Об утверждении Регламента Абайского районного Маслихата

Решение V сессии Абайского районного Маслихата Карагандинской области от 8 января 2004 года N 5/37. Зарегистрировано Департаментом юстиции Карагандинской области 2 февраля 2004 года за N 1406. Утратило силу решением Абайского районного маслихата Карагандинской области от 12 июня 2014 года № 30/325

Сноска. Утратило силу решением Абайского районного маслихата Карагандинской области от 12.06.2014 № 30/325.
Руководствуясь статьями 6 и 9 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года N 148 "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" районный Маслихат решил:
1. Утвердить Регламент Абайского районного Маслихата согласно приложению N 1.
2. Признать утратившим силу решение ХIV сессии районного Маслихата ІІ созыва от 20 сентября 2001 года N 14/138 "Об утверждении Регламента Абайского районного Маслихата", государственный регистрационный от 30 октября 2001 года N 473.
3. Председателю сессии, секретарю Маслихата, председателям постоянных комиссий, депутатам и работникам аппарата Маслихата в своей работе строго руководствоваться настоящим Регламентом.
4. Настоящее решение вступает в силу после его государственной регистрации в территориальном органе юстиции.

Председатель сессии	Н. Николаева
Секретарь Абайского
районного Маслихата	Б. Цай

Приложение N 1
Утверждено решением
Абайского районного Маслихата
от 08 января 2004 года N 5/37
"Об утверждении Регламента
Абайского районного Маслихата"

РЕГЛАМЕНТ
Абайского районного Маслихата

1. Общие положения

1. В соответствии со статьей 9 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан", Регламентом Маслихата, утвержденным на его сессии, определяется порядок:
1) подготовки и проведения сессий, заседаний органов Маслихата;
2) внесения и рассмотрения вопросов на сессии, комиссии;
3) образования и избрания органов Маслихата, заслушивания отчетов об их деятельности;
4) рассмотрения запросов депутатов, порядок голосования;
5) организации работы аппарата.
Регламент может определять другие процедурные и организационные вопросы работы Маслихата. В случаях расхождения норм Регламента и законов применяются последние.
Право разъяснения и толкования Регламента предоставляется постоянной комиссии по социально-правовым вопросам.
2. Районный Маслихат выражает волю населения района и в соответствии с законодательством Республики Казахстан определяет меры, необходимые для ее реализации и контролирует их осуществление. Его деятельность регулируется Конституцией Республики Казахстан, Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан", строится на плановой основе. Она основывается на коллективном, свободном обсуждении и принятии решений, персональной ответственности за их выполнение, законности, гласности, подотчетности перед ним создаваемых им органов и избираемых должностных лиц, учете общественного мнения. По решению Маслихата некоторые его полномочия могут передаваться постоянным комиссиям.
3. Депутаты являются полномочными представителями избирателей и выражают их волю и интересы. Им обеспечиваются необходимые материальные и организационные условия для осуществления депутатских прав и обязанностей. Депутату районного Маслихата возмещаются расходы на проезд для участия в работе сессий, комиссий за счет районного бюджета.
На заседаниях Маслихата депутаты вправе участвовать в прениях, вносить предложения, замечания и поправки по существу обсуждаемых вопросов, предлагать кандидатуры и высказывать свое мнение по ним, задавать вопросы, давать справки, пользоваться другими установленными правами.

2. Подготовка и проведение сессий районного Маслихата

4. Основной формой деятельности Маслихата является сессия, на которой решаются вопросы, отнесенные к его ведению законами. Сессия Маслихата правомочна, если на ней присутствует не менее двух третей от числа избранных депутатов Маслихата. Сессия Маслихата проводится в форме пленарных заседаний.
В работе сессии по решению депутатов может быть сделан перерыв на срок, установленный Маслихатом, не превышающий пятнадцати календарных дней. Продолжительность сессии определяется Маслихатом. Перед каждым заседанием Маслихата проводится регистрация присутствующих депутатов, ее результаты оглашаются председателем сессии перед началом заседания. По требованию депутатов проверка кворума может быть проведена в процессе работы сессии в любое время.
Сессии Маслихата носят, как правило, открытый характер. Проведение закрытых сессий допускается по решению Маслихата, принимаемому по предложению председателя сессии Маслихата или одной трети от числа депутатов, присутствующих на сессии Маслихата, если за это проголосовало большинство от общего числа присутствующих депутатов. Аким района или лицо, его заменяющее, вправе присутствовать на открытых и закрытых заседаниях Маслихата и его органов.
О времени созыва и месте проведения сессии Маслихата, а также о вопросах, вносимых на рассмотрение сессии, секретарь Маслихата сообщает депутатам, населению и акиму района не позднее, чем за десять дней до сессии, а в случае созыва внеочередной сессии - не позднее, чем за три дня. По вопросам, вносимым на рассмотрение сессии, секретарь Маслихата не позднее, чем за пять дней до сессии, а в случае созыва внеочередной сессии не позднее, чем за три дня представляет депутатам и акиму необходимые материалы.
Секретарь Маслихата организует подготовку сессии и вопросов, вносимых на ее рассмотрение, обеспечивает составление протокола и вместе с председателем сессии подписывает решения, иные документы, принятые или утвержденные на сессии Маслихата.
Государственный флаг Республики Казахстан устанавливается постоянно на здании районного Маслихата и в зале его заседаний.
5. Первая сессия вновь избранного Маслихата созывается председателем соответствующей территориальной избирательной комиссии не позднее, чем в тридцатидневный срок со дня регистрации депутатов Маслихата, при наличии не менее трех четвертей от числа депутатов, определенного для данного Маслихата.
Первую сессию районного Маслихата открывает и до избрания председателя сессии Маслихата ведет председатель соответствующей избирательной комиссии. В дальнейшем сессии Маслихата ведет председатель сессии Маслихата.
6. Очередные сессии Маслихата созываются ее председателем не реже четырех раз в год. Внеочередные сессии созываются председателем по инициативе не менее одной трети от числа избранных депутатов, а также акима района не позднее чем в пятидневный срок со дня принятия решения о проведении внеочередной сессии. Предложение о созыве сессии должно содержать рекомендуемые для обсуждения вопросы.
7. Для проведения подготовительной работы перед первой сессией Маслихата проводится собрание депутатов или их представителей в составе 1/2 от общего числа избранных депутатов.
На собрании вырабатываются предложения по повестке дня первой сессии и порядку его ведения, кандидатуры на должность секретаря Маслихата и председателя ревизионной комиссии, по составу рабочих органов сессии (секретариат, редакционная и счетная комиссии). Обсуждаются вопросы образования постоянных и ревизионной комиссии, структура и штаты аппарата районного Маслихата, повестка дня и кандидатура председателя сессии.
8. Повестка дня сессии формируется, исходя из перспективного плана работы Маслихата, вопросов, вносимых председателем сессии, постоянными и иными комиссиями, депутатами и депутатскими группами, акимом района.
Предложения к повестке дня могут представляться председателю сессии вышестоящими органами власти и управления, собраниями представителей граждан населенных пунктов, общественными объединениями.
Повестка дня сессии при ее обсуждении может быть изменена и дополнена, об ее утверждении Маслихат принимает решение.
Вносимые непосредственно на заседании Маслихата предложения по повестке дня и порядку проведения сессии подаются в секретариат или излагаются в выступлениях. Письменные предложения оглашаются председателем сессии в порядке поступления.
Голосование по повестке дня может проводиться раздельно по каждому вопросу.
Вопрос считается внесенным в повестку дня, если за него проголосовало более 1/2 депутатов, присутствующих на заседании. На каждой сессии отводится время для ответа на вопросы депутатов.
В исключительных случаях дополнения к повестке дня могут быть сделаны во время работы сессии.
9. На заседания сессии районного Маслихата приглашаются аким района, города, работники аппарата акима района, руководители или должностные лица предприятий, организаций и учреждений, представители средств массовой информации.
Для лиц, приглашенных на заседания Маслихата, отводятся специальные места в зале заседаний. Приглашенные лица не имеют права вмешиваться в работу Маслихата, обязаны воздерживаться от проявлений одобрения или неодобрения, соблюдать порядок и подчиняться распоряжениям председателя сессии. Лицо, не являющееся депутатом, в случае грубого нарушения им порядка, может быть удалено из зала заседаний по распоряжению председателя сессии или по требованию большинства депутатов.
В целях прокурорского надзора за законностью принимаемых решений прокурор района либо его представитель имеют право присутствовать на заседаниях сессии Маслихата.
10. Председатель очередной сессии избирается из числа депутатов. При отсутствии председателя сессии его полномочия осуществляются секретарем Маслихата. Депутат Маслихата не может быть избран председателем сессии Маслихата более двух раз в течение календарного года.
Председатель сессии Маслихата:
1) принимает решение о созыве сессии Маслихата, осуществляет руководство подготовкой сессии и вопросов, вносимых на рассмотрение;
2) ведет заседания сессии, обеспечивает соблюдение регламента, подписывает совместно с секретарем Маслихата решения Маслихата, протоколы, другие документы, принимаемые или утверждаемые на сессии.
Председатель сессии открывает и закрывает заседания, объявляет докладчиков и выступающих, ставит на голосование проекты решений и других документов, зачитывает предложения депутатов по рассматриваемым на заседании вопросам, отвечает на вопросы, заявления и предложения, поступившие в его адрес, дает справки, обеспечивает порядок в зале заседаний, ставит на голосование вопросы, предложенные депутатами для голосования.
Во время заседания председатель сессии не вправе комментировать выступления депутатов по существу обсуждаемых вопросов.
Председатель сессии способствует созданию атмосферы сотрудничества, сближению позиций сторон по рассматриваемым вопросам. Он организует консультации с постоянными комиссиями, депутатскими группами в целях преодоления разногласий, образует при необходимости с ведома депутатов согласительную комиссию для преодоления разногласий между комиссиями, депутатскими группами.
Председатель сессии Маслихата осуществляет свои функции на неосвобожденной основе.
11. Заседания районного Маслихата проводятся с 10 до 13 часов. Маслихат может принять решение о проведении заседаний в иное время. Председатель сессии может объявлять дополнительные перерывы по собственной инициативе или по мотивированному предложению депутатов. В конце заседания отводится 15 минут для выступлений депутатов с краткими до 2-х минут заявлениями и сообщениями, прения по которым не открываются.
12. Время для докладов на заседаниях Маслихата предоставляется в пределах 25 минут, для содокладов - до 15 минут, выступающим в прениях до 7 минут, при обсуждении кандидатур - до 3-х минут, для выступлений по порядку ведения заседания, по мотивам голосования, для справок и вопросов - до 2-х минут.
Заявления о предоставлении слова подаются в письменном виде в секретариат на имя председателя сессии, который регистрирует их в порядке поступления и передает председателю сессии. Председатель сессии может предоставить слово для выступления и при устном обращении депутатов.
Депутат районного Маслихата может выступить по одному и тому вопросу не более двух раз. Не считаются выступлениями в прениях депутатские запросы, выступления для справок и ответы на вопросы.
Передача права на выступление другому депутату не допускается. Если выступающий превысил отведенное ему для выступления время, председатель сессии лишает его слова. В необходимых случаях председатель сессии может с согласия большинства присутствующих на заседании депутатов продлить время для выступления.
Прения прекращаются по решению, принимаемому открытым голосованием большинством присутствующих на заседании депутатов. При постановке вопросов о прекращении прений председатель сессии информирует о числе записавшихся и выступивших депутатов, выясняет, кто настаивает на предоставлении слова.
Аким района, секретарь районного Маслихата могут взять слово для выступления в любое время, но в пределах регламента.
13. Слово по порядку ведения заседания и мотивы голосования должны предоставляться депутату вне очереди после окончания предыдущего выступления. Председатель сессии может предоставить вне очереди слово для справки, депутатского запроса, ответа на вопрос и дачи разъяснений по обсуждаемому вопросу.
Вопросы докладчикам подаются в письменном или устном виде. Письменные вопросы подаются председателю сессии и оглашаются на заседании Маслихата. С согласия председателя сессии разрешается задавать вопросы выступившему в прениях.
14. В районном Маслихате работа ведется на казахском и русским языках. В случае, когда депутат не владеет казахским и русским языками, он имеет право выступать на ином языке. Такое выступление обеспечивается переводом на казахский и русский языки. Депутат о своем намерении выступить на ином языке заблаговременно сообщает секретарю Маслихата.
15. Выступающий на заседании районного Маслихата не вправе употреблять в своей речи грубые выражения, оскорбляющие честь и достоинство депутатов и других лиц, призывать к насильственному свержению существующего конституционного строя и другим незаконным действиям, допускать необоснованные обвинения в чей-либо адрес. В случае нарушения выступающим данных предписаний председательствующий предупреждает его, затем лишает слова.
Никто не вправе выступать на заседании районного Маслихата без разрешения председательствующего, нарушивший это правило лишается слова без предупреждения.
16. Секретариат сессии избирается открытым голосованием из числа депутатов и работников аппарата Маслихата. Секретариат организует ведение протокола-стенограммы сессии, ведет запись желающих выступить, регистрирует депутатские запросы, вопросы, справки, сообщения, заявления, предложения и другие материалы, поступающие от депутатов; организует работу с обращениями в адрес сессии, выполняет иные функции по обеспечению заседаний.
Секретариат представляет председательствующему поступившие от депутатов предложения, а также сведения о записавшихся для выступления в прениях и о других инициативах депутатов.
17. Районный Маслихат открытым голосованием избирает счетную комиссию и редакционную комиссию из числа депутатов, работников аппарата, по этим вопросам принимаются решения. В счетную комиссию не могут входить депутаты, чьи кандидатуры выдвинуты на избирательную должность. Состав редакционной комиссии формируется с учетом определенного соответствия рассматриваемого вопроса специальности, квалификации и опыта работы членов комиссии.
18. Секретарь Маслихата избирается и освобождается от должности открытым или тайным голосованием большинством голосов от общего числа депутатов.
Решение, другие документы принимаются на заседаниях Маслихата открытым голосованием. Тайное голосование проводится при:
1) выражении недоверия акиму района;
2) при рассмотрении любого вопроса по решению, принятому большинством голосов, присутствующих на заседании.
3) при согласовании персонального состава районного акимата по предоставлению акима района.
19. При проведении открытого голосования счетная комиссия проводит подсчет голосов. При проведении тайного голосования счетная комиссия организует весь процесс голосования и подводит его итоги. Счетная комиссия из своего состава избирает председателя и секретаря комиссии, ее решения принимаются большинством голосов при открытом голосовании.
Перед началом открытого голосования председатель сессии указывает количество предложений, ставящихся на голосование, уточняет их формулировку.
Открытое голосование может быть проведено без подсчета голосов по явному большинству, если нет возражений ни от одного депутата.
Время и место тайного голосования, порядок его проведения устанавливаются счетной комиссией на основе регламента и объявляются председателем счетной комиссии. Выдача бюллетеней производится непосредственно перед голосованием, они изготавливаются под контролем счетной комиссии по установленной ею форме в количестве, равном числу присутствующих на заседании депутатов. Недействительными считаются бюллетени неустановленной формы. Депутаты обязаны голосовать лично и только во время голосования.
Избранными, утвержденными, освобожденными от должности в результате открытого или тайного голосования считаются кандидатуры, должностные лица, получившие более половины голосов от общего числа депутатов, если иное не установлено законом или регламентом.
Аналогично избираются, утверждаются, освобождаются любые комиссии, их председатели и члены.
20. О результатах тайного голосования счетная комиссия составляет протоколы, которые подписываются всеми ее членами и утверждаются решениями Маслихата. При обнаружении ошибок при голосовании или подсчете голосов проводится повторное голосование по решению Маслихата.

