Об утверждении Ветеринарных правил проведения мероприятий по профилактике и ликвидации некоторых паразитарных болезней сельскохозяйственных животных

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 16 сентября 2004 года № 503. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 6 октября 2004 года № 3135. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 17 января 2012 года № 10-1/18

      Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 17.01.2012 № 10-1/18.

      В соответствии со  статьей 26  Закона Республики Казахстан "О ветеринарии", приказываю:
      1. Утвердить прилагаемые:
      1) Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации токсоплазмоза животных;
      2) Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации эхинококкоза животных;
      3) Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации токсокароза и токсаскаридоза плотоядных.
      2. Департаменту ветеринарии совместно с территориальными управлениями областей и городов Астана, Алматы Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан, в установленном законодательством порядке, принять необходимые меры, вытекающие из настоящего приказа.
      3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на государственных ветеринарных инспекторов соответствующих административно-территориальных единиц.
      4. Настоящий приказ вступает в силу со дня его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

 
       Министр

 

 
Утверждены                   
приказом Министра сельского хозяйства     
Республики Казахстан "Об утверждении     
Ветеринарных правил проведения мероприятий   
по профилактике и ликвидации некоторых     
паразитарных болезней             
сельскохозяйственных животных"        
от 16 сентября 2004 года N 503        

Ветеринарные правила
проведения мероприятий по профилактики
и ликвидации токсоплазмоза животных

      Настоящие Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации токсоплазмоза животных (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со  статьей 26  Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".

      

1. Общие положения

      1. Токсоплазмоз - протозойное, природно-очаговое антропозоонозное заболевание многих млекопитающих животных, птиц и человека, сопровождающееся комплексом разнообразных клинических признаков с поражением нервной, лимфатической и эндокринной систем и органов зрения.
      2. Заражение животных происходит алиментарным, аэрогенным, внутриутробным (через плацентарное кровообращение) и трансмиссивным (через клещей) путями.
      Источником возбудителя токсоплазмоза являются кошки и другие представители семейства Felidae.
      3. Диагноз на токсоплазмоз устанавливают на основании комплекса исследований, включающий в себя эпизоотологические, клинические, паталогоанатомические и лабораторные исследования.
      Достоверными являются лабораторные исследования. Для микроскопической диагностики готовят мазки из пунктата лимфатических узлов, печени, селезенки, спинномозговой жидкости и головного мозга. Токсоплазмоз у кошек устанавливают паразитологическим исследованием фекалий путем обнаружения ооцист.
      Токсоплазмоз необходимо дифференцировать от бруцеллеза, кампилобактериоза, лептоспироза, лейшманиоза, трихомоноза крупного рогатого скота. Для идентификации ооцист проводят биометрию и биопробу.

      

2. Профилактические мероприятия,
проводимые на территории ветеринарно-санитарного благополучия

      4. В целях предупреждения заражения животных токсоплазмозом хозяйствующим субъектам, ветеринарным специалистам, а также владельцам животных необходимо:
      1) комплектовать отары, стада животных из хозяйств, благополучных по токсоплазмозу;
      2) проводить систематическую дезинвазию и профилактическую дезакаризацию помещений;
      3) не допускать кошек и собак в животноводческие помещения;
      4) не допускать вскармливание кошкам и собакам мертвых или абортированных плодов;
      5) карантинировать в течение 30 дней всех вновь поступивших животных.

      

