О проекте Закона Республики Казахстан "О Национальной гвардии Республики Казахстан"

Постановление Правительства Республики Казахстан от 25 ноября 2014 года № 1232

Правительство Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
внести на рассмотрение Мажилиса Парламента Республики Казахстан проект Закона Республики Казахстан «О Национальной гвардии Республики Казахстан».

Премьер-Министр
Республики Казахстан К. Масимов

Проект

ЗАКОН
РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН О Национальной гвардии Республики Казахстан

Настоящий Закон регулирует общественные отношения в сфере деятельности Национальной гвардии Республики Казахстан.

Глава 1. Общие положения

Статья 1. Национальная гвардия Республики Казахстан и ее
предназначение

1. Национальная гвардия Республики Казахстан (далее – Национальная гвардия) входит в единую систему органов внутренних дел Республики Казахстан и предназначена для обеспечения безопасности личности, общества и государства, защиты прав и свобод человека и гражданина от преступных и иных противоправных посягательств.
2. Национальная гвардия имеет флаг и символ. Региональные командования, соединения, воинские части и высшее военное учебное заведение Национальной гвардии имеют боевые знамена установленного образца.
Описания флага и символа Национальной гвардии, боевых знамен региональных командований, соединений и воинских частей, высшего военного учебного заведения утверждаются Президентом Республики Казахстан.

Статья 2. Правовая основа деятельности Национальной
гвардии

1. Правовую основу деятельности Национальной гвардии составляют Конституция Республики Казахстан, настоящий Закон и иные нормативные правовые акты.
2. Если международным договором, ратифицированным Республикой Казахстан, установлены иные правила, чем те, которые содержатся в настоящем Законе, то применяются правила международного договора.
3. Запрещается вмешательство в деятельность Национальной гвардии при осуществлении ею своих полномочий, за исключением случаев, предусмотренных законодательством Республики Казахстан.

Статья 3. Принципы деятельности Национальной гвардии

Деятельность Национальной гвардии осуществляется на основе принципов государственной службы в Республике Казахстан, а также:
1) обязательности защиты прав и свобод человека и гражданина, интересов общества и государства от противоправных посягательств;
2) единства подходов к организации службы в рядах Национальной гвардии;
3) единоначалия и субординации (подчиненности);
4) независимости от деятельности политических партий и иных общественных объединений.

Глава 2. Задачи и полномочия Национальной гвардии

Статья 4. Задачи Национальной гвардии

1. На Национальную гвардию возлагаются следующие задачи:
1) охрана важных государственных объектов и специальных грузов при перевозке;
2) участие совместно с органами внутренних дел в охране общественного порядка, пресечении массовых беспорядков, обеспечении общественной безопасности и правовых режимов чрезвычайного и военного положения, антитеррористической операции, участие в ней, а также в мероприятиях по ликвидации последствий чрезвычайных ситуаций природного, техногенного и социального характера;
3) охрана учреждений уголовно-исполнительной системы средней безопасности, максимальной безопасности, чрезвычайной безопасности, смешанной безопасности, за исключением предназначенных для отбывания наказания осужденных женщин, несовершеннолетних, тюрем и следственных изоляторов;
4) осуществление контроля и надзора за поведением лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной системы средней безопасности, максимальной безопасности, чрезвычайной безопасности, смешанной безопасности, а также граждан, находящихся на их территории, за исключением предназначенных для отбывания наказания осужденных женщин, несовершеннолетних, тюрем и следственных изоляторов;
5) конвоирование осужденных и лиц, заключенных под стражу;
6) выполнение отдельных задач в системе территориальной обороны Республики Казахстан в военное время;
7) участие в специальных операциях по обезвреживанию вооруженных преступников, прекращению деятельности не предусмотренных законодательством военизированных или вооруженных формирований (групп), организованных преступных групп (сообществ) на территории Республики Казахстан;
8) участие в пресечении тяжких и особо тяжких преступлений, диверсий, актов терроризма, вооруженных столкновений и разъединение противоборствующих сторон;
9) выполнение задач в соответствии с международными договорами, ратифицированными Республикой Казахстан.
2. Иные задачи на Национальную гвардию возлагаются законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.
3. Запрещается привлечение Национальной гвардии для выполнения задач, не возложенных на нее законодательством Республики Казахстан.

Статья 5. Полномочия Национальной гвардии

1. Национальная гвардия в соответствии с законодательством Республики Казахстан в пределах возложенных задач:
1) обеспечивает защиту и охрану жизни, прав, свобод и законных интересов граждан, общества и государства от преступных и иных противоправных посягательств;
2) обеспечивает охрану важных государственных объектов и специальных грузов;
3) обеспечивает охрану учреждений уголовно-исполнительной системы средней безопасности, максимальной безопасности, чрезвычайной безопасности, смешанной безопасности, осуществляет под руководством их администрации контроль и надзор за осужденными, конвоирует осужденных и лиц, содержащихся под стражей;
4) участвует в обеспечении общественной безопасности и охране общественного порядка путем несения патрульно-постовой службы, в том числе во время проведения массовых мероприятий;
5) участвует в специальных операциях по пресечению деятельности незаконных военизированных или вооруженных формирований (групп), террористических организаций, организованных преступных групп (сообществ), а также по освобождению заложников;
6) участвует в восстановлении конституционного правопорядка, нарушенного при попытках захвата государственной власти или изменения конституционного строя путем насилия, восстановлении деятельности органов государственной власти, органов местного самоуправления, нарушенной в результате совершения противоправных действий, в том числе на основе межнациональных и межконфессиональных конфликтов;
7) принимает участие в розыске лиц, совершивших побег из-под охраны и надзора в учреждениях уголовно-исполнительной системы, от войсковых караулов при конвоировании;
8) участвует в мероприятиях по предупреждению и ликвидации чрезвычайных ситуаций социального характера;
9) участвует в обеспечении правового режима чрезвычайного и военного положения в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
10) ведет военные (боевые) действия, выполняет задачи в условиях чрезвычайного или военного положения, а также условиях вооруженных конфликтов;
11) участвует в ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера и их последствий на охраняемых объектах Национальной гвардии, за исключением особо важных государственных объектов;
12) участвует в обеспечении общественного порядка в зоне ликвидации чрезвычайных ситуаций природного и техногенного характера и их последствий и в режимно-ограничительных мероприятиях при карантинах;
13) участвует в аварийно-спасательных и неотложных работах во взаимодействии с уполномоченным органом в сфере гражданской защиты или его территориальными подразделениями;
14) принимает участие в разработке плана применения Вооруженных Сил и организует подготовку к совместным действиям с Вооруженными Силами в пределах компетенции Национальной гвардии;
15) участвует в пограничных поисках и операциях вблизи охраняемых Национальной гвардией объектов и местах их дислокации в порядке, определяемом совместными решениями Министра внутренних дел Республики Казахстан и Председателя Комитета национальной безопасности Республики Казахстан;
16) организует и осуществляет расквартирование воинских частей и подразделений, строительство и реконструкцию военных объектов Национальной гвардии, принимает меры по улучшению обеспечения жилой площадью военнослужащих Национальной гвардии и членов их семей;
17) обеспечивает в установленном порядке личную безопасность военнослужащих Национальной гвардии и членов их семей от посягательств на их жизнь, здоровье, честь, достоинство и имущество, связанных с выполнением военнослужащими Национальной гвардии возложенных на нее задач;
18) обеспечивает в установленном порядке правовую и социальную защиту военнослужащих Национальной гвардии и членов их семей, разрабатывает и осуществляет мероприятия, направленные на охрану и укрепление их здоровья, организует санитарно-эпидемиологический надзор в Национальной гвардии;
19) взаимодействует с государственными органами, иными организациями в пределах компетенции Национальной гвардии;
20) осуществляет международное сотрудничество с государственными органами иностранных государств и международными организациями по вопросам, отнесенным к компетенции Национальной гвардии;
21) выполняет мероприятия по реализации международных договоров Республики Казахстан в части, касающейся Национальной гвардии;
22) вносит в установленном порядке предложения по совершенствованию законодательства по вопросам деятельности Национальной гвардии;
23) участвует в разработке и реализации планов строительства и развития Национальной гвардии, а также подготовке предложений по совершенствованию их организационно-штатной структуры;
24) обеспечивает сбор (накопление), сохранность, учет документов с постоянным хранением и иных документальных материалов, образующихся в процессе деятельности Национальной гвардии;
25) осуществляет иные полномочия, предусмотренные законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.
2. Национальная гвардия в пределах своей компетенции имеет право:
1) требовать от граждан и должностных лиц соблюдения общественного порядка, прекращения правонарушений и действий, препятствующих осуществлению полномочий Национальной гвардии, а в случае невыполнения этих требований применять предусмотренные настоящим Законом меры принуждения;
2) проверять у физических лиц документы, удостоверяющие их личность, при подозрении в совершении уголовных или иных правонарушений;
3) принимать необходимые меры по обеспечению сохранности следов уголовного правонарушения до прибытия представителей органов дознания и предварительного следствия;
4) задерживать и доставлять в органы внутренних дел лиц, совершивших уголовное или административное правонарушение или покушающихся на их совершение, либо в целях установления их личности;
5) производить личный осмотр осужденных и лиц, заключенных под стражу при приеме их для конвоирования и после задержания их в ходе розыска;
6) осуществлять контроль и надзор за поведением лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной системы средней безопасности, максимальной безопасности, чрезвычайной безопасности, смешанной безопасности, охраняемых Национальной гвардией, требовать от лиц, содержащихся в них, исполнения обязанностей, возложенных на них законодательством Республики Казахстан и приговором суда;
7) задерживать на территории, прилегающей к учреждению уголовно-исполнительной системы, охраняемой Национальной гвардией, и доставлять в органы внутренних дел лиц, совершивших деяния, подпадающие под действие административного или уголовного законодательства, осуществлять их личный досмотр;
8) производить досмотр лиц, их вещей, транспортных средств, находящихся на территории учреждения уголовно-исполнительной системы, охраняемой Национальной гвардией и прилегающей к ней территории, на которой установлены режимные требования, а также изымать запрещенные вещи и документы, не предусмотренные правилами внутреннего распорядка учреждений;
9) временно ограничивать или запрещать движение транспорта, не допускать граждан на территорию учреждения уголовно-исполнительной системы, охраняемой Национальной гвардией и прилегающую к ней территорию или обязывать их остаться либо покинуть ее при введении режима особых условий;
10) задерживать военнослужащих, нарушающих общественный порядок, и передавать их военным комендантам или командирам воинских частей, в случаях отсутствия органов военной полиции в данном населенном пункте;
11) передавать для временного размещения в места содержания под стражей и учреждения уголовно-исполнительной системы лиц, конвоируемых на выездные судебные заседания и задержанных осужденных или лиц, содержащихся под стражей, совершивших побег;
12) производить при выходе (въезде) в места проведения охранных, массовых мероприятий досмотр физических лиц, их вещей, транспортных средств и провозимых грузов, в том числе с применением технических средств, не допускать в места их проведения лиц и транспортные средства с запрещенными предметами и вещами;
13) принимать участие в карантинных, санитарно-противоэпидемических мероприятиях;
14) при участии в антитеррористической операции и обеспечении правового режима антитеррористической операции применять меры и временные ограничения, предусмотренные Законом Республики Казахстан «О противодействии терроризму»;
15) задерживать на срок до трех часов и содержать в служебных помещениях Национальной гвардии до передачи в органы внутренних дел лиц, посягавших на охраняемые Национальной гвардией объекты, специальные грузы, сооружения на коммуникациях, склады, военные базы, органы военного управления Национальной гвардии, территории, на которых постоянно или временно размещаются соединения, воинские части (подразделения), высшее военное учебное заведение Национальной гвардии, а также их объекты, технику и иное имущество (далее – охраняемые Национальной гвардией объекты), производить личный досмотр указанных лиц, досмотр их транспортных средств и вещей, изъятие у указанных лиц документов и предметов, запрещенных для хранения и использования;
16) производить досмотр транспортных средств, плавучих средств (судов), нарушивших правила, установленные на охраняемых Национальной гвардией объектах;
17) производить личный досмотр работников объектов, охраняемых Национальной гвардией и граждан, посещающих указанные объекты, а также досмотр их вещей и транспортных средств, в том числе с применением технических средств;
18) входить беспрепятственно, осматривать жилые и иные помещения, территории и земельные участки (кроме представительств иностранных государств и международных организаций, обладающих дипломатическим иммунитетом) при наличии реальной угрозы безопасности физических лиц, либо при наличии достаточных данных полагать, что там совершено или совершается уголовное или административное правонарушение, произошел несчастный случай, для обеспечения личной безопасности физических лиц и общественной безопасности при чрезвычайных ситуациях;
19) ограничивать, временно запрещать физическим лицам доступ или пребывание в жилищах, определенных участках местности, если их нахождение создает угрозу жизни и здоровью человека, объектам собственности, нарушает работу организаций, препятствует движению транспортных средств и пешеходов, а также в случаях обеспечения проведения оперативно-розыскных мероприятий, следственных действий и массовых мероприятий;
20) использовать беспрепятственно средства связи, транспортные средства, принадлежащие предприятиям, учреждениям, организациям, или с их согласия транспорт граждан (кроме средств связи, транспортных средств представительств иностранных государств и международных организаций, обладающих дипломатическим иммунитетом) для преследования задержанных осужденных или лиц, содержащихся под стражей, совершивших побег, лиц, подозреваемых (обвиняемых) в совершении уголовного правонарушения, если сложившаяся ситуация создает реальную угрозу жизни или здоровью людей, с возмещением материального ущерба собственникам;
21) производить оцепление (блокирование) районов местности, отдельных строений и объектов при преследовании лиц, противоправным способом проникших на охраняемые территории или покинувших их, розыске лиц, содержащихся под стражей, и лиц, подозреваемых (обвиняемых) в совершении уголовных правонарушений, пресечении массовых беспорядков и групповых нарушений общественного порядка и иных антиобщественных действий, а также при чрезвычайных ситуациях социального характера, осуществлять при необходимости досмотр физических лиц, их вещей, транспортных средств и провозимых грузов, в том числе с применением технических средств;
22) временно запрещать или ограничивать движение транспортных средств и пешеходов на улицах и дорогах, осуществлять их досмотр в целях защиты жизни, здоровья и имущества граждан при чрезвычайных ситуациях;
23) изымать оружие, боеприпасы, наркотические средства, психотропные вещества и прекурсоры, а также иные запрещенные предметы и вещества;
24) безвозмездно и с соблюдением установленных законодательными актами Республики Казахстан требований к разглашению сведений, составляющих коммерческую, банковскую и иную охраняемую законом тайну получать необходимую для использования военнослужащими Национальной гвардии информацию и материалы от государственных органов и организаций, независимо от форм собственности, за исключением случаев, когда законом установлен иной порядок получения соответствующей информации;
25) задерживать граждан, нарушивших режим комендантского часа, до его окончания, а лиц, не имеющих при себе документов, удостоверяющих их личность, кроме того, до установления личности, но не более чем на срок, установленные законами Республики Казахстан;
26) на безвозмездное аэронавигационное обслуживание воздушных судов Национальной гвардии;
27) хранить, носить и применять служебное оружие и специальные средства в соответствии с настоящим Законом и иными законодательными актами Республики Казахстан;
28) применять в случаях и порядке, предусмотренных настоящим Законом и иными законодательными актами Республики Казахстан, физическую силу, оружие, специальные средства, военную и специальную технику;
29) осуществлять иные права, предусмотренные законами и актами Президента Республики Казахстан.
3. В случае нарушения военнослужащими Национальной гвардии при исполнении служебных обязанностей прав и свобод человека и гражданина, а также законных интересов физических и юридических лиц Национальная гвардия обязана восстановить эти права, возместить нанесенный ущерб, обеспечить привлечение виновных к ответственности в соответствии с законами Республики Казахстан.

