Об утверждении Положения о специальных организациях образования

Приказ и.о. Министра образования и науки Республики Казахстан от 27 января 2005 года N 42. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 23 марта 2005 года N 3510. Утратил силу приказом Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 сентября 2013 года № 375

Сноска. Утратил силу приказом Министра образования и науки РК от 17.09.2013 № 375 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней со дня его первого официального опубликования).

В целях реализации статьи 13 Закона Республики Казахстан "О профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и предупреждении детской безнадзорности и беспризорности", ПРИКАЗЫВАЮ:

1. Утвердить прилагаемое Положение о специальных организациях образования.
2. Департаменту дошкольного и среднего образования (Испусинова С. Б.) представить в установленном порядке настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.
3. Настоящий приказ вводится в действие с момента официального опубликования.
4. Областным, городов Астаны, Алматы департаментам (управлениям) образования довести данный приказ до районных, городских отделов и организаций образования.
5. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра Шамшидинову К.Н.

И.о. Министра

"Согласовано" "Согласовано"
Министр внутренних дел Министр здравоохранения
Республики Казахстан Республики Казахстан
25 марта 2005 г. 19 февраля 2005 г.

Утверждено
приказом Министра образования и науки
Республики Казахстан
от 27 января 2005 года N 42

Положение
о специальных организациях образования 1. Общие положения

1. Положение о специальных организациях образования (далее - Положение) разработано в целях реализации пункта 11 статьи 13 Закона Республики Казахстан "О профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и предупреждению детской безнадзорности и беспризорности".
Специальные организации образования являются учебно-воспитательными или лечебно-воспитательными учреждениями системы образования Республики Казахстан и создаются для обеспечения воспитания, обучения и социальной реабилитации несовершеннолетних в возрасте от одиннадцати до восемнадцати лет, систематически совершающих правонарушения, влекущие меры административного воздействия, злостно совершающих самовольные уходы из семьи и детских учебно-воспитательных организаций, совершающих иные антиобщественные действия.
3. Специальные организации образования осуществляют деятельность в соответствии с Конституцией Республики Казахстан, законами Республики Казахстан "Об образовании", "О профилактике правонарушений среди несовершеннолетних и предупреждении детской безнадзорности и беспризорности", "О правах ребенка в Республике Казахстан", настоящим Положением и иными нормативными правовыми актами, направленными на обеспечение прав и интересов несовершеннолетних.
3. Основными задачами специальных организаций образования являются:
1) социальная адаптация и реабилитация воспитанников;
2) предупреждение правонарушений, безнадзорности, беспризорности и антиобщественных действий среди несовершеннолетних, выявление и устранение причин и условий, им способствующих;
3) обеспечение защиты прав и законных интересов несовершеннолетних;
4) формирование законопослушного поведения несовершеннолетних;
5) обеспечение непрерывности и единства процесса обучения и воспитания.

2. Порядок создания специальных организаций образования

4. Специальные организации образования создаются с учетом обеспечения раздельного размещения несовершеннолетних женского и мужского пола. Обязательным условием является изолированность спальных корпусов воспитанников мужского и женского пола, а также воспитанников в возрасте 11-14 лет от 15-18 летнего возраста.
5. Специальные организации образования должны иметь комплекс зданий и сооружений, обеспечивающих учебно-воспитательный процесс: оборудованные по установленным нормативам учебные и жилые помещения для воспитанников, пищеблок, помещение для медицинского пункта с изолятором, клуб, спортивный городок, учебно-производственные мастерские, учебно-опытное сельское, садоводческое или иное хозяйство.
6. Деятельность медицинского пункта с изолятором регулируется руководством специальной организации образования и местным органом государственного управления здравоохранением. При необходимости специальная организация образования использует помощь профильных медицинских учреждений местных органов государственного управления здравоохранением.
7. Для организации шефской работы и оказания помощи в обучении, воспитании, содержании и обеспечении трудового и профессионального обучения несовершеннолетних в специальных организациях образования могут создаваться советы общественности из представителей государственных органов и других шефствующих организаций соответствующих административно-территориальных единиц. В состав совета общественности входит также директор специальной организации образования или его заместитель, преподаватели, родители воспитанников.
8. Специальная организация образования является юридическим лицом в организационно-правовой форме государственного учреждения, имеет печать и штампы со своим наименованием на государственном языке, бланки установленного образца, а также в соответствии с законодательством счета в банках.

3. Управление специальной организацией образования

9. Управление специальных организаций образования осуществляется на принципах коллегиальности. Непосредственное руководство образовательным процессом и текущей деятельностью специальной организации образования осуществляет директор, который назначается и освобождается управлениями (департаментами) образования областей, городов Астаны и Алматы.
10. Общее управление специальной организацией образования осуществляет совет общественности, в состав которого входят педагогические работники, воспитанники 5-11 классов, родители или лица, их заменяющие и представители общественности. Порядок выбора совета общественности и организация его деятельности определяется уставом специальной организации образования.
11. Помощник директора по режиму, старший дежурный по режиму и дежурный по режиму назначаются директором специальной организации из числа лиц, имеющих педагогическое или юридическое образование и опыт работы с детьми.
Численность старших дежурных и дежурных по режиму определяется из расчета 10 процентов от количества учащихся.
12. Старший воспитатель назначается директором специальной организации образования на каждые четыре класса (воспитательные группы) из числа лиц с высшим педагогическим образованием, положительно зарекомендовавших себя в качестве руководителя детского коллектива.
13. Мастер по труду или мастер производственного обучения должен иметь высшее или среднее профессиональное образование, высокую производственную квалификацию и опыт работы по соответствующей профессии.
14. Заведующий медицинским пунктом и медицинский персонал специальной организации образования в соответствии со штатным расписанием назначаются директором учреждения по согласованию с местным органом государственного управления здравоохранением соответствующей административной территориальной единицы.
15. Психолог назначается директором специальной организации образования из числа лиц, имеющих высшее образование, получивших специальную подготовку по детской возрастной и педагогической психологии, психодиагностике и психокоррекции.
16. В соответствии с законодательством Республики Казахстан специальная организация образования разрабатывает свой устав, в котором определяются полномочия совета общественности, а также иные вопросы, не противоречащие действующему законодательству и необходимые для осуществления ее деятельности.