3. Мероприятия, проводимые в эпизоотических
очагах и неблагополучных пунктах

      5. При подозрении в хозяйствующем субъекте заболевания животных токсоплазмозом ветеринарный специалист сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
      6. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы после получения извещения о появлении токсоплазмоза животных прибывает на место возникновения болезни и организует эпизоотологическое обследование неблагополучного пункта с определением границ эпизоотического очага. Отбирает и направляет патологический материал от больных животных в ветеринарную лабораторию для установления диагноза.
      7. В хозяйствующем субъекте, в котором имеют место эпизоотологические и клинические показания (бесплодие и аборты невыясненной этиологии, рождение мутированных и нежизнеспособных плодов), от всех животных исследуют кровь на токсоплазмоз. От павших и вынужденно убитых животных в лабораторию направляют голову, печень, селезенку, легкое, сердце, а также мертворожденные плоды.
      8. Больными признаются только те животные, у которых помимо клинических признаков и положительной реакции микроскопически обнаружен возбудитель токсоплазмоза.
      При наличии у животных только клинических признаков и положительной реакции их считают подозрительными по заболеванию.
      9. При установлении окончательного диагноза на территории хозяйствующего субъекта проводят следующие мероприятия:
      1) больных токсоплазмозом сельскохозяйственных животных подвергают убою, мясо от них используют после проварки, субпродукты уничтожают;
      2) подозрительных по заболеванию животных изолируют, а при пастбищном содержании выпасают на отдельном пастбищном участке;
      3) молоко от больных животных разрешается использовать только после пастеризации или кипячения;
      4) мертворожденные и абортированные плоды направляют для исследования в лабораторию;
      5) за всеми подозрительными по заболеванию животными ведут ветеринарное наблюдение и один раз в месяц (в течение шести месяцев подряд) проводят исследование сыворотки крови на токсоплазмоз.
      Если в этот период среди этих животных не выделяют больных токсоплазмозом, а при исследовании сыворотки отмечают снижение титра, таких животных переводят в группу здоровых;
      6) собак, кошек и пушных зверей, больных токсоплазмозом, а также подозрительных по заболеванию, уничтожают;
      7) шкуры, полученные после убоя больных или подозрительных по заболеванию токсоплазмозом животных, выпускают без ограничений после их обработки (посолка, высушивание и другие методы);
      8) помещения, где находились больные и подозрительные по заболеванию животные дезинвазируют.
      10. В неблагополучном пункте по токсоплазмозу после убоя больных и изоляции подозрительных по заболеванию животных разрешается продажа и вывоз остальных животных, и использование от них всех видов животноводческой продукции без ограничений.
      11. Клинически здоровым животным в хозяйствующем субъекте проводят серологические исследования один раз в месяц до оздоровления. В случае появления клинических признаков и получения двух повторных положительных реакций при серологических исследованиях, то животных переводят в группу подозрительных по заболеванию. В случаях падежа животных, абортов, рождения мертвых плодов и других форм патологии беременности материал направляют в лабораторию.
      12. Хозяйствующий субъект, в котором было установлено заболевание животных токсоплазмозом, считают оздоровленным, если в течение одного года не выделялись больные животные, не отмечались выраженные клинические признаки болезни, в том числе случаев патологии беременности.

 

       
Утверждены                   
приказом Министра сельского хозяйства     
Республики Казахстан "Об утверждении     
Ветеринарных правил проведения мероприятий   
по профилактике и ликвидации некоторых     
паразитарных болезней             
сельскохозяйственных животных"        
от 16 сентября 2004 года N 503        

 
Ветеринарные правила
проведения мероприятий по профилактике
и ликвидации эхинококкоза животных

       Настоящие Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации эхинококкоза животных (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со  статьей 26  Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".

      

1. Общие положения

      1. Эхинококкоз - заболевание сельскохозяйственных и диких промысловых животных и человека, вызываемое паразитированием цестоды семейства Taeniidae в различных паренхиматозных органах.
      2. Промежуточными хозяевами являются животные, которые заражаются при заглатывании яиц вместе с кормом и водой.
      Широкому распространению эхинококкоза способствует бродяжничество собак, кормление их пораженными отходами, полученными после убоя, подворный бесконтрольный убой животных и низкий уровень ветеринарно-санитарной культуры в хозяйствующих субъектах, отсутствие скотомогильников.
      3. Для прижизненной диагностики эхинококкоза крупного и мелкого рогатого скота применяется интрадермальная реакция Казони. В качестве аллергена используют жидкость из ларвоцист эхинококка, полисахаридную фракцию, приготовленную из сколексов и оболочек пузыря, однако этот аллерген дает положительную реакцию и при других ларвальных тениидозах.
      Наиболее перспективны иммунологические методы диагностики: реакция сколексопреципитации, непрямой гемагглютинации, длительного связывания комплемента. Посмертный диагноз устанавливается вскрытием трупов животных, однако при обнаружении единичных экземпляров пузырей их нельзя считать причиной смерти животного. Падеж от эхинококкоза может быть только при сильной инвазии ларвоцистами.

      

2. Профилактические мероприятия, проводимые
на территории ветеринарно-санитарного благополучия

      4. В целях предупреждения заражения животных эхинококкозом хозяйствующим субъектам, ветеринарным специалистам, а также владельцам животных необходимо:
      1) обеспечить животных полноценными кормами, соблюдать гигиену кормления и содержания;
      2) запрещать допуск собак на территорию животноводческих ферм, убойных пунктов, мясоперерабатывающих предприятий и к местам хранения кормов для скота;
      3) выгул собак осуществлять в установленных местах;
      4) не проводить подворный убой животных;
      5) не скармливать трупы павших животных или конфискаты убитых животных собакам, пушным зверям и кошкам;
      6) проводить периодическую дегельминтизацию сторожевых и служебных собак;
      7) запретить торговлю мясом и мясопродуктами без ветеринарно-санитарной экспертизы.
      5. Каждый хозяйствующий субъект необходимо обеспечить огороженным убойным пунктом, ямой Беккари или трупосжигательной печкой.