3. Рассмотрение и принятие актов районного Маслихата. Утверждение бюджета, планов и программ социально-экономического развития района

21. Районный Маслихат принимает решения. Решения принимаются большинством голосов от общего числа депутатов, если иное не установлено законом и регламентом.
Большинством голосов присутствующих на заседании Маслихата депутатов принимаются решения по процедурным вопросам, заявления и обращения.
Решение о выражении недоверия акиму района принимается большинством в две третьих от общего числа депутатов.
22. Право вносить на рассмотрение районного Маслихата проекты решений, других актов принадлежит председателю сессии, секретарю, постоянным комиссиям депутатов, акиму района, его заместителям.
23. Проекты решений, других актов передаются по окончании сессии в секретариат, в период между сессиями председателю сессии или секретарю Маслихата.
Принятые к рассмотрению проекты решений, других актов направляются председателем сессии или секретарем Маслихата в постоянные комиссии для предварительного рассмотрения и подготовки предложений о дальнейшей работе над ними. Одновременно постоянной комиссии может быть поручена подготовка заключения по проекту акта Маслихата, содоклада на сессию, проведение проверки и сбор дополнительной информации. При направлении проекта акта Маслихата, предложения по его принятию или иного вопроса на предварительное рассмотрение и заключение нескольких постоянных комиссий председатель сессии или секретарь Маслихата определяют ведущую комиссию.
В необходимых случаях выполнение вышеперечисленных функций, также разработка проекта решения сессии по какому-либо вопросу поручаются председателем сессии или секретарем Маслихата сформированной ими подготовительной комиссии, в составе которой могут быть лица, не являющиеся депутатами.
Для работы над проектами актов и подготовки других вопросов постоянные комиссии могут создавать из своего состава рабочие группы. При необходимости создается совместная рабочая группа несколькими комиссиями. В работе группы при желании может принимать участие любой депутат.
24. Председатель сессии, секретарь Маслихата, постоянные комиссии, рабочие группы могут направлять проекты решений на экспертизу, запрашивать мнение государственных органов и должностных лиц, предварительно обсуждать подготавливаемые вопросы и проекты решений в трудовых коллективах и на собраниях граждан. По решению секретаря Маслихата проект решения оповещается по местному радио и телевидению, при этом определяются сроки и порядок рассмотрения замечаний и предложений.
25. Альтернативные проекты рассматриваются Маслихатом и его органами одновременно с основным проектом. При наличии разногласий между постоянными комиссиями, принимающими участие в подготовке вопроса сессии, председателями комиссий и секретарем Маслихата принимаются меры по их преодолению. Оставшиеся разногласия доводятся до сведения депутатов Маслихата.
26. При рассмотрении вопроса на сессии, как правило, заслушивается доклад и при необходимости содоклад ведущей постоянной комиссии, других постоянных и временных комиссий, рабочих групп. Постоянные комиссии, отдельные члены комиссии и рабочих групп, не согласные с положениями содоклада или заключения по проекту решения, могут изложить свои мнения до начала общих прений по рассматриваемому вопросу.
27. Депутаты и приглашенные лица обсуждают доклад, содоклад и заключение постоянной комиссии по проекту решения, высказывают предложения и замечания в форме поправок к проекту решений, обсуждение проекта проводится в целом или частями. Поправки к проектам подаются в письменном виде в секретариат сессии с четкими формулировками предлагаемых изменений или дополнений, с указанием их места в тексте проекта решения. Не удовлетворяющие этим требованиям поправки к рассмотрению не принимаются.
28. После завершения обсуждения вопроса и проекта решения Маслихат принимает или отклоняет его, возможно также принятие проекта решения за основу и поручение постоянной комиссии, рабочей группе или редакционной комиссии доработать проект с учетом обсуждения и представить его на повторное рассмотрение. При наличии альтернативных проектов за основу принимается один из них.
29. Депутаты могут участвовать в доработке проекта решения постоянной или редакционной комиссии, направлять на их рассмотрение дополнительные предложения и поправки в письменном виде. Комиссия представляет Маслихату доработанный проект с перечнем отклоненных поправок. Доработанный проект решения повторно рассматривается на заседании Маслихата. В докладе комиссии указываются вошедшие в проект и отклоненные предложения, аргументируются причины принятия-отклонения поправок.
30. При наличии поправок к проекту решения голосование осуществляется в следующей последовательности:
1) Предложенный (доработанный) проект принимается за основу, при его отклонении дальнейшее голосование прекращается.
2) На голосование ставятся поочередно все поправки, не включенные в принятый за основу проект.
3) Голосуется решение в целом с учетом принятых поправок.
Повторное голосование по отклоненному проекту или поправке к нему на текущей сессии не допускается.
31. Поправки голосуются раздельно, последовательность их голосования определяется председательствующим. В первую очередь голосуются поправки, определяющие принятие-отклонение других. Перед голосованием по взаимоисключающим поправкам они зачитываются председательствующим. Внесшие поправку вправе снять ее перед голосованием. Голосование может проводиться отдельно по каждому пункту или разделу принимаемого решения.
32. Решения Маслихата, имеющие общеобязательное значение, межведомственный характер или касающиеся прав, свобод и обязанностей граждан подлежат направлению на государственную регистрацию в территориальные органы Министерства юстиции Республики Казахстан в установленном законом порядке.
33. Решения Маслихата, прошедшие государственную регистрацию в органах юстиции официально публикуются в печатном издании, определенном для данной территории в установленном законом порядке.
34. Проекты бюджета, планов, программ социально-экономического развития района, отчетов об их исполнении, а также проекты решений по ним вносятся в Маслихат акимом района не позднее, чем за месяц до их рассмотрения на сессии. Секретарь Маслихата направляет эти проекты на рассмотрение постоянных комиссий, определяя ведущую из них.
35. Постоянные комиссии не позднее двух недель до сессии сообщают ведущей постоянной комиссии свои предложения и замечания по этим проектам. Ведущая постоянная комиссия обобщает замечания и предложения других депутатских комиссий, передает их аппарату акима района для включения в проекты документов, готовит содоклад комиссии на сессию. При необходимости сессия или ведущая постоянная комиссия могут принять решение о проведении дополнительной экспертизы предлагаемых проектов. Об утверждении бюджета, планов и программ социально-экономического развития, отчетов об их исполнении и выполнении Маслихат принимает решение.
36. Районный Маслихат осуществляет контроль за исполнением планов, экономических и социальных программ развития района. План работы ревизионной комиссии утверждается на сессии.

