Об утверждении Инструкции "О бухгалтерском учете в кооперативах собственников помещений (квартир), жилищных и жилищно-строительных кооперативах"

Приказ Министра финансов Республики Казахстан от 31 марта 2000 года N 150. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 27 апреля 2000 года за N 1121. Утратил силу приказом Министра финансов Республики Казахстан от 15 апреля 2008 года N 179.

Извлечение из приказа
Министра финансов РК
от 15.04.2008 N 179

      "В соответствии с пунктом 1  статьи 27  Закона "О нормативных правовых актах" ПРИКАЗЫВАЮ:
      1. Признать утратившими силу некоторые нормативные правовые акты Республики Казахстан согласно приложению к настоящему приказу.
      2. Департаменту методологии управления государственными активами Министерства финансов Республики Казахстан (Айтжанова Ж.Н.) в недельный срок сообщить Министерству юстиции Республики Казахстан и в официальные печатные издания о признании утратившими силу некоторых нормативных правовых актов Республики Казахстан.
      3. Настоящий приказ вступает в силу со дня подписания.

      Министр                                    Б. Жамишев

Приложение           
к приказу Министра финансов 
Республики Казахстан    
от 15 апреля 2008 года N 179

Перечень утративших силу некоторых нормативных
правовых актов Республики Казахстан

      1.  ........ .
      2.  ........ .
      3.  ........ .
      4.  ........ .
      5.  ........ .
      6.  ........ .
      7.  ........ .
      8.  ........ .
      9.  ........ .
      10. ........ .
      11. ........ .
      12. ........ .
      13. ........ .
      14. Приказ Министра финансов Республики Казахстан от 31 марта 2000 года N 150 "Об утверждении Инструкции "О бухгалтерском учете в кооперативах собственников помещений (квартир), жилищных и жилищно-строительных кооперативах" (зарегистрирован в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов за N 1121).
      15. ........ .
      16. ........ .
      17. ........ .
      18. ........ .
      19. ........ .
      20. ........ .
      21. ........ .
      22. ........ .
      23. ........ .
      24. ........ .
      25. ........ .
      26. ........ .
      27. ........ .
      28. ........ ."

__________________________________________________________________________

      В соответствии с Указом Президента Республики Казахстан, имеющим силу Закона, от 26 декабря 1995 года N 2732  Z952732_  "О бухгалтерском учете" приказываю: 
      1. Утвердить прилагаемую Инструкцию "О бухгалтерском учете в кооперативах собственников помещений (квартир), жилищных и жилищно-строительных кооперативах" (далее - Инструкция). 
      2. Департаменту методологии бухгалтерского учета и аудита Министерства финансов Республики Казахстан в установленном законодательством порядке обеспечить государственную регистрацию Инструкции в Министерстве юстиции Республики Казахстан. 
      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-Министра финансов - Досаева А.Е. 
      4. Настоящий приказ вступает в силу со дня государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан. 

 
      Министр 

                                                Утверждена

                                        приказом Министерства финансов

                                            Республики Казахстан

                                         от 31 марта 2000 г. N 150

 
              Инструкция "О бухгалтерском учете в кооперативах 
               собственников помещений (квартир), жилищных и 
                     жилищно-строительных кооперативах" 

 
      1. Отношения, связанные с образованием кооперативов собственников помещений (квартир), жилищных и жилищно-строительных кооперативов, регулируются Законом Республики Казахстан от 16 апреля 1997 года  Z970094_  "О жилищных отношениях". 
      2. Кооперативы собственников (помещений) квартир, жилищные и жилищно-строительные кооперативы бухгалтерский учет и представление финансовой отчетности осуществляют в соответствии с Указом Президента Республики Казахстан, имеющим силу Закона, от 26 декабря 1995 года N 2732 "О бухгалтерском учете", стандартами бухгалтерского учета,  V960248_  Генеральным планом счетов бухгалтерского учета финансово-хозяйственной деятельности субъектов, утвержденным постановлением Национальной комиссии Республики Казахстан по бухгалтерскому учету от 18 ноября 1996 года N 6. 

