О внесении дополнения в постановление Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям от 8 июля 1999 года N 19

Приказ Председателя Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям от 19 сентября 2000 года N 214. Зарегистрировано в Министерстве юстиции Республики Казахстан 26 октября 2000 года N 1273. Утратил силу - приказом Министра по чрезвычайным ситуациям Республики Казахстан от 8 февраля 2006 года N 35 (V064126)

      На основании Закона Республики Казахстан от 22 ноября 1996 года 48-I  Z960048_  "О пожарной безопасности", а также целях предупреждения возникновения пожаров на автозаправочных станциях в городах, поселках и других населенных пунктах республики приказываю: 
      1. Правила пожарной безопасности в Республике Казахстан. Основные требования (ППБ 08-97), утвержденные Постановлением Агентства Республики Казахстан по чрезвычайным ситуациям от 8 июля 1999 года N 19  V990866_   и зарегистрированные в Министерстве юстиции Республики Казахстан 10 августа 1999 года N 866 дополнить главой 17 "Автозаправочные станции" (прилагается).
      2. Настоящий приказ ввести в действие со дня регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

      Председатель 

                                             Приложение
                                             к приказу Председателя
                                             Агентства Республики Казахстан
                                             по чрезвычайным ситуациям
                                             от 19 сентября 2000 г.
                                             N 214

 

                      17. Автозаправочные станции

                          1. Общие положения

 
      1) В настоящей главе устанавливаются требования пожарной безопасности при эксплуатации автозаправочных станций (далее - АЗС), предназначенных для заправки наземных транспортных средств, а также при проведении ремонтных и регламентных работ. 
      2) Эксплуатация АЗС допускается при числе работающих штатных сотрудников АЗС, как правило, не менее двух человек. 
      3) В соответствии с Законом Республики Казахстан  Z960048_  "О пожарной безопасности" ответственность за противопожарное состояние АЗС несут их владельцы. 
      4) На основании данной главы владельцы АЗС должны разработать инструкцию о мерах пожарной безопасности. 
      В инструкции указывается: 
      порядок приема нефтепродуктов, условия его хранения и отпуска потребителям; 
      порядок содержания территории; 
      специальные противопожарные мероприятия, несоблюдение которых может вызвать пожар; 
      правила содержания средств пожаротушения, приведение их в действие и вызов подразделений противопожарной службы при обнаружении пожара; 
      порядок сбора, хранения и удаления промасленных обтирочных материалов и песка, хранение спецодежды, уборки помещений и очистки технологического оборудования; 
      обязанности и действия персонала АЗС при возникновении пожароопасных ситуаций и пожаре до прибытия подразделений противопожарной службы; 
      другие специфические особенности АЗС. 
      5) В разделе инструкции "Обязанности и действия персонала АЗС при возникновении пожароопасной ситуации и пожаре" в обязательном порядке должны регламентироваться следующие действия работников АЗС: 
      при возникновении пожароопасных ситуаций на АЗС необходимо отключить электропитание технологических систем (кроме электропитания систем противоаварийной и противопожарной защиты), приостановить эксплуатацию АЗС и освободить ее территорию от транспортных средств и посетителей и одновременно с этим приступить к ликвидации пожароопасной ситуации; 
      при розливе топлива на площади менее 4 кв.м необходимо немедленно перекрыть место утечки и приступить к ликвидации пожароопасной ситуации; 
      при розливе топлива на площади более 4 кв.м необходимо немедленно покрыть всю площадь розлива топлива воздушно-механической пеной и в последующем поддерживать слой пены толщиной не менее 0,05 м до полного слива топлива в аварийный резервуар; 
      при розливе топлива в непосредственной близости от автоцистерны (в дальнейшем - АЦ) (при розливе бензина это расстояние принимается до 6 м от края пролива до габаритов АЦ и 3 м при розливе дизельного топлива) включение двигателя АЦ и ее удаление с территории АЗС (если это не грозит жизни людей) необходимо производить только при возникновении загорания разлитого топлива или после удаления загрязненного песка, которым засыпается пролив топлива для ликвидации пожароопасной ситуации. При розливе на большем расстоянии АЦ должна быть немедленно удалена с территории АЗС, объезжая места розлива на расстоянии не менее 6 м от границы пролива бензина и 3 м от границ пролива дизельного топлива; 
      при загорании оборудования АЦ необходимо приступить к тушению огня при помощи порошковых огнетушителей объемом не менее 50 л каждый и штатными огнетушителями АЦ, а при образовании горящего топлива - дополнительно посредством воздушно-пенных огнетушителей объемом не менее 100 л каждый; 
      в случае возникновения пожара на АЗС необходимо немедленно сообщить о пожаре противопожарной службе и приступить к тушению огня первичными средствами пожаротушения, одновременно приняв меры к освобождению территории от посетителей и транспортных средств. 
      6) Все работники АЗС и водители АЦ должны проходить специальную противопожарную подготовку, которая состоит из противопожарного инструктажа (первичного и повторного и занятий по пожарно-техническому минимуму). 

 
         2. Требования к содержанию помещений, зданий, сооружений и 
                           территории АЗС 

