Об утверждении критериев безопасности водохозяйственных систем и сооружений

Приказ Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 31 марта 2009 года № 186. Зарегистрирован в Министерстве юстиции Республики Казахстан 24 апреля 2009 года № 5645. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства Республики Казахстан от 17 января 2012 года № 10-1/18

Сноска. Утратил силу приказом Министра сельского хозяйства РК от 17.01.2012 № 10-1/18.

Примечание РЦПИ!
Порядок введения в действие приказа см. п. 4

В соответствии с подпунктом 3-1) пункта 1 статьи 37 Водного кодекса Республики Казахстан, ПРИКАЗЫВАЮ:
1. Утвердить прилагаемые критерии безопасности водохозяйственных систем и сооружений.
2. Департаменту стратегии использования природных ресурсов Министерства сельского хозяйства Республики Казахстан (Толкымбеков Е.Р.) обеспечить в установленном законодательством порядке государственную регистрацию настоящего приказа в Министерстве юстиции Республики Казахстан.
3. Контроль за исполнением настоящего приказа возложить на вице-министра сельского хозяйства Оразаева Марата Аблахатовича.
4. Настоящий приказ вводится в действие по истечении десяти календарных дней после дня его первого официального опубликования.

Министр А. Куришбаев

Утверждены приказом
Министра сельского хозяйства
Республики Казахстан
от 31 марта 2009 года № 186

Критерии безопасности водохозяйственных систем и сооружений

1. Общие положения

1. Настоящие Критерии безопасности водохозяйственных систем и сооружений (далее - Критерии) разработаны в соответствии со статьей 37 Водного кодекса Республики Казахстан и определяют предельные значения технических показателей состояния водохозяйственных систем и сооружений, в Республике Казахстан.
2. Критерии устанавливают контролируемые и диагностические показатели состояния водохозяйственных систем и сооружений и критериальные значения этих показателей.
3. Критерии определены на основе натурных (визуальных и инструментальных) наблюдений и разработаны с учетом характеристик водохозяйственных систем и сооружений, повреждения которых могут привести к возникновению чрезвычайной ситуации.
4. В Критериях используются следующие понятия и термины:
1) диагностические показатели - наиболее значимые для диагностики и оценки состояния водохозяйственных систем и сооружений контролируемые показатели, позволяющие дать оценку безопасности системы «сооружение - основание - водохранилище» в целом или отдельных ее элементов;
2) контролируемые показатели - измеренные на данном сооружении с помощью технических средств или вычисленные на основе измерений количественные характеристики, а также качественные характеристики состояния водохозяйственных сооружений.

