Об утверждении Положения об условиях и порядке оплаты труда лиц, лишенных свободы

Постановление Кабинета Министров Республики Казахстан от 8 января 1993 года N 20. Утратило силу постановлением Правительства Республики Казахстан от 19 ноября 2015 года № 925

      Сноска. Утратило силу постановлением Правительства РК от 19.11.2015 № 925 (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

      В связи с принятием Закона Республики Казахстан от 26 июня 1992г. "О внесении изменений в статью 56 Исправительного-трудового кодекса Казахской ССР" Кабинет Министров Республики Казахстан ПОСТАНОВЛЯЕТ:
      1. Утвердить прилагаемое Положение об условиях и порядке оплаты труда лиц, лишенных свободы.
      2. Министерству внутренних дел Республики Казахстан привести действующие ведомственные нормативные акты в соответствие с настоящим постановлением.

               Премьер-министр
            Республики Казахстан

                                          Утверждено
                               постановлением Кабинета Министров
                                     Республики Казахстан
                                  от 8 января 1992 года N 20

                     П О Л О Ж Е Н И Е
            об условиях и порядке оплаты труда лиц,
                      лишенных свободы

      Настоящее Положение разработано в соответствии с Кодексом законов о труде Казахской ССР, Исправительно-трудовым кодексом Казахской ССР и другими законодательными актами Республики Казахстан.

          I. Труд лиц, лишенных свободы

      1. Производственно-хозяйственная деятельность исправительно- трудовых учреждений должна быть подчинена их основной задаче - исправлению и перевоспитанию осужденных.
      Каждый осужденный, содержащийся в исправительно-трудовых учреждениях, обязан трудиться. Администрация исправительно-трудовых учреждений обеспечивает привлечение осужденных к труду с учетом их трудоспособности и, по возможности, специальности.
      Осужденные привлекаются к труду, как правило, на предприятиях исправительно-трудовых учреждений, а несовершеннолетние осужденные - только на предприятиях воспитательно-трудовых колоний. Отбывающие наказание в исправительно-трудовых колониях особого режима используются, как правило, на тяжелых работах. Труд осужденных, отбывающих лишение свободы в тюрьмах, организуется только на территории тюрьмы.
      Использование труда осужденных на объектах хозяйственных организаций других министерств и ведомств регулируется Типовым договором, утвержденным Государственным комитетом по экономике Республики Казахстан и Министерством внутренних дел Республики Казахстан.

               II. Условия труда лиц, лишенных свободы

      2. Для лиц, отбывающих наказание в исправительно-трудовых колониях общего, усиленного, строгого, особого режимов, в исправительно-трудовых колониях-поселениях, а также в тюрьмах, устанавливается восьмичасовой рабочий день; им предоставляется еженедельно один день отдыха. В порядке, предусмотренном законодательством о труде, осужденные освобождаются от работы в праздничные дни. Сокращение рабочего дня в предвыходные и предпраздничные дни для осужденных не производится.
      При привлечении осужденных к работе в выходные и праздничные дни им предоставляется отдых в порядке, предусмотренном Исправительно-трудовым кодексом Казахской ССР. В исключительных случаях, когда невозможно предоставить другой день отдыха в связи с освобождением или этапированием осужденного, работа в выходной и праздничный дни оплачивается в порядке, предусмотренном в пунктах 26 и 27 настоящего Положения.
      Продолжительность рабочего дня осужденных, отбывающих наказание в воспитательно-трудовых колониях, а также предоставление им еженедельных дней отдыха устанавливаются на общих основаниях в соответствии с законодательством о труде.
      На непрерывно действующих предприятиях, в учреждениях, организациях, а также отдельных производствах, цехах, участках и на некоторых видах работ, где по условиям производства (работы) не может быть соблюдена установленная для осужденных ежедневная или еженедельная продолжительность рабочего времени, руководство исправительно-трудового учреждения по согласованию со своим вышестоящим органом может ввести суммированный учет рабочего времени с тем, чтобы продолжительность рабочего времени за учетный период не превышала установленного числа рабочих часов.
      В воспитательно-трудовых колониях продолжительность рабочей недели устанавливается:
      - для осужденных в возрасте от 16 до 18 лет - 36 часов;
      - для осужденных в возрасте от 14 до 16 лет - 24 часа.
      Условия труда осужденных, содержащихся в воспитательно-трудовых колониях, регулируются законодательством о труде.
      В исправительно-трудовых колониях общего, усиленного, строгого и особого режимов, в исправительно-трудовых колониях-поселениях, а также в тюрьмах продолжительность рабочего дня осужденных, занятых на работах с вредными условиями труда, устанавливается на 1 час больше, чем на аналогичных работах в народном хозяйстве.
      3. Осужденные инвалиды I-II групп привлекаются к труду по их желанию в соответствии с заключениями и трудовыми рекомендациями медицинских комиссий исправительно-трудовых учреждений. Продолжительность рабочего дня им определяется медицинской комиссией в зависимости от их трудоспособности.
      Продолжительность рабочего дня для осужденных, имеющих инвалидность III группы, устанавливается 8 часов.
      4. Время начала и окончания работы, перерывов для отдыха и приема пищи регулируется правилами внутреннего распорядка исправительно-трудового учреждения. Работа осужденных на открытом воздухе в холодное время года регулируется законодательством о труде.
      5. Осужденные могут привлекаться без оплаты труда к работам по благоустройству мест лишения свободы и прилегающих к ним территорий, а также по улучшению культурно-бытовых условий и условий труда осужденных в порядке, установленном Исправительно-трудовым кодексом Казахской ССР.
      6. Труд осужденных, содержащихся в исправительно-трудовых учреждениях, организуется с соблюдением правил охраны труда и техники безопасности, установленных законодательством о труде Республики Казахстан.
      7. Лица, утратившие трудоспособность во время отбывания наказания, после освобождения их от наказания имеют право на пенсию и возмещение вреда в случаях и в порядке, установленных законодательством Республики Казахстан для рабочих и служащих.

          III. Порядок оплаты труда лиц, лишенных свободы

      8. Труд лиц, лишенных свободы, оплачивается в соответствии с его количеством и качеством по нормам и расценкам, действующим в соответствующих отраслях народного хозяйства.
      На осужденных распространяются премиальные системы оплаты труда, перечни профессий и работ, оплачиваемых по тарифным ставкам, установленным для рабочих, занятых на горячих, тяжелых работах, на работах с вредными и особо вредными условиями труда, коэффициенты и другие виды доплат к заработной плате, действующие в соответствующих отраслях народного хозяйства для рабочих и служащих, за исключением вознаграждения за выслугу лет.

                  IV. Система оплаты труда

      9. Основной системой оплаты труда осужденных является сдельная оплата, которая применяется на всех работах, поддающихся нормированию и точному учету.
      Сдельная оплата труда разделяется на индивидуальную и коллективную (бригадную) оплату труда.
      При индивидуальной сдельной оплате труда заработок осужденного определяется количеством изготовленной им годной продукции и сдельной расценкой за единицу изделий.
      При коллективной (бригадной) оплате труда, основанной на коллективных сдельных расценках, общий заработок коллектива (бригады) исчисляется по результатам работы бригады в целом за определенный отрезок времени (смену, неделю, месяц). Каждому члену бригады этот заработок начисляется согласно порядку, установленному на данном предприятии. Независимо от принятого порядка распределения общего заработка коллектива (бригады) между его членами заработная плата каждого осужденного, выполняющего нормы выработки и не допускающего брак в работе, не может быть ниже ее минимального размера по соответствующему разряду выполняемых работ за отработанное время.
      Повременная оплата для осужденных должна применяться только на работах, не поддающихся нормированию и точному учету.
      Осужденным-повременщикам за каждый полный восьмичасовой рабочий день исчисляется дневная тарифная ставка, установленная для рабочих за 7-часовой рабочий день, или семь часовых тарифных ставок, установленных для рабочих, выполняющих аналогичные работы на предприятиях и в организациях народного хозяйства, исходя из 7-часового рабочего дня.
      При оплате труда осужденных по твердым месячным ставкам (окладам) их размер не зависит от числа рабочих дней по календарю на данный месяц.
      Если осужденный проработал неполный расчетный период (час, день, месяц), то его общий заработок исчисляется исходя из количества фактически проработанного времени.
      Для усилия материальной заинтересованности осужденных в выполнении и перевыполнении производственных планов, повышении эффективности и рентабельности производства, в росте производительности труда, улучшении качества продукции и экономии сырья и материалов могут вводиться повременно-премиальные и сдельно-премиальные системы оплаты труда.
      10. Тарификация работ, выполняемых осужденными, установление им квалификационных разрядов производятся в соответствии с тарифно-квалификационными справочниками работ и профессий рабочих.
      Присвоение осужденным квалификационных разрядов или их повышение производятся с учетом сложности работ, имеющихся в цехе или на участке, теоретической подготовки осужденного.
      Для проведения этой работы в исправительно-трудовых учреждениях организуются квалификационные комиссии. Председателем комиссии назначается главный инженер или директор предприятия, членами комиссии - начальник отдела или инженер по организации труда и заработной плате, инженер по производственно-техническому обучению, инженер по технике безопасности, руководитель цеха (участка) и начальник отряда.
      К рассмотрению вопроса о присвоении или изменении разряда квалификационная комиссия при необходимости привлекает квалифицированных рабочих данной профессии или специалистов других служб, а также представителей Котлонадзора, Госгортехнадзора или Госэнергонадзора.
      На основе заключения квалификационной комиссии начальник исправительно-трудового учреждения или директор предприятия утверждает осужденному квалификационный разряд, оформляя это приказом или распоряжением. Присвоенный осужденному разряд заносится в его личное дело.

          V. Доплата бригадирам производственных бригад

      11. Содержание освобожденных бригадиров в производственных бригадах не разрешается, за исключением тех работ, где существующими положениями, действующими в народном хозяйстве, предусмотрены должности освобожденных бригадиров.
      12. Оплата труда неосвобожденных бригадиров (звеньевых в сельском хозяйстве) из числа осужденных производится на общих основаниях с остальными членами бригады.
      Руководителям исправительно-трудовых учреждений, предприятий, строительно и строительно-монтажных организаций предоставлено право устанавливать бригадирам (звеньевым) из числа осужденных, не освобожденных от основной работы, доплату за руководство бригадой (звеном) в соответствии с нормативными актами, действующими в народном хозяйстве.
      Доплата бригадирам (звеньевым) за руководство бригадой (звеном) производится при условии выполнения бригадой (звеном) норм выработки (нормированных заданий) в среднем за месяц.
      За плохую организацию труда в бригаде, порчу материалов, снижение качества продукции и другие производственные упущения руководитель исправительно-трудового учреждения, предприятия, организации может лишить бригадира (звеньевого) доплаты за руководство бригадой (звеном) или снизить ее размер.