 
       Раздел 1. Кооперативы собственников помещений (квартир) 

 
      3. Кооператив собственников помещений (квартир) (далее - КСП) - некоммерческое объединение собственников помещений (квартир) в многоквартирном жилом доме (домах), создаваемое с целью управления объектом кондоминиума. 
      4. Кондоминиум - это особая форма собственности на недвижимость как единый имущественный комплекс, при которой помещения находятся в раздельной (индивидуальной) собственности граждан, юридических лиц, государства, а общее имущество принадлежит им на праве общей долевой собственности. 

 
       Глава 1. Учет расходов и доходов, связанных с техническим 
                   содержанием жилого дома (квартиры) 

 
      5. Вносимая собственниками помещений (квартир) плата за содержание и текущее обслуживание жилого дома (квартиры) признается доходом КСП и отражается в бухгалтерском учете по кредиту счета 701 "Доход от реализации готовой продукции (работ, услуг)" в корреспонденции со счетами к получению. 
      6. Доходы в виде взносов собственников помещений (квартир) являются главным источником покрытия расходов, связанных с управлением и организацией КСП и техническим содержанием жилого дома (квартиры). 
      7. Расходы на техническое содержание жилого дома (квартиры) могут включать оплату труда обслуживающего персонала, абонентское обслуживание вычислительным центром (распечатка платежных документов), расходы на дежурное освещение мест общего пользования, текущий или капитальный ремонт и прочие. Данные расходы отражаются по дебету счета 811 "Расходы по реализации товаров (работ, услуг)" и кредиту соответствующих счетов по учету затрат. 
      8. Расходы, связанные с управлением и организацией КСП, могут включать оплату труда административного персонала, содержание конторы правления КСП (аренда помещения, отопление, водоснабжение, оплата телефона и другие), канцелярские расходы, юридические и аудиторские услуги, служебные поездки и прочие, которые отражаются по дебету счета 821 "Общие и административные расходы" и кредиту соответствующих счетов по учету затрат. 

 
                      Глава 2. Учет основных средств 

 
      9. Помещения, находящиеся в раздельной (индивидуальной) собственности 

 

граждан, юридических лиц, государства, и общее имущество, принадлежащее 

членам КСП на праве общей долевой собственности, учитываются на 

забалансовых счетах.

     Забалансовый учет жилых домов должен обеспечивать получение такой 

информации как, 

     1) стоимость жилищного фонда по формам собственности: 

        частный жилищный фонд: 

        жилищный фонд в собственности граждан; 

        жилищный фонд в собственности юридических лиц; 

        нежилые помещения в частной собственности; 

        государственный жилищный фонд: 

        государственный коммунальный жилищный фонд; 

        жилищный фонд государственного предприятия; 

        нежилые помещения в собственности государства; 

        жилищный фонд в общей долевой собственности членов КСП: 

        жилые помещения в общей долевой собственности; 

        нежилые помещения в общей долевой собственности; 

 

     2) оборудованный жилищный фонд (водопроводом, канализацией, 

центральным отоплением, ванной (душем), газом, горячим водоснабжением, 

напольными электрическими плитами, мусоропроводом, лифтом); 

     3) капитальный ремонт жилищного фонда (общая площадь капитально 

отремонтированных жилых домов, общие затраты на капитальный ремонт в 

отчетном году). 

 
      10. Учет основных средств, приобретаемых кооперативом, и начисление износа по ним, осуществляются в общеустановленном порядке. 

 
              Глава 3. Учет товарно-материальных запасов 

 
      11. Товарно-материальные запасы КСП оценивают по фактической себестоимости. Списание товарно-материальных запасов осуществляется на основании акта выполненных работ по средневзвешенной стоимости в соответствии с нормами, утвержденными председателем кооператива и согласованными с членами правления кооператива. 

