Об утверждении Инструкции о порядке приемки продукции и товаров по количеству и качеству

Постановление Кабинета Министров Республики Казахстан от 9 ноября 1994 г. N 1240. Утратило силу - постановлением Правительства РК от 27 июля 2005 г. N 781

В целях упорядочения порядка отгрузки, хранения и приемки продукции и товаров, обеспечения их сохранности при поставках и перевозках Кабинет Министров Республики Казахстан постановляет:
1. Утвердить прилагаемую Инструкцию о порядке приемки продукции и товаров по количеству и качеству и ввести в действие с 1 января 1995 г.

Премьер-министр
Республики Казахстан

Утверждена
постановлением Кабинета Министров
Республики Казахстан
от 9 ноября 1994 г. N 1240

Инструкция
о порядке приемки продукции и товаров по
количеству и качеству

I. Общие положения
1. Настоящая Инструкция разработана с учетом требований действующих нормативных актов о сохранности материальных ценностей и качестве, транспортного и иного законодательства и применяется в случаях, когда стандартами, техническими условиями либо иными обязательными правилами или договором не установлен иной порядок приемки продукции и товаров * по количеству и качеству.
Сноска. В дальнейшем, как правило, употребляется - "товаров"
Положения данной Инструкции обязательны и при приемке возвратной тары.
Приемка импортных товаров производится в соответствии с Инструкцией о порядке и сроках приемки импортных товаров по количеству и качеству, составления и направления рекламационных актов.
2. В целях сохранности товаров при поставках (отгрузках) и создания условий для своевременной и правильной их приемки получателями отправитель (объединение и его производственная единица, предприятие и другие хозяйствующие субъекты) ** обязан обеспечить:
Сноска. В дальнейшем, как правило, употребляется - "предприятия".
а) соблюдение установленных правил упаковки и затаривания товаров, маркировки и опломбирования отдельных мест;
б) точное определение количества отгруженных товаров (веса, количества мест: ящиков, связок, кип, пачек и т.п.);
в) при отгрузке товаров в упаковочных или затаренных местах - вложение в каждое тарное место предусмотренного стандартами, техническими условиями, иными обязательными правилами или договором документа (упаковочного ярлыка, кипной карты и т.п.), свидетельствующего о наименовании и количестве товаров, находящихся в данном тарном месте;
г) отгрузку (сдачу) товаров, соответствующих по качеству и комплектности требованиям, установленным стандартами, техническими условиями, чертежами, рецептурами, образцами (эталонами).
Товары, не прошедшие в установленном порядке проверку по качеству, а также товары, отгрузка которых была запрещена органами, осуществляющими контроль за качеством товаров, и другими уполномоченными на то органами, поставляться не должны;
д) четкое и правильное оформление документов, удостоверяющих качество и комплектность поставляемых товаров (технический паспорт, сертификат и т.п.), отгрузочных и расчетных документов, соответствие указанных в них данных о количестве, качестве и комплектности товаров фактически отгруженному их количеству, качеству и комплектности, своевременную отсылку этих документов получателю в установленном порядке;
е) высылку документов, удостоверяющих качество и комплектность товаров, вместе с товарами, если иное не предусмотрено договором. В случаях, предусмотренных стандартами, техническими условиями, другими обязательными для сторон правилами и договором, изготовитель (отправитель) обязан при отгрузке (сдаче) товаров в упакованных или затаренных местах вложить в каждое тарное место документ, свидетельствующий о наименовании и качестве товаров, находящихся в данном тарном месте;
ж) соблюдение действующих на транспорте правил сдачи грузов к перевозке, их погрузки, крепления и хранения, а также специальных правил погрузки, установленных стандартами и техническими условиями;
з) систематическое осуществление контроля за работой лиц, занятых определением количества отгружаемых товаров и оформлением на них отгрузочных и расчетных документов.
3. При приемке груза от органов транспорта предприятие-получатель в соответствии с действующими на транспорте правилами перевозок грузов обязано проверить, обеспечена ли сохранность груза при перевозке, в частности:
а) проверить в случаях, предусмотренных в указанных правилах, наличие на транспортных средствах (вагоне, цистерне, барже, трюме судна, автофургоне и т.п.) или на контейнере пломб отправителя или пункта отправления (станции, пристани, порта), исправность пломб, оттиски на них, состояние вагона, иных транспортных средств или контейнера, наличие защитной маркировки груза, а также исправность тары;
б) проверить соответствие наименования груза и транспортной маркировки на нем данным, указанным в транспортном документе, и потребовать от органов транспорта выдачи груза по количеству мест или весу во всех случаях, когда такая обязанность возложена на них правилами, действующими на транспорте;
в) проверить, были ли соблюдены установленные правила перевозки, обеспечивающие предохранение груза от повреждения и порчи (укладка груза, температурный режим, льдоснабжение и др.), сроки доставки, а также произвести осмотр груза.
В случае выдачи груза без проверки количества мест, веса и состояния его получатель в порядке, установленном правилами оформления выдачи груза, обязан потребовать от органов транспорта, чтобы на транспортном документе была сделана соответствующая отметка.
4. Во всех случаях, когда при приемке груза от органов транспорта устанавливаются повреждение или порча груза, несоответствие наименования и веса груза или количества мест данным, указанным в транспортном документе, а также, когда это предусмотрено правилами, действующими на транспорте, получатель обязан потребовать от органа транспорта составления коммерческого акта (отметки на товарно-транспортной накладной или составления акта при доставке груза автомобильным транспортом).
При неосновательном отказе органов транспорта от составления вышеуказанных актов получатель обязан в соответствии с действующими на транспорте правилами обжаловать этот отказ и произвести приемку товаров в порядке, предусмотренном настоящей Инструкцией.
5. Предприятие-получатель обязано обеспечить приемку товаров по количеству и качеству в точном соответствии со стандартами, техническими условиями, настоящей Инструкцией, иными обязательными правилами и договором.

II. Место и сроки приемки товаров
6. Приемка товаров, поставляемых без тары, в открытой таре, а также приемка по весу брутто и количеству мест товаров, поставляемых в таре, производится:
а) на складе получателя - при доставке товаров поставщиком;
б) на складе поставщика - при вывозе товаров получателем;
в) в месте вскрытия опломбированных или в месте разгрузки неопломбированных транспортных средств и контейнеров или на складе органа транспорта - при доставке и выдаче товаров органом железнодорожного, воздушного, водного или автомобильного транспорта.
При доставке поставщиком товаров в таре на склад получателя последний, кроме проверки веса брутто и количества мест, может потребовать вскрытия тары и проверки веса нетто и количества товарных единиц в каждом месте, а также их качество и комплектность.
7. Приемка товаров, поступивших в исправной таре, по весу нетто и количеству товарных единиц в каждом месте, по качеству и комплектности производится, как правило, на складе конечного получателя.
Покупатели - базы сбытовых, снабженческих, заготовительных организаций, оптовых и розничных торговых и других предприятий, переотправляющих товары в таре или упаковке первоначального изготовителя (отправителя), должны производить приемку товаров по количеству внутри тарных мест, по качеству и комплектности - лишь в случаях, предусмотренных обязательными правилами или договором, а также при несоответствии фактического веса брутто весу брутто, указанному в сопроводительных документах.
Если товары поступили в поврежденной, открытой или немаркированной таре, в таре с поврежденной пломбой или при наличии признаков порчи (течь, бой и т.д.), то приемка товаров по весу нетто и количеству товарных единиц в каждом тарном месте, по качеству и комплектности производится получателем в порядке, указанном в пункте 6 настоящей Инструкции, т.е. там, где производится приемка товаров по весу брутто и количеству мест.
Предприятия обязаны хранить товары, подлежащие переотправке, в условиях, обеспечивающих сохранность их качества и комплектности.
8. Установленный настоящей Инструкцией порядок приемки товаров, поставляемых в таре, применяется также при приемке обандероленных и опломбированных пачек (связок) в тех случаях, когда без нарушения целостности бандероли или упаковки либо без снятия пломбы невозможно изъятие товаров из пачки (связки).
9. Приемка товаров производится в следующие сроки:
9.1. По количеству:
а) товаров, поступивших без тары, в открытой и в поврежденной таре, - в момент получения их от поставщика или со склада органа транспорта либо в момент вскрытия опломбированных и разгрузки неопломбированных транспортных средств и контейнеров, но не позднее сроков окончания разгрузки;
б) товаров, поступивших в исправной таре:
- по весу брутто и количеству мест - в сроки, указанные в подпункте "а" настоящего пункта;
- по весу нетто и количеству товарных единиц в каждом месте - одновременно со вскрытием тары, но не позднее 5 дней, а по скоропортящимся товарам - не позднее 24 часов с момента получения товаров - при доставке их поставщиком или при вывозке товаров получателем со склада поставщика и с момента выдачи груза органом транспорта - во всех остальных случаях.
9.2. По качеству и комплектности:
а) при иногородней и одногородней поставке товаров - не позднее 10 дней, а скоропортящихся товаров - не позднее 24 часов после выдачи товаров органом транспорта или поступления их на склад получателя при доставке товаров поставщиком или при вывозке товаров получателем, если иное не предусмотрено договором;
б) проверка качества и комплектности товаров, поступивших в таре, производится при вскрытии тары, но не позднее указанных выше сроков, если иные сроки не предусмотрены в договоре в связи с особенностями поставляемых товаров;
в) машины, оборудование, приборы и другая продукция, поступившая в таре и имеющая гарантийные сроки службы или хранения, проверяются по качеству и комплектности при вскрытии тары, но не позднее установленных гарантийных сроков.
10. Торговые организации имеют право независимо от проверки качества товаров, произведенной ими в сроки, указанные в п.9.2 настоящей Инструкции, актировать производственные недостатки, если таковые будут обнаружены при подготовке товаров к розничной продаже или при розничной продаже в течение трех месяцев после получения товаров.
11. Акт о скрытых недостатках товаров должен быть составлен в течение 5 дней по обнаружении недостатков, но не позднее трех месяцев со дня поступления товаров на склад получателя, обнаружившего скрытые недостатки, если иные сроки не установлены обязательными для сторон правилами или договором. В случаях, когда скрытые недостатки товаров могут быть обнаружены лишь в процессе их обработки, производимой последовательно двумя или несколькими предприятиями, акт о скрытых недостатках должен быть составлен не позднее трех месяцев со дня получения товаров предприятием, обнаружившим недостатки.
Акты о скрытых недостатках, обнаруженных в товарах с гарантийными сроками службы или хранения, должен быть составлен в течение 5 дней по обнаружении недостатков, но в пределах установленного гарантийного срока.
Если для участия в составлении акта вызывается представитель изготовителя (отправителя), то к указанному 5-дневному сроку добавляется время, необходимое для его приезда.
Акт о скрытых недостатках товаров, гарантийный срок на которые исчисляется с момента их розничной продажи, может быть составлен также в период хранения до продажи, независимо от времени получения товаров.
Скрытыми признаются такие недостатки, которые не могли быть обнаружены при обычной для данного вида товара проверке и выявлены лишь в процессе обработки, подготовки к монтажу, в процессе монтажа, испытания, использования и хранения товара.
12. Одновременно с приемкой товаров по качеству производится проверка комплектности товаров, а также соответствие тары, упаковки, маркировки требованиям стандартов, технических условий, других обязательных для сторон правил или договора, чертежам, образцам (эталонам).
13. Приемка считается произведенной своевременно, если проверка количества, качества и комплектности товаров окончена в установленные сроки.