         VI. Оплата труда осужденных за выполнение ими
             обязанностей руководителей, специалистов,
             служащих, а также занятых на хозяйственных
                           работах

      13. Осужденным, занимающим должности руководителей, не имеющих в подчинении вольнонаемных сотрудников, специалистов и служащих, должностные оклады устанавливаются по схемам, действующим в соответствующих отраслях народного хозяйства.
      Осужденным, занимающим должности, по которым оклады (ставки) в схемах предусмотрены в зависимости от стажа работы по специальности, конкретные размеры должностных окладов (ставок) устанавливаются по первому году без учета стажа работы по специальности.
      Если медицинским работникам предусмотрено повышение должностных окладов по Перечню учреждений и подразделений, а также должностей, работа в которых дает право работникам на повышение схемных должностных (месячных) окладов (ставок) в связи с опасными для здоровья и особо тяжелыми условиями труда, утвержденному Министерством труда Республики Казахстан, то осужденным, занимающим соответствующие, разрешаемые законом медицинские должности, это повышение производится в тех же размерах.
      14. В случаях использования осужденных в военизированной пожарной охране ИТУ на должностях рядовых пожарных, водителей и мотористов должностные оклады им устанавливаются как вольнонаемным работникам пожарной охраны и автомобильного транспорта. Денежная компенсация взамен продовольственного пайка этим осужденным не начисляется.
      15. Размеры должностных окладов осужденных, занятых на работах по хозяйственному обслуживанию исправительно-трудовых учреждений и следственных изоляторов, утверждаются Министерством юстиции Республики Казахстан. Они не могут быть ниже расчетного показателя, установленного в Республике Казахстан. <*>
      Сноска. В пункте 15 заменены слова - постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987; от 3 марта 2004 г. N 260 .

                    VII. Оплата труда инвалидов

      16. Оплата труда осужденных-инвалидов, занятых на сдельных работах, производится в соответствии с количеством и качеством выработанной продукции по действующим расценкам, установленным для рабочих, а инвалидов-осужденных, занятых на повременных работах - по тарифным ставкам, установленным для здоровых осужденных, за фактически проработанное время.
      17. Осужденным, больным туберкулезом, имеющим инвалидность III группы и занятым на сдельных работах, нормы выработки устанавливаются на 20 процентов ниже норм, действующих для здоровых осужденных.
      В этом случае применяются расценки, действующие для здоровых осужденных.

             VIII. Оплата труда учеников из числа осужденных
                   за время их обучения, переквалификации или
                          обучения вторым профессиям
 

      18. Оплата  труда учеников при индивидуальном обучении профессиям рабочих, оплачиваемого сдельно, производится:
      - за 1 месяц обучения - в размере 75 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 2 месяц обучения - в размере 60 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 3 месяц обучения - в размере 40 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 4 и все последующие месяцы до окончания срока обучения, предусмотренного программой, - в размере 20 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда.
      Кроме того, за изготовленную учениками годную продукцию им начисляется заработная плата по действующим на предприятии нормам и расценкам.
      19. Оплата труда учеников при индивидуальном обучении профессиям рабочих, оплачиваемого повременно, производится:
      - за 1 и 2 месяцы обучения - в размере 75 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 3 и 4 месяцы обучения - в размере 80 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за все последующие месяцы до окончания срока обучения, предусмотренного программой, - в размере 90 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда.
      В таком же порядке производится оплата труда учеников на работах, оплачиваемых сдельно, когда производственное обучение осуществляется на оборудовании, занятом обучающими рабочими.
      20. Труд учеников при обучении их в бригадах оплачивается:
      - за 1 месяц обучения - в размере 75 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 2 месяц обучения - в размере 60 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 3 месяц обучения - в размере 40 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда;
      - за 4 и все последующие месяцы до окончания срока обучения, предусмотренного программой, - в размере 20 процентов тарифной ставки повременщика 1 разряда.
      Кроме того, начиная со второго месяца обучения, ученикам производится доплата до 100 процентов ставки повременщика 1 разряда за счет общего сдельного заработка бригады.
      Если ученики включены в состав бригады, работающей на агрегате, на котором выпуск продукции в связи с увеличением количества работников в бригаде не может быть увеличен, оплата труда учеников производится в том же порядке, что и оплата труда при обучении профессиям рабочих, оплачиваемого повременно.
      21. Оплата труда осужденных за время переквалификации или обучения их, исходя из потребности производства, вторым профессиям производится:
      - за 1 месяц обучения - в размере 100 процентов общего среднего заработка, исчисленного за последние три месяца по прежней работе;
      - за 2 месяц обучения - в размере 70 процентов общего среднего заработка, исчисленного за последние три месяца по прежней работе;
      - за 3 месяц обучения - в размере 40 процентов общего среднего заработка, исчисленного за последние три месяца по прежней работе.
      Кроме того, указанным осужденным со второго месяца обучения за изготовленную ими годную продукцию производится оплата по действующим на предприятии нормам и расценкам.
      В случае обучения указанных осужденных на оборудовании, занятом обучающими, оплата за все время обучения, предусмотренное программой, производится из расчета общего среднего заработка за последние три месяца по прежней работе.
      22. Оплата труда обучающихся несовершеннолетних осужденных во время их обучения непосредственно на производстве производится только за изготовленную ими годную продукцию и работы, выполненные самостоятельно.

        IХ. Оплата труда квалифицированных рабочих из числа
             осужденных за обучение учеников и повышение
               квалификации осужденных или обучение их
                        вторым профессиям

      23. До выхода соответствующего нормативного акта порядок и размеры оплаты труда квалифицированных рабочих из числа осужденных, не освобожденных от основной работы, за обучение учеников, повышение квалификации осужденных или обучение их вторым профессиям за время обучения, предусмотренное программой, устанавливаются предприятием ИТУ самостоятельно.
      Оплата труда квалифицированных рабочих из числа осужденных за обучение учеников и за повышение квалификации осужденных или обучение их вторым профессиям производится единовременно после сдачи обучающимися установленных программой испытаний.

                Х. Оплата сверхурочных работ

      24. Сверхурочные работы, как правило, не допускаются. Администрация исправительно-трудовых учреждений может применять сверхурочные работы только в исключительных случаях, предусмотренных законодательством о труде. Общее количество сверхурочных работ для каждого осужденного в течение года не должно превышать 120 часов, а время, потраченное на производство сверхурочных работ в течение двух дней подряд, не должно превышать четырех часов.
      К сверхурочным работам не допускаются:
      - осужденные, не достигшие 18 лет;
      - беременные женщины и матери, кормящие грудью;
      - осужденные, больные туберкулезом в активной форме;
      - инвалиды, имеющие заключение медицинских комиссий об освобождении от сверхурочных работ.
      На применение сверхурочных работ издается приказ начальника исправительно-трудового учреждения и обеспечивается накопительный учет отработанных сверхурочных часов каждым осужденным в течение календарного года.
      25. Размер вознаграждения за сверхурочную работу исчисляется следующим образом:
      а) на предприятиях промышленности (кроме лесной):
      - при повременной оплате труда осужденному за каждый из первых двух проработанных им сверхурочных часов начисляется полуторачасовая, а за каждый из последующих сверхурочных часов - двойная часовая тарифная ставка присвоенного разряда (или соответствующая часть должностного оклада);
      - при сдельной оплате труда осужденному помимо заработка по сдельным расценкам начисляется доплата за каждый из первых двух сверхурочных часов по 50 процентов, а за каждый из последующих сверхурочных часов - по 100 процентов повременной часовой тарифной ставки присвоенного разряда;
      б) осужденным, занятым в металлургической промышленности, строительстве, на автотранспорте, для которых установлены единые тарифные ставки для рабочих-сдельщиков и рабочих-повременщиков, доплата за работу в сверхурочное время производится по нормам, предусмотренным подпунктом "а" настоящего пункта, но из расчета 75 процентов установленной тарифной ставки. В этом случае осужденные получают доплату за каждый из первых двух часов сверхурочной работы в размере 37,5 процента, а за последующие часы - по 75 процентов единой тарифной ставки.
      Осужденным, занятым на подземных работах в действующих и строящихся шахтах, доплата начисляется по указанным нормам из расчета 50 процентов единой тарифной ставки. То есть за каждый из первых двух часов сверхурочной работы доплачивается 25 процентов, а за последующие часы - 50 процентов единой тарифной ставки;
      в) при суммированном учете рабочего времени сверхурочная работа компенсируется по общим установленным законодательством о труде нормам. При этом в полуторном размере оплачивается то количество сверхурочных часов, которое не превышает в среднем 2 часов за каждый рабочий день в данном учетном периоде по календарю шестидневной рабочей недели. Рабочие-сдельщики и рабочие, находящиеся на повременно-премиальной системе оплаты труда, сверх своего заработка получают доплату в размере половины часовой тарифной ставки за каждый из первых двух часов сверхурочной работы. Остальные часы сверхурочного времени оплачиваются в двойном размере независимо от того, как фактически распределялась сверхурочная работа по дням и часам в учетном периоде, то есть осужденные сверх своего заработка получают доплату в размере полной тарифной ставки за каждый последующий час сверхурочной работы.
      Право на доплату за сверхурочную работу имеют лишь осужденные, работающие на работах и  должностях, по которым установлен нормированный рабочий день.
      Работа сверх нормы часов, но в соответствии с графиком сменности не считается сверхурочной (например в непрерывных производствах, где продолжительность смены сократить невозможно). Такая переработка компенсируется предоставлением дополнительных дней отдыха.