4. Комиссии и депутатские группы, должностные лица Маслихата, осуществление контрольных функций

37. На первой сессии районный Маслихат избирает из числа депутатов секретаря Маслихата, являющегося должностным лицом, работающим на постоянной основе и ему подотчетный. Секретарь Маслихата выполняет текущую работу по организации и обеспечению деятельности Маслихата. Маслихат заслушивает отчеты секретаря Маслихата.
В случае отсутствия секретаря Маслихата (отпуск, командировка и другие причины) обязанности секретаря исполняет председатель одной из постоянных комиссий Маслихата.
Его основные должностные функции определяются Законом "О местном государственном управлении в Республике Казахстан" и настоящим регламентом. Кандидатуры на должность секретаря Маслихата выдвигаются от имени совещания представителей депутатов, групп депутатов, отдельными депутатами. Количество выдвинутых кандидатур не ограничивается. Кандидаты выступают с примерными программами своей предстоящей деятельности, обсуждение кандидатур прекращается по решению Маслихата. Кандидат считается избранным на должность секретаря Маслихата, если в результате открытого или тайного голосования он получил более половины голосов от общего числа депутатов. Об избрании секретаря Маслихата принимается решение.
Если на должность секретаря Маслихата было выдвинуто более двух кандидатур и ни один не набрал требуемого для избрания числа голосов, проводится повторное голосование по двум кандидатам, получившим наибольшее число голосов.
Если при выборах ни один из кандидатов не набрал более половина голосов от общего числа депутатов, проводятся повторные выборы с выдвижением новых кандидатов.
Предложение об освобождении от должности секретаря Маслихата может быть внесено на сессии группой депутатов численностью не менее 1/3 от избранного числа депутатов.
Для включения вопроса в повестку дня проводится открытое голосование. Вопрос считается включенным, если за него проголосовало более половины избранных депутатов. После включения вопроса в повестку дня проводится тайное голосование. Секретарь Маслихата считается освобожденным от должности, если за его освобождение проголосовало не менее 2/3 избранных депутатов. При досрочном освобождении секретаря Маслихата от должности, выборы нового секретаря проводятся аналогично первичным.
38. На срок своих полномочий Маслихат образует постоянные комиссии. В случае необходимости Маслихат может образовывать новые, упразднять и реорганизовывать постоянные комиссии. Перечень и численный состав постоянных комиссий определяются Маслихатом.
После формирования состава постоянных комиссий в работе сессии делается перерыв для проведения заседаний постоянных комиссий, на которых выдвигаются кандидатуры их председателей. Предварительное выдвижение кандидатур председателей в комиссиях утверждается большинством присутствующих членов комиссии при открытом голосовании.
Кандидатуры председателей комиссий от их имени предлагаются сессии, их количество не ограничивается. Любой депутат также может выдвинуть кандидатуру председателя комиссии. Обсуждение на заседании Маслихата кандидатур председателей проводится отдельно по каждой комиссии. Заместитель председателя и секретарь постоянной комиссии избираются на заседании постоянной комиссии по предложению председателя.
Организация деятельности, права и обязанности постоянных комиссий определяются Законом Республики Казахстан "О местном государственном управлении в Республике Казахстан".
39. Для изучения и рассмотрения на сессиях отдельных вопросов, проведения расследования по общественно значимым вопросам Маслихат может образовывать временные комиссии. В их состав могут избираться лица, не являющиеся депутатами. В работе временной комиссии с правом совещательного голоса вправе участвовать любой депутат. Обоснованные предложения по созданию временных комиссий вносятся на сессии отдельными депутатами и постоянными комиссиями. Временные комиссии в своей деятельности руководствуются нормами регламента, касающихся постоянных комиссий. Задачи и сроки, объем полномочий временной комиссии определяется Маслихатом при их образовании. По результатам изучения вопроса временная комиссия представляет заключение, которое вместе с проектом решения сессии готовится за 10 дней и за 5 дней до ее открытия вручается всем депутатам, возможен также доклад комиссии на сессии.
40. Постоянные комиссии могут по собственной инициативе или решению Маслихата проводить публичные слушания по вопросам их ведения. Предложения по вопросам и срокам проведения вправе вносить любой депутат.
Для подготовки и проведения публичного слушания создается рабочая группа, в которую кроме депутатов могут привлекаться специалисты. Постоянная комиссия через средства массовой информации вправе доводить до сведения населения тему предстоящих публичных слушаний, обращаться к гражданам с просьбами о помощи в сборе материалов, по завершении слушаний их результаты обнародуются. На публичные слушания постоянная комиссия приглашает определенных ею лиц. На них с правом совещательного голоса вправе участвовать депутаты районного Маслихата из других постоянных комиссий, а также журналисты, граждане.
Заседания комиссии, как правило, открытые за исключением случаев, когда сообщаемая информация в соответствии с законодательством является государственной тайной и в случае решения комиссии.
Рабочая группа, созданная постоянной комиссией для подготовки и проведения публичных слушаний, за 10 дней после их завершения готовит письменное заключение, которое подписывают все члены, с ним должны быть ознакомлены заинтересованные лица. По результатам публичных слушаний постоянная комиссия принимает постановление.
Если в ходе публичных слушаний будет установлено, что для устранения недостатков требуется вмешательство районного Маслихата, акима района или других органов, то заключение и постановление комиссии направляется в эти органы.
Результаты публичных слушаний, проведенных по решению Маслихата, рассматриваются на сессии.
41. Для контроля за исполнением доходов районного бюджета, рациональным и экономным расходованием бюджетных средств Маслихат избирает на срок полномочий ревизионную комиссию.
Выборы председателя и членов комиссии проводятся идентично другим постоянным комиссиям. К работе ревизионной комиссии могут привлекаться и лица на договорной основе, не являющиеся депутатами Маслихата.
Председатель Ревизионной комиссии избирается из числа депутатов и может работать на освобожденной основе. Ревизионная комиссия проводит плановые и внеплановые ревизии, ревизии также проводятся по решению Маслихата или его секретаря, по требованию не менее одной трети от числа избранных депутатов. По результатам ревизии ревизионная комиссия составляет акт, о котором информирует Маслихат и акимат. Полномочия и порядок работы ревкомиссии определяются регламентом Маслихата.
42. Депутат, постоянная комиссия Маслихата имеют право обращаться с запросами к председателю сессии, секретарю Маслихата, акиму района и его отделам, руководителям предприятий, организаций и учреждений, расположенных на территории района по вопросам компетенции Маслихата. Запрос - требование к государственным органам и должностным лицам дать на сессии разъяснение или изложить позицию по вопросам ведения Маслихата и имеющим общественное значение оглашается на сессии.
43. При внесении запроса в устной форме от имени нескольких депутатов в нем должны указываться их фамилии и номера избирательных округов.
Совместный запрос, вносимый от имени нескольких депутатов в письменной форме, должен быть подписан всеми депутатами. Письменный запрос, вносимый от имени постоянной или временной комиссии районного Маслихата, подписывается ее председателем и секретарем. При подаче его в устной форме указывается, что он вносится от имени постоянной или временной комиссии. Решение о внесении запроса от имени постоянной комиссии принимается на ее заседании и протоколируется.
44. Запросы, вносимые до начала сессии, подаются председателю сессии и рассматриваются на ее заседании при решении вопроса о включении их в повестку дня сессии. Копия запроса направляется секретарем Маслихата органу или должностному лицу, которому он адресован с указанием срока и порядка представления ответа. Запросы, вносимые в ходе проведения сессии, подаются председательствующему на заседании. Для оглашения ответа на запрос и последующего его обсуждения секретарь Маслихата приглашает должностное лицо или представителя государственного органа, которому он адресован, на сессию.
45. Запрос, не связанный с другими вопросами, которые предстоит рассмотреть на сессии, включается Маслихатом в повестку дня самостоятельным вопросом, либо рассматривается в конце работы сессии в специально отведенное для этого время. Маслихат определяет повестку дня таким образом, чтобы в ней был предусмотрен резерв времени для обращения с запросами и вопросами. С этой целью могут планироваться заседания, специально посвященные внесению запросов и вопросов и оглашению ответов на них. Для ответа на запрос предоставляется по 15 минут, а для ответа на вопрос - до 5 минут. Запросы, связанные с другими вопросами, которые предстоит рассмотреть на сессии, не включаются в повестку дня и оглашаются председательствующим.
Письменный запрос, связанный с обсуждением на сессии вопросом и внесенный в ходе проведения прений по этому вопросу, оглашается председательствующим на сессии после выступления ранее объявленного депутата.
46. Запрос подлежит отклонению, если он адресован ненадлежащему государственному органу или должностному лицу, выходит за пределы компетенции районного Маслихата, либо содержит требование представить информацию, являющуюся государственной или служебной тайной, либо сведения по уголовным делам, находящимся в производстве органов следствия или дознания. Отклонение запроса по перечисленным выше основаниям осуществляется Маслихатом, а в межсессионный период - председателем сессии. Маслихат может не признавать запросом обращение депутата, не имеющее общественного значения. В этом случае рассмотрение его осуществляется в порядке, установленном для других видов обращения депутата. Отклонение запроса по мотивам нецелесообразности не допускается.
47. Маслихат может перенести рассмотрение запроса на другую сессию. До утверждения повестки дня сессии запросы могут быть отозваны внесшими их депутатами или постоянными комиссиями. После утверждения повестки дня сессии снятие запроса с рассмотрения осуществляется только по решению Маслихата. Запросы, поданные письменно, прилагаются к протоколу сессии, а устные запросы фиксируются в протоколе.
48. Руководитель государственного органа или должностное лицо, которым адресован депутатский запрос, обязаны дать на него устный, а по требованию депутата - письменный ответ в полном объеме по существу поставленных вопросов на данной сессии Маслихата, если он не установит более длительный срок для ответа. Ответ на запрос ставится на обсуждение. По этому запросу принимается решение. Большинством голосов, присутствующих на заседании депутатов может признано целесообразным принять решение по запросу без обсуждения. Независимо от принятия указанного решения, депутаты, группы депутатов, постоянные или временные комиссии, от имени которых внесен запрос, могут обратиться к органу или должностному лицу, представившему ответ на него за дополнительными разъяснениями, выступить с репликой или заявлением.
49. Депутатский запрос, ответ на него, принятое по запросу решение, либо краткая информация о них, могут публиковаться в местной печати, передаваться по радио или телевидению.
50. Депутаты Маслихата, избранные на территории района могут объединяться в депутатские группы. Постоянные и временные группы депутатов могут создаваться и по другим основаниям.
Группы депутатов проводят обмен мнениями по вопросам, рассматриваемым районным Маслихатом, а группы депутатов любой численностью имеют право выдвинуть своего представителя для выступления на заседании Маслихата и распространять среди депутатов подготовленные ими материалы.
Группы численностью не менее трех депутатов могут представить содоклад по любому вопросу, рассматриваемому на сессии или альтернативный проект решения.

5. Организация и обеспечение деятельности районного Маслихата

51. Для проведения сессии, размещения руководства, аппарата и постоянных комиссий акимом района выделяются надлежащим образом оборудованные помещения.
52. Для обеспечения деятельности Маслихата и его органов образуется аппарат Маслихата. Аппарат Маслихата осуществляет организационное, правовое, материально-техническое и иное обеспечение Маслихата и его органов, оказывает помощь депутатам в осуществлении их полномочий. Деятельность государственных служащих аппарата Маслихата осуществляется в соответствии с законодательством Республики Казахстан. С истечением срока полномочий Маслихата, в случаях досрочного прекращения полномочий Маслихата и выборов нового состава его депутатов, деятельность государственных служащих аппарата Маслихата не прекращается. Секретарь Маслихата руководит работой аппарата, назначает и освобождает от должности его работников. Маслихат ежегодно утверждает смету расходов на обеспечение своей деятельности.
53. Сессия Маслихата утверждает перечень и периодичность письменной информации, предоставляемой депутатами. Определяются также органы и должностные лица, ответственные за предоставление информации, в смете расходов Маслихата предусматриваются необходимые средства для этих целей.
Для приема депутатами избирателей и встреч с ними в здании Маслихата выделяется помещение.

