О Программе развития туристской отрасли в городе Астане на 2006-2008 годы

Решение маслихата города Астаны от 17 ноября 2005 года N 198/23-III. Зарегистрировано в Департаменте юстиции г. Астаны 14 декабря 2005 года N 424. Утратило силу решением маслихата города Астаны от 31 марта 2009 года N 194/31-IV

Сноска. Утратило силу решением маслихата города Астаны от 31 марта 2009 года N 194/31-IV

Рассмотрев представленную акиматом города Астаны Программу развития туристской отрасли в городе Астане на 2006-2008 годы, руководствуясь статьей 6 Закона Республики Казахстан от 23 января 2001 года "О местном государственном управлении в Республике Казахстан", маслихат города Астаны РЕШИЛ:

Утвердить прилагаемую Программу развития туристской отрасли в городе Астане на 2006-2008 годы.

Председатель сессии
маслихата города Астаны С. Байболов

Секретарь маслихата
города Астаны В. Редкокашин

Лист согласования
к Программе развития туристской отрасли
в городе Астане на 2006-2008 годы

Директор Государственного учреждения
"Департамент финансов города Астаны" А. Аскарова

И.о. директора
Государственного учреждения
"Департамент экономики и бюджетного
планирования города Астаны" Ж. Нурпиисов

Директор
Государственного учреждения
"Департамент предпринимательства
и промышленности города Астаны" А. Керимбеков

УТВЕРЖДЕНА
решением маслихата города Астаны
от 17 ноября 2005 года N 198/23-III

ПРОГРАММА
РАЗВИТИЯ ТУРИСТСКОЙ ОТРАСЛИ В ГОРОДЕ АСТАНЕ
на 2006-2008 ГОДЫ

Астана - 2005 год

СОДЕРЖАНИЕ

1. Паспорт Программы

Наименование программы Программа развития туристской отрасли
в городе Астане на 2006-2008 годы.

Основание для разработки Закон Республики Казахстан "О туристской
деятельности в Республике Казахстан" от
13 июня 2001 года N 211; Постановление
Правительства Республики Казахстан
"О концепции развития туризма в Республике
Казахстан" от 6 марта 2001 года N 333;
Послание Президента Республики Казахстан
народу Казахстана от 18 февраля 2005 года
"Казахстан на пути ускоренной экономической,
социальной и политической модернизации".

Основной разработчик Департамент предпринимательства и
промышленности города Астаны.

Цель Программы Развитие конкурентоспособного туристского
сектора и увеличение доли туризма в экономике
города Астаны через совершенствование
организационно-экономических условий
внутреннего и въездного туризма.

Задачи Программы Реализация комплекса мер по формированию
основ туристского кластера.
Развитие туристского имиджа Астаны.
Содействие в подготовке кадров
туристской отрасли.

Сроки реализации 2006-2008 годы.

Необходимые ресурсы и 2006 год - 46 370 тысяч тенге.
источники финансирования 2007 год - 46 215,6 тысяч тенге.
2008 год - 50 515 тысяч тенге.
Средства местного бюджета в пределах
ежегодно выделяемых средств на указанные
цели, средства республиканского бюджета,
внебюджетные целевые средства, гранты
международных и отечественных финансовых
организаций, средства туристских фирм и
их общественных организаций, а также иные
не запрещенные законодательством
Республики Казахстан источники.

Ожидаемые результаты В результате реализации Программы:
будут созданы условия для повышения
конкурентоспособности туристского
сектора экономики;
увеличена доля туризма в валовом
региональном продукте;
сформированы основы туристского кластера;
развит туристский имидж города Астаны;
обеспечена подготовка квалифицированных
кадров туристской отрасли.

2. Введение

Программа развития туристской отрасли в городе Астане на 2006-2008 годы (далее - Программа) разработана в соответствии с Законом Республики Казахстан "О туристской деятельности в Республике Казахстан" от 13 июня 2001 года N 211 и постановлением Правительства Республики Казахстан "О концепции развития туризма в Республике Казахстан" от 6 марта 2001 года N 333.
В свете Послания Президента Республики Казахстан Нурсултана Назарбаева народу Казахстана "Казахстан на пути ускоренной экономической, социальной и политической модернизации" от 18 февраля 2005 года, где подчеркнута необходимость создания кластера в туристском сегменте рынка, в Программе ставятся цели и задачи по кардинальному изменению ситуации в туристской отрасли региона, повышению ее конкурентоспособности на международном рынке въездного туризма и формированию туристского имиджа Астаны мирового уровня.
В Программе большая роль отводится координации политики развития и планирования в туристской отрасли города, обеспечению форм государственного управления и поддержки развития туризма в городе через скоординированные действия местных исполнительных органов и бизнеса.

3. Анализ состояния туристской отрасли

В настоящее время в столице Республики Казахстан действует Комплексная программа развития туризма в городе Астане на 2000-2005 годы, мероприятия которой направлены на координацию деятельности туристских организаций, содействие развитию и укреплению связей с туристскими фирмами в стране и за рубежом, организацию международных и межрегиональных туристских мероприятий, формирование туристского имиджа Астаны.
Анализ реализации данной программы демонстрирует, что в течение пяти лет наблюдался непостоянный рост выездного, внутреннего и въездного туризма (см. приложение, таблица 1).
По данным Управления статистики по городу Астане с 2000 по 2005 год наблюдалось расширение географии въездного туризма, увеличение доли туристов из стран СНГ (24 %).
В структуре въездного туризма в рассматриваемом периоде наибольшую долю составляют туристы из стран дальнего зарубежья, общее число которых составляет 10745 человек.
В целом за 2000-2005 годы в Астане побывали туристы более чем из 84 стран мира. Наибольший поток туристов-нерезидентов наблюдался из таких стран дальнего зарубежья, как Турция (67 %), США (4 %), Франция (2 %), Китай (1,5 %) и другие страны (1,5 %). Также много туристов было из Германии - бывших казахстанцев, не пользующихся услугами турагентств.
Из стран СНГ услугами туристских организаций республики в основном воспользовались граждане из России, Кыргызстана, Узбекистана, Украины.
Анализ въездного потока туристов по целям поездок показал, что большинство туристов (70,2 %) прибывает в Астану с деловыми и профессиональными целями (деловой туризм), остальная доля въезжающих туристов приходится на иные цели.
В настоящее время наблюдается тенденция увеличения численности туристов внутреннего направления. Так, количество обслуженных туристов за 2000-2005 годы превысит 153 тысячи человек.
Число граждан, выезжавших за границу по туристским путевкам, с 2000 по 2005 год значительно возросло. Если в 2000 году было отправлено за рубеж 6866 туристов, то за 2005 год, по сравнению с 2000 годом, их число увеличится в 2,5 раза и превысит 18 тысяч человек.
Доля казахстанских туристов от общего числа обслуженных туристов, выехавших за границу в 2005 году, составила 31,5 %, из них в страны дальнего зарубежья выехало 96,6 %. Наибольшей популярностью среди жителей Казахстана пользуются Турция, Германия, Объединенные Арабские Эмираты, Китай. Интерес к путешествиям в Россию и Кыргызстан существенно сократился.
Доход туристских фирм по организации выездного туризма в 2005 году составил 533973,2 тысяч тенге.
Общая прибыль, полученная от оказания услуг туристскими фирмами, составит в 2000-2005 годах более 2,5 миллиарда тенге. Наибольший доход в бюджет города, связанный с туристской деятельностью, привносит выездной туризм - 63 % (численность выезжающих казахстанских туристов составляет 31,5 % от общего потока). Въездной туризм вносит 21 % дохода от деятельности туристских организаций и составит почти 200 миллионов тенге (8 % от общего потока). Внутренний туризм, занимая в общем объеме туристского потока 60,5 %, сгенерирует всего 140 миллионов тенге.
За 2000-2005 годы существенно изменился архитектурный облик города Астаны. В столице был введен в эксплуатацию целый ряд объектов, имеющих туристическую привлекательность. Это - комплекс "Астана - Байтерек", развлекательный центр "Думан", Президентский Центр культуры, ГККП "Этно-мемориальный комплекс "Карта Казахстана "Атамекен", Дворец "Салтанат Сарайы", Мемориал памяти жертв политических репрессий, Мемориальный комплекс "Отан ?ор?аушылар", Исламский центр культуры, парк "Махаббат саяба?ы", а также объекты семейного отдыха и развлечений. Кроме этого, открыто свыше 75 новых гостиниц и ресторанов, являющихся необходимыми компонентами туристской инфраструктуры.
В действующей программе были поставлены следующие задачи: развитие въездного и внутреннего туризма, туристской инфраструктуры, создание привлекательного туристского имиджа Астаны. Часть мероприятий была успешно реализована. В частности, в целях создания привлекательного туристского имиджа, привлечения зарубежных туристов и бизнесменов проводилась работа по изданию рекламно-информационных материалов. Были изданы и распространены рекламно-информационный буклет, фотоальбом "Астана".
С января 2005 года работа в данном направлении была усилена. Был создан видеофильм об Астане "Астана - сердце Евразии", запущен пилотный проект путеводителя "Астана: Что? Где? Когда?", брошюра "Астана - новое имя на карте мира".
В целях обеспечения безопасности и информационной поддержки иностранным туристам с апреля 2005 года функционирует справочная информационная служба "108" ("Astana Call Center"). В задачи данной службы входит предоставление иностранным гостям столицы информации о государственных, финансовых, развлекательных объектах города, а также фирмах, оказывающих туристские, переводческие, риэлтерские и бытовые услуги. На сегодняшний день данная служба не имеет аналогов в стране.
Также в летний период текущего года открылись экскурсионный пункт на привокзальной площади и пункт проката автомобилей; разработаны новые экскурсионные маршруты с посещением режимных объектов Республики Казахстан; организованы информационно-познавательные туры для детей, подростков и молодежи из других регионов страны; проведен ряд мероприятий по установке POS-терминалов на объектах, посещаемых туристами, и по упрощению регистрации иностранных туристов в гостиницах.
Однако для дальнейшего развития туристской отрасли в городе Астане необходимо продолжить имиджевую работу и всесторонне содействовать реализации новых проектов с учетом позитивного зарубежного опыта по решению данной проблемы.
В этих целях в рамках международного сотрудничества и обмена опытом между специалистами туристской отрасли проводилась презентация Астаны на международных выставках в городах Мадриде (FITUR), Новосибирске ("Турсиб"), Берлине (ITB), Москве (MITT), Алматы (KITF), Лондоне (WTM), а также были проведены региональные выставки и фестивали.
Одним из существенных изменений стало то, что функции лицензирования столичных туристских фирм с 2005 года были переданы в полномочия местных исполнительных органов. Руководством Комитета по регулированию торговой и туристской деятельности Министерства индустрии и торговли Республики Казахстан подписан приказ от 31 декабря 2004 года N 1, в котором исполнительным органам городов Астаны, Алматы, а также областным акиматам в сфере туризма поручено в течение первого квартала 2005 года провести перерегистрацию субъектов туристской деятельности.
По состоянию на 1 августа 2005 года, по городу Астане зарегистрированы 45 предприятий, осуществляющих туристскую деятельность.
В то же время при значительном улучшении туристского климата в столице в результате проведенного анализа был выявлен ряд проблем, тормозящих развитие туризма как высокодоходного сектора экономики.
Не созданы предпосылки для развития таких видов туризма, как медицинский, охотничий, мемориальный. Не выработана политика по развитию экотуризма. Отсутствуют единая информационная система между гостиницами и туристскими предприятиями, координация в сфере туризма между государственными структурными подразделениями, связи между проводимыми в городе крупными деловыми, культурными, спортивными, научными, образовательными и иными событиями и мероприятиями. В этой связи отсутствует единая основа по формированию туристского кластера.
Несмотря на проведенную работу по повышению туристской привлекательности города Астаны, качество оказываемых туристских услуг не соответствует столичному уровню. Принятые меры не привели к позитивному представлению брэнда Астаны как внутри государства, так и за рубежом из-за недостаточного продвижения туристского продукта и освещения туристского имиджа столицы Республики Казахстан через средства массовой информации.
Прогрессирует дефицит квалифицированных кадров туристской отрасли, не издаются специальные учебные и методические пособия, разработанные специально для Астаны.

