Об утверждении Комплексного плана по повышению уровня правовой культуры граждан Республики Казахстан на 2012 - 2014 годы

Постановление Правительства Республики Казахстан от 2 марта 2012 года № 285

      В целях дальнейшего повышения уровня правовой культуры, совершенствования форм и методов праворазъяснительной работы, повышения эффективности правового обучения и воспитания граждан Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Утвердить прилагаемый Комплексный план по повышению уровня правовой культуры граждан Республики Казахстан на 2012-2014 годы (далее – План).
      2. Местным исполнительным органам разработать региональные комплексные планы по повышению уровня правовой культуры граждан Республики Казахстан.
      3. Центральным и местным исполнительным органам, государственным органам, непосредственно подчиненным и подотчетным Президенту Республики Казахстан (по согласованию):
      1) принять меры по реализации Плана;
      2) представлять по итогам полугодия и года, не позднее 10 июля и 10 января, в Министерство юстиции Республики Казахстан информацию о ходе реализации Плана.
      4. Министерству юстиции Республики Казахстан по итогам полугодия и года, не позднее 20 июля и 20 января, представлять в Правительство Республики Казахстан сводную информацию о ходе реализации Плана.
      5. Контроль и координацию по обеспечению выполнения Плана возложить на Министерство юстиции Республики Казахстан.
      6. Настоящее постановление вводится в действие со дня подписания.

      Премьер-Министр
      Республики Казахстан                       К. Масимов

Утвержден                 
постановлением Правительства       
Республики Казахстан           
от 2 марта 2012 года № 285       

Комплексный план мероприятий
по повышению уровня правовой культуры граждан Республики
Казахстан на 2012 – 2014 годы


п/п

Наименование
мероприятия

Форма
завершения

Ответственные
за исполнение
(реализацию)

Срок
исполнения
(реализации)

Предпола-
гаемые
расходы
(тыс.
тенге)

Источ-
ники
финанси- рования

1

2

3

4

5

6

7

1

Организация
выездных
консультаций
сельского
населения с
использо-
ванием
различных
форм и
методов
информационно
-пропаган-
дистской
работы

Консуль-
тации

МЮ,
центральные
исполнительные
органы, ГП
(по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию)

Ежеквартально

Не
потребуются


2

Проведение с
отдельными
категориями
населения, в
частности с
предпринима-
телями,
журналистами,
пенсионерами,
инвалидами и
малоимущими
праворазъяс-
нительной
работы

Тренинги

МЮ, заинтересо-
ванные государстве-
нные органы

Ежеквартально

Не
потребуются


3

Предоставле-
ние
консуль-
таций
гражданам по
вопросам,
касающимся
деятельности
государстве-
нных органов

Консульта-
ции

МЮ,
центральные и
местные
исполнительные
органы

Ежеквартально

Не
потребуются


4

Проведение
республиканс-
кой акции
«Юстиция
консультирует»
с участием
сотрудников
органов
юстиции, НДП
«Нур Отан»,
адвокатов,
нотариусов и
других

Консульта-
ции

МЮ, НДП «Нур
Отан», местные
исполнительные
органы

По полугодиям

Не
потребуются


5

Внедрение
практики
проведения
Дней открытых
дверей и
оказание
юридических
консультаций
гражданам на
бесплатной
основе
коллегиями
адвокатов,
нотариальными
палатами

Консульта-
ции

МЮ

Ежемесячно

Не
потребуются


6

Выступления в
СМИ руководи-
телей и специа
- листов по
наиболее
актуальным
правовым
вопросам, в
частности по
обязательстве-
нным, земель-
ным, брачно-
семейным
отношениям,
по защите
права собствен
- ности и т.д.

