілігі жеткілікті ме? Бағдарламаға қатысушылар сатып алынған жабдықты, оның ішінде бағдарлама аяқталғаннан кейін де тиімді пайдалана ала ма? Бағдарламаны іске асыруда бірлесе орындаушыларды тарту қаншалықты негізделген? Зерттеу тобының мүшелері тиісті жұмыстарды өз бетінше орындай ала ма? Зерттеу Қазақстанның әлемдік ғылыми қауымдастыққа интеграциялануына қаншалықты септігін тигізеді? Бағдарлама шеңберіндегі ғылыми іссапарлар қаншалықты негізделген? Олар зерттеудің мақсаты мен күтілетін нәтижелеріне қол жеткізу үшін қаншалықты ықпал етеді? Сарапшының зерттеу ортасының сапасы және оның зерттеу жоспарына сәйкестігінің туралы басқа түсініктемелері.	(0-ден 3-ке дейін)
			(50 сөзге дейін, кемінде 10 Хирш индексі бар шетелдік ғалымдар ғана ескеріледі) 1 балл – егер шетелдік ғалымдардың қатысуы мен олардың зерттеудегі рөлі толық негізделген болса, олардың құзыреттілік саласы мен деңгейі зерттеу жоспарының талаптарына толық сай келсе және олардың бағдарламаның іске асырылуына қосқан үлесі мақсатқа қол жеткізуге қажет болып табылса; 0,5 балл – егер шетелдік ғалымдардың қатысуы, олардың құзыреттілік саласы мен деңгейі бағдарламаның қажеттіліктеріне жалпы сай болса, олардың рөлі мен қосқан үлесі зерттеудің мақсатына қол жеткізуге оң әсерін тигізсе, бірақ зерттеудің табысты аяқталуы олардың қатысуынсыз да мүмкін болса; 0 балл – егер шетелдік ғалымдардың бағдарламаға қатысуы негізсіз болса және (немесе) олардың құзыреттілік саласы мен деңгейі бағдарламаның талаптарына сай келмесе және (немесе) олардың бағдарламаның мақсаттарына қол жеткізудегі үлесі елеусіз болса немесе шетелдік ғалымдардың жобаға қатысуы көзделмесе.	(0-ден 1-ге дейін)
6.	Зерттеудің пәнаралылығы		(100 сөзге дейін) 2 балл – егер бағдарлама ауқымды ғылыми бағыттар арасындағы ынтымақтастықты қамтамасыз ету жағынан пәнаралық болса, пәнаралық тәсіл өтінімде толық негізделіп, бағдарламаның мақсатына қол жеткізу үшін қажет болса. 1 балл – егер бағдарлама пәнаралық болса, бірақ өтінімде ұсынылған тәсіл жеткілікті негізделмесе немесе бағдарламаның мақсатына толығымен жауап бермесе немесе пәнаралық тәсіл тар ғылыми бағыттар арасындағы өзара іс-қимыл бөлігінде ғана көзделсе. 0 балл – егер бағдарлама пәнаралық болса немесе өтінімде ұсынылған тәсіл негізделмесе және бағдарламаның мақсатына жауап бермесе. Сарапшы пікірін қысқаша негіздеу керек.
Қорытынды балл			Жоғарыда көрсетілген барлық бағалау өлшемшарттары бойынша ортақ балдардың қосындысы
Сұрау салынатын қаржыландырудың негізділігі		(250 сөзден аспау керек) Өтінімнің негізгі сандық параметрлерін ескере отырып (мысалы, зерттеушілердің санын, сатып алынатын материалдар мен жабдықтардың көлемін, іссапарлар санын т.б.), өтінім беруші сұрау салатын қаржыландыру сомасы бағдарламаның маңыздылығына және оның мақсаттары мен күтілетін нәтижелеріне қол жеткізуге қажетті нақты қаржы көлеміне сәйкестігін бағалау. Түзетулер қажет болған жағдайда, қандай баптар бойынша және қандай мөлшерде бағдарламаның мақсаттарына қол жеткізу үшін залал келтірмей, түзетулер қажет екенін көрсету.
Басым бағытқа сәйкестігі		(100 сөзден аспау керек) Өтінімнің басым бағытқа және ол берілген мамандандырылған ғылыми бағытқа қаншалықты сәйкес келетінін бағалау, сарапшы пікірін қысқаша негіздеу.
Мықты тұстары		(150 сөзден аспау керек) Зерттеудің негізгі артықшылықтары мен оның бағдарламаның мәлімделген мақсаттарына қол жеткізуге мүмкіндік беретін сипаттамаларын қысқаша атап өту.