 
               Глава 4. Учет оплаты коммунальных услуг 

 
      12. Оплата за предоставляемые коммунальные услуги производится собственниками помещений (квартир) поставщикам коммунальных услуг (далее - специализированные организации) как через КСП, так и самостоятельно. 
      13. Если собственники помещений (квартир) оплату за коммунальные услуги производят через КСП, то КСП может выступать заказчиком на эти услуги, и заключать договоры со специализированными организациями или выступать в качестве агента. 
      14. КСП, выступая заказчиком коммунальных услуг, суммы, подлежащие выплате специализированным организациям согласно договору, признает как расходы, а суммы, причитающиеся к получению в качестве оплаты за коммунальные услуги от собственников квартир, признает как доходы. В бухгалтерском учете эти суммы отражаются: 
      1) подлежащая к выплате специализированным организациям стоимость коммунальных услуг - по дебету счета 808 "Прочие" подраздела 80 "Себестоимость реализованных товаров (работ, услуг)" в корреспонденции с кредитом счета 671 "Расчеты с поставщиками и подрядчиками"; 
      2) причитающаяся к получению стоимость коммунальных услуг от собственников помещений (квартир) - по дебету счета 301 "Счета к получению" в корреспонденции с кредитом счета 709 "Прочие" подраздела 70 "Доход от основной деятельности". 
      15. КСП может выступать агентом по оплате коммунальных услуг по поручению собственника помещения (квартиры) и агентом по сбору средств за коммунальные услуги по поручению специализированной организации. 
      16. В случаях, когда КСП выступает агентом по оплате коммунальных услуг по поручению собственника помещения (квартиры), полученные от собственника суммы являются обязательствами КСП и отражаются в бухгалтерском учете по дебету счетов 441 "Наличность на расчетном счете", 451 "Наличность в кассе" в корреспонденции с кредитом счета 671 "Расчеты с поставщиками и подрядчиками". Погашение возникшего обязательства перед собственником отражается по дебету счета 671 "Расчеты с поставщиками и подрядчиками" в корреспонденции с кредитом счетов 441 "Наличность на расчетном счете", 451 "Наличность в кассе". 
      17. В случаях, когда КСП выступает агентом по сбору средств за коммунальные услуги по поручению специализированной организации, сумма комиссионного сбора (вознаграждение (интерес) за оказание услуг по сбору денег), оговоренная в условиях договора, в бухгалтерском учете отражается по дебету счетов к получению в корреспонденции с кредитом счета 727 "Прочие" подраздела 72 "Доход от неосновной деятельности". 

 
                      Глава 5. Учет прочих услуг 

 
      18. Прочая деятельность КСП включает предоставление услуг, не связанных с обслуживанием общего имущества, например, осуществление ремонтных работ в помещении (квартире) собственника или в другом КСП, сдача в аренду принадлежащих КСП помещений, придомовых территорий; использование стен и крыши жилого дома для рекламы и т.п. 
      19. Доход от предоставления прочих услуг, отражается по кредиту счета 727 "Прочие" подраздела 72 "Доход от неосновной деятельности" в корреспонденции со счетами к получению. 
      20. Расходы, связанные с прочей деятельностью, КСП отражает по дебету счета 845 "Прочие" подраздела 84 "Расходы по неосновной деятельности" и кредиту соответствующих счетов по учету затрат. 
      21. Полученные суммы пени по просроченным платежам и вознаграждения (интереса) по банковским депозитам признаются доходами КСП и отражаются по кредиту счета 724 "Дивиденды по акциям и доходы в виде процентов" в корреспонденции со счетами учета денежных средств. 
      22. Полученные безвозмездно имущество от юридических и физических лиц в качестве благотворительной помощи являются доходом КСП и отражаются по дебету счетов учета денежных средств, внеоборотных активов, товарно- материальных запасов и другие в корреспонденции со счетом 727 "Прочие". 

