Об утверждении "Правил благоустройства территории города Уральска"

Решение Уральского городского маслихата Западно-Казахстанской области от 13 июня 2007 года № 46-14. Зарегистрировано Управлением юстиции города Уральска Западно-Казахстанской области 19 июля 2007 года № 7-1-71. Утратило силу - решением Уральского городского маслихата Западно-Казахстанской области от 28 мая 2012 года № 5-6

      Сноска. Утратило силу - Решением Уральского городского маслихата Западно-Казахстанской области от 28.05.2012 № 5-6

      В соответствии с подпунктом 8 пункта 1 статьи 6 Закона Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан" и пунктом 2 статьи 3 Кодекса Республики Казахстан "Об административных правонарушениях" Уральский городской маслихат РЕШИЛ:
      Сноска. Преамбула с изменениями, внесенными Решением Уральского городского маслихата Западно-Казахстанской области от 12.03.2010 № 27-10 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня их первого официального опубликования).
      1. Утвердить прилагаемые "Правила благоустройства территории города Уральска".
      2. Решение Уральского городского маслихата от 21 декабря 2007 года № 39-15 "Об утверждении "Правил благоустройства территории города Уральска" отменить.
      3. Данное решение вступает в силу со дня официального опубликования.

      Председатель 46-очередной сессии
      Уральского городского маслихата
      Секретарь Уральского городского маслихата

Утверждены
решением Уральского городского маслихата
от 13 июня 2007 года № 46-14

Правила
благоустройства территории города Уральска

      Сноска. Правила с изменениями, внесенными Решением Уральского городского маслихата Западно-Казахстанской области от 12.03.2010 № 27-10 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня их первого официального опубликования).

1. Общие положения

      1. Настоящие "Правила благоустройства территории города Уральска" (далее Правила) разработаны в соответствии с Кодексом Республики Казахстан "Об административных правонарушениях", Законами Республики Казахстан "О местном государственном управлении и самоуправлении в Республике Казахстан""О жилищных отношениях""Об архитектурной, градостроительной и строительной деятельности в Республике Казахстан" и другими нормативно-правовыми актами Республики Казахстан.
      Правила регулируют отношения и устанавливают ответственность физических и юридических лиц в сфере благоустройства территории города Уральска и обязательны для всех хозяйствующих субъектов, независимо от форм собственности, принадлежности или гражданства, арендаторов, застройщиков, владельцев зданий, строений и сооружений.
      Координацию и организацию деятельности по благоустройству территории города Уральска осуществляют должностные лица акимата города, уполномоченные органы управления, руководители учреждений, предприятий благоустройства и санитарного содержания города.

2. Основные понятия и определения,
используемые в настоящих Правилах

      2. Благоустройство - комплекс работ и элементов, обеспечивающих удобную, комфортную и безопасную среду обитания человека. Данный комплекс работ предусматривает организацию, содержание, эксплуатацию, ремонт и охрану объектов и элементов благоустройства по следующим основным направлениям: инженерное благоустройство, внешнее благоустройство, освещение, благоустройство придомовых территорий.
      3. Внешнее благоустройство города - комплекс элементов и работ, направленных на создание благоприятной, здоровой и удобной жизнедеятельности человека на территории города.
      4. Договор на вывоз твердых бытовых отходов и крупногабаритного мусора - письменное соглашение, имеющее юридическую силу, заключенное между заказчиком и подрядным мусоровывозящим предприятием.
      5. Закрепленная территория - участок земли, закрепленный для уборки и содержания в границах, определенных настоящими Правилами и постановлениями акимата города Уральска.
      Объектами закрепления в городской черте являются:
      территория со стороны городских улиц от границ отведенных участков, ограниченная краем проезжей части, - для улиц с усовершенствованным покрытием или до середины проезжей части для улиц с неусовершенствованным покрытием;
      участки внутриквартальных территорий;
      внутридворовые территории - земли, используемые для установки малых архитектурных форм, детских, бельевых, контейнерных площадок, парковок автотранспорта, декоративных сооружений, проездов к дому, заездов во двор (при наличии в одном дворе нескольких землепользователей границы закрепленных территорий определяются пропорционально границам используемых территорий, либо по согласованию сторон);
      территория, временно используемая для хранения, складирования и других целей по разрешению уполномоченных органов;
      прилегающая территория;
      территория охранных зон надземных тепловых сетей.
      Субъектами закрепления территорий могут быть как физические, так и юридические лица:
      кооперативы собственников квартир (далее - КСК);
      собственники зданий и сооружений;
      лица, земли которым переданы во временное или постоянное землепользование.
      Закрепление территорий осуществляется постановлениями акимата города Уральска по согласованию с юридическими и физическими лицами.
      6. Здание - искусственное строение, состоящее из несущих и ограждающих конструкций, образующих обязательный наземный замкнутый объем, в зависимости от функционального назначения, используемое для проживания или пребывания людей, выполнения производственных процессов, а также размещения и хранения материальных ценностей. Здание может иметь подземную часть.
      7. Землепользователь - юридическое или физическое лицо, использующее земельные участки в городской черте, независимо от цели и форм собственности (предприятия, организации, коммерческие структуры, предприниматели, владельцы домов частного сектора, кооперативы собственников квартир и другие).
      8. Категория улиц - классификация городских магистралей, улиц и проездов, в зависимости от интенсивности движения транспорта и особенностей, предъявляемых к их эксплуатации и содержанию.
      9. Контейнер - стандартная емкость для сбора твердых бытовых отходов.
      10. Крупногабаритный мусор (далее - КГМ) - отходы потребления и хозяйственной деятельности (бытовая техника, мебель и др.), утратившие свои потребительские свойства.
      11. Малые архитектурные формы - сравнительно небольшие по объему объекты как декоративного характера, так и практического использования:
      декоративные сооружения - скульптуры, фонтаны и декоративные водоемы, стеллы, барельефы, вазы для цветов, флагштоки и т.д.;
      сооружения практического использования - беседки, павильоны, киоски, торговые тележки, телефонные и торговые автоматы, аттракционы, скамьи, ограды, урны, таблички улиц, домов, рекламы, почтовые ящики и т.д.
      12. Места общего пользования - зоны отдыха (парки, пляжи, скверы), площади, остановочные площадки транспорта и т.п.
      13. Несанкционированная свалка - самовольный (несанкционированный) сброс (размещение) или складирование твердых бытовых отходов, КГМ, отходов производства и строительства, другого мусора, снега, льда, образованного в процессе деятельности юридических или физических лиц.
      14. Отведенная территория - участок земли, переданный землепользователю (предприятию, учреждению, частному лицу и т.п.) во владение или для использования в соответствии с решениями уполномоченных органов на правах, предусмотренных законодательством Республики Казахстан для размещения принадлежащих ему объектов.
      15. Отходы производства и потребления (далее - отходы) - остатки сырья, материалов, полуфабрикатов, иных изделий или продуктов, которые образовались в процессе производства или потребления, а также товары (продукция), утратившие свои потребительские свойства.
      16. Очистка территории - уборка территории, сбор, вывоз и утилизация (обезвреживание) бытовых отходов, мусора, снега, наледи.
      17. Прилегающая территория - территория (в границах 5 метров по периметру), непосредственно примыкающая к границам здания, сооружения, ограждения, строительной площадки, к объектам торговли, рекламы и иным объектам, находящимся в собственности, владении, аренде.
      18. Проезжая часть, проезд - элемент дороги, обеспечивающий подъезд транспортных средств к жилым и общественным зданиям, учреждениям, предприятиям и прочим объектам городской застройки внутри районов, микрорайонов, кварталов.
      19. Сбор и вывоз твердых бытовых отходов, КГМ - комплекс мероприятий, связанных с выгрузкой твердых бытовых отходов из контейнеров в спецавтотранспорт, очисткой контейнеров, зачисткой контейнерных площадок и подъездов к ним от просыпавшегося мусора, и транспортировка их с мест сбора мусора к объекту утилизации.
      20. Содержание дорог - комплекс работ, в результате которых поддерживается транспортно-эксплуатационное состояние дорог, дорожных сооружений, отвечающих требованиям правил пользования автомобильными дорогами.
      21. Сооружение - искусственно созданный объемный, плоскостной или линейный объект (наземный, надводный и (или) подземный, подводный), имеющий естественные или искусственные пространственные границы и предназначенный для выполнения производственных процессов, размещения и хранения материальных ценностей или временного пребывания (перемещения) людей, грузов, а также размещения (прокладки, проводки) оборудования или коммуникаций. Сооружение также может иметь художественно-эстетическое, декоративно-прикладное либо мемориальное назначение.
      22. Твердые бытовые отходы (далее - ТБО) - мелкие бытовые отходы потребления.
      23. Тротуар - элемент дороги, предназначенный для движения пешеходов, примыкающий к проезжей части или отделенный от нее газоном.
      24. Уполномоченный орган - государственное учреждение, полномочия которого в области коммунального хозяйства определяются акиматом города Уральска.

3. Порядок уборки городских территорий

      25. Определение границ уборки территорий между пользователями земельных участков осуществляется в соответствии с закрепленными за юридическими и физическими лицами территориями на основе настоящих Правил:
      по улично-дорожной сети, площадям, общественным местам (зоны отдыха общего пользования, парки, скверы, набережные) - уполномоченным органом в объеме государственного заказа;
      по внутриквартальным территориям и прочим территориям границы уборки определяются постановлениями акимата города Уральска.
      26. Уборочные работы производятся в соответствии с требованиями настоящих Правил, инструкциями и технологическими рекомендациями, утвержденными уполномоченным органом.
      27. Уборка и содержание мест общего пользования включают в себя следующие виды работ:
      1) уборка и вывоз мелкого и бытового мусора и отходов;
      2) уборка и вывоз крупногабаритного мусора и отходов;
      3) подметание;
      4) покос и вывоз камыша и иной дикорастущей растительности;
      5) ремонт и окраска ограждений и малых архитектурных форм.

3.1. Уборка проезжей части улиц

      28. Уборку и содержание проезжей части улиц по всей ее ширине, площадей, дорог и проездов городской дорожной сети, парковочных карманов, а также набережных, мостов, путепроводов производят предприятия-подрядчики на основании договора государственных закупок, заключенного с уполномоченным органом на производство данных работ.
      29. Уборку отстойно-разворотных площадок на конечных автобусных маршрутах производят предприятия, осуществляющие обслуживание данного маршрута.
      30. Для обеспечения бесперебойной технологической уборки дорожного полотна от мусора, грязи, снега, вдоль магистральных улиц города в местах непосредственной близости объектов массового посещения, запрещается стоянка автотранспортных средств ежедневно с 23.00 до 7.00;
      запрет обозначается установкой необходимых дорожных знаков.
      31. Подметание дорожных покрытий, осевых и резервных полос, прибордюрной части магистралей, улиц и проездов осуществляется с предварительным увлажнением дорожных покрытий согласно графику, утвержденному уполномоченным органом.
      32. Проезжая часть дорог должна быть полностью очищена от всякого вида загрязнений. Осевые, резервные полосы, обозначенные линиями регулирования, должны быть постоянно очищены от песка и различного мелкого мусора.
      33. Обочины дорог должны быть очищены от крупногабаритного и другого мусора. При выполнении работ запрещается перемещение мусора на проезжую часть улиц и проездов.

3.2. Уборка тротуаров

      34. Уборка тротуаров, расположенных вдоль улиц и проездов или отделенных от проезжей части газонами, и не имеющих непосредственных выходов из подъездов жилых зданий, дворовых территорий, учреждений, предприятий, объектов торговли и обслуживания, а также тротуаров, прилегающих к ограждениям набережных, производится предприятиями, осуществляющими уборку и содержание проезжей части.
      35. Уборка тротуаров, находящихся на мостах, путепроводах, а также технических тротуаров (подходов), примыкающих к инженерным сооружениям и лестничным сходам, производится предприятиями - владельцами данных инженерных сооружений.
      36. По тротуарам, отделенным от проезжей части улиц и проездов газонами и имеющим непосредственные выходы из подъездов жилых зданий, дворовых территорий, выходы от въездов во дворы, учреждения, предприятия, выходы от объектов торговли и обслуживания, уборочные работы осуществляются в соответствии с закреплением территорий постановлением акимата города Уральска.
      37. По остальным тротуарам, расположенным вдоль улиц и проездов, уборка производится предприятиями, ответственными за содержание проезжей части.
      38. Тротуары должны быть полностью очищены от грунтово-песчаных наносов, различного мусора.

3.3. Уборка остановочных и посадочных площадок

      39. Уборку остановочных площадок городского пассажирского транспорта производят предприятия, осуществляющие уборку проезжей части. Границы работ по уборке посадочных площадок определяются на схематических картах. Остановочные площадки должны быть полностью очищены от грунтово-песчаных наносов, различного мусора.
      40. Уборка и мойка пассажирских павильонов и прилегающих к ним территорий на остановочных площадках общественного пассажирского транспорта осуществляются их владельцами.

