О внесении изменений и дополнений в некоторые нормативные постановления Верховного суда Республики Казахстан

Нормативное постановление Верховного суда Республики Казахстан от 31 мая 2012 года № 2.

      В связи с принятием Кодекса Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье" и необходимостью обеспечения единства судебной практики пленарное заседание Верховного суда Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:

      I. Внести изменения и дополнения в следующие нормативные постановления Верховного суда Республики Казахстан:

      1. Утратил силу нормативным постановлением Верховного Суда РК от 29.11.2018 № 16.
      2. Утратил силу нормативным постановлением Верховного Суда РК от 29.11.2018 № 15.

      3. В нормативное постановление "О применении судами законодательства при рассмотрении дел о расторжении брака" № 5 от 28 апреля 2000 года с изменениями, внесенными нормативным постановлением Верховного суда Республики Казахстан № 13 от 22 декабря 2008 года:

      1) в заголовке нормативного постановления после слова "брака" дополнить словом "(супружества)" и по всему тексту нормативного постановления после слова "брака", "брак", "браке" дополнить словом "(супружества)", "(супружество)", "(супружестве)";

      2) в преамбуле слова "Закона Республики Казахстан "О браке и семье" заменить словами "Кодекса Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье" от 26 декабря 2011 года (далее – Кодекс)";

      3) в пункте 1:

      в абзаце первом слова и цифры "пункта 1 статьи 15 Закона Республики Казахстан "О браке и семье (далее – Закон)" заменить словами и цифрами "пункта 1 статьи 16 Кодекса";

      в абзаце втором аббревиатуру "ГПК" заменить словами "Гражданского процессуального кодекса Республики Казахстан (далее – ГПК)";

      4) в пункте 4 слова и цифры "пункту 2 статьи 15 Закона" заменить словами и цифрами "пункту 2 статьи 16 Кодекса";

      5) в пункте 5 слова "Закон" заменить словом "Кодекс";

      6) в пункте 6 слова "в органах ЗАГС" заменить словами "в территориальных органах юстиции, осуществляющий государственную регистрацию актов гражданского состояния (далее – регистрирующий орган)";

      7) по всему тексту нормативного постановления слова "органах ЗАГС", "орган ЗАГС", "органа ЗАГС", "органы ЗАГС" заменить соответственно словами "регистрирующих органах", "регистрирующий орган", "регистрирующего органа", "регистрирующие органы";

      8) пункт 7 исключить;

      9) в пункте 8 слова и цифры "пункта 2 статьи 16 Закона" заменить словами и цифрами "пункта 2 статьи 17 Кодекса";

      10) по всему тексту пункта 10 слово "трех" заменить словом "шести", слово "Закон" заменить словом "Кодекс";

      11) в пункте 11 абзац второй изложить в следующей редакции:

      "Однако при наличии взаимного согласия на расторжение брака (супружества) супругов, имеющих общих несовершеннолетних детей, при отсутствии имущественных и иных претензий супругов друг к другу, а также, если один из супругов подает заявление на расторжение брака (супружества), а второй, несмотря на отсутствие у него возражений, своими действиями либо бездействием уклоняется от расторжения брака (супружества), суд расторгает брак, не выясняя мотивы развода. Расторжение брака в указанных случаях производится в срок до двух месяцев (статья 174 ГПК).";

      12) в первом абзаце пункта 13:

      слова и цифры "пунктом 2 статьи 21 Закона" заменить словами и цифрами "пунктом 2 статьи 22 Кодекса";

      слова и цифры "главы 20 Закона" заменить словами и цифрами "главы 22 Кодекса";

      13) в пункте 14:

      в первом абзаце слова и цифры "пункт 2 статьи 21 Закона" заменить словами и цифрами "пункт 2 статьи 22 Кодекса";

      во втором абзаце заменить слова и цифры "(подпункты 1), 2) статьи 32 Закона)" на "пункты 1 и 2 статьи 33 Кодекса", "со статьей 38 Закона" на "со статьей 39 Кодекса";