Выступления
в СМИ

МЮ,
центральные
исполнительные
органы

Ежеквартально

Не
потребуются


7

Размещение
информационных
материалов по
правовой
тематике в
периодических
печатных
изданиях

Выход
информацио-
нных
материалов

МЮ, ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию),
заинтересова-
нные
государст-
венные и мест-
ные исполнитель-
ные органы

Ежеквартально

2012 г.-
3500,0;
2013 г.-
3500,0;
2014 г.-
3 500,0;
Итого:
10 500,0

Средства
республи-
канского
бюджета

В пределах
средств,
предусмотре
- нных в
местном
бюджете

Средства
местного
бюджета

8

Освещение в
СМИ результа-
тов прокурорс-
ких проверок

Выступления
в СМИ

ГП (по
согласованию)

Ежегодно,
по итогам
полугодия и
года

Не
потребуются


9

Проведение
международных,
республиканс-
ких научно-
практических
конференций,
семинаров по
актуальным
вопросам
деятельности
государстве-
нных органов и
должностных
лиц

Международ-
ные, респуб
- ликанские
научно-
практичес-
кие
конференции
,семинары

МЮ,
центральные
исполнительные
органы, ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию)

Ежегодно по
итогам года

2012 г. –
1 002,0;
2013 г. –
1 002,0;
2014 г. –
1 002,0;
Итого:
3 006,0

Средства
республи-
канского
бюджета

10

Проведение
курсов по
переподготовке
и повышению
квалификации
преподавателей
правовых
дисциплин с
привлечением
ученых-
юристов,
наиболее
опытных
практических
работников
правоохрани-
тельных,
судебных и
иных органов

Обучающие
курсы

МЮ, МОН, МВД,
ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию)
(по участию в
курсах)

Ежегодно по
итогам года

2012 г. –
2 907,0;
2013 г. -
2 907,0;
2014 г. -
2 907,0;
Итого:
8 721,0

Средства
республи-
канского
бюджета

11

Совершенство-
вание функцио-
нирования
интернет-
ресурсов
государстве-
нных органов,
в том числе
местных
исполнительных
органов, в
частности по
увеличению
право
разъяснитель-
ных разделов
(рубрик) и
размещению
необходимой
правовой
информации

Увеличение
право
разъясни-
тельных
разделов
(рубрик) на
интернет-
ресурсах

Центральные
и местные
исполнительные
органы

Ежегодно по
итогам года

Не
потребуются


12

Проведение
интернет-
конференций
по актуальным
правовым
вопросам

Организация
интернет-
конференций

Центральные и
местные
исполнительные
органы

Не реже
одного раза в
полугодие

Не
потребуются


13

Создание и
транслирование
(трансляция)
рекламно-
имиджевых
роликов по
правовой
тематике

Трансляция
рекламно-
имиджевых
роликов

МЮ, ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию),
заинтересова-
нные
государстве-
нные органы

Ежегодно по
итогам года

2012 г. -
5 600,0;
2013 г. -
5 600,0;
2014 г. -
5 600,0;
Итого:
16 800,0

Средства
республи-
канского
бюджета

14

Создание и
транслирование
на теле и
радиоканалах
цикла
телевизионных
программ
(передач) и
радиопередач
по отраслевой
тематике с
привлечением
широкой
обществен-
ности, в том
числе
экспертов
юридического
сообщества

Трансляция
теле- и
радио-
программ
(передач)

МЮ, МКИ, ВС
(по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию),
центральные и
местные
исполнительные
органы

Ежегодно по
итогам года

2012 г. -
8 800,0;
2013 г. -
8 800,0;
2014 г. -
8 800,0;
Итого:
26 400,0

Средства
республи-
канского
бюджета

В пределах
средств,
преду-
смотренных
в местном
бюджете

Средства
местного
бюджета

15

Создание и
транслирование
на телеканалах
документальных
фильмов,
направленных
на дальнейшее
повышение
уровня
правовой
культуры
населения

Трансляция
документаль
-ных
фильмов

МЮ, ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию),
заинтересова-
нные
государстве-
нные органы

Ежегодно по
итогам года

2012 г. -
6 000,0;
2013 г. -
6 000,0;
2014 г. -
6 000,0;
Итого:
18 000,0

Средства
республи-
канского
бюджета

16

Проработать
вопрос
создания и
дальнейшего
функциониро-
вания цикла
телепередач по
правовой
тематике на
телеканале
«Білім»