Әлсіз тұстары		(150 сөзден аспау керек) Зерттеудің негізгі кемшіліктері мен олардың күтілетін нәтижелерге қол жеткізуге әсер ету дәрежесін қысқаша атап өту. Бағдарламаны іске асыру үшін сындарлы маңызы бар және оның мақсаттарына қол жеткізуге күмән келтіретін кемшіліктерді бөлек атап өту.
Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) ____________________________ Мемлекеттік ғылыми-техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 5-1-қосымша Нысан Іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ғылыми ұйымдарды қаржыландыруға арналған өтінім бойынша сараптамалық қорытынды Ескерту. Қағидалар 5-1-қосымшамен толықтырылды - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен. _______________________________ (ЖТН және МҒТС объектісінің атауы) Р/с № Бағалау өлшемшарты ның атауы Сарапшының бағалауы Көрсеткіш Өлшемшарт бойынша балл 1 2 3 4 5 1. Зерттеудің жаңашалығы мен өзектілігі Зерттеулердің өзектілігі (200 сөзден аспауы керек) Ғылыми сұрақтар, гипотезалар, идеялар және күтілетін зерттеу нәтижелері қаншалықты орынды болып табылады? Бағдарлама шеңберінде зерттелетін ғылыми және (немесе) әдіснамалық проблемалық салалар қаншалықты жаңа? Зерттеу жоспары шеңберінде өтініш беруші қолданатын тәсілдер мен әдістер қаншалықты өзекті? Жоспарланатын зерттеулердің өзектілігі өтінімде қаншалықты негізделген? Өтінім авторлары сілтеме жасаған әдебиет қаншалықты сенімді және өзекті? (0-ден 3-ға дейін) Ғылымның дамуы үшін зерттеулердің маңызы (300 сөзден аспауы керек) Зерттеулер қаншалықты маңызды ғылыми мәселелерді шешеді? Зерттеулер барысында жауабын табу жоспарланған ғылыми сұрақтар қаншалықты күрделі? Зерттеулер мәселелерінің, гипотезалары мен идеяларының перспективасы қандай? Зерттеулер ғылымның дамуына серпіліс бере ала ма? Зерттеулер нәтижелерін жариялау үшін таңдалған журналдардың деңгейі қаншалықты жоғары? Өтінім беруші жариялауға жоспарлаған мақалалар мен шолулар саны қаншалықты негізделген (журналдардың деңгейін ескере отырып)? (0-ден 6-ға дейін) 2. Зерттеу жоспарының сапасы мен іске асырылуы Зерттеу жоспарының сапасы (150 сөзден аспауы керек) Зерттеу барысында шешілетін проблемалар қаншалықты негізделген? Зерттеу жоспарының мақсаттары, сұрақтары, гипотезалары мен болжамдары қаншалықты айқын тұжырымдалған? Гипотезалар (болжамдар) ғылыми және шынайы болып табыла ма? (0-ден 3-ке дейін) Зерттеулер әдіснамасының сапасы (250 сөзден аспауы керек) Зерттеулерде қолданылатын әдістер қаншалықты негізделген? Қолданылатын әдістер мен тәсілдер қойылған мақсаттарға, міндеттерге, гипотезаларға және күтілетін нәтижелерге қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім берушінің бастапқы деректерді және олардың көздерін жинау тәсілдері қаншалықты сенімді? Өтінім беруші зерттеу мәселелері мен деректерді жинау әдістері арасындағы үйлесімді көрсете алады ма? Алынған деректерді кейінгі статистикалық өңдеу үшін эксперименттер қаншалықты дұрыс жоспарланған? Өтінім беруші плагиаттың, деректерді бұрмалау мен қолдан жасаудың, жалған тең авторлық пен нәтижелерді иемденудің алдын алуға қатысты мәселелерді қаншалықты тиімді шешеді? Өтінім беруші жануарлар мен адамдарға эксперименттік зерттеулерге қатысты этикалық мәселелерді қаншалықты пысықтаған? Өтінім беруші тиісті нормаларды қаншалықты ұстанады? Сарапшының зерттеулерге ұсынылатын әдістер мен тәсілдердің сапасына және олардың мақсатқа, міндеттер мен күтілетін нәтижелерге сәйкестігі туралы, сапасы мен жалпы зерттеу жоспарына қатысты басқа да түсініктемелері. (0-ден 3-ке дейін) Нәтижелерге қол жеткізу (250 сөзден аспауы керек) Күтілетін нәтижелерге зерттеулер шеңберінде қол жеткізу ықтималдығы қаншалықты жоғары? Зерттеулер