      

3. Мероприятия, проводимые в эпизоотических
очагах и неблагополучных пунктах

      6. При подозрении в хозяйствующем субъекте заболевания эхинококкозом животных ветеринарный специалист сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
      7. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы после получения извещения о появлении эхинококкоза прибывает на место возникновения болезни и организует эпизоотологическое обследование неблагополучного пункта с определением границ эпизоотического очага. Отбирает и направляет патологический материал от больных животных в ветеринарную лабораторию для установления диагноза.
      8. При установлении окончательного диагноза на территории хозяйствующего субъекта проводят комплекс организационно-хозяйственных и санитарно-просветительских мероприятий:
      1) сокращение численности собак при отарах и гуртах до необходимых пределов;
      2) систематическое уничтожение бродячих собак и кошек;
      3) уничтожение трупов и пораженных органов путем утилизации или сжигания, либо в биотермической яме;
      4) ведение учета всех собак в отарах и гуртах, а также у населения;
      5) проведение дегельминтизации через каждые 45-50 дней всех собак старше трехмесячного возраста, находящихся при отарах и гуртах, а также принадлежащих предприятиям, организациям и населению;
      6) организация периодического (с интервалом 3-6 месяцев) осмотра и обследования работников хозяйствующих субъектов;
      7) проводение санитарно-просветительской работы и соблюдение правил личной гигиены.
      9. Необходимо проводить тщательную ветеринарно-санитарную экспертизу мяса путем осмотра и вскрытия внутренних органов. При обнаружении эхинококков такие органы подлежат утилизации. 

 
       
Утверждены                   
приказом Министра сельского хозяйства     
Республики Казахстан "Об утверждении     
Ветеринарных правил проведения мероприятий   
по профилактике и ликвидации некоторых     
паразитарных болезней             
сельскохозяйственных животных"        
от 16 сентября 2004 года N 503         

Ветеринарные правила
проведения мероприятий по профилактике и ликвидации
токсокароза и токсаскаридоза плотоядных

      Настоящие Ветеринарные правила проведения мероприятий по профилактике и ликвидации токсокароза и токсаскаридоза плотоядных (далее - Ветеринарные правила) определяют порядок организации и осуществления ветеринарных мероприятий, обязательных для исполнения физическими и юридическими лицами в соответствии со  статьей 26  Закона Республики Казахстан "О ветеринарии".

      

1. Общие положения

      1. Токсокароз и токсаскаридоз - гельминтозные заболевания плотоядных, передающиеся человеку и характеризующиеся поражениями легких, печени, рецидивирующей лихорадкой, аллергическими явлениями.
      2. Заражение животных токсокарозом происходит тремя путями: при проглатывании инвазионных яиц с кормом (водой), при поедании мяса с инкапсулированными личинками токсокар и внутриутробно при проникновении личинок в плод через плаценту.
      Источник инвазии - больные животные, резервуарные хозяева (мыши, крысы и другие грызуны). Токсокарозом болеют в основном молодые плотоядные, начиная со дня рождения и до 20-дневного возраста. Щенята заражаются главным образом внутриутробно от матери. Токсаскаридоз у новорожденных и молодых собак и зверей не встречается (кроме щенят песцов). Этим гельминтозом болеют взрослые животные, основной путь заражения алиментарный.
      3. Диагноз ставят на основании в эпизоотологических данных, клинических симптомов и результатов копроовоскопии. При этом учитывают, что токсокароз собак, лисиц и песцов протекает в ларвальной форме, вызываемой мигрирующими в организме личинками, и кишечной форме, вызываемой половозрелыми гельминтами.
      Посмертно токсокароз и токсаскаридоз устанавливают по патологанатомическим изменениям внутренних органов и нахождению паразитов.

      

2. Профилактические мероприятия, проводимые
на территории ветеринарно-санитарного благополучия

