О Конституционном Совете Республики Казахстан

Конституционный закон Республики Казахстан от 29 декабря 1995 г. N 2737. Утратил силу Конституционным законом Республики Казахстан от 5 ноября 2022 года № 153-VII.

Сноска. Утратил силу Конституционным законом РК от 05.11.2022 № 153-VII (вводится в действие со дня формирования полного состава Конституционного Суда).

ОГЛАВЛЕНИЕ

Сноска. Форма акта и заголовок в редакции, преамбула исключена, в тексте слова "настоящим Указом", "настоящему Указу", "настоящего Указа", "Настоящий Указ" заменены соответственно словами "настоящим Конституционным законом", "настоящему Конституционному закону", "настоящего Конституционного закона", "Настоящий Конституционный закон" - Конституционным законом РК от 24 ноябpя 2004 г. N 604 (вводится в действие с 1 января 2005 г.).

Глава I
Общие положения

Статья 1. Статус Конституционного Совета

Конституционный Совет как государственный орган, обеспечивающий верховенство Конституции Республики Казахстан на всей территории Республики:

1) при осуществлении своих полномочий самостоятелен и независим от государственных органов, организаций, должностных лиц и граждан, подчиняется только Конституции Республики и не может исходить из политических и иных мотивов;

2) осуществляет свои полномочия, руководствуясь Конституцией Республики и настоящим Конституционным законом, воздерживаясь от установления и исследования иных вопросов во всех случаях, когда это входит в компетенцию судов или других государственных органов.

Статья 2. Состав Конституционного Совета

Конституционный Совет состоит из семи членов, в том числе Председателя Конституционного Совета. Кроме этого, пожизненными членами Конституционного Совета являются по праву экс-Президенты Республики.

Статья 3. Порядок формирования Конституционного Совета

1. Председатель Конституционного Совета назначается на должность и освобождается от должности Президентом Республики.

2. Два члена Конституционного Совета назначаются на должность Президентом Республики, по два члена Конституционного Совета назначаются по представлению председателей Палат Парламента соответственно Сенатом и Мажилисом Парламента. Половина членов Конституционного Совета обновляется каждые три года.

Сноска. Статья 3 с изменениями, внесенными Конституционным законом РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 4. Требования, предъявляемые к кандидатам в члены Конституционного Совета

1. В состав Конституционного Совета может быть назначен гражданин Республики не моложе тридцати лет, проживающий на территории Республики, имеющий высшее юридическое образование, стаж работы по юридической специальности не менее пяти лет.

2. Требования, установленные в пункте 1 настоящей статьи, не распространяются на экс-Президентов Республики.

Статья 5. Срок полномочий членов Конституционного Совета

1. Полномочия Председателя и членов Конституционного Совета длятся шесть лет.

2. В случае выбытия или истечения срока пребывания в должности Председатель и члены Конституционного Совета замещаются в порядке, установленном Конституцией и настоящим Конституционным законом.

3. Должности Председателя и членов Конституционного Совета замещаются в течение месяца со дня выбытия или истечения срока пребывания лиц в этих должностях.

4. Если срок полномочий Председателя или членов Конституционного Совета истекает в период рассмотрения с их участием вопроса, находящегося в производстве Конституционного Совета, то их полномочия сохраняются до вынесения итогового решения.

Статья 6. Присяга Председателя и членов Конституционного Совета

Председатель и члены Конституционного Совета после своего назначения приносят присягу следующего содержания: "Торжественно клянусь добросовестно выполнять возложенные на меня обязанности Председателя (члена) Конституционного Совета Республики Казахстан, быть беспристрастным и подчиняться только Конституции Республики Казахстан, никому и ничему кроме нее.".

Присяга Председателя и членов Конституционного Совета принимается в порядке, определяемом Президентом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 6 в редакции Конституционного закона РК от 22.12.2017 № 119-VI (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования).

Статья 7. Заседания Конституционного Совета

1. Заседание Конституционного Совета правомочно, если на нем присутствует не менее двух третей от состава Конституционного Совета.

2. Заседания Конституционного Совета созываются по мере необходимости Председателем Конституционного Совета, а при его отсутствии - членом Конституционного Совета, исполняющим обязанности Председателя Конституционного Совета по его уполномочию.

Статья 8. Конституционное производство

Рассмотрение и принятие решений по вопросам, относящимся к компетенции Конституционного Совета, осуществляется в порядке конституционного производства, установленного Конституцией и настоящим Конституционным законом.

Статья 9. Законодательство о Конституционном Совете

1. Статус, компетенция, организация и порядок деятельности Конституционного Совета определяются Конституцией Республики и настоящим Конституционным законом.

2. По вопросам организации и порядка своей деятельности, не урегулированным Конституцией и настоящим Конституционным законом, Конституционный Совет принимает регламент Конституционного Совета.

Глава II
Статус Председателя и членов
Конституционного Совета Республики

Статья 10. Председатель и члены Конституционного Совета как должностные лица государства

1. Председатель и члены Конституционного Совета являются должностными лицами государства, статус которых определяется Конституцией и настоящим Конституционным законом, а также нормативными правовыми актами о государственной службе в части, не урегулированной Конституцией и настоящим Конституционным законом.

2. Должности Председателя и члена Конституционного Совета не совместимы с депутатским мандатом, занятием иных оплачиваемых должностей, кроме преподавательской, научной или иной творческой деятельности, осуществлением предпринимательской деятельности, вхождением в состав руководящего органа или наблюдательного совета коммерческой организации.

Статья 11. Независимость Председателя и членов Конституционного Совета

1. Председатель и члены Конституционного Совета при выполнении своих обязанностей независимы и подчиняются только Конституции и настоящему Конституционному закону. Никакие иные акты не имеют для них заведомо обязательной силы. Какое-либо вмешательство в их деятельность, а также оказания давления или иного воздействия на них в какой бы то ни было форме не допускается и влекут ответственность по закону.

2. Деятельность Председателя и членов Конституционного Совета по вопросам конституционного производства не подотчетна. Никто не вправе требовать от них отчета по вопросам осуществления ими своих полномочий.

3. Никто не вправе испрашивать, а Председатель и члены Конституционного Совета не вправе, кроме как на заседании Конституционного Совета, высказывать мнение или консультировать по вопросам, которые являются предметом рассмотрения Конституционного Совета, до вынесения по ним итогового решения.

4. В течение срока полномочий члены Конституционного Совета несменяемы. Их полномочия не могут быть прекращены или приостановлены, за исключением случаев, предусмотренных настоящим Конституционным законом.

5. Председатель или член Конституционного Совета обязан заявить самоотвод, который подлежит удовлетворению Конституционным Советом при условии, если его объективность может вызвать сомнение вследствие личной прямой или косвенной заинтересованности в рассматриваемом Конституционным Советом вопросе.

6. Член Конституционного Совета не вправе осуществлять защиту или представительство, кроме законного представительства, в суде или иных правоприменительных органах, оказывать покровительство каким бы то ни было лицам в реализации прав и освобождении от обязанностей.

Статья 12. Неприкосновенность членов Конституционного Совета

1. Председатель и члены Конституционного Совета в течение срока своих полномочий не могут быть задержаны, подвергнуты содержанию под стражей, домашнему аресту, приводу, мерам административного взыскания, налагаемым в судебном порядке, привлечены к уголовной ответственности без согласия Парламента, кроме случаев задержания на месте преступления либо совершения тяжких или особо тяжких преступлений.

2. После регистрации повода к началу досудебного расследования в Едином реестре досудебных расследований досудебное расследование в отношении Председателя или члена Конституционного Совета может быть продолжено только с согласия Генерального Прокурора, который вносит в Парламент представление о даче согласия на привлечение к уголовной ответственности Председателя или члена Конституционного Совета. В случаях, когда Председатель или члены Конституционного Совета задержаны на месте преступления либо установлен факт приготовления или покушения на совершение тяжкого или особо тяжкого преступления либо ими совершено тяжкое или особо тяжкое преступление, досудебное расследование в отношении их может быть продолжено до получения согласия Генерального Прокурора, но с обязательным его уведомлением в течение суток. Надзор за соблюдением законности в ходе расследования дела осуществляется Генеральным Прокурором.

3. Председатель и члены Конституционного Совета дисциплинарной ответственности не подлежат.

4. Никто не вправе отстранить члена Конституционного Совета от участия в заседании Конституционного Совета, если его полномочия не приостановлены в соответствии с настоящим Конституционным законом.

Сноска. Статья 12 с изменениями, внесенными Конституционным законом РК от 04.07.2014 № 232-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Статья 13. Равенство прав Председателя и членов Конституционного Совета

Председатель и члены Конституционного Совета обладают равными правами в рассмотрении находящихся в производстве Конституционного Совета вопросов и принятии по ним решений, за исключением случая, предусмотренного пунктом 3 статьи 33 настоящего Конституционного закона.

Статья 14. Приостановление полномочий Председателя, члена Конституционного Совета

1. Полномочия Председателя или члена Конституционного Совета могут быть приостановлены по ходатайству Конституционного Совета лицом, его назначавшим, в случаях, если он:

1) без уважительных причин не менее трех раз подряд не участвовал в заседаниях Конституционного Совета;

2) по состоянию здоровья не способен длительное время выполнять свои обязанности;

3) признан безвестно отсутствующим по решению суда, вступившему в законную силу.

2. Полномочия Председателя или члена Конституционного Совета могут быть приостановлены также в случае, если в установленном законом порядке дано согласие на его задержание, содержание под стражей, домашний арест, привод, привлечение к административной или уголовной ответственности, на возбуждение в суде соответствующего ходатайства о применении принудительных мер медицинского характера, признании недееспособным или ограничении в дееспособности.

3. Решение о приостановлении полномочий Председателя или члена Конституционного Совета принимается не позднее одного месяца со дня обнаружения оснований для приостановления полномочий.

4. Полномочия Председателя или члена Конституционного Совета приостанавливаются до отпадения оснований к их приостановлению.

Сноска. Статья 14 с изменениями, внесенными Конституционным законом РК от 04.07.2014 № 232-V (вводится в действие с 01.01.2015).

Статья 15. Прекращение полномочий Председателя, члена Конституционного Совета

1. Полномочия:

1) Председателя Конституционного Совета прекращаются Президентом Республики;

2) члена Конституционного Совета прекращаются назначившим его Президентом Республики Казахстан, Сенатом Парламента, Мажилисом Парламента.

2. Полномочия Председателя, члена Конституционного Совета прекращаются вследствие:

1) удовлетворения прошения об отставке;

2) состоявшегося о нем обвинительного приговора Верховного Суда, вступившего в законную силу;

3) признания его недееспособным решением суда, вступившим в законную силу;

4) признания его умершим решением суда, вступившим в законную силу;

5) его смерти;

6) несоблюдения условий, предусмотренных пунктом 2 статьи 10 настоящего Конституционного закона;

7) нарушения присяги, невыполнение требований Конституции Республики и настоящего Конституционного закона, совершения порочащего поступка, несовместимого с его высоким статусом;

8) назначения с нарушением требований, установленных Конституцией и настоящим Конституционным законом;

9) истечения установленного Конституцией срока пребывания в должности;

10) (исключен - Конституционным законом РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2);

11) вступления в политическую партию или иное общественное объединение, преследующее политические цели.

Сноска. Статья 15 с изменениями, внесенными Конституционным законом РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 16. Обеспечение деятельности Председателя и членов Конституционного Совета

1. Заработная плата Председателю и членам Конституционного Совета устанавливается в порядке, предусмотренном подпунктом 9-1) статьи 66 Конституции Республики.

2. Жилищное и транспортное и иное обеспечение, медицинское обслуживание и санаторно-курортное лечение Председателя и членов Конституционного Совета осуществляется в порядке, установленном Президентом Республики.

