О проекте Закона Республики Казахстан "О ратификации Конвенции 156 о равном обращении и равных возможностях для трудящихся мужчин и женщин: трудящиеся с семейными обязанностями"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 3 сентября 2012 года № 1135

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ :
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О ратификации Конвенции 156 о равном обращении и равных возможностях для трудящихся мужчин и женщин: трудящиеся с семейными обязанностями».

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

МЕЖДУНАРОДНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ ТРУДА КОНВЕНЦИЯ 156
Конвенция о равном обращении и равных
возможностях для трудящихся мужчин и женщин:
трудящиеся с семейными обязанностями
принятая на шестьдесят седьмой сессии конференции,
Женева, 23 июня 1981

аутентичный текст

МЕЖДУНАРОДНАЯ КОНФЕРЕНЦИЯ ТРУДА
Конвенция 156 Конвенция о равном обращении и равных
возможностях для трудящихся мужчин и женщин:
трудящиеся с семейными обязанностями

Генеральная Конференция Международной Организации Труда, созванная в Женеве Административным Советом Международного Бюро Труда и собравшаяся 3 июня 1981 года на 67-ю сессию, принимая во внимание Филадельфийскую декларацию о целях и задачах Международной Организации Труда, в которой провозглашается: "Все люди, независимо от расы, веры или пола, имеют право на осуществление своего материального благосостояния и духовного развития в условиях свободы и достоинства, экономической устойчивости и равных возможностей", принимая к сведению положения Декларации о равенстве возможностей и обращения для трудящихся женщин и резолюцию о плане действий, направленных на поощрение равного обращения и равных возможностей для трудящихся женщин, принятых Международной Конференцией Труда в 1975 году, принимая во внимание положения международных конвенций и рекомендаций по труду, направленных на обеспечение равного обращения и равных возможностей для трудящихся мужчин и женщин, в частности положения Конвенции и Рекомендации 1951 года о равном вознаграждении, Конвенции и Рекомендации 1958 года о дискриминации в области труда и занятий и раздела VIII Рекомендации 1975 года о развитии людских ресурсов, напоминая, что в Конвенции 1958 года о дискриминации в области труда и занятий непосредственно не рассматриваются различия, проводимые на основе семейных обязанностей, и считая необходимым принятие новых норм в этой области, принимая во внимание положения Рекомендации 1965 года о труде женщин с семейными обязанностями и учитывая изменения, которые произошли с момента ее принятия, отмечая, что акты о равном обращении и равных возможностях для мужчин и женщин приняты также Организацией Объединенных Наций и другими специализированными учреждениями, и напоминая, в частности, четырнадцатый пункт преамбулы Конвенции Организации Объединенных Наций 1979 года о ликвидации всех форм дискриминации в отношении женщин, в которой отмечается, что государства — участники Конвенции, "сознают, что для достижения полного равенства мужчин и женщин необходимо изменить традиционную роль как мужчин, так и женщин в обществе и в семье", признавая, что проблемы трудящихся с семейными обязанностями являются аспектами более широких вопросов, касающихся семьи и общества, которые необходимо принимать во внимание при проведении национальной политики, признавая необходимость установления подлинного равенства обращения и возможностей для трудящихся мужчин и женщин с семейными обязанностями, а также между этими и другими трудящимися, считая, что многие из стоящих перед всеми трудящимися проблем усугубляются для трудящихся с семейными обязанностями, и признавая необходимость улучшить положение последних принятием как мер, отвечающих их особым потребностям, так и мер, направленных на улучшение положения трудящихся вообще, постановив принять ряд предложений о равном обращении и равных возможностях для трудящихся мужчин и женщин: трудящиеся с семейными обязанностями, что является пятым пунктом повестки дня сессии, и решив придать этим предложениям форму международной конвенции, принимает 23 июня 1981 года нижеследующую Конвенцию, которая может именоваться Конвенцией 1981 года о трудящихся с семейными обязанностями:

Статья 1

1. Настоящая Конвенция распространяется на трудящихся мужчин и женщин, имеющих семейные обязанности в отношении находящихся на их иждивении детей, когда такие обязанности ограничивают их возможности подготовки, доступа, участия или продвижения в экономической деятельности.
2. Положения настоящей Конвенции распространяются также на трудящихся мужчин и женщин, имеющих обязанности в отношении других ближайших родственников-членов их семьи, которые действительно нуждаются в уходе или помощи, когда такие обязанности ограничивают их возможности подготовки, доступа, участия или продвижения в экономической деятельности.
3. Для целей настоящей Конвенции термины "ребенок, находящийся на иждивении" и "другой ближайший родственник-член семьи, который действительно нуждается в уходе или помощи" означают лиц, определяемых в каждой стране одним из способов, указанных в статье 9 настоящей Конвенции.
4. Трудящиеся, на которых распространяются положения пунктов 1 и 2 настоящей статьи, называются далее "трудящимися с семейными обязанностями".