 
      1) Территория АЗС должна быть спланирована и благоустроена, постоянно очищаться от горючего мусора и розлитых нефтепродуктов. 
      2) Противопожарные разрывы между зданиями и сооружениями не допускается использовать для складирования различных веществ и материалов, размещения транспортных средств и строительства как капитальных, так и временных объектов. 
      3) Движение транспортных средств по территории АЗС должно быть, как правило, односторонним. При этом должен быть отдельный въезд и выезд. 
      4) Перед въездом на территорию АЗС должна быть вывешена схема организации движения транспорта по ее территории и щит с инструкцией, регламентирующей меры пожарной безопасности для водителей и пассажиров. 
      5) Проезды по территории АЗС, подъезды к водоисточникам и подходы к первичным средствам пожаротушения должны быть всегда сводными. В зимнее время проезды и проходы должны очищаться от снега. 
      6) Для сбора используемого обтирочного материала и пропитанного нефтепродуктами песка необходимо установить металлические ящики с плотно закрывающимися крышками. Не реже одного раза в неделю обтирочные материалы и пропитанный нефтепродуктами песок должны удаляться за пределы АЗС. 
      7) На территории АЗС курение запрещается. В зданиях и помещениях сервисного обслуживания водителей и пассажиров могут быть отведены специально оборудованные места для курения. 
      8) На входных дверях во все помещения АЗС, а также на наружных установках должны быть выполнены надписи с указанием: 
      категории помещения по взрывопожарной и пожарной опасности; 
      класса взрывоопасных или пожароопасных зон по ПУЭ; 
      Ф.И.О. ответственного за противопожарное состояние работника; номеров телефонов вызова подразделений противопожарной службы. 
      9) Для АЗС должны быть разработаны и вывешены на видных местах: 
      инструкции по мерам пожарной безопасности; 
      планы зданий с указанием существующих помещений, эвакуационных выходов, мест размещения средств пожаротушения и сигнализации. 
      10) АЗС должна быть обеспечена жесткой буксировочной штангой, длиной не менее 3 м, для экстренной эвакуации с территории АЗС горящего транспортного средства. 
      11) АЗС должны обеспечиваться знаками безопасности и дорожными знаками, в числе которых должны быть знаки, запрещающие курение и пользование открытым огнем, знаки, регулирующие движение пассажиров и заправляемого транспорта. 
      12) На АЗС допускается размещать следующие служебные и бытовые здания (помещения) для персонала АЗС: операторная, администрации, приема пищи, службы охраны, а также санузлы, кладовые для спецодежды, инструмента, запасных деталей, приборов и оборудования. Помимо указанных, на территории АЗС с подземными резервуарами допускается размещать здания (помещения) сервисного обслуживания пассажиров, водителей и их транспортных средств. 
      В помещениях, отведенных под сервисное обслуживание пассажиров и водителей, допускается размещать магазин сопутствующих товаров, кафе и санузлы, для сервисного обслуживания транспортных средств - посты технического обслуживания и мойки автомобилей. На территории АЗС с наземными резервуарами, наряду с помещениями для персонала АЗС, допускается размещать помещения магазина сопутствующих товаров без торгового зала. 
      13) Не допускается объединять в одном здании: 
      помещения сервисного обслуживания транспортных средств и помещения сервисного обслуживания водителей и пассажиров; 
      помещение магазина, в котором предусмотрена продажа легковоспламеняющихся и горючих жидкостей, и помещений общественного питания. 
      14) Здания АЗС, как правило, должны быть оборудованы системами центрального отопления. 
      Допускается устанавливать в помещениях АЗС масляные электронагревательные приборы заводского изготовления, отвечающих требованиям пожарной безопасности, с соблюдением требуемых расстояний до горючих конструкций и материалов. Не допускается складывать на нагревательные приборы и трубопроводы различного рода горючие материалы (спецодежду, обтирочный материал и т.д.), а также сушить одежду и обувь на нагревательных приборах. 
      На территории и зданиях АЗС не допускается применять отопительные установки и устройства с применением открытого огня. 
      15) Спецодежда обслуживающего персонала должна храниться в металлических шкафах в подвешенном виде. 
      16) При размещении АЗС вблизи посевов сельскохозяйственных культур, по которым возможно распространение пламени (зерновые, хлопчатник и т.д.) или степным массивам, вдоль прилегающих к посадкам и степным массивам границы АЗС должны опахиваться шириной не менее 4 м. 

 
          3. Требования к эксплуатации технологического оборудования 

 
      1) Технологическое оборудование АЗС: 
      - должно соответствовать проектной, технико-эксплуатационной документации (далее - ТЭД) и техническим условиям (далее - ТУ); 
      - должно иметь исправные приборы контроля и регулирования; 
      - должно быть герметичным. 
      2) Запрещается эксплуатация технологического оборудования: 
      - при наличии утечек топлива; 
      - при отсутствии, неисправности, отключении или с просроченными сроками проверки приборов контроля и регулирования; 
      - при наличии любых неисправностей. 
      3) Запрещается вносить конструктивные изменения в технологическое оборудование, повышающие степень пожарной опасности АЗС. 
      4) Контрольно-измерительные приборы должны быть опломбированы и иметь четко обозначенные предельно-допустимые параметры (давление, температура, концентрация, уровень налива и т.д.), обеспечивающие пожаробезопасную работу технологического оборудования. 
      При отклонении хотя бы одного параметра от допустимых пределов автоматически должны подавать предупредительные (световые или звуковые) сигналы. 
      5) Основное и вспомогательное технологическое оборудование должно иметь защиту от статического электричества. 
      6) Резервуары для хранения топлива должны быть оборудованы системами предотвращения их переполнения, обеспечивающими при достижении 90%-го заполнения резервуаров автоматическую выдачу сигнала (светового или звукового), а при достижении максимально допустимой степени заполнения 95% - автоматическое прекращение наполнения резервуара не более чем за 5 с. 
      7) Крышки и патрубки фланцев, патрубков, штуцеров и другие устройства, отделяющие топливо и его пары от атмосферы, должны быть оборудованы в местах соприкосновения с арматурой неискрящими и устойчивыми к воздействию нефтепродуктов и окружающей среды прокладками. 
      Указанные крышки и заглушки, которые предусматривается открывать при эксплуатации, должны быть выполнены из неискрообразующего материала. 
      8) Резервуары для хранения топлива должны быть оборудованы линиями деаэрации. 
      Трубопроводы линии деаэрации должны оснащаться огнепреградителями или дыхательными клапанами со встроенными огнепреградителями, сохраняющими работоспособность в любое время года. 

 
                    4. Ремонтные и регламентные работы 

 
      1) Работы в зонах, в которых возможно образование горючих паровоздушных смесей, следует выполнять искробезопасным инструментом и в одежде и обуви, неспособных вызвать искру. 
      2) Перевозка, перемещение на площадке, установка, ремонт бывших в употреблении резервуаров допускается только после полного удаления топлива, пропарки водяным паром, промывки теплой водой, продувки инертным газом и проверки на наличие паров топлива с помощью газоанализатора. 
      Концентрация паров топлива в емкости не должна превышать 20% нижнего концентрационного предела воспламенения (НКПВ). 
      3) Для проведения пневматических испытаний на герметичность технологических систем АЗС (межстенное пространство резервуара, внутреннее пространство резервуара, трубопроводы и т.п.) необходимо использовать негорючие газы (азот, углекислый газ и т.п.). В случае обнаружения негерметичности оборудования эксплуатация АЗС должна быть приостановлена. 
      4) Удаление подтоварной воды с включениями твердых частиц (шлама) из всех видов резервуаров должно производиться закрытым способом. Используемое для этих целей оборудование должно быть выполнено из неискрящего материала и предназначена для работы с бензином и дизельным топливом. При использовании ручных насосов слив шлама должен осуществляться только в закрытую емкость с минимально возможной открытой площадью испарения. При обесшламливании все люки и штуцера, несвязанные с этой операцией, должны быть закрыты. Емкость для шлама должна быть установлена на поддон на прилегающей к резервуару территории и заземлена. Обесшламливание многокамерных резервуаров должно производиться раздельно для каждой камеры. 
      После окончания обесшламливания шлам должен удаляться за пределы территории АЗС. 
      5) При ремонте дыхательных клапанов или огнепреградителей, установленных на выходе трубопроводов систем деаэрации, предварительно должна быть герметично перекрыта запорная арматура на этом трубопроводе. 