4. Цель и задачи Программы

Основной целью Программы являются развитие конкурентоспособного туристского сектора и увеличение доли туризма в экономике города Астаны через совершенствование организационно-экономических условий внутреннего и въездного туризма.
Для реализации этой цели необходимо выполнить следующие задачи:
реализация комплекса мер по формированию основ туристского кластера;
развитие туристского имиджа Астаны;
содействие в подготовке кадров туристской отрасли.

5. Основные направления и механизм реализации Программы

§ 1. Реализация комплекса мер по формированию
основ туристского кластера

Развитие туристского кластера в первую очередь направлено на создание инфраструктурных условий для привлечения въездного и внутреннего туризма. Для этого в Программе предполагается проведение исследований по перспективным для города Астаны видам туризма, на основе которых будут определены региональные приоритеты развития туристской отрасли, а также выработаны практические рекомендации для туристских фирм, работающих в регионе. Учитывая, что в мировой практике большую популярность набирает экологический туризм, данный вид туристской деятельности будет исследован с точки зрения его совместимости с условиями в столице и прилегающих рекреационных зонах в соответствии с рекомендациями Квебекской декларации, принятой на Всемирном экологическом саммите.
Наряду с приоритетом развития въездного и внутреннего туризма будут приняты меры по совершенствованию нормативной правовой базы по регулированию деятельности туристских организаций, работающих в сфере выездного туризма. В этой связи важным объектом проводимых исследований также будет проект свода городских правил предоставления туристских услуг, позволяющих гарантировать международный уровень обслуживания граждан как в рамках въездного, так и выездного туризма.
Профессиональные ассоциации туристских организаций являются важным механизмом взаимодействия представителей туристского бизнеса с государственными органами и населением. Все проблемы, с которыми сталкивается отрасль, должны систематизироваться и анализироваться внутри таких ассоциаций и тем самым создавать предпосылки для их быстрого и эффективного решения.
Опыт показывает, что основным препятствием в деятельности профессиональных объединений является проблема их совместного финансирования туристскими фирмами.
Принимая во внимание международный опыт в решении данной задачи, предполагается выделение средств в целях стимулирования создания новых и поддержки существующих профессиональных ассоциаций. В частности, будет осуществлено финансирование ассоциаций туристских фирм и гостиниц города Астаны как основных элементов формирующегося туристского кластера.
Поддержка подобных отраслевых ассоциаций позволит усилить их роль в деятельности по координации работы городских структурных подразделений по развитию городских объектов, входящих в качестве объектов досуга и развлечения в инфраструктуру туристского кластера. Вопросы координации работы указанных ведомств найдут свое отражение в вышеупомянутом проекте городских правил предоставления туристских услуг.

§ 2. Развитие туристского имиджа Астаны

Туристский имидж Астаны состоит из таких факторов, как качество предоставляемых на территории города туристских услуг, наличие справочно-информационной службы поддержки туристов, системы безопасности, рекламно-пропагандистской работы среди зарубежных туроператоров и СМИ, специальных городских туристических маршрутов, направленных на популяризацию столицы Казахстана, а также разнообразной сувенирной, презентационной и имиджевой продукции на тему Астаны и Казахстана в целом.
Действенным механизмом, обеспечивающим государственный контроль за качеством предоставляемых туристскими организациями услуг, является лицензирование. Учитывая, что в рамках разграничения полномочий между уровнями государственного управления с 2006 года государственный контроль за соблюдением законодательства в сфере туризма передается на уровень местных исполнительных органов, перед акиматом города Астаны встает задача по качественному исполнению данной функции. В этой связи в Программе заложены меры по обеспечению постоянного и эффективного контроля за выполнением туроператорами и турагентами требований законодательства и принятия к ним мер в случае выявления нарушений.
Первый в Казахстане опыт функционирования справочной информационной службы "108" на английском языке, организованной в Астане в апреле 2005 года, получит свое дальнейшее развитие. Данная служба является базовым элементом в построении столичной инфраструктуры, обеспечивающей безопасность иностранных гостей.
Вторым элементом этой структуры является развитая сеть POS-терминалов, которая позволяет повсеместно использовать безналичный расчет и тем самым снизить риск иностранных туристов оказаться жертвами криминальных действий. В Программе предусмотрены меры по стимулированию внедрения сети POS-терминалов на всех объектах торговли и сервиса.
Создаваемые в Астане благодаря интенсивной и оригинальной застройке объективные предпосылки для формирования туристского имиджа столицы Казахстана должны быть закреплены в субъективных впечатлениях тех специалистов, которые способны сформировать и представить этот уникальный образ Астаны международному туристскому сообществу. Для этого в Программе предусмотрены меры по проведению информационных туров для ведущих туристских операторов и представителей СМИ в первую очередь из стран Европы и Америки, в рамках которых будут организованы посещения уникальных объектов города и прилегающих рекреационных зон.
Другим направлением формирования имиджа Астаны является участие города в международных туристских выставках, которые дают возможность отечественным туроператорам работать с потенциальными партнерами и клиентами в условиях конкуренции. В этой связи важным являются стимулирование и поддержка местных туристских организаций в вопросах подготовки к выставкам, в частности, изготовления сувенирной продукции и презентационных материалов, включая съемку и прокат видеофильмов и видеороликов, а также организация содействия со стороны официальных заграничных учреждений Республики Казахстан и национальных перевозчиков по доставке сувенирной продукции и презентационных материалов в страны проведения выставок.
С целью обмена позитивным международным опытом по развитию туристской индустрии в ведущих городах мира как одного из факторов устойчивого развития современных городов, а также для привлечения потенциальных зарубежных партнеров для развития туристского бизнеса в Астане предусмотрены меры по участию представителей уполномоченного государственного органа по туризму города Астаны во Всемирном форуме городов.
Наблюдающийся рост въездного туризма делает актуальным ежегодное обновление рекламно-информационной продукции для иностранных туристов, включая путеводители по Астане, изданные на ведущих языках мира, и туристические карты города.
Учитывая, что индустрия национального прикладного искусства является важным компонентом инфраструктуры въездного туризма, в Программе предусмотрены меры по стимулированию его развития посредством создания информационной базы данных о мастерах прикладного искусства региона с последующим изданием иллюстрированной брошюры "Лучшие мастера прикладного искусства Астаны", а также проведения в рамках Всемирного дня туризма ежегодного конкурса по изготовлению лучшего сувенира на тему туристской Астаны.
В рамках внутреннего туризма привлекательность Астаны не вызывает сомнения. Особенно популярна Астана среди учащейся молодежи и школьников. В этой связи Программа предусматривает меры по дальнейшему развитию городских маршрутов и соответствующей инфраструктуры по качественному обслуживанию туристов, прибывающих из регионов Казахстана, в том числе и на специальных туристских поездах.