Статья 2

Настоящая Конвенция распространяется на все отрасли экономической деятельности и на все категории трудящихся.

Статья 3

1. Для обеспечения подлинного равенства обращения и возможностей для трудящихся мужчин и женщин одна из целей государственной политики каждого Члена Организации заключается в том, чтобы лица с семейными обязанностями, которые выполняют или желают выполнять оплачиваемую работу, могли осуществлять свое право на это, не подвергаясь дискриминации, и, насколько это возможно, гармонично сочетая профессиональные и семейные обязанности.
2. Для целей пункта 1 настоящей статьи термин "дискриминация" означает дискриминацию в области труда и занятий, как это определено в статьях 1 и 5 Конвенции 1958 года о дискриминации в области труда и занятий.

Статья 4

Для установления подлинного равенства обращения и возможностей для трудящихся мужчин и женщин принимаются все меры, соответствующие национальным условиям и возможностям, с тем чтобы:
а) трудящиеся с семейными обязанностями могли осуществлять свое право на свободный выбор работы;
b) принимались во внимание их потребности в области условий занятости и социального обеспечения.

Статья 5

Принимаются также все меры, соответствующие национальным условиям и возможностям, с тем чтобы:
а) учитывать потребности трудящихся с семейными обязанностями при планировании мероприятий на местном уровне;
b) развивать или содействовать развитию государственных или частных служб быта таких, как учреждения и службы по уходу за детьми и оказанию помощи семье.

Статья 6

Компетентные власти и органы каждой страны принимают соответствующие меры по поощрению развития информации и образования, содействующих более широкому пониманию общественностью принципа равного обращения и равных возможностей для трудящихся мужчин и женщин и проблем трудящихся с семейными обязанностями, а также по поощрению общественного мнения, способствующего разрешению этих проблем.

Статья 7

Принимаются все меры, соответствующие национальным условиям и возможностям, в том числе меры в области профессиональной ориентации и подготовки, которые позволяли бы трудящимся с семейными обязанностями начать или продолжать трудовую деятельность, а также возобновлять ее после отсутствия на работе в связи с этими обязанностями.

Статья 8

Семейные обязанности сами по себе не могут служить основанием для прекращения трудовых отношений.

Статья 9

Настоящая Конвенция может осуществляться посредством законодательства или правил, коллективных договоров, правил внутреннего трудового распорядка предприятия, арбитражных решений, решений суда или сочетания этих методов или, с учетом национальных условий, любым иным способом, соответствующим национальной практике.

Статья 10

1. Положения настоящей Конвенции с учетом национальных условий могут, при необходимости, применяться поэтапно, однако меры, проводимые по их осуществлению, применяются в любом случае ко всем трудящимся, на которых распространяется пункт 1 статьи 1.
2. Каждый Член Организации, ратифицирующий настоящую Конвенцию, в первом докладе о ее применении, который представляется в соответствии со статьей 22 Устава Международной Организации Труда, сообщает, в отношении каких из положений Конвенции он намерен воспользоваться возможностью, предусмотренной пунктом 1 настоящей статьи, и в последующих докладах указывает, в какой мере он осуществил или намерен осуществить эти положения.

Статья 11

Организации предпринимателей и трудящихся имеют право принимать соответствующим национальным условиям и практике способом участие в разработке и применении мер, направленных на осуществление положений настоящей Конвенции.

Статья 12

Официальные документы о ратификации настоящей Конвенции направляются Генеральному Директору Международного Бюро Труда для регистрации.

Статья 13

1. Настоящая Конвенция связывает только тех Членов Международной Организации Труда, чьи документы о ратификации зарегистрированы Генеральным Директором.
2. Она вступит в силу через двенадцать месяцев после даты регистрации Генеральным Директором документов о ратификации двух Членов Организации.
3. Впоследствии настоящая Конвенция вступит в силу для каждого Члена Организации через двенадцать месяцев после даты регистрации его ратификационной грамоты.