Глава 3. Состав и организация деятельности Национальной гвардии

Статья 6. Состав Национальной гвардии

1. Национальная гвардия состоит из:
1) органов военного управления Национальной гвардии;
2) соединений и воинских частей оперативного назначения;
3) специальных воинских частей по охране важных государственных объектов и специальных грузов;
4) соединений и воинских частей по охране учреждений уголовно-исполнительной системы и конвоированию;
5) специальных моторизованных соединений и воинских частей;
6) военной полиции Национальной гвардии;
7) высшего военного учебного заведения Национальной гвардии;
8) воинских частей обеспечения деятельности Национальной гвардии (учебных, связи, тылового, медицинского, технического обеспечения и других);
9) авиационных частей;
10) воинских частей (подразделений) специального назначения.
2. Главное командование Национальной гвардии Республики Казахстан (далее – Главное командование Национальной гвардии) возглавляется Главнокомандующим Национальной гвардией и является оперативно-стратегическим органом военного управления Национальной гвардии.
3. Главное командование Национальной гвардии:
1) осуществляет оперативно-стратегическое планирование, применение и руководство служебно-боевой и повседневной деятельностью Национальной гвардии;
2) организует и проводит мероприятия по поддержанию боевой и мобилизационной готовности Национальной гвардии;
3) организует охрану общественного порядка, важных государственных объектов, специальных грузов, учреждений уголовно-исполнительной системы и осуществление надзора в них, конвоирование лиц, содержащихся под стражей;
4) организует и осуществляет взаимодействие Национальной гвардии с Вооруженными Силами Республики Казахстан, другими войсками и воинскими формированиями;
5) участвует в разработке Плана применения Вооруженных Сил Республики Казахстан, Плана оперативного оборудования территории Республики Казахстан в целях обороны, государственных программ вооружения, развития оборонно-промышленного комплекса Республики Казахстан, в планировании и выполнении задач территориальной обороны в пределах компетенции Национальной гвардии;
6) разрабатывает меры по оказанию содействия Пограничной службе Комитета национальной безопасности Республики Казахстан в охране Государственной границы Республики Казахстан;
7) обеспечивает управление Национальной гвардией, выполняющей служебно-боевые задачи в условиях вооруженных конфликтов, чрезвычайных ситуаций, а также задачи, связанные с обеспечением режима чрезвычайного положения, участием в борьбе с терроризмом и обеспечением правового режима антитеррористической операции;
8) осуществляет инспектирование войск Национальной гвардии;
9) участвует в разработке и выполнении государственных целевых программ в пределах компетенции Национальной гвардии;
10) издает в пределах своей компетенции ведомственные правовые акты по вопросам служебно-боевой деятельности Национальной гвардии и контролирует их исполнение;
11) участвует в подготовке проектов нормативных правовых актов Республики Казахстан по вопросам, входящим в компетенцию Национальной гвардии;
12) осуществляет контроль за соблюдением законности и правопорядка в Национальной гвардии и обеспечивает социальные и правовые гарантии военнослужащим, членам их семей и гражданскому персоналу;
13) организует и проводит комплектование Национальной гвардии военнослужащими срочной службы, по контракту и прием гражданского персонала;
14) осуществляет подготовку, повышение квалификации и переподготовку кадров для Национальной гвардии, в том числе за рубежом на основе международных договоров, присвоение воинских званий, вносит на рассмотрение Министру внутренних дел Республики Казахстан предложения по назначению на должности и присвоению воинских званий согласно номенклатуре;
15) организует текущее и перспективное планирование обеспечения Национальной гвардии необходимыми видами вооружения, военной техники, боеприпасами и другими материальными средствами, их эксплуатацию, сохранность, учет, списание и утилизацию, а также планирует накопление и размещение в мирное время запасов этих средств для мобилизационного развертывания Национальной гвардии;
16) организует воспитательную и социально-правовую работу по морально-психологическому обеспечению служебно-боевой деятельности Национальной гвардии с целью формирования у военнослужащих и личного состава высоких морально-психологических, боевых и нравственных качеств, и обеспечению необходимых условий безопасности воинской службы;
17) разрабатывает и реализует планы строительства и развития Национальной гвардии, совершенствование их организационно-штатной структуры;
18) осуществляет правовое обеспечение Национальной гвардии, координирует и обеспечивает защиту интересов Национальной гвардии в суде, иных государственных органах;
19) осуществляет комплекс профилактических, лечебных, оздоровительных и реабилитационных мероприятий, направленных на охрану и укрепление здоровья военнослужащих Национальной гвардии, граждан, уволенных с воинской службы, и членов их семей в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
20) организует выполнение мероприятий по реализации международных договоров Республики Казахстан в части, касающейся Национальной гвардии;
21) готовит предложения Правительству Республики Казахстан по определению перечней важных государственных объектов, сооружений на транспортных коммуникациях и специальных грузов, подлежащих охране частями Национальной гвардии;
22) организует расквартирование военнослужащих Национальной гвардии, капитальное строительство объектов Национальной гвардии;
23) разрабатывает:
положение о Главном командовании Национальной гвардии Республики Казахстан;
штат Главного командования Национальной гвардии, высшего военного учебного заведения, нормативы нагрузки военнослужащих, штатные нормативы, номенклатуру должностей в Национальной гвардии Республики Казахстан;
инструкцию по выполнению задач Национальной гвардии Республики Казахстан;
положение о военно-врачебной комиссии Национальной гвардии Республики Казахстан;
правила приема в высшие военные учебные заведения, осуществляющие подготовку кадров Национальной гвардии Республики Казахстан;
правила возмещения государству бюджетных средств, затраченных на обучение военнослужащих Национальной гвардии Республики Казахстан;
порядок присвоения, повышения, подтверждения, снижения и сохранения классной квалификации военнослужащим Национальной гвардии Республики Казахстан;
инструкцию прохождения воинской службы в Национальной гвардии Республики Казахстан;
инструкцию по проведению военно-врачебной экспертизы в Национальной гвардии Республики Казахстан.
4. Региональное командование Национальной гвардии является оперативно-территориальным органом военного управления, осуществляющим свою деятельность на определенной территории в соответствии с законодательством Республики Казахстан.
5. Соединения и воинские части входят в состав региональных командований Национальной гвардии, за исключением соединений и воинских частей, непосредственно подчиненных Главнокомандующему Национальной гвардией.

Статья 7. Главнокомандующий Национальной гвардией

Непосредственное военное руководство Национальной гвардией осуществляет Главнокомандующий Национальной гвардией, который:
1) поддерживает постоянную боевую и мобилизационную готовность Национальной гвардии;
2) руководит служебно-боевой деятельностью, оперативной и боевой подготовкой войск, внедрением передового опыта, развитием материальной базы и созданием необходимых социально-бытовых условий для личного состава;
3) утверждает планы комплектования войск военнослужащими срочной службы, по контракту, организации их увольнения в запас в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
4) издает приказы, директивы и иные правовые акты в пределах своей компетенции;
5) утверждает положения о структурных подразделениях Главного командования Национальной гвардии;
6) утверждает структуры и штаты органов военного управления, соединений, воинских частей и высшего военного учебного заведения Национальной гвардии в пределах установленной численности;
7) определяет состав сил и средств в условиях вооруженных конфликтов, чрезвычайных ситуаций, а также задач, связанных с обеспечением режима чрезвычайного положения, участием в борьбе с терроризмом и обеспечением правового режима антитеррористической операции;
8) налагает дисциплинарные взыскания на военнослужащих и гражданский персонал Национальной гвардии в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
9) поощряет, в том числе награждает ведомственными наградами военнослужащих и гражданский персонал Национальной гвардии;
10) обеспечивает принятие на вооружение Национальной гвардии военной и иной техники и другого имущества, списывает пришедшие в негодное состояние или утраченные материальные ценности и денежные средства войскового (бюджетного) учета в порядке, установленном Правительством Республики Казахстан;
11) делегирует полномочия своим заместителям, руководителям структурных подразделений Главного командования Национальной гвардии, командующим войсками региональных командований, командирам соединений и воинских частей, начальнику высшего военного учебного заведения Национальной гвардии;
12) организует работу по противодействию коррупции в Национальной гвардии;
13) вносит Министру внутренних дел предложения о назначении на должности и освобождении от должностей заместителей Главнокомандующего Национальной гвардией, командующих войсками региональными командованиями Национальной гвардии и их заместителей, начальника высшего военного учебного заведения Национальной гвардии, командиров соединений Национальной гвардии;
14) представляет Национальную гвардию в государственных органах и международных организациях;
15) представляет офицеров к присвоению воинского звания полковника;
16) ходатайствует в установленном порядке о присвоении военнослужащим высших воинских званий;
17) решает вопросы прохождения воинской службы военнослужащими по контракту Национальной гвардии в соответствии с законодательством Республики Казахстан, ротации военнослужащих, назначает на должности, освобождает от должностей, присваивает очередные воинские звания до подполковника включительно, в том числе досрочно, и на одну ступень выше воинского звания, предусмотренного по занимаемой штатной должности, вносит представления по снижению воинских званий офицерского состава Министру внутренних дел, увольняет в запас или в отставку до подполковника включительно;
18) представляет Министру внутренних дел военнослужащих и лиц гражданского персонала Национальной гвардии к награждению государственными наградами Республики Казахстан;
19) осуществляет иные полномочия, возложенные на него настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Статья 8. Командующий войсками регионального командования
Национальной гвардии

Командующий войсками регионального командования Национальной гвардии:
1) осуществляет руководство войсками регионального командования по выполнению возложенных на них служебно-боевых задач, а также соединениями, воинскими частями и подразделениями, не входящими в его состав, переданными в установленном порядке в оперативное подчинение, в том числе временно, на период подготовки и выполнения задач;
2) руководит оперативной и боевой подготовкой войск, всеми видами боевого, тылового и технического обеспечения, внедрением передового опыта, развитием материальной базы и созданием необходимых социально-бытовых условий для личного состава;
3) принимает в пределах своих полномочий решения на привлечение сил и средств подчиненных соединений и воинских частей в случае введения чрезвычайного положения и возникновения чрезвычайных ситуаций в зоне ответственности;
4) издает приказы и распоряжения;
5) решает вопросы прохождения воинской службы военнослужащими соединений и воинских частей, входящих в состав регионального командования Национальной гвардии и прием гражданского персонала в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
6) назначает на должности и освобождает от должностей, присваивает очередные воинские звания, увольняет в запас или в отставку военнослужащих по контракту до капитана включительно, за исключением высшего сержантского состава.

Статья 9. Привлечение Национальной гвардии к выполнению
обязанностей в отрыве от пунктов постоянной
дислокации

1. Привлечение воинских соединений, частей оперативного назначения и специальных моторизованных частей Национальной гвардии к выполнению обязанностей по охране общественного порядка или для оказания содействия органам внутренних дел в обеспечении правового режима чрезвычайного положения, правового режима антитеррористической операции, участия в антитеррористической операции и ликвидации чрезвычайных ситуаций и их последствий, а также для борьбы с незаконными вооруженными формированиями, локализации и блокирования района конфликта, пресечения особо опасных правонарушений, диверсий, актов терроризма, вооруженных столкновений и разъединения противоборствующих сторон, проведения мероприятий по разоружению и ликвидации незаконных вооруженных формирований, изъятию оружия у населения в районе конфликта, усилению охраны общественного порядка и безопасности в районах, примыкающих к району конфликта, в отрыве от пунктов постоянной дислокации осуществляется по решению Министра внутренних дел Республики Казахстан.
2. Продолжительность привлечения личного состава воинских соединений, частей оперативного назначения и специальных моторизованных частей Национальной гвардии к выполнению, возложенных на них задач, указанных в настоящей статье, в отрыве от пунктов постоянной дислокации не должна превышать трех месяцев.

Глава 4. Государственное регулирование в сфере деятельности
Национальной гвардии

Статья 10. Компетенция Правительства Республики Казахстан

Правительство Республики Казахстан:
1) утверждает лимит штатной численности Национальной гвардии;
2) обеспечивает оснащение Национальной гвардии материально-техническими ресурсами, продовольствием, вещевым имуществом, вооружением, боеприпасами, военной и специальной техникой, средствами связи и другими специальными техническими средствами;
3) определяет перечень важных государственных объектов, сооружений на транспортных коммуникациях и специальных грузов, подлежащих охране частями Национальной гвардии;
4) устанавливает государственным органам, учреждениям и организациям задания по подготовке и передаче в Национальную гвардию транспортных средств, средств связи и иных материально-технических средств в связи с объявлением мобилизации, введением режимов чрезвычайного положения и военного положения, а также устанавливает другие мобилизационные задания;
5) предоставляет земельные участки для размещения и постоянной деятельности воинских частей, учебных центров и других объектов Национальной гвардии;
6) принимает меры по социальной и правовой защищенности, материальному и бытовому обеспечению военнослужащих Национальной гвардии, лиц, находящихся в запасе (отставке) и членов их семей;
7) решает другие вопросы обеспечения деятельности Национальной гвардии;
8) выполняет иные функции, возложенные на него Конституцией, законами Республики Казахстан и актами Президента Республики Казахстан.

Статья 11. Компетенция государственных органов,
предприятий, учреждений и организаций

1. Государственные органы, предприятия, учреждения, организации независимо от форм собственности, должностные лица обязаны оказывать военнослужащим Национальной гвардии содействие в выполнении ими служебных обязанностей.
2. Государственные органы, предприятия, учреждения, организации независимо от форм собственности и их должностные лица в условиях чрезвычайных ситуаций, введения чрезвычайного положения в пределах своих полномочий:
1) предоставляют безвозмездно воздушным судам Национальной гвардии, выполняющим задачи, право на использование в первоочередном порядке воздушного пространства, посадку, стоянку, взлет, получение навигационной, метеорологической и иной необходимой для обеспечения полетов информации в аэропортах, на аэродромах, посадочных площадках, находящихся в ведении государственных органов;
2) предоставляют безвозмездно линии и каналы связи для управления воинскими частями и подразделениями Национальной гвардии при выполнении возложенных на них обязанностей;
3) выделяют по заявкам органа специальных перевозок Национальной гвардии необходимое количество единиц подвижного состава, перевозочных средств, мест в пассажирских поездах (в том числе для осуществления внеплановых перевозок) в целях своевременной отправки воинских эшелонов (транспортов) и перевозки следующих самостоятельно военнослужащих Национальной гвардии в первоочередном порядке по безналичному расчету и без взимания дополнительных платежей;
4) предоставляют органам специальных перевозок Национальной гвардии необходимую информацию об отправке и продвижении воинских эшелонов (транспортов) и команд, за исключением случаев, когда такая информация носит закрытый характер и подлежит предоставлению на основании и в порядке, предусмотренном законодательными и иными актами, касающимися защиты государственных секретов.
3. Министерство обороны Республики Казахстан:
1) содействует в подготовке военнослужащих Национальной гвардии в ведомственных военных учебных заведениях;
2) осуществляет иные полномочия, предусмотренные настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Статья 12. Министр внутренних дел Республики Казахстан

Министр внутренних дел Республики Казахстан:
1) осуществляет оперативное руководство служебно-боевой деятельностью Национальной гвардии;
2) издает во исполнение законов Республики Казахстан, актов Президента Республики Казахстан, Парламента и Правительства Республики Казахстан нормативные правовые акты по совершенствованию служебно-боевой деятельности и структуры Национальной гвардии, проведению организационных мероприятий;
3) устанавливает структуру и дислокацию Национальной гвардии в пределах лимита штатной численности, утвержденного Правительством Республики Казахстан;
4) вносит на рассмотрение Правительства Республики Казахстан предложения об изменении общей численности Национальной гвардии;
5) принимает меры по поддержанию постоянной боевой и мобилизационной готовности Национальной гвардии, утверждает документы по их служебно-боевому применению;
6) обеспечивает участие Национальной гвардии в организации призыва и увольнения военнослужащих срочной службы из рядов Национальной гвардии;
7) вносит Президенту Республики Казахстан представление к назначению на должность Главнокомандующего Национальной гвардией и присвоению высших воинских званий военнослужащим Национальной гвардии;
8) представляет к награждению государственными наградами военнослужащих и гражданский персонал Национальной гвардии;
9) назначает на должности и освобождает от должностей заместителей Главнокомандующего Национальной гвардией, командующих войсками региональных командований Национальной гвардии и их заместителей, начальника высшего военного учебного заведения Национальной гвардии, командиров соединений Национальной гвардии, увольняет офицеров Национальной гвардии со службы, присваивает первое воинское звание офицерского состава и воинское звание «полковник»;
10) утверждает:
положение о Главном командовании Национальной гвардии Республики Казахстан;
штат Главного командования Национальной гвардии, нормативы нагрузки военнослужащих, штатные нормативы, номенклатуру должностей в Национальной гвардии;
правила приема в высшие военные учебные заведения, осуществляющие подготовку кадров Национальной гвардии Республики Казахстан;
правила возмещения государству бюджетных средств, затраченных на обучение военнослужащих Национальной гвардии Республики Казахстан;
порядок присвоения, повышения, подтверждения, снижения и сохранения классной квалификации военнослужащим Национальной гвардии Республики Казахстан;
инструкцию по выполнению задач Национальной гвардии Республики Казахстан;
положение о военно-врачебной комиссии Национальной гвардии Республики Казахстан;
инструкцию прохождения воинской службы в Национальной гвардии Республики Казахстан;
инструкцию по проведению военно-врачебной экспертизы в Национальной гвардии Республики Казахстан;
11) осуществляет иные полномочия, возложенные на него настоящим Законом, иными законами Республики Казахстан, актами Президента Республики Казахстан и Правительства Республики Казахстан.

Статья 13. Компетенция местных исполнительных органов
областей, городов республиканского значения,
столицы

Местные исполнительные органы областей, городов республиканского значения, столицы:
1) в пределах своей компетенции участвуют в рассмотрении предложений Министра внутренних дел Республики Казахстан по формированию и размещению на подведомственной территории органов военного управления, соединений, воинских частей и подразделений Национальной гвардии;
2) при выполнении подразделениями Национальной гвардии задач по ликвидации чрезвычайных ситуаций на подведомственной территории обеспечивают безвозмездно местами для размещения личного состава, организовывают бесперебойное обеспечение продовольствием, транспортными, медицинскими, коммунальными и иными необходимыми услугами;
3) создают для Национальной гвардии надлежащие условия жизнедеятельности, обеспечивают правовую и социальную защищенность военнослужащих и служащих Национальной гвардии и членов их семей, выделяют жилье офицерам и военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту в соответствии с законодательством Республики Казахстан;
4) оказывают командованию региональных командований, соединений и воинских частей Национальной гвардии содействие в организации призыва на воинскую службу в Национальную гвардию;
5) привлекают по согласованию с Министром внутренних дел Республики Казахстан в случаях, не терпящих отлагательства, силы и средства соединений и воинских частей оперативного назначения, специальных моторизованных воинских частей Национальной гвардии по месту их постоянной дислокации для ликвидации чрезвычайных ситуаций природного или техногенного характера и их последствий.