Сноска. Статья 16 с изменением, внесенным Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Глава III
Компетенция Конституционного Совета Республики
и его должностных лиц

Статья 17. Компетенция Конституционного Совета

1. Конституционный Совет в соответствии с подпунктом 1) пункта 1 статьи 72 Конституции решает в случае спора вопрос о правильности проведения:

1) выборов Президента Республики;

2) выборов депутатов Парламента;

3) республиканского референдума.

2. Конституционный Совет в соответствии с подпунктами 2), 2-1), 3) пункта 1 статьи 72 Конституции рассматривает на соответствие Конституции:

1) до подписания Президентом принятые Парламентом законы;

2) принятые Парламентом и его Палатами постановления;

3) международные договоры Республики до их ратификации.

3. Конституционный Совет в соответствии с подпунктами 4), 5) пункта 1 статьи 72 Конституции дает:

1) официальное толкование норм Конституции;

2) до принятия Парламентом соответственно решения о досрочном освобождении от должности Президента Республики, окончательного решения об отрешении от должности Президента Республики - заключение о соблюдении установленных конституционных процедур.

4. Конституционный Совет в соответствии с:

1) пунктом 2 статьи 72 Конституции рассматривает обращения Президента Республики в случаях, предусмотренных подпунктом 10-1) статьи 44 Конституции, а также обращения судов в случаях, предусмотренных статьей 78 Конституции;

2) подпунктом 6) статьи 53 Конституции по результатам обобщения практики конституционного производства ежегодно направляет Парламенту послание о состоянии конституционной законности в Республике.

Сноска. Статья 17 с изменениями, внесенными Конституционными законами РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 18. Иные полномочия Конституционного Совета

Конституционный Совет:

1) в пределах компетенции вправе запрашивать и получать документы, материалы и иную информацию от всех государственных органов, организаций, а также привлекать в установленном порядке специалистов к экспертной и научно-консультационной работе;

2) ходатайствует о приостановлении полномочий Председателя и членов Конституционного Совета и осуществляет иные полномочия, установленные настоящим Конституционным законом.

Статья 19. Полномочия Председателя Конституционного Совета

1. Председатель Конституционного Совета:

1) руководит подготовкой к рассмотрению вопросов, принятых Конституционным Советом к производству;

2) созывает заседания Конституционного Совета, вносит на их рассмотрение принятые к производству вопросы и председательствует на заседаниях Конституционного Совета;

3) распределяет обязанности членов Конституционного Совета, организует работу членов Конституционного Совета и его аппарата;

4) определяет меры по обеспечению проведения заседания;

5) оглашает на совместном заседании Палат Парламента послание Конституционного Совета о состоянии конституционной законности в Республике;

6) по требованию Президента Республики представляет ему информацию о состоянии конституционной законности в стране;

7) подписывает решения и протоколы заседаний Конституционного Совета;

8) представляет на утверждение Конституционного Совета его регламент;

9) утверждает Положение об аппарате Конституционного Совета, в пределах выделенных бюджетных ассигнований - структуру и штатное расписание аппарата Конституционного Совета; U990029

10) назначает и освобождает от должности работников аппарата Конституционного Совета;

11) осуществляет иные полномочия в соответствии с настоящим Конституционным законом и регламентом Конституционного Совета.

2. По вопросам своей компетенции Председатель Конституционного Совета издает приказы и распоряжения.

Глава IV
Конституционное производство

Статья 20. Участники Конституционного производства

1. Участниками конституционного производства признаются лица и органы, по обращениям которых возбуждено конституционное производство:

1) Президент Республики;

2) Председатель Сената Парламента;

3) Председатель Мажилиса Парламента;

4) депутаты Парламента численностью не менее одной пятой от их общего числа;

5) Премьер-Министр;

6) суды Республики;

7) государственные органы и должностные лица, конституционность актов которых проверяется.

2. В случае необходимости участники конституционного производства могут иметь своих представителей в Конституционном Совете, полномочия которых оформляются в установленном порядке.

Сноска. Статья 20 с изменением, внесенным Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 21. Права и обязанности участников конституционного производства

1. Участники конституционного производства в пределах полномочий пользуются равными процессуальными правами.

2. Участники конституционного производства имеют право:

1) знакомиться с материалами производства, производить из них выписки и снимать копии;

2) представлять доказательства, участвовать в их исследовании и доказывать те обстоятельства, на которые они ссылаются как на основание своих обращений и возражений;

3) высказывать Конституционному Совету свои доводы и соображения по всем вопросам, возникающим в ходе конституционного производства;

4) заявлять ходатайства и высказывать свое мнение по заявленным ходатайствам;

5) давать устные и письменные объяснения Конституционному Совету.

3. Участник конституционного производства:

1) по обращению которого возбуждено конституционное производство, вправе до начала совещания Конституционного Совета, на котором принимается итоговое решение, изменить основание обращения, увеличить или уменьшить его объем, отказаться от обращения;

2) по поводу актов которого возбуждено конституционное производство, вправе признать заявленные в обращении требования полностью или частично, либо возражать против них.

4. Участники конституционного производства обязаны:

1) добросовестно пользоваться своими правами. Сообщение ими Конституционному Совету заведомо ложных сведений или непредставление затребованных Конституционным Советом документов, материалов и иной информации расценивается как неуважение к Конституционному Совету и влечет ответственность по закону;

2) уважительно относиться к Конституции Республики, к Конституционному Совету, его требованиям и принятым в Конституционном Совете процедурам;

3) подчиняться распоряжениям председательствующего о соблюдении порядка заседания.

Статья 22. Форма и содержание обращения в Конституционный Совет

1. Обращения в Конституционный Совет подаются в письменной форме.

2. В обращении должны быть указаны:

1) наименование Конституционного Совета;

2) наименование, местонахождение, адрес и иные необходимые данные об обращающемся;

3) наименование, адрес и иные данные о представителе обращающегося и его полномочиях, кроме случаев представительства по должности;

3-1) проект изменений и дополнений в Конституцию Республики, если в обращении ставится вопрос о даче заключения в случае, предусмотренном пунктом 3 статьи 91 Конституции;

4) наименование, местонахождение и адреса государственных органов, должностных лиц, подписавших или издавших акты, связанные с проведением выборов Президента, депутатов Парламента и республиканского референдума, в случае, если в обращении ставится вопрос о правильности их проведения;

5) наименование, дата принятия законов в случае, если в обращении ставится вопрос о соответствии Конституции Республики законов, принятых Парламентом;

5-1) наименование, дата принятия постановлений Парламента и его Палат в случае, если в обращении ставится вопрос о соответствии постановлений Парламента и его Палат Конституции Республики;

6) наименование, дата и место подписания международных договоров Республики, должностные лица, подписавшие их от имени Республики Казахстан или ее государственных органов, в случае, если в обращении ставится вопрос о соответствии Конституции международных договоров Республики;

7) нормы Конституции Республики, об официальном толковании которых ставится вопрос в обращении;

7-1) наименование, номер, дата принятия, источники опубликования и иные реквизиты закона или иного правового акта в случае, если в обращении ставится вопрос о рассмотрении вступившего в силу закона или иного правового акта на соответствие Конституции Республики;

8) наименование, местонахождение и адрес государственного органа, должностного лица, подписавшего или издавшего акт, наименование, номер, дата принятия, источники опубликования и иные реквизиты закона или иного нормативного правового акта в случае, если в представлении суда ставится вопрос о признании акта неконституционным, если суд усмотрит, что закон или иной нормативный правовой акт, подлежащий применению, ущемляет закрепленные Конституцией права и свободы человека и гражданина;

9) наименование, состав образуемой Парламентом в соответствии с пунктом 1 статьи 47 Конституции комиссии и ее заключение; наименование, дата принятия и содержание актов, связанных с рассмотрением Парламентом вопроса о досрочном освобождении от должности Президента Республики;

10) сведения о количестве депутатов, инициировавших вопрос об отрешении от должности Президента; сведения о результатах голосования в Палатах Парламента; сведения о результатах расследования выдвинутого против Президента обвинения; сведения о заключении Верховного Суда об обоснованности выдвинутого обвинения; наименование, дата принятия и содержание актов, связанных с рассмотрением Парламентом вопроса об отрешении от должности Президента Республики;

11) сущность обращения;

12) иные факты, обстоятельства и доказательства, служащие основанием для обращения и подтверждающие его обоснованность;

13) нормы Конституции Республики и настоящего Конституционного закона, дающие право на обращение в Конституционный Совет;

14) перечень прилагаемых документов.

3. Обращение должно быть подписано надлежащим субъектом.

4. К обращению прилагаются:

1) копии текстов актов, на которые ссылаются субъекты обращения;

2) документы о полномочиях представителя, кроме случаев, когда представительство осуществляется по должности;

3) копии обращения и приложений к нему в количестве десяти экземпляров.

5. К документам, изложенным не на языках конституционного производства, должен быть приложен их перевод на казахский или русский язык.

Сноска. Статья 22 с изменениями, внесенными Конституционными законами РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 23. Последствия обращения в Конституционный Совет

В случае обращения в Конституционный Совет по вопросам, указанным в:

1) подпункте 1) пункта 1 статьи 72 Конституции, вступление в должность Президента, регистрация избранных депутатов Парламента либо подведение итогов республиканского референдума приостанавливается;

2) подпунктах 2), 3) пункта 1 статьи 72 Конституции, течение сроков подписания либо ратификации соответствующих актов приостанавливается;

3) статье 78 Конституции, производство по делу приостанавливается;

4) подпункте 10-1) статьи 44 Конституции, действие правового акта, за исключением конституционного закона, кодекса и закона, может быть приостановлено Президентом Республики Казахстан.

Сноска. Статья 23 с изменением, внесенным Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 24. Сроки рассмотрения обращений Конституционным Советом

Конституционный Совет рассматривает принятое к производству обращение и выносит по нему итоговое решение в течение месяца со дня поступления обращения, который заканчивается в соответствующий день (число) следующего месяца. Если окончание срока приходится на месяц, в котором нет соответствующего числа, то срок истекает в последний день этого месяца.

Месячный срок для принятия итогового решения по требованию Президента Республики, изложенному в письменной форме, может быть сокращен до десяти календарных дней, если вопрос не терпит отлагательства.

В случае объединения Конституционным Советом в одно производство связанных между собой обращений месячный срок, предусмотренный Конституцией для вынесения итогового решения, исчисляется со дня поступления последнего обращения.

Сноска. Статья 24 в редакции Конституционного закона РК от 03.10.2013 № 133-V (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после его первого официального опубликования).

Статья 25. Принятие или отказ в принятии обращения к производству

Поступившее обращение вносится Председателем Конституционного Совета на рассмотрение Конституционного Совета, заседание которого проводится в трехдневный срок со дня его поступления. Конституционный Совет, проверив обращение, отказывает в принятии обращения к производству и возвращает его, если

1) обращение не соответствует установленным настоящим Конституционным законом форме и содержанию обращения или исходит от ненадлежащего субъекта;

2) предмет обращения не входит в компетенцию Конституционного Совета;

3) конституционность указанного в обращении вопроса уже проверялась Конституционным Советом и имеется сохраняющее юридическую силу решение Конституционного Совета;

4) указанный в обращении вопрос не получил разрешения в Конституции;

5) акт, конституционность которого оспаривается, отменен или утратил силу.

Статья 26. Порядок подготовки материалов для рассмотрения принятого к производству обращения на заседании Конституционного Совета

1. Председатель Конституционного Совета своим распоряжением определяет члена Конституционного Совета, осуществляющего подготовку материалов к заседанию Конституционного Совета. Ввиду особой сложности поступившего обращения, либо его исключительной важности, или срочности подготовка материалов может быть поручена нескольким членам Конституционного Совета.

2. При поступлении нескольких связанных между собой обращений Конституционный Совет может принять решение об их объединении в одно конституционное производство. При решении вопроса о принятии к производству нескольких связанных между собой обращений, из которых одни подведомственны Конституционному Совету, а другие - иным органам государственной власти, рассмотрению подлежат лишь обращения, входящие в компетенцию Конституционного Совета.