Статья 14

1. Каждый Член Организации, ратифицировавший настоящую Конвенцию, по истечении десяти лет со дня ее первоначального вступления в силу может денонсировать ее заявлением о денонсации, направленным Генеральному Директору Международного Бюро Труда и зарегистрированным им. Денонсация вступает в силу через год после даты регистрации акта о денонсации.
2. Для каждого Члена Организации, который ратифицировал настоящую Конвенцию и в годичный срок по истечении указанных в предыдущем пункте десяти лет не воспользовался предусмотренным в настоящей статье правом на денонсацию, Конвенция будет оставаться в силе на следующие десять лет, и впоследствии он сможет денонсировать ее по истечении каждого десятилетия в порядке, предусмотренном в настоящей статье.

Статья 15

1. Генеральный Директор Международного Бюро Труда извещает всех Членов Международной Организации Труда о регистрации всех ратификационных грамот и заявлений о денонсации, направленных ему Членами Организации.
2. Извещая Членов Организации о регистрации полученной им второй ратификационной грамоты Генеральный Директор обращает их внимание на дату вступления в силу настоящей Конвенции.

Статья 16

Генеральный Директор Международного Бюро Труда направляет Генеральному Секретарю Организации Объединенных Наций для регистрации в соответствии со статьей 102 Устава Организации Объединенных Наций исчерпывающие сведения о всех ратификационных грамотах и заявлениях о денонсации, зарегистрированных им в соответствии с положениями предыдущих статей.

Статья 17

В случаях, когда Административный Совет Международного Бюро Труда считает это необходимым, он представляет Генеральной Конференции доклад о применении настоящей Конвенции и рассматривает целесообразность включения в повестку дня Конференции вопроса о ее полном или частичном пересмотре.

Статья 18

1. Если Конференция примет новую конвенцию, полностью или частично пересматривающую настоящую Конвенцию, и если в новой конвенции не предусмотрено иное, то:
а) ратификация каким-либо членом Организации новой, пересматривающей конвенции, влечет за собой автоматически, независимо от положений статьи 14, незамедлительную денонсацию настоящей Конвенции при условии, что новая, пересматривающая конвенция, вступила в силу;
b) со дня вступления в силу новой, пересматривающей конвенции, настоящая Конвенция закрыта для ратификации Членами Организации.
2. Настоящая Конвенция остается в любом случае в силе по форме и содержанию для тех Членов Организации, которые ратифицировали ее, но не ратифицировали пересматривающую конвенцию.

Статья 19

Английский и французский тексты настоящей Конвенции имеют одинаковую силу.

Вышеизложенный текст является аутентичным текстом Конвенции, должным образом принятой Генеральной конференцией Международной организации труда на ее шестьдесят седьмой сессии, состоявшейся в Женеве и объявленной закрытой двадцать четвертого июня 1981 года.
В удостоверение чего двадцать пятого июня 1981 года мы поставили свои подписи:

Председатель Конференции
АЛИУН ДИАНЬ
Генеральный директор
Международного бюро труда

ФРАНСИС БЛАНШАР

Приведенный текст Конвенции является верной копией текста, удостоверенного подписями Председателя Международной Конференции Труда и Генеральным Директором Международного Бюро труда.
Удостоверяется верность и полнота копии,

за Генерального Директора Международного Бюро Труда:

Люк ДЕРЕПА

Юридический Советник
Международного Бюро Труда

Перечень государств-участников Конвенции МОТ № 156

государство	дата ратификации	статус
Албания	11.10.2007	ратифицирована
Аргентина	17.03.1988	ратифицирована
Австралия	30.03.1990	ратифицирована
Азербайджан	29.10.2010	ратифицирована
Белиз	22.06.1999	ратифицирована
Боливия	01.09.1998	ратифицирована
Босния и Герцоговина	02.06.1993	ратифицирована
Болгария	03.04.2006	ратифицирована
Чили	14.10.1994	ратифицирована
Хорватия	08.10.1991	ратифицирована
Сальвадор	12.10.2000	ратифицирована
Эфиопия	28.01.1991	ратифицирована
Финляндия	09.02.1983	ратифицирована
Франция	16.03.1989	ратифицирована
Греция	10.06.1988	ратифицирована
Гватемала	06.01.1994	ратифицирована
Гвинея	16.10.1995	ратифицирована
Исландия	22.06.2000	ратифицирована
Япония	09.06.1995	ратифицирована
Республика Корея	29.03.2001	ратифицирована
Литва	06.05.2004	ратифицирована
Югославская Республика Македония	17.11.1991	ратифицирована
Маврикий	05.04.2004	ратифицирована
Черногория	06.06.2006	ратифицирована
Нидерланды	24.03.1988	ратифицирована
Нигерия	05.06.1985	ратифицирована
Норвегия	22.06.1982	ратифицирована
Парагвай	21.12.2007	ратифицирована
Перу	16.06.1986	ратифицирована
Португалия	02.05.1985	ратифицирована
Российская Федерация	13.02.1998	ратифицирована
Сан-Марино	19.04.1988	ратифицирована
Сербия	24.11.2000	ратифицирована
Словакия	14.06.2002	ратифицирована
Словения	29.05.1992	ратифицирована
Испания	11.09.1985	ратифицирована
Швеция	11.08.1982	ратифицирована
Украина	11.04.2000	ратифицирована
Уругвай	16.11.1989	ратифицирована
Венесуэла	27.11.1984	ратифицирована
Йемен	13.03.1989	ратифицирована

ратифицировали: 41 ратификация с оговоркой – 0 заявление о возможности применения – 0 денонсировано - 0

Convetion No.C 156

Country	Ratification date	Status
Аlbania	11.10.2007	ratified
Аrgentina	17.03.1988	ratified
Аustralia	30.03.1990	ratified
Аzerbaijan	29.10.2010	ratified
Belize	22.06.1999	ratified
Plurinational State of Bolivia	01.09.1998	ratified
Bosnia and Herzegovina	02.06.1993	ratified
Bulgaria	03.04.2006	ratified
Chile	14.10.1994	ratified
Croatia	08.10.1991	ratified
El Salvador	12.10.2000	ratified
Ethiopia	28.01.1991	ratified
Finland	09.02.1983	ratified
France	16.03.1989	ratified
Greece	10.06.1988	ratified
Guatemala	06.01.1994	ratified
Guinea	16.10.1995	ratified
Iceland	22.06.2000	ratified
Japan	09.06.1995	ratified
Republic of Korea	29.03.2001	ratified
Lithuania	06.05.2004	ratified
The former Yugoslav Republic of Makedonia	17.11.1991	ratified
Mauritius	05.04.2004	ratified
Montenegro	06.06.2006	ratified
Netherlands	24.03.1988	ratified
Niger	05.06.1985	ratified
Norway	22.06.1982	ratified
Paraguay	21.12.2007	ratified
Peru	16.06.1986	ratified
Portugal	02.05.1985	ratified
Russian Federation	13.02.1998	ratified
San Marino	19.04.1988	ratified
Serbia	24.11.2000	ratified
Slovakia	14.06.2002	ratified
Slovenia	29.05.1992	ratified
Spain	11.09.1985	ratified
Sweden	11.08.1982	ratified
Ukraine	11.04.2000	ratified
Uruguay	16.11.1989	ratified
Bolivarian Repubkic of Venezuela	27.11.1984	ratified
Yemen	13.03.1989	ratified

ratified: 41 Conditional ratification – 0 Declared applicable – 0 Denounced - 0

"Отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы 156-конвенцияны ратификациялау туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 3 қыркүйектегі № 1135 Қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы 156-конвенцияны ратификациялау туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
ЗАҢЫ Отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы 156-конвенцияны ратификациялау туралы

1981 жылғы 23 маусымда Женевада Халықаралық еңбек ұйымы Бас конференциясының 67-сессиясында қабылданған Отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы 156-конвенция ратификациялансын.