Статья 14. Начальники департаментов внутренних дел
областей и городов республиканского значения,
столицы

Начальники департаментов внутренних дел областей и городов республиканского значения, столицы:
1) привлекают по согласованию с Главнокомандующим Национальной гвардией силы и средства соединений и воинских частей оперативного назначения, специальных моторизованных воинских частей Национальной гвардии для участия совместно с органами внутренних дел в охране общественного порядка в пределах границ административно-территориальных единиц Республики Казахстан, с учетом служебного предназначения указанных соединений и воинских частей и создания условий для обучения и отдыха личного состава;
2) совместно с командирами соединений и воинских частей определяют объем служебных задач для соединений и воинских частей оперативного назначения и специальных моторизованных частей Национальной гвардии, исходя из численности;
3) заслушивают информацию командиров воинских частей и воинских соединений, частей оперативного назначения и специальных моторизованных частей Национальной гвардии о результатах служебно-боевой деятельности;
4) оказывают содействие командирам соединений и воинских частей Национальной гвардии в создании надлежащих условий для деятельности соединений и воинских частей (подразделений) Национальной гвардии, в том числе прибывающих из других регионов Республики Казахстан для выполнения задач, возложенных на Национальную гвардию, а также в соблюдении гарантий правовой защиты военнослужащих Национальной гвардии и членов их семей.

Глава 5. Прохождение воинской службы и трудовые отношения
в Национальной гвардии

Статья 15. Кадры Национальной гвардии

1. Кадры Национальной гвардии состоят из военнослужащих и лиц гражданского персонала.
2. Военнослужащие Национальной гвардии должны иметь необходимую профессиональную, правовую и физическую подготовку, умело владеть табельным оружием, специальными средствами и закрепленной за ними техникой.
3. Военнослужащие, проходящие воинскую службу в Национальной гвардии, имеют воинские звания, знаки отличия и установленную для них форму одежды. На них распространяется действие нормативных правовых актов, регламентирующих условия прохождения службы в Вооруженных Силах Республики Казахстан, и требования общевоинских уставов Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан с учетом изъятий и дополнений, предусмотренных настоящим Законом.
4. Трудовая деятельность гражданского персонала Национальной гвардии регулируется в соответствии с трудовым законодательством Республики Казахстан.

Статья 16. Воинская служба в Национальной гвардии

1. Национальная гвардия комплектуется личным составом в соответствии с Законом Республики Казахстан «О воинской службе и статусе военнослужащих», а также путем призыва на воинскую службу по экстерриториальному принципу.
2. Граждане, поступившие на воинскую службу в Национальную гвардию, принимают военную присягу в порядке, определяемом общевоинскими уставами Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан.

Статья 17. Правовое положение военнослужащих Национальной
гвардии

1. Военнослужащие Национальной гвардии при выполнении возложенных на них обязанностей, определенных настоящим Законом, другими правовыми актами Республики Казахстан, являются представителями власти, находясь под защитой государства, самостоятельно принимают решения, относящиеся по закону к их компетенции, и осуществляют их исполнение.
2. На служебную деятельность военнослужащих Национальной гвардии распространяются нормы о необходимой обороне и крайней необходимости, установленные законодательством Республики Казахстан.
3. Законные требования военнослужащих Национальной гвардии обязательны для исполнения гражданами и должностными лицами.
4. Невыполнение требований настоящего Закона, воспрепятствование выполнению Национальной гвардией возложенных на них обязанностей, оскорбление чести и достоинства военнослужащих, надругательство над воинскими символами влекут ответственность, установленную законами Республики Казахстан.
5. Военнослужащие Национальной гвардии при выполнении возложенных на них обязанностей подчиняются только прямым начальникам.
6. Офицерам и военнослужащим, проходящим воинскую службу по контракту, выдается служебное удостоверение, которое удостоверяет служебное положение и нахождение на воинской службе.

Статья 18. Подготовка и повышение профессионального уровня
кадров Национальной гвардии

1. Подготовка офицеров для Национальной гвардии осуществляется высшими учебными и военно-учебными заведениями Республики Казахстан и зарубежных государств в соответствии с международными договорами Республики Казахстан и контрактами.
2. Подготовка и переподготовка сержантов и солдат осуществляется в учебных воинских частях (центрах) Национальной гвардии и Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан, а также военных учебных заведениях зарубежных государств в соответствии с международными договорами Республики Казахстан и контрактами.
3. Повышение профессионального уровня офицерского состава и военнослужащих, проходящих службу по контракту на должностях солдат и сержант Национальной гвардии, осуществляется в организациях образования, в том числе военно-учебных заведениях Республики Казахстан и зарубежных государств в соответствии с международными договорами Республики Казахстан и контрактами.

Статья 19. Исполнение военнослужащими Национальной гвардии
обязанностей воинской службы

1. Военнослужащие Национальной гвардии считаются исполняющими обязанности воинской службы в случаях, определенных в законодательных актах Республики Казахстан.
2. Должностные и специальные обязанности военнослужащих Национальной гвардии и порядок их исполнения определяются настоящим Законом, другими законодательными актами Республики Казахстан, общевоинскими уставами и нормативными правовыми актами Министерства внутренних дел Республики Казахстан.
3. Исполнение обязанностей воинской службы военнослужащими Национальной гвардии в составе караула, гарнизона, заставы, войскового наряда, а также в составе воинских частей (подразделений), привлекаемых для выполнения возложенных на Национальную гвардию задач, является несением боевого дежурства.
4. Порядок и условия несения боевого дежурства военнослужащими Национальной гвардии, а также размеры надбавок (дополнительных денежных выплат) за несение ими боевого дежурства устанавливаются законодательными актами Республики Казахстан, нормативными правовыми актами Президента Республики Казахстан, Правительства Республики Казахстан, а также Министра внутренних дел Республики Казахстан.
5. Продолжительность несения боевого дежурства военнослужащими Национальной гвардии определяется временем фактического нахождения военнослужащего в составе караула, гарнизона, заставы, войскового наряда, а также в составе воинских частей (подразделений), привлекаемых для выполнения возложенных на Национальную гвардию задач.
6. Военнослужащим Национальной гвардии, принимавшим непосредственное участие в выполнении международных обязательств по поддержанию мира и безопасности за пределами Республики Казахстан и участвовавшим в боевых действиях, период такого участия определяется в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Статья 20. Соблюдение военнослужащими Национальной гвардии
норм международного права

Военнослужащие Национальной гвардии при выполнении служебных обязанностей уважают личное достоинство, права, свободы и законные интересы граждан в соответствии с нормами международного права и договорными обязательствами Республики Казахстан в области защиты прав человека, борьбы с преступностью, обращении с заключенными при выполнении международных обязательств по поддержанию мира и безопасности за пределами Республики Казахстан.

Глава 6. Применение Национальной гвардией мер принуждения

Статья 21. Условия и пределы применения физической силы,
специальных средств, оружия, военной и
специальной техники

1. Военнослужащие Национальной гвардии при выполнении возложенных на них задач имеют право применять физическую силу, специальные средства, оружие, военную и специальную технику, если иными способами выполнение возложенных на них задач не представляется возможным.
2. Физическая сила, специальные средства, оружие, военная и специальная техника применяются исходя из складывающейся обстановки в случаях, предусмотренных настоящим Законом и иными законодательными актами Республики Казахстан.
3. Военнослужащие Национальной гвардии обязаны проходить специальную подготовку, а также периодическую проверку на пригодность к действиям, связанным с применением физической силы, специальных средств, оружия, военной и специальной техники, и умение оказывать доврачебную помощь пострадавшим.
4. При применении физической силы, специальных средств, оружия, военной и специальной техники военнослужащий Национальной гвардии, обязан:
1) предупредить о намерении их применить, предоставив при этом лицам, в отношении которых предполагается применить физическую силу, специальные средства, оружие, военную и специальную технику, достаточно времени для выполнения своих требований, за исключением тех случаев, когда промедление в применении физической силы, специальных средств, оружия, военной и специальной техники создает непосредственную опасность жизни и здоровью граждан, военнослужащих или сотрудников органов внутренних дел, может повлечь иные тяжкие последствия или когда в создавшейся обстановке такое предупреждение является неуместным или невозможным;
2) обеспечить оказание доврачебной помощи лицам, получившим телесные повреждения;
3) незамедлительно доложить своему непосредственному командиру (начальнику) обо всех случаях ранения или смерти в результате применения физической силы, специальных средств, оружия, военной и специальной техники для последующего уведомления прокурора в порядке, установленном законодательством Республики Казахстан.
5. Применение военнослужащими Национальной гвардии физической силы, специальных средств, оружия, военной техники с превышением их полномочий влечет ответственность, установленную законом.

Статья 22. Применение физической силы

Военнослужащие Национальной гвардии имеют право применять физическую силу, в том числе боевые приемы борьбы, для пресечения уголовных и административных правонарушений, самообороны, задержания лиц, их совершивших, преодоления сопротивления законным требованиям военнослужащих Национальной гвардии, если иные способы пресечения уголовных и административных правонарушений не обеспечивают исполнения военнослужащими Национальной гвардии своих служебных обязанностей.

Статья 23. Применение специальных средств

1. Военнослужащие Национальной гвардии имеют право применять специальные средства для:
1) отражения нападения на граждан, военнослужащих, сотрудников органов внутренних дел;
2) пресечения неповиновения или сопротивления законным требованиям военнослужащих Национальной гвардии и иных лиц, исполняющих служебные обязанности или гражданский долг по охране общественного порядка, предупреждения и пресечения правонарушений;
3) задержания лиц, застигнутых при совершении уголовных правонарушений, пытающихся скрыться или оказать сопротивление;
4) задержания лиц по основаниям, установленным законодательством Республики Казахстан;
5) задержания и доставления в территориальные органы внутренних дел лиц, подозреваемых (обвиняемых) в совершении уголовных правонарушений, лиц, совершивших административные правонарушения, при осуществлении контроля и надзора за поведением лиц, содержащихся в учреждениях уголовно-исполнительной системы, граждан, находящихся на их территории, а также конвоирования и охраны осужденных, лиц, содержащихся под стражей, которые оказывают неповиновение или сопротивление, а равно имеются основания полагать, что они могут совершить побег, причинить вред окружающим и себе или оказывают сопротивление военнослужащему Национальной гвардии;
6) отражения нападения на военные городки, воинские эшелоны (транспорты) и транспортные колонны, охраняемые Национальной гвардией объекты;
7) освобождения заложников, захваченных зданий, помещений, сооружений, транспортных средств и участков местности;
8) пресечения массовых беспорядков и действий, нарушающих работу транспортных средств, средств связи, предприятий, учреждений и организаций независимо от форм собственности, а также дезорганизующих работу учреждений уголовно-исполнительной системы;
9) остановки транспортных средств, водители которых не выполнили законные требования сотрудников полиции или военнослужащих Национальной гвардии остановиться.
2. В качестве специальных средств, используемых военнослужащими Национальной гвардии, могут применяться:
1) резиновые палки – в случаях, предусмотренных подпунктами 1), 2), 3), 4), 6), 7), 8) пункта 1 настоящей статьи;
2) слезоточивый газ – в случаях, предусмотренных подпунктами 1), 2), 3), 4), 6), 7), 8) пункта 1 настоящей статьи;
3) наручники – в случаях, предусмотренных подпунктами 2), 3), 4), 5) пункта 1 настоящей статьи. При отсутствии наручников военнослужащие вправе использовать подручные средства для связывания;
4) светозвуковые средства отвлекающего воздействия – в случаях, предусмотренных подпунктами 1), 4), 6), 7), 8) пункта 1 настоящей статьи;
5) средства разрушения преград – в случаях, предусмотренных подпунктами 4), 7) пункта 1 настоящей статьи;
6) средства принудительной остановки транспорта – в случаях, предусмотренных подпунктом 9) пункта 1 настоящей статьи;
7) служебные собаки – в случаях, предусмотренных подпунктами 1), 2), 3), 4), 5) 6), 7), 8) пункта 1 настоящей статьи.
3. Все виды специальных средств могут применяться также в случаях, предусмотренных пунктом 1 статьи 24 настоящего Закона.
4. Вид специального средства, время начала и интенсивность его применения определяются с учетом сложившейся обстановки, характера правонарушения и личности правонарушителя.
5. Запрещается применять специальные средства в отношении женщин с видимыми признаками беременности, лиц с явными признаками инвалидности и малолетних, кроме случаев совершения ими группового или иного нападения, оказания ими сопротивления, а также при наличии угрозы жизни и здоровью граждан.

Статья 24. Применение оружия

1. Военнослужащие Национальной гвардии имеют право применять оружие для:
1) защиты граждан от нападения, угрожающего их жизни и здоровью;
2) отражения нападения на военнослужащих, сотрудников органов внутренних дел, суда и прокуратуры, угрожающего их жизни и здоровью, а также пресечения попытки завладеть их оружием и военной техникой и иных лиц, когда их жизнь или здоровье подвергаются опасности;
3) прекращения чрезвычайной ситуации социального характера, в том числе в учреждениях уголовно-исполнительной системы, следственных изоляторах, тюрьмах, а также при обеспечении правового режима чрезвычайного положения;
4) освобождения заложников, захваченных охраняемых объектов, специальных грузов, сооружений на коммуникациях и военной техники;
5) задержания лиц, застигнутых при совершении тяжкого или особо тяжкого преступления против жизни и здоровья граждан либо собственности, пытающихся скрыться, а также оказывающих вооруженное сопротивление;
6) пресечения побега из-под стражи лиц, в отношении которых мерой пресечения избрано содержание под стражей; осужденных к лишению свободы, а также для пресечения попыток их насильственного освобождения;
7) остановки транспортного средства путем его повреждения, если водитель своими действиями создает угрозу жизни или здоровью граждан или личного состава Национальной гвардии либо отказывается остановиться, несмотря на законные требования сотрудников органов внутренних дел или военнослужащих Национальной гвардии, а также, если транспортное средство используется осужденным для совершения побега;
8) нейтрализации участников массовых беспорядков, которые используют или применяют оружие против граждан или военнослужащих Национальной гвардии и правоохранительных органов;
9) отражения группового или вооруженного нападения (в том числе с использованием транспортных средств) на военные городки, воинские эшелоны (транспорты), транспортные колонны, охраняемые объекты, специальные грузы, сооружения на коммуникациях, часовых, других лиц караула (войскового наряда) или караульное помещение, жилые помещения граждан, помещения, занимаемые органами государственной власти, предприятиями, учреждениями и организациями независимо от форм собственности, общественными объединениями;
10) прекращения вооруженных конфликтов и других провокаций на Государственной границе Республики Казахстан;
11) подавления сопротивления вооруженных лиц, отказывающихся выполнить законные требования военнослужащих Национальной гвардии о прекращении противоправных действий и сдаче имеющихся у этих лиц оружия, боеприпасов, взрывчатых веществ, взрывных или имитирующих их устройств, специально изготовленных технических средств, легковоспламеняющихся и горючих жидкостей, ядовитых и радиоактивных веществ, специальных средств и военной техники, или других предметов, специально приспособленных для нанесения телесных повреждений, применение которых может угрожать жизни или здоровью военнослужащего Национальной гвардии и (или) сотрудника органов внутренних дел, иных лиц;
12) предупреждения граждан о намерении применить оружие, подачи сигнала тревоги и вызова помощи;
13) обезвреживания животного, непосредственно угрожающего жизни или здоровью граждан;
14) пресечения попыток лиц противоправным способом проникнуть на территории охраняемых объектов, постов и других мест несения боевой службы или покинуть их, когда пресечь эти попытки иными способами не представляется возможным.
2. Без предупреждения оружие применяется при отражении нападения с использованием оружия, взрывчатых веществ, взрывных или имитирующих их устройств, специально изготовленных технических средств, легковоспламеняющихся и горючих жидкостей, ядовитых и радиоактивных веществ, военной и специальной техники, транспортных средств, летательных аппаратов, морских или речных судов, при побеге из-под охраны с оружием либо на транспортных средствах, летательных аппаратах, морских или речных судах, а также побеге осужденного (лиц, взятых под стражу) из-под охраны ночью или в условиях ограниченной видимости, побеге из транспортных средств, морских или речных судов во время движения.
3. Запрещается применять оружие в отношении женщин, лиц с явными признаками инвалидности и малолетних, кроме случаев совершения ими группового или иного вооруженного нападения, оказания ими вооруженного сопротивления, а также при наличии угрозы жизни и здоровью граждан.

Статья 25. Применение военной и специальной техники

1. Военная и специальная техника, состоящая на вооружении Национальной гвардии, применяется для:
1) освобождения заложников, захваченных охраняемых объектов, специальных грузов, сооружений на коммуникациях и военной техники;
2) защиты граждан от нападения, угрожающего их жизни и здоровью, когда пресечь это действие иным способом не представляется возможным;
3) остановки транспортного средства в условиях режима чрезвычайного положения, если водитель отказывается остановиться, несмотря на законные требования сотрудников органов внутренних дел или военнослужащих Национальной гвардии;
4) отражения группового или вооруженного нападения (в том числе с использованием транспортных средств) на военные городки, воинские эшелоны (транспорты), транспортные колонны, охраняемые объекты, специальные грузы, сооружения на коммуникациях, жилые помещения граждан, помещения, занимаемые органами государственной власти, предприятиями, учреждениями и организациями независимо от форм собственности, общественными объединениями;
5) подавления сопротивления вооруженных лиц, отказывающихся выполнить законные требования военнослужащих Национальной гвардии о прекращении противоправных действий и сдаче имеющихся у этих лиц оружия и военной техники.
2. По указанию командира воинской части или его заместителя в случаях, предусмотренных подпунктами 4), 6), 7), 8) пункта 1 статьи 23 настоящего Закона, могут применяться водометы и бронемашины.