 
                 5. Требования к эксплуатации оборудования для 
                            приема и выдачи топлива 

 
      1) Слив топлива из автоцистерн (АЦ) должен быть выполнен по закрытой схеме. Выход паров топлива в окружающую среду, за исключением дыхательных устройств резервуаров и АЦ, должен быть исключен. 
      2) Перед сливом топлива из АЦ необходимо замерить уровень топлива в резервуаре и убедиться в исправности защитных устройств. Процесс слива должен контролироваться работниками АЗС и водителем АЦ. 
      3) При смене вида топлива в резервуаре (бензин-дизельное топливо) последний должен быть тщательно очищен от ранее хранимого продукта и на корпусе резервуара или на видных местах наливных трубопроводов подземных резервуаров выполнена надпись с указанием вида хранимого топлива. 
      4) При въезде на АЗС АЦ с топливом с ее территории должны быть удалены весь транспорт и посторонние лица. Наличие на АЗС одновременно двух и более АЦ не допускается. 
      5) Операции по сливу топлива из АЦ должны проводиться не менее чем двумя работниками АЗС и при выполнении следующих условий: 
      у заправочной площадки для АЦ устанавливать два передвижных воздушно-пенных огнетушителя объемом не менее 100 л каждый; 
      перекрыть лоток отвода атмосферных осадков, загрязненных нефтепродуктами, с заправочной площадки АЦ и открыть трубопровод отвода проливов топлива в аварийный резервуар; 
      заземлить АЦ и приступить к операции по сливу топлива в резервуары АЗС. 
      При сливе нефтепродукта с автопоезда отдельно заземляется каждая цистерна, до полного ее опорожнения. 
      6) Гибкий медный заземляющий проводник должен быть постоянно подсоединен к корпусу АЦ и иметь на конце устройство для подсоединения (зажим, наконечник под болт и т.д.) к заземляющему устройству. 
      Не допускается подсоединять заземляющие проводники к окрашенным и загрязненным металлическим частям АЦ. 
      7) При заправке транспортных средств на АЗС должны соблюдаться следующие требования: 
      мотоциклы и мотороллеры должны подаваться к топливозаправочным колонкам с заглушенными двигателями, пуск и остановка которых производится на расстоянии не менее 15 м от колонок, автомобили - своим ходом; 
      до пуска двигателя водитель должен протереть насухо загрязненные нефтепродуктами части транспорта; 
      пролитые на землю нефтепродукты должны посыпаться песком, а пропитанный песок и обтирочные материалы должны собирать в металлические ящики с плотно закрывающимися крышками и по окончанию рабочего дня удаляться с территории АЗС; 
      расстояние от автомобиля стоящим под заправкой и следующим за ним в очереди, должно быть не менее 1 м. 
      8) На АЗС запрещается заправлять транспортные средства: с работающим двигателем; 
      с пассажирами (за исключением легковых автомобилей с количеством дверей не менее четырех); 
      груженные взрывчатыми веществами, сжатыми и сжиженными горючими газами, легковоспламеняющимися и горючими жидкостями, легкогорючими материалами, ядовитыми и радиоактивными веществами и другими опасными веществами и материалами; 
      с загрязненным нефтепродуктами двигателем внутреннего сгорания. 

 
           6. Требования к передвижным автозаправочным станциям 

 
      1) Передвижные автозаправочные станции следует размещать на площадках, согласованных с территориальными органами госпожнадзора АЧС Республики Казахстан. 
      2) Не допускается использовать в качестве автозаправочных станций автотопливозаправщики и другую непредназначенную для этих целей технику.
      3) Перед началом эксплуатации передвижной автозаправочной станции необходимо:
      проверить герметичность станции по контрольно-измерительным приборам и визуально;
      подсоединить заземляющий проводник автозаправочной станции к устройству заземления площадки;
      приготовить поддон для установки его под топливный бак транспортного средства;
      установить барьеры, ограничивающие подъезд транспортных средств к автозаправочной станции не менее чем на 1 м;
      установить предупреждающий знак и информационный щит.

                 7. Требования к эксплуатации электрооборудования

      1) Обслуживание электрооборудования АЗС должно производиться специализированными организациями, имеющими лицензию на проведение такого вида работ. 
      2) Все неисправности в электросетях и электрооборудовании должны немедленно устраняться. Неисправные участки электросети и электрооборудование должны отключаться до приведения их в пожаробезопасное состояние. 
      3) Поверхность электрооборудования, электросветильники, электропроводка, кабельные линии и распределительные устройства должны регулярно очищаться от грязи, пыли и нефтепродуктов. 
      4) Электрооборудование должно подбираться в соответствии с классом взрывоопасной зоны по ПУЭ. Электрооборудование, не имеющее маркировки взрывозащиты завода-изготовителя, к эксплуатации во взрывоопасных зонах не допускается. 
      5) Во взрыво- и пожароопасных зонах запрещается: 
      подавать электрическое напряжение на установки при отсутствии или неисправном защитном заземлении (занулении), неисправных блокирующих устройствах, нарушении целостности корпуса (оболочки); 
      вскрывать корпус электроустановки при нахождении токоведущих частей под напряжением; 
      включать электрооборудование после автоматического его отключения без выяснения причин отключения; 
      включать электроустановки без защиты их от токов короткого замыкания и перегрузок. 
      6) Для передвижных и переносных электроприемников, используемых для ремонтных и регламентных работ должны применяться гибкие кабели и провода с медными жилами в оболочке, стойкой к механическим воздействиям и нефтепродуктам. 
      7) Для временного освещения помещений с взрывоопасными зонами, открытых технологических площадок, аппаратуры и другого технологического оборудования должны применяться аккумуляторные фонари во взрывозащищенном исполнении. 
      Переносные светильники должны быть исправны и отвечать требованиям ПУЭ. 
      8) Включать и выключать переносные аккумуляторные фонари следует за пределами взрывоопасной зоны. 
      9) В нерабочее время все электрооборудование, за исключением электрооборудования систем безопасности, должно быть обесточено. 
      Доступ к отключающей электроаппаратуре посторонних лиц должен быть исключен. 
      10) Смена ламп и источников питания должна производиться с учетом восстановления взрывозащищенности светильников и фонарей. 
      11) Все неисправности в электросетях и электроаппаратуре, которые могут вызвать короткое замыкание, искрение, перегрев изоляции кабелей и проводов, отказа автоматических систем управления и защиты должны немедленно устраняться. 
      12) Проверка и ремонт молниезащитных устройств должна проводиться в соответствии с разработанным регламентом. 
      Результаты проверок, испытаний молниезащитных устройств, а также проведения регламентных и ремонтных работ должны фиксироваться в специальном журнале. 