Қазақстан Республикасының
Президенті

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЕҢБЕК КОНФЕРЕНЦИЯСЫ 156-КОНВЕНЦИЯ
Конференцияның алпыс жетінші сессиясында қабылданған
Отбасылық міндеттемелері бар
ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және
тең мүмкіндіктер беру туралы конвенция
1981 жылғы 23 маусым, Женева

түпнұсқалық мәтін

ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ЕҢБЕК КОНФЕРЕНЦИЯСЫ

156-конвенция

Отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы конвенция

Халықаралық Еңбек Бюросының Әкімшілік кеңесі Женевада шақырған және 1981 жылғы 3 маусымда өзінің алпыс жетінші сессиясына жиналған Халықаралық еңбек ұйымының Бас конференциясы «Нәсiлiне, сенiмiне немесе жынысына қарамастан барлық адамдар бостандық пен қадiр-қасиет, экономикалық тұрақтылық және тең мүмкiндiктері жағдайында өзiнiң материалдық әл-ауқатын жақсартуға және рухани дамуға құқылы» деп жариялаған Халықаралық Еңбек Ұйымының мақсаты мен міндеттері туралы Филадельфиялық декларацияны назарға ала отырып, 1975 жылы Халықаралық Еңбек Конференциясы қабылдаған әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беруді ынталандыруға бағытталған іс-әрекеттер жоспары туралы қарардың және әйел еңбекшілерге тең мүмкіндіктер беру мен қарау туралы декларацияның ережелерін назарға ала отырып, ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктерді қамтамасыз етуге бағытталған еңбек жөніндегі халықаралық конвенциялар мен ұсынымдардың, атап айтқанда 1951 жылғы Бірдей сыйақы туралы конвенция және ұсынымның, 1958 жылғы Еңбек және кәсіптер саласындағы кемсітушілік туралы конвенция мен ұсынымның және 1975 жылғы Адам ресурстарын дамыту туралы ұсынымның ҮІІІ бөлімінің ережелерін назарға ала отырып, 1958 жылғы Еңбек және кәсіптер саласындағы кемсітушілік туралы конвенцияда отбасылық міндеттемелер негізінде жүргізілетін ерекшеліктердің тікелей қаралмайтындығын еске сала отырып және осы салада жаңа нормалар қабылдау қажет деп есептей отырып, 1965 жылғы Отбасылық міндеттемелері бар әйелдердің еңбегі туралы ұсынымдардың ережелерін назарға ала отырып және оны қабылдаған кезден бастап пайда болған өзгерістерді ескере отырып, ерлер мен әйелдерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы актілерді сондай-ақ Біріккен Ұлттар Ұйымы және басқа да мамандандырылған мекемелердің қабылдағанын атап көрсете отырып, Біріккен Ұлттар Ұйымының 1979 жылғы Әйелдерге қатысты кемсітушіліктің барлық нысандарын жою туралы конвенция кіріспесінің Конвенцияға қатысушы мемлекеттердің «ерлер мен әйелдердің толық теңдігіне қол жеткізу үшін ерлердің де, әйелдердің де қоғамдағы және отбасындағы дәстүрлі рөлін өзгерту қажеттігін ұғынатыны» баяндалған он төртінші тармағын еске сала отырып, отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілердің проблемалары ұлттық саясат жүргізуде назарға алынуы қажет болатын отбасы және қоғамға қатысты аса кең мәселелер аспектілері болып табылатынын мойындай отырып, отбасылық міндеттемелері бар ерлер мен әйелдерге, сондай-ақ осы және басқа да еңбекшілер арасында шынайы тең қарау және тең мүмкіндіктер беру қажеттігін мойындай отырып, барлық еңбекшілер алдында тұрған көптеген проблемалардың отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілер үшін тереңдей түседі деп есептей отырып және соңғылардың жағдайын олардың ерекше қажеттіліктеріне жауап беретін шараларды, жалпы еңбекшілердің жағдайын жақсартуға бағытталған шараларды қабылдау арқылы жақсарту қажеттігін мойындай отырып, сессия күн тәртібінің бесінші тармағы болып табылатын отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру туралы бірқатар ұсыныстар қабылдауға қаулы ете отырып және осы ұсыныстарға халықаралық конвенция нысанын беруді ұйғара отырып, бір мың тоғыз жүз сексен бірінші жылғы жиырма үшінші маусымда Отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілер туралы 1981 жылғы Конвенция деп аталуы мүмкін төменде келтірілген Конвенцияны қабылдайды:

1-бап

1. Осы Конвенция асырауындағы балаларға қатысты отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге мұндай міндеттемелер олардың экономикалық қызметінде дайындалу, қол жеткізу, қатысу немесе алға жылжу мүмкіндіктерін шектеген кезде қолданылады.
2. Осы Конвенцияның ережелері, сондай-ақ күтім немесе көмекке шын мұқтаж басқа да жақын туысқандары – олардың отбасы мүшелеріне қатысты отбасылық міндеттемелері бар ер және әйел еңбекшілерге мұндай міндеттемелер олардың экономикалық қызметінде дайындалу, қол жеткізу, қатысу немесе алға жылжу мүмкіндіктерін шектеген кезде қолданылады.
3. Осы Конвенцияның мақсаттары үшін «асырауындағы бала» және «күтім немесе көмекке шын мұқтаж басқа жақын туысқаны – отбасы мүшесі» деген терминдер әрбір елде осы Конвенцияның 9-бабында көрсетілген тәсілдердің бірі арқылы айқындалатын адамдарды білдіреді.
4. Осы баптың 1 және 2-тармақтарының ережелері қолданылатын еңбекшілер бұдан әрі «отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілер» деп аталады.

2-бап

Осы Конвенция экономикалық қызметтің барлық салаларына және еңбекшілердің барлық санатына қолданылады.

3-бап

1. Ер және әйел еңбекшілерге шынайы тең қарау және тең мүмкіндіктерді қамтамасыз ету үшін Ұйымның әрбір мүшесінің мемлекеттік саясаты мақсаттарының бірі ақы төленетін жұмыстарды орындайтын немесе орындауды қалайтын отбасылық міндеттемелері бар адамдардың кемсітушілік көрмей және мүмкіндігінше кәсіби және отбасылық міндеттемелерін үйлестіре отырып, өз құқықтарын жүзеге асырудан тұрады.
2. Осы баптың 1-тармағының мақсаты үшін «кемсітушілік» деген термин 1958 жылғы Еңбек және кәсіптер саласында кемсітушілік туралы конвенцияның 1 және 5-баптарында белгіленгендей, еңбек және кәсіптер саласындағы кемсітушілікті білдіреді.

4-бап

Ер және әйел еңбекшілерге шынайы тең қарау және тең мүмкіндіктер беру үшін ұлттық жағдайлар мен мүмкіндіктерге сәйкес:
а) отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілер өздерінің жұмысты еркін таңдау құқығын жүзеге асыруы үшін;
b) жұмыспен қамту ережелері мен әлеуметтік қамсыздандыру саласындағы олардың қажеттіктерін назарға алу үшін барлық шаралар қолданылады.

5-бап

Сондай-ақ ұлттық жағдайлар мен мүмкіндіктерге сәйкес:
а) жергілікті деңгейде іс-шараларды жоспарлау кезінде отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілердің қажеттіліктерін ескеру;
b) балаларға күтім жасау және отбасына көмек көрсету мекемелері мен қызметтері сияқты мемлекеттік немесе жеке қызметтерді дамыту немесе оған жәрдемдесу үшін барлық шаралар қолданылады.

6-бап

Әрбір елдің құзыретті билігі мен органдары ер және әйел еңбекшілерге тең қарау және тең мүмкіндіктер беру қағидаты мен отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілер проблемаларын қоғамның анағұрлым кеңірек түсінуіне жәрдемдесетін ақпарат және білім беруді дамытуды ынталандыру, сондай-ақ осы проблемаларды шешуге ықпал ететін қоғамдық пікірді көтермелеу бойынша тиісті шараларды қабылдайды.

7-бап

Ұлттық жағдайларға және мүмкіндіктерге сәйкес барлық шаралар, оның ішінде отбасылық міндеттемелері бар еңбекшілерге еңбек қызметін бастауға немесе жалғастыруға, сондай-ақ оны осы міндеттемелерге байланысты жұмыста болмаған кезеңнен кейін қайта бастауға мүмкіндік беретін кәсіптік бағдарлау және даярлау саласында шаралар қабылданады.

8-бап

Отбасылық міндеттемелер өздігінен еңбек қатынастарын тоқтатудың негізі бола алмайды.

9-бап

Осы Конвенция заңнама немесе қағидалар, ұжымдық шарттар, кәсіпорынның ішкі еңбек тәртібінің қағидалары, арбитражды шешімдер, сот шешімдері немесе осы әдістердің үйлесімі немесе ұлттық жағдайларды ескере отырып, ұлттық тәжірибеге сәйкес кез келген өзге тәсіл арқылы жүзеге асыруылуы мүмкін.