3. По принятому к производству обращению член Конституционного Совета в установленные Председателем сроки обязан подготовить материалы к рассмотрению на заседании Конституционного Совета, для чего он:

1) определяет участников конституционного производства, разъясняет им их права и обязанности, предусмотренные настоящим Конституционным законом;

2) истребует относящиеся к предмету обращения необходимые документы и иную информацию;

3) при необходимости опрашивает соответствующих должностных лиц, привлекает ученых, практических работников в качестве специалистов, экспертов и поручает производство проверок, исследований, экспертиз;

4) не позднее чем за два дня до начала заседания обеспечивает вручение копий материалов членам Конституционного Совета;

5) готовит проект решения Конституционного Совета;

6) проводит иные действия по обеспечению надлежащего рассмотрения обращения.

4. После завершения подготовительной работы Председатель Конституционного Совета своим распоряжением определяет дату заседания Конституционного Совета, на котором будут рассматриваться по существу вопросы, поставленные в обращении.

Статья 27. Порядок проведения заседания Конституционного Совета по рассмотрению принятого к производству обращения

1. Рассмотрение обращений Конституционным Советом производится в заседании под представительством Председателя Конституционного Совета.

2. В назначенное время Председатель:

1) удостоверяется в наличии достаточного для ведения заседания количества членов Конституционного Совета и обеспеченности протоколирования;

2) объявляет заседание Конституционного Совета открытым;

3) зачитывает вопросы, подлежащие рассмотрению;

4) предоставляет слово члену Конституционного Совета - докладчику для сообщения о наличии вызванных участников заседания, специалистов, экспертов и о причинах неявки отсутствующих;

5) исключен Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования);

6) опрашивает участников заседания о наличии у них ходатайств, ставит их на разрешение Конституционного Совета;

7) объявляет о начале рассмотрения вопросов, подлежащих рассмотрению.

3. Рассмотрение каждого вопроса начинается с выступления члена Конституционного Совета - докладчика, излагающего существо вопроса, повод и основания для его рассмотрения, содержание имеющихся материалов. Члены Конституционного Совета вправе задать ему уточняющие вопросы.

4. Субъекты обращения, а также представители государственных органов и должностные лица (их представители), конституционность актов и действий которых, а также соблюдение конституционных процедур которыми проверяется, в случае необходимости, по собственному желанию либо по требованию Конституционного Совета могут участвовать в заседании Конституционного Совета, на котором рассматривается принятое к производству обращение. При необходимости могут быть выслушаны объяснения и выступления участников конституционного производства, экспертов, специалистов и других приглашенных лиц.

5. Если вопрос достаточно выяснен, Председатель объявляет об открытия совещания членов Конституционного Совета для выработки итогового решения. Во время совещания присутствие посторонних лиц не допускается. Разглашение суждений, имевших место во время совещания, хода и результатов голосования запрещается. В ходе совещания члены Конституционного Совета могут свободно излагать собственную позицию по рассматриваемому вопросу и просить других членов Конституционного Совета уточнить их позиции.

Сноска. Статья 27 с изменением, внесенным Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 28. Протоколирование заседания Конституционного Совета

1. Заседание Конституционного Совета протоколируется и по мере необходимости стенографируется.

2. Протокол заседания Конституционного Совета ведется на языке конституционного производства.

3. Порядок ведения протокола заседания Конституционного Совета, требования, предъявляемые к его содержанию, а также иные вопросы протоколирования заседаний Конституционного Совета определяются председателем Конституционного Совета . S02001A

Статья 29. Язык конституционного производства

1. Конституционное производство осуществляется, а принимаемые Конституционным Советом решения излагаются на казахском либо русском языках.

2. Участвующим в конституционном производстве лицам, не владеющим языком конституционного производства, Конституционный Совет обеспечивает перевод на их родной язык или язык, которым они владеют.

Статья 30. Прекращение конституционного производства

1. Конституционное производство подлежит прекращению на любой стадии, но до вынесения итогового решения, в случаях:

1) отказа субъекта от заявленного им обращения;

2) отмены или утраты юридической силы акта, конституционность которого оспаривается;

3) неподведомственности заявленного обращения Конституционному Совету.

2. Решение Конституционного Совета о прекращении конституционного производства по заявленному обращению лишает субъекта обращения возможности повторно обратиться в Конституционный Совет по тем же основаниям.

Глава V
Решения Конституционного
Совета Республики

Статья 31. Виды решений Конституционного Совета

1. Решением Конституционного Совета является всякий акт, принимаемый на его заседании.

2. Решения Конституционного Совета подразделяются на итоговые решения, которыми осуществляются конституционные полномочия Конституционного Совета, и другие решения, которыми осуществляются иные полномочия Конституционного Совета.

Статья 32. Форма решений Конституционного Совета

Решения Конституционного Совета принимаются в форме:

1) постановлений, в том числе нормативных постановлений, являющихся составной частью действующего права Республики Казахстан;

2) заключений;

3) посланий.

Статья 33. Принятие решений Конституционным Советом

1. Конституционный Совет принимает решения коллегиально.

2. Конституционный Совет принимает решение большинством голосов от общего числа его членов путем открытого, а по требованию хотя бы одного члена Конституционного Совета - тайного голосования.

3. В случае, если при принятии решения произошло разделение голосов членов Конституционного Совета поровну, голос Председателя Конституционного Совета является решающим, который во всех случаях подает свой голос последним. При замещении Председателя Конституционного Совета по его уполномочию соответствующим членом Конституционного Совета это правило не применяется. В этом случае проводится повторное голосование с участием Председателя или члена Конституционного Совета, не участвовавшего в первом голосовании.

4. Во время совещания Конституционного Совета никто из его членов, участвующих в заседании, не вправе воздерживаться или не участвовать в голосовании.

5. Принятые Конституционным Советом решения до их подписи Председателем предварительно скрепляются подписями членов Конституционного Совета, принимавших участие в голосовании.

Статья 34. Особое мнение члена Конституционного Совета

Член Конституционного Совета, не согласный с его итоговым решением, вправе свое мнение изложить в письменном виде.

Статья 35. Дополнительное решение Конституционного Совета

1. Конституционный Совет принимает дополнительные решения в случаях, если:

1) ставится вопрос об истолковании решения Конституционного Совета. В этом случае дополнительное решение принимается по ходатайству участников конституционного производства либо государственных органов и должностных лиц, обязанных исполнить итоговое решение Конституционного Совета;

2) необходимо исправить допущенные в решении Конституционного Совета неточности и ошибки редакционного характера. В этом случае дополнительное решение принимается Конституционным Советом по собственной инициативе.

2. Дополнительное решение не должно противоречить действительному содержанию, смыслу и назначению решения Конституционного Совета.

3. Дополнительное решение принимается Конституционным Советом в заседании, порядок проведения которого определяется регламентом Конституционного Совета.

Сноска. Статья 35 с изменениями, внесенными Конституционным законом РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 36. Пересмотр решения Конституционного Совета

1. Решение Конституционного Совета может быть пересмотрено им по инициативе Президента Республики Казахстан или по собственной инициативе в случаях, если:

1) изменилась норма Конституции, на основании которой было принято решение;

2) открылись новые существенные для предмета обращения обстоятельства.

2. В интересах защиты прав и свобод человека и гражданина, обеспечения национальной безопасности, суверенитета и целостности государства решение Конституционного Совета подлежит пересмотру по инициативе Первого Президента Республики Казахстан – Елбасы.

3. О пересмотре решения Конституционный Совет выносит постановление, которым отменяет это решение.

4. В случае пересмотра итогового решения Председатель Конституционного Совета своим распоряжением определяет дату и порядок проведения нового заседания по данному вопросу.

Сноска. Статья 36 в редакции Конституционного закона РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2); с изменением, внесенным Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 37. Содержание итогового решения Конституционного Совета

В итоговом решении Конституционного Совета должны быть указаны:

1) наименование, дата и место его вынесения;

2) состав Конституционного Совета, его вынесшего;

3) субъекты обращения и их представители;

4) предмет обращения;

5) нормы Конституции и настоящего Конституционного закона, устанавливающие право Конституционного Совета рассматривать принятое к производству обращение;

6) обстоятельства, установленные Конституционным Советом;

7) наименование акта, конституционность которого проверялась, с указанием источника его опубликования или получения;

8) решение должностного лица, конституционность которого проверялась;

9) участки, округа, административно-территориальные единицы, правильность проведения выборов Президента, депутатов Парламента или республиканского референдума, на которых проверялась;

10) содержание нормы (норм) Конституции, подвергшейся официальному толкованию;

10-1) содержание изменений и дополнений в Конституцию, рассмотренных Конституционным Советом в связи с обращением в порядке, предусмотренном подпунктом 10-1) статьи 44 Конституции;

11) процедуры, установленные пунктами 1, 2 статьи 47 Конституции, соблюдение которых проверялось;

12) доводы в пользу решения, к которому пришел Конституционный Совет;

13) нормы Конституции, которыми руководствовался Конституционный Совет;

14) формулировка решения;

15) порядок и срок исполнения и опубликования решения;

16) окончательность решения.

Сноска. Статья 37 с изменениями, внесенными Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 38. Юридическая сила решения Конституционного Совета

1. Итоговое решение Конституционного Совета вступает в силу со дня его принятия, является общеобязательным на всей территории Республики, окончательным и не подлежащим обжалованию. Порядок вступления в силу иных решений определяется Конституционным Советом.

2. Исключен Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).
3. Исключен Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).
Сноска. Статья 38 с изменениями, внесенными Конституционными законами РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 39. Последствия принятия Конституционным Советом итоговых решений

Сноска. В заголовок статьи 39 внесено изменение на казахском языке, заголовок на русском языке не изменяется в соответствии с Конституционным законом РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

1. Законы и международные договоры Республики, признанные не соответствующими Конституции, не могут быть подписаны либо соответственно ратифицированы и введены в действие. Признание законов соответствующими Конституции возобновляет течение сроков их подписания. Признание международных договоров Республики соответствующими Конституции возобновляет процесс их ратификации.

1-1. Изменения и дополнения в Конституцию Республики, признанные не соответствующими требованиям, установленным пунктом 2 статьи 91 Конституции Республики, не могут быть вынесены на республиканский референдум или на рассмотрение Парламента Республики.

2. Законы и иные правовые акты, признанные неконституционными, в том числе ущемляющими закрепленные Конституцией права и свободы человека и гражданина, утрачивают юридическую силу, не подлежат применению и отменяются. Решение судов и иных правоприменительных органов, основанные на таком законе или ином правовом акте, исполнению не подлежат.

3. Выборы Президента Республики, признанные не соответствующими Конституции, решением Центральной избирательной комиссии на соответствующих избирательных участках (административно-территориальных единицах) признаются недействительными. Признание выборов Президента соответствующими Конституции влечет регистрацию избранного Президента Республики.

4. Выборы депутатов Сената и Мажилиса Парламента, признанные не соответствующими Конституции, решением Центральной избирательной комиссии в соответствующих административно-территориальных единицах и избирательных округах признаются недействительными. Признание выборов депутатов Сената и Мажилиса Парламента соответствующими Конституции влечет регистрацию избранных депутатов.

5. Результаты республиканского референдума, признанного не соответствующим Конституции, решением Центральной комиссии референдума на соответствующих участках голосования (административно-территориальных единицах) признаются недействительными. Признание проведенного референдума соответствующим Конституции влечет возобновление подведения итогов референдума.

6. Заключение о несоблюдении установленных конституционных процедур перед принятием Парламентом в соответствии с пунктами 1, 2 статьи 47 Конституции соответственно решения о досрочном освобождении от должности, окончательного решения об отрешении Президента Республики влечет прекращение рассмотрения вопроса соответственно о досрочном освобождении от должности, об отрешении Президента. Заключение о соблюдении установленных конституционных процедур влечет продолжение рассмотрения вопроса соответственно о досрочном освобождении от должности Президента Республики, об отрешении от должности Президента Республики.