III. Порядок приемки товаров по количеству,
качеству и комплектности
14. Приемка товаров по количеству, качеству и комплектности производится комиссией в составе не менее трех компетентных лиц, уполномоченных руководителем или заместителем руководителя предприятия-получателя. Члены комиссии, кроме материально-ответственного лица, не должны находиться в подчинении данного материально-ответственного лица и быть связаны с материальными ценностями (с учетом, хранением, приемкой и их отпуском).
Стороны в договоре могут предусмотреть иной состав комиссии для осуществления приемки товаров.
В комиссии по приемке товаров могут участвовать уполномоченные отправителем (изготовителем) на его сдачу лица: проводник, лицо, следующее для сдачи груза по его прибытии, и др.
Члены приемной комиссии несут ответственность за строгое соблюдение правил приемки товаров.
Предприятие-получатель обязано:
а) создать для правильной и своевременной приемки товаров условия для обеспечения сохранности и предотвращения возможности образования недостач, хищений и порчи товаров, а также смешения с другими однородными товарами;
б) обеспечить точное определение количества поступивших товаров (веса, количества мест: ящиков, мешков, связок, кип, пачек и т.п.);
в) следить за исправностью средств испытания и измерения, которыми определяется качество товаров, а также за своевременностью проверки их в установленном порядке;
г) систематически осуществлять контроль за работой лиц, на которых возложена приемка товаров по количеству, качеству и комплектности и предупреждать нарушения правил приемки товаров.
15. Приемка товаров по количеству, качеству и комплектности производится в точном соответствии со стандартами, техническими условиями, иными обязательными для сторон правилами либо договором, а также по транспортным и сопроводительным документам, удостоверяющим количество, качество и комплектность поставляемых товаров (счету-фактуре, спецификации, описи, упаковочным ярлыкам, техническому паспорту, сертификату и т.п.). Отсутствие указанных сопроводительных документов или некоторых из них не приостанавливает приемку товаров. В этом случае составляется акт о фактическом количестве, качестве, комплектности поступивших товаров, в котором указывается, какие документы отсутствуют.
16. При одновременном получении товаров, прибывших маршрутом в нескольких вагонах, контейнерах или автофургонах, стоимость которых оплачивается по одному расчетному документу, получатель обязан проверить количество поступивших товаров во всех вагонах, контейнерах или автофургонах, если обязательными для сторон правилами или договором не предусмотрена возможность частичной (выборочной) проверки. Если будет установлена недостача товаров против документов отправителя по отдельным позициям ассортимента, получатель (покупатель) в акте указывает количество товаров по этим позициям, поступивших во всех вагонах, контейнерах или автофургонах. В части остальных позиций ассортимента, по которым недостача не обнаружена, указывают, что полученное количество соответствует транспортным и сопроводительным документам.
В акте приемки должно быть указано количество поступивших товаров раздельно в каждом вагоне, контейнере или автофургоне.
17. Количество поступивших товаров при приемке их должно определяться в тех единицах измерения, которые указаны в сопроводительных документах.
Если в этих документах отправитель указал вес товаров и количество мест, то получатель при приемке товаров должен проверить их вес и количество мест.
18. Проверка веса нетто производится в порядке, установленном стандартами, техническими условиями, иными обязательными правилами либо договором.
При невозможности перевески товаров без тары определение веса нетто производится путем проверки веса брутто в момент получения товаров и веса тары после освобождения ее из-под товаров. Результаты проверки оформляются актами. Акт о весе тары должен быть составлен не позднее 24 часов после ее освобождения, а о весе тары из-под влажного товара - немедленно по освобождении тары из-под товара, если иные сроки не установлены договором. В акте о результатах проверки веса тары указывается также вес нетто товаров, определенный путем вычитания из веса брутто веса тары.
Определение веса нетто путем вычета веса тары из веса брутто по данным, указанным в сопроводительных и товарных документах, без проверки фактического веса брутто и веса тары не допускается. Проверка веса тары в остальных случаях производится одновременно с проверкой веса нетто.
19. Если при приемке товаров по количеству будет установлена недостача, то получатель обязан на выявленную недостачу составить приемный акт за подписью лиц, производивших приемку товаров, и вызвать представителя одногороднего отправителя (изготовителя), а иногороднего - если предусмотрено договором.
В случае, когда при приемке товаров выявлено несоответствие веса брутто отдельных мест весу, указанному в транспортных или сопроводительных документах либо на трафарете, получатель не должен производить вскрытия тары и упаковки, а также если при правильности веса брутто недостача товаров устанавливается при проверке веса нетто или количества товарных единиц в отдельных местах, то получатель обязан приостановить проверку остальных мест, сохранить и предъявить представителю, вызванному для участия в дальнейшей приемке (п.21 Инструкции), тару и упаковку вскрытых мест и товаров, находящихся внутри этих мест, обеспечить сохранность товаров, а также принять меры к предотвращению их смешения с другими однородными товарами. Результаты проверки товаров до ее приостановления отражаются в акте, составленном лицами, производившими приемку товаров.
20. При обнаружении несоответствия качества, комплектности, маркировки поступивших товаров, тары или упаковки требованиям стандартов, технических условий, чертежам, образцам (эталонам), договору либо данным, указанным в маркировке и сопроводительных документах, удостоверяющих качество товаров (п.21 Инструкции), получатель приостанавливает дальнейшую проверку товаров, кроме скоропортящихся, и составляет акт, в котором указывает количество осмотренных товаров и характер выявленных при приемке дефектов. Получатель обязан обеспечить хранение товаров ненадлежащего качества или некомплектных товаров в условиях, предотвращающих ухудшение их качества и смешение с другими однородными товарами.
21. Одновременно с приостановлением приемки товаров по количеству или качеству (комплектности) получатель обязан вызвать для участия в продолжении приемки товаров и составлении двухстороннего акта представителя отправителя, а при получении товаров в оригинальной упаковке либо в ненарушенной таре изготовителя, не являющегося отправителем, - представителя изготовителя.
Вызов представителя отправителя (изготовителя) не обязателен, когда в комиссии по приемке товаров участвуют уполномоченные отправителем (изготовителем) лица на сдачу товаров (п. 14 Инструкции).
При невызове представителя отправителя (изготовителя) в случаях, предусмотренных пп.20, 21, 22 настоящей Инструкции, расчеты за товары производятся по отгрузочным документам отправителя.
22. При вызове представителя отправителя (изготовителя) для продолжения приемки товаров иногородний отправитель (изготовитель) обязан не позднее чем на следующий день после получения вызова получателя сообщить телеграммой или телефонограммой, будет ли направлен представитель для участия в проверке количества, качества и комплектности товаров. Неполучение ответа на вызов в указанный срок дает право получателю осуществить приемку товаров до истечения установленного срока для явки представителя отправителя (изготовителя).
Представитель иногороднего отправителя (изготовителя) обязан явиться не позднее чем в трехдневный срок после получения вызова, не считая времени, необходимого для проезда, если другой срок не установлен в договоре.
Представитель одногороднего отправителя (изготовителя) обязан явиться не позднее чем на следующий день после получения вызова, если в нем не указан иной срок явки, а по скоропортящимся товарам - в течение 4 часов после получения вызова.
Представитель отправителя (изготовителя) должен иметь удостоверение на право участия в приемке товаров у получателя.
Отправитель (изготовитель) может уполномочить на участие в приемке товаров предприятие, находящееся в месте получения товаров.
В этом случае удостоверение представителю выдается предприятием, выделившим его. В удостоверении должна быть сделана ссылка на документ, которым отправитель (изготовитель) уполномочил данное предприятие участвовать в приемке товаров.
Уведомление о вызове представителя отправителя (изготовителя) должно быть направлено (передано) по телеграфу (телефону) не позднее 24 часов, а в отношении скоропортящихся товаров - немедленно после обнаружения недостачи или некачественности товаров, если иные сроки не установлены договором.
В уведомлении о вызове представителя отправителя (изготовителя) по недостаче товаров должно быть указано:
а) наименование товаров, дата и номер счета-фактуры или номер транспортного документа, если к моменту вызова счет не получен;
б) количество недостающих товаров и характер недостачи (количество отдельных мест, внутритарная недостача, недостача в поврежденной таре и т.п.);
в) время, на которое назначена приемка товаров по количеству.
В уведомлении о вызове представителя отправителя (изготовителя) о некачественности и некомплектности товаров должно быть указано:
а) наименование товаров, дата и номер счета-фактуры или номер транспортного документа, если к моменту вызова счет не получен;
б) основные недостатки, обнаруженные в товарах;
в) время, на которое назначена приемка товаров по качеству или комплектности (в пределах установленного для приемки срока);
г) количество товаров ненадлежащего качества или некомплектного товара.
23. При вызове представителя отправителя (изготовителя) (пп.19, 20, 21 Инструкции) и его неявке, а также в случаях, когда вызов представителя иногороднего отправителя (изготовителя) не является обязательным, приемка товаров по количеству и составление акта о недостаче производится:
а) комиссией в составе лиц, предусмотренных договором (соглашением);
б) комиссией с участием представителя другого предприятия (организации), выделенного руководителем или заместителем руководителя этого предприятия (организации) на основании полномочий на участие в приемке товаров, переданных отправителем (изготовителем), а при отсутствии такой возможности - лицами, уполномоченными руководителем или заместителем руководителя предприятия-получателя, начавшими приемку.
24. При неявке представителя изготовителя (отправителя) по вызову получателя (покупателя) в установленный срок проверка качества продукции и товаров производится:
а) комиссией в составе лиц, предусмотренных договором (соглашением);
б) проверка качества продукции - соответствующей отраслевой инспекцией по качеству продукции, а проверка качества товаров - экспертом бюро товарных экспертиз.
При отсутствии соответствующей инспекции по качеству или бюро товарных экспертиз в месте нахождения получателя (покупателя), а также при отказе их выделить представителя или неявке его по вызову получателя (покупателя) проверка производится с участием компетентного представителя другого предприятия (организации), выделенного руководителем или заместителем руководителя этого предприятия (организации) на основании полномочий на участие в приемке товаров, переданных отправителем (изготовителем).
В случае отсутствия указанной возможности осуществляется продолжение приемки товаров по качеству и комплектности лицами, уполномоченными руководителем или заместителем руководителя предприятия-получателя, начавшими приемку.
25. Для участия в приемке товаров должны привлекаться лица, компетентные (по роду работы, по образованию, по опыту трудовой деятельности) в вопросах определения количества, качества и комплектности подлежащих приемке товаров.
Не могут включаться в комиссию по приемке товаров руководители предприятий и их заместители (и в случаях, когда они не являются материально-ответственными лицами), другие лица, связанные с учетом, хранением, отпуском и приемкой материальных ценностей, работники юридической службы этих предприятий, претензионисты.
26. Комиссия в одном составе лиц, уполномоченных руководителем либо заместителем руководителя предприятия-получателя, может участвовать в приемке товаров не более двух раз в месяц.
27. Полномочия лиц предприятия-получателя, принимающих участие в приемке товаров, оформляются приказом руководителя этого предприятия либо его заместителя. В приказе на право участия в приемке товаров должно быть указано:
а) фамилии, имена, отчества, должности лиц, которые уполномочены на участие в приемке товаров, дата издания приказа и его номер;
б) на участие в приемке каких именно товаров они уполномочены.
Приказ издается на право участия в приемке конкретной партии товаров. Издание приказа на какой-либо период (декаду, месяц и др.) не допускается.
Для приемки товаров в выходные или праздничные дни приказ может быть издан в последний предвыходной или предпраздничный день без указания конкретной партии товаров. Приказ должен быть заверен подписью руководителя и печатью.
Приказ, изданный с нарушением правил настоящей Инструкции, является недействительным.
Этим же требованиям должны отвечать и удостоверения, выдаваемые представителям других предприятий на право участия в приемке товаров.
28. Лица, которые привлекаются предприятием-получателем для участия в приемке товаров, должны быть ознакомлены с настоящей Инструкцией. Они обязаны соблюдать требования этой Инструкции и принимать все зависящие от них меры к выявлению причин и места возникновения недостачи, некачественности и некомплектности товаров.
29. Лица, осуществляющие приемку товаров по количеству, качеству и комплектности, вправе удостоверять своей подписью только те факты, которые были установлены с их участием. Запись в акте данных, не установленных непосредственно участниками приемки, запрещается. За подписание акта о приемке товаров по количеству, качеству и комплектности, содержащего не соответствующие действительности данные, лица, принимающие участие в приемке товаров, несут установленную законом ответственность.
Представители других предприятий, выделенные для участия в приемке товаров, не вправе получать у предприятия-получателя вознаграждение за участие в приемке товаров.
Оплата может производиться только отправителем (изготовителем) через предприятие представителя по договоренности.
30. Приемка товаров, как правило, должна вестись без перерыва. При длительности проверки или по каким-нибудь другим уважительным причинам работа по приемке была прервана, получатель обязан обеспечить сохранность товаров и возможность быстрейшего окончания их приемки.
О перерыве в работе по приемке товаров, его причинах и условиях хранения товаров во время перерыва делается запись в акте, составленном в соответствии с п.34 настоящей Инструкции. Не допускается запись в акте общего характера: "сохранность товаров во время перерыва была обеспечена", без описания конкретных условий хранения.

IV. Выборочная (частичная) проверка количества,
качества товара, отбор образцов (проб) для
определения количества, качества товара
31. Выборочная (частичная) проверка количества, качества товаров с распространением результатов проверки какой-либо части товара на всю партию допускается, когда это предусмотрено стандартами, техническими условиями, иными обязательными правилами или договором.
32. Во всех случаях, когда стандартами, техническими условиями, другими обязательными правилами или договором для определения качества товаров предусмотрен отбор образцов (проб), лица, участвующие в приемке товаров по качеству, обязаны отобрать образцы (пробы) этих товаров.
Отбор образцов (проб) производится в точном соответствии с требованиями указанных выше нормативных актов. Отобранные образцы (пробы) опечатываются либо пломбируются и снабжаются этикетками, подписанными лицами, участвующими в отборе.
33. Об отборе образцов (проб) составляется акт, подписываемый всеми участвующими в этом лицами. В акте должно быть указано:
а) время и место составления акта, наименование получателя товаров, фамилии и должности лиц, принимавших участие в отборе образцов (проб);
б) наименование изготовителя (отправителя), от которого поступили товары;
в) номер и дата счета-фактуры и транспортной накладной, по которым поступили товары, и дата поступления их на склад получателя, а при доставке товаров поставщиком и при отпуске товаров со склада поставщика - номер и дата накладной или счета-фактуры, по которой сданы товары;
г) количество мест и вес товара, а также количество и номера мест, из которых отбирались образцы (пробы) товара;
д) указание о том, что образцы (пробы) отобраны в порядке, предусмотренном стандартом, техническими условиями, другими обязательными правилами и договором (со ссылкой на их номер и дату);
е) снабжены ли отобранные образцы (пробы) этикетками, содержащими данные, предусмотренные стандартами или техническими условиями;
ж) опечатаны или опломбированы ли образцы (пробы), чьей печатью или пломбой (оттиски на пломбах);
з) номер и дата документа, удостоверяющего соответствие качества товаров или продукции требованиям действующего нормативно-технического документа;
и) другие данные, которые лица, участвующие в отборе проб, найдут необходимым включить в акт для более подробной характеристики образцов (проб).
34. Из отобранных образцов (проб) один остается у получателя, второй направляется изготовителю (отправителю) товаров. Во всех случаях, когда это предусмотрено стандартами, техническими условиями, другими обязательными правилами и договором, отбираются дополнительные образцы (пробы) для сдачи на анализ или испытание в лаборатории или научно-исследовательские институты.
О сдаче образцов (проб) на анализ или испытание делаются соответствующие отметки в акте отбора образцов (проб). Отобранные образцы (пробы) товара (за исключением скоропортящегося, качество которого может быть подтверждено экспертизой) должны храниться получателем (изготовителем) до разрешения спора о качестве товаров, а в случаях передачи материалов о выпуске недоброкачественных товаров в органы прокуратуры и суды - до разрешения дела в этих органах.