§ 3. Содействие в подготовке кадров туристской отрасли

Рост въездного и внутреннего туризма требует качественной подготовки кадров (гидов-экскурсоводов) и детальной проработки городских туристических маршрутов. Для этого Программа предусматривает разработку методических пособий для городских гидов-экскурсоводов, в которых будут даны типовые тексты с информационной справкой по каждому объекту посещения, а также рекомендации по организации маршрутов в соответствии с предлагаемыми темами на основе обзора позитивного международного опыта в решении данной задачи.
Также предполагается усилить контроль за соблюдением качества предоставляемых туристско-экскурсионных услуг и профессионального соответствия гидов-экскурсоводов в рамках разрабатываемых городских правил предоставления туристских услуг.
Важным направлением стимулирования профессионального роста работников туристской отрасли будет ежегодное проведение в рамках Всемирного дня туризма конкурса на лучший маршрут внутреннего туризма.
В целях усиления кадрового потенциала предприятий, работающих в туристской отрасли, будут приняты меры по обеспечению ежегодного прохождения производственной практики не менее 50 студентов колледжей и вузов города на предприятиях гостиничного и туристского бизнеса.
Важным направлением содействия в подготовке кадров туристской отрасли являются меры по постоянному повышению квалификации работающих специалистов. В этой связи Программа предусматривает ряд мероприятий, таких, как проведение обучающих семинаров, конференций, выставок, "круглых столов" и конкурсов, в том числе под эгидой Всемирной туристской организации. Также предусмотрены меры по широкому информированию туристских организаций об изменениях в законодательстве Республики Казахстан, касающихся их деятельности, о мероприятиях, проводимых государственными органами по развитию туристской отрасли, в том числе через средства массовой информации.
Для накопления и широкого использования международного опыта в организации, ведении туристского бизнеса и реализации государственной политики в сфере поддержки туризма Программой предусмотрено ежегодное участие представителей уполномоченного государственного органа по туризму города Астаны на международных туристских выставках "Астана-Отдых" в городе Астане и "KITF" в городе Алматы, а также в Берлине, Москве, Мадриде и Лондоне.

6. Необходимые ресурсы и источники их финансирования

Финансовое обеспечение Программы развития туристской отрасли в городе Астане на 2006-2008 годы будет осуществляться за счет средств местного бюджета в пределах ежегодно выделяемых средств на указанные цели, средств республиканского бюджета, внебюджетных целевых средств, грантов международных и отечественных финансовых организаций, средств туристских фирм и их общественных организаций, а также иных не запрещенных законодательством Республики Казахстан источников.
Для реализации мер, изложенных в настоящей Программе, из местного бюджета в 2006 году будет выделено 46370 тысяч тенге, в 2007 году - 46215,6 тысяч тенге, в 2008 году - 50515 тысяч тенге.
При этом объемы финансирования из местного бюджета будут уточняться ежегодно при формировании и уточнении бюджета соответствующего года в установленном порядке.

7. Ожидаемые результаты от реализации Программы

Полная реализация Программы должна способствовать:
повышению конкурентоспособности туристского сектора экономики;
увеличению доли туризма в валовом региональном продукте;
формированию основ туристского кластера;
развитию туристского имиджа города Астаны;
подготовке квалифицированных кадров для туристской отрасли.
В результате принимаемых мер ожидается повышение конкурентоспособности туристского сектора экономики и, как следствие, рост числа внешних и внутренних туристов (см. приложение, таблица 2).
В процентном соотношении доля въездного туризма в общем объеме предоставляемых туристских услуг в 2008 году по отношению к 2005 году увеличится на 33 %, доля выездного туризма - на 29,5 %, внутреннего туризма - на 29,5 %, что будет способствовать увеличению суммарной доли дохода от туристской деятельности в валовом региональном продукте.

8. План мероприятий
по реализации Программы развития туристской отрасли
в городе Астане на 2006-2008 годы

Сноска. Раздел 8 с изменениями, внесенными решением Маслихата от 26 декабря 2006 года N 330/41-III

N п/п	Мероприятия	Форма завершения	Ответствен- ные испол- нители	Сроки реали- зации	Пред- пола- гаемые рас- ходы (тыс. тенге)	Источ -ники финан сиро-вания
1. Реализация комплекса мер по формированию основ туристского кластера
1.	Проводить мониторинг и анализ развития туристкого кластера в городе Астане	Отчет в Министерство туризма и спорта РК	Департамент предприни- мательства и промыш- ленности города Астаны (ДПП)	Ежегодно	2006 год - 1200 2007 год - 1272 2008 год - 1348	Мест- ный бюд- жет
2.	Содейство- вать становлению ассоциаций гостиниц и туристских фирм через механизм государст- венного социального заказа.	Отчет о работе в ДПП	ДПП	Ежегодно	2006 год - 6000 2007 год - 5000 2008 год - 6742	Мест- ный бюд- жет
3.	Обеспечить координацию в сфере туризма между городскими структурными подразделе- ниями.	Свод городских правил	ДПП совместно с заинтере- сованными государст- венными органами	IV квартал 2006 года	2006 год - 300	Мест- ный бюд- жет
2. Развитие туристского имиджа Астаны
4.	Осуществлять контроль за соблюдением норм, правил техники бе- зопасности в деятель- ности тур- операторов и турагентов по обслужи- ванию туристов.	Годовой отчет	ДПП	III квартал ежегодно	Не тре- буется
5.	Содержать и модернизи- ровать справочную информацион- ную службу "108".	Годовой отчет	ДПП	Ежегодно	2006 год - 9000 2007 год - 5000 2008 год - 10112,4	Мест- ный бюд- жет
6.	Внедрять POS-терминалы.	Годовой отчет	ДПП сов- местно с заинтересо- ванными государст- венными органами	Постоян- но	Не тре- буется
7.	Проводить информацион- ные туры в рамках республикан-ских и городских мероприятий	Информация Правитель- ству Республики Казахстан	ДПП	Ежегодно	2006 год - 2398 2007 год - 2541,8 2008 год - 2694,3	Мест- ный бюд- жет
8.	Подготовить сувенирную продукцию, презентаци- онные материалы и распростра- нять их через официальные заграничные учреждения Республики Казахстан при содействии национальных перевозчиков	Сувениры и презента- ционные материалы	ДПП	Ежегодно	2006 год - 3500 2007 год - 3710 2008 год - 3932	Мест- ный бюд- жет
9.	Принимать участие во Всемирном форуме городов: 2006 год - в Ванкувере, Канада; 2008 год - в Нанкине, КНР.	Информация в МТС	ДПП	II квартал 2006 года II квартал 2008 года	2006 год - 842 2008 год - 893	Мест- ный бюд- жет
10.	Создать рекламно-ин- формационную продукцию на ведущих языках мира, а также рекламный видеоролик (включая прокат).	Рекламная продукция и видеоролик о туризме в городе	ДПП	Ежегодно	2006 год - 8000 2007 год - 10 200 2008 год - 8988	Мест- ный бюд- жет
11.	Изготовить и обновлять панорамную туристичес- кую карту города Астаны.	Издание и переиздание карты	ДПП	Ежегодно	2006 год - 1500 2007 год - 1 200 2008 год - 530	Мест- ный бюд- жет
12.	Создать информацион- ную базу данных о мастерах прикладного искусства региона с последующим изданием иллюстриро- ванной брошюры "Лучшие мастера прикладного искусства Астаны".	Издание брошюры	ДПП	IV квартал 2006 года IV квартал 2008 года	2006 год - 600 2007 год - 1000 2008 год - 636	Мест- ный бюд- жет
13.	Проводить конкурс по изготовлению лучшего сувенира на тему Астаны в рамках Всемирного дня туризма.	Информиро- вание через СМИ	ДПП	Ежегодно	2006 год - 600 2007 год - 1000 2008 год - 674,1	Мест- ный бюд- жет
14.	Принимать меры по приему в Астане организован-ных детских групп по ознакомле- нию с досто- примечатель- ностями столицы	Информация в МТС	ДПП	Ежегодно	2006 год - 2500 2007 год - 5 625 2008 год - 2809	Мест- ный бюд- жет
14-1.	Обеспечить реализацию социального проекта "Астана - столица моей Родины" с участием детей- инвалидов	Информация в МТС	ДПП	В течение года	2007 год - 1 500 2008 год - 1590	Мест- ный бюд- жет
14-2	Принять меры по прове- дению мероприятий по развитию спортивного детско- юношеского туризма с участием ведущих спортсменов столицы	Информация в МТС	ДПП	В течение года	2007 год - 2 000 2008 год - 2 120	Мест- ный бюд- жет
14-3	Содейст- вовать организации постоянно действующей выставки "Шеберлер ауылы".	Информация в МТС	ДПП совместно с заинтере- сованными государ- ственными органами	В течение года	2007 год - 11800 2008 год - 12508	Мест- ный бюд- жет
3. Содействие в подготовке кадров для туристской отрасли
15.	Разработать и обновлять методические пособия для городских гидов-экс- курсоводов.	Пособие для гидов	ДПП	Ежегодно	2006 год - 600 2007 год - 636 2008 год - 674,1	Мест- ный бюд- жет
16.	Осуществлять контроль за соблюдением туристско- экскурсион- ных услуг качества и соответстви- ем гидов- экскурсово- дов.	Свод городских правил	ДПП	IV квартал 2006 года	Не тре- буется
17.	Проводить конкурс на лучший маршрут внутреннего туризма в рамках Всемирного дня туризма.	Информиро- вание через СМИ	ДПП	Ежегодно	2006 год - 600 2007 год - 1000 2008 год - 674,1	Мест- ный бюд- жет
18.	Сформировать базы для прохождения стажировки и практических занятий студентов туристичес- ких спе- циальностей.	Не менее 50 стажировок в год	ДПП сов- местно с заинтере- сованными государст- венными органами и учебными заведениями	Ежегодно	2006 год - 1500 2007 год - 1590 2008 год - 1685	Мест- ный бюд- жет
19.	Проводить научно- практические конференции, семинары, практикумы по вопросам подготовки кадров туристской отрасли, в том числе под эгидой Всемирной туристской организации.	Отчет о двух конференциях ежегодно	ДПП	Ежегод- но, по графику	2006 год - 1000 2007 год - 1060 2008 год - 1123	Мест- ный бюд- жет
20.	Принимать участие в между- народных туристских выставках "Астана- Отдых" в г. Астане и "KITF" в г. Алматы, а также в 6 зарубежных выставках; распростра- нять передо- вые турист- ские техно- логии среди местных турагентов и туропера- торов.	Отчет в МТС по утвер- жденному графику. Информиро- вание через СМИ	ДПП	Ежегод- но, по графику	2006 год - 6230 2007 год - 8517, 36 2008 год - 7000	Мест- ный бюд- жет