      4. Для предупреждения возникновения инвазии и ее распространения хозяйствующим субъектам, ветеринарным специалистам, а также владельцам животных необходимо:
      1) содержать зверей в клетках с приподнятым от земли сетчатым полом;
      2) ежедневно проводить уборку и дезинфекцию клеток, загонов, вольеров и других мест содержания от экскрементов и других выделений животных;
      3) перед посадкой беременных маток обеззараживать паяльной лампой железные части и полы в клетках, ошпаривать кипятком их деревянные части;
      4) периодически проводить копроовоскопические исследования (щенят ежемесячно, а взрослых - ежеквартально) и при выявлении инвазированных - дегельминтизировать;
      5) скармливать пушным зверям овощи после тщательного промывания в проточной воде;
      6) не допускать скармливания пушным зверям и собакам сырого мяса, внутренних органов, без предварительной ветеринарно-санитарной экспертизы;
      7) не допускать бродячих собак на территорию звероферм;
      8) периодически проводить дератизацию в помещениях и на территории хозяйства.
      5. Плановые профилактические дегельминтизации зверей осуществляют в июне-июле после отсадки щенят, второй раз - в декабре, перед гоном.
      6. Для профилактики токсокароза и токсаскаридоза щенят дегельминтизируют через 20-25 и 70-80 дней после рождения. Беременных самок дегельминтизируют за месяц до родов и спустя такое же время после родов. Сторожевых и служебных собак периодически обследуют и при необходимости дегельминтизируют.
      7. Токсокарозом заражаются люди, в основном дети, поэтому категорически запрещается выгул собак и кошек в местах детских игр, во дворах и купание их в речках и других водоемах, где купаются люди.
      8. В городах выгул собак допускается на специально выделенных площадках и в вольерах, огороженных сеткой.

      

3. Мероприятия, проводимые в эпизоотических
очагах и неблагополучных пунктах

      9. При подозрении на заболевание животных токсокарозом и токсаскаридозом ветеринарный специалист, немедленно сообщает об этом главному государственному ветеринарному инспектору соответствующей административно-территориальной единицы.
      10. Главный государственный ветеринарный инспектор соответствующей административно-территориальной единицы при получении извещения о подозрении на заболевание животных токсокарозом и токсаскаридозом немедленно прибывает на место для установления диагноза и проведения эпизоотологического обследования. Отбирает и направляет в ветеринарную лабораторию патологический материал от больных животных.
      11. При установлении окончательного диагноза ветеринарный специалист совместно с руководителем хозяйствующих субъектов и владельцев животных осуществляют следующий комплекс мероприятий:
      1) всех больных животных изолируют и подвергают дегельминтизации с соблюдением санитарных правил дезинвазии места экскрементов животных;
      2) периодически проводят механическую очистку выгульных дворов, мест содержания;
      3) проводят санитарно-просветительскую работу и соблюдают правила личной гигиены.
      12. Для лечения собак и пушных зверей применяют препараты, зарегистрированные в Государственном реестре ветеринарных препаратов Республики Казахстан, согласно инструкции по применению.

Ауыл шаруашылығы жануарларының кейбір паразитарлық ауруларының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережелерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2004 жылғы 16 қыркүйектегі N 503 бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2004 жылғы 6 қазанда тіркелді. Тіркеу N 3135. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 17 қаңтардағы № 10-1/18 бұйрығымен

      Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2012.01.17 № 10-1/18 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

      Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы"  Заңының 26-бабына сәйкес,  бұйырамын :
      1. Қоса берілгендер бекітілсін:
      1) Жануарлар эхинококкозының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі;
      2) Жануарлар токсоплазмозының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі;
      3) Ет қоректілердің токсокароз және токсаскаридозының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі.
      2. Ветеринария департаменті Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің облыстардың және Астана, Алматы қалаларының аумақтық басқармаларымен бірге, заңнамада белгіленген тәртіпке сәйкес, осы бұйрықтан туындайтын қажетті шараларды қабылдасын.
      3. Осы бұйрықтың орындалуына бақылау сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктердің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторларына жүктелсін.
      4. Осы бұйрық Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркелген күннен бастап күшіне енеді.

       Министр

Қазақстан Республикасы     
Ауыл шаруашылығы министрінің  
"Ауыл шаруашылығы жануарларының
кейбір паразитарлық ауруларының
алдын-алу және жою бойынша   
шараларды жүргізудің     
Ветеринариялық ережелерін   
бекіту туралы"        
2004 жылғы 16 қыркүйектегі  
N 503 бұйрығымен бекітілді  

  Жануарлар эхинококкозының алдын-алу және жою бойынша
шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі

      Осы Жануарлар эхинококкозының алдын-алу мен жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі (кейін - Ветеринариялық ереже) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының  26-бабына сәйкес жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың тәртібін анықтайды.

  1. Жалпы ереже

      1. Эхинококкоз - Taeniidae тұқымдасы цестодаларының балаңқұрт сатысында тоғышарлық етуімен шақырылатын, ауыл шаруашылығы малдары мен жабайы өнеркәсіптік жануарлардың және адамдардың ауруы.

      2. Жануарлар аралық иелері болып табылады, олардың зақымдануы азықпен және сумен бірге жұмыртқаларды жұтқан кезде болады.
      Эхинококкоздың кең таралуына бұралқы иттердің жүруі, оларды сойғаннан кейін қалған қалдықтармен азықтандыру, малдардың аулада бақылаусыз сойылуы және шаруашылық субъектілерінде ветеринариялық-санитариялық жағдайдың төмен деңгейі, мал өлекселерін көметін жерлердің жоқтығы қолайлы әсер етеді.