V. Оформление актов приемки и их содержание
35. Если при приемке товаров будет выявлена недостача товаров против данных, указанных в транспортных и сопроводительных документах (счете-фактуре, спецификации, описи, упаковочных ярлыках и др.), то результаты приемки товаров по количеству оформляются актом. Акт должен быть составлен в тот же день, когда недостача выявлена.
В акте о недостаче товаров указывается:
а) наименование получателя, составившего акт, и его адрес;
б) дата и номер акта, место приемки товаров и составления акта, время начала и окончания приемки товаров; в случаях, когда приемка товаров произведена с нарушением установленного срока, - причины несвоевременности приемки, время их возникновения и устранения;
в) фамилии, имена и отчества лиц, принимавших участие в приемке товаров по количеству и в составлении акта, место их работы, занимаемые ими должности, дата и номер документа и полномочия лиц, составивших акт, на участие в приемке товаров, а также должно содержаться указание о том, что эти лица ознакомлены с правилами приемки товаров по количеству;
г) наименование и адрес отправителя (изготовителя) и поставщика;
д) дата и номер телефонограммы или телеграммы о вызове представителя отправителя (изготовителя);
е) дата и номер счета-фактуры и транспортной накладной (коносамента);
ж) дата отправки товаров со станции (пристани, порта) отправления или со склада отправителя;
з) дата прибытия товаров на станцию (пристань, порт) назначения, время выдачи груза органом транспорта, время вскрытия вагона, контейнера, автофургона и других опломбированных транспортных средств, время доставки товаров на склад получателя;
и) номер и дата коммерческого акта (акта, выданного органом автомобильного транспорта), если такой акт был составлен при получении товаров от органа транспорта;
к) условия хранения товаров на складе получателя до приемки, сведения о состоянии весов и других измерительных приборов (грузоподъемность, дата клеймения, испытания и др.);
л) состояние тары и упаковки в момент осмотра товаров, содержание наружной маркировки тары и другие данные, на основании которых можно определить, в чьей упаковке предъявлен товар - отправителя или изготовителя, дату вскрытия тары;
м) при выборочной проверке товара - порядок отбора товара с указанием основания выборочной проверки (стандарт, технические условия, договор);
н) за чьим весом или пломбами (отправителя или органа транспорта) отгружены товары, исправность пломб и содержание оттисков в соответствии с действующими на транспорте правилами, общий вес товаров - фактический и по документам, вес каждого места, в котором обнаружена недостача, - фактический и по трафарету на таре (упаковке);
о) транспортная и отправительская маркировка мест (по документам и фактически), наличие или отсутствие упаковочных ярлыков, пломб на отдельных местах;
п) каким способом определено количество недостающего товара (взвешиванием, счетом мест, обмером и т.п.), мог ли вместиться недостающий товар и тарное место в вагон, контейнер и т.п.;
р) другие данные, которые, по мнению лиц, участвующих в приемке, необходимо указать в акте для подтверждения недостачи;
с) точное количество недостающего товара и стоимость его, если цена на него будет известна в момент приемки;
т) заключение о причинах и месте образования недостачи.
Если при приемке товаров одновременно будут выявлены не только недостачи, но и их излишки против транспортных и сопроводительных документов отправителя (изготовителя), то в акте должны быть указаны точные данные об этих излишках и получатель об этом незамедлительно обязан сообщить отправителю (поставщику).
36. К акту приемки, которым устанавливается недостача товаров, должны быть приложены;
а) копии сопроводительных документов или сличительной ведомости, т.е. ведомости сверки фактического наличия товаров с данными, указанными в документах отправителя (изготовителя);
б) упаковочные ярлыки (кипные карты и т.п.), вложенные в каждое тарное место;
в) квитанции станции (пристани, порта) назначения о проверке груза, если такая проверка производилась;
г) снятые пломбы с вагона (контейнера, автофургона, других транспортных средств), при отсутствии коммерческого акта от органов транспорта, с тарных мест, в которых обнаружена недостача;
д) подлинный транспортный документ (накладная, коносамент), а в случае предъявления получателем органу транспорта претензии, связанной с этим документом, - его копия;
е) документы, удостоверяющие полномочия лиц, производивших приемку товаров (приказ, удостоверение, доверенность);
ж) акт, составленный в соответствии с п.20 настоящей Инструкции;
з) документ, содержащий данные отвесов и обмера, если количество товаров определялось путем взвешивания или обмера;
и) другие документы, свидетельствующие о причинах возникновения недостачи (анализы на влажность товара, имеющие допуски на влажность, сведения о льдоснабжении, коммерческие акты и др.);
к) к акту приемки скоропортящихся товаров - ведомость подачи и уборки вагонов, памятка приемосдатчика при выгрузке груза средствами грузополучателей на местах общего пользования.
37. По результатам приемки товаров по качеству и комплектности с участием представителей, указанных в пп. 23, 24 настоящей Инструкции, составляется акт о фактическом качестве и комплектности полученных товаров.
Акт должен быть составлен в день окончания приемки товаров по качеству и комплектности.
В этом акте должно быть указано:
а) наименование получателя товаров и его адрес;
б) номер и дата акта, место приемки товаров, время начала и окончания приемки товаров, в случаях, когда приемка товаров с участием представителей, указанных в п.23 настоящей Инструкции, произведена с нарушением установленных сроков приемки, в акте должны быть указаны причины задержки приемки, время их возникновения и устранения;
в) фамилии, инициалы лиц, принимавших участие в приемке товаров по качеству и в составлении акта, место их работы, занимаемые ими должности, дата и номер документа о полномочиях представителя на участие в проверке товаров по качеству и комплектности, а также указание о том, что эти лица ознакомлены с правилами приемки товаров по качеству;
г) наименование и адреса изготовителя, отправителя (поставщика);
д) дата и номер телефонограммы или телеграммы о вызове представителя изготовителя (отправителя) или отметка о том, что вызов изготовителя (отправителя) обязательными правилами или договором не предусмотрен;
е) номер и дата договора на поставку товаров, счета-фактуры, транспортной накладной (коносамента) и документа, удостоверяющего качество товаров;
ж) дата прибытия товаров на станцию (пристань, порт) назначения, время выдачи груза органом транспорта, время вскрытия вагона, контейнера, автофургона и других опломбированных транспортных средств, время доставки товаров на склад получателя;
з) номер и дата коммерческого акта (акта, выданного органом автомобильного транспорта), если такой акт был составлен при получении товаров от органа транспорта;
и) условия хранения товаров на складе получателя до составления акта;
к) состояние тары и упаковки в момент осмотра товаров, содержание наружной маркировки тары и другие данные, на основании которых можно определить, в чьей упаковке предъявлены товары - изготовителя или отправителя, дату вскрытия тары и упаковки, недостатки маркировки, тары и упаковки, а также количество товаров, к которым относится каждый из установленных недостатков;
л) при выборочной проверке товара - порядок отбора товара для выборочной проверки с указанием основания выборочной проверки (стандарт, технические условия, другие обязательные правила и договор);
м) за чьими пломбами (отправителя или органа транспорта) отгружены и получены товары, исправность пломб, оттиски на них, транспортная и отправительская маркировка мест (по документам и и фактически), наличие или отсутствие упаковочных ярлыков, пломб на отдельных местах;
н) количество (вес), полное наименование и перечисление предъявленных к осмотру и фактически проверенных товаров с выявлением товаров забракованных, подлежащих исправлению у изготовителя или на месте, в том числе путем замены отдельных деталей, а также товаров, сорт которых не соответствует сорту, указанному в документе, удостоверяющем их качество. Подробное описание выявленных недостатков их характер;
о) основания, по которым товары переводятся в более низкий сорт, со ссылкой на стандарт, технические условия, другие обязательные правила;
п) количество некомплектных товаров, перечень недостающих частей, узлов и деталей и их стоимость;
р) номера стандартов, технических условий, чертежи, образцы (эталоны), номер и дата договора, по которым производилась проверка качества товаров;
с) номер браковщика предприятия-изготовителя товаров, если на товарах такой номер указан;
т) произведен ли отбор образцов (проб) и куда они направлены;
у) другие данные, которые, по мнению лиц, участвующих в приемке, необходимо указать в акте для подтверждения ненадлежащего качества или некомплектности товаров;
ф) заключение о характере выявленных дефектов в товарах и причинах их возникновения.
38. К акту приемки товаров по качеству и комплектности должны быть приложены:
а) документы изготовителя (отправителя), удостоверяющие качество и комплектность товаров;
б) упаковочные ярлыки из тарных мест, в которых установлены ненадлежащее качество и некомплектность товаров;
в) транспортный документ (накладная, коносамент);
г) документ, удостоверяющий полномочия лиц, участвующих в приемке товаров по качеству и комплектности (приказ, наряд, удостоверение, доверенность);
д) акт, составленный в соответствии с п.20 настоящей Инструкции;
е) акт отбора образцов (проб) и заключение по результатам анализа (испытания) отобранных образцов (проб);
ж) другие документы, свидетельствующие о причинах порчи (ухудшения качества) товаров или их некомплектности (коммерческие акты, для скоропортящихся грузов - сведения о льдоснабжении, температурном режиме, а также ведомость подачи и уборки вагонов, памятки приемосдатчика при выгрузке груза средствами грузополучателей на местах общего пользования и др.).
39. Акты приемки по количеству, качеству и комплектности товаров должны быть подписаны всеми лицами, участвовавшими в приемке товаров. Лицо, не согласное с содержанием акта, обязано подписать акт с оговоркой о несогласии и изложить свое мнение.
В акте перед подписью лиц, участвовавших в приемке, должна содержаться ссылка об ответственности этих лиц за подписание акта, содержащего данные, не соответствующие действительности.
40. Акты приемки по количеству и акт, устанавливающий ненадлежащее качество или некомплектность товаров, составленные с участием представителей, указанных в пп.23, 24 "а" и "б" настоящей Инструкции, утверждаются руководителем предприятия-получателя или его заместителем не позднее чем на следующий день после его составления.
В тех случаях, когда приемка производилась в выходной или праздничный день, акт приемки должен быть утвержден в первый рабочий день после выходного или праздничного дня.
Акты, составленные бюро товарных экспертиз или инспекцией по качеству продукции, утверждаются в порядке, установленном соответствующими положениями об инспекциях и бюро товарных экспертиз.
Акт приемки товаров составляется не менее чем в трех экземплярах. Содержание акта должно быть четким и легко читаемым.
41. Акт о скрытых недостатках, обнаруженных в товарах, составляется в порядке, предусмотренном настоящей Инструкцией, другими обязательными правилами и договором.
42. В отношении товаров, ненадлежащее качество которых обнаружено потребителем после покупки их в магазине, получатель (покупатель) вместо акта, указанного в п.37 настоящей Инструкции, должен представить изготовителю (отправителю):
а) заявление потребителя об обмене товаров и заключение магазина с указанием наименования товаров, их изготовителя, отправителя (поставщика), цены товаров, характера недостатков и причин их возникновения, времени продажи, обмена, ремонта товаров или возврата их стоимости;
б) документы, предусмотренные Правилами обмена промышленных товаров, купленных в розничной торговой сети, подтверждающие ненадлежащее качество товаров;
в) расписку потребителя об обмене товаров или о получении их стоимости.
43. Изготовитель (отправитель) или получатель (покупатель) при наличии оснований вправе опротестовать заключение инспекции по качеству, бюро товарных экспертиз или научно-исследовательского института (лаборатории) в их вышестоящую организацию. Копия этого заявления направляется другой стороне. Если соответствующая вышестоящая организация признает доводы изготовителя (отправителя) или получателя (покупателя) обоснованными, то в установленном порядке назначается повторная экспертиза товаров, за исключением скоропортящихся.
Повторная экспертиза товаров может быть произведена также по поручению суда или следственных органов.
44. Изготовитель (отправитель, поставщик) вправе перепроверить качество товаров, забракованных и возвращенных получателем (покупателем) в порядке и в случаях, предусмотренных договором, а также в порядке, установленном настоящей Инструкцией для получателя (покупателя).
45. Акты приемки товаров по количеству, качеству и комплектности регистрируются и хранятся в порядке, установленном на предприятии-получателе.
46. В случае принятия получателем (покупателем) товаров, переведенных в более низкий сорт, эти товары в соответствии с актом о результатах приемки перемаркировываются за счет изготовителя (отправителя). В договоре должно быть предусмотрено, кем производится перемаркировка: изготовителем (отправителем) или получателем (покупателем).