Статья 26. Гарантии личной безопасности военнослужащих
Национальной гвардии и членов их семей

1. Военнослужащий Национальной гвардии имеет право обнажить оружие и привести его в готовность только в случаях, предусмотренных статьей 24 настоящего Закона.
2. Совершение лицом действий, выражающихся в попытках приблизиться к военнослужащему Национальной гвардии ближе указанного им расстояния с оружием либо предметами, которыми могут быть причинены телесные повреждения, а также завладения оружием военнослужащего, предоставляют последнему право применить оружие в соответствии с подпунктом 2) пункта 1 статьи 24 настоящего Закона.
3. Военнослужащие Национальной гвардии, привлекаемые при чрезвычайных ситуациях социального характера и для обеспечения режима чрезвычайного положения, имеют право на обоснованный профессиональный риск. Причинение ими вреда при обоснованном профессиональном риске не является правонарушением.
Профессиональный риск признается обоснованным, если совершенное военнослужащим Национальной гвардии, привлекаемым при чрезвычайных ситуациях социального характера и (или) для обеспечения режима чрезвычайного положения, деяние объективно исходило из сложившейся обстановки, и поставленной цели невозможно достичь действиями, не связанными с риском, при этом военнослужащий Национальной гвардии, привлекаемый для обеспечения режима чрезвычайного положения, принял все возможные меры для предотвращения причинения вреда.
4. Военнослужащие Национальной гвардии, привлекаемые при чрезвычайных ситуациях социального характера и для обеспечения режима чрезвычайного положения, не несут ответственности за вред, причиненный в связи с применением физической силы, специальных средств, военной и специальной техники, применением (использованием) оружия в предусмотренных настоящим Законом и иными законодательными актами случаях, если:
1) ими не превышены пределы необходимой обороны или меры, необходимые для задержания лица, совершившего уголовное правонарушение;
2) он действовал во исполнение обязательного для него приказа или распоряжения, отданного в установленном порядке, за исключением совершения им умышленного уголовного правонарушения во исполнение заведомо незаконных приказов или распоряжений;
3) он действовал в условиях обоснованного профессионального риска или крайней необходимости.
5. В интересах личной безопасности военнослужащих Национальной гвардии, членов их семей не допускается распространение в публичном выступлении, средствах массовой информации сведений о местах дислокации или передислокации соединений и воинских частей Национальной гвардии, а также обеспечивается конфиденциальность сведений о военнослужащих Национальной гвардии, принимавших участие в пресечении деятельности вооруженных преступников, незаконных вооруженных формирований и иных организованных преступных групп (сообществ), а также сведений о членах их семей.

Глава 7. Социальные гарантии военнослужащих Национальной
гвардии, членов их семей

Статья 27. Социальные гарантии военнослужащих Национальной
гвардии, членов их семей

1. Особый характер несения воинской службы в Национальной гвардии и ответственность военнослужащих, установленные настоящим Законом, компенсируются дополнительными социальными правами и льготами для военнослужащих и членов их семей, установленными законами Республики Казахстан «О воинской службе и статусе военнослужащих» и «О пенсионном обеспечении».
2. На военнослужащих, несущих службу в противотуберкулезных учреждениях уголовно-исполнительной системы, распространяются льготы, установленные законодательством Республики Казахстан для данной категории медицинских работников.
3. В период привлечения военнослужащих Национальной гвардии к выполнению задач в отрыве от пункта постоянной дислокации в соответствии со статьей 9 настоящего Закона, срок воинской службы, засчитываемый в выслугу лет, исчисляется из расчета один день за три дня и выплачивается денежное содержание в трехкратном размере.

Статья 28. Жилищные права военнослужащих Национальной
гвардии, членов их семей

1. Обеспечение жилищем военнослужащих и постоянно совместно проживающих с ними членов их семей, нуждающихся в жилье, а также выплата компенсации за наем (аренду) жилища производятся в порядке, предусмотренном Законом Республики Казахстан «О жилищных отношениях».
2. В случае гибели военнослужащего Национальной гвардии в связи с осуществлением служебной деятельности за семьей погибшего сохраняется право на получение жилой площади на тех основаниях, которые имелись при постановке на учет, жилая площадь предоставляется не позднее одного года со дня гибели военнослужащего. Члены семьи военнослужащего, потерявшие кормильца, не могут быть выселены из занимаемых ими жилых помещений без предоставления им безвозмездно другого пригодного для проживания жилого помещения в соответствии с законодательством Республики Казахстан.

Глава 8. Заключительные положения

Статья 29. Финансирование Национальной гвардии

Финансирование Национальной гвардии осуществляется за счет средств республиканского бюджета.

Статья 30. Материально-техническое обеспечение
Национальной гвардии

1. Нормы материально-технического обеспечения Национальной гвардии утверждаются Министром внутренних дел Республики Казахстан по согласованию с центральным уполномоченным органом по бюджетному планированию.
Порядок материально-технического обеспечения Национальной гвардии утверждается Правительством Республики Казахстан.
2. Национальная гвардия обеспечивается вооружением, авиационной, автомобильной, бронетанковой и другой военной техникой и материальными средствами в порядке и по нормам, установленным для Вооруженных Сил Республики Казахстан, других войск и воинских формирований и органов внутренних дел Республики Казахстан.
3. Воинским частям (подразделениям), выполняющим обязанности по охране важных государственных объектов, объектов на коммуникациях, специальных грузов при перевозке, а также объектов учреждений уголовно-исполнительной системы, военные городки, здания и сооружения для размещения личного состава, вооружения, техники и военно-технического имущества, а также органов управления выделяются или возводятся министерствами, ведомствами (учреждениями), объекты которых охраняются Национальной гвардией.
4. Подразделения Национальной гвардии, привлекаемые для выполнения задач по обеспечению охраны общественного порядка в отрыве от пункта постоянной дислокации в условиях введения режима чрезвычайного положения, при проведении массовых общественно-политических мероприятий, обеспечиваются жилыми помещениями для расквартирования, коммунальными услугами, линиями и каналами связи, автотранспортом и горюче-смазочными материалами, дополнительным питанием за счет бюджетных средств.
5. Национальная гвардия закупает нефтепродукты у единого оператора по поставке нефтепродуктов, определяемого Правительством Республики Казахстан.

Статья 31. Порядок введения в действие настоящего Закона

1. Настоящий Закон вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.
2. Признать утратившим силу Закон Республики Казахстан от 23 июня 1992 года «О Внутренних войсках Министерства внутренних дел Республики Казахстан» (Ведомости Верховного Совета Республики Казахстан, 1992 г., № 11-12, ст. 290; № 24, ст. 592; 1993 г., № 8, ст. 179; 1995 г., № 1-2, ст. 17; № 23, ст. 155; Ведомости Парламента Республики Казахстан, 1997 г., № 7, ст. 79; № 12, ст. 184; № 13-14, ст. 205; 1998 г., № 23, ст. 416; № 24, ст. 436; 1999 г., № 8, ст. 233, 247; 2001 г., № 13-14, ст. 174; № 20, ст. 257; № 24, ст. 336; 2004 г., № 23, ст. 142; № 24, ст. 155; 2007 г., № 15, ст. 107; 2008 г., № 10-11, ст. 39; 2010 г., № 7, ст. 32; № 24, ст. 149; 2011 г., № 1, ст. 7; № 11, ст. 102; № 16, ст. 129; 2012 г., № 3, ст. 26; № 5, ст. 41; 2013 г., № 2, ст. 8; № 14, ст. 72; 2014 г., № 7, ст.37; Закон Республики Казахстан от 4 июля 2014 года «О внесении изменений и дополнений в некоторые законодательные акты Республики Казахстан по вопросам совершенствования уголовно-процессуального законодательства», опубликованный в газетах «Егемен Қазақстан» и «Казахстанская правда» 10 июля 2014 г.).

Президент
Республики Казахстан

"Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының жобасы туралы

Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2014 жылғы 25 қарашадағы № 1232 қаулысы

Қазақстан Республикасының Үкіметі ҚАУЛЫ ЕТЕДІ:
«Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының жобасы Қазақстан Республикасының Парламенті Мәжілісінің қарауына енгізілсін.

Қазақстан Республикасының
Премьер-Министрі К. Мәсімов

Жоба

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ ЗАҢЫ Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы туралы

Осы Заң Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының қызметі саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді.

1-тарау. Жалпы ережелер

1-бап. Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы және оның
арналымы

1. Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы (бұдан әрі – Ұлттық ұлан) Қазақстан Республикасы iшкi iстер органдарының бiрыңғай жүйесiне кiредi және жеке адамның, қоғам мен мемлекеттiң қауiпсiздiгiн қамтамасыз етуге, адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтарын қылмыстық және өзге де құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғауға арналған.
2. Ұлттық ұланның туы және рәмізі болады. Ұлттық ұлан өңірлік қолбасшылықтарының, құрамаларының, әскери бөлімдерінің және жоғары әскери оқу орнының белгіленген үлгідегі Жауынгерлік тулары болады.
Ұлттық ұланның туы мен рәмізінің, өңірлік қолбасшылықтарының, құрамалары мен әскери бөлімдерінің, жоғары әскери оқу орындарының Жауынгерлік туларының сипаттамасын Қазақстан Республикасының Президенті бекітеді.

2-бап. Ұлттық ұлан қызметiнiң құқықтық негiзi

1. Ұлттық ұлан қызметiнiң құқықтық негiзiн Қазақстан Республикасының Конституциясы, осы Заң және өзге де құқықтық нормативтiк актiлер құрайды.
2. Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта осы Заңда қамтылғаннан өзге қағидалар белгіленген болса, онда халықаралық шарттың қағидалары қолданылады.
3. Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген жағдайларды қоспағанда Ұлттық ұланның өз өкілеттіліктерін жүзеге асыруы кезінде оның қызметіне араласуға тыйым салынады.

3-бап. Ұлттық ұлан қызметінің қағидаттары

Ұлттық ұланның қызметі Қазақстан Республикасындағы мемлекеттік қызмет қағидаттарының, сондай-ақ:
1) адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, қоғам мен мемлекеттің мүдделерін құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғаудың мiндеттiлiгi;
2) Ұлттық ұлан қатарында қызметтi ұйымдастырудағы көзқарастардың бiртұтастығы;
3) дара басшылық пен субординацияның (бағыныстылықтың);
4) саяси партиялар мен өзге де қоғамдық бiрлестiктердiң қызметiнен тәуелсiз болудың негізінде жүзеге асырылады.

2-тарау. Ұлттық ұланның міндеттері және өкілеттіктері

4-бап. Ұлттық ұланның міндеттері

1. Ұлттық ұланға мынадай міндеттер жүктеледі:
1) маңызды мемлекеттiк объектiлердi және тасымалдау кезiнде арнайы жүктердi күзету;
2) ішкі істер органдарымен бірлесіп қоғамдық тәртіпті сақтауға, жаппай тәртіпсіздіктердің жолын кесуге, қоғамдық қауіпсіздікті және төтенше жағдайдың және соғыс жағдайының құқықтық режимдерін, терроризмге қарсы операцияның құқықтық режимін қамтамасыз етуге қатысу, терроризмге қарсы операция жүргізуге қатысу, табиғи, техногенді және әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлардың зардаптарын жоюға қатысу;
3) сотталған әйелдердің, кәмелетке толмағандардың жазасын өтеуге арналған түрмелерді және тергеу изоляторларын қоспағанда, қылмыстық-атқару жүйесінің орташа қауіпсіз, қауіпсіздігі барынша жоғары, төтенше қауіпсіз, қауіпсіздігі аралас мекемелерін күзету;
4) сотталған әйелдердің, кәмелетке толмағандардың жазасын өтеуге арналған түрмелерді және тергеу изоляторларын қоспағанда, қылмыстық-атқару жүйесінің орташа қауіпсіз, қауіпсіздігі барынша жоғары, төтенше қауіпсіз, қауіпсіздігі аралас мекемелерінде ұсталатын адамдардың, сондай-ақ олардың аумағындағы азаматтардың жүріс-тұрысын бақылауды және қадағалауды жүзеге асыру;
5) сотталған және қамауға алынған адамдарды айдауылмен алып жүру;
6) соғыс кезiнде Қазақстан Республикасының аумағын қорғау жүйесiнде жекелеген мiндеттердi орындау;
7) қарулы қылмыскерлерді залалсыздандыру, Қазақстан Республикасының аумағында заңмен көзделмеген әскерилендірілген немесе қарулы құрылымдар (топтар), ұйымдасқан қылмыстық топтардың (сыбайластар) әрекетінің жолын кесу бойынша арнайы операцияларға қатысу;
8) ауыр және аса ауыр қылмыстардың, диверсиялардың, терроризм актілерінің, қарулы қақтығыстардың жолын кесу және тайталасушы тараптарды ажырату;
9) Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шарттарға сәйкес міндеттерді орындау.
2. Ұлттық ұланға өзге де міндеттер Қазақстан Республикасының заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен жүктеледі.
3. Ұлттық ұланды Қазақстан Республикасы заңнамасында жүктелмеген міндеттерді орындауға тартуға тыйым салынады.