      3. Ірі қара және ұсақ малдың эхинококкозын тірі кезінде балау үшін интрадермальды Казони реакциясы қолданылады. Аллерген ретінде эхинококк ларвоцисталарынан шыққан сұйықтық, сколекс пен көпіршіктің қабығынан дайындалған полисахаридті фракция пайдаланылады, бірақ бұл аллерген басқа да ларвальды тениидоздарда оң реакция береді.
      Балаудың ең қолайлы иммунологиялық әдістері: сколексопреципитация, тура емес гемагглютинация, комплементті ұзақ байлау реакциялары. Өлгеннен кейін балау мал өлекселерін қарау арқылы анықталады, бірақ көпіршіктердің бірен-сараны табылған жағдайда, оларды мал өлуінің себебі деп санауға болмайды. Малдың эхинококкоздан өлуі ларвоцисталармен қатты инвазияланғанда ғана болуы мүмкін.

  2. Ветеринариялық-санитариялық таза аймақтарда
жүргізілетін алдын-алу шаралары

      4. Жануарлардың эхинококкозбен зақымдануының алдын-алу мақсатында шаруашылық субъектілері, ветеринариялық мамандар, сондай-ақ мал иелері қажет:
      1) жануарларды толық құнды азықпен қамтамасыз ету, азықтандыру мен күтіп-бағу гигиенасын сақтау;
      2) мал шаруашылығы фермаларының, қасапханалардың, ет өңдейтін кәсіпорындардың территорияларына және мал азығын сақтайтын жерлерге иттерді жібермеу;
      3) иттерді арнайы белгіленген жерлерде серуендету;
      4) малдарды аулада союды жүргізбеу;
      5) өлген малдардың өлекселерін немесе сойылған малдардың қалдықтарын иттерге, терісі бағалы аңдарға және мысықтарға азыққа бермеу;
      6) күзеттік және қызметтік иттерге мерзімді дегельминтизация жүргізу;
      7) ет және ет өнімдерін ветеринариялық-санитариялық сараптаусыз сатуға тиым салу.
      5. Әр шаруашылық субъектісін қоршалған қасапханамен, Беккари шұңқырымен немесе өлексе жағатын пешпен қамтамасыз ету қажет.

  3. Эхинококкоздан таза емес пункттерде және
эпизоотиялық ошақтарда жүргізілетін шаралар

      6. Шаруашылық субъектісінде жануарлардың эхинококкозбен ауруына күдік пайда болған жағдайда ветеринариялық маман тез арада сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.

      7. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы эхинококкоз ауруының пайда болуы туралы хабарды алғаннан кейін тез арада ауру шыққан жерге келеді және таза емес пункттің індет ошағының шекарасын анықтау мен эпизоотологиялық тексеруді ұйымдастырады. Диагноз қою үшін ауру малдардан патологиялық материалдар алады және оны ветеринариялық лабораторияға жібереді.

      8. Ақырғы диагноз қойылғаннан кейін шаруашылық субъектісінің аумағында ұйымдастыру-шаруашылық және санитариялық-насихаттық шаралар кешенін жүргізеді:
      1) отарлар мен табындардағы иттердің санын қажетті шекке дейін қысқарту;
      2) бұралқы иттер мен мысықтарды жүйелі түрде жою;
      3) өлекселер мен зақымдалған мүшелерді утильдеу немесе жағу арқылы немесе биотермиялық шұңқырда жою;
      4) отарлар мен табындардағы, сондай-ақ халықтағы барлық иттерді есепке алу;
      5) отарлар мен табындардағы, сондай-ақ кәсіпорындардың, ұйымдардың және жеке иеліктегі жасы үш айдан асқан барлық иттерді әр 45-50 күн сайын дегельминтизациялау;
      6) шаруашылық субъектілерінің қызметкерлерін мерзімді түрде (3-6 ай сайын) тексеру және зерттеу;
      7) санитариялық-насихаттау жұмыстарын жүргізу және жеке гигиена ережелерін сақтау.

      9. Ішкі мүшелерді ашып, тексеру жолымен еттің толық ветеринариялық-санитариялық сараптамасын жүргізу қажет. Эхинококктар табылған жағдайда ондай мүшелер жойылады.