 
      Раздел 2. Жилищные кооперативы и жилищно-строительные кооперативы 

 
      23. Жилищный кооператив (жилищно-строительный кооператив) - некоммерческое объединение граждан с целью приобретения (строительства) и эксплуатации жилого дома, в котором право собственности на жилой дом принадлежит кооперативу, а граждане - члены кооператива обладают правом владения и пользования закрепленными за ними помещениями, в отдельных случаях - правом распоряжения в установленном порядке, и участвуют в расходах на содержание жилого дома. 
      24. Источниками финансирования приобретения или строительства жилого дома могут служить паевые взносы членов кооператива, кредиты, материальная помощь от государства, юридических лиц, граждан и другие поступления. 
      25. Паевые взносы членов кооператива учитываются по кредиту счета 503 "Вклады и паи" в корреспонденции с соответствующими счетами учета денежных средств, внеоборотных активов, товарно-материальных запасов и др. 
      26. Средства, полученные безвозмездно, отражаются по кредиту счета 727 "Прочие" в корреспонденции с соответствующими счетами учета денежных средств, внеоборотных активов, товарно-материальных запасов и др. 
      27. Кредиты, полученные кооперативом на приобретение или строительство жилого дома, отражаются по кредиту соответствующих счетов подраздела 60 "Кредиты" в корреспонденции со счетами учета денежных средств. 
      28. Стоимость приобретенного жилого дома учитывается на балансе жилищного кооператива в составе основных средств. 
      29. Затраты по возведению жилого дома, включая административные расходы жилищно-строительного кооператива, суммы вознаграждения (интереса) по кредитам, полученным для строительства, учитываются на счете 126 "Незавершенное строительство". 
      30. По завершению строительства жилого дома, его стоимость списывается с кредита счета 126 "Незавершенное строительство" в дебет счета 122 "Здания и сооружения". 
      31. Если на строительство или приобретение жилого дома были получены благотворительная помощь от юридических или физических лиц и субсидии из государственного бюджета, то стоимость жилого дома уменьшается на безвозмездно полученную сумму. В бухгалтерском учете такое изменение стоимости жилого дома отражается по кредиту счета 122 "Здания и сооружения" в корреспонденции с дебетом счета 562 "Нераспределенный доход (непокрытый убыток) предыдущих лет". 
      32. В случае внесения членом кооператива полной суммы паевого взноса осуществляется бухгалтерская запись по дебету счета 503 "Вклады и паи" и кредиту счета 122 "Здания и сооружения". 
      33. При переходе права собственности на квартиры одному или нескольким членам кооператива, собственность на весь дом в целом приобретает признаки кондоминиума. Операции, связанные с содержанием жилого дома, отражаются в бухгалтерском учете аналогично учету в КСП. 

(Специалисты: Склярова И.В.,

              Цай Л.Г.)

"Үй-жай (пәтерлер) меншік иелері кооперативтеріндегі, тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтеріндегі бухгалтерлік есеп туралы" Нұсқаулықты бекіту туралы

Бұйрық Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі 2000 жылғы 31 наурыз N 150. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2000 жылғы 27 сәуірде тіркелді Тіркеу N 1121. Бұйрықтың күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 2008 жылғы 15 сәуірдегі N 179 бұйрығымен.

       Ескерту: Бұйрықтың күші жойылды - Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің 2008 жылғы 15 сәуірдегі N 179 бұйрығымен.

Үзінді:

      "Нормативтік құқықтық актілер туралы" Заңның  27-бабы  1-тармағына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
      1. Осы бұйрыққа қосымшаға сәйкес Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің күші жойылды деп танылсын.
      2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Мемлекеттік активтерді басқару әдіснамасы департаменті (Ж.Н. Айтжанова) бір апта мерзімде Қазақстан Республикасы Әділет министрлігіне және ресми баспа басылымдарына Қазақстан Республикасының кейбір нормативтік құқықтық актілерінің күші жойылды деп тану туралы хабарласын.
      3. Осы бұйрық қол қойылған күнінен бастап күшіне енеді.

      Министр                                     Б. Жәмішев

Қазақстан Республикасы 
Қаржы министрінің   
2008 жылғы 15 сәуірдегі
N 179 бұйрығына қосымша

Қазақстан Республикасының күшін жойған кейбір
нормативтік құқықтық актілерінің тізбесі

      1.  ........ .
      2.  ........ .
      3.  ........ .
      4.  ........ .
      5.  ........ .
      6.  ........ .
      7.  ........ .
      8.  ........ .
      9.  ........ .
      10. ........ .
      11. ........ .
      12. ........ .
      13. ........ .
      14. "Үй-жай (пәтерлер) меншік иелері кооперативтеріндегі, тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтеріндегі бухгалтерлік есеп туралы" Нұсқаулықты бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Қаржы министрінің 2000 жылғы 31 наурыздағы N 150 бұйрығы (Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 1121 болып тіркелді).
      15. ........ .
      16. ........ .
      17. ........ .
      18. ........ .
      19. ........ .
      20. ........ .
      21. ........ .
      22. ........ .
      23. ........ .
      24. ........ .
      25. ........ .
      26. ........ .
      27. ........ .
      28. ........ ."
_____________________________________