Сноска. Статья 39 с изменениями, внесенными Конституционными законами РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2); от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 40. Исполнение решений Конституционного Совета

1. Конституционный Совет может определить порядок и сроки исполнения принятых им решений.

В случае если решение Конституционного Совета требует увеличения государственных расходов или сокращения государственных доходов, то Конституционный Совет определяет сроки исполнения принятых им решений по согласованию с Правительством Республики Казахстан.

2. О мерах, принятых во исполнение решения Конституционного Совета, сообщается ему соответствующими государственными органами и должностными лицами в срок, установленный Конституционным Советом.

3. Содержащиеся в решениях Конституционного Совета рекомендации и предложения по совершенствованию законодательства подлежат обязательному рассмотрению уполномоченными государственными органами и должностными лицами с обязательным уведомлением Конституционного Совета о принятом решении.

Сноска. Статья 40 в редакции Конституционного закона РК от 17.06.2008 N 41-IV (порядок введения в действие см. ст.2).

Статья 41. Направление и опубликование решений Конституционного Совета

1. Итоговые решения Конституционного Совета:

1) направляются в течение двух дней после принятия решения установленным Конституцией субъектам обращения или их представителям, а также во всех случаях Президенту, Палатам Парламента, Верховному Суду, Генеральному Прокурору, Министру юстиции Республики:

2) публикуются на казахском и русском языках в официальных республиканских печатных изданиях.

2. Иные решения при необходимости публикуются и направляются соответствующим государственным органам и должностным лицам в случаях и в порядке, установленных регламентом Конституционного Совета.

Глава VI
Заключительные и переходные
положения

Статья 42. Финансирование деятельности Конституционного Совета

Финансирование деятельности Конституционного Совета и его аппарата осуществляется за счет средств республиканского бюджета.

Сноска. Статья 42 в редакции Конституционного закона РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 43. Аппарат Конституционного Совета

Аппарат Конституционного Совета является государственным органом, выполняющим информационно-справочную, научно-консультативную и другую вспомогательную работу.

Аппарат Конституционного Совета является юридическим лицом в организационно-правовой форме государственного учреждения.

Деятельность аппарата Конституционного Совета регулируется законодательством Республики Казахстан, Регламентом Конституционного Совета и Положением об аппарате Конституционного Совета.

Работники аппарата Конституционного Совета являются государственными служащими.

Сноска. Статья 43 в редакции Конституционного закона РК от 15.06.2017 № 75-VI (вводится в действие со дня его первого официального опубликования).

Статья 44. Символы и печать Конституционного Совета

1. Над зданием Конституционного Совета вывешивается Государственный флаг Республики Казахстан.

2. В зале заседания Конституционного Совета находятся изображение Государственного герба Республики Казахстан, Государственный флаг Республики Казахстан и издание Конституции Республики Казахстан.

3. В кабинете Председателя Конституционного Совета находится Государственный флаг Республики Казахстан.

4. Конституционный Совет имеет печать с изображением Государственного герба Республики Казахстан и своим наименованием.

Статья 45. Удостоверения Председателя и членов Конституционного Совета

Председателю и членам Конституционного Совета выдаются удостоверения установленного образца, подписываемые Президентом Республики.

Статья 46. Порядок формирования и срок полномочий первого состава Конституционного Совета

Порядок формирования и срок полномочий Конституционного Совета первого состава определяются статьей 97 Конституции Республики.

Статья 47. Порядок вступления в силу и действия настоящего Конституционного закона

Настоящий Конституционный закон:

1) вступает в силу со дня опубликования;

2) распространяется на споры и правоотношения, возникшие после вступления его в силу.

Президент Республики Казахстан

Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесi туралы

Қазақстан Республикасының 1995 жылғы 29 желтоқсандағы N 2737 Конституциялық заңы. Күші жойылды - Қазақстан Республикасының 2022 жылғы 5 қарашадағы № 153-VII Конституциялық заңымен

Ескерту. Күші жойылды – ҚР 05.11.2022 № 153-VII Конституциялық заңымен (Конституциялық Соттың толық құрамы қалыптастырылған күннен бастап қолданысқа енгізіледі).

МАЗМҰНЫ

Ескерту. Актінің нысаны және тақырыбы өзгерді, кіріспе алып тасталды, мәтіндегі "осы Жарлықты", "осы Жарлықта", "осы Жарлықпен", "осы Жарлыққа", "осы Жарлықтың", "Осы Жарлық" деген сөздер тиiсiнше "осы Конституциялық заңды", "осы Конституциялық заңда", "осы Конституциялық заңмен", "осы Конституциялық заңға", "осы Конституциялық заңның", "осы Конституциялық заң" деген сөздермен ауыстырылды - Қазақстан Республикасының 2004.11.24 № 604 Конституциялық Заңымен (өзгеріс 2005 жылғы 1 қаңтардан бастап күшіне енеді).

I ТАРАУ
Жалпы Ережелер

1-бап. Конституциялық Кеңестiң мәртебесi

Конституциялық Кеңес мемлекеттiк орган ретiнде Республиканың бүкiл аумағында Қазақстан Республикасы Конституциясының жоғары тұруын қамтамасыз етедi:

1) өз өкiлеттiгiн жүзеге асыру кезiнде дербес және мемлекеттiк органдарға, ұйымдарға, лауазымды адамдар мен азаматтарға тәуелсiз, Республика Конституциясына ғана бағынады әрi саяси және өзге себептердi негiзге ала алмайды;

2) Республика Конституциясы мен осы Конституциялық заңды басшылыққа ала отырып, соттардың немесе басқа мемлекеттiк органдардың құзыретiне жататын барлық жағдайларда өзге мәселелердi анықтау мен зерттеуге бармай-ақ өз өкiлеттiгiн жүзеге асырады.

2-бап. Конституциялық Кеңестiң құрамы

Конституциялық Кеңес жетi мүшеден, соның iшiнде Конституциялық Кеңестiң Төрағасынан тұрады. Бұған қоса Республиканың экс-Президенттерi құқығы бойынша ғұмыр бойы Конституциялық Кеңестiң мүшелерi болып табылады.

3-бап. Конституциялық Кеңестi құру тәртiбi

1. Конституциялық Кеңестiң Төрағасын Республиканың Президентi қызметке тағайындайды және қызметтен босатады.

2. Конституциялық Кеңестің екі мүшесін Республика Президенті қызметке тағайындайды, Конституциялық Кеңеске екі-екі мүшеден Парламент Палаталары төрағаларының ұсынуы бойынша тиісінше Парламент Сенаты мен Мәжілісі тағайындайды. Конституциялық Кеңес мүшелерінің жартысы әрбір үш жыл сайын жаңартылып отырады.

Ескерту. 3-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.06.17 N 41-IV Конституциялық заңымен.

4-бап. Конституциялық Кеңес мүшелiгiне кандидаттарға қойылатын талаптар

1. Конституциялық Кеңестiң құрамына отыз жасқа толған, Республика аумағында тұратын, жоғары заң бiлiмi, заң мамандығы бойынша кемiнде бес жыл жұмыс стажы бар Республика азаматы тағайындала алады.

2. Осы баптың 1-тармағында белгiленген талаптар Республиканың экс-Президенттерiне қолданылмайды.

5-бап. Конституциялық Кеңес мүшелерiнiң өкiлеттiк мерзiмi

1. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң өкiлеттiгi алты жылға созылады.

2. Шығып қалған немесе қызметте болу мерзiмi аяқталған жағдайда Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi Конституцияда және осы Конституциялық заңда белгiленген тәртiппен тағайындалады.

3. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi қызметтерiне адамдардың шығып қалған немесе осы қызметтерде болу мерзiмi аяқталған күннен бастап бiр ай iшiнде тағайындалады.

4. Егер Конституциялық Кеңес Төрағасының немесе мүшелерiнің өкiлеттiк мерзiмi олардың қатысуымен Конституциялық Кеңес жүргiзiп жатқан мәселенi қарау кезеңiнде аяқталса, онда олардың өкiлеттiгi қорытынды шешiм шығарылғанға дейiн сақталады.

6-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң анты

Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi өздері тағайындалғаннан кейiн мынадай мазмұнда ант қабылдайды: "Өзiме жүктелген Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесiнiң Төрағасы (мүшесi) мiндетiн адал атқаруға, әдiл болуға және басқа ешкiмге, еш нәрсеге емес, тек Қазақстан Республикасының Конституциясына ғана бағынуға салтанатты түрде ант етемiн.".

Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнің анты Қазақстан Республикасының Президенті айқындайтын тәртіппен қабылданады.

Ескерту. 6-бап жаңа редакцияда - ҚР 22.12.2017 № 119-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

7-бап. Конституциялық Кеңестiң отырыстары

1. Конституциялық Кеңестiң отырысы егер оған Конституциялық Кеңес құрамының кемiнде үштен екiсi қатысса, құқылы болады.

2. Конституциялық Кеңестiң отырыстарын қажетiне қарай Конституциялық Кеңестiң Төрағасы, ал ол болмаған кезде оның уәкiлдiк беруi бойынша Конституциялық Кеңес Төрағасының мiндетiн атқарушы шақырады.

8-бап. Конституциялық iс жүргiзу

Конституциялық Кеңестiң құзыретiне жататын мәселелер бойынша iс қарау мен шешiмдер қабылдау Конституцияда және осы Конституциялық заңда белгiленген конституциялық iс жүргiзу тәртiбiмен жүзеге асырылады.

9-бап. Конституциялық Кеңес туралы заңдар

1. Конституциялық Кеңестiң мәртебесi, құзыретi, қызметiнiң ұйымдастырылуы мен тәртiбi Республика Конституциясымен және осы Конституциялық заңмен белгiленедi.

2. Конституциялық Кеңес өз қызметiнiң ұйымдастырылуы мен тәртiбiнiң Конституциямен және осы Конституциялық заңмен реттелмеген мәселелерi бойынша Конституциялық Кеңестiң регламентiн қабылдайды.

II ТАРАУ
Республика Конституциялық Кеңесiнiң Төрағасы мен мүшелерiнiң
мәртебесi

10-бап. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi мемлекеттiң лауазымды адамдары ретiнде

1. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi мемлекеттiң лауазымды адамдары болып табылады, олардың мәртебесi Конституциямен және осы Конституциялық заңмен, сондай-ақ Конституция мен осы Конституциялық заңда реттелмеген бөлiгiнде мемлекеттiк қызмет туралы нормативтiк құқықтық актiлерiмен белгiленедi.

2. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшесiнiң қызметi депутаттық мандатпен, оқытушылық, ғылыми немесе өзге шығармашылық қызметтердi қоспағанда, өзге де ақы төленетiн жұмысты атқарумен, кәсiпкерлiк қызметтi жүзеге асырумен, коммерциялық ұйымның басшы органының немесе байқаушы кеңесiнiң құрамына кiрумен сыйыспайды.

11-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң тәуелсiздiгi

1. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi өз мiндеттерiн орындау кезiнде тәуелсiз болады және тек Конституция мен осы Конституциялық заңға ғана бағынады. Басқа ешқандай да актiнiң олар үшiн сөзсiз мiндеттi күшi болмайды. Олардың қызметiне қандай болса да араласуға, сондай-ақ оларға қандай түрде болса да қысым жасауға немесе басқадай ықпал етуге жол берiлмейдi және бұл заң бойынша жауапкершiлiкке әкелiп соғады.

2. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң конституциялық iс жүргiзу мәселелерi жөнiндегi қызметi есеп беруге жатпайды. Өз өкiлеттiгiн жүзеге асыру мәселелерi бойынша олардан есеп талап етуге ешкiмнiң хақы жоқ.

3. Қорытынды шешiм шығарылғанға дейiн Конституциялық Кеңестiң қарауына арқау болып отырған мәселелер бойынша ешкiмнiң де пiкiр немесе кеңес сұрауға, ал Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң, Конституциялық Кеңестiң отырысынан басқа кезде, пiкiр айтуға немесе кеңес беруге хақы жоқ.