           ХI. Оплата работы в праздничные дни и дни
                       еженедельного отдыха

      26. На предприятиях промышленности (кроме лесной) работа осужденных в праздничные дни оплачивается:
      - сдельщикам - по двойным сдельным расценкам;
      - повременщикам - в размере двойной часовой (дневной) ставки;
      - осужденным, которым установлен должностной (месячный) оклад, - в размере одинарной часовой или дневной ставки сверх оклада, если работа в праздничный день производилась в пределах месячной нормы рабочего времени, и в размере двойной часовой или дневной ставки сверх оклада, если работа производилась сверх месячной нормы.
      Оплата в указанных размерах производится осужденным за часы, фактически проработанные в праздничный день. Когда на праздничный день приходится часть рабочей смены, то берутся часы, фактически проработанные в праздничный день (от 0 до 24 часов).
      При подсчете сверхурочных часов работа в праздничные дни, произведенная сверх нормы рабочего времени, не должна учитываться, поскольку она уже оплачена в двойном размере.
      В непрерывно действующих предприятиях (цехах, участках, агрегатах), а также при суммированном учете рабочего времени работа в праздничные дни включается в месячную норму рабочего времени. Норма определяется по календарю умножением установленной продолжительности рабочего дня на число рабочих дней для осужденных в данном месяце.
      27. Работа в выходной день на предприятиях промышленности (кроме лесной) оплачивается в следующем порядке:
      - сдельщикам сверх общего сдельного заработка доплачивается в размере одинарной часовой тарифной ставки повременщика того же разряда за каждый проработанный час;
      - повременщикам начисляется за каждый проработанный час двойная часовая тарифная ставка;
      - осужденным, для которых установлены единые тарифные ставки (для сдельщиков и повременщиков), указанные доплаты производятся из расчета полной дневной (часовой) тарифной ставки.

        ХII. Оплата труда при невыполнении норм выработки,
             при браке продукции и простое, имевших место
                         не по вине осужденного

      28. При невыполнении норм выработки не по вине осужденного оплата производится за фактически выполненную работу. Месячная заработная плата в этом случае не может быть ниже двух третей тарифной ставки установленного ему разряда. При невыполнении норм выработки по вине осужденного оплата проводится в соответствии с выполненной работой.
      29. При изготовлении продукции, оказавшейся браком не по вине осужденного, оплата труда по ее изготовлению производится по пониженным расценкам. Процент годности продукции и точный размер оплаты устанавливаются администрацией. Месячная заработная плата осужденного в этих случаях не может быть ниже двух третей тарифной ставки установленного ему разряда.
      Брак изделий, происшедший вследствие скрытого дефекта в обрабатываемом материале, а также брак не по вине осужденного, обнаруженный после приемки изделия органом технического контроля, оплачивается этому осужденному наравне с годными изделиями.
      Полный брак по вине осужденного оплате не подлежит. Стоимость испорченных материалов и сырья, а также стоимость трудовых затрат на предыдущих операциях взимается за счет осужденного, допустившего брак, в размерах, предусмотренных трудовым законодательством.
      Частичный брак по вине осужденного оплачивается в зависимости от степени годности продукции по пониженным расценкам.
      На период освоения новых производств брак оплачивается из расчета тарифной ставки повременщика соответствующего разряда. Сроки освоения новых производств в пределах до 6 месяцев по каждому предприятию устанавливаются вышестоящей организацией.
      Осужденный обязан немедленно сообщить администрации о всех случаях, когда он обнаружит, что изготавливаемая им продукция является браком. Если осужденный не сообщил об этом администрации или продолжал работать вопреки распоряжению администрации об остановке, то дальнейший брак не оплачивается, а за испорченный материал производится удержание в размерах, предусмотренных трудовым законодательством.
      30. Осужденные, освобождающиеся от работы вследствие простоя, немедленно, на все время простоя, должны переводиться на другую работу, при этом оплата труда производится по фактически выполняемой работе.
      Факт простоя с указанием причин в тот же день оформляется актом, который подписывается начальником цеха (мастером) и начальником отряда, утверждается начальником исправительно-трудового учреждения, или директором предприятия, или главным инженером.
      Время простоя по вине осужденного не оплачивается.
      Время простоя не по вине осужденного, если он предупредил администрацию (мастера, начальника отряда, других должностных лиц) о начале простоя, оплачивается из расчета не ниже двух третей тарифной ставки установленного осужденному разряда.
      О начавшемся простое или о причинах, могущих вызвать простой, осужденный обязан немедленно сообщить администрации. В случае неисполнения осужденным этих обязанностей простой не оплачивается и на осужденного налагается взыскание.

            ХIII. Оплата труда при освоении новых производств
                           (продукции)

      31. На период освоения нового производства (продукции) администрация может производить осужденным доплату до прежнего среднего заработка на срок не более 6 месяцев.

            ХIV. Порядок оплаты за работу в ночное время
 

      32. При работе осужденных в ночное время (с 22 часов до 6 часов утра) установленная для них продолжительность работы сокращается на один час, за исключением случаев, предусмотренных трудовым законодательством.
      Осужденным, занятым на работах в вечернюю смену, производится доплата в размере 20 процентов, а за работу в ночную смену - 40 процентов часовой тарифной ставки за каждый час работы в соответствующей смене. Указанная доплата за работу в ночную смену производится в случае, если не менее 50 процентов ее продолжительности приходится на ночное время (с 22 часов до 6 часов утра). Такие доплаты производятся взамен дополнительной оплаты за работу в ночное время. В тех случаях, когда доплаты за работу в вечернюю или ночную смену меньше суммы дополнительной платы за часы работы в ночное время, сохраняется ранее действующий порядок оплаты труда за работу в ночное время, предусмотренный законодательством для работников отдельных отраслей.
      Доплата за работу в ночное время не производится отдельно, если она уже включена в оклады (ставки), о чем имеется оговорка в соответствующем нормативном акте, регулирующем оплату труда данной категории работников.

            ХV. Условия и оплата труда осужденных
                беременных женщин и кормящих матерей

      33. Условия труда беременных женщин и кормящих матерей, лишенных свободы, регулируются законодательством о труде.
      34. Женщины из числа осужденных освобождаются от работы по беременности и родам на срок продолжительностью семьдесят календарных дней до родов и пятьдесят шесть календарных дней после родов. В случае осложненных родов или рождения двух или более детей период освобождения от работы после родов составляет семьдесят календарных дней.
      35. Осужденным женщинам, кормящим грудью детей, а также женщинам, имеющим детей в возрасте до полутора лет, предоставляются помимо общего перерыва для отдыха и питания дополнительные перерывы для кормления ребенка. Эти перерывы предоставляются не реже чем через три часа и продолжительностью не менее 30 минут каждый.
      Перерывы для кормления ребенка включаются в рабочее время и оплачиваются по среднему заработку. Сроки и порядок предоставления перерывов устанавливаются администрацией.
      36. Нормы выработки для осужденных женщин, которым предоставляются дополнительные перерывы для кормления ребенка определяются исходя из установленной для них продолжительности рабочего дня без изменения расценок.
      37. Осужденным женщинам за период освобождения от работы по беременности и родам оплата не производится.

           ХVI. Удержания из заработной платы осужденных
                         к лишению свободы

      38. Из заработной платы осужденных, содержащихся в исправительно-трудовых учреждениях, производятся удержания в следующей последовательности:
      - подоходный налог;
      - по исполнительным листам на содержание несовершеннолетних детей, а также нетрудоспособных совершеннолетних детей, родителей и супругов;
      - стоимость питания (кроме спецпитания);
      - стоимость одежды, белья и обуви (кроме спецодежды и спецобуви);
      - по другим исполнительным листам и документам;
      - возмещение материального ущерба, причиненного осужденным государству во время отбывания наказания, на основании постановления начальника исправительно-трудового учреждения.
      39. Подоходный налог из заработной платы осужденных, начисленной им за истекший период, удерживается в размерах, установленных действующим законодательством.<*>
      Сноска. В пункт 39 внесены изменения - постановлением КМ РК от 2 августа 1995 г. N 1069.
      40. Удержания из заработной платы осужденных по исполнительным листам и другим исполнительным документам производятся в порядке, определенном законодательством Республики Казахстан.
      41. Стоимость питания удерживается с осужденных ежемесячно за дни пребывания их в исправительно-трудовых колониях общего, усиленного, строгого и особого режимов, в тюрьмах, а также в следственных изоляторах (занятых на работах по хозяйственному обслуживанию).
      Осужденным, освобожденным от работы по болезни, а также беременным женщинам и кормящим матерям на период их освобождения от работы питание предоставляется бесплатно.
      Стоимость питания одного осужденного в день определяется путем деления месячной суммы фактических затрат на питание на месячную стоимость питания по среднесметной стоимости и умножения полученного коэффициента на среднесметную стоимость пайка в сутки по каждой норме.
      Фактические затраты на питание определяются ежемесячно и включают:
      - стоимость фактически израсходованного продовольствия на питание осужденных;
      - расходы, связанные с приготовлением пищи (топливо, вода, энергия, освещение, амортизация кухонного инвентаря и оборудования, заработная плата работников кухни и столовой, а также работников, занимающихся доставкой и хранением продовольствия, транспортно-заготовительные расходы и др.). Указанные расходы относятся на стоимость питания в виде накладных расходов.
      Не удержанная в данном месяце с осужденных в случае низкой заработной платы или при отсутствии ее стоимость питания в последующие месяцы не удерживается.
      В случаях, когда расчеты с осужденными производятся до окончания отчетного месяца (освобождение, этапирование и др.), удержание за питание производится за количество дней пребывания осужденного в исправительно-трудовом учреждении в данном месяце из расчета средней стоимости за предыдущий месяц.
      42. Удержания из заработной платы осужденных за выданную одежду, белье и обувь, кроме стоимости спецодежды и спецобуви, производятся по ценам их приобретения с учетом накладных расходов, сложившихся в учреждении.
      В случае недостаточности заработной платы в данном месяце для полного удержания стоимости одежды, белья и обуви, задолженность за указанные предметы вещевого имущества удерживается в последующие месяцы до полного ее погашения.
      43. Осужденным, отбывающим наказание в исправительно-трудовых колониях-поселениях, питание, вещевое имущество, жилищно-коммунальные и культурно-бытовые услуги предоставляются за плату на общих основаниях. Медицинское обслуживание также производится на общих основаниях (как для рабочих и служащих).
      Указанные виды обеспечения и обслуживания осужденных, не работающих по причинам, не зависящим от них, и не получающих за это время заработную плату, осуществляются по установленным нормам содержания осужденных за счет сметы исправительно-трудовой колонии-поселения.
      Этим лицам взамен натуральных видов обеспечения разрешается выдавать денежную компенсацию.
      Осужденным, содержащимся в колониях-поселениях, не работающим по болезни, выдается пособие по временной нетрудоспособности за счет сметы содержания ИТУ при общих заболеваниях в размере 25 процентов, а вследствие трудового увечья или профессионального заболевания - 100 процентов их среднемесячной заработной платы.
      Начальнику исправительно-трудовой колонии-поселения разрешается выдавать осужденным в необходимых случаях аванс в размере 100 процентов расчетного показателя, установленного государством, с погашением его в срок не более трех месяцев. <*>
      Сноска. В пункте 43 заменены слова - постановлением Правительства РК от 9 августа 1996 г. N 987.
      44. С несовершеннолетних осужденных, а также с инвалидов первой и второй групп стоимость предоставленного им питания, выданной одежды, белья и обуви не удерживается.
      45. Удержание из заработной платы осужденных материального ущерба, причиненного государству во время отбывания наказания, производится в порядке, установленном Исправительно-трудовым кодексом Казахской ССР.
      46. В исправительно-трудовых колониях общего, усиленного, строгого и особого режимов, а также в тюрьмах на лицевой счет осужденных, не допускающих нарушения режима содержания и выполняющих нормы выработки или установленные задания, должно зачисляться, независимо от всех удержаний, не менее десяти процентов, а на лицевой счет инвалидов первой и второй групп, не допускающих нарушения режима содержания, - не менее двадцати пяти процентов начисленной им месячной заработной платы.
      В воспитательно-трудовых колониях на лицевой счет осужденных, не допускающих нарушения режима содержания, должно зачисляться, независимо от всех удержаний, не менее сорока пяти процентов начисленной им месячной заработной платы.
      Лицам, отбывающим наказание в исправительно-трудовых колониях-поселениях, независимо от всех удержаний, должно выплачиваться не менее пятидесяти процентов месячной заработной платы.
      47. Список для начисления минимального размера заработка на лицевые счета осужденных ежемесячно составляется начальником отряда совместно с начальником цеха (участка) или старшим мастером (при бесцеховой структуре) и после проверки начальником отдела (старшим инженером, инженером) организации труда и заработной платы утверждается начальником исправительно-трудового учреждения или его заместителем.
      48. Оставшаяся после всех произведенных удержаний из заработной платы осужденного сумма зачисляется на лицевой счет осужденного и может быть им использована в установленном порядке по безналичным расчетам.
      49. С осужденных, злостно уклоняющихся от работы, стоимость питания, одежды, белья и обуви взыскивается из средств, имеющихся на их лицевых счетах, на основании постановления начальника исправительно-трудового учреждения.