нәтижелерінің өтінімде көрсетілген журналдарда жариялау үшін қабылдануы қаншалықты ықтимал? Зерттеулерді сәтті аяқтау үшін қандай тәуекелдер бар? Олардың дәрежесі қандай және өтінім беруші тәуекелдерге ден қою мәселелерін қаншалықты пысықтаған? Зерттеулер жүргізудің балама гипотезалары, жолдары мен тәсілдері бар ма? Өтінім беруші ұсынатын зерттеу жоспарының балама нұсқалармен салыстырғанда қаншалықты артықшылығы бар? (0-ден 3-ке дейін) 3. Күтілетін нәтижелер және олардың маңыздылығы Зерттеулердің нәтижелілігі мен тиімділігі (250 сөзден аспауы керек) Зерттеулердің күтілетін нәтижелері сұратылған қаржыландыру көлемімен қаншалықты мөлшерлес? Күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін қаражат қаншалықты тиімді жұмсалады? Зерттеулердің тиімділігі мен нәтижелілігін арттыру үшін қандай шаралар қабылданады? (0-ден 3-ке дейін) Күтілетін нәтижелердің маңыздылығы және қолдануға жарамдылығы (300 сөзден аспауы керек) Күтілетін нәтижелердің ғылым мен оның дамуы үшін маңыздылығы қаншалықты айқын және толық тұжырымдалған? Күтілетін нәтижелердің маңыздылығы туралы өтінім берушінің пікірі қаншалықты сенімді және негізделген? Зерттеулердің нәтижелері бойынша жарияланған мақалалардың үнемі пайдаланылып, олардан дәйексөз келтірілуі қаншалықты ықтимал? Жасы 40-қа толмаған жас зерттеушілерді (студенттер, магистранттар, докторанттар, постдокторанттар) дайындауда жоба қандай рөл атқарады? Зерттеулер барысында алынған білімді қаншалықты белсенді, кеңінен және тиімді тарату жоспарлануда? Күтілетін зерттеулер нәтижелерін пайдаланудың ықтимал жолдары мен мерзімдері қандай? Олар басқа ғалымдар мен мамандардың қолдануына қаншалықты әзір болады? Оларды қолдану үшін қандай шектеулер қойылады? Күтілетін нәтижелер қолда бар аналогтармен салыстырғанда бәсекеге қабілетті болып табыла ма (аналогтар болмаған жағдайда – ұқсас міндеттің қолда бар шешімдерімен салыстырғанда)? Зерттеулерді жүзеге асырудан әлеуметтік, экономикалық, экологиялық немесе басқа да әсердің болуы мүмкін бе? (0-ден 6-ға дейін) 4. Зерттеу тобының құзыреттілігі мен ғылыми негізі Зерттеу жетекшісі мен тең жетекшілерінің ғылыми деңгейі мен негізі (250 сөзден аспауы керек) Зерттеу тобының жетекшісі мен мүшелері рецензияланатын ғылыми журналдарда зерттеулер бағыты бойынша, соның ішінде негізгі автор (корреспонденция авторы немесе бірінші автор) ретінде тұрақты түрде мақалалар жариялай ма? Ғылыми жетекші мен зерттеу тобының мүшелері өз зерттеулерінің нәтижелерін жариялайтын журналдардың беделі қаншалықты жоғары? Ғылыми жетекші мен зерттеу тобы мүшелерінің олар бойынша рецензияланатын ғылыми журналдарда мақалалар жарияланған ғылыми жобалар мен бағдарламаларды сәтті басқаруда тәжірибесі бар ма? Ғылыми жетекші мен зерттеу тобы мүшелерінің өздері жетекшілік ететін зерттеу тақырыптары бойынша мақалалар түріндегі ғылыми негізі бар ма? (0-ден 3-ке дейін) Зерттеу тобының сапасы (250 сөзден аспауы керек) Зерттеу тобының құрамы сапа тұрғысынан қаншалықты негізделген? Зерттеу тобы мүшелерінің әрқайсысының зерттеудегі рөлі қаншалықты айқын негізделген? Белгіленген мақсатқа, міндеттерге, күтілетін нәтижелерге және ұсынылатын зерттеу жоспарына сәйкес зерттеулерді аяқтау үшін олардың үлесі қаншалықты қажет? Зерттеу тобы мүшелерінің біліктілігі мен тәжірибесі олардың рөлі мен позициясына қаншалықты сәйкес келеді? Зерттеуге қатысушылардың сатып алынатын жабдықтарда жұмыс істеуі үшін жеткілікті біліктілігі бар ма? Зерттеулерге шетелдік ғалымдар қатысқан жағдайда олардың қатысуы зерттеулер мақсатына, міндеттеріне және күтілетін