 
              8. Водоснабжение, средства пожаротушения и связи 

 
      1) Наружное пожаротушение должно осуществляться от пожарных гидрантов или от противопожарного водоема (водоемов) вместимостью не менее 100 куб.м. 
      2) У места размещения пожарного гидранта должен быть установлен световой или флуоресцентный указатель с нанесенным буквенным индексом ПГ, цифровыми значениями расстояния в метрах от указателя до гидранта и внутреннего диаметра трубопровода в миллиметрах. 
      У пожарного водоема устанавливается аналогичный указатель с нанесенным буквенным индексом ПВ, цифровыми значениями запаса воды в кубических метрах и количества пожарных автомобилей, которые могут быть одновременно установлены на площадке водоема. 
      3) Помещения АЗС должны оборудоваться системами автоматической пожарной сигнализации в соответствии с требованиями СН В3.1.1-98 "Нормы оборудования зданий, помещений и сооружений системами автоматической пожарной сигнализации, автоматическими установками пожаротушения и оповещения людей о пожаре". Оборудование пожарной сигнализацией помещений для персонала АЗС с круглосуточным пребыванием людей допускается не предусматривать. 
      4) АЗС должны быть оснащены телефонной или радиосвязью для немедленного вызова противопожарной службы в случае возникновения пожара, а также системой громкоговорящей связи. 
      5) Производственные и общественные помещения АЗС должны обеспечиваться огнетушителями в зависимости от их огнетушащей способности, площади и класса пожара в соответствии с требованиями приложения 3 настоящих правил. 
      6) Для тушения загораний электропультов и арматуры резервуаров необходимо предусматривать ручные углекислотные или порошковые огнетушители. 
      7) АЗС должны быть обеспечены передвижными воздушно-пенными огнетушителями вместимостью не менее 100 л каждый в количестве не менее двух для покрытия поверхностей заправочных площадок для АЦ. 
      Кроме того, АЗС должны оснащаться передвижными первичными средствами пожаротушения из расчета: 
      на заправочный островок, имеющий до 4 топливораздаточных колонок, должны предусматриваться 2 передвижных порошковых огнетушителя (вместимостью не менее 50 л каждый) для тушения загораний заправляемой техники, 1 воздушно-пенный огнетушитель (вместимостью не менее 10 л) и 1 порошковый огнетушитель (вместимостью не менее 5 л); 
      на заправочный островок, имеющий от 4 до 8 топливораздаточных колонок, - 2 передвижных порошковых огнетушителя (вместимостью не менее 50 л каждый) для тушения загораний заправляемой техники, 2 воздушно-пенных огнетушителя (вместимостью не менее 10 л) и 2 порошковых огнетушителя (вместимостью 5 л). Размещение огнетушителей должно предусматриваться на заправочных островках; 
      на каждую заправочную площадку для АЦ - 2 передвижных порошковых огнетушителя (вместимостью 50 л каждый) для тушения загорания АЦ. При наличии на АЗС таких огнетушителей, для тушения загораний заправляемой техники, дополнительных огнетушителей для тушения АЦ допускается не предусматривать. 
      8) Передвижные автозаправочные станции необходимо оснащать одним воздушно-пенным огнетушителем вместимостью 10 л и одним порошковым огнетушителем вместимостью 5 л.
      9) Места размещения огнетушителей должны обозначаться соответствующими указательными знаками.

    

(Специалисты: Склярова И.В.,
              Умбетова А.М.)

1999 жылғы 8 шiлдедегi N 19 Қазақстан Республикасының төтенше жағдайлар жөнiндегi Агентiгiнiң қаулысына толықтырулар енгiзу туралы

Қазақстан Республикасының Төтенше жағдайлар жөніндегі агенттігі Төрағасының 2000 жылғы 19 қыркүйектегі N 214 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2000 жылғы 26 қазан N 1273 тіркелді. Қаулының күші жойылды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 2006 жылғы 8 ақпандағы N 35 бұйрығымен. 

       Ескерту: Қаулының күші жойылды - ҚР Төтенше жағдайлар министрінің 2006 жылғы 8 ақпандағы N 35   бұйрығымен
-----------------------------------

      1999 жылғы 22 қарашадағы N 48-1  Z960048_  "Өрт қауiпсiздiгi туралы" Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес, сондай-ақ басқа да республиканың елдi мекендерiндегi, қалаларындағы, поселкелерiндегi автокөлiктерге жанар май құю стансаларында өрттердiң шығуын ескерту мақсатында  БҰЙЫРАМЫН
      1. 1999 жылғы 8 шiлдедегi N 19 Қазақстан Республикасы төтенше жағдайлар жөнiндегi Агенттiгiнiң Қаулысымен "Қазақстан Республикасының өртке қарсы Ережесi. Негiзгi талаптар. (ӨҚЕ 08-97)" бекiтiлiп, 1999 жылғы 10 тамызында N 866  V990866_  Қазақстан Республикасы Әдiлет Министрлiгiнде тiркелiнген, осыған N 17 "Автокөлiктерге жанар май құю стансалары" тарауы толықтырылсын. 
      2. Қазақстан Республикасы Әдiлет Министрлiгiнде осы толықтырулар тiркелiнген күнiнен бастап күшiне енедi. 

       Төраға  

Қазақстан Республикасының
төтенше жағдайлар жөнiндегi
Агенттiгi төрағасының  
2000 жылғы 19 қыркүйегiндегi
N 214 бұйрығына қосымша

17. Автокөлiктерге жанар май құю стансалары 
1. Жалпы ережелер  

      1) Осы тарауда жер үстiндегi көлiк құралдарына жанар май құю, сондай-ақ жөндеу және реттеу жұмыстарын жүргiзу үшiн арналған автокөлiктерге жанар май құю стансаларын (бұдан әрi - АЖС) пайдалану кезiнде өрт қауiпсiздiгiнiң талабы белгiленген. 
      2) АЖС пайдалануға беруде штаттағы қызметкерлер саны тәртiп бойынша екi адамнан кем болмауы керек. 
      3) Қазақстан Республикасының "Өрт қауiпсiздiгi туралы" Заңына сәйкес АЖС өртке қарсы жағдайына оның иелерi жауап бередi. 
      4) Осы тараудың негiзiнде әрбiр АЖС қожалары үшiн өрт қауiпсiздiгiнiң шаралары туралы нұсқаулықтарды жасауы тиiс. 
      Нұсқаулықта: 
      мұнай өнiмдерiн қабылдау, оны сақтау және тұтынушыларға сату тәртiбi; 
      аумақты ұстау тәртiбi; 
      дұрыс сақтамаған жағдайда өрт туғызатын, өртке қарсы арнайы iс-шаралары; 
      өрт сөндiру құралдарын ұстау, оларды iс-қимылға келтiру және өрт шыққан кезде өртке қарсы қызмет бөлiмшелерiн шақыру ережелерi; 
      майланған сүртетiн материалды және құмды жинау, сақтау және алып тастау, арнаулы жұмыс киiмдерiн сақтау, үйдi жиыстыру және технологиялық жабдықтарды тазалау тәртiбi; 
      өрт және өрт қауiптi жағдай туындаған кезде өртке қарсы қызмет бөлiмшелерi келiп жеткенге дейiнгi АЖС қызметшiлерiнiң мiндеттерi мен iс-қимылдары; 
      АЖС басқа да өзiне тән ерекшелiктерi. 
      5) Нұсқаулықтың "Өрт және өрт қауiптi жағдай туындаған кездегi АЖС қызметшiлерiнiң мiндеттерi мен iс-қимылдары" бөлiмiнде АЖС қызметшiлерiнiң мынадай iс-қимылдары мiндеттi тәртiппен регламенттеледi: 
      АЖС өрт қауiптi жағдай туындаған кезде технологиялық электр беру жүйесiн сөндiру (аварияға қарсы және өрттен қорғану жүйелерiнiң электр беруiнен басқасын), АЖС пайдалануды тоқтату және оның аумағын көлiк құралдары мен адамдардан босату, соған орай, бiр уақытта өрт қауiптi жағдайды жоюға кiрiсу қажет; 
      4 кв.м. аз аумаққа отын төгiлген кезде дереу ағып жатқан жердi жабу қажет және өрт қауiптi жағдайды жоюға кiрiсу; 
      4 кв.м. көп аумаққа отын төгiлген кезде дереу отын төгiлген барлық аумақты ауа-механикалық көбiгiмен жабу және соңынан отынды авариялық ыдысқа толығымен құйып алғанға дейiн көбiктiң қабатын 0,05 м. қалыңдықта ұстау қажет; 
      отын автоцистернаға жақын жерге төгiлген кезде (бұдан әрi - АЦ) (бензин төгiлген жағдайда бұл ара қашықтық 6 м. дейiн, дизелдi отын төгiлген шетiнен АЦ габаритiне дейiн 3 м. алынады) (егер бұл адамдардың өмiрiне қауiп төндiрмесе), өрт қауiптi жағдайды жою үшiн төгiлген отын жаңа бастаған жағдайда немесе төгiлген отынның үстiне себiлетiн, ластанған құмды әкеткеннен кейiн АЦ двигателiн қосу және оны АЖС аумағынан әкету қажет. Отын көп аумаққа төгiлген жағдайда, АЦ АЖС аумағынан дереу, бензин төгiлген жерден 6 м. қашықтықта және дизельдi отын төгiлген жерден 3 м. қашықтықта айналып өтiп әкетiлуi тиiс. 
      АЦ жабдықтары жанған кезде оны әрқайсысының сиымдылығы 50 л. кем емес ұнтақты өрт сөндiргiштер мен АЦ штатындағы өрт сөндiргiштердiң көмегiмен, ал жанып жатқан отынның үстiне қосымша құйылып жанса, оны әрқайсысының сиымдылығы 100 л. ауа-көбiктi өрт сөндiргiшпен сөндiредi; 
      АЖС өрт туындаған жағдайда өрт туралы дереу өртке қарсы қызметке хабарлау қажет және қолда бар өрт сөндiру құралдарымен оны сөндiруге кiрiсу керек, сонымен бiрге аумақты адамдар мен көлiк құралдарынан босату жөнiндегi iс-шараларын қабылдайды. 
      6) АЖС жұмысшылары мен АЦ жүргiзушiлерi өртке қарсы нұсқаулардан тұратын (өрт-техникалық минимум бойынша бастауыш және қайталау сабақтары) арнайы өртке қарсы дайындықтан өтуi тиiс. 