Қазақстан Республикасы     
Ауыл шаруашылығы министрінің  
"Ауыл шаруашылығы жануарларының
кейбір паразитарлық ауруларының
алдын-алу және жою бойынша   
шараларды жүргізудің     
Ветеринариялық ережелерін   
бекіту туралы"        
2004 жылғы 16 қыркүйектегі 
N 503 бұйрығымен бекітілді  

  Жануарлар токсоплазмозының алдын-алу және жою бойынша
шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі

      Осы Жануарлар токсоплазмозының алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі (кейін - Ветеринариялық ереже) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының  26-бабына сәйкес жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың тәртібін анықтайды.

  1. Жалпы ереже

      1. Токсоплазмоз - жүйке, лимфа және эндокринді жүйелердің, көздің зақымдалуымен сипатталатын әр түрлі клиникалық белгілердің кешенімен өтетін сүтқоректі жануарлардың, құстардың және адамдардың протозойлы, табиғи-ошақты антропозоонозды індеті.

      2. Жануарларға алиментарлық, аэрогендік, ішкі құрсақтық (плацентарлық қан айналым арқылы) және трансмиссивтік (кенелер арқылы) жолдармен жұғады.
      Токсоплазмоз қоздырушысының көзі мысықтар және Felidae тұқымдасының басқа да өкілдері болып табылады.

      3. Токсоплазмозға диагноз зерттеулер кешені негізінде қойылады, оның ішінде эпизоотологиялық, клиникалық, паталогоанатомиялық және лабораториялық зерттеулер.
      Лабораториялық зерттеулер ең дұрысы болып табылады. Микроскопиялық диагностикалау үшін лимфа түйіндерінің, бауырдың, көкбауырдың, жұлынның және бас мидың пункттарынан жұғындылар дайындайды. Мысықтарда токсоплазмозды нәжісті паразитологиялық зерттеу жолымен ооцисталарды табу арқылы анықтайды.
      Токсоплазмозды бруцеллезден, кампилобактериоздан, лептоспироздан, лейшманиоздан және ірі қара малдың трихомонозынан ажырату қажет. Ооцисталарды идентификациялау үшін биометрия және биосынама жүргізеді. 

  2. Ветеринариялық-санитариялық таза аймақтарда
жүргізілетін алдын-алу шаралары

      4. Жануарлардың токсоплазмозбен зақымдануының алдын-алу мақсатында шаруашылық субъектілеріне, ветеринариялық мамандарға, сондай-ақ мал иелеріне қажет:
      1) токсоплазмоз бойынша таза шаруашылықтардың малдарынан отарлар, табындар құру;
      2) бөлмелерді жүйелі түрде дезинвазиялау және алдын-алу мақсатында дезакаризациялау;
      3) мал шаруашылығы бөлмелеріне мысықтар мен иттерді жібермеу;
      4) мысықтар мен иттерге өлі немесе іш тастаған төлдерді жегізбеу;
      5) 30 күн бойы жаңадан келген барлық малдарды карантиндеу.

  3. Токсоплазмоздан таза емес пункттерде және
эпизоотиялық ошақтарда жүргізілетін шаралар

      5. Шаруашылық субъектісінде жануарлардың токсоплазмозбен ауруына күдік пайда болған жағдайда ветеринариялық маман тез арада сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.

      6. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы токсоплазмоз ауруының пайда болуы туралы хабарды алғаннан кейін тез арада ауру шыққан жерге келеді және таза емес пункттің індет ошағының шекарасын анықтау мен эпизоотологиялық тексеруді ұйымдастырады. Диагноз қою үшін ауру малдардан патологиялық материалдар алады және оны ветеринариялық лабораторияға жібереді.

      7. Эпизоотологиялық және клиникалық белгілері (этиологиясы белгісіз қысыр қалу және іш тастау, мутацияланған және тіршілікке икемсіз төлдердің тууы) байқалған шаруашылық субъектілерінде барлық малдардың қанын токсоплазмозға тексереді. Өлген және лажсыз сойылған малдардың басын, бауырын, көкбауырын, өкпесін, жүрегін, сондай-ақ өлі туған төлдерін лабораторияға жібереді.

      8. Клиникалық белгілерінен басқа микроскопиялық түрде токсоплазмоздың қоздырушысы табылған жағдайда ғана мал ауру деп танылады.
      Тек клиникалық белгілері мен оң реакция берген жағдайда малдарды ауруға күдікті деп санайды.