      аббревиатуру "ГК" заменить словами "Гражданского кодекса Республики Казахстан (далее – ГК)";

      14) в пункте 15 слова и цифры "статьями 32–36 Закона" заменить словами и цифрами "статьями 33–37 Кодекса";

      15) в пункте 16:

      в первом абзаце слова и цифры "пункт 3 статьи 37 Закона" заменить словами и цифрами "пункт 3 статьи 38 Кодекса";

      во втором абзаце слова и цифры "статье 34 Закона" заменить словами и цифрами "статье 35 Кодекса";

      в третьем абзаце слова и цифры "с пунктом 2 статьи 34 Закона" заменить словами и цифрами "с пунктом 2 статьи 35 Кодекса";

      16) в пункте 17:

      в первом абзаце слова и цифры "статьями 36, 37 Закона" заменить словами и цифрами "статьями 37, 38 Кодекса";

      во втором абзаце слова и цифры "части второй статьи 42 Закона" заменить словами и цифрами "пункта второго статьи 43 Кодекса", после слов "неблагоприятное положение" дополнить словами "или нарушают имущественные права детей, рожденных или усыновленных в этом браке (супружестве).";

      17) в пункте 18 слова и цифры "с пунктом 3 статьи 21 Закона" заменить словами и цифрами "с пунктом 3 статьи 22 Кодекса";

      18) в пункте 19:

      в первом абзаце слова и цифры "статьи 36 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 37 Кодекса";

      во втором абзаце слова и цифры "пункта 4 статьи 36 Закона" заменить словами и цифрами "пункта 4 статьи 37 Кодекса";

      19) в пункте 20 слова и цифры "(пункт 6 статьи 36 Закона)" заменить словами и цифрами "(пункт 6 статьи 37 Кодекса)";

      20) в пункте 21 слова "статьи 21 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 22 Кодекса";

      21) в пункте 22 слова и цифры "в пункте 2 статьи 21 Закона" заменить словами и цифрами "в пункте 2 статьи 22 Кодекса";

      22) в пункте 25:

      во втором абзаце заменить слова и цифры "статья 24 Закона" на "статья 25 Кодекса", "статьи 25 Закона" на "статьи 26 Кодекса";

      в третьем абзаце заменить слова и цифры "в пункте 1 статьи 24 Закона" на "в пункте 1 статьи 25 Кодекса", "статьи 9–10 Закона" на "статьи 9–10 Кодекса", "статья 11 Закона" на "(статья 11 Кодекса)";

      в абзаце пятом слова и цифры "статьей 13 Закона" заменить словами и цифрами "статьей 13 Кодекса";

      23) в пункте 26 слова и цифры "с пунктом 4 статьи 26 Закона" заменить словами и цифрами "с пунктом 4 статьи 27 Кодекса";

      24) в пункте 27 слова и цифры "пункта 1 статьи 22 Закона" заменить словами и цифрами "пункта 1 статьи 23 Кодекса".

      4. В нормативное постановление "О некоторых вопросах применения судами законодательства о браке и семье при рассмотрении дел об усыновлении (удочерении) детей" № 17 от 22 декабря 2000 года (с изменениями и дополнениями, внесенными нормативными постановлениями Верховного суда Республики Казахстан № 10 от 25 декабря 2006 года, № 14 от 22 декабря 2008 года):

      1) в заголовке и по всему тексту нормативного постановления после слова "браке" дополнить словом "(супружестве)", слова "орган опеки и попечительства", "органа опеки и попечительства", "органом опеки и попечительства" заменить соответственно словами "орган, осуществляющий функции по опеке или попечительству", "органа, осуществляющего функции по опеке или попечительству", "органом, осуществляющим функции по опеке или попечительству";

      2) пункт 1 изложить в следующей редакции:

      "1. Обратить внимание судов на то, что действующим правом Республики Казахстан об усыновлении на национальном и международном уровнях, является Конституция Республики Казахстан, Конвенция о правах ребенка от 20 ноября 1989 года, Конвенция о защите детей и сотрудничестве в отношении иностранного усыновления от 29 мая 1993 года, Кодекс Республики Казахстан "О браке (супружестве) и семье" от 26 декабря 2011 года (далее – Кодекс), Правила передачи детей, являющихся гражданами Республики Казахстан, на усыновление, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 380 от 30 марта 2012 года, Правила осуществления функций государства по опеке и попечительству, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 382 от 30 марта 2012 года, Правила назначения и размера выплаты пособия опекунам или попечителям на содержание ребенка-сироты (детей-сирот) и ребенка (детей), оставшегося без попечения родителей, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 383 от 30 марта 2012 года, Правила аккредитации агентств по усыновлению, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 385 от 30 марта 2012 года, Правила учета лиц, желающих усыновить детей, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 386 от 30 марта 2012 года, Правила деятельности и состава комиссии, выдающей заключение о возможности выдачи разрешения о передаче детей, являющихся гражданами Республики Казахстан, на усыновление, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 387 от 30 марта 2012 года, Правила организации учета детей-сирот, детей, оставшихся без попечения родителей и подлежащих усыновлению, и доступа к информации о них, утвержденных постановлением Правительства Республики Казахстан № 388 от 30 марта 2012 года, и иные соответствующие нормативные правовые акты, а также нормативные постановления Конституционного совета и Верховного суда Республики Казахстан.";

      3) в пункте 2:

      в абзаце первом слова и цифры "статьи 77 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 87 Кодекса";

      в абзаце втором слова и цифры "пункт 2 статьи 77 Закона" заменить словами и цифрами "пункт 1 статьи 88 Кодекса";

      4) в пункте 3:

      в абзаце втором слово "закон" заменить словом "кодекс";

      в абзаце четвертом слова и цифры "статьи 82 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 93 Кодекса";

      5) в пункте 4 слова и цифры "статьей 175 Закона" заменить словами и цифрами "статьей 196 Кодекса";

      6) в абзаце втором пункта 6 после слов "Республики Казахстан" дополнить словами "и уполномоченным органом в области защиты прав детей Республики Казахстан", слова и цифры "пункт 6 статьи 209 Закона" заменить словами и цифрами "пункт 2 статьи 251 Кодекса";

      7) в пункте 6-1:

      абзац первый изложить в следующей редакции:

      "Граждане Республики Казахстан, постоянно проживающие за пределами Республики Казахстан, и иностранцы, претендующие на усыновление ребенка, должны иметь с ребенком непосредственный контакт не менее четырех недель. Этот срок должен быть соблюден ими до подачи заявления об усыновлении в суд";

      в абзаце втором после слова "поданное" дополнить словами "гражданином Республики Казахстан, постоянно проживающим за пределами Республики Казахстан или";

      8) в абзаце первом пункта 7 слова и цифры "статьи 82 и 84 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 93, 95 Кодекса";

      9) в пункте 9:

      в абзаце первом слова и цифры "пункт 2 статьи 80, пункт 1 статьи 81 Закона" заменить словами и цифрами "(пункт 2 статьи 91, пункт 1 статьи 92 Кодекса";

      абзац второй изложить в следующей редакции:

      "Исходя из требований статьи 92 Кодекса о необходимости разницы в возрасте между усыновителем и усыновляемым ребенком не менее 16 лет и не более 45 лет, судам следует иметь в виду, что Кодексом допускается сокращение (увеличение) разницы в возрасте по причинам, признанным судом уважительными (нахождение в родственных отношениях или ребенок привязан к лицу, желающему его усыновить и считает его своим родителем и т. п.)";

      10) в пункте 10:

      в абзаце первом слова и цифры "статья 82 Закона" заменить словами "статья 93 Кодекса";