2. Критерии безопасности водохозяйственных систем и сооружений

Значения критериальных показателей
Грунтовые водоподпорные сооружения
Верховой откос и гребень сооружения: появление протяженных фронтальных трещин на гребне; отрыв полотна плит от основания парапета верхнего откоса; локальная просадка гребня; вертикальные трещины в направлении уреза воды и заметные деформации профиля откоса; смещения участка крепления с отрывом плит от основания; просадка гребня с разрушением дорожного покрытия. Низовой откос сооружений : появление локальных просадок, промоин на откосе; появление периодических увлажнений откоса; увлажнение и заболачивание низовой поймы у подошвы плотины; появление просадок на низовой части откоса и пойме; выклинивание фильтрационного потока на откос; появление ключей с взвесями у подошвы плотины и конусов выноса грунта; деформации профиля откоса со значительным уполаживанием откоса и с выносом грунта в нижний бьеф. Волнозащитные крепления верхового откоса : взаимные смещения плит крепления; непрекращающийся рост трещинообразования на плитах крепления; вынос составляющих фильтра и грунта основания крепления; разуплотнение швов по длине межплитного шва волнозащитного крепления; глубина размыва в межплитном шве достигла 1,0 м; разуплотнение межплитного шва в зоне уреза с глубиной размыва в шве более 1,5 м; вынос грунта основания плит с обрушением фрагментов разрушенной плиты в яму размыва.
Бетонные и железобетонные сооружения
антикоррозионная защита железобетонных элементов имеет частичные повреждения; на отдельных участках в местах малой толщины защитного слоя проступают следы коррозии распределительной арматуры или хомутов, а так же коррозия рабочей арматуры отдельными точками и пятнами; потери сечения рабочей арматуры отдельными точками и пятнами; потери сечения рабочей арматуры более 5%; разрушение антикоррозионной защиты закладных деталей; изменен цвет бетона, местами отслоение защитного слоя бетона при простукивании; шелушение граней и ребер конструкций, подвергшихся замораживанию; ориентировочная прочность бетона, в пределах защитного слоя, ниже проектной более 10 %; трещины в конструкциях, испытывающих знакопеременные воздействия; трещины, пересекающие опорную зону анкеровки растянутой арматуры; разрыв хомутов в зоне наклонной трещины в средних пролетах многопролетных балок и плит; слоистая ржавчина или язвы, вызывающие уменьшение площади сечения арматуры более 15 %; набухание арматуры сжатой зоны конструкций; деформация закладных и соединительных элементов; отходы анкеров от пластин закладных деталей из-за коррозии стали в сварных швах; расстройство стыков сборных элементов с взаимным смещением последних; смещение опор; значительные (более 1/50 пролета) прогибы изгибаемых элементов при наличии трещин в растянутой зоне с раскрытием более 0,5 мм; разрыв хомутов сжатых элементов ферм; разрыв хомутов в зоне наклонной трещины; разрыв отдельных стержней рабочей арматуры в растянутой зоне; раздробление бетона и крошение заполнителя в сжатой зоне; снижение прочности бетона в сжатой зоне изгибаемых элементов и в остальных участках более 30 %; уменьшенная против требований норм и проекта площадь опирания сборных элементов; существующие трещины, прогибы и другие повреждения свидетельствуют об опасности разрушения конструкций и возможности их обрушения.
Металлические конструкции
местами разрушено антикоррозионное покрытие; на отдельных участках коррозия отдельными пятнами с поражением до 5 % сечения; местные прогибы от ударов транспортных средств и другие повреждения, приводящие к ослаблению сечения до 5 %; прогибы изгибаемых элементов более 1/75 пролета; потеря местной устойчивости конструкций (набухание стенок и поясов балок и колонн); срез отдельных болтов или заклепок в многоболтовых соединениях; коррозия с уменьшением расчетного сечения несущих элементов до 25 % и более; трещины в сварных швах или в около шовной зоне; механические повреждения, приводящие к ослаблению сечения до 25 %; отклонение ферм от вертикальной плоскости более 15 мм; расстройство узловых соединений от поворачивания болтов или заклепок; разрывы отдельных растянутых элементов; наличие трещин в основном материале элементов; расстройство стыков и взаимных смещений опор; наблюдается полное коррозионное разрушение металлических затяжек и нарушение их анкеровки.
Водосбросы, водовыпуски, водозаборы, водобойные колодцы
перекос конструктивных элементов водобойного колодца; засорение сороудерживающих конструкций колодца.

Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздік өлшемдерін бекіту туралы

Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2009 жылғы 31 наурыздағы N 186 Бұйрығы. Қазақстан Республикасының Әділет министрлігінде 2009 жылғы 24 сәуірде Нормативтік құқықтық кесімдерді мемлекеттік тіркеудің тізіліміне N 5645 болып енгізілді. Күші жойылды - Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрінің 2012 жылғы 17 қаңтардағы № 10-1/18 бұйрығымен

Ескерту. Бұйрықтың күші жойылды - ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің 2012.01.17 № 10-1/18 (қол қойылған күнінен бастап қолданысқа енгізіледі) бұйрығымен.

Қазақстан Республикасы Су кодексінің 37-бабының 1 тармағының 3-1) тармақшасына сәйкес, БҰЙЫРАМЫН:
1. Қоса беріліп отырған Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздік өлшемдері ережесі бекітілсін.
2. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі Табиғат ресурстарын пайдалану стратегиясы департаменті (Е.Р. Толқымбеков) осы бұйрықты Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінде заңнамада бекітілген тәртіппен мемлекеттік тіркелуін қамтамасыз етсін.
3. Осы бұйрықтың орындалуын бақылау Ауыл шаруашылығы вице-министрі Марат Әбілахатұлы Оразаевқа жүктелсін.
4. Осы бұйрық алғашқы ресми жарияланған күнінен бастап он күнтізбелік күн өткеннен кейін қолданысқа енгізіледі.