6. Порядок образования избирательных комиссий

54. Внесение изменений в составы избирательных комиссий осуществляется путем принятия решения районного Маслихата, при этом формирование состава проводится на основании предложений политических партий и иных общественных объединений.
Срок полномочий и количество членов избирательных комиссий осуществляется в соответствии с действующим законодательством.
55. На замещение освободившейся должности члена избирательной комиссии принимаются предложения от политических партий и иных общественных объединений, представители которых отсутствуют в данной избирательной комиссии. Процедура замещения на освободившиеся должности осуществляется в соответствии с пунктами 56, 57, 58 настоящего Регламента.
56. Создание временной комиссии по формированию составов избирательных комиссий осуществляется на основании распоряжения секретаря районного Маслихата в срок не позднее чем за 3 дня до опубликования объявления в средствах массовой информации об образовании избирательных комиссий.
Состав временной комиссии образуется из депутатов и работников аппарата районного Маслихата.
Не позднее, чем за два месяца до окончания срока полномочий избирательных комиссий, районный Маслихат оповещает в средствах массовой информации о начале работы по образованию новых избирательных комиссий. В сообщении указываются перечень избирательных комиссий, подлежащих формированию, срок и порядок представления предложений по кандидатурам для избрания в состав избирательных комиссий, адрес, куда представляются данные предложения.
В течение 30 дней со дня опубликования перечня избирательных органов в средствах массовой информации политические партии и иные общественные объединения направляют по форме списки кандидатов с указанием избирательных комиссий, в которые они представлены, прилагая к ним:
1) выписку из протокола заседания органа политической партии или иного общественного объединения, их структурных подразделений, выписку из решения вышестоящей избирательной комиссии о представлении кандидата в состав соответствующей избирательной комиссии;
2) копию документа о регистрации политической партии или иного общественного объединения, их структурных подразделений в органах юстиции;
3) заявление кандидата в соответствующий Маслихат о согласии на участие в работе избирательной комиссии и биографические данные о кандидате.
Сноска. Дополнено главой 6 - решением VIII сессии Абайского районного маслихата Карагандинской области от 24.05.2004 N 8/77.

7. Формирование и избрание избирательных комиссий

57. Временная комиссия Маслихата занимается сбором и обработкой предложений, поступивших от политических партий и иных общественных объединений, их структурных подразделений, вышестоящих избирательных комиссий по кандидатурам в состав формируемых избирательных комиссий и вносит на утверждение районного Маслихата.
При подготовке состава избирательных комиссий временная комиссия руководствуется в первую очередь предложениями, поступившими от политических партий.
При поступлении от политических партий предложений, равных количеству членов соответствующей избирательной комиссии (семь), временная комиссия вносит на заседание Маслихата предложение проголосовать за состав данной избирательной комиссии. В случае, если депутаты Маслихата выскажутся против конкретной кандидатуры, она заменяется другой, представляющей ту же политическую партию либо общественное объединение. Данную процедуру предлагается проводить не более одного раза.
При поступлении от политических партий предложений, превышающих количество членов соответствующей избирательной комиссии (более семи), временная комиссия предлагает сессии Маслихата провести рейтинговое голосование по избранию данной избирательной комиссии. Временная комиссия готовит для каждого депутата бюллетень голосования, в который включаются кандидатуры, предложенные политическими партиями, с указанием от какой политической партии внесена данная кандидатура. Кандидатуры включаются в бюллетень в порядке, соответствующем очередности поступления предложений от политических партий. Справа от фамилии кандидатур в бюллетене обозначаются квадраты, в которые депутаты вносят отметки (крестик, галочку) только в семи квадратах. Избранными считаются представители политических партий, набравшие большее количество голосов на первые семь мест.
При поступлении от политических партий предложений по количеству членов соответствующей избирательной комиссии менее семи временная комиссия вносит предложения по недостающим кандидатурам на вакантные места от иных общественных объединений и вышестоящих избирательных комиссий.
58. После проведения рейтингового голосования председатель Счетной комиссии объявляет о члене избирательной комиссии, который будет вести организационное заседание избирательной комиссии по избранию председателя, заместителя и секретаря избирательной комиссии. Данная кандидатура определяется Счетной комиссией по наибольшему количеству полученных им голосов депутатов. В случае равенства голосов депутатов данная кандидатура определяется открытым голосованием депутатов.
Председатели, заместители председателя, секретари территориальных, окружных избирательных комиссий избираются на заседаниях избирательных комиссий, которые проводятся не позднее, чем в семидневный срок после их образования.
Районный Маслихат публикует составы и изменения в избирательных комиссиях в средствах массовой информации. Объем публикуемых материалов должен размещаться в одном номере издания с приложением к нему.
Сноска. Дополнено главой 7 - решением VIII сессии Абайского районного маслихата Карагандинской области от 24.05.2004 N 8/77.

Абай аудандық Мәслихатының Регламентін бекіту туралы

Қарағанды облысы Абай аудандық Мәслихатының V сессиясының 2004 жылғы 8 қаңтардағы N 5/37 шешімі. Қарағанды облысының Әділет департаментінде 2004 жылғы 2 ақпанда N 1406 тіркелді. Күші жойылды - Қарағанды облысы Абай ауданы мәслихатының 2014 жылғы 12 маусымдағы № 30/325 шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Қарағанды облысы Абай ауданының мәслихатының 12.06.2014 № 30/325 шешімімен.

Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы N 148 "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Заңының 6 және 9 баптарын басшылыққа алып аудандық Мәслихат шешім етті:
1. Абай аудандық Мәслихатының Регламенті N 1 қосымшаға сәйкес бекітілсін.
2. 2001 жылғы 30 қазандағы мемлекеттік тіркеу N 473-і, аудандық Мәслихаттың 2001 жылғы 20 қыркүйектегі XIV сессиясының N 14/138 "Абай аудандық Мәслихатының Регламентін бекіту туралы" шешімінің күші жойылсын.
3. Сессия төрағасы, Мәслихат хатшысы, тұрақты комиссияның төрағалары, депутаттар мен Мәслихат аппаратының қызметкерлері өз жұмысында осы Регламентті қатаң түрде басшылыққа алсын.
4. Осы шешім аумақтық Әділет органында мемлекеттік тіркеуден өткен соң күшіне енеді.

Сессия төрайымы Н. Николаева

Абай аудандық Мәслихатының хатшысы Б. Цай

Абай аудандық Мәслихатының
2004 жылғы 8 қаңтардағы N 5/37
"Абай аудандық Мәслихатының
Регламентін бекіту туралы"
шешімімен бекітілген
N 1 қосымша

Абай аудандық Мәслихатының
РЕГЛАМЕНТІ

1. Жалпы ережелер

1. Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Заңының 9 бабына сәйкес, Мәслихат сессиясында бекітілген Мәслихат Регламентінің тәртібі белгіленді:
1) Мәслихат органдарының мәжілістерін, сессияларын дайындау және өткізу;
2) комиссияларға, сессияларға мәселелерді енгізу және қарау;
3) Мәслихат органдарын құру және сайлау; олардың қызметі туралы есептерді тыңдау;
4) депутаттардың сұранымдарын қарау, дауыс беру тәртібі;
5) Аппарат жұмысын ұйымдастыру.
Регламент Мәслихат жұмыстарының басқа іс жосығын және ұйымдастыру мәселелерін анықтай алады. Регламент нормасы мен заңдардың қайшылығы кезінде соңғысы қолданылады.
Регламентті айқындау және түсіндіру құқығы әлеуметтік-құқықтық мәселелер жөніндегі тұрақты комиссияға беріледі.
2. Аудандық Мәслихат аудан халқының еркін білдіреді, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес оның жүзеге асуы үшін қажетті шараларды анықтайды және олардың орындалуын бақылайды.
Мәслихат қызметі Қазақстан Республикасының Конституциясымен, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Заңымен реттеледі және жоспар негізінде құрылады. Ол ұжымдық, еркін талқылауға және шешімдерді қабылдауға, олардың орындалуына дербес жауаптылыққа, заңдылыққа, жариялылыққа, олардың алдындағы өздері құрған органдар және сайланған лауазымды тұлғалардың қоғамдық пікір есебіне негізделген. Мәслихат шешімі бойынша оның кейбір өкілдігі тұрақты комиссияларға беріледі.
3. Депутаттар сайлаушылардың өкілеттік өкілдері болып табылады, олардың еркі мен мүдделерін білдіреді. Олар депутаттық құқық пен міндеттерді жүзеге асыру үшін қажетті материалдық және ұйымдастырушылық жағдайлармен қамтамасыз етіледі. Сессиялардың, комиссиялардың жұмысына қатысуы үшін, аудандық Мәслихаттың депутатының барған жолының шығындары аудандық бюджет есебінен өтеледі.
Депутаттар Мәслихат мәжілістерінде жарыссөздерге қатысуға, ұсыныстар енгізуге, талқылап жатқан мәселелердің мәні жөнінде ескертулер мен түзетулер енгізуге, үміткерлерді ұсынуға және олар жайында өз ойын айтуға, сұрақтар қоюға, анықтамалар беруге, басқа белгіленген құқықтарды қолдануға міндетті.