5-бап. Ұлттық ұланның өкілеттіктері

1. Ұлттық ұлан Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жүктелген міндеттер шегінде:
1) азаматтардың өмірін, құқықтарын, бостандықтарын және қоғам мен мемлекеттің заңды мүдделерін қылмыстық және өзге де құқыққа қарсы қол сұғушылықтардан қорғауды қамтамасыз етеді;
2) маңызды мемлекеттiк объектiлердi және арнайы жүктердi күзетуді қамтамасыз етеді;
3) қылмыстық-атқару жүйесінің орташа қауіпсіз, қауіпсіздігі барынша жоғары, төтенше қауіпсіз, қауіпсіздігі аралас мекемелерін күзетуді қамтамасыз етеді, олардың әкімшіліктерінің басшылығымен сотталғандарды қадағалауды жүзеге асырады, сотталғандар мен күзетпен ұсталатын адамдарды бақылайды және айдауылдайды;
4) патрульдік-бекеттік қызметті атқару арқылы қоғамдық қауіпсіздікті және оның ішінде бұқаралық іс-шаралар өткізу кезінде қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуге сақтауға қатысады;
5) заңсыз әскерилендірілген немесе қарулы құрылымдар (топтар), террористік ұйымдар, ұйымдасқан қылмыстық топтар (сыбайластар) әрекетінің жолын кесу жөніндегі, сондай-ақ кепілге алынған адамдарды босату жөніндегі арнайы операцяларға қатысады;
6) мемлекеттік билікті басып алу немесе зорлық-зомбылық арқылы конституциялық құрылысты өзгерту әрекеттері кезінде бұзылған конституциялық құқық тәртібін қалпына келтіруге, құқыққа қарсы іс-әрекеттерді жасаудың нәтижесінде, оның ішінде ұлтаралық және конфессияаралық жанжалдардың негізінде бұзылған мемлекеттік билік органдарының, жергілікті өзін-өзі басқару органдарының қызметін қалпына келтіруге қатысады;
7) қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінде күзеттен және қадағалаудан, айдауылдау кезінде әскери қарауылдардан қашқан адамдарды іздестіруге қатысады;
8) әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлардың алдын алу және жою жөніндегі іс-шараларға қатысады;
9) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес төтенше және әскери жағдайдың құқықтық режимін қамтамасыз етуге қатысады;
10) төтенше және соғыс жағдайы жағдайларында, сондай-ақ қарулы жанжал жағдайларында соғыс (ұрыс) қимылдарын жүргізеді және міндеттер орындайды;
11) маңызды мемлекеттiк объектiлердi қоспағанда, Ұлттық ұлан күзететін объектілердегі табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар мен олардың зардаптарын жоюға қатысады;
12) табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар мен олардың зардаптарын жою аймағында қоғамдық тәртіпті қамтамасыз етуге және карантиндер кезінде режимдік-шектеу іс-шараларына қатысады;
13) азаматтық қорғаныс саласындағы уәкілетті органмен немесе оның аумақтық бөлімшелерімен өзара іс-қимыл жасасу арқылы авариялық-құтқару және шұғыл жұмыстарға қатысады;
14) Ұлттық ұланның құзыреттері шегінде Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін қолдану жоспарын әзірлеуге қатысады және Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерімен бірлесіп әрекет етуге дайындықты ұйымдастырады;
15) Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің және Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитеті төрағасының бірлескен шешімдерінде айқындалған тәртіппен Ұлттық ұлан күзететін объектілерге жақын және олар орналасқан жерлерде шекаралық іздеулерге және операцияларға қатысады;
16) Ұлттық ұланның әскери бөлімдері мен бөлімшелерін пәтерлендіруді, әскери объектілерін салуды және реконструкциялауды ұйымдастырады және жүзеге асырады, Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін және олардың отбасы мүшелерін тұрғын алаңмен қамтамасыз етуді жақсарту бойынша шараларды қабылдайды;
17) белгіленген тәртіппен Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің оларға жүктелген міндеттерді орындауымен байланысты өміріне, денсаулығына, ар-намысына, абыройына және мүлкіне қол сұғушылықтардан Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің және олардың отбасы мүшелерінің жеке қауіпсіздігін қамтамасыз етеді;
18) белгіленген тәртіппен Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін және олардың отбасы мүшелерін құқықтық және әлеуметтік қорғауды қамтамасыз етеді, олардың денсаулығын сақтауға және нығайтуға бағытталған іс-шараларды әзірлейді және жүзеге асырады, Ұлттық ұланда санитарлық-эпидемиологиялық қадағалауды ұйымдастырады;
19) Ұлттық ұланның құзыреттері шегінде мемлекеттік органдармен, өзге де ұйымдармен өзара іс-қимыл жасасады;
20) Ұлттық ұланның құзыреттеріне жататын мәселелер бойынша шет мемлекеттердің мемлекеттік органдарымен және халықаралық ұйымдармен халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асырады;
21) Ұлттық ұланға қатысты бөлікте Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын іске асыру жөніндегі іс-шараларды орындайды;
22) белгіленген тәртіппен Ұлттық ұлан қызметінің мәселелері бойынша заңнаманы жетілдіру жөнінде ұсыныстар енгізеді;
23) Ұлттық ұланның құрылысы және даму жоспарларын әзiрлеуге және іске асыруға, сондай-ақ оның ұйымдастырушылық-штаттық құрылымын жетілдіру жөнінде ұсыныстар дайындауға қатысады;
24) Ұлттық ұлан қызметі процесінде тұрақты сақталатын құжаттарды және өзге де құжаттамалық материалдарды жинауды (жинақтауды), сақтауды, есепке алуды қамтамасыз етеді;
25) Қазақстан Республикасының заңдарында, Қазақстан Республикасы Президенті мен Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіліктерді жүзеге асырады.
2. Ұлттық ұлан өз құзыреті шегінде:
1) азаматтардан және лауазымды адамдардан қоғамдық тәртіпті сақтауды, құқық бұзушылықтарды және Ұлттық ұланның өкілеттіктерін жүзеге асыруға кедергі жасайтын іс-әрекеттерді тоқтатуды талап етуге, осы талаптарды орындамаған жағдайда осы Заңда көзделген мәжбүрлеу шараларын қолдануға;
2) қылмыстық немесе өзге де құқық бұзушылықтардың жасалуына күдікті жеке тұлғалардың жеке басын куәландыратын құжаттарды тексеруге;
3) анықтау және тергеу органдарының өкілдері келгенге дейін қылмыстық құқық бұзушылық іздерінің сақталуын қамтамасыз етуге қажетті шараларды қабылдауға;
4) қылмыстық немесе әкімшілік құқық бұзушылық жасаған немесе оларды жасауға оқталған адамдарды не олардың жеке бастарын анықтау мақсатында ұстауға және ішкі істер органдарына жеткізуге;
5) сотталғандарды және күзетпен ұсталатын адамдарды айдауылдау үшiн қабылдау кезінде және оларды iздестiру барысында ұстағаннан кейiн тiкелей қарап тексеруді жүргiзуге;
6) қылмыстық-атқару жүйесінің Ұлттық ұлан күзететін орташа қауіпсіз, қауіпсіздігі барынша жоғары, төтенше қауіпсіз, қауіпсіздігі аралас мекемелерінде ұсталатын адамдардың жүріс-тұрысын бақылауды және қадағалауды жүзеге асыруға, онда ұсталатын адамдардан Қазақстан Республикасының заңнамасында және соттың үкімінде оларға жүктелген міндеттерді орындауды талап етуге;
7) қылмыстық-атқару жүйесінің Ұлттық ұлан күзететін мекемесіне іргелес аумақтарда әкімшілік немесе қылмыстық заңнаманы қолдануға жататын әрекеттер жасаған адамдарды ұстауға және оларды ішкі істер орындарына жеткізуге, олардың жеке басын тексеріп қарауды жүзеге асыруға;
8) қылмыстық-атқару жүйесінің Ұлттық ұлан күзететін мекемесінің аумағында және режимдік талаптар орнатылған оған іргелес аумақтарда жүрген адамдарды, олардың заттарын, көлік құралдарын тексеріп қарауды, сондай-ақ мекеменің ішкі тәртібі қағидаларында көзделмеген, тыйым салынған заттар мен құжаттарды алып қоюды жүргізуге;
9) ерекше жағдайлар режимін енгізу кезінде көлік қозғалысын уақытша шектеуге немесе оған тыйым салуға, қылмыстық-атқару жүйесінің Ұлттық ұлан күзететін мекемесінің аумағына және оған іргелес аумаққа азаматтарды өткізбеуге немесе оларды қалуға не кетуге міндеттеуге;
10) осы елді мекенде әскери полиция органдары болмаған жағдайларда қоғамдық тәртiпті бұзған әскери қызметшiлердi ұстауға және оларды әскери коменданттарға немесе әскери бөлiм командирлерiне тапсыруға;
11) көшпелі сот отырыстарына айдауылданатын адамдарды және ұсталған қашқан сотталғандарды немесе күзетпен ұсталатын адамдарды күзетпен ұстау орындарына және қылмыстық-атқару жүйесінің мекемесіне уақытша орналастыру үшін тапсыруға;
12) күзет, бұқаралық іс-шаралар өткізілетін орындарға шығу (кіру) кезінде жеке тұлғаларды, олардың заттарын, көлік құралдарын және тасымалданған жүктерді, оның ішінде техникалық құралдарды қолдана отырып, тексеріп қарауға, іс-шара өткізіліп жатқан орындарға тыйым салынған бұйымдары мен заттары бар адамдарды және көлік құралдарын жібермеуге;
13) карантиндік, санитарлық-эпидемияға қарсы іс-шараларға қатысуға;
14) терроризмге қарсы операцияға және терроризмге қарсы операцияның құқықтық режимін қамтамасыз етуге қатысу кезінде «Терроризмге қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген шаралар мен уақытша шектеулерді қолдануға;
15) Ұлттық ұлан күзететін объектілерге, арнайы жүктерге, коммуникациядағы құрылыстарға, Ұлттық ұланның қоймаларына, әскери базаларына, әскери басқару органдарына, Ұлттық ұланның құрамалары, әскери бөлімдері (бөлімшелері), жоғары әскери оқу орындары, сондай-ақ олардың объектілері тұрақты немесе уақытша орналасқан аумаққа, техникаға және өзге де мүлікке (бұдан әрі – Ұлттық ұлан күзететін объектілер) қол сұққан адамдарды ішкі істер органдарына тапсырғанша үш сағатқа дейінгі мерзімге ұстауға және Ұлттық ұланның қызметтік үй-жайларына қамауға алуға, аталған адамдардың жеке басын тексеріп қарауды, олардың көлік құралдарын және заттарын тексеріп қарауды жүргізуге, аталған адамдардан сақтауға және пайдалануға тыйым салынған құжаттарды және заттарды алып қоюға;
16) Ұлттық ұлан күзететін объектілерде белгіленген қағидаларды бұзған көлік құралдарына, жүзу құралдарына (кемелер) тексеріп қарауды жүргізуге;
17) Ұлттық ұлан күзететін объектілердің қызметкерлерін және аталған объектілерге келетін азаматтардың жеке басын тексеріп қарауды, сондай-ақ олардың заттары мен көлік құралдарын, оның ішінде техникалық құралдарды қолдана отырып тексеріп қарауды жүргізуге;
18) жеке тұлғалардың қауiпсiздiгiне нақты қатер төнген кезде ол жерде қылмыстың немесе әкiмшiлiк құқық бұзушылық жасалды немесе жасалуда, жазатайым оқиға болды деп пайымдауға жеткілікті мәліметтер болған кезде, төтенше жағдайлар кезінде жеке тұлғалардың жеке қауіпсіздігін және қоғамдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін тұрғын және өзге де үй-жайларға, аумақтарға және жер учаскелерiне (дипломатиялық иммунитетi бар шет мемлекеттер өкiлдiктерi мен халықаралық ұйымдардан басқа) кедергiсiз кiруге, оларды қарап тексеруге;
19) егер жеке тұлғалардың тұрғын үйлерде, жергілікті жердің белгілі бір учаскелерінде болуы адамның өмірі мен денсаулығына, меншік объектілеріне қауіп төндіретін болса, ұйымның жұмысын бұзатын болса, көлік пен жаяу жүргіншілердің қозғалысына, сондай-ақ жедел-іздестіру іс-шараларын, тергеу әрекеттері мен бұқаралық іс-шараларды жүргізуді қамтамасыз ету кезіндегі жағдайларда кедергі келтіретін болса, олардың сол жерлерге кіруін немесе болуын шектеуге, уақытша тыйым салуға;
20) ұсталған қашқан сотталғандардың немесе күзетпен ұсталатын адамдардың, қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдікті (айыпты) адамдардың ізіне түсу үшін, егер қалыптасқан жағдайда адамдардың өміріне немесе денсаулығына нақты қауіптер төндіретін болса, меншік иелеріне материалдық залалды өтей отырып, кәсіпорындарға, мекемелерге, ұйымдарға тиесілі байланыс құралдарын, көлік құралдарын (дипломатиялық иммунитетi бар шет мемлекеттер өкiлдiктерi мен халықаралық ұйымдардың байланыс құралдарынан, көлік құралдарынан басқа) немесе азаматтардың өз келісімімен көлікті кедергісіз пайдалануға;
21) күзетпен ұсталатын адамдарды және қылмыстық құқық бұзушылық жасады деген күдікті (айыпталушы) адамдарды іздестіру кезінде, жаппай тәртіпсіздіктердің және қоғамдық тәртіпті топтасып бұзудың және өзге де қоғамға қарсы іс-әрекеттердің жолын кесу кезінде, сондай-ақ басқа да әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде күзетілетін аумаққа құқыққа қайшы тәсілмен кірген немесе ол жерден кетіп қалған адамдардың ізіне түсу кезінде, жергілікті жердің аудандарын, жекелеген құрылыстарды және объектілерді қоршауды (тосқауыл қоюды), қажет болған кезде жеке тұлғаларды, олардың заттарын, көлік құралдарын және тасымалданатын жүктерді, оның ішінде техникалық құралдарды қолдана отырып, тексеріп қарауды жүзеге асыруға;
22) төтенше жағдайлар кезінде көшелерде және жолдарда көлік құралдарының және жаяу жүргіншілердің қозғалысына уақытша тыйым салуға немесе шектеуге, азаматтардың өмірін, денсаулығын және мүлкін қорғау мақсатында оларды тексеріп қарауды жүзеге асыруға;
23) қаруды, оқ-дәрілерді, есірткі құралдарын, психотропты заттар мен прекурсорларды, сондай-ақ өзге де тыйым салынған бұйымдар мен заттарды алып қоюға;
24) заңда тиісті ақпаратты алудың өзгеше тәртібі белгіленген жағдайларды қоспағанда, мемлекеттік органдардан және меншiк нысанына қарамастан ұйымдардан Ұлттық ұланның әскери қызметшілерінің пайдалануы үшін қажетті ақпаратты және материалдарды өтеусіз және Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде белгіленген коммерциялық, банктік және заңмен қорғалатын өзге де құпияларды құрайтын мәліметтерді жария етуге қойылатын талаптарды сақтай отырып алуға;
25) коменданттық сағат аяқталғанға дейін оның режимін бұзған азаматтарды, ал өзімен бірге өздерінің жеке басын куәландыратын құжаттары жоқ адамдарды, бұдан басқа жеке басын анықтағанға дейін, бірақ Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген мерзімнен аспайтын мерзімге ұстауға;
26) Ұлттық ұланның әуе кемелеріне өтеусіз аэронавигациялық қызмет көрсетуге;
27) осы Заңға және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілеріне сәйкес қызметтік қаруды және арнайы құралдарды сақтауға, алып жүруге және қолдануға;
28) осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда және тәртіппен дене күшін, қаруды, арнайы құралдарды, әскери және арнайы техниканы қолдануға;
29) заңдарда және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерінде көзделген өзге де құқықтарды жүзеге асыруға құқығы бар.
3. Ұлттық ұланның әскери қызметшiлері қызметтік міндеттерін орындау кезінде адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарын, сондай-ақ жеке және заңды тұлғалардың заңды мүдделерiн бұзған жағдайда, Ұлттық ұлан бұл құқықтарды қалпына келтiруге, келтірілген залалдың орнын толтыруға, Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес кінәлілердің жауаптылыққа тартылуын қамтамасыз етуге міндетті.

3-тарау. Ұлттық ұланның құрамы және қызметін ұйымдастыру

6-бап. Ұлттық ұланның құрамы

1. Ұлттық ұлан:
1) Ұлттық ұланның әскери басқару органдарынан;
2) жедел мақсаттағы құрамалар мен әскери бөлімдерден;
3) маңызды мемлекеттік объектілерді және арнайы жүктерді күзету жөніндегі арнайы әскери бөлімдерден;
4) қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерін күзету және айдауылдау жөніндегі құрамалар мен әскери бөлімдерден;
5) арнайы моторландырылған құрамалар мен әскери бөлімдерден;
6) Ұлттық ұланның әскери полициясынан;
7) Ұлттық ұланның жоғары әскери оқу орнынан;
8) Ұлттық ұланның қызметін қамтамасыз ететін әскери бөлімдерден (оқу-жаттығу, байланыс, тылдық, медициналық, техникалық қамтамасыз ету және басқа);
9) авиациялық бөлімдерден;
10) арнайы мақсаттағы әскери бөлімдерден (бөлімшелерден) тұрады.
2. Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының Бас қолбасшылығын (бұдан әрі – Ұлттық ұланның Бас қолбасшылығы) Ұлттық ұланның Бас қолбасшысы басқарады және ол Ұлттық ұланды әскери басқарудың жедел-стратегиялық органы болып табылады.
3. Ұлттық ұланның Бас қолбасшылығы:
1) жедел-стратегиялық жоспарлауды, Ұлттық ұланның қызметтік-жауынгерлік және күнделікті қызметін қолдануды және басқаруды жүзеге асырады;
2) Ұлттық ұланның жауынгерлiк және жұмылдыру әзiрлiгін сақтау жөніндегі іс-шараларды ұйымдастырады және өткізеді;
3) қоғамдық тәртіпті сақтауды, маңызды мемлекеттік объектілерді, арнайы жүктерді, қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерін күзетуді және оларда қадағалауды жүзеге асыруды, күзетпен ұсталатын адамдарды айдауылдауды ұйымдастырады;
4) Ұлттық ұланның Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерімен, басқа да әскерлерімен және әскери құралымдарымен өзара іс-қимылын ұйымдастырады және жүзеге асырады;
5) Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерін қолдану жоспарын, қорғаныс мақсатында Қазақстан Республикасының аумағын жедел жабдықтау жоспарын, Қазақстан Республикасының қорғаныс-өнеркәсіп кешенін жарақтаудың, дамытудың мемлекеттік бағдарламаларын әзірлеуге, Ұлттық ұланның құзыреті шегінде аумақтық қорғаныс міндеттерін жоспарлауға және орындауға қатысады;
6) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметіне Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасын күзетуде жәрдем көрсету жөніндегі іс-шараларды әзірлейді;
7) қарулы қақтығыстар, төтенше жағдайлар жағдайларында қызметтік-жауынгерлік міндеттерді, сондай-ақ төтенше жағдай режимін қамтамасыз етуге, терроризмге қарсы күреске қатысуға және терроризмге қарсы операцияның құқықтық режимін қамтамасыз етуге байланысты міндеттерді орындайтын Ұлттық ұланды басқаруды қамтамасыз етеді;
8) Ұлттық ұланның әскерлерін инспекциялауды жүзеге асырады;
9) Ұлттық ұланның құзыреті шегінде мемлекеттік нысаналы бағдарламаларды әзірлеуге және орындауға қатысады;
10) өз құзыреті шегінде Ұлттық ұланның қызметтік-жауынгерлік қызметі мәселелері бойынша ведомстволық құқықтық актілер шығарады және олардың орындалуын бақылайды;
11) Ұлттық ұланның құзыретіне кіретін мәселелер бойынша Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілерінің жобаларын дайындауға қатысады;
12) Ұлттық ұланда заңдылық пен құқық тәртібінің сақталуын бақылауды жүзеге асырады және әскери қызметшілердің, олардың отбасы мүшелері мен азаматтық персоналдың әлеуметтік және құқықтық кепілдіктерін қамтамасыз етеді;
13) Ұлттық ұланды мерзімді қызметтегі, келісімшарт бойынша әскери қызметшілермен жасақтауды және азаматтық персоналдың қабылдануын ұйымдастырады және жүргізеді;
14) Ұлттық ұлан үшін, оның ішінде шет елдерде халықаралық шарттар негізінде кадрлар даярлауды, олардың біліктілігін арттыруды және қайта даярлауды, әскери атақтар беруді жүзеге асырады, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің қарауына номенклатураға сәйкес лауазымға тағайындау және әскери атақтар беру жөніндегі ұсыныстарды енгізеді;
15) Ұлттық ұланды қару-жарақтың, әскери техниканың қажетті түрлерімен, оқ-дәрімен және басқа да материалдық құралдармен қамтамасыз етуді ағымдағы және перспективалық жоспарлауды, оларды пайдалануды, олардың сақталуын, есепке алынуын, есептен шығарылуын және кәдеге асырылуын ұйымдастырады, сондай-ақ бейбіт уақытта Ұлттық ұланды жұмылдыра өрістету үшін осы құралдар қорының жинақталуы мен орналастырылуын жоспарлайды;
16) әскери қызметшілер мен жеке құрамның жоғары моральдық-психологиялық, жауынгерлік және адамгершілік қасиеттерін қалыптастыру мақсатында Ұлттық ұланның қызметтік-жауынгерлік қызметін моральдық-психологиялық қамтамасыз ету бойынша және әскери қызмет қауіпсіздігінің қажетті жағдайларын қамтамасыз ету бойынша тәрбие және әлеуметтік-құқықтық жұмысты ұйымдастырады;
17) Ұлттық ұланның құрылысын және оны дамыту, олардың ұйымдық-штаттық құрылымын жетiлдiру жоспарларын әзiрлейді және iске асырады;
18) Ұлттық ұланды құқықтық қамтамасыз етуді жүзеге асырады, Ұлттық ұланның мүддесін сотта, өзге де мемлекеттік органдарда қорғауды үйлестіреді және қамтамасыз етеді;
19) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің, әскери қызметтен босатылған азаматтардың және олардың отбасы мүшелерінің денсаулығын сақтауға және нығайтуға бағытталған профилактикалық, емдеу, сауықтыру және оңалту іс-шаралар кешенін жүзеге асырады;
20) Ұлттық ұланға қатысты бөлігінде, Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарын іске асыру жөніндегі іс-шаралардың орындалуын ұйымдастырады;
21) Қазақстан Республикасының Үкіметіне Ұлттық ұлан бөлімдерінің күзетуіне жататын маңызды мемлекеттік объектілердің, көлік коммуникацияларындағы құрылыстардың және арнайы жүктердiң тізбесін айқындау жөнінде ұсыныстар дайындайды;
22) Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін пәтерлерге орналастыруды, Ұлттық ұлан объектілерінің күрделі құрылысын ұйымдастырады;
23) мыналарды:
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының Бас қолбасшылығы туралы ережені;
Ұлттық ұлан Бас қолбасшылығының, жоғары әскери оқу орнының штатын, әскери қызметшілер жүктемесінің нормативтерін, штаттық нормативтерді, Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланындағы лауазымдар номенклатурасын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының міндеттерді орындауы жөніндегі нұсқаулығын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік комиссиясы туралы ережені;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының кадрларын даярлауды жүзеге асыратын жоғары әскери оқу орнына қабылдау қағидаларын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери қызметшілерін оқытуға жұмсалған бюджет қаражатын мемлекетке өтеу қағидаларын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери қызметшілеріне сыныптық біліктілік беру, оны арттыру, растау, төмендету және сақтау тәртібін;
Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланында әскери қызмет өткеру нұсқаулығын;
Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланында әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу жөніндегі нұсқаулықты әзірлейді.
4. Ұлттық ұланның өңірлік қолбасшылығы Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес белгілі бір аумақта өз қызметін жүзеге асыратын әскери басқарудың жедел-аумақтық органы болып табылады.
5. Ұлттық ұлан Бас қолбасшысына тікелей бағынысты құрамалар мен әскери бөлімдерді қоспағанда, құрамалар мен әскери бөлімдер Ұлттық ұлан өңірлік қолбасшылықтарының құрамына кіреді.

