О военной форме одежды и знаках различия военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан

Указ Президента Республики Казахстан от 8 июля 2006 года № 146. Утратил силу Указом Президента Республики Казахстан от 25 августа 2011 года № 144

Сноска. Утратил силу Указом Президента РК от 25.08.2011 № 144.

В соответствии с законами Республики Казахстан от 7 января 2005 года " Об обороне и Вооруженных Силах Республики Казахстан" и от 8 июля 2005 года " О воинской обязанности и воинской службе" ПОСТАНОВЛЯЮ :

1. Утвердить прилагаемые описание и рисунки образцов военной формы одежды и знаков различия военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан.

2. Правительству Республики Казахстан принять меры по реализации настоящего Указа.

3. Признать утратившим силу Указ Президента Республики Казахстан от 22 сентября 1999 года N 215 "О военной форме одежды и знаках различия военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан".

4. Настоящий Указ вводится в действие со дня подписания.

Президент
Республики Казахстан

УТВЕРЖДЕНЫ
Указом Президента
Республики Казахстан
от 8 июля 2006 года
N 146

Описание и рисунки образцов военной формы одежды
и знаков различия военнослужащих Вооруженных Сил,
других войск и воинских формирований Республики Казахстан Понятия, используемые при описании военной
формы одежды и знаков различия

В данном приложении используются следующие основные понятия:
амуниция - предметы военной формы одежды (ремни, подсумки, разгрузочные жилеты), облегчающие ношение оружия, боеприпасов и другого военного снаряжения;
военная форма одежды - форменная одежда с погонами (обмундирование), установленная законодательством Республики Казахстан, и снаряжение, определяющие принадлежность военнослужащих к Вооруженным Силам, другим войскам и воинским формированиям;
знаки отличия - государственные и ведомственные награды, нагрудные знаки, которыми награждается военнослужащий;
знаки различия - элементы снаряжения военной формы одежды, обозначающие персональные воинские звания военнослужащих, принадлежность к видам Вооруженных Сил, родам войск, другим войскам и воинским формированиям.
К знакам различия относятся наплечные знаки (погоны, погончики), нарукавные знаки (нашивки, шевроны, шитье), знаки на головных уборах (кокарды, шитье), погонах (эмблемы, звезды, нашивки), эмблемы и шитье на воротниках, канты, лампасы, а также персонифицированные знаки, нагрудные знаки и иные военно-геральдические знаки.
На военной форме одежды носятся знаки отличия и знаки различия, предусмотренные законодательством Республики Казахстан.
Виды военной формы одежды: парадная, повседневная, полевая, рабочая.
Виды военной формы одежды подразделяются на летнюю, зимнюю, а также для строя и вне строя и могут иметь нумерацию. Кроме того, в Военно-морских силах, морских частях Пограничной службы Комитета национальной безопасности у военнослужащих имеется летняя облегченная форма одежды.
В Вооруженных Силах, других войсках и воинских формированиях (в том числе в Военно-морских силах, частях береговой обороны, морских частях Пограничной службы Комитета национальной безопасности) при выполнении специальных мероприятий, относящихся к выполнению отдельных задач, обслуживанию техники, вооружения и т.д., носится специальная одежда, определяемая и устанавливаемая первыми руководителями Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан.
При выполнении церемониальных ритуалов в Республиканской гвардии Республики Казахстан носится особо парадная форма одежды.

1. Описание и рисунки образцов военной формы одежды
военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских
формирований Республики Казахстан *

Глава 1. Описание и рисунки образцов военной формы одежды
Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами
Республики Казахстан

1. Парадная форма одежды:
1) летняя (рисунок 1):
фуражка установленного цвета;
мундир и брюки навыпуск установленного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые установленного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки кожаные белого цвета;
2) зимняя (рисунок 2):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное установленного цвета с воротником из каракуля серого цвета;
мундир и брюки навыпуск установленного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки кожаные утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
2. Повседневная форма одежды:
1) летняя (рисунок 3):
фуражка темно-защитного цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 4):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
куртка демисезонная темно-защитного цвета с воротником из каракуля серого цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки кожаные утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
____________________________
* Расцветка околышей и кантов на фуражках, кантов на пилотках, полосок на тельняшках, кантов и лампасов на брюках, кантов на мундирах и кителях, цвет беретов военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан приведены в приложении 1.

При повседневной форме одежды разрешается носить вместо фуражки - берет, вместо кителя - свитер темно-защитного цвета (рисунки 5, 6).
3. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 7):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка на молнии и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами или полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 8):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка на молнии и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка на молнии и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки с воротником из каракуля серого цвета;
ботинки с высокими берцами утепленные или полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки кожаные утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
4. При парадной форме одежды на мундире носятся знаки отличия, при повседневной форме одежды на кителе - орденские ленты и ленты медалей на планках, нагрудные знаки.
5. Погоны носятся:
на мундирах и на пальто утепленном при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на куртке демисезонной, кителе, свитере, рубашке бежевого цвета - темно-защитного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на куртках полевых - камуфляжной расцветки.

Глава 2. Описание и рисунки образцов военной формы
одежды высшего офицерского состава

§ 1. Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования
Республики Казахстан (кроме Военно-морских сил,
частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы
Комитета национальной безопасности)

6. Особо парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя (рисунок 9):
фуражка белого цвета с кантом и бирюзовым околышем;
мундир белого цвета и брюки в сапоги черного цвета с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) форма N 2 - летняя (рисунок 10):
фуражка белого цвета с кантом и бирюзовым околышем;
мундир белого цвета и брюки навыпуск черного цвета с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
3) форма N 3 - летняя (рисунок 11):
фуражка черного цвета с кантом и бирюзовым околышем;
мундир и брюки в сапоги черного цвета с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
4) форма N 4 - летняя (рисунок 12):
фуражка черного цвета с кантом и бирюзовым околышем;
мундир и брюки навыпуск черного цвета с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
5) форма N 1 - зимняя (рисунок 13):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
шинель стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
мундир и брюки в сапоги черного цвета с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета;
6) форма N 2 - зимняя (рисунок 14):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
шинель стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
мундир и брюки навыпуск черного цвета с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
7. Парадная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 15):
фуражка цвета морской волны с кантом;
мундир и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета.
В Силах воздушной обороны и Аэромобильных войсках фуражка, мундир и брюки - синего цвета (рисунок 16);
2) зимняя (рисунок 17):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
мундир и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
В Силах воздушной обороны и Аэромобильных войсках мундир и брюки - синего цвета (рисунок 18).
8. Парадная форма одежды вне строя:
1) летняя (рисунок 19):
фуражка цвета морской волны с кантом;
мундир светло-серого цвета и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета.
В Силах воздушной обороны и Аэромобильных войсках фуражка и брюки - синего цвета (рисунок 20);
2) зимняя (рисунок 21):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
мундир светло-серого цвета и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами и лампасами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне стального цвета.
В Силах воздушной обороны и Аэромобильных войсках брюки - синего цвета (рисунок 22).
9. Повседневная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 23):
фуражка темно-защитного цвета с кантом;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами и лампасами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 24):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное темно-защитного цвета с воротником из каракуля серого цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами и лампасами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При повседневной форме одежды для строя вместо фуражки разрешается носить пилотку или берет.
10. Повседневная форма одежды вне строя:
1) летняя (рисунок 25):
берет установленного цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами и лампасами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 26):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
куртка демисезонная темно-защитного цвета с воротником из каракуля серого цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами и лампасами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо кителя разрешается носить куртку или свитер темно-защитного цвета, а вместо берета - пилотку (рисунки 27, 28).
11. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 29):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка на молнии и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 30):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка на молнии и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка на молнии и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки с воротником из каракуля серого цвета;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При летней полевой форме одежды и в теплую погоду при зимней полевой форме одежды вместо фуражки полевой и шапки-ушанки разрешается носить берет установленного цвета.
В Аэромобильных войсках вместо полевых летних и полевых утепленных курток и брюк камуфляжной расцветки - десантные летние и десантные утепленные куртки и брюки камуфляжной расцветки, вместо фуражки полевой - берет установленного цвета, вместо футболки - тельняшка с рукавами и без рукавов установленного цвета (рисунки 31, 32).
12. При особо парадной и парадной форме одежды для строя на мундире носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия;
при парадной форме одежды вне строя на мундире и при повседневной форме одежды на кителе - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
13. Погоны носятся:
1) на особо парадной форме одежды:
на шинели стального цвета - стального цвета;
на мундире и рубашке белого цвета - белого цвета;
на мундире черного цвета - черного цвета;
2) на других видах формы одежды:
на мундире при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на мундире светло-серого цвета и на пальто утепленном стального цвета - стального цвета;
на пальто утепленном темно-защитного цвета, куртке демисезонной, кителе, куртке, свитере, рубашке бежевого цвета - темно-защитного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на куртках полевых (десантных) - камуфляжной расцветки.

§ 2. Военно-морские силы, части береговой обороны, морские
части Пограничной службы Комитета национальной безопасности
Республики Казахстан

14. Парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя (рисунок 33):
летняя фуражка белого цвета;
тужурка и брюки навыпуск белого цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые белого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
кортик;
2) форма N 2 - летняя (рисунок 34):
летняя фуражка белого цвета;
тужурка белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки (ботинки) хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
кортик;
3) зимняя (рисунок 35):
шапка из каракуля черного цвета с козырьком;
пальто утепленное черного цвета с воротником из каракуля черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета;
кортик.
Парадную форму одежды N 1 и 2 разрешается носить при повседневной форме одежды, при этом погоны на тужурке - белого цвета.
15. Повседневная форма одежда для строя:
1) летняя (рисунок 36):
фуражка черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки (ботинки) хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 37):
шапка из каракуля черного цвета с козырьком;
пальто утепленное черного цвета с воротником из каракуля черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
16. Повседневная форма одежда вне строя:
1) летняя (рисунок 38):
пилотка черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки (ботинки) хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 39):
шапка из каракуля черного цвета с козырьком;
куртка демисезонная черного цвета с воротником из каракуля черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо тужурки разрешается носить куртку или свитер черного цвета (рисунки 40, 41).
17. Полевая форма одежды (только для высшего офицерского состава частей береговой обороны):
1) летняя (рисунок 31):
берет черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
полевые куртка на молнии и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 32):
шапка-ушанка из каракуля черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
полевые куртка на молнии и брюки прямого покроя черного цвета;
полевые утепленные куртка на молнии и брюки прямого покроя черного цвета с воротником из каракуля черного цвета;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
18. При парадной форме одежды на тужурке носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия;
при повседневной форме одежды на тужурке - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
19. Погоны носятся:
на тужурках и пальто утепленном при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на тужурке черного цвета, пальто утепленном, куртке демисезонной, куртке, свитере при повседневной форме одежды - черного цвета;
на тужурке белого цвета при повседневной форме одежды - белого цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на рубашке кремового цвета - кремового цвета;
на куртках полевых - черного цвета.

Глава 3. Описание и рисунки образцов военной формы одежды
старшего и младшего офицерского составов, сержантов (старшину)
и солдат (матросов), проходящих воинскую службу по контракту,
курсантов 4-6 курсов средних и высших военно-учебных заведений
Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей
Пограничной службы Комитета национальной безопасности
Республики Казахстан (кроме военнослужащих-женщин)

§ 1. Вооруженные Силы, другие войска и воинские
формирования Республики Казахстан (кроме Военно-морских
сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной
службы Комитета национальной безопасности, военной полиции)

20. Особо парадная форма одежды:
1) летняя (рисунок 42):
фуражка цвета морской волны с бирюзовым околышем;
мундир (воротник - стойка) белого цвета;
брюки в сапоги цвета морской волны с кантами;
сапоги хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 43):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
шинель стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
свитер шерстяной стального цвета;
брюки в сапоги цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
21. Парадная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 44):
фуражка темно-защитного цвета с кантом;
мундир и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
перчатки белого цвета.
В Пограничной службе Комитета национальной безопасности фуражка светло-зеленого цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
В Республиканской гвардии фуражка темно-защитного цвета, цвет околыша согласно приложению 1;
2) зимняя (рисунок 45):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля серого цвета);
пальто утепленное темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета (у полковников - воротник из каракуля серого цвета);
мундир и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
22. Парадная форма одежды вне строя та же, что и парадная для строя, но без аксельбанта, парадного пояса, перчаток (утепленных) и кашне белого цвета.
Вместо перчаток утепленных и кашне белого цвета соответственно перчатки утепленные черного цвета и кашне темно-защитного цвета (рисунки 46, 47).
23. Повседневная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 48):
пилотка темно-защитного цвета с кантом;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 49):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля серого цвета);
пальто утепленное темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета (у полковников - воротник из каракуля серого цвета);
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При повседневной форме одежды для строя вместо пилотки разрешается носить фуражку темно-защитного цвета с кантом, цвет канта согласно приложению 1.
В Пограничной службе Комитета национальной безопасности фуражка светло-зеленого цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
В Республиканской гвардии фуражка темно-защитного цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
24. Повседневная форма одежды вне строя:
1) летняя (рисунок 50):
берет установленного цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 51):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля серого цвета);
куртка демисезонная темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета (у полковников - воротник из каракуля серого цвета);
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо кителя разрешается носить куртку или свитер темно-защитного цвета, вместо берета - пилотку (рисунки 52, 53).
25. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 54):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 55):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка с меховым воротником темно-синего цвета и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При летней полевой форме одежды и в теплую погоду при зимней полевой форме одежды вместо фуражки полевой и шапки-ушанки разрешается носить берет установленного цвета.
В Аэромобильных войсках вместо полевых летних и полевых утепленных курток и брюк камуфляжной расцветки - десантные летние и десантные утепленные куртки и брюки камуфляжной расцветки, вместо фуражки полевой - берет установленного цвета, вместо футболки - тельняшка с рукавами и без рукавов установленного цвета (рисунки 56, 57).
В войсковой части 26322 и частях, подразделениях специального назначения Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований вместо полевых летних и полевых утепленных курток и брюк камуфляжной расцветки - костюм летний и костюм утепленный для подразделений специального назначения, вместо фуражки полевой - берет или бандана установленного цвета, вместо шапки-ушанки - шапка-маска камуфляжной расцветки, вместо футболки - тельняшка с рукавами и без рукавов установленного цвета (рисунки 58, 59).
26. При парадной форме одежды для строя на мундире носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия, при парадной форме одежды вне строя на мундире и повседневной форме одежды на кителе - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
27. Погоны носятся:
1) на шинели и мундире особо парадной формы одежды - бирюзового цвета;
2) на других видах формы одежды:
на пальто утепленном и мундире при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на пальто утепленном, куртке демисезонной, кителе, куртке, свитере, рубашке бежевого цвета при повседневной форме одежды - темно-защитного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
куртках полевых (десантных) - камуфляжной расцветки.

§ 2. Военно-морские силы, части береговой обороны,
морские части Пограничной службы
Комитета национальной безопасности

28. Парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя (рисунок 60):
летняя фуражка белого цвета;
тужурка и брюки навыпуск белого цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые белого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
кортик;
2) форма N 2 - летняя (рисунок 61):
летняя фуражка белого цвета;
тужурка белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки (ботинки) хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
кортик;
3) зимняя (рисунок 62):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - шапка из каракуля черного цвета с козырьком);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - воротник из каракуля черного цвета);
тужурка белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета;
кортик.
Парадную форму одежды N 1 и 2 разрешается носить при повседневной форме одежды, при этом погоны на тужурке - белого цвета.
29. Повседневная форма одежда для строя:
1) летняя (рисунок 63):
фуражка черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки (ботинки) хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 64):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - шапка из каракуля черного цвета с козырьком);
куртка демисезонная черного цвета с меховым воротником черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - воротник из каракуля черного цвета);
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
Вместо фуражки разрешается носить пилотку черного цвета.
30. Повседневная форма одежда вне строя:
1) летняя (рисунок 65):
пилотка черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки (ботинки) хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 66):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - шапка из каракуля черного цвета с козырьком);
куртка демисезонная черного цвета с меховым воротником черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - воротник из каракуля черного цвета);
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
В теплую погоду при зимней повседневной форме одежды вне строя вместо шапки-ушанки разрешается носить фуражку, вместо куртки - бушлат черного цвета.
Бушлат носится только старшинами и матросами, проходящими воинскую службу по контракту, и офицерами корабельного состава (рисунок 67).
При повседневной форме одежды вне строя вместо тужурки разрешается носить куртку или свитер черного цвета, вместо пилотки - фуражку (рисунки 68, 69).
31. Летняя облегченная форма одежды для ношения в жаркую погоду и при плавании - только для старшин и матросов, проходящих воинскую службу по контракту, и офицеров корабельного состава (рисунки 70, 71):
пилотка синего цвета со съемным козырьком или фуражка;
рубашка кремового цвета с короткими рукавами;
тельняшка установленного цвета;
брюки навыпуск или короткие синего цвета;
сандалеты.
32. Полевая форма одежды (только для старшин и матросов, проходящих воинскую службу по контракту, и офицеров частей береговой обороны):
1) летняя (рисунок 56):
берет черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
полевые куртка и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 57):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
полевые куртка и брюки прямого покроя черного цвета;
полевые утепленные куртка с меховым воротником черного цвета и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
33. При парадной форме одежды на тужурке носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия;
при повседневной форме одежды на тужурке - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
34. Погоны носятся:
на тужурках и пальто утепленном при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на тужурке черного цвета, пальто утепленном, бушлате, куртке демисезонной, куртке и свитере при повседневной форме одежды - черного цвета;
на тужурке белого цвета при повседневной форме одежды - белого цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на рубашке кремового цвета - кремового цвета;
на куртках полевых - черного цвета.

§ 3. Военная полиция Вооруженных Сил

35. Парадная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 72):
фуражка черного цвета с кантом;
мундир и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 73):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у полковников - воротник из каракуля черного цвета);
парадный мундир и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
36. Парадная форма одежды вне строя та же, что и парадная для строя, но без аксельбанта, парадного пояса, перчаток (утепленных) и кашне белого цвета.
Вместо перчаток утепленных и кашне белого цвета соответственно перчатки утепленные и кашне черного цвета (рисунки 74, 75).
37. Повседневная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 76):
пилотка черного цвета с кантом;
китель и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета.
В отряде военной полиции по охране объектов Министерства обороны вместо кителя - куртка черного цвета. Дополнительно - амуниция черного цвета (рисунок 77);
2) зимняя (рисунок 78):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у полковников - воротник из каракуля черного цвета);
китель и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
В отряде военной полиции по охране объектов Министерства обороны вместо шапки-ушанки - шапка-ушанка с козырьком, вместо кителя - куртка черного цвета, вместо пальто - куртка укороченная с меховым воротником черного цвета и брюки утепленные черного цвета. Дополнительно - амуниция черного цвета (рисунок 79).
При повседневной форме одежды для строя вместо пилотки разрешается носить фуражку черного цвета с кантом, цвет канта согласно приложению 1.
38. Повседневная форма одежды вне строя:
1) летняя (рисунок 80):
берет черного цвета;
китель и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 81):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
куртка демисезонная черного цвета с меховым воротником черного цвета (у полковников - воротник из каракуля черного цвета);
китель и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо кителя разрешается носить куртку или свитер черного цвета, вместо берета - пилотку (рисунки 82, 83).
39. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 54):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 55):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка с меховым воротником черного цвета и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При летней полевой форме одежды и в теплую погоду при зимней полевой форме одежды вместо фуражки полевой и шапки-ушанки разрешается носить берет черного цвета.
40. При парадной форме одежды для строя на мундире носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия, при парадной форме одежды вне строя на мундире и повседневной форме одежды на кителе - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
41. Погоны носятся:
на пальто утепленном и мундире при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на пальто утепленном, куртке демисезонной, кителе, куртке, свитере, рубашке бежевого цвета при повседневной форме одежды - черного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на куртках полевых - камуфляжной расцветки.

Глава 4. Описание и рисунки образцов военной формы
одежды военнослужащих-женщин

§ 1. Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования
Республики Казахстан (кроме Военно-морских сил, частей
береговой обороны, морских частей Пограничной службы
Комитета национальной безопасности, Военной полиции Вооруженных Сил)

42. Парадная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 84):
берет шерстяной установленного цвета;
мундир и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 85):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля серого цвета);
пальто утепленное темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета (у полковников - воротник из каракуля серого цвета);
мундир и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
43. Парадная форма одежды вне строя та же, что и парадная для строя, но без аксельбанта, парадного пояса, перчаток (утепленных) и кашне белого цвета.
Вместо перчаток утепленных и кашне белого цвета соответственно перчатки утепленные черного цвета и кашне темно-защитного цвета, вместо брюк - юбка темно-защитного цвета (рисунки 86, 87).
44. Повседневная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 88):
пилотка темно-защитного цвета с кантом;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 89):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля серого цвета);
пальто утепленное темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета (у полковников - воротник из каракуля серого цвета);
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При повседневной форме одежды для строя вместо пилотки разрешается носить берет установленного цвета.
45. Повседневная форма одежды вне строя:
1) летняя (рисунок 90):
берет шерстяной установленного цвета;
китель и юбка темно-защитного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 91):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля серого цвета);
пальто утепленное темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета (у полковников - воротник из каракуля серого цвета);
китель и юбка темно-защитного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо кителя разрешается носить свитер темно-защитного цвета, вместо берета - пилотку, вместо юбки - брюки навыпуск. Плащ темно-защитного цвета носится в летнее время в холодную погоду и в зимнее время в теплую погоду (рисунки 92, 93).
46. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 54):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 55):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка с меховым воротником темно-синего
цвета и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При летней полевой форме одежды и в теплую погоду при зимней полевой форме одежды вместо фуражки полевой и шапки-ушанки разрешается носить берет установленного цвета.
В Аэромобильных войсках вместо полевых летних и полевых утепленных курток и брюк камуфляжной расцветки - десантные летние и десантные утепленные куртки и брюки камуфляжной расцветки, вместо фуражки полевой - берет установленного цвета, вместо футболки - тельняшка с рукавами и без рукавов установленного цвета (рисунки 56, 57).
47. При парадной форме одежды для строя на мундире носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия, при парадной форме одежды вне строя на мундире и повседневной форме одежды на кителе - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
48. Погоны носятся:
на пальто утепленном и мундире при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на пальто утепленном, пальто летнем, кителе, свитере, рубашке бежевого цвета при повседневной форме одежды - темно-защитного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на куртках полевых (десантных) - камуфляжной расцветки.

§ 2. Военно-морские силы, части береговой обороны,
морские части Пограничной службы Комитета
национальной безопасности

49. Парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя (рисунок 94):
берет белого цвета;
тужурка и брюки навыпуск белого цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) форма N 2 - летняя (рисунок 95):
берет белого цвета;
тужурка белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
3) зимняя (рисунок 96):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - воротник из каракуля черного цвета);
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
50. Повседневная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 97):
берет черного цвета;
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 98):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - воротник из каракуля черного цвета);
тужурка и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
51. Повседневная форма одежда вне строя:
1) летняя (рисунок 99):
берет черного цвета;
тужурка и юбка черного цвета;
рубашка кремового цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 100):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у капитанов 1 ранга и полковников - воротник из каракуля черного цвета);
тужурка и юбка черного цвета;
рубашка кремового цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо тужурки разрешается носить свитер черного цвета. Плащ черного цвета носится в летнее время в холодную погоду и в зимнее время в теплую погоду (рисунки 101, 102).
52. Полевая форма одежды (только для военнослужащих-женщин частей береговой обороны):
1) летняя (рисунок 56):
берет черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
полевые куртка и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 57):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
полевые куртка и брюки прямого покроя черного цвета;
полевые утепленные куртка с меховым воротником черного цвета и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
53. При парадной форме одежды на тужурке носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия; при повседневной форме одежды на тужурке - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
54. Погоны носятся:
на тужурке и пальто утепленном при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на тужурке, пальто утепленном, куртке демисезонной, пальто летнем и свитере при повседневной форме одежды - черного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на рубашке кремового цвета - кремового цвета;
на куртках полевых - черного цвета.

3. Военная полиция Вооруженных Сил

55. Парадная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 103):
берет шерстяной черного цвета;
мундир и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 104):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у полковников - воротник из каракуля черного цвета);
мундир и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
56. Парадная форма одежды вне строя та же, что и парадная для строя, но без аксельбанта, парадного пояса, перчаток (утепленных) и кашне белого цвета. Вместо перчаток утепленных и кашне белого цвета соответственно перчатки утепленные и кашне черного цвета, вместо брюк - юбка черного цвета (рисунки 105, 106).
57. Повседневная форма одежды для строя:
1) летняя (рисунок 107):
пилотка черного цвета с кантом;
китель и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 108):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у полковников - воротник из каракуля черного цвета);
китель и брюки навыпуск черного цвета с кантами;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При повседневной форме одежды для строя вместо пилотки разрешается носить берет черного цвета.
58. Повседневная форма одежды вне строя:
1) летняя (рисунок 109):
берет шерстяной черного цвета;
китель и юбка черного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
туфли хромовые черного цвета;
2) зимняя (рисунок 110):
шапка-ушанка меховая черного цвета (у полковников - шапка-ушанка из каракуля черного цвета);
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета (у полковников - воротник из каракуля черного цвета);
китель и юбка черного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При повседневной форме одежды вне строя вместо кителя разрешается носить свитер черного цвета, вместо берета - пилотку, вместо юбки - брюки навыпуск. Плащ черного цвета носится в летнее время в холодную погоду и в зимнее время в теплую погоду (рисунки 111, 112).
59. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 54):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 57):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка с меховым воротником черного цвета и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При летней полевой форме одежды и в теплую погоду при зимней полевой форме одежды вместо фуражки полевой и шапки-ушанки разрешается носить берет черного цвета.
60. При повседневной форме одежды для строя на кителе носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия, при повседневной форме одежды вне строя на кителе - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
61. Погоны носятся:
на кителе и пальто утепленном при парадной форме одежды - золотистого цвета;
на пальто утепленном, пальто летнем, кителе, свитере, рубашке бежевого цвета при повседневной форме одежды - черного цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на куртках полевых (десантных) - камуфляжной расцветки.

Глава 5. Описание и рисунки образцов военной формы одежды
сержантов (старшин) и солдат (матросов),
проходящих воинскую службу по призыву, курсантов средних и
высших военно-учебных заведений Вооруженных Сил, других
войск и воинских формирований Республики Казахстан
(кроме курсантов 4-6 курсов средних и высших военно-учебных заведений Военно-морских сил, частей береговой обороны,
морских частей Пограничной службы Комитета национальной
безопасности), воспитанников Кадетского корпуса и
республиканской школы "Жас улан"

§ 1. Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования
(кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны,
морских частей Пограничной службы Комитета
национальной безопасности)

62. Особо парадная форма одежды:
1) летняя (рисунок 113):
фуражка цвета морской волны с бирюзовым околышем;
мундир (воротник - стойка) и брюки в сапоги цвета морской волны с кантами;
сапоги хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 114):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
шинель стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
свитер шерстяной стального цвета;
брюки в сапоги цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
63. Парадная форма одежды:
1) летняя (рисунок 115):
фуражка темно-защитного цвета с кантом;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
аксельбант серебристого цвета;
ремень поясной белого цвета;
перчатки белого цвета.
В Пограничной службе Комитета национальной безопасности фуражка светло-зеленого цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
В Республиканской гвардии фуражка темно-защитного цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
В республиканской школе "Жас улан" фуражка, китель и брюки цвета морской волны, рубашка белого цвета. Разрешается носить рубашку бежевого цвета (рисунок 116). Цвет лампас на брюках согласно приложению 1;
2) зимняя (рисунок 117):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета;
пальто утепленное темно-защитного цвета с меховым воротником темно-синего цвета;
китель и брюки навыпуск темно-защитного цвета;
рубашка бежевого цвета;
галстук черного цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
аксельбант серебристого цвета;
ремень поясной белого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне темно-защитного цвета.
В республиканской школе "Жас улан" китель и брюки цвета морской волны, пальто и кашне стального цвета, рубашка белого цвета. Разрешается носить рубашку бежевого цвета (рисунок 118). Цвет лампас на брюках согласно приложению 1.
В Кадетском корпусе и республиканской школе "Жас улан" разрешается носить свитер темно-защитного цвета (рисунки 119, 120).
В Республиканской гвардии аксельбант золотистого цвета.
64. Полевая форма одежды:
1) летняя (рисунок 54):
фуражка полевая камуфляжной расцветки;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
амуниция;
2) зимняя (рисунок 55):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета;
футболка камуфляжной расцветки;
полевые куртка и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
полевые утепленные куртка с меховым воротником темно-синего цвета и брюки прямого покроя камуфляжной расцветки;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
амуниция;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне темно-защитного цвета.
При летней полевой форме одежды и в теплую погоду при зимней полевой форме одежды вместо фуражки полевой и шапки-ушанки разрешается носить берет установленного цвета.
В Аэромобильных войсках вместо полевых летних и полевых утепленных курток и брюк камуфляжной расцветки - десантные летние и десантные утепленные куртки и брюки камуфляжной расцветки, вместо фуражки полевой - берет установленного цвета, вместо футболки - тельняшка с рукавами и без рукавов установленного цвета (рисунки 56, 57).
В войсковой части 26322 и частях, подразделениях специального назначения Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований вместо полевых летних и полевых утепленных курток и брюк камуфляжной расцветки - костюм летний и костюм утепленный для подразделений специального назначения, вместо фуражки полевой - берет или бандана установленного цвета, вместо шапки-ушанки - шапка-маска камуфляжной расцветки, вместо футболки - тельняшка с рукавами и без рукавов установленного цвета (рисунки 58, 59).
В Пограничной службе Комитета национальной безопасности вместо фуражки полевой разрешается носить фуражку светло-зеленого цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
65. Рабочая форма одежды:
1) летняя (рисунок 121):
берет шерстяной установленного цвета;
куртка и брюки защитного цвета;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
2) зимняя (рисунок 122):
шапка-ушанка меховая темно-синего цвета;
куртка и брюки защитного цвета;
куртка и брюки утепленные защитного цвета;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
перчатки или рукавицы утепленные.
66. Погоны носятся:
1) на шинели и мундире особо парадной формы одежды - бирюзового цвета;
2) на обмундировании сержантов и солдат, проходящих воинскую службу по призыву, курсантов средних и высших военно-учебных заведений, воспитанников Кадетского корпуса:
на пальто, мундире, рубашке бежевого цвета, кителе, свитере - темно-защитного цвета;
на куртках полевых (десантных) - камуфляжной расцветки;
на куртках рабочих - защитного цвета;
3) на обмундировании воспитанников республиканской школы "Жас улан":
на пальто - стального цвета;
на мундире - золотистого цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета;
на рубашке бежевого цвета, свитере - темно-защитного цвета;
на куртках полевых - камуфляжной расцветки;
на куртках рабочих - защитного цвета.

§ 2. Военно-морские силы, части береговой обороны, морские части Пограничной службы Комитета национальной безопасности

67. Парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя (рисунок 123):
летняя фуражка-бескозырка белого цвета;
форменная верхняя рубаха белого цвета;
брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
аксельбант серебристого цвета;
ремень поясной белого цвета;
перчатки белого цвета;
2) форма N 2 - летняя (рисунок 124):
фуражка-бескозырка черного цвета;
форменная верхняя рубаха белого цвета;
брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
аксельбант серебристого цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
ремень поясной белого цвета;
перчатки белого цвета;
3) зимняя (рисунок 125):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета;
галстук (кашне);
форменная фланелевая блуза синего цвета;
брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
аксельбант серебристого цвета;
ботинки хромовые утепленные черного цвета;
ремень поясной белого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне черного цвета.
68. Повседневная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя (рисунок 126):
фуражка-бескозырка черного цвета;
форменная верхняя рубаха белого цвета;
брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
ремень поясной черного цвета;
2) форма N 2 - летняя (рисунок 127):
фуражка-бескозырка черного цвета;
форменная фланелевая блуза синего цвета;
брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
ремень поясной черного цвета;
3) зимняя (рисунок 128):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
бушлат черного цвета;
галстук (кашне);
форменная фланелевая блуза синего цвета;
брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
ботинки хромовые утепленные черного цвета;
ремень поясной черного цвета;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
При повседневной форме одежды вместо бушлата разрешается носить пальто утепленное черного цвета с меховым воротником черного цвета.
69. Летняя облегченная форма одежды для ношения в жаркую погоду и при плавании - только для старшин и матросов корабельного состава, проходящих воинскую службу по призыву (рисунок 129):
пилотка синего цвета со съемным козырьком;
куртка с короткими рукавами;
тельняшка установленного цвета;
брюки короткие синего цвета;
сандалеты.
70. Полевая форма одежды (только для старшин и матросов, проходящих воинскую службу по призыву, частей береговой обороны):
1) летняя (рисунок 56):
берет черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
полевые куртка и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами черного цвета;
амуниция;
2) зимняя (рисунок 57):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
полевые куртка и брюки прямого покроя черного цвета;
полевые утепленные куртка с меховым воротником черного цвета и брюки прямого покроя черного цвета;
ботинки с высокими берцами утепленные черного цвета;
амуниция;
перчатки утепленные черного цвета;
кашне черного цвета.
71. Рабочая форма одежды:
1) летняя (рисунок 130):
пилотка синего цвета или берет черного цвета;
рабочее платье (рубаха и брюки) синего цвета;
тельняшка установленного цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
ремень поясной черного цвета;
2) зимняя (рисунок 131):
шапка-ушанка меховая черного цвета;
куртка и брюки утепленные черного цвета;
галстук (кашне);
рабочее платье (рубаха и брюки) синего цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
ботинки хромовые утепленные черного цвета;
ремень поясной черного цвета;
перчатки или рукавицы утепленные черного цвета.
72. При парадной форме одежды для строя на форменной верхней рубахе и форменной фланелевой блузе носятся знаки отличия и ведомственные нагрудные знаки различия;
при повседневной форме одежды на форменной верхней рубахе и форменной фланелевой блузе - орденские ленты и ленты медалей на планках, ведомственные нагрудные знаки различия.
73. Погоны носятся:
на пальто, бушлате и куртках полевых - черного цвета.
74. Погончики носятся:
на форменной верхней рубахе - белого цвета;
на форменной фланелевой блузе - черного цвета;
на куртке рабочей - черного цвета.
на рабочем платье (костюме флотском) - синего цвета.

Глава 6. Описание и рисунки образцов военной формы одежды
военнослужащих почетного караула Вооруженных Сил, других
войск и воинских формирований Республики Казахстан

§ 1. Вооруженные Силы, другие войска и воинские формирования
(кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны,
морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности)

75. Парадная форма одежды:
1) летняя (рисунок 132):
парадная фуражка темно-защитного цвета с кантом;
парадный мундир и брюки в сапоги темно-защитного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
сапоги хромовые черного цвета;
перчатки белого цвета.
В Пограничной службе Комитета национальной безопасности фуражка светло-зеленого цвета, цвет околыша согласно приложению 1.
В Силах воздушной обороны Вооруженных Сил фуражка, мундир и брюки - синего цвета (рисунок 133);
2) зимняя (рисунок 134):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное темно-защитного цвета с воротником из каракуля серого цвета;
парадный мундир и брюки в сапоги темно-защитного цвета с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
сапоги хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
В Силах воздушной обороны Вооруженных Сил пальто, мундир и брюки - синего цвета (рисунок 135).
76. Погоны носятся:
на пальто, мундире - золотистого цвета;
на рубашке - белого цвета.

§ 2. Военно-морские силы, части береговой обороны,
морские части Пограничной службы Комитета
национальной безопасности

77. Парадная форма одежды для офицерского состава:
1) летняя (рисунок 136):
парадная фуражка белого цвета;
парадная тужурка белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 137):
шапка-ушанка из каракуля черного цвета;
пальто утепленное черного цвета с воротником из каракуля черного цвета;
парадная тужурка белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
78. Парадная форма одежды для рядового состава:
1) летняя (рисунок 138):
фуражка-бескозырка белого цвета;
форменная фланелевая рубаха белого цвета и брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка установленного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
ботинки хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) зимняя (рисунок 139):
шапка-ушанка из каракуля черного цвета;
пальто утепленное черного цвета с воротником из каракуля черного цвета;
галстук (кашне);
форменная фланелевая блуза синего цвета и брюки навыпуск черного цвета;
тельняшка теплая установленного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
ботинки хромовые утепленные черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
79. Погоны носятся:
на пальто, тужурке - золотистого цвета;
на рубашке белого цвета - белого цвета.
80. Погончики носятся:
на форменной верхней рубахе - белого цвета;
на форменной фланелевой блузе - черного цвета.

Глава 7. Описание и рисунки образцов военной формы одежды
военных дирижеров и военнослужащих духового оркестра
Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан

81. Особо парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя для военных дирижеров (рисунок 140):
парадная фуражка белого цвета с бирюзовым околышем;
парадный мундир (воротник - стойка) и брюки навыпуск белого цвета с кантами;
полуботинки хромовые белого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
2) форма N 2 - летняя для военных дирижеров и военнослужащих духового оркестра (рисунок 141):
парадная фуражка цвета морской волны с бирюзовым околышем;
парадный мундир (воротник - стойка) и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами;
полуботинки хромовые черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
перчатки белого цвета;
3) зимняя для военных дирижеров и военнослужащих духового оркестра (рисунок 142):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
шинель стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
свитер шерстяной стального цвета;
брюки навыпуск цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
аксельбант золотистого цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
82. Парадная форма одежды:
1) форма N 1 - летняя для военных дирижеров (рисунок 143):
парадная фуражка белого цвета с околышем цвета морской волны с кантом;
парадный мундир белого цвета и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
перчатки белого цвета;
2) форма N 2 - летняя для военных дирижеров и военнослужащих духового оркестра (рисунок 144):
парадная фуражка цвета морской волны с кантом;
парадный мундир и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полуботинки хромовые черного цвета;
перчатки белого цвета.
В Пограничной службе Комитета национальной безопасности фуражка светло-зеленого цвета, цвет околыша согласно приложению 1;
3) форма N 1 - зимняя для военных дирижеров (рисунок 145):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное стального цвета с воротником из каракуля серого цвета;
парадный мундир и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета;
4) форма N 2 - зимняя для военных дирижеров и военнослужащих духового оркестра (рисунок 146):
шапка-ушанка из каракуля серого цвета;
пальто утепленное темно-защитного цвета с воротником из каракуля серого цвета;
парадный мундир и брюки навыпуск цвета морской волны с кантами;
рубашка белого цвета;
галстук черного цвета;
парадный пояс золотистого цвета;
аксельбант золотистого цвета;
полусапожки хромовые утепленные черного цвета;
перчатки утепленные белого цвета;
кашне белого цвета.
83. Погоны носятся:
1) на особо парадной форме одежды: на мундире белого цвета, на шинели стального цвета и мундире цвета морской волны - бирюзового цвета;
2) на других формах одежды: на мундире белого цвета - белого цвета, на пальто, мундире - золотистого цвета, на рубашке белого цвета - белого цвета.

2. Описание и рисунки образцов знаков различия военнослужащих
Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан

Глава 8. Описание и рисунки образцов погон и погончиков
военнослужащих

84. Погоны и погончики подразделяются:
по предназначению - для парадного, повседневного, полевого и рабочего обмундирования;
по способу крепления - нашивные, вшивные, съемные (на муфтах).
85. Размеры погон и погончиков:
погон нашивной и съемный - длина 14,0-16,0 см, ширина 5,0 см;
погоны съемные (на муфтах) - длина 11,0-13,0 см, ширина по нижнему краю 5,5 см, по верхнему краю - 5,0 см;
погон вшивной - длина 14,5 см, ширина 4,5 см;
погончики - длина 5,0 см, ширина 5,0 см.
86. На поле парадных погон (кроме полевых погон и погончиков) размещается изображение национального узора золотистого цвета, на поле повседневных погон - в золотистой окантовке.
87. Поле погон военнослужащих (кроме полевых погон) с окантовкой. Ширина окантовки - 2 мм. Расстояние от края погон до края окантовки - 2 мм.
88. На погонах в нижней части размещаются у:
1) Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан - вышитый позолоченной мишурой и шелком парящий орел золотистого цвета (на полевых погонах - шелком защитного или черного цвета), расстояние от нижнего края погона до нижнего края орла 8 мм;
2) высшего офицерского состава - вышитый позолоченной мишурой парящий орел золотистого цвета (на полевых погонах - шелком защитного или черного цвета), расстояние от нижнего края погона до нижнего края орла 8 мм;
3) старшего офицерского состава - две поперечные полосы шириной 5 мм, расстояние от нижнего края погона до нижнего края полосы - 8 мм, расстояние между полосами - 2 мм, цвет полос по цвету окантовки, на полевых погонах - полосы защитного или черного цвета;
4) младшего офицерского состава - одна поперечная полоса шириной 5 мм, расстояние от нижнего края погона до нижнего края полосы - 8 мм, цвет полосы по цвету окантовки, на полевых погонах - полоска защитного или черного цвета;
5) сержантов (старшин), солдат (матросов), проходящих воинскую службу по контракту и по призыву, курсантов средних и высших военно-учебных заведений соответственно воинскому званию размещаются:
вшитые либо металлические поперечные нашивки;
вшитые либо металлические поперечные нашивки и буквы (якорь).
Нашивки в форме угольника, расположенные вершиной на продольной осевой линии погона, углом вверх. Ширина широкой нашивки - 15 мм, ширина узкой нашивки - 7 мм, длина нашивок - 30 мм, расстояние между нашивками - 2 мм, расстояние от нижнего края погона (кроме погончиков) до нижнего края нашивок - 8 мм.
Высота букв (якоря) - 20 мм, расстояние от нижнего края погона (кроме погончиков) до нижнего края букв (якоря) - 8 мм. В случае использования букв (якоря) совместно с нашивками расстояние от верхнего края буквы (якоря) до нижнего края нашивок - 2 мм.
Нашивки и якоря на погончиках аналогичны погонам, расстояние от нижнего края погончика до нижнего края нашивок и якоря - 5 мм. В случае использования якоря вместе с нашивками он крепится поверх нашивок.
89. Расцветка полосок, окантовок, полей и нашивок на погонах военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан согласно приложению 2.
90. На погонах Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан размещается на продольной осевой линии по центру погона - вышитое позолоченной мишурой и шелком золотистого цвета (на полевых погонах - шелком защитного или черного цвета) изображение Государственного герба Республики Казахстан (диаметр - 35 мм), расстояние от нижнего края погона до центра Герба - 60 мм (рисунок 147).
91. На погонах высшего офицерского состава (кроме адмиралов) соответственно воинскому званию размещаются вышитые позолоченной мишурой на продольной осевой линии погона звезды золотистого цвета (на полевых погонах - шелком защитного или черного цвета), с окантовкой красного цвета (в авиации и Аэромобильных войсках - с окантовкой голубого цвета) или без нее (на полевых погонах - без окантовки), расстояние от нижнего края погона до центра звезды 30 мм (у воинского звания "генерал-майор" - 55 мм), между центрами звезд вдоль погон - 25 мм (рисунок 148).
На погонах адмиралов соответственно воинскому званию размещаются вышитые позолоченной мишурой на продольной осевой линии погона звезды золотистого цвета (на полевых погонах - шелком защитного или черного цвета), наложенные на лучи серого или черного цвета, с якорями золотистого цвета, находящимися на пятиугольниках черного цвета в центре звезд. Погоны с окантовкой желтого или черного цвета, расстояние от нижнего края погона до центра первой звезды 30 мм (у воинского звания "контр-адмирал" - 55 мм), между центрами звезд вдоль погон - 25 мм. Диаметр вышитых звезд - 22 мм.
92. На погонах старшего офицерского состава размещаются металлические звезды золотистого цвета (на полевых погонах - вшитые звезды защитного или черного цвета), диаметр звезд - 20 мм (рисунки 149, 150).
Звезды соответственно воинскому званию размещаются:
1) у полковников (капитанов 1 ранга) - три звезды, из которых две нижние расположены с двух сторон посередине между продольной осевой линией и краем погона, расстояние от нижнего края погона до центра звезды - 35 мм, третья звезда - выше первых двух на продольной осевой линии погона, расстояние между центрами звезд вдоль погона - 25 мм;
2) у подполковников (капитанов 2 ранга) - две звезды, расположенные с двух сторон посередине между продольной осевой линией и краем погона, расстояние от нижнего края погона до центра звезды - 35 мм;
3) у майоров (капитанов 3 ранга) - одна звезда, расположенная на продольной осевой линии погона, расстояние от нижнего края погона до центра звезды - 55 мм.
93. На погонах младшего офицерского состава размещаются металлические звездочки золотистого цвета (на полевых погонах - вшитые звездочки защитного или черного цвета), диаметр звездочек - 13 мм (рисунки 149, 150).
Звездочки соответственно воинскому званию размещаются:
1) у капитанов (капитан-лейтенантов) - четыре звезды, из которых две нижние расположены с двух сторон посередине между продольной осевой линией и краем погона, расстояние от нижнего края погона до центра звезды 30 мм, третья и четвертая звезды - выше первых двух на продольной осевой линии погона, расстояние между центрами звезд вдоль погона - 20 мм;
2) у старших лейтенантов - три звезды, из которых две нижние расположены с двух сторон посередине между продольной осевой линией и краем погона, расстояние от нижнего края погона до центра звезды 30 мм, третья звезда - выше первых двух на продольной осевой линии погона, расстояние между центрами звезд вдоль погона - 25 мм;
3) у лейтенантов - две звезды, расположенные с двух сторон посередине между продольной осевой линией и краем погона, расстояние от нижнего края погона до центра звезды - 30 мм.
94. На погонах сержантов (старшин), солдат (матросов), проходящих воинскую службу по контракту и по призыву (кроме курсантов средних и высших военно-учебных заведений, воспитанников Кадетского корпуса и республиканской школы "Жас улан"), нашивки соответственно воинскому званию размещаются (рисунки 151, 152):
1) у мастер-сержантов (мастер-старшин) - две широкие и одна узкая нашивки;
2) у штаб-сержантов (штаб-старшин) - две широкие нашивки;
3) у сержантов первого класса (старшин первого класса) - одна широкая и три узкие нашивки;
4) у сержантов второго класса (старшин второго класса) - одна широкая и две узкие нашивки;
5) у сержантов третьего класса (старшин третьего класса) - одна широкая и одна узкая нашивки;
6) у старших сержантов (главных старшин) - одна широкая нашивка;
7) у сержантов (старшин первой статьи) - три узкие нашивки;
8) у младших сержантов (старшин второй статьи) - две узкие нашивки;
9) у ефрейторов (старших матросов) - одна узкая нашивка.
На погонах рядовых (матросов) знаки различия по воинским званиям не указываются.
95. На погонах курсантов средних и высших военно-учебных заведений (кроме курсантов Военно-морских сил, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности) - буква "К", нашивки соответственно воинскому званию (рисунки 153, 154):
1) у старших сержантов - одна широкая нашивка;
2) у сержантов - три узкие нашивки;
3) у младших сержантов - две узкие нашивки;
4) у ефрейторов - одна узкая нашивка.
На погонах рядовых и курсантов знаки различия по воинским званиям не указываются.
96. На погонах (погончиках) курсантов средних и высших военно-учебных заведений Военно-морских сил, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности - якорь, нашивки соответственно воинскому званию (рисунки 155, 156):
1) у главных старшин - одна широкая нашивка;
2) у старшин первой статьи - три узкие нашивки;
3) у старшин второй статьи - две узкие нашивки;
4) у старших матросов - одна узкая нашивка.
На погонах матросов и курсантов знаки различия по воинским званиям не указываются.
97. На погончиках старшин и матросов, проходящих воинскую службу по призыву, курсантов средних и высших военно-учебных заведений Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности нашивки размещаются аналогично погонам.
Погончики старшин и матросов, проходящих воинскую службу по призыву, без букв, погончики курсантов средних и высших военно-учебных заведений Военно-морских сил, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности - с якорем (рисунки 157, 158).
98. На погонах воспитанников Кадетского корпуса размещаются буквы "КК" (рисунок 159).
99. На погонах воспитанников республиканской школы "Жас улан" размещаются буквы "ЖҰ". В центральной части погона размещается вшитая звезда с парящим орлом (символ Вооруженных Сил Республики Казахстан) диаметром 30 мм. Расстояние от нижнего края символа до верхнего края букв - 5 мм (рисунок 160).
100. На нашивных и съемных погонах (кроме погон на муфтах и погончиков) размещается форменная пуговица золотистого цвета диаметром 14 мм на расстоянии 10 мм от верхнего края погона до центра пуговицы.

Глава 9. Описание и рисунки образцов нарукавных и
нагрудных знаков различия военнослужащих Вооруженных Сил,
других войск и воинских формирований Республики Казахстан

101. Шевроны - стандартизированные нарукавные знаки различия, выполненные из ткани, различающиеся между собой изображениями, надписями, указывающие на отношение к воинской службе, определяющие принадлежность военнослужащего к органам военного управления, объединениям, соединениям, частям, военно-учебным заведениям и военно-научным учреждениям Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований Республики Казахстан.
102. Шеврон Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан, а также шевроны, указывающие на принадлежность военнослужащих к Вооруженным Силам, другим войскам и воинским формированиям, нашиваемые на левом рукаве обмундирования (кроме рубашки и свитера), представляют собой форму щита.
Размеры шеврона: по высоте - 90 мм, по ширине - 75 мм. Цвет канта шеврона, надписи и изображения на нем - золотистый. Оформление шевронов указано на рисунке 161:
1) у Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан изображена звезда красного цвета, посередине звезды солнце и под ним парящий орел золотистого цвета (символ Вооруженных Сил Республики Казахстан). В верхней части - надпись "ЖОҒАРҒЫ БАС ҚОЛБАСШЫ";
2) у военнослужащих Вооруженных Сил Республики Казахстан изображена звезда красного цвета, посередине звезды солнце и под ним парящий орел золотистого цвета (символ Вооруженных Сил Республики Казахстан). В верхней части - надпись "ҚАЗАҚСТАН", в нижней - "ҚАРУЛЫ KҮШTEPІ", звездочка и стилизованный пшеничный колос;
3) у военнослужащих Комитета внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Казахстан изображена звезда красного цвета, посередине звезды солнце и под ним парящий орел золотистого цвета (символ Вооруженных Сил Республики Казахстан). В верхней части - надпись "ҚАЗАҚСТАН", в нижней - "ІШКІ ӘСКЕРІ", звездочка и стилизованный пшеничный колос;
4) у военнослужащих органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан изображен земной шар, в центре - изображение "розы ветров" с оранжевым кругом посередине, внутри которого синий треугольник. В верхней части - надпись "ҚАЗАҚСТАН", в нижней - буквы "ТЖМ", над ними парящий орел золотистого цвета;
5) у военнослужащих Комитета национальной безопасности Республики Казахстан изображен щит в виде круга крапового цвета, по периметру надпись "ҰЛТТЫҚ ҚАУІПСІЗДІК КОМИТЕТІ" золотистого цвета. Внутри круга - шанырак, над ним изображение наконечника копья и двух мечей в ножнах, которые внизу соединены и обрамлены голубой лентой с надписью "ҚАЗАҚСТАН". В верхней части - буквы "ҰҚК", в нижней - звездочка и стилизованный пшеничный колос;
6) у военнослужащих Республиканской гвардии Республики Казахстан изображена звезда с всадником, скачущим на коне. В верхней части - надпись "ҚАЗАҚСТАН", в нижней - надпись "ҰЛАH", стилизованный пшеничный колос;
7) у военнослужащих Службы охраны Президента Республики Казахстан изображена звезда бирюзового цвета с солнцем в центре, под которым парящий орел. В верхней части - надпись "ҚАЗАҚСТАН", по краям - надпись "ПРЕЗИДЕНТІНІҢ KҮЗET ҚЫЗМЕТІ";
8) у военнослужащих Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан изображен круг светло-зеленого цвета, в центре - пятиконечная звезда голубого цвета с солнцем, под которым парящий орел. В верхней части - надпись "ШЕКАРА ҚЫЗМЕТІ", в нижней - надпись "ҚАЗАҚСТАН";
9) у военнослужащих Службы внешней разведки Республики Казахстан «Сырбар» изображен щит в виде круга крапового цвета, по периметру надпись «СЫРБАР» СЫРТҚЫ БАРЛАУ ҚЫЗМЕТІ» золотистого цвета. Внутри круга - шанырак, над ним изображение наконечника копья и двух мечей в ножнах, которые внизу соединены и обрамлены голубой лентой с надписью «ҚАЗАҚСТАН», в верхней части - буквы «СБҚ», в нижней - звездочка и стилизованный пшеничный колос.
Сноска. Пункт 102 с изменением, внесенным Указом Президента РК от 19.05.2009 № 805 .
103. Шевроны, нашиваемые на правом рукаве обмундирования (кроме рубашки и свитера) (рисунок 162), представляют собой:
1) у Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан - круг диаметром 81 мм, внутри которого изображена фигура юного вождя эпохи саков с поднятой правой рукой, восседающего на крылатом барсе. На руке всадника браслет, на шее гривна и амулет, на голове остроконечная шапка. Изображение всадника и барса золотистого цвета. Ниже расположено изображение снежных вершин гор. В верхней части - надпись "ҚАЗАҚСТАН ПРЕЗИДЕНТІ". Цвет канта нарукавного знака, надписи и изображения на нем - золотистый;
2) у Министра обороны Республики Казахстан - круг диаметром 81 мм, внутри которого изображен золотой воин, летящий на крылатом барсе (символ Министра обороны Республики Казахстан). Круг окантован позолоченной мишурой. Цвет канта нарукавного знака, надписи и изображения на нем - золотистый;
3) у председателя Комитета начальников штабов - круг диаметром 81 мм, внутри которого изображен крылатый барс (символ председателя Комитета начальников штабов). Круг окантован позолоченной мишурой. Цвет канта нарукавного знака, надписи и изображения на нем - золотистый.
У военнослужащих видов Вооруженных Сил и родов войск, отдельных воинских частей (учреждений) описание шевронов утверждается первыми руководителями соответствующих государственных органов.
104. Нарукавные знаки различия по воинским званиям адмиралов и офицеров корабельного состава Военно-морских сил, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности - галуны золотистого цвета (рисунок 163).
Галуны соответственно присвоенному воинскому званию:
у адмиралов - один широкий и выше него три средних;
у вице-адмиралов - один широкий и выше него два средних;
у контр-адмиралов - один широкий и выше него один средний;
у капитанов первого ранга - один широкий;
у капитанов второго ранга - четыре средних;
у капитанов третьего ранга - три средних;
у капитан-лейтенантов - два средних и выше него один узкий;
у старших лейтенантов - два средних;
у лейтенантов - один средний и выше него один узкий.
Галуны нашиваются на обоих рукавах тужурок (кроме тужурки белого цвета) параллельно их нижним краям: от шва до шва - на парадной тужурке; длиной 80 мм - на повседневной тужурке черного цвета, тужурке белого цвета (для адмиралов).
Расстояние между галунами - 5 мм.
Над галунами нашиваются пятиконечные звезды золотистого цвета: у адмиралов - контур звезды с изображением посередине якоря золотистого цвета, у остальных офицеров - сплошная звезда.
Расстояние от верхнего края галуна до центра звезды 30 мм, у адмиралов - 45 мм.
Размеры нарукавных знаков различия по воинским званиям офицеров корабельного состава составляют:
диаметр звезд у высшего офицерского состава - 50 мм;
диаметр звезд у старшего и младшего офицерского состава - 30 мм;
ширина широкого галуна - 30 мм;
ширина среднего галуна - 13 мм;
ширина узкого галуна - 6 мм.
105. Нарукавные знаки по годам службы сержантов, старшин, солдат и матросов, проходящих воинскую службу по контракту, - угольники из галуна золотистого цвета, расположенные углом вниз на клапане такого же цвета, как мундир (тужурка, китель) (рисунок 164).
Над клапаном, начиная с 5-го года службы, нашиваются звезды золотистого цвета диаметром 25 мм.
В соответствии с годом службы сержанта, старшины, солдата и матроса, проходящих воинскую службу по контракту, на нарукавных знаках размещаются угольники:
один, два, три узких - соответственно на 1, 2, 3-м году службы;
один широкий - на 4-м году службы;
один широкий и одна звезда - на 5-9-м году службы;
один широкий и две звезды - на 10-ом году службы и более.
Размеры нарукавных знаков по годам службы:
ширина широкого галуна - 13 мм;
ширина узкого галуна - 6 мм;
длина широкого и узкого галунов - 75 мм;
расстояние между угольниками - 5 мм.
106. Нарукавные знаки по курсам обучения (рисунок 165):
1) у воспитанников Кадетского корпуса и республиканской школы "Жас улан", курсантов средних и высших военно-учебных заведений Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований (кроме курсантов средних и высших военно-учебных заведений Военно-морских сил, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности и курсантов авиационных училищ летчиков (штурманов) - угольники из галуна золотистого цвета, расположенные углом вниз на клапане из сукна по цвету рода войск.
В соответствии с курсом обучения на нарукавных знаках размещаются угольники: один, два, три, четыре, пять - для курсантов соответственно 1, 2, 3, 4, 5 курса.
Ширина галуна - 10 мм, длина - 75 мм.
Расстояние между угольниками - 5 мм;
2) у курсантов авиационных училищ летчиков (штурманов) - угольники из галуна золотистого цвета, расположенные углом вниз на клапане из сукна голубого цвета, над клапаном нашивается эмблема.
В соответствии с курсом обучения на нарукавных знаках размещаются угольники: один, два, три, четыре, пять - для курсантов соответственно 1, 2, 3, 4, 5 курса.
Ширина галуна - 10 мм, длина - 75 мм.
Расстояние между угольниками - 5 мм.
Расстояние по вертикали от линии, соединяющей вершины верхних углов угольника, до центра звезды эмблемы - 25 мм;
3) у курсантов средних и высших военно-учебных заведений Военно-морских сил, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности - угольники из галуна золотистого цвета, расположенные углом вниз на клапане из сукна черного (на форменной верхней рубахе - белого) цвета, над угольниками размещаются звезды золотистого цвета.
В соответствии с курсом обучения на нарукавных знаках размещаются угольники: один, два, три, четыре, пять, шесть - для курсантов соответственно 1, 2, 3, 4, 5, 6 курса.
Ширина галуна 10 мм, длина - 75 мм.
Расстояние между угольниками - 5 мм.
Расстояние по вертикали от линии, соединяющей вершины верхних углов угольника, до центра звезды эмблемы - 25 мм.
107. Нагрудные знаки - специальные знаки, стандартизированные, различающиеся между собой комбинацией геометрических силуэтов, содержанием нанесенных изображений, текстовыми надписями и цветовыми сочетаниями, изготовленные из металлических (алюминиевых) сплавов, из пластмассы, а также выполненные из ткани (рисунок 166):
1) знаки со словом "ҚАЗАҚСТАН" и указанием группы крови - прямоугольные из тканого полотна такого же цвета, что и полевое обмундирование. Ширина знаков - 3 см, длина - 13 см. Размеры букв (цифр) по высоте 15 мм;
2) знаки числа ранений - из галуна золотистого цвета (при тяжелом ранении) и темно-красного цвета (при легком ранении) располагаются на клапане такого же цвета, как мундир, тужурка, китель, форменная верхняя рубаха и форменная фланелевая блуза.
Ширина галуна - 6 мм, длина - 43 мм;
3) определенные в установленном порядке ведомственные знаки, знаки об окончании военно-учебных заведений, к почетным званиям, для классных специалистов и другие.

Глава 10. Описание и рисунки образцов кокард, эмблем, шитья и
нашивок на головных уборах военнослужащих Вооруженных Сил,
других войск и воинских формирований Республики Казахстан

108. Для Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан и высшего офицерского состава (рисунок 167):
1) кокарда для парадной и повседневной фуражек (кроме военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности) полуовальной формы высотой 36 мм, шириной 28 мм выполняется из сплавов цветных металлов в виде пятиконечной звезды золотистого цвета на голубом фоне. Края кокарды выполнены в виде лучей золотистого цвета. Фуражка носится с кокардой и шитьем из позолоченной мишуры;
2) кокарда для шапок-ушанок, беретов, пилоток, фуражек полевых (кроме военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск) аналогична упомянутой в подпункте 1) настоящего пункта, но носится без шитья, для фуражки полевой - защитного цвета;
3) эмблема для парадной и повседневной фуражек, шапок с козырьком, пилоток и фуражек полевых военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности изготавливается из алюминиевого сплава, в центре расположен якорь, в верхней части якоря - пятиконечная звезда красного цвета, в центре звезды - солнце и парящий под ним орел золотистого цвета. Эмблема обрамлена с обеих сторон и снизу пятью ветвями золотистого цвета, имеет полуовальную форму высотой 60 мм, шириной 55 мм. Фуражка и шапка с козырьком носятся с эмблемой и шитьем из позолоченной мишуры;
4) кокарда с эмблемой для пилоток, беретов, шапок-ушанок и фуражек полевых военнослужащих Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск изготавливается из алюминиевого сплава золотистого цвета как одно целое со звездой на голубом фоне. Кокарда, обрамленная с обеих сторон и снизу пятью ветвями, имеет полуовальную форму, вытянутую по ширине. Размеры кокарды с эмблемой: высота - 45 мм, ширина - 55 мм;
5) на козырьках парадных (кроме повседневных) фуражек и шапок с козырьком выполняется шитье из позолоченной мишуры;
6) эмблема для тульи парадной и повседневной фуражек военнослужащих (кроме Сил воздушной обороны, Аэромобильных войск, Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности) изготавливается из алюминиевого сплава золотистого цвета в виде Государственного герба Республики Казахстан диаметром 48 мм;
7) эмблема для тульи парадной и повседневной фуражек военнослужащих Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск изготавливается из алюминиевого сплава золотистого цвета в виде крыла. В центре над крылом расположена пятиконечная звезда. Размеры эмблемы: длина - 65 мм, высота - 26 мм.
109. Для сержантов (старшин) и солдат (матросов), проходящих воинскую службу по контракту, и офицерского состава, а также для сержантов и солдат Республиканской гвардии, проходящих воинскую службу по призыву (рисунок 168):
1) кокарда с эмблемой для парадной и повседневной фуражек военнослужащих (кроме Сил воздушной обороны, Аэромобильных войск, Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии, органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям) изготавливается из алюминиевого сплава золотистого цвета как одно целое со звездой на голубом фоне. Кокарда обрамлена с обеих сторон и снизу тремя ветвями, имеет полуовальную форму, вытянутую по ширине. Размеры кокарды с эмблемой: высота - 45 мм, ширина - 60 мм;
2) кокарда с эмблемой для парадной и повседневной фуражек военнослужащих Республиканской гвардии аналогична кокарде с эмблемой, упомянутой в подпункте 1) настоящего пункта, но в центре кокарды - звезда с всадником, скачущим на коне;
3) кокарда с эмблемой для парадной и повседневной фуражек военнослужащих органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям аналогична кокарде с эмблемой, упомянутой в подпункте 1) настоящего пункта, но в центре кокарды - "роза ветров" с оранжевым кругом посередине, внутри которого синий треугольник;
4) кокарда для шапок-ушанок, беретов, пилоток, фуражек полевых военнослужащих (кроме Сил воздушной обороны, Аэромобильных войск, Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии, органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям) аналогична кокарде высшего офицерского состава, но носится без шитья, для фуражки полевой - защитного цвета;
5) кокарда для шапок-ушанок, беретов, пилоток, фуражек полевых военнослужащих Республиканской гвардии аналогична кокарде, упомянутой в подпункте 4) настоящего пункта, но в центре кокарды - звезда с всадником, скачущим на коне;
6) кокарда для шапок-ушанок, беретов, пилоток, фуражек полевых военнослужащих органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям аналогична кокарде, упомянутой в подпункте 4) настоящего пункта, но в центре кокарды - "роза ветров" с оранжевым кругом посередине, внутри которого синий треугольник;
7) кокарда с эмблемой для парадной и повседневной фуражек, беретов, пилоток, шапок-ушанок и фуражек полевых военнослужащих Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск аналогична кокарде с эмблемой, упомянутой в подпункте 4) пункта 108;
8) эмблема для парадной и повседневной фуражек, шапок с козырьком, пилоток и фуражек полевых военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности аналогична эмблеме высшего офицерского состава, но носится без шитья;
9) эмблема для тульи парадной и повседневной фуражек военнослужащих (кроме Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск, Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности) аналогична эмблеме для тульи высшего офицерского состава;
10) эмблема для тульи парадной и повседневной фуражек военнослужащих Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск аналогична эмблеме для тульи высшего офицерского состава;
11) орнамент золотистого цвета размещается на козырьках парадных фуражек почетного караула, военных дирижеров и военнослужащих духового оркестра, а также парадных фуражек и шапок с козырьком (кроме повседневных) военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности.
110. Для сержантов и солдат, проходящих воинскую службу по призыву, курсантов средних и высших военно-учебных заведений, воспитанников Кадетского корпуса и республиканской школы "Жас улан" (кроме сержантов и солдат Республиканской гвардии, проходящих воинскую службу по призыву) (рисунок 169):
1) звезда с эмблемой для парадной и повседневной фуражек, беретов, шапок-ушанок и фуражек полевых военнослужащих (кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности) изготавливается из алюминиевого сплава в виде пятиконечной звезды красного цвета, в центре звезды солнце и парящий под ним орел золотистого цвета. Эмблема обрамлена четырьмя ветвями золотистого цвета.
Размеры эмблемы: высота - 40 мм, ширина - 50 мм. Эмблема для полевой фуражки - защитного цвета, без обрамления;
2) эмблема для парадной и повседневной фуражек-бескозырок, беретов, шапок-ушанок и фуражек полевых военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности изготавливается из алюминиевого сплава, в центре расположено изображение пятиконечной звезды красного цвета на якоре, в центре звезды солнце и парящий под ним орел золотистого цвета. Эмблема без обрамления. Размеры эмблемы: высота - 50 мм, ширина - 40 мм;
3) эмблема для тульи парадной и повседневной фуражек военнослужащих Сил воздушной обороны и Аэромобильных войск аналогична эмблеме для тульи высшего офицерского состава.
111. Нашивка голубого цвета с окантовкой золотистого цвета, выполненная из ткани, представляет собой трапециевидную форму и нашивается на левой стороне берета военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований (кроме воспитанников Кадетского корпуса). Размеры нашивки: высота передней части - 35 мм, задней части - 15 мм, длина верхней части - 80 мм и нижней части - 70 мм.
В середине нашивки размещается изображение (рисунок 170):
1) пятиконечной звезды, в центре звезды солнце и парящий под ним орел (кроме Аэромобильных войск, Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии, органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям);
2) парашюта с двумя пикирующими самолетами по краям. В центре парашюта пятиконечная звезда, в центре звезды солнце и парящий под ним орел (для Аэромобильных войск);
3) якоря, в центре которого изображение пятиконечной звезды. В центре звезды солнце и парящий под ним орел (для Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности);
4) пятиконечной звезды, в центре звезды - всадник, скачущий на коне (для Республиканской гвардии);
5) "розы ветров" с оранжевым кругом посередине, внутри которого синий треугольник (для органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям).
112. У воспитанников Кадетского корпуса нашивка черного цвета с окантовкой золотистого цвета, выполненная из ткани, представляет собой форму щита и нашивается на левой стороне берета.
Размер нашивки: высота - 50 мм, ширина - 40 мм. В середине нашивки размещается изображение головы орла золотистого цвета.
113. На левой стороне пилотки разрешается носить нашивку. Описание и размеры нашивки утверждаются первыми руководителями соответствующих государственных органов и изготавливаются в установленном порядке.

Глава 11. Описание и рисунки образцов эмблем, пряжек, блях,
пуговиц, орнаментов и шитья на обмундировании военнослужащих
Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований
Республики Казахстан

114. Пряжки к парадным поясам изготавливаются из сплавов цветных металлов и имеют овальную форму. Размеры пряжки: высота - 50 мм, ширина - 43 мм. Пряжка и все символы на ней золотистого цвета.
115. У Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан и высшего офицерского состава - в середине пряжки размещается изображение Государственного герба Республики Казахстан (рисунок 171).
116. В середине пряжки у сержантов (старшин) и солдат (матросов), проходящих воинскую службу по контракту, старшего и младшего офицерских составов размещается изображение (рисунок 172):
1) пятиконечной звезды, в центре звезды солнце и парящий под ним орел (кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии, органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям);
2) якоря (для Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности);
3) пятиконечной звезды, в центре звезды - всадник, скачущий на коне (для Республиканской гвардии);
4) "розы ветров" и парящего под этим изображением орла (для органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям).
117. Пряжка для поясного ремня сержантов (старшин), солдат (матросов), проходящих воинскую службу по призыву, курсантов средних и высших военно-учебных заведений, воспитанников Кадетского корпуса и республиканской школы "Жас улан" изготавливается из сплава цветных металлов. Размеры пряжки: высота - 53 мм и ширина - 70 мм. Пряжка и все символы на ней - золотистого цвета (рисунок 173).
В середине пряжки тиснением выполнены следующие изображения:
1) у военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований (кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии, Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан) - пятиконечная звезда диаметром 44 мм, в центре звезды - солнце и парящий под ним орел (символ Вооруженных Сил Республики Казахстан);
2) у военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности - якорь размером 40 мм на 44 мм, на якоре - пятиконечная звезда диаметром 28 мм, в центре звезды солнце и парящий под ним орел (символ Вооруженных Сил Республики Казахстан);
3) у военнослужащих Республиканской гвардии - пятиконечная звезда диаметром 44 мм, в центре звезды всадник, скачущий на коне (символ Республиканской гвардии);
4) у военнослужащих органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям - "роза ветров" и парящий под этим изображением орел размером 44 мм на 30 мм.
118. Пуговицы на форменное обмундирование военнослужащих Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований изготавливаются диаметрами: большие - дня Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан и высшего офицерского состава - 24 мм и для военнослужащих других составов - 22 мм, малые - 14 мм. Пуговица и все символы на ней золотистого цвета.
На пуговицах (рисунок 174):
1) у Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан и высшего офицерского состава изображен Государственный герб Республики Казахстан;
2) у старшего и младшего офицерского составов, сержантов, солдат, курсантов средних и высших военно-учебных заведений, воспитанников Кадетского корпуса и республиканской школы "Жас улан" (кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии, органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям) изображена пятиконечная звезда;
3) у военнослужащих Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности изображен якорь;
4) у военнослужащих Республиканской гвардии изображен всадник, скачущий на коне;
5) у военнослужащих органов управления и частей гражданской обороны Министерства по чрезвычайным ситуациям изображена "роза ветров".
119. На парадном мундире Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан, на парадных мундирах (тужурках) у высшего офицерского состава (на воротнике и рукавах), на повседневном кителе Верховного Главнокомандующего Вооруженными Силами Республики Казахстан и на повседневных кителях (тужурках) у высшего офицерского состава (на воротнике) выполняется шитье позолоченной мишурой (рисунок 175).
На воротниках тужурок у высшего офицерского состава Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности выполнено шитье с эмблемой в виде якоря золотистого цвета.
120. На воротниках тужурок черного цвета у военнослужащих (кроме адмиралов) Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности прикреплены эмблемы золотистого цвета (рисунок 176):
1) у офицерского состава - орнамент с якорем. Размер якоря 30 мм на 20 мм;
2) у старшин и матросов, проходящих воинскую службу по контракту, - якорь размером 34 мм на 24 мм.
121. На воротниках мундиров и кителей, на съемных погонах у военнослужащих (кроме высшего офицерского состава) Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований (кроме Военно-морских сил, частей береговой обороны, морских частей Пограничной службы Комитета национальной безопасности, Республиканской гвардии) прикреплены эмблемы по роду войск - золотистого цвета, на воротнике полевого летнего обмундирования -защитного цвета. Диаметр эмблем - 22 мм (рисунок 177).
На воротниках кителей у военнослужащих, являющихся военными атташе, проходящих воинскую службу в военных представительствах и обучающихся в военно-учебных заведениях, а также находящихся в служебных командировках за границей или участвующих в мероприятиях по организации встреч и сопровождению иностранных военных делегаций, крепятся буквы "KZ". Высота букв - 15 мм.
На воротниках мундиров и кителей, съемных погонах у военнослужащих (кроме высшего офицерского состава) Республиканской гвардии крепятся буквы "РҰ". Высота букв - 15 мм.

ПРИЛОЖЕНИЕ 1
к описанию и рисункам образцов военной формы одежды
и знаков различия военнослужащих Вооруженных Сил, других
войск и воинских формирований Республики Казахстан,
утвержденным Указом Президента Республики Казахстан
от 8 июля 2006 года N 146

РАСЦВЕТКА
околышей и кантов на фуражках, кантов на пилотках,
полосок на тельняшках, кантов и лампасов на брюках,
кантов на мундирах и кителях, цвет беретов военнослужащих
Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований
Республики Казахстан

Сноска. Приложение 1 с изменением, внесенным Указом Президента РК от 19.05.2009 № 805 .

Катего- рия военно- служащих	Фуражка	Цвет канта на пи- лотках	Цвет бере- тов	Цвет кантов и лам- пасов на мун- дирах (ките- лях) и брюках	Цвет поло- сок на те- льняш- ках
цвет околыша	цвет канта
1	2	3	4	5	6	7
Верховный Главнокомандующий Вооруженными Силами Республики Казахстан
Верховный Главноко- мандующий	Темно- защит- ный	-	-	Темно- защит- ный	-	-
Силы воздушной обороны Вооруженныых Сил Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Голубой	Темно- защитный	Голубой	-
	Синий	Голубой
	Повседневная фуражка
	Темно- защит- ный	Голубой
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по призы- ву	Темно- защит- ный	Голубой	Голубой	Темно- защитный	Голубой	-
Военно- служащие- женщины	-	-	Голубой	Темно- защитный	Голубой	-
Сержанты и солдаты по призы- ву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно- защит- ный	Голубой	-	Темно- защитный	-	-
Сухопутные войска, Ракетные войска и артиллерия Вооруженных Сил, органы Военной прокуратуры, военно-следственные органы Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Красный	Темно- защитный	Красный	-
	Морской волны	Крас- ный
	Повседневная фуражка
	Темно- защит- ный	Крас- ный
Офицеры, сержанты и солдаты по конт- ракту, офицеры по призы- ву	Темно- защит- ный	Красный	Красный	Темно- защитный	Красный	-
Военно- служащие- женщины	-	-	Красный	Темно- защитный	Красный	-
Сержанты и солдаты по призы- ву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно- защит- ный	Крас- ный	-	Темно- защит- ный	-	-
Военно-морские силы Вооруженных Сил, морские части Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерс- кий состав	Черный	-	Белый	-	-	Темно- синий
Офицеры, старшины и матросы по контр- акту, офицеры по призы- ву	Черный	-	Белый	-	-	Темно- синий
Военно- служащие- женщины	-	-	Белый	Черный	-	Темно- синий
Старшины и матросы по призы- ву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Черный	-	-	-	-	Темно- синий
Части береговой обороны Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Черный	-	Белый	Черный	-	Черный
Офицеры, старшины и матросы по кон- тракту, офицеры по при- зыву	Черный	-	Белый	Черный	-	Черный
Военно- служащие- женщины	-	-	Белый	Черный	-	Черный
Старшины и матросы по при- зыву	Черный	-	-	Черный	-	Черный
Аэромобильные войска, части специального назначения Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Голубой	Голубой	Голубой	Голу- бой
	Синий	Голубой
	Повседневная фуражка
	Темно-защитный	Голу- бой
Офицеры, сержанты и солдаты по конт- ракту, офицеры по при- зыву	Темно- защит- ный	Голубой	Голубой	Голубой	Голубой	Голу- бой
Военно- служащие- женщины	-	-	Голубой	Голубой	Голубой	Голу- бой
Сержанты и солдаты по призы- ву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно- защит- ный	Голубой	-	Голубой	-	Голу- бой
Военная полиция Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Красный	Темно- защитный	Красный	-
	Морской волны	Красный
	Повседневная фуражка
	Темно- защит- ный	Красный
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по при- зыву	Черный	Красный	Красный	Черный	Красный	-
Военно- служащие- женщины	-	-	Красный	Черный	Красный	-
Кадетский корпус, республиканская школа "Жас улан"
Воспитан- ники Ка- детского корпуса	Темно- защит- ный	Красный	-	Темно- защитный	-	-
Воспитан- ники рес- публикан- ской шко- лы "Жас улан"	Морской волны	Красный	-	Темно- защитный	Красный	-
Комитет внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Казахстан*
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Красный	Темно- защитный	Красный	-
	Морской волны	Красный
	Повседневная фуражка
	Темно- защит- ный	Красный
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по при- зыву	Темно- защит ный	Краповый	Краповый	Темно- защитный	Краповый	-
Военно- служащие- женщины	-	-	Краповый	Темно- защитный	Краповый	-
Сержанты и солдаты по при- зыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	Темно- защит- ный	Краповый	-	Темно- защитный	-	-

* Военнослужащим специального назначения Комитета внутренних войск
Министерства внутренних дел, прошедшим квалификационные испытания,
выдаются берет и тельняшка крапового цвета и предоставляется право
их ношения

1	2	3	4	5	6	7
Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Крас- ный		Оран- жевый	Крас- ный	Оран- жевый
	Морской волны	Красный
	Повседневная фуражка
	Темно- защитный	Красный
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по при- зыву	Темно- защитный	Красный	Крас- ный		Оран- жевый	Крас- ный	Оран- жевый
Военно- служащие- женщины	-	-	Крас- ный		Оран- жевый	Крас- ный	Оран- жевый
Сержанты и солдаты по при- зыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	Темно- защитный	Красный	-		Оран- жевый	-	Оран- жевый
Комитет национальной безопасности, Служба охраны Президента Республики Казахстан , Служба внешней разведки Республики Казахстан «Сырбар»
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Крас- ный		Темно- защитный	Крас- ный	-
	Морской волны	Красный
	Повседневная фуражка
	Темно- защитный	Красный
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по при- зыву	-	Василь- ковый	Ва- силь- ковый		Темно- защитный	Ва- силь- ковый	-
Военно служащие- женщины	-	-	Ва- силь- ковый		Темно- защитный	Ва- силь- ковый	-
Сержанты и солдаты по при- зыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	-	Василь- ковый	-		Темно- защитный	-	-
Пограничная служба Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Крас- ный		Светло- зеленый	Крас- ный	Свет- ло- зеле- ный
	Морской волны	Красный
	Повседневная фуражка
	Темно- защитный	Красный
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по при- зыву	Темно- синий	Красный	Свет- ло-зе- леный		Светло- зеленый	Свет- ло-зе- леный	Свет- ло- зеле- ный
Военно- служащие- женщины	-	-	Свет- ло-зе- леный		Светло- зеленый	Свет- ло-зе- леный	Свет ло- зеле- ный
Сержанты и солдаты по при- зыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	Темно- синий	Красный	-		Светло- зеленый	-	Свет- ло- зеле- ный
Республиканская гвардия Республики Казахстан
Высший офицер- ский состав	Парадная фуражка		Крас- ный		Бирюзо- вый	Крас- ный	Бирю- зовый
	Морской волны	Красный
	Повседневная фуражка
	Темно- защитный	Красный
	Особо парадная форма одежды при выполнении церемониальных ритуалов
	Бирюзовый	Бирюзовый	-	-		Бирю- зовый	-
Офицеры, сержанты и солдаты по кон- тракту, офицеры по при- зыву	Бирюзовый	Бирюзовый	Бирю- зовый	Бирюзо- вый		Бирю- зовый	Бирю- зовый
Военно служащие- женщины	-	-	Бирю- зовый	Бирюзо- вый		Бирю- зовый	Бирю- зовый
Сержанты и солдаты по при- зыву	Бирюзовый	Бирюзовый	-	Бирюзо- вый		-	Бирю- зовый

ПРИЛОЖЕНИЕ 2
к описанию и рисункам образцов военной формы одежды
и знаков различия военнослужащих Вооруженных Сил, других
войск и воинских формирований Республики Казахстан,
утвержденным Указом Президента Республики Казахстан
от 8 июля 2006 года N 146

РАСЦВЕТКА
полосок, окантовок, полей и нашивок на погонах военнослужащих
Вооруженных Сил, других войск и воинских формирований
Республики Казахстан

Сноска. Приложение 2 с изменением, внесенным Указом Президента РК от 19.05.2009 № 805 .

Категория военнослужащих	Погоны (погончики)
	цвет поля		цвет окантовки	цвет нашивок
1	2	3	4
1. Погоны парадные (нашивные) на мундирах (тужурках) и пальто (шинелях)
Верховный Главнокомандующий Вооруженными Силами Республики Казахстан
Верховный Главнокомандующий	Темно-защитный		Золотистый	-
Силы воздушной обороны Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый		Голубой	-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной		Голубой	-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый		Голубой	-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый		Голубой	Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный		Голубой	Золотистый
Сухопутные войска, Ракетные войска и артиллерия Вооруженных Сил, органы Военной прокуратуры, военно-следственные органы Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый		Красный	-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Офицеры по контр- акту и по призыву	Золотистый	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, курсанты средних и высших военно-учебных заведений	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Военно-морские силы, части береговой обороны Вооруженных Сил, морские части Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Черный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Черный		-
Старшины и матросы по контракту	Золотистый	Черный		Золотистый
Старшины и матросы по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	на форменной верхней рубахе белого цвета
	Белый	Черный		Золотистый
	на форменной фланелевой блузе синего цвета
	Черный	Белый		Золотистый
Аэромобильные войска, части специального назначения Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Голубой		-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Голубой		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Голубой		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Голубой		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Военная полиция Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Красный		-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Красный		Золотистый
Кадетский корпус, республиканская школа "Жас улан"
Воспитанники Кадетского корпуса	Темно-защитный	Красный		-
Воспитанники республиканской школы "Жас улан"	на мундире цвета морской волны
	Золотистый	Красный		-
	на пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Красный		-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Комитет внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Красный		-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Краповый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Краповый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Краповый		Золотистый
Комитет национальной безопасности, Служба охраны Президента Республики Казахстан , Служба внешней разведки Республики Казахстан «Сырбар»
Высший офицерский состав	Золотистый	Красный		-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Васильковый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Васильковый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Васильковый		Золотистый
Пограничная служба Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Красный		-
	на мундире светло-серого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Светло-зеленый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Светло-зеленый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Светло-зеленый		Золотистый
Республиканская гвардия Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Золотистый	Красный		-
	на мундире светлосерого цвета и пальто стального цвета
	Стальной	Красный		-
	Особо парадные погоны при выполнении церемониальных ритуалов
	на мундире белого цвета			-
	Белый	Золотистый		-
	на мундире черного цвета
	Черный	Золотистый		-
	на шинели стального цвета
	Стальной	Золотистый		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Золотистый	Бирюзовый		-
	Особо парадные погоны при выполнении церемониальных ритуалов
	на шинели стального цвета и мундирах цвета морской волны и белого цвета
	Бирюзовый	Золотистый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Золотистый	Бирюзовый		Золотистый
	Особо парадные погоны при выполнении церемониальных ритуалов
	на шинели стального цвета и мундире цвета морской волны
	Бирюзовый	Золотистый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву	Темно-защитный	Бирюзовый		Золотистый
	Особо парадные погоны при выполнении церемониальных ритуалов
	на шинели стального цвета и мундире цвета морской волны
	Бирюзовый	Золотистый		Золотистый
2. Погоны на рубашке белого цвета (съемные)
Верховный Главнокомандующий Вооруженными Силами Республики Казахстан
Верховный Главнокомандующий	Белый	Золотистый		-
Силы воздушной обороны Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Голубой		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Голубой		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Голубой		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Сухопутные войска, Ракетные войска и артиллерия Вооруженных Сил, Военной прокуратуры, военно-следственные органы Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Военно-морские силы, части береговой обороны Вооруженных Сил, морские части Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Черный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Черный		-
Старшины и матросы по контракту	Белый	Черный		Золотистый
Старшины и матросы по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	на форменной верхней рубахе белого цвета
	Белый	Черный		Золотистый
	на форменной фланелевой блузе синего цвета
	Черный	Белый		Золотистый
Аэромобильные войска, части специального назначения Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Голубой		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Голубой		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Голубой		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Военная полиция Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Красный		Золотистый
Кадетский корпус, республиканская школа "Жас улан"
Воспитанники Кадетского корпуса	Темно-защитный	Красный		-
Воспитанники республиканской школы "Жас улан"	Белый	Красный		-
Комитет внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Краповый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Краповый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Краповый		Золотистый
Министерство по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Комитет национальной безопасности, Служба охраны Президента Республики Казахстан , Служба внешней разведки Республики Казахстан «Сырбар»
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Васильковый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Васильковый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Васильковый		Золотистый
Пограничная служба Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Светло-зеленый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Светло-зеленый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Светло-зеленый		Золотистый
Республиканская гвардия Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Белый	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Белый	Бирюзовый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Белый	Бирюзовый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву	Темно-защитный	Бирюзовый		Золотистый
3. Погоны повседневные: нашивные на кителе (тужурке) и пальто, съемные на рубашке
Верховный Главнокомандующий Вооруженными Силами Республики Казахстан
Верховный Главнокомандующий	Темно-защитный	Золотистый		-
Силы воздушной обороны Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Голубой		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Голубой		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Сухопутные войска, Ракетные войска и артиллерия Вооруженных Сил, органы Военной прокуратуры, военно-следственные органы Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Военно-морские силы, части береговой обороны Вооруженных Сил, морские части Пограничной службы Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Черный	Желтый		-
	на повседневной тужурке белого цвета
	Белый	Черный		-
	на рубашке кремового цвета
	Кремовый	Черный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Черный	Желтый		-
	на повседневной тужурке белого цвета
	Белый	Черный		-
	на рубашке кремового цвета
	Кремовый	Черный		-
Старшины и матросы по контракту	Черный	Желтый		Золотистый
	на повседневной тужурке белого цвета
	Белый	Черный		Золотистый
	на рубашке кремового цвета
	Кремовый	Черный		Золотистый
Старшины и матросы по призыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	на форменной верхней рубахе белого цвета
	Белый	Черный		Золотистый
	на форменной фланелевой блузе синего цвета
	Черный	Белый		Золотистый
	на рабочем платье (рубаха и брюки) синего цвета
	Синий	Черный		Золотистый
Аэромобильные войска, части специального назначения Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Голубой		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Голубой		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Голубой		Золотистый
Военная полиция Вооруженных Сил Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Черный	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Черный	Красный		Золотистый
Кадетский корпус, республиканская школа "Жас улан"
Воспитанники Кадетского корпуса	Темно-защитный	Красный		-
Воспитанники республиканской школы "Жас улан"	Темно-защитный	Красный		-
Комитет внутренних войск Министерства внутренних дел Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Краповый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Краповый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, курсанты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Краповый		Золотистый
Министерства по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Красный		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Красный		Золотистый
Комитет Национальной безопасности, Служба охраны Президента Республики Казахстан , Служба внешней разведки Республики Казахстан «Сырбар»
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Васильковый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Васильковый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Васильковый		Золотистый
Пограничная служба Комитета национальной безопасности Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Светло-зеленый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Светло-зеленый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву, кур- санты средних и высших военно- учебных заведений	Темно-защитный	Светло-зеленый		Золотистый
Республиканская гвардия Республики Казахстан
Высший офицерский состав	Темно-защитный	Красный		-
Офицеры по контра- кту и по призыву	Темно-защитный	Бирюзовый		-
Сержанты и солдаты по контракту	Темно-защитный	Бирюзовый		Золотистый
Сержанты и солдаты по призыву	Темно-защитный	Бирюзовый		Золотистый

РИСУНКИ ОБРАЗЦОВ ВОЕННОЙ ФОРМЫ ОДЕЖДЫ И ЗНАКОВ РАЗЛИЧИЯ ВОЕННОСЛУЖАЩИХ ВООРУЖЕННЫХ СИЛ, ДРУГИХ ВОЙСК И ВОИНСКИХ ФОРМИРОВАНИЙ РЕСПУБЛИКИ КАЗАХСТАН (См. бумажный вариант)

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшілерiнiң әскери киiм нысаны және айырым белгiлерi туралы

Қазақстан Республикасы Президентінің 2006 жылғы 8 шілдедегі N 146 Жарлығы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Президентінің 2011 жылғы 25 тамыздағы № 144 Жарлығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Президентінің 2011.08.25 № 144 Жарлығымен.

"Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштерi туралы" 2005 жылғы 7 қаңтардағы және "Әскери мiндеттiлiк және әскери қызмет туралы" 2005 жылғы 8 шiлдедегi Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес ҚАУЛЫ ЕТЕМIН :

1. Қоса берiлiп отырған Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшiлерiнiң әскери киiм нысаны мен айырым белгiлерi үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi бекiтiлсiн.

2. Қазақстан Республикасының Үкiметi осы Жарлықты iске асыру жөнiнде шаралар қабылдасын.

3. "Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшiлерiнiң әскери киiм нысаны мен айырым белгiлерi туралы" Қазақстан Республикасы Президентiнiң 1999 жылғы 22 қыркүйектегi N 215 Жарлығының күшi жойылды деп танылсын.

4. Осы Жарлық қол қойылған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi.

Қазақстан Республикасының
Президенті

Қазақстан Республикасы
Президентiнiң
2006 жылғы 8 шiлдедегi
N 146 Жарлығымен
БЕКIТIЛГЕН

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшілерінің әскери киiм нысаны және айырым белгiлерi үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi Әскери киiм нысаны және айырым белгiлерiн сипаттаған кезде пайдаланылатын ұғымдар

Осы қосымшада мынадай негiзгі ұғымдар пайдаланылады:
амуниция - қаруларды, оқ-дәрiлер мен басқа да әскери жабдықтарды алып жүрудi жеңілдететін әскери киiм нысанының заттары (белбеулер, шағын сөмкелер, жақпарлы кеудешелер);
әскери киiм нысаны - Қазақстан Республикасының заңнамасымен белгiленген погондары бар нысанды киiм (киiм-кешек) және әскери қызметшiлердің Қарулы Күштерге, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарға тиiстiлiгiн айқындайтын жабдық;
ерекшелiк белгiлерi - әскери қызметшi наградталатын мемлекеттік және ведомстволық наградалар, кеуде белгiлерi;
айырым белгілерi - әскери қызметшiлердің дербес әскери атақтарын, Қарулы Күштер түрлерiне, әскер тектерiне, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарға тиiстiлiгiн көрсететiн әскери киiм нысаны жабдықтарының элементтерi.
Айырым белгiлерiне иықтағы белгiлер (пагондар, шағын погондар), жеңдегі белгiлер (жапсырмалар, шеврондар, тiгістер), бас киiмдердегі (кокардалар, тiгiстер), погондардағы белгiлер (эмблемалар, жұлдыздар, жапсырмалар), жағалардағы эмблемалар мен тiгiстер, жиектер, лампастар, сондай-ақ дербестендiрiлген белгілер, кеуде белгілер мен өзге де әскери-геральдикалық белгiлер жатады.
Әскери киiм нысанына Қазақстан Республикасының заңнамасымен көзделген ерекшелiк белгiлерi мен айырым белгілері тағылады.
Әскери киiм нысанының түрлерi: салтанатты, күнделiкті, далалық жұмыс.
Әскери киiм нысанының түрлерi жазғы, қысқы, сондай-ақ саптағы және саптан тыс болып бөлiнедi және олардың нөмiрлерi болуы мүмкiн. Одан басқа Әскери-теңiз күштерiндегi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнің теңiз бөлiмдерiндегі әскери қызметшiлерде жазғы жеңiл киiм нысаны болады.
Қарулы Күштерде, басқа да әскерлер мен әскери құрылымдарда (соның iшiнде Әскери-теңiз күштерiнде, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнде, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнде) жекелеген мiндеттердi орындауға, техникаға, қару-жараққа қызмет көрсетуге жататын арнайы iс-шараларды және т.б. орындаған кезде Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарының бiрiншi басшылары айқындайтын және белгiлейтiн арнайы киiм киiледi.
Қазақстан Республикасының Республикалық ұланында салтанатты рәсiмдердi орындау кезiнде ерекше салтанатты киiм нысаны киiледi.

1. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарының әскери қызметшiлерi
әскери киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi* 1-тарау. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас
қолбасшысы әскери киiм нысаны үлгілерінің сипаттамасы мен
суреттерi

1. Салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (1-сурет):
белгiленген түстi фуражка;
белгiленген түстi мундир мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
белгiленген түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi былғары қолғап;
2) қысқы (2-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түсті қаракөлден тiгілген жағасы бар белгіленген түсті астары жылы пальто;
белгiленген түстi мундир мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы былғары қолғап;
ақ түстi кашне.

2. Күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (3-сурет):
қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен балағы түсiңкі шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (4-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi маусымдық күртеше;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы былғары қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Күнделiктi киiм нысаны кезiнде фуражка орнына - берет, китель орнына - қара қоңыр қорғаныш түстi свитер киiп жүруге рұқсат етiледi (5, 6-суреттер).

3. Далалық киiм нысаны:
1) жазғы (7-сурет):
бүркенiш түстi далалық фуражка;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке немесе қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (8-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар бүркенiш түстi сыдырмалы далалық астары жылы күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке немесе iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы былғары қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.

4. Салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге ерекшелiк белгiлерi, күнделiктi киiм нысаны кезiнде кительге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, кеуде белгiлерi тағылады.

5. Мынадай:
салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирлерге және астары жылы пальтоға - алтын түстес;
маусымдық күртешеге, кительге, свитерге, сарғыш түстi жейдеге - қара қоңыр қорғаныш түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
далалық күртешеге - бүркенiш түстi погондар тағылады.
_____________________________
* Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшiлерiнің фуражкаларындағы айнала жиектер мен жиектер, пилоткаларындағы жиектер, тельняшкаларындағы жолақтар, шалбарларындағы жиектер мен лампастар, мундирлерi мен кительдерiндегі жиектер түсi, береттер түсi 1-қосымшада көрсетiлген.

2-тарау. Жоғары офицерлер құрамы әскери киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттері Параграф 1. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары(Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi
Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен басқа)

6. Ерекше салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - жазғы (9-сурет):
жиек салынған және ашық көгілдiр түстi айнала жиектi ақ түстi фуражка;
ақ түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар қара түстi балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түсті жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
2) N 2 нысан - жазғы (10-сурет):
жиек салынған және ашық көгiлдiр түстi айнала жиектi ақ түстi фуражка;
ақ түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
3) N 3 нысан - жазғы (11-сурет):
жиек салынған және ашық көгілдiр түстi айнала жиектi қара түстi фуражка;
қара түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
4) N 4 нысан - жазғы (12-сурет):
жиек салынған және ашық көгiлдiр түстi айнала жиектi қара түстi фуражка;
қара түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
ақ түсті жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
5) N 1 нысан - қысқы (13-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар сұрғылт түстi шинель;
қара түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.
6) N 2 нысан - қысқы (14-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар сұрғылт түстi шинель;
қара түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

7. Саптағы салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (15-сурет):
жиек салынған көк барқын түстi фуражка;
көк барқын түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап.
Әуе қорғанысы күштерiнде және Аэроұтқыр әскерлерiнде фуражка, мундир мен шалбар - көк түстi (16-сурет);
2) қысқы (17-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түсті қаракөлден тiгілген жағасы бар астары жылы сұрғылт түстi пальто;
көк барқын түстi мундир мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.
Әуе қорғанысы күштерiнде және Аэроұтқыр әскерлерiнде мундир мен шалбар - көк түстi (18-сурет).

8. Саптан тыс салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (19-сурет):
жиек салынған көк барқын түстi фуражка;
ашық сұр түстi мундир мен көк барқын түстi жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке.
Әуе қорғанысы күштерiнде және Аэроұтқыр әскерлерiнде фуражка және шалбар - көк түстi (20-сурет);
2) қысқы (21-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар астары жылы сұрғылт түстi пальто;
ашық сұр түстi мундир мен көк барқын түстi жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
сұрғылт түстi кашне.
Әуе қорғанысы күштерiнде және Аэроұтқыр әскерлерiнде шалбар - көк түстi (22-сурет).

9. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (23-сурет):
жиек салынған қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (24-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар астары жылы қара қоңыр қорғаныш түстi пальто;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Саптағы күнделiктi киiм нысаны кезiнде фуражка орнына пилотка немесе берет киiп жүруге рұқсат етiледi.

10. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (25-сурет):
белгiленген түстi пилотка;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (26-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi маусымдық күртеше;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған және лампастары бар балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны кезiнде китель орнына қара қоңыр қорғаныш түстi күртеше немесе свитер, ал берет орнына - пилотка киiп жүруге рұқсат етiледi (27, 28-cуpeттep).

11. Далалық киiм нысаны:
1) жазғы (29-сурет):
бүркенiш түстi далалық фуражка;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
2) қысқы (30-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар бүркенiш түстi сыдырмалы далалық астары жылы күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Жазғы далалық киiм нысаны кезiнде және жылы ауа райында қысқы далалық киiм нысаны кезiнде далалық фуражка және құлақшын орнына белгiленген түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.
Аэроұтқыр әскерлерiнде бүркенiш түстi далалық жазғы және далалық астары жылы күртеше мен шалбар орнына - бүркенiш түстi десанттық жазғы және десанттық астары жылы күртеше мен шалбар, далалық фуражка орнына - белгiленген түстi берет, ал футболка орнына - белгiленген түстi ұзын жеңдi және қысқа жеңдi тельняшка (31, 32-суреттер).

12. Ерекше салтанатты және саптағы салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгiлерi; саптан тыс салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге және күнделiктi киiм нысаны кезiнде кительге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

13. Мынадай:
1) ерекше салтанатты киiм нысанына:
сұрғылт түстi шинельге - сұрғылт түстi;
ақ түстi мундирге және жейдеге - ақ түстi;
қара түстi мундирге - қара түстi;
2) киiм нысанының басқа да түрлерiне:
салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге - алтын түстес;
ашық сұр түстi мундирге және астары жылы сұрғылт түстi пальтоға - сұрғылт түстi;
қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальтоға, маусымдық күртешеге, кительге, күртешеге, свитерге, сарғыш түстi жейдеге - қара қоңыр қорғаныш түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
далалық (десанттық) күртешелерге - бүркенiш түстi погондар тағылады.

Параграф 2. Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi

14. Салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - жазғы (33-сурет):
ақ түстi жазғы фуражка;
ақ түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
ақ түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
кездiк;
2) N 2 нысан - жазғы (34-сурет):
ақ түстi жазғы фуражка;
ақ түстi тужурка мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке (бәтеңке);
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
кездiк;
3) қысқы (35-сурет):
күнқағары бар қара түстi қаракөлден тiгiлген малақай;
қара түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто;
ақ түстi тужурка мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап
ақ түстi кашне;
кездiк.
N 1 және 2 салтанатты киiм нысанын күнделiктi киiм нысаны кезiнде киiп жүруге рұқсат етiледi, бұл ретте тужуркадағы погондар - ақ түстi.

15. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (36-сурет):
қара түстi фуражка;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке (бәтеңке);
2) қысқы (37-сурет):
күнқағары бар қара түстi қаракөлден тiгiлген малақай;
қара түстi қаракөлден тiгілген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

16. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (38-сурет):
қара түстi пилотка;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке (бәтеңке);
2) қысқы (39-сурет):
күнқағары бар қара түстi қаракөлден тiгiлген малақай;
қара түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара түстi маусымдық күртеше;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап
қара түстi кашне.
Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны кезiнде тужурка орнына қара түстi күртеше немесе свитер киiп жүруге рұқсат етiледi (40, 41-суреттер).

17. Далалық киiм нысаны (тек жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң жоғары офицерлер құрамы үшiн):
1) жазғы (31-сурет):
қара түстi берет;
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
2) қысқы (32-сурет):
қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
қара түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара түстi сыдырмалы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

18. Салтанатты киiм нысаны кезiнде тужуркаға ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгілерi; күнделiктi киiм нысаны кезiнде тужуркаға - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгілерi тағылады.

19. Мынадай:
салтанатты киiм нысаны кезiнде тужуркаларға және астары жылы пальтоға - алтын түстес;
күнделiктi киiм нысаны кезiнде қара түстi тужуркаға, астары жылы пальтоға, маусымдық күртешеге, күртешеге, свитерге - қара түстi;
күнделiктi киiм нысаны кезiнде ақ түстi тужуркаға - ақ түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
ақ сары түстi жейдеге - ақ сары түстi;
далалық күртешеге - бүркенiш түстi погондар тағылады.

3-тарау. Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс
бөлiмдерiнiң, Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк
комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң аға және кiшi
офицерлер құрамы, келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн
сержанттары (старшиналары) мен сарбаздары (матростары), орта
және жоғары әскери оқу орындарының 4-6-курс курсанттары әскери
киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi (әскери
қызметшi әйелдерден басқа)

Параграф 1. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен, әскери полициядан басқа)

20. Ерекше салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (42-сурет):
ашық көгiлдiр түстi айнала жиектi көк барқын түстi фуражка;
ақ түстi мундир (жағасы - тiк);
жиектер салынған көк барқын түстi балағы етiкке салынатын шалбар;
қара түстi құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
2) қысқы (43-cуpeт):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар сұрғылт түстi шинель;
сұрғылт түстi жүн свитер;
жиектер салынған көк барқын түстi балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

21. Саптағы салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (44-сурет):
жиек салынған қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка;
қара қоңыр қорғаныш түстi мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
ақ түстi қолғап.
Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң Шекара қызметiнде ашық жасыл түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес.
Республикалық ұланда қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес;
2) қысқы (45-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тігілген құлақшын);
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгілген жаға)
қара қоңыр қорғаныш түстi мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түсті жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түсті кашне.

22. Саптан тыс салтанатты киiм нысаны саптағы салтанатты сияқты, бiрақ аксельбантсыз, салтанатты белдiксiз, ақ түстi қолғапсыз (жылы) және кашнесiз. Ақ түстi жылы қолғап және кашне орнына тиiсiнше қара түстi жылы қолғап және қара қоңыр қорғаныш түстi кашне (46, 47-суреттер).

23. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (48-сурет):
жиек салынған қара қоңыр қорғаныш түстi пилотка;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (49-сурет):
қара көк түстi терiден тiгілген құлақшын (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара көк түстi терiден тiгілген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Саптағы күнделiктi киiм нысаны кезiнде пилотка орнына жиек салынған қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка киiп жүруге рұқсат етiледi, жиек түсi 1-қосымшаға сәйкес.
Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң Шекара қызметiнде ашық жасыл түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес.
Республикалық ұланда қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес.

24. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (50-сурет):
белгiленген түстi берет;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (51-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара көк түстi теріден тiгілген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi маусымдық күртеше (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны кезiнде китель орнына қара қоңыр қорғаныш түстi күртеше немесе свитер, берет орнына - пилотка киiп жүруге рұқсат етiледi (52, 53-суреттер).

25. Далалық киiм нысаны:
1) жазғы (54-сурет):
бүркенiш түстi далалық фуражка;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
2) қысқы (55-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар бүркенiш түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Жазғы далалық киiм нысаны кезiнде және жылы ауа райында қысқы далалық киiм нысаны кезiнде далалық фуражка және құлақшын орнына белгiленген түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.
Аэроұтқыр әскерлерiнде бүркенiш түстi далалық жазғы және далалық астары жылы күртеше мен шалбар орнына - бүркенiш түстi десанттық жазғы және десанттық астары жылы күртеше мен шалбар, далалық фуражка орнына - белгiленген түстi берет, ал футболка орнына - белгiленген түстi ұзын жеңдi және қысқа жеңдi тельняшка (56, 57-суреттер).
26322 әскери бөлiмiнде және Қарулы Күштердiң, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың арнайы мақсаттағы бөлiмдерiнде, бөлiмшелерiнде бүркенiш түстi далалық жазғы және далалық астары жылы күртешелер мен шалбарлар орнына - арнайы мақсаттағы бөлiмшелерге арналған жазғы костюм және астары жылы костюм, далалық фуражка орнына - белгiленген түстi берет немесе бандана, құлақшын орнына - бүркенiш түстi малақай-маска, футболка орнына - белгiленген түстi ұзын жеңдi және қысқа жеңдi тельняшка (58, 59-суреттер).

26. Саптағы салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгiлерi, саптан тыс салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге және күнделiктi киiм нысаны кезiнде кительге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

27. Мынадай:
1) ерекше салтанатты киiм нысаны кезiнде шинельге және мундирге - ашық көгiлдiр түстi;
2) киiм нысанының басқа да түрлерiне:
салтанатты киiм нысаны кезiнде астары жылы пальтоға және мундирге - алтын түстес;
күнделiкті киiм нысаны кезiнде астары жылы пальтоға маусымдық күртешеге, кительгe, күртешеге, свитерге, сарғыш түстi жейдеге - қара қоңыр қорғаныш түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
далалық (десанттық) күртешеге - бүркенiш түстi погондар тағылады.

Параграф 2. Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi

28. Салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - жазғы (60-сурет):
ақ түстi жазғы фуражка;
ақ түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
ақ түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
кездiк;
2) N 2 нысан - жазғы (61-сурет):
ақ түстi жазғы фуражка;
ақ түстi тужурка мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке (бәтеңке);
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
кездiк;
3) қысқы (62-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген күнқағары бар малақай);
қара түстi терiден тiгілген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгілген жаға);
ақ түстi тужурка мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне;
кездiк.
N 1 және 2 салтанатты киiм нысанын күнделiктi киiм нысаны кезiнде киiп жүруге рұқсат етiледi, бұл ретте тужуркадағы погондар - ақ түстi.

29. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (63-сурет):
қара түстi фуражка;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке (бәтеңке);
2) қысқы (64-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген күнқағары бар малақай);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi маусымдық күртеше (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түсті кашне.
Фуражка орнына қара түстi пилотка киiп жүруге рұқсат етiледi.

30. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (65-сурет):
қара түстi пилотка;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке (бәтеңке);
2) қысқы (66-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген күнқағары бар малақай);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi маусымдық күртеше (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Жылы ауа райында саптан тыс қысқы күнделiктi киiм нысаны кезiнде құлақшын орнына фуражка, күртеше орнына - қара түстi бушлат киiп жүруге рұқсат етiледi.
Бушлатты тек кеме құрамының келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналары мен матростары, офицерлерi киiп жүредi (67-сурет).
Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны кезiнде тужурка орнына қара түстi күртеше немесе свитер, пилотка орнына - фуражка киiп жүруге рұқсат етiледi (68, 69-суреттер).

31. Ыстық ауа райында және жүзу кезiнде киiп жүру үшiн күнделiктi жазғы жеңiл киiм нысаны - тек кеме құрамының келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналары мен матростары, офицерлерi үшiн (70, 71-суреттер):
алмалы-салмалы күнқағары бар көк түстi пилотка немесе фуражка;
қысқа жеңдi ақ сары түстi жейде;
белгiленген түстi тельняшка;
көк түстi балағы түсiңкi немесе қысқа шалбар;
сандалет.

32. Далалық киiм нысаны (тек жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналары мен матростары, офицерлерi үшін):
1) жазғы (56-сурет):
қара түстi берет;
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
2) қысқы (57-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
қара түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

33. Салтанатты киiм нысаны кезiнде тужуркаға ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгiлерi; күнделiктi киiм нысаны кезiнде тужуркаға - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

34. Мынадай:
салтанатты киiм нысаны кезiнде тужуркаларға және астары жылы пальтоға - алтын түстес;
күнделiктi киiм нысаны кезiнде қара түстi тужуркаға, астары жылы пальтоға, бушлатқа, маусымдық күртешеге, күртешеге және свитерге - қара түстi;
күнделiктi киiм нысаны кезiнде ақ түстi тужуркаға - ақ түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
ақ сары түстi жейдеге - ақ сары түстi;
далалық күртешеге - қара түстi погондар тағылады.

Параграф 3. Қарулы Күштердiң Әскери полициясы

35. Саптағы салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (72-сурет):
жиек салынған қара түстi фуражка;
қара түстi салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
ақ түстi қолғап;
2) қысқы (73-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара түстi салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

36. Саптан тыс салтанатты киiм нысаны саптағы салтанатты сияқты, бiрақ аксельбантсыз, салтанатты белдiксiз, ақ түстi қолғапсыз (жылы) және кашнесiз. Ақ түстi жылы қолғап және кашне орнына тиiсiнше қара түстi iшi жылы қолғап пен кашне (74, 75-суреттер).

37. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (76-сурет):
жиек салынған қара түстi пилотка;
қара түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке.
Қорғаныс министрлiгiнiң объектілерiн күзететiн әскери полиция жасағында китель орнына - қара түстi күртеше. Қосымша - қара түстi амуниция (77-сурет);
2) қысқы (78-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Қорғаныс министрлiгiнiң объектiлерiн күзететiн әскери полиция жасағында құлақшын орнына - күнқағары бар құлақшын, китель орнына - қара түстi күртеше, пальто орнына - қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қысқа күртеше мен қара түстi астары жылы шалбар. Қосымша - қара түстi амуниция (79-сурет).
Саптағы күнделiктi киiм нысаны киiм нысаны кезiнде пилотка орнына жиек салынған қара түстi фуражка киiп жүруге рұқсат етiледi, жиек түсi 1-қосымшаға сәйкес.

38. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (80-сурет):
қара түстi берет;
қара түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (81-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi маусымдық күртеше (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны кезінде китель орнына қара түстi күртеше немесе свитер, берет орнына - пилотка киіп жүруге рұқсат етiледi (82, 83-суреттер).

39. Далалық киiм нысаны:
1) жазғы (54-сурет):
бүркенiш түстi далалық фуражка;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
2) қысқы (55-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар бүркенiш түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Жазғы далалық киiм нысаны кезiнде және жылы ауа райында қысқы далалық киiм нысаны кезiнде далалық фуражка және құлақшын орнына қара түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.

40. Саптағы салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгiлерi, саптан тыс салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге және күнделiктi киiм нысаны кезiнде кительге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

41. Мынадай:
салтанатты киiм нысаны кезiнде астары жылы пальтоға және мундирге - алтын түстес;
күнделіктi киiм нысаны кезiнде астары жылы пальтоға, маусымдық күртешеге, кительге, күртешеге, свитерге, сарғыш түстi жейдеге - қара түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
далалық күртешеге - бүркенiш түстi погондар тағылады.

4-тарау. Әскери қызметшi әйелдердiң әскери киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

Параграф 1. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi,
басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары (Әскери-теңiз
күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық
қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен,
Қарулы Күштердiң Әскери полициясынан басқа)

42. Саптағы салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (84-сурет):
белгiленген түстi жүн берет;
қара қоңыр қорғаныш түстi мундир мен жиектер салынған балағы түсіңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түсті құрым туфли;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түсті қолғап;
2) қысқы (85-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар астары жылы қара қоңыр қорғаныш түстi пальто (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара қоңыр қорғаныш түстi мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түсті галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

43. Саптан тыс салтанатты киiм нысаны саптағы салтанатты сияқты, бiрақ аксельбантсыз, салтанатты белдiксiз, ақ түстi қолғапсыз (жылы) және кашнесiз. Ақ түстi iшi жылы қолғап пен кашне орнына тиiсiнше қара түстi iшi жылы қолғап пен қара қоңыр қорғаныш түстi кашне, балағы түсiңкi шалбар орнына - қара қоңыр қорғаныш түстi юбка (86, 87-суреттер).

44. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (88-сурет):
жиек салынған қapa қоңыр қорғаныш түсті пилотка;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
2) қысқы (89-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара көк түстi терiден тiгілген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Саптағы күнделiктi киiм нысаны кезiнде пилотка орнына белгiленген түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.

45. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (90-сурет):
белгiленген түсті жүн берет;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен юбка;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
2) қысқы (91-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто (полковниктерде - сұр түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен юбка;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны кезiнде китель орнына қара қоңыр қорғаныш түсті свитер, берет орнына - пилотка, юбка орнына - балағы түсiңкi шалбар киіп жүруге рұқсат етiледi. Қара қоңыр қорғаныш түсті плащ жазғы уақытта суық ауа райында және қысқы уақытта жылы ауа райында киiледi (92, 93-суреттер).

46. Далалық киiм нысаны:
1) жазғы (54-сурет):
бүркенiш түстi далалық фуражка;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
2) қысқы (55-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар бүркенiш түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Жазғы далалық киiм нысаны кезiнде және жылы ауа райында қысқы далалық киiм нысаны кезiнде далалық фуражка және құлақшын орнына белгiленген түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.
Аэроұтқыр әскерлерiнде бүркенiш түстi далалық жазғы және астары жылы далалық күртеше мен шалбар орнына - бүркенiш түстi десанттық жазғы және десанттық астары жылы күртеше мен шалбар, далалық фуражка орнына - белгіленген түстi берет, футболка орнына - белгiленген түстi жең бар және жеңi жоқ тельняшка (56, 57-cуpeттep).

47. Саптағы салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгiлерi, саптан тыс салтанатты киiм нысаны кезiнде мундирге және күнделiктi киiм нысаны кезiнде кительге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

48. Мынадай:
салтанатты киiм нысаны кезiнде астары жылы пальтоға және мундирге - алтын түстес;
күнделіктi киiм нысаны кезiнде астары жылы пальтоға, жазғы пальтоға, кительге, свитерге, сарғыш түстi жейдеге - қара қоңыр қорғаныш түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
далалық (десанттық) күртешеге - бүркенiш түстi погондар тағылады.

Параграф 2. Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi

49. Салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - жазғы (94-сурет):
ақ түстi берет;
ақ түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
2) N 2 нысан - жазғы (95-сурет):
ақ түстi берет;
ақ түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
3) қысқы (96-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi теріден тiгілген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

50. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (97-сурет):
қара түстi берет;
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түсті жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
2) қысқы (98-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгілген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара түстi тужурка мен балағы түсiңкi шалбар;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

51. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (99-сурет):
қара түстi берет;
қара түстi тужурка мен юбка;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
2) қысқы (100-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (1-дәрежелi капитандар мен полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгілген жаға);
қара түстi тужурка мен юбка;
ақ сары түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Саптан тыс күнделiкті киiм нысаны кезiнде тужурка орнына қара түстi свитер киіп жүруге рұқсат етiледi. Қара түстi плащ жазғы уақытта суық ауа райында және қысқы уақытта жылы ауа райында киiледi (101, 102-cуpeттep).

52. Далалық киiм нысаны (тек жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң әскери қызметшi әйелдерi үшiн):
1) жазғы (56-сурет):
қара түстi берет;
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түсті биік қонышты бәтеңке;
2) қысқы (57-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
қара түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

53. Салтанатты киiм нысаны кезiнде тужуркаға ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгілерi; күнделiктi киiм нысаны кезiнде тужуркаға - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

54. Мынадай:
салтанатты киiм нысаны кезiнде тужуркаға және астары жылы пальтоға - алтын түстес;
күнделiкті киiм нысаны кезiнде тужуркаға, астары жылы пальтоға, маусымдық күртешеге, жазғы пальтоға және свитерге - қара түстi;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
ақ сары түстi жейдеге - ақ сары түстi;
далалық күртешеге - қара түсті погондар тағылады.

Параграф 3. Қарулы Күштердің Әскери полициясы

55. Саптағы салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (103-сурет):
қара түстi жүн берет;
қара түстi мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi қолғап;
2) қысқы (104-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара түстi мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түсті жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

56. Саптан тыс салтанатты киiм нысаны саптағы салтанатты сияқты, бiрақ аксельбантсыз, салтанатты белдiксiз, ақ түстi қолғапсыз (жылы) және кашнесiз. Ақ түстi iшi жылы қолғап пен кашне орнына тиiсiнше қара түстi iшi жылы қолғап пен кашне, шалбар орнына - қара түстi юбка (105, 106-cуpeттep).

57. Саптағы күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (107-сурет):
жиек салынған қара түстi пилотка;
қара түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым туфли;
2) қысқы (108-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын);
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто (полковниктерде - қара түстi қаракөлден тiгiлген жаға);
қара түстi китель мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Саптағы күнделiктi киiм нысаны кезiнде пилотка орнына қара түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.

58. Саптан тыс күнделiктi киiм нысаны:
1) жазғы (109-сурет):
қара түстi жүн берет;
қара түстi китель мен юбка;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
сарғыш түстi құрым туфли;
2) қысқы (110-сурет):
қара түсті теріден тігілген құлақшын (полковниктерге - қара түсті қаракөлден тігілген құлақшын);
қара түсті теріден тігілген жағасы бар қара түсті астары жылы пальто (полковниктерге - қара түсті қаракөлден тігілген жаға);
қара түсті китель мен юбка;
сарғыш түсті жейде;
қара түсті галстук;
қара түсті іші жылы құрым етік;
қара түсті іші жылы қолғап;
қара түсті кашне.
Саптан тыс күнделікті киім нысаны кезінде китель орнына қара түсті свитер, берет орнына - пилотка, юбка орнына - балағы түсіңкі шалбар киіп жүруге рұқсат етіледі. Қара түсті плащ жазғы уақытта суық ауа райында және қысқы уақытта жылы ауа райында киіледі (111, 112-суреттер).

59. Далалық киім нысаны:
1) жазғы (54-сурет):
бүркеніш түсті далалық фуражка;
бүркеніш түсті футболка;
бүркеніш түсті далалық күртеше мен тік пішілген шалбар;
қара түсті биік қонышты бәтеңке;
2) қысқы (55-сурет):
қара түсті теріден тігілген құлақшын;
бүркеніш түсті футболка;
бүркеніш далалық күртеше мен тік пішілген шалбар;
қара түсті теріден тігілген жағасы бар астары жылы бүркеніш түсті далалық күртеше мен тік пішілген шалбар;
қара түсті іші жылы биік қонышты бәтеңке;
қара түсті іші жылы қолғап;
қара түсті кашне.
Жазғы далалық киім нысаны кезінде және жылы ауа райында қысқы далалық киім нысаны кезінде далалық фуражка және құлақшын орнына белгіленген түсті берет киіп жүруге рұқсат етіледі.

60. Саптағы салтанатты киім нысаны кезінде кительге ерекшелік белгілері және ведомстволық кеуде айырым белгілері, саптан тыс күнделікті киім нысаны кезінде кительге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгілері тағылады.

61. Мынадай:
салтанатты киім нысаны кезінде кительге және астары жылы пальтоға - алтын түстес;
күнделікті киім нысаны кезінде астары жылы пальтоға, жазғы пальтоға, кительге, свитерге, сарғыш түсті жейдеге - қара түсті;
ақ түсті жейдеге - ақ түсті;
далалық (десанттық) күртешеге - бүркенші түсті погондар тағылады.

5-тарау. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттары (старшиналары) мен сарбаздары (матростары), орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары (Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi орта және жоғары әскери оқу орындарының 4-6-курс курсанттарынан басқа), Кадет корпусының және "Жас ұлан" республикалық мектебi тәрбиеленушiлерi әскери киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

Параграф 1. Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен басқа)

62. Ерекше салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (113-сурет):
ашық көгiлдiр түстi айнала жиектi көк барқын түстi салтанатты фуражка;
көк барқын түсті мундир (жағасы - тiк) мен жиектер салынған балағы етiкке салынатын шалбар;
қара түстi құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
2) қысқы (114-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар сұрғылт түстi шинель;
сұрғылт түстi жүн свитер;
жиектер салынған көк барқын түстi балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

63. Салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (115-сурет):
жиек салынған қара қоңыр қорғаныш түсті фуражка;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi құрым бәтеңке;
күмiс түстес аксельбант;
ақ түстi белдiк белбеу;
ақ түстi қолғап.
Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң Шекара қызметiнде ашық жасыл түстi фуражка, айнала жиегiнің түсi 1-қосымшаға сәйкес.
Республикалық ұланда қара қоңыр қорғаныш түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес;
"Жас ұлан" республикалық мектебiнде көк барқын түстi фуражка, китель мен шалбар, ақ түстi жейде. Сарғыш түстi жейде киiп жүруге рұқсат етiледi (116-сурет). Шалбардағы лампастардың түсi 1-қосымшаға сәйкес;
2) қысқы (117-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын;
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто;
қара қоңыр қорғаныш түстi китель мен балағы түсiңкi шалбар;
сарғыш түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы құрым бәтеңке;
күмiс түстес аксельбант;
ақ түстi белдiк белбеу;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
"Жас ұлан" республикалық мектебiнде көк барқын түсті китель мен шалбар, сұрғылт түстi пальто мен кашне, ақ түсті жейде. Сарғыш түсті жейде киіп жүруге рұқсат етiледi (118-сурет). Шалбардағы лампастардың түсi 1-қосымшаға сәйкес.
Кадет корпусында және "Жас ұлан" республикалық мектебiнде қара қоңыр қорғаныш түсті свитер киіп жүруге рұқсат етiледi (119, 120-cуpeттep).
Республикалық ұланда алтын түстес аксельбант.

64. Далалық киiм нысаны:
1) жазғы (54-сурет):
бүркенiш түстi далалық фуражка;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
амуниция;
2) қысқы (55-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын;
бүркенiш түстi футболка;
бүркенiш түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара көк түстi терiден тiгiлген жағасы бар бүркенiш түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
амуниция;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара қоңыр қорғаныш түстi кашне.
Жазғы далалық киiм нысаны кезiнде және жылы ауа райында қысқы далалық киiм нысаны кезiнде далалық фуражка және құлақшын орнына белгiленген түстi берет киiп жүруге рұқсат етiледi.
Аэроұтқыр әскерлерiнде бүркенiш түстi далалық жазғы және астары жылы далалық күртеше мен шалбар орнына - бүркенiш түстi десанттық жазғы және десанттық астары жылы күртеше мен шалбар, далалық фуражка орнына - белгiленген түстi берет, ал футболка орнына - белгiленген түстi жеңi бар және жеңi жоқ тельняшка (56, 57-cуpeттep).
26322 әскери бөлiмiнде және Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың арнайы мақсаттағы бөлiмдерiнде, бөлiмшелерiнде бүркенiш түстi далалық жазғы және далалық астары жылы күртеше мен шалбар орнына - арнайы мақсаттағы бөлiмшелерге арналған жазғы костюм және астары жылы костюм, далалық фуражка орнына - белгiленген түстi берет немесе бандана, құлақшын орнына - бүркенiш түстi малақай-маска, ал футболка орнына - белгiленген түстi жеңi бар және жеңi жоқ тельняшка (58, 59-суреттер).
Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнің Шекара қызметінде далалық фуражка орнына ашық жасыл түстi фуражка киiп жүруге рұқсат етiледi, айнала жиегінiң түсi 1-қосымшаға сәйкес.

65. Жұмыс киiм нысаны:
1) жазғы (121-сурет):
белгiленген түстi жүн берет;
қорғаныш түстi күртеше мен шалбар;
қара түстi биiк қонышты құрым бәтеңке;
2) қысқы (122-сурет):
қара көк түстi терiден тiгiлген құлақшын;
қорғаныш түстi күртеше мен шалбар;
қорғаныш түстi астары жылы күртеше мен шалбар;
қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
iшi жылы қолғап немесе биялай.

66. Мынадай:
1) ерекше салтанатты киiм нысанының шинелiне және мундирiне - ашық көгiлдiр түсті;
2) шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттар мен сарбаздардың, орта және жоғары әскери оқу орындары курсанттарының, Кадет корпусы тәрбиеленушiлерiнiң киiм-кешегiне:
пальтоға, мундирге, сарғыш түстi жейдеге, кительге, свитерге - қара қоңыр қорғаныш түстi;
далалық (десанттық) күртешеге - бүркенiш түстi;
жұмыс күртешелерiне - қорғаныш түстi;
3) "Жас ұлан" республикалық мектебi тәрбиеленушiлерiнің киiм-кешегіне:
пальтоға - сұрғылт түстi;
мундирге - алтын түстес;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi;
сарғыш түстi жейдеге, свитерге - қара қоңыр қорғаныш түстi;
далалық күртешелерге - бүркенiш түстi;
жұмыс күртешелерiне - қорғаныш түстi погондар тағылады.

Параграф 2. Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi

67. Салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - жазғы (123-сурет):
ақ түстi жазғы күнқағарсыз фуражка;
ақ түстi сырттан киетiн нысанды жейде;
қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi құрым бәтеңке;
күмiс түстес аксельбант;
ақ түстi белдiк белбеу;
ақ түстi қолғап;
2) N 2 нысан - жазғы (124-сурет):
қара түстi күнқағарсыз фуражка;
ақ түстi сырттан киетiн нысанды жейде;
қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi тельняшка;
күмiс түстес аксельбант;
қара түстi құрым бәтеңке;
ақ түстi белдiк белбеу;
ақ түстi қолғап;
3) қысқы (125-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто;
галстук (кашне);
көк түстi фланельден тiгiлген нысанды жейде;
қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
күмiс түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы құрым бәтеңке;
ақ түстi белдiк белбеу;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

68. Күнделiктi киiм нысаны:
1) N 1 нысан - жазғы (126-сурет):
қара түстi күнқағарсыз фуражка;
ақ түстi сырттан киетiн нысанды жейде;
қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi құрым бәтеңке;
қара түстi белдiк белбеу;
2) N 2 нысан - жазғы (127-сурет):
қара түстi күнқағарсыз фуражка;
көк түстi фланельден тiгiлген нысанды жейде;
қара түстi балағы түсiңкi шалбар:
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi құрым бәтеңке;
қара түстi белдiк белбеу;
3) қысқы (128-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
қара түстi бушлат;
галстук (кашне);
көк түстi фланельден тiгiлген нысанды жейде;
қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
қара түстi iшi жылы құрым бәтеңке;
қара түстi белдiк белбеу;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.
Күнделiктi киiм нысаны кезiнде бушлат орнына қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто киiп жүруге рұқсат етiледi.

69. Ыстық ауа райында және жүзу кезiнде киiп жүру үшiн күнделiктi жазғы жеңiл киiм нысаны - тек кеме құрамының шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналары мен матростары үшiн (129-сурет):
алмалы-салмалы күнқағары бар көк түстi пилотка;
қысқа жеңдi күртеше;
белгiленген түстi тельняшка;
көк түстi балағы қысқа шалбар;
сандалет.

70. Далалық киiм нысаны (тек шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналар мен матростар, жағалық қорғаныс бөлiмдерi үшiн):
1) жазғы (56-сурет):
қара түстi берет;
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;қара түстi биiк қонышты бәтеңке;
амуниция;
2) қысқы (57-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
қара түстi далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi терiден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы далалық күртеше мен тiк пiшiлген шалбар;
қара түстi iшi жылы биiк қонышты бәтеңке;
амуниция;
қара түстi iшi жылы қолғап;
қара түстi кашне.

71. Жұмыс киiм нысаны:
1) жазғы (130-сурет):
көк түстi пилотка немесе қара түстi берет;
көк түстi жұмыс жейдесi (жейде мен шалбар);
белгiленген түстi тельняшка;
қара түстi құрым бәтеңке;
қара түстi белдiк белбеу;
2) қысқы (131-сурет):
қара түстi терiден тiгiлген құлақшын;
қара түстi астары жылы күртеше мен шалбар;
галстук (кашне);
көк түстi жұмыс жейдесi (жейде мен шалбар);
белгiленген түстi жылы тельняшка;
қара түстi iшi жылы құрым бәтеңке;
қара түстi белдiк белбеу;
қара түстi iшi жылы қолғап немесе биялай.

72. Салтанатты киiм нысаны кезiнде сырттан киетiн нысанды жейдеге және фланельден тiгілген нысанды жейдеге ерекшелiк белгiлерi және ведомстволық кеуде айырым белгiлерi; күнделiктi киiм нысаны кезiнде сырттан киетiн нысанды жейдеге және фланельден тiгілген нысанды жейдеге - планкалардағы орден ленталары мен медаль ленталары, ведомстволық кеуде айырым белгiлерi тағылады.

73. Мынадай:
пальтоға, бушлатқа, далалық күртешелерге - қара түстi погондар тағылады.

74. Мынадай:
сырттан киетiн нысанды жейдеге - ақ түстi;
фланельден тiгiлген нысанды жейдеге - қара түстi;
жұмыс күртешесiне - қара түстi;
жұмыс жейдесiне (флоттық костюмге) - көк түстi шағын погондар тағылады.

6-тарау. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарының құрметтi қарауыл әскери қызметшiлерi әскери киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi Параграф 1. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен басқа)

75. Салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (132-cуpeт):
жиек салынған қара қоңыр қорғаныш түстi салтанатты фуражка;
қара қоңыр қорғаныш түстi салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi құрым етiк;
ақ түстi қолғап.
Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң Шекара қызметiнде ашық жасыл түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес.
Қарулы Күштердiң Әуе қорғанысы күштерiнде фуражка, мундир мен шалбар - көк түстi (133-сурет).
2) қысқы (134-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто;
қара қоңыр қорғаныш түстi салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы етiкке салынатын шалбар;
ақ түсті жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы құрым етiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.
Қарулы Күштердiң Әуе қорғанысы күштерiнде пальто, мундир мен шалбар - көк түстi (135-сурет).

76. Мынадай:
пальтоға, мундирге - алтын түстес;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi погондар тағылады.

Параграф 2. Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi

77. Офицерлер құрамы үшiн салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (136-сурет):
ақ түстi салтанатты фуражка;
ақ түстi салтанатты тужурка мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
2) қысқы (137-сурет):
қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
қара түстi қаракөлден тiгілген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто;
ақ түстi салтанатты тужурка мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

78. Қатардағы құрам үшiн салтанатты киiм нысаны:
1) жазғы (138-сурет):
ақ түстi күнқағарсыз фуражка;
ақ түстi фланельден тiгілген нысанды жейде мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi тельняшка;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi қолғап;
2) қысқы (139-сурет):
қара түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
қара түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара түстi астары жылы пальто;
галстук (кашне);
көк түстi фланельден тiгiлген нысанды жейде мен қара түстi балағы түсiңкi шалбар;
белгiленген түстi жылы тельняшка;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

79. Мынадай:
пальтоға, тужуркаға - алтын түстес;
ақ түстi жейдеге - ақ түстi погондар тағылады.

80. Мынадай:
сырттан киетiн нысанды жейдеге - ақ түстi;
фланельден тiгілген нысанды жейдеге - қара түстi шағын погондар тағылады.

7-тарау. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарының әскери дирижерлары мен үрмелi оркестрiнiң әскери қызметшiлерi әскери киiм нысаны үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

81. Ерекше салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - әскери дирижерлар үшiн жазғы (140-сурет):
ашық көгiлдiр түстi айнала жиектi ақ түстi салтанатты фуражка;
ақ түстi салтанатты мундир (жағасы - тiк) мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
2) N 2 нысан - әскери дирижерлар мен үрмелi оркестрдiң әскери қызметшiлерi үшiн жазғы (141-сурет):
ашық көгiлдiр түстi айнала жиектi көк барқын салтанатты фуражка;
көк барқын түстi мундир (жағасы - тiк) мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
ақ түстi қолғап;
3) әскери дирижерлар мен үрмелi оркестрдiң әскери қызметшiлерi үшiн қысқы (142-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар сұрғылт түстi шинель;
сұрғылт түстi жүн свитер;
көк барқын түстi жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
алтын түстес аксельбант;
алтын түстес салтанатты белдiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

82. Салтанатты киiм нысаны:
1) N 1 нысан - әскери дирижерлар үшiн жазғы (143-сурет):
жиек салынған және көк барқын түстi айнала жиектi ақ түстi салтанатты фуражка;
ақ түстi салтанатты мундир мен көк барқын түстi жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
ақ түстi қолғап;
2) N 2 нысан - әскери дирижерлар мен үрмелi оркестрдiң әскери қызметшiлерi үшiн жазғы (144-сурет):
жиек салынған көк барқын түстi салтанатты фуражка;
көк барқын түсті салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстec салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi қысқа қонышты құрым бәтеңке;
ақ түстi қолғап.
Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң Шекара қызметiнде ашық жасыл түстi фуражка, айнала жиегiнiң түсi 1-қосымшаға сәйкес;
3) N 1 нысан - әскери дирижерлар үшiн қысқы (145-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар сұрғылт түстi астары жылы пальто;
көк барқын түстi салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстec салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне;
4) N 2 нысан - әскери дирижерлар мен үрмелi оркестрдiң әскери қызметшiлерi үшiн қысқы (146-сурет):
сұр түстi қаракөлден тiгiлген құлақшын;
сұр түстi қаракөлден тiгiлген жағасы бар қара қоңыр қорғаныш түстi астары жылы пальто;
көк барқын түстi салтанатты мундир мен жиектер салынған балағы түсiңкi шалбар;
ақ түстi жейде;
қара түстi галстук;
алтын түстес салтанатты белдiк;
алтын түстес аксельбант;
қара түстi iшi жылы қысқа қонышты құрым етiк;
ақ түстi iшi жылы қолғап;
ақ түстi кашне.

83. Мынадай:
1) ерекше салтанатты киiм нысанына: ақ түстi мундирге, сұрғылт түстi шинельге және көк барқын түстi мундирге - ашық көгiлдiр түстi;
2) басқа да киiм нысандарына: ақ түстi мундирге - ақ түстi, пальтоға, мундирге - алтын түстес, ақ түстi жейдеге - ақ түстi погондар тағылады.

2. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарының әскери қызметшiлерi айырым белгiлерi үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

8-тарау. Әскери қызметшiлердiң погондары мен шағын погондары үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

84. Погондар мен шағын погондар мыналарға бөлiнедi:
арналуы бойынша - салтанатты, күнделiктi, далалық және жұмыс киiм-кешегi үшiн;
бекiту тәсiлi бойынша - жапсыра тiгiлетiн, iшiнен тiгiлетiн, алмалы-салмалы (муфталарда).

85. Погондар мен шағын погондардың көлемдерi:
жапсыра тiгiлетiн және алмалы-салмалы погон - ұзындығы 14,0-16,0 см, енi 5,0 см;
алмалы-салмалы погондар (муфталарда) - ұзындығы 11,0-13,0 см, төменгi жиегi бойынша енi 5,5 см, жоғарғы жиегi бойынша - 5,0 см;
iшiнен тiгiлетiн погон - ұзындығы 14,5 см, енi 5,0 см;
шағын погондар - ұзындығы 5,0 см, енi 5,0 см.

86. Салтанатты погондардың (далалық погондар мен шағын погондардан басқа) негiзiне алтын түстес ұлттық өрнектiң бейнесi орналастырылады, күнделiктi погондардың негiзi - алтын түстес көмкерiлген.

87. Әскери қызметшiлер погондарының (далалық погондардан басқа) негiзi көмкерiлген. Көмкерме енi - 2 мм. Погонның жиегiнен көмкерме жиегiне дейiнгi арақашықтық - 2 мм.

88. Погондардың төменгi бөлiгiне мыналар орналастырылады:
1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң Жоғарғы Бас қолбасшысында - алтындатылған зер және жiбек жiппен (далалық погондарда - қорғаныш немесе қара түстi жiбек жiппен) кестеленген алтын түстес қалықтап ұшқан қыран, погонның төменгi жиегiнен қыранның төменгi жиегiне дейiнгi арақашықтық 8 мм;
2) жоғары офицерлер құрамында - алтындатылған зер жiппен (далалық погондарда - қорғаныш немесе қара түстi жiбек жiппен) кестеленген алтын түстес қалықтап ұшқан қыран, погонның төменгi жиегiнен қыранның төменгi жиегiне дейiнгi арақашықтық 8 мм;
3) аға офицерлер құрамында - енi 5 мм екi көлденең жолақ, погонның төменгi жиегiнен жолақтың төменгi жиегiне дейiнгi арақашықтық - 8 мм, жолақтар арасындағы арақашықтық - 2 мм, жолақтардың түсi көмкерме түсi бойынша, далалық погондарда - жолақтардың түсi қорғаныш немесе қара түстi;
4) кiшi офицерлер құрамында - енi 5 мм бiр көлденең жолақ, погонның төменгi жиегiнен жолақтың төменгi жиегiне дейiнгi арақашықтық - 8 мм, жолақтың түсi көмкерме түсi бойынша, далалық погондарда - жолақтардың түсi қорғаныш немесе қара түстi;
5) келiсiмшарт бойынша және шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттарда (старшиналарда), сарбаздарда (матростарда), орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттарында әскери атағына сәйкес мыналар орналастырылады:
iшiнен тiгiлген не металл көлденең жапсырмалар;
iшiнен тiгiлген не металл көлденең жапсырмалар мен әрiптер (зәкiр).
Бұрыштары жоғары қаратып погонның осьтiк сызығы бойына тiк орналастырылған бұрыштамалар түрiндегі жапсырмалар. Жалпақ жапсырманың енi - 15 мм, жiңiшке жапсырманың енi - 7 мм, жапсырманың ұзындығы - 30 мм, жапсырмалар арасындағы арақашықтық - 2 мм, погонның (шағын погондардан басқа) төменгi жиегінен жапсырмалардың төменгі жиегiне дейiнгi арақашықтық - 8 мм.
Әрiптердiң (зәкiрдiң) биiктiгі - 20 мм, погонның (шағын погондардан басқа) төменгі жиегінен әрiптердiң (зәкiрдiң) төменгi жиегіне дейiнгі арақашықтық - 8 мм. Әрiптердi (зәкiрдi) жапсырмалармен бiрге пайдаланған жағдайда әрiптiң (зәкiрдiң) жоғарғы жиегiнен жапсырмалардың төменгi жиегіне дейiнгi арақашықтық - 2 мм.
Шағын погондардағы жапсырмалар мен зәкiрлер погондардағыға ұқсас, шағын погондардың төменгі жиегi мен жапсырмалар мен зәкiрлердiң жиегiне дейiнгi арақашықтық - 5 мм. Зәкiр мен жапсырмаларды бiрге пайдаланған кезде ол жапсырмалардың жоғарғы жағына бекiтiледi.

89. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшiлерiнiң погондарындағы жолақтардың, көмкермелердiң, негіздер мен жапсырмалардың түсi 2-қосымшаға сәйкес.

90. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас қолбасшысының погондарына погонның ортасындағы осьтiк сызығы бойына - алтындатылған зер және жiбек (далалық погондарына - қорғаныш немесе қара түстi жiбек) жiппен кестеленген Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк елтаңбасының бейнесi орналастырылады (диаметрi - 35 мм), погонның төменгі жиегінен Елтаңбаның ортасына дейiнгі арақашықтық - 60 мм (147-сурет).

91. Жоғары офицерлер құрамының (адмиралдардан басқа) погондарына әскери атағына сәйкес погонның ортасындағы осьтiк сызығы бойына алтындатылған зер (далалық погондарына - қорғаныш немесе қара түстi жiбек) жiппен кестеленген алтын түстес жұлдыздар орналастырылады, қызыл түстi көмкерме (Әуе қорғанысы күштерiнде және Аэроұтқыр әскерлерiнде - көгiлдiр түстi көмкерме) салынған немесе оларсыз (далалық погондарда - көмкермесiз), погонның төменгi жиегiнен жұлдыздың ортасына дейiнгi арақашықтық 30 мм ("генерал-майор" әскери атағында - 55 мм), погон бойындағы жұлдыздар орталықтарының арақашықтығы - 25 мм (148-сурет).
Адмиралдардың погондарына әскери атағына сәйкес жұлдыз ортасындағы қара түстi бесбұрышта орналасқан алтын түстес зәкiрлерi бар погонның осьтiк сызығы бойына орналастырылған сұр немесе қара түстi сәулелерге салынған алтындатылған зер (далалық погондар - қорғаныш немесе қара түстi жiбек) жiппен кестеленген жұлдыздар орналастырылады. Погондарға сары немесе қара түстi көмкерме салынған, погонның төменгi жиегiнен бiрiншi жұлдыздың ортасына дейiнгi арақашықтық 30 мм ("контр-адмирал" әскери атағында - 55 мм), погон бойындағы жұлдыздар орталықтарының арақашықтығы - 25 мм. Кестеленген жұлдыздар диаметрi - 22 мм.

92. Аға офицерлер құрамының погондарына алтын түстес металл жұлдыздар (далалық погондарына - қорғаныш немесе қара түстi кестеленген жұлдыздар) орналастырылады, жұлдыздар диаметрi - 20 мм (149, 150-суреттер).
Жұлдыздар әскери атағына сәйкес орналастырылады:
1) полковниктерде (1-дәрежелi капитандарда) - үш жұлдыз, олардың төменгi екеуi погонның осьтiк сызығы бойы мен жиегi арасындағы ортада екi жағынан орналастырылған, погонның төменгi жиегiнен жұлдыз ортасына дейiнгi арақашықтық - 35 мм, үшiншi жұлдызы - погонның осьтiк сызығы бойына алғашқы екеуiнен жоғары, погон бойындағы жұлдыздар орталығының арақашықтығы - 25 мм;
2) подполковниктерде (2-дәрежелi капитандарда) - екi жұлдыз, погонның осьтiк сызығы бойы мен жиегі арасындағы ортада екi жағынан орналастырылған, погонның төменгi жиегінен жұлдыз ортасына дейiнгі арақашықтық - 35 мм;
3) майорларда (3-дәрежелi капитандарда) - бiр жұлдыз, погонның осьтiк сызығы бойына орналастырылған, погонның төменгi жиегiнен жұлдыз ортасына дейiнгi арақашықтық - 55 мм.

93. Кiшi офицерлер құрамының погондарына алтын түстес металл жұлдызшалар (далалық погондарына - қорғаныш немесе қара түсті iшiнен тiгiлетiн жұлдызшалар) орналастырылады, жұлдызшалардың диаметрi - 13 мм (149, 150-cуpeттep).
Жұлдызшалар әскери атағына сәйкес орналастырылады:
1) капитандарда (капитан-лейтенанттарда) - төрт жұлдыз, олардың төменгі екеуi погонның ocьтiк сызығы бойы мен жиегі арасындағы ортада екi жағынан орналастырылған, погонның төменгі жиегінен жұлдыз ортасына дейiнгi арақашықтық - 30 мм, үшiншi және төртiншi жұлдызы - погонның осьтiк сызығы бойына алғашқы екеуiнен жоғары, погон бойындағы жұлдыздар орталығының арақашықтығы - 20 мм;
2) аға лейтенанттарда - үш жұлдыз, олардың төменгi екеуi погонның осьтiк сызығы бойы мен жиегi арасындағы ортада екi жағынан орналастырылған, погонның төменгi жиегiнен жұлдыз ортасына дейiнгi арақашықтық - 30 мм, үшiншi жұлдызы - погонның осьтiк сызығы бойына алғашқы екеуiнен жоғары, погон бойындағы жұлдыздар орталығының арақашықтығы - 25 мм;
3) лейтенанттарда - екi жұлдыз, погонның осьтiк сызығы бойы мен жиегі арасындағы ортада екi жағынан орналастырылған, погонның төменгi жиегiнен жұлдыз ортасына дейiнгі арақашықтық - 30 мм.

94. Келiсiмшарт бойынша және шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттардың (старшиналардың), сарбаздардың (матростардың) (орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттарынан, Кадет корпусының және "Жас ұлан" республикалық мектебiнiң тәрбиеленушiлерiнен басқа) погондарына әскери атағына сәйкес жапсырмалар орналастырылады (151, 152-суреттер):
1) шебер-сержанттарда (шебер-старшиналарда) - екi жалпақ және бiр жiңiшке жапсырма;
2) штаб-сержанттарда (штаб-старшиналарда) - екi жалпақ жапсырма;
3) бiрiншi сыныпты сержанттарда (бiрiншi сыныпты старшиналарда) - бiр жалпақ және үш жiңiшке жапсырма;
4) екiншi сыныпты сержанттарда (екiншi сыныпты старшиналарда) - бiр жалпақ және екi жiңiшке жапсырма;
5) үшiншi сыныпты сержанттарда (үшiншi сыныпты старшиналарда) - бiр жалпақ және бiр жiңiшке жапсырма;
6) аға сержанттарда (бас старшиналарда) - бiр жалпақ жапсырма;
7) сержанттарда (бiрiншi сатылы старшиналарда) - үш жiңiшке жапсырма;
8) кiшi сержанттарда (екiншi сатылы старшиналарда) - екi жiңiшке жапсырма;
9) ефрейторларда (аға матростарда) - бiр жiңiшке жапсырма.
Қатардағы жауынгерлердiң (матростардың) погондарында әскери атақтары бойынша айырым белгiлерi көрсетiлмейдi.

95. Орта және жоғары әскери оқу орындары курсанттарының (Әскери-теңiз күштерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң курсанттарынан басқа) погондарына - "К" әрпi, жапсырмалар әскери атағына сәйкес орналастырылады (153, 154-суреттер):
1) аға сержанттарда - бiр жалпақ жапсырма;
2) сержанттарда - үш жiңiшке жапсырма;
3) кiшi сержанттарда - екi жiңiшке жапсырма;
4) ефрейторларда - бiр жiңiшке жапсырма.
Қатардағы жауынгерлер мен курсанттардың погондарында әскери атақтары бойынша айырым белгiлерi көрсетiлмейдi.

96. Әскери-теңiз күштерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi орта және жоғары әскери оқу орындары курсанттарының погондарына (шағын погондарына) - зәкiр, жапсырмалар әскери атағына сәйкес орналастырылады (155, 156-cуреттер):
1) бас старшиналарда - бiр жалпақ жапсырма;
2) бiрiншi сатылы старшиналарда - үш жiңiшке жапсырма;
3) екiншi сатылы старшиналарда - екi жiңiшке жапсырма;
4) аға матростарда - бiр жiңiшке жапсырма.
Матростар мен курсанттардың погондарында әскери атақтары бойынша айырым белгiлерi көрсетiлмейдi.

97. Шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналар мен матростардың, Әскери-теңiз күштерiнің, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнің орта және жоғары әскери оқу орындары курсанттарының шағын погондарына погондарға ұқсас жапсырмалар орналастырылады.
Шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналар мен матростардың шағын погондары әрiптерсiз, Әскери-теңiз күштерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң орта және жоғары әскери оқу орындары курсанттарының шағын погондарында - зәкiр болады (157, 158-cуреттep).

98. Кадет корпусы тәрбиеленушiлерiнiң погондарына "КК" әрiптерi орналастырылады (159-сурет).

99. "Жас ұлан" республикалық мектебi тәрбиеленушiлерiнiң погондарына "ЖҰ" әрiптерi орналастырылады. Погонның орта бөлiгінде диаметрi 30 мм қалықтап ұшқан қыран (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң нышаны) бар кестеленген жұлдыз орналастырылады. Нышанның төменгі жиегiнен әрiптердiң жоғарғы жиегіне дейiнгi арақашықтық - 5 мм (160-сурет).

100. Жапсыра тiгiлетiн және алмалы-салмалы погондарда (муфталардағы погондардан және шағын погондардан басқа) диаметрi 14 мм алтын түстес нысанды түйме орналастырылады, погонның жоғарғы жиегiнен түйменiң ортасына дейiнгi арақашықтық 10 мм.

9-тарау. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшiлерiнiң жеңдегi және кеуде айырым белгiлерi үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

101. Шеврондар - өз арасында әскери қызметшiнiң әскери қызметке қатыстылығын көрсететiн, Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдарының әскери басқару органдарына, бiрлестiктерiне, құралымдарына, бөлiмдерiне, әскери оқу орындарына және әскери-ғылыми мекемелерiне тиiстiлiгiн айқындайтын бейнелермен, жазулармен ерекшеленетiн матадан жасалған стандартталған жеңдегi айырым белгілерi.

102. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас қолбасшысының шевроны, сондай-ақ әскери қызметшiлердiң Қарулы Күштерiне, басқа да әскерлер мен әскери құралымдарға тиiстiлiгiн көрсететiн, киiм-кешектiң (жейдеден және свитерден басқа) сол жақ жеңiнiң сыртқы жағына жапсыра тiгiлетiн шеврондар қалқан түрiнде болады.
Шевронның көлемi: биiктiгi бойынша - 90 мм, енi бойынша - 75 мм.
Шеврон жиегiнiң, ондағы жазулар мен суреттiң түсi - алтын түстес.
Шеврондарды безендiру 161-суретте көрсетiлген:
1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң Жоғарғы Бас қолбасшысында қызыл түстi жұлдыз, жұлдыз ортасында алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң нышаны) бейнеленген. Жоғарғы бөлiгiнде - "ЖОҒАРҒЫ БАС ҚОЛБАСШЫ" деген жазу;
2) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң әскери қызметшiлерiнде қызыл түстi жұлдыз, жұлдыз ортасында алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң нышаны) бейнеленген. Жоғарғы бөлiгiнде - "ҚАЗАҚСТАН", төменгi бөлiгiнде "ҚАРУЛЫ КҮШТЕРI" деген жазу, жұлдызша және айшықты бидай масағы;
3) Қазақстан Республикасы Iшкi iстер министрлiгі Iшкi әскерлер комитетiнің әскери қызметшiлерiнде қызыл түстi жұлдыз, жұлдыз ортасында алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң нышаны) бейнеленген. Жоғарғы бөлiгінде - "ҚАЗАҚСТАН", төменгi бөлiгiнде - "ІШКІ ӘСКЕРI" деген жазу, жұлдызша және айшықты бидай масағы;
4) Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлiгiнiң азаматтық қорғанысы басқару органдары мен бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнде жер шары, оның ортасында - қызғылт сары шеңбердiң ортасында "жел бағыты" бейнесi, оның iшiнде көк түстi үшбұрыш бар. Жоғарғы бөлiгiнде "ҚАЗАҚСТАН" деген жазу, төменде - "ТЖМ" деген әрiптер, олардың үстiнде алтын түстес қалықтап ұшқан қыран;
5) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетiнiң әскери қызметшiлерiнде теңбiл түстi шеңбер түрiндегi қалқан бейнеленген, периметрi бойынша алтын түстес "ҰЛТТЫҚ ҚАУIПСIЗДIК КОМИТЕТI" деген жазу. Шеңбердiң iшiнде - жоғарғы жағында найза ұшы мен қынаптағы екi қылыш бейнесiмен жиектелген шаңырақ, оның төменгi жағынан "ҚАЗАҚСТАН" деген жазуы бар көгілдiр түстi лентамен жиектелiп, бiрiктiрiлген. Жоғарғы бөлiгiнде - "ҰҚК" деген әрiптер, төменде - айшықты бидай масағы;
6) Қазақстан Республикасы Республикалық ұланының әскери қызметшiлерiнде шауып келе жатқан салт атты бар жұлдыз бейнеленген. Жоғарғы бөлiгiнде - "ҚАЗАҚСТАН" деген жазу, төменде - "ҰЛАН" деген жазу, жұлдызша мен айшықты бидай масағы;
7) Қазақстан Республикасы Президентi Күзет қызметiнiң әскери қызметшiлерiнде ортасында күн бар, ашық көгiлдiр түстi жұлдыз, оның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген. Жоғарғы бөлiгiнде - "ҚАЗАҚСТАН" деген жазу, жиектерiнде - "ПРЕЗИДЕНТIНДЕ КҮЗЕТ ҚЫЗМЕТI" деген жазу;
8) Қазақстан Республикасы Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң әскери қызметшiлерiнде ашық жасыл түстi шеңбер, ортасында - күн бар, көгiлдiр түстi бесбұрышты жұлдыз, оның астында қалықтап ұшқан қыран бейнеленген.
Жоғарғы бөлiгiнде - "ШЕКAPA ҚЫЗМЕТI" төменде - "ҚАЗАҚСТАН" деген жазу;
9) Қазақстан Республикасының "Сырбар" Сыртқы барлау қызметінің әскери қызметшілерінде теңбіл түсті шеңбер түріндегі қалқан бейнеленген, периметрі бойынша алтын түсті "СЫРБАР" СЫРТҚЫ БАРЛАУ ҚЫЗМЕТІ" деген жазу. Шеңбердің ішінде - оның жоғарғы жағында найза ұшы мен қынаптағы екі қылыш бейнесімен жиектелген шаңырақ, оның төменгі жағынан "ҚАЗАҚСТАН" деген жазуы бар көгілдір түсті лентамен біріктіріліп, көмкерілген. Жоғарғы жағында - "СБҚ" деген әріптер, төменде - жұлдызша және айшықты бидай масағы.
Ескерту. 102-тармаққа өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 2009.05.19. N 805 Жарлығымен.

103. Киiм-кешек (жейдеден және свитерден басқа) оң жақ жеңiнiң сыртқы жағына жапсыра тiгiлетiн шеврондар (162-сурет) мыналарды бiлдiредi:
1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас қолбасшысында - диаметрi 81 мм шеңбер, оның iшiнде оң қолын көтерiп тұрған, қанатты барыста салтанатты отырған сақ дәуiрiндегi жас көсемнiң бейнесi бейнеленген. Салт аттының қолында бiлезiк, мойнында құйма алқа мен тұмар бар, басында төбесi үшкiр келген бөрiк. Салт атты мен барыстың бейнесi алтын түстес. Барыстың астыңғы жағында таудың қарлы шыңдарының бейнесi орналасқан. Жоғарғы бөлiгiнде - "ҚАЗАҚСТАН ПРЕЗИДЕНТI" деген жазу. Жеңдегi белгi жиегiнiң, ондағы жазулар мен суреттiң түсi - алтын түстес;
2) Қазақстан Республикасының Қорғаныс министрiнде - диаметрi 81 мм шеңбер, оның iшiнде қанатты барыста ұшып келе жатқан алтын адам (Қазақстан Республикасы Қорғаныс министрiнiң нышаны) бейнеленген. Шеңбер алтындатылған зер жiппен көмкерiлген. Жеңдегi белгi жиегiнiң, ондағы жазулар мен суреттiң түсi - алтын түстес;
3) Штаб бастықтары комитетiнiң төрағасында - диаметрi 81 мм шеңбер, оның iшiнде қанатты барыс (Штаб бастықтары комитетi төрағасының нышаны) бейнеленген. Шеңбер алтындатылған зер жiппен көмкерiлген. Жеңдегі белгi жиегiнiң, ондағы жазулар мен суреттiң түсi - алтын түстес.
Қарулы Күштердiң түрлерi мен әскер тектерiнiң, жекелеген әскери бөлiмдердiң (мекемелердiң) әскери қызметшiлерiнде шеврондардың сипаттамасын тиiстi мемлекеттiк органдардың бiрiншi басшылары бекiтедi.

104. Әскери-теңiз күштерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi кеме құрамы адмиралдары мен офицерлерiнiң әскери атақтары бойынша жеңдегi айырым белгiлерi - алтын түстес оқалар (163-сурет).
Оқалар берiлген әскери атақтарына сәйкес:
адмиралдарда - бiр жалпақ және одан жоғары үш орташа;
вице-адмиралдарда - бiр жалпақ және одан жоғары екi орташа;
контр-адмиралдарда - бiр жалпақ және одан жоғары бiр орташа;
бiрiншi дәрежелi капитандарда - бiр жалпақ;
екiншi дәрежелi капитандарда - төрт орташа;
үшiншi дәрежелi капитандарда - үш орташа;
капитан-лейтенанттарда - екi орташа және одан жоғары бiр жiңiшке;
аға лейтенанттарда - екi орташа;
лейтенанттарда - бiр орташа және одан жоғары бiр жiңiшке.
Оқалар тужуркалардың (ақ түстi тужуркадан басқа) екi жеңiнiң төменгi жиектерiне жарыстырыла жапсыра тiгiледi: тiгiстен тiгiске дейiн - салтанатты тужуркаға; ұзындығы 80 мм - қара түстi күнделiктi тужуркаға, ақ түстi тужуркаға (адмиралдар үшiн).
Оқалардың арасындағы арақашықтық - 5 мм.
Оқалардың үстiңгi жағына алтын түстес бесбұрышты жұлдыздар жапсыра тiгiледi: адмиралдарда - ортасында алтын түcтec зәкiр бейнесi бар жұлдыз контуры, ал қалған офицерлер үшiн - тұтас жұлдыз.
Оқаның жоғарғы жиегiнен жұлдыз ортасына дейiнгi арақашықтық 30 мм, адмиралдарда - 45 мм.
Кеме құрамы офицерлерiнiң әскери атақтары бойынша жеңдегi айырым белгiлерiнiң көлемi мыналарды құрайды:
жоғары офицерлер құрамында жұлдыздардың диаметрi - 50 мм;
аға және кiшi офицерлер құрамында жұлдыздардың диаметрi - 30 мм;
жалпақ оқаның енi - 30 мм;
орташа оқаның енi - 13 мм;
жiңiшке оқаның енi - 6 мм.

105. Келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттардың, старшиналардың, сарбаздар мен матростардың қызмет өткеру жылдары бойынша жеңдегi белгiлер - мундир (тужурка, китель) түсi сияқты жапсырмаға бұрыштары төмен қаратып орналастырылатын алтын түстес оқадан жасалған бұрыштамалар (164-сурет).
Қызмет өткерудiң 5-шi жылынан бастап жапсырманың үстiңгi жағына диаметрi 25 мм алтын түстес жұлдыздар жапсыра тiгiледi.
Келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттардың, старшиналардың, сарбаздар мен матростардың қызмет өткеру жылдарына сәйкес жеңдегi белгiлерге бұрыштамалар орналастырылады:
бiр, екi, үш жiңiшке - тиiсiнше қызмет өткерудiң 1, 2, 3-шi жылында;
бiр жалпақ - қызмет өткерудiң 4-шi жылында;
бiр жалпақ және бiр жұлдыз - қызмет өткерудiң 5-9-шы жылында;
бiр жалпақ және екi жұлдыз - қызмет өткерудiң 10-шы және одан да көп жылында.
Қызмет өткеру жылдары бойынша жеңдегi белгiлердiң көлемi:
жалпақ оқаның енi - 13 мм;
жiңiшке оқаның енi - 6 мм;
жалпақ және жiңiшке оқалардың ұзындығы - 75 мм;
бұрыштамалардың арасындағы арақашықтық - 5 мм.

106. Оқу курсы бойынша жеңдегi белгiлер (165-сурет):
1) Кадет корпусының және "Жас ұлан" республикалық мектебiнің тәрбиеленушiлерiнде, Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттарында (Әскери-теңiз күштерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi орта және жоғары оқу орындарының курсанттарынан және ұшқыштар (шабуылдаушылар) авиациялық училищелерiнiң курсанттарынан басқа) - әскер тектерiнің түсi бойынша шұғадан жасалған жапсырмаға ұштары төмен қаратып орналастырылған алтын түстес оқадан жасалған бұрыштамалар.
Оқу курсына сәйкес жеңдегі белгілерге мынадай бұрыштамалар орналастырылады:
бiр, екi, үш, төрт, бес - тиiсiнше 1, 2, 3, 4, 5-курс курсанттары үшiн.
Оқаның енi - 10 мм, ұзындығы - 75 мм.
Бұрыштамалар арасындағы арақашықтық - 5 мм;
2) ұшқыштар (шабуылдаушылар) авиациялық училищелерiнiң курсанттарында - көгiлдiр түстi шұғадан жасалған жапсырмаға бұрыштары төмен қаратып орналастырылған алтын түстес оқадан жасалған бұрыштамалар, жапсырманың үстiңгi жағына эмблема жапсыра тiгiледi.
Оқу курсына сәйкес жеңдегі белгiлерге мынадай бұрыштамалар орналастырылады: бiр, екi, үш, төрт, бес - тиiсiнше 1, 2, 3, 4, 5-курс курсанттары үшiн.
Оқаның енi - 10 мм, ұзындығы - 75 мм.
Бұрыштамалар арасындағы арақашықтық - 5 мм;
Бұрыштаманың жоғарғы ұштарын қосатын сызығы бойынан эмблема жұлдызының ортасына дейiнгi тiгiнен арақашықтық - 25 мм;
3) Әскери-теңiз күштерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi орта және жоғары оқу орындарының курсанттарында - қара (сыртынан киетiн нысанды жейдеде - ақ) түстi шұғадан жасалған жапсырмаға ұштары төмен қаратып орналастырылған алтын түстес оқадан жасалған бұрыштамалар, бұрыштамалардың үстiңгi жағына алтын түстес жұлдыздар орналастырылады.
Оқу курсына сәйкес жеңдегi белгiлерге мынадай бұрыштамалар орналастырылады: бiр, екi, үш, төрт, бес, алты - тиiсiнше 1, 2, 3, 4, 5, 6-курс курсанттары үшiн.
Оқаның енi - 10 мм, ұзындығы - 75 мм.
Бұрыштамалар арасындағы арақашықтық - 5 мм.
Бұрыштаманың жоғарғы ұштарын қосатын сызығы бойынан эмблема жұлдызының ортасына дейiнгi тiгiнен арақашықтық - 25 мм.

107. Кеуде белгiлерi - өз арасында геометриялық кескiндер қисынымен, орналастырылған кескiндердiң, мәтiндiк жазулардың мазмұнымен және түстiк үйлесiмдiлiгiмен ерекшеленетiн стандартталған, металл (алюминий) қоспаларынан, пластмассадан, сондай-ақ матадан жасалған арнайы белгiлер (166-сурет):
1) "ҚАЗАҚСТАН" деген сөз бен қан тобын көрсететiн белгi - далалық киiм-кешектiң түсi сияқты матадан тiгiлген тiкбұрыш. Белгiлердiң енi - 3 см, ұзындығы - 13 см. Әрiптердiң (цифрлардың) көлемi биiктiгi бойынша 15 мм;
2) жаралану санының белгiсi - алтын түстес (ауыр жараланған кезде) және күңгірт қызыл түстi (жеңiл жараланған кезде) оқадан, мундир, тужурка, китель, сыртынан киетiн нысанды жейде және фланельден тiгілген нысанды жейде түсi сияқты жапсырмаға орналастырылады. Оқаның енi - 6 мм, ұзындығы - 43 мм;
3) белгiленген тәртiппен айқындалған ведомстволық белгiлер, әскери оқу орнын аяқтағаны туралы, құрметтi атақтарға, сыныпты мамандарға арналған белгiлер және басқалар.

10-тарау. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшілерiнiң бас киiмдерiндегi кокардалар, эмблемалар, тiгiстер мен жапсырмалар үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

108. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас қолбасшысы мен жоғары офицерлер құрамы үшiн (167-сурет):
1) салтанатты және күнделiктi фуражкаларға арналған (Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнен басқа) кокарда жартылай сопақша нысанды биiктiгi 36 мм, енi 28 мм, көгiлдiр негізде алтын түстес бесбұрышты жұлдыз түрiнде түрлi түстi металл қоспасынан жасалады. Кокарданың жиектерi алтын түстес күн сәулесi түрiнде жасалған. Фуражка кокардамен және алтындатылған зер жiппен кестеленген тiгістермен киiледi;
2) құлақшындарға, береттерге, пилоткаларға, далалық фуражкаларға арналған (Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң, Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр әскерлерiнiң әскери қызметшiлерiнен басқа) кокарда осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетiлгенге ұқсас болады, бiрақ тiгiстерсiз киiледi, далалық фуражка үшiн - қорғаныш түстi;
3) Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi әскери қызметшiлерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларына, күнқағары бар малақайларына, пилоткаларына және далалық фуражкаларына арналған эмблема алюминий қоспасынан жасалады, ортасында зәкiр, зәкiрдiң жоғарғы бөлiгiнде - қызыл түстi бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында - алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран орналасқан. Эмблема екi және төменгi жағынан алтын түстес бес бұтақшамен көмкерiлген, биiктiгi 60 мм, енi 55 мм жартылай сопақша нысанды болады. Фуражка мен күнқағары бар малақай эмблемамен және алтындатылған зер жiппен кестеленген тiгiстермен киiледi;
4) Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр күштерi әскери қызметшiлерiнiң пилоткаларына, береттерiне, құлақшындарына және далалық фуражкаларына арналған эмблемасы бар кокарда көгiлдiр негiзде жұлдызбен бiр тұтас алтын түстес алюминий қоспасынан жасалады. Кокарда екi және төменгi жағынан алтын түстес бес бұтақшамен көмкерiлген, енi бойынша созылған жартылай сопақша нысанды болады. Эмблемасы бар кокарданың көлемi: биiктiгi - 45 мм, енi - 55 мм;
5) салтанатты (күнделiктiден басқа) фуражкалар мен күнқағары бар малақайлардың күнқағарына тiгiстер алтындатылған зер жiппен кестеленген;
6) әскери қызметшiлердiң (Әуе қорғанысы күштерiнен, Аэроұтқыр әскерлерiнен, Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнен басқа) салтанатты және күнделiктi фуражкалардың төбесiндегi эмблема диаметрi 48 мм Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк елтаңбасы түрiнде алтын түстec алюминий қоспасынан жасалады;
7) Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр әскерлерi әскери қызметшiлерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларының төбесiндегi эмблема қанат түрiнде алтын түстec алюминий қоспасынан жасалады. Ортасында қанаттың үстiңгi жағында бесбұрышты жұлдыз орналастырылады. Эмблеманың көлемi: ұзындығы - 65 мм, биiктiгi - 26 мм.

109. Келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттар (старшиналар) мен сарбаздар (матростар) және офицерлер құрамы үшiн, сондай-ақ Республикалық ұланның шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттары мен сарбаздары үшiн (168-сурет):
1) салтанатты және күнделiктi фуражкаларға арналған (Әуе қорғанысы күштерiнiң, Аэроұтқыр әскерлерiнің, Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнің, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңіз бөлiмдерiнiң, Республикалық ұланның, Төтенше жағдайлар министрлiгі азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнен басқа) эмблемасы бар кокарда көгілдiр негiзде жұлдызбен бiр тұтас алтын түстес алюминий қоспасынан жасалады. Кокарда екi және төменгi жағынан үш бұтақшамен көмкерiлген, енi бойынша созылған жартылай сопақша түрде болады. Эмблемасы бар кокарданың көлемi: биiктiгi - 45 мм, енi - 60 мм;
2) Республикалық ұлан әскери қызметшiлерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларына арналған эмблемасы бар кокарда осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетiлген эмблемасы бар кокардаға ұқсас, бiрақ кокарда ортасында - шауып келе жатқан салт атты бар жұлдыз;
3) Төтенше жағдайлар министрлiгi азаматтық қорғанысы басқару органдары мен бөлiмдерi әскери қызметшiлерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларына арналған эмблемасы бар кокарда осы тармақтың 1) тармақшасында көрсетiлген эмблемасы бар кокардаға ұқсас, бiрақ кокарда ортасында - қызғылт түстi шеңбер бар "жел бағыты", оның iшiнде көк түстi үшбұрыш;
4) құлақшындарға, береттерге, пилоткаларға, далалық фуражкаларға арналған (Әуе қорғанысы күштерiнiң, Аэроұтқыр әскерлерiнің, Әскери-теңiз күштерiнің, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң, Республикалық ұланның, Төтенше жағдайлар министрлiгі азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерiнің әскери қызметшілерiнен басқа) кокарда жоғары офицерлер құрамының кокардасына ұқсас болады, бiрақ тiгiссiз киiледi, далалық фуражка үшiн - қорғаныш түсті;
5) Республикалық ұлан әскери қызметшiлерiнiң құлақшындарына, береттерiне, пилоткаларына, далалық фуражкаларына арналған кокарда осы тармақтың 4) тармақшасында көрсетiлген кокардаға ұқсас, бiрақ кокарданың ортасында шауып келе жатқан салт атты бар жұлдыз;
6) Төтенше жағдайлар министрлiгi азаматтық қорғанысы басқару органдары мен бөлiмдерi әскери қызметшiлерiнiң құлақшындарына, береттерiне, пилоткаларына, далалық фуражкаларына арналған кокарда осы тармақтың 4) тармақшасында көрсетiлген кокардаға ұқсас, бiрақ кокарданың ортасында - қызғылт түстi шеңбер бар "жел бағыты", оның iшiнде көк түстi үшбұрыш;
7) Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр әскерлерi әскери қызметшілерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларына береттерiне, құлақшындарына, пилоткаларына және далалық фуражкаларына арналған эмблемасы бар кокарда 108-тармақтың 4) тармақшасында көрсетiлген эмблемасы бар кокардаға ұқсас;
8) Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерi әскери қызметшiлерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларына, күнқағары бар малақайларына, пилоткалары мен далалық фуражкаларына арналған эмблема жоғары офицерлер құрамының эмблемасына ұқсас, бiрақ тiгiстерсiз киiледi;
9) салтанатты және күнделiктi фуражкаларының төбесiндегi (Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр әскерлерiнiң, Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнен басқа) эмблема жоғары офицерлер құрамының төбесiндегi эмблемаға ұқсас болады;
10) Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр әскерлерi әскери қызметшілерiнiң салтанатты және күнделiктi фуражкаларының төбесiндегі эмблема жоғары офицерлер құрамының төбесiндегі эмблемаға ұқсас болады;
11) алтын түстес өрнек құрметтi қарауылдың, әскери дирижерлар мен әскери оркестр әскери қызметшiлерiнің салтанатты фуражкаларындағы, сондай-ақ Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерi әскери қызметшiлерiнің салтанатты (далалықтан басқа) фуражкаларындағы және күнқағары бар малақайлардың күнқағарларына орналастырылады.

110. Шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары, Кадет корпусының және "Жас ұлан" республикалық мектебiнiң тәрбиеленушілерi үшiн (Республикалық ұланның шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттары мен сарбаздарынан басқа) (169-cурет):
1) салтанатты және күнделiкті фуражкаларға береттерге, құлақшындарға және далалық фуражкаларға арналған (Әскери-теңіз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнің, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңіз бөлiмдерiнiң әскери қызметшілерiнен басқа) эмблемасы бар жұлдыз қызыл түсті бесбұрышты жұлдыз түрiнде алюминий қоспасынан жасалады, жұлдыз ортасында алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран. Эмблема алтын түстес төрт бұтақшамен көмкерiлген. Эмблеманың көлемi: биiктігі - 40 мм, енi - 50 мм. Далалық фуражкаға арналған эмблема - қорғаныш түстi, көмкермесiз;
2) Әскери-теңіз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерi әскери қызметшілерiнің салтанатты және күнделiктi күнқағарсыз фуражкаларына, береттерiне, құлақшындарына және далалық фуражкаларына арналған эмблема алюминий қоспасынан жасалады, ортасында қызыл түсті зәкiрде бесбұрышты жұлдыз бейнесi, жұлдыз ортасында алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран орналасқан. Эмблема көмкермесiз. Эмблеманың көлемi: биiктігі - 50 мм, енi - 40 мм;
3) Әуе қорғанысы күштерi мен Аэроұтқыр әскерлерi әскери қызметшiлерiнің салтанатты және күнделiктi фуражкаларының төбесiндегі эмблема жоғары офицерлер құрамының төбесiндегі эмблемаға ұқсас болады.

111. Матадан жасалған алтын түстес көмкермесi бар көгiлдiр түсті жапсырма трапеция түрiндегі нысанда болады және Қарулы Күштердiң, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың әскери қызметшілерi (Кадет корпусының тәрбиеленушiлерiнен басқа) беретiнiң сол жағына жапсыра тiгiледi. Жапсырмалардың көлемi: алдыңғы бөлiгiнiң биiктiгi - 35 мм, артқы бөлiгi - 15 мм, ұзындығы - 80 мм және төменгi бөлiгi - 70 мм.
Жапсырманың ортасына мынадай бейнелер орналастырылады (170-сурет):
1) бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Аэроұтқыр әскерлерiнен, Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитеті Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен, Республикалық ұланнан, Төтенше жағдайлар министрлiгі азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерiнен басқа);
2) жиектерiнде екi ұшып келе жатқан ұшағы бар парашют. Парашют ортасында бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Аэроұтқыр әскерлерi үшiн);
3) ортасында бесбұрышты жұлдыз бейнесi бар зәкiр. Жұлдыз ортасында күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi үшiн);
4) бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында - шауып келе жатқан салт атты (Республикалық ұлан үшiн);
5) ортасында қызғылт түсті шеңбер бар "жел бағыты", оның iшiнде көк үшбұрыш (Төтенше жағдайлар министрлiгі азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерi үшiн).

112. Кадет корпусының тәрбиеленушiлерiнде матадан жасалған алтын түстес көмкермесi бар қара түстi жапсырма қалқан нысанды болады және береттiң сол жағына жапсыра тiгiледi.
Жапсырмалардың көлемi: биiктiгi - 50 мм, енi - 40 мм. Жапсырманың ортасына алтын түстес қыран басының бейнесi орналастырылады.

113. Пилотканың сол жағына жапсырма тағуға рұқсат етiледi. Жапсырманың сипаттамасы мен көлемiн тиiстi мемлекеттік органдардың бiрiншi басшылары бекiтедi және белгіленген тәртiппен жасалады.

11-тарау. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары әскери қызметшілерiнiң киiм-кешектерiндегi эмблемалар, тоғалар, түймелер, өрнектер және тiгiстер үлгiлерiнiң сипаттамасы мен суреттерi

114. Салтанатты белдiкке тоғалар түрлi түстi металл қоспасынан жасалады және сопақша нысанды болады. Тоғалардың көлемi: биiктiгi - 50 мм, енi - 43 мм. Тоға мен ондағы барлық нышандар алтын түстec.

115. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң Жоғарғы Бас қолбасшысында және жоғары офицерлер құрамында - тоға ортасында Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк елтаңбасының бейнесi орналастырылады (171-сурет).

116. Келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттар (старшиналар) мен сарбаздар (матростар) және аға және кiшi офицерлер құрамында мыналардың бейнесi орналастырылады (172-сурет):
1) бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында алтын түстес күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен, Республикалық ұланнан, Төтенше жағдайлар министрлiгi азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерiнен басқа);
2) зәкiр (Әскери-теңiз күштерi, жағалық қорғаныс бөлiмдерi, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерi үшiн);
3) бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында - шауып келе жатқан салт атты (Республикалық ұлан үшiн);
4) "жел бағыты" және осы бейне астында қалықтап ұшқан қыран (Төтенше жағдайлар министрлiгi азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерi үшiн).

117. Шақыру бойынша әскери қызмет өткеретiн сержанттардың (старшиналардың), сарбаздардың (матростардың), орта және жоғары әскери оқу орындары курсанттарының, Кадет корпусы және "Жас ұлан" республикалық мектебі тәрбиеленушiлерiнiң белдiк белбеуiне тоға түрлi түстi металл қоспасынан жасалады. Тоғаның көлемi: биiктiгi - 53 мм және енi - 70 мм. Тоға мен ондағы барлық нышандар алтын түстес (173-сурет).
Тоғаның ортасында өрнектелген мыналардың бейнесi бар:
1) Қарулы Күштердің, басқа да әскерлер мен әскери құралымдардың (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнің теңiз бөлiмдерiнен, Республикалық ұланнан, Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлiгінен басқа) әскери қызметшiлерiнде - диаметрi 44 мм бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында - күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң нышаны);
2) Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнде - көлемi 40 мм - 44 мм зәкiр, зәкiрде - диаметрi 28 мм бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында күн және оның астында қалықтап ұшқан қыран (Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң нышаны);
3) Республикалық ұланның әскери қызметшiлерiнде - диаметрi 44 мм бесбұрышты жұлдыз, жұлдыз ортасында шауып келе жатқан салт атты (Республикалық ұланның нышаны);
4) Төтенше жағдайлар министрлiгi азаматтық қорғанысы басқару органдары мен бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнде - көлемi 44 мм - 30 мм "жел бағыты" және осы бейне астында қалықтап ұшқан қыран.

118. Қарулы Күштер, басқа да әскерлер мен әскери құралымдар әскери қызметшiлерiнің нысанды киiм-кешектерiндегі түймелер мынадай диаметрмен жасалады: үлкендерi - Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң Жоғарғы Бас қолбасшысы және жоғары офицерлер құрамы үшiн - 24 мм және басқа құрамдардың әскери қызметшiлерi үшiн - 22 мм, кiшiлерi - 14 мм. Түйме мен оңдағы барлық нышандар алтын түстес.
Түймелерде (174-сурет):
1) Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерiнiң Жоғарғы Бас қолбасшысында және жоғары офицерлер құрамында Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк елтаңбасы бейнеленген;
2) аға және кiшi офицерлер құрамында, сержанттарда, сарбаздарда, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттарында, Кадет корпусының және "Жас ұлан" республикалық мектебiнiң тәрбиеленушiлерiнде (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен, Республикалық ұланнан, Төтенше жағдайлар министрлiгі азаматтық қорғанысының басқару органдары мен бөлiмдерiнен басқа) бесбұрышты жұлдыз бейнеленген;
3) Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнде зәкiр бейнеленген;
4) Республикалық ұланның әскери қызметшiлерiнде шауып келе жатқан салт атты бейнеленген;
5) Төтенше жағдайлар министрлiгі азаматтық қорғанысы басқару органдары мен бөлiмдерiнiң әскери қызметшілерiнде "жел бағыты" бейнеленген.

119. Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас қолбасшысының салтанатты мундирiнде, жоғары офицерлер құрамының салтанатты мундирiнде (тужуркасында) (жағада және жеңдерiнде), Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерi Жоғарғы Бас қолбасшысының күнделiктi кителiнде, жоғары офицерлер құрамының күнделiктi кителiнде (тужуркасында) (жағада) алтындатылған зер жiппен тiгiс болады (175-сурет).
Әскери-теңіз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметi теңiз бөлiмдерiнiң жоғары офицерлер құрамында тужуркалардың жағасында алтын түстес зәкiр түрiнде эмблемасы бар тiгiс болады.

120. Әскери-теңiз күштерiнiң, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнiң, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнiң әскери қызметшiлерiнiң (адмиралдардан басқа) қара түстi тужуркаларының жағасына алтын түстес эмблема бекiтiледi (176-сурет):
1) офицерлер құрамында - зәкiрi бар өрнек. Зәкiр көлемi 30 мм - 20 мм;
2) келiсiмшарт бойынша әскери қызмет өткеретiн старшиналар мен матростарда - көлемi 34 мм - 24 мм зәкiр.

121. Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерi, басқа да әскерлерi мен әскери құралымдары (Әскери-теңiз күштерiнен, жағалық қорғаныс бөлiмдерiнен, Ұлттық қауiпсiздiк комитетi Шекара қызметiнiң теңiз бөлiмдерiнен, Республикалық ұланнан басқа) әскери қызметшiлерi (жоғары офицерлер құрамынан басқа) мундирiнiң және кителiнiң жағасына, алмалы-салмалы погондарға әскер тектерi бойынша - алтын түстес эмблемалар бекiтiледi, далалық жазғы киiм-кешектiң жағасына - қорғаныш түстi. Эмблемалардың диаметрi - 22 мм (177-сурет).
Әскери атташе болып табылатын, әскери өкiлдiктерде әскери қызмет өткеретiн және әскери оқу орындарда оқитын, сондай-ақ шетелде қызметтiк iссапарларда болатын немесе әскери делегациялардың кездесулерiн және iлесiп жүрудi ұйымдастыру жөніндегі iс-шараларға қатысатын әскери қызметшiлер кительдерiнiң жағаларына "KZ" деген әрiптер бекiтiледi. Әрiптердiң биiктiгi - 15 мм.
Республикалық ұлан әскери қызметшiлерiнiң (жоғары офицерлер құрамынан басқа) мундирлерi мен кительдерiнiң жағасына, алмалы-салмалы погондарына "РҰ" әрiптерi бекiтiледi. Әрiптердiң биiктiгi - 15 мм.

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2006 жылғы 8 шілдедегі
N 146 Жарлығымен бекітілген
Қазақстан Республикасының Қарулы
Күштері, басқа да әскерлері мен
әскери құралымдары әскери
қызметшілерінің әскери киім нысаны
және айырым белгілері үлгілерінің
сипаттамасы мен суреттеріне
1-ҚОСЫМША

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары әскери қызметшілерінің фуражкаларындағы айнала жиектер мен жиектердің, пилоткаларындағы жиектердің, тельняшкаларындағы жолақтардың, шалбарларындағы жиектер мен лампастардың, мундирлер мен кительдеріндегі жиектердің түсі, береттерінің
ТҮСІ

Ескерту. 1-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 2009.05.19. N 805 Жарлығымен.

Әскери қызметшілердің санаты	Фуражка		Пилоткалардағы жиектің түсі	Береттердің түсі	Мундирлердегі (кительдердегі) және шалбарлардағы жиектер мен лампастардың түсі			Тельняшкалардағы жолақтардың түсі
	айнала жиектің түсі	жиектің түсі
1	2	3	4	5	6			7
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қолбасшысы
Жоғарғы Бас қолбасшы	Қара қоңыр қорғаныш	-	-	Қара қоңыр қорғаныш				-
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әуе қорғанысы күштері
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Көгілдір	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір			-
	Көк	Көгілдір
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Көгілдір	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір			-
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Көгілдір	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір			-
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	-	Қара қоңыр қорғаныш	-			-
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Құрлық әскерлері, Ракета әскерлері мен артиллериясы, Әскери прокуратура органдары, Ішкі істер министрлігінің әскери-тергеу органдары
Жоғары офицер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл			-
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Кара қоңыр қорғаныш	Қызыл
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Кара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Қызыл	Кара қоңыр қорғаныш	Қызыл			-
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Қызыл	Кара қоңыр қорғаныш	Қызыл			-
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Кара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-	Кара қоңыр қорғаныш	-			-
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери-теңіз күштері, Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің теңіз бөлімдері
Жоғары офицер құрамы	Қара	-	Ақ	-	-			Кара көк
Келісімшарт бойынша офицерлер, старшиналар мен матростар, шақыру бойынша офицерлер	Қара	-	Ақ	-	-			Қара көк
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Ақ	Қара	-			Қара көк
Шақыру бойынша старшиналар мен матростар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара	-	-	-	-			Қара көк
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің жағалық қорғаныс бөлімдері
Жоғары офицер құрамы	Қара	-	Ақ	Қара	-			Қара
Келісімшарт бойынша офицерлер, старшиналар мен матростар, шақыру бойынша офицерлер	Қара	-	Ақ	Қара	-			Қара
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Ақ	Қара	-			Қара
Шақыру бойынша старшиналар мен матростар	Қара	-	-	Қара	-			Қара
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Аэроұтқыр әскерлері, арнайы мақсаттағы бөлімдер
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Көгілдір	Көгілдір		Көгілдір	Көгілдір
	Көк	Көгілдір
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Көгілдір	Көгілдір		Көгілдір	Көгілдір
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Көгілдір	Көгілдір		Көгілдір	Көгілдір
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	-	Көгілдір		-	Көгілдір
Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінің Әскери полициясы
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Қара қоңыр қорғаныш		Қызыл	-
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Қара	Қызыл	Қызыл	Қара		Қызыл	-
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Қызыл	Қара		Қызыл	-
Кадет корпусы, "Жас ұлан" республикалық мектебі
Кадет корпусының тәрбиеленушілері	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-	Қара қоңыр қорғаныш		-	-
"Жас ұлан" республикалық мектебінің тәрбиеленушілері	Көк барқын	Қызыл	-	Қара қоңыр қорғаныш		Қызыл	-
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Ішкі әскерлер комитеті*
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Қара қоңыр қорғаныш		Қызыл	-
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	Теңбіл	Қара қоңыр қорғаныш		Теңбіл	-
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Теңбіл	Қара қоңыр қорғаныш		Теңбіл	-
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	-	Қара қоңыр қорғаныш		-	-
Қазақстан Республикасы Төтенше жағдайлар министрлігі
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Қызғылт сары		Қызыл	Қызғылт сары
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Қызыл	Қызғылт сары		Қызыл	Қызғылт сары
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Қызыл	Қызғылт сары		Қызыл	Қызғылт сары
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-	Қызғылт сары		-	Қызғылт сары
Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметі, Қазақстан Республикасының "Сырбар" Сыртқы барлау қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Қара қоңыр қорғаныш		Қызыл	-
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	-	Ашық көк	Ашық көк	Қара қоңыр қорғаныш		Ашық көк	-
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Ашық көк	Қара қоңыр қорғаныш		Ашық көк	-
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	-	Ашық көк	-	Қара қоңыр қорғаныш		-	-
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Ашық жасыл		Қызыл	Ашық жасыл
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Қара көк	Қызыл	Ашық жасыл	Ашық жасыл		Ашық жасыл	Ашық жасыл
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Ашық жасыл	Ашық жасыл		Ашық жасыл	Ашық жасыл
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара көк	Қызыл	-	Ашық жасыл		-	Ашық жасыл
Қазақстан Республикасының Республикалық ұланы
Жоғары офицерлер құрамы	Салтанатты фуражка		Қызыл	Ашық көгілдір		Қызыл	Ашық көгілдір
	Көк барқын	Қызыл
	Күнделікті фуражка
	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл
	Салтанатты рәсімдерді орындау кезінде ерекше салтанатты киім нысаны
	Ашық көгілдір	Ашық көгілдір	-	-		Ашық көгілдір	-
Келісімшарт бойынша офицерлер, сержанттар мен сарбаздар, шақыру бойынша офицерлер	Ашық көгілдір	Ашық көгілдір	Ашық көгілдір	Ашық көгілдір		Ашық көгілдір	Ашық көгілдір
Әскери қызметші әйелдер	-	-	Ашық көгілдір	Ашық көгілдір		Ашық көгілдір	Ашық көгілдір
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Ашық көгілдір	Ашық көгілдір	-	Ашық көгілдір		-	Ашық көгілдір

Қазақстан Республикасы
Президентінің
2006 жылғы 8 шілдедегі
N 146 Жарлығымен бекітілген
Қазақстан Республикасының Қарулы
Күштері, басқа да әскерлері мен
әскери құралымдары әскери
қызметшілерінің әскери киім нысаны
және айырым белгілері үлгілерінің
сипаттамасы мен суреттеріне
2-ҚОСЫМША

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да әскерлері мен әскери құралымдары әскери қызметшілерінің погондарындағы жолақтардың, көмкермелердің, негіздер мен жапсармалардың
ТҮСІ

Ескерту. 2-қосымшаға өзгерту енгізілді - ҚР Президентінің 2009.05.19. N 805 Жарлығымен.

Әскери қызметшілердің санаты	Погондар (шағын погондар)
	негіздердің түсі	көмкерменің түсі	жапсармалардың түсі
1	2	3	4
1. Мундирлер (тужуркалар) мен пальтоларға (шинельдердегі) салтанатты (жапсырыла тігілетін) погондар
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қолбасшысы
Жоғарғы Бас қолбасшы	Қара қоңыр қорғаныш	Алтын түстес	-
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әуе қорғанысы күштері
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Көгілдір	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Көгілдір
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Құрлық әскерлері, Ракета әскерлері мен артиллериясы, Әскери прокуратура органдары, Ішкі істер министрлігінің әскери-тергеу органдары
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Қызыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери-теңіз күштері, жағалық қорғаныс бөлімдері, Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің теңіз бөлімдері
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қара	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Қара	-
Келісімшарт бойынша старшиналар мен матростар	Алтын түстес	Қара	Алтын түстес
Шақыру бойынша старшиналар мен матростар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	ақ түсті киетін нысанды жейдеде
	Ақ	Қара	Алтын түстес
	көк түсті фланельден тігілген нысанды жейдеде
	Қара	Ақ	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Аэроұтқыр әскерлері, арнайы мақсаттағы бөлімдер
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Көгілдір	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Көгілдір
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери полициясы
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Қызыл	Алтын түстес
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Қызыл	Алтын түстес
Кадет корпусы, "Жас ұлан" республикалық мектебі
Кадет корпусының тәрбиеленушілері	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
"Жас ұлан" республикалық мектебінің тәрбиеленушілері	көк барқын түсті мундирде
	Алтын түстес	Қызыл	-
	сұрғылт түсті пальто
	Сұрғылт	Қызыл	-
Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Қызыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Ішкі әскерлер комитеті
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Теңбіл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Теңбіл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	Алтын түстес
Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметі, Қазақстан Республикасының "Сырбар" Сыртқы барлау қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Ашық көк	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Ашық көк	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көк	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Ашық жасыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Ашық жасыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық жасыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасының Республикалық ұланы
Жоғары офицерлер құрамы	Алтын түстес	Қызыл	-
	ашық сұр түсті мундирде және сұрғылт түсті пальтода
	Сұрғылт	Қызыл
	Салтанатты рәсімдерді орындау кезіндегі ерекше салтанатты погондар
	ақ түсті мундирде		-
	Ақ	Алтын түстес
	қара түсті мундирде
	Қара	Алтын түстес
	сұрғылт түсті шинельде
	Сұрғылт	Алтын түстес
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Алтын түстес	Ашық көгілдір	-
	Салтанатты рәсімдерді орындау кезіндегі ерекше салтанатты погондар
	сұрғылт түсті шинельде және көк барқын түсті мундирлерде
	Ашық көгілдір	Алтын түстес
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Алтын түстес	Ашық көгілдір	Алтын түстес
	Салтанатты рәсімдерді орындау кезіндегі ерекше салтанатты погондар
	сұрғылт түсті шинельде және көк барқын түсті мундирлерде
	Ашық көгілдір	Алтын түстес	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көгілдір	Алтын түстес
	Салтанатты рәсімдерді орындау кезіндегі ерекше салтанатты погондар
	сұрғылт түсті шинельде және көк барқын түсті мундирлерде
	Ашық көгілдір	Алтын түстес	Алтын түстес
2. Ақ түсті жейдеде алмалы-салмалы погондар
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қолбасшысы
Жоғарғы Бас қолбасшы	Ақ	Алтын түстес	-
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің Әуе қорғаныс күштері
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Құрлық әскерлері, Ракета әскерлері мен артиллериясы, Әскери прокуратура органдары, Ішкі істер министрлігінің әскери-тергеу органдары
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Қызыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери-теңіз күштері, жағалық қорғаныс бөлімдері, Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің теңіз бөлімдері
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қара	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Қара	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Қара	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	ақ түсті сыртынан киетін нысанды жейдеде
	Ақ	Қара	Алтын түстес
	көк түсті фланельден тігілген нысанды жейдеде
	Қара	Ақ	Алтын түстес
Қазақстан Республикасының Қарулы Күштерінің Аэроұтқыр әскерлері арнайы мақсаттағы бөлімдер
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Көгілдір	Алтын түстес
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери полициясы
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Қызыл	Алтын түстес
Кадет корпусы, "Жас ұлан" республикалық мектебі
Кадет корпусының тәрбиеленушілері	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
"Жас ұлан" республикалық мектебінің тәрбиеленушілері	Ақ	Қызыл	-
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Ішкі әскерлер комитеті
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Теңбіл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Теңбіл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Қызыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Ашық көк	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен солдаттар	Ақ	Ашық көк	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көк	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Ашық жасыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Ашық жасыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық жасыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасының Республикалық ұланы
Жоғары офицерлер құрамы	Ақ	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Ақ	Ашық көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Ақ	Ашық көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көгілдір	Алтын түстес
3. Күнделікті пагондар: кительде (тужуркада) және пальтода жапсырыла тігілетін, жейдеде алмалы-салмалы
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Жоғарғы Бас қолбасшысы
Жоғарғы Бас қолбасшы	Қара қоңыр қорғаныш	Алтын түстес	-
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әуе қорғанысы күштері
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Құрлық әскерлері, Ракета әскерлері мен артиллериясы, Әскери прокуратура органдары, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің әскери-тергеу органдары
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери-теңіз күштері, жағалық қорғанысы бөлімдері, Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шекара қызметінің теңіз бөлімдері
Жоғары офицерлер құрамы	Қара	Сары	-
	ақ түсті күнделікті тужуркада
	Ақ	Қара
	ақ сары түсті жейдеде
	Ақ сары	Қара
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара	Сары	-
	ақ түсті күнделікті тужуркада
	Ақ	Қара
	ақ сары түсті жейдеде
	Ақ сары	Қара
Келісімшарт бойынша старшиналар мен матростар	Қара	Сары	Алтын түстес
	ақ түсті күнделікті тужуркада
	Ақ	Қара	Алтын түстес
	ақ сары түсті жейдеде
	Ақ сары	Қара	Алтын түстес
Шақыру бойынша старшиналар мен матростар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	ақ түсті сыртынан киетін нысанды жейдеде
	Ақ	Қара	Алтын түстес
	көк үсті фланельден тігілген нысанды жейдеде
	Қара	Ақ	Алтын түстес
	көк түсті жұмыс жейдесінде (жейде мен шалбар)
	Көк	Қара	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Аэроұтқыр әскерлері, арнайы мақсаттағы бөлімдер
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Көгілдір	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Қарулы Күштерінің Әскери полициясы
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара	Қызыл	Алтын түстес
Кадет корпусы, "Жас ұлан" республикалық мектебі
Кадет корпусының тәрбиеленушілері	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
"Жас ұлан" республикалық мектебінің тәрбиеленушілері	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің Ішкі әскерлер комитеті
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Теңбіл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар министрлігі
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	Алтын түстес
Ұлттық қауіпсіздік комитеті, Қазақстан Республикасы Президентінің Күзет қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көк	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көк	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көк	Алтын түстес
Қазақстан Республикасы Ұлттық қауіпсіздік комитетінің Шекара қызметі
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық жасыл	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық жасыл	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар, орта және жоғары әскери оқу орындарының курсанттары	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық жасыл	Алтын түстес
Қазақстан Республикасының Республикалық ұланы
Жоғары офицерлер құрамы	Қара қоңыр қорғаныш	Қызыл	-
Келісімшарт бойынша және шақыру бойынша офицерлер	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көгілдір	-
Келісімшарт бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көгілдір	Алтын түстес
Шақыру бойынша сержанттар мен сарбаздар	Қара қоңыр қорғаныш	Ашық көгілдір	Алтын түстес

Қазақстан Республикасы Президентінің
2006 жылғы 8 шілдедегі
N 146 Жарлығымен бекітілген
Қазақстан Республикасының Қарулы
Күштері, басқа да әскерлері мен
әскери құралымдары әскери
қызметшілерінің әскери киім нысаны
және айырым белгілері үлгілерінің
сипаттамасы мен суреттеріне
3-ҚОСЫМША

Қазақстан Республикасының Қарулы Күштері, басқа да
әскерлері мен әскери құралымдары әскери қызметшілерінің
әскери киім нысаны және айырым белгілері үлгілерінің
суреттерін қағаз мәтіннен қараңыз