      Қазақстан Республикасы Президентінің "Бухгалтерлік есеп туралы" 1995 жылғы 26 желтоқсандағы N 2732  Z952732_  Жарлығына сәйкес 
                                    БҰЙЫРАМЫН: 
      1. Қоса беріліп отырған "Үй-жай (пәтерлер) меншік иелері кооперативтеріндегі, тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтеріндегі бухгалтерлік есеп туралы" Нұсқаулық (бұдан әрі - Нұсқаулық). 
      2. Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің Бухгалтерлік есеп және аудит әдіснамасы департаменті заңдарда белгіленген тәртіппен Нұсқаулықтың Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін. 
      3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Қаржы вице-министрі А.Е. Досаевқа жүктелсін. 
      4. Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күнінен бастап күшіне енеді. 

 
      Министр 

                                               Қазақстан Республикасы

                                                Қаржы министрінің 

                                                2000 жылғы 31 наурыз

                                                N 150 бұйрығымен

                                                бекітілген

                                 Нұсқау

 
          Үй-жай (пәтерлер) меншік иелерінің кооперативтеріндегі, 
           тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтеріндегі 
                         бухгалтерлік есеп туралы 

 
      1. Үй-жай (пәтерлер) меншік иелерінің кооперативтеріндегі, тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтерін құруға байланысты қатынастар Қазақстан Республикасының "Тұрғын үй қатынастары туралы"  Z970094_  1997 жылдың 16 ақпандағы заңымен реттеледі. 
      2. Үй-жай (пәтерлер) меншік иелерінің кооперативтеріндегі, тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтері бухгалтерлік есеп және қаржы есептемесін беруді Қазақстан Республикасы Президентінің "Бухгалтерлік есеп туралы" 1995 жылғы 26 желтоқсандағы заң күші бар N 2732 Жарлығына, бухгалтерлік есеп стандарттарына, Қазақстан Республикасы Бухгалтерлік есеп жөніндегі Ұлттық комиссияның 1996 жылғы 18 қарашадағы N 6  V960248_  қаулысымен бекітілген субъектілердің қаржы-шаруашылық қызметінің бухгалтерлік есептерінің Бас жоспарына сәйкес жүзеге асырады. 

 
      Бөлім 1. Үй-жай (пәтер) меншік иелері кооперативтері 

 
      3. Yй-жай (пәтерлер) меншiк иелерiнiң кооперативi (мұнан әрi - YМИК) - кондоминиум объектiлерiн басқару мақсатында құрылатын көп пәтерлi тұрғын үйлердегi үй-жай (пәтерлер) меншiк иелерiнің коммерциялық емес бiрлестiгi. 
      4. Кондоминиум - бұл үйлер азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттің меншiгiнде болатын, ал ортақ мүлiк оларға ортақ үлестiк меншiк құқында тиесілi бiрегей мүлiктiк кешен ретiндегi қозғалмайтын мүлiкке меншіктің ерекше түрi. 

 
      Тарау 1. Тұрғын үйлердiң (пәтердiң) техникалық күтiмiне байланысты 
      шығындар мен кiрiстердi есептеу 
      5. Үй жай (пәтерлер) меншiк иелерiнiң тұрғын үй (пәтер) қорын күтiп ұстау мен ағымдағы қызмет көрсету үшiн төлемдерi ҮМИК кiрiсi ретiнде танылады және бухгалтерлiк есепте алу есебi корреспонденцияларында "Дайын өнiмдердi (жұмыс, қызмет) өткiзуден кiрiстер" 701 есебiнде көрсетiледi. 
      6. Үй-жай (пәтерлер) меншiк иелерiнiң жарналары түрiндегi кiрiстер YМИК басқару мен ұйымдастыруға және тұрғын үйлердiң (пәтер) техникалық күтiмiне байланысты шығындарды жабудың басты көзi болып табылады. 
      7. Тұрғын үйлердiң (пәтерлердiң) техникалық күтiмiне жұмсалатын шығындарға қызмет көрсетушi адамдардың еңбегiне, есептеу орталығының абоненттiк қызметiне (төлем құжаттарын басу), құралдар мен материалдар алуға төленетiн ақылар, жалпы пайдаланатын орындардағы кезекшi жарықтар, ағымдағы және күрделi жөндеу шығындары енгiзiлуi мүмкiн. Бұл шығындар, шығындарды есепке алу жөнiндегi тиiстi есептердің несиесiнен "Тауарларды (жұмыс, қызмет) өткiзу жөнiндегi шығындар" 811 есебiнiң дебетiнде көрсетiледi. 
      8. YМИК басқару мен ұйымдастыруға байланысты шығындарға әкiмшiлiк қызметкерлерi еңбегiне, ҮМИК басқармасы кеңсесiн ұстауға (үйдi жалдау, жылу, сумен жабдықтау, телефон т.б.) төленетiн ақы, кеңсе шығындары, заң және аудит қызметтерi, қызмет сапарлары және басқалар енгiзiлуi мүмкiн. Бұлар шығындарды есептеу жөнiндегi тиiстi есептердiң несиесiнен "Жалпы және әкiмшiлiк шығындар" 821 есебiнiң дебетiнде көрсетiледi. 