Бас бостандығынан айырылған адамдардың еңбегiне ақы төлеу шарттары мен тәртiбi туралы Ереженi бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң 1993 жылғы 8 қаңтардағы N 20 Қаулысы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2015 жылғы 19 қарашадағы № 925 қаулысымен

      Ескерту. Күші жойылды - ҚР Үкіметінің 19.11.2015 № 925 (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) қаулысымен.

      "Қазақ ССР-iнiң Еңбекпен түзеу кодексiнiң 56-бабына өзгерiстер енгiзу туралы" 1992 жылғы 26 маусымдағы Қазақстан Республикасы Заңының қабылдануына байланысты Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi қаулы етедi:

      1. Бас бостандығынан айырылған адамдардың еңбегiне ақы төлеу шарттары мен тәртiбi туралы осыған қосылған Ереже бекiтiлсiн.

      2. Қазақстан Республикасының Iшкi iстер министрлiгi қолданылып жүрген ведомстволық нормативтi актiлердi осы қаулыға сәйкестендiрсiн.

       Қазақстан Республикасының
      Премьер-министрi

Қазақстан Республикасы   
Министрлер Кабинетiнiң   
1993 жылғы 8 қаңтардағы  
N 20 қаулысымен      
бекiтiлген      

  Бас бостандығынан айырылған адамдардың еңбегiне ақы төлеудiң шарттары мен тәртiбi туралы
ЕРЕЖЕ

      Бұл Ереже Қазақ ССР-iнiң еңбекпен түзеу кодексiне, Қазақ ССР-нiң Еңбек туралы заңдар кодексiне және Қазақстан Республикасының басқа да заңды актiлерiне сәйкес әзiрленген.

  I. Бас бостандығынан айырылған адамдардың еңбегi

      1. Еңбекпен түзеу мекемелерiнiң өндiрiстiк-шаруашылық қызметi оның негiзгi мақсатына - сотталғандарды қайта тәрбиелеу мен түзеуге бағындырылуға тиiс.

      Еңбекпен түзеу мекемесiнде ұсталатын әрбiр сотталған адам еңбек етуге мiндеттi. Еңбекпен түзеу мекемелерiнiң әкiмшiлiгi сотталғандарды еңбек ету қабiлетiне және мүмкiндiгiнше мамандығына қарай жұмыспен қамтамасыз етедi.

      Сотталғандар, әдетте еңбекпен түзеу мекемелерiнiң кәсiпорындарында, ал кәмелетке толмаған сотталғандар - тек еңбекпен тәрбиелеу колонияларының кәсiпорындарында еңбекке тартылады. Еңбекпен түзеу мекемелерiнiң ерекше режимдегi колонияларында ұсталатындар, әдетте, ауыр жұмыстарға пайдаланылады. Бас бостандығынан айыру жазасын түрмелерде өтейтiн сотталғандардың еңбегi тек түрме аумағында ұйымдастырылады.

      Сотталған адамдардың еңбегiн басқа министрлiктермен мен ведомстволар ұйымдарының шаруашылық объектiлерiнде пайдалану Қазақстан Республикасының Экономика жөнiндегi мемлекеттiк комитетi мен Қазақстан Республикасының Iшкi iстер министрлiгi бекiткен Үлгi шартпен реттеледi.

  II. Бас бостандығынан айырылған адамдардың еңбек жағдайы 

      2. Жазасын жалпы, күшейтiлген, қатаң, ерекше режимдi еңбекпен түзеу колонияларында, еңбекпен түзеу қоныс-колонияларында және түрмелерде өтейтiн адамдар үшiн сегiз сағаттық жұмыс күнi белгiленедi; оларға апта сайын бiр күн демалыс берiледi. Еңбек туралы  заңда  көрсетiлген тәртiп бойынша сотталған адамдар мереке күндерi жұмыстан босатылады. Сотталғандар үшiн демалыс және мереке күндерiнiң алдында жұмыс күнi қысқартылмайды.

      Сотталғандарды демалыс және мереке күндерi жұмысқа қатыстырған кезде, оларға Қазақ ССР-iнiң еңбекпен түзеу кодексiнде белгiленген тәртiп бойынша демалыс берiледi. Сотталған адамның босатылуына немесе оны тасымалдауға байланысты басқа демалыс күн беру мүмкiн болмаған ерекше жағдайларда, демалыс және мереке күндерiндегi жұмысына осы Ереженiң 26, 27 тармақтарында көзделген тәртiппен ақы төленедi.

      Жазасын еңбекпен тәрбиелеу колонияларында өтейтiн сотталғандар үшiн жұмыс күнiнiң ұзақтығы және апта сайын берiлетiн демалыс күнi Еңбек туралы заңға сәйкес жалпы негiзде белгiленедi.

      Сотталғандарға белгiленген, өндiрiс жұмыс жағдайына байланысты күн және апта сайынғы жұмыс күнiнiң ұзақтығын сақтауға мүмкiндiгi жоқ үздiксiз жұмыс iстейтiн кәсiпорындарда, мекемелерде, ұйымдарда, сондай-ақ цехтар мен учаскелерде және кейбiр жұмыс түрлерiнде еңбекпен түзеу мекемесiнiң басшылығы өзiнiң жоғары тұрған органының келiсуiмен есептi кезеңдегi жұмыс уақытының ұзақтығы белгiленген жұмыс сағатынан аспауы үшiн жұмыс уақытын жинақтап есепке алуды енгiзе алады.

      Еңбекпен тәрбиелеу колонияларында жұмыс аптасының ұзақтығы: 
      - жасы 16-дан 18-ге дейiнгi сотталғандарға - 36 сағат, 
      - жасы 14-тен 16-ға дейiнгi сотталғандарға - 24 сағат болып белгiленедi. 
      Еңбекпен тәрбиелеу колонияларында ұсталатын сотталғандардың еңбек жағдайы еңбек туралы заңмен реттеледi.

      Еңбекпен түзеу колонияларының жалпы, күшейтiлген, қатаң және ерекше режимдерiнде, еңбекпен түзеу қоныс-колонияларында, сондай-ақ түрмелерде ұсталып, зиянды еңбек жағдайында жұмыс iстейтiн сотталғандардың жұмыс күнiнiң ұзақтығы халық шаруашылығының осындай жұмыстарындағыға қарағанда бiр сағат артық белгiленедi.

      3. I-II топтағы мүгедек сотталғандар өздерiнiң қалауына қарай еңбекпен түзеу мекемелерiнiң дәрiгерлiк комиссиясының қорытындысы және еңбек ұсынысы бойынша қатыстырылады. Олардың жұмыс күнiнiң ұзақтығын еңбек етуге жарамдылығына қарай дәрiгерлiк комиссия анықтайды. 
      III-топтағы мүгедектер үшiн 8 сағаттық жұмыс күнi белгiленедi.

      4. Жұмыстың басталуы мен аяқталуы, тамақ iшуге және демалуға берiлетiн үзiлiс еңбекпен түзеу мекемесiнiң iшкi тәртiп Ережелерiмен реттеледi. Жылдың суық кезеңiнде ашық ауада сотталғандардың жұмыс iстеуi еңбек туралы заңдармен реттеледi.

      5. Сотталғандар Қазақ ССР-нiң еңбекпен түзеу кодексiнде белгiленген тәртiппен бас бостандығынан айыру орындарын және оған iргелес аумақтарды көркейту, сондай-ақ сотталғандардың мәдени-тұрмыс жағдайларын жақсарту жөнiндегi жұмыстарға ақы төлемей қатыстырылады.

      6. Сотталғандардың еңбегi Қазақстан Республикасының еңбек туралы заңдарында белгiленген еңбектi қорғау және хауiпсiздiк техникасының ережелерiн сақтай отырып ұйымдастырылады. 
 