VI. Претензионный порядок разрешения споров о
недостачах, некачественности и некомплектности
товаров
47. Претензия в связи с недостачей товаров по количеству, а также вытекающая из поставки товаров, не соответствующих по качеству, комплектности, таре, упаковке и маркировке стандартам, техническим условиям, чертежам, рецептурам, образцам (эталонам), предъявляется получателем (покупателем) изготовителю (отправителю, поставщику) в установленный срок.
Если изготовитель или его местонахождение получателю (покупателю) неизвестны, претензия в двух экземплярах посылается отправителю (поставщику), который немедленно после ее получения обязан направить один экземпляр изготовителю, известив об этом получателя (покупателя).
К претензии должен быть приложен акт приемки товаров, подтверждающий недостачу либо некачественность, некомплектность товаров с приложениями, указанными соответственно с пп.36, 38 настоящей Инструкции, если их нет у отправителя (изготовителя, поставщика), а также документы, подтверждающие реализацию скоропортящихся товаров по указанию органов санитарного надзора, если товары к моменту предъявления претензии реализованы.
К претензии о качестве товаров должны прилагаться акты об уничтожении скоропортящихся товаров по указанию органов санитарного надзора, о сдаче продукции в металлолом и иные документы об использовании продукции на месте в соответствии с фактическим их качеством.
48. В случае предъявления претензии о возмещении разницы в стоимости товаров (уценки) в связи с переводом их в более низкий сорт получатель обязан приложить к претензии документы, подтверждающие оприходование товаров фактически полученным сортом. Торгующие организации обязаны представить подписанную руководителем организации (или его заместителем) и главным бухгалтером справку о реализации товаров по цене того сорта, в который они переведены, или о произведенной переоценке, если товары еще не реализованы, а также справку за подписями тех же должностных лиц о перемаркировке товаров соответствующим сортом.
49. По получении претензии о недостаче товаров руководитель или заместитель руководителя предприятия-отправителя (изготовителя) назначает служебную проверку по материалам претензии. Материалы проверки рассматриваются и утверждаются руководителем или заместителем руководителя предприятия-отправителя (изготовителя) сообщает получателю в ответе на претензию.
В случае, когда по результатам проверки выявляются факты злоупотреблений и хищений товаров, руководитель предприятия-отправителя обязан немедленно сообщить об этом органам МВД или прокуратуры и направить им соответствующие документы.
В необходимых случаях руководитель предприятия или его заместитель направляет материалы в прокуратуру для привлечения к установленной законом ответственности лиц, виновных в выпуске недоброкачественных или некомплектных товаров.
50. О результатах рассмотрения претензий отправитель (изготовитель, поставщик) сообщает получателю в установленный срок со дня ее получения.
При отказе в удовлетворении претензии получателю возвращаются приложенные им к претензии документы.
51. При отправке покупателем товаров без вскрытия тары или упаковки первоначального отправителя-изготовителя с последнего не снимается ответственность за недостачу товаров, если недостача образовалась не по вине покупателя, переотправившего товары.
Покупатель, отгрузивший товары без вскрытия тары первоначального отправителя (изготовителя), при отказе в удовлетворении претензии, предъявленной в связи с недостачей товаров, кроме мотивов отказа, должен сообщить дату получения им этих товаров, а также дату и номер счета отправителя (изготовителя).
52. Если по действующему законодательству имеются основания возложения ответственности за недостачу груза, понижение качества либо его порчу на органы транспорта, получатель обязан в установленном порядке предъявить претензию соответствующему органу транспорта.

Өнiмдердi және тауарларды саны мен сапасы бойынша қабылдау тәртiбi туралы Нұсқаулықты бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Министрлер Кабинетiнiң қаулысы 1994 жылғы 9 қараша N 1240. Қаулының күші жойылды - ҚР Үкіметінің 2005 жылғы 27 шілдедегі N 781 қаулысымен

Өнiмдердi және тауарларды тиеу, сақтау және қабылдау тәртiбiн ретке келтiру, жеткiзу мен тасымалдау кезiнде олардың сақталуын қамтамасыз ету мақсатында Қазақстан Республикасының Министрлер Кабинетi қаулы етедi:
1. Өнiмдердi және тауарларды саны мен сапасы бойынша қабылдау тәртiбi туралы осыған қосылған Нұсқаулық бекiтiлсiн және ол 1995 жылғы 1 қаңтардан бастап күшiне енгiзiлсiн.

Қазақстан Республикасының
Премьер-министрi

Қазақстан Республикасы
Министрлер Кабинетiнiң
1994 жылғы 9 қарашадағы
N 1240 қаулысымен
бекiтiлген

Өнiмдердi және тауарларды саны мен сапасы
бойынша қабылдау тәртiбi туралы
НҰСҚАУЛЫҚ

I. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1. Осы Нұсқаулық материалдық құндылықтарды сақтау және сапа туралы қазiргi нормативтiк актiлердiң, көлiктiк және өзге де заңдардың талаптары ескерiле отырып әзiрленедi және стандарттармен, техникалық шарттармен яки өзге де мiндеттiлiк ережелермен немесе шартпен өнiмдер мен тауарларды х/ саны мен сапасы бойынша қабылдаудың өзгеше тәртiбi белгiленбеген жағдайда қолданылады.
х/ Бұдан былай, әдетте, "тауарлар" делiнедi.
Осы Нұсқаулықтың ережелерi қайтарылған ыдысты қабылдаған кезде де мiндеттi түрде қолданылады.
Импорттық тауарлар импорттық тауарларды саны мен сапасы бойынша қабылдау, рекламациялық актiлердi құрастыру мен жолдаудың тәртiбi мен мерзiмi туралы Нұсқаулыққа сәйкес қабылданады.
2. Жеткiзу /тиеу/ кезiнде тауарларды сақтау және оларды алушылардың дер кезiнде әрi дұрыс қабылдауы үшiн жағдай туғызу мақсатында жөнелтушi /бiрлестiк және оның өндiрiстiк бiрлiгi, кәсiпорын және басқа шаруашылық жүргiзушi субъектiлер/ хх мыналарды:
хх/ Бұдан былай, әдетте, "кәсiпорындар" делiнедi.
а/ тауарларды орау мен буып-түюдiң кейбiр жерлерiн таңбалау мен пломбылаудың белгiленген ережелерiн сақтауды;
б/ тиелген тауарлардың /жәшiктердiң, бумалардың, байламдардың, будалардың және т.б. салмағы мен орын саны/ санын дәл анықтауды;
в/ оралған немесе буып-түйiлген жерлерiнде тауарларды тиеген кезде әрбiр ыдыс тұрған орынға стандарттармен, техникалық шарттармен, өзге де мiндеттi ережелермен немесе шартпен көзделген сол ыдыс тұрған орындағы тауарлардың атауы мен мөлшерi жайында куәландыратын құжаттың /орама белгiсiн, бумалық картасын және т.б./ салынуын;
г/ белгiленген стандарттар, техникалық шарттар, сызбалар, рецептуралар, үлгiлер /эталондар/ талаптарына сапасы мен жиынтығы бойынша сәйкес келетiн тауарларды тиеудi /тапсыруды/ қамтамасыз етуге мiндеттi.
Сапасы жөнiнде белгiленген тәртiппен тексеруден өтпеген тауарлар, сондай-ақ тауарлардың сапасына бақылау жасайтын және оған уәкiлдiгi бар басқа да органдар тиелуiне тыйым салынған тауарлар жiберiлмеуге тиiс;
д/ жiберiлетiн тауарлардың сапасы мен жиынтығын куәлендiретiн құжаттарын /техникалық паспортын, сертификатын және т.б./ тиеу және есеп айырысу құжаттарын анық әрi дұрыс ресiмдеудi, оларды көрсетiлген тауарлардың саны, сапасы мен жиынтығы жайындағы деректер тиелген нақтылы тауарлардың санына, сапасы мен жиынтығына сәйкес келуiн, сондай-ақ осы құжаттарды алушыларға белгiленген тәртiппен уақытылы жiберiлуiн;
е/ егер шартта өзгеше көзделмеген болса, тауарлар сапасы мен жиынтығын растайтын құжаттарды тауарлармен бiрге жiберiлуiн қамтамасыз етуге мiндеттi. Стандарттармен, техникалық шарттармен, тараптар үшiн мiндеттi басқа да ережелермен және шартпен көзделген жағдайда дайындаушы /жiберушi/ оралған немесе буып-түйiлген тауарларды тиеген /тапсырған/ кезде әрбiр ыдыс орнына сондағы тауардың атауы мен сапасы жайлы куәландыратын құжатты салуға мiндеттi;
ж/ жүктi тасымалдауға тапсырудың, оларды тиеудiң, бекiту мен сақтаудың көлiкте қолданылатын ережелерiн, сондай-ақ стандарттармен және техникалық шарттармен белгiленген тиеудiң арнайы ережелерiн сақтауды;
з/ тиелген тауарлардың санын анықтаумен олардың тиеу мен есеп айырысу құжаттарын ресiмдеумен шұғылданатын адамдардың жұмысына жүйелi түрде бақылау жасауын қамтамасыз етуге мiндеттi.
3. Қабылдаушы кәсiпорын көлiк органдарынан жүктi қабылдаған кезде көлiкте қолданылатын жүк тасымалдау ережелерiне сәйкес тасымалдау барысында жүктiң сақталуы қалай қамтамасыз етiлгендiгiн тексеруге, атап айтқанда:
а/ сол ережелерде көзделген жағдайда көлiк құралдарына /вагонда, цистернада, баржада, автофургонда, жүзгiнiң орын-жайында, т.б./ немесе контейнерлерде жiберушiнiң немесе жiберген мекен-жайдың /станцияның, айлақтың, тоқыманың/ пломбылары бары-жоғын, пломбылардың және олардағы белгiлердiң дұрыстығын, вагондардың, өзге де көлiктiк құралдардың немесе контейнердiң жай-күйiн, жүктiң қорғаныш таңбасының бар-жоғын, сондай-ақ ыдыстың бүтiндiгiн тексеруге;
б/ жүктiң атауы мен көлiк таңбасының көлiк құжатында көрсетiлген деректерге сәйкестiгiн тексеруге және көлiкте қолданылатын ережелерде осындай мiндет барлық жағдайда оларға жүктелген болса, көлiк органдарынан жүктi орын саны немесе салмағы бойынша берiлуiн талап етуге;
в/ жүктi бүлiнуден және бұзылудан сақтауды қамтамасыз ететiн /жүктi орналастыру, температура режимi, мұзбен жабдықтау және т.б./ белгiленген тасымалдау ережелерiнiң сақталу-сақталмауын, жеткiзiлу мерзiмiн тексеруге, сондай-ақ жүктi қарап шығуға мiндеттi.
Жүктiң орын саны, салмағы мен жайы-күйi тексерусiз берiле қалған жағдайда оны қабылдап алушы жүктiң берiлуiн ресiмдеудiң ережелерiнде белгiленген тәртiппен көлiк органдарынан көлiк құжатына тиiстi белгi қоюын талап етуге мiндеттi.
4. Көлiк органдарынан жүктi қабылдау кезiнде жүктiң бүлiнуi немесе бұзылуы, жүктiң атауы мен салмағы немесе орын саны көлiк құжатындағы деректерге сәйкес келмейтiндiгi анықталған жағдайда, сондай-ақ мұның өзi көлiкте қолданылатын ережелерде көзделген жағдайдың бәрiнде де қабылдап алушы көлiк органдарынан коммерциялық акт жасауды /тауар - көлiк қағазына белгi соғуды немесе жүк автомобильмен әкелiнсе акт жасауды/ талап етуге мiндеттi.
Көлiк органдары жоғарыда аталған актiлердi жасаудан негiзсiз бас тартқан жағдайда, қабылдап алушы көлiкте қолданылатын ережелерге сәйкес бұл бас тарту жайында шағым беруге және тауарларды осы Нұсқаулықта көзделген тәртiппен қабылдап алуға мiндеттi.
5. Қабылдап алушы кәсiпорын тауарларды саны мен сапасы бойынша стандарттарға, техникалық шарттарға, осы Нұсқаулыққа, өзге де мiндеттi ережелер мен шарттарға сәйкес қабылдап алуды қамтамасыз етуге мiндеттi.