4. Порядок приема и выпуска воспитанников из специальных
организаций образования

17. Сбор документов, необходимых для помещения несовершеннолетних в специальные организации образования, обеспечивают государственные органы, осуществляющие выявление и учет несовершеннолетних:
1) органы внутренних дел - в отношении несовершеннолетних, систематически совершающих правонарушения, влекущие меры административного воздействия, самовольно уходящих из семьи, совершающих иные антиобщественные действия;
2) органы управления образованием - в отношении несовершеннолетних, злостно уклоняющихся от получения среднего образования, систематически совершающих самовольные уходы из детских учебно-воспитательных (интернатных) организаций;
3) органы внутренних дел и местные органы государственного управления здравоохранением - в отношении несовершеннолетних, злоупотребляющих спиртными напитками, наркотическими средствами и психотропными веществами.
18. Несовершеннолетний может быть направлен в специальную организацию образования на срок от одного месяца до одного года.
19. Условия содержания несовершеннолетних в специальной организации образования определяются:
1) охраной территории указанного учреждения, включающей личную безопасность воспитанников и их максимальную защищенность от негативного влияния;
2) распорядком дня, системой учебной, воспитательной работы и организацией досуга, обеспечивающих занятость воспитанников;
3) круглосуточным наблюдением, контролем за поведением воспитанников, в том числе во время, отведенное для сна;
4) ограничением свободного входа на территорию учреждения посторонних лиц и исключением самовольного ухода из него воспитанников.
20. В специальные организации образования не могут быть помещены несовершеннолетние, имеющие заболевания, препятствующие их содержанию и обучению в указанных учреждениях.
21. Оформление личных дел несовершеннолетних, направляемых в специальные организации образования, осуществляется в соответствии с Перечнем документов для формирования личных дел несовершеннолетних, направляемых в специальные организации образования (приложение 1 к настоящему Положению).
22. Прием в специальные организации образования производится директором либо должностным лицом, исполняющим его обязанности.
23. Доставка несовершеннолетних в специальные организации осуществляется в установленном законодательством Республики Казахстан порядке через Центры временной изоляции, адаптации и реабилитации несовершеннолетних, находящихся в ведении органов внутренних дел.
24. Несовершеннолетние, поступающие в специальные организации образования, при необходимости проверки на наличие инфекционных заболеваний могут размещаться в карантинном отделении под наблюдением медицинских работников на срок до 7 суток.
Определение класса, в котором должны обучаться несовершеннолетние, производится на основании имеющихся документов об образовании, а при их отсутствии или в спорных ситуациях - по результатам тестирования их знаний. Зачисление оформляется приказом директора специальной организации образования либо должностным лицом, исполняющим его обязанности.
25. Администрация специальной организации образования в течение десяти суток со дня поступления несовершеннолетнего письменно извещает родителей или лиц, их заменяющих, органы опеки и попечительства, комиссию по делам несовершеннолетних и защите их прав и сообщает свой юридический адрес.
26. В случае самовольного ухода воспитанников за пределы территории специальной организации образования администрация учреждения немедленно информирует об этом органы управления образованием и внутренних дел и совместно с ними принимает меры по розыску и возвращению воспитанника.
27. Администрация специальной организации образования информирует органы внутренних дел по местонахождению указанного учреждения и по месту жительства несовершеннолетних о фактах их самовольного ухода и принимает непосредственное участие по их розыску и возвращению.
28. Выпуск воспитанника из специальной организации образования осуществляется приказом директора организации по окончанию срока, определенного судом. Пребывание несовершеннолетнего в специальной организации образования может быть прекращено досрочно в связи с достижением им совершеннолетия, а также, если на основании представления администрации учреждения либо территориальной комиссии по делам несовершеннолетних и защите их прав суд придет к выводу, что несовершеннолетний для своего исправления больше не нуждается в применении данной меры.
29. Срок пребывания воспитанника в специальных организациях образования, определенный судом, может быть продлен по аргументированному ходатайству администрации специальной организации образования в случаях:
1) необходимости завершения несовершеннолетним общеобразовательной или профессиональной подготовки, но не более чем до достижения им совершеннолетия;
2) систематического совершения правонарушений, влекущих меры административного воздействия, злостного уклонения от получения среднего образования, самовольных уходов из специальных организаций образования, совершения иных антиобщественных действий.
30. При обстоятельствах, указанных в пункте 28 Положения, администрация специальной организации образования обращается с соответствующим ходатайством в территориальную комиссию по делам несовершеннолетних и защите их прав, к которому прилагаются материалы, характеризующие личность воспитанника и процесс его социальной реабилитации, обосновывающие необходимость продления срока пребывания несовершеннолетнего в данном учреждении для дальнейшего решения вопроса в судебном порядке.
31. В случае совершения воспитанником специальной организации образования общественно опасного деяния, содержащего признаки преступления, до достижения возраста, с которого наступает уголовная ответственность, он в порядке, установленном статьей 14 Закона "О профилактике правонарушений и предупреждении детской безнадзорности и беспризорности", может быть направлен в организацию образования с особым режимом содержания. Решение о целесообразности перевода несовершеннолетних из специальных организаций образования в организации образования с особым режимом содержания принимается судом по представлению комиссии по делам несовершеннолетних и защите их прав либо органа внутренних дел.
32. Вопрос об условиях воспитания, обучения и содержания воспитанников в специальной организации образования не реже одного раза в квартал изучается территориальной комиссией по делам несовершеннолетних и защите их прав, с последующим рассмотрением материалов проверки на заседании комиссии по делам несовершеннолетних и защите их прав.
33. Перевод несовершеннолетних из одной специальной организации образования в другую осуществляется в исключительных случаях по согласованию с органами управления образованием в целях обеспечения личной безопасности воспитанников, предупреждения правонарушений и разобщения групп несовершеннолетних с противоправной или антиобщественной направленностью.
34. В отношении несовершеннолетних, оставшихся без попечения родителей, администрация специальной организации образования не позднее, чем за один месяц до предполагаемого выпуска из нее, направляет в комиссию по делам несовершеннолетних и защите их прав по месту жительства воспитанника извещение о его выпуске из указанной организации образования, а также характеристику на несовершеннолетнего и рекомендации о необходимости проведения с ним в дальнейшем индивидуальной профилактической работы и оказания ему содействия в трудовом и бытовом устройстве.
35. Несовершеннолетние, выбывающие из специальных организаций образования досрочно или в связи с истечением срока, определенного судом, направляются к месту их дальнейшего устройства в сопровождении родителей или лиц, их заменяющих, а в случае невозможности их прибытия - в сопровождении работников специальной организации образования за счет средств специальной организации образования.
36. Несовершеннолетние, выбывающие из специальных организаций образования в связи с достижением совершеннолетия, направляются к месту постоянного проживания самостоятельно за счет средств специальных организаций образования.
37. Несовершеннолетние сироты и несовершеннолетние, оставшиеся без попечения родителей, независимо от возраста, отправляются к месту дальнейшего устройства в сопровождении работников специальных организаций образования.
38. Во всех случаях выбытия администрация специальных организаций образования бесплатно выдает выпускникам комплект сезонной одежды и обуви, бывший в их пользовании в период нахождения в данном учреждении, совершеннолетним воспитанникам выдаются заработанные ими деньги.
Выпускникам из числа детей - сирот и детей, оставшихся без попечения родителей, оказывается материальная помощь в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.
39. При выпуске несовершеннолетних из специальных организаций образования сопровождающим их лицам выдаются: принадлежащие несовершеннолетнему вещи, деньги, личные документы, свидетельство или справка об образовании и трудовой подготовке, характеристика, выписка из медицинской карты с обязательным отражением сведений о проведенных прививках и об эпидемиологическом окружении.
Сопровождающим несовершеннолетних работникам специальной организации образования оплачиваются командировочные расходы и выдаются продукты питания на время следования к месту его жительства.
40. Администрация специальных организаций образования запрашивает письменное подтверждение органов внутренних дел по месту жительства несовершеннолетнего о факте его прибытия и в течение года ведет переписку с ними и местными органами управления образованием о дальнейшем образе жизни и поведении бывшего воспитанника.