нәтижелерге қол жеткізудегі рөлі тұрғысынан негізделген бе? Шетелдік сарапшылардың саласы мен біліктілік деңгейі зерттеу жоспарының қажеттілігіне сәйкес келе ме? (0-ден 3-ке дейін) Ресурстардың болуы және инфрақұрылымға қолжетімділік (300 сөзден аспауы керек). Өтінім берушінің қолындағы инфрақұрылым зерттеу жоспарының қажеттіліктеріне қаншалықты сәйкес келеді? Өтінім берушінің қолындағы зерттеу жабдықтары мен басқа да құралдар ұсынылған зерттеу тәсілдері мен әдістерін қолдануға қаншалықты мүмкіндік береді? Бөгде ұйымдардың инфрақұрылымын қолдану қаншалықты негізделген? Зерттеулер аясында жабдықтарды сатып алу олардың мақсаттары, міндеттері мен ауқымы тұрғысынан қаншалықты орынды? Зерттеулер аясында өтінім беруші сатып алатын материалдар зерттеу жоспарына сәйкес келе ме? Зерттеулерге қатысушылардың сатып алынатын жабдықтарда жұмыс істеуі үшін жеткілікті біліктілігі бар ма? Зерттеулерге қатысушылар сатып алынған жабдықтарды, соның ішінде зерттеу аяқталғаннан кейін де тиімді пайдалана ала ма? Бірлесіп орындаушылардың зерттеулерді іске асыруға қатысуы қаншалықты орынды? Зерттеу тобының мүшелері тиісті жұмыстарды өз бетімен орындай ала ма? (0-ден 3-ке дейін) 5. Зерттеулердің пәнаралығы (100 сөзден аспауы керек) 2 балл – егер зерттеулер кең ғылыми бағыттар арасындағы ынтымақтастықты қамтамасыз ету тұрғысынан пәнаралық болып табылса, пәнаралық тәсіл өтінімде толық негізделген және зерттеу мақсаттарына қол жеткізу үшін қажет. 1 балл – егер зерттеулер пәнаралық болып табылса, бірақ өтінімде ұсынылған тәсіл жеткілікті түрде негізделмесе, немесе олардың мақсаттарына толық сай келмесе, немесе пәнаралық тәсіл бір бейінді ғылыми бағыттар арасындағы өзара іс-қимыл бөлігінде болжанса. 0 балл – егер зерттеу пәнаралық болмаса немесе өтінімде ұсынылған тәсіл негізделмесе және зерттеулер мақсаттарына сай келмесе. Сарапшының пікірін қысқаша негіздеу керек. Қорытынды балл Жоғарыда көрсетілген барлық бағалау өлшемшарттары бойынша жалпы баллдардың жиыны Сұратылатын қаржыландырудың негізділігі (250 сөзден аспау керек) Өтінімнің негізгі сандық параметрлеріне сүйене отырып (мысалы, зерттеушілер саны, сатып алынатын материалдар мен жабдықтардың көлемі, іссапарлар саны және т.б.), өтінім беруші сұратып отырған қаржыландыру сомасының (ресурстың ақшалай және/немесе заттай өлшем бірліктерінде) зерттеулердің маңыздылығына және мақсат пен күтілетін нәтижелерге қол жеткізу үшін қажетті қаражаттың іс жүзіндегі көлеміне қаншалықты сәйкес келетінін бағалау. Бұл зерттеулерді анағұрлым қысқа мерзімде орындау мүмкін бе? Түзетулер қажет болса, зерттеу мақсаттарына қол жеткізуге зиян келтірместен, нақты қандай баптар бойынша және қандай мөлшерде (сандарды) түзету қажет екенін көрсетіңіз. Басым бағытқа сәйкестігі (100 сөзден аспауы керек) Өтінімнің таңдалған салаға, басым бағытқа және өзі берілген мамандандырылған ғылыми бағытқа қаншалықты сәйкес келетінін бағалау, сарапшының пікірін қысқаша негіздеу. Мықты тұстары (150 сөзден аспауы керек) Мәлімделген мақсаттарға қол жеткізуге мүмкіндік беретін зерттеудің негізгі артықшылықтары мен сипаттамаларын қысқаша санамалау. Әлсіз тұстары (150 сөзден аспауы керек) Зерттеулердің негізгі кемшіліктерін және олардың күтілетін нәтижелерге қол жеткізуге әсер ету дәрежесін қысқаша санамалау. Зерттеулерді іске асыру үшін аса маңызды және олардың мақсаттарына қол жеткізуді күмән ететін кемшіліктерді бөлек көрсету. Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) _______________________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 6-қосымша
	Нысан