II. ТАУАРЛАРДЫ ҚАБЫЛДАУ ОРНЫ МЕН МЕРЗIМI

6. Ыдыссыз, ашық ыдысымен әкелiнетiн тауарларды қабылдау, сондай-ақ жалпы салмағы мен орындарының саны бойынша ыдысымен әкелiнетiн тауарларды қабылдау:
а/ тауар жеткiзушi әкелген кезде - қабылдап алушының қоймасында;
б/ алушы тауарларды әкеткен кезде - жiберушiнiң қоймасында;
в/ темiржол, әуе, су немесе автомобиль көлiгi органдары тауарларды әкелiп берген кезде-пломбасы ашылған жерде немесе пломбасы жоқ көлiк құралдары мен контейнерлерден жүктi түсiрген жерде немесе көлiк органының қоймасында жүргiзiледi.
Жiберушi тауарларды алушының қоймасына ыдысымен жеткiзген кезде, қабылдап алушы жалпы салмағы мен орын санын тексеруден басқа, ыдыстың ашылуын әрi таза салмағы мен әр орындағы жеке тауар санын, сондай-ақ тауарлардың сапасы мен жиынтығын тексерудi талап ете алады.
7. Бұзылмаған ыдысымен түскен тауарлардың таза салмағы мен әр орындағы жеке тауардың саны, сапасы мен жиынтығы бойынша қабылданылуы әдетте, түпкiлiктi алушының қоймасында жүргiзiледi.
Тауарларды бастапқы жасаушылардың /жiберушiлердiң/ ыдысына немесе орауында қайта жiберiп отырған өткiзушi, жабдықтаушы, дайындаушы ұйымдардың, көтерме-бөлшек сауда және басқа да кәсiпорындардың сатып алушы базалары тауарларды iшкi ыдыс орындарының саны бойынша, саны мен жиынтығы бойынша мiндеттi ережелер мен шартта көзделген жағдайда ғана, сондай-ақ жүктiң нақтылы жалпы салмағы жолдамалық құжаттарда көрсетiлген жалпы салмағына сәйкес келмегенде ғана қабылдауға тиiс.
Егер тауарлар бүлiнген күйде, ашық немесе таңбасы жоқ ыдыста, пломбасы бұзылған немесе бұзылу белгiлерi бар /сыну, тесiлу және т.б./ күйiнде түссе, онда тауарларды таза салмағының шамасы, және әрбiр жүк орнындағы тауардың бiрлiгi, сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдауды тауар алушы осы Нұсқаулықтың 6-тармағында көрсетiлген тәртiппен, яғни тауардың жалпы салмағы мен орын саны бойынша қабылданатын жерде жүзеге асырады.
Кәсiпорындар қайта жiберуге жататын тауарларды олардың сапасы мен жиынтығының сақталуы қамтамасыз етiлетiн жағдайда сақтауға мiндеттi.
8. Ыдысымен жеткiзiлген тауарларды қабылдаудың осы Нұсқаулықта белгiленген тәртiбi, сондай-ақ бандероль немесе орамның бүтiндiгiн немесе пломбасын бұзбай байламнан /бумадан/ алу мүмкiн болмаған жағдайда бандерольденген немесе пломбаланған байламдарды /бумаларды/ қабылдау кезiнде де қолданылады.
9. Тауарларды қабылдау мынадай мерзiмде:
9.1. Саны бойынша:
а/ ыдыссыз ашық және бүлiнген ыдыста түскен тауарларды тауарды жiберушiден не көлiк органының қоймасынан алу кезiнде немесе көлiк құралдары мен контейнерлердiң пломбаланғандарын ашу және пломбаланбағандардың жүгiн түсiру кезiнде, бiрақ жүк түсiрудi аяқтау мерзiмiнен кешiктiрмей;
б/ жалпы салмағы мен орын саны бойынша бүлiнбеген ыдыста түскен тауарларды - осы тармақтың "а" тармақшасында көрсетiлген мерзiм iшiнде таза салмағы мен әр орындағы жеке тауар бiрлiгiнiң саны бойынша - ыдысты ашумен бiр мезгiлде, бiрақ 5 күннен кешiктiрiлмей, ал тез бұзылатын тауарлар бойынша - тауарды алған кезден немесе алушы тауарды жiберушi қоймасынан алған кезден 24 сағаттан кешiктiрмей және қалған барлық жағдайда - көлiк органдары жүктi берген кезден бастап жүргiзiледi.
9.2. Сапасы мен жиынтығы бойынша:
а/ тауарларды өзге қаладан және бiр қала iшiнен жеткiзу кезiнде 10 күннен кешiктiрмей, ал тез бұзылатын тауарларды - көлiк органы тауарларды бергеннен кейiн немесе олар жiберушi тауар жеткiзген кезде алушы қоймасына түскенде немесе тауар алушы әкеткен кезде, егер шартта өзгеше көзделмесе, 24 сағаттан кешiктiрiлмей;
б/ ыдысымен түскен тауарлардың сапасы мен жиынтығын тексеру, егер жеткiзiлетiн тауарлардың ерекшелiктерiне байланысты шартта өзге мерзiмдер көзделмеген болса, жоғарыда көрсетiлген мерзiмнен кешiктiрмей, ыдысты ашқан кезде жүргiзiледi;
в/ сыртқы қорғанышымен түскен пайдаланылуына немесе сақталуына кепiлдiк мерзiмi бар машиналар, жабдықтар, приборлар мен басқа да өнiмдер сапасы мен жиынтығы бойынша жүк ашылған кезде, бiрақ белгiленген кепiлдiк мерзiмiнен кешiктiрiлмей тексерiледi.
10. Сауда ұйымдары өздерi осы Нұсқаулықтың 9.2.-тармағында көрсетiлген мерзiмде тауар сапасын тексеру жасағанына қарамастан,
өндiрiстiк ақауларды, егер ондайлары тауарларды бөлшек саудаға әзiрлеу кезiнде немесе тауарды алғаннан кейiн үш ай мерзiм iшiнде бөлшек сауда кезiнде табылса, оларды актiлеуге құқы бар.
11. Тауарлардың жасырылған жетiспеушiлiгi туралы акт, егер тараптар үшiн мiндеттi ережелермен немесе шартпен өзге мерзiм белгiленбесе, жетiспеушiлiк айқындалысымен 5 күн iшiнде, бiрақ алушы қоймасына келiп түскен тауардың жасырылған жетiспеушiлiгi айқындалған күннен бастап үш айдан кешiктiрiлмей жасалуы тиiс. Тауарлардың жасырылған жетiспеушiлiгi оларды екi немесе бiрнеше кәсiпорын дәйектi түрде өңдеу барысында айқындалған жағдайда тауарды алған кәсiпорын жетiспеушiлiктi айқындаған күннен бастап үш айдан кешiктiрмей жасырылған жетiспеушiлiгi туралы акт жасауға тиiс.
Пайдалану немесе сақтау мерзiмiне кепiлдiгi бар тауарлардың жетiспеушiлiгi анықталысымен 5 күн iшiнде, бiрақ белгiленген кепiлдiк мерзiмi шегiнде, жетiспеушiлiк туралы акт жасалуы керек.
Егер акт жасауға қатысу үшiн жасаушының /жiберушiнiң/ өкiлi шақырылса, онда аталған 5 күн мерзiмiнде, оның келуiне қажеттi уақыты қосылады.
Кепiлдiк мерзiмi бөлшек сауда кезiнен бастап есептелетiн тауарлардың жасырылған жетiспеушiлiгi туралы акт, сондай-ақ тауарды алу уақытына қарамастан, сатуға дейiнгi сақталу кезiнде жасалуы мүмкiн.
Сол тауар түрi үшiн әдеттегi тексерiс кезiнде байқалмайтын, тек өңдеу, құрастыруға дайындау, құрастыру, сынау, пайдалану, және тауарды сақтау кезiнде ғана анықталатын жетiспеушiлiктерде жасырынды болып танылады.
12. Тауарларды сапасы бойынша қабылдаумен бiр мезгiлде тауарлардың жиынтығы, сондай-ақ ыдысының, орауының, таңбалануының стандарттар, техникалық шарттар талаптарына, басқа да екi жаққа мiндеттi ережелерге немесе шартқа, сызбаларға, үлгiлерге /эталондарға/ сәйкестiгi тексерiледi.
13. Егер тауардың санын, сапасы мен жиынтығын тексеру белгiленген мерзiмде аяқталса, қабылдау уақытылы өткiзiлген болып саналады.