 

     Тарау 2. Негiзгі қорларды есептеу

     9. Азаматтардың, заңды тұлғалардың, мемлекеттің бөлек (жеке) 

меншiгiндегi үйлер және жалпы үлестiк меншiк құқында YМИК мүшелерiне 

тиесiн ортақ мүлiк YМИК-нің баланстан тыс есебiнде есептеледi.

     Тұрғын үйлердiң баланстан тыс есебi төмендегiдей мәлiметтердi 

қамтамасыз етуi тиiс:

     1) меншiк түрлерi бойынша тұрғын үй қорының құны:

        жекеменшiк тұрғын үй қоры:

        азаматтардың меншiгiндегi тұрғын үй қоры,

        заңды тұлғалар меншiгіндегі тұрғын үй қоры,

        жеке меншiктегi тұрғын емес үйлер;

        мемлекеттiк тұрғын үй қоры:

        мемлекеттiк коммуналдық тұрғын үй қоры,

        мемлекеттiк кәсiпорындар тұрғын үй қоры,

        мемлекет меншiгiндегi тұрғын емес үйлер,

        ҮМИК мүшелерiнiң ортақ үлестiк меншiгiнiң тұрғын үй қоры:

        ортақ үлестiк меншiктегi тұрғын үйлер,

        ортақ үлестiк меншiктегі тұрғын емес үйлер;

     2) жабдықталған тұрғын үй қоры (су құбыры, канализациясы, орталық

жылу жүйесi, ванна (душы), газы, ыстық суы, электр оттығы, қоқыс құбыры,

лифтi бар);

     3) тұрғын үй қорын күрделi жөндеу (күрделi жөнделген тұрғын үйлердiң 

жалпы алаңы, есептi жылдағы күрделi жөндеуге жалпы шығын).

     10. Кооператив алатын негiзгi қорлардың есебi және олардың тозу 

өтемдерi жалпы белгiленген тәртiпте жүргiзiледi.

     

     Тарау 3. Тауар-материалдық запастардың есебi

 
      11. Тауар-материалдық запастарды YМИК iс жүзiндегi құны бойынша бағалайды. Тауар-материалдық запастарды есептен шығару кооператив төрағасы бекiткен және кооператив мүшелерiнің жалпы жиналысында келiсiлген нормаларға сәйкес орташа есептелген баға бойынша атқарылған жұмыстар актiсiнiң негiзiнде жүзеге асырылады. 