Ғылыми зерттеулерді бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі аралық есеп және іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ұйымдар тізбесіне енгізілген мемлекеттік ғылыми ұйымдар мен мемлекет жүз пайыз қатысатын ғылыми ұйымдардың жыл сайынғы есебі бойынша сарапшының қорытындысы

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

_______________________________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН мен атауы)

Бағалау өлшемшарттарының атауы		Балл (0-ден 9-ға дейін)	Сарапшының/сараптамалық топтың түсініктемелері
1.	Бағдарламаны басқарудың сапасы		Бағдарламаның міндеттерін шешу үшін зерттеу тобының құрамы саны және құзыреттілігі бойынша негізделген болып табыла ма? Сатып алынған жабдық зерттеулерді жүргізу үшін пайдаланыла ма? Өтінімде жоспарланғандай, бағдарламаны орындауға жас зерттеушілер тартыла ма? Зерттеулердің нәтижелері бойынша негізгі қорытындылар қаншалықты ғылыми негізделген және дәлелденген? Олар жетекші халықаралық ғылыми журналдарда мақалалар түрінде кейіннен жариялау немесе басқа нысанда қолдану үшін жаңа әрі маңызды болып табыла ма?
2.	Ғылыми зерттеулерге қолданылатын әдіснаманың сапасын бағалау		Қолданылатын әдіснаманың ғылыми негізділігін және зерттеулердің ерекшелігіне сәйкестігін бағалаңыз. Қолданылатын әдістер ұсынылған гипотезаларды тексеруге және бағдарламаның мақсатына қол жеткізуге мүмкіндік бере ме? Олар неғұрлым тиімді ме, анық деректерді алуға мүмкіндік бере ме? Эксперименттер стандарттық ауытқушылықтар, нөлдік гипотеза дәлдігінің ықтималдығы және т.б. есептерін қамтитын деректерді кейіннен статистикалық өңдеп отырып, бірнеше параллельде жүргізіле ме? Эксперименттік түрде алынған кестелердегі қателер планкасы кейінге қалдырылған ба? Қолданылатын әдістер ғылыми этиканың нормалары мен қағидаттарына сәйкес келе ме?
3.	Бағдарламада қойылған міндеттерге қол жеткізуді бағалау		Жобаның/бағдарламаның міндеттерін іске асыру бұған дейін бекітілген зерттеу жоспарына сәйкес жүргізіле ме? (озыңқы, негізделген өзгерістермен, жоспардан негізсіз ауытқуда). Бағдарлама қойылған мақсатқа қол жеткізе алмайды деген күдік бар ма? Осыған байланысты аталған бағдарламаны қаржыландыруды тоқтату қажет пе?
Қорытынды балл (бағалау өлшемшарттары бойынша балдардың қосындысы)
Мықты тұстары
Әлсіз тұстары

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) ________________________________

Кешенді/комиссиялық сараптама үшін

Сараптамалық топтың төрағасы _____________________

Сараптамалық топтың хатшысы_____________________

Сараптамалық топтың мүшелері_____________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 7-қосымша
	Нысан

Ғылыми зерттеулерді гранттық немесе бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру шеңберіндегі қорытынды есеп, іргелі ғылыми зерттеулерді жүзеге асыратын ұйымдар тізбесіне енгізілген мемлекеттік ғылыми ұйымдар мен мемлекет жүз пайыз қатысатын ғылыми ұйымдардың қорытынды есебі бойынша сарапшының қорытындысы

Ескерту. Тақырып жаңа редакцияда - ҚР Үкіметінің 26.09.2022 № 746 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