2. АЖС үйлерiн, ғимараттарын және аумақтарын ұстауға
қойылатын талаптар  

      1) АЖС аумағы жоспарлануы және көркейтiлуi, жанғыш қоқыстан және төгiлген мұнай өнiмдерiнен тұрақты тазартылып отыруы тиiс. 
      2) Үйлер мен ғимараттардың арасындағы өртке қарсы жарылған жердi әртүрлi заттар мен материалдарды жинау, көлiк құралдарын қою және құрылыстың күрделi және уақытша объектiсi үшiн пайдалануға болмайды 
      3) АЖС аумағының iшiнде көлiк құралдарының жүрiсi, ереже бойынша, бiржақты болуы тиiс. Мұндай жағдайда жеке кiретiн және шығатын жол болуы керек. 
      4) АЖС аумағына кiрер алдында сол ұйымның аумағы бойынша көлiктiң қалай жүру тәсiмi және жүргiзушiлер мен жолаушылар үшiн өрт қауіпсiздiгінiң іс-шараларын реттейтiн нұсқаулығы бар тақталар iлiнуi керек. 
      5) АЖС аумағы бойынша жүретiн жолдар, су көздерiне және алғашқы өрт сөндiру құралдарына баратын жолдар жинақы болуы керек. Қыс уақытында жүретiн жолдар мен өтетiн жолдар қардан тазаланып отыруы тиiс. 
      6) Пайдаланылған сүртетiн материалдар мен мұнай өнiмдерi сiңген құмдарды жинау үшiн қақпағы мықтап жабылатын металдан жасалынған жәшiктер қойылуы қажет. Сүртетiн материалдар мен мұнай өнiмдерi сiңген құмдарды жұмасына бiр рет АЖС тыс жерлерге апарып төгу қажет. 
      7) АЖС аумағында темекi тартуға тиым салынады. Жүргiзушiлерге және жолаушыларға ұйымдасқан қызмет көрсететiн үйлер мен ғимараттарда темекi тарту үшiн арнайы жабдықталған орындар бөлiнуi тиiс. 
      8) АЖС барлық үйлерiнiң кiретiн есiктерiнде, сондай-ақ сыртқы есiктерiнде мынадай жазулар болуы керек: 
      жарылу және өрт қауiптiлiгi бойынша үйлердiң санаттары; 
      ПУЭ бойынша жарылу қауiптi және өрт қауiптi аймақтардың класы; 
      өрт қауiптi жағдайға жауапты қызметкердiң аты-жөнi; 
      өртке қарсы қызмет бөлiмшелерiн шақыру телефондарының нөмiрлерi. 
      9) АЖС үшiн көрiнетiн жерлерде iлiнiлуi және жасалынуы қажет: 
      өрт қауiпсiздiгiнiң шаралары туралы нұсқаулықтар; 
      ғимараттардың, олардағы бөлмелердiң, эвакуациялық шығу есiктерiнiң жоспарларын, өрт сөндiру құралдарының және дабылдағыштардың орнын сiлтеп көрсетiлiп. 
      10) АЖС аумағындағы жанып жатқан көлiк құралын жедел эвакуациялау үшiн АЖС буксирге алатын ұзындығы 3 м. қатты штангымен қамтамасыз етiлуi тиiс. 
      11) АЖС қауiпсiздiк белгiлерiмен және жол белгiлерiмен қамтамасыз етiлуi тиiс, оның құрамында темекi тартуға және ашық отты пайдалануға тыйым салатын, жолаушылардың қозғалысын және жанар май құятын көлiктi реттейтiн белгiлер болуы керек. 
      12) АЖС-да АЖС қызметшiлерi үшiн мынадай қызметтiк және тұрмыстық үйлердi (ғимараттарды) орналастыруға рұқсат етiледi: операторлық, әкiмшiлiк, тамақ қабылдайтын, күзет қызметi, сондай-ақ санузелдер, арнайы киiмдер, құрал-саймандар, қосалқы бөлшектер, аспаптар мен жабдықтар қоймасы. Көрсетiлгендер басқа АЖС аумағында жер астында ыдыстары бар жолаушыларға, жүргiзушiлерге және олардың көлiк құралдарына ұйымдасқан қызмет көрсететiн үйлер (ғимараттар) орналастыруға рұқсат берiледi. 
      Жолаушылар мен жүргiзушiлерге ұйымдасқан қызмет көрсетуге берiлген үйлерде әртүрлi тауарлары бар дүкендер, кафелер және санузелдер, көлiк құралдарына ұйымдасқан қызмет көрсету үшiн техникалық қызмет көрсету постарын және автомобиль жуатын жерлер ашуға рұқсат берiледi. АЖС аумақтарында жер бетiндегi ыдыстармен қатар АЖС қызметшiлерi үшiн сауда залы жоқ тауарларды бар дүкен үйлерiн орналастыруға рұқсат етiледi. 
      13) Бiр үйдiң iшiнде: 
      көлiк құралдарына ұйымдасқан қызмет көрсету үйi және жолаушылар мен жүргiзушiлерге ұйымдасқан қызмет көрсететiн үйлердi; 
      тез жанатын және жанар май сұйықтарын сататын дүкендер мен қоғамдық тамақтану үйлерiн бiрiктiруге болмайды. 
      14) АЖС үйi, ереже бойынша, орталықтан жылу беру жүйелерiмен жабдықталуы керек. 
      АЖС үйiнде өрт қауiпсiздiгiнiң талабына жауап беретiн, жанғыш конструкция мен материалдарға дейiнгi талап етiлетiн ара қашықтықты сақтай отырып, зауыттан шыққан майлы электрқыздырғыш аспаптарын орнатуға болады. Қыздырғыш аспаптардың және әртүрлi құбырлардың үстiне жанғыш материалдарды (арнайы киiмдi, сүртетiн материалдарды және т.т.б.) жинауға, сондай-ақ қыздырғыш аспаптардың үстiне киiм, аяқ киiм кептiруге болмайды. 
      АЖС аумағында және үйiнде жылыту қондырғыларын және ашық оты бар құрылғыларды қолдануға болмайды.
      15) Қызмет көрсететiн қызметшiлердiң арнайы киiмдерi металдан жасалған шкафтарда iлулi күйiнде сақталуы керек.
      16) Ауыл шаруашылығы дақылдарының егiстiгiне немесе орман алқаптарына жақын АЖС орналастыру кезiнде өрт жайылуы ықтимал жағдайда (астық, мақта және т.т.б.) отырғызылған көшеттердi және дала алаптарын бойлай жанасып жатқан АЖС шекарасын 4 м. жердi жыртып тастайды.     