 
      Тарау 4. Коммуналдық қызметтер төлемiнiң есебi 
      12. Көрсетiлген коммуналдық қызметтер үшiн төлемдi үй-жай (пәтер) меншiк иелерi коммуналдық қызмет көрсетушiлерге (мұнан әрi маманданған ұйымдар) ҮМИК арқылы, немесе өз беттерiмен төлейдi. 
      13. Егер үй-жай (пәтерлер) меншiк иелерi коммуналдық қызмет үшiн төлемдi ҮМИК арқылы жасаса, онда ҮМИК сол қызметтерге тапсырысшы болып, маманданған ұйымдармен шарт жасасып, немесе агент ретiнде әрекет ете алады. 
      14. ҮМИК коммуналдық қызметке тапсырысшы бола отырып шарт бойынша маманданған ұйымдарға төленуге тиiс соманы шығын, ал пәтер иелерiнен коммуналдық қызмет үшiн төлем ретiнде алатын соманы кiрiс деп таниды. Бухгалтерлiк есепте былай көрсетiледi: 
      1) мамандандырылған ұйымдарға төленуге тиiс коммуналдық қызметтер құны - "Өнiм берушiлермен және мердiгерлермен есептесу" 671 есебiнiң кредитiнен "Сатылған тауарлардың (жұмыстардың, қызметтердiң) өзіндiк құны" 80 тараушасының "Басқалары" 808 есебiнің дебетiне; 
      2) үй-жай (пәтер) меншiк иелерiнен алынуға тиiс коммуналдық қызметтер құны - "Алуға негiзделген есептеулер" 301 есебiнiң дебетiне "Негiзгi қызметтiң кiрiсi" 70 тараушасының "Басқалары" 709 есебiмен корреспонденциясында. 
      15. ҮМИК үй-жай (пәтерлер) меншiк иелерiнiң тапсыруымен коммуналдық қызметтердi төлеу агентi және мамандандырылған ұйымдар тапсырмасымен коммуналдық қызметтер қаржысын жинайтын агент бола алады. 
      16. ҮМИК коммуналдық қызметтердi төлеу агентi болғанда пәтер иелерiнен алынған сома үй-жай меншiк иелерiн алдындағы ҮМИК мiндеттемесi болады және бухгалтерлiк есепте "Есеп айырысу есебiндегi қолма-қол ақша", "Өнiм берушiлермен және мердiгерлермен есептесу" 671 есебiнің корреспонденциясында "Кассадағы ұлттық валютамен қолға берiлетiн ақшалар" 451 есептерiнiң дебетiнде көрсетiледi. Үй-жай меншiк иелерi алдында пайда болған мiндеттеменi жабу "Есеп айырысу шотындағы қолға берiлетiн ақшалар" 441 есебiнiң корреспонденциясындағы "Өнiм берушілермен және мердiгерлермен есеп" 671, "Кассадағы ұлттық валютамен қолға берiлетiн ақшалар" 451 есептерiнiң дебетiнде көрсетiледi. 
      17. ҮМИК маманданған ұйымдардың тапсыруымен коммуналдық қызметтер үшiн ақша жинаушы агент болғанда, шартта айтылған делдалдық алым сомасы алу есебiнiң дебетiнде және "Негiзгi емес қызметтен алынатын кiрiс" 72 тараушасының "Басқалары" 727 есебiнің кредитiнде көрсетiледi. 

 
      Тарау 5. Басқа қызметтердiң есебi 
      18. ҮМИК басқа қызметтерiне ортақ мүлiкке қызмет көрсетуге қатысты емес, мыс. үй-жай (пәтер) меншiк иесiнің үйiнде немесе өзге ҮМИК-де жөндеу жұмыстарын жүргiзу, YМИК тиесiн үйлердi, үй маңы жерлерiн жалға беру, үй қабырғалары мен шатырларын жарнамаға пайдалану т.б. жатады. 
      19. Басқа да қызметтердi беруден түскен табыс, "Негiзгi емес қызметтен алынатын кiрiс" 72 тараушасының "Басқалары" 727 есебiнің кредитiнде алуға негiзделген есептеулермен корреспонденциясында көрсетiледi. 
      20. ҮМИК өзге қызметтерiне байланысты шығындар, шығындарды есептеу жөнiндегi тиiстi есептердiң кредитiнен "Негiзгi емес қызмет бойынша шығындар" 84 тараушасының "Басқалары" 845 есебiнiң дебетiнде көрсетiледi. 
      21. Мерзiмi асып кеткен төлемдер бойынша өсiм түрiндегi сомалар және банк депозиттерi бойынша сыйақы (мүдде) "Акциялардың дивиденттерi және процент түрiндегi кiрiстер" 724 есебiнің кредитiнде ақша қаражаттарының есебi шоттарының корреспонденциясында көрсетiледi. 
      22. Заңды және жеке тұлғалардан қайырымдылық түрiнде тегiн алынған мүлiктер ҮМИК кiрiсi болып табылады және ақша қаражаттары есебi, айналымнан тыс активтер, тауарлы-материалдық қорлар және т.б. шоттарының дебетiнде "Басқалары" 727 есебiмен корреспонденциясында көрсетiледi. 

 
        Бөлiм 2. Тұрғын үй және тұрғын үй - құрылыс кооперативтерi 

 
      23. Тұрғын үй кооперативi (тұрғын үй-құрылыс кооперативi) тұрғын үйдi алу (салу) және пайдалану мақсатындағы азаматтардың коммерциялық емес ұйымы. Мұнда тұрғын үйге меншiк құқы кооперативке тиесілі, ал азаматтардың өздерiне бекiтiлген үйлердi иеленуге және пайдалануға, жекеленген жағдайларда белгiленген тәртiпте билiк етуге құқы бар және тұрғын үйдi күтiп ұстау шығындарына қатысады. 
      24. Тұрғын үйдi сатып алу немесе салу қаржысының көзi кооператив мүшелерiнің пай жарналары, мемлекеттiң, заңды тұлғалардың, азаматтардың несиелерi, материалдық көмегi болуы мүмкiн. 
      25. Кооператив мүшелерiнiң пай жарналары "Салымдар және пайлар" 503 есебiнiң кредитiнде ақша қаражаттарының есебi, айналымнан тыс активтер, тауар-материалдық қорлар және т.б. тиiстi шоттармен корреспонденциясында есептеледi. 
      26. Тегiн қайтарымсыз алынған қаражаттар "Басқалары" 727 есебiнiң кредитiнде ақша қаражаттарының есебi, айналымнан тыс активтер, тауар-материалдық қорлар және т.б. тиiстi шоттармен корреспонденциясында көрсетiледi. 
      27. Кооперативтің тұрғын үйлердi сатып алуға немесе салуға алған несиелерi, "Несиелер" 60 тараушасының тиiстi шоттарының кредитiнде ақша қаражаттары есебi шоттарымен корреспонденциясында көрсетiледi. 
      28. Сатып алынған үйдiң құны тұрғын үй кооперативінің балансында негiзгi қор құрамында есептеледі. 
      29. Тұрғын үй-құрылыс кооперативiнiң, әкiмшiлiк шығындарын қосқанда, тұрғын үйдi салу шығындары, құрылыс үшiн алынған несиелер бойынша сыйақы (мүдде) сомалары "Аяқталмаған құрылыстар" 126 шотында есептеледi. 
      30. Тұрғын үй құрылыс аяқталған соң оның құны "Аяқталмаған құрылыстар" 126 шотының кредитiнен "Ғимараттар мен құрылыс-жайлары" 122 шотының дебетiне көшiрiледi. 
      31. Егер тұрғын үйдi салуға немесе сатып алуға жеке және заңды тұлғалардан қайырымдылық көмек, мемлекеттiк бюджеттен субсидиялар алынған болса тұрғын үйдiң құны сол қайтарымсыз алынған сомаға кемiтiледi. Тұрғын үй қорының мұндай өзгерiсi бухгалтерлiк есепте "Алдыңғы жылдың бөлiнбеген кiрiсi (жабылмаған шығын)" 562 шоты дебетiнiң корреспонденциясында "Ғимараттар мен құрылыс-жайлары" 122 есебiнiң кредитi бойынша көрсетiледi. 
      32. Кооператив мүшесi пай жарнасының толық сомасын төлеген болса 

 

"Салымдар және пайлар" 503 шотының дебетiнде және "Ғимараттар мен 

құрылыс-жайлары" 122 шотының кредитiне бухгалтерлiк жазба жасалады.

     33. Кооперативтiк тұрғын үйде оның мүшесiнiң меншiгiне жататын бiр 

немесе бiрнеше үй-жай (пәтер) пайда болса, бүкiл үйдiң меншiгi кондоминиум 

белгiсiне ие болады. Тұрғын үйдi басқаруға байланысты операциялар 

бухгалтерлiк есепте ҮМИК есебiмен ұқсас көрсетiледi.

     

     

     Оқығандар:

       Омарбекова А.Т.

       Шарипова М.Е.