      7. Жазасын өтеу кезiнде еңбек ету қабiлетiнен айырылған адамдар жазаны өтеуден босатылғаннан кейiн Қазақстан Республикасының  заңдарында жұмысшылар мен қызметшiлерге белгiленген реттер мен тәртiп бойынша зейнетақы алуға және келтiрiлген зиянға өтем жасалуына хұқы бар.

  III. Бас бостандығынан айрылған адамдардың еңбегiне
ақы төлеу тәртiбi

      8. Бас бостандығынан айрылған адамдардың еңбегiне еңбегiнiң саны мен сапасына сәйкес халық шаруашылығының тиiстi салаларында қолданылып жүрген нормалар мен нарықтар бойынша ақы төленедi.
      Сотталғандарға еңбекке ақы төлеудiң сыйлықты жүйесi ыстық, ауыр, зиянды және ерекше зиянды жұмыстарда iстейтiн жұмысшылар үшiн белгiленген тарифтiк ставка бойынша ақы төленетiн жұмыстар мен кәсiптер тiзбесi, халық шаруашылығының тиiстi салаларындағы жұмысшылар мен қызметкерлерге қолданылып жүрген жалақыға коэффициенттер мен басқа да қосымша ақы түрлерi еңбек сiңiрген жылдары үшiн сыйақыдан басқасы қолданылады.

  IV. Еңбекке ақы төлеу жүйесi 

      9. Сотталғандардың еңбегiне ақы төлеудiң негiзгi жүйесi нормалауға және дәлме-дәл есепке алуға келетiн жұмыстың барлық түрiне қолданылатын кесiмдi ақы болып табылады. Еңбекке кесiмдi ақы төлеу жеке және ұжымдық (бригадалық) болып бөлiнедi.

      Еңбекке жеке кесiмдi ақы төлеу кезiнде сотталған адамның тапқан табысы оның жасаған жарамды өнiмiнiң санымен және әр бұйымның кесiмдi нарқымен белгiленедi.

      Ұжымдық кесiмдi нарыққа негiзделген ұжымдық (бригадалық) ақы төлеу кезiнде ұжымның (бригаданың) жалпы тапқан табысы тұтас алғанда бригаданың белгiленген мерзiмде (ауысымда, аптада, айда) iстеген жұмысының нәтижелерi бойынша есептелiнедi. Бригаданың әрбiр мүшесiне бұл тапқан табыс осы кәсiпорында белгiленген тәртiп бойынша есептелiнедi. Ұжымның (бригаданың) жалпы тапқан табысын оның мүшелерi арасында бөлудiң қабылданған тәртiбiне қарамастан, жұмысында ақау жiбермей өндiрiм нормасын орындайтын әрбiр сотталған адамның айлығы еңбекпен өтеу уақыты iшiнде орындалған жұмыстың тиiстi разряды бойынша оның ең төменгi мөлшерiнен кем болмауға тиiс.

      Нормалауға және дәлме-дәл есепке алуға келмейтiн жұмыстарда iстейтiн сотталғандар үшiн тек мерзiмдi ақы төлеу қолданылуға тиiс. 
      Мерзiмдi жұмыстағы сотталғандардың әрбiр сегiз сағаттық толық жұмыс күнiне жұмыс күнi жетi сағат жұмысшыларға белгiленген күндiк тарифтiк ставка немесе халық шаруашылығының кәсiпорындары мен ұйымдарында жетi сағаттық жұмыс күнiне сүйенiп осындай жұмысты орындайтын жұмысшыларға белгiленген жетi сағаттық тарифтiк ставка есептеледi. 
      Тұрақты айлық ставка (жалақы), бойынша еңбегiне ақы төлеу кезiнде сотталғандар жалақысының мөлшерi сол айда жұмыс iстеген күндерiнiң санына байланысты емес. 
      Егер, сотталған адам есептi кезеңде (сағат, күн, ай) толық iстемеген болса, оның жалпы тапқан табысы нақты iстеген жұмыс уақытының санымен есептеледi. 
      Сотталғандардың өндiрiстiк жоспарды орындау мен асыра орындауға, оның рентабельдiгi мен тиiмдiлiгiн арттырып, еңбек өнiмдiлiгiн өсiруге, өнiм сапасын жақсартуға және шикiзат пен материалды үнемдеуге ынталылығын күшейту үшiн материалдық мерзiмдi-сыйлықты және кесiмдi-сыйлықты еңбекке ақы төлеу жүйесiн енгiзуге болады.

      10. Сотталғандар орындаған жұмысты тарифтеу, оларға бiлiктiлiк разрядын белгiлеу жұмыстардың және жұмысшылар кәсiптерiнiң тарифтiк-бiлiктiлiк анықтамалықтарына сәйкес жүргiзiледi. 
      Сотталғандарға бiлiктiлiк разрядын беру немесе оны көтеру цехтағы немесе учаскедегi жұмыстың күрделiлiгi, сотталған адамның теориялық даярлығы ескерiлiп жүргiзiледi. 
      Бұл жұмысты жүргiзу үшiн еңбекпен түзеу мекемелерiнде бiлiктiлiк комиссиялары ұйымдастырылады. Комиссияның төрағасы болып бас инженер немесе кәсiпорын директоры, мүшелерi болып бөлiм бастығы немесе еңбектi ұйымдастыру және айлықақы жөнiндегi инженер, кәсiптiк-техникалық оқыту инженерi, қауiпсiздiк техникасы жөнiндегi инженер, цех (учаске) басшысы отряд бастығы тағайындалады. 
      Разряд беру немесе оны көтеру туралы мәселенi қарауға, қажет болған жағдайда, бiлiктiлiк комиссиясы осы кәсiптiң бiлiктi жұмысшыларын немесе басқа қызметтердiң мамандарын, сондай-ақ жылу жүйесiн қадағалау, Мемлекеттiк қалалық техникалық қадағалау немесе Мемлекеттiк энергияны қадағалау органдарының өкiлдерiн қатыстырады. 
      Бiлiктiлiк комиссиясының қорытындысы негiзiнде еңбекпен түзеу мекемесiнiң бастығы немесе кәсiпорын директоры сотталған адамға бiлiктiлiк разрядын бекiтiп, оны бұйрықпен немесе өкiммен ресiмдейдi. Сотталған адамға берiлген разряд оның жеке iсiне жазылады.

  V. Өндiрiстiк бригадалар бригадирлерiне төленетiн қосымша ақы

      11. Өндiрiстiк бригадаларда, халық шаруашылығында қолданылып жүрген қазiргi ережелерде босалқы бригадирлер лауазымы көзделгеннен басқа жұмыстарда, босалқы бригадирлердi ұстауға рұқсат етiлмейдi.

      12. Сотталғаннан тағайындалған босалқы бригадирлердiң (ауыл шаруашылығындағы звено бастықтары) еңбегiне ақы төлеу бригаданың басқа мүшелерiмен ортақ негiзде жүргiзiледi. 
      Еңбекпен түзеу мекемелерiнiң, кәсiпорындарының, құрылыс және құрылыс-монтаж ұйымдарының басшыларына сотталғандардан сайланған негiзгi жұмыстан босатылмаған бригадирлерге (звено бастықтарына) бригадаға (звеноға) басшылық еткенi үшiн халық шаруашылығында қолданылып жүрген нормативтi актiлерге сәйкес қосымша ақы белгiлеу хұқы берiледi. 
      Бригадаға (звеноға) басшылық еткенi үшiн бригадирлерге (звено бастықтарына) бригада (звено) бiр айдағы орта есеппен өндiрiм нормасын орындаған жағдайда төленедi. 
      Бригадада еңбектi нашар ұйымдастырғаны, материалдарды бүлдiргенi, өнiм сапасын төмендеткенi және өндiрiсте басқа да ағаттықтар жiбергенi үшiн еңбекпен түзеу мекемесiнiң басшысы бригадирге (звено бастығына), бригадаға (звеноға) басшылық еткенi үшiн төленетiн қосымша ақыдан айыра алады немесе оның мөлшерiн кемiте алады.

  VI. Сотталғандарға жетекшi, маман, қызметшi мiндеттерiн атқарғаны, сондай-ақ шаруашылық жұмыстарда iстегенi үшiн
ақы төлеу

      13. Қол астында еркiмен жалданып iстейтiн қызметкерлерi жоқ жетекшi, маман, қызметшi лауазымындағы сотталғандардың лауазымдық жалақысы халық шаруашылығының тиiстi салаларында қолданылып жүрген схемалар бойынша белгiленедi.
      Схемаларда жалақысы (ставкасы) мамандығы бойынша жұмыс стажына қарай белгiленген лауазымдағы сотталғандардың лауазымды жалақысының (ставкасының) нақты мөлшерi бiрiншi жылға қарай, мамандығы бойынша жұмыс стажы есепке алынбай белгiленедi. 
      Егер медицина қызметкерлерiнiң лауазымдық жалақысын өсiру Қазақстан Республикасының Еңбек министрлiгi бекiткен мекемелер мен бөлiмшелердiң, сондай-ақ денсаулыққа қатерлi және өте ауыр еңбек жағдайларына байланысты қызметкерлерiне схемалық лауазымдық (айлық) жалақысын (ставкаларын) көтеру хұқығын беретiн лауазымдар тiзбесi көзделген болса, онда мұндай өсiру заңмен рұқсат етiлген, тиiстi медициналық лауазымдағы сотталғандарға сондай мөлшерде жүргiзiледi.

      14. Сотталғандарды еңбекпен түзеу мекемелерiнiң әскерилендiрiлген өрт сөндiру күзетiнде қатардағы өрт сөндiрушi, жүргiзушi, моторшы қызметiнде пайдаланған жағдайларда, олардың лауазымдық жалақысы өрт сөндiру күзетiнiң автомобиль көлiгiнiң өз еркiмен жалданып iстейтiн қызметкерлерiнiкiндей болып белгiленедi. Бұл сотталғандарға азық-түлiк үлесiнiң орнына ақшалай өтем жасалмайды.

      15. Еңбекпен түзеу мекемелерi мен тергеу изоляторларына шаруашылық қызмет көрсететiн жұмыстарда iстейтiн сотталғандардың лауазымдық жалақысының мөлшерiн Қазақстан Республикасының Әділет министрлiгi бекiтедi. Ол Қазақстан Республикасында белгiленген есептiк көрсеткiштен кем болмауы тиiс.
       ЕСКЕРТУ. 15-тармаққа өзгерiс енгiзiлдi - ҚРҮ-нiң 1996.08.09. N 987 қаулысымен.
       ЕСКЕРТУ. 15-тармаққа өзгерiс енгiзiлдi - ҚРҮ-нiң 2004.03.03. N 260 қаулысымен.