4. Конституциялық Кеңестiң мүшелерi өкiлеттiк мерзiмi iшiнде ауыстырылмайды. Олардың өкiлеттiгiн, осы Конституциялық заңда көзделген жағдайларды қоспағанда, тоқтатуға немесе тоқтата тұруға болмайды.

5. Егер Конституциялық Кеңестiң қарауындағы мәселеге тiкелей жеке немесе жанама мүдделiлігiне байланысты өзiнiң әдiлдiгiне күмән тууы мүмкiн болса, Конституциялық Кеңестiң Төрағасы немесе мүшесi бұл мәселенi қараудан бас тартуға мiндеттi, мұны Конституциялық Кеңес қанағаттандыруға тиiс.

6. Конституциялық Кеңес мүшесiнiң сотта немесе өзге құқық қолдану органдарында, заңды өкiлдiктен басқа, қорғауды немесе өкiлдiктi жүзеге асыруға, құқықтарды жүзеге асыру мен мiндеттерден босату iсiнде қандай адамдарға болса да қамқоршылық жасауға хақы жоқ.

12-бап. Конституциялық Кеңес мүшелерiне ешкiмнiң тиiспеуi

1. Қылмыс үстінде ұстап алынған не ауыр немесе аса ауыр қылмыстар жасаған жағдайлардан басқа кезде, Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерiн өз өкiлеттiктері мерзiмi iшiнде Парламенттің келiсiмiнсiз ұстап алуға, күзетпен ұстауға, үйқамаққа алуға, күштеп әкелуге, сот тәртiбiмен қолданылатын әкiмшiлiк жазалау шараларын қолдануға, қылмыстық жауаптылыққа тартуға болмайды.

2. Сотқа дейінгі тергеп-тексерудің басталуына себеп сотқа дейінгі тергеп-тексерулердің бірыңғай тізілімінде тіркелгеннен кейін Конституциялық Кеңестiң Төрағасына немесе мүшесiне қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексеру Бас Прокурордың келісімімен ғана жалғастырылуы мүмкін, ол Конституциялық Кеңестiң Төрағасын немесе мүшесiн қылмыстық жауаптылыққа тартуға келісім беру туралы ұсынуды Парламентке енгізеді. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы немесе мүшелерi қылмыс үстінде ұстап алынған не ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасауға дайындалу немесе оқталу фактісі анықталған не олар ауыр немесе аса ауыр қылмыс жасаған жағдайларда, оларға қатысты сотқа дейінгі тергеп-тексеру Бас Прокурордың келісімін алғанға дейін, бірақ бір тәулік ішінде оны міндетті түрде хабардар ете отырып, жалғастырылуы мүмкін. Істі тергеп-тексеру барысында заңдылықтың сақталуын қадағалауды Бас Прокурор жүзеге асырады.

3. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi тәртiптiк жауапкершiлiкке тартылмайды.

4. Конституциялық Кеңестiң мүшесiн, егер осы Конституциялық заңға сәйкес оның өкiлеттiгi тоқтатыла тұрмаған болса, Конституциялық Кеңестiң отырысына қатысудан шеттетуге ешкiмнiң хақы жоқ.

Ескерту. 12-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 04.07.2014 № 232-V Конституциялық заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

13-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерi құқықтарының теңдiгi

Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерi Конституциялық Кеңес жүргiзiп жатқан мәселелердi қарауда және олар бойынша шешiмдер қабылдауда, осы Конституциялық заңның 33-бабының 3-тармағында көзделген жағдайды қоспағанда, тең құқықтарға ие болады.

14-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасының, мүшесiнiң өкiлеттiгiн тоқтата тұру

1. Конституциялық Кеңес Төрағасының немесе мүшесiнiң өкiлеттiгiн Конституциялық Кеңестiң өтiнiшi бойынша оны тағайындаған адам, мынадай жағдайларда егер ол:

1) дәлелдi себептерсiз кемiнде қатарынан үш рет Конституциялық Кеңестiң отырыстарына қатыспаса;

2) денсаулық жағдайына байланысты ұзақ уақыт бойы өз мiндеттерiн орындай алмаса;

3) заңды күшiне енген сот шешiмi бойынша хабар-ошарсыз жоқ болған деп танылса, тоқтата тұруы мүмкiн.

2. Конституциялық Кеңес Төрағасының немесе мүшесiнің өкілеттіктері, егер заңда белгіленген тәртіппен оны ұстап алуға, күзетпен ұстауға, үйқамаққа алуға, күштеп әкелуге, әкiмшiлiк немесе қылмыстық жауаптылыққа тартуға, сотта медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану, әрекетке қабілетсіз немесе әрекет қабілеті шектеулі деп тану туралы тиісті өтінішхатты қозғауға келiсiм берілген жағдайда да тоқтатыла тұруы мүмкін.

3. Конституциялық Кеңес Төрағасының немесе мүшесiнiң өкiлеттiгiн тоқтата тұру туралы шешiм өкiлеттiктi тоқтатуға негiздер байқалған күннен бастап бiр айдан кешiктiрiлмей қабылданады.

4. Конституциялық Кеңес Төрағасының немесе мүшесiнiң өкiлеттiгi осы өкiлеттiктi тоқтата тұруға негiздер дәйексiз болып қалғанға дейiн тоқтатыла тұрады.

Ескерту. 14-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 04.07.2014 № 232-V Конституциялық заңымен (01.01.2015 бастап қолданысқа енгізіледі).

15-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасының, мүшесiнiң өкiлеттiгiн тоқтату

1. Тиiсiнше:

1) Конституциялық Кеңес Төрағасының өкiлеттiгiн Республика Президентi тоқтатады;

2) Конституциялық Кеңес мүшесiнiң өкiлеттiгiн оны тағайындаған Қазақстан Республикасының Президенті, Парламент Сенаты, Парламент Мәжілісі тоқтатады.

2. Конституциялық Кеңес Төрағасының, мүшесiнiң өкiлеттiгi:

1) орнынан түсуi туралы өтiнiшiнiң қанағаттандырылуы;

2) Жоғарғы Соттың ол жөнiнде заңды күшiне енген айыптау үкiмiнiң болуы;

3) заңды күшiне енген сот шешiмiмен оның iс-әрекетке қабiлетсiз деп танылуы;

4) заңды күшiне енген сот шешiмiмен оның өлген деп танылуы;

5) оның қайтыс болуы;

6) осы Конституциялық заңның 10-бабының 2-тармағында көзделген шарттардың сақталмауы;

7) антты бұзуы, Республика Конституциясы мен осы Конституциялық заңның талаптарын орындамауы, оның жоғары мәртебесiмен сыйыспайтын атына кiр келтiретiн қылық жасауы;

8) Конституция мен осы Конституциялық заңда белгiленген талаптар бұзыла отырып тағайындалуы;

9) қызметте болуының Конституцияда белгiленген мерзiмiнiң аяқталуы;

10) (алынып тасталды - Қазақстан Республикасының 2008.06.17 N 41-IV Конституциялық заңымен);

11) саяси мақсаттарды көздейтiн саяси партияға немесе өзге де қоғамдық бiрлестiкке кiруi нәтижесiнде тоқтатылады.

Ескерту. 15-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.06.17 N 41-IV Конституциялық заңымен.

16-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң қызметiн қамтамасыз ету

1. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерiне жалақы Республика Конституциясының 66-бабының 9-1) тармақшасында көзделген тәртiппен белгiленедi.

2. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерiн тұрғын үймен, көлiкпен және өзге де қамтамасыз ету, медициналық қызмет көрсету мен санаторий-курорттық емдеу Республика Президентi белгiлеген тәртiппен жүзеге асырылады.

Ескерту. 16-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

III ТАРАУ
Республика Конституциялық Кеңесiнiң және оның лауазымды
адамдарының құзыретi

17-бап. Конституциялық Кеңестiң құзыретi

1. Конституциялық Кеңес дау туған жағдайда Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 1)-тармақшасына сәйкес:

1) Республика Президентi сайлауының;

2) Парламент депутаттары сайлауының;

3) республикалық референдумның дұрыс өткiзiлгендігi туралы мәселенi шешедi.

2. Конституциялық Кеңес Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 2), 2-1), 3) тармақшаларына сәйкес:

1) Парламент қабылдаған заңдардың Президент қол қойғанға дейін;

2) Парламент және оның Палаталары қабылдаған қаулылардың;

3) Республиканың халықаралық шарттарының олар ратификацияланғанға дейін Конституцияға сәйкестігін қарайды.

3. Конституциялық Кеңес Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 4)-5)-тармақшаларына сәйкес:

1) Конституция нормаларына ресми түсiндiрме;

2) Парламент тиiсiнше республика Президентiн мерзiмiнен бұрын қызметiнен босату туралы шешiм, Республика Президентiн қызметiнен кетiру туралы түпкiлiктi шешiм қабылдағанға дейiн - белгiленген конституциялық рәсiмдердiң сақталуы туралы қорытынды бередi.

4. Конституциялық Кеңес:

1) Конституцияның 44-бабының 10-1) тармақшасында көзделген жағдайларда – Республика Президентінің өтiнiштерiн, сондай-ақ Конституцияның 78-бабында көзделген жағдайларда соттардың өтiнiштерiн Конституцияның 72-бабының 2-тармағына сәйкес қарайды;

2) Конституцияның 53-бабының 6) тармақшасына сәйкес конституциялық iс жүргiзу практикасын қорыту нәтижелерi бойынша жыл сайын Парламентке Республикадағы конституциялық заңдылықтың жайы туралы жолдау жiбередi.

Ескерту. 17-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.06.17 N 41-IV; 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңдарымен.

18-бап. Конституциялық Кеңестiң өзге де өкiлеттiктерi

Конституциялық Кеңес:

1) құзыретi шегiнде барлық мемлекеттiк органдардан, ұйымдардан құжаттар, материалдар мен өзге де ақпараттар сұратуға және алуға, сондай-ақ белгiленген тәртiппен сарапшылық және ғылыми-консультациялық жұмысқа мамандар тартуға хақылы;

2) Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң өкiлеттiгiн тоқтата тұру туралы өтiнiш жасайды және осы Конституциялық заңда белгiленген өзге де өкiлеттiктердi жүзеге асырады.

19-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасының өкiлеттiгi

1. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы:

1) Конституциялық Кеңес iс жүргiзуге қабылдаған мәселелердi қарауға даярлықты басқарады;

2) Конституциялық Кеңестiң отырысын шақырады, iс жүргiзуге қабылданған мәселелердi олардың қарауына енгiзедi және Конституциялық Кеңестiң отырыстарында төрағалық етедi;

3) Конституциялық Кеңес мүшелерiнiң мiндеттерiн бөледi, Конституциялық Кеңес мүшелерi мен оның аппаратының жұмысын ұйымдастырады;

4) отырыс өткiзудi қамтамасыз ету жөнiндегi шараларды белгiлейдi;

5) Парламент Палаталарының бiрлескен отырысында Республикадағы конституциялық заңдылықтың жай-күйi туралы Конституциялық Кеңестiң жолдауын жария етедi;

6) Республика Президентiнiң талап етуi бойынша оған елдегi конституциялық заңдылықтың жайы туралы ақпаратты табыс етедi;

7) Конституциялық Кеңес отырыстарының шешiмдерi мен хаттамаларына қол қояды;

8) Конституциялық Кеңестiң бекiтуiне оның регламентiн табыс етедi;

9) Конституциялық Кеңестiң аппараты туралы Ереженi, бөлiнген бюджет қаражаты шегiнде - Конституциялық Кеңес аппаратының құрылымы мен штат кестесiн бекiтедi;

10) Конституциялық Кеңес аппараты қызметкерлерiн қызметке тағайындайды және қызметтен босатады;

11) осы Конституциялық заңға және Конституциялық Кеңес регламентiне сәйкес өзге де өкiлеттiктi жүзеге асырады.