10-бап

Осы Конвенцияның ережелерін ұлттық жағдайларды есепке ала отырып, қажеттілігіне қарай, кезең-кезеңімен қолдануға болады, бірақ оларды жүзеге асыру бойынша жүргізілетін шаралар кез келген жағдайда 1-баптың 1-тармағы таралатын барлық еңбекшілерге қолданылады.
2. Осы Конвенцияны ратификациялайтын Ұйымның әрбір мүшесі Халықаралық Еңбек Ұйымы Жарғысының 22-бабына сәйкес оны қолдану туралы бірінші баяндамасында осы баптың 1-тармағында көзделген мүмкіндіктерді Конвенцияның қай ережесіне қатысты пайдаланатындығын хабарлайды және кейінгі баяндамаларында осы ережелерді қандай шамада жүзеге асырғандығын немесе жүзеге асыратындығын көрсетеді.

11-бап

Кәсіпкерлер мен еңбекшілердің ұйымдары ұлттық жағдайлар мен тәжірибеге сәйкес тәсілмен осы Конвенцияның ережелерін жүзеге асыруға бағытталған шараларды әзірлеуге және қолдануға қатысуға құқылы.

12-бап

Осы Конвенцияны ратификациялау туралы ресми құжаттар Халықаралық Еңбек Бюросының Бас директорына тіркеу үшін жіберіледі.

13-бап

1. Осы Конвенция ратификациялау туралы құжаттарын Бас директор тіркеген Халықаралық Еңбек Ұйымының мүшелерін ғана байланыстырады.
2. Ол Ұйымның екі мүшесін ратификациялау туралы құжаттарды Бас директор тіркеген күннен кейін он екі айдан соң күшіне енеді.
3. Кейін осы Конвенция Ұйымның әрбір мүшесіне қатысты оның ратификациялау грамотасы тіркелген күннен кейін он екі айдан соң күшіне енеді.

14-бап

1. Осы Конвенцияны ратификациялаған Ұйымның әрбір мүшесі оның бастапқы күшіне енген күнінен бастап он жыл өткеннен кейін Халықаралық Еңбек Бюросының Бас директорына өзі жіберген және тіркеген күшін жою туралы арызы арқылы оның күшін жоя алады. Күшін жою туралы акті тіркелген күннен кейін бір жыл өткен соң күшіне енеді.
2. Осы Конвенцияны ратификациялаған және алдыңғы тармақта көрсетілген он жыл өткеннен кейін бір жылдық мерзімде осы бапта көзделген күшін жою құқығын пайдаланбаған Ұйымның әрбір мүшесі үшін Конвенция келесі он жылға күшінде қалады және кейіннен ол әр он жыл өткеннен кейін осы бапта көзделген тәртіпте оның күшін жоя алады.

15-бап

1. Халықаралық Еңбек Бюросының Бас директоры өзіне Ұйым мүшелері жолдаған барлық ратификациялау грамоталары мен күшін жою туралы өтініштердің тіркелгені туралы Халықаралық Еңбек Ұйымының барлық мүшелеріне хабарлайды.
2. Бас директор өзі алған екінші ратификациялау грамотасының тіркелгені туралы Ұйым мүшелеріне хабарлай отырып, олардың назарын осы Конвенцияның күшіне ену күніне аударады.

16-бап

Халықаралық Еңбек Бюросының Бас директоры алдыңғы баптардың ережелеріне сәйкес өзі тіркеген барлық ратификациялау грамоталары мен күшін жою туралы өтініштер жөніндегі толық мәліметті Біріккен Ұлттар Ұйымы Жарғысының 102-бабына сәйкес Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас хатшысына тіркеу үшін жолдайды.

17-бап

Халықаралық Еңбек Бюросының Әкімшілік кеңесі қажет деп есептеген жағдайларда, осы Конвенцияның қолданылуы туралы баяндаманы Бас Конференцияға ұсынады және оны толық немесе ішінара қайта қарау туралы мәселені Конференцияның күн тәртібіне енгізудің орындылығын қарастырады.