      в абзаце втором слова и цифры "статьей 83 Закона" заменить словами и цифрами "статьей 94 Кодекса";

      абзац третий изложить в следующей редакции:

      "При этом необходимо иметь в виду, что в соответствии с пунктом 7 статьи 77 Кодекса усыновление ребенка в случае лишения родителей родительских прав допускается по истечении шести месяцев со дня вступления в законную силу решения суда о лишении родителей родительских прав. Усыновление ребенка, один из родителей которого лишен родительских прав, допускается с согласия другого родителя.";

      в абзаце четвертом слова и цифры "статьи 82 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 93 Кодекса";

      11) в абзаце первом пункта 11 слова и цифры "статья 85 Закона" заменить словами и цифрами "статья 96 Кодекса";

      12) в пункте 13:

      абзац первый исключить;

      в абзаце втором текст после слова "в быту" изложить в следующей редакции:

      "наличие на момент усыновления непогашенной или неснятой судимости за совершение умышленного преступления";

      13) в пункте 14:

      в абзаце первом слова и цифры "пунктов 1 и 2 статьи 89 Закона" заменить словами и цифрами "пунктов 1 и 2 статьи 100 Кодекса", во втором предложении слова "родителям и другим родственникам" заменить словами "кровным родителям";

      в абзаце третьем слова и цифры "статьи 89 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 100 Кодекса";

      14) в абзаце втором пункта 15 слова и цифры "статьей 57 Закона" заменить словами и цифрами "статьей 65 Кодекса";

      15) в пункте 16:

      в абзаце первом слово "Законом" заменить словом "Кодексом";

      в абзаце втором:

      слова и цифры "статьей 97 Закона" заменить словами и цифрами "статьей 108 Кодекса";

      после слов "его родители" дополнить словами "супруг усыновителя";

      в абзаце третьем, четвертом и пятом слова и цифры "статьи 95 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 106 Кодекса";

      в абзаце шестом после слова "привлечением" дополнить словом "усыновителей", слова и цифры "статьи 96 Закона" заменить словами и цифрами "статьи 107 Кодекса";

      16) в пункте 17:

      абзац первый изложить в следующей редакции:

      "В соответствии со статьей 103 Кодекса усыновление признается судом недействительным в случаях:

      1) принятия решения суда об усыновлении на основе подложных документов;

      2) совершения усыновления без согласия лиц, указанных в статье 93 Кодекса;

      3) усыновления лицом, состоящим в браке (супружестве), без письменного согласия другого супруга;

      4) нарушения положений, предусмотренных пунктом 2 статьи 91 Кодекса.";

      17) пункт 18 изложить в следующей редакции:

      "Судам необходимо учитывать, что в течение трех дней со дня вступления в законную силу решения суда об усыновлении ребенка выписка из этого решения должна быть направлена в регистрирующий орган и в орган, осуществляющий функции по опеке или попечительству, по месту вынесения решения об усыновлении, а выписка из решения суда об отмене усыновления и признании усыновления недействительным в такой же срок должна быть направлена в регистрирующий орган и органы, осуществляющие функции по опеке или попечительству, по месту государственной регистрации усыновления (статья 88 и пункт 4 статьи 105 Кодекса).".

      II. Согласно статье 4 Конституции Республики Казахстан настоящее нормативное постановление включается в состав действующего права, а также является общеобязательным и вводится в действие со дня официального опубликования.

Председатель Верховного суда


Республики Казахстан

Б. БЕКНАЗАРОВ

Судья Верховного суда


Республики Казахстан,


секретарь пленарного заседания

Д. НУРАЛИН


Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының кейбір нормативтік қаулыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы

Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2012 жылғы 31 мамырдағы № 2 Нормативтік қаулысы.