Всего в течение трех лет на реализацию Программу необходимы средства в размере 143100,6 тыс. тенге, в т.ч.:
в 2006 году - 46370 тыс. тенге, 2007 году - 46215,6 тыс. тенге и в 2008 году - 50515 тыс. тенге.

Приложение 1
к Программе развития туристской отрасли
в городе Астане на 2006-2008 годы

Таблица 1

Динамика туристской активности в городе Астане
за 2001-2005 годы

Показатели (человек)	2001 год отчет	2002 год отчет	2003 год отчет	2004 год отчет	2005 год оценка
Выездной туризм	9451	9715	7351	17335	18000*
Внутренний туризм	27444	28522	29804	33393	34400*
Въездной туризм	690	662	454	4339	4600*

Примечание: звездочкой * помечены оценочные данные в соответствии со Среднесрочным планом социально-экономического развития города Астаны на 2006-2008 годы.

Таблица 2

Прогноз роста туристской активности в городе Астане
на 2006-2008 годы

Показатели (человек)	2006 прогноз	2007 прогноз	2008 прогноз
Въездной туризм	5060	5566	6123
Выездной туризм	19620	21386	23310
Внутренний туризм	37668	41246	45164
Всего обслужено туристскими организациями	62700	68970	75867

Астана қаласында туристік саланы дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған Бағдарламасы туралы

Астана қаласы мәслихатының 2005 жылғы 17 қарашадағы N 198/23-ІІІ Шешімі. Астана қаласының Әділет департаментінде 2005 жылғы 14 желтоқсанда N 424 тіркелді. Күші жойылды - Астана қаласы мәслихатының 2009 жылғы 31 наурыздағы N 194/31-IV шешімімен

Ескерту. Күші жойылды - Астана қаласы мәслихатының 2009.03.31 N 194/31-IV Шешімімен
__________________________________

Астана қаласы әкімдігі ұсынған Астана қаласында туристік саланы дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған Бағдарламасын қарап, "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 23 қаңтардағы Заңының 6 бабын басшылыққа ала отырып, Астана қаласының мәслихаты былай деп ШЕШТІ:
Қоса берілген Астана қаласында туристік саланы дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған Бағдарламасы бекітілсін.

Астана қаласының мәслихаты
сессиясының төрағасы

Астана қаласы
мәслихатының хатшысы

Астана қаласында туристік саланы дамытудың
2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасына
КЕЛІСУ ПАРАҒЫ

"Астана қаласының
Қаржы департаменті"
мемелекеттік мекемесінің
директоры

"Астана қаласының Экономика және
бюджеттік жоспарлау департаменті"
мемлекеттік мекемесі директорының
міндетін атқарушы

"Астана қаласының Кәсіпкерлік
және өнеркәсіп департаменті"
мемлекеттік мекемесінің директоры

Астана қаласы мәслихатының
2005 жылғы 17 қарашадағы
N 198/23-III шешімімен
БЕКІТІЛГЕН

АСТАНА ҚАЛАСЫНДА ТУРИСТІК САЛАНЫ ДАМЫТУДЫҢ
2006-2008 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН
БАҒДАРЛАМАСЫ

Астана - 2005 жыл

Мазмұны

1. Төлқұжат

Атауы Астана қаласында туристік саланы дамытудың
2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы.

Әзірлеу үшін негіздеме "Қазақстан Республикасындағы туристік
қызмет туралы" Қазақстан Республикасының
2001 жылғы 13 маусымдағы N 211 Заңы ,
"Қазақстан Республикасында туризмді дамыту
тұжырымдамасы туралы" 2001 жылғы
6 наурыздағы N 333 Қазақстан Республикасы
Үкіметінің қаулысы ; "Қазақстан
экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел
жаңару жолында" Қазақстан Республикасы
Президентінің 2005 жылғы 18 ақпандағы
Қазақстан халқына жолдаған жолдауы .

Негізгі әзірлеуші Астана қаласының Кәсіпкерлік және өнеркәсіп
департаменті.

Бағдарламаның мақсаты Бәсекеге қабілетті туристік секторды дамыту
және Астана қаласының экономикасындағы
туризм үлесін ішкі және шығу туризмінің
ұйымдастыру-экономикалық жағдайлары арқылы
жетілдіру.

Бағдарламаның Туристік кластер негізін қалыптастыру
міндеттері жөніндегі шаралар кешенін іске асыру.
Астана қаласының туристік келбетін дамыту.
Туристік саланың кадрларын даярлауға
көмектесу.

Іске асыру мерзімі 2006-2008 жылдар.

Қажетті ресурстар мен 2006 жыл - 46 370 мың теңге;
қаржыландыру көздері 2007 жыл - 46 215,6 мың теңге;
2008 жыл - 50 515 мың теңге.
Аталған мақсаттарға жыл сайын бөлінетін
қаражаттар аясында жергілікті бюджет
қаражаттары, бюджеттен тыс мақсатты
қаражаттар, халықаралық және отандық қаржы
ұйымдарының гранттары, туристік фирмалар
мен олардың қоғамдық ұйымдарының
қаражаттары, сондай-ақ Қазақстан
Республикасының заңнамасымен тыйым
салынбаған өзге де көздер.

Күтілетін нәтижелер Бағдарламаны іске асыру нәтижесінде:
экономиканың туристік секторының бәсекеге
қабілеттілігін арттыру үшін жағдайлар
жасалады;
жалпы аймақтық өнімде туризм үлесі артады;
туристік кластер негізі қалыптасады;
Астана қаласының туристік келбеті артады;
туристік саланың білікті кадрларын даярлау
қамтамасыз етілетін болады.