7-бап. Ұлттық ұланның Бас қолбасшысы

1. Ұлттық ұланды тікелей әскери басқаруды Ұлттық ұланның Бас қолбасшысы жүзеге асырады, ол:
1) Ұлттық ұланның тұрақты жауынгерлік және жұмылдыру әзірлігін сақтап отырады;
2) әскердің қызметтік-жауынгерлік іс-әрекетіне, жедел және жауынгерлік даярлығына, озық тәжірибені енгізуге, материалдық базаны дамытуға және жеке құрам үшін қажетті әлеуметтік-тұрмыстық жағдайлар жасауға басшылық жасайды;
3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әскерді мерзімді қызметтегі, келісімшарт бойынша әскери қызметшілермен жасақтау, олардың запасқа шығарылуын ұйымдастыру жөніндегі жоспарларды бекітеді;
4) өз құзыреті шегінде бұйрықтар, директивалар және өзге де құқықтық актілер шығарады;
5) Ұлттық ұлан Бас қолбасшылығының құрылымдық бөлімшелері туралы ережені бекітеді;
6) белгіленген адам саны шегінде Ұлттық ұланның әскери басқару органдарының, құрамаларының, әскери бөлімдерінің және жоғары әскери оқу орындарының құрылымын және штатын бекітеді;
7) қарулы қақтығыстар, төтенше жағдайлар, сондай-ақ төтенше жағдай режимін қамтамасыз етуге, терроризмге қарсы күреске қатысуға және терроризмге қарсы операцияның құқықтық режимін қамтамасыз етуге байланысты міндеттер кезінде күштер құрамы мен құралдарын айқындайды;
8) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін және азаматтық персоналын тәртіптік жазаға тартады;
9) Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін және азаматтық персоналын көтермелейді, оның ішінде ведомстволық наградалармен наградтайды;
10) Ұлттық ұланды қаруландыруға әскери және өзге де техника мен басқа да мүлікті қабылдауды қамтамасыз етеді, жарамсыз болып қалған немесе әскери (бюджеттік) есептегі жоғалған материалдық құндылықтар мен ақшалай қаражатты Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен есептен шығарады;
11) өз орынбасарларына, Ұлттық ұлан Бас қолбасшылығы құрылымдық бөлімшелерінің басшыларына, Ұлттық ұлан өңірлік қолбасшылықтарының қолбасшыларына, құрамалардың және әскери бөлімдердің командирлеріне, жоғары әскери оқу орнының бастығына өкілеттік береді;
12) Ұлттық ұланда сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл бойынша жұмысты ұйымдастырады;
13) Ішкі істер министріне Ұлттық ұлан Бас қолбасшысының орынбасарларын, Ұлттық ұлан өңірлік қолбасшылық әскерінің қолбасшылары және олардың орынбасарларын, Ұлттық ұлан жоғары әскери оқу орнының бастығын, Ұлттық ұлан құрамаларының командирлерін лауазымға тағайындау және лауазымнан босату туралы ұсыныстар енгізеді;
14) мемлекеттік органдарда және халықаралық ұйымдарда Ұлттық ұланның мүддесін білдіреді;
15) офицерлерді полковник әскери атағын беруге ұсынады;
16) әскери қызметшілерге белгіленген тәртіппен жоғары әскери атақтар беруге қолдау көрсетеді;
17) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Ұлттық ұланның келісімшарт бойынша әскери қызметшілерінің әскери қызмет өткеру, әскери қызметшілерді ротациялау мәселелерін шешеді, лауазымдарға тағайындайды, лауазымдарынан босатады, подполковникті қоса алғанға дейінгі және атқаратын штаттық лауазымы бойынша көзделген әскери атақтан бір саты жоғары кезекті әскери атақтарды, оның ішінде мерзімінен бұрын береді, Ішкі істер министріне офицерлік құрамның әскери атақтарын төмендету жөнінде ұсыныстар енгізеді, запасқа немесе отставкаға шығарады;
18) Ішкі істер министріне Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін және азаматтық персонал адамдарын Қазақстан Республикасының мемлекеттік наградаларымен наградтауға ұсынады;
19) Осы Заңмен, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарымен, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерімен жүктелген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

8-бап. Ұлттық ұланның өңірлік қолбасшылық әскерінің
қолбасшысы

Ұлттық ұланның өңірлік қолбасшылық әскерінің қолбасшысы:
1) өңірлік қолбасшылық әскерін оларға жүктелген қызметтік-жауынгерлік міндеттерді орындау бойынша, сондай-ақ оның құрамына кірмейтін, белгіленген тәртіппен жедел бағынысына, оның ішінде даярлау және міндеттерді орындау кезеңіне уақытша берілген құрамаларды, әскери бөлімдерді және бөлімшелерді басқаруды жүзеге асырады;
2) әскердің жедел және жауынгерлік даярлығына, жауынгерлік, тыл және техникалық жағынан қамтамасыз етудің барлық түрлеріне, озық тәжірибені енгізуге, материалдық базаны дамытуға және жеке құрам үшін қажетті әлеуметтік-тұрмыстық жағдайлар жасауға басшылық етеді;
3) жауапкершілік аймағында төтенше жағдай енгізілген және төтенше жағдайлар туындаған жағдайда өз құзыреті шегінде қарамағындағы құрамалар мен әскери бөлімдердің күштері мен құралдарын тартуға шешімдер қабылдайды;
4) бұйрықтар мен өкімдер шығарады;
5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес Ұлттық ұланның өңірлік қолбасшылығы құрамына кіретін құрамалар мен әскери бөлімдердің әскери қызметшілерінің әскери қызмет өткеру және азаматтық персоналды қабылдау мәселелерін шешеді;
6) лауазымдарға тағайындайды және лауазымдарынан босатады, кезекті әскери атақтар береді, жоғары сержанттық құрамды қоспағанда, капитанды қоса алғанға дейінгі келісімшарт бойынша әскери қызметшілерді запасқа немесе отставкаға шығарады.

9-бап. Ұлттық ұланды тұрақты орналасқан пункттерінен тыс
жерлерде міндеттерді орындауға тарту

1. Ұлттық ұланның жедел мақсаттағы құрамаларын, әскери бөлiмдерiн және арнайы моторландырылған бөлiмдерiн тұрақты орналасқан пункттерінен тыс жерлерде қоғамдық тәртiптi сақтау жөніндегі мiндеттердi орындауға немесе iшкi iстер органдарына төтенше жағдайдың құқықтық режимін, терроризмге қарсы операцияның құқықтық режимін қамтамасыз етуге, терроризмге қарсы операцияға және төтенше жағдайларды және олардың зардаптарын жоюға қатысуға, сондай-ақ заңсыз әскери құралымдарға қарсы күресу, қақтығыс ауданын оқшаулау және тосқауыл қою, аса қауiптi құқық бұзушылықтарды, диверсияларды, терроризм актілерін, қарулы қақтығыстарды тыю және тайталасушы тараптарды ажырату, заңсыз әскери құралымдарды қарусыздандыру және жою, қақтығыс ауданындағы халықтан қаруды алып қою, қақтығыс ауданына iргелес аудандарда қоғамдық тәртiптi сақтау және қауiпсiздiктi күшейту жөніндегі iс-шараларды жүргiзу үшiн тарту Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрінің шешiмi бойынша жүзеге асырылады.
2. Ұлттық ұланның жедел мақсаттағы құрамаларының, әскери бөлімдерiнiң және арнайы моторландырылған бөлiмдерiнiң жеке құрамын тұрақты орналасқан пункттерінен тыс жерлерде осы бапта көрсетiлген оларға жүктелген мiндеттердi орындауға тартудың ұзақтығы үш айдан аспауға тиiс.

4-тарау. Ұлттық ұланның қызметі саласындағы мемлекеттік реттеу

10-бап. Қазақстан Республикасы Үкіметінің құзыреті

Қазақстан Республикасының Үкіметі:
1) Ұлттық ұланның штат саны лимитін бекітеді;
2) Ұлттық ұланды материалдық-техникалық ресурстармен, азық-түлiкпен, заттай мүлiкпен, қару-жарақпен, оқ-дәрiмен, әскери және арнайы техникамен, байланыс құралдарымен және басқа да арнайы техникалық құралдармен жарақтауды қамтамасыз етеді;
3) Ұлттық ұланның бөлiмдерi күзетуге тиіс маңызды мемлекеттік объектiлердiң, тасымалдық коммуникациялардағы құрылыстардың және арнайы жүктердiң тiзбесiн айқындайды;
4) мемлекеттік органдарға, мекемелерге және ұйымдарға жұмылдыруды жариялауға, төтенше жағдай және соғыс жағдайы режимдерінің енгізілуіне байланысты көлік құралдарын, байланыс құралдарын және өзге де материалдық-техникалық құралдарды дайындау және Ұлттық ұланға беру жөніндегі тапсырмаларды белгілейді, сондай-ақ басқа да жұмылдыру тапсырмаларын белгілейді;
5) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес жер пайдалану құқығын бекіте отырып әскери қалаларды, оқу орталықтарын және басқа да объектілерді орналастыру және салу үшін жер учаскелерін береді;
6) Ұлттық ұланның әскери қызметшiлерiн, запастағы (отставкадағы) адамдарды және олардың отбасы мүшелерiн әлеуметтiк және құқықтық қорғау, материалдық және тұрмыстық қамтамасыз ету бойынша шаралар қолданады;
7) Ұлттық ұланның қызметiн қамтамасыз етудiң басқа да мәселелерiн шешедi;
8) Қазақстан Республикасының Конституциясымен, заңдарымен және Қазақстан Республикасы Президентінің актілерімен оған жүктелген өзге де функцияларды орындайды.

11-бап. Мемлекеттік органдардың, кәсіпорындардың,
мекемелердің және ұйымдардың құзыреті

1. Мемлекеттік органдар, кәсіпорындар, мекемелер, меншік нысанына қарамастан ұйымдар, лауазымды адамдар Ұлттық ұланның әскери қызметшілеріне олардың қызметтік міндеттерін орындауына жәрдем көрсетуге міндетті.
2. Мемлекеттік органдар, кәсіпорындар, мекемелер, меншік нысанына қарамастан ұйымдар және олардың лауазымды адамдары төтенше жағдайлар, төтенше жағдайды енгізу өз өкілеттіктері шегінде:
1) мемлекеттік органдардың иелігіндегі әуежайларда, аэродромдарда, қону алаңдарында Ұлттық ұланның міндеттерді орындайтын әуе кемелеріне әуе кеңістігін бірінші кезекте пайдалану, қону, аялдау, ұшу, навигациялық, метеорологиялық және ұшуларды қамтамасыз ету үшін қажетті өзге де ақпаратты алу құқығын тегін береді;
2) жүктелген міндеттерді орындау кезінде Ұлттық ұланның әскери бөлімдері мен бөлімшелерін басқару үшін байланыс желілері мен арналарын тегін береді;
3) Ұлттық ұланның әскери эшелондарын (көліктерін) уақытылы жөнелту және дербес жүретін әскери қызметшілерін тасымалдау мақсатында Ұлттық ұланның арнайы тасымалдау органының өтінімдері бойынша бірінші кезектегі тәртіппен қолма-қол ақшасыз есептесу бойынша және қосымша төлемдер алмай жылжымалы құрам, тасымалдау құралдары, жолаушылар поездарындағы орындар бірлігінің (оның ішінде жоспардан тыс тасымалдауларды жүзеге асыру үшін) қажетті санын бөледі;
4) Ұлттық ұланның арнайы тасымалдау органдарына мұндай ақпарат жабық сипатта болған және мемлекеттік құпияларды қорғауға қатысты заңнамалық және өзге де актілерде көзделген негізде және тәртіппен ұсынылуға жататын жағдайларды қоспағанда, әскери эшелондардың (көліктердің) және командалардың жөнелтілгені және қозғалысы туралы қажетті ақпаратты береді.
3. Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрлігі:
1) Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін ведомстволық әскери оқу орындарында даярлауға жәрдемдеседі;
2) осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде көзделген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

12-бап. Қазақстан Республикасының Iшкi iстер министрi

Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі:
1) Ұлттық ұланның қызметтік-жауынгерлік іс-әрекетіне жедел басшылықты жүзеге асырады;
2) Қазақстан Республикасының заңдарын, Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң және Үкіметінiң актілерін орындау үшiн Ұлттық ұланның қызметтiк-жауынгерлік іс-әрекетін және құрылымын жетiлдiру, ұйымдастырушылық іс-шараларды өткізу жөніндегі нормативтiк құқықтық актiлердi шығарады;
3) Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен штат санының лимиті шегінде Ұлттық ұланның құрылымын және орын ауыстыруын белгілейді;
4) Қазақстан Республикасы Үкіметінің қарауына Ұлттық ұланның жалпы санын өзгерту туралы ұсыныстар енгізеді;
5) Ұлттық ұланның тұрақты жауынгерлік және жұмылдыру әзірлігін ұстау бойынша шаралар қабылдайды, оларды қызметтік-жауынгерлік қолдану жөніндегі құжаттарды бекітеді;
6) Ұлттық ұланның мерзімді әскери қызметшілерді шақыруды және оларды Ұлттық ұлан қатарынан шығаруды ұйымдастыруға қатысуын қамтамасыз етеді;
7) Қазақстан Республикасының Президентіне Ұлттық ұланның Бас қолбасшысы лауазымына тағайындауға және Ұлттық ұланның әскери қызметшілеріне жоғары әскери атақтар беруге ұсыным енгізеді;
8) Ұлттық ұланның әскери қызметшiлерiн және азаматтық персоналын мемлекеттік наградалармен наградтауға ұсынады;
9) Ұлттық ұлан Бас қолбасшысының орынбасарларын, Ұлттық ұлан өңірлік қолбасшылық әскерінің қолбасшылары мен олардың орынбасарларын, Ұлттық ұланның жоғары әскери оқу орнының бастығын, Ұлттық ұлан құрамаларының командирлерін лауазымға тағайындайды және лауазымнан босатады, Ұлттық ұланның офицерлерін қызметтен шығарады, офицерлік құрамның алғашқы әскери атағын және «полковник» әскери атағын береді;
10) мыналарды:
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының Бас қолбасшылығы туралы ережені;
Ұлттық ұлан Бас қолбасшылығының штатын, әскери қызметшілер жүктемесінің нормативтерiн, штаттық нормативтерді, Ұлттық ұландағы лауазымдар номенклатурасын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының кадрларын даярлауды жүзеге асыратын жоғары әскери оқу орындарына оқуға қабылдау қағидаларын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери қызметшілерін оқытуға жұмсалған бюджет қаражатын мемлекетке өтеу қағидаларын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери қызметшілеріне сыныптық біліктілік беру, жоғарылату, растау, төмендету және сақтап қалу тәртібін;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының міндеттерді орындау жөніндегі нұсқаулығын;
Қазақстан Республикасы Ұлттық ұланының әскери-дәрігерлік комиссиясы туралы ережені;
Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланында әскери қызмет өткеру нұсқаулығын;
Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланында әскери-дәрігерлік сараптама жүргізу жөніндегі нұсқаулықты бекітеді.
осы Заңда, Қазақстан Республикасының өзге де заңдарында, Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Республикасы Үкіметінің актілерінде жүктелген өзге де өкілеттіктерді жүзеге асырады.