________________________________________ (МҒТС объектісінің ЖТН мен атауы)

Бағалау өлшемшарттарының атауы		Балл (0-ден 9-ға дейін)	Сарапшының/сараптамалық топтың түсініктемелері
1.	Алынған нәтижелердің жаңашылдығы		(7-9 балл) Түбегейлі жаңа нәтижелер, жаңа теория алынды, жаңа заңдылық ашылды; феномен жаңаша немесе алғаш рет зерделенді: мазмұн құрылымы, оның мәні ашылды. Нәтижелердің жаңашылдығы библиографиялық базалардың бірінші квартиліндегі халықаралық ғылыми журналда (жобаның жеке тіркеу нөмірін көрсете отырып) кемінде бір мақаламен расталды. Түбегейлі жаңа өнім шығаруға мүмкіндік беретін түбегейлі жаңа құрылғы, тәсіл ойлап шығарылды. Өнертабыс патенттелген немесе патентке қабілетті.
			(4-6 балл) Кейбір жалпы заңдылықтар, әдістер алынды, белгілі фактілер арасында жаңа байланыс табылды, қолда бар білімнің айқынсыздығын айтарлықтай азайтқан жаңа ақпарат алынды, жаңа объектілерге белгілі ережелерді тарату нәтижесінде тиімді шешім табылды. Процесті, әдісті және (немесе) әзірлемені айтарлықтай түбегейлі жетілдіру жүргізілді, ішінара ұтымды түрлендіру (жаңашылдық белгілерімен) жүргізілді. Нәтижелердің жаңашылдығын библиографиялық базалардың алғашқы үш квартиліндегі халықаралық ғылыми журналда (жобаның жеке тіркеу нөмірін көрсете отырып) кемінде бір мақаламен расталды.
			(0-3 балл) Нәтиже қарапайым жалпылау, факторлардың байланысын талдау, жаңа объектілерге белгілі қағидаттарды тарату негізінде алынды. Жекелеген факторларға, бұрын алынған нәтижелердің таралуына сипаттама, реферативтік шолулар берілді.
2.	Ғылыми пысықталу деңгейі		(7-9 балл) Күрделі теориялық есептеулерді орындау, кейіннен статистикалық өңдей отырып, бірнеше параллельдерде эксперименттік деректердің үлкен көлемінде тексеру.
			(4-6 балл) Есептеулердің жоғары емес күрделілігі, эксперименттік деректердің аз көлемде тексеру.
			(0-3 балл) Теориялық есептеулер қарапайым, эксперимент жүргізілген жоқ.
3.	Нәтижелерді пайдаланудың перспективалылығы		(7-9 балл) Жоба нәтижелері көптеген ғылыми бағыттарда қолданыс таба алады, әлемдік ғылым үшін өте маңызды, ол библиографиялық базалардың бірінші квартиліндегі халықаралық ғылыми журналда (жобаның жеке тіркеу нөмірін көрсете отырып), кемінде бір мақаламен расталған. Коммерциялық әлеуеті бар: нәтижелерді коммерцияландырған жағдайда бәсекеге қабілетті тауар өнімін, процестерді немесе көрсетілетін қызметтерді шығаруға болады.
			(4-6 балл) Алынған нәтижелердің Қазақстанның басым ғылыми бағыттары үшін маңызы бар, библиографиялық базалардың алғашқы үш квартиліндегі халықаралық ғылыми журналда (жобаның жеке тіркеу нөмірін көрсете отырып) кемінде бір мақаламен расталған. Нәтижелер жаңа техникалық шешімдерді әзірлеу кезінде пайдаланылуы мүмкін, Қазақстанда практикаға, өндіріске енгізу үшін әлеуетке ие.
			(0-3 балл) Нәтижелер кейінгі ғылыми зерттеулер мен әзірлемелерді әзірлеу үшін пайдаланылуы мүмкін.
4.	Нәтижелердің аяқталғандығы		(7-9 балл) Зерттеу нәтижелері халықаралық жетекші дәйексөз алу жүйелерінде (библиографиялық базаларда) индекстелетін халықаралық рецензияланатын ғылыми басылымдарда жобаның жеке тіркеу нөмірін көрсете отырып жарияланды. Мақалалардың саны мен журналдардың деңгейі жобаға өтінімде жоспарланғанға сәйкес келеді. Нәтижелер зияткерлік меншік құқығымен қорғалған.
			(4-6 балл) Ұсынымдар, егжей-тегжейлі талдау, ұсыныстар берілді. Шетелдік рецензияланатын ғылыми басылымдарда жарияланған, жетекші библиографиялық базалардың бірінде индекстелетін, жобаның жеке тіркеу нөмірі, сондай-ақ олар жарияланған журналдардың деңгейі көрсетілген мақалалар саны жобаға өтінімде жоспарланғаннан аз. Тәжірибелік-конструкторлық жұмысқа арналған техникалық тапсырма бар.
			(0-3 балл) Ақпаратқа шолу, жинақтау жүргізілген, жетекші библиографиялық базалардың бірінде индекстелетін шетелдік рецензияланатын ғылыми басылымдарда мақалалар жарияланбаған.
Қорытынды балл (бағалау өлшемшарттары бойынша балдардың қосындысы)
Мықты тұстары
Әлсіз тұстары