2. Аудандық Мәслихат сессиясын дайындау
және өткізу тәртібі

4. Мәслихат қызметінің негізгі нысаны заңдар бойынша оның қарауына жататын мәселелерді шешетін сессия болып табылады. Мәслихат сессиясы, егер оған сайланған депутаттардың кемінде үштен екісі қатысса, заңды болып есептеледі. Мәслихат сессиясы пленарлық мәжіліс нысанында өткізіледі.
Сессия жұмысында депутаттардың шешімі бойынша Мәслихат белгілеген он бес күнтізбелік күннен аспайтын мерзімге үзіліс жасалуы мүмкін. Сессияның ұзақтығын Мәслихат белгілейді.
Әр Мәслихат мәжілісінің алдында қатысушы депутаттардың тіркеуі өткізіледі, оның нәтижесін мәжіліс алдында сессия төрағасы жариялайды. Қатынасушылар санының жеткілікті болуы депутаттардың талабы бойынша сессия жұмысы барысында кез келген уақытта тексеріледі.
Мәслихат сессиялары, әдетте, ашық сипатта болады. Мәслихат сессиясы төрағасының немесе Мәслихат сессиясына қатысып отырған депутаттар санының үштен бірінің ұсынысы бойынша қабылданатын Мәслихат шешімімен, егер қатысып отырған депутаттардың жалпы санының көпшілігі осы үшін дауыс берсе, жабық сессиялар өткізілуге жол беріледі. Мәслихат пен оның органдарының ашық және жабық мәжілісіне аудан әкімінің немесе оның міндетін атқарушылардың қатысуға құқығы бар.
Мәслихат хатшысы Мәслихат сессиясын шақыру уақыты мен өткізілетін орны туралы, сондай-ақ сессияның қарауына енгізілетін мәселелер туралы депутаттарға, халыққа және аудан әкіміне - сессияға кемінде он күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда кемінде үш күн бұрын хабарлайды. Мәслихат хатшысы сессияның қарауына енгізілетін мәселелер бойынша қажетті материалдарды депутаттарға және аудан әкіміне - сессияға кемінде бес күн қалғанда, ал кезектен тыс сессия шақырылған жағдайда үш күн қалғанда табыс етеді.
Мәслихат хатшысы Мәслихат сессиясын мен оның қарауына енгізілетін мәселелерді әзірлеуді ұйымдастырады, хаттама жасалуын қамтамасыз етеді және сессия төрағасымен бірге Мәслихат сессиясында қабылданған немесе бекітілген шешімдерге, өзге құжаттарға қол қояды.
Қазақстан Республикасының мемлекеттік туы аудандық Мәслихат ғимаратында және мәжіліс залында тұрақты орнатылады.
5. Жаңадан сайланған Мәслихаттың бірінші сессиясын осы Мәслихат үшін белгіленген депутаттар санының кемінде төрттен үші болған ретте, Мәслихат депутаттары тіркелген күннен бастап отыз күн мерзімнен кешіктірмей, тиісті аумақтық сайлау комиссиясының төрағасы шақырады.
Аудандық Мәслихаттың бірінші сессиясын тиісті сайлау комиссиясының төрағасы ашады және Мәслихат сессиясының төрағасы сайланғанға дейін жүргізеді. Одан әрі Мәслихат сессиясын Мәслихат сессиясының төрағасы жүргізеді.
6. Мәслихаттың кезекті сессиялары кемінде жылына төрт рет шақырылады. Кезектен тыс сессиялар депутаттар санының кемінде үштен бірінің инициативасы, сондай-ақ аудан әкімінің ұсынысы бойынша бес күн мерзімнен кешіктірілмей сессия төрағасымен шақырылады. Сессияны шақыру туралы ұсыныста сессияда талқылау үшін ұсынылған мәселелер болуы керек.
7. Бірінші сессияның алдында дайындық жұмыстарын өткізу үшін құрамында сайланған депутаттардың жалпы санының екіден бірі қатысқан депутаттардың немесе олардың өкілдерінің жиналысы өткізіледі.
Жиналыста бірінші сессияның күн тәртібі, оны өткізу тәртібі туралы және Мәслихат хатшысы қызметіне үміткер мен тексеру комиссиясына төраға, сессияның жұмысшы органдарының құрамын сайлау жайында (хатшылық, редакциялық және есептік комиссиялары) ұсыныстар жасалады. Мәслихат аппаратының штаты мен құрылымы, күн тәртібі және сессия төрағасына үміткер туралы, тексеру және тұрақты комиссиясын құру мәселелер талқыланады.
8. Күн тәртібі Мәслихат жұмыстарының келешектегі жұмыс жоспарына сүйене, аудан әкімінің, депутаттар мен депутаттық топтардың, тұрақты және басқа комиссиялардың, сессия төрағасының енгізген мәселелерінен құрылады.
Қоғамдық бірлестіктерден, елді мекен азаматтары өкілдерінің жиналыстарынан, басқармалар мен жоғарғы үкімет органдарынан сессия төрағасына күн тәртібіне ұсыныстар жеткізіледі.
Күн тәртібі оны талқылау кезінде өзгертілуі және толықтырылуы мүмкін. Оның бекітілуі туралы Мәслихат шешім қабылдайды.
Мәслихат мәжілісінде күн тәртібі және сессияның өткізілу тәртібі жөнінде тікелей енгізілген ұсыныстар хатшылыққа беріледі немесе сөз сөйлегенде баяндалады. Жазбаша ұсыныстарды түсуіне қарай сессия төрағасы жариялайды.
Әр мәселе жөнінде күн тәртібі бойынша дауыс беріледі.
Егер мәжілісте қатысып отырған депутаттардың екіден бірі дауыс берсе, онда мәселе күн тәртібіне енгізілді деп есептеледі. Әр сессияда депутаттардың сұрағына жауапқа уақыт беріледі.
Айрықша жағдайда ғана сессия жұмысы кезінде күн тәртібіне толықтырулар жасалады.
9. Аудандық сессия мәжілісіне аудан, қала әкімі, аудан әкімі аппаратының қызметкерлері, кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің лауазымды тұлғалары немесе басшылары және жалпы ақпарат құрал өкілдері шақырылады.
Шақырылған тұлғаларға мәжіліс залынан арнайы орын беріледі. Шақырылған тұлғалардың Мәслихат жұмысына араласуға құқығы жоқ, олар ұсыныстарды мақұлдауға немесе мақұлдамауға міндетті емес, сессия төрағасының үкіміне бағынуға және тәртіп сақтауға тиісті. Депутат емес тұлғалар тәртіп бұзған кезде сессия төрағасының үкімі немесе көпшілік дауыс талабы бойынша мәжіліс залынан шығып кетуге тиіс.
Қабылданған шешімдерді прокурорлық заңды қадағалау мақсатында Мәслихат сессияның мәжілісіне аудан прокуроры немесе оның өкілінің қатысуға құқығы бар.
10. Кезекті сессияның төрағасын депутаттар өз арасынан сайлайды. Сессияның төрағасы болмаған жағдайда оның өкілеттігін Мәслихат хатшысы жүзеге асырады. Мәслихат депутаты Мәслихат сессиясының төрағасы болып күнтізбелік жыл ішінде екі реттен артық сайлана алмайды.
Мәслихат сессиясының төрағасы:
1) Мәслихат сессиясын шақыру туралы шешім қабылдайды, Мәслихат сессиясын әзірлеуге және енгізілетін мәселелерді қарауға басшылық жасауды жүзеге асырады;
2) Сессия мәжілісін жүргізеді, регламентті сақтауды қамтамасыз етеді, хаттамаларға, сессияда қабылданған немесе бекітілген басқа да құжаттарға Мәслихат хатшысымен бірге қол қояды.
Сессия төрағасы мәжілісті бастайды және аяқтайды, баяндамашылар мен сөз сөйлеушілерді хабарлайды, шешім жобаларын және басқа да құжаттарды дауысқа салады, мәжілісте қаралатын мәселелер жөнінде депутаттардың ұсыныстарын оқиды, оның атына түскен өтініштер мен ұсыныстарға, сұрақтарға жауап береді, анықтамалар береді, мәжіліс залында тәртіпті қамтамасыз етеді, депутаттар ұсынған мәселелерді дауысқа салады.
Мәжіліс уақытысында сессия төрағасы талқылап жатқан мәселелердің мәні жөнінде сөз сөйлеп жатқан депутаттарға түсінік беруге құқығы жоқ.
Сессия төрағасы қаралып жатқан мәселелер бойынша көзқарас жақтарын бір-бірімен ұштастыруға, қарым-қатынас ынтымақтастығын құруға мүмкіндік туғызады. Сессия төрағасы депутаттық топтармен, тұрақты комиссиялармен келіспеушіліктерді жеңу мақсатында кеңестер ұйымдастырады, қажеттігіне қарай депутаттардың келісімімен депутаттық топтардың, комиссиялардың арасындағы келіспеушіліктерді жеңу үшін келісімдік комиссиясын құрады.
Мәслихат сессиясының төрағасы өзінің қызметін босатылмаған негізде жүзеге асырады.
11. Аудандық Мәслихат мәжілісі 10.00-ден 13.00 сағатқа дейін өткізіледі. Мәслихат мәжілістің басқа уақытта өткізілуі туралы шешім қабылдай алады. Сессия төрағасы өз ынтасымен немесе депутаттардың ұсынысын дәлелдеу жайында қосымша үзілістер бере алады. Күндізгі мәжіліс соңында депутаттарға, жарыс сөздер болмайтын қысқаша, 2 минуттық өтініштерімен және хабарламаларымен сөз сөйлеу үшін 15 минут уақыт беріледі.
12. Мәслихат мәжілісінде баяндамаға 25 минут көлемінде, қосымша баяндамаға - 15 минут, жарыссөздерге - 7 минут, үміткерлерді талқылауға - 3 минут, мәжілістің өткізілу тәртібі, дауысқа салу, анықтама және сұрақтар үшін 2 минут уақыт берілді.
Сөз беру туралы өтініш сессия төрағасының атына жазбаша түрде хатшылыққа, яғни түсу тәртібіне қарай тіркеліп, сессия төрағасына беріледі. Сессия төрағасы ауызша үндеулерімен сөз сөйлеу үшін депутаттарға сөз бере алады.
Аудандық Мәслихат депутатына бір ғана мәселе үшін екі реттен артық сөз берілмейді.
Жарыссөздер кезіндегі депутаттық сұранымдар, анықтама сөздер және сұрақтарға жауаптар сөйленген сөз болып есептелмейді.
Сөйлеу құқығы басқа бір депутаттан екіншісіне берілмейді.
Егер сөйлеуші берілген уақыттан асып кетсе, сессия төрағасы оны тоқтатады. Қажетті жағдайда ғана сессия төрағасы мәжіліске қатысқан депутаттардың көпшілігінің келісімімен сөйлеу уақытысын создыра алады.
Жарыссөздер мәжіліске қатысқан депутаттардың көпшілік ашық дауысымен қабылданған шешім бойынша тоқтатылады. Жарыссөзді тоқтату туралы мәселе қойылғанда сессия төрағасы жазылған және сөйлеген депутаттар саны туралы ақпараттандырып, кімге сөз берілетіні белгіленеді.
Аудан әкімі, Мәслихат хатшысы сөз сөйлеуге регламент шегіндегі кез келген уақытты алады.
13. Мәжілістің жүргізу тәртібі және дауыс берудің себептері бойынша сөз алдыңғы адам сөйлеп болған соң кезектен тыс депутатқа беріледі. Сессия төрағасы анықтама, депутаттық сұраным; сұраққа жауап үшін және талқылап жатқан мәселе жөнінде түсініктеме беру үшін кезектен тыс сөз бере алады.
Баяндамашыларға сұрақтар жазбаша немесе ауызша түрде беріледі. Жазбаша сұрақтар сессия төрағасына беріледі және Мәслихат мәжілісінде жарияланады. Сессия төрағасының келісімімен жарыссөзде сөйлеушіге сұрақтар қоюға рұқсат етіледі.
14. Аудандық Мәслихатта жұмыстар қазақ және орыс тілінде жүргізіледі. Егер депутат қазақ немесе орыс тілін білмесе, оған өзінің білетін тілінде сөйлеуге құқық беріледі. Мұндай жағдайда сөз қазақ және орыс тілінің аудармасымен қамтамасыз етіледі. Депутат басқа тілде сөйлейтіні туралы Мәслихат хатшысына күні бұрын хабарлайды.
15. Аудандық Мәслихаттың мәжілісінде сөйлеушілердің депутатқа және басқа тұлғаға ар-намысын қорлап, дөрекі сөздер айтуға, конституциялық құрылысты күшпен құлатуға және басқа заңсыз әрекеттерге шақыруға, біреуге негізсіз кінә тағуға құқығы жоқ. Осы айтылғандарды сөйлеушілер бұзған кезде сессия төрағасы ескерту жасап, сөз бермейді.
Аудандық Мәслихаттың мәжілісінде сессия төрағасының рұқсатынсыз сөйлеуге ешкімнің құқығы жоқ, осы ережені бұзғандарға ескертпестен сөз берілмейді.
16. Сессия хатшылығы ашық дауысқа қойылып депутаттар санынан және Мәслихат аппаратының қызметкерлерінен сайланады. Хатшылық хаттама-стенограммаларын жүргізуді, сессия атына түскен үндеулермен жұмыстарды ұйымдастырады, қалауы бойынша сөйлеушілердің тізімін жасайды, мәжілісті қамтамасыз ету жөніндегі басқа қызметтерді орындайды.
Хатшылық сессия төрағасына депутаттардан түскен ұсыныстарды, сонымен бірге жарыссөздерде сөйлеу үшін жазылғандар мен депутаттардың басқа ынталары туралы мәліметтерді ұсынады.
17. Аудандық Мәслихат ашық дауысқа салғанда депутаттар санынан, аппарат қызметкерлерінен санақ комиссиясын және редакциялық комиссияларды сайлайды, осы мәселелер жөнінде шешім қабылдайды. Сайлау қызметіне ұсынылған депутаттар санақ комиссиясының құрамында болуы тиіс емес. Редакциялық комиссия құрамы қаралып отырған мәселеге мамандығының, біліктілігінің және комиссия мүшесіндегі жұмыс тәжірибесіне белгілі сәйкестігі есебімен құрылады.
18. Мәслихат хатшысы депутаттардың арасынан ашық немесе жасырын дауыс беру арқылы депутаттар жалпы санының көпшілік санымен сайланады және қызметтен босатылады.
Мәслихат мәжілісінде шешім, басқа құжаттар ашық дауыспен қабылданады. Құпия дауыс беру келесі жағдайларда өткізіледі:
1) аудан әкіміне сенімсіздік көрсету кезінде;
2) мәжілісте қатысқандардың көпшілік дауысымен қабылданған шешім бойынша кез келген мәселені қарағанда;
3) аудан әкімінің ұсынуы бойынша аудандық әкімдіктің дербес құрамының келісімі кезінде.
19. Ашық дауысқа қою кезінде санақ комиссиясы дауыс бергендердің есебін жүргізеді. Ал құпия дауыс беруді өткізу кезінде санақ комиссиясы бүкіл дауыс беру барысын ұйымдастырады және оған қорытынды жасайды.
Ашық дауыс берудің алдында сессия төрағасы дауысқа қойылған ұсыныстар санын көрсетіп, олардың тұжырымын анықтайды.
Ашық дауыс беруге егер ешбір депутаттардың қарсылығы болмаса, көпшілік дауыспен дауыс беру есебінсіз өткізілуі мүмкін.
Құпия дауыс берудің өткізілетін орны мен уақытысы, өткізілу тәртібі регламент негізінде санақ комиссиясымен белгіленеді және санақ комиссиясының төрағасы хабарлайды. Бюллетеньдер санақ комиссиясының бақылауымен мәжіліске қатысушы депутаттар саны бойынша белгілі түрде жасалып, тікелей дауыс беру алдында таратылады. Белгіленбеген түрдегі бюллетеньдер жарамсыз болып есептеледі.
Ашық немесе құпия дауыс берудің нәтижесінде, егер өзге заң немесе регламентпен белгіленген болмаса, жалпы депутат санының жартысынан көп дауыс алған тұлғалар - сайланған, бекітілген, қызметтен босатылған үміткерлер болып есептеледі.
Үйлесімді түрде кез келген комиссия, олардың төрағасы мен мүшелері сайланады, бекітіледі және босатылады.
20. Құпия дауыс берудің нәтижесі туралы санақ комиссиясы оның барлық мүшелері қол қойған және Мәслихат шешімдерімен бекітілген хаттама жасайды. Дауыс беруде немесе дауыс есебінде қателіктер жіберілсе, Мәслихат шешімі бойынша дауыс қайта өткізіледі.