  VII. Мүгедектердiң еңбегiне ақы төлеу 

      16. Кесiмдi ақы төленетiн жұмыстарда iстейтiн сотталған мүгедектердiң еңбекақысы жұмысшыларға белгiленген қолданылып жүрген нарық бойынша, шығарған өнiмнiң саны мен сапасына қарай, ал мерзiмдi жұмыстарда iстейтiн сотталған мүгедектерге - денi сау сотталғандар үшiн белгiленген тарифтiк ставка бойынша, нақты iстеген уақытына қарай төленедi.

      17. Туберкулезбен ауыратын үшiншi топтағы мүгедектiгi бар, кесiмдi ақы төленетiн жұмыста iстейтiн сотталғандарға, өндiрiм нормасы денi сау адамдарға қарағанда 20 процент кем белгiленедi.
      Мұндай жағдайда денi сау сотталғандар үшiн арналған нарық қолданылады.

  VIII. Сотталғандар қатарындағы оқушыларды оқыту, бiлiктiлiгiн өзгерту немесе басқа кәсiпке үйрету кезiнде олардың еңбегiне ақы төлеу

      18. Кесiмдi ақы төленетiн жұмысшы кәсiбiне жеке-дара үйрету кезiнде оқушыларға:
      - оқудың бiрiншi айында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 75 процентi мөлшерiнде;
      - оқудың 2-шi айында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 60 процентi мөлшерiнде;
      - оқудың 3-шi айында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 40 процентi мөлшерiнде;
      - оқудың 4-шi айында және оқу бағдарламасында көзделген мерзiм аяқталғанға дейiнгi барлық айларда - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 20 процентi мөлшерiнде еңбекақы төленедi.
      Бұған қоса оқушылар жасаған жарамды өнiм үшiн оларға кәсiпорында қолданылып жүрген нормалар мен нарықтар бойынша жалақы есептеледi.

      19. Мерзiмдi ақы төленетiн жұмысшы кәсiбiне жеке-дара үйрету кезiнде оқушыларға:
      - оқудың 1-шi және 2-шi айларында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 75 процентi мөлшерiнде;
      - оқудың 3-шi және 4-шi айларында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 80 процентi мөлшерiнде;
      - оқу бағдарламасында көзделген мерзiм аяқталғанға дейiнгi барлық айларында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 90 процентi мөлшерiнде еңбекақы төленедi.
      Өндiрiстiк оқу үйретушi жұмысшылардың жабдықтарында жүзеге асырылған кезде кесiмдi ақы төленетiн жұмыстарда iстейтiн оқушылардың еңбегiне осы тәртiппен ақы төленедi.

      20. Оқушыларды бригадада оқытқан кезде олардың еңбегiне:
      - оқудың 1-шi айында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 75 процентi мөлшерiнде; 
      - оқудың 2-шi айында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 60 процентi мөлшерiнде; 
      - оқудың 3-шi айында - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 40 процентi мөлшерiнде; 
      - оқудың 4-шi айында және оқу бағдарламасында көзделген мерзiм аяқталғанға дейiнгi барлық айларда - 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 20 процентi мөлшерiнде ақы төленедi.
      Бұған қоса, оқудың екiншi айынан бастап оқушыларға бригаданың жалпы кесiмдi тапқан табысы есебiнен 1-разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының 100 процентiне дейiнгi мөлшерде қосымша ақша төленедi.
      Егер оқушылар бригада қызметкерлерiнiң көбеюiне байланысты өнiм шығару мөлшерi ұлғаймайтын агрегаттарда iстейтiн бригада құрамына енгiзiлген болса, олардың еңбегiне мерзiмдi ақы төленетiн жұмысшы кәсiбiне үйрету кезiндегiдей тәртiппен ақы төленедi.

      21. Сотталғандардың бiлiктiлiгiн өзгерту немесе өндiрiс қажеттiлiгiне байланысты екiншi кәсiпке үйрету кезiнде олардың еңбегiне:
      - үйренудiң 1-шi айында - бұрынғы жұмысының соңғы үш айы iшiнде есептелген жалпы орташа тапқан табысының 100 процентi мөлшерiнде;
      - үйренудiң 2-шi айында - бұрынғы жұмысының соңғы үш айы iшiнде есептелген жалпы орташа тапқан табысының 70 процентi мөлшерiнде;
      - үйренудiң 3-шi айында - бұрынғы жұмысының соңғы үш айы iшiнде есептелген жалпы орташа тапқан табысының 40 процентi мөлшерiнде ақы төленедi.
      Бұған қоса, аталған сотталғандарға үйренудiң 2-шi айынан бастап олардың жасаған жарамды өнiмi үшiн кәсiпорында қолданылып жүрген нормалар мен нарықтар бойынша еңбекақы төленедi. 
      Аталған сотталғандарды үйретушiнiң жабдықтарында оқытқан жағдайда, бағдарламада көзделген үйрету кезiнде оларға бұрынғы жұмысының соңғы үш айының iшiнде жалпы орташа тапқан табысы есебiнен ақы төленедi.

      22. Кәмелетке толмаған үйренушi сотталғандарды тiкелей өндiрiсте оқытқан кезде тек жасаған жарамды өнiмi және өз бетiнше орындаған жұмысы үшiн ғана еңбекақы төленедi.

  IХ. Оқушыларды оқытқаны және сотталғандардың бiлiктiлiгiн көтерткенi немесе екiншi кәсiпке үйреткенi үшiн сотталғандар қатарындағы бiлiктi жұмысшылардың еңбегiне ақы төлеу 

      23. Тиiстi нормативтiк актi шығарылғанға дейiн сотталғандар қатарындағы негiзгi жұмысынан босатылмаған бiлiктi жұмысшылардың бағдарламада көзделген оқу кезiнде оқушыларды оқытқаны, сотталғандардың бiлiктiлiгiн көтергенi немесе оларды екiншi кәсiпке үйреткенi үшiн олардың еңбегiне ақы төлеудiң тәртiбi мен мөлшерiн еңбекпен түзеу мекемелерiнiң кәсiпорындары өздiгiнен белгiлейдi.
      Сотталғандар қатарындағы оқушыларды оқытатын және сотталғандардың бiлiктiлiгiн көтеретiн немесе оларға екiншi кәсiп алуға үйрететiн бiлiктi жұмысшыларға еңбекақы үйренушiлер бағдарламамен белгiленген сынақты тапсырған соң бiр мезгiлде төленедi.

  Х. Мерзiмнен тыс жұмыстың ақысы 

      24. Әдетте мерзiмнен тыс жұмыс iстеуге рұқсат етiлмейдi. Еңбекпен түзеу мекемелерiнiң әкiмшiлiгi Еңбек туралы заңдарда белгiленген ерекше жағдайларда ғана мерзiмнен тыс жұмыс iстеудi қолдана алады. Мерзiмнен тыс жұмыстың жалпы саны сотталғандар үшiн бiр жылда 120 сағаттан аспауы тиiс, ал өндiрiсте екi күн бойы қатарынан жұмыс iстеуге жұмсалған уақыт, 4 сағаттан аспауы керек.
      Мерзiмнен тыс жұмыстарға:
      - 18 жасқа толмаған сотталғандар; 
      - жүктi әйелдер және емшекте баласы бар аналар; 
      - өршiген туберкулезбен ауыратын сотталғандар; 
      - дәрiгерлiк комиссияның мерзiмнен тыс жұмыстан босату туралы қорытындысы бар мүгедектер жiберiлмейдi. 
      Мерзiмнен тыс жұмысты қолдану үшiн еңбекпен түзеу мекемесiнiң бастығы бұйрық шығарады және сотталған әрбiр адамның күнтiзбе жыл бойы мерзiмнен тыс iстеген сағатын жинақтап есептеу қамтамасыз етiледi.

      25. Мерзiмнен тыс жұмысқа төмендегiдей мөлшерде сыйақы есептеледi:
      а) өнеркәсiп кәсiпорындарында (орман өнеркәсiбiнен басқа):
      - сотталғанға мерзiмдi ақы төленетiн кезде оның мерзiмнен тыс iстеген алғашқы екi сағатының әрқайсысы үшiн бiр жарым сағаттық, ал одан кейiнгi мерзiмнен тыс әрбiр сағат үшiн берiлген разрядтың екi сағаттық графиктiк ставкасы (немесе лауазымдық жалақысының тиiстi бөлiгi) есептеледi;
      - кесiмдi ақы төленетiн кезде сотталған адамға кесiмдi нарық бойынша тапқан табысына қоса мерзiмнен тыс iстеген алғашқы екi сағатының әрқайсысына берiлген разрядтағы мерзiмдi тарифтiк ставка бойынша 50 процент, ал одан кейiнгi сағаттарына 100 процент қосымша ақы төленедi;

      б) мерзiмдi және кесiмдi жұмыс iстейтiн жұмысшыларға бiрыңғай тарифтiк ставка белгiленген металлургия өнеркәсiбiнде, құрылыста және автокөлiкте iстейтiн сотталғандарға мерзiмнен тыс жұмыс iстегенi үшiн қосымша ақы осы тармақтың "а" тармақшасында көзделген нормалар бойынша, бiрақ белгiленген тарифтiк ставканың 75 процентi есебiнен төленедi. Мұндай жағдайда сотталғандар мерзiмнен тыс iстеген жұмысының алғашқы екi сағатының әрқайсысы үшiн бiрыңғай тарифтiк ставканың 37,5 процентi, ал одан кейiнгi сағаттары үшiн 75 процентi мөлшерiнде қосымша ақы алады. 
      Салынып жатқан және жұмыс iстеп тұрған шахталарда жер асты жұмыстарындағы сотталғандарға қосымша ақы аталған норма бойынша бiрыңғай тарифтiк ставканың 50 процентi есебiнен есептеледi, яғни мерзiмнен тыс iстеген алғашқы екi сағатының әрқайсысы үшiн бiрыңғай тарифтiк ставканың 25 процентi, кейiнгi сағаттары үшiн 50 процентi мөлшерiнде төленедi;