III. ТАУАРЛАРДЫ САНЫ, САПАСЫ МЕН ЖИЫНТЫҒЫ
БОЙЫНША ҚАБЫЛДАУ ТӘРТIБI

14. Тауарларды саны, сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдауды алушы кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары уәкiлдiк берген құрамы кемiнде үш құзырлы адамнан тұратын комиссия жүргiзедi. Материалдық жауапты адамнан басқа, комиссияның өзге мүшелерi сол материалдық жауапты адамға бағынышты болмауы, материалдық құндылықтармен /есебiн алумен, сақтаумен, қабылдаумен және оларды жiберумен/ байланысты болмауға тиiс.
тауарларды қабылдау үшiн тараптар шартта комиссияның өзге құрамын белгiлеуi мүмкiн.
Тауарларды қабылдау жөнiндегi комиссияға жiберушi /жасаушы/ оны тапсыруға уәкiлдiк берген адамдар: жолсерiк, жүктi келiсiмен тапсыру үшiн шыққан адам және т.б. қатыса алады.
Қабылдау комиссиясының мүшелерi тауарларды қабылдау ережелерiнiң қатаң сақталуы үшiн жауап бередi.
Алушы кәсiпорын:
а/ тауарлардың сақталуын, жетiспеушiлiгiн, ұрлануын, бүлiнуiн, сондай-ақ ұқсас тауарлармен араласып кетуiн болдырмауды қамтамасыз ету үшiн тауарлардың дұрыс және уақтылы қабылдануына жағдай туғызуға;
б/ түскен тауарлардың мөлшерiн /салмағын, орын санын: жәшiк, қап, бума, байлам, буда, қорап және т.б./ дәл анықтауды қамтамасыз етуге;
в/ тауарлардың сапасын анықтайтын сынау мен өлшеу құралдарының жарамдылығын, сондай-ақ оларды белгiленген тәртiппен уақтылы тексерiлуiн қадағалауға;
г/ тауарлардың саны, сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдайтын адамдардың жұмысына жүйелi түрде бақылау жасауға және тауарларды қабылдау ережелерiн бұзудан сақтандыруға мiндеттi.
15. Тауарлардың саны, сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдау стандарттарға, техникалық шарттарға, тараптар үшiн мiндеттi өзге де ережелерге немесе шартқа сәйкес, сондай-ақ жеткiзiлетiн тауардың санын, сапасы мен жиынтығын куәландыратын көлiктiк және жолдамалық құжаттар /есеп-фактура, сипаттамалар, хаттаулар, орау таңбалары, техникалық паспорт, сертификат және т.б./ бойынша жүргiзiледi. Аталған жолдама құжаттардың немесе олардың кейбiреуiнiң жоқтығы тауарлардың қабылдануын тоқтата алмайды. Мұндай жағдайда түскен тауарлардың нақтылы саны, сапасы мен жиынтығы туралы акт жасалып, онда қандай құжаттардың жоқ екенi көрсетiледi.
16. Тауарлар бiр мезгiлде бiрнеше вагон, контейнер немесе автофургон сапымен келiп түсiп, олардың құны бiр есеп айырысу құжаты бойынша төленетiн жағдайда, егер тараптар үшiн мiндеттi ережелермен немесе шартпен iшiнара /таңдаумен/ тексеру мүмкiндiгi көзделмеген болса, алушы барлық вагондағы, контейнердегi не автофургондағы түскен тауардың санын тексеруге мiндеттi. егер түр-түрiнен жекелеген айқындамаларынан жiберушi құжаттарына кереғар тауар жетiспеушiлiгi анықтала қалса, алушы /сатып алушы/ барлық вагоннан, контейнерден немесе автофургоннан келiп түскен тауар санын осы айқындамалар бойынша актiде көрсетедi. Түр-түрлерiнiң жетiспеушiлiгi байқалмаған басқа айқындамалары жөнiнде алынған мөлшердiң көлiктiк және жолдамалық құжаттарға сәйкес келетiндiгi көрсетiледi.
Қабылдау актiсiнде әр вагоннан, контейнерден немесе автофургоннан түскен тауардың саны көрсетiлуге тиiс.
17. Келiп түскен тауар саны қабылдау кезiнде жолдамалық құжаттарда көрсетiлген өлшем бiрлiгiмен айқындалуы қажет.
егер жiберушi осы құжаттарда тауарлардың салмағы мен орын санын көрсетсе, онда алушы тауарды қабылдаған кезде оның салмағы мен орын санын тексеруге тиiстi.
18. Таза салмағын тексеру стандарттармен, техникалық шарттармен, өзге де мiндеттi ережелермен не шартпен белгiленген тәртiп бойынша жүргiзiледi.
тауарды ыдыссыз өлшеуге мүмкiндiк болмаған жағдайда таза салмағын анықтау тауарды алған кездегi жалпы салмағын және тауардан босағаннан кейiнгi ыдыстың салмағын тексеру жолымен жүргiзiледi. тексеру нәтижесi актiмен ресiмделедi. Ыдыстың салмағы туралы акт, егер шартта өзгеше мерзiм белгiленбесе, ол босағаннан кейiн 24 сағаттан кешiктiрiлмей, ал ылғалды тауардан босаған ыдыстың салмағы тауардан босасымен дереу жасалуы тиiс. Ыдыс салмағын тексеру нәтижесi туралы актiде тауардың жалпы салмағынан ыдыс салмағын алу арқылы анықталған таза салмағы да көрсетiледi.
Нақтылы жалпы салмағы мен ыдыстың салмағы тексерiлмейiнше, таза салмақты жолдама және тауар құжаттарында көрсетiлген деректер бойынша ыдыс салмағын жалпы салмағынан шығарып тастау жолымен анықтауға болмайды. Басқа жағдайларда ыдыс салмағын тексеру таза салмақты тексерумен бiр мезгiлде жүргiзiледi.
19. Егер қабылдау кезiнде тауарлардың саны бойынша жетiспеушiлiк жөнiнде тауарды қабылдап алған адамдардың қолымен қабылдау актiсiн жасауға және сол қаладағы жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлiн, ал шартта көзделген болса, басқа қаладағы өкiлдi шақыруға мiндеттi.
Тауарларды қабылдау кезiнде жалпы салмағының кейбiр жерлерiнiң ауырлығы көлiктiк немесе жолдамалық құжаттарда немесе трафаретте көрсетiлген ауырлығына сәйкес келмесе, алушы ыдыс пен орамды ашпауға тиiс, сондай-ақ, егер жалпы салмағы дұрыс болғанда, тауарлардың жетiспеушiлiгi таза салмағын немесе кейбiр жерлерiндегi тауар бiрлiгiнiң санын тексеру кезiнде анықталса, алушы қалған жерлерiн тексерудi тоқтатып, сол жерлердiң iшiндегi ашылған ыдыс пен орамды және тауарды әрi қарай қабылдау үшiн шақырылған өкiл келгенше /Нұсқаулықтың 21-тармағы/ сақтап, көрсетуге, тауардың сақталуын қамтамасыз етуге, сондай-ақ оның ұқсас тауарлармен араласып кетуiн болдырмау шараларын қолдануға мiндеттi. Тауар қабылдаудың, оны тоқтатқанға дейiнгi, нәтижелерi, тауар қабылдауды жүргiзген адамдар жасаған актiде көрсетiледi.
20. Келiп түскен тауарлардың сапасы, жиынтығы, таңбалары, ыдысы мен орауы стандарттар, техникалық шарттар, сызбалар, үлгiлер /эталондар/, талаптарына, шартқа, не таңбалауда және тауардың сапасын куәландыратын жолдамалық құжаттарда көрсетiлген /Нұсқаулықтың 21-тармағы/ деректерге сәйкессiздiгi айқындалған жағдайда алушы, тез бұзылатынынан басқа, тауарды одан әрi тексерудi тоқтатып, қарап шыққан тауарлардың саны мен қабылдау кезiнде байқалған ақаулардың сипаты көрсетiп акт жасайды. Алушы сапасы төмен немесе жиынтықты емес тауарлардың сапасын нашарлатуды және басқа ұқсас тауарлармен араласып кетуiн болдырмайтындай етiп сақтауды қамтамасыз етуге мiндеттi.
21. Тауарды саны немесе сапасы /жиынтығы/ бойынша қабылдауды тоқтатумен бiр мезгiлде алушы тауар қабылдауды жалғастыруға қатысу үшiн және екi жақты акт жасауға жiберушi өкiлiн, ал айрықша орауда немесе жiберушi болып табылмайтын жасаушының бүлiнбеген ыдысындағы тауарларды қабылдау кезiнде-жасаушының өкiлiн шақыруға мiндеттi.
Тауарларды қабылдау жөнiндегi комиссияға жiберушiнiң /жасаушының/ тауарларды тапсыруға жiберген уәкiлдi адамдары қатысса /Нұсқаулықтың 14-тармағы/ жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлiн оған шақыру мiндеттi емес.
Осы Нұсқаулықтың 20,21,22-тармақтарында көзделген жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлi шақырылмаған жағдайда тауар үшiн есеп айырысу жiберушiнiң жүк жөнелту құжаттары бойынша жасалады.
22. Тауар қабылдауды жалғастыру үшiн жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлi шақырылса, басқа қалада тұратын жiберушi /жасаушы/ алушының шақыруы қолға тиген күннiң ертеңiнен кешiктiрмей, тауарды саны, сапасы және жиынтығы бойынша тексеруге қатысу үшiн өкiлiнiң жiберiлетiнiн не жiберiлмейтiнiн жеделхатпен немесе телефонограммамен хабарлауға мiндеттi. Шақыруға белгiленген мерзiмде жауап алынбаса, жiберушi /жасаушы/ өкiлiнiң келуiне белгiленген мерзiм бiтпей-ақ алушыға тауарды қабылдау құқы берiледi.
Басқа қаладағы жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлi шақыруды алғаннан кейiн, егер шартпен басқа мерзiм белгiленбеген болса, жолға кеткен уақытты есептемегенде, үш күндiк мерзiмнен кешiкпей жетуге мiндеттi.
Бiр қаланың iшiндегi жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлi шақыруды алған күннiң ертеңiнен кешiкпей, егер онда басқа мерзiмi көрсетiлмесе, ал тез бұзылатын тауар бойынша-шақыруды алғаннан кейiн 4 сағат iшiнде жетуге мiндеттi.
Жiберушi /жасаушы/ өкiлiнiң алушының тауар қабылдауына қатысуына құқық беретiн куәлiгi болуы тиiс.
Жiберушi /жасаушы/ тауарларды қабылдайтын жерде орналасқан кәсiпорынның тауар қабылдауға қатысуына өкiлдiк бере алады.
Мұндай жағдайда өкiлге куәлiктi оны бөлген кәсiпорын бередi. Куәлiкте жiберушi /жасаушы/ сол кәсiпорынды тауар қабылдауға қатысуға уәкiлдiк ететiн құжатқа сiлтеме болуы керек.
Жiберушi /жасаушы/ сол кәсiпорынды тауар қабылдауға қатысуға уәкiлдiк ететiн құжатқа сiлтеме болуы керек.
Жiберушi /жасаушы/ өкiлiн шақыру туралы хабарлау жеделхатпен /телефонмен/ 24 сағаттан кешiктiрiлмей, ал тез бұзылатын тауарларға қатысты жетiспеушiлiгi немесе сапасыздығы анықталғаннан кейiн, егер басқа мерзiм шартпен белгiленбесе дереу жiберiлуi /айтылуы/ тиiс.
Тауарлардың жетiспеушiлiгi бойынша жiберушi /жасаушы/ өкiлiн шақырту туралы хабарлауды:
а/ егер шақырту кезiне дейiн есеп айырысу қағазы алынбаса, тауарлардың атауы, күнi мен есеп-фактураның нөмiрi немесе көлiктiк құжаттың нөмiрi;
б/ жеткiлiксiз тауар саны мен жетiспейтiн түрi /жекелеген орын саны, ыдыс iшiндегi жетiспеушiлiк, бүлiнген ыдыстағы жетiспеушiлiк және т.б./;
в/ тауарларды саны бойынша қабылдаудың белгiленбеген уақыты көрсетiлуге тиiс.
тауарлардың сапасыздығы мен жиынтығы толық еместiгi туралы жiберушi /жасаушы/ өкiлiн шақырту жайындағы хабарлауда:
а/ егер шақырту кезiне дейiн есеп айырысу қағазы алынбаса, тауарлардың атауы, күнi мен есеп-фактураның нөмiрi немесе көлiктiк құжаттың нөмiрi;
б/ тауарлардағы айқындалған негiзгi жетiспеушiлiктер;
в/ тауарларды саны немесе жиынтығы бойынша қабылдауға белгiленген уақыты /қабылдау үшiн белгiленген мерзiмi шегiнде/;
г/ сапасы төмен тауарлар мен жинақталуы толық емес тауардың саны көрсетiлуге тиiс.
23. Жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлi шақырылған /Нұсқаулықтың 19,20,21-тармақтары/, бiрақ ол келмеген жағдайда және басқа қаладағы жiберушi /жасаушы/ өкiлiнiң келуi мiндеттi болмаса, тауарларды саны бойынша қабылдауды және жетiспеушiлiгi туралы актiнi:
а/ шартта /келiсiмде/ көзделген адамдар құрамында болатын комиссия;
б/ жiберушi /жасаушы/ жөнелткен тауарларды қабылдап алуға қатысу өкiлеттiгi негiзiнде сол кәсiпорынның /ұйымның/ басшысы немесе оның орынбасары бөлген басқа кәсіпорынның /ұйымның/ өкiлi қатысатын комиссия, ал мүлдем мүмкiндiк болмаған жағдайда, қабылдауды бастаған алушы кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары уәкiлдiк берген адамдар жасайды.
24. Алушының /сатып алушының/ шақыртуы бойынша жасаушының /жiберушінiң/ өкiлi белгiленген мерзiмде келмеген жағдайда, өнiмдер мен тауарлардың сапасын тексерудi:
а/ шартта /келiсiмде/ көзделген адамдар құрамында болатын комиссия;
б/ өнiм сапасы жөнiнде тексерудi - өнiм сапасы жөнiндегi тиiстi салалық инспекциясы, ал тауарлар сапасы тексерудi - тауарлық сараптама бюросының сарапшысы жүргiзедi.
Алушы /сатып алушы/ тұрған жерде сапа жөнiндегi тиiстi инспекция бюросы болмағанда, сондай-ақ олар өз өкiлiн жiберуден бас тартқан немесе алушының /сатып алушының/ шақыртуына келмеген жағдайда, тексеру басқа кәсiпорынның /ұйымның/ басшысы немесе оның орынбасары жiберушi /жасаушы/ жөнелткен тауарларды қабылдауға қатысуға өкiлеттiк негiзiндегi сол кәсiпорынның құзырлы өкiлiнiң қатысуымен жүргiзiледi.
ондай мүмкiндiк болмаған жағдайда, қабылдауды бастаған алушы кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары уәкiлдiк берген адамдар тауарлар сапасы мен жиынтығы бойынша одан әрi қабылдайды.
25. Тауарларды қабылдауға қатыстыру үшiн қабылдауға жататын тауарлардың санын, сапасы мен жиынтығын айқындау мәселелерiне жетiк адамдар /жұмыс жағдайы, бiлiмi, еңбек ету тәжiрибесi бойынша/ тартылуға тиiс.
Тауарларды қабылдау комиссиясына кәсiпорындардың басшылары мен олардың орынбасарлары /олар материалдық жағынан жауапты адамдар болмаған жағдайда да/, материалдық құндылықтарды есептеуге, сақтауға, босату мен қабылдауға қатысы бар адамдар, сол кәсiпорындардың заң қызметiнiң қызметкерлерi, мiншiлдер кiре алмайды.
26. Алушы кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары уәкiлдiк берген адамдардан тұратын комиссияның бiр құрамы тауарларды қабылдауға айына екi реттен артық қатыса алмайды.
27. Тауарларды қабылдауға қатысатын алушы кәсiпорын адамдарының өкiлеттiгi сол кәсiпорын басшысының немесе оның орынбасарының бұйрығымен ресiмделедi. Тауарларды қабылдауға құқық беретiн бұйрықта:
а/ тауарларды қабылдауға қатысуға уәкiлдiк берiлген адамдардың тегi, аты-жөнi, лауазымы, бұйрық берiлген күнi мен оның нөмiрi;
б/ олар нақты қандай тауарларды қабылдауға қатысуға уәкiлдiк алғаны көрсетiлуi керек.
Бұйрық нақтылы тауарлар тобын қабылдауға қатысу құқына шығарылады. Бұйрықты қандай да бiр мерзiмде /онкүндiкке, айға және т.б./ шығаруға рұқсат етiлмейдi.
Демалыс немесе мереке күндерi тауарларды қабылдау үшiн бұйрық нақты тауарлар тобын көрсетпей-ақ демалысқа немесе мерекеге бiр күн қалғанда шығарылуы мүмкiн, Бұйрық басшысының қолымен мөрiмен расталуы тиiс.
Осы Нұсқаулықтың ережелерi бұзыла отырып шығарылған бұйрық жарамсыз болып табылады.
Тауарларды қабылдауға қатысуға құқық беретiн басқа кәсiпорындар өкiлдерiне берiлетiн куәлiктер де осы талаптарға сай келуi тиiс.
28. Тауарлар қабылдауға қатысуға тартылатын алушы кәсiпорын адамдары осы Нұсқаулықпен таныстырылуы керек. Олар осы Нұсқаулықтың талаптарын сақтауға және тауарлардың жетiспеушiлiгiнiң, сапасыздығы мен жиынтықсыз болу себептерiн, пайда болған жерiн анықтауға қолдан келетiн шаралардың бәрiн қолдануға мiндеттi.
29. Тауарларды саны, сапасы және жиынтығы бойынша қабылдайтын адамдар өздерiнiң қатысуымен анықталған фактiлерге ғана өз қолдарын қойып, куә болуға қақылы. Қабылдауға қатысушылардың тiкелей анықталмаған деректердi актiге жазуына рұқсат етiлмейдi. Шындыққа сәйкес келмейтiн деректерi бар тауарлардың саны, сапасы және жиынтығы бойынша қабылдау туралы актiге қолын қойғаны үшiн тауарларды қабылдауға қатысқан адамдар заң жүзiнде жауап бередi.
Тауарларды қабылдауға қатысу үшiн бөлiнген басқа кәсiпорын өкiлi тауарларды қабылдауға қатысқаны үшiн алушы кәсiпорыннан сыйақы алуға құқы жоқ. Төлем тек жiберушi /жасаушы/ тарапынан уағдаластық бойынша өкiлiнiң кәсiпорны арқылы ғана жасалуы мүмкiн.
30. Тауарларды қабылдау, әдетте, үзiлiссiз жүргiзiлуге тиiс. Тексерудiң ұзақтығынан немесе қандай да бiр себептерден қабылдау жұмыстарында үзiлiс бола қалса, алушы тауарлардың сақталуын және оны қабылдауды тез арада аяқтауды қамтамасыз етуге мiндеттi.
Тауарларды қабылдау кезiндегi үзiлiс туралы, үзiлiс кезiндегi тауарлардың сақталу жағдайы мен оның себебi туралы осы Нұсқаулықтың 34-тармағына сәйкес актiге жазылады. Актiде нақты сақталу жағдайын көрсетпей, "үзiлiс кезiнде тауардың сақталуы қамтамасыз етiледi" деп жалпылама сипатта жазуға жол берiлмейдi.

IV. ТАУАР САНЫН, САПАСЫН IРIКТЕП /IШIНАРА/ТЕКСЕРУ.
ТАУАРДЫҢ САНЫН, САПАСЫН АНЫҚТАУ ҮШIН ҮЛГIЛЕРI

31. Егер бұл стандарттармен, техникалық шарттармен, өзге де мiндеттi ережелермен немесе шартпен көзделген болса, тауар санын, сапасын iрiктеп /iшiнара/ тексерiп, тауардың бiр бөлiгiн тексеру нәтижесiн бүкiл топқа қолдануға рұқсат етiледi.
32. Стандарттармен, техникалық шарттармен, басқа да мiндеттi ережелермен немесе шартпен тауарлар сапасын анықтау үшiн үлгiлердi /сынамаларды/ таңдап алу көзделген жағдайда, тауарларды сапасы бойынша қабылдауға қатысатын адамдар сол тауарлардың үлгiлерiн /сынамаларын/ таңдап алуға мiндеттi.
Үлгiлердi /сынамаларды/ таңдап алу жоғарыда көрсетiлген нормативтiк актiлерге өте-мөте сәйкес жүргiзiледi. Таңдап алынған үлгiлерге /сынамаларға/ мөр басылады не пломбыланады және таңдап алуға қатысушы адамдардың қолы қойылған этикеткалармен жабдықталады.
33. Үлгiлердi /сынамаларды/ таңдап алу туралы акт жасалады, оған қатысушы адамдардың бәрi қол қояды. Актiде:
а/ актi жасалған уақыты мен орны, тауарларды алушының аты, үлгiлердi /сынамаларды/ таңдап алуға қатысқан адамдардың тегi мен лауазымы;
б/ тауарлар келiп түскен жасаушының /жiберушiнiң/ атауы;
в/ тауарлар келiп түскен есеп-фактура мен көлiк қағазының нөмiрi мен күнi және олардың алушы қоймасына түскен күнi, ал тауарларды жеткiзушi келгенде және жеткiзу қоймасынан босатылған кезде тiркеме қағаздың немесе тауарды өткiзген есеп-фактураның нөмiрi мен күнi;
г/ тауардың орын саны мен салық мөлшерi, сондай-ақ үлгiлерi /сынамалары/ таңдап алынған орындардың саны мен нөмiрлерi;
д/ стандарттарда, техникалық шарттарда, басқа да мiндеттi ережелер мен шартта көзделген тәртiппен үлгiлердiң /сынамалардың/ таңдап алынғандығын көрсету /олардың нөмiрi мен күнiне сiлтеме жасау/;
г/ таңдап алынған үлгiлер /сынамалар/ стандарттарда немесе техникалық шарттарда көзделген деректермен жабдықталғандығы;
ж/ үлгiлер /сынамалар/ кiмнiң мөрiмен немесе пломбасымен, /пломба таңбасымен/ пломбаланғаны немесе мөрленгенi;
з/ тауарлардың немесе өнiмдердiң сапасы қолданылып жүрген нормативтi-техникалық құжат талаптарына сәйкестiгiн куәландыратын құжаттың нөмiрi мен күнi;
и/ үлгiлердi таңдап алуға қатысушы адамдар үлгiлерге /сынамаларға/ неғұрлым толық сипаттама беру үшiн, актiге енгiзiлуi қажет деп тапса, басқа да деректер көрсетiлуi тиiс.
34. Таңдап алынған үлгiлердiң /сынамалардың/ бiрi алушыда қалып, екiншiсi тауарларды жасаушыға /жiберушiге/ жiберiледi. Стандарттарда, техникалық шарттарда, басқа да мiндеттi ережелер мен шартта көзделген барлық жағдайда, талдауға немесе лабораторияда немесе ғылыми-зерттеу институттарында сынауға тапсыру үшiн қосымша үлгiлер /сынамалар/ таңдап алынады.
Үлгiлердi /сынамаларды/ талдауға немесе сынаққа тапсырылғаны жайында үлгiлердi таңдау актiсiне тиiстi белгiлер қойылады. Тауардың /сапасы сараптау арқылы расталына алатын тез бұзылатынынан басқасы/ таңдап алынған үлгiлерi /сынамалары/ тауарлардың сапасы туралы дау шешiлгенге дейiн, ал сапасыз тауарлардың шығарылуы жайындағы материалдар прокуратура мен сот органдарына берiлген жағдайда осы орындарды iс шешiлгенге дейiн ашылуда /жасаушыда/ сақталуы тиiс.

V. ҚАБЫЛДАУ АКТIЛЕРIН РЕСIМДЕУ ЖӘНЕ
ОЛАРДЫҢ МАЗМҰНЫ

35. Егер тауарларды қабылдау кезiнде көлiктiк және жолдамалық құжаттарда /есеп-фактурада, сипаттамада, хаттауда, орау қағаздарында және т.б./ көрсетiлген деректерге кереғар тауар жетiспеушiлiгi айқындалса, онда тауарларды саны бойынша қабылдау нәтижесi актiмен ресiмделедi. Акт тауар жетiспеушiлiгi айқындалған сол күнi жасалуға тиiс.
Тауар жетiспеушiлiгi туралы актiде:
а/ актiнi жасаған алушының аты мен оның мекен-жайы;
б/ актiнiң жасалған күнi мен нөмiрi, тауарлар қабылдаған және актi жасалған жерi, тауарды қабылдауды бастаған және аяқтаған уақыты;
тауар қабылдауға белгiленген мерзiмнен ауытқыған жағдайда уақытында қабылданбаудың себебi, кешiгудiң басталуы мен аяқталу уақыты;
в/ тауарларды саны бойынша қабылдауға және актi жасауға қатысушы адамдардың тегi, аты-жөнi, олардың жұмыс орны, атқаратын қызметi, құжаттың берiлген күнi мен нөмiрi, тауарларды қабылдауға қатысуға актi жасаған адамдардың өкiлеттiлiгi, сондай-ақ осы адамдардың тауарларды саны бойынша қабылдау ережелерiмен таныстырылғаны көрсетiлуге тиiс;
г/ жiберушi /жасаушы/ мен жеткiзушiнiң атауы мен мекен-жайы;
д/ жiберушiнiң /жасаушының/ өкiлiн шақырту туралы телефонограмманың немесе жедел-хаттың берiлген күнi мен нөмiрi;
е/ есеп-фактура мен көлiктiк тiркеме қағаздың /коносаменттiң/ күнi мен нөмiрi;
ж/ тауарлардың жөнелту станциясынан /тоқтамадан, айлақтан/ немесе жiберушi қоймасынан жөнелтiлген күнi мен нөмiрi;
з/ тауарлардың белгiленген станцияға /тоқтамаға, айлаққа/ келген күнi, көлiк органының жүктi берген уақыты, вагонды, контейнердi, автофургонды және басқа да пломбаланған көлiк құралдарын ашқан уақыты алушы қоймасына тауарлардың жеткiзiлген уақыты;
и/ егер ондай акт тауарларды көлiк органынан алған кезде жасалған болса, коммерциялық актiнiң /автомобиль көлiгi органы берген актiнiң/ нөмiрi мен күнi;
к/ қабылдауға дейiн алушы қоймасында тауарлардың сақталу жағдайы, таразылардың және басқа өлшеу аспаптарының /жүк көтергiштiгi, таңба салынған, сынақтан өткен күнi және т.б./ қалпы туралы мәлiметтер;
л/ тауарды байқап көру кезiндегi ыдыс пен ораудың жайы, ыдыстың сыртқы таңбалану тұрқы, солардың негiзiнде жiберушiнi не жасаушының орауында ұсынылып отырғанын аңғартуға болатын басқа да деректер, ыдыстың ашылған күнi;
м/ тауарды iрiктеп тексеру кезiнде - iрiктеп тексеру негiзiн көрсете отырып, тауарларды таңдап алу тәртiбi /стандарт, техникалық талап, шарт/;
н/ тауар кiмнiң таразысымен немесе пломбасымен /жiберушiнiң немесе көлiк органының/ тиелгенi, көлiк жүйесiндегi қолданылып жүрген ережелерге сәйкес пломбалардың жарамдылығы мен таңбалардың мазмұны жетiспеушiлiк айқындалған әр орынның нақтылы және ыдыстағы /ораудағы/ трафарет бойынша салмағы;
о/ орындардың /құжаттар бойынша және нақтылы/ көлiк және жiберушi таңбасы, жеке орындарда орау белгiлерiнiң, пломбалардың бар болуы немесе жоқтығы;
п/ жетiспейтiн тауар саны қандай тәсiлмен анықталғаны /таразыға тартумен, орын есебiмен, өлшеумен т.б./, жетiспейтiн тауар мен ыдыс орны вагонда, контейнерге және т.б. сия алатын ба едi;
р/ жетiспеушiлiктi растау үшiн қабылдауға қатысушы адамдардың пiкiрi бойынша басқа деректердi актiде көрсетудiң қажеттiгi;
с/ жетiспейтiн тауардың дәл саны және егер қабылдау кезiнде бағасы белгiлi болса, оның құны;
т/ жетiспеушiлiктiң себептерi мен мәлiм болған орыны туралы қорытынды көрсетiледi.
Егер тауарларды қабылдау кезiнде жетiспеушiлiк қана емес, сонымен қатар жiберушiнiң /жасаушының/ көлiктiк және жолдамалық құжаттарында жоқ артық заттар табылса, онда актiде осы артық заттар туралы дәл деректер көрсетiлуi тиiс әрi алушы бұл жайында жiберушiге /жасаушыға/ дереу хабарлауға мiндеттi.
36. Тауар жетiспеушiлiгi белгiленген қабылдау актiсiне:
а/ жолдамалық құжаттардың көшiрмесi немесе салыстыру ведомостi, яғни нақты қолда бар тауарларды жiберушiнiң /жасаушының/ құжаттарында көрсетiлген деректермен салыстыру ведомостi;
б/ әрбiр ыдыс орнына салынған орау таңбалары /байлам картасы және т.б./;
в/ егер ондай тексеру жүргiзiлген болса, жүк салмағының тексерiлгендiгi туралы белгiленген станцияның /тоқтаманың, айлықтың/ түбiртегi;
г/ көлiк органынан коммерциялық актi жоқ болса, жетiспеушiлiк табылған вагоннан /контейнерден, автофургоннан, басқа көлiк құралдарынан/, ыдыс орындарынан алынған пломбалары;
д/ түпнұсқалық көлiк құжаты /тiркеме қағаз, коносамент/, ал сол құжатқа байланысты алушы көлiк органына наразылық бiлдiрген жағдайда - оның көшiрмесi;
е/ тауар қабылдаған адамдардың өкiлеттiгiн куәландыратын құжаттар /бұйрық, куәлiк, сенiмхат/;
ж/ осы Нұсқаулықтың 20-тармағына сәйкес жасалған акт;
з/ егер тауарлардың мөлшерi таразылау немесе өлшеу жолымен анықталса, таразылау мен өлшеу деректерi бар құжаттар;
и/ жетiспеушiлiктiң болу себептерiн куәландыратын басқа да құжаттар /ылғалдыққа бейiм тауарлардың ылғалдылығына талдау жасау, мұзбен жабдықтау жайындағы мәлiмет, коммерциялық актiлер және т.б./;
к/ тез бұзылатын тауарларды қабылдау актiсiне - вагондарды беру мен әкету ведомосi, жалпы пайдаланымдағы орындарда жүк алушылардың құралдарымен жүктi түсiру кезiнде қабылдау-тапсыру жаднамасы қоса тiркелуi тиiс.
37. Осы Нұсқаулықтың 23,24-тармақтарында көрсетiлген өкiлдердiң қатысуымен тауарларды сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдау нәтижесi жөнiнде алынған тауарлардың нақты сапасы мен жиынтығы туралы акт жасалады.
акт тауарларды сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдау аяқталған күнi жасалуы тиiс.
Бұл актiде:
а/ тауар алушының атауы мен оның мекен-жайы;
б/ актiнiң жасалған күнi мен нөмiрi, тауарлар қабылдаған жерi, тауарларды қабылдауды бастаған және аяқтаған уақыты, осы Нұсқаулықтың 23-тармағында көрсетiлген өкiлдердiң қатысуымен тауарлар белгiленген мерзiмi бұзылып қабылданған жағдайда, актiде қабылдауды кiдiрту себептерi, оның басталған және аяқталған уақыты көрсетiлуге тиiс;
в/ тауарларды сапасы бойынша қабылдауға және акт жасауға қатысқан адамдардың тегi, аты-жөнi, олардың жұмыс орны, атқаратын қызметi, тауарларды сапасы мен жиынтығы бойынша тексеруге қатысатын өкiлдiң өкiлеттiгi туралы құжаттың берiлген күнi мен нөмiрi, сондай-ақ бұл адамдардың тауарларды сапасы бойынша қабылдау ережелерiмен таныстырылғандығы туралы мәлiмдеу;
г/ жасаушының, жiберушiнiң аты мен мекен-жайы;
д/ жасаушының /жiберушiнiң/ өкiлiн шақырту туралы телефонограмманың немесе жеделхаттың берiлген күнi мен нөмiрi немесе жасаушыны /жiберушiнi/ шақырту мiндеттi ережелермен немесе шартпен көзделмегенi туралы белгi;
е/ тауарларды жеткiзу туралы шарттың, есеп-фактураның, көлiктiк тiркеме қағаздың /коносаменттiң/ және тауардың сапасын куәландыратын құжаттың нөмiрi мен берiлген күнi;
ж/ тауарлардың белгiленген станцияға /тоқтамаға, айлаққа/ келген күнi, көлiк органының жүктi берген уақыты, вагонды, контейнердi, автофургонды және басқа пломбаланған көлiк құралдарын ашқан уақыты, алушы қоймасына тауарлардың жеткiзiлген уақыты;
з/ егер көлiк органынан тауарды алған кезде ондай акт жасалған болса, коммерциялық актiнiң /автомобиль көлiгi органы берген актiнiң/ нөмiрi мен берiлген күнi;
и/ тауарларды байқап көру кезiндегi ыдыс пен ораудың жайы, ыдыстың сыртқы таңбасының тұрқы және тауарларды жiберушiнiң не немесе жасаушының ба орауында жiберiлiп отырғанын аңғаруға болатын басқа да деректер, ыдыс пен ораудың ашылған күнi, таңбалаудан, ыдыс пен ораудың кемшiлiктерi, сондай-ақ айқындалған кемшiлiктердiң әрбiрiнiң қатысы бар тауарлардың саны;
л/ тауарларды iрiктеп тексеру кезiнде - iрiктеп тексеруге негiздi көрсете отырып /стандарт, техникалық талап, басқа да мiндеттi ережелермен шарт/, iрiктеп тексеру үшiн тауарларды сұрыптау тәртiбi;
м/ тауар кiмнiң, жiберушiнiң немесе көлiк органының пломбасымен тиелгенi және алынғаны, пломбалардың, олардағы таңбалардың дұрыстығы орындарды көлiктiк және жөнелтулiк таңбалау /құжаттар бойынша және нақтылы/, жекелеген орындарда орау таңбалары мен пломбалардың бары-жоғы;
н/ байқап көруге ұсынылған және жасаушының өзiнде немесе сол жерде, соның iшiнде жеке бөлшектерiн ауыстыру жолымен жөндеуге жататын жарамсыз деп табылған тауарларды айқындап отырып, нақтылы тексерiлген тауарлардың, сондай-ақ олардың сапасын куәландыратын құжатта көрсетiлген сортына сәйкес келмейтiн тауарлардың саны /салмағы/, толық атауы және санамасы. Айқындалған кемшiлiктердi егжей-тегжейлi баяндау және олардың сипаты;
о/ стандартқа, техникалық шарттарға, басқа да мiндеттi ережелерге сiлтеме жасалып, тауардың неғұрлым төмендегi сортқа көшiрiлуiне негiздемелер;
п/ жинақталмаған тауар саны, жетiспейтiн бөлшектер, тораптар мен бөлiктер тiзбесi және олардың құны;
р/ стандарттың, техникалық шарттардың, сызбалардың, үлгiлердiң /эталондардың/ нөмiрi, тауарлардың сапасына тексеру жүргiзген шарттың нөмiрi мен жасалған күнi;
с/ егер тауарда ондай нөмiр көрсетiлсе, тауарды жасаушы кәсiпорындағы өнiм сапасын тексерушiсiнiң нөмiрi;
т/ үлгiлердiң /сынамалардың/ таңдап алынғандығы және олардың қайда жiберiлгендiгi;
у/ қабылдауға қатысушы адамдардың пiкiрi бойынша тауарлардың сапасыздығын немесе жиынтықсыздығын растау үшiн актiде көрсетiлуге тиiстi басқа да деректер;
ф/ тауарларда табылған ақаулардың сипаты және олардың пайда болу себептерi туралы қорытынды көрсетiлуге тиiс.
38. Тауарлардың сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдау актiсiне:
а/ тауарлардың сапасы мен жиынтығын куәландыратын жасаушы /жiберушi/ құжаттары;
б/ тауарлардың сапасыздығы мен жиынтықсыздығы айқындалған ыдыс орындарынан алынған орау таңбалары;
в/ көлiк құжаты /тiркеме қағаз, коносамент/;
г/ тауарлардың сапасы мен жиынтығы бойынша қабылдауға қатысатын адамдардың өкiлеттiгiн куәландыратын құжат /бұйрық, наряд, куәлiк, сенiмхат/;
д/ осы Нұсқаулықтың 20-тармағына сәйкес жасалған акт;
е/ үлгiлердi /сынамаларды/ таңдап алу актiсi және таңдап алынған үлгiлердi /сынамаларды/ талдау /сынау/ нәтижесiнiң қорытындысы;
ж/ тауарлардың бұзылуы /сапасының нашарлауы/ немесе олардың жиынтықсыздығы себептерi жайында куәландыратын басқа да құжаттар /коммерциялық актiлер, тез бұзылатын жүктер үшiн - мұзбен жабдықтау туралы мәлiметтер, температуралық режим, сондай-ақ вагондардың берiлуi мен әкетiлу ведомостiсi, жалпы пайдаланылымдағы орындарда жүк алушылар құралдарымен жүктi түсiру кезiндегi қабылдау-тапсыру жаднамасы және т.б./ қоса берiлуi тиiс.
39. Тауарлардың саны, сапасы мен жиынтығы жөнiндегi қабылдау актiлерiне қабылдауға қатысқан барлық адамдардың қолдары қойылуы керек. Актiнiң мазмұнымен келiспеген адам келiспейтiндiгi жайында өз пiкiрiн бiлдiре отырып, актiге қолын қоюға мiндеттi.
Қабылдауға қатысушы адамдар қол қояр алдында шындыққа сәйкес келмейтiн деректерi бар актiге қол қойғаны үшiн жауапкершiлiгi туралы актiде сiлтеме болуға тиiс.
40. Саны бойынша қабылдау актiлерi мен осы Нұсқаулықтың 23,24-тармақтарының "а" және "б"-тармақшаларында көрсетiлген өкiлдердiң қатысуымен жасалған тауар сапасыздығы немесе жиынтықсыздығын айқындаушы актiнi сол жасалған күннiң ертеңiнен кешiктiрмей, алушы кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары бекiтедi.
Қабылдау демалыс немесе мереке күнi жасалған жағдайда, қабылдау актiсi демалыс немесе мереке күнiнен кейiнгi бiрiншi жұмыс күнi бекiтiлуге тиiс.
Тауарлық сараптау бюросы немесе өнiмдер сапасы жөнiндегi инспекция жасалған актiлер инспекциялар және тауарлық сараптау бюросы туралы тиiстi ережелерге сәйкес белгiленген тәртiппен бекiтiледi.
Тауарларды қабылдау актiсi кемiнде үш данадан жасалады. Актiнiң мазмұны анық болуы ол жеңiл оқылуға тиiс.
41. Тауарлардағы жасырылған жетiспеушiлiктер туралы акт осы Нұсқаулықтар, басқа да мiндеттi ережелер мен шартта көзделген тәртiппен жасалады.
42. Тұтынушы дүкеннен сатып алынғаннан кейiн сапасыздығына көзi жеткен тауарлар жөнiнде алушы /сатып алушы/ осы Нұсқаулықтың 37-шi тармағында көрсетiлген актiнiң орнына жасаушыға /жiберушiге/:
а/ тұтынушының тауарларды ауыстыру жайындағы өтiнiшiн және тауарлардың, оларды жасаушының, жiберушiнiң /жеткiзушiнiң/ атауын, тауарлардың бағасын, кемшiлiктердiң сипаты мен оның пайда болу себебiн, тауарларды сату, ауыстыру, жөндеу немесе олардың құнын қайтару уақтысы көрсетiлген дүкен қорытындысын;
б/ бөлшек сауда жүйесiнен сатып алынған өнеркәсiп тауарларын ауыстыру Ережелерiнде көзделген, тауарлардың сапасы төмен екенiн растайтын құжаттар;
в/ тұтынушының тауарды ауыстырғаны немесе оның құнын алғаны туралы қолхат ұсынуы керек.
43. Жасаушы /жiберушi/ немесе алушы /сатып алушы/ оған негiз болған жағдайда сапа жөнiндегi инспекцияның, тауарларды сараптау бюросының немесе ғылыми-зерттеу институтының /лабораториясының/ қорытындысы жөнiнде жоғары тұрған ұйымға қарсылық бiлдiруiне қақылы. осы арыздың көшiрмесi екiншi жаққа жiберiледi. Егер тиiстi жоғары ұйым жасаушының /жiберушiнiң/ немесе алушының /сатып алушының/ дәлелдерi негiздi деп тапса, онда тез бұзылатын тауарлардан басқасына, белгiленген тәртiппен қайтадан сараптама жасау белгiленедi.
Тауарларды қайтадан сараптама жасау, сондай-ақ соттың немесе тергеу органдарының тапсыруымен де жүргiзiлуi мүмкiн.
44. Жасаушы /жiберушi, жеткiзушi/ алушы /сатып алушы/ жарамсыз деп тауып қайтарған тауарлардың сапасын шартта көзделген тәртiппен, сондай-ақ осы Нұсқаулықта алушы /сатып алушы/ үшiн белгiленген тәртiппен қайта тексеруге қақылы.
45. Тауарлардың саны: сапасы және жиынтығы бойынша қабылдау актiлерi алушы кәсiпорында белгiленген тәртiппен тiркелiп, сақталады.
46. Алушы /сатып алушы/ төмендеу сортқа түсiрiлген тауарларды қабылдаған жағдайда қабылдау нәтижесi туралы актiге сәйкес бұл тауарлар жасаушы /жiберушi/ есебiнен қайта таңбаланады. Шартта қайта таңбалауды кiмнiң: жасаушының /жiберушiнiң/ немесе алушының /сатып алушының/ жүргiзетiнi қарастырылуға тиiс.

VI. ТАУАРЛАРДЫҢ ЖЕТIСПЕУШIЛIГI, САПАСЫЗДЫҒЫ
МЕН ЖИЫНТЫҚСЫЗДЫҒЫ ТУРАЛЫ ДАУЛАРДЫ ШЕШУДIҢ
ШАҒЫМДЫҚ ТӘРТIБI

47. Тауарлардың саны бойынша жетiспеушiлiкке байланысты шағымды және сапасы, жиынтығы, ыдысы, оралуы мен таңбалануы жөнiнде стандарттарға, техникалық шарттарға, сызбаларға, рецептураларға, үлгiлерге /эталондарға/ сәйкес келмейтiн тауарлардың жеткiзiлуiнен туындайтын шағымды алушы /сатып алушы/ жасаушыға /жiберушiге, жеткiзушiге/ белгiленген мерзiмде түсiредi.
Егер алушыға /сатып алушыға/ жасаушы немесе оның тұрған орны белгiсiз болса, онда шағым екi данада жiберушiге /жеткiзушiге/ жолданады, ол оны алғаннан кейiн кешiктiрмей, бiр данасын жасаушыға жiберiп, бұл жайында алушыны /сатып алушыны/ хабардар етуге мiндеттi.
Шағымға, егер жiберушiде /жасаушыда, жеткiзушiде/ олар жоқ болса, осы Нұсқаулықтың 36,38-тармақтарында көрсетiлген қосымшаларымен бiрге тауарлардың жетiспеушiлiгiн немесе сапасыздығын, жиынтықсыздығын дәлелдейтiн қабылдау актiсi, сондай-ақ, егер шағым берiлген кезде тауар сатылып кеткен болса, санитарлық қадағалау органдарының нұсқауы бойынша тез бұзылатын тауарлардың сатылуын растайтын құжаттар қоса тiркелуге тиiс.
Тауарлардың сапасы туралы шағымға санитарлық қадағалау органдарының нұсқауы бойынша тез бұзылатын тауарды жою туралы, өнiмдердi металл сынықтары ретiнде тапсырғаны туралы актiлерде және өнiмдердi олардың нақтылы сапасына сәйкес жергiлiктi жерде пайдаланылғаны туралы өзге де құжаттар қосылады.
48. Тауарлардың төмендеу сортқа көшiрiлуiне байланысты олардың құнындағы /арзандату/ айырмасының орнын толтыру туралы шағым түскен жағдайда, алушы тауарлардың нақты алынған сорты мен кiрiске алынғанын растайтын құжаттарды шағымға қосуға мiндеттi. Сауда ұйымдары, егер тауарлар әлi сатылмаса, тауарлар қай сортқа көшiрiлсе, сол бағамен сатылғаны туралы немесе қайта бағаланғаны туралы ұйым басшысының /немесе оның орынбасарының/ және бас бухгалтердiң қолдары қойылған анықтаманы, сондай-ақ тауарлардың тиiстi сортқа қайта таңбаланғандығы туралы лауазымды адамдардың қолы қойылған анықтаманы түсiруге мiндеттi.
49. Тауар жетiспеушiлiгi туралы шағым алынысымен жiберушi /жасаушы/ кәсiпорын басшысы немесе оның орынбасары шағым материалдары бойынша қызметтiк тексерудi белгiлейдi. Тексеру материалдарын жiберушi /жасаушы/ кәсiпорынның басшысы немесе оның орынбасары қарап, бекiтедi.
Қызметтiк тексеру нәтижелерi туралы жiберушi /жасаушы/ кәсiпорын алушы шағымына жауап бергенде хабарлайды.
Тексеру нәтижесi бойынша тауарларды бей-берекет ұстау және ұрлау фактiлерi анықталған жағдайда, жiберушi кәсiпорын басшысы ол туралы дереу Iшкiiсминi органдарына немесе прокуратураға хабарлап, оларға тиiстi құжаттарды жiберуге мiндеттi.
Қажет болған жағдайда кәсiпорын басшысы немесе оның орынбасары сапасыз немесе жинақталмаған тауар шығаруға кiнәлi адамдарды заң жүзiмен жауапқа тарту үшiн материалдарды прокуратураға жiбередi.
50. Шағымды қарау нәтижесi туралы жiберушi /жасаушы, жеткiзушi/ оны алған күннен бастап, белгiленген мерзiмде алушыға хабарлайды.
Шағымды қанағаттандырудан бас тартқан жағдайда, алушыға шағымға қосылған құжаттар қайтарылады.
51. Егер жетiспеушiлiк тауарды қайтарып жiберген сатып алушының кiнәсiнен болмаса, сатып алушы тауардың бастапқы жiберушi-жасаушы ыдысын немесе орауын ашпай жiберсе, соңғысы тауар жетiспеушiлiгi үшiн жауапкершiлiктен құтыла алмайды.
Бастапқы жiберушi /жасаушы/ тауарларды ыдысын ашпай тиеп жiберген сатып алушы шағымды қанағаттандырудан бас тартқан жағдайда, бас тарту себептерiнен басқа, сол тауарларды алған күнiн және жiберушi /жасаушы/ шотының жiберiлген күнi мен нөмiрiн хабарлауға мiндеттi.
52. Егер қолданылып жүрген заңдар бойынша жүктiң жетiспеушiлiгi, сапасы төмендiгi немесе оның бұзылғаны үшiн көлiк органдарына жауапкершiлiк артуға негiз болса, алушы тиiстi көлiк органына белгiленген тәртiппен шағым жасауға мiндеттi.