3.4. Уборка прочих городских территорий

      41. Уборку и содержание прилегающих и закрепленных территорий, подъездов к ним от городских улиц производят юридические и физические лица, в собственности и пользовании которых находятся строения, расположенные на отведенных территориях, самостоятельно или по договору со специализированными предприятиями.
      42. Уборку территорий, прилегающих к отдельно стоящим объектам рекламы в радиусе пяти метров от рекламных конструкций, производят рекламораспространители и специализированные организации, осуществляющие уборку по договору с рекламораспространителями.
      43. Уборку территорий вокруг мачт и опор установок наружного освещения и контактной сети, расположенных на тротуарах, производят предприятия, отвечающие за уборку тротуаров.
      44. Уборку территорий, прилегающих к трансформаторным или распределительным подстанциям, другим инженерным сооружениям, работающим в автоматическом режиме (без обслуживающего персонала), а также к опорам линий электропередач, производят владельцы данных объектов. Уборка и содержание территорий охранных зон под наземными трубопроводами производятся собственниками сетей.
      45. Уборку мест временной уличной торговли, территорий, прилегающих к объектам торговли (рынки, торговые павильоны, быстровозводимые торговые комплексы, палатки, киоски и т.д.), до проезжей части улиц производят владельцы объектов торговли. Не допускается складирование тары на прилегающих газонах, крышах торговых палаток, киосков и других объектах торговли.
      46. Уборку территорий платных автостоянок, гаражей производят владельцы и организации, эксплуатирующие данные объекты.
      47. Уборку, поддержание чистоты территорий, въездов и выездов с автозаправочных станций, автомоечных постов, заправочных комплексов и прилегающих территорий (вплоть до проезжей части) и подъездов к ним производят владельцы указанных объектов.
      48. Уборку и содержание не используемых в течение длительного времени и не осваиваемых отведенных территорий, территорий после сноса строений производят землепользователи либо заказчики, которым отведена данная территория, либо согласно договору подрядные предприятия, выполняющие работы по сносу строений.
      49. В период листопада предприятия, ответственные за уборку закрепленных территорий, производят сгребание и вывоз опавшей листвы на газонах вдоль улиц и магистралей, дворовых территориях. Сгребание листвы к комлевой части деревьев и кустарников запрещается.
      50. Уборка и содержание не используемых и не отведенных территорий, территорий, не закрепленных за юридическими и физическими лицами и не прилегающих к зданиям, сооружениям и иным объектам, осуществляются за счет средств бюджета в пределах выделенного финансирования.
      51. При возникновении подтоплений, вызванных сбросом воды (откачка воды из котлованов, аварийных ситуаций на инженерных сетях), ответственность за их ликвидацию возлагается на организации, допустившие нарушения.
      52. Вывоз скола асфальта при проведении дорожно-ремонтных работ производится организациями, производящими работы: на главных магистралях города - незамедлительно, на остальных улицах и во дворах - в течение суток.
      53. Во избежание засорения водосточной сети запрещается сброс смета и бытового мусора в водосточные коллекторы.

3.5. Особенности уборки городской
территории в зимнее время

      54. Зимняя уборка проезжей части улиц города и проездов осуществляется в соответствии с требованиями настоящих Правил и инструкций, утвержденных уполномоченным органом, определяющих технологию работ, технические средства и применяемые противогололедные реагенты.
      55. При уборке дорог в парках, лесопарках, садах, скверах, бульварах и других зеленых зонах допускается складирование снега, не содержащего химических реагентов, на заранее подготовленные для этих целей площадки при условии сохранности зеленых насаждений и обеспечения оттока талых вод.
      56. В зимний период дорожки, садовые скамейки, урны, прочие элементы и малые архитектурные формы, а также пространство перед ними и с боков, подходы к ним должны быть очищены от снега и наледи.
      57. Наледь на тротуарах и проезжей части дорог, образовавшаяся в результате аварий на инженерных сетях, скалывается и убирается предприятиями - владельцами сетей. Сколотый лед вывозится в установленные места.
      58. Формирование снежных валов не допускается:
      на пересечениях всех дорог, улиц и проездов в одном уровне и вблизи железнодорожных переездов;
      на участках дорог, оборудованных транспортными ограждениями или повышенным бордюром;
      на тротуарах.
      59. Не допускается перемещение снега на тротуары и газоны.
      60. Технологическая операция вывоза снега осуществляется в два этапа:
      первоочередной (выборочный) вывоз снега от остановок городского пассажирского транспорта, наземных пешеходных переходов, с мостов и путепроводов, мест массового посещения населением (крупных универмагов, рынков, гостиниц, вокзалов, театров и т.д.), въездов на территорию больниц и других социально важных объектов;
      окончательный (сплошной) вывоз снега производится по окончании первоочередного вывоза в соответствии с очередностью, определяемой уполномоченным органом.
      61. Вывоз снега с улиц и проездов должен осуществляться на специально подготовленные площадки. Запрещается вывоз снега в не согласованные в установленном порядке места.
      62. Места временного складирования снега после снеготаяния должны быть очищены от мусора и благоустроены.
      63. К уборке тротуаров и лестничных сходов на мостовых сооружениях предъявляются следующие требования:
      1) тротуары и лестничные сходы мостов должны быть очищены на всю ширину до покрытия от свежевыпавшего и уплотненного снега (снежно-ледяных образований);
      2) в период интенсивного снегопада тротуары и лестничные сходы мостовых сооружений должны обрабатываться противогололедными материалами и расчищаться проходы для движения пешеходов;
      3) при оповещении о гололеде или его возникновении мостовые сооружения, в первую очередь лестничные сходы, а затем и тротуары обрабатываются противогололедными материалами.
      64. Тротуары, дворовые территории и проезды должны быть очищены от снега и наледи до асфальта, снег и скол вывезены на снегосвалку. При возникновении наледи (гололеда) производится обработка мелким песком.
      65. Снег, счищаемый с дворовых территорий и внутриквартальных проездов, разрешается временно складировать на территориях дворов в местах, не препятствующих свободному проезду автотранспорта и движению пешеходов, с вывозом в течение 3 календарных дней.
      66. Складирование снега на внутридворовых территориях должно предусматривать отвод талых вод.
      67. В зимнее время владельцами и арендаторами зданий должна быть организована своевременная очистка кровель от снега, наледи и сосулек.
      68. Очистка кровель зданий на сторонах, выходящих на пешеходные зоны, должна производиться немедленно с предварительной установкой ограждения опасных участков.
      69. Очистка крыш зданий от снега, наледеобразований со сбросом его на тротуары допускается только в светлое время суток с поверхности ската кровли, обращенной в сторону улицы. Сброс снега с остальных скатов кровли, а также плоских кровель должен производиться на внутренние дворовые территории. Перед сбросом снега необходимо провести охранные мероприятия, обеспечивающие безопасность движения пешеходов. Сброшенный с кровель зданий снег и ледяные сосульки немедленно убираются на проезжую часть и размещаются для последующего вывоза предприятием, убирающим проезжую часть улицы.
      70. Запрещается сбрасывать снег, лед и мусор в воронки водосточных труб.

4. Обеспечение чистоты и порядка

      71. Юридические и физические лица должны соблюдать чистоту и поддерживать порядок на всей территории города, в том числе и на территориях частных домовладений, не допускать повреждения и разрушения элементов благоустройства (дорог, тротуаров, газонов, малых архитектурных форм, освещения, водоотвода и т.д.).
      72. На территории города не допускается сброс бытового и строительного мусора, отходов производства, тары, спила деревьев, листвы, снега, кроме мест, специально отведенных исполнительным органом города Уральска.
      73. Запрещаются сжигание мусора, листвы, тары, производственных отходов, разведение костров, включая внутренние территории предприятий и частных домовладений.
      74. Не допускается сброс неочищенных вод промышленных предприятий в водоемы.
      75. Запрещаются мойка, очистка и ремонт транспортных средств внутри жилых кварталов и на землях общего пользования, у водоразборных колонок, на водоемах, в местах массового отдыха людей, у подъездов жилых домов.
      76. Автотранспортные предприятия и владельцы автотранспортных средств обязаны выпускать на улицы города транспортные средства в чистом виде.
      77. Запрещается перевозка грунта, мусора, сыпучих строительных материалов, легкой тары, листвы, спила деревьев без покрытия их брезентом или другим материалом, исключающими загрязнение дорог.

5. Сбор, временное хранение, вывоз и
утилизация отходов на городских территориях

      78. Предприятиям, учреждениям, независимо от форм собственности и вида деятельности, а также физическим лицам, осуществляющим свою деятельность на территории города, необходимо обеспечивать вывоз твердых бытовых отходов со своих территории по договору с мусоровывозящими предприятиями либо самостоятельно при наличии специальной техники (мусоровозный транспорт). Вывоз крупногабаритного мусора (отходов) производится самими предприятиями, учреждениями и физическими лицами, либо мусоровывозящими предприятиями на основании договора.
      Сноска. Пункт 78 в редакции Решения Уральского городского маслихата Западно-Казахстанской области от 12.03.2010 № 27-10 (вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня их первого официального опубликования).
      79. Физическим и юридическим лицам, осуществляющим строительство и (или) ремонт недвижимых объектов, необходимо заключать договоры на утилизацию мусора, производить его вывоз самостоятельно или по договору с мусоровывозящим предприятием.
      80. На территории домовладений должны быть выделены специальные площадки для размещения контейнеров с удобными подъездами для транспорта. Для сбора твердых бытовых отходов следует применять металлические контейнеры.
      81. Твердые бытовые отходы вывозятся мусоровозным транспортом, жидкие отходы из не канализованных домовладений - ассенизационным вакуумным транспортом.
      82. Предприятия, организации, иные хозяйствующие субъекты, на территории (отведенной, закрепленной, внутридворовой) которых находятся контейнерные площадки, должны выполнить следующие требования:
      1) контейнерные площадки, подходы и подъездные пути к ним должны иметь твердое покрытие;
      2) контейнерные площадки должны быть огорожены сплошным ограждением, исключающим распространение мусора на прилегающие территории;
      3) своевременно заключать договоры на вывоз твердобытовых отходов, крупногабаритного мусора, смета;
      4) не допускать сжигание бытовых отходов в контейнерах;
      5) обеспечить в зимнее время года - очистку от снега и наледи подходов и подъездов к контейнерным площадкам с целью создания нормальных условий для работы специализированного автотранспорта и пользования населением.
      83. Владельцам контейнерных площадок и контейнеров необходимо:
      производить их своевременный ремонт и замену непригодных к дальнейшему использованию контейнеров;
      принимать меры по обеспечению регулярной мойки, дезинфекции и дезинсекции против мух мусороприемных камер, площадок и ниш под сборники (контейнеры), а также сборников отходов.
      84. Площадки для установки контейнеров должны быть удалены от жилых и общественных зданий, спортивных площадок и от мест отдыха населения на расстояние не менее 20 метров. Размер площадок должен быть рассчитан на установку необходимого количества контейнеров.
      85. Размещение мест временного хранения отходов необходимо согласовывать с органами государственного санитарно-эпидемиологического надзора, кооперативами собственников квартир.
      86. Уборку мусора, просыпавшегося при выгрузке из контейнеров в мусоровоз, производят работники организации, осуществляющей вывоз ТБО, КГМ.
      87. Дворовые, не канализованные и общественные уборные должны быть удалены от жилых и общественных зданий, площадок для игр детей и отдыха населения на расстояние не менее 20 метров и не более ста метров. Выгребы дворовых уборных, ям следует очищать по мере их заполнения, но не реже одного раза в полгода.
      88. Запрещается сброс в мусоропровод жидких бытовых отходов и крупногабаритного мусора.
      89. Мусороприемная камера должна быть закрыта на замок, вход посторонних лиц в мусороприемную камеру запрещается.
      90. Эксплуатацию мусоропровода осуществляет эксплуатирующая организация, в ведении которой находится жилой дом.
      91. Эксплуатационная организация обязана обеспечить:
      1) исправность мусоропровода и мусороприемной камеры;
      2) бесшумную работу, для чего крышки загрузочных клапанов мусоропровода на лестничных клетках должны быть герметичны, иметь плотный привод, снабженный резиновыми прокладками.
      92. Утилизация твердых бытовых отходов производится на полигоне твердых бытовых отходов города Уральска.
      93. Лица, по вине которых возникли несанкционированные свалки, поджоги отходов, привлекаются к административной ответственности в соответствии с законодательством Республики Казахстан. В случае невозможности установления лиц, ответственных за несанкционированные свалки, удаление отходов и рекультивация мест несанкционированных свалок производятся за счет средств владельца территории в сроки, установленные уполномоченными органами.
      94. На вокзалах, рынках, в аэропорту, парках, зонах отдыха, на площадях, в учреждениях образования, здравоохранения и других местах массового посещения людей, на улицах, остановках общественного пассажирского транспорта, у входа в торговые объекты должны быть установлены урны для мусора. Урны устанавливаются на расстоянии не менее 50 метров одна от другой в местах массового посещения населения; во дворах, в парках, на площадях и других территориях на расстоянии от 10 до 100 метров. На остановках городского пассажирского транспорта и у входов в торговые объекты устанавливают по две урны.
      95. Установка и очистка урн производятся предприятиями-подрядчиками, эксплуатирующими территории в соответствии с договором государственного заказа и хозяйствующими субъектами, во владении или пользовании которых находятся территории. Очистка урн производится по мере их заполнения.