3. Аудандық Мәслихаттың актілерін қарау және қабылдау.
Ауданның әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламасы мен жоспарларын, бюджетті бекіту

21. Аудандық Мәслихат шешім қабылдайды. Егер өзге заңмен және регламентпен белгіленген болмаса, шешім жалпы депутаттар санынан көпшілік дауыс алумен қабылданады.
Мәслихат мәжілісінде қатысқан депутаттардың көпшілік дауысымен процедуралық мәселелер, өтініштер мен үндеулер жөнінде шешімдер қабылданады.
Аудан әкіміне сенімсіздік көрсету туралы шешім депутаттардың санының үштен екісімен қабылданады.
22. Аудандық Мәслихат шешімдерінің жобаларын, басқа актілерін қарауға енгізу құқығы сессия төрағасына, хатшысына, депутаттардың тұрақты комиссиясына, аудан әкіміне, оның орынбасарларына беріледі.
23. Сессия аяғында шешім жобалары, басқа актілер хатшылыққа, ал сессия аралығында сессия төрағасы немесе Мәслихат хатшысына беріледі.
Қарауға қабылданған шешім жобаларын, басқа актілерді алдын ала қарауға және олармен келешекте жұмыстар туралы ұсыныстар дайындауға сессия төрағасы немесе Мәслихат хатшысы тұрақты комиссияға береді. Сонымен бірге тұрақты комиссияға Мәслихат актілерінің жобалары жөніндегі қорытындылардың дайындығын, сессияға қосымша баяндама, қосымша ақпараттардың жиынтығы мен тексерісін өткізу беріледі. Мәслихат актілерінің жобаларын, оны қабылдау жөніндегі ұсыныстарды немесе алдын ала басқа мәселені қарау мен бірнеше тұрақты комиссиялардың қорытындыларын жіберу кезінде сессия төрағасы немесе Мәслихат хатшысы жетекші комиссиясын белгілейді.
Жоғарғы айтылған міндетті істердің орындалуы, сонымен бірге қандай да бір мәселе бойынша сессия шешімі жобасының дайындығы қажетті жағдайда, құрамында депутат емес болып есептелетін тұлға болатын дайындық комиссиясын құрған сессия төрағасына немесе Мәслихат хатшысына тапсырылады.
Тұрақты комиссия акті жобаларымен жұмыс және басқа мәселелерді дайындау үшін, өз құрамынан жұмысшы топтарды құрайды. Мүмкіндігіне қарай бірнеше комиссиямен бірлескен жұмысшы топты құрылады. Қалауына қарай топ жұмысына қай депутат болса да қатыса алады.
24. Сессия төрағасы, Мәслихат хатшысы, тұрақты комиссиялар, жұмысшы топтар шешім жобаларын сараптамаға жіберіп, мемлекеттік органдардың қызметті тұлғалардың пікірлерін сұрап, алдын ала дайындалып жатқан мәселелерді еңбек ұжымы мен азамат жиналыстарында талқылай алады. Мәслихат хатшысының шешімі бойынша шешім жобасын жергілікті радио мен теледидар жария етеді, бұнымен ескерту және ұсыныстардың мерзімі мен қарау тәртібі анықталады.
25. Ұқсас жобалар Мәслихатпен және оның органдарымен бір мезгілде негізгі жобамен бірге қарастырылады. Тұрақты комиссиялар, сессия мәселелерін дайындауға қатысушылар, комиссия төрағалары мен Мәслихат хатшысы арасында қайшылықтар туғанда, оларды жеңу жайында шаралар қолданады. Басқа қайшылықтар Мәслихат депутаттарына мәлім болды.
26. Қағида бойынша сессия мәселелерін қарап талқылауда баяндама, қажет болғанда жетекші тұрақты комиссияның, басқа тұрақты және уақытша комиссиялардың, жұмысшы топтардың қосымша баяндамасы тыңдалады. Қосымша ережелерімен немесе шешім жобалары жөніндегі қорытындыларымен келіспеуші тұрақты комиссиялар, жекелеген комиссия мүшелері мен жұмысшы топтар, өз пікірлерін қарастырылған мәселе бойынша жалпы жарыссөз басталғанға дейін айта алады.
27. Депутаттар мен шақырылған тұлғалар шешім жобалары жөніндегі баяндаманы, қосымша баяндаманы және тұрақты комиссияның қорытындысын талқылайды, шешім жобасына түзету түрінде ескертулер мен ұсыныстар айтады. Жобаларға түзетулер, ұсынылған өзгертулермен және толықтырулармен, айқын тұжырымдарымен, шешім жобасының мәтініндегі олардың көрсетілген орнымен сессия хатшылығына жазбаша түрде беріледі. Осы талаптарға қанағаттанарлықсыз түзетулер талқылауға алынбайды.
28. Мәселелерді және шешім жобасын талқылау соңында Мәслихат оны қабылдайды немесе қабылдамайды. Сонымен бірге шешім жобасын негіз үшін қабылдауға болады және тұрақты комиссия, жұмысшы топ немесе редакциялық комиссия тапсырмасын талқылау есебінен түзетуге алып, оны қайта қарауға ұсынады. Ұқсас жоба болғанда негіз үшін олардың біреуі ғана қабылданады.
29. Депутаттар тұрақты немесе редакциялық комиссиясында шешім жобасының түзетуіне қатысып, оларды қарауға жазбаша түрде қосымша ұсыныстар мен түзетулер бере алады. Комиссия Мәслихатқа қабылдамаған түзетулер тізбесі мен түзетілген жобаны ұсынады. Түзетілген шешім жобасы Мәслихат мәжілісінде қайта қаралады. Комиссия баяндамасында жобаға кірген және қабылдамаған ұсыныс көрсетіледі, түзетулердің қабылданбаған себептері дәлелденеді.
30. Шешім жобасына түзетулер болғанда дауыстар келесі жүйеде жүзеге асырылады:
1) ұсынылған (түзетілген) жоба негізге алынады, оның ауытқуы кезінде дауыс беру тоқтатылады;
2) дауысқа барлық түзетулер қойылады, қосылмағандары жоба негізіне алынады;
3) Шешім толығымен қабылданған түзетулер есебімен дауысқа қойылады.
Ағымдағы сессияда қабылданбаған жоба немесе оған түзетулер бойынша қайта дауыс беруге рұқсат етілмейді.
31. Түзетулер жеке дауысқа қойылады, олардың дауыс беру жүйесін төрағалық етуші анықтайды. Ең алдымен қабылданбағанын анықтайтын түзетулер дауысқа қойылады. Дауыс беру алдында өзара түзетулер бойынша, оларды төрағалық етуші оқиды. Енгізілген түзетуді дауыс беру алдында ғана алып тастауға құқық бар. Дауыс беру әр тармақ бойынша немесе қабылдаған шешімнің бөлімі бойынша өткізіледі.
32. Жалпыға міндетті маңызы бар, мекеме аралық сипаттағы немесе азаматтардың құқықтарына, бостандықтары мен міндеттеріне қатысты Мәслихат шешімдері заңда белгіленген тәртіппен Әділет министрлігінің аумақтық органдарында мемлекеттік тіркеу үшін бағыттауға жатады.
33. Әділет органдарында мемлекеттік тіркеуден өткен соң, Мәслихат шешімдері заңда белгіленген тәртіппен осы аумақ үшін белгілі баспа басылымдарында ресми жарияланады.
34. Аудан әкімі Мәслихат сессиясында қарап талқылаудан бір ай бұрын, кешіктірмей бюджет жобаларын, жоспарларды, ауданның әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламаларын, олардың орындалуы туралы есептерді, сонымен бірге шешім жобаларын енгізеді. Мәслихат хатшысы жобалардың жетекшісін анықтай келе, тұрақты комиссияның қарауына жібереді.
35. Тұрақты комиссиялар осы жобалар бойынша екі аптадан кешіктірмей, сессияға дейін жетекші тұрақты комиссияға өз ұсыныстары мен ескертулерін жариялайды. Жетекші тұрақты комиссия басқа депутаттық комиссиялардың ескертулері мен ұсыныстарын қорытындылайды, оларды құжаттардың жобасына енгізу үшін аудан әкімінің аппаратына береді, сессияға комиссияның қосымша баяндамасын дайындайды. Мүмкіндігіне қарай сессия немесе жетекші тұрақты комиссия ұсынылған жобалардың қосымша сараптамалары туралы шешім қабылдай алады. Мәслихат бюджеттің, жоспарлар мен әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламалардың бекітілуі, олардың орындалуы мен жүзеге асуы жайындағы есептер туралы шешім қабылдайды.
36. Аудандық Мәслихат дамыту жоспарларының, экономикалық және әлеуметтік Бағдарламаларының атқарылуына бақылау жасайды. Тексеру комиссиясының жұмыс жоспары сессияда бекітіледі.