2. Өз құзыретiндегi мәселелер бойынша Конституциялық Кеңестiң Төрағасы бұйрықтар мен өкiмдер шығарады.

IV ТАРАУ
Конституциялық iс жүргiзу

20-бап. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушылар

1. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушылар болып өтiнiштерi бойынша конституциялық iс қозғалып отырған мына адамдар мен органдар танылады:

1) Республика Президентi;

2) Парламент Сенатының Төрағасы;

3) Парламент Мәжiлiсiнiң Төрағасы;

4) өздерiнiң жалпы санының кемiнде бестен бiрi болатын Парламент депутаттары;

5) Премьер-Министр;

6) Республика соттары;

7) актiлерiнiң конституциялылығы тексерiлетiн мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдар.

2. Қажет болған жағдайда конституциялық iс жүргiзуге қатысушылар Конституциялық Кеңеске өз өкiлдерiн жiбере алады, олардың өкiлеттiгi белгіленген тәртiппен ресiмделедi.

Ескерту. 20-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

21-бап. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушылардың құқықтары мен мiндеттерi

1. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушылар өкiлеттiгi шегiнде тең iс жүргiзу құқықтарын пайдаланады.

2. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушылар:

1) iс жүргiзу материалдарымен танысуға, олардың қысқаша үзiндiлерi мен көшiрмелерiн алуға;

2) дәлелдер келтiруге, оларды зерттеуге қатысуға және өтiнiштерi мен қарсылықтарының негiзi ретiнде өздерi сiлтеме жасап отырған мән-жайларды дәлелдеуге;

3) конституциялық iс жүргiзу барысында туындайтын барлық мәселелер бойынша өздерiнiң дәйектерi мен ойларын Конституциялық Кеңеске айтуға;

4) өтiнiштерiн мәлiмдеуге және мәлiмденген өтiнiштер бойынша өз пiкiрiн айтуға;

5) Конституциялық Кеңеске ауызша және жазбаша түсiнiктер беруге хақылы.

3. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушы:

1) өтiнiшi бойынша конституциялық iс қозғалған қатысушының Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмi қабылданатын отырысы басталғанға дейiн өтiнiшiнiң негiзiн өзгертуге, оның көлемiн ұлғайтуға немесе азайтуға, өтiнiшiнен бас тартуға хақылы;

2) соның актiлерiне орай конституциялық iс қозғалған қатысушының өтiнiшiнде мәлiмделген талаптарды толық немесе iшiнара мойындауға не оларға қарсылық бiлдiруге хақылы.

4. Конституциялық iс жүргiзуге қатысушылар:

1) өз құқықтарын адал пайдалануға мiндеттi. Олардың Конституциялық Кеңеске көрiнеу жалған мәлiметтер хабарлауы немесе Конституциялық Кеңес талап еткен құжаттарды, материалдар мен өзге де ақпаратты бермеуi Конституциялық Кеңестi құрметтемеу ретiнде бағаланады және заң бойынша жауапкершiлiкке әкелiп соғады;

2) Республика Конституциясына, Конституциялық Кеңеске, оның талаптарына және Конституциялық Кеңесте қабылданған рәсiмдерге құрметпен қарауға;

3) төрағалық етушiнiң отырыс тәртiбiн сақтау туралы өкiмдерiне бағынуға мiндеттi.

22-бап. Конституциялық Кеңеске өтiнiш берудiң нысаны мен мазмұны

1. Конституциялық Кеңеске өтiнiш жазбаша түрде берiледi.

2. Өтiнiште мыналар көрсетiлуге тиiс:

1) Конституциялық Кеңестiң атауы;

2) өтiнiш жасаушының атауы, тұрғылықты жерi, мекен-жайы және ол туралы өзге де қажеттi деректер;

3) өтiнiш жасаушының өкiлiнiң атауы, мекен-жайы және қызметi бойынша өкiлдiктi қоспағанда, оның өкiлеттiгi туралы өзге де деректер;

3-1) егер өтініште Конституцияның 91-бабының 3-тармағында көзделген жағдайда қорытынды беру туралы мәселе қойылса, Республика Конституциясына өзгерістер мен толықтырулардың жобасы;

4) егер өтiнiште оларды өткiзудiң дұрыстығы туралы мәселе қойылған ретте, Президент, Парламент депутаттары сайлауын және республикалық референдум өткiзуге байланысты актiлерге қол қойған немесе оларды шығарған мемлекеттiк органдардың, лауазымды адамдардың атауы, тұрғылықты жерi және мекен-жайы;

5) егер өтiнiште Парламент қабылдаған заңдардың Республика Конституциясына сәйкестiгi туралы мәселе қойылған ретте, заңдардың атауы, қабылданған күнi;

5-1) егер өтініште Парламент және оның Палаталары қаулыларының Республика Конституциясына сәйкестігі туралы мәселе қойылған жағдайда Парламент және оның Палаталары қаулыларының атауы, қабылданған күні;

6) егер өтiнiште Республиканың халықаралық шарттарының Конституцияға сәйкестiгi туралы мәселе қойылған ретте, Республиканың халықаралық шарттарының, Қазақстан Республикасы немесе оның мемлекеттiк органдары атынан оларға қол қойылған лауазымды адамдардың аты, оларға қол қойылған күн мен орын;

7) өтiнiште ресми түсiндiрме беру туралы мәселе қойылып отырған Республика Конституциясының нормалары;

7-1) егер өтініште күшіне енген заңды немесе өзге де құқықтық актіні Республика Конституциясына сәйкестігіне қарау туралы мәселе қойылса, заңның немесе өзге де құқықтық актінің атауы, нөмірі, қабылданған күні, жарияланған көздер және өзге де деректемелер;

8) егер соттың ұсынысында актiнi конституциялық емес деп тану туралы мәселе қойылса, егер сот қолданылуға жататын заң немесе өзге де нормативтiк құқықтық акт адам мен азаматтың Конституцияда баянды етiлген құқықтары мен бостандықтарына қысым жасайды деп таныса, актiге қол қойған немесе оны шығарған мемлекеттiк органның, лауазымды адамның аты, тұрғылықты жерi мен мекен-жайы, заңның немесе өзге де нормативтiк құқықтық актiнiң атауы, нөмiрi, қабылданған күнi, жарияланған көздер және өзге де реквизиттер;

9) Конституцияның 47-бабының 1-тармағына сәйкес Парламент құрған комиссияның атауы, құрамы және оның қорытындысы; Республика Президентiн мерзiмiнен бұрын қызметтен босату туралы мәселенi Парламенттiң қарауына байланысты актiлердiң атауы, қабылданған күнi және мазмұны;

10) Президенттi қызметтен кетiру туралы мәселенi қозғауға түрткi болған депутаттардың саны туралы мәлiметтер; Парламент Палаталарында дауыс берудiң нәтижелерi туралы мәлiметтер; Президентке қарсы тағылған айыпты тексеру нәтижелерi туралы мәлiметтер; тағылған айыптың негiздiлiгi туралы Жоғарғы Соттың қорытындысы жөнiндегi мәлiметтер; Республика Президентiн қызметтен кетiру туралы мәселенi Парламенттiң қарауына байланысты актiлердің атауы, қабылданған күнi және мазмұны;

11) өтiнiштiң мәнi;

12) өтiнiш жасауға негiз болатын және оның негiздiлiгiн растайтын өзге де деректер, мән-жайлар мен айғақтар;

13) Республика Конституциясы мен осы Конституциялық заңның Конституциялық Кеңеске өтiнiш жасау құқығын беретiн нормалары;

14) қоса тiркелiп отырған құжаттар тiзбесi.

3. Өтiнiшке тиiстi субъект қол қоюға тиiс.

4. Өтiнiшке мыналар қоса тiркеледi:

1) өтiнiш берген субъектiлер сiлтеме жасаған актiлер мәтiндерiнiң көшiрмесi;

2) өкiлдiк лауазым бойынша жүзеге асырылатын жағдайдан басқа реттерде өкiлдiң өкiлеттiгi туралы құжаттар;

3) он дана мөлшерiнде өтiнiш пен оның қосымшаларының көшiрмесi.

5. Конституциялық iс жүргiзу тiлдерiнде жазылмаған құжаттарға олардың қазақша немесе орысша аудармалары қоса тiркелуге тиiс.

Ескерту. 22-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.06.17 N 41-IV; 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңдарымен.

23-бап. Конституциялық Кеңеске өтiнiш берудiң салдарлары

Конституциялық Кеңеске төменде көрсетiлген мәселелер бойынша өтiнiш жасалған ретте:

1) Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 1)-тармақшасында көрсетiлген Президенттiң қызметiне кiрiсуi, Парламенттiң сайланған депутаттарын тiркеу не республикалық референдумның қорытындыларын шығару тоқтатыла тұрады;

2) Конституцияның 72-бабы 1-тармағының 2), 3)-тармақшаларында көрсетiлген тиiстi актiлерге қол қою не оларды бекiту мерзiмiнiң өтуi тоқтатыла тұрады;

3) Конституцияның 78-бабында көрсетiлген iс жүргiзу тоқтатыла тұрады;

4) конституциялық заңды, кодексті және заңды қоспағанда, Конституцияның 44-бабының 10-1) тармақшасында көрсетілген мәселелер бойынша өтініш жасалған ретте Қазақстан Республикасының Президенті құқықтық актінің қолданылуын тоқтата тұруы мүмкін.

Ескерту. 23-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

24-бап. Конституциялық Кеңестiң өтiнiштердi қарау мерзiмдерi

Конституциялық Кеңес iс жүргiзуге қабылданған өтiнiштi келiп түскен күнінен бастап келесі айдың тиісті күнінде (күн санында) аяқталатын бiр ай iшiнде қарайды және ол бойынша қорытынды шешiм шығарады. Егер мерзімнің аяқталуы тиісті күн саны жоқ айға тура келетін болса, онда мерзім осы айдың соңғы күнінде аяқталады.

Егер мәселенi кейiнге қалдыруға болмаса, Республика Президентiнiң жазбаша нысанда баяндалған талабы бойынша қорытынды шешім қабылдау үшін берілетін бір айлық мерзiм күнтізбелік он күнге дейiн қысқартылуы мүмкiн.

Конституциялық Кеңес бір-бірімен өзара байланысты өтініштерді бір іс жүргізуге біріктірген жағдайда, қорытынды шешім шығару үшін Конституцияда көзделген бір айлық мерзім соңғы өтініш келіп түскен күннен бастап есептеледі.

Ескерту. 24-бап жаңа редакцияда - ҚР 03.10.2013 № 133-V Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланғанынан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

25-бап. Өтiнiштi iс жүргiзуге қабылдау немесе оны қабылдаудан бас тарту

Конституциялық Кеңестiң Төрағасы келiп түскен өтiнiштi Конституциялық Кеңестiң қарауына енгiзедi, оның отырысы ол келiп түскен күннен бастап үш күн мерзiмде өткiзiледi. Конституциялық Кеңес өтiнiштi тексерiп, егер

1) өтiнiш осы Конституциялық заңда белгiленген өтiнiш нысаны мен мазмұнына сәйкес келмесе немесе тиiстi субъектiден туындамаса;

2) өтiнiштiң мәнi Конституциялық Кеңестiң құзыретiне жатпаса;

3) өтiнiште көрсетiлген мәселенiң конституциялылығын Конституциялық Кеңес бұрын тексерiп қойған болса және Конституциялық Кеңестiң заңды күшiн сақтайтын шешiмi бар болса;

4) өтiнiште көрсетiлген мәселе Конституцияда шешiмiн таппаса;

5) конституциялығы талас тудырып отырған акт тоқтатылған немесе күшiн жойған болса, өтiнiштi iс жүргiзуге қабылдаудан бас тартып, оны қайтарып бередi.