      9. Шаруашылық субъектісі аумағында ақырғы диагноз анықталған жағдайда келесі шаралар жүргізіледі:
      1) токосплазмозбен ауырған ауыл шаруашылығы малдарын союға жібереді, олардан алынған ет қайнатылғаннан кейін қолданады, субөнімдерін жояды;
      2) ауруға күдікті малдарды оқшаулайды, ал жайылымдық күтіп-бағуда оларды жеке жайылым учаскесіне жаяды;
      3) ауру малдардан алынған сүтті пастеризациядан немесе қайнатылғаннан кейін ғана пайдалануға рұқсат етеді;
      4) өлі туған және іш тастаған төлдерді лабораторияға зерттеуге жібереді;
      5) ауруға күдікті барлық малдарға ветеринариялық бақылау жүргізеді және айына бір рет (алты ай бойы) токсоплазмозға қанның сары суын зерттейді.
      Егер осы мезгіл ішінде сол жануарлардың арасынан токсоплазмозбен ауру мал анықталмаса, ал қанның сары суын зерттеген кезде титрдің төмендегені байқалса, ондай малдарды сау малдар тобына ауыстырады;
      6) токсоплазмозбен ауру иттерді, мысықтарды және терісі бағалы аңдарды, сондай-ақ ауруға күдіктілерін жояды;
      7) токсоплазмозбен ауру немесе ауруға күдікті малдарды сойғаннан кейін алынған терілерді өңдегеннен (тұздау, кептіру және басқа да әдістер) кейін шектеусіз шығарады;
      8) ауру немесе ауруға күдікті малдарды ұстаған бөлмелерді дезинвазиялайды.

      10. Токсоплазмоздан таза емес пункттерде ауру малдар сойылғаннан кейін және ауруға күдікті малдар оқшауланғаннан кейін қалған малдарды шектеусіз сату мен шығаруға және олардан алынған барлық мал шаруашылығы өнімдерін қолдануға рұқсат етіледі.

      11. Шаруашылық субъектілерінде клиникалық сау малдарды айына бір рет сауықтырылғанға дейін серологиялық әдіспен зерттейді. Клиникалық белгілер байқалған және серологиялық зерттеу нәтижелері екі рет оң болған жағдайда, малдарды ауруға күдікті малдар тобына ауыстырады. Мал өлген, іш тастаған, өлі төл туған жағдайда және буаздықтың басқа да патологиялық түрлерінде алынған материалдарды лабораторияға жібереді.

      12. Токсоплазмоз ауруы анықталған шаруашылық субъектілері бір жыл ішінде ауру малдар бөлінбеген, аурудың айқын клиникалық белгілері, сонымен бірге буаздықтың патологиясы байқалмаған жағдайда сауықтырылды деп саналады.

Қазақстан Республикасы     
Ауыл шаруашылығы министрінің  
"Ауыл шаруашылығы жануарларының
кейбір паразитарлық ауруларының
алдын-алу және жою бойынша   
шараларды жүргізудің     
Ветеринариялық ережелерін   
бекіту туралы"        
2004 жылғы 16 қыркүйектегі   
N 503 бұйрығымен бекітілді  

  Ет қоректі жануарлардың токсокароз және токсаскаридозының
алдын-алу және жою бойынша шараларды жүргізудің
ветеринариялық ережесі

      Осы Ет қоректі жануарлардың токсокароз және токсаскаридозының алдын-алу мен жою бойынша шараларды жүргізудің ветеринариялық ережесі (кейін - Ветеринариялық ереже) Қазақстан Республикасының "Ветеринария туралы" Заңының  26-бабына сәйкес жеке және заңды тұлғалармен орындалуға міндетті ветеринариялық шараларды ұйымдастыру мен жүзеге асырудың тәртібін анықтайды.

  1. Жалпы ереже

      1. Токсокароз және токсаскаридоз - өкпенің, бауырдың зақымдалуымен, қызбамен, аллергиялық белгілермен сипатталатын және адамға берілетін, ет қоректі жануарлардың гельминтозды ауруы.

      2. Жануарлар токсокарозбен үш жолмен зақымданады: инвазияланған жұмыртқаларды азықпен (сумен) бірге жұтқан кезде, токсокаралардың капсуламен көмкерілген балаң құрттарын етпен бірге жеген кезде және балаң құрттар төлге жолдасы арқылы ішкі құрсақтық өткен кезде.
      Инвазияның көзі - ауру жануарлар, резервуарлық иелер (тышқан, атжалман, басқа да кеміргіштер). Токсокарозбен көбінесе жас ет қоректі жануарлар ауырады, туған күннен бастап 20-күндік жасқа дейін. Күшіктер негізінен анасынан ішкі құрсақтық жолмен зақымданады. Токсаскаридоз жаңа туған және жас күшіктерде (ақ түлкінің күшіктерінен басқа) кездеспейді. Бұл гельминтозбен ересек жануарлар ауырады, негізгі зақымдану жолы алиментарлық.