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) ________________________________

Кешенді/комиссиялық сараптама үшін

Сараптамалық топтың төрағасы _____________________

Сараптамалық топтың хатшысы_____________________

Сараптамалық топтың мүшелері_____________________

Толтырылған күні _________________________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 8-қосымша
	Нысан

Қазақстан Республикасының Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлығын алуға ұсынылған жұмыс бойынша сарапшының қорытындысы ________________________________________ (МҒТС объектісінің атауы)

Бағалау өлшемшарттарының атауы		Балл (1-ден 9-ға дейін)	Сарапшы/сараптамалық топ түсініктемелері
1.	Алынған әлемдік деңгейдегі нәтижелердің ғылыми жаңашылдық дәрежесі, жүргізілген зерттеулердің өзектілігі
2.	Ғылыми зерттеулер үшін қолданылатын әдіснаманы бағалау
3.	Зерттеудің негізгі нәтижелерінің ғылыми және практикалық маңыздылығын бағалау
4.	Жұмыстың ғылым мен техниканың дамуына қосар үлесін бағалау
5.	Қорытынды балл (бағалау өлшемшарттары бойынша балдардың қосындысы)
Мықты тұстары
Әлсіз тұстары

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) _____________________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 9-қосымша
	Нысан

Қазақстан Республикасының Ғылым мен техника саласындағы мемлекеттік сыйлығын алуға ұсынылатын жұмыстарға, аралық есептерге және ғылыми және (немесе) ғылыми-техникалық қызмет нәтижелерін коммерцияландыру жобасына арналған сараптамалық бағалау жүйесі

Шекті бағалау	Балл	Бағалау	Мықты және әлсіз тұстарын көрсетіп, бағалауды сипаттау
Жоғары	9	Ерекше	Әлсіз тұстары жоқ
	8	Біртуар	Елеусіз әлсіз тұстары бар
	7	Үздік	Кейбір елеусіз әлсіз тұстары бар
Орташа	6	Өте жақсы	Елеусіз әлсіз тұстары көп
	5	Жақсы	Кейбір мықты тұстары және орынды әлсіз тұстары бар
	4	Қанағаттанарлық	Кейбір мықты тұстары, бірақ маңызды бір әлсіз тұсы бар
Төмен	3	Әлсіз	Мықты тұстары аз және әлсіз тұстары көп
	2	Қанағаттанғысыз	Мықты тұстары жоқ және маңызды әлсіз тұстары бар
	1	Мүлдем қанағаттанғысыз	Мықты тұстары жоқ
	0		Жоқ

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 10-қосымша
	Нысан

"________________________" жобасы бойынша технологиялық сараптаманың сараптамалық (кешенді) қорытындысы