      "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасы Кодексінің қабылдануына және сот практикасының біркелкілігін қамтамасыз ету қажеттілігіне байланысты Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының жалпы отырысы

      қаулы етеді:

      І. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының мына нормативтік қаулыларына өзгерістер мен толықтырулар енгізілсін:

      1. Күші жойылды - ҚР Жоғарғы Сотының 29.11.2018 № 16 нормативтік қаулысымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).
      2. Күші жойылды - ҚР Жоғарғы Сотының 29.11.2018 № 15 нормативтік қаулысымен ( алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

      3. Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2008 жылғы 22 желтоқсандағы № 13 нормативтік қаулысымен енгізілген өзгерістерімен бірге "Соттардың некенi бұзу туралы iстердi қараған кезде заңды қолдануы туралы" 2000 жылғы 28 сәуірдегі № 5 нормативтік қаулыға:

      1) нормативтік қаулының тақырыбында "некені" деген сөзден кейін "(ерлі-зайыптылықты)" деген сөзбен және нормативтік қаулының бүкіл мәтіні бойынша "некені", "некенің", "неке", "некелерін", "некесін" деген сөздерден кейін "(ерлі-зайыптылықты)", "(ерлі-зайыптылықтың)", "(ерлі-зайыптылық)", "(ерлі-зайыптылықты)" деген сөздермен толықтырылсын;

      2) кіріспеде "Қазақстан Республикасының "Неке және отбасы туралы" Заңының" деген сөздер "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" Қазақстан Республикасының Кодексін (бұдан әрі – Кодекс)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      3) 1-тармақта:

      бірінші абзацта "Қазақстан Республикасының "Неке және отбасы туралы" Заңының (бұдан әрi – Заң) 15-бап 1-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 16-бабының 1-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "АIЖК-нің" деген аббревиатура "Қазақстан Республикасы Азаматтық іс жүргізу кодексінің (бұдан әрі – АІЖК)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      4) 4-тармақта "Заңның 15-бап 2-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 16-бабының 2-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      5) 5-тармақта "заңда" деген сөз "Кодексте" деген сөзбен ауыстырылсын;

      6) 6-тармақта "АХАЖ органдарында" деген сөздер "азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеуді жүзеге асыратын аумақтық әділет органдарында (бұдан әрі – тіркеуші орган)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      7) нормативтік қаулының бүкіл мәтіні бойынша "АХАЖ органдарында", "АХАЖ органдарына", "АХАЖ", "АХАЖ органына", "АХАЖ органдары" деген сөздер тиісінше "тіркеуші органдарда", "тіркеуші органдарға", "тіркеуші органның", "тіркеуші органға", "тіркеуші органдар" деген сөздермен ауыстырылсын;

      8) 7-тармақ алып тасталсын;

      9) 8-тармақта "Заңның 16-бап 2-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 17-бабының 2-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      10) 10-тармақта бүкіл мәтін бойынша "үш" деген сөз "алты" деген сөзбен, "заңда" деген сөз "Кодексте" деген сөзбен ауыстырылсын;

      11) 11-тармақта екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Алайда ортақ кәмелетке толмаған балалары бар ерлi-зайыптылардың арасында некенi (ерлі-зайыптылықты) бұзу жөнінде өзара келiсiм болса, ерлі-зайыптылардың бiр-бiрiне мүліктiк және өзге де талаптары болмаған кезде, сондай-ақ, егер ерлi-зайыптылардың бiреуі некені (ерлі-зайыптылықты) бұзуға арыз берсе, ал екіншісі қарсылығының жоқтығына қарамастан өзiнiң әрекеттерiмен не әрекетсiздiгімен некенi (ерлі-зайыптылықты) бұзудан жалтарса, сот ажырасудың себептерiн анықтамай-ақ некенi бұзады. Көрсетiлген жағдайларда некенi бұзу екi айға дейiнгі мерзімде жүргізіледі (АIЖК-нiң 174-бабы)";

      12) 13-тармақтың бірінші абзацында:

      "Заңның 21-бап 2-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 22-бабының 2-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      "Заңның 20-тарауындағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 22-тарауындағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      13) 14-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 21-бабы 2 тармағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 22-бабының 2-тармағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "Заңның 32-бабы 1, 2-тармақтары", "Заңның 38-бабына" деген сөздер мен цифрлар тиісінше "Кодекстің 33-бабының 1 және 2-тармақтары", "Кодекстің 39-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      "АК-нің" деген аббревиатура "Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексінің (бұдан әрі – АК)" деген сөздермен ауыстырылсын;

      14) 15-тармақта "Заңның 32-36-баптарында" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 33-37-баптарында" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      15) 16-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 37-бабының 3-тармағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 38-бабының 3-тармағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "Заңның 34-бабына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 35-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      үшінші абзацта "Заңның 34-бабының 2-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 35-бабының 2-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      16) 17-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 36-37-баптарында" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 37, 38-баптарында" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "Заңның 42-бап 2-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 43-бабының екінші тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын, "қолайсыз жағдайда қалдыратын" деген сөздерден кейін "немесе осы некеде (ерлі-зайыптылықта) туылған немесе асырап алынған балалардың мүліктік құқықтарын бұзатын" деген сөздермен толықтырылсын;

      17) 18-тармақта "Заңның 21-бабының 3-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 22-бабының 3-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      18) 19-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 36-бабындағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 37-бабындағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "Заңның 36-бап 4-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 37-бабының 4-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      19) 20-тармақта "(Заңның 36-бабының 6-тармағы)" деген сөздер мен цифрлар "(Кодекстің 37-бабының 6-тармағы)" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      20) 21-тармақта "заңның 21-бабына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 22-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      21) 22-тармақта "Заңның 21-бап 2-тармағында" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 22-бабының 2-тармағында" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      22) 25-тармақта:

      екінші абзацта "Заңның 24-бабы", "Заңның 25-бабына" деген сөздер мен цифрлар тиісінше "Кодекстің 25-бабы", "Кодекстің 26-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      үшінші абзацта "Заңның 24-бабының 1-тармағында", "Заңның 9-10 баптары", "Заңның 11-бабы" деген сөздер мен цифрлар тиісінше "Кодекстің 25-бабының 1-тармағында", "Кодекстің 9-10-баптарында", "(Кодекстің 11-бабы)" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      бесінші абзацта "Заңның 13-бабы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 13-бабы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      23) 26-тармақта "Заңның 26-бабының 4-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 27-бабының 4-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      24) 27-тармақта "Заңның 22-бабының 1-тармағына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 23-бабының 1-тармағына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын.

      4. "Соттардың бала асырап алу туралы iстердi қарау кезiнде неке және отбасы туралы заңнаманы қолдануының кейбiр мәселелерi туралы" 2000 жылғы 22 желтоқсандағы № 17 нормативтік қаулыда (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының 2006 жылғы 25 желтоқсандағы № 10, 2008 жылғы 22 желтоқсандағы № 14 нормативтік қаулыларымен енгізілген өзгерістермен және толықтырулармен бірге):

      1) нормативтік қаулының тақырыбында және бүкіл мәтін бойынша "неке" деген сөзден кейін "(ерлі-зайыптылық)" деген сөзбен толықтырылсын, "қорғаншы және қамқоршы органның", "қорғаншы және қамқоршы орган", "қорғаншы және қамқоршы органға" деген сөздер тиісінше "қорғаншылық және қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органның", "қорғаншылық және қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын орган", "қорғаншылық және қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органға" деген сөздермен ауыстырылсын;