5. Организация учебно-воспитательного процесса

41. Учебно-воспитательная работа в специальных организациях образования осуществляется посредством освоения специальных образовательных программ, разработанных на основе государственных общеобразовательных стандартов образования.
Учебная нагрузка, режим занятий воспитанников определяются утвержденными специальными организациями образования положениями, подготовленными на основе государственных общеобязательных стандартов, учебных планов и рекомендаций органов здравоохранения и образования.
42. Обучение и воспитание воспитанников специальных организаций образования проводится дифференцированно с учетом их возрастных и индивидуальных особенностей с обязательным разнопрофильным производительным и общественно-полезным трудом, широкой и разнообразной сетью кружков.
43. Для воспитанников с пробелами в знаниях применяется программа выравнивания знаний, утвержденная педагогическим советом специальной организации.
44. Занятия по самоподготовке проводятся под руководством педагогов в специально отведенные распорядком дня часы.
45. Привлечение воспитанников, к мероприятиям, не связанным с учебно-воспитательным процессом и социальной реабилитацией, запрещается.
46. Трудовое обучение и воспитание в специальных организациях образования является одним из средств перевоспитания детей и подростков и осуществляются в учебно-производственных мастерских, учебно-опытном участке и подсобном хозяйстве с учетом возраста и физического развития детей от двух до четырех часов в день.
47. В процессе профессионального обучения воспитанники могут выполнять производственные заказы, отвечающие требованиям учебных программ.
48. Профессиональная практика воспитанников специальных организаций образования организуется в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан. Профессиональную практику воспитанники проходят в учебно-производственных мастерских специальных организаций образования.
49. За продукцию, изготовленную воспитанниками в процессе профессионального обучения, а также за работу, выполненную в период профессиональной практики, начисляется денежная сумма, которая перечисляется на лицевой счет воспитанников и выдается по мере необходимости в установленном порядке.
50. Воспитанникам, сдавшим выпускные экзамены, присваивается квалификация и выдается документ установленного образца.
51. Воспитанники специальных организаций образования, получившие основное общее или среднее общее образование, получают документ государственного образца о соответствующем уровне образования, который хранится в личных делах и выдается им на руки под расписку при выпуске их специальных организаций образования. Остальным воспитанникам при выпуске выдается табель с указанием оценок по всем предметам.
52. В специальных организациях образования устанавливаются следующие меры поощрения:
1) объявление благодарности устно или в приказе, который приобщается в личное дело воспитанника;
2) досрочное снятие ранее наложенного взыскания;
3) награждение грамотой, подарком, премией;
4) занесение на Доску почета;
5) сообщение родителям, лицам, их заменяющим, либо по месту прежней учебы о хорошем поведении воспитанника и его успехах в учебе и труде;
6) присуждение лучшему классу или группе вымпела, грамоты или ценного подарка;
7) присвоение звания "Лучший по профессии".
Лучшие воспитанники или группы по решению педагогического совета, совета общественности могут быть поощрены туристическими поездками по родному краю, стране, посещением театров и другими видами поощрения.
53. За нарушение режима и правил поведения к несовершеннолетним могут применяться следующие меры взыскания:
1) предупреждение;
2) объявление выговора устно или в приказе директора специальной организации образования перед строем воспитанников;
3) обсуждение на общем собрании несовершеннолетних, группы или класса, на педагогическом совете специальной организации образования;
4) внеочередное дежурство по уборке помещений и территории специальной организации образования (за исключением мест общественного пользования) в свободное от учебы время до отхода ко сну (не более одного часа).
Применение мер взыскания, не предусмотренных настоящим Положением, не допускается.
54. Правом применения мер поощрения и взыскания, перечисленным в пунктах 52, 53 Положения пользуются директор и его заместители. Учителя и воспитатели могут применять меры взыскания и поощрения в виде устной благодарности, предупреждения или устного выговора.
55. Администрация специальных организаций образования имеет право предоставлять кратковременный отпуск воспитанникам сроком до 7 суток (не считая дороги) в случае смерти, тяжелой болезни родителей или лиц, их заменяющих, близких родственников. Выезд к месту проведения отпуска осуществляется в сопровождении родителей несовершеннолетнего, его законных представителей либо работников специальных организаций образования.
56. Директор специальной организации образования, его заместители, учителя, воспитатели поддерживают систематическую связь с родителями несовершеннолетних или лицами, их заменяющими, путем переписки, личных бесед, проведения родительских собраний.
57. Воспитанникам разрешается переписка, получение передач, посылок, бандеролей (с соблюдением перечня разрешенных вещей и продуктов), денежных переводов в установленном законодательством Республики Казахстан порядке.
Расходование учащимися денежных средств допускается по разрешению и под контролем воспитателя специальной организации образования.
58. При наличии данных о нахождении предметов, запрещенных к хранению, администрация специальной организации образования производит проверку вещей учащегося, поступающих посылок, бандеролей, передач.
59. В период субботников, генеральных уборок, работ по самообслуживанию на территории специальных организаций образования не допускается привлечение воспитанников для уборки мест, опасных для их здоровья, а также мест общего пользования.

6. Материально-техническая база

60. Педагогические работники, воспитанники несут материальную ответственность за порчу зданий и сооружений, учебного оборудования, инвентаря и другого имущества специальной организации образования.
61. Специальные организации образования представляют статистическую отчетность о результатах своей деятельности по формам, утвержденным законодательством Республики Казахстан.
62. Документация специальных организаций образования ведется в соответствии с действующим законодательством Республики Казахстан.