3. Технологиялық жабдықтарды пайдалануда
қойылатын талаптар

      1) АЖС технологиялық жабдықтары:
      - жобалау, техникалық-пайдалану құжаттарына (бұдан әрi - ТПҚ) және техникалық жағдайға (бұдан әрi - ТЖ) сәйкес болуы керек;
      - бақылау және реттеу аспаптары дұрыс болуы керек;
      - ауа кiрмейтiндей болуы керек;
      2) Технологиялық жабдықтарды:
      - қолда бар отын аққан кезде;
      - бақылау және реттеу аспаптарын тексеру кезiнде болмаған, қираған, үзiп тасталған немесе мерзiмi өтiп кеткен жағдайда; 
      - басқа да ақаулықтары болған жағдайда пайдалануға тиым салынады. 
      3) Технологиялық жабдықтарға АЖС өрт қауiпсiздiгiнiң дәрежесiн арттыратын, конструкциялық өзгерiстер енгiзуге тиым салынады. 
      4) Тексеру-өлшеуiш аспаптары мөр басып бекiтiлуi және технологиялық жабдықтардың өрт қауіпсiздiгi жұмысын қамтамасыз етушi нақты белгiленген шектi рұқсат етiлетiн параметрi болуы керек (қысымы, температурасы, концентрациясы, құю деңгейi және т.т.б). 
      Рұқсат етiлетiн шегiнен бiр параметрi ауытқыған жағдайда, автоматты түрде ескерту (жарықты немесе дыбысты) дабылдары берiлуi керек. 
      5) Негiзгi және көмекшi технологиялық жабдықтар статикалық электiрлендiруден қорғалуы тиiс. 
      6) Отын сақтайтын ыдыстар олардың асып төгiлуiн болдырмайтын жүйемен жабдықталуы керек, ыдыс 90%-ке жетiп толған кезде автоматты дабылмен қамтамасыз етiлуi тиiс (жарықты немесе дыбысты), ал барынша рұқсат етiлетiн дәрежесi бойынша 95% толған кезде 5 с аспай, ыдыстың толғаны автоматты түрде тоқтатылады. 
      7) Отынды және оның буларын атмосферадан, қоршаған ортадан бөлiп тұратын қақпақтар және фланцелердiң, штуцердiң патрубкалары мен жанасқан жерлерi ұшқынданбайтын және мұнай өнiмдерiнiң әсерiне тұрақты арматурамен, басқа да қондырғыларымен жабдықталуы тиiс. 
      Пайдалану кезiнде ашылатын аталған қақпақтар мен бұқтырмалар ұшқынданбайтын материалдан жасалуы керек. 
      8) Отын сақтайтын ыдыстар деаэрация желiлерiмен жабдықталуы тиiс. 
      Деаэрация желiлерiнiң құбырлары отқа бөгеу болатын немесе жылдың қай мезгiлiнде болса да жұмыс қабiлетiн сақтайтын телiме отқа бөгеу болатын тыныс алатын қақпақтармен, жылдың қай мезгiлiнде болса да жұмыс қабiлетiн сақтайтын телiме отқа бөгеу болатын тыныс алатын қақпақтармен жабдықталуы тиiс. 
      4. Жөндеу және реттеу жұмыстары 
      1) Жанар май бу-ауа қоспалары пайда болуы ықтимал аймақтардағы жұмысты ұшқын тудырмайтын ұшқын қауiпсiз құралдармен, киiммен және аяқ киiммен iстеу қажет. 
      2) Бұрын пайдаланған ыдыстарды тасымалдауға, алаңға орналастыруға, орнатуға, жөндеуге iшiндегi отыны толығымен бiткен кезде су буына ұстау, жылы сумен жуу, оқшау газдармен үрлеп тазарту және газ анализаторы арқылы отынның буын тексергенде ғана рұқсат берiледi. 
      Ыдыстағы отын буының концентрациясы 20% тұтанудың төменгi концентрациялық шегiнен аспауы керек (ТКША). 
      3) АЖС технологиялық жүйелерiнiң ауа кiрмейтiндiгiне пневматикалық сынау жүргiзу үшiн (ыдыстың қабырға аралық кеңiстiгiне, ыдыстың iшкi кеңiстiгiне, құбырларға және т.т.б.) жанбайтын газдарды пайдалану қажет (азот, көмiр қышқыл газы және т.т.б.). Жабдықтың ауа кiретiндiгiн тапқаннан кейiн АЖС пайдалану тоқтатылуы тиiс. 
      4) Ыдыстың қай түрiндегi болмасын суды кетiру қатты шламдарды қоса отырып, жабық әдiспен жүргiзiледi. Бұл мақсаттар үшiн пайдаланылатын құралдар ұшқын шығармайтын материалдардан жасалынып, бензин және дизельдi отынмен жұмыс iстеу үшiн арналуы керек. Қолмен жұмыс iстейтiн насостарды пайдалану арқылы шламды төгу кезiнде аздаған бу шығатын ашық жерi бар жабық ыдысқа құю арқылы жүзеге асырылады. Шламдалған кезде бұл операцияға қатысты емес барлық люктер мен штуцерлер жабық болуы тиiс. Шлам салатын ыдыс аумақтағы жақсы бекiтiлген ыдыстың табандығына орнатылуы керек және жерге қосылады. Көп камералы ыдыстарды шламдау әр камераға бөлек жүргiзiледi. 
      Шламдалып болғаннан кейiн шлам АЖС аумағынан тыс жерге апарылады. 
      5) Деаэрация жүйесi құбырларының шыға берiсiне орнатылған дем шығаратын клапандарды немесе от бөгегiштердi жөндеу кезiнде осы құбырлардағы iлмектi арматураны алдын ала ауа кiрмейтiндей етiп жабу керек. 