26-бап. Iс жүргiзуге қабылданған өтiнiштi Конституциялық Кеңестiң отырысында қарау үшiн материалдар әзiрлеу тәртiбi

1. Конституциялық Кеңестiң Төрағасы өз өкiмiмен Конституциялық Кеңестiң отырысына материалдар әзiрлеудi жүзеге асыратын Конституциялық Кеңестiң мүшесiн белгiлейдi. Келiп түскен өтiнiштiң айрықша күрделiлiгiне, не оның аса маңыздылығына немесе жеделдiгiне орай материалдарды әзiрлеу Конституциялық Кеңестiң бiрнеше мүшесiне тапсырылуы мүмкiн.

2. Бiр-бiрiмен өзара байланысты бiрнеше өтiнiш келiп түскен жағдайда Конституциялық Кеңес оларды бiр конституциялық iске бiрiктiру туралы шешiм қабылдай алады. Бiр-бiрiмен өзара байланысты бiрнеше өтiнiштi iс жүргiзуге қабылдау туралы мәселенi шешкен кезде олардың бiрi - Конституциялық Кеңестiң, ал басқалары өзге мемлекеттiк билiк органдарының қарауына жататын болса, Конституциялық Кеңестiң құзыретiне жататын өтiнiштер ғана қаралуға тиiс.

3. Iс жүргiзуге қабылданған өтiнiш бойынша Конституциялық Кеңестiң мүшесi Конституциялық Кеңес отырысының қарауына Төраға белгiлеген мерзiмде материалдар әзiрлеуге мiндеттi, бұл үшiн ол:

1) конституциялық iс жүргiзуге қатысушыларды белгiлейдi, оларға осы Конституциялық заңда көзделген құқықтары мен мiндеттерiн түсiндiредi;

2) өтiнiштiң мәнiне қатысы бар қажеттi құжаттар мен өзге де ақпаратты талап етiп алдырады;

3) қажет болған жағдайда тиiстi лауазымды адамдарға сұрау салады, ғалымдарды, практикалық қызметкерлердi мамандар, сарапшылар ретiнде тартып, тексерулер, зерттеулер жүргiзудi, сараптама жасауды тапсырады;

4) отырыстың басталуынан кемiнде екi күн бұрын Конституциялық Кеңестiң мүшелерiне материалдардың көшiрмелерiн берудi қамтамасыз етедi;

5) Конституциялық кеңес шешiмiнiң жобасын әзiрлейдi;

6) өтiнiштiң тиiсiнше қаралуын қамтамасыз ету жөнiнде өзге де әрекеттер жасайды.

4. Әзiрлiк жұмысы аяқталғаннан кейiн Конституциялық Кеңестiң Төрағасы өз өкiмiмен Конституциялық Кеңес отырысының күнiн белгiлейдi, онда өтiнiште қойылған мәселелердiң мән-жайы қаралады.

27-бап. Конституциялық Кеңестiң iс жүргiзуге қабылданған өтiнiштi қарау жөнiндегi отырысын өткiзу тәртiбi

1. Конституциялық Кеңес өтiнiштердi Конституциялық Кеңес Төрағасының төрағалық етуiмен отырыста қарайды.

2. Белгiленген уақытта Төраға:

1) отырысты жүргiзу үшiн Конституциялық Кеңес мүшелерiнiң санының жеткiлiктiлiгiне және хаттамаға түсiрудiң қамтамасыз етiлгендiгiне көз жеткiзедi;

2) Конституциялық Кеңестiң отырысын ашық деп жариялайды;

3) қаралуға тиiс мәселелердi оқып шығады;

4) отырысқа шақырылған қатысушылардың, мамандардың, сарапшылардың бар екендiгi туралы және қатыспағандардың келмей қалу себептерi туралы хабарлау үшiн Конституциялық Кеңестiң мүшесiне - баяндамашыға сөз бередi;

5) алып тасталды - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі);

6) отырысқа қатысушылардан оларда ұсыныстардың бар-жоғы туралы сұрайды, оларды Конституциялық Кеңестiң шешуiне қояды;

7) қаралуға тиiс мәселелердi қараудың басталуы туралы жариялайды.

3. Әрбiр мәселенi қарау Конституциялық Кеңес мүшесiнiң - баяндамашының сөзiнен басталады, ол мәселенiң мән-жайын, оның қаралу себебi мен негiзiн, қолда бар материалдардың мазмұнын баяндап бередi. Конституциялық Кеңестiң мүшелерi оған нақтылау үшiн сұрақ қоюға хақылы.

4. Өтiнiш субъектiлерi, сондай-ақ актiлерi мен әрекеттерiнiң конституциялылығы, сондай-ақ конституциялық рәсiмдердi сақтауы тексерiлетiн мемлекеттiк органдардың өкiлдерi мен лауазымды адамдар (олардың өкiлдерi) қажет болған жағдайда өздерiнiң қалауы бойынша не Конституциялық Кеңестiң талабы бойынша Конституциялық Кеңестiң iс жүргiзуге қабылданған өтiнiш қаралатын отырысына қатыса алады. Қажет болған жағдайда конституциялық iс жүргiзуге қатысушылардың, сарапшылардың, мамандар мен басқа да шақырылған адамдардың түсiнiктемелерi мен сөздерi тыңдалуы мүмкiн.

5. Егер мәселе жеткiлiктi түрде айқындалған болса, Төраға қорытынды шешiмдi талдап жасау үшiн Конституциялық Кеңес мүшелерi мәжiлiсiнiң ашылуы туралы жариялайды. Мәжiлiс кезiнде бөгде адамдардың қатысуына жол берiлмейдi. Мәжiлiс кезiнде болған пайымдауларды, дауыс беру барысы мен нәтижелерiн жария етуге тыйым салынады. Конституциялық Кеңестiң мүшелерi мәжiлiс барысында қаралып отырған мәселе бойынша жеке көзқарасын еркiн айтып, Конституциялық Кеңестiң басқа мүшелерiнен өздерiнiң көзқарастарын нақтылауды сұрай алады.

Ескерту. 27-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

28-бап. Конституциялық Кеңестiң отырысын хаттамаға түсiру

1. Конституциялық Кеңестiң отырысы хаттамаға түсiрiледi және қажеттiгiне қарай стенограммаға түсiрiледi.

2. Конституциялық Кеңес отырысының хаттамасы конституциялық iс жүргiзу тiлiнде жүргiзiледi.

3. Конституциялық Кеңес отырысының хаттамасын жүргiзу тәртiбiн, оның мазмұнына қойылатын талаптарды, сондай-ақ Конституциялық Кеңес отырыстары хаттамасын жүргiзудiң өзге де мәселелерiн Конституциялық Кеңестiң Төрағасы айқындайды.

29-бап. Конституциялық iс жүргiзу тiлi

1. Конституциялық iс жүргiзу, Конституциялық Кеңес қабылдайтын шешiмдер қазақ не орыс тiлдерiнде жүзеге асырылып, жазылады.

2. Конституциялық iс жүргiзу тiлiн меңгермеген конституциялық iс жүргiзуге қатысушы адамдарды Конституциялық Кеңес олардың ана тiлiне немесе олар бiлетiн тiлге аудармамен қамтамасыз етедi.

30-бап. Конституциялық iс жүргiзудi тоқтату

1. Конституциялық iс жүргiзу кез келген сатыда, бiрақ қорытынды шешiм шығарылғанға дейiн мынадай реттерде:

1) субъект өзi мәлiмдеген өтiнiштен бас тартса;

2) конституциялылығы талас тудыратын актiлер күшiн жойса немесе заңдық күшiн жойса;

3) мәлiмделген өтiнiш Конституциялық Кеңестiң қарауына жатпаса тоқтатылуға тиiс.

2. Конституциялық Кеңестiң мәлiмделген өтiнiш бойынша конституциялық iс жүргiзудi тоқтату туралы шешiмi өтiнiш субъектiсiн Конституциялық Кеңеске осы негiздер бойынша қайтадан өтiнiш беру мүмкiндiгiнен айырады.

V ТАРАУ
Республика Конституциялық Кеңесiнiң шешiмдерi

31-бап. Конституциялық Кеңес шешiмдерiнiң түрлерi

1. Конституциялық Кеңестiң отырысында қабылданатын кез келген акт оның шешiмi болып табылады.

2. Конституциялық Кеңестiң шешiмдерi Конституциялық Кеңестiң конституциялық өкiлеттiгiн жүзеге асыратын қорытынды шешiмдер және Конституциялық Кеңестiң өзге де өкiлеттiгiн жүзеге асыратын басқа да шешiмдер болып бөлiнедi.

32-бап. Конституциялық Кеңес шешiмдерiнiң нысаны

Конституциялық Кеңестiң шешiмдерi мынадай нысанда қабылданады:

1. 1) Қазақстан Республикасының қолданылып жүрген құқығының құрамдас бөлiгi болып табылатын қаулылар, соның iшiнде нормативтiк қаулылар;

2) қорытындылар;

3) жолдаулар.

33-бап. Конституциялық Кеңестiң шешiмдер қабылдауы

1. Конституциялық Кеңес шешiмдердi алқалы түрде қабылдайды.

2. Конституциялық Кеңес шешiмдi өз мүшелерiнiң жалпы санының көпшiлiк даусымен ашық дауыс беру арқылы, ал Конституциялық Кеңестiң тiптi бiр мүшесi талап етсе де - жасырын дауыс беру арқылы қабылдайды.

3. Егер шешiм қабылдау кезiнде Конституциялық Кеңес мүшелерiнiң дауыстары тепе-тең бөлiнген болса, Конституциялық Кеңес Төрағасының даусы шешушi дауыс болып табылады, ол барлық жағдайларда өз даусын ең соңында бередi. Конституциялық Кеңес Төрағасының орнын оның уәкiлдiк беруi бойынша Конституциялық Кеңестiң тиiстi мүшесi ауыстырған жағдайда бұл ереже қолданылмайды. Бұл жағдайда Конституциялық Кеңес Төрағасының немесе бастапқы дауыс беруге қатыспаған мүшесiнiң қатысуымен қайтадан дауыс беру өткiзiледi.

4. Конституциялық Кеңестiң мәжiлiсi кезiнде оның отырысқа қатысқан мүшелерiнiң ешқайсысының да қалыс қалуға немесе дауыс беруге қатыспауға хақы жоқ.

5. Конституциялық Кеңес қабылдаған шешiмдер оларға Төраға қол қойғанға дейiн дауыс беруге қатысқан Конституциялық Кеңес мүшелерiнiң қолдарымен алдын ала расталады.

34-бап. Конституциялық Кеңес мүшесiнiң ерекше пiкiрi

Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмiмен келiспеген оның мүшесi өз пiкiрiн жазбаша түрде бiлдiруге хақылы.

35-бап. Конституциялық Кеңестiң қосымша шешiмi

1. Конституциялық Кеңес мына жағдайларда қосымша шешімдер қабылдайды, егер:

1) Конституциялық Кеңестің шешіміне түсіндірме беру туралы мәселе қойылса. Мұндай жағдайда қосымша шешім конституциялық іс жүргізуге қатысушылардың не Конституциялық Кеңестің қорытынды шешімін орындауға міндетті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдардың өтініштері бойынша қабылданады;

2) Конституциялық Кеңестің шешімінде жіберілген редакциялық сипаттағы дәлсіздіктер мен қателерді түзету қажет болса. Мұндай жағдайда Конституциялық Кеңес қосымша шешімді өз бастамасы бойынша қабылдайды.

2. Қосымша шешiм Конституциялық Кеңес шешiмiнiң шынайы мазмұнына, мағынасы мен мақсатына қайшы келмеуге тиiс.

3. Қосымша шешiмдi Конституциялық Кеңес отырысында қабылдайды, отырысты өткiзу тәртiбi Конституциялық Кеңестiң регламентiмен белгiленедi.

Ескерту. 35-бапқа өзгерту енгізілді - Қазақстан Республикасының 2008.06.17 N 41-IV Конституциялық заңымен.