Приложение 1
к Положению о специальных
организациях образования

Перечень
документов для формирования личных дел несовершеннолетних,
направляемых в специальные организации образования.

1. Решение суда о направлении несовершеннолетнего в специальную организацию образования с указанием срока пребывания.
2. Удостоверение личности или свидетельство о рождении для лиц, не достигших 16 лет (копии).
3. Приписное свидетельство (для лиц призывного возраста).
4. Личное дело учащегося общеобразовательной школы, школы-интерната, детского дома, профессиональной школы.
5. Характеристика несовершеннолетнего на момент определения его в специальную организацию образования с последнего места учебы.
6. Справка о месте жительства, занимаемой жилплощади и составе семьи, справки с места работы родителей или лиц, их заменяющих.
7.* Медицинская карта ребенка - форма № 026/У и вкладной лист к медицинской карте амбулаторного больного - форма № 025-1/У.
8. Карта профилактических прививок - форма № 063/У и данные лабораторных анализов давностью не более одного месяца до направления в специальные организации образования.
9. Справки врача-психоневролога (для мальчиков и девочек), врача-гинеколога (для девочек), врача-дерматовенеролога (для мальчиков и девочек старше 14 лет).
10. Справка врача об отсутствии инфекционных заболеваний, если подросток, подлежащий направлению в специальную организацию образования, содержится в ЦВИАРНе. В случае обнаружения у данного подростка заболевания, не являющегося противопоказанием для определения его в специальную организацию образования, задерживается до излечения.
11. Заключение врача о возможности содержания несовершеннолетнего в специальной организации образования выносятся на основании медицинского освидетельствования и изучения документов, перечисленных в пунктах 9,10.

* Примечание: медицинская карта ребенка постепенно заменяется Паспортом здоровья ребенка (учетная форма № 026/у-З)

Арнаулы бiлiм беру ұйымдары туралы ереженi бекiту туралы

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігінің 2005 жылғы 27 қаңтардағы N 42 Бұйрығы. Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде 2005 жылғы 23 наурызда тіркелді. Тіркеу N 3510. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2013 жылғы 17 қыркүйектегі № 375 бұйрығымен

Ескерту. Күші жойылды - ҚР Білім және ғылым министрінің 17.09.2013 № 375 бұйрығымен (алғашқы ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі).

"Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 13-бабын iске асыру мақсатында БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса берiлiп отырған Арнаулы бiлiм беру ұйымдары туралы ереже бекiтiлсiн.
2. Мектепке дейiнгi және орта бiлiм департаментi (С.Б.Есбосынова) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әдiлет министрлiгiне мемлекеттiк тiркеуге ұсынсын.
3. Осы бұйрық жарияланған сәттен бастап қолданысқа енгiзiледi.
4. Облыстық, Астана, Алматы қалаларының бiлiм департаменттерi (басқармалары) аталған бұйрықты аудандық, қалалық бөлiмдерiне және бiлiм беру ұйымдарына жеткiзсiн.
5. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау вице-министр К.Н.Шәмшидиноваға жүктелсін.

Министрдің
міндетін атқарушы

"Келісілді"
Қазақстан Республикасы
Ішкі істер министрі
2005 жылғы 25 наурыздағы

"Келісілді"
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрі
2005 жылғы 19 ақпандағы

Қазақстан Республикасы
Білім және ғылым министрінің
міндетін атқарушының
2005 жылғы 27 қаңтардағы
N 42 бұйрығымен бекітілген

Арнаулы білім беру ұйымдарын құру туралы
ЕРЕЖЕ 1. Жалпы ережелер

1. Арнаулы білім беру ұйымдары туралы ереже (бұдан әрі - Ереже) "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Қазақстан Республикасының 2004 жылғы 9 шілдедегі Заңының 13-бабының 11-тармағын іске асыру мақсатында әзірленді.
Арнаулы білім беру ұйымдары Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің оқу-тәрбие немесе емдеу-тәрбие беру мекемелері болып табылады және құқық бұзушылықтарды жүйелі түрде жасайтын, әкімшілік жазалау шараларына әкеп соғатын, отбасынан және балалардың оқу-тәрбие ұйымдарынан үнемі өз бетімен кетіп қалатын, өзге де қоғамға жат іс-әрекеттер жасайтын он бір жастан он сегіз жасқа дейінгі, кәмелетке толмағандарды тәрбиелеуді, оқытуды және әлеуметтік оңалтуды қамтамасыз ету үшін құрылады.

2. Арнаулы білім беру ұйымдары қызметін Қазақстан Республикасының Конституциясына , " Білім туралы ", "Кәмелетке толмағандар арасындағы құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы", "Қазақстан Республикасындағы бала құқықтары туралы" Қазақстан Республикасының Заңдарына, осы Ережеге және кәмелетке толмағандардың құқықтары мен мүдделерін қамтамасыз етуге бағытталған өзге де нормативтік құқықтық актілерге сәйкес жүзеге асырады.

3. Арнаулы білім беру ұйымдарының негізгі міндеттері:
1) тәрбиеленушілердің әлеуметтік бейімденуі мен оңалуы;
2) кәмелетке толмағандардың арасында құқық бұзушылықтардың, қадағалаусыз және панасыз қалудың және қоғамға жат қылықтардың алдын алу, оларға ықпал ететін себептер мен жағдайларды табу;
3) кәмелетке толмағандардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету;
4) кәмелетке толмағандардың заңға бағыну мінез-құлықтарын қалыптастыру;
5) оқу мен тәрбие процесінің үздіксіздігі мен біртұтастығын қамтамасыз ету.

2. Арнаулы білім беру ұйымдарын құру тәртібі

4. Арнаулы білім беру ұйымдары кәмелетке толмағандар арасындағы қыз балалар мен ұл балаларды бөлек орналастыруды қамтамасыз етуді ескере отырып құрылады. Тәрбиеленушілердің қыз балалар мен ұл балалар ұйықтау корпустарының, сондай-ақ тәрбиеленушілердің 11-14 жастағыларын 15-17 жастағылардан оқшау орналастыру міндетті шарт болып табылады.

5. Арнаулы білім беру ұйымында оқу-тәрбие процесін қамтамасыз ететін үй-жайлар мен ғимараттар: тәрбиеленушілерге арналған белгіленген нормативтер бойынша жарақталған оқу және тұрғын үйлер, тағам блогі, изоляторымен қоса оқшау бөлмесі бар медициналық пунктке арналған үй-жай, клуб, спорт қалашығы, оқу-өндірістік шеберханалар, ауылдық оқу-тәжірибе, бау-бақша немесе өзге шаруашылығы болады.