2. Кіріспе

Астана қаласында туристік саланы дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасы (бұдан әрі - Бағдарлама) "Қазақстан Республикасындағы туристік қызмет туралы" Қазақстан Республикасының 2001 жылғы 13 маусымдағы N 211 Заңына және "Қазақстан Республикасында туризмді дамыту тұжырымдамасы туралы" 2001 жылғы 6 наурыздағы N 333 Қазақстан Республикасы Үкіметінің қаулысына сәйкес әзірленді.
"Қазақстан экономикалық, әлеуметтік және саяси жедел жаңару жолында" Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың 2005 жылғы 18 ақпандағы Қазақстан халқына жолдаған жолдауында туристік нарық сараланымында кластерлерді құру қажеттілігі атап көрсетілген. Бағдарламада аймақтың туристік саласындағы жағдайды түбегейлі өзгерту, оның шығу туризмінің халықаралық нарығында бәсекеге қабілеттілігін арттыру және Астананың туристік беделін әлемдік деңгейде қалыптастыру бойынша мақсаттар мен міндеттер қойылады.
Бағдарламада қаланың туристік саласын дамыту және жоспарлау саясатын үйлестіруге, бизнес пен жергілікті атқарушы органдардың үйлестірілген әрекеттері арқылы мемлекеттік басқару нысандарын қамтамасыз етуге және қалада туризмді дамытуды қолдауға үлкен мән беріледі.

3. Туристік саланың жағдайын талдау

Қазіргі уақытта Қазақстан Республикасының елордасында "Астана қаласында туризмді дамытудың 2000-2005 жылдарға арналған кешенді бағдарламасы" жұмыс істейді, ондағы іс-шаралар туристік ұйымдардың қызметін үйлестіруге, еліміздегі және шет елдердегі туристік фирмалармен байланыстарды дамытуға және нығайтуға жәрдемдесуге, халықаралық және аймақаралық туристік іс-шараларды ұйымдастыруға, Астананың туристік келбетін қалыптастыруға бағытталған.
Аталған бағдарламаның іске асырылуын талдау 5 жыл ішінде шығу, ішкі және келу туризмінің тұрақсыз өсуі байқалғанын көрсетеді (қосымшаның 1-ші кестесіне қараңыз).
Астана қаласы бойынша Статистика басқармасының деректері бойынша 2000 жылдан 2005 жылға дейін келу туризмінің жағрапиясының кеңеюі, ТМД елдерінен келетін туристер үлесінің ұлғайғаны (24%) байқалды.
Қарастырылып отырған кезеңдегі келу туризмінің құрылымында айтарлықтай үлесті, жалпы саны 10745 адамды құрайтын алыс шет елдерден келген туристер құрайды.
Жалпы, Астана қаласында 2000-2005 жылдар ішінде әлемнің 84-тен астам елінен туристер болды. Бейрезидент туристердің барынша көпшілігі Түркия (67%), АҚШ (4%), Франция (2%), Қытай (1,5%) сияқты алыс шет елдерден және өзге елдерден (1,5%) келген. Сондай-ақ, Германиядан келген туристердің ішінде - турагенттіктердің қызметін пайдаланбайтын бұрынғы қазақстандықтар да көп болды.
Республиканың туристік ұйымдарының қызметін, негізінен, ТМД елдерінің ішінен, Ресей, Қырғызстан, Өзбекстан, Украина азаматтары пайдаланды.
Келу мақсаттары бойынша келуші туристердің ағынын талдау көпшілік туристердің (70,2%) Астана қаласына ресми және кәсіби мақсатпен (іскери туризм) келетінін, ал қалған келуші туристердің үлесі басқа мақсаттармен келетінін көрсетті.
Қазіргі таңда ішкі бағыттағы туристер санының ұлғаю үрдісі байқалады. 2000-2005 жылдар ішінде қызмет көрсетілген туристердің саны 153 мың адамнан асады.
Туристік жолдамалар бойынша азаматтардың шетелдерге шығуы 2000 жылдан 2005 жылға дейін біршама өсті. Егер 2000 жылы шетелге 6866 турист жіберілсе, 2005 жылы 2000 жылмен салыстырғанда 2,5 есе артып, 18 мың адамнан асады.
2005 жылы шетелге шыққан жалпы қызмет көрсетілген туристердің санынан қазақстандық туристердің үлесі 31,5%-ды құрады, оның ішінде алыс шетелдерге 96,6% шықты. Қазақстан азаматтары арасында Түркия, Германия, Біріккен Араб Әмірліктері, Қытай сияқты елдер барынша белгілі болып табылады. Ресей және Қырғызстанға саяхатқа бару қызығушылығы біршама азайды.
Шығу туризмін ұйымдастыру жөніндегі туристік фирмалардың кірісі 2005 жылы 533973,2 мың теңгені құрады.
Туристік фирмалардың қызмет көрсетуден түскен жалпы кірісі 2000-2005 жылдары 2,5 млрд. теңгені құрады. Қала бюджетіне туристік қызметпен байланысты кірістің көп бөлігін шығу туризмі 63% (шығатын қазақстандық туристердің саны жалпы ағынның 31,5%-ын құрайды) әкеледі. Келу туризмі туристік ұйымдар қызметінен 21% кіріс енгізеді және 200 млн.-дай теңгені құрайды (жалпы ағыннан 8%). Ішкі туризм туристік ағымның жалпы 60,5 %-ын алып, барлығы 140 млн. теңгені құрайды.
2000-2005 жылдары Астана қаласының сәулет келбеті өзгерді. Елордамызда туристік қызығушылықты тудыратын бірқатар объектілер пайдалануға берілді. Бұл - "Астана-Бәйтерек" кешені, "Думан" ойын-сауық орталығы, "Атамекен - Қазақстан картасы" этно-мемориалды кешені, "Салтанат сарайы", Саяси қуғын-сүргін құрбандарына ескерткіш мемориалы, "Отан қорғаушылар", Ислам мәдени орталығы, "Махаббат саябағы", сондай-ақ, бірқатар отбасымен демалатын және ойын-сауық объектілері. Бұдан басқа, туристік инфрақұрылымның қажетті компоненті болып табылатын 75-тен астам жаңа қонақ үй мен мейрамхана ашылды.
Қолданыстағы бағдарламада мынадай міндеттер қойылды: келу және ішкі туризмді, туристік инфрақұрылымды дамыту, Астананың тартымды туристік беделін жасау. Іс-шаралардың бірқатары сәтті жүзеге асырылды, атап айтқанда, тартымды туристік келбетін құру, шетелдік туристер мен бизнесмендерді тарту мақсатында жарнама-ақпараттық материалдарды басып шығару жұмыстары жүргізілді. "Астана" фотоальбомы, жарнама-ақпараттық буклеті басып шығарылды және таратылды.
2005 жылдың қаңтар айынан бұл бағыттағы жұмыс күшейтілді. Астана туралы "Астана - Еуразия жүрегі" атты видеофильмі жасалды, "Астана: Не? Қайда? Қашан?" жолкөрсеткішінің пилоттық жобасы, "Астана - әлем картасындағы жаңа қала" брошюрасы шығарылды.
Шетелдік туристерге ақпараттық қолдауды және қауіпсіздікті қамтамасыз ету мақсатында 2005 жылғы сәуір айынан "108" анықтамалық-ақпараттық қызмет ("Astana Call Center") қызмет көрсетеді. Осы қызметтің міндеттеріне елорданың шетелдік туристеріне қаланың мемлекеттік, қаржы, ойын-сауық объектілері, сондай-ақ туристік, аударма, риэлтерлік және тұрмыстық қызмет көрсететін фирмалар туралы ақпаратты ұсыну енеді. Қазіргі күні елімізде мұндай қызметтің ұқсастығы жоқ.
Сондай-ақ, үстіміздегі жылдың жазғы уақытында вокзалалды алаңында экскурсиялық пункті және автомобильдерді жалға беру пункті ашылды, Қазақстан Республикасының режимдік объектілеріне барумен жаңа экскурсиялық бағыттар әзірленді; еліміздің басқа аймақтарынан келген балалар, жасөспірімдер мен жастар үшін ақпараттық-таныстыру турлары ұйымдастырылды; туристер баратын объектілерде POS-терминалдарды орнату бойынша, қонақ үйлерде шетелдік туристерді тіркеуді оңайлату бойынша бірқатар іс-шаралар өткізілді.
Алайда, Астана қаласында туристік саланы одан әрі дамыту үшін имидждік жұмыс пен жаңа жобаларды іске асыруға жан-жақты көмек көрсету қажет.
Туристік сала мамандарының халықаралық ынтымақтастық және өзара тәжірибе алмасу шеңберінде Мадрид (FITUR), Новосібір ("Турсиб"), Берлин (ITB), Мәскеу (MITT), Алматы (KITF), Лондон (WTM) қалаларындағы халықаралық көрмелерде Астананың тұсаукесері болды, сондай-ақ аймақтық көрмелер мен фестивальдар өткізілді.
Сондай-ақ, маңызды өзгерістердің бірі - 2005 жылдан қаланың туристік фирмаларын лицензиялау жергілікті билікке берілуі. Қазастан Республикасы Индустрия және сауда министрлігінің Сауда және туристік қызметті реттеу комитетімен 2004 жылғы 31 желтоқсандағы N 1 бұйрығына қол қойылды, онда Астана және Алматы қалалары мен облыстық әкімдіктердің атқарушы органдарына туризм саласында 2005 жылдың І тоқсаны ішінде туристік қызмет субъектілерін қайта тіркеуден өткізу тапсырылды.
2005 жылғы 1 тамыздағы жағдай бойынша Астана қаласында туристік қызметті жүзеге асыратын 45 кәсіпорын тіркелді.
Сонымен қатар, елордадағы туристік ахуалды барынша жақсартуда өткізілген талдау экономиканың жоғары кірісті секторы ретінде туризмді дамытуды тежейтін бірқатар проблемаларды айқындады.
Медициналық, аң аулау, мемориалдық сияқты туризмнің түрлерін дамыту үшін алғышарттар қалыптаспаған. Экотуризмді дамыту саясаты зерттелмеген. Қонақ үйлер мен туристік кәсіпорындар, мемлекеттік құрылымдық бөлімшелер мен туризм саласы арасындағы үйлестірім, қалада өткізілетін ірі іскер, мәдени, спорттық, ғылыми, білім беру және өзге оқиғалар мен іс-шаралар арасында бірыңғай ақпараттық жүйе жоқ. Осыған байланысты туристік кластерді қалыптастыру бойынша бірыңғай негіз жоқ екенін көреміз.
Астана қаласының туристік қызығушылығын арттыру бойынша жүргізілген жұмыстарға қарамастан, көрсетілетін туристік қызметтердің сапасы елордалық деңгейге сәйкес келмейді. Қабылданған шаралар Астана брэндін туристік өнімдердің қозғалысы мен БАҚ арқылы түсіндіруі жеткіліксіз болуынан, мемлекет ішінде, сондай-ақ шетелде ұсынылудың оң нәтижесін бермеді.
Туристік саланың білікті мамандары жетіспейді, Астана үшін арнайы әзірленген арнаулы оқу және әдістемелік құралдар шығарылмайды.