Информация
в
Правительст
-во
Республики
Казахстан

МКИ, МЮ (по
наполнению),
центральные
исполнительные
органы, ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию)
(по наполнению
телепередач)

2012 год

Не
потребуются


17

Создание и
размещение
наружной
рекламы
(билборды,
серия
рекламных
листовок и так
далее),
направленной
на повышение
уровня
правовой
культуры
граждан

Размещение
наружной
рекламы

Местные
исполнительные
органы

Ежегодно,
по итогам
полугодия и
года

В пределах
средств,
преду-
смотренных
в местном
бюджете

Средства
местного
бюджета

18

Разработка и
выпуск
печатной,
электронной
учебной,
научной и
другой
литературы по
правовой
тематике

Печатная,
электронная
учебная,
научная
и другая
литература

МЮ, заинтере-
сованные
государстве-
нные и местные
исполнительные
органы

Ежегодно по
итогам года

2012 г. -
5 000,0;
2013 г. -
5 000,0;
2014 г. -
5 000,0;
Итого:
15 000,0

Средства
республи-
канского
бюджета

В пределах
средств,
преду-
смотренных
в местном
бюджете

Средства
местного
бюджета

19

Взаимодействие
с неправи-
тельственными
организациями
по вопросам
правового
просвещения

Проведение
совместных
заседаний,
встреч

МЮ,
заинтересова-
нные
государстве-
нные и местные
исполнительные
органы

Ежеквартально

Не
потребуются


20

Составление и
реализация
медиа-плана по
освещению
правовой
тематики

Медиа-план

МЮ, МКИ,
центральные
исполнительные
органы, ВС (по
согласованию),
ГП (по
согласованию),
АБЭКП (по
согласованию)

Ежегодно,
по итогам
полугодия и
года

Не
потребуются


21

Обеспечить
функциониро-
вание и
дальнейшее
совершенство-
вание
деятельности
Правовой
информационной
службы

Информация
в
Прави-
тельство
Республики
Казахстан

МЮ,
центральные
исполнительные
органы

Ежегодно,
по итогам
полугодия и
года

2012 г.-
46 966,0;
2013 г.-
46 966,0;
2014 г.-
46 966,0;
Итого:
140 898,0

Средства
республи-
канского
бюджета

      Примечание:
      Объемы средств по мероприятиям могут уточняться ежегодно в соответствии с Законом Республики Казахстан
«О республиканском бюджете»;
      расшифровка аббревиатур:

АБЭКП

-

Агентство Республики Казахстан по борьбе с экономической и коррупционной преступностью
(финансовая полиция)

ВС

-

Верховный Суд Республики Казахстан

ГП

-

Генеральная прокуратура Республики Казахстан

МВД

-

Министерство внутренних дел Республики Казахстан

МСИ

-

Министерство связи и информации Республики Казахстан

МОН

-

Министерство образования и науки Республики
Казахстан

МЮ

-

Министерство юстиции Республики Казахстан

АС

-

Агентство Республики Казахстан по статистике

НДП «Нур Отан»

-

Народная демократическая партия «Нур Отан»

ВУЗ

-

высшие учебные заведения

СМИ

-

средства массовой информации

Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін арттыру жөніндегі 2012 - 2014 жылдарға арналған кешенді жоспарды бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 2 наурыздағы № 285 Қаулысы