6. Изоляторымен қоса медициналық пункттің қызметін арнаулы білім беру ұйымының және денсаулық сақтауды басқарудың жергілікті мемлекеттік органының басшысы реттейді. Қажет болған жағдайда арнаулы білім беру ұйымы денсаулық сақтауды басқарудың жергілікті мемлекеттік органдарының бейінді медициналық мекемелерінің көмегін пайдаланады.

7. Кәмелетке толмағандарға басшылық жасау жұмысын ұйымдастыру және оларды оқытуда, тәрбиелеуде, ұстауда және еңбекке баулу мен өндірістік оқытуда көмек көрсетуді ұйымдастыру үшін арнаулы білім беру ұйымдарында мемлекеттік органдардың және тиісті әкімшілік-аумақтық бірліктің басқа басшылық жасайтын ұйымдардың өкілдерінен қоғамдық кеңестер құрылуы мүмкін. Қоғамдық кеңестің құрамына сондай-ақ арнаулы білім беру ұйымының директоры немесе оның орынбасары, оқытушылар, тәрбиеленушілердің ата-аналары кіреді.

8. Арнаулы білім беру ұйымы мемлекеттік мекеменің ұйымдық-құқықтық нысанындағы заңды тұлға болып табылады, мемлекеттік тілдегі өзінің атауы бар елтаңбалы мөрі, мөртаңбасы, белгіленген үлгідегі бланкілері, сондай-ақ заңнамаға сәйкес банктерде шоттары болады.

3. Арнаулы білім беру ұйымын басқару

9. Арнаулы білім беру ұйымдарын басқару дара басшылық және алқалылық принциптерінде жүзеге асырылады. Арнаулы білім беру ұйымының білім беру процесіне және ағымдағы қызметіне тікелей басшылықты директор жүзеге асырады, оны облыстардың және Астана мен Алматы қалаларының білім беру басқармалары (департаменттері) жұмысқа тағайындайды және босатады.

10. Арнаулы білім беру ұйымын жалпы басқаруды қоғамдық кеңес жүзеге асырады, оның құрамына педагог қызметкерлер, 5-11 сынып тәрбиеленушілері, ата-аналар немесе оларды ауыстыратын тұлғалар және жұртшылық өкілдері кіреді. Кеңесті сайлау тәртібі және оның жұмысы ұйымның жарғысымен айқындалады.

11. Режим бойынша директорының көмекшісін, режим бойынша аға кезекші мен режим бойынша кезекшіні педагогикалық немесе заң білімі бар және балалармен жұмыс тәжірибесі бар тұлғалар арасынан арнаулы ұйымның директоры тағайындайды.
Аға кезекшілер мен режим бойынша кезекшілердің саны оқушылар санының 10 пайызы есебінен анықталады.

12. Аға тәрбиешіні әрбір төрт сыныпқа (тәрбиелеу топтарына) балалар ұжымының іскер басшысы деп өзін ұсынымдаған жоғары педагогикалық білімі бар тұлғалар арасынан арнаулы білім беру ұйымының директоры тағайындайды.

13. Еңбек шеберінің немесе өндірістік оқыту шеберінің жоғары немесе кәсіптік орта білімі, жоғары өндірістік білікті және тиісті кәсібі бойынша жұмыс тәжірибесі болуы қажет.

14. Арнаулы білім беру ұйымының медициналық пунктінің меңгерушісін және медициналық қызметкерін штаттық кестеге сәйкес ауданның, қаланың денсаулық сақтау органымен келісімімен мекеменің директоры тағайындайды.

15. Психологты жоғары білімі бар, балалардың жастық және педагогикалық психология, психодиагностика және психотүзеу бойынша арнайы дайындық алған адамдар арасынан арнаулы білім беру ұйымының директоры тағайындайды.

16. Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес арнаулы білім беру ұйымы өзінің жарғысын әзірлейді, онда кеңестің өкілеттілігі, сондай-ақ қолданыстағы заңнамаға қайшы келмейтін және оның қызметін жүзеге асыруға қажетті өзге де мәселелер айқындалады.

4. Арнаулы білім беру ұйымдарына тәрбиеленушілерді
қабылдау, оқуын бітірту тәртібі

17. Кәмелетке толмағандарды арнаулы білім беру ұйымдарына орналастыруға қажетті құжаттарды жинауды кәмелетке толмағандарды іздеп табуды және оларды есепке алуды мемлекеттік органдар қамтамасыз етеді:
1) жүйелі түрде құқық бұзатын, әкімшілік жазалау шараларына әкеп соғатын, отбасынан жүйелі түрде өз бетімен кетіп қалатын, өзге де қоғамға жат іс-әрекеттер жасайтын кәмелетке толмағандарға қатысты - ішкі істер органдары;
2) орта білім алудан бас тартатын, балалардың оқу-тәрбиелеу (интернаттық) ұйымдарынан жүйелі түрде өз бетімен кетіп қалатын кәмелетке толмағандарға қатысты - білім беруді басқару органдары;
3) спирт ішімдіктерін, есірткі құралдары мен психотроптық заттарды пайдаланатын кәмелетке толмағандарға қатысты - ішкі істер және денсаулық сақтауды басқарудың жергілікті мемлекеттік органдары қамтамасыз етеді.

18. Кәмелетке толмаған бала арнаулы білім беру ұйымына бір айдан бір жылға дейінгі мерзімге жіберілуі мүмкін.

19. Кәмелетке толмағандарды тәрбиелеу жағдайының ерекшеліктері және арнаулы білім беру ұйымындағы педагогикалық режим мыналармен:
1) тәрбиеленушілердің жеке бастарының қауіпсіздігін және оларды теріс қылықтардан барынша қорғауды қосатын көрсетілген мекеменің аумағын қорғаумен;
2) күн тәртібімен, оқу, тәрбие жұмысының жүйесімен және тәрбиеленушілердің пайдалы жұмыспен, олардың өндірістік еңбекке кірісуін қамтамасыз ететін бос уақытын ұйымдастырумен;
3) тәулік бойы, оның ішінде ұйқыға бөлінген уақытта педагогикалық бақылаумен және олардың заттары мен тынығатын бөлмелерін тексеріп қарауды қоса тәбиеленушілердің мінез-құлқына бақылау жасаумен;
4) мекеменің аумағына бөтен адамдардың келуіне шектеу жасаумен және одан тәрбиеленушілердің өз бетімен кетуін болдырмаумен анықталады.

20. Арнаулы білім беру ұйымдарында оларды бағып-күтуге және оқытуға кедергі болатын аурулары бар кәмелетке толмағандар көрсетілген мекемелерге орналастырылмайды.