4. Бағдарламаның мақсаты мен міндеттері

Бағдарламаның басты мақсаты бәсекеге қабілетті туристік секторды дамыту және Астана қаласы экономикасындағы туризм үлесін ішкі және шығу туризмінің ұйымдастыру-экономикалық жағдайлары арқылы жетілдіру болып табылады.
Осы мақсатты іске асыру үшін мынадай міндеттерді орындау қажет:
туристік кластер негіздерін қалыптастыру бойынша шаралар кешенін іске асыру;
Астананың туристік келбетін дамыту;
туристік сала кадрларын әзірлеуге көмектесу.

5. Бағдарламаның негізгі бағыттары
мен іске асыру механизмі

&1. Туристік кластер негіздерін қалыптастыру
жөніндегі шаралар кешенін іске асыру

Туристік кластерді іске асыру, ең алдымен, шығу және ішкі туризмге тарту үшін инфрақұрылымдық жағдайларды жасауға бағытталған. Бағдарламада Астана қаласы үшін келешекті туризм түрлері бойынша зерттеулер өткізу көзделеді, осының негізінде туристік саланы дамытудың аймақтық басымдықтары анықталады, сондай-ақ аймақта жұмыс істейтін туристік фирмалар үшін тәжірибелік ұсыныстар әзірленетін болады. Әлемдік тәжірибе бойынша үлкен қызығушылықты экологиялық туризм тудыратынын ескерсек, туристік қызметтің бұл түрі Әлемдік экологиялық саммитте қабылданған Квебек декларациясының ұсыныстарына сәйкес елордадағы және оған қатар жатқан оңалту аймақтарының сыйымдылығы жағынан зерттелетін болады.
Шығу және ішкі туризмді дамыту басымдықтарымен қатар келу туризмі саласында жұмыс істейтін туристік ұйымдардың қызметін реттеу бойынша нормативтік-құқықтық базаның жетілдіру шаралары қабылданатын болады. Осыған байланысты жүргізілген зерттеулердің маңызды объектісі келу, сондай-ақ шығу туризмі шеңберінде азаматтарға халықаралық деңгейде қызмет көрсету кепілдік беруге мүмкіндік беретін туристік қызметтерді ұсынудың қалалық ережелерінің жобасы болады.
Туристік ұйымдардың кәсіптік қауымдастықтары туристік бизнес өкілдерінің мемлекеттік органдармен және халықпен өзара қарым-қатынасының маңызды механизмі болып табылады. Салада кездесетін барлық проблемалар осындай қауымдастықтар ішінде жүйеленіп талдануы керек және оларды тез, әрі тиімді шешудің алғышарттарын жасау керек.
Тәжірибе көрсеткендей, кәсіптік бірлестіктер қызметіндегі негізгі кедергі олардың туристік фирмалармен бірлесіп қаржыландырылуы болып табылады.
Сондықтан жаңа кәсіптік қауымдастықтарды құруды ынталандыру және қызмет етіп жатқан қауымдастықтарды қолдауға қаражаттар бөлу көзделіп отыр. Атап айтқанда, туристік кластерді қалыптастырушы негізгі элемент ретінде Астана қаласының туристік фирмаларының қауымдастықтары мен қонақ үйлері қаржыландырылатын болады.
Мұндай салалық қауымдастықтарды қолдау олардың туристік кластер инфрақұрылымына демалыс және ойын-сауық объектілері ретінде енетін қалалық объектілерді дамыту бойынша қалалық құрылымдық бөлімшелердің жұмысын үйлестіру жөніндегі қызметінде рөлін күшейтеді. Аталған құрылымдардың жұмысын үйлестіру мәселесі әзірленіп жатқан туристік қызметтерді ұсынудың қалалық ережелер жобасында көрініс береді.

&2. Астананың туристік келбетін дамыту

Астананың туристік келбеті қала аумағында сапалы туристік қызметтерді ұсыну, туристік қолдаудың анықтамалық-ақпараттық қызметінің болуы, шетел азаматтарының қауіпсіздік және оңайлатылған тіркеу жүйесі, шетелдік туроператорлар мен БАҚ арасында жарнама-үгіттеу жұмысы, Қазақстанның елордасын танытуға бағытталған арнаулы қалалық туристік бағыттардың болуы, сондай-ақ жалпы Астана және Қазақстан тақырыбына арналған түрлі сыйлық бұйымдары, таныстыру және имидждік өнімдер ұсынылуы сияқты факторлардан тұрады.
Туристік ұйымдармен ұсынылатын қызмет көрсетулердің сапасына мемлекеттік бақылауды қамтамасыз ететін қолданыстағы механизмі лицензиялау болып табылады. Мемлекеттік басқару деңгейінде өкілеттерді шектеу аясын ескере отырып, 2006 жылдан бастап туризм саласындағы заңнаманың сақталуын мемлекеттік бақылау жергілікті деңгейге беріледі, Астана қаласының әкімдігі алдында осы қызметтің сапалы орындалуы бойынша міндеттер қойылады. Осыған байланысты Бағдарламада туроператорлар мен турагенттердің заңнама талаптарын орындауын тұрақты және тиімді тексеруді, сондай-ақ заңнаманы бұзу айқындалған жағдайда оған шаралар қолдануды қамтамасыз ету бойынша шаралар қарастырылған.
2005 жылғы сәуір айынан Астана қаласында ұйымдастырылған, алғаш рет Қазақстанда "108" ақпараттық-анықтамалық қызметінің ағылшын тілінде қызмет көрсету тәжірибесі алдағы уақытта кеңінен дамытылады. Осы қызмет шетелдік қонақтардың қауіпсіздігін қамтамасыз ететін елордалық инфрақұрылымды құруда басты элемент болып табылады.
Осы құрылымның екінші элементі дамыған POS-терминал жүйесі болып табылады, бұл шетелдік туристерге қолма-қол ақшасыз есеп айырысуды қолдануға, сондай-ақ қылмыстық әрекеттің құрбаны болуы мүмкін қауіп-қатерін төмендетуге мүмкіндік береді. Бағдарламада POS-терминал жүйелерін барлық сауда және сервис орталықтарында енгізуді ынталандыру бойынша шаралар қарастырылған.
Елорда келбетін нығайту үшін шетелдік азаматтарды тіркеу рәсімдерін оңайлатуға бағытталған іс-шаралар маңызды болып табылады. Бұл үшін Бағдарламада алдағы уақытта қаладағы шетел азаматтарын тіркеуді оңайлату шаралары енгізілген.
Астанада жедел салынып жатқан және ерекше құрылыстардың арқасында Қазақстан елордасының туристік келбетін қалыптастыру үшін объективті алғышарттар Астананың ерекше келбетін халықаралық туристік қауымдастықтарда қалыптастыра алатын мамандардың жеке алған әсерінде берік орын алуы қажет. Бұл үшін Бағдарламада алдыңғы қатарлы туристік операторлар мен БАҚ өкілдері, ең алдымен, Еуропа және Америка елдерінің өкілдері үшін ақпараттық турларды өткізу жөніндегі шаралар қарастырылады, оның аясында қаланың бірегей объектілері мен оған жапсарлас жатқан оңалту аймақтарына бару ұйымдастырылады.
Астана келбетін қалыптастырудың басқа бағыты қаланың отандық туроператорларға бәсекелестік жағдайында әлеуетті серіктестер және клиенттермен жұмыс істеуге мүмкіндік беретін халықаралық туристік көрмелерге қатысу болып табылады. Осыған байланысты сыйлық бұйымдары мен таныстыру материалдарын әзірлеу, бейнефильмдер мен бейнероликтер, сондай-ақ Қазақстан Республикасының ресми шекара мекемелері мен көрме өткізіліп жатқан мемлекетке сувенир бұйымдары мен таныстыру материалдарын жеткізу бойынша ұлттық тасымалдаушылар тарапынан жәрдемдесуді ұйымдастыру кіретін жергілікті туристік ұйымдарды көрмелерге дайындауға жәрдемдесу маңызды болып табылады.
Қазіргі қалалардың тұрақты дамуының бірден-бір факторы ретінде әлемнің туристік индустриясы дамыған алдыңғы қатарлы қалаларда тәжірибе алмасу, Астанада туристік бизнесті дамыту үшін әлеуетті серіктестерді тарту мақсатында Астана қаласының туризмі бойынша уәкілетті мемлекеттік органының Әлемдік қалалар форумына қатысу шаралары қарастырылған.
Шығу туризмінің өсуі шетелдік туристер үшін, Астана қаласы туралы әлемнің жетекші тілдеріндегі жолнұсқаларын қоса, жарнамалық-ақпараттық өнімдерді жыл сайын жаңартуды талап етеді.
Ұлттық қолданбалы өнер индустриясы келу туризмі инфрақұрылымының маңызды компоненті болып табылады, Бағдарламада аймақтың қолданбалы өнер шеберлері туралы, алдағы уақытта "Астананың ең үздік қолданбалы өнер шеберлері" атты иллюстрацияланған брошюрасын шығарумен, ақпараттық деректер базасын құру жолымен оны дамытуды ынталандыру бойынша шаралар, сондай-ақ әлемдік турист күні шеңберінде туристік Астана тақырыбына үздік сыйлықты дайындау бойынша жыл сайынғы конкурсты өткізу қарастырылған.
Ішкі туризм шеңберінде Астананың тартымдылығы талас тудырмайды, әсіресе Астана жастар мен оқушылар арасында белгілі. Осыған байланысты Бағдарламада қалалық бағыттарды алдағы уақытта дамыту және Қазақстан аймақтарынан келген туристерге сапалы қызмет көрсету бойынша, оның ішінде арнаулы туристік пойыздарда, тиісті инфрақұрылымды қарастырады.

&3. Туристік сала кадрларын даярлауға жәрдемдесу

Келу және ішкі туризмнің өсуі сапалы кадрларды даярлауды (гид-экскурсоводтар) және қалалық туристік бағыттарды егжей-тегжейлі қарауды талап етеді. Бұл үшін Бағдарламада қалалық гид-экскурсоводтарға арналған әдістемелік құралдарды әзірлеу қарастырылған, онда әрбір баратын объект бойынша ақпараттық анықтамасы бар үлгілік мәтіндер, сондай-ақ ұсынылатын тақырыптарға сәйкес бағыттарды ұйымдастыру бойынша ұсыныстар берілетін болады.
Сонымен қатар, әзірленіп жатқан туристік қызметтерді ұсынудың қалалық ережелері шеңберінде ұсынылатын туристік-экскурсиялық қызметтердің сапасы мен гид-экскурсоводтардың кәсіби сәйкестігіне талаптардың күшейетіндігі көзделіп отыр.
Туристік сала қызметкерлерінің кәсіби өсуін ынталандырудың басты бағыты жыл сайын дүниежүзілік туризм күні шеңберінде ең жақсы ішкі туризм бағытына конкурс өткізу болып табылады.
Туристік салада жұмыс істейтін кәсіпорындардың кадрлық әлеуетін күшейту мақсатында колледждер мен ЖОО-ның кемінде 50 студенттің жыл сайын қонақ үй және туристік бизнес кәсіпорындарында өндірістік практикасын өтуін қамтамасыз ету бойынша шаралар қабылданатын болады.
Туристік сала кадрларын даярлауға жәрдемдесудің маңызды бағыты жұмыс істеп жатқан мамандардың біліктілігін тұрақты көтеруге байланысты шаралар болып табылады. Сондықтан Бағдарламада оқыту семинарлары, конференциялар, көрмелер, "дөңгелек үстелдер" және конкурстар, оның ішінде Әлемдік туристік ұйымдардың қолдауымен өткізілетін конкурстар сияқты бірқатар іс-шаралар қарастырылып отыр. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының заңнамасындағы туристік ұйымдардың олардың қызметіне қатысты өзгерістері туралы, мемлекеттік органдар, оның ішінде бұқаралық ақпарат құралдары арқылы өткізілетін туристік саланы дамыту бойынша кеңінен таныстыру шаралары да қамтылған.
Туристік бизнесті ұйымдастыру және жүргізудің халықаралық тәжірибесін жинақтау мен пайдалану үшін, сонымен қатар туризмді қолдау саласында мемлекеттік саясатты іске асыруда Бағдарламада Астана қаласының туризмі бойынша уәкілетті мемлекеттік органдары өкілдерінің жыл сайын Астана қаласындағы "Астана-Демалыс" және Алматы қаласындағы "KITF", сондай-ақ Берлин, Мәскеу, Мадрид, Лондон қалаларындағы халықаралық туристік көрмелерге қатысу қарастырылған.

6. Қажетті ресурстар мен қаржыландыру көздері

Астана қаласында туристік саланы дамытудың 2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасын қаржылық қамтамасыз ету аталған мақсаттарға жыл сайын бөлінетін қаражаттар аясында жергілікті бюджет қаражаттары, бюджеттен тыс мақсатты қаражаттары, халықаралық және отандық қаржы ұйымдарының гранттары, туристік фирмалар мен олардың қоғамдық ұйымдарының қаражаттары, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасымен тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен жүргізіледі.
Осы Бағдарламада көрсетілген шараларды іске асыру үшін жергілікті бюджеттен 2006 жылы - 46 370 мың теңге, 2007 жылы - 46 215,6 мың теңге, 2008 жылы - 50 515 мың теңге бөлінеді.
Сонымен қатар, жергілікті бюджеттен қаржыландыру көлемі, белгіленген тәртіпте, жыл сайын сәйкес жылға бюджетті қалыптастыру және нақтылау кезінде нақтыланып отырады.

7. Бағдарламаны іске асырудан күтілетін нәтижелер

Бағдарламаны толық іске асыруда:
экономиканың туристік секторының бәсекеге қабілеттілігін арттыруға;
жалпы аймақтық өнімде туризм үлесінің артуына;
туристік кластер негіздерінің қалыптасуына;
Астана қаласының туристік келбетін дамытуға;
туристік саланың білікті кадрларын даярлауға мүмкіндік беруі қажет.
Қабылданған шаралар нәтижесінде экономиканың туристік секторының бәсекеге қабілеттілігін көтеру, сондай-ақ сыртқы және ішкі туристердің санының өсуі күтілуде (қосымшаның 2-ші кестесіне қараңыз).
Келу туризмінің 2008 жылы жалпы ұсынылатын туристік қызметтер көлемінде 2005 жылмен салыстырғанда 33 пайызға өсті, шығу туризмінің үлесі 29,5 пайызға, ішкі туризм 29,5 пайызға өседі, бұл жалпы аймақтық өнімде туристік қызметтен кірістің жиынтық үлесінің ұлғаюына мүмкіндік береді.

8. Астана қаласында туристік саланы дамытудың
2006-2008 жылдарға арналған бағдарламасын іске асыру
жөніндегі іс-шаралар жоспары

Ескерту: 8-тарауға өзгертулер енгізілді - Астана қаласы Мәслихатының 2006 жылғы 26 желтоқсандағы N 330/41-ІІІ шешімімен .

Р/с N	Іс-шаралар	Аяқтау мерзімі	Жауапты орындау- шылар	Іске асыру мерзі- мі	Болжа- натын шығын- дар (мың теңге)	Қаржы- ландыру көздері
1. Туристік кластер негіздерін қалыптасыру бойынша шаралар кешенін іске асыру
1.	Астана қаласында туристік кластердің дамуына мониторинг және талдау жүргізу	Қазақтан Республикасы Туризм және спорт министрлігіне есеп беру	Астана қаласының Кәсіпкер- лік және өнеркәсіп департаме- нті (КӨД)	Жыл сайын	2006 жыл - 1200 2007 жыл - 1272 2008 жыл - 1348	Жергі- лікті бюджет
2.	Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс механизмі арқылы қонақ үйлер қауымдастығын құруға жәрдемдесу	КӨД жұмысы туралы есеп беру	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 6000 2007 жыл - 5 000 2008 жыл - 6742	Жергі- лікті бюджет
3.	Туризм саласында қалалық құрылымдар бөлімшелері арасындағы үйлестіруді қамтамасыз ету	Қалалық ережелер құрамында	КӨД мүд- делі мем- лекеттік орган- дармен бірлесіп	2006 ж. ІҮ тоқса- ны	2006 жыл - 300	Жергі- лікті бюджет
2. Астананың туристік келбетін дамыту
4.	Туристерге қызмет көрсету бойынша туро- ператорлар мен турагенттердің қызметінде қа- уіпсіздік тех- ника нормалары мен ережелері- нің сақталуын бақылауды қамтамасыз ету	Жылдық есеп құрамында	КӨД	Жыл сайын ІІІ тоқсан	Талап етіл- мейді
5.	"108" анықтамалық- ақпараттық қызметті ұстау және жаңарту	Жылдық есеп құрамында	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 9000 2007 жыл - 5 000 2008 жыл -10112,4	Жергі- лікті бюджет
6.	POS-терминал- дарды енгізу	Жылдық есеп құрамында	КӨД мүд- делі мем- лекеттік орган- дармен бірлесіп	Тұрақ- ты	Талап етіл- мейді
7.	Республикалық және қалалық іс-шаралар шеңберінде ақпараттық турлар өткізу	Қазақстан Республика- сы Үкіметіне ақпарат	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 2398 2007 жыл - 2541,8 2008 жыл - 2694,3	Жергі- лікті бюджет
8.	Сыйлық бұйым- дары мен та- ныстыру мате- риалдарын әзірлеу және оларды Қазақ- стан Республи- касының ресми шетелдік меке- мелері мен ұлттық тасы- малдаушылары арқылы тарату	Сыйлық бұйымдары мен таныстыру материал- дары	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 3500 2007 жыл - 3710 2008 жыл - 3932	Жергі- лікті бюджет
9.	Әлемдік қала- лар форумына қатысу: 2006 жылы Ванкуверде, Канадада 2008 жылы Нанкинде, ҚХР	ТСМ-ге есеп беру	КӨД	2006 ж. ІІ тоқса- ны 2008 ж. ІІ тоқса- ны	2006 жыл - 842 2008 жыл - 893	Жергі- лікті бюджет
10.	Әлемнің жетек- ші тілдерінде жарнама-ақпа- раттық өнім- дерді, сон- дай-ақ жарнама бейнеролигін (прокатты қоса) жасау	Қаладағы туризм туралы жарнама өнімдері мен видео- роликтер	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 8000 2007 жыл - 10 200 2008 жыл - 8988	Жергі- лікті бюджет
11.	Астана қала- сының панора- малық туристік картасын дайындау және жаңарту	Картаны шығару және қайта шығару	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 1500 2007 жыл - 1 500 2008 жыл - 530	Жергі- лікті бюджет
12.	Аймақтың қол- данбалы өнер шеберлері туралы, алдағы уақытта "Астананың ең үздік қолдан- балы өнер шеберлері" атты иллю- страцияланған брошюрасын шығарумен, ақпараттық деректер базасын құру	Брошюрлар шығару	КӨД	2006 ж. ІҮ тоқса- ны 2008 ж. ІҮ тоқса- ны	2006 жыл - 600 2007 жыл - 1 000 2008 жыл - 636	Жергі- лікті бюджет
13.	Дүниежүзілік туризм күні шеңберінде Астана тақыры- бына ең үздік сыйлықты әзір- леу жөніндегі конкурсты өткізу	БАҚ арқылы ақпараттан- дыру	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 600 2007 жыл - 1 000 2008 жыл - 674,1	Жергі- лікті бюджет
14.	Елорданың көрнекті орындарымен таныстыру бойынша ұйымдастырылған балалар тобын Астанада қабылдау жөнінде шаралар қабылдау	ТСМ-ге ақпарат	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 2500 2007 жыл - 5 625 2008 жыл - 2809	Жергі- лікті бюджет
14-1	Мүгедек балалардың қатысуымен "Астана-менің отанымның елордасы" әлеуметтік жобасын іске асыруды қамтамасыз ету	ТСМ-ге ақпарат	КӨД	Жыл сайын	2007 жыл - 1500 2008 жыл - 1590	Жергілікті бюджет
14-2	Елорданың алдыңғы қатарлы спортшыларының қатысуымен спорттық балалар-жасөспірім туризмін дамыту бойынша іс-шаралар өткізу жөнінде шаралар қабылдау	ТСМ-ге ақпарат	КӨД	Жыл сайын	2007 жыл - 2000 2008 жыл - 2120	Жергілікті бюджет
14-3	"Шеберлер ауылы" тұрақты жұмыс істеп тұратын көрмені ұйымдастыруға жәрдемдесу	ТСМ-ге ақпарат	КӨД Мүдделі Мемлекеттік органдармен бірлесіп	Жыл сайын	2007 жыл - 11800 2008 жыл - 12508	Жергілікті бюджет
3. Туристік сала кадрларын даярлауға жәрдемдесу
15.	Қалалық гид- экскурсоводтар үшін әдісте- мелік құрал- дар әзірлеу және жаңарту	Гидтер үшін құралдар	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 600 2007 жыл - 636 2008 жыл - 674,1	Жергі- лікті бюджет
16.	Туристік-экс- курсиялық қыз- меттер сапасы мен гид-экс- курсоводтардың сәйкестігін бақылауды жүзеге асыру	Қалалық ереже құрамында	КӨД	2006 ж. ІҮ тоқса- ны	Талап етіл- мейді
17.	Дүниежүзілік туризм күні шеңберінде ішкі туризмде- гі ең үздік бағыт жөнінде- гі конкурсты өткізу	БАҚ арқылы ақпараттан- дыру	КӨД	Жыл сайын	2006 жыл - 600 2007 жыл - 1 000 2008 жыл - 674,1	Жергі- лікті бюджет
18.	Туризм маман- дығына оқитын студенттерінің практика және тәжірибе алма- су базасын қалыптастыру	Жылына кемінде 50 тәжірибе алмасу	КӨД мүд- делі мем- лекеттік органдар- мен және оқу орын- дарымен бірлесіп	Жыл сайын	2006 жыл - 1500 2007 жыл - 1590 2008 жыл - 1685	Жергі- лікті бюджет
19.	Туристік сала, оның ішінде ДСҰ эгидасы бойынша кадр- ларды даярлау мәселелері жөнінде ғылыми- практикалық конференция- лар, семинар- лар мен прак- тикумдар өткі- зуді қамтама- сыз ету	Екі конфе- ренция туралы есеп жыл сайын	КӨД	Жыл сайын кесте бойын- ша	2006 жыл - 1000 2007 жыл - 1060 2008 жыл - 1123	Жергі- лікті бюджет
20.	Астана қаласы" Астана демалыс" және Алматы қаласы "KITF" халықаралық туристік көрмелеріне, сондай-ақ 6 шетелдік көрмеге қатысу; жергілікті турагенттер және туроператорлар арасында алдыңғы қатарлы туристік технологияларды тарату	ТСМ-ге бекітілген график бойынша есеп беру. БАҚ арқылы ақпараттандыру	КӨД	Жыл сайын кесте бойын- ша	2006 жыл - 6230 2007 жыл - 8517,36 2008 жыл - 7000	Жергі- лікті бюджет

Үш жыл ішінде Бағдарламаға барлығы 143100,6 мың теңге
көлемінде қаражат қажет, оның ішінде 2006 жылы - 46370 мың теңге, 2007 жылы - 46215,6 мың теңге және 2008 жылы - 50515 мың теңге

Астана қаласында
туристік саланы дамытудың
2006-2008 жылдарға арналған
бағдарламасына қосымша

1 кесте

2001-2005 жылдарға арналған Астана
қаласындағы туристік белсенділік серпіні

Көрсеткіштер (адам)	2001 ж. есебі	2002 ж. есебі	2003 ж. есебі	2004 ж. есебі	2005 ж. бағалау
Шығу туризмі	9451	9715	7351	17335	18000*
Ішкі туризм	27444	28522	29804	33393	34400*
Келу туризмі	690	662	454	4339	4600*

Ескерту: Астана қаласының әлеуметтік-экономикалық дамуының
2006-2008 жылдарға арналған орта мерзімді жоспарына сәйкес бағалау
деректері * жұлдызшамен белгіленген.

2 кесте

2006-2008 жылдарға арналған Астана қаласындағы
туристік белсенділік өсуінің болжамы

Көрсеткіштер (адам)	2006 ж. болжам	2007 ж. болжам	2008 ж. болжам
Келу туризмі	5060	5566	6123
Шығу туризмі	19620	21386	23310
Ішкі туризм	37668	41246	45164
Туристік ұйымдармен қызмет көрсетілгені барлығы	62700	68970	75867