36-бап. Конституциялық Кеңестiң шешiмiн қайта қарау

1. Конституциялық Кеңестің шешімін ол Қазақстан Республикасы Президентінің бастамасы бойынша немесе өз бастамасы бойынша мына жағдайларда, егер:

1) қабылданған шешімге негіз болған Конституция нормасы өзгерсе;

2) өтініштің мәні үшін жаңа елеулі мән-жайлар ашылса, қайта қарауы мүмкін.

2. Адам және азамат құқықтары мен бостандықтарын қорғау, ұлттық қауіпсіздікті, мемлекеттің егемендігі мен тұтастығын қамтамасыз ету мүддесінде Конституциялық Кеңестің шешімі Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президентінің – Елбасының бастамасы бойынша қайта қарауға жатады.

3. Шешімді қайта қарау туралы Конституциялық Кеңес қаулы шығарып, ол арқылы осы шешімнің күшін жояды.

4. Қорытынды шешім қайта қаралған жағдайда Конституциялық Кеңестің Төрағасы өз өкімімен осы мәселе бойынша жаңа отырыс өткізудің күні мен тәртібін белгілейді.

Ескерту. 36-бап жаңа редакцияда - ҚР 2008.06.17 N 41-IV Конституциялық заңымен; өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңымен.

37-бап. Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмiнiң мазмұны

Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмiнде:

1) оның атауы, шығарылған күнi мен орны;

2) оны шығарған Конституциялық Кеңестiң құрамы;

3) өтiнiш жасаушы субъектiлер мен олардың өкiлдерi;

4) өтiнiштiң мәнi;

5) Конституция мен осы Конституциялық заңның Конституциялық Кеңестiң iс жүргiзуге қабылданған өтiнiштi қарау құқығын белгiлейтiн нормалары;

6) Конституциялық Кеңес анықтаған мән-жайлар;

7) жарияланған немесе алынған көздерi көрсетiле отырып, конституциялылығы тексерiлген актiнiң атауы;

8) лауазымды адамның конституциялылығы тексерiлген шешiмi;

9) Президент сайлауын, Парламент депутаттары сайлауын немесе республикалық референдум өткiзудiң дұрыстығы тексерiлген учаскелер, округтер, әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктер;

10) ресми түсiндiрме беруге ұшыраған Конституция нормасының (нормаларының) мазмұны;

10-1) Конституцияның 44-бабының 10-1) тармақшасында көзделген тәртіппен өтініш жасалуына байланысты Конституциялық Кеңес қараған Конституцияға өзгерістер мен толықтырулардың мазмұны;

11) Конституцияның 47-бабының 1, 2 тармақтарында белгiленген, сақталуы тексерiлген рәсiмдер;

12) Конституциялық Кеңес ұйғарған шешiм пайдасына келтiрiлген дәлелдер;

13) Конституциялық Кеңес басшылыққа алған Конституция нормалары;

14) шешiмнiң тұжырымы;

15) шешiмнiң орындалу және жариялану тәртiбi мен мерзiмi;

16) шешiмнiң түпкiлiктiлiгi көрсетiлуге тиiс.

Ескерту. 37-бапқа өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

38-бап. Конституциялық Кеңес шешiмiнiң заңдық күшi

1. Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмi ол қабылданған күннен бастап күшiне енедi, Республиканың барлық аумағында жалпыға бiрдей мiндеттi, түпкiлiктi болып табылады және шағым жасауға жатпайды. Өзге шешiмдердiң күшiне ену тәртiбiн Конституциялық Кеңес белгiлейдi.

2. Алып тасталды - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).
3. Алып тасталды - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).
Ескерту. 38-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.06.17 N 41-IV; 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңдарымен.

39-бап. Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмдерiн қабылдау салдары

Ескерту. 39-баптың тақырыбына өзгеріс енгізілді - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

1. Конституцияға сәйкес келмейдi деп танылған Республика заңдары мен халықаралық шарттарына қол қоюға не тиiсiнше бекiтуге және күшiне енгiзуге болмайды. Заңдарды Конституцияға сәйкес деп тану оларға қол қою мерзiмiнiң өтуiн жаңартады. Республиканың халықаралық шарттарын Конституцияға сәйкес деп тану оларды бекiту процесiн жаңартады.

1-1. Республика Конституциясының 91-бабының 2-тармағында белгіленген талаптарға сәйкес келмейді деп танылған Республика Конституциясына өзгерістер мен толықтырулар республикалық референдумға немесе Республика Парламентінің қарауына шығарылмайды.

2. Конституциялық емес, оның ішінде адамның және азаматтың Конституцияда баянды етілген құқықтары мен бостандықтарына нұқсан келтіреді деп танылған заңдар мен өзге де құқықтық актiлер заңдық күшiнен айрылады, қолданылуға жатпайды және олардың күші жойылады. Мұндай заңға немесе өзге де құқықтық актiге негiзделген соттардың және өзге құқық қолданушы органдардың шешiмдерi орындалуға жатпайды.

3. Конституцияға сәйкес келмейдi деп танылған Республика Президентiнiң сайлауы Орталық сайлау комиссиясының шешiмiмен тиiстi сайлау учаскелерiнде (әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктерде) жарамсыз деп танылады. Президент сайлауын Конституцияға сәйкес деп тану сайланған Республика Президентiн тiркеуге жол бередi.

4. Конституцияға сәйкес келмейдi деп танылған Парламент Сенаты мен Мәжiлiсi депутаттарының сайлауы Орталық сайлау комиссиясының шешiмiмен тиiстi әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктерде және сайлау округтерiнде жарамсыз деп танылады. Парламент Сенаты мен Мәжiлiсi депутаттарының сайлауын Конституцияға сәйкес деп тану сайланған депутаттарды тiркеуге жол бередi.

5. Конституцияға сәйкес келмейдi деп танылған республикалық референдум нәтижелерi Орталық сайлау комиссиясының шешiмiмен тиiстi дауыс беру учаскелерiнде (әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктерде) жарамсыз деп танылады. Өткiзiлген референдумды Конституцияға сәйкес деп тану референдум қорытындыларын шығаруды қайта бастауға жол бередi.

6. Конституцияның 47-бабының 1-, 2-тармақтарына сәйкес Парламенттiң тиiсiнше Республика Президентiн лауазымнан мерзiмнен бұрын босату туралы шешiм, қызметiнен кетiру туралы түпкiлiктi шешiм қабылдауы алдында белгiленген конституциялық рәсiмдердiң сақталмағандығы туралы қорытынды тиiсiнше Президенттi лауазымынан мерзiмiнен бұрын босату туралы, қызметiнен кетiру туралы мәселенiң қаралуын тоқтатылуына әкелiп соғады. Белгiленген конституциялық рәсiмдердiң сақталғандығы туралы қорытынды тиiсiнше Республика Президентiн лауазымынан мерзiмiнен бұрын босату туралы, Республика Президентiн қызметiнен кетiру туралы мәселенi қарауды жалғастыруға жол бередi.

Ескерту. 39-бапқа өзгерістер енгізілді - ҚР 2008.06.17 N 41-IV; 15.06.2017 № 75-VI (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) Конституциялық заңдарымен.

40-бап. Конституциялық Кеңестiң шешiмдерiн орындау

1. Конституциялық Кеңес өзі қабылдаған шешімдердің орындалу тәртібін және мерзімдерін белгілей алады.

Егер Конституциялық Кеңестің шешімі мемлекеттік шығыстарды ұлғайтуды немесе мемлекеттік кірістерді қысқартуды талап еткен жағдайда, Конституциялық Кеңес өзі қабылдаған шешімдердің орындалу мерзімдерін Қазақстан Республикасының Үкіметімен келісім бойынша белгілейді.

2. Конституциялық Кеңестің шешімін орындау үшін қолданылған шаралар туралы оған тиісті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар Конституциялық Кеңес белгілеген мерзімде хабарлайды.

3. Уәкілетті мемлекеттік органдар мен лауазымды адамдар қабылданған шешім туралы Конституциялық Кеңеске міндетті түрде хабарлай отырып, Конституциялық Кеңестің шешімдерінде қамтылған заңнаманы жетілдіру жөніндегі ұсынымдар мен ұсыныстарды міндетті түрде қарауға тиіс.

Ескерту. 40-бап жаңа редакцияда - Қазақстан Республикасының 2008.06.17 N 41-IV Конституциялық заңымен.

41-бап. Конституциялық Кеңестiң шешiмдерiн жолдау мен жариялау

1. Конституциялық Кеңестiң қорытынды шешiмдерi:

1) шешiм қабылданғаннан кейiн екi күн iшiнде Конституцияда белгiленген өтiнiш жасау субъектiлерiне немесе олардың өкiлдерiне, сондай-ақ барлық реттерде Республика Президентiне, Парламентi Палаталарына, Жоғарғы Сотына, Бас Прокурорына, Әдiлет министрiне жiберiледi;

2) республикалық ресми басылымдарда қазақ және орыс тiлдерiнде жарияланады.

2. Өзге шешiмдер, қажет болған жағдайда, Конституциялық Кеңес регламентiмен белгiлеген реттер мен тәртiпте жарияланады және тиiстi мемлекеттiк органдар мен лауазымды адамдарға жiберiледi.

VI ТАРАУ
Қорытынды және өтпелi ережелер

42-бап. Конституциялық Кеңестiң қызметiн қаржыландыру

Конституциялық Кеңестiң және оның аппаратының қызметiн қаржыландыру республикалық бюджет қаражаты есебiнен жүзеге асырылады.

Ескерту. 42-бап жаңа редакцияда - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

43-бап. Конституциялық Кеңестiң аппараты

Конституциялық Кеңестің аппараты ақпараттық-анықтамалық, ғылыми-консультативтік және басқа да көмекшi жұмысты орындайтын мемлекеттік орган болып табылады.

Конституциялық Кеңестің аппараты мемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады.

Конституциялық Кеңес аппаратының қызметi Қазақстан Республикасының заңнамасымен, Конституциялық Кеңестің Регламентiмен және Конституциялық Кеңестiң аппараты туралы ережемен реттеледi.

Конституциялық Кеңес аппаратының жұмыскерлері мемлекеттік қызметшілер болып табылады.

Ескерту. 43-бап жаңа редакцияда - ҚР 15.06.2017 № 75-VI Конституциялық заңымен (алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі).

44-бап. Конституциялық Кеңестiң нышандары мен мөрi

1. Конституциялық Кеңес үйiнiң үстiне Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туы iлiнедi.

2. Конституциялық Кеңестiң мәжiлiс залында Қазақстан Республикасы Мемлекеттiк елтаңбасының бейнесi, Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туы және Қазақстан Республикасы Конституциясының басылымы болады.

3. Конституциялық Кеңес Төрағасының кабинетiнде Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк туы тұрады.

4. Конституциялық Кеңестiң Қазақстан Республикасының Мемлекеттiк елтаңбасы бейнеленген және өз атауы жазылған мөрi болады.

45-бап. Конституциялық Кеңес Төрағасы мен мүшелерiнiң куәлiктерi

Конституциялық Кеңестiң Төрағасы мен мүшелерiне Республика Президентiнiң қолы қойылған белгiленген үлгiдегi куәлiктер берiледi.

46-бап. Конституциялық Кеңестiң бiрiншi құрамын жасақтау тәртiбi және оның өкiлеттiк мерзiмi

Конституциялық Кеңестiң бiрiншi құрамын жасақтау тәртiбi және оның өкiлеттiк мерзiмi Республика Конституциясының 97-бабымен белгiленедi.

47-бап. Осы Конституциялық заңның күшiне ену және қолданылу тәртiбi

Осы Конституциялық заң:

1) жарияланған күннен бастап күшiне енедi;

2) ол күшiне енгеннен кейiн пайда болған даулар мен құқықтық қатынастарға қолданылады.

Қазақстан Республикасының Президентi