21. Арнаулы білім беру ұйымдарына жіберілетін кәмелетке толмағандардың жеке істерін ресімдеу арнаулы білім беру ұйымдарына жіберілетін кәмелетке толмағандардың жеке істерін ресімдеу үшін құжаттар тізбесіне (осы Ереженің 1-қосымша) сәйкес жүзеге асырылады.

22. Арнаулы білім беру ұйымдарына қабылдауды бірінші басшы немесе олардың міндетін атқарушы лауазым иелері жүргізеді.

23. Кәмелетке толмағандарды арнаулы ұйымдарға жеткізу белгіленген тәртіппен ішкі істер органдарының қарамағындағы Кәмелетке толмағандарды уақытша оқшаулау, бейімдеу және оңалту орталығы арқылы Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.

24. Жұқпалы аурулардың барлығына тексеріс жүргізудің қажеттілігі болған кезде арнаулы білім беру ұйымдарына түсетін кәмелетке толмағандарды карантиндік бөлімшеге медициналық қызметкерлердің бақылауымен 7 күндік мерзімге орналастыруға болады.
Кәмелетке толмағандар оқитын сыныпты анықтау бар білімі туралы құжаттардың негізінде, ал олар жоқ болған жағдайда немесе даулы жағдайларда олардың білімін тестілеу нәтижесі бойынша жүргізіледі. Оқуға қабылдау арнаулы білім беру ұйымының бірінші басшысының немесе оның міндетін атқарушы лауазымды тұлғаның бұйрығымен ресімделеді.

25. Арнаулы білім беру ұйымының әкімшілігі кәмелетке толмағандарды қабылдаған күннен бастап он күн ішінде осы туралы ата-анасын немесе оларды ауыстыратын тұлғаларды жазбаша түрде хабардар етіп, өзінің заңды мекен-жайын хабарлауы қажет.

26. Тәрбиеленушілердің арнаулы білім беру ұйымының аумағынан өз бетімен кетіп қалған жағдайда мекеменің әкімшілігі осы туралы жергілікті білім беруді басқару мен ішкі істер органдарын жедел түрде хабардар етеді және олармен бірлесіп тәрбиеленушіні іздеу және қайтару жөнінде шара қабылдайды.

27. Арнаулы білім беру ұйымының әкімшілігі аталған мекеменің орналасқан жеріндегі және кәмелетке толмағандардың тұрғылықты жерлеріндегі ішкі істер органдарын олардың өз бетімен кетіп қалу фактілері туралы хабардар етеді және оларды іздеу және қайтару жөнінде шара қабылдайды.

28. Тәрбиеленушіні арнаулы білім беру ұйымынан оқытып шығарту сот белгілеген мерзім аяқталғаннан кейін мекеменің бірінші басшысының бұйрығымен жүзеге асырылады. Кәмелетке толмағанның арнаулы білім беру ұйымында болуы оның кәмелетке толғанына байланысты мерзімінен бұрын тоқтатылуы мүмкін, сондай-ақ мекеме әкімшілігінің немесе кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі аумақтық комиссияның ұсынысы негізінде сот аталған шараны қолдануда кәмелетке толмағандар түзеу мекемесінде болуға мұқтаж емес деген ұйғарымға келеді.

29. Тәрбиеленушінің сот айқындаған арнаулы білім беру ұйымдарында болу мерзімі арнаулы білім беру ұйымы әкімшілігінің дәлелді өтініші бойынша мынадай жағдайларда ғана:
1) кәмелетке толмағандарға жалпы білім беретін немесе кәсіби даярлықты аяқтау қажет болғанда, бірақ кәмелетке толғанға дейін ғана;
2) ықпал ету әкімшілік шараларына соқтыратын, жүйелі түрде құқық бұзатын орта білім алудан бас тартатын, арнаулы білім беру ұйымдарынан өз бетімен кетіп қалатын, өзге де қоғамға жат қылықтар жасайтындар үшін ұзартылуы мүмкін.

30. Ереженің 28-тармағында көрсетілген жағдайлар кезінде арнаулы білім беру ұйымының әкімшілігі кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі аумақтық комиссиясына тиісті өтініш жасайды, оған тәрбиеленушінің жеке басын және соттық тәртіппен мәселені одан әрі шешу үшін аталған мекемеде кәмелетке толмағанның болу мерзімін ұзартудың қажеттілігін негіздейтін оның әлеуметтік оңалу процесін сипаттайтын материалдар қоса беріледі.

31. Арнаулы білім беру ұйымының тәрбиеленушісі қылмыстық нышандағы қоғамға қауіпті іс-әрекет жасаған жағдайда, қылмыстық жауапкершілікке тартылу жасына жеткенге дейін оның "Құқық бұзушылықтардың профилактикасы мен балалардың қадағалаусыз және панасыз қалуының алдын алу туралы" Заңның 14-бабында белгіленген тәртіппен ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымына жіберілуі мүмкін. Кәмелетке толмағандарды арнаулы білім беру ұйымдарынан ерекше режимде ұстайтын білім беру ұйымдарына ауыстырудың орындылығы туралы шешімді кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияның немесе ішкі істер органдарының ұсынысы бойынша сот қабылдайды.

32. Тәрбиеленушілерді арнаулы білім беру ұйымдарында тәрбиелеу, оқыту және ұстау жағдайлары туралы мәселені тоқсанына кемінде бір рет кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияның отырысында тексеріс материалдарын кейін қараумен қоса кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі аумақтық комиссия зерделейді.

33. Кәмелетке толмағандарды бір арнаулы білім беру ұйымынан екіншісіне ауыстыру ерекше жағдайларда тәрбиеленушілердің жеке бастарының қауіпсіздіктерін, құқық бұзушылықтан сақтандыруды қамтамасыз ету және кәмелетке толмағандар топтарының заңсыз немесе қоғамға жат бағыт ұстап бөлектенуін болдырмау мақсатында білім беруді басқару органының келісімі бойынша жүзеге асырылады.

34. Қамқорлықсыз қалған тәрбиеленушілерге қатысты арнаулы білім беру ұйымының әкімшілігі тәрбиеленушіні күтілген бітіртіп шығаруға дейін кешіктірмей бір ай бұрын тәрбиеленушінің тұрғылықты жері бойынша кәмелетке толмағандардың істері және олардың құқықтарын қорғау жөніндегі комиссияға оның көрсетілген мекемені бітіріп шыққаны туралы хабарламаны, сондай-ақ кәмелетке толмағанға мінездеме және онымен одан әрі жеке алдын алу жұмыстарын жүргізудің және оның еңбекпен қамтылуына және тұрмыстық жағдайына жәрдем көрсету қажеттілігі туралы ұсыныс жібереді.