      Құқықтық мәдени деңгейді одан әрі арттыру, құқықтық түсіндіру жұмысының нысандары мен әдістерін жетілдіру, азаматтарды құқықтық оқыту мен тәрбиелеудің тиімділігін арттыру мақсатында Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
      1. Қоса беріліп отырған Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін арттыру жөніндегі 2012 – 2014 жылдарға арналған кешенді жоспар (бұдан әрі – Жоспар) бекітілсін.
      2. Жергiлiктi атқарушы органдар Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін арттыру жөніндегі өңірлік кешенді жоспарларды әзiрлесiн.
      3. Орталық және жергілікті атқарушы органдар, Қазақстан Республикасының Президентіне тікелей бағынатын және есеп беретін мемлекеттік органдар (келісім бойынша):
      1) Жоспарды іске асыру жөніндегі шараларды қабылдасын;
      2) Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне жартыжылдық және жыл қорытындылары бойынша 10 шілде мен 10 қаңтардан кешіктірмей Жоспардың іске асырылу барысы туралы ақпарат ұсынсын.
      4. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі жартыжылдық және жыл қорытындылары бойынша 20 шілде мен 20 қаңтардан кешіктірмей Қазақстан Республикасының Үкіметіне Жоспардың іске асырылу барысы туралы жиынтық ақпарат ұсынсын.
      5. Жоспардың орындалуын қамтамасыз ету жөніндегі бақылау мен үйлестіру Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне жүктелсін.
      6. Осы қаулы қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

      Қазақстан Республикасының
      Премьер-Министрі                                  К. Мәсімов

Қазақстан Республикасы
Үкіметінің    
2012 жылғы 2 наурыздағы
№ 285 қаулысымен
бекітілген   

Қазақстан Республикасы азаматтарының құқықтық мәдени деңгейін
арттыру жөніндегі 2012 – 2014 жылдарға арналған кешенді
іс-шаралар жоспары

Р/с

Іс-шараның атауы

Аяқталу нысаны

Орындауға (іске асыруға) жауаптылар

Орындау (іске асыру) мерзімі

Болжанатын шығыстар (мың. теңге)

Қаржыландыру көздері

1

2

3

4

5

6

7

1

Ақпараттық-насихаттау жұмысының түрлi нысандары мен әдiстерiн пайдалана отырып, ауыл халқына көшпелі консультациялар

Консультациялар

Әділетмині, орталық атқарушы органдар, БП (келісім бойынша), ЭҚСЖКА (келісім бойынша)

Тоқсан сайын

Талап етiлмейдi


2

Халықтың жекелеген санаттарымен, атап айтқанда, кәсіпкерлермен, журналистермен, зейнеткерлермен, мүгедектермен және аз қамтылған азаматтармен құқық түсіндіру жұмыстарын жүргізу

Тренингтер

Әділетмині, мүдделі мемлекеттік органдар

Тоқсан сайын

Талап етiлмейдi


3

Азаматтарға мемлекеттік органдардың қызметiне қатысты мәселелер бойынша консультациялар беру

Консультациялар

Әділетмині, орталық және жергілікті атқарушы органдар

Тоқсан сайын

Талап етiлмейдi


4

Әділет органдары, «Нұр Отан» ХДП қызметкерлерінің, адвокаттардың, нотариустардың және тағы да басқалардың қатысуымен республикалық «Әділет кеңес береді» акциясын өткізу

Консультациялар

Әділетмині, «Нұр Отан» ХДП, жергілікті атқарушы органдар

Жартыжылдық бойынша

Талап етiлмейдi


5

Ашық есік күндерін өткізу тәжірибесін енгізу және адвокаттар алқасының, нотариаттық палатаның азаматтарға тегін заң консультацияларын беруі

Консультациялар

Әділетмині

Ай сайын

Талап етілмейді


6

Неғұрлым өзектi құқықтық мәселелер бойынша, атап айтқанда, мiндеттемелiк, жер, неке-отбасылық қатынастар, меншiк құқығын қорғау және т.б. бойынша басшылар мен мамандардың БАҚ-та сөз сөйлеулерi

БАҚ-тағы баяндамалар

Әділетмині, орталық атқарушы органдар

Тоқсан сайын

Талап етiлмейдi


7

Мерзiмдi баспасөз басылымдарында құқықтық тақырып бойынша ақпараттық материалдарды орналастыру

Ақпараттық материалдардың шығуы

Әділетмині, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша), мүдделі мемлекеттік және  жергілікті атқарушы органдар