      в) жұмыс уақыты жинақталып есептелген кезде мерзiмнен тыс iстелген жұмысқа еңбек туралы заңдарда белгiленген ортақ нормалар бойынша өтем жасалады. Соның өзiнде алты күндiк жұмыс апталығы күнтiзбесi бойынша сол есептi кезеңдегi әрбiр жұмыс күнi iшiнде орташа есеппен екi сағаттан аспайтын мерзiмнен тыс сағат санына ғана бiр жарым мөлшерде қосымша ақы төленедi. Кесiмдi ақы төленетiн жұмыстарда iстейтiн жұмысшылар және мерзiмдi сыйақы төленетiн жүйеде iстейтiн жұмысшылар өзiнiң тапқан табысынан тыс, мерзiмнен тыс iстеген жұмысының алғашқы екi сағатының әрқайсысына сағаттық тарифтiк ставканың жартысы мөлшерiнде қосымша ақы алады. Қалған сағаттары есептi кезеңде мерзiмнен тыс жұмыс iс жүзiнде күн және сағат бойынша бөлiнбегенiне қарамастан екi есе мөлшерде төленедi, яғни сотталғандар өзiнiң тапқан табысына қоса мерзiмнен тыс iстеген жұмысының кейiнгi әрбiр сағатына толық тарифтiк ставка мөлшерiнде қосымша ақы алады. 
      Мерзiмнен тыс iстеген жұмысына қосымша ақы алуға нормаланған жұмыс күнi белгiленген жұмыстар мен лауазымдарда iстейтiн сотталғандардың хұқы бар. 
      Нормалы сағаттан тыс, бiрақ ауысым кестесiне сәйкес келетiн жұмыс (мәселен: ауысым ұзақтығын қысқарту мүмкiн емес үздiксiз iстейтiн өндiрiстерде) мерзiмнен тыс жұмыс деп саналмайды.

  ХI. Мереке күндерi және апта сайынғы демалыс күндерiнде iстелген жұмысқа ақы төлеу

      26. Өнеркәсiп кәсiпорындарында (орман өнеркәсiбiнен басқа) сотталғандардың мереке күндерiндегi жұмысына:
      - кесiмдi жұмыстағыларға екi еселенген кесiмдi нарық бойынша; 
      - мерзiмдi жұмыстағыларға - сағаттық (күндiк) ставканың екi еселенген мөлшерiнде; 
      - лауазымдық (айлық) жалақы белгiленген сотталғандарға - мереке күнгi жұмыс айлық жұмыс нормасы шегiнде iстелген болса, жалақыдан тыс бiр сағаттық немесе күндiк ставка мөлшерiнде, ал егер, жұмыс айлық нормадан тыс iстелген болса, жалақыдан тыс екi сағаттық немесе күндiк ставка мөлшерiнде ақы төленедi. 
      Аталған мөлшердегi ақы сотталғандарға мереке күндерi нақтылы iстеген сағатына төленедi. Мереке күнi жұмыс ауысымы бiр бөлiгiне келетiн болса, онда мереке күндерi нақтылы жұмыс iстеген сағаттары (0-ден 24-ке дейiн) алынады. 
      Мерзiмнен тыс iстелген жұмыс сағатын есептеген кезде мереке күндерi жұмыс уақытының нормасынан тыс iстелген жұмыс есептелмейдi, өйткенi бұл жұмыс екi есе мөлшерде төленiп қойған. 
      Үздiксiз жұмыс iстейтiн кәсiпорындарда (цехтарда, учаскелерде, агрегаттарда), сондай-ақ жұмыс уақытын жинақтап есептеген кезде мереке күндерiндегi жұмыс айлық жұмыс нормасына енгiзiледi. Жұмыс нормасы күнтiзбе бойынша белгiленген жұмыс күнiнiң ұзақтығын сотталғандардың осы айдағы жұмыс күндерiне көбейтумен анықталады.

      27. Өнеркәсiп кәсiпорындарындағы (орман өнеркәсiбiнен басқа) демалыс күнгi жұмысқа: 
      - кесiмдi жұмыстағыларға - жұмыс iстеген әр сағаты үшiн жалпы кесiмдi тапқан табысынан тыс сол разрядтағы мерзiмдi жұмыс iстейтiндердiң бiр сағаттық тарифтiк ставкасы мөлшерiнде; 
      - мерзiмдi жұмыстағыларға - жұмыс iстеген әр сағаты үшiн екi еселенген сағаттық тарифтiк ставка мөлшерiнде ақы төленедi; 
      - бiрыңғай тарифтiк ставка (кесiмдi және мерзiмдi жұмыс iстейтiндер үшiн) белгiленген сотталғандарға - аталған қосымша толық күндiк (сағаттық) тарифтiк ставка есебiнен төленедi.

  ХII. Сотталған адамның кiнәсiнсiз өндiрiм нормасы орындалмаған, өнiмде ақау жiберiлген және бос тұрып қалған кезде еңбекке ақы төлеу

      28. Сотталған адамның кiнәсiнсiз өндiрiм нормасы орындалмаған кезде еңбекақы нақты iстелген жұмысы үшiн төленедi. Мұндай жағдайда айлықақы оған белгiленген разрядтың тарифтiк ставкасының үштен екi бөлiгiнен кем болмауы керек. Өндiрiм нормасы сотталған адамның кiнәсiнен орындалмаған кезде еңбекақы орындалған жұмысқа сәйкес төленедi.

      29. Сотталған адамның кiнәсiнсiз ақаулы өнiмдер шығарылған кезде бұл өнiмдi жасауға кеткен еңбекке төмендетiлген нарықпен ақы төленедi. Өнiмнiң жарамдылығының процентi мен төленетiн ақының тура мөлшерiн әкiмшiлiк белгiлейдi. Мұндай жағдайда сотталған адамның тапқан табысы оған белгiленген разрядты тарифтiк ставкасының үштен екi бөлiгiнен кем болмауы тиiс. 
      Өңделетiн материалдың жасырын кiнәраты салдарынан болған бұйымдардың ақауына сондай-ақ, сотталған адамның кiнәсiнсiз техникалық бақылау органдары қабылдап алған соң анықталған ақауға жарамды бұйымдармен бiрдей ақы төленедi. 
      Сотталған адамның кiнәсiнен жасалған толық ақау ақы төлеуге жатпайды. Жарамсыз болған материалдар мен шикiзаттың құны, сондай-ақ мұның алдындағы операциялардың еңбек шығынының құны ақау жiберген сотталған адамнан еңбек туралы заңдарда көзделген мөлшерде өндiрiп алынады. 
      Сотталған адамның кiнәсiнен болған iшiнара ақауға өнiмнiң жарамдылығына қарай төмендетiлген нарық бойынша ақы төленедi. 
      Жаңа өндiрiстi игеру кезеңiнде жiберiлген ақауға тиiстi разрядтағы мерзiмдi жұмысшының тарифтiк ставкасының есебiнен ақы төленедi. Әр кәсiпорында жаңа өндiрiстi игерудiң алты айға дейiнгi мерзiмiн жоғары тұрған ұйым белгiлейдi. 
      Сотталған адам өзi жасайтын өнiмнiң ақаулы екендiгiн бiлiсiмен дереу әкiмшiлiкке хабар беруге мiндеттi. Егер сотталған адам бұл жөнiнде әкiмшiлiкке хабарламаса немесе жұмысты тоқтату жөнiндегi әкiмшiлiктiң өкiмiне қарамай жұмысты жалғастыра берсе, онда бұдан былайғы жiберген ақау ақы төлеуге жатпайды, ал жарамсыз болған материал үшiн еңбек туралы заңдарда көзделген мөлшерде еңбекақысынан ұсталып қалынады.

      30. Бос қарап тұру салдарынан жұмыстан босаған сотталғандар бос қарап тұрған бүкiл уақытына дереу басқа жұмысқа ауыстырылуға тиiс. Мұндай жағдайда еңбекақы нақтылы орындаған жұмысына төленедi. 
      Жұмыссыз бос тұрудың себебi көрсетiлiп сол күнi актiмен ресiмделедi, оған цех бастығы (шеберi) және отряд бастығы қол қояды, оның еңбекпен түзеу мекемесiнiң бастығы немесе кәсiпорын директоры, немесе бас инженер бекiтедi. 
      Сотталған адамның кiнәсiнен бос қарап тұрған уақыт үшiн ақы төленбейдi. 
      Сотталған адамның кiнәсiнсiз бос қарап тұрған уақыт үшiн, егер ол әкiмшiлiкке (шеберге, отряд бастығына, басқа лауазымды адамдарға) босқа тұрудың басталғаны жайында ескерткен болса, онда сотталған адамға белгiленген разрядтың тарифтiк ставкасының үштен екiсiнен кем болмайтын есеппен ақы төленедi. 
      Сотталған адам бос қарап тұрудың басталғаны немесе оны туғызатындай себептер жайында дереу әкiмшiлiкке хабарлауға мiндеттi. Сотталғандар бұл мiндеттерiн орындамаған жағдайда босқа тұруға ақы төленбейдi және сотталған адамға жаза қолданылады.

  ХIII. Жаңа өндiрiстердi (өнiмдi) игеру кезiнде еңбекке
ақы төлеу

      31. Жаңа өндiрiстi (өнiмдi) игеру кезiнде әкiмшiлiк сотталған адамға алты айға дейiнгi мерзiмде бұрынғы орташа тапқан табысы көлемiнде қосымша ақы төлей алады.

  ХIV. Түнгi уақыттағы жұмысқа ақы төлеу тәртiбi

      32. Сотталғандардың түнгi уақыттағы (сағат 22-ден таңғы 6-ға дейiнгi) жұмысы еңбек туралы заңдармен көзделгеннен басқа реттерде бiр сағатқа қысқартылады.
      Кешкi ауысымда жұмыс iстейтiн сотталғандарға тиiстi ауысымдағы жұмыстың әрбiр сағаты үшiн тарифтiк ставканың 20 процентi, ал түнгi ауысымда iстегенi үшiн әр сағатына - 40 процентi мөлшерiнде қосымша ақы төленедi. Түнгi ауысымдағы жұмысы үшiн қосымша ақы оның ұзақтығының кемiнде 50 процентi түнгi уақытқа (сағат 22-ден таңғы 6-ға дейiн) келсе төленедi. Мұндай қосымша ақы түнгi уақыттағы жұмыс үшiн қосымша ақының орнына төленедi. Кешкi немесе түнгi ауысымдағы жұмыс үшiн қосымша ақы түнгi уақыттағы жұмыс сағаты үшiн төленетiн қосымша ақыдан аз болған жағдайда, жекелеген салалардың жұмысшыларына түнгi уақыттағы жұмыс үшiн еңбекақы төлеудiң заңда көзделген тәртiбi сақталады. 
      Түнгi уақыттағы жұмыс үшiн қосымша ақы жалақыға (ставкаға) енгiзiлсе, ол төленбейдi, бұл жайында осы санаттағы жұмысшылардың еңбекақысын реттейтiн тиiстi нормативтi актiде ескертiледi.