Р/с №	Бағалау өлшемшарттарының атауы	Балдар (1-ден 9-ға дейін)	Сарапшының түсіндірмесі (барлық өлшемшарттар бойынша кемінде 500 сөз)
1. Өзектілігі
1.1	Әлемдік экономика үшін жобаны іске асыру маңыздылығының дәрежесін бағалау
1.2	Ұлттық экономика үшін жобаны іске асыру маңыздылығының дәрежесін бағалау
1.3	ҒҒТҚН коммерцияландыру жобаларының ғылыми-техникалық прогресстің үрдістері мен басымдықтарына сәйкестігін бағалау
1-өлшемшарт бойынша орташа балл
2. Жобаның ғылыми-техникалық әлеуеті
2.1	Жобаның ғылыми-техникалық жаңашылдығының, перспективалылығының, әзірлену дәрежесі
2.2	Өнімді (көрсетілген қызметті) нарықтағы аналогтарымен салыстырмалы бағалау
2.3	Жобада қойылған мақсатқа қол жеткізу үшін іс-шаралардың технологиялық (техникалық) іске асырылуы
2-өлшемшарт бойынша орташа балл
3. Жобаның коммерцияландыруға даярлығы
3.1	ҒҒТҚН коммерцияландыру жобасының мақсатына жоспарланатын іс-шаралар арқылы қол жеткізу мүмкіндіктерін бағалау
3.2	Жобаны іске асыру үшін команданың құзыреттілігінің жеткіліктілігі
3.3	Жобаны іске асыру жоспарланатын материалдық-техникалық базаны бағалау
3-өлшемшарт бойынша орташа балл
4. Техникалық және өндірістік тәуекелділіктің бағасы
4.1	Техникалық іске асырудың мүмкін еместігін қоса алғанда, техникалық/технологиялық шешімді енгізумен байланысты техникалық тәуекелдер
4.2	Қажетті шикізат базасының болмауын, экологиялық проблемаларды анықтауды қоса алғанда, өндірісті ұйымдастырумен байланысты өндірістік тәуекелдер
4-өлшемшарт бойынша орташа балл
Қорытынды балл (бағалау өлшемшарттары бойынша орташа балдардың қосындысы)
Мықты тұстары
Әлсіз тұстары

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) ___________________

Сараптаманың мерзімі ___________________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 11-қосымша
	Нысан

"____________________________________" жобасы бойынша экономикалық (маркетингтік) сараптаманың сараптамалық (кешенді) қорытындысы

№	Бағалау өлшемшарттарының атауы	Балдар (1-ден 9-ға дейін)	Сарапшының түсіндірмесі (барлық өлшемшарттар бойынша кемінде 500 сөз)
1. Маркетингтік зерттеулер
1.1	Коммерцияландыруға ұсынылатын ҒҒТҚН-ды бизнестің қажет етуі
1.2	Өнімді/көрсетілетін қызметті мүдделі әлеуетті тұтынушылардың бар болуы
1.3	Географиялық, секторалдық және басқа да белгілер бойынша сәйкестендірілген өнімді/көрсетілетін қызметті сату үшін мақсатты нарықтың пысықталу сапасы
1.4	Нарық көлемі бойынша расталған деректердің бар болуы (Қазақстан мен әлемдік нарық шегінде)
1.5	Өнімнің немесе көрсетілетін қызметтің қолданыстағы аналогтармен салыстырғандағы бәсекелестік артықшылықтары
1-өлшемшарт бойынша орташа балл
2. Жобаның экономикалық көрсеткіштері
2.1	Жобаның бизнес-үлгісін бағалау
2.2	Ұсынылған экономикалық көрсеткіштердің негізделуі, оның ішінде ұсынылатын өнімнің/ көрсетілетін қызметтің өзіндік құны мен өткізу бағасының негізделуі
2.3	Ұсынылатын команда мүшелерінің санын тарту негізділігі
2.4	Шикізаттың, материалдардың және басқалардың қолжетімділігі
2-өлшемшарт бойынша орташа балл
3. Жобаны іске асырудың қаржылық жоспары
3.1	Жобаға сұрау салынатын қаржыландыру көлемінің негізділігі
3.2	Жобаны іске асыру бойынша шығыстар сметасын бағалау
3-өлшемшарт бойынша орташа балл
4. Қоса қаржыландырудың бар болуы
4.1	Қоса қаржыландырудың бар болуы (әрбір 3 % қоса қаржыландыруға 1 балл қойылады, оның ішінде ең жоғары балл – 9
4-өлшемшарт бойынша орташа балл
Қорытынды балл (бағалау өлшемшарттары бойынша орташа балдардың қосындысы)
Мықты тұстары
Әлсіз тұстары
Жобаны қаржыландыруға ұсынылатын сома

Сарапшының Т.А.Ә. (бар болса) ___________________

Сараптаманың күні___________________________

	Мемлекеттік ғылыми- техникалық сараптаманы ұйымдастыру және жүргізу қағидаларына 12-қосымша
	Нысан

_________________________ жобасы бойынша сараптаманың жиынтық қорытындысы

№	Бағалау өлшемшарттарының атауы	Орташа балдар (1-ден 9-ға дейін)	Сарапшылардың түсініктемелері
			1-сарапшы	2-сарапшы
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Мықты тұстары
Әлсіз тұстары
Жобаны қаржыландыруға ұсынылатын сома
Қорытынды балл (бағалау өлшемшарттары бойынша балдардың қосындысы)

Ұйымдастырушы _____________________________

Сараптаманың күні __________________