ИПС "Әділет"

Сноска. Утратил силу приказом Министра здравоохранения РК от 30.06.2010 № 476.

В соответствии с подпунктом 6) статьи 7, подпунктами 1) и 3) статьи 17 Закона Республики Казахстан "О санитарно-эпидемиологическом благополучии населения", ПРИКАЗЫВАЮ :

1. Утвердить прилагаемые санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию, строительству, эксплуатации и содержанию жилых зданий".

2. Комитету государственного санитарно-эпидемиологического надзора Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Белоног А.А.) направить настоящий приказ на государственную регистрацию в Министерство юстиции Республики Казахстан.

3. Департаменту организационно-правового обеспечения Министерства здравоохранения Республики Казахстан (Мухамеджанов Ж.М.) направить настоящий приказ на официальное опубликование после его государственной регистрации в Министерстве юстиции Республики Казахстан.

4. Контроль за исполнением настоящего приказа оставляю за собой.

5. Настоящий приказ вводится в действие со дня официального опубликования.

И.о. Министра

      "СОГЛАСОВАН"
      Председатель Комитета
      по делам строительства и
      жилищно-коммунального хозяйства
      Министерства индустрии и торговли
      Республики Казахстан

Утверждены приказом
и.о. Министра здравоохранения
Республики Казахстан
от 29 июня 2007 года N 394

Санитарно-эпидемиологические правила и нормы
"Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию,
строительству, эксплуатации и содержанию жилых зданий" 1. Общие положения

1. Санитарно-эпидемиологические правила и нормы "Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию, строительству, эксплуатации и содержанию жилых зданий" (далее - санитарные правила) устанавливают санитарно-эпидемиологические требования к проектированию, строительству, содержанию и эксплуатации, участку и территории жилых зданий, системам отопления и вентиляции помещений, естественному освещению, водоснабжению и канализации, а также нежилым этажам жилых зданий, за исключением мобильных зданий и гостиниц.

2. Настоящие санитарные правила обязательны для исполнения всеми физическими и юридическими лицами, находящимися на территории Республики Казахстан.

3. В настоящих санитарных правилах использованы следующие определения:

1) жилое здание - строение, состоящее в основном из жилых помещений и частей дома общего пользования, а также из нежилых этажей (помещений);

2) нежилые этажи (помещения) - встроенные, пристроенные (встроенно-пристроенные), примыкающие к нижним этажам основного здания отдельные помещения (группа помещений), размещаемые в цокольном и/или подвальном, а также нижних надземных этажах, предназначенных для подсобных, вспомогательных, технических целей, а также общественного назначения и/или малого, среднего предпринимательства либо иного, функционально не связанного с основным зданием, назначения, а также, имеющие как пристроенную к основному зданию, так и встроенную в него части;

3) пандус - наклонная площадка, служащая для въезда, к расположенному над цоколем зданий, парадному входу и предназначенная для замены лестниц;

4) этаж надземный - этаж при отметке пола помещений не ниже планировочной отметки земли;

5) этаж подвальный - этаж при отметке пола помещений ниже планировочной отметки земли более чем на половину высоты помещения;

6) этаж цокольный - этаж при отметке пола помещений ниже планировочной отметки земли на высоту не более половины высоты помещений.

2. Санитарно-эпидемиологические требования
к участку и территории жилых зданий

4. Территория, прилегающая к жилому зданию, должна быть благоустроена, озеленена, освещена, ограждена и зонирована, подъездные пути и пешеходные дорожки должны иметь твердое покрытие.

5. Для сбора мусора должны использоваться металлические контейнеры, устанавливаемые на асфальтированной площадке, размеры которой должны в три раза превышать площадь основания контейнеров.

6. Контейнеры должны располагаться не ближе 25 метров (далее - м) и не далее 100 м от жилых зданий.
Площадка для таких контейнеров должна быть ограждена с трех сторон на высоту 1,5 м.

7. Удаление отходов и мусора должно производиться при их накоплении не более чем на 2/3 емкости контейнера, но не реже одного раза в день в летний период, одного раза в 3 дня в зимний.

8. Расстояние от жилых зданий до помещений (сооружений) для содержания и разведения животных, в населенных пунктах должно приниматься с учетом требований санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию производственных объектов", утвержденных приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 8 июля 2005 года N 334 , зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3792.

9. Должна быть предусмотрена санитарно-защитная зона от близлежащих объектов и строений.

10. Должен быть предусмотрен поливочный водопровод.

11. К мусорным контейнерам (площадке) должен быть подъезд с твердым асфальтовым покрытием.

3. Санитарно-эпидемиологические требования
к проектированию и строительству жилых зданий

12. Проектирование и строительство жилых зданий должно осуществляться с учетом требований настоящих санитарных правил.

13. Строительные и отделочные материалы должны быть разрешены к применению в Республике Казахстан.

14. Уровень напряженности электростатического поля на поверхности строительных и отделочных материалов не должен превышать 15 киловатт на метр (далее - кВ/м) при относительной влажности воздуха 30 - 60 процентов (далее - %).

15. В жилых зданиях должны предусматриваться пандусы шириной не менее 1,2 м с уклоном не более 1:20.

16. В жилых зданиях должны предусматриваться хозяйственно-питьевое, противопожарное и горячее водоснабжение, а также канализация и водостоки.

17. В целях обеспечения инсоляции расстояние между высотными жилыми зданиями должно быть не менее 20 м.

18. В ІV климатическом районе помещения должны быть обеспечены сквозным проветриванием.

19. Жилые здания высотой более пяти этажей должны быть оборудованы лифтами.

20. Жилые здания должны быть оборудованы мусоропроводами, их должны предусматривать с отметкой пола верхнего этажа от уровня планировочной отметки земли 11,2 м и более.

21. Лестничные марши и площадки должны иметь ограждения с поручнями, в жилых зданиях для престарелых и семей с инвалидами - дополнительно пристенные поручни.

22. Лестничные клетки и лифтовые холлы должны быть отделены от помещений любого назначения и поэтажных коридоров дверями, оборудованными закрывателями, с уплотнением в притворах, шахты лифтов допускается размещать смежно с жилыми комнатами при условии звукоизоляции наружных и внутренних ограждающих конструкций шахт.

23. Полы при входе в подъезды и на лестничных площадках не должны быть скользкими, без перепадов и должны быть покрыты водонепроницаемыми кислотоупорными материалами, разрешенными к применению в Республике Казахстан.

24. Инженерные коммуникации помещений общественного назначения, проходящие через жилую часть, или жилой части, проходящие через встроенные помещения (кроме водопровода и отопления из металлических труб), должны быть проложены в самостоятельных шахтах, огражденных противопожарными перегородками, за исключением помещений, размещаемых в габаритах одной квартиры.

25. Расстояние от двери квартиры или комнаты общежития до ближайшего загрузочного клапана мусоропровода не должна превышать 25 м.

26. Ствол мусоропровода должен быть воздухонепроницаемым, звукоизолированным от строительных конструкций и не должен примыкать к жилым помещениям.

27. Мусоросборная камера должна размещаться непосредственно под стволом мусоропровода с подводкой к ней горячей и холодной воды. Высота мусоросборной камеры в свету должна быть не менее 1,95 м. Внутренняя отделка мусоросборной камеры должна быть удобной для проведения уборки и дезинфекции, мытья контейнеров, мусоропровода и камеры. Полы в мусоросборной камеры должны быть выполнены с уклоном к канализационному трапу.

28. Мусоросборная камера должна иметь самостоятельный вход с открывающейся наружу дверью, изолированный от входа в здание глухой стеной (экраном).

29. Должна предусматриваться механизация для транспортировки заполненного контейнера из мусоросборной камеры, на площадку для перегрузки в бункер специального автотранспортного средства в виде роликов; площадок с роликами; электроротали захватывающим кронштейном.

30. Пол мусоросборной камеры должен быть на уровне плоскости наружной площадки. На уровне пола должен устраиваться приемник сточных вод, соединенный канализационной сетью жилого здания.

31. Крышки загрузочных клапанов мусоропроводов на лестничных клетках должны иметь плотный притвор, снабженный резиновыми прокладками.

32. Мусоропровод должен быть оборудован устройствами, обеспечивающими возможность его очистки, дезинфекции, дезинсекции и дератизации.

4. Санитарно-эпидемиологические требования
к системам отопления и вентиляции помещений

33. Системы отопления и вентиляции должны обеспечивать показатели расчетных параметров воздуха и кратности воздухообмена в помещениях жилых зданий в соответствии с приложением к настоящим санитарным правилам.

34. Радиаторы отопления должны быть легко доступны для уборки. При водяном отоплении температура поверхности радиаторов двухтрубных систем не должна превышать 85 градусов Цельсия (далее - ^oС), однотрубных систем - для верхних этажей - 100- 105 ^oС.

35. Для помещений с нормируемой вытяжкой компенсацию удаляемого воздуха должны предусматривать как за счет поступления наружного, так и за счет перетекания воздуха из других помещений данной квартиры (за исключением кухни и санитарных узлов).

36. Помещения должны быть обеспечены проветриванием через фрамуги, форточки или другие устройства. Допускается сквозное, угловое или вертикальное (через шахты) проветривание.

37. В секционных жилых зданиях допускается проветривание односторонне расположенных одно- и двухкомнатных квартир через лестничную клетку или другие внеквартирные проветриваемые помещения. При этом таких квартир на этаже должно быть не более двух. В зданиях коридорного типа допускается проветривание одно- и двухкомнатных квартир через общие коридоры длиной не более 24 м, имеющие прямое естественное освещение и сквозное или угловое проветривание.

38. Проветривание лестничной клетки должно быть обеспечено через открывающиеся остекленные проемы площадью открывания на каждом этаже не менее 1,2 м ².

39. Вентиляционная система должна исключать поступление воздуха из одной квартиры в другую.

40. Вытяжная вентиляция жилых комнат квартир и общежитий должна предусматриваться через вытяжные каналы кухонь, уборных, ванных (душевых) и сушильных шкафов, которые должны быть раздельными и их объединение не допускается.

41. Местные вентиляционные каналы кухонь, санитарных узлов, ванных и гардеробных комнат в пределах одной квартиры допускается объединять в сборный вентиляционный канал с подсоединением их к сборному каналу на одном уровне выше обслуживаемых помещений не менее чем на 2 м.

42. Во встроенных в жилые здания помещениях общественного назначения должны быть предусмотрены отопление и вентиляция.

43. Вентиляция и системы отопления встраиваемых объектов должна быть автономной. Вытяжную вентиляцию помещений, размещаемых в габаритах одной квартиры, где отсутствуют пожаровзрывоопасные вещества и вредные выделения не превышают нормируемых значений, допускается присоединять к общей вытяжной системе жилого здания.

44. В зданиях с теплым чердаком удаление воздуха из чердака должно предусматриваться через одну вытяжную шахту на каждую секцию жилого здания с высотой шахты не менее 4,5 м от перекрытия над последним этажом.

45. В климатических районах с температурой ниже минус 40 ^oС жилые здания высотой три этажа и более допускается оборудовать приточной вентиляцией с подогревом наружного воздуха.

46. Поквартирные водонагреватели (в том числе малометражные отопительные котлы) на газовом топливе допускается предусматривать в жилых зданиях высотой до пяти этажей включительно, на твердом топливе - до двух этажей включительно (без учета цокольного этажа).

47. Поквартирные генераторы тепла, работающие на твердом топливе, должны устанавливаться в кухнях или в отдельных помещениях. В одно-, двухквартирных жилых зданиях вход в помещение, где расположен генератор тепла, допускается из подсобного помещения квартиры.

48. Варочные и отопительные печи (плиты) на твердом топливе допускается устраивать в квартирных жилых зданиях, общежитиях высотой не более двух этажей (без учета цокольного этажа).

5. Санитарно-эпидемиологические требования
к естественному освещению

49. Естественное освещение должны иметь жилые комнаты, кухни, помещения общественного назначения в встроенные в жилые здания.

50. Коэффициент естественной освещенности должен быть не менее 0, 5% в середине помещения.

51. Длительность инсоляции в весенне-осенний период жилых помещений должна быть не менее чем в одной комнате 1-3-комнатных квартир и не менее чем в двух комнатах 4-5-комнатных квартир: в центральной зоне (58 - 48 ^oсеверной широты) - не менее 2,5 часов в день; в северной зоне (севернее 58 ^oсеверной широты) - не менее 3 часов в день; в южной зоне (южнее 48 ^oсеверной широты) - не менее 2 часов в день. В общежитиях должно инсолироваться не менее 60% жилых комнат.

52. При прерывистом режиме инсоляции суммарная длительность инсоляции должна быть увеличена на 0,5 часа. В жилых зданиях меридионального типа при одновременной инсоляции всех жилых помещений, а также в реконструируемой жилой застройке или в особо сложных градостроительных условиях допускается сокращение продолжительности инсоляции не более чем на 0,5 часа.

53. Отношение площади световых проемов всех жилых комнат и кухонь квартир и общежитий к площади пола этих помещений, не должно превышать 1:5,5. Длина общих коридоров не должна превышать при освещении через световые проемы в наружных стенах в одном торце 24 м, в двух торцах - 48 м.

54. При большей длине коридоров необходимо предусматривать дополнительно естественное освещение через световые карманы. Расстояние между двумя световыми карманами должно быть не более 24 м, а между световым карманом и световым проемом в торце коридора - не более 30 м.

55. Ширина светового кармана, которым служит лестничная клетка, должна быть не менее 1,2 м. Через световой карман, которым служит лестничная клетка, допускается освещать коридоры до 12 м, расположенные по обе ее стороны.

6. Санитарно-эпидемиологические требования к уровням шума,
вибрации, ультразвука и инфразвука, электрических и
электромагнитных полей и ионизирующего излучения

56. В помещениях жилого здания уровни шума и инфразвука должны быть безопасными.

57. В жилых помещениях уровень виброускорения не должен превышать 80 дециБелл (далее - дБ), виброскорости - 72 дБ. С учетом поправок к допустимым уровням вибрации при постоянной вибрации ноль, не постоянной - минус 10 дБ и с учетом времени суток - с 7 до 23 часов - плюс 5, с 23 до 7 часов - ноль.

58. Допустимыми уровнями ультразвука должны быть уровни звукового давления в дециБелах в третьеоктавных полосах со среднегеометрическими частотами 10; 12,5; 16; 20; 25; 31,5; 40; 50; 63; 80; 100; 160; 200; 250; 315 килоГерц. Допустимыми уровнями контактного ультразвука должны быть пиковые значения виброскорости или ее логарифмические уровни в децибелах в октавных полосах со среднегеометрическими частотами 31,5; 63; 125; 250; 500; 1000; 2000; 4000; 8000 Герц (далее - Гц).

59. Радиотехнические объекты мощностью 100 Ватт и более с частотой выше 300 МегаГерц должны размещаться на расстоянии не менее 300 м до территории жилой застройки.

60. Напряженность электрического поля промышленной частоты 50 Гц в жилых помещениях на расстоянии от 0,2 м от стен и окон и на высоте 0,5 - 1,8 м от пола не должна превышать 0,5 киловольт на метр (далее - кВ/м).

61. Индукция магнитного поля промышленной частоты 50 Гц в жилых помещениях на расстоянии от 0,2 м от стен и окон и на высоте 0,5 - 1,5 м от пола не должна превышать 10 микроТесла (далее - мкТл).

62. Электрическое и магнитное поля промышленной частоты 50 Гц в жилых помещениях должны измеряться при полностью отключенных общем и местном освещении включая бытовую технику.

63. Напряженность электрического поля промышленной частоты 50 Гц на территории жилой застройки от воздушных линий электропередачи переменного тока и других объектов не должна превышать 1 кВ/м на высоте 1,8 м от поверхности земли.

64. Мощность эффективной дозы гамма-излучения внутри жилых зданий не должна превышать значений естественного фона местности более чем на 0,2 мЗв в час среднегодовая эквивалентная равновесная объемная активность радона в воздухе помещений - не должна превышать 100 Беккерель на кубический метр для проектируемых или вновь строящихся жилых зданий и 200 Беккерель на кубический метр для эксплуатируемых.

65. Удельная эффективная активность естественных радионуклидов в строительных материалах во вновь строящихся жилых зданиях не должна превышать 370 Беккерель на килограмм.

7. Санитарно-эпидемиологические требования
к водоснабжению и канализации

66. Вода централизованного, горячего и нецентрализованного водоснабжения должна быть безопасной и соответствовать требованиям приказа и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 28 июня 2004 года N 506 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм по хозяйственно-питьевому водоснабжению и местам культурно-бытового водопользования", зарегистрированного в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 2999.

67. В сельских населенных пунктах без централизованного водоснабжения, должно предусматриваться нецентрализованное водоснабжение в соответствии с приказом и.о. Министра здравоохранения Республики Казахстан от 13 мая 2005 года N 229 "Об утверждении санитарно-эпидемиологических правил и норм "Санитарно-эпидемиологические требования к нецентрализованному хозяйственно-питьевому водоснабжению", зарегистрированным в Реестре государственной регистрации нормативных правовых актов под N 3720.

68. В системах питьевого и горячего водоснабжения должны применяться трубы и иное оборудование, контактирующие с водой, выполненные из материалов, разрешенных к применению в Республике Казахстан.

69. Соединение сетей питьевого водопровода с сетями водопроводов, подающих воду не питьевого качества, не допускается.

70. В районах без централизованных водоснабжения и канализации допускается проектирование и строительство одно-, двухэтажных жилых зданий с надворными уборными и выгребными ямами не поглощающего типа с вытяжной вентиляцией из выгребной ямы на уровне ниже перекрытия пола с последующим вывозом нечистот в специально отведенные места специализированным транспортным средством (сливные станции, поля орошения, фильтрации). Периодичность их вывоза по мере их наполнения, но реже одного раза в 3 суток (объем выгреба рассчитывается исходя из трех суточного запаса поступающих стоков).

8. Санитарно-эпидемиологические требования к содержанию жилых помещений

71. Все помещения жилых зданий должны содержаться в чистоте. Неисправности систем водопровода, канализации, вентиляции, отопления, лифтового устройства, электроснабжения и другие должны своевременно ремонтироваться.

72. Высота жилых помещений должна быть не менее 2,5 м.

      73. Не допускается:
      1) размещение жилых помещений в цокольном и/или подвальном этажах;
      2) устанавливать в качестве межквартирных перегородок гипсокартонные перегородки;
      3) располагать непосредственно над и под жилыми комнатами, а также смежно с ними машинное помещение, шахты лифтов и мусоросборную камеру;
      4) объединение вентиляционных каналов из кухонь, уборных, ванных (душевых), кладовых для продуктов с вентиляционными каналами из помещений поквартирных генераторов тепла, гаражей;
      5) устройство в жилых зданиях встроенных или встроенно-пристроенных моек, станций (мастерских) технического обслуживания и ремонта автомобильных транспортных средств;
      6) установка газового оборудования во встроенных в жилые здания объектах и использование бытовых газовых приборов для обогрева помещений в негазифицированных жилых зданиях;
      7) использование жилых помещений для целей, не предусмотренных проектной документацией, без соответствующей реконструкции и разрешения;
      8) хранение и использование в жилых помещениях и в помещениях общественного назначения, размещенных в жилом здании, веществ и предметов, загрязняющих воздух;
      9) выполнение работ или совершение других действий, являющихся источниками повышенных уровней шума, вибрации либо нарушающих условия проживания граждан в соседних жилых помещениях;
      10) захламление, загрязнение всех помещений жилого здания;
      11) мытье транспортных средств на территории, прилегающей к жилому зданию;
      12) размещение в жилых зданиях приютов для животных;
      13) организация подъездных путей и разгрузочных площадок со стороны жилого двора для встроенных и пристроенных объектов к жилым зданиям.

9. Санитарно-эпидемиологические требования к нежилым этажам (помещениям)

74. Высоту нежилых этажей (помещений), размещаемых в жилых зданиях, допускается принимать равной высоте жилых помещений.

      75. В цокольном этаже жилого здания не допускается размещать:
      1) помещения для групп кратковременного пребывания детей дошкольного возраста;
      2) объекты здравоохранения.

      76. В первом, втором этажах жилых зданий не допускается размещать:
      1) отделений связи общей площадью более 700 квадратных метров (далее - м ²);
      2) объекты физкультурно-оздоровительных занятий общей площадью более 150 м ²;
      3) объектов общественного питания с числом мест более 50 (кроме общежитий) и домовых кухонь производительностью более 500 обедов в день;
      4) пунктов приема посуды, а также магазинов суммарной торговой площадью более 1000 м ²;
      5) специализированных магазинов, строительных, москательно-химических и других товаров, эксплуатация которых может привести к загрязнению территории и воздуха жилой застройки, магазинов с наличием в них взрывопожароопасных веществ и материалов, специализированных рыбных и овощных магазинов;
      6) объектов бытового обслуживания, в которых применяются легковоспламеняющиеся вещества (за исключением парикмахерских площадью до 250 м ², мастерских по ремонту часов нормируемой площадью до 100 м ²);
      7) мастерских ремонта бытовых машин и приборов, ремонта обуви нормируемой площадью свыше 100 м ²;
      8) бань, саун, приемные пункты утиль-сырья, прачечных и химчисток (кроме приемных пунктов и прачечных самообслуживания производительностью до 75 кг белья в смену);
      9) автоматических телефонных станций, предназначенных для телефонизации жилых зданий общей площадью более 100 м ²;
      10) общественных уборных;
      11) похоронных бюро.

77. Допускается размещение на верхнем этаже творческих мастерских художников и архитекторов, при этом сообщение этажа с лестничной клеткой должно предусматриваться через тамбур.

78. В подвальных, цокольных и первых этажах жилых зданий допускается устройство встроенных и встроенно-пристроенных стоянок для автомобильных транспортных средств.

Приложение
к санитарно-эпидемиологическим
правилам и нормам "Санитарно-
эпидемиологические требования
к проектированию, строительству
содержанию и эксплуатации
жилых зданий"

Расчетные параметры воздуха и кратность воздухообмена
в помещениях жилых зданий

Помещение	Расчетная температура воздуха в холодный период года, ⁰С	Кратность воздухообмена или количество удаляемого воздуха из помещения
Помещение	Расчетная температура воздуха в холодный период года, ⁰С	Приток	Вытяжка
Жилая комната квартир или общежитий	20	3 кубических метра в час (далее - м ³/ч) на 1 квадратный метр (далее - м ²) жилых помещений
Кухня квартиры и общежития, кубовая с электроплитами	16	-	Не менее 60 м ³/ч при 2-конфороч- ных плитах
с газовыми плитами	16		Не менее 60 м ³/ч при " " 75 " " 3-конфо- рочных плитах " " 90 " " 4-конфо- рочных плитах
Сушильный шкаф для одежды и обуви в квартирах	-	-	30 м ³/ч
Ванная	25	-	25 "
Уборная индивидуальная	18	-	25 "
Совмещенное помещение уборной и ванной	25	-	50 "
Гардеробная комната для чистки и глажения одежды, умывальная в общежитии	18	-	1.5
Вестибюль, общий коридор, передняя, лестничная клетка в квартирном жилом здании или общежитии	16	-	-
Постирочная	15	По расчету, но не менее 4	7
Гладильная, сушильная в общежитиях	15	По расчету, но не менее 2	3
Кладовые для хранения личных вещей, спортивного инвентаря, хозяйственные и бельевые в общежитии	12	-	0.5
Машинное помещение лифтов	5	-	По расчету, но не менее 0,5
Мусоросборная камера	5	-	1 (через ствол мусоро- провода)

      Примечание:
      1. В угловых помещениях квартир и общежитий расчетная температура
воздуха должна приниматься на 2 ^оС выше указанной в таблице.
      2. Температура воздуха в машинном помещении лифтов в теплый период
года не должна превышать 40 ^оС.

Параметры относительной влажности и скорости движения воздуха

Период года	Наименование помещения	Относительная влажность %		Скорость движения воздуха метров в секунду
Период года	Наименование помещения	Опти- мальная	Допус- тимая не более	Опти- мальная не более	Допус- тимая не более
Холодный	Жилая комната	45-30	60	0,15	0,2
	Помещения для отдыха и учебных занятий	45-30	60	0,15	0,2
	Межквартирный коридор	45-30	60	0,15	0,2
	Туалет			0,15	0,2
	Ванна			0,15	0,2
Теплый	Жилая комната	60-30	65	0,2	0,3

Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2010.06.30 N 476 бұйрығымен.

"Халықтың санитарлық-эпидемиологиялық салауаттылығы туралы" Қазақстан Республикасы Заңының 7-бабының 6)-тармақшасына, 17-бабының 1) және 3)-тармақшаларына сәйкес БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған "Тұрғын үйлерді жобалауға, салуға, пайдалану мен күтіп-ұстауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары бекітілсін.

2. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау комитеті (Белоног А.А.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуге жіберсін.

3. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің Ұйымдастыру - құқықтық қамтамасыз ету департаменті (Мұхамеджанов Ж.М.) осы бұйрықты Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде мемлекеттік тіркеуден өткеннен кейін ресми жариялауға жіберсін.

4. Осы бұйрықтың орындалуын бақылауды өзіме қалдырамын.

5. Осы бұйрық ресми жарияланған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі.

Министрдің
міндетін атқарушы

      "КЕЛІСІЛДІ"
      Қазақстан Республикасы Индустрия
      және сауда министрлігінің Құрылыс
      және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық
      істері комитеті төрағасы
      2007 жылғы "__"______

Қазақстан Республикасының
Денсаулық сақтау министрінің
міндетін атқарушының
2007 жылғы 29 маусымдағы
N 394 бұйрығымен бекітілген

"Тұрғын үйлерді жобалауға, салуға, пайдалану мен
күтіп-ұстауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар"
санитарлық-эпидемиологиялық ережесі мен нормалары 1. Жалпы ережелер

1. "Тұрғын үйлерді жобалауға, салуға, пайдалану мен күтіп-ұстауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық ережесі және нормалар (бұдан әрі - санитарлық ереже) тұрғын үйлерді жобалауға, салуға, күтіп-ұстауға, пайдалануға, олардың аумағына және жеріне, жылу және желдету жүйелеріне, табиғи жарыққа, сумен жабдықтауға және канализацияға, сондай-ақ тұрғын емес жайларға, мобильдік үйлерді және мейманханаларды қоспағанда, талаптар орнатады.

2. Осы санитарлық ереже Қазақстан Республикасының аумағында жүрген барлық жеке және заңды тұлғалардың орындауы үшін міндетті.

      3. Осы санитарлық ережелерде қолданылған терминдер және анықтамалар:
      1) тұрғын үй - негізі тұрғын үй-жайлардан және үйдің жалпы пайдалану бөлігінен, сонымен қатар тұрғын емес қабаттардан (жайлардан) тұратын құрылыс;
      2) тұрғын емес қабаттар (жайлар) - негізгі тұрғын үйдің төменгі қабаттарына іргелес ішіне, жапсарлас (ішіне жалғастырыла) салынған, цокольдық және/немесе төле, сондай-ақ жер үсті қабаттарында орналасқан, қосалқы, көмекші, техникалық мақсаттарға арналған, сондай-ақ, қоғамдық және/немесе кіші, орта кәсіпкерлік не өзге мақсаттағы, тұрғын үймен қызметтес байланыста болмайтын, сонымен қатар негізгі тұрғын үйге жапсарлас және жалғастырыла салынған бөліктері бар жеке жайлар (жайлар тобы);
      3) пандус - ғимараттың цоколінің астында орналасқан, сатының орнына көше беттегі есікке кіруге арналған ылди бөлік;
      4) жер үсті қабат - жерден жайдың жобаланған еденінен төмен емес қабаты;
      5) төле қабат - бөлме еденін белгілегенде биіктігі бөлме биіктігінің жартысынан жоғары, жобаланған жер белгісінен төмен қабат;
      6) цокольді қабат - бөлме еденін белгілегенде жоспарланған жер белгісінің биіктігі бөлме биіктігінің жартысынан биік емес қабат.

2. Тұрғын үйлердің аумағына және жеріне қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

4. Тұрғын үй аймағы, оған жақын орналасқан аймақтар көгалдандырылған, жарықтандырылған, кіре-беріс және жаяу жүретін жолдар қатты жабынмен жабылуы тиіс.

5. Қоқыс салатын контейнер темірден жасалған болу тиіс, олар асфальт төселген алаңда орналасуы тиіс, алаңның көлемі контейнер көлемінен үш есе артық болуы тиіс.

6. Контейнерлер тұрғын үйлерден 25 метрден (бұдан әрі - м) жақын емес, бірақ 100 м алыс емес қашықтықта орналасуы тиіс.
Қоқыс жинағыш алаңы үш жағынан 1,5 м биіктікке қоршалуы тиіс.

7. Қалдықты және қоқысты контейнердің көлемі 2/3-і толғанда күніне бір рет тазаланып тұру керек, жаз айларында күніне бір реттен, ал қыста 3 күнде бір реттен сиретпей тазаланып отырылуы тиіс.

8. Жануарларды өсіруге арналған жайлардан (ғимараттардан) тұрғын үйлерге дейінгі қашықтық Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3792 тіркелген Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрі м.а. 2005 жылғы 8 шілдедегі N 334 бұйрығымен бекітілген "Өндiрiстiк нысандарды жобалауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" санитарлық ережесі мен нормалары талаптарын ескере отырып қабылдануы тиіс.

9. Жақын жерде орналасқан құрылыс пен нысандардан санитарлық қорғау зонасы қарастырылуы тиіс.

10. Суаратын су құбыры ескерілуі тиіс.

11. Қоқыс жинағыш контейнерлерге қатты асфальтталған подъезд болу керек.

3. Тұрғын ғимараттарын жобалау мен құрылысына қойылатын
санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

12. Тұрғын үйлерді жобалау мен салу осы санитарлық ереже
талаптарына сай жүргізілуі тиіс.

13. Құрылыс және өңдеу материалдары Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген болуы тиіс.

14. Құрылыс және жөндеу жұмыстарына қолданылатын материалдардың электростатикалық өрісінің кернеу деңгейі ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 30-60 пайыз (бұдан әрі - %) жағдайда 1 метрге 15 киловатт (бұдан әрі - кВ/м) аспауы тиіс.

15. Тұрғын үйлерде ені 1,2 м бұрышы 1:20 пандустар қарастырылуы тиіс.

16. Тұрғын үйлерде тұрмыстық-шаруашылық, өртке қарсы және ыстық су, канализация мен суағыстары болуы тиіс.

17. Инсоляцияны қамтамасыз ету мақсатында биік тұрғын үйлердің ара қашықтығы 20 м кем болмауы тиіс.

18. IV климаттық ауданда ғимараттар жақсы желдетумен қамтылуы тиіс.

19. Бес қабаттан жоғары тұрғын үйлерде лифттер қарастырылуы тиіс .

20. Тұрғын үйлерде қоқыс құбырлары болуы тиіс, оларды жоғары қабаттың еденінен жердің жобалау белгісінен 11,2 м.

21. Саты марштары мен алаңдары ұстағыштары және қоршалған болуы тиіс, ал қарттар мен мүгедектерге арналған үйлерде - қосымша қабырғалық ұстағыштар қарастырылады.

22. Басқыш алаңдары мен лифт холлдары кез келген мақсаттағы басқа жайлардан бөлек, қабатаралық коридорлардан жапқыштары бар есіктермен бөлектенуі тиіс, бөлмелердің қабырғалары шуды өткізбейтін болса лифт шахтыларын тұрғын бөлмелерге жақын орналастыруға болады.

23. Кірешекке кіретін жердің және басқыш алаңның едендері сырғанақ емес, парапетсіз су өтпейтін, қышқылға төзімді Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген материалдармен қапталуы тиіс.

24. Қоғамдық мақсаттағы жайлардың немесе тұрғын бөліктің тұрғын жерден өтетін инженерлік коммуникациялар (темір трубалардан жасалған су мен жылыту құбырларынан басқа), бір пәтердің көлемінде орналасқан жайларды қоспағанда, дербес өртке қарсы қоршаулары бар шахталарда жүргізілуі тиіс.

25. Пәтердің немесе жатақхана бөлмесінің есігінен ең жақын қоқыс жинағышқа дейінгі ара қашықтық 25 м кем болмауы тиіс.

26. Қоқыс құбырының бағаны ауа өткізбейтін, құрылыс түзілістерінен дыбыс жібермейтін болуы және тұрғын жайларға іргелес болмауы тиіс.

27. Қоқысжинағыш камера тікелей қоқыс құбыры бағанының астында орналасуы тиіс, оған ыстық және суық су жүргізілуі тиіс. Қоқысжинағыш камераның жарықта биіктігі 1,95 м кем болмауы тиіс. Қоқысжинағыш камераның ішкі жағы жууға және дезинфекциялауға, контейнерді жууға, камера мен қоқыс түсіргішті жууға ыңғайлы болуы тиіс. Қоқысжинағыш камераның едендері канализациялық трапқа бұрышталып төселуі тиіс.

28. Қоқысжинағыш камера сыртқа ашылатын есігі бар дербес үйге кіретін есіктен тұтас қабырғамен оқшауланған кіре беріс болуы тиіс.

29. Қоқысжинағыш камерасынан толған контейнерлерді арнайы автокөліктің бункеріне ролик ретінде салудың тасымалдануын механизациялауды қарастырылуы тиіс; роликтары бар алаңдар, қармағыш кронштейндері бар элетроталдар.

30. Қоқысжинағыш камераның едендері ішкі алаңның тегіс бетінде болуы тиіс. Еден деңгейінде тұрғын үйдің су құбырына қосылған ағынсулардың қабылдағышы орналасуы тиіс.

31. Басқыш алаңдарында орналасқан қоқыс құбырларының клапандарының қақпақтары резеңке прокладкасы бар тығынмен жабылуы тиіс.

32. Қоқыс құбыры оны тазалауға, дезинфекция, дезинсекция және дератизацияны жүргізуге мүмкіндігін қамтамасыз ететін құрылғылармен жабдықталуы тиіс.

4. Жылу және желдету жүйелеріне қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

33. Жылу және желдету жүйелері тұрғын үй жайлары ауасының және ауа алмасу жиілігінің осы санитарлық ережелер қосымшасына сәйкес есеп көрсеткіштерін қамтамасыз етуі тиіс.

34. Жылу радиаторлары тазалағанға ыңғайлы болуы тиіс. Су жылыту жүйесі жағдайында екі түтік жүйесіндегі радиаторларының үстіңгі бетінің температурасы 85 градус Цельсиядан (бұдан әрі - ⁰С), бір түтіктік жүйедегілер үшін - жоғарғы қабаттар үшін - 100-105 ⁰С аспауы тиіс.

35. Нормаланған ауа соруы бар үй-жайлар үшін жоғалған ауаның орны сол пәтердің басқа бөлмелерінен (ас бөлмесі мен санитарлық тораптарды қоспағанда) және сырттан келетін ауаның есебінен толтырылу жүйесі қарастырылуы тиіс.

36. Үй-жайлар терезе көзі, терезе және өзге құрылғылар арқылы желдету каналдары арқылы желдетілумен қамтамасыз етілуі тиіс.

37. Тура, бұрыштық және тік желдетуге жол беріледі. Секциялық үйлерде біржақты орналасқан бір және екі бөлмелі пәтерлер үшін басқыш алаңы немесе өзге желдетілетін пәтерден тыс жайлар арқылы желдетуге жол беріледі. Сонымен қатар мұндай пәтерлер бір қабатта екеуден артық болмауы тиіс. Коридорлық типтегі үйлерде бір және екі бөлмелі пәтерлері үшін ұзындығы 24 м артық емес табиғи жарықтандырылған және тура немесе бұрыштық желдетуі бар ортақ коридорлардан желдетілуіне жол беріледі.

38. Басқыш алаңның желдетілуі әр қабатта ашылатын 1,2 м ² әйнектелген өтпелер арқылы қамтамасыз етілуі тиіс.

39. Желдету жүйесі бір пәтерден екінші пәтерге ауаның ауысуына жол берілмейтіндей қарастырылуы тиіс.

40. Тұрғын үйлер мен жатақханалардың бөлмелерінің сору желдетілуі ас бөлмесі мен ванна, кептіру шкафтарының сору арналары арқылы өтуі қарастырылуы тиіс, олар бөлек орналасқан және олардың қосылуына жол берілмеуі тиіс.

41. Бір пәтер шегіндегі ас бөлмесі, санитарлық тораптардың, ванна және киім ілетін бөлмелердің жергілікті желдету арналарын, қызмет көрсететін үй-жайлардан 2 м кем емес жоғары бір деңгейдегі құранды арнаға қосылумен құранды желдету арнасына біріктіруге жол беріледі.

42. Тұрғын үйлердің ішіне жалғастырылып салынған қоғамдық мақсаттағы жайларда желдету мен жылыту жүйелері қарастырылуы тиіс.

43. Жанасып салынған объектілердің желдету және жылыту жүйелері автономды болуы тиіс. Бір пәтердің аумағындағы орналасқан жайлардың өртжарылу қаупі бар заттар және нормаланатын мәндерден аспайтын зиянды заттар жоқ болса, сору желдетуді тұрғын үйдің жалпы сору желдетуіне қосуға жол беріледі.

44. Жылы шатыр астысы бар үйлердегі шатыр астындағы ауа үйдің әр секциясына соңғы қабаттың биіктігі 4,5 м кем емес бір сору шахтадан кетуі қарастырылуы тиіс.

45. Температурасы 40 ^оС ден төмен климаттық ауданда 3 қабатты және одан жоғары тұрғын үйлерді сыртқы ауаны жылытатын кіретін желдетумен қамтамасыз етуге жол беріледі.

46. Әрпәтерлік газ отынындағы сужылытқыштарды (соның ішінде азметражды жылыту қазандары) бес қабатты, қоса алғанда, үйлерде, сүйекті отындағыларды - екі қабат үйлерде орнатуға жол беріледі (цокольды қабатты ескермегенде).

47. Сүейкті отындағы әрпәтерлік жылу генераторлары ас бөлмесінде немесе жеке бөлмелерде орнатылуы тиіс. Бір-екі пәтерлік үйлерде жылу генераторы орналасқан жайға пәтердің қосалқы жайынан кіруге жол беріледі.

48. Сүйекті отындағы қайнататын және жағатын пештерді биіктігі екі қабаттан аспайтын үйлерде, жатақханаларда орнатуға жол беріледі.

5. Табиғи жарықтандыруға қойылатын санитарлы-эпидемиологиялық талаптар

49. Коридорлық типтегі тұрғын үйлердің үй-жайлары, ас бөлмелері, тұрғын үйлердің қоғамдық мақсаттағы жайлары табиғи жарықтандырылуы тиіс.

50. Табиғи жарықтанудың коэффициенті бөлменің ортасында 0,5% кем болмауы тиіс.

51. Инсоляция ұзақтығы көктем-күзгі кезеңдерде тұрғын бөлмелерінде 1-3 бөлмелі пәтерлерде кем дегенде бір бөлмеде және 4-5 бөлмелі пәтерлерде кем дегенде екі бөлмеде орталық аймақта (солтүстік кеңдігінің 58-48^о) - күніне кем дегенде 3 сағаттан; оңтүстік аймақта (солтүстік кеңдіктің 48^о оңтүстікке қарай) - күніне кем дегенде 2 сағаттан болуы тиіс. Жатақханалардың 60% кем емес үй-жайлары инсоляциялануы тиіс.

52. Үзінді режимді инсоляция кезінде инсоляцияның суммарлық ұзақтығы 0,5 сағатқа ұзартылуы тиіс. Меридиональды типтегі тұрғын үйлерде барлық тұрғын үй-жайларын біркелкі инсоляциялағанда және тұрғын құрылысын қайта құрастырғанда немесе аса күрделі қалалық құрылыс жағдайында инсоляция ұзақтығының 0,5 сағатқа қысқартылуына жол беріледі.

53. Пәтерлердің және жатақханалардың барлық тұрғын үй-жайларының және ас бөлмесінің жарық түсіру ауданының қатынасы осы жайлардың едендерінің ауданынан 1:5,5 аспауы тиіс. Ортақ коридорлардың ұзындығы сыртқы қабырғалардағы жарық ойықтары арқылы жарықтанған жағдайда бір жағында 24 м, ал екі жақтан-48 м аспауы тиіс.

54. Өте ұзын коридорлар үшін жарық қалташалар арқылы қосымша табиғи жарықтандыру қарастырылуы тиіс. Екі жарық қалташасы арасы 24 м артық болмауы тиіс, ал жарық қалтасы мен жарық ойығының арасы 30 м артық болмауы тиіс. Жарық қалташасы қызметін атқаратын басқыш алаңының ені 1,2 м кем болмау тиіс. Жарық қалташасы қызметін атқаратын басқыш алаң арқылы оның екі жағында орналасқан 12 м дейінгі коридорларды жарықтандыруға жол беріледі.

6. Шу деңгейіне, дірілге, ультрадыбысқа және инфрадыбысқа, электрлік және электромагниттік алаңға және иондық сәулеленуге қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

55. Тұрғын үйлердің жайларында шу және инфрадыбыс деңгейлері қауіпсіз болуы тиіс.

56. Тұрғын үй-жайларда түзетілген дірілжылдамдатқыш деңгейі 80 дециБелден (бұдан әрі - дБ), дірілжылдамдық - 72 дБ жоғары болмауы тиіс. Дірілдің рұқсат етілген деңгейіне енгізілген түзетулерді есептегенде үнемі діріл ноль, үнемі емес болса - минус 10 дБ және тәулік уақытын есептегенде - сағат 7-ден 23-ке дейін плюс 5, сағат 23-тен 7-ге дейін - ноль.

57. Ауа ультрадыбысының берілген деңгейі ретінде децибелде үшінші октавалық белдеудегі 10; 12,5; 16; 20; 25; 31,5; 40; 50; 63; 80; 100; 160; 200; 250; 315 килоГерц ортагеометриялық жиіліктегі дыбыс қысымы есептелуі тиіс, контакты ультрадыбыстың берілген деңгейі ретінде дірілжылдамдықтың шыңдық мағынасы немесе оның децибелде октавалық белдеудегі 31,5; 63; 125; 250; 500; 1000; 2000; 4000; 8000 Герц (бұдан әрі - Гц) ортагеометриялық жиіліктегі логарифмдік деңгейі есептелуі тиіс.

58. Қуаттылығы 100 Ватт және одан жоғары 300 мегаГерцтен жоғары жиілікті радиотехникалық объектілер тұрғын құрылысы аймағынан 300 м қашықтықта орналасуы тиіс.

59. Тұрғын үй-жайларда 50 Гц өнеркәсіптік жиіліктегі электрлік жүйе кедергісі қабырғадан және терезеден 0,2 м қашықтықта және еденнен 0,5 - 1,8 м биіктікте 1 метрге 0,5 киловольттан (бұдан әрі - кВ/м) артпауы тиіс.

60. Тұрғын үй-жайларда 50 Гц өнеркәсіптік жиіліктегі магнит жүйесінің индукциясы қабырғадан және терезеден 0,2 м қашықтықта және еденнен 0,5 - 1,5 м биіктікте 10 микроТеслден (одан әрі - мкТл) артпауы тиіс.

61. Тұрғын орындарында 50 Гц өнеркәсіптік электрлік және магниттік жүйе тұрмыс техникасы және жергілікті жарықтандырғыш құралы сөндіріліп тұрғанда есептелінеді.

62. Өнеркәсіптік электрлік өрістің кернеуі 50 Гц тұрғын орындарында ауа қабатынан айнымалы тоқты электрөтгізгіші үшін және басқа объектілердің 1 кВ/м жерден 1,8 биіктіктен аспауы тиіс.

63. Үй ішінде гамма-сәулеленуінің әсерлі дозасының қуаты сол жердің табиғи фонының мағынасынан 0,2 мк 3в/сағаттан артпауы тиіс, жобаланған немесе қайта тұрғызылатын үйлер үшін бөлме ішіндегі ауада радонның ортажылдық эквиваленті тепе-теңдікті көлемді белсенділігі 100 кубтағы метрге Беккерельден және пайдалануға берілетін ғимараттарда 200 кубтағы метрге Беккерельден артпауы тиіс.

64. Жаңадан тұрғызылатын үйлердің құрылыс материалдарында табиғи радионуклеоидтың үлесті әсерлі белсенділігі 370 килограмға Беккерельден артпауы тиіс.

7. Сумен қамтамасыз етуге және канализацияға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

65. Орталықтандырылған ыстық және орталықтандырылмаған сулардың қауіпсіз және Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 2999 тіркелген "Шаруашылық-ауыз суымен жабдықтауға және мәдени-тұрмыстық су пайдалану орындары жөніндегі санитарлық-эпидемиологиялық ереже мен нормаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің м.а. 2004 жылғы 28 маусымдағы N 506 бұйрығының талаптарына сәйкес болуы тиіс.

66. Елді мекендерде орталықтандырылған сумен қамтамасыз етілмегенде Нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде N 3720 тіркелген "Орталықтандырылмаған шаруашылық-ауыз сумен жабдықтауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар санитарлық-эпидемиологиялық ережелер мен нормаларды бекіту туралы" Қазақстан Республикасының Денсаулық сақтау министрлігінің 2005 жылғы 13 мамырдағы N 229 бұйрығына сәйкес орталықтандырылмаған сумен жабдықтау қарастырылуы тиіс.

67. Ас және ыстық сумен қамтамасыз ету жүйесінде Қазақстан Республикасы аймағында қолдануға рұқсаты бар материалдардан жасалған сумен қатынаста болатын құбырлар және басқа жабдықтар қолданылуы тиіс.

68. Ас су өткізгіш торабымен тамаққа пайдаланылмайтын су өткізгіш торабын біріктіруге жол берілмейді.

69. Орталықтандырылмаған сумен қамтамасыз етілмейтін және канализациясы жоқ аудандарда аулалық қоқыс жинағыш және су сіңірілмейтін үлгідегі қазылған шұңқыры бар 1-2 қабатты тұрғын үйлерді жобалауға және салуға жол беріледі, сонымен қатар арнайы көлік құралымен арнайы орындарға жуынды-шайынды шығарылуы тиіс (жуынды төгетін станциялар, суармалы егіс, фильтрация алқаптары). Олардың шығарылуы толған бойда, бірақ 3 тәулікте 1 реттен сирек емес болуы тиіс (күреп алудың көлемі 3 тәулік науа қорынан есептеледі).

8. Тұрғын үй-жайларын күтіп-ұстауға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

70. Тұрғын үйлердің барлық үй-жайлары тазалықта ұсталуы тиіс. Істен шыққан су өткізгіш, канализация, желдеткіш, жылу, электрмен қамтамасыз ету жүйелері, лифт құрылымы және басқалары тез арада жөнделуі тиіс.

71. Тұрғын үй-жайлардың биіктігі 2,5 м төмен болмауы тиіс.

      72. Төмендегілерге жол берілмейді:
      1) Тұрғын үй-жайларды цокольды және/немесе төле қабаттарда орналастыруға;
      2) пәтераралық қалаулар ретінде гипсокартоннан жасалған қалауларды қолдануға;
      3) тұрғын үй-жайлардың астында және үстінде және олармен іргелес машина тұрағын, лифт шахталары мен қоқысжинағыш камерасын орнатуға;
      4) ас бөлмесінен, ванналардан, азық-түлік сақтайтын қоймалардан желдету камерасын пәтер аралық жылу генераторларының, гараждың желдету камерасымен қосуға;
      5) тұрғын үйлерде автокөліктерді жөндейтін және техникалық көмек көрсету орындарын, қосалқы салынған көлік жуу орындарын орналастыруға;
      6) тұрғын үйлерге қосып салған объектілерде газ құрылғыны орнатуға және газификацияланбаған тұрғын үйлерде үй-жайды жылыту үшін тұрмыстық газ құралдарын қолдануға;
      7) тұрғын үйлерді жобалау іс қағаздары бойынша қарастырылмаған мақсатқа сәйкес рұқсатсыз және реконструкциясыз пайдалануға;
      8) тұрғын үйлердегі тұрғын үй-жайларда және қоғамдық мақсаттағы жайларда ауаны ластайтын заттарды сақтауға;
      9) шу, діріл деңгейін жоғарылататын, ауаны ластайтын немесе көрші тұрғын бөлмелеріндегі азаматтардың тұрмыс жағдайына кері әсер ететін жұмыстарды атқаруға;
      10) тұрғын үйдің барлық үй-жайларын ластауға;
      11) тұрғын үйге іргелес жатқан аумақта автокөліктерді жууға;
      12) тұрғын үйлерде жануарлар үшін баспананы орналастыруға;
      13) тұрғын үйлерге қосылып салынған объектілер үшін тұрғын есік алдына кіре беріс жолдарды және жүк түсіретін алаңдарды ұйымдастыруға.

9. Тұрғын емес қабаттарға (жайларға) қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар

73. Тұрғын үйлерде орналасатын тұрғын емес қабаттардың (жайлардың) биіктігін тұрғын үй-жайлардың биіктігіне теңдей етуге жол беріледі.

      74. Тұрғын үйдің цокольды қабатында төмендегілерді орналастыруға жол берілмейді:
      1) мектеп жасына дейінгі балалардың уақытша топтары үшін жайлар;
      2) денсаулық сақтау объектілері.

      75. Тұрғын ғимараттарының бірінші және екінші қабаттарында төмендегілерді орнатуға жол берілмейді:
      1) жалпы ауданы 700 квадраттық метр (бұдан әрі - м²) байланыс бөлімшелері;
      2) жалпы ауданы 150 м²сауықтыру-дене шынықтыру объектілері;
      3) 50-ден артық орынды қоғамдық тамақтану объектісін және күніне 500 артық өндірісі бар үй асханасы;
      4) суммарлы сауда алаңы 1000 м²артық бөлшек сауда дукені, ыдыстар қабылдау орындары;
      5) эксплуатациясы тұрғын ғимараттың ауасын ластайтын, құрылыс, москатты-химиялық және басқа товарлардың, арнайы дүкендері, арнайы балық және көкөніс дүкендері;
      6) құрамында тез тұтанатын заттарды қолданатын тұрмыстық қызмет көрсету объектілері (100 м²дейін ауданы бар сағат жөндеу орындарын және 250 м²шаштараз объектілерін қоспағанда);
      7) жоспарланған ауданы 100 м²артық аяқ киім жөндеу, тұрмыс машиналарын және құралдарын жөндеу шеберханалары;
      8) монша, хауыз, жойылатын шикізатты қабылдау орындары, химиялық тазартқыштар, кір жуу орындары (сменасына 75 килограмға дейін кір жуу мен қабылдау орындарын қоспағанда);
      9) жалпы ауданы 100 м²артық тұрғын үйлерді телефонизациялауға арналған автоматтық телефон станциялары;
      10) қоғамдық әжетханалар;
      11) жерлеу бюролары.

76. Жоғарғы қабаттарда суретшілер мен сәулетшілердің шығармашылық шеберханаларын орнатуға жол беріледі, егер қабаттың бірігуі саты торшасымен тамбур арқылы ойластырылған жағдайда.

77. Тұрғын үйдің төлелік, цокольды және бірінші қабаттарында автокөліктер тұрағын орналастыруға жол беріледі.

78. Қоғамдық мақсаттағы жайлар, жатақхана және қарттар мен мүгедектері бар жанұялар үшін салынған тұрғын үйлердің осындай жайларын қоспағанда, тұрғын үйдің тұрғын бөлігінен оңашаланған кіре-беріс және эвакуациялық шығыстары болуы тиіс.

                                 "Тұрғын үйлерді жобалауға, салуға,
                               пайдалану мен күтіп-ұстауға қойылатын
                                    санитарлық-эпидемиологиялық
                               талаптар" санитарлық-эпидемиологиялық
                                  ережесі мен нормаларына қосымша

Тұрғын үйлердің үй-жайларындағы ауаның есеп мөлшері
және ауаның ауысуының жиілігі

Үй-жай	Жылдың суық мезгіліндегі ауаның есеп температура сы, ^oС	Ауаның ауысу жиілігі немесе үй-жайдан шығатын ауаның есебі
Үй-жай	Жылдың суық мезгіліндегі ауаның есеп температура сы, ^oС	Ағым Сорылу
Пәтердің немесе жатақхананың тұрғын бөлмесі	20	3 сағатта кубтық метр (бұдан әрі - м³/сағ) тұрғын үй-жайдың 1 квадратық метрге (бұдан әрі - м²)
Электрплиталарымен бірге пәтерлердің және жатақханалардың ас бөлмелері кубтары	16	-	2-конфорлы плиталарда 60 м³/сағ кем емес
Газ плиталармен	16		60 м³/сағ кем емес "75" 3-конфорлы плиталарға "90" 4-конфорлы плитаға
Пәтерлердегі аяқ киім мен киімге арналған кептіру шкафтары	-	-	30 м³/сағ
Жуынатын ванна	25	-	"25"
Жеке әжетхана	18	-	"25"
Жуынатын ванна мен әжетхана бірге	25	-	"50"
Ортақ душ	25	-	5
Жатақханадағы жуынатын жер, киім-кешекті үтіктейтін және тазалайтын жер	18	-	1,5
Вестибюль, жалпы дәліз, пәтерлі үйдегі басқыш алаң	16	-	-
Кір жуатын жер	15	4 кем емес есепте	7
Жатақханалардағы киім үтіктейтін, кептіретін орындар	15	2 кем емес есепте	3
Жатақханада жеке заттарды, спорт заттарын, шаруашылық заттарын сақтайтын орындар	12	-	0,5
Лифттердің машина бөлімдері	5	-	0,5 кем емес есепте
Қоқысжинайтын камера	5	-	1 (қоқыс құбырының бағанынан)

      Ескертпелер:
      1. Жатақханалар мен пәтерлердің бұрыштық бөлмелерінде есептік
ауа температурасы кестеде көрсетілген 2 ^oС жоғары болмауы керек.
      2. Лифттердің машина орындарында ауа температурасы жылдың
жылы мезгілдерінде 40 ^oС аспауы керек.

Ауаның салыстырмалы ылғалдылығының жылдамдығы және
ауаның жылжу жылдамдығы

Бөлмелер аты		Салыстырмалы ылғалдылық %		Ауа қозғалысының жылдамдығы, секундына метр м/с
Бөлмелер аты		оптимальді	рұқсат етілген	оптимальді	рұқсат етілген
	Тұрғын бөлме	45-30	60	0,15	0,2
Жылдың суық мезгілі	Оқуға және демалысқа арналған бөлмелер	45-30	60	0,15	0,2
	Пәтераралық дәліз	45-30	60	0,15	0,2
	Әжетхана	19-21	18-26	0,15	0,2
	Жуынатын бөлме	24-26	18-26	0,15	0,2
	Тұрғын бөлме	60-30 16-18	65 14-20	0,2	0,3
Жылдың жылы кезеңі				0,2	0,3
Тұрғын бөлме		60-30	65	0,2	0,3
(*)

2. Санитарно-эпидемиологические требования к участку и территории жилых зданий

3. Санитарно-эпидемиологические требования к проектированию и строительству жилых зданий

4. Санитарно-эпидемиологические требования к системам отопления и вентиляции помещений

5. Санитарно-эпидемиологические требования к естественному освещению

6. Санитарно-эпидемиологические требования к уровням шума, вибрации, ультразвука и инфразвука, электрических и электромагнитных полей и ионизирующего излучения

7. Санитарно-эпидемиологические требования к водоснабжению и канализации