Тоқсан сайын

2012 ж. - 3 500,0;2013 ж. - 3 500,0;2014 ж. - 3 500,0;Барлығы: 10 500,0 Жергілікті бюджетте көзделген қаражат шегінде

Республикалық бюджет қаражаты Жергілікті бюджет қаражаты

8

Прокурорлық тексерулер нәтижелерін БАҚ-та жариялау

БАҚ-тағы баяндамалар

БП (келiсiм бойынша)

Жыл сайын, жартыжылдық және жылдың қорытындылар бойынша

Талап етiлмейдi


9

Мемлекеттiк органдар мен лауазымды тұлғалар қызметінің өзектi мәселелерi бойынша халықаралық, республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциялар, семинарлар өткiзу

Халықаралық, республикалық ғылыми-тәжірибелік конференциялар, семинарлар

Әділетмині, орталық атқарушы органдар, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша)

Жыл сайын жылдың қорытындылары бойынша

2012 ж. – 1 002,0;2013 ж. – 1 002,0;2014 ж. – 1 002,0; Барлығы: 3 006,0

Республикалық бюджет қаражаты

10

Заңгер ғалымдар, құқық қорғау, сот және өзге де органдардың неғұрлым тәжiрибелi практик қызметкерлерiн тарта отырып, құқықтық пәндердiң оқытушыларын қайта даярлау және бiлiктiлiгiн арттыру бойынша курстар өткізу

Оқыту курстары

Әділетмині, БҒМ, ІІМ, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша) (курстарға қатысу бойынша)

Жыл сайын жылдың қорытындылары бойынша

2012 ж. - 2 907,0;2013 ж. - 2 907,0;2014 ж. - 2 907,0; Барлығы: 8 721,0

Республикалық бюджет қаражаты

11

Мемлекеттiк органдардың, оның iшiнде, жергiлiктi атқарушы органдардың, атап айтқанда құқықтық түсiндiру бөлімдерін (рубрикаларын) көбейту және қажеттi құқықтық ақпаратты орналастыру бойынша интернет-ресурстарының жұмыс істеуін жетiлдiру

Интернет-ресурстарда құқықтық түсiндiру бөлімдерін (рубрикаларын) көбейту

Орталық және жергілікті атқарушы органдар

Жыл сайын жылдың қорытындылары бойынша

Талап етiлмейдi


12

Өзекті құқықтық мәселелер бойынша интернет-конференциялар өткiзу

Интернет-конференцияларды ұйымдастыру

Орталық және жергілікті атқарушы органдар

Жарты жылда кемінде бір рет

Талап етiлмейдi


13

Құқықтық тақырып бойынша жарнамалық-имидждік роликтер жасау және трансляциялау

Жарнамалық-имидждік роликтердің трансляция

Әділетмині, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша), мүдделі мемлекеттік органдар

Жыл сайын жылдың қорытындылары бойынша

2012 ж. - 5 600,0;2013 ж. - 5 600,0;2014 ж. - 5 600,0;Барлығы: 16 800,0

Республикалық бюджет қаражаты

14

Теле және радиоарналарда салалық тақырып бойынша жұртшылықты, оның ішінде, заң қоғамдастығы сарапшыларын кеңінен тарта отырып, телевизиялық бағдарламалар (хабарлар) мен радиохабарлар циклін жасау және трансляциялау

Теле және радиохабарлардың (бағдарламалардың) трансляция

Әділетмині, МАМ, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша), орталық және жергілікті атқарушы органдар

Жыл сайын жылдың қорытындылары бойынша

2012 ж. - 8 800,0;2013 ж. - 8 800,0;2014 ж. - 8 800,0;Барлығы: 26 400,0 Жергілікті бюджетте көзделген қаражат шегінде

Республикалық бюджет қаражаты Жергілікті бюджет қаражаты

15

Телеарналарда халықтың құқықтық мәдени деңгейiн одан әрi арттыруға бағытталған деректi фильмдердi жасау және трансляциялау

Деректi фильмдердiң трансляция

Әділетмині, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша), мүдделі мемлекеттік органдар