35. Арнаулы білім беру ұйымдарынан мерзімінен бұрын немесе сот белгілеген мерзімнің аяқталуына байланысты кететін кәмелетке толмағандар ата-анасының немесе оларды ауыстыратын тұлғалардың алып жүруімен одан әрі орналасу жеріне жіберіледі, ал олар келе алмаған жағдайда - ұйым қаражаттары есебінен арнаулы білім беру ұйымының қызметкері алып жүреді.

36. Кәмелетке толмағандығына байланысты арнаулы білім беру ұйымдарынан кететін кәмелетке толмағандар тұрақты тұратын жеріне өз бетімен ұйымның қаражаты есебінен жіберіледі.

37. Жетім бітірушілер және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар жастарына қарамастан арнаулы білім беру ұйымының қызметкерінің алып жүруімен ары қарай орналасатын жеріне жүреді.

38. Кетудің барлық жағдайларында арнаулы білім беру ұйымдарының әкімдігі бірітушілерге аталған мекемеде болған кезеңде олар бұрын пайдаланған маусымдық киімдер мен аяқ-киімдердің комплектісін тегін береді және оларға тапқан ақшаларын береді.
Жетім балалардың және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалардың арасынан шыққан бітірушілерге Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген нормаларға сәйкес материалдық көмек көрсетіледі.

39. Арнаулы білім беру ұйымын жетім балалар және ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар бітірген кезде оларды алып жүретін адамдарға: іссапар шығыстарына және оның тұратын жеріне жетуге дейінгі уақыттағы тағам өнімдеріне жұмсалатын қаражат, жасөспірімге тиесілі заттарын, ақша, жеке құжаттарын, білімі және еңбек даярлығы туралы куәлік немесе анықтама, мінездеме, егілген егілімдері туралы және эпидемиологиялық ортасы туралы мәліметтері бар міндетті медициналық картасынан көшірме беріледі.
Арнаулы білім беру ұйымы қызметкерінің кәмлетке толмағандарды алып жүруіне іссапар шығыстары төленеді және баратын жеріне дейінгі уақытта тамақтануы үшін азық-түлік беріледі.

40. Арнаулы білім беру ұйымының әкімшілігі кәмелетке толмағанның тұратын жеріндегі ішкі істер органдарынан жыл бойы болғандығының фактісі туралы жазбаша қуаттауды сұратады және бұрынғы тәрбиешінің ары қарайғы өмір сүру жағдайы және мінез-құлқы туралы олармен және білім берудің жергілікті органдарымен хат алысуды жүргізеді.

5. Оқу-тәрбие процесін ұйымдастыру

41. Арнаулы білім беру ұйымындағы оқу-тәрбие жұмысы мемлекеттік жалпы білім беру стандарттарының негізінде әзірленген арнаулы білім беру бағдарламаларын игеру арқылы жүзеге асырылады.
Тәрбиеленушілердің оқу жүктемесі, оқу режимдері жалпы білім беру стандарттарының, оқу жоспарларының және денсаулық сақтау және білім беру органдарының ұсынымдарының негізінде дайындалған арнаулы білім беру ұйымдары бекіткен ережелермен айқындалады.

42. Арнаулы білім беру ұйымдарының тәрбиеленушілерін оқыту және тәрбиелеу сараланып олардың жас және жеке ерекшеліктерін ескере отырып, міндетті әртүрлі бейінді өндірістік және қоғамға пайдалы еңбекпен көп және әртүрлі үйірмелер желісі арқылы жүргізіледі.

43. Оқи алмайтын проблемалары бар тәрбиеленушілер үшін арнаулы ұйымның педагогикалық кеңесі бекіткен білімін теңестіру бағдарламасы қолданылады.

44. Өз бетінше даярлық сабақтары педагогтардың басшылығымен күн тәртібінде арнаулы бөлінген сағатта жүргізіледі.

45. Оқу-тәрбие процесімен және әлеуметтік оңалтумен байланысты емес іс-шараларға тәрбиеленушілерді тартуға тиым салынады.

46. Арнаулы білім беру ұйымдарындағы еңбекке баулу мен тәрбиелеу балалар мен жасөспірімдерді қайта тәрбиелеу құралдарының бірі болып табылады. Олар оқу-өндірістік шеберханаларында және оқу-тәжірибелік ауыл шаруашылығында балалардың жастары мен физикалық дамуын ескере отырып, күніне екі сағаттан төрт сағатқа дейінгі шекте жүзеге асырылады.

47. Өндірістік оқыту процесінде тәрбиеленушілер оқу бағдарламаларының талаптарына жауап беретін өндірістік тапсырыстар орындауларына болады.

48. Арнаулы білім беру ұйымдары тәрбиеленушілерінің өндірістік практикасы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасымен жалпы білім беретін және кәсіби мектептер оқушыларының өндірістік практикасы туралы ережеге сәйкес ұйымдастырылады.
Тәрбиеленушілер кәсіби практиканы арнаулы білім беру ұйымдарының оқу-өндірістік шеберханаларында өтеді.

49. Өндірістік оқыту процесінде жасөспірімдер дайындаған өнім үшін, сондай-ақ өндірістік практикасы кезеңінде орындалған жұмыс үшін кәмелетке толмағандарға тәрбиеленушілердің жеке есеп шотына ақшалай сома аударылады және белгіленген тәртіппен қажеттілігіне қарай беріледі.

50. Бітіру емтихандарын тапсырған тәрбиеленушілерге біліктілік
беріледі және белгіленген үлгідегі құжат беріледі.

51. Жалпы негізгі немесе жалпы орта мектепті бітірген арнаулы білім беру ұйымдарының тәрбиеленушілері жеке іс қағаздарында сақталатын білімі туралы тиісті куәлік немесе аттестат алады және арнаулы ұйымдарын бітірген кезде қолхат жаздырып оларға қолдарына береді. Қалған тәрбиеленушілерге бітірген кезде барлық пәндер бойынша бағалары көрсетілген табель беріледі.

52. Арнаулы білім беру ұйымдарында көтермелеудің мынадай шаралары белгіленеді:
1) ауызша алғыс айту немесе тәрбиеленушінің жеке ісіне тігілетін бұйрық шығару;
2) бұрын қолданылған шараны уақытынан бұрын алып тастау;
3) грамотамен, сыйлықпен, сыйақымен наградтау;
4) құрмет тақтасына енгізу;
5) тәрбиеленушінің жақсы мінез-құлқы және оның оқудағы және еңбектегі жетістіктері туралы ата-анасына немесе бұрынғы оқыған жеріне хабарлау;
6) үздік сыныпқа немесе топқа грамота немесе бағалы сыйлық беру;
7) "Кәсібі бойынша үздік" атағын беру.
Педагогикалық кеңестің, қоғамдық кеңестің және өзін-өзі басқару активінің шешімі бойынша үздік тәрбиеленушілер мен топтар туған өлке, ел бойынша туристік жол жүрулермен, театрларға барумен және басқалармен көтермеленуі мүмкін.