4. Мәслихаттың қызметті тұлғалары, комиссиялары мен депутаттық топтары, бақылаулық міндетті істердің жүзеге асуы

37. Аудандық Мәслихат бірінші сессияда депутаттар санынан тұрақты негізде қызмет атқаратын және оған есеп беретін, қызметтік тұлға болып есептелетін Мәслихат хатшысын сайлайды. Мәслихат хатшысы Мәслихат қызметін қамтамасыз ету және ұйымдастыру жөнінде ағымдағы жұмыстарды орындайды. Мәслихат Мәслихат хатшысының есебін тыңдайды.
Мәслихат хатшысының болмаған кезде (еңбек демалысы, іс сапар және басқа себептер) оның өкілеттігін Мәслихат тұрақты комиссияларының бірінің төрағасы уақытша жүзеге асырады.
Оның негізгі қызметтік міндетті істері осы Регламентпен және "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Заңымен анықталады. Мәслихат хатшысы қызметіне үміткерлер жекелеген депутаттардан, депутат топтарынан, депутаттар өкілдері кеңесінің атынан ұсынылады. Ұсынылған депутаттардың саны шексіз болады. Үміткерлер өздерінің алдағы қызметтік бағдарламаларымен сөз сөйлейді. Үміткерлерді талқылау Мәслихат шешімі бойынша тоқтатылады. Егер үміткер ашық немесе құпия дауыс беру нәтижесінде депутаттардың жалпы санынан жартысынан көбірек дауыс алса, Мәслихат хатшысы қызметіне сайланған болып есептеледі. Мәслихат хатшысын сайлау туралы шешім қабылданады.
Егер Мәслихат хатшысы қызметіне екіден артық үміткер ұсынылған болса және олардың бірде біреуі сайлау талабы бойынша дауыс жинамаса, солардың ішінен ең көп дауыс санын алған екі үміткер бойынша қайтадан дауыс өткізіледі.
Егер сайлау кезінде жалпы депутаттар санынан бірде-бір үміткер, жартысынан көбірек дауыс жинамаса, жаңа үміткерлер ұсынумен қайта сайлау өткізіледі.
Сессияға сайланған депутаттар санынан үштен бірінен кем емес депутат топтарының санымен Мәслихат хатшысын қызметтен босату туралы ұсыныс енгізілді.
Күн тәртібіне мәселелер енгізу үшін, ашық дауыс беру өткізіледі. Сайланған депутаттардың жартысынан көпшілігі дауыс берсе, мәселе енгізілді деп есептеледі. Мәселені күн тәртібіне енгізгеннен кейін құпия дауыс беру өткізіледі. Егер сайланған депутаттардың үштен екісінен кем емес дауыс берілсе, Мәслихат хатшысы қызметінен босатылады. Мәслихат хатшысын мерзімінен бұрын қызметтен босату кезінде, жаңа хатшыны сайлау бастапқыға ұқсас түрде өткізіледі.
38. Мәслихат өз өкілеттігі мерзіміне тұрақты комиссиялар құрады. Қажет болған жағдайда, Мәслихат тұрақты комиссияларды жаңадан құрып, таратып және қайта ұйымдастыра алады. Тұрақты комиссияның тізбесі мен сан құрамын Мәслихат белгілейді.
Сессия жұмысында тұрақты комиссияның құрамын құрған соң, комиссияға төрағасы үміткерін ұсынуға тұрақты комиссияның мәжілісін өткізу үшін үзіліс жасалады. Комиссияға төрағасына үміткерлерді ұсыну, қатысқан комиссия мүшелерінің көпшілік ашық дауыс беруімен бекітіледі.
Комиссия төрағасына үміткерлер, олардың атынан сессияда ұсынылады, үміткерлер саны шексіз. Депутаттың қайсы болмасын комиссия төрағасының үміткерін ұсына алады. Мәслихат мәжілісінде төраға үміткерін талқылау жеке әр комиссияда өткізіледі. Төраға орынбасары мен тұрақты комиссияның хатшысы тұрақты комиссияның мәжілісінде төраға ұсынысы бойынша сайланады.
Тұрақты комиссиялардың міндеттері мен құқықтары, қызметтерін ұйымдастыру Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Заңымен анықталады.
39. Сессиядағы жекелеген мәселелерді қарап талқылау және меңгеру, қоғамдық маңызды мәселелер бойынша зерттеу жүргізу үшін, Мәслихат уақытша комиссиялар құрай алады. Олардың құрамына депутат емес тұлғалар сайлана алады. Уақытша комиссияның жұмысында кеңесші дауыс құқығымен қай депутаттың болса да қатысуға құқық бар. Сессияда уақытша комиссияны құру бойынша дәлелді ұсыныстарды жекелеген депутаттар мен тұрақты комиссия енгізеді. Уақытша комиссия өз қызметінде тұрақты комиссияға тиісті регламент ережелерін басшылыққа алады. Уақытша комиссияның өкілеттігінің көлемі, мерзімі мен міндеттері Мәслихатпен олардың құрылуы кезінде анықталады. Мәселені меңгеру нәтижесі бойынша уақытша комиссия 10 күн ішінде дайын болған сессия шешімінің жобасымен қорытындыны ұсынады және ол 5 күн ішінде барлық депутаттарға беріледі, сонымен бірге сессияда комиссия баяндамасы болуы мүмкін.
40. Тұрақты комиссия өз бастамасы бойынша немесе Мәслихат шешімі бойынша көпшіліктік тыңдаулар өткізе алады. Өткізу мерзімі және мәселелер жөнінде ұсыныстар енгізуге қай депутаттың болса да құқығы бар.
Көпшілік тыңдауды дайындау және өткізу үшін жұмысшы топтар құрылады, яғни депутаттардан басқа мамандар да қатыстырылады. Тұрақты комиссиясының, жалпы ақпарат құралы арқылы болатын көпшілік тыңдауды халыққа мәлімдеуге, деректер жинауға көмек көрсету туралы сұраныстармен үндеу тастауға құқығы бар. Тұрақты комиссия көпшілік тыңдауға өзі анықтаған тұлғаны шақырады. Көпшілік тыңдауға басқа тұрақты комиссиялардан кеңесші дауыс құқығымен, аудандық Мәслихаттың депутаттары, журналистері, басқа азаматтардың қатысуға құқығы бар.
Комиссия мәжілісі, мына жағдайларды алып тастағанда ереже бойынша: егер хабарлайтын ақпарат заңнамаға сәйкес, мемлекеттік құпия болатын болса және комиссия шешімі кезінде ашық деп есептеледі.
Тұрақты комиссиямен құрылған жұмысшы топ көпшілік тыңдауды дайындау және өткізу үшін, 10 күн ішінде, аяқталған соң барлық мүшелер қол қойған жазбаша қорытынды дайындайды, онымен мүдделі тұлғалар танысуға тиісті. Көпшілік тыңдаудың нәтижесі бойынша тұрақты комиссия қаулы қабылдайды.
Егер көпшілік тыңдау барысында кемшіліктерді жою үшін аудандық Мәслихаттың, аудан әкімінің немесе басқа органдардың қатысы болса, онда қаулы мен қорытынды осы органдарға жіберіледі.
Мәслихат шешімі бойынша өткізілген көпшілік тыңдаудың нәтижелері сессияда қаралады.
41. Аудандық бюджеттің орындалуын бақылап, бюджеттік қаражаттарды үнемді және орынды жұмсау үшін, Мәслихат өкілеттік мерзімге Тексеру комиссиясын сайлайды.
Төраға және комиссия мүшелерін сайлау басқа тұрақты комиссияларға ұқсас өткізіледі. Комиссия құрамын депутат емес тұлғалар болады.
Тексеру комиссиясының төрағасы депутаттар санынан сайланады және босатылған негізде жұмыс атқара алады. Тексеру комиссиясы жоспарлы және жоспардан тыс, сонымен бірге Мәслихат немесе оның хатшысының шешімі бойынша депутаттардың жалпы санынан үштен бірінің талабымен тексеру жүргізеді. Тексеру нәтижесі бойынша тексеру комиссиясы акт жасап, ол туралы Мәслихат пен Әкімиятқа хабарлайды. Тексеру комиссиясының өкілеттігі мен жұмыс тәртібі Мәслихат Регламентімен белгіленеді.
42. Мәслихаттың депутатының, тұрақты комиссиясының сессия төрағасына, Мәслихат хатшысына, аудан әкіміне және оның бөлімдеріне, Мәслихаттың қызмет бабындағы мәселелер бойынша, аудан аумағында орналасқан мекемелер мен ұйымдардың, кәсіпорындардың басшыларына сұранымдармен үндеу тастауға құқығы бар. Сұраным - қоғамдық маңызы бар және Мәслихатты басқару мәселелері жөнінде көзқарастарды сессияда баяндауға немесе түсінік беруге қызметтік тұлғалар мен мемлекеттік органдарға қойылатын талаптар.
43. Бірнеше депутаттар атынан сұранымды ауызша түрде енгізу кезінде, олардың ата тегі мен сайлау округінің нөмірі көрсетілуі керек.
Бірнеше депутаттар атынан жазбаша түрде енгізілген бірлескен сұранымға барлық депутаттар қол қояды. Аудандық Мәслихаттың уақытша немесе тұрақты комиссиясымен енгізілген жазбаша сұранымға хатшы мен төраға қол қояды. Ал ауызша берілгенде оның тұрақты немесе уақытша комиссияның атынан енгізілгені көрсетіледі. Сұранымды енгізу туралы шешім тұрақты комиссияның атынан, оның мәжілісінде қабылданады және хаттама жасалады.
44. Сессияның басталуына дейін енгізілген сұранымдар сессия төрағасына беріледі және оларды күн тәртібіне енгізу туралы мәселесін шешу мәжілісте қаралады. Сұранымның көшірмесі Мәслихат органының хатшысына немесе жауаптың тәртібі мен мерзімі, кімге арналғаны көрсетілген қызметтік тұлғаға беріледі. Сессияны жүргізу барысында енгізілген сұранымдар мәжілістің төрағалық етушісіне беріледі. Сұраным жауабын жариялау және ары қарай оны талқылау үшін, Мәслихат хатшысы сұранымда көрсетілген қызметтік тұлғаны немесе мемлекеттік органның өкілін шақырады.
45. Басқа мәселелермен байланысы жоқ, сессияда қаралатын, Мәслихатпен күн тәртібіне енгізілетін сұраныс сессия жұмысы аяғында, оған бөлінген арнайы уақытта қарастырылады. Мәслихат күн тәртібінде сұраныстармен және сұрақтармен үндеулер үшін қосымша уақыт белгіленеді. Осы мақсатпен, арнайы сұрақтар, сұранымдар енгізуге және оларға жауаптарды жария етуге мәжіліс жоспарланады. Сұранымға жауапқа - 15 минут, сұраққа жауапқа - 5 минут уақыт беріледі. Сессияда қаралатын, басқа мәселелермен байланысты сұранымдар күн тәртібіне енгізілмейді және ол туралы төрағалық етуші жариялайды.
Сессияда талқыланатын мәселемен байланысты және осы мәселе бойынша жарыссөз барысында енгізілген жазбаша сұранымды, сөз берілген депутат сөйлеп болған соң сессия төрағасы жария етеді.
46. Егер сұраным мемлекеттік органға жатпайтын немесе аудандық Мәслихаттың қызмет бабынан тыс қызметтік тұлғаға бағытталса, не мемлекеттік немесе қызметтік құпия ақпараттар көрсетілген талаптардан тұрса, не жауап немесе тергеу органдарында жатқан қылмыстық істер жөніндегі мәліметтер болса сұраным қабылданбайды. Жоғарыда айтылған негіздер бойынша сұранымның қабылданбауы Мәслихатпен, ал сессия аралығы кезеңінде сессия төрағасымен жүзеге асырылады. Мәслихат қоғамдық маңызы жоқ депутат үндеуін мақұлдамайды. Бұл жағдайда ол депутаттың басқа үндеу түрлері үшін белгіленген тәртіппен жүзеге асады. Қабылданбаған сұранымдар қолайсыз себептер бойынша жіберілмейді.
47. Мәслихат сұранымның қаралуын басқа сессияға ауыстыра алады. Күн тәртібін бекіткенге дейін сұранымдар депутаттармен немесе тұрақты комиссиялармен енгізіледі. Күн тәртібі бекітілгеннен кейін сұранымды қараудан алып тастау, тек қана Мәслихат шешімі бойынша жүзеге асады. Жазбаша берілген сұранымдар сессия хаттамасына тіркеледі, ал ауызша сұранымдар хаттамада көрсетіледі.
48. Мемлекеттік орган басшысы немесе қызметтік тұлға депутаттық сұранымға ауызша жауап беруге міндетті. Ал депутат талабы бойынша егер жауап үшін ұзақ мерзім белгіленбесе, осы Мәслихат сессиясында қойылған мәселенің мәні бойынша жазбаша жауап толық көлемде беріледі. Сұранымға жауап талқылауға қойылады. Сондықтан сұранымға шешім қабылданады. Сұраным жайында талқылаусыз мақсатқа сәйкес шешім қабылдау үшін мәжіліске қатысқан депутаттардың көпшілік даусы мақұлданды. Көрсетілген шешімнің қабылданғанына қарамастан депутаттар, депутат топтары, тұрақты немесе уақытша комиссиялар қосымша түсініктермен, өтінішпен немесе пікірлерімен сөз сөйлеген қызметтік тұлғаға немесе органға көңіл аудара алады.
49. Депутаттық сұраным, оған жауап, сұраным бойынша қабылданған шешім, немесе жергілікті баспасөзде жарияланатын қысқаша ақпарат радио немесе теледидар арқылы беріледі.
50. Аудан аумағында сайланған Мәслихат депутаттары депутаттық топтарға бірігеді. Тұрақты және уақытша депутаттық топтар басқа негіздер бойынша құрылады.
Депутаттар топтары аудандық Мәслихатта қаралатын мәселелер бойынша пікір таластырады, ал депутаттар топтарының бір бөлігі өз өкілін Мәслихат мәжілісінде сөз сөйлеу және депутаттар арасында дайындалған деректерді тарату үшін ұсынады.