      2) 1-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "Қазақстан Республикасының Конституциясы, Баланың құқықтары туралы 1989 жылғы 20 қарашадағы конвенция, Балаларды қорғау және шетелдік бала асырап алуға қатысты ынтымақтастық туралы 1993 жылғы 29 мамырдағы конвенция, "Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы" 2011 жылғы 26 желтоқсандағы Қазақстан Республикасының Кодексі (бұдан әрi – Кодекс), Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 380 қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын балаларды асырап алуға беру қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 382 Қаулысымен бекітілген Мемлекеттің қорғаншылық және қамқоршылық жөніндегі функцияларын жүзеге асыру қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 383 Қаулысымен бекітілген Қорғаншыларға немесе қамқоршыларға жетім баланы (жетім балаларды) және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған баланы (балаларды) күтіп-бағуға жәрдемақы тағайындау қағидалары және оны төлеу мөлшері, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 385 Қаулысымен бекітілген Бала асырап алу жөнiндегi агенттiктердi аккредиттеу қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 386 Қаулысымен бекітілген Бала асырап алуға тілек білдірген адамдарды есепке алу қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 387 Қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылатын балаларды асырап алуға беру туралы рұқсат беру мүмкіндігі туралы қорытынды беретін комиссия қызметінің қағидалары, Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 30 наурыздағы № 388 Қаулысымен бекітілген Жетім балаларды, ата-аналарының қамқорлығынсыз қалған және асырап алуға жататын балаларды есепке алуды ұйымдастыру және олар туралы ақпаратқа қол жеткізу қағидалары, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесі мен Жоғарғы Сотының нормативтік қаулылары ұлттық және халықаралық деңгейлерде бала асырап алу туралы Қазақстан Републикасының қолданыстағы құқығы болып табылатынына соттардың назары аударылсын.

      3) 2-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 77-бабының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 87-бабының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "Заңның 77-бабының 2-тармағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 88-бабының 1-тармағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      4) 3-тармақта:

      екінші абзацта "заң" деген сөз "кодекс" деген сөзбен ауыстырылсын;

      төртінші абзацта "Заңның 82-бабының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 93-бабының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      5) 4-тармақта "Заңның 175-бабына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 196-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      6) 6-тармақтың екінші абзацында "консулдық мекемелері" деген сөздерден кейін "және Қазақстан Республикасының балалардың құқықтарын қорғау саласындағы уәкілетті органы" деген сөздермен толықтырылсын, "Заңның 209-бабының 6-тармағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 251-бабының 2-тармағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      7) 6-1-тармақта:

      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Бала асырап алуға үміткер, Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты тұратын Қазақстан Республикасының азаматтары және шетелдіктер баламен кемiнде төрт апта тiкелей қатынаста болуға тиіс. Осы мерзімді олар баланы асырап алу туралы сотқа арыз бергенге дейін сақтауға тиіс";

      екінші абзацта "Шетелдіктің" деген сөздің алдынан "Қазақстан Республикасының шегінен тыс жерде тұрақты тұратын Қазақстан Республикасы азаматының немесе" деген сөздермен толықтырылсын;

      8) 7-тармақтың бірінші абзацында "Заңның 82 және 84-баптары" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 93, 95-баптары" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      9) 9-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 80-бабының 2-тармағы, 81-бабының 1-тармағы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 91-бабының 2-тармағы, 92-бабының 1-тармағы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Бала асырап алушы мен асырап алынушы баланың жас айырмасы кем дегенде 16 жас болуға және ол 45 жастан аспауға тиіс екендiгi туралы Кодекстің 91-бабының талаптарын негiзге ала отырып, Кодекс себепті деп таныған негіздер бойынша (туыстық қарым-қатынаста болу немесе баланың оны асырап алатын адамға бауыр басып, оны өзiнiң ата-анасы деп есептеуi және т.б.) жас айырмасын қысқартуға болатындығын соттардың назарда ұстағандары жөн";

      10) 10-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 82-бабы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 93-бабы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      екінші абзацта "Заңның 83-бабы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 94-бабы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      үшінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Бұл ретте Кодекстің 77-бабының 7-тармағына сәйкес, ата-аналары ата-ана құқықтарынан айырылған жағдайда соттың ата-аналарды ата-ана құқықтарынан айыру туралы шешімі заңды күшіне енген күннен бастап алты ай өткен соң бала асырап алуға жол берiлетiнiн назарда ұстау қажет. Ата-ана құқықтарынан айырылған ата-аналардың біреуінің бала асырап алуына екінші ата-ананың келісімімен жол беріледі.";