5. Отын қабылдау және беру үшiн пайдаланылатын
жабдықтарға қойылатын талаптар  

      1) Автоцистернадан (АЦ) отынды қотарып құю жабық схема бойынша орындалуы тиiс. Отынның буын, ыдыстың және АЦ дем шығаратын қондырғыларын қоспағанда, қоршаған ортаға шығармау керек. 
      2) АЦ отынды қотарып құяр алдында ыдыстың iшiндегi отынның деңгейiн өлшеу және қорғану қондырғыларының дұрыстығына көз жеткiзу қажет. Қотару процесiн АЖС қызметкерлерi мен АЦ жүргiзушiлерi бақылауы тиiс. 
      3) Ыдыстың iшiндегi отынның түрiн ауыстыру кезiнде (бензин-дизель отыны) оның iшi бұрын сақталған өнiмнен мұқият тазалануы қажет және ыдыстың сыртына немесе жер асты ыдыстарына құятын құбырлардың көрiнетiн жерiне сақталынған отынның түрi көрсетiлiп жазылуы керек. 
      4) АЖС АЦ отынмен кiрген кезде оның аумағындағы көлiк пен бөгде адамдар шығарылуы тиiс. АЖС бiр уақытта екi не одан да көп АЦ ұстауға болмайды. 
      5) АЦ отынды қотарып құю бойынша операцияны АЖС екi қызметкерi жүргiзуге тиiс және мына: 
      жанар жағар май АЦ алаңында әрқайсысының сиымдылығы 100 л тұратын, екi жылжымалы ауа-көбiктi өрт сөндiргiшiн орнату; 
      жанар жағар май АЦ аумағындағы мұнай өнiмдерiнен ластанған атмосфера тұнбасын бөлетiн науаны жабу және төгiлген отынды авариялық ыдысқа бөлiп құятын құбырды ашу; 
      АЦ жерге қосу және отынды АЖС ыдыстарына қотарып құю бойынша операцияға кiрiсу шарттарын орындаулары тиiс. 
      Автопоездан мұнай өнiмдерiн қотарып құю кезiнде, толық босағанға дейiн әр цистерна жеке жерге қосылады. 
      6) Иiлгiш мыстан жасалған жерге қосылатын өткiзгiштер АЦ корпусына тұрақты жалғанып тұруы керек және ұшында жерге қосылатын қондырғыға қосу үшiн (қысқаш, болтты кигiзетiн ұштық және т.т.б.) қондырғысы болуы қажет. 
      Жерге қосылатын өткiзгiштердi сырланған және лас металдан жасалған АЦ бөлiгiне қосуға рұқсат етiлмейдi. 
      7) АЖС көлiк құралдарын жанар жағар май құюда мына талаптар: 
      мотоциклдер мен мотороллерлер двигательдерiн сөндiрiп, отын құятын бағаналарға жақындайды, жiберу мен тоқтау 15 м. қашықтықта жүргiзiледi, автомобильдер өздерi жүрiп келедi; 
      двигателiн қосқанға дейiн жүргiзушi көлiгiнiң мұнай өнiмдерiмен ластанған бөлiгiн сүртуi тиiс; 
      мұнай өнiмдерi төгiлген жерге құм төгiледi, ал мұнай өнiмдерi сiңген құм мен сүртетiн материалдар тығыз жабылатын қақпағы бар металдан жасалынған жәшiктерге салынады және жұмыс күнi аяқталғаннан кейiн АЖС аумағынан аулақ шығарып тасталады; 
      жанар май құяйын деп тұрған автомобиль мен одан кейiн кезекте тұрған автомобильдiң ара қашықтығы 1 м. кем болмау керек. 
      8) АЖС: 
      двигателi жұмыс iстеп тұрған; 
      жолаушылары (төрт есiгi бар жеңiл автомобильдердi қоспағанда) бар; 
      жарылғыш заттар, сығылған және сұйытылған жанғыш газдар, тез жанатын және жанғыш сұйықтар, жанғыш материалдар, улы және радиоактивтi заттар және басқа да қауiптi заттар мен материалдар артылған; 
      iштен жанатын двигательдерi мұнай өнiмдерiмен ластанған көлiк құралдарына жанар жағар май құюға рұқсат етiлмейдi. 

6. Жылжымалы автожанар жағар май құю стансаларына
қойылатын талаптар  

      1) Жылжымалы жанар май құю стансаларын Қазақстан Республикасы ТЖА аумақтық мемөрттiқадағалау органдарымен келiсiлген алаңдарға орналастыруға болады. 
      2) Автоотын құятын және бұл мақсаттар үшiн тағайындалған басқа да техниканы автожанар жағар май құю стансалары ретiнде қолдануға рұқсат етiлмейдi.
      3) Жылжымалы автожанар май құю стансаларын пайдаланар алдында:
      бақылау-өлшеуiш аспаптары бойынша стансаның герметикалығын тексеру және көзбен шолу;
      автожанар жағар май құю стансасының жерге қосылатын өткiзгiштерiн алаңның жерге қосу қондырғысына жалғастыру;
      көлiк құралдарының отын багының астына қоятын қондырғы ретiнде тұғырық дайындау;
      көлiк құралдарының автожанар жағар май стансаларына кiретiн жолдарға 1 м. шектейтiн бөгеу орнату;
      ескерту белгiсi мен хабарлама қалқандарын орнату.     

7. Электр жабдықтарын пайдалануға қойылатын талаптар

      1) АЖС электр жабдықтарына қызмет көрсетудi, мұндай жұмыс түрлерiн жүргiзуге лицензиясы бар мамандандырылған ұйымдар жүргiзедi. 
      2) Электр жүйелерi мен электр жабдықтарындағы барлық ақаулықтар тез түзетiлуi керек. Электр жүйелерi мен электр жабдықтарының бұзылған учаскелерi, оларды өрт қауiпсiздiгi жағдайына келтiргенге дейiн сөндiрiлуi тиiс. 
      3) Электр жабдықтарының, электр шырақтарының, электр өткiзгiштерiнiң, кабельдi желiлердiң және бөлiп таратқыш қондырғыларының бетiн шаңнан, батпақтан және мұнай өнiмдерiнен үнемi тазалап отыру қажет. 
      4) Электр жабдықтары ПЭУ бойынша жарылу қауiптi аймақтың класына сәйкес жөнделедi. Электр жабдықтарында шығарушы-зауыттың жарылыстан қорғану таңбасы болмаса, жарылу қауiптi аймақта пайдалануға рұқсат етiлмейдi. 
      5) Жарылу және өрт қауiптi аймақтарда: 
      кернеу жерге қосылмаған жағдайда кернеу электр қондырғысына немесе оның ақауы болған жағдайда; ток жүретiн бөлшектермен кернеу жүрген жағдайда, сыртын ашуға; 
      электр жабдықтары автоматты түрде сөнгеннен кейiн оның себебiн анықтамай қосуға; 
      ток айқас тұйықталып және шамадан артық болып қорғаусыз болса, электр қондырғыны қосуға тиым салынады. 
      6) Жөндеу және реттеу жұмыстарын жүргiзу үшiн пайдаланылатын жылжымалы және тасымал электр қабылдағыштарына механикалық әсерге және мұнай өнiмдерiне тұрақты иiлмелi кабельдер мен желiсiнiң қабығы мыстан жасалынған сымдарды пайдалану қажет. 
      7) Жарылу қауiптi аймақтардағы үйлерге, ашық технологиялық алаңдарға, аппаратуралар мен басқа да технологиялық жабдықтарға уақытша жарық беру үшiн жарылыстан қорғайтын аккумуляторлы фонарлар қолданылуы тиiс. 
      Тасымал шырақтар ақаусыз және ПУЭ талабына жауап беруi тиіс. 
      8) Тасымал аккумуляторлы фонарларды жарылу қауiптi аймақтан тыс қосу және сөндiру қажет. 
      9) Жұмыс аяқталғаннан кейiн барлық электр жабдықтарын, қауiпсiздiк жүйелерiнiң электр жабдықтарын қоспағанда, сөндiру қажет. 
      Бөгде адамдарға сөндiрiлген электр аппаратураларына кiруге болмайды. 
      10) Электр шамдары мен қоректену көздерiн ауыстыру шырақтар мен фонарларды жарылыстан қорғауды қалпына келтiру есебiнен жүргiзiледi. 
      11) Электр жүйелерiнде және электр аппаратураларында айқас тұйықталу, ұшқын, кабелдер мен сымдарды айыруда қызып кетудi туғызатын барлық ақаулар, автоматты басқару және қорғау жүйелерi бұзылып, тоқтап қалса, оларды тезарада жою қажет. 
      12) Найзағайдан қорғау қондырғыларын тексеру және жөндеу әзiрленген регламентке сәйкес жүргiзiлуi тиiс. 
      Найзағайдан қорғау қондырғыларын сынаудан өткiзудi тексеру қорытындысы, сондай-ақ реттеу және жөндеу жұмыстарын жүргiзу арнайы журналға тiркеледi. 

8. Сумен жабдықтау, өрт сөндiру және
байланыс құралдары  

      1) Сырттағы өрттi сөндiру өрт гидранттары немесе сиымдылығы 100 куб.м. кем емес өртке қарсы суаттар арқылы жүзеге асырылады. 
      2) Өрт гидранттары орналасқан жерлерде жарықты немесе тез өшiп қалатын ПГ деген әрiппен жазылған жол белгiлерi орнатылуы керек, жол белгiлерiнен гидрантқа дейiнгi ара қашықтығы метр және құбырларының iшкi диаметрi миллиметр санымен жазылған. 
      Өрт сөндiретiн суатта ПВ деген әрiптi индекспен жазылған соған ұқсас жол белгiлерi орналастырылады, су қоры кубметрмен және суат алаңына бiруақытта сиятын өрт сөндiретiн машиналардың саны санмен көрсетiлген. 
      3) АЖС үйлерi СН ВЗ. 1.1-98 "Үйлердi, ғимараттарды және құрылғыларды автоматтандырылған өрт сөндiру дабылдарының жүйелерiмен, автоматты өрт сөндiру және халыққа өрт туралы хабарлау қондырғыларымен жабдықтау нормаларының" талабына сәйкес автоматты өрт сөндiру дабылдарының жүйелерiмен жабдықталуы қажет. Тәулiк бойы адамнан босамайтын АЖС қызметкерлерiнiң үйлерiн өрт дабылдарымен жабдықтау қаралмаған. 
      4) АЖС өрт бола қалған жағдайда өртке қарсы қызметтi тезарада шақыру үшiн телефонмен немесе радиобайланысымен, сондай-ақ қатты дауысты байланыс жүйелерiмен жарақтандырылуы керек. 
      5) АЖС өндiрiстiк және қоғамдық үйлерi олардың өрт сөндiру қабiлетiне, аумағына және өрттiң тобына қарай осы ереженiң 3 қосымшасының талабына сәйкес өрт сөндiргiштермен қамтамасыз етiлуi керек. 
      6) Электр пульттерiнiң және ыдыстардың арматураларының жанғанын сөндiру үшiн көмiр қышқылды немесе ұнтақты қол өрт сөндiргiштерiн пайдалануды қарастыру қажет. 
      7) АЖС АЦ жанар май алаңының үстiн жабу үшiн әрқайсысының сиымдылығы 100 литрден тұратын жылжымалы екi ауа-көбiктi өрт сөндiргiшiмен қамтамасыз етiлуi тиiс. 
      Одан басқа, АЖС жылжымалы алғашқы өрт сөндiру құралдарымен мынадай есеп бойынша: 
      жанар май құятын 4 колонкаға 2 жылжымалы ұнтақты өрт сөндiргiштен (әрқайсысының сиымдылығы 50л), жанған жанар май құятын техниканы сөндiру үшiн 1 ауа-көбiктi өрт сөндiргiшiн (сиымдылығы 10л.) және 1 ұнтақты өрт сөндiргiшiн (сиымдылығы 5 литрден кем емес) қарастыру керек; 
      жанар май құятын 4-8-ге дейiн колонкаларға 2 жылжымалы ұнтақты өрт сөндiргiшi (әрқайсысының сиымдылығы 50л), жанған жанар май құятын техниканы сөндiру үшiн 2 ауа-көбiктi өрт сөндiргiшi (сиымдылығы 10л) және 2 ұнтақты өрт сөндiргiштерi (сиымдылығы 5л) қажет. Өрт сөндiргiштердi жанар май құятын шұңқырларға орналастыру керек. 
      АЦ жанар май құятын алаңының әрқайсысына 2 жылжымалы ұнтақты өрт сөндiргiшi (сиымдылығы 50л), АЦ жанған жағдайда соны сөндiру үшiн қажет. АЖС жанған жанар май құятын техникасын сөндiру үшiн мұндай өрт сөндiргiштерi болған жағдайда АЦ өрттi сөндiру үшiн қосымша өрт сөндiргiштерi қарастырылмайды.
      8) Жылжымалы автожанар май стансаларын сиымдылығы 10л бiр ауа-көбiктi өрт сөндiргiшiмен және сиымдылығы 5л ұнтақты бiр өрт сөндiргiшiмен жарақтандыру қажет.
      9) Өрт сөндiргiштердiң орналасқан жерi тиiстi көрсеткiш белгiлерiмен белгiленуi тиiс.