5. Аудандық Мәслихат қызметтерін ұйымдастыру және
қамтамасыз ету

51. Сессияны өткізуге, басшылықты, аппаратты және тұрақты комиссияны орналастыруға аудан әкімі тиісті түрде жабдықталған мәжіліс залын береді.
52. Мәслихат және оның органдарының қызметін қамтамасыз ету үшін Мәслихат аппараты құрылады. Мәслихат аппараты Мәслихаттың және оның органдарының ұйымдастырушылық, құқықтық, материалдық-техникалық және өзге қамтамасыз етілуін жүзеге асырады, депутаттарға өз өкілеттігін іске асыруға көмек көрсетеді. Мәслихат аппараты мемлекеттік қызметкерлерінің іс-әрекеті Қазақстан Республикасының заңдарына сәйкес жүзеге асырылады. Мәслихат өкілеттігі мерзімінің өтуімен, Мәслихат өкілеттігі мерзімінен бұрын доғарылса да және оның депутаттарының жаңа құрамы сайланса да Мәслихат аппараты мемлекеттік қызметкерлерінің іс-әрекеті тоқтатылмайды. Мәслихат хатшысы аппарат жұмысын басқарады, қызметкерлерді лауазымға тағайындайды және лауазымынан босатады. Мәслихат жыл сайын өз қызметін қамтамасыз етуге шығыстар сметасын бекітеді.
53. Мәслихат сессиясы депутаттар берген жазбаша ақпараттардың тізімдемесін және мерзімділігін бекітеді. Сонымен бірге ақпараттарды беру үшін жауапты қызметтік органдар мен тұлғалар анықталады, осы мақсаттар үшін Мәслихат шығындары сметасында қажетті қаражаттар қарастырылады.
Депутаттардың сайлаушыларды қабылдауы және олармен кездесуі үшін Мәслихат ғимаратынан орын беріледі.

6. Сайлау комиссияларын құру тәртібі

54. Сайлау комиссияларының құрамына өзгерістер енгізу аудандық Мәслихаттың шешімін қабылдау жолымен жүзеге асырылады, мұнда құрамды қалыптастыру саяси партиялар мен басқа да қоғамдық бірлестіктердің ұсыныстары негізінде жүргізіледі.
Сайлау комиссиялары мүшелерінің өкілеттік мерзімі мен саны қолданылып жүрген заңға сәйкес жүзеге асырылады.
55. Сайлау комиссиясы мүшесінің босаған лауазымына осы сайлау комиссиясында өкілі жоқ саяси партия мен басқа да қоғамдық ұйымдардан ұсыныстар қабылданады. Босаған лауазымды ауыстыру процедурасы осы Регламенттің 56, 57, 58 тармақтарына сәйкес жүзеге асырылады.
56. Сайлау комиссияларының құрамын қалыптастыру жөніндегі уақытша комиссиясын құру сайлау комиссияларын құру туралы бұқаралық ақпарат құралдарында хабарландыру жарияланғаннан кемі үш күн бұрын мерзімде аудандық Мәслихат хатшысының өкімі негізінде жүзеге асырылады.
Уақытша комиссияның құрамы депутаттардан және аудандық Мәслихаттың аппараты қызметкерлерінен құрылады.
Сайлау комиссиялары өкілеттігінің мерзімі аяқталғанға дейін екі айдан кешіктірмей аудандық Мәслихат бұқаралық ақпарат құралдарында жаңа сайлау комиссияларының құрылғандығы туралы хабарлайды. Хабарламада құруға жататын сайлау комиссияларының тізбесі, сайлау комиссияларының құрамына сайлау үшін ұсынылған кандидатуралар бойынша ұсыныстардың мерзімі мен тәртібі, осы ұсыныстар берілетін мекен-жай көрсетіледі.
Сайлау органдарының тізбесі бұқаралық ақпарат құралдарында жарияланғаннан бастап 30 күннің ішінде саяси партиялар және басқа да қоғамдық бірлестіктер ұсынылатын сайлау комиссиясын көрсете отырып тиісті формаға сәйкес кандидаттар тізімін жібереді, оларға мыналарды қоса береді:
1) саяси партияның және өзге де қоғамдық бірлестіктің, олардың құрылымдық бөлімшелерінің органы отырысының кандидатты тиісті сайлау комиссиясына ұсыну туралы хаттамасына көшірмені;
2) саяси партияны және өзге де қоғамдық бірлестікті, олардың құрылымдық бөлімшелерін әділет органдарында тіркеу туралы құжаттың көшірмесін;
3) кандидаттың тиісті Мәслихат хатшысының атына жазылған сайлау комиссиясының жұмысына қатысуға келісімі туралы өтініші.
Ескерту. 6 тараумен толықтырылды - Абай аудандық мәслихатының VIII сессиясының 2004.05.24 N 8/77 шешімімен.

7. Сайлау комиссияларын құру және сайлау

57. Мәслихаттың уақытша комиссиясы саяси партия және басқа да қоғамдық бірлестіктерден, олардың құрылымдық бөлімшелерінен, жоғары тұрған комиссиядан құрылатын сайлау комиссиясының құрамына түскен ұсыныстарды жинастырумен, өңдеумен айналысып, аудандық Мәслихаттың бекітуіне ұсынады.
Сайлау комиссияларының құрамын дайындауда уақытша комиссия алдымен саяси партиялардан түскен ұсыныстарды басшылыққа алады.
Саяси партиялардан тиісті сайлау комиссиясының мүшелерінің санына тең (жеті) ұсыныс түскенде уақытша комиссия мәслихаттың отырысына осы сайлау комиссиясының құрамына дауыс беру ұсынысын енгізеді. Егер мәслихат депутаттары нақты бір кандидатураға қарсылығын білдірсе, ол сол саяси партияны не қоғамдық бірлестікті танытатын кандидатураға ауыстырылады. Бұл рәсімді бір реттен артық жүргізбеу ұсынылады.
Саяси партиялардан тиісті сайлау комиссиясының мүшелері санынан артық (жетіден артық) ұсыныс болғанда, уақытша комиссия мәслихаттың отырысында рейтингілік дауыс беруді өткізуді ұсынады. Уақытша комиссия әрбір депутат үшін осы кандидатураны қандай саяси партия енгізгенін көрсете отырып саяси партиялар ұсынған кандидатуралар кіретін бюллетенді дайындайды. Бюллетеньге кандидатуралар саяси партиялардан ұсыныстардың келіп түсу кезектілігімен қосылады. Депутаттар бюллетеньге кандидатуралар тектерінің және саяси партиялардың атауларының оң жағында барлығы тек жеті квадратқа белгі қояды. Алғашқы жеті орынға ең көп дауыс алған саяси партияның өкілдері сайланған болып саналады.
Саяси партиялардан тиісті сайлау комиссиясы мүшелерінің санынан кем (жетіден кем) ұсыныс түскен кезде уақытша комиссия жетіспейтін кандидатуралар бойынша бос орындарға басқа қоғамдық бірлестіктер мен жоғары тұрған сайлау комиссияларынан ұсыныс енгізеді.
58. Рейтингілік дауыс бергеннен кейін Есеп комиссиясының төрағасы сайлау комиссиясының төрағасын, орынбасарын, хатшысын сайлау жөніндегі сайлау комиссиясының мүшесін атайды. Бұл кандидатураны Есеп комиссиясы мәслихат депутаттарының берген дауысының санына қарай анықтайтын болады. Мұндай депутаттар даусы бірдей болған жағдайда аталмыш кандидатура депутаттардың ашық дауыс беруімен анықталады.
Аймақтық, округтік сайлау комиссияларының төрағалары, төраға орынбасары, хатшысы сайлау комиссиясы құрылғаннан кейін кемінде жеті күннің ішінде сайлау комиссиясының отырысында сайланады.
Аудандық Мәслихат сайлау комиссияларының құрамын және өзгерістерін бұқаралық ақпарат құралдарында жариялайды. Жарияланатын материалдардың көлемі сол басылымның бір нөмірінде оның қосымшасымен бірге жарияланады.
Ескерту. 7 тараумен толықтырылды - Абай аудандық мәслихатының VIII сессиясының 2004.05.24 N 8/77 шешімімен.