Жыл сайын жылдық қорытындылар бойынша

2012 ж. - 6 000,0;2013 ж. - 6 000,0;2014 ж. - 6 000,0; Барлығы: 18 000,0

Республикалық бюджет қаражаты

16

«Білім» телеарнасында құқықтық тақырып бойынша телебағдарламалар циклін құру және одан әрі жұмыс істеуін мәселесін пысықтау

Қазақстан Республикасының Үкіметіне ақпарат

МАМ, Әділетмині (толықтыру бойынша), орталық атқарушы органдар, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша) (телебағдарлама ларды толықтыру бойынша)

2012 жыл

Талап етiлмейдi


17

Азаматтардың құқықтық мәдени деңгейін арттыруға бағытталған сыртқы жарнаманы (билбордтар, жарнамалық парақшалар сериясы және тағы басқа) жасау және орналастыру

Сыртқы жарнаманы орналастыру

Жергілікті атқарушы органдар

Жыл сайын, жартыжылдық және жылдың қорытындылар бойынша

Жергілікті бюджетте көзделген қаражат көлемінде

Жергілікті бюджет қаражаты

18

Құқықтық тақырып бойынша баспа, электрондық оқып-үйрету, ғылыми және басқа да құқықтық тақырыптағы әдебиет әзірлеу және шығару

Баспа, электрондық оқып-үйрету, ғылыми және басқа да әдебиет

Әділетмині, мүдделі мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар

Жыл сайын жылдың қорытындылары бойынша

2012 ж. - 5 000,0;2013 ж. - 5 000,0;2014 ж. - 5 000,0;Барлығы: 15 000,0 Жергілікті бюджетте көзделген қаражат көлемінде

Республикалық бюджет қаражаты Жергілікті бюджет қаражаты

19

Құқықтық оқу-ағарту мәселелері бойынша үкіметтік емес ұйымдармен өзара іс-қимыл жасау

Бірлескен отырыстар, кездесулер өткізу

Әділетмині, мүдделі мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар

Тоқсан сайын

Талап етiлмейдi


20

Құқықтық тақырыпты жариялау жөніндегі медиа-жоспарды әзірлеу және іске асыру

Медиа-жоспар

Әділетмині, МАМ, орталық атқарушы органдар, ЖС (келiсiм бойынша), БП (келiсiм бойынша), ЭҚСЖКА (келiсiм бойынша)

Жыл сайын, жартыжылдық және жылдың қорытындылары бойынша

Талап етiлмейдi


21

Құқықтық ақпарат қызметінің жұмыс істеуін және оның жұмысын одан әрі жетілдіруді қамтамасыз ету

Қазақстан Республикасының Үкiметiне ақпарат

Әділетмині, орталық атқарушы органдар

Жыл сайын, жартыжылдық және жылдың қорытындылары бойынша

2012 ж.- 46 966,0; 2013 ж.- 46 966,0; 2014 ж. – 46 966,0; Барлығы: 140 898,0

Республикалық бюджет қаражаты

      Ескертпе:
      Іс-шаралар бойынша қаражат көлемі жыл сайын «Республикалық бюджет туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес нақтылануы мүмкін
      Аббревиатуралардың толық жазылуы:

ЭСЖҚА                 - Қазақстан Республикасы Экономикалық қылмысқа
                        және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес
                        агенттiгi (қаржы полициясы)
ЖС                    - Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты
БП                    - Қазақстан Республикасы Бас прокуратурасы
IIМ                   - Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгi
МАМ                   - Қазақстан Республикасы Мәдениет және ақпарат
                        министрлiгi
БҒМ                   - Қазақстан Республикасы Бiлiм және ғылым
                        министрлiгi
Әділетмині            - Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгi
СА                    - Қазақстан Республикасы Статистика агенттігі
«Нұр Отан» ХДП        - «Нұр Отан» Халықтық демократиялық партиясы
ЖОО                   - жоғары оқу орындары
БАҚ                   - бұқаралық ақпарат құралдары