      төртінші абзацта "Заңның 82-бабының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 93-бабының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      11) 11-тармақтың бірінші абзацында "Заңның 85-бабы" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 96-бабы" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      12) 13-тармақта:

      бірінші абзац алып тасталсын;

      екінші абзацта "мән-жайлар" деген сөздерден кейін мәтін мынадай редакцияда жазылсын: "бала асырап алу сәтінде қасақана қылмыс жасағаны үшін өтелмеген немесе алынбаған соттылығының болуы";

      13) 14-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңның 89-бабының 1 және 2-тармақтарының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 100-бабының 1 және 1-тармақтарының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын, екінші сөйлемде "ата-аналары мен басқа да туыстарына" деген сөздер "туған ата-аналарына" деген сөздермен ауыстырылсын;

      үшінші абзацта "Заңның 89-бабының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 100-бабының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      14) 15-тармақтың екінші абзацында "Заңның 57-бабына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 65-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      15) 16-тармақта:

      бірінші абзацта "Заңмен" деген сөз "Кодекспен" деген сөзбен ауыстырылсын;

      екінші абзацта:

      "Заңның 97-бабына" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 108-бабына" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      "оның ата-аналарының" деген сөздерден кейін "бала асырап алушының жұбайының" деген сөздермен толықтырылсын;

      үшінші, төртінші және бесінші абзацтарда "Заңның 95-бабының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 106-бабының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      алтыншы абзацта "міндетті түрде" деген сөздерден кейін "бала асырап алушылардың," деген сөздермен толықтырылсын, "Заңның 96-бабының" деген сөздер мен цифрлар "Кодекстің 107-бабының" деген сөздермен және цифрлармен ауыстырылсын;

      16) 17-тармақта:

      бірінші абзац мынадай редакцияда жазылсын:

      "Кодекстің 103-бабына сәйкес сот бала асырап алуды:

      1) асырап алу туралы сот шешiмі жалған құжаттар негiзiнде қабылданған;

      2) бала асырап алу Кодекстің 93-бабында көрсетілген адамдардың келісімiнсiз жасалған;

      3) некеде (ерлі-зайыптылықта) тұрған адам жұбайының жазбаша келісімiнсiз бала асырап алған;

      4) Кодекстің 91-бабының 2-тармағында көзделген ереже бұзылған жағдайларда жарамсыз деп таниды.";

      17) 18-тармақ мынадай редакцияда жазылсын:

      "Соттың баланы асырап алу туралы шешiмi заңды күшiне енген күннен бастап үш күннің iшiнде осы шешімнің үзінді көшірмесі бала асырап алу туралы шешiм шығарылған жердегi тіркеуші органға және қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органға жіберілуге тиіс екенін, ал бала асырап алудың күшiн жою және бала асырап алуды жарамсыз деп тану туралы сот шешiмiнiң үзінді көшiрмесi осы мерзiмнiң iшiнде бала асырап алуды мемлекеттік тiркеу орны бойынша тіркеуші органға және қорғаншылық немесе қамқоршылық жөніндегі функцияларды жүзеге асыратын органға жіберілуге тиіс екенін соттар ескерiп отырулары қажет (Кодекстің 88-бабы және 105-бабының 4-тармағы).".

      ІІ. Қазақстан Республикасы Конституциясының 4-бабына сәйкес, осы нормативтік қаулы қолданыстағы құқық құрамына қосылады, сондай-ақ жалпыға бірдей міндетті болып табылады әрі ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Қазақстан Республикасы


Жоғарғы Сотының Төрағасы

Б.Бекназаров.

Қазақстан Республикасы Жоғарғы


Сотының судьясы, жалпы отырыс хатшысы

Д.Нұралин.