Министр А. Күрішбаев

Қазақстан Республикасы
Ауыл шаруашылығы
министрінің 2009 жылғы
31 наурыздағы N 186
бұйрығымен бекітілген

Сушаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздік өлшемдері 1. Жалпы ережелер

1. Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздік өлшемдері (әрі қарай - Өлшемдер) Қазақстан Республикасы Су кодексінің 37-бабына сәйкес әзірленді және Қазақстан Республикасындағы су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары жағдайының техникалық көрсеткіштерінің шекті мәндерін анықтайды.
2. Өлшемдер су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының бақыланатын және диагностикалық көрсеткіштерін және осы көрсеткіштердің өлшемдік мағыналарын белгілейді.
3. Өлшемдер нақты (көзбен шолу және аспап құралдармен) бақылаулардың негізінде анықталды және су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының зақымдануы төтенше жағдайдың пайда болуына әкеліп соғатын сипаттамаларды ескере отырып әзірленді.
4. Осы Өлшемдерде келесі ұғымдар мен терминдер қолданылады:
1) диагностикалық көрсеткіштер - су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстары жағдайын диагностикалау және бағалау үшін, "құрылыс – ірге – су қоймасы" жалпы жүйенің немесе оның жеке элементтерінің қауіпсіздігін бағалауға мүмкіндік беретін ең маңызды бақыланатын көрсеткіштер;
2) бақыланатын көрсеткіштер – техникалық құралдардың көмегімен өлшенген немесе жағдайының сандық сипаттамаларын, сондай-ақ сапалық сипаттамаларын өлшеу негізінде есептелген осы су шаруашылығы құрылыстарының күйі.