6. Установка и содержание временных сооружений
для мелкорозничной торговли, мини-рынков

      96. Установка объектов мелкорозничных временных торговых точек (павильонов) осуществляется в соответствии с действующими нормами и правилами.
      97. Архитектурные и цветовые решения согласовываются с отделом градостроительства и строительства акимата города Уральска. Ремонт и окраска объектов мелкорозничной торговли должны производиться за счет их владельцев с учетом сохранения внешнего вида и цветового решения, согласованных с Отделом градостроительства и строительства города Уральска.
      98. Транспортное обслуживание объектов и комплексов мелкорозничной торговли не должно препятствовать безопасности движения транспорта и пешеходов на прилегающих магистралях и пешеходных направлениях. Стоянка автотранспорта, осуществляющего доставку товара, загрузка торговых точек товаром осуществляются только с подъездов, согласованных с Отделением дорожной полиции ОВД города Уральска. Запрещается использование для этих целей тротуаров, пешеходных дорожек и газонов.
      99. Владельцам торговых точек необходимо следить за сохранностью благоустройства прилегающих территорий (согласно закреплению). Владельцы торговых точек, нанесшие ущерб прилегающим объектам благоустройства, зеленым насаждениям, газонам и т.д., обязаны восстановить объекты благоустройства в первоначальном виде за счет собственных средств.
      100. Территории мини-рынков и прочих временных площадок для торговли должны быть ограждены, иметь твердое покрытие, обеспечивающее сток ливневых и талых вод, оборудованы киосками, навесами, прилавками, контейнерными площадками, урнами, общественными стационарными или мобильными туалетами, вечерним освещением. В непосредственной близости от территорий рынков по согласованию с Отделением дорожной полиции ОВД города Уральска должны размещаться стоянки для автотранспорта.
      101. Владельцам сооружений мелкорозничной торговли необходимо заключать договоры на уборку территорий и вывоз мусора с организациями, представляющими данный вид услуг, или выполнять своими силами.

7. Содержание малых архитектурных форм

      102. Территории жилой застройки, общественные зоны, скверы, улицы, парки, площадки для отдыха оборудуются малыми архитектурными формами - беседками, теневыми навесами, цветочницами, скамьями, урнами, фонтанами, устройствами для игр детей, отдыха для взрослого населения, газетными стендами, оградами, телефонными будками (навесами), павильонами для ожидания автотранспорта.
      103. Малые архитектурные формы могут быть стационарными и мобильными; их количество и размещение определяются проектами благоустройства территорий.
      104. Малые архитектурные формы для территорий общественной застройки, площадей, улиц, скверов и парков, набережных изготавливаются по индивидуальным проектам.
      105. Проектирование, изготовление и установка малых архитектурных форм при новом строительстве в границах застраиваемого участка осуществляются заказчиком в соответствии с утвержденной проектно-сметной документацией.
      106. Конструктивные решения малых архитектурных форм должны обеспечивать их устойчивость, безопасность пользования.
      107. Юридические и физические лица - владельцы малых архитектурных форм обязаны за cвой счет осуществлять их замену, ремонт и покраску.

8. Размещение и благоустройство платных
автостоянок и гаражных кооперативов

      108. Размещение гаражей легковых автомобилей индивидуальных владельцев, открытых охраняемых автостоянок, временных стоянок (платных и бесплатных) автотранспорта производится в соответствии с действующими экологическими, санитарными и градостроительными нормами и правилами, проектной документацией, разработанной и согласованной в установленном порядке.
      109. Организации, предприятия и учреждения, объекты торговли и общественного питания, места досуга и массового посещения должны быть оборудованы бесплатной парковкой для посетителей.
      110. Гаражи индивидуальных владельцев, объединяются в гаражные кооперативы (товарищества). Благоустройство территории гаражных кооперативов и их содержание осуществляются за счет средств кооперативов.
      111. Открытые платные стоянки легкового автотранспорта необходимо размещать, обеспечивая санитарные разрывы до жилой и общественной застройки. Автостоянки должны иметь твердое покрытие, ограждение, помещение для охраны и наружное освещение. Допускается устройство навесов из легких конструкций над местами хранения автомобилей.

9. Содержание строительных площадок и участков

      112. До начала производства работ по обустройству строительной площадки объекта (новое строительство, реконструкция, ремонт, снос существующих построек) застройщику (владельцу объекта при ремонте, реконструкции) необходимо представить документы в уполномоченный орган для согласования и получения разрешения по проведению определенных видов работ.
      113. После получения разрешения застройщик-заказчик (владелец объекта при реконструкции, ремонте) в соответствии с действующими нормами и правилами должен выполнить обустройство строительной площадки с соблюдением следующих обязательных требований:
      1) строительная площадка ограждается по всему периметру сплошным ограждением, исключающим доступ посторонних лиц и вынос загрязнений на прилегающую территорию; в местах массового прохода людей ограждение необходимо оборудовать сплошным защитным козырьком;
      2) ограждение должно быть изготовлено из металлических профилированных листов либо из железобетонных панелей, предназначенных для ограждений;
      3) конструкции ограждения должны быть жестко закреплены и выровнены в горизонтальном и вертикальном направлениях, окрашены и иметь опрятный вид;
      4) со стройплощадки предусматривается минимальное количество выездов с выходом на второстепенные улицы с установкой ворот либо шлагбаума;
      5) у выездов устанавливаются информационные щиты;
      6) освещение должно быть по всему периметру на две стороны;
      7) внутриплощадочные дороги и подъездные пути к стройплощадкам должны иметь твердое покрытие, обеспечить их примыкание к асфальтированным городским проездам;
      8) на выездах оборудуются пункты мойки (очистки) колес транспортных средств;
      9) территория строительной площадки должна содержаться в чистоте и порядке, для сбора строительного и бытового мусора должны быть установлены контейнеры, бункеры-накопители и организован своевременный вывоз мусора; прилегающая к строительной площадке территория также должна содержаться в надлежащем состоянии и периодически убираться;
      10) должны быть предусмотрены меры по исключению выноса (ветром и пр.) за пределы стройплощадки строительных материалов, мусора (синтетические пленки, пологи, стружки, опилки, упаковочный материал и т.п.);
      11) не допускается сбрасывание отходов и мусора с этажей объектов без применения закрытых лотков и бункеров-накопителей;
      12) при работах на фасадах зданий, сооружений должно быть предусмотрено сетчатое ограждение, выполненное из сеток, специально предусмотренных для этих целей, которые крепятся по фасаду, либо на конструкциях установленных лесов; не допускаются искривление и провисание сеток;
      13) при необходимости обеспечиваются обустройство пешеходных галерей, настилов, перил, объездных и временных дорог и содержание их в исправном состоянии.
      114. Все материалы и грунт размещаются только в пределах огражденной территории, вынутый грунт (за исключением плодородного) немедленно вывозится на полигон твердых бытовых отходов или на другие участки по согласованию с уполномоченным органом.
      115. Для организации своевременного вывоза бытового и строительного мусора, снега и льда на соответствующие полигоны застройщик либо подрядчик при получении разрешения на обустройство стройплощадки заключает договоры со специализированными предприятиями, имеющими лицензии на данные виды работ.
      116. Строительный, бытовой мусор, снег должны вывозиться строго по графику, согласованному с уполномоченным органом коммунального хозяйства.
      117. После завершения строительства застройщик обязан восстановить нарушенное благоустройство на прилегающей к стройплощадке территории, а также на территориях, использованных для временного проезда, прохода пешеходов, под временные сооружения, для складирования материалов, прокладки инженерных сетей и прочих нужд.

10. Порядок производства земляных и прочих работ,
связанных с разрушением дорожных покрытий, тротуаров,
газонов и других объектов, элементов городского хозяйства,
содержание инженерных сетей, сооружений
и коммуникаций на территории города

      118. Все юридические и физические лица, производящие земляные и прочие работы, связанные с разрушением дорожных покрытий, тротуаров, газонов и других объектов, элементов городского хозяйства на территории города, обязаны получить разрешение на производство работ в соответствующих городских службах, определенных постановлением акимата города. Работы должны производиться в соответствии с требованиями порядка производства земляных и прочих работ, связанных с разрушением дорожных покрытий, тротуаров, газонов и других объектов, элементов городского хозяйства, утвержденного постановлением акимата города.
      119. Юридические и физические лица, в ведении которых находятся инженерные коммуникации, должны регулярно следить за техническим состоянием инженерных сетей и сооружений, которые могут вызвать нарушение благоустройства города, а именно: не допускать затопления территорий и образования льда, следить за санитарным состоянием отведенных и охранных зон, чтобы крышки люков, перекрытия колодцев и камер, решетки ливневой канализации находились на уровне твердого покрытия и содержались в исправном состоянии, за состоянием твердого, либо грунтового покрытия над подземными сетями, которые могут нарушиться вследствие несоблюдения Правил монтажа, обратной засыпки и эксплуатации, производить своевременный ремонт, очистку и окраску надземных инженерных коммуникаций, конструкций и сооружений.
      120. В случае производства капитального ремонта или реконструкции территорий с твердым покрытием доведение отметок люков колодцев инженерных сетей до требуемых параметров производится за счет заказчика ремонта.
      121. Профилактическое обследование, очистка каналов, труб и дренажей, предназначенных для отвода поверхностных и грунтовых вод с городских территорий, очистка коллекторов ливневой канализации, дождеприемных колодцев производятся эксплуатирующими предприятиями; на дворовых территориях - кооперативами собственников квартир; на частных участках и территориях предприятий - владельцами территорий.

11. Благоустройство жилых кварталов и микрорайонов

      122. Жилые зоны микрорайонов и кварталов оборудуются площадками для мусорных контейнеров, сушки белья, отдыха, игр детей, занятий спортом, выгула домашних животных, автостоянками, парковками, зелеными зонами.
      123. Количество, размещение и оборудование площадок должны соответствовать строительным и санитарным нормам и согласовываться с органами архитектуры и градостроительства, государственного санитарно-эпидемиологического надзора.
      124. На территории жилых кварталов, микрорайонов, а также на придомовых территориях необходимо поддерживать следующий порядок:
      содержать в исправном состоянии покрытия отмосток, тротуаров, пешеходных дорожек, внутриквартальных проездов и дорог;
      не допускать самовольного строительства во дворах различного рода хозяйственных или вспомогательных построек (гаражей и другое);
      не допускать загромождения придомовых территорий строительными материалами;
      содержать в исправном состоянии находящиеся у него на балансе (в хозяйственном ведении или оперативном управлении) инженерные сети, своевременно производить осмотр и очистку колодцев;
      содержать в исправном состоянии малые архитектурные формы, оборудование спортивных, игровых, детских и хозяйственных площадок, ограждения и изгороди, поддерживать их опрятный внешний вид.
      125. На придомовой территории запрещаются:
      1) производство действий, нарушающих тишину и порядок, с 23 до 7 часов, кроме работ по уборке территории либо работ по устранению аварийных ситуаций;
      2) стоянка, въезд служебного и личного автотранспорта на зеленые зоны дворовых и внутриквартальных территорий, детские площадки, пешеходные дорожки;
      3) стоянка и парковка транспортных средств вне специально выделенных и обозначенных знаками и (или) разметками мест.

12. Проведение аварийных работ

      126. При возникновении аварии владелец инженерных коммуникаций и сооружений, эксплуатационная организация обязаны незамедлительно принять меры по ликвидации аварии и устранению последствий. При этом должны обеспечиваться: безопасность людей и движения транспорта, а также сохранность расположенных рядом подземных и наземных сооружений, объектов инфраструктуры, зеленых насаждений.
      127. Одновременно с направлением аварийной бригады к месту аварии эксплуатирующая организация сообщает о характере и месте аварии в организации, имеющие в районе аварии подземные и наземные сооружения, в службы общественного пассажирского транспорта, отделение дорожной полиции ОВД города Уральска, уполномоченный орган коммунального хозяйства города Уральска и другие заинтересованные службы.
      128. Юридические и физические лица, имеющие в зоне аварии наземные или подземные коммуникации, при получении информации об авариях обязаны немедленно выслать на места своих представителей с исполнительными чертежами, которые должны указать расположение подведомственных им сооружений и инженерных коммуникаций на местности.
      129. Владельцы, складирующие материалы или другие ценности вблизи места аварии, обязаны по первому требованию руководителя аварийных работ немедленно освободить участок.
      130. Если работы по ликвидации аварии требуют полного или частичного закрытия проезда, Отделение дорожной полиции ОВД города Уральска принимает оперативное решение о временном закрытии проезда, маршруте объезда транспорта и установлении совместно с владельцами поврежденных сетей срока ликвидации повреждения.
      131. Место производства аварийных работ ограждается щитами или заставками установленного образца с устройством аварийного освещения и установкой красных габаритных фонарей. На проезжей части улицы (магистрали) по согласованию с Отделением дорожной полиции ОВД города Уральска устанавливаются необходимые дорожные знаки. Лица, ответственные за производство работ по ликвидации аварии, отвечают за работу аварийного освещения, установку ограждения (заставок), дорожных знаков до полного окончания работ.
      132. Для ликвидации последствий аварии и восстановления благоустройства территории необходимо оформить в срок не позднее суток со дня возникновения аварии разрешение на производство земляных работ. В случае неоформления разрешения на производство земляных работ в установленные сроки раскопка считается несанкционированной, и предприятие привлекается к ответственности согласно действующему законодательству.
      133. Восстановление нарушенных дорожных покрытий и других элементов благоустройства осуществляется владельцами инженерных сетей немедленно после завершения аварийных работ.
      134. Производство плановых работ, под предлогом аварийных, категорически запрещается.

13. Содержание фасадов зданий и сооружений

      135. Руководители предприятий и организаций, в ведении которых находятся здания и сооружения, собственники зданий и сооружений должны обеспечить своевременное производство работ по реставрации, ремонту и покраске фасадов указанных объектов и их отдельных элементов (балконы, лоджии, водосточные трубы и другое), а также поддерживать в чистоте и исправном состоянии расположенные на фасадах информационные таблички, памятные доски.
      136. Запрещается самовольное переоборудование фасадов зданий и конструктивных элементов.
      137. Собственники и юридические лица, имеющие здания, строения и сооружения на праве хозяйственного ведения или оперативного управления, должны проводить работы по надлежащему содержанию зданий, строений, сооружений и иных объектов недвижимости на земельных участках в соответствии с градостроительной и проектной документацией, градостроительными нормативами и правилами, экологическими, санитарными, противопожарными и иными специальными нормами, в том числе по проведению ремонта и реставрации фасадов принадлежащих им зданий и сооружений за счет собственных или привлеченных средств.
      138. В случае, если в собственности юридических или физических лиц, в хозяйственном ведении или оперативном управлении юридических лиц находятся отдельные нежилые помещения в нежилых или жилых зданиях, то данным лицам необходимо принять долевое участие в ремонте и реставрации фасадов названных зданий пропорционально занимаемым площадям. При проведении планового сплошного ремонта и реставрации фасада здания или сооружения лица, принимающие в нем долевое участие, могут объединять средства, направляемые на эти цели, в размерах, пропорциональных занимаемым площадям.
      139. Арендаторы зданий, помещений и сооружений несут обязательства по ремонту, реставрации и реконструкции фасадов зданий и сооружений в соответствии с условиями договора аренды.
      140. Ремонт, реставрация и реконструкция фасадов зданий и сооружений, являющихся памятниками архитектуры, истории или культуры, проводятся в соответствии с охранными обязательствами по согласованию с Отделом культуры и развития языков города Уральска и Отделом градостроительства и строительства города Уральска, согласно нормативам и правилам, устанавливаемым правовыми актами Республики Казахстан и города Уральска.
      141. Уполномоченный орган коммунального хозяйства города Уральска осуществляет мероприятия по организации ремонта и реставрации фасадов зданий и сооружений на основе ежегодно принимаемой бюджетной программы. Программа ремонта и реставрации фасадов зданий и сооружений утверждается постановлением акимата города Уральска.
      142. Окраска фасадов зданий может производиться только по колерным паспортам, выдаваемым Отделом градостроительства и строительства города Уральска.
      143. Запрещается:
      производить окраску фасадов зданий и сооружений без предварительного восстановления архитектурных деталей;
      производить окраску фасадов, облицованных естественным или искусственным камнем, оштукатуренных декоративной цветной терразитовой и камневидной штукатуркой.

14. Содержание наружного освещения и фонтанов

      144. Включение наружного освещения улиц, дорог, площадей, набережных и других освещаемых объектов производится при снижении уровня естественной освещенности в вечерние сумерки до 20 люкс, а отключение в утренние сумерки при ее повышении до 10 люкс по графику, утвержденному уполномоченным органом коммунального хозяйства города Уральска.
      145. Процент негорения светильников на площадях, магистралях и улицах, дворовых территориях не должен превышать 5 процентов. Металлические опоры, кронштейны и другие элементы устройств наружного освещения и контактной сети должны содержаться в чистоте, не иметь очагов коррозии и окрашиваться.
      146. Вышедшие из строя газоразрядные лампы, содержащие ртуть, - дуговая ртутная лампа (ДРЛ), лампа дуговая с идиодами металла (ДРИ), дуговая натриевая (ДНАТ), люминесцентные - должны храниться в специально отведенных для этих целей помещениях и вывозиться на специальные предприятия для их утилизации. Запрещается вывозить указанные типы ламп на городской полигон.
      147. Вывоз сбитых опор освещения и контактной сети электрифицированного транспорта осуществляется владельцем опоры на основных магистралях незамедлительно; на остальных территориях, а также демонтируемых опор - в течение суток.
      148. Ответственность за состояние и эксплуатацию фонтанов возлагается на эксплуатирующую организацию.
      149. Сроки включения фонтанов, режимы их работы, график промывки и очистки чаш, технологические перерывы и окончание работы определяются уполномоченным органом коммунального хозяйства города Уральска.
      150. В период работы фонтанов очистка водной поверхности от мусора производится ежедневно. Эксплуатирующая организация обязана содержать фонтаны в чистоте и в период их отключения.

"Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесін" бекіту туралы

Батыс Қазақстан облысы Орал қалалық мәслихаттың 2007 жылғы 13 маусымдағы № 46-14 шешімі. Батыс Қазақстан облысы Орал қаласының әділет басқармасында 2007 жылғы 19 шілдеде № 7-1-71 тіркелді. Күші жойылды - Батыс Қазақстан облысы Орал қаласы мәслихаттың 2012 жылғы 28 мамырдағы № 5-6 шешімімен

      Ескерту. Күші жойылды - Батыс Қазақстан облысы Орал қаласы мәслихаттың 2012.05.28 № 5-6 Шешімімен

      Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы" Заңының 6-бабы, 1-тармағының 8-тармақшасына және Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Кодексінің 3-бабының 2-тармағына сәйкес Орал қалалық мәслихаты ШЕШІМ ЕТТІ:
      Ескерту. Кіріспеге өзгерту енгізілді - Батыс Қазақстан облысы Орал қалалық мәслихаттың 2010.03.12 № 27-10 (алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Шешімімен.
      1. Қоса беріліп отырған "Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесі" бекітілсін.
      2. Орал қалалық мәслихатының 2006 жылғы 21 желтоқсандағы № 39-15 "Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесін" бекіту туралы" шешімі жойылсын.
      3. Осы шешім ресми жарияланған күннен бастап күшіне енеді.

      Орал қалалық мәслихатының кезекті
      46-сессиясының төрайымы
      Орал қалалық мәслихатының хатшысы

Орал қалалық мәслихатының
2007 жылғы 13 маусымдағы
№ 46-14 шешімімен бекітілді

Орал қаласының аумағын абаттандыру
Ережесі

      Ескерту. Ережеге өзгерту енгізілді - Батыс Қазақстан облысы Орал қалалық мәслихаттың 2010.03.12 № 27-10 (алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Шешімімен.

1. Жалпы ережелер

      1. Осы "Орал қаласының аумағын абаттандыру Ережесі" (әрі қарай - Ереже), Қазақстан Республикасының "Әкімшілік құқық бұзушылық туралы" Кодексінің, Қазақстан Республикасының "Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы""Тұрғын үй қатынастары туралы""Қазақстан Республикасындағы сәулет, қала құрылысы және құрылыс қызметі туралы" Заңдарына және Қазақстан Республикасының басқа да нормативтік-құқықтық актілеріне сәйкес әзірленді.
      Ереже Орал қаласында абаттандыру саласында жеке және заңды тұлғалардың қарым-қатынасын реттейді және жауапкершілігін анықтайды және меншік нысанына, жалгерлердің, құрылыс жүргізушілердің, ғимараттардың, құрылыстардың және құрылғылардың иелеріне немесе азаматтығына қарамастан барлық шаруашылық жүргізу құқығындағы субъектілерге орындауға міндетті болып табылады.
      Орал қаласы аумағында абаттандыру бойынша жұмыстарды реттеу және ұйымдастыру жұмыстарын қала әкімдігінің, басқарудың уәкілетті органдары, мекемелердің басшылары, қаланың көркейту мен санитарлық тазалық кәсіпорындарының лауазымды тұлғалары жүргізеді.     

2. Осы Ережеде қолданылатын негізгі
ұғымдар мен түсініктер

      2. Абаттандыру - адамның өмір тіршілігіне ыңғайлы, жайлы және қауіпсіз ортаны қамтамасыз ететін элементтер мен жұмыстар кешені. Бұл жұмыстар кешені абаттандыру элементтері мен нысандарды қорғау және жөндеу, пайдалану, ұстау, ұйымдастыруды келесі негізгі бағыттар бойынша ескереді: инженерлік абаттандыру, сыртқы абаттандыру, жарықтандыру, үй маңындағы аумақтарды абаттандыру.
      3. Сыртқы абаттандыру - қала аумағындағы адамдардың өмір тіршілігіне қолайлы, салауатты және ыңғайлы жағдай жасауға бағытталған элементтер мен жұмыстар кешені.
      4. Қатты тұрмыстық қалдықтарды және ірі көлемді қалдықтарды шығару шарты - тапсырысшы мен қоқыс шығаратын мердігерлік ұйыммен жасасқан заңдық күші бар жазбаша келісім.
      5. Бекітілген аумақ - осы Ережемен, Орал қаласы әкімдігінің қаулысымен белгіленген шекараларда тазарту және күтіп ұстау жұмыстарын жүргізу үшін, бекітіліп берілген жер телімі.
      қала шегінде бекітілген объектілер болып табылатындар:
      қала көшелері жағындағы бөлінген телімдер шекарасынан, өтпе жолдық шетімен шектелген, жетілдірілген төсемдері бар көшелер үшін немесе өтпе жолдық ортасына дейінгі жетілдірілмеген төсемдері бар көшелер үшін аумақ;
      ораміші аумақтарының телімдері;
      аула ішілік аумақтар - шағын сәулет нысандарын, балалар, кір жаю, контейнер алаңшаларын, автокөлік аялдатуларын, сәндік құрылғылар орнату, үйге кіретін жолдар, аулаға енетін жолдар үшін пайдаланылатын (бір аулада бірнеше жер пайдаланушылар болған жағдайда бекітілген аумақтық шекарасы пайдаланылатын аумақ шекарасы бойынша үйлесімді түрде немесе тараптардың келісімімен анықталады) жерлер;
      уәкілетті органдардың рұқсатымен сақтау, жинақтау үшін және басқа да мақсаттарға уақытша пайдаланылатын аумақ;
      іргелес жатқан аумақ;
      жер үсті жылу желілерінің қорғалатын аумақтары.
      бекітілген аумақтық субъектілері болып жеке тұлға сияқты, заңды тұлға да бола алады:
      пәтер иелері кооперативтері (одан әрі - ПИК);
      ғимараттар мен орын-жайлардың иелері;
      жер уақытша немесе тұрақты пайдалануға берілген тұлғалар.
      Аумақты бекітіп беру Орал қаласы әкімдігінің қаулысымен заңды және жеке тұлғалардың келісімімен жүзеге асырылады.
      6. Ғимарат - көтергіш және қоршау құрылғыларынан тұратын, міндетті түрде жер үсті тұйық көлемін жасайтын, функционалдық қызметіне қарай адамдардың тұруы немесе болуына, өндірістік істерді орындау үшін, сондай-ақ материалдық құндылықтарды орналастыру мен сақтауға арналып салынған жасанды құрылыс. Ғимараттың жер асты бөлігі болуы мүмкін.
      7. Жерді пайдаланушы - мақсаты мен меншік түріне қарамастан (кәсіпорындар, ұйымдар, коммерциялық құрылымдар, кәсіпкерлер, жеке меншік секторындағы үй иелері, пәтер иелері кооперативтері және басқалар) қала шекарасында жер телімдерін пайдаланушы заңды немесе жеке тұлға.
      8. Көшелердің санаты - қала жолдарын, көшелерін және кіру жолдарын көлік қозғалысының үдемелілігі мен олардың пайдаланылуы мен күтіп ұсталуына қойылатын ерекшеліктеріне байланысты жіктеу.
      9. Контейнер - стандартты қатты тұрмыстық қалдықтарды жинауға арналған сыйымдылық.
      10. Ірі көлемді қалдық (бұдан әрі - ІКҚ) - өзінің тұтыну қасиеттерін жоғалтқан, тұтыну және шаруашылық қызметінің қалдықтары (тұрмыстық техника, жиһаз және т.б.).
      11. Шағын сәулеттік нысандар - көлемі жағынан кішкене әсемдік, сондай-ақ іске жарамды сипаттағы объектілер:
      сәндік құрылғылар - мүсіндер, бұрқақтар мен әсемдік су тоғандар, стелалар, оймабедерлер, гүл құмыралары, ту салғыштар және басқалар;
      іске асыру сипатындағы құрылғылар - демалу орындары, павильондар, дүңгіршіктер, сауда арбалары, телефон және сауда автоматтары, аттракциондар, орындықтар, қоршаулар, қоқыс қораптары, көшелер мен үйлердің жарнама тақтайшалары, пошта жәшіктері және басқалар.
      12. Жалпы пайдалану орындары - демалыс аймақтары (саябақтар, жағажайлар, тынымбақтар), алаңдар, көлік аялдамалары және т.б.
      13. Жөн-жосықсыз төгілетін қоқыстар үйінділері - заңды және жеке тұлғалардың қызметі кезінде пайда болған қатты тұрмыстық қалдықтарды, ІКҚ, өндіріс және құрылыс қалдықтары, басқа қоқыстар, қар, мұздарды өз еркімен (жөн-жосықсыз төгілетін) шығару (орналастыру) немесе үю.
      14. Бөлінген аумақ - жер пайдаланушының (кәсіпорынға, мекемеге, жеке тұлғаға және т.б.) иелігіне тапсырылған немесе Қазақстан Республикасының заңнамаларымен қарастырылған, уәкілетті органдардың құқықтық шешімдеріне сәйкес пайдалану үшін, өзіне жататын объектілерді орналастыруға берілген жер телімі.
      15. Өндірістік және тұтыну қалдықтары (одан әрі- қалдықтар) - өндіру және тұтыну кезінде пайда болған шикізат, материалдар, жартылай өңделген өнімдердің, басқа да бұйымдар мен тағамдардың қалдықтары, сондай-ақ өздерінің тұтыну қасиеттерін жоғалтқан тауарлар (өнімдер).
      16. Аумақты тазарту - аумақты жинау, тұрмыстық қалдықтарды, қоқыстарды, қарды, мұздақтарды жинау, шығару және кәдеге жарату (зарарсыздандыру).
      17. Іргелес жатқан аумақ - ғимараттар, орын-жайлар, қоршаулар, құрылыс алаңшаларының, сауда, жарнама объктілеріне және заңды немесе жеке тұлғалардың балансындағы меншігінде, иелігінде, жалға алып пайдаланылуындағы басқа объектілер шекараларына (периметрі бойынша 5 метр шекарадағы) тікелей жанасып жатқан аумақ.
      18. Өту жолдары, өтетін жер - тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттарға, мекемелерге, кәсіпорындарға және басқа да аудандар, шағын аудандар, орамдар ішіндегі қалалық құрылыс объектілеріне көлік құралдарының кіруін қамтамасыз етуші жол элементі.
      19. Қатты тұрмыстық қалдықтарды, ІКҚ жинау және шығару - қатты тұрмыстық қалдықтарды контейнерлерден арнайы автокөліктерге арту, контейнер алаңшаларын және оларға кіретін жолдарды шашылған қоқыстардан тазарту және оларды қоқыс жинау орнынан кәдеге жарату орнына тасымалдау.
      20. Жолдарды күтіп ұстау - нәтижесінде талапқа сай келетін, жол мен жол құрылғыларының көліктік-тұтыну жағдайы сақталатын, жұмыстар жиынтығы.
      21. Орын-жай - өндірістік үрдістерді орындауға, материалдық құндылықтарды орналастыру мен сақтауға немесе адамдар мен жүктердің уақытша тұруына (ауысуына), сондай-ақ құралдарды (құбырлар, сымдар) немесе коммуникацияларды орналастыруға арналған көлемді, жазықты немесе тізбекті салынған жасанды құрылыс (жер үсті, су үсті немесе жер асты, су асты). Құрылғы сондай-ақ көркем-эстетикалық, сәндік-қолданбалы немесе мемориалдық болуы мүмкін.
      22. Қатты тұрмыстық қалдықтар (одан әрі - ҚТҚ) - тұтынудың ұсақ тұрмыстық қалдықтары.
      23. Жаяужолдар - жаяу жүргіншілердің жүруіне арналған, жолға жалғасып немесе одан гүлкестемен бөлініп жатқан жолдық бөлшегі.
      24. Уәкілетті орган - коммуналдық шаруашылық саласындағы өкілеттілігі Орал қаласы әкімдігімен анықталатын мемлекеттік мекеме.

3. Қала аумағын тазарту тәртібі

      25. Жер телімдерін пайдаланушылар арасындағы аумақтардың тазарту жұмыстарының шекарасын анықтау, заңды және жеке тұлғаларға бекітіліп берілген аумақтарға сәйкес, осы Ереже негізінде орындалады:
      көше-жол желілері, алаңдарға қоғамдық орындар (жалпы пайдаланылатын демалыс аймақтары, саябақтар, тынымбақтар, жағажайлар) бойынша - коммуналдық шаруашылығының уәкілетті органымен мемлекеттік тапсырыс көлемінде;
      ораміші аумақтары мен басқа да аумақтарды тазартудың шекарасы Орал қаласы әкімдігінің қаулыларымен анықталады.
      26. Тазарту жұмыстары осы Ереженің талаптарына, уәкілетті органмен бекітілген нұсқаулар мен технологиялық ұсынымдарға сәйкес жүргізіледі.
      27. Жалпы пайдаланылатын орындарды тазарту мен күту жұмыстары мына жұмыс түрлерін енгізеді:
      1) ұсақ және тұрмыстық қоқыстар мен қалдықтарды жинау мен шығару;
      2) ірі көлемді қоқыстар мен қалдықтарды жинау және шығару;
      3) сыпыру;
      4) қамыстар мен басқа жабайы өскен өсімдіктерді шабу және шығару;
      5) қоршаулар мен шағын сәулет нысандарын жөндеу және сырлау.

3.1. Көшенің өту жолдарын тазарту

      28. Жолдардың өту жерлерін барлық ені бойынша тазарту, алаңдардың, көшелердің және қалалық көше желілерін, сондай-ақ жағалаулар, көпірлер, жол желілерін күту мен тазалау жұмыстарын осы жұмыстардың өндірісінде уәкілетті органмен жасасқан мемлекеттік тапсырыс жасау шарты негізінде мердігер-кәсіпорындар жүргізеді.
      29. Соңғы автобус бағыттарының тұратын-айналу алаңдарын тазартуды осы маршруттарға қызмет көрсетуді жүзеге асыратын кәсіпорындар жүргізеді.
      30. Жол төсемдерін үзіліссіз қоқыстан, батпақтан, қардан, технологиялық тазарту жұмыстарын қамтамасыз ету үшін халықтық жаппай баратын объектілеріне жақын орналасқан магистральды көшелерінің бойына күнделікті сағат 23.00-ден 7.00-ге дейін автокөлік құралдарын қоюға тыйым салынады;
      тыйым қажетті жол белгілерін қоюмен белгіленеді.
      31. Магистральдардың, көшелердің және кіру жолдарының жол төсемдерін, осьтік және резервтік жолақтарын, жиектемелерін сыпыру жұмыстары, алдын ала суланғаннан кейін, уәкілетті органмен бекітілген кестеге сәйкес жүргізіледі.
      32. Жолдық жүру жағы қандай да болмасын ластан толығымен тазартылуы тиіс. Қозғалыс сызығымен белгіленген, осьтік және резервтік жолақтары тұрақты түрде құм мен әр түрлі ұсақ қоқыстардан тазартылуы қажет.
      33. Жолдардың жиектері ірі көлемді және басқа қоқыстардан тазартылуы қажет.
      Жұмыстарды жүргізу кезінде қоқысты көшенің және өту жолдарының жағына шығаруға тыйым салынады.

3.2. Жаяужолдарды тазарту жұмыстары

      34. Көше мен өту жолдары бойымен орналасқан немесе жол жағынан гүлкестемен бөлінген  және тұрғын жай ғимараттарының кіре берісінен, аула аумақтарынан, мекемелерден, кәсіпорындардан, сауда және қызмет көрсету объектілерінде орналасқан жаяужолдарды, жағалаулық кәсіпорындарға іргелес жатқан қоршауына тікелей шығу жолы жоқ жаяужолдарды тазарту жұмыстары жол жағын тазарту мен күту жұмыстарын жүргізетін кәсіпорындармен жүргізіледі.
      35. Көпірлердегі, жол желілеріндегі жаяужолдарды, сондай-ақ инженерлік құрылғыларға  және баспалдаққа шығатын жерлерге жалғасқан техникалық жаяужолдарды (кіре беріс жолдарын) тазарту, осы инженерлік құрылғылардың иесі болып табылатын кәсіпорындармен жүргізіледі.
      36. Көшенің жол жағындағы гүлкестемен бөлінген жаяужолдар және тұрғын жай ғимараттарының кіре берісінен, аула аумақтарынан, мекемелерден, кәсіпорындардан, сауда және қызмет көрсету объектілерінен шығатын жерлердің жол жағын тазарту мен күту жұмыстарын жүргізу Орал қаласы әкімдігінің қаулысымен бекітіліп берілген аумақтарға сәйкес орындалады.
      37. Көшелер мен өту жолдарының бойына орналасқан басқа жаяужолдар бойынша тазарту жұмыстары жүретін жолдарды күтуге жауапты кәсіпорындармен жүргізіледі.
      38. Жаяужолдар толығымен топырақ-құмнан, әр түрлі қоқыстан тазартылуы қажет.

3.3. Аялдама және отырғызу алаңдарын тазарту

      39. Қалалық жолаушылар көлігінің аялдама алаңдарын тазалау жұмыстарын жолдарға тазарту жұмыстарын жүргізуші ұйымдар атқарады. Отырғызу алаңшаларын тазарту жөніндегі жұмыстардың шекарасы сызба карталарда көрсетіледі. Отырғызу алаңдары толығымен топырақ-құмнан, әр түрлі қоқыстан тазартылуы қажет.
      40. Жолаушылар павильондары мен оларға іргелес жатқан қоғамдық жолаушылар тасымалдау көлігі аялдамаларын тазарту және жуу жұмыстары олардың иелерімен жүргізіледі.

3.4. Басқа қала аумақтарын тазарту

      41. Іргелес жатқан және бөлініп берілген аумақтарды, қала көшелерінің оларға кіретін жолдарын, заңды және жеке тұлғалар меншігі мен пайдаланылуында ғимараттары бар, бөлініп берілген телімдерге орнатылған аумақтарды тазарту мен күту жұмыстары өз күштерімен немесе шарт бойынша мамандандырылған кәсіпорынмен орындалады.
      42. Жеке тұрған жарнама объектілеріне іргелес жатқан аумақты, жарнама құрылғысынан радиусы 5 метрдей жерді тазарту жұмыстарын, жарнама таратушылар және жарнама таратушылармен шарт бойынша тазарту жұмыстарын жүргізуші мамандандырылған ұйымдар орындайды.
      43. Сыртқы жарықтық бағаналарының құрылғысы мен діңгегі аумағын және жаяужолдарда орнатылған байланыс желілерінің маңайын тазарту жұмыстарын жаяусоқпақтарды тазартуға жауапты кәсіпорындар жүргізеді.
      44. Трансформаторларға немесе бөліп бергіш шағын станцияларға, автоматты түрде жұмыс істейтін басқа инженерлік орын-жайларға (қызмет көрсететін персоналсыз), сондай-ақ тоқ беру желілерінің бағаналарына іргелес жатқан аумақтарын тазарту жұмыстарын осы объектілердің иелері жүргізеді. Жер үсті құбырларының астындағы қорғалатын аумақтарды тазарту мен күту жұмыстары желілердің иелерімен жүргізіледі.
      45. Сауда объектілеріне іргелес жатқан, уақытша көшедегі сауда жасау аумағының орындарын (базарлар, сауда павильондары, жылдам салынатын сауда кешендері, шатырлар, дүңгіршектер және т.б.) көшедегі жүру жолдарын қоса, сауда объектілерінің иелері тазартады. Іргелес жатқан гүлкестелерге, шатырларға, сауда шатырларына, дүңгіршектерге және басқа сауда объектілеріне жәшіктерді үюге жол берілмейді.
      46. Ақылы автотұрақтардың, гараждардың аумақтарын тазарту жұмыстарын иелері мен осы объектілерді пайдаланушы ұйымдар жүргізеді.
      47. Жанар-жағар май құю стансасына, автожуу бекеттеріне, құю кешендеріне және іргелес жатқан аумақтарға (өту жолына дейін) кіретін және шығатын жерлеріне тазарту мен тазалығын сақтау жұмыстарын осы объектілерді өз балансында ұстаушылар жүргізеді.
      48. Көп уақыт бойы пайдаланылмаған және игерілмеген аумақтарды, ғимараттарды бұзғаннан кейінгі аумақты тазарту мен күту жұмыстарын, осы аумақ бөлініп берілген жер пайдаланушылар немесе тапсырысшы немесе шарт бойынша ғимараттарды бұзу жұмысымен айналысатын мердігер кәсіпорындар жүргізеді.
      49. Жапырақ түскен уақытта бекітіліп берілген аумақтарды тазартуға жауапты кәсіпорындар, көшелер мен магистральдар бойындағы, аула аумақтарындағы түскен жапырақтарды сыпырып-сиыру жұмыстарын жүргізеді. Ағаштар мен бұталардың түбі жағына жапырақтарды жинауға тыйым салынады.
      50. Заңды және жеке тұлғаларға және іргелес жатқан ғимараттарға, орын-жайларға және басқа объектілерге бекітіліп берілмеген, пайдаланылмайтын және бөлініп берілмеген аумақтардың тазарту мен күтіп ұстап жұмыстары бюджет қаражаты есебінен бөлінген қаражаттар шегінде орындалады.
      51. Тастанды сулар (шұңқырлардан су сору, инженерлік желілердегі апат жағдайлары және т.б.) салдарынан пайда болған су басу жағдайлары болғанда, оларды жоюға жауапкершілік бұзылуға жол берген ұйымдарға жүктеледі.
      52. Жол жөндеу жұмыстарын жүргізген кездегі асфальттың жарықшақтары, осы жұмыстарды жүргізуші ұйымдармен: қаланың бас магистральдарынан - тез арада, басқа көшелер мен аулалардан - тәулік мерзімінде шығарылады.
      53. Суаққы желісін қоқыс басуын болдырмау үшін суаққы коллекторларына сыпырынды мен тұрмыстық қоқыстарды тастауға тыйым салынады.

3.5. Қысқы кездегі қала көшелерін тазартудың ерекшеліктері

      54. Қала көшелерінің өту жолдары мен кіру жолдарын қыста тазарту жұмыстары осы Ереже талаптарына, жұмыс технологияларын, техникалық құралдар мен тайғаққа қарсы қолданылатын қоспаларды анықтайтын уәкілетті органмен бекітілген нұсқауларға сәйкес жүргізіледі.
      55. Саябақтардағы, орман саябақтарындағы, бақтардағы, саяжолдардағы және басқа көгалды аймақтардағы жолдарды тазарту кезінде, осы мақсаттарға бұрын дайындалған алаңшаларға, жасыл желектердің сақталуы мен еріген сулардың ағуын қамтамасыз еткен жағдайда, құрамында химиялық қоспалары жоқ қарларды үюге рұқсат етіледі.
      56. Қысқы кезеңде жолдар, бақ орындары, қоқыс салатын қораптар мен басқа да элементтер мен кіші сәулеттік формалар, сондай-ақ олардың алдындағы және бүйірлеріндегі жерлер, оларға баратын жолдар қар мен мұздақтардан тазартылуы керек.
      57. Жаяу жолдар мен жолдық жүру жағындағы көшелердегі инженерлік желілерде болған апаттан пайда болған мұзшықтар жарылады және су басуға себепші болған ұйымдармен шығарылады. Жарылған мұзшықтар белгіленген орындарға шығарылады.
      58. Қар үйінділерін жасауға болмайтын жерлер:
      бір деңгейдегі барлық жолдар мен көшелердің және кіру жолдарының қиылыстарында және темір жолға жағын жолдарда;
      көліктік қоршаулармен жабдықталған немесе көтеріңкі жиектемелері бар жол учаскелерінде;
      жаяужолдарда.
      59. Жаяужолдар мен гүлкестелерге қар шығаруға рұқсат етілмейді.
      60. Қар шығарудың технологиясы екі кезеңнен тұрады:
      бірінші кезекте қарды (таңдап) шығару жұмыстары орындалатын жерлер: қалалық жолаушыларды тасымалдау көлігі алдамаларынан, жер үсті жаяужүргіншілер өтпелерінен, көпірлерден және жол желілерінен, халықтық жаппай баратын орындарынан (ірі әмбебептардан, базарлардан, мейрамханалардан, қонақ үйлерінен, сапаржайлардан, театрлардан және т.б.), ауруханаларға кіретін жолдардан және басқа да әлеуметтік маңызы бар объектілерден;
      соңғы (жаппай) қар шығару жұмыстары бірінші кезектегі қар шығару жұмыстарынан кейін, уәкілетті органмен қойылған кезекке сәйкес орындалады.
      61. Көшелер мен жолдардағы қарды шығару жұмыстары арнайы дайындалған алаңшаларда жүргізілуі тиіс. Белгіленген тәртіпте көрсетілмеген жерлерге қар шығаруға тыйым салынады.
      62. Қарды уақытша шығаруға берілген орындар, қар ерігеннен кейін қоқыстардан тазартылып, көркейтілуі керек.
      63. Жаяужолдар мен көпірге шығатын жерлердегі баспалдақтарды тазарту жұмыстарына мынадай талаптар қойылады:
      1) жаяужолдар мен көпір құрылғыларына шығатын жерлердегі баспалдақтар жаға жауған қар мен тапталған қар басып кеткенге (қар-мұздақтарының пайда болуы) дейін барлық еніне дейін тазартылуы қажет;
      2) тоқтаусыз қар жауған кезде жаяужолдар мен көпір құрылғыларына шығатын жерлердегі баспалдақтар тайғаққа қарсы материалдармен өңделіп және жаяу жүргіншілер жүруі үшін тазартылуы керек;
      3) тайғақ болатыны немесе болу мүмкіндігі жөнінде хабарландырылған жағдайда, бірінші кезекте баспалдақтар, содан кейін жаяужолдар тайғаққа қарсы материалдармен өңделуі керек.
      64. Жаяужолдар, аула аумақтары мен кіру жолдары қар мен мұздақтан асфальтқа дейін тазартылуы тиіс, қар мен жарықшақ қар үйетін жерге шығарылуы тиіс. Мұздақ пайда болған жағдайда (тайғақ) ұсақ құм себу жүргізіледі.
      65. Аула аумақтары мен ішкіорамдардан тазартылған қарды 3 күнтізбелік көк ішінде шығарылуымен автокөліктің қозғалысына және жаяулардың жүруіне кедергі келтірмейтін орындарға уақытша үюге рұқсат беріледі.
      66. Аула ішінде қарды үйген кезде, жылғалардың ағып кету жағын қарастыру керек.
      67. Қысқы кезде ғимарат иелерімен және жалдаушыларымен уақытында шатырларын қар мен мұзшықтан, сүңгілерден тазарту жұмыстары ұйымдастырылуы қажет.
      68. Жаяу жүгіншілер жағындағы ғимараттың шатырын тазарту жұмыстары жедел түрде, пайда болған кезде, қатерлі учаскені қоршау арқылы жүргізілуі керек.
      69. Көше жағына қараған шатырлардан қар мен мұздақтарды тазарту жұмыстары жаяужолдарға түсіру, тек күндізгі уақытта жүргізілуі мүмкін. Қарды басқа сырғанау жағынан, сондай-ақ жазық шатырлардан түсіру аула аумақтарында жүргізілуі керек. Қарды түсірер алдында жаяу жүргіншілердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету шараларын жасау қажет.
      Шатырлардан түскен қарлар, мұзшықтар мен сүлгілер жедел түрде жол жағына қарай жиналады және одан әрі көшенің жолын тазартушы ұйыммен шығарылуы үшін орналастырылады.
      70. Сарқынды су құбырларының аузына қар, мұз және қоқыстарды тастауға тыйым салынады.

4. Тазалық пен тәртіпті қамтамасыз ету

      71. Заңды және жеке тұлғалар қала аумағының барлық жерінде, соның ішінде жеке меншік үй иелерінің аумақтарында тазалық пен тәртіпті сақтауы қажет, абаттандыру элементтерін Зақымдауға және бұзуға жол бермеу (жолдарды, жаяужолдарды, гүлзарларды, кіші сәулеттік нысандарды,жарықты, суқашыртқыларды және т.б.).
      72. Орал қаласының жергілікті атқарушы органдары арнайы белгілеген жерлерден басқа жерлерге қала аумағында тұрмыстық және құрылыс қоқыстарын, өндірістік қалдықтарды, жәшіктерді, ағаш үгінділерін, жапырақтарды, қарды қала аумағына шығаруға жол берілмейді.
      73. Кәсіпорындардың және жеке меншік үй иелерінің ішкі аумақтарын қоса алғанда, қоқыстарды, жапырақтарды, жәшіктерді, өндірістік қалдықтарды жағуға, алау жағуға тыйым салынады.
      74. Тоғандарға өндіріс кәсіпорындарының тазартылмағансуларын ағызуға жол берілмейді.
      75. Көлік құралдарын тұрғын-жай орамдары ішінде және жалпы пайдаланылатын жерлерде су жібергіш құдықтар, тоғандар, адамдардың демалу орындары, тұрғын үй алдында жууға, тазартуға және жөндеуге тыйым салынады.
      76. Автокөлік кәсіпорындары мен автокөлік құралдарының иелері көлік құралдарын қала көшелеріне таза күйінде шығаруға міндетті.
      77. Жолдарды ластауға жол бермеу мақсатында топырақтарды, қоқыстарды, төгілмелі құрылыс материалдарын, жеңіл жәшіктерді, жапырақтарды, ағаш үйінділерін брезентпен немесе басқа материалдармен жабусыз тасымалдауға тыйым салынады.

5. Қалалық аумақтардағы қалдықтарды жинау,
уақытша сақтау, шығару және іске жарату

      78. Жеке меншік түріне және қызметіне қарамастан кәсіпорындар, мекемелер, қала аумағында қызмет етуші жеке тұлғалар өз аумақтарынан қатты тұрмыстық қалдықтар шығаруды қоқыс шығарушы ұйымдармен шарт бойынша немесе арнайы техникасы (қоқыс шығаратын көлік) болса өз бетімен шығаруды қамтамасыз етуі қажет. Ірі көлемді қоқыстарды (қалдықтарды) шығару жұмыстары кәсіпорындармен, мекемелермен және жеке тұлғалармен немесе шарт негізінде қоқыс шығарушы ұйымдармен жүргізіледі.
      Ескерту. 78 тармақ жаңа редакцияда - Батыс Қазақстан облысы Орал қалалық мәслихаттың 2010.03.12 № 27-10 (алғаш ресми жарияланғаннан кейін күнтізбелік он күн өткен соң қолданысқа енгізіледі) Шешімімен.
      79. Жылжымайтын объектілерді салу және (немесе) жөндеу жұмыстарымен айналысушы жеке  және заңды тұлғалар қоқыстарды іске жарату жөнінде оны өздігінен шығару немесе қоқыс шығарушы ұйыммен шығару жөніндегі шарттарын жасау қажет.
      80. Үй-жайлардың аумағына контейнер орнату үшін көлік өтуге ыңғайлы жолдары бар, арнайы алаңшалар бөлінуі қажет. Қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау үшін металдан жасалған контейнерлерді қолдану керек.
      81. Қатты тұрмыстық қалдықтар қоқыс шығарушы көліктермен, сұйық қалдықтар кәрізсіз үй-жайлардан бөшкелері бар сорғы көліктерімен шығарылады.
      82. Аумақтарында (бөлініп берілген, бекітілген, аулаішілік) контейнерлік алаңшалары бар кәсіпорындар, ұйымдар, өзге де шаруашылық етуші субъектілер келесі талаптарды орындаулары қажет:
      1) контейнерлік алаңшалар, кіреберістері мен оларға өтетін жолдардың қатты төсемдерінің болуы тиіс;
      2) контейнерлік алаңшалар іргелес жатқан аумақтарға қоқыстарды шығармау үшін жаппай қоршалуы тиіс;
      3) қатты тұрмыстық қалдықтарды, ірі көлемді қоқыстарды шығаруға, сыпыруға уақытында шарт жасасуға;
      4) контейнерлердегі тұрмыстық қалдықтарды жағуға жол бермеуге;
      5) жылдық қысқы мерзімінде контейнерлік алаңшаға арнайыландырылған автокөліктің жұмысына және халықтық пайдалануына қолайлы жағдай туғызу мақсатында кіреберістер мен оларға өтетін жолдардың қар мен мұздан тазарылуын қамтамасыз етуі керек.
      83. Контейнерлік алаңшалар мен контейнерлер иелеріне:
      контейнерлерді уақытында жөндеуге және одан әрі пайдалануға, жарамсыздарды ауыстыруға;
      қоқыс қабылдағыш камераларды, алаңшаларды және жинағыштардың (контейнерлердің) астауын, сондай-ақ қалдық салғыштардың тұрақты жуылып тұруын, зарарсыздандырылуын және шыбындарға қарсы бұқырлануын қамтамасыз ету жөнінде шаралар қабылдауы қажет.
      84. Контейнерлер орнату үшін алаңшалар тұрғын-жай және қоғамдық ғимараттардан, спорт алаңшаларынан және халықтық дем алатын орындарынан кем дегенде 20 метрдей қашықтықта болуы керек. Алаңшаның көлемі қажетті контейнерлер санын орнатуға есептелуі қажет.
      85. қалдықтарды уақытша сақтау орындарын орнатуды мемлекеттік санитарлық-эпидимиологиялық қадағалау органдарымен, пәтер иелері кооперативтерімен келісу қажет.
      86. Контейнерлерден қоқыс шығарушыларға арту кезінде түсіп қалған қоқыстарды жинау жұмыстарын ҚТҚ, ІКҚ шығаруды ұйымдастыратын ұйымның қызметкерлері жүзеге асырады.
      87. Аулалық, кәріздендірілмеген және қоғамдық әжетханалар тұрғын-жайлардан және қоғамдық ғимараттардан, балалар ойнайтын және халық демалатын алаңшалардан кем дегенде 20 метр және жүз метрден артық емес қашықтыққа алыстатылуы қажет. Аулалық әжетханаларды, шұңқырларды толған кезде, жарты жылда бір реттен кем емес тазарту қажет.
      88. Қоқыс шығару құбырына сұйық тұрмыстық қалдықтар мен ірі көлемді қоқыстарды тастауға тыйым салынады.
      89. Қоқыс қабылдағыш камера құлыпқа салынуы қажет, бөтен адамдардың қоқыс қабылдағыш камераға кіруіне тыйым салынады.
      90. Қоқыс шығару құбырын пайдалануды иелігінде тұрғын үй орналасқан пайдаланушы ұйым жүзеге асырады.
      91. Пайдаланушы ұйым:
      1) қоқыс шығару құбырының және қоқыс қабылдағыш камерасының дұрыс жұмыс істеуін;
      2) шусыз жұмыс істеуін, ол үшін баспалдақ алаңындағы қоқыс шығару құбырының салатын қақпақтарының саңлаусыз, тығыз жабылатын резеңке төсемдерімен жабдықталған болуын қамтамасыз етуге міндетті.
      92. Қатты тұрмыстық қалдықтарды қайта пайдалану Орал қаласының қоқыстарын көму мен қайта пайдалану жөніндегі полигонда іске асырылады.
      93. Жөн-жосықсыз үйінділерге, қалдықтардың жағылуына кіналы тұлғалар Қазақстан Республикасының заңнамаларына сәйкес әкімшілік жауапкершілікке тартылады. Жөн-жосықсыз үйінділерге жауапты тұлғаларды анықтауға мүмкіндік болмаған жағдайда, қалдықтарды шығару және жөн-жосықсыз үйінділер орнын қалпына келтіру жұмыстары уәкілетті органдармен бекітілген мерзімде аумақ иесінің қаражаты есебінен жүргізіледі.
      94. Сапаржайларда, базарларда, әуежайда, саябақтарда, демалыс аймақтарында, алаңдарда, білім беру, денсаулық сақтау мекемелерінде және көпшілік баратын жерлерде, көшелерде, қоғамдық жолаушылар көлігі аялдамаларында, сауда объектілеріне кіреберістерде қоқыс салатын қораптар орнатылуы керек. Халық көп келетін орындарда қораптар бір-бірінен 50 метрдей қашықтықта; аулаларда, саябақтарда, алаңдарда және басқа аумақтарда 10-нан 100 метрге дейінгі арақашықтықта қораптар орнатылады. қалалық жолаушылар көліктері аялдамаларында және сауда объектілеріне кіреберістерде екі қораптан орнатылады.
      95. Қораптарды орнату мен тазалау жұмыстары мемлекеттік тапсырыс шартына сәйкес аумақты пайдаланушылармен және иелігіндегі немесе қолданылуында аумақтары бар шаруашылық жүргізу субъектілерімен, мердігермен жүргізіледі. Қораптарды тазарту жұмыстары осы кәсіпорындармен олардың толуына қарай орындалады.

6. Ұсақ бөлшек сауда, ұсақ базарлар үшін
уақытша орын-жайларды орнату және күтіп ұстау

      96. Ұсақ бөлшектік уақытша сауда нүктелерінің объектілерін (павильондар) орнату қолданыстағы нормаларға және ережелерге сәйкес жүзеге асырылады.
      97. Сәулеттік және түстері туралы шешім Орал қаласының қала құрылысы және құрылыс бөлімімен келісіледі. Ұсақ бөлшектік сауда объектілерін жөндеу және бояу жұмыстары олардың иелері есебінен, Орал қаласының қала құрылысы және құрылыс бөлімімен келісілген сыртқы түрі мен түсі шешімін сақтауды ескере отырып,орындалуы тиіс.
      98. Ұсақ бөлшектік сауда объектілері мен кешендеріне көліктік қызмет көрсету, іргелес жатқан магистральдар мен жаяу жүргіншілер бағыттарындағы, көлік қозғалысы мен жаяужүргіншілердің қауіпсіздігіне кедергі келтірмеуі қажет. Тауар жеткізуді жүзеге асыратын автокөліктің тұрағы, сауда нүктелерінетауар артуды Орал қалалық ІІБ Жол полициясы басқармасы бекіткен кіреберіс алаңдарынан жүзеге асырылады. Осы мақсаттарда жаяужолдарда, жүргіншілер жолы мен гүлзарларды пайдалануға тыйым салынады.
      99. Сауда нүктелерінің иелері іргелес жатқан аумақтық (бекітіліп берілуіне сәйкес) көркейтілу жұмыстарының бұзылмауын қадағалауға міндетті. Іргелес жатқан абаттандыру объектілеріне, жасыл желектерге, гүлзарларға және т.б. зиян келтірген сауда нүктелерінің иелері, абаттандыру объектілерін өз қаражаты есебінен алғашқы қалпына келтіруі қажет.
      100. Шағын базарлар мен басқа да сауда жасауға арналған уақытша алаңшалар аумақтары қоршалуы керек, нәсерлік және еріген сулардың ағуын қамтамасыз ететін қатты төсемі болуы керек, дүңгіршектермен, қалқалармен, сүрелермен, контейнерлік алаңшалармен, қоқыс салғыш қораптармен, тұрақты қоғамдық немесе жылжымалы әжетханалармен, кешкі жарықпен жабдықталуы қажет. Базар аумақтарына жағын жерлерде Орал қаласы ІІБ Жол полициясы басқармасының келісімімен автокөлік үшін автотұрақтар орналасуы керек.
      101. Ұсақ бөлшектік сауда ғимараттарының иелеріне аумақтарын тазарту мен қоқыс шығару үшін осы қызмет түрлерімен айналысушы ұйымдармен шарт жасауы керек немесе өз күштерімен атқарулары тиіс.

7. Шағын сәулет нысандарын күтіп ұстау

      102. Тұрғын-жай құрылысы аумақтары, қоғамдық аумақтар, тынымбақтар, көшелер, саябақтар, демалыс алаңдары шағын сәулеттік нысандармен - демалу орындарымен, көлеңкелейтін қалқалармен, гүлзарлармен, орындықтармен, қораптармен, бұрқақтармен, балалар ойнайтын, ересек адамдар демалатын құрылғылармен, қабырға газеттерімен, қоршаулармен, телефон будкаларымен (қалқалармен), автокөлік көтуге арналған павильондармен жабдықталады.
      103. Шағын сәулет нысандары тұрақты және жылжымалы болуы мүмкін; олардың саны мен орналасуы аумақтарды абаттандыру жобаларымен анықталады.
      104. Қоғамдық құрылыс аумақтарына, алаңдарға, көшелерге, тынымбақтар мен саябақтарға, жағалауларға арналған шағын сәулет нысандары жеке жобалар бойынша дайындалады.
      105. Жаға құрылыс салу кезінде құрылыс жүргізіліп жатқан учаске шегінде шағын сәулет нысандарын жобалау, дайындау және орнату жұмыстары тапсырысшымен бекітілген жобалау-смета құжаттарына сәйкес жүзеге асырылады.
      106. Шағын сәулет нысандарының сындарлы шешімдері олардың орнықтылығын, қолдану қауіпсіздігін қамтамасыз етуі қажет.
      107. Заңды және жеке тұлғалар - шағын сәулет нысандарының иелері өз есебінен оларды ауыстыру, жөндеу және бояу жұмыстарын жүргізуге міндетті.

8. Ақылы автотұрақтарды және гараж
кооперативтерін орнату және абаттандыру

      108. Жеке меншік иелерінің жеңіл автомашиналарының гараждарын, көзетілетін ашық автотұрақтардың, автокөліктердің уақытша тұрақтарын (ақылы және ағысыз) орналастыру қолданыстағы экологиялық, санитарлық және қала құрылысы нормаларымен және ережелерімен, белгіленген тәртіпте әзірленген және келісілген жобалау құжаттарына сәйкес орындалады.
      109. Ұйымдар, кәсіпорындар мен мекемелер, сауда мен қоғамдық тамақтану объектілері, демалу орындары мен бұқаралық орындар келушілер үшін ақысыз аялдатулармен жабдықталуы қажет.
      110. Жеке меншік иелерінің гараждары, гараж кооперативтеріне бірігеді (серіктестік). Гараж кооперативтерінің аумағын абаттандыру және оларды күтіп ұстау кооперативтердің қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
      111. Жеңіл автокөліктерінің ашық ақылы тұрақтарын тұрғын-жай мен қоғамдық құрылыстарға дейін санитарлық аралықты сақтап орнату қажет.
      Автотұрақтардың қатты төсемі, қоршауы, күзетуге арналған жайы мен сыртқы жарығы болуы қажет. Автомобильдерді қоятын орындардың үстіне жеңіл құрылымдардан қалғандар салуға жол беріледі.

9. Құрылыс алаңшалары мен учаскелерін күтіп ұстау

      112. Құрылыс салушы (жөндеу, жаңғырту жұмысы кезіндегі объектінің иесі) объектінің (жаңа құрылыс, жаңғырту, жөндеу, құрылысты бұзу) құрылыс алаңын абаттандыру жұмыстарына кіріспей тұрып, келісім алу үшін және белгілі бір жұмыс түрлерін жүргізуге рұқсат алу үшін қажетті құжаттарды уәкілетті органға ұсынуы қажет.
      113. Рұқсат алғаннан кейін құрылыс жүргізуші-тапсырысшы (жөндеу, жаңғырту жұмысы кезіндегі объектінің иесі) қолданыстағы нормалар мен ережелерге сәйкес құрылыс алаңшасын мынадай қажетті талаптарды сақтай отырып, абаттандыру керек:
      1) құрылыс алаңшасы бөгде адамдардың енуіне жол бермейтін және іргелес жатқан аумаққа ластық шығуына жол бермейтін болып, барлық периметрі бойынша толық қоршалады; адамдардың көп өтетін жерлеріндегі қоршауға жаппай қорау қалғанын орнату қажет;
      2) қоршау металдан жасалған профильденген беттерден немесе қоршауға арналған темірбетон қабырқаларынан дайындалуы керек;
      3) қоршау құрылғысы мықтап бекітіліп және ұзынынан, көлденеңінен түзетіліп, боялуы және ұқыпты түрде болулары керек;
      4) құрылыс алаңшасынан екінші кезектегі көшелерге қақпа орнату немесе шлагбаум орнату арқылы ең аз кіру және шығу жолдары қарастырылады;
      5) шығатын жерлеріне ақпараттандыру тақталары орнатылады;
      6) жарық барлық периметр бойынша екі жаққа түсуі керек;
      7) алаңшаішілік жолдар және құрылыс алаңшасына кіретін жолдардың қатты төсемі болуы керек, олардың қалалық асфальттанған жолдармен қиылысуын қамтамасыз ету қажет;
      8) шығаберістерінде көлік құралдарының дөңгелектерін жуу (тазарту) бекеттері орналастырылады;
      9) құрылыс алаңшасының аумағы таза және тәртіпте ұсталуы қажет, құрылыс және тұрмыстық қалдықтарды жинау үшін контейнерлер, жинағыш қорабы орнатылуы және қоқыстарды уақытында шығару жұмыстары ұйымдастырылуы керек; құрылыс алаңшасына іргелес жатқан аумақ та, сондай-ақ қалыпты жағдайда ұсталынып, мерзімді тазартылып отырылуы қажет;
      10) құрылыс алаңшаларының сыртына құрылыс материалдарының, қоқыстардың (синтетикалық пленкалардың, сүректер, жаңқалар, орау материалдары және т.б.) шығарылуына (желмен және басқа) жол бермеу шаралары қарастырылуы қажет;
      11) жабық лотоктар мен жинағыш-қоймаларды қолданбай қалдықтар мен қоқыстарды тастауға жол берілмейді;
      12) ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерінде жұмыс жүргізген кезде, осы мақсаттарда қолдануға арналған, қасбетке бекітілген немесе орнатылған ағаш конструкцияларына бекіген, тордан жасалған торлы қоршау қарастырылуы қажет; қоршаулардың қисаюы мен салбырауына жол берілмейді;
      13) қажет болған жағдайда жүргіншілер жолы, төсемдер, таяныштар, айналып өту және уақытша жүру жолдары жасалады және олар түзелген жағдайда ұсталады.
      114. Барлық материалдар мен топырақ тек қоршалған аумақ шегінде орналастырылады, шығарылған топырақ (құнарлы топырақтан басқа) тез арада қатты тұрмыстық қалдықтар полигонына немесе коммуналдық шаруашылықтық уәкілетті органының келісімімен бекітілген басқа учаскелерге шығарылады.
      115. Құрылыс жүргізуші немесе мердігер тиісті полигондарға уақытында тұрмыстық және құрылыс қоқыстарын, қар мен мұзды шығару жұмыстарын ұйымдастыру үшін құрылыс алаңшаларын жасауға рұқсат алған кезде осы жұмыс түрлерін жүргізуге рұқсат қағаздары бар арнайыландырылған кәсіпорындармен шарт жасасады.
      116. Коммуналдық шаруашылықтық уәкілетті органымен келісілген кестеге сәйкес қатаң түрде құрылыс, тұрмыстық қоқыс, қар шығарылуы қажет.
      117. Құрылыс аяқталғаннан кейін құрылыс жүргізуші құрылыс алаңшасына іргелес жатқан аумақтағы, сондай-ақ уақытша жүруге пайдаланылған, жүргіншілер өтетін жерлер, материалдарды қою үшін уақытша пайдаланылған орын-жайлар аумақтарының бұзылған абаттандыру жұмыстарын, инженерлік желілерін жән басқа қажеттіліктерін қалпына келтіруге міндетті.

10. Қала аумағындағы жол төсемдерінің,
жаяужолдардың, гүлзарлардың және басқа да
объектілердің, қалалық шаруашылық элементтерінің
бұзылуымен, инженерлік желілерді, орын-жайларды
және коммуникацияларды күтіп ұстаумен
байланысты жер жұмыстары және басқа да
жұмыстар өндірісінің тәртібі

      118. Қала аумағындағы жол төсемдерінің, жаяужолдардың, гүлзарлардың және басқа да объектілердің, қалалық шаруашылық элементтерінің бұзылуымен байланысты жер жұмыстарын және басқа да жұмыстарды жүргізетін барлық заңды және жеке тұлғалар қала әкімдігінің қаулысымен анықталған, тиісті қалалық қызметтерден жұмыстарды жүргізуге рұқсат алуға міндетті. Жұмыстар қала әкімдігінің қаулысымен бекітілген жол төсемдерінің, жаяужолдардың, гүлзарлар және қалалық шаруашылық элементтерінің басқа да нысандарының бұзылуымен байланысты жер және өзге де жұмыстар өндірісінің талаптарына сәйкес жүргізілуі қажет.
      119. Шаруашылығында инженерлік коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар қаланың абаттандыруын бұзуға әкеліп соғатын инженерлік желілер мен орын-жайлардың техникалық жағдайын әрдайым қарап отыруы қажет, атап айтқанда: аумақты су басуына және мұздың пайда болуына жол бермеу, берілген және қорғалатын аймақтардың санитарлық тазалығын бақылау, люктердің қақпақтары, құдықтар мен камералардың жабындылары, нәсерлік кәріздердің торлары қатты төсеммен бір деңгейде болуы және түзу қалыпта ұсталуы, құрастыру Ережелерін сақтамаған жағдайда бұзылып қалуы мүмкін жер асты желілерінің бетіндегі қатты немесе жер топырағының қалпын, қайта жабылуы мен қолданылуын бақылауға, жерүсті инженерлік коммуникацияларына, құрастырмалар мен құрылғыларға уақытында жөндеу, тазарту және сырлау жұмыстарын жүргізуге.
      120. Жер бетінің қатты қабатына күрделі жөндеу немесе жаңғырту жұмыстарын жүргізген кезде инженерлік желілердің құдығының люктерін керекті өлшемдерге жеткізу жұмыстары жөндеу жұмыстарының тапсырысшысы есебінен орындалады.
      121. Қала аумақтарынан жер үсті және жер асты суларын әкетуге арналған арықтарды, құбырлар мен сорғытқыларды жинау мен тазарту, нәсерлік кәріздерлердің коллекторларын, жауынқабылдағыштар құдықтарын тазарту жұмыстары пайдаланушы кәсіпорындармен; аула аумақтарында - пәтер иелері кооперативтерімен; жеке меншік учаскелерде және кәсіпорын аумақтарында - аумақтық иелерімен жасалады.

11. Тұрғын жай орамдары мен
шағын аудандарды абаттандыру

      122. Шағын аудандар мен орамдардың тұрғын жай аймақтары қоқыс контейнерлерін қоятын, кір кептіретін, демалатын, балалардың ойнайтын, спортпен айналысатын, үй жануарларын қыдыртатын, автотұрақ, аялдату, жасыл аймақ үшін алаңшалармен жабдықталады.
      123. Алаңшалардың саны, орналасуы мен жабдықталуы құрылыс және санитарлық нормаларға сәйкес болуы тиіс, сәулет және қала құрылысы, мемлекеттік санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау органдарымен келісілуі керек.
      124. Тұрғын жай орамдары, шағын аудандар аумақтарында, сондай-ақ аула маңы аумақтарында мына тәртіп сақталуға міндетті:
      көтермелердің, жаяужолдардың, жүргіншілер жолының, орамішілік кіреберістері мен жолдарының төсемдерін қалыпты жағдайда ұстауға;
      аулаларға өздігінен түрлі шаруашылық немесе қосалқы құрылыс (гараждар және басқа) салуға жол бермеуге;
      аулаішілік аумақтарды құрылыс материалдарымен үйіп тастауға жол бермеуге;
      өзінің балансындағы (шаруашылық жүргізуші немесе жедел басқару) инженерлік желілерді қалыпты жағдайда ұстауға, құдықтарды уақытында қарап, тазартуға;
      шағын сәулет нысандарын, спорттық, ойын, балалар мен шаруашылық алаңшаларының жабдықтарын, қоршаулар мен қашаларын қалыпты жағдайда ұстауға. Олардың сыртқы түрінің ұқыптылығын сақтауға.
      125. Аулаішілік аумақта:
      1) аумақты тазарту немесе апатты жағдайларды жою жұмыстарынан басқа, сағат 23-тен сағат 7-ге дейін, тыныштық пен тәртіпті бұзатын жұмыстарды жүргізуге;
      2) аулаішілік және ішкіорам аумағындағы жасыл аймаққа, балалар алаңшасына, жүргіншілер жолына қызметтік және жеке меншік автокөлікпен кіруге, қоюға;
      3) көлік құралдарын қоюға және аялдатуға арнайы бөлінбеген және белгілермен белгіленбеген орындарға қоюға тыйым салынады.

12. Апатты жұмыстарды жүргізу

      126. Апат туындаған жағдайда инженерлік коммуникациялар мен құрылғылардың иесі, пайдаланушы ұйым апатты және оның салдарын жоюдың жедел шараларын жасауға міндетті. Бұл жағдайда мыналар қамтамасыз етілуі тиіс: адамдар мен көлік қозғалысының қауіпсіздігі, сондай-ақ қатар орналасқан жерасты және жерүсті орын-жайларының, инфрақұрылым объектілерінің, жасыл желектердің сақталуы.
      127. Апаттық бригаданы апат орнына жіберумен қатар пайдаланушы ұйым апаттық сипаты мен орны жайында, осы апат ауданында жерасты және жерүсті құрылғылары бар ұйымдарға, қоғамдық жолаушылар көлігі қызметіне, Орал қалалық ІІБ Жол полициясы басқармасына, Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкілетті органдарына және басқа да мүдделі қызметтерге хабарлайды.
      128. Аймағында жерасты немесе жерүсті коммуникациялары бар заңды және жеке тұлғалар, хабарды алғаннан кейін апат орнына өздерінің орындалған сызбаларымен бірге уәкілдерін жіберулері керек, ол осы жердегі орналасқан мекемеге қарасты құрылғылар мен коммуникацияларды көрсетуі керек.
      129. Апат маңайында материалдарын немесе басқа бағалы заттарын сақтаушы қожайындар, апат жұмыстарының басшысының бірінші талабы бойынша учаскені босатуға міндетті.
      130. Егер де апатты жою жұмыстары жолдық толық және жартылай жабылуын қажет еткен жағдайда, Орал қалалық ІІБ Жол полициясы басқармасы жолдық уақытша жабылуы туралы, көліктің айналып жүру бағыты және Зақымдалған желілердің қожайындарымен бірге Зақымның жою мерзімін бекіту жөнінде жедел шешім қабылдайды.
      131. Апат жұмыстары жүргізілетін орын қалғандармен немесе белгіленген үлгідегі апаттық жарық құрылғысы және үлкен қызыл түсті шамдары бар қорғандармен қоршалады. Көшенің (магистральдың) жол жағына Жол полициясы басқармасының келісімімен қажетті жол белгілері қойылады. Жұмыстардың толық аяқталғанына дейін, апатты жою жұмыстарын жауап беруші тұлғалар апаттық жарықтандыру, қоршау (қалған) орнату, жол белгілерінің қойылу жұмыстарына жауапты.
      132. Апаттық салдарын жою және аумақтық абаттандырылуын қалпына келтіру үшін, апат болған күннен бір тәуліктен қалдырмай, жер жұмыстарын жүргізуге рұқсат алуы қажет. Көрсетілген мерзімге дейін жер жұмыстарын жүргізуге рұқсат қағазын жасамаған жағдайда қазу жұмыстары жөн-жосықсыз болып саналады және кәсіпорын қолданыстағы заңнамаға сәйкес жауапқа тартылады.
      133. Бұзылған жол төсемдері мен басқа да абаттандыру элементтерін қалпына келтіру жұмыстары осы кәсіпорынмен апатты жұмыстар аяқталғаннан кейін тез арада жасалады.
      134. Апатты деп жоспарлы жұмыстарды жүргізуге қатаң түрде тыйым салынады.

13. Ғимараттар мен орын-жайлардың
қасбеттерін күтіп ұстау

      135. Балансында ғимараттары мен орын-жайлары бар кәсіпорындар мен ұйымдардың басшылары, ғимараттар мен орын-жайлардың қожалары аталған объектілердің және олардың жекелеген элементтеріне (балкон, лоджий, сарқынды су құбырлары және басқалары) жаңғырту, жөндеу және қасбеттерін сырлау жұмыстарының жүргізілуін қамтамасыз етуге, сондай-ақ қасбеттерінде орнатылған ақпаратты тақтайшалардың, ескерткіш тақталарының таза және қалыпты жағдайда ұстауы керек.
     136. Өз еркімен ғимараттардың қасбеттері мен құрастыру элементтерін қайта жабдықтауға тыйым салынады.
     137. Шаруашылық жүргізу құқығындағы немесе жедел басқаруындағы ғимараттары және орын-жайлары бар жеке меншік иелері мен заңды тұлғалар, ғимараттарды, құрылыстарды және құрылғыларды, басқа жер учаскелеріндегі жылжымайтын объектілерді қала құрылысы мен жобалау құжаттарына, қала құрылысы нормативтері мен ережелері, экологиялық, санитарлық, өртке қарсы және басқа арнайы нормаларға сәйкес, қалыпты жағдайда сақтау жұмыстарын жүргізуге, соның ішінде оларға жататын ғимараттар мен құрылғылардың қасбеттерін жөндеу мен жаңғырту жұмыстарын өз есебінен немесе тартылған қаражат есебінен жүргізуі керек.
      138. Егер де заңды немесе жеке тұлғалардың меншігінде, шаруашылық жүргізу құқығында немесе жедел басқаруында жеке тұрғынсыз жайлар тұрмайтын немесе тұрғын ғимараттары болған жағдайда осы тұлғалар ғимараттың алып тұрған ауданына қарай қасбетінің жөндеу, жаңғырту жұмыстарын жүргізуге үлес қосуы керек. Ғимараттарға немесе орын-жайларға жоспарлы түрде жаппай жөндеу мен жаңғырту жұмыстарын жүргізген кезде, үлестік қатынасы бар тұлғалар осы мақсаттарға бағытталатын қаражатты, сәйкесетін аудандармен қаражаттарын қосуларына болады.
      139. Ғимараттарды, орын-жайларды және құрылғыларды жалға алушылар, жалға алу шартына сәйкес, ғимараттардың және құрылғылардың қасбеттерін жөндеу, жаңарту, жаңғырту жұмыстарын жүргізуге міндеттеме алады.
      140. Сәулет, тарих немесе мәдениет ескерткіштері болып табылатын ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерін жөндеу, жаңарту, жаңғырту жұмыстары Қазақстан Республикасының және Орал қаласының құқықтық актілерімен бекітілген, қорғау міндеттемелеріне сәйкес Орал қаласының мәдениет және тілдерді дамыту бөлімі және Орал қаласының қала құрылысы және құрылыс бөлімінің келісімімен орындалады.
      141. Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкілетті органы ғимараттар мен құрылғылардың қасбеттерін жөндеу мен жаңғырту жұмыстарын ұйымдастыру шараларын жыл сайын қабылданатын бюджеттік бағдарлама негізінде атқарады. Ғимараттар мен орын-жайлардың қасбеттерін жөндеу мен жаңғыту жұмыстарының бағдарламасы Орал қаласы әкімдігінің қаулысымен бекітіледі.
      142. Ғимараттардың қасбеттерін сырлау жұмыстары Орал қаласының қала құрылысы және құрылыс бөлімімен берілетін колерлік төлқұжаттармен жүргізілуі мүмкін.
      143. Мыналарға тыйым салынады:
      алдын ала сәулеттік бөліктердің қалпына келтірілмейінше ғимараттар мен орын-жайларға сырлау жұмыстарын жүргізуге;
      табиғи немесе жасанды тастармен қапталған, түсті әсемдік терразиттік және тас түрлі балшықпен сыланған қасбеттерді сырлауға.

14. Сыртқы жарық пен бұрқақтарды күтіп ұстау

      144. Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкілетті органы бекіткен кестеге сәйкес көшелердің, жолдардың, алаңдардың, жағалаулардың және басқа жарықтандырылатын объектілердің сыртқы жарығын қосу табиғи жарықтық көлемінің азаюы кезінде кешкі ымырт кезінде 20 люкске дейін, ал сөнуі - таңғы күңгіртте 10 люкске дейін беріледі.
      145. Алаңдардағы, магистральдардағы және көшелердегі, аула аумақтарындағы шамдардың жанбауы 5 пайыздан аспауы керек. Металл бағаналары, кронштейндер мен басқа сыртқы жарық құрылғылары мен қыстырма желілерінің элементтері тазалықта ұсталуы қажет, тот баспауы және сырлануы керек.
      146. Пайдаланудан шыққан құрамында сынап бар газ санатындағы шамдар - доқалы сынапты шам (ДСШ), металлдық диодтары бар доқалы шам (ДИШ), доқалы натрийлі (ДНАТ), люминесцентті шамдар осы мақсаттарға арналған арнайы жайларда сақталып, одан әрі қайта өңделуі үшін арнайы кәсіпорындарға жеткізілуі қажет. Аталған шамдар түрлерін қалалық полигон аумағына шығаруға тыйым салынады.
      147. Жарық пен электрлі көліктердің байланыс желісінің құлап қалған бағаналарын шығару жұмысын негізгі магистральдарда кешіктірілмей баған иесімен жүргізіледі, сондай-ақ басқа аумақтардағы бұзылған бағаналар - тәулік ішінде.
      148. Бұрқақтардың жағдайы мен пайдаланылуына жауапкершілік пайдаланушы ұйымға жүктеледі.
      149. Бұрқақтарды қосу мерзімі, олардың жұмыс тәртібі, табақтарын жуу мен тазарту кестесі, техникалық үзілістері мен жұмысының тоқтатылуы Орал қаласы коммуналдық шаруашылығының уәкілетті органымен белгіленеді.
      150. Бұрқақтардың жұмыс істеуі кезінде су бетін қоқыстардан тазарту жұмыстары күнделікті орындалады. Пайдаланушы ұйымдар бұрқақтарды сөндірген кезде де тазалығын сақтауға міндетті.