18-бап

1. Егер Конференция осы Конвенцияны толық немесе ішінара қайта қарайтын жаңа конвенцияны қабылдаса және егер жаңа конвенцияда өзгеше көзделмесе, онда:
а) Ұйымның қандай да бір мүшесінің жаңа, қайта қарайтын конвенцияны ратификациялауы, 14-баптың ережелеріне қарамастан, жаңа, қайта қарайтын конвенция күшіне енген жағдайда, осы Конвенция күшінің тез арада автоматты түрде жойылуына әкеледі;
b) жаңа, қайта қарайтын конвенция күшіне енген күннен бастап осы Конвенция Ұйым мүшелерінің оны ратификациялауы үшін жабылады.
2. Осы Конвенция оны ратификациялаған, бірақ қайта қарайтын конвенцияны ратификацияламаған Ұйым мүшелері үшін кез келген жағдайда нысаны мен мазмұны бойынша өз күшінде қалады.

19-бап

Осы Конвенцияның ағылшын және француз тілдеріндегі мәтіндерінің күші бірдей.

Жоғарыда берілген мәтін Халықаралық Еңбек Ұйымының Бас конференциясы Женевада өткізілген және 1981 жылғы жиырма төртінші маусымда жабылды деп жарияланған алпыс жетінші сессиясында тиісті түрде қабылдаған Конвенцияның теңтүпнұсқалы мәтіні болып табылады. Осыны куәландыру үшін біз осы құжатқа 1981 жылғы жиырма бесінші маусымда қол қойдық.

Конференция төрағасы
АЛИУН ДИАНЬ

Халықаралық Еңбек Бюросының
Бас директоры

ФРАНСИС БЛАНШАР

Ұсынылған Конвенцияның мәтіні Халықаралық Еңбек Конференциясының төрағасы мен Халықаралық Еңбек Бюросы Бас директорының қол қоюымен куәландырылған мәтіннің дәл көшірмесі болып табылады.

Көшірменің дұрыстығы мен толықтығы куәландырылды.

Халықаралық Еңбек Бюросының Бас директоры үшін:

Люк ДЕРЕПА

Халықаралық Еңбек Ұйымының
Заң кеңесшісі

ХЕҰ № 156 Конвенцияға қатысушы мемлекеттердің тізбесі

мемлекет	ратификацияланған күні	мәртебесі
Албания	11.10.2007	ратификацияланды
Аргентина	17.03.1988	ратификацияланды
Австралия	30.03.1990	ратификацияланды
Әзірбайжан	29.10.2010	ратификацияланды
Белиз	22.06.1999	ратификацияланды
Боливия	01.09.1998	ратификацияланды
Босния және Герцоговина	02.06.1993	ратификацияланды
Болгария	03.04.2006	ратификацияланды
Чили	14.10.1994	ратификацияланды
Хорватия	08.10.1991	ратификацияланды
Сальвадор	12.10.2000	ратификацияланды
Эфиопия	28.01.1991	ратификацияланды
Финляндия	09.02.1983	ратификацияланды
Франция	16.03.1989	ратификацияланды
Грекия	10.06.1988	ратификацияланды
Гватемала	06.01.1994	ратификацияланды
Гвинея	16.10.1995	ратификацияланды
Исландия	22.06.2000	ратификацияланды
Жапония	09.06.1995	ратификацияланды
Корей Республикасы	29.03.2001	ратификацияланды
Литва	06.05.2004	ратификацияланды
Югославия Республикасы Македония	17.11.1991	ратификацияланды
Маврикий	05.04.2004	ратификацияланды
Черногория	06.06.2006	ратификацияланды
Нидерланды	24.03.1988	ратификацияланды
Нигерия	05.06.1985	ратификацияланды
Норвегия	22.06.1982	ратификацияланды
Парагвай	21.12.2007	ратификацияланды
Перу	16.06.1986	ратификацияланды
Португалия	02.05.1985	ратификацияланды
Ресей Федерациясы	13.02.1998	ратификацияланды
Сан-Марино	19.04.1988	ратификацияланды
Сербия	24.11.2000	ратификацияланды
Словакия	14.06.2002	ратификацияланды
Словения	29.05.1992	ратификацияланды
Испания	11.09.1985	ратификацияланды
Швеция	11.08.1982	ратификацияланды
Украина	11.04.2000	ратификацияланды
Уругвай	16.11.1989	ратификацияланды
Венесуэла	27.11.1984	ратификацияланды
Йемен	13.03.1989	ратификацияланды

ратификацияланды: 41 ескертпемен ратификацияланды – 0 қолдану мүмкіндгі туралы өтініш – 0 жойылды - 0