  ХV. Жүктi және емшекте баласы бар сотталған әйелдердiң еңбегiне ақы төлеу шарттары мен тәртiбi

      33. Жүктi және емшекте баласы бар әйелдер еңбегiнiң шарттары еңбек туралы заңдармен реттеледi.

      34. Сотталған әйелдер жүктi болуына және бала тууына байланысты босанардан бұрын 70 күнтiзбе күнге, ал бала тапқаннан кейiн 56 күнтiзбе күнге жұмыстан босатылады. Қиын жағдайда босанған немесе 2 және одан да көп бала тапқан реттерде босанғаннан кейiнгi демалыс 70 күнтiзбе күн болады.

      35. Емшектегi және бiр жарым жасқа дейiнгi балалары бар сотталған әйелдерге демалуға және тамақтануға берiлетiн жалпы үзiлiске қоса, баласын тамақтандыру үшiн қосымша үзiлiс берiледi. Мұндай үзiлiс үш сағат сайын, әрқайсысы кемiнде 30 минут уақытқа берiледi.
      Баланы тамақтандыруға берiлетiн үзiлiс жұмыс уақытына қосылады және орташа тапқан табысы бойынша еңбекақы төленедi. Үзiлiстiң мерзiмi мен беру тәртiбiн әкiмшiлiк белгiлейдi.

      36. Баланы тамақтандыруға қосымша үзiлiс берiлетiн сотталған әйелдердiң өндiрiм нормасы оларға белгiленген жұмыс күнiнiң ұзақтығына қарай, нарық өзгертiлмей анықталады.

      37. Жүктi болуына және босануына байланысты жұмыстан босатылған сотталған әйелге ақы төленбейдi.

  ХVI. Бас бостандығынан айыруға сотталғандардың айлық
ақысынан ақша ұстау

      38. Еңбекпен түзеу мекемелерiнде ұсталатын сотталғандардың айлық ақысынан мынадай ретпен:
      - табыс салығы;
      - орындау қағаздары бойынша кәмелетке толмаған және еңбек етуге қабiлетсiз кәмелетке толған балаларды, ата-аналар мен жұбайларды асырау үшiн;
      - тамақтың құны (арнайы тамақтан басқа);
      - киiмнiң, iш киiмнiң және аяқ киiмнiң құны (арнайы киiм мен аяқ киiмнен басқа);
      - басқа орындау қағаздары мен құжаттары бойынша;
      - жазаны өтеу кезiнде сотталған адамның мемлекетке келтiрген материалдық залалына өтем жасау үшiн еңбекпен түзеу мекемесi бастығының қаулысымен ақша ұсталады.

      39. Сотталғандардың өткен кезеңге есептелген айлықақысынан табыс салығы қолданылып жүрген заңдармен белгiленген мөлшерде ұсталады.
       Ескерту. 39-тармаққа өзгерiс енгiзiлген - ҚРМК-нiң 1995.08.02. N 1069 қаулысымен.

      40. Сотталғандардың айлықақысынан орындау қағаздары және басқа орындау құжаттары бойынша ақша ұстап қалу Қазақстан Республикасының заңдарында белгiленген тәртiппен жүргiзiледi.

      41. Жалпы, күшейтiлген, қатаң, ерекше режимдегi еңбекпен түзеу колонияларында, түрмелерде, сондай-ақ тергеу изоляторларында (шаруашылық қызмет көрсететiн жұмыста iстейтiндер) болған күндерi үшiн тамақтың құны ай сайын ұсталады.
      Аурулығы бойынша жұмыстан босатылған сотталғандарға, сондай-ақ жүктi әйелдер мен баласы бар аналарға жұмыстан босатылған кезде тамақ тегiн берiледi.
      Сотталған адамның күндiк тамағының құны тамаққа жұмсалған нақтылы айлық шығынның сомасын тамақтың орташа сметалық құнын оның айлық құнына бөлу және одан шыққан коэффициенттi әр норма бойынша тәулiк iшiндегi паектiң орташа сметалық құнына көбейту жолымен анықталады.
      Тамаққа жұмсалған нақты шығын ай сайын анықталады және оған: 
      - сотталғандардың тамағына жұмсалған азық-түлiктiң нақтылы құны;
      - тағамды дайындауға байланысты шыққан шығындар (отын, су, энергия, ас үй мүлiктерi мен құралдарының амортизациясы, асхана және ас үй жұмысшыларының, сондай-ақ азық-түлiктi сақтайтын және жеткiзiп тұратын жұмысшылардың айлықақысы, көлiк, азық-түлiк дайындау шығындары және т.б.) қосылады. Аталған шығындар тамақтың құнына үстеме шығындар түрiнде жатқызылады. 
      Жалақы алмауына немесе аз алуына байланысты сол айда ұсталмаған тамақтың құны келесi айларда ұсталмайды. 
      Есептi ай аяқталмай тұрып сотталғандармен есеп айырысқан жағдайда (босатқанда, тасымалдауда және т.б.) тамағы үшiн сотталған адамның еңбекпен түзеу мекемесiнде осы айда болған күндерiнiң санына қарай, тамақтың өткен айдағы орташа құны есебiмен ақша ұсталады.

      42. Сотталғандарға арнайы киiм мен аяқ киiмнен басқа берiлетiн киiм, iш киiм үшiн оларды сатып алғандағы құны бойынша, мекемеде қалыптасқан үстеме шығындар ескерiлiп айлықақысынан ақша ұсталады.
      Киiм, iш киiм және аяқ киiмнiң құнын осы айда толық ұстауға сотталған адамның жалақысы жеткiлiксiз болса, берешегi толық өтелгенше келесi айларда ұсталып отырады.

      43. Еңбекпен түзеу қоныс-колонияларында жазасын өтеп жатқан сотталғандарға тамақ, киiм-кешек жалпы негiзде ақы алынып берiлiп, коммуналдық тұрғын-үй және мәдени-тұрмыстық қызмет көрсетiледi. Дәрiгерлiк қызмет те жалпы негiзде жұмысшылар мен қызметкерлерге сияқты көрсетiледi. 
      Өзiне байланысты емес себептермен жұмыс iстемей, сол кезеңге айлықақы алмай жүрген сотталғандарға көрсетiлетiн аталған қызмет түрлерi сотталғандарды ұстаудың белгiленген нормалары бойынша еңбекпен түзеу қоныс-колонияларының сметасы есебiнен жүзеге асырылады.
      Бұл адамдарға қамтамасыз етудiң заттай түрi орнына ақшалай өтем жасауға рұқсат етiледi. 
      Аурулығына байланысты жұмыс iстемейтiн қоныс-колонияларында ұсталатын сотталғандарға уақытша еңбекке жарамсыз болып қалғаны үшiн жалпы ауруға шалдыққан кезде еңбекпен түзеу мекемесiнде ұстау сметасының есебiнен орташа айлықақының 25 процентi, кәсiби немесе еңбекте зақымданғаны үшiн - 100 процентi мөлшерiнде жәрдем ақы төленедi.
      Еңбекпен түзеу қоныс-колонияларының бастығына, қажет болған жағдайларда, сотталғандарға 3 ай iшiнде төлеп бiтiретiн, мемлекет белгiлеген есептiк көрсеткiштiң мөлшерiнде аванс беруiне рұқсат етiледi.
       ЕСКЕРТУ. 43-тармаққа өзгерiс енгiзiлдi - ҚРҮ-нiң 1996.08.09. N 987 қаулысымен.

      44. Кәмелетке толмаған сотталғандарға, сондай-ақ I-II-топтағы мүгедектерге тамақ, iш киiм мен аяқ киiм тегiн берiледi.

      45. Жазаны өтеу кезiнде мемлекетке келтiрген залал үшiн сотталғандардың айлықақысынан Қазақ ССР-нiң еңбекпен түзеу кодексiнде белгiленген тәртiппен ақша ұсталады.

      46. Жалпы, күшейтiлген, қатаң және ерекше режимдегi еңбекпен түзеу колонияларында, сондай-ақ түрмелерде ұстау режимiн бұзбаған және белгiленген тапсырманы немесе өндiрiм нормасын орындайтын сотталғандардың жеке шотына, ұсталатын барлық ақша сомаларына қарамастан айлықақысының кемiнде он процентi, ал I-II-топтағы режим бұзбайтын мүгедектерге - айлықақысының кемiнде 25 процентi аударылуға тиiс.
      Еңбекпен тәрбиелеу колонияларында ұстау режимiн бұзбайтын сотталғандардың жеке шотына ұсталатын барлық ақша сомаларына қарамастан, айлықақысының кемiнде 45 процентi қосылуға тиiс.
      Жазасын еңбекпен түзеу қоныс-колонияларында өтеп жүрген сотталғандарға, ұсталатын барлық ақша сомаларына қарамастан, айлықақысының кемiнде 50 процентi төлену керек.

      47. Сотталған адамның айлықақысынан оның жеке шотына есептелетiн ең аз мөлшерiнiң тiзбесiн ай сайын отряд бастығы цех (учаске) бастығымен немесе аға шебермен (цехсыз жүйеде) бiрлесе отырып жасайды, оны еңбектi ұйымдастыру және айлықақы бөлiмiнiң бастығы (аға инженер) тексергеннен соң еңбекпен түзеу мекемесiнiң бастығы немесе оның орынбасары бекiтедi.

      48. Сотталғандардың айлықақысының ұсталған барлық ақша сомаларынан қалған бөлiгi сотталған адамның жеке шотына аударылады, олар бұл соманы ақшасыз есеп айырысу бойынша белгiленген тәртiппен пайдалана алады.

      49. Жұмыстан қасақана жалтаратын сотталғандардан киiмнiң, iш киiмнiң және аяқ киiмнiң құны еңбекпен түзеу мекемесi бастығының қаулысы негiзiнде жеке шотындағы қаражатынан ұсталады.