13-бап. Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың,
астананың жергiлiктi атқарушы органдарының
құзыреті

Облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың, астананың жергiлiктi атқарушы органдары:
1) өз құзыреті шегінде ведомстволық бағынысты аумақта Ұлттық ұланның әскери басқару органдарын, құрамаларын, әскери бөлiмдерi мен бөлiмшелерін құру және орналастыру жөніндегі Қазақстан Республикасы Ішкi iстер министрінің ұсыныстарын қарауға қатысады;
2) Ұлттық ұланның бөлімшелері ведомстволық бағынысты аумақта төтенше жағдайларды жою жөніндегі міндеттерді орындау кезінде жеке құрамды орналастыруға арналған орындармен өтеусіз қамтамасыз етеді, азық-түлікпен, көлік, медициналық, коммуналдық және өзге де қажетті көрсетілетін қызметтермен үздіксіз қамтамасыз етуді ұйымдастырады;
3) Ұлттық ұланның тұрмыс-тiршiлiгi үшiн тиiстi жағдайлар жасайды, Ұлттық ұланның әскери қызметшiлерi мен қызметшілерінің және олардың отбасы мүшелерiнiң құқықтық және әлеуметтiк қорғалуын қамтамасыз етедi, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес офицерлерге және әскери қызметтi келісімшарт бойынша өткеретін әскери қызметшiлерге тұрғын үй бөледi;
4) Ұлттық ұланның өңірлік қолбасшылықтарының, құрамалары мен әскери бөлiмдерiнiң қолбасшылығына Ұлттық ұланға әскери қызметке шақыруды ұйымдастыруда жәрдем көрсетедi;
5) кейінге қалдыруға болмайтын жағдайларда Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрімен келісім бойынша Ұлттық ұланның жедел мақсаттағы құрамалары мен әскери бөлімдерінің, арнайы моторландырылған әскери бөлімдерінің күштері мен құралдарын тұрақты орналасқан жері бойынша табиғи немесе техногенді сипаттағы төтенше жағдайларды және олардың салдарын жою үшін тартады.

14-бап. Облыстардың және республикалық маңызы бар
қалалардың, астананың iшкi iстер
департаменттерінің бастықтары

Облыстардың және республикалық маңызы бар қалалардың, астананың iшкi iстер департаменттерінің бастықтары:
1) Ұлттық ұлан Бас қолбасшысының келісімі бойынша Ұлттық ұланның жедел мақсаттағы құрамалары мен әскери бөлімдерінің, арнайы моторландырылған әскери бөлімдерінің күштері мен құралдарын аталған құрамалар мен әскери бөлімдердің қызметтік мақсатын ескере отырып, Қазақстан Республикасының әкімшілік-аумақтық бірлігінің шекарасы шегінде жеке құрамның оқуына және демалуына жағдай жасай отырып, қоғамдық тәртіпті сақтау және ішкі істер органдарымен бірлесіп қатысу үшін тартады;
2) құрамалар мен әскери бөлімдердің командирлерi мен бiрлесiп Ұлттық ұланның жедел мақсаттағы құрамалары мен әскери бөлiмдерi және арнайы моторландырылған бөлiмдерi үшiн олардың санына қарай қызметтiк мiндеттердiң көлемiн айқындайды;
3) Ұлттық ұланның әскери бөлiмдері мен әскери құрамалары командирлерінің, жедел мақсаттағы бөлiмдерi мен арнайы моторландырылған бөлiмдерi командирлерiнiң қызметтiк-жауынгерлік іс-әрекеттің нәтижелерi туралы ақпаратын тыңдайды;
4) Ұлттық ұланның құрамалары мен әскери бөлімдерінің командирлеріне Ұлттық ұланның құрамалары мен әскери бөлімдерінің (бөлімшелер), оның ішінде Ұлттық ұланға жүктелген міндеттерді орындау үшін Қазақстан Республикасының басқа өңірлерінен келетіндердің қызмет етуі үшін тиісті жағдайлар жасауға, сондай-ақ Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін және олардың отбасы мүшелерін құқықтық қорғау кепілдіктерін сақтауға жәрдем көрсетеді.

5-тарау. Ұлттық ұланда әскери қызмет өткеру және еңбек қатынастары

15-бап. Ұлттық ұланның кадрлары

1. Ұлттық ұланның кадрлары әскери қызметшілерден және азаматтық персонал адамдардан тұрады.
2. Ұлттық ұланның әскери қызметшілерінің қажетті кәсіби, құқықтық және дене шынықтыру даярлығының болуы, табельдік қаруды, арнайы құралдарды және өздеріне бекітілген техниканы шебер меңгерулері тиіс.
3. Ұлттық ұланда әскери қызмет өткеруші әскери қызметшiлердiң әскери атақтары, айырым белгiлері және олар үшiн белгiленген киім нысаны болады. Оларға Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнде қызмет өткеру жағдайын реттейтін нормативтiк құқықтық актiлер және осы Заңда көзделген қарулы күштердің жалпы әскери жарғыларының, Қазақстан Республикасының басқа да әскерлері және әскери құрылымы алынып тасталғандары мен толықтырулары ескерiлген талаптары қолданылады.
4. Ұлттық ұлан азаматтық персоналының еңбек қызметі Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңнамасына сәйкес реттеледі.

16-бап. Ұлттық ұландағы әскери қызмет

1. Ұлттық ұлан жеке құраммен «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасының Заңына, сондай-ақ эксаумақтық қағидат бойынша әскери қызметке шақыру арқылы жасақталады.
2. Ұлттық ұланға әскери қызметке кірген азаматтар Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының жалпыәскери жарғыларымен белгіленген тәртіпте әскери ант қабылдайды.

17-бап. Ұлттық ұлан әскери қызметшiлерiнiң құқықтық
жағдайы

1. Ұлттық ұланның әскери қызметшiлерi осы Заңда, Қазақстан Республикасының басқа да құқықтық актілерінде айқындалған өздеріне жүктелген мiндеттердi орындау кезiнде билік өкiлi болып табылады және олар мемлекет қорғауында болады, заң бойынша олардың құзыретіне жататын шешімдерді дербес қабылдайды және олардың орындалуын жүзеге асырады.
2. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің қызметінде Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген қажетті қорғаныс және өте қажеттілік туралы нормалар қолданылады.
3. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің заңды талаптарын азаматтар мен лауазымды адамдар міндетті түрде орындаулары тиіс.
4. Осы Заңның талаптарын орындамау, Ұлттық ұланның өздеріне жүктеген міндеттерін орындауына кедергі жасау, әскери қызметшілердің абыройы мен қадір-қасиетіне тіл тигізу, әскери нышандарды қорлау Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген жауапкершілікке әкеп соқтырады.
5. Ұлттық ұланның әскери қызметшілері өздеріне жүктелген міндеттерді орындау кезінде тікелей бастықтарына ғана бағынады.
6. Офицерлерге және келісімшарт бойынша әскери қызмет өткеретін әкери қызметшілерге, қызметтік жағдайын және әскери қызмет өткеретінін куәландыратын қызметтік куәлік беріледі.

18-бап. Ұлттық ұланның кадрларын даярлау және кәсіби
деңгейін арттыру

1. Ұлттық ұланға офицерлер даярлауды Қазақстан Республикасының және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары мен келісімшарттарына сәйкес шетел мемлекеттерінің жоғары оқу және әскери оқу орындары жүзеге асырады.
2. Сержанттар мен сарбаздарды даярлау және қайта даярлау Қазақстан Республикасы Ұлттық ұлан және Қарулы Күштерінің, басқа да әскерлері мен әскери құралымдарының оқу әскери бөлімдерінде (орталықтарында), сондай-ақ Қазақстан Республикасының халықаралық шарттары мен келісімшарттарына сәйкес шетел мемлекеттерінің оқу және әскери оқу орындарында жүзеге асырылады.
3. Ұлттық ұланның офицерлік құрамының және сарбаздар мен сержанттар лауазымдарында келісімшарт бойынша қызмет өткеретін әскери қызметшілерінің кәсіби деңгейін арттыру білім беру ұйымдарында, оның ішінде Қазақстан Республикасының және Қазақстан Республикасының халықаралық келісімдеріне және келісімшарттарына сәйкес шетелдік әскери оқу орындарында жүзеге асырылады.

19-бап. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің әскери қызмет
міндеттерін орындауы

1. Ұлттық ұланның әскери қызметшілері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде айқындалған жағдайларда әскери қызмет міндетін атқарушы болып есептеледі.
2. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің лауазымдық және арнайы міндеттері және оларды орындау тәртібі осы Заңда, Қазақстан Республикасының басқа да заңнамалық актілерінде, жалпы әскери жарғыларда және Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің нормативтік құқықтық актілерінде айқындалады.
3. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің қарауыл, гарнизон, застава, әскери жасақша құрамында, сондай-ақ Ұлттық ұланға жүктелген міндеттерді орындау үшін тартылатын әскери бөлімдердің құрамында әскери қызмет міндеттерін орындауы жауынгерлік кезекшілікті атқару болып табылады.
4. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің жауынгерлік кезекшілікті атқару тәртібі және шарттары, сондай-ақ олардың жауынгерлік кезекшілікті атқарғаны үшін төленетін үстемеақының (қосымша ақшалай төлем) мөлшері Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде, Қазақстан Республикасы Президентінің, Қазақстан Республикасы Үкіметінің, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрінің нормативтік құқықтық актілерінде белгіленеді.
5. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің жауынгерлік кезекшілікті атқару ұзақтығы әскери қызметшінің қарауыл, гарнизон, застава, әскери жасақша құрамында, сондай-ақ Ұлттық ұланға жүктелген міндеттерді орындау үшін тартылатын әскери бөлімдердің (бөлімше) құрамында нақты болған уақытымен айқындалады.
6. Ұлттық ұланның Қазақстан Республикасынан тыс бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау жөніндегі халықаралық міндеттемелерді орындауға тікелей қатысқан және ұрыс қимылдарына қатысқан әскери қызметшілеріне осындай қатысу кезеңі Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес айқындалады.

20-бап. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің халықаралық
құқық нормаларын сақтауы

Ұлттық ұланның әскери қызметшілері қызметтік міндеттерін орындау кезінде және Қазақстан Республикасынан тыс бейбітшілік пен қауіпсіздікті сақтау бойынша халықаралық міндеттерді орындау кезінде халықаралық құқық нормаларына және Қазақстан Республикасының адам құқығын қорғау, қылмысқа қарсы күрес, қамауға алынғандармен жұмыс істеу саласындағы шарттық міндеттемелеріне сәйкес азаматтардың жеке қадір-қасиетін, құқығын, бостандығы мен заңды мүддесін сыйлайды.

6-тарау. Ұлттық ұланның мәжбүрлеу шараларын қолдануы

21-бап. Дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды,
жауынгерлік және арнайы техниканы қолдану
шарттары және шектері

1. Ұлттық ұланның әскери қызметшілері өздеріне жүктелген міндеттерді орындау кезінде егер өздеріне жүктелген міндеттерді басқа тәсілмен орындау мүмкін болмаса, дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды, әскери және арнайы техниканы қолдануға құқылы.
2. Дене күші, арнайы құралдар, қару, әскери және арнайы техника қалыптасқан жағдайға байланысты осы Заңда және Қазақстан Республикасының өзге де заңнамалық актілерінде көзделген жағдайларда қолданылады.
3. Ұлттық ұланның әскери қызметшілері дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды, әскери және арнайы техниканы қолдануға байланысты іс-әрекетке жарамдығына және зардап шеккендерге дәрігерге дейінгі көмек көрсете білуге арнайы даярлықтан, сондай-ақ жүйелі түрде тексерістен өтуге міндетті.
4. Ұлттық ұланның әскери қызметшісі дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды, жауынгерлік және арнайы техника қолданған кезде:
1) дене күші, арнайы құралдар, қару, әскери және арнайы техника қолдануды кешіктіру азаматтардың, әскери қызметшілердің немесе ішкі істер органдары қызметкерлерінің өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төндіретін, ауыр зардаптарға алып келуі мүмкін немесе қалыптасқан жағдайда ескерту мүмкін болмаған немесе орынсыз болып табылатын жағдайларды қоспағанда, дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды, әскери және арнайы техниканы қолдану ниеті туралы ескертуге, бұл ретте адамдарға өз талаптарын орындауға жеткілікті уақыт беруге;
2) дене жарақатын алған адамдарға дәрігерге дейінгі көмек көрсетуді қамтамасыз етуге;
3) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіпте прокурорды кейіннен хабардар ету, өзінің тікелей командиріне (бастыққа) дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды, жауынгерлік және арнайы техниканы қолданудың салдарынан алған жарақаттар немесе қайтыс болған барлық жағдайлар туралы кешіктірмей баяндауға міндетті.
5. Ұлттық ұланның әскери қызметшілерінің дене күшін, арнайы құралдарды, қаруды, жауынгерлік және арнайы техниканы өкілеттілігін асыра қолдануы заңда белгіленген жауаптылыққа әкеп соқтырады.

22-бап. Дене күшін қолдану

Ұлттық ұланның әскери қызметшілері қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтардың жолын кесу, өзін-өзі қорғау, оларды жасаған адамдарды ұстап алу, Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің заңды талаптарына қарсылықты еңсеру үшін, егер қылмыстық және әкімшілік құқық бұзушылықтардың жолын кесудің өзге де тәсілдері Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің қызметтік міндеттерін орындауын қамтамасыз етпейтін болса, дене күшін, оның ішінде күрестің жауынгерлік тәсілдерін қолдануға құқылы.

23-бап. Арнайы құралдарды қолдану

1. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің:
1) азаматтарға, әскери қызметшілерге, ішкі істер органдарының қызметкерлеріне жасалған шабуылды тойтару;
2) Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің және қоғамдық тәртіпті сақтау, құқық бұзушылықтардың алдын алу және жолын кесу жөніндегі қызметтік міндеттерін немесе азаматтық борышын атқарып жүрген өзге де адамдардың заңды талаптарына бағынбаушылықтың немесе қарсылық көрсетудің жолын кесу;
3) қылмыстық құқық бұзушылық жасау кезінде үстінен түскен, жасырынуға немесе қарсылық көрсетуге әрекет еткен адамдарды ұстап алу;
4) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген негіздер бойынша адамдарды ұстап алу;
5) қылмыстық-атқару жүйесінің мекемелерінде ұсталатын адамдардың, олардың аумағындағы азаматтардың мінез-құлқына бақылау мен қадағалауды жүзеге асыру кезінде қылмыстық құқық бұзушылық жасады деп күдік келтірген (айыпталған) адамдарды, әкімшілік құқық бұзушылық жасаған адамдарды ұстап алу және аумақтық ішкі істер органдарына жеткізу, сондай-ақ бағынбаған немесе қарсылық көрсеткен, сол сияқты қашуы, айналасындағыларға және өзіне зиян келтіру мүмкін немесе Ұлттық ұланның әскери қызметшісіне қарсылық көрсетеді деп ұйғаруға негіз болса, сотталғандарды, күзетпен ұсталатын адамдарды айдауылдау және күзету;
6) әскери қалашықтарға, әскери эшелондарға (көліктерге) және көлік колонналарына, Ұлттық ұлан күзететін объектілерге жасалған шабуылдарды тойтару;
7) кепілге алынған адамдарды құтқару, басып алынған ғимараттарды, үй-жайларды, құрылыстарды, көлік құралдарын және жергілікті жердің учаскелерін босату;
8) меншік нысанына қарамастан көлік құралдарының, байланыс құралдарының, кәсiпорындардың, мекемелер мен ұйымдардың жұмысын бұзатын, сондай-ақ қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерінің жұмысына іріткі салатын жаппай тәртiпсiздiк пен әрекеттердің жолын кесу;
9) жүргізушілері полиция қызметкерлерінің немесе Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің тоқтату туралы заңды талаптарын орындамаған көлік құралдарын тоқтату үшін арнайы құралдарды қолдануға құқығы бар.
2. Ұлттық ұланның әскери қызметшілері қолданатын арнайы құралдар ретінде:
1) резеңке таяқтар – осы баптың 1-тармағының 1), 2), 3), 4), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген жағдайларда;
2) көзден жас ағызатын газ – осы баптың 1-тармағының 1), 2), 3), 4), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген жағдайларда;
3) қол кісендері – осы баптың 1-тармағының 2), 3), 4), 5) тармақшаларында көзделген жағдайларда қолданылуы мүмкін. Қол кісендері болмаған кезде әскери қызметшілер байлау үшін қолда бар құралдарды қолдануға құқылы;
4) алаңдатып әсер ететін жарық-дыбыс құралдары – осы баптың
1-тармағының 1), 4), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген жағдайларда;
5) тосқауылдарды бұзу құралдары – осы баптың 1-тармағының 4), 7) тармақшаларында көзделген жағдайларда;
6) көлікті мәжбүрлеп тоқтату құралдары – осы баптың 1-тармағының 9) тармақшасында көзделген жағдайларда;
7) қызметтік иттер – осы баптың 1-тармағының 1), 2), 3), 4), 5) 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген жағдайларда қолданылуы мүмкін.
3. Арнайы құралдардың барлық түрлері сондай-ақ осы Заңның 24-бабының 1-тармағында көзделген жағдайларда қолданылуы мүмкін.
4. Арнайы құралдың түрі, оны қолдануды бастау уақыты және қарқыны қалыптасқан жағдайды, құқық бұзушылықтың сипатын және құқық бұзушының жеке басын ескере отырып айқындалады.
5. Жүктілік белгілері байқалатын әйелдерге, анық мүгедектiк белгiлері бар көрiнiп тұрған адамдарға және жас балаларға қатысты, аталған адамдар топтасып немесе өзге де шабуыл жасаған, қарсылық көрсеткен, сондай-ақ азаматтардың өмірі мен денсаулығына қатер төндірген жағдайларды қоспағанда, арнайы құралдарды қолдануға тыйым салынады.

24-бап. Қару қолдану

1. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің:
1) азаматтардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуылдан оларды қорғау;
2) әскери қызметшілерге, ішкі істер, сот және прокуратура органдарының қызметкерлеріне жасалған, олардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуылды тойтару, сондай-ақ олардың қаруын және әскери техниканы иелену әрекетінің жолын кесу және өміріне немесе денсаулығына қатер төнген кезде өзге де адамдарды қорғау үшін;
3) әлеуметтік сипаттағы, оның ішінде қылмыстық-атқару жүйесі мекемелеріндегі, тергеу изоляторларындағы, түрлемелердегі төтенше жағдайды тоқтату үшін, сондай-ақ төтенше жағдайдың құқықтық режимін қамтамасыз ету кезінде;
4) кепілге алынған адамдарды құтқару, басып алынған күзетілетін объектілерді, арнайы жүктерді, коммуникациялардағы құрылыстарды және әскери техниканы босату;
5) азаматтардың өмірі мен денсаулығына не меншікке қарсы ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасау кезінде үстінен түскен, жасырынуға әрекет жасаған, сондай-ақ қарулы қарсылық көрсеткен адамдарды ұстап алу;
6) өздеріне қатысты бұлтартпау шарасы ретінде күзетпен ұстау таңдалған адамдардың; бас бостандығынан айыруға сотталғандардың күзетпен ұтаудан қашуының жолын кесу, сондай-ақ олардың күшпен босану әрекеттерiнің жолын кесу үшін;
7) егер жүргізушісі өз әрекеттерімен азаматтардың немесе Қазақстан Республикасының Ұлттық ұланы жеке құрамының өміріне немесе денсаулығына қатер төндірсе не ішкі істер органдары қызметкерлерінің немесе Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің заңды талаптарына қарамастан, жүргізушісі тоқтатудан бас тартса, сондай-ақ егер сотталған адам көлік құралын қашу үшін пайдаланса, көлік құралын зақымдау арқылы тоқтату;
8) азаматтарға немесе Ұлттық ұланның әскери қызметшілеріне және құқық қорғау органдарының қызметкерлеріне қарсы қару пайдаланған немесе қолданған жаппай тәртіпсіздікке қатысушыларды бейтараптандыру;
9) әскери қалашықтарға, әскери эшелондарға (көліктерге), көлік колонналарына, күзетілетін объектілерге, арнайы жүктерге, коммуникациялардағы құрылыстарға, күзетшілерге, қарауылдың (нарядтың) басқа да адамдарына немесе қарауыл үй-жайына, азаматтардың тұрғын үй-жайларына, мемлекеттік билік органдары, меншік нысанына қарамастан кәсіпорындар, мекемелер және ұйымдар, қоғамдық бірлестіктер орналасқан үй-жайларға топтасқан немесе қарумен шабуылдарды тойтару (оның ішінде көлік құралдарын пайдалана отырып тойтару);
10) Қазақстан Республикасының Мемлекеттік шекарасындағы қарулы жанжалдарды және басқа да арандатушылықтарды тоқтату;
11) қарулы адамдардың құқыққа қарсы әрекеттерін тоқтату және осы адамдардағы қаруды, оқ-дәрілерді, жарылғыш заттарды, олардың жарылатын немесе имитациялайтын құрылғыларын, арнайы жасалған техникалық құралдарды, оңай тұтанатын және жанатын сұйықтықтарды, улы және радиоактивті заттарды, арнайы құралдарды және әскери техниканы, қолданылуы Ұлттық ұлан әскери қызметшісінің және (немесе) ішкі істер органдары қызметкерінің, өзге де адамдардың өміріне немесе денсаулығына қатер төндіретін дене жарақаттау үшін арнайы жасалған басқа да заттарды тапсыру туралы Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің заңды талаптарын орындаудан бас тартқан осындай адамдардың қарсылығын басу;
12) азаматтарды қару қолдану ниеті туралы ескерту, дабыл сигналын беру және көмекке шақыру;
13) азаматтардың өміріне немесе денсаулығына тікелей қатер төндіретін жануарды залалсыздандыру;
14) өзге тәсілдермен бұл әрекеттердің жолын кесу мүмкін болмаса, адамдардың күзетілетін объектілердің, бекеттердің және басқа да жауынгерлік қызмет атқару орындарының аумақтарына құқыққа қарсы тәсілмен кіру немесе оларды тастап шығу әрекеттерінің жолын кесу үшін қару қолдануға құқығы бар.
2. Қаруды, жарылғыш заттарды, олардың жарылатын немесе имитациялайтын құрылғыларын, арнайы жасалған техникалық құралдарды, оңай тұтанатын және жанатын сұйықтықтарды, улы және радиоактивті заттарды, әскери және арнайы техниканы, көлік құралдарын, ұшу аппараттарын, теңіз немесе өзен кемелерін қолдана отырып, жасалған шабуылды тойтару кезінде, күзетпен ұстаудан қарумен не көлік құралдарымен, ұшу аппараттарымен, теңіз немесе өзен кемелерімен қашқан кезде, сондай-ақ түнгі мезгілде немесе көру шектеулі болған жағдайда сотталған адам (күзетпен қамауға алынған адамдар) қашқан кезде, жүріп келе жатқан көлік құралдарынан, теңіз немесе өзен кемелерінен қашқан кезде қару ескертусіз қолданылады.
3. Жүктілік белгілері байқалатын әйелдерге, анық мүгедектiк белгiлері бар адамдарға және жас балаларға қатысты, аталған адамдар топтасып немесе өзге де қарумен шабуыл жасаған, қарулы қарсылық көрсеткен, сондай-ақ азаматтардың өмірі мен денсаулығына қатер төндірген жағдайларды қоспағанда, қаруды қолдануға тыйым салынады.

25-бап. Әскери және арнайы техниканы қолдану

1. Ұлттық ұланның қару-жарағында тұрған әскери және арнайы техника:
1) кепілге алынған адамдарды құтқару, басып алынған күзетілетін объектілерді, арнайы жүктерді, коммуникациялардағы құрылыстарды және әскери техниканы босату;
2) өзге тәсілмен бұл әрекеттің жолын кесу мүмкін болмаған жағдайда, азаматтардың өмірі мен денсаулығына қатер төндіретін шабуылдан оларды қорғау;
3) егер жүргізуші ішкі істер органдары қызметкерлерінің немесе Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің заңды талаптарына қарамастан тоқтатудан бас тартса, төтенше жағдай режимінде көлік құралын тоқтату;
4) әскери қалашықтарға, әскери эшелондарға (көліктерге), көлік колонналарына, күзетілетін объектілерге, арнайы жүктерге, коммуникациялардағы құрылыстарға, азаматтардың тұрғын үй-жайларына, мемлекеттік билік органдары, меншік нысанына қарамастан кәсіпорындар, мекемелер және ұйымдар, қоғамдық бірлестіктер орналасқан үй-жайларға топтасқан немесе қарумен шабуылдарды тойтару (оның ішінде көлік құралдарын пайдалана отырып тойтару);
5) қарулы адамдардың құқыққа қарсы әрекеттерін тоқтату және осы адамдардағы қаруды және әскери техниканы тапсыру туралы Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің заңды талаптарын орындаудан бас тарқтан осындай адамдардың қарсылығын басу үшін қолданылады.
2. Осы Заңның 23-бабы 1-тармағының 4), 6), 7), 8) тармақшаларында көзделген жағдайларда, әскери бөлім командирінің немесе оның орынбасарының нұсқауы бойынша суатқыштар мен броньды машиналар қолданылуы мүмкін.

26-бап. Ұлттық ұланның әскери қызметшілері мен олардың
отбасы мүшелерінің жеке қауіпсіздігінің
кепілдіктері

1. Ұлттық ұлан әскери қызметшісінің осы Заңның 24-бабында көзделген жағдайларда ғана қаруын шығаруға және оны әзірлікке келтіруге құқығы бар.
2. Адамның Ұлттық ұланның әскери қызметшісі көрсеткен қашықтықты қысқартып, оған қарумен не дене жарақатын салуға болатын затпен жақындау әрекеттерін жасау, сондай-ақ әскери қызметшінің қаруын иелену соңғысына осы Заңның 24-бабы 1-тармағының 2) тармақшасына сәйкес қару қолдану құқығын береді.
3. Ұлттық ұланның әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде және төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету үшін тартылатын әскери қызметшілері негізделген кәсіби тәуекелге құқылы. Негізделген кәсіби тәуекел кезінде келтірілген зиян құқық бұзушылық болып табылмайды.
Егер Ұлттық ұланның әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде және (немесе)төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету үшін тартылатын әскери қызметшісі жасаған әрекет қалыптасқан жағдайдан объективті туындаса және қойылған мақсатқа тәуекелмен байланысты емес іс-әрекеттер мен қол жеткізу мүмкін болмаса, бұл ретте Ұлттық ұланның төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету үшін тартылатын әскери қызметшісі зиян келтіруді болдырмау үшін барлық мүмкін болатын шараларды қабылдаса, кәсіби тәуекел негізді болып танылады.
4. Ұлттық ұланның әлеуметтік сипаттағы төтенше жағдайлар кезінде және төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету үшін тартылатын әскери қызметшілері, егер:
1) қажетті қорғаныс немесе қылмыстық құқық бұзушылық жасаған адамды ұстау үшін қажетті шаралар шегінен аспаса;
2) оның көрiнеу заңсыз бұйрықтарды немесе өкiмдердi орындау үшiн қасақана қылмыстық құқық бұзушылық жасауын қоспағанда, ол белгіленген тәртіппен берілген, өзі үшін міндетті бұйрықты немесе өкімді орындау үшін әрекет етсе;
3) ол негізделген кәсіби тәуекел немесе айрықша қажеттілік жағдайында әрекет етсе, дене күшін, арнайы құралдарды, әскери және арнайы техниканы қолдануға, осы Заңда және өзге де заңнамалық актілерде көзделген қаруды қолдануға (пайдалануға) байланысты келтірілген зиян үшін жауапты болмайды.
5. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің, олардың отбасы мүшелерінің жеке қауіпсіздігі мүддесінде көпшілік алдында сөз сөйлеуде, бұқаралық ақпарат құралдарында Ұлттық ұлан құрамалары мен әскери бөлімдерінің орналасқан немесе көшірілген жері туралы мәліметтерді таратуға жол берілмейді, сондай-ақ Ұлттық ұланның қарулы қылмыскерлер, заңсыз қарулы құралымдар және өзге де ұйымдасқан қылмыстық топтар (қоғамдастықтар) әрекетінің жолын кесуге қатысқан әскери қызметшілері туралы мәліметтердің, сондай-ақ олардың отбасы мүшелері туралы мәліметтердің құпиялылығы қамтамасыз етіледі.

7-тарау. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің, олардың отбасы мүшелерінің әлеуметтік кепілдіктері

27-бап. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің, олардың отбасы мүшелерінің әлеуметтік кепілдіктері

1. Ұлттық ұланда әскери қызмет атқарудың ерекше сипаты және әскери қызметшілердің осы Заңда белгіленген жауапкершілігі «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» және «Қазақстан Республикасында зейнетақымен қамсыздандыру туралы» Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленген, әскери қызметшілер мен олардың отбасы мүшелері үшін қосымша әлеуметтік құқықтармен және жеңілдіктермен өтеледі.
2. Қылмыстық-атқару жүйесінің туберкулезге қарсы мекемелерінде қызмет атқаратын әскери қызметшілерге Қазақстан Республикасының заңнамасында осы санаттағы медициналық қызметкерлер үшін белгіленген жеңілдіктер қолданылады.
3. Ұлттық ұланның әскери қызметшілерін осы Заңның 9-бабына сәйкес тұрақты орналасқан пунктінен тыс жерде міндеттерді орындауға тарту кезеңінде еңбек сіңірген жылына есептелетін әскери қызмет мерзімінің бір күні үш күн есебіне саналады және үш еселенген мөлшерде ақшалай қаражат төленеді.

28-бап. Ұлттық ұлан әскери қызметшілерінің, олардың
отбасы мүшелерінің тұрғын үй құқықтары

1. Тұрғын үйге мұқтаж әскери қызметшілерді және олармен бірге тұрақты тұратын отбасы мүшелерін тұрғын үймен қамтамасыз ету, сондай-ақ тұрғын үйді жалға алғаны (жалдағаны) үшін өтемақы төлеу «Тұрғын үй қатынастары туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген тәртіппен жүргізіледі.
2. Ұлттық ұланның әскери қызметшісі қызметтік міндеттерін жүзеге асыруға байланысты қаза тапқан жағдайда қаза тапқан әскери қызметші отбасының есепке қойғандағы негіздер бойынша тұрғын алаң алу құқығы сақталады, тұрғын алаң әскери қызметшінің қаза тапқан күнінен бастап бір жылдан кешіктірілмей беріледі. Асыраушысынан айырылған әскери қызметшінің отбасы мүшелеріне Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес тұруға жарамды басқа тұрғын үй-жай өтеусіз берілмейінше, олар тұрып жатқан тұрғын үй-жайларынан шығарылмайды.

8-тарау. Қорытынды ережелер

29-бап. Ұлттық ұланды қаржыландыру

Ұлттық ұланды қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.

30-бап. Ұлттық ұланды материалдық-техникалық жағынан
қамтамасыз ету

1. Ұлттық ұланды материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз ету нормаларын бюджеттік жоспарлау жөніндегі уәкілетті орталық органның келісімі бойынша Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрі бекітеді.
Ұлттық ұланды материалдық-техникалық жағынан қамтамасыз ету тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі бекітеді.
2. Ұлттық ұлан Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар және Қазақстан Республикасының ішкі істер органдары үшін белгіленген тәртіппен және нормалар бойынша қару-жарақпен, авиациялық, автомобильдік, броньды танк және басқа да әскери техникамен және материалдық құралдармен қамтамасыз етіледі.
3. Маңызды мемлекеттік объектiлердi, коммуникациялардағы объектiлердi, тасымалдау кезінде арнайы жүктерді, сондай-ақ қылмыстық-атқару жүйесі мекемелерiнің объектiлерiн күзету жөніндегі мiндеттердi орындайтын әскери бөлiмдерге (бөлiмшелерге) әскери қалашықтарды, жеке құрамды, қару-жарақты, техника мен әскери-техникалық мүлiкті, сондай-ақ басқару органдары орналастырылатын ғимараттар мен құрылыстарды объектiлерiн Ұлттық ұлан күзететiн министрлiктер, ведомстволар (мекемелер) бөледі немесе салады.
4. Тұрақты орналасқан пунктінен тыс жерде қоғамдық тәртіпті күзетуді қамтамасыз ету бойынша міндеттерді орындауға тартылатын Ұлттық ұланның бөлiмшелерi жаппай қоғамдық-саяси іс-шаралар өткізілген кезде бюджет қаражаты есебінен пәтерлерге жайғастыруға арналған тұрғын үй-жайлармен, көрсетілетін коммуналдық қызметтермен, байланыс желілерімен арналарымен, автокөлікпен және жанар-жағармай материалдарымен, қосымша тамақпен қамтамасыз етіледі.
5. Ұлттық ұлан мұнай өнімдерін Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындайтын мұнай өнімдерін беру жөніндегі бірыңғай оператордан сатып алады.

31-бап. Осы Заңды қолданысқа енгізу тәртібі

1. Осы Заң алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі.
2. «Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Ішкі әскерлері туралы» 1992 жылғы 23 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1992 ж., № 11-12, 290-құжат; № 24, 592-құжат; 1993 ж., № 8, 179-құжат; 1995 ж., № 1-2, 17-құжат; № 23, 155-құжат; Қазақстан Республикасы Парламентінің Жаршысы, 1997 ж., № 7, 79-құжат; № 12, 184-құжат; № 13-14, 205-құжат; 1998 ж., № 23, 416-құжат; № 24, 436-құжат; 1999 ж., № 8, 233, 247-құжаттар; 2001 ж., № 13-14, 174-құжат; № 20, 257-құжат; № 24, 336-құжат; 2004 ж., № 23, 142-құжат; № 24, 155-құжат; 2007 ж., № 15, 107-құжат; 2008 ж., № 10-11, 39-құжат; 2010 ж., № 7, 32-құжат; № 24, 149-құжат; 2011 ж., № 1, 7-құжат; № 11, 102-құжат; № 16, 129-құжат; 2012 ж., № 3, 26-құжат; № 5, 41-құжат; 2013 ж., № 2, 8-құжат; № 14, 72-құжат; 2014 ж., № 7, 37-құжат; 2014 жылғы 10 шілдеде «Егемен Қазақстан» және «Казахстанская правда» газеттерінде жарияланған «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қылмыстық-процестік заңнаманы жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» 2014 жылғы 4 шілдедегі Қазақстан Республикасының Заңы) күші жойылды деп танылсын.

Қазақстан Республикасының
Президентi