53. Режимді және жүріп-тұру ережелерін бұзғаны үшін кәмелетке толмағандарға мынадай жаза қолданылуы мүмкін:
1) ескерту;
2) тәрбиеленушілерді қатарға тұрғызып қойып, ауызша сөгіс немесе арнаулы ұйым директорының бұйрығы жарияланады;
3) арнаулы ұйымның педагогикалық кеңесінде кәмелетке толмағандардың жалпы жиналысында топтарды немесе сыныпты талқылау;
4) ұйықтағанға дейін (бір сағаттан аспауы қажет) оқудан бос уақытта арнайы ұйымның үй-жайы мен аумағын (қоғамдық пайдалану жерінен басқа) жинауға кезектен тыс кезекшілікке қою.
Осы Ережеде көзделмеген жаза шарасын қолдануға болмайды.

54. Ереженің 52, 53-тармақтарда санамаланған көтермелеу мен жаза қолданудың құқығы директорға немесе оның орынбасарына беріледі. Мұғалімдер мен тәрбиеленушілерге ауызша алғыс айту, ескерту немесе ауызша сөгіс жариялау түрінде шара қолдану және көтермелеу шараларын қолдана алады.

55. Арнаулы білім беру ұйымдарының әкімшілігі ата-аналары немесе оларды ауыстыратын адамдар, жақын туыстары қайтыс болған, ауыр науқас жағдайында тәрбиеленушілерге 7 тәулікке дейінгі мерзімде (жолда жүрген уақытын санамағанда) қысқа мерзімді демалыс беруге құқылы. Демалыс өткізу жеріне дейін кәмелетке толмағанды ата-анасы, оның заңды өкілдері немесе арнаулы білім беру ұйымының қызметкерлері алып жүруді жүзеге асырады.

56. Арнаулы білім беру ұйымының директоры, оның орынбасарлары,
мұғалімдер, тәрбиешілер кәмелетке толмағандардың ата-анасымен немесе оларды ауыстыратын адамдармен хат алмасу, жеке әңгімелесу, ата-аналар жиналысын өткізу жолымен жүйелі байланыста болады.

57. Тәрбиеленушілерге белгіленген тәртіппен хат алмасу, беріп жіберген затты алу, сәлемдеме бандерольдер (рұқсат етілген заттар мен өнімдердің тізбесін сақтай отырып), ақшалай аударылымдар рұқсат етіледі.
Оқушыларға ақша қаражаттарын жұмсау арнаулы ұйым тәрбиешісінің
рұқсаты бойынша және оның бақылауымен жүргізіледі.

58. Сақтауға болмайтын заттардың тұрған жері туралы мәлімет бар болғанда ұйымның әкімшілігі оқушылардың заттарын, келіп түсетін сәлемдемелерді, бандеролдерді, сәлем-сауқатты тексеруге құқылы.

59. Арнаулы білім беру ұйымдарының аумағындағы сенбіліктер, аумақты басты жинау, өз-өзіне қызмет көрсету жөніндегі жұмыстар кезеңінде оқушыларды тәрбиеленушілердің денсаулығына қауіпті жерлерді, қоғамдық пайдалану жерлерін жинауға пайдалануға тиым салынады.

6. Материалдық-техникалық база

60. Педагогикалық қызметкерлер, тәрбиешілер үй-жайлар мен ғимараттардың, оқу жабдықтарының, мүкәммал және мектептің басқа да мүлкін қиратқаны үшін материалдық жауапты болады.

61. Арнаулы білім беру ұйымы Қазақстан Республикасының заңнамасы бекіткен нысандар бойынша өз қызметінің нәтижелері туралы статистикалық есеп береді.

62. Арнаулы білім беру ұйымының құжаттамасы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасына сәйкес жүргізіледі.

Арнаулы білім беру ұйымдары
туралы ережеге 1-қосымша

Арнаулы білім беру ұйымдарына жіберілетін кәмелетке
толмағандардың жеке істерін қалыптастыруға арналған
құжаттардың тізбесі

1. Келу мерзімін көрсете отырып, арнаулы білім беру ұйымына кәмелетке толмағанды жіберу туралы соттың шешімі.
2. 16 жасқа толмаған тұлғалардың тууы туралы куәлігі немесе жеке басының куәлігі (көшірме).
3. Тіркелу куәлігі (әскерге шақыру жасындағы тұлға үшін).
4. Жалпы білім беретін мектептің, мектеп-интернаттың, балалар үйінің, кәсіптік мектептің оқушыларының жеке істері.
5. Кәмелетке толмағанның арнаулы білім беру ұйымына баратын болып белгіленген сәттен бастап, соңғы оқыған жерінен оған берілетін мінездеме.
6. Тұрғылықты жерінен, тұрып жатқан тұрғын алаңы және отбасы құрамы туралы анықтама, ата-анасының немесе оларды ауыстыратын тұлғалардың жұмыс орнынан анықтама.
7. * Баланың медициналық картасы - N 026/У нысаны және амбулаториялық аурудың медициналық картасына қоса салынатын парақ - N 025-1/У нысаны.
8. Алдын алу екпелердің картасы - N 063/У нысаны және арнаулы білім беру ұйымдарына жіберуден кемінде бір ай бұрынғы зертханалық анализдердің мәліметтері.
9. Дәрігер-психоневрологтің (қыз балалар мен ұл балалар үшін), дәрігер-гинекологтің (қыз балалар үшін), дәрігер-дермато-венерологтің (ұл балалар мен 14 жастан жоғары қыз балалар үшін) анықтамасы.
10. Жұқпалы аурулардың жоқтығы туралы дәрігердің анықтамасы, егер арнаулы білім беру ұйымына жіберілуге жататын жасөспірім ЦВИАРН-де ұсталатын болса. Арнаулы білім беру ұйымына бекітілуге қарама-қайшы келмейтін аталған жасөспірімде ауру табылған жағдайда ол емделіп болғанға дейін кідіреді.
11. Арнаулы білім беру ұйымына кәмелетке толмағанды ұстаудың мүмкіндігі туралы дәрігердің тұжырымы медициналық куәландыру және 9, 10-тармақтарда санамаланған тізбеленген құжаттарды зерделеу негізінде шығарылады.

* Ескерту : баланың медициналық картасы баланың денсаулық паспортымен ауыстырылады (N 02/у-3 есепке алу нысаны)