      3. Диагноз эпизоотологиялық мәліметтердің, клиникалық белгілердің және копроовоскопия нәтижелерінің қорытындысы негізінде қойылады. Бұнымен қатар, иттің, түлкінің және ақ түлкінің токсокарозы организмде жүретін балаң құрттармен шақырылатын ларвальды түрде және ересек құрттармен шақырылатын ішектік түрде өтеді.
      Өлгеннен кейінгі диагноз ішкі мүшелердің патологанатомиялық өзгерістері бойынша және паразиттерді табу арқылы қойылады.

  2. Ветеринариялық-санитариялық таза аймақтарда
жүргізілетін алдын-алу шаралары

      4. Инвазияның пайда болуы мен оның таралуының алдын алу үшін шаруашылық субъектілері, ветеринариялық мамандар, сондай-ақ мал иелеріне қажет:
      1) аңдарды жерден жоғары көтерілген торлы едені бар клеткаларда ұстау;
      2) торларды, қашарларды, мал ұстайтын тағы да басқа жерлерді жануарлардың экскременттерінен және басқа да заттардан күнделікті тазарту және дезинфекция жүргізу;
      3) буаз саулықтарды отырғызар алдында торлардың темір жерлері мен едендерін паяльды лампамен зарарсыздандыру, ағаш жерлерін ыстық сумен шаю;
      4) мезгілді копроовоскопиялық зерттеулер жүргізу (күшіктерді ай сайын, ересек жануарларды - тоқсан сайын) және инвазияланған жануарлар анықталған кезде - дегельминтизация жүргізу;
      5) терісі бағалы аңдарға жемістерді ағынды сумен толық жуғаннан кейін азыққа беру;
      6) алдын-ала ветеринариялық-санитариялық сараптама жүргізілмеген шикі етті, ішкі мүшелерді терісі бағалы аңдар мен иттерге азықтандыруға жол бермеу;
      7) аң фермаларының аумағына бұралқы иттерді жіберуге тиым салу;
      8) шаруашылық аумағында және бөлмелерде мерзімді дератизация жүргізу.
      5. Аңдардың жоспарлық профилактикалық дегельминтизациясын маусым-шілде айларында күшіктерді бөлгеннен кейін, екінші рет - желтоқсан айында шағылыстыруға дейін.

      6. Токсокароз бен токсаскаридоздың алдын-алу үшін күшіктерді туғаннан кейін 20-25 және 70-80 күннен соң дегельминтизациялайды. Буаз саулықтарды төлдеуге дейін бір ай бұрын және төлдегеннен кейін бір айдан соң дегельминтизациялайды. Күзеттік және қызметтік иттерді мезгілді тексереді және қажет жағдайда дегельминтизациялайды.

      7. Токсокарозбен адамдар зақымданады, көбінесе балалар, сондықтан балалар ойнайтын жерлерде, аулаларда иттер мен мысықтарды серуендетуге, адамдар шомылатын көлдерде және басқа да тоғандарда оларды шомылдыруға қатаң тиым салынады.

      8. Қалаларда иттерді серуендету арнайы бөлінген тормен қоршалған алаңдарда және волъерлерде серуендетуге болады.

3. Токсокароз бен токсаскаридоздан таза емес
пункттерде және эпизоотиялық ошақтарда
жүргізілетін шаралар

      9. Жануарлардың токсокарозбен және токсаскаридозбен ауруына күдік пайда болған кезде ветеринариялық маман тез арада сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторына хабарлайды.

      10. Сәйкес әкімшілік-аумақтық бірліктің бас мемлекеттік ветеринариялық инспекторы жануарлардың токсокарозбен және токсаскаридозбен ауруына күдік пайда болуы туралы хабарды алғаннан кейін тез арада ауру шыққан жерге келеді және таза емес пункттің індет ошағының шекарасын анықтау мен эпизоотологиялық тексеруді ұйымдастырады. Диагноз қою үшін ауру малдардан патологиялық материалдар алады және оны ветеринариялық лабораторияға жібереді.

      11. Ақырғы диагноз анықталған жағдайда ветеринариялық маман шаруашылық субъектісінің жетекшісімен және мал иелерімен бірігіп келесі шаралар кешенін жүзеге асырады:
      1) барлық ауру жануарларды оқшаулайды және жануарлардың экскремент жерлерін дезинвазиялаудың санитариялық ережелерін сақтай отырып дегельминтизациялайды;
      2) серуендету алаңдарын, малдарды ұстайтын жерлерді мерзімді механикалық тазалауды жүргізеді;
      3) санитариялық-насихаттау жұмыстарын жүргізеді және жеке гигиена ережесін сақтайды.

      12. Иттер мен терісі бағалы аңдарды емдеу үшін, қолдану инструкциясына сәйкес, Қазақстан Республикасының Ветеринариялық препараттардың мемлекеттік реестрінде тіркелген препараттар қолданылады.