2. Су шаруашылығы жүйелері мен құрылыстарының қауіпсіздік өлшемдері

Өлшемдік көрсеткіштерінің мәндері
Топырақтан алынған су бөгеу құрылыстары
Құрылыстың үстіңгі беткейі мен қыры: қырдағы ұзын шепті жарықшақтардың пайда болуы; үстіңгі беткей жақтауының негізінен тақта төсемінің ажырауы; қырдың оқшау шөгуі; су кемері бағытында тік жарықшақтар мен беткей кескіндердің елеулі өзгерістері; құрылыстық нығайту телімінің тақтанының іргетасынан ажырап ығысуы; жол жамылғыларының бұзылып қырдың шөгуі. Бөгеттің төменгі беткейі: беткейде оқшау шөгулер мен шұқанақтардың пайда болуы; беткейдің үнемі ылғалдануы; бөгет табанының төменгі жайылмасының ылғалдануы және батпақтануы; беткейдің төменгі бөлігіндегі және аңғарларда шөгу құбылысының пайда болуы; беткейде сүзілу ағынының пайда болуы; бөгет табанында және конусында лайланған ысыру бұлақтардың пайда болуы; топырақтың төменгі бъефке сырғып және беткейдің айтарлықтай тапталып кескінінің өзгеруі. Үстіңгі беткей толқыннан қорғау нығайтулары: нығайту тақталарының өзара ығысы; нығайту тақталардағы жарықшақтардың үздіксіз өсуі; сүзгі құраушыларының нығайту табанынан топырақтың бұзылуы; толқыннан қорғау белгілерінің тақта аралық жігінің ұзына бойы қопырауы; тақта аралық жіктегі шайылу тереңдігі 1,0 м жетсе; жіктің шайылу тереңдігі 1,5 м асқанда су кемерінің аймағында тақта аралық жіктің қопырауы; тақта іргесінің топырағы шайылып, қираған тақталардың бөліктерінің шайылған шұңқырға түсуі.
Бетон және темірбетон құрылыстар
темірбетон элементтерінің тотқа қарсы қорғаныштарының ішінара бұзылуы; бөлістіру арматурасының және оның қамыттарының қорғаныш қабатының жұқа қабаттарының жекеленген бөліктерінде тот басу байқалады, сонымен қатар жұмыс арматураның майда (дақталып) және теңбілденіп тоттануы; жұмыс арматурасы қимасының жұқаруы 5 пайыздан жоғары; қаланған бөлшектердің тотқа қарсы қорғанышының бұзылуы; бетонның қорғаныш қабатының қатпарланып түсінің өзгеруі; тоңудың салдарынан конструкциялардың қырлары және қабырғаларының қабыршақтануы; қорғаныш қабатының аралығында бетонның болжамдық беріктілігі жобалық шамадан 10 пайызға төмен болса; өзгермелі әсерлерге ұшыраған конструкциялардағы жарықтар; керілген арматуралардың анкерленген тірек аймағынан қиып өтетін жарықтар; көпаралықты балкалар мен плиталардың ортаңғы аралықтарындағы еңіс жарықшақтары аймағында қамыттардың үзілуі; арматура қимасы ауданының 15 пайыздан төмендеуіне әкеліп соғатын қабыршақтанудан теңбілденіп тот басуы; конструкцияның сығымдалған аймағында жабдықтардың ісінуі; қаланған және құрама элементтердің майысуы; дәнекерленген жіктердің қалдықтарының тот басуы салдарынан анкерлердің қаланған бөлшектер тілімшелерінің айнуы; құрама элементтер түйіндерінің элементтерінің ығысының әсерінен бүлінуі; тіреулердің қисаюы; созылу аймағында жарықшақтар болған жағдайда маңызды иілгіш элементтердің майысуларының (1/50 астам аралығында) 0,5 мм астамын ашу; фермадағы сығымдалған элементтер қамыттарының үзілуі; еңіс жарықшақтар аймағында қамыттардың үзілуі; созылу аймағында жұмыс арматурасының дараланып үзілуі; сығымдалған аймақта бетонды ұсақтау және үгетінділерді толтыру; сығымдалған аймақта иілгіш элементтердің және басқа учаскелердегі бетон беріктігінің 30 пайыздан төмендеуі; нормалар талаптарының және сығымдалған элементтерге қарсы кішірейтілген тіреу ауданы жобаларының төмендеуі; майысулар және басқа да зақымданулардан пайда болған жарықшақтар конструкцияның қирау қаупін және олардың құлау мүмкіндігін куәландырады.
Темір конструкциялар
тотқа қарсы жабу қабатының қирауы; жекеленген учаскелердің дақтармен 5 пайызға дейін тот басуға ұшырауы; майысқан жерлердің 5 пайызға дейін көліктермен және басқа да зақымданудан босаңсуы; иілгіш элементтердің 1/75-тен аралықта майысуы; конструкцияның орнынан жоғалуы (қабырғалардың және арқалық белдіктер мен колонкалардың ылғалдануы); дара болттардың немесе көпболтты шегелердің қосылған жерлерінің қиындысы; тот басуы салдарынан элементтер қимасының 25 пайызға дейін және одан да жоғары төмендеу есебі; дәнекерленген жіктердегі немесе тігіс аймағындағы жарықшақтар; қималарды 25 пайызға дейін босаңсуға алып келетін механикалық зақымдануы; фермалардың тік жазықтықта 15 мм-ден жоғары ауытқуы; болттардың бұралуынан немесе шегелеуден түйін қосындыларының бұзылуы; созылған жеке элементтердің жарылуы; элементтердің негізгі материалдарында жарықтардың көп болуы; жапсарлар бұзылуы және тіреулердің өзара ығысуы; метал тартпалардың толық тоттанып бүлінуі және олардың анкерлерінің бұзылуы.
Су қашыртқылар, су жібергіштер, бас тоған, суұрма құдықтары
суұрма құдықтарының конструктивтік элементтерінің ауытқуы; құдықтың қоқыс